1

+ 31mei2017

M RadioMaria

PAX HeiligeGeest1

ConferentiesoverdeHeiligeGeest:1.DehunkeringvanGodnaardemens

AlmachtigeeeuwigeGod, GijhebtdeheiligeMaagdMaria, toenzijinverwachtingwasvanuwZoon, ingegevenElisabethtebezoeken. WijbiddenU,datwijsamenmetMaria altijduwgrootheidkunnenprijzen, wanneerookwijdeingevingenvolgenvandeHeiligeGeest. DoorChristus,onzeHeer.Amen. Oratievan31mei,bezoekvanMariaaanElisabeth

1.HETBEZOEKVANDEHEILIGEMAAGDMARIAAANHAARNICHTELISABETH

Dierbareluisteraars.VandaagvierenwetijdensdevoorbereidingophetPinksterfeest

hetBezoekvandeMaagdMariaaanhaarnichtElisabeth.Maria,zwangervande

HeiligeGeest,draagtJezusinhaarschootenheteerstewaartoedeGeesthaar

inspireert,iseenbezoektebrengenaanhaarnicht.AlsMariagroetwordtsintJande

DoperindeschootvanElisabethvervuldvandeHeiligeGeestenbegintzijnmoederte

profeteren.DezegeheimvolleontmoetingtussentweevrouwenisvolvandeHeilige

Geest.

Ditbezoekiseenmysterie,omdathierhetgeheimvanGodmetdemensenop

eenbepaaldewijzeoplicht.HetinitiatiefvanMariaomhaarnichtElisabethtehulpte

snellen,blijkthaardoordeHeiligeGeesttezijningegeven.Mariahadhaar'fiat',mij

geschiede,uitgesprokenendaardoorkreegGodallekans.Indegewone

gebeurtenissenvanalledag−eenbezoek,eenbegroeting,eenliefdevolle

ontmoeting−sprongdevonkvandeGeestover.Naons'ja'-woord,ofbetergezegd,na

ons'mijgeschiede',kandeGeestookonsinhetgewonealledaagseleven'inspireren'.

ZokanelkemenselijkeontmoetingtoteenontmoetingmetGoduitgroeien.

2.DEHEILIGEGEEST:DEGROTEONBEKENDE

WezienaandezeontmoetingdaterietsheelbijzondersmetdeHeiligeGeestaande

handis.Eengewone,menselijkegebeurtenis,eenontmoetingtussentweevrouwen,

wordtopgetildbovenhetdagelijkseenbevateenmysterieinzichdoordatdeHeilige

Geestwerkzaamis.WieofwatisdieHeiligeGeestdieinhetNieuweTestamentzo

2

vaaktersprakekomt?HijlijktonszovertrouwdentegelijkisHijdegroteOnbekende.

InhetCredobelijdendatHijHeerisenhetlevengeeft.DatHijvoortkomtuitdeVader

endeZoonenzelfookGodis:éénGodindriePersonen.EndatHijgesprokenheeft

doordeprofeten.DeGeest´inspireert´mensen,deGeestiswerkzaaminmensen.IsHij

eenonbekendefactor,eensoortmagischekrachtdieinonswerkt?

MeestalwordtHijbijnazovoorgesteldenvragenwijdatHijinonskomtomallerleite

bewerkstelligen.KomHeiligeGeest,biddenwijopPinksteren.Waswatvuilisen

onrein,overstroomonsdordomein,heeldezieldieisgewond;maakweerzachtwatis

verstard,koesterhetverkildehart,leidwiezelfdewegnietvond.(sequentievanhet

Pinksterfeest)IsdatalleswatweoverHemkunnenzeggenenisHijalleenbelangrijk

vanwegezijngaven?

IndewestersetheologiewasdeaandachtvoordeHeiligeGeesttotaanhet

TweedeVaticaansConcilieminimaalgebleven.Erwerdenindetheologiecursussen

gegevenoverdeDrie-eenheid,dechristologieendeecclesiologie.Erwaseentraktaat

overMariaenoverdegenade.MaareenexpliciettraktaatoverdeheiligeGeest

ontbrakmeestal.OngeveerhonderdvijfentwintigjaargeledenrieppausLeoXIIIde

Kerkop,meeraandachtaandeheiligeGeesttebesteden.Dieoproepwasblijkbaar

nodig,maarwerdnauwelijksbeantwoord.

NatuurlijkwasdeheiligeGeestnietafwezig.Hijwasoveralaanwezigendaarom

zoongrijpbaar:deGeestwaaitwaarHijwil.SindsdeheiligeAugustinus,eenkerkvader

uitbeginvijfdeeeuw,zijnweinhetWestenergewendaangeraaktommeerover

'genade'tesprekendanover'HeiligeGeest'.GenadeisnietzelfdeHeiligeGeest,hetis

éénvandeuitwerkingenvandeGeest.Achter'genade'zitdeHeiligeGeestverscholen.

EnditisnutypischeeneigenschapvandeGeest:Hijverbergtzich,Hijverwijstdoor,Hij

geeftdoor.OpdebekendeicoonvanRoebljevzienwedelinkerengelopdergelijke

wijzeafgebeeld.IndeoosterseinterpretatierepresenteertdielinkerengeldeHeilige

Geestendezeengelisdoorschijnendénveelkleurig.DatisdeHeiligeGeest:

doorschijnendenveelkleurig.DeGeestistransparant.

3. DEGEESTISTRANSPARANT

DoorzijntransparantieisdeGeestdeeenheidtussenVaderenZoon.IndeGeestziet

deVaderdeZoonenzozichzelfweerspiegeld.EndeZoonzietindeGeestdeVader.In

eenvolledigeomhelzing,eenliefdeseenheid.DoorzijntransparantiebrengtdeGeest

deeenheidtotstand.TussenVaderenZoon,éntussenGodenmens.DeGeestwilons

dieeigenschapvantransparantiedoorgevenzodatwealseenechtechristen,Christus

3

weerspiegelenenuitstralen,zodatChristusdooronsheenkanstralen.Opdiemanier

kunnenwealshetware'icoonvanChristus'worden.

Maarhoewordenwetransparant?Kijkenwenaarhetglasineenvenster.Pasals

deruitgoedschoongewassenis,iszedoorzichtig;zodoorzichtigdathetglaszelfniet

meertezienis.Hetglastreedtterugengeeftnietsvanzichzelf,geeftalleendoorwat

erachterligt.

Doorzichtigheidentransparantiehebbenallestemakenmetschoonzijn,met

zuiverheidenheiligheid.Inelkeheiligeweerspiegeltzichietsvanhetgelaatvan

Christus.DoorzichtigheidofheiligheidisbijuitstekdeeigenschapvandeHeiligeGeest.

DatmaaktHemzoongrijpbaar,omdatHijgeenPersoonistegenoverons,zoalsde

VaderendeZoon,maarjuisteenPersoontussenonseninons.Hijstaataanonzekant

enkijktdooronzeogen.Ofbeter:wijmogendoorzijnogenheendeVaderendeZoon

aanschouwen.InzijntransparantiegeeftHijdoorentreedtzelfterug.Vandaar,datde

HeiligeGeestdegroteOnbekendeis.WekennenHemallemaal,maarwewetenniet

zoveelvanHem.Ofishetmisschienjuistomgekeerd:wewetenietsvanHem,maar

kennenHemniet?

4.WETENENKENNEN

Wemoetenimmerseenonderscheidmakentussentweevormenvankennis.Inhet

Nederlandshebbenwetoevalligooktweeverschillendewoorden:wetenenkennen.In

hetdagelijkslevenwordendezetweenietalsapartebegrippenonderscheiden,maarik

wilzenuelkopeenspecifiekemaniergebruikenomzotweeaspectentekunnen

verhelderen.

Laatikmeteenvoorbeeldbeginnen.Vanafmijnmiddelbareschoolhebikeen

vriend.Opschoolzatenwealtijdnaastelkaarenlateropdeuniversiteithieldenwe

veelcontact.Sindsmijnintredeindeabdijzieofspreekikhemnoghooguitéénkeer

perjaar.Ikweetooknietzoveelmeervanhem:zijndagelijksebezigheden,de

gebeurtenissenvanalledag...Entochkenikhem.Wehoevenmaarevencontactopte

nemenenhet'klikt'weer.Wekennenelkaar,ookalwetenwenietzoveelmeervan

elkaar.

Deomgekeerdesituatiekanookvoorkomen.KijkenwenaaronzekoningWillem

Alexander.Erzijnoranje-fansdiebijnaallesoverhemweten.Allegegevenshebbenze

nageplozen.Opdieendiedagwashijdaarendaaromdatendattedoen...Zeweten

allefeitjes,waarschijnlijknogmeerdanMaxima.Entoch:zekennenhemmisschien

niet,hebbenhemnooitpersoonlijkontmoet.Dekoninginweetmindermaarkenthem

4

tochbeter.Veelwetenisietsandersdangoedkennen.

Dat'veelweten',watallesmetwetenschaptemakenheeft,iseenvoudigoverte

brengen.Iedereenkandieweetjesachterhalen,ookalkanhetmoeitekosten.Hetisals

hetware'objectief',datwilzeggeneenwetenvanweetjesonafhankelijkvanwiehet

weet.Hetisvooralhetwetenvanhetverstand.Endaartegenover(liever:daarnaast!)

staathetkennenvanhethart.Diekennisisnietzomaarovertedragen,dieis

persoonlijk,deelsuniek.Zoalsikmijnvriendken,zokentniemandhem.Deweetjeskan

ikoverdragen(voorzoverikzeweet):hoeoudhijis,watzijnberoepis,metwiehij

getrouwdis,hoeveelkinderenhijheeft...Maarmijnkennisvanhethartkanikniet

overdragen.Hetiseenvertrouwdheid,eenpersoonlijkeenpersoonsgebondenkennis.

DitbovenstaandegeldtookvooronswetenenkennenvanGod.Indetheologie

wetenweheelveelvanGod,maarhethoeftnoggeenkennisvanhetharttezijn.Er

zijngrotetheologendiedikkeboekenhebbengeschrevenenopheteindvanhunleven

totdeontdekkingkomendatzenauwelijkseenpersoonlijkekennisvanGodhebben.

OmbijvoorbeeldinovergaveaanGodtesterven,ismeernodigdandewetenschapdat

Godtevertrouwenis.Andersomzijner'eenvoudigezielen'(oh,zaligeeenvoudige

zielen!)dieweinigvandekatechismusonthoudenhebben,maarGodtendiepste

kennen.

Bijhetwetenblijvenwezelfbuitenschot.Heteenvoudigefeitdatjeinstaatbent

eenmeningonderwoordentebrengen,eenargumentaantevoeren,eenstandpuntte

verdedigenenhelderteformuleren,geeftjehetrustigegevoeleensituatieonder

controletehebben.Maaropdezewijzeblijfjeeenbuitenstaander.

Hierligteenbelangrijkeredenwaaromweonslieverbeperkentothetweten,tot

een−ikzouhaastzeggen−theoretischeomgaanmetGod:eensprekenoverGod

zondertesprekenmetGod.WehebbenzoGodondercontroleenweblijvenmeester

overonszelfenoverGod.WantGodisgevaarlijk.Datwetenwe.Opdatpuntkennen

weHem.AlsweGodgaanlerenkennen,bovenalleweetjesuit,dangaatHijstapvoor

stapmetonsopweg.DanwordtHijdemeester.DanwektHijeenonrustvanhet

verlangenop.Wehebbenonslevennietmeerineigenhand.

5.ZICHLATENRAKEN

Hetwetenvanhetverstandendekennisvanhethart.Hetwetenvanhetverstand

kunnenweinwoordenvangen.Ookalishetsomseenmoeilijkeworstelingmetde

taal,indeveleeeuwenhebbenweeentheologischewoordenschatopgebouwd

waardoorweheelwatzaken(weetjes)vrijaardigkunnenverwoorden.Maardekennis

5

vanhethartlaatzichnietzoeenvoudigintaalvangen.Alswevanuitdekennisvanhet

hartwillenspreken,schietendewoordensteedstekort.

Denkuerbijvoorbeeldaanhoeuiemandmoetduidelijkmakendateenbepaald

schilderijmooiis.Uzegtdan:"Letopdiekleuren,endielijndaar...""Dielijndaar",een

rareopmerkingnatuurlijk,wanteenlijniseenlijn.Entochiserschoonheid.De

schoonheidindekunstismeerdanalleeneengevoel:zo'voel'ikdatenjij'voelt'dat

anders.Bijschoonheidgaathetomechtekennisvanhethart,diewatandersisdan

zuiveresentimentaliteit.Allekennisvanhethartwordtinonzetijdafgedaanals

sentimenteelvanuitsubjectievegevoelens.Maaralswegeraaktwordendooreentekst

uitbijvoorbeelddeheiligeSchrift,kandateentekenzijndatGodietstotonswil

zeggen.AlserietsinonshartmeetriltisdatvaakeentekendatdeHeiligeGeest

meewerkt.Wezienditallesnogsterkerbijdemystiekekennisdiebijuitstekeen

kennisvanhethartis.Mystiekisnieteenkwestievangevoelofzelfsvan

overgevoeligheidensentimenten.Eenmysticuskanzeernuchterzijn,ookalzalhijof

zijzichlatenoverspoelendoorgevoelenswanneerhetmysteriehemofhaarraakt.

Iemanddieongevoeligislaatzichnietraken.Maareenmysticus(enwedragen

allemaalietsvaneenmysticusinons)zetzijnhartopen,laatzichrakendoorhet

mysterieenhetkannietandersdandatiemandindiesituatiezijngevoelensdevrije

looplaat.Diegevoelenszijneennatuurlijkgevolgvandemystiek,maarzezijnnietzelf

demystiek.Menzoueen'on-mens'zijnalsergeengevoelensomhoogkomenwanneer

mendiepgeraaktwordt,doorGod,doorhetmysterie,doordeheiligeSchrift.

Ditaspectvan'zichlatenraken'iskenmerkendvoordekennisvanhethart.Bij

hetwetenvanhetverstandblijvenwedebuitenstaander,eentoeschouwer.Watwe

verstandelijkwetenheeftnietsmetdebinnenkantvanhetmysterietemaken,hooguit

metdebuitenkant.Hetwetennodigtuittotverderdenken.Bijdewerkingvanhet

verstandgaathetuiteindelijkomhet'oplossen'vanraadsels.Maareenmysterielaat

zichnietoplossen.DefransefilosoofGabriëlMarcelmaaktinditverbandonderscheid

tussen'problème'en'mystère'.Inonzetijdwordtdewereldvooralals'probleem'

beleefd.Denkenweaan'hetprobleemvanhetlijden'.Indirectenonbewustwordt

hierbijgedacht:datkunnenweoplossen.Alsweermetz'nallentegenaanzouden

gaan,dan...Hetlijdenisechterniet'optelossen'.Hetisimmersookeenmysterie

zodatwenooiteenvolledigantwoordhebben.

Alswemeteenprobleemgeconfronteerdworden,zoekenwenaaroplossingen.

Alswemeteenmysteriegeconfronteerdworden,latenweonstreffen.Hetmysterie

vraagtomeeninnerlijk,persoonlijkgeraaktworden.Bijraadselsproberenwete

6

begrijpen,bijmysterieslatenweonsgrijpen.

Neembijvoorbeeld:Godisliefde.DatwetenweuitdeheiligeSchrift,dekatechismus

endetheologie.Maaralsweditmysterie'kennen',wordthetanders:Godiseen

MinnaarenHijisBeminde.Ofmeernog:GodismíjnMinnaarenmíjnBeminde.De

kortstepreekdieooitinonzeabdijgehoudenisluidde:«Godisliefde;enalsweons

datrealiseren,dankunnenwe'snachtsnietmeerslapen.»"'snachtsnietmeerkunnen

slapen",datbetekenthetalswegeraaktwordendoorhetmysterie.

6.DETAALVANDEMYSTIEK

Hetwetenvanhetverstandkunnenwevrijaardigonderwoordenbrengen.Maarvoor

dekennisvanhethart,envooralvoordemystiekekennisvanGod,schietelketaalte

kort.Eenaantalmysticiheeftonsietsvandiekennisovergebracht.Zijdoenditin

symbooltaal.Hetonzeglijkewordtgezegdaandehandvanbeelden.Diebeeldenzijn

nietzelfdeverwoordingvanhetmysterie,maarzeroepenhetmysterieop:zezijn

'evocatief'.Hetbelangrijksteiswatzenietzeggen,datgenewaarbijwemeegaan

trillen.Zoalsbijeengedichtwaarderuimtetussendezinnenendewoordenhet

belangrijkstzijn.DeheiligeSchriftstaatvolmetditsoortbeeldendielatenmeetrillen.

Nietbijallebeeldenvoelenweonsaangesproken.MaarGoddoetzijnwerkinons,

doorhetbeeldheen.WantdebeeldrijketaalvandeheiligeSchriftenvandemystiekis

werkzaam.Ookalverstajeernietsvan,hetwekteenverlangenopinhethart.Toenik

voorheteersthetGeestelijkHoogliedvansintJanvanhetKruislas,wasmijnreactie:

"Ikbegrijpernietsvan,maarohwatishetmooi".Ikbegrijpernogsteedsnietsvan.En

gelukkigmaar.'Begrijpen'en'grijpen'zijngeenjuistehoudingentenopzichtevanhet

mysterie.

«WaarhoudtGeUverborgen,Beminde,

enGelaatmeinzuchtenachter?

GelijkeenhertontvluchtGe,

nadatGemegewondhebt;

Ikliepenriepuna,enGijwaartspoorloos.» GeestelijkHooglied,strofe1

Onbegrijpelijkewoorden.Maarinonstrilterietsmee.Indieenkelewoordentriltonze

helelevensgeschiedenismee.Wanthierinbestaathetgeestelijkeleven:zichlaten

liefhebbendoorGod.SintJandeEvangelistschrijft:«Hierinbestaatdeliefde:God

heeftonsheteerstliefgehad.»

7

7.DEHUNKERINGVANENNAARGOD

Alswegeraaktwordengaanweopzoek.HenriNouwenschreef:«IkzoekGodomdatik

Hemalenigszinsgevondenheb.Hijheeftzijnvoetsporeninmijnhartachtergelaten.

[...]Hoemeerikverlang,hoedieperditverlangenwordt.Hoemeerikmezelfbezie,

hoemeerikmijntekortenbemerk.HoemeerikGodaanwezigweet,hoegroterikzijn

afwezigheidvoel;hoemeeriklijdt,hoedichterikbijdeverrijzenisben;enhoemeerde

verrijzenisaanwezigis,destepijnlijkerishetkruis.»Dieparadoxvanzoekenenvinden,

vanafwezigheidenaanwezigheid,vanKruisenVerrijzenisiskenmerkendvooronze

relatiemetGod.IkbenopzoeknaarGoden−heelverrassendentypischchristelijk−

Godisopzoeknaarmij.Endietweegaanelkaarontmoeten.Daarmeeiseigenlijkalles

gezegd.DeheleheilsgeschiedenisvandewereldiseenzoektochtvanGodnaarde

mens:vanafhet'mens,waarbenje'tegenAdam,viahet'Ikhebdorst'ophetKruis,tot

aanhet'Kom,HeerJezus,kom'vanhetnieuweJeruzalem.

Umerkthetmisschien:deHeiligeGeestisonsweerontsnapt.HetisHemweer

geluktomopdeachtergrondteblijven!HijvraagtgeenaandachtvoorZichzelf.Maar

hieropditpuntzouikHemwillenaanwijzen:diehunkeringvanGodnaardemens,een

liefdeshunkeringdiestoeltopdeliefdeshunkeringvandeVaderendeZoon.Die

hunkeringvanGodnaardemens,dieeenhunkeringoproeptvandemensnaarGod,

datisdeHeiligeGeestdieinonsalseenstuwendekrachtwerkt.WantHijzorgtervoor

datwegeraaktwordendoordeheiligeSchriftopdatvervolgensChristusinonstot

levenkomt.WeerontgliptdeheiligeGeest!DeGeestissteedstransparantnaar

ChristuswaardoorwewelChristuszienmaarnietdeGeestdieonsHemdoetzien.De

Geestishetverlangen,dehunkering,dedorstvanGod.EnHijwektinonshet

verlangen,dehunkering,dedorstnaarGodalsantwoordop.

8.VERLANGENENBEGEERTE

«WaarhoudtGeUverborgen».Metdezewoordenspreektdemenszijnverlangen

naarGoduit.Erzijnzoveelliedjesoverliefdeenverlangengecomponeerd.Wantliefde

enverlangenhorenbijelkaar.Deliefdeverlangtdeaanwezigheidvandebeminde.Eris

echtereengrootverschiltussenbegeerteenverlangen.Verlangenisvooruitgericht,

terwijlbegeertesteedsophetnùgerichtis.Begeertevraagteromnùbevredigdte

wordenenishetvervuld,daniszeingelost.Begeerteiseengrijpenenisopzichzelf

gericht.Maarverlangenisanders.Begeertemoetjeinlossen,zosnelmogelijk.

Verlangenmoetjeuithouden,volhouden,wantdangroeitze.Debegeerteverwelkt,

droogtopalszenietvervuldwordt.Verlangendaarentegenblijfttrouw.

8

Godkunnenwenietbegeren.MaarwekunnenwelnaarHemverlangen.Ons

onvervulbareverlangennaarHemisparadoxaal.Hoeonvervuldhetiederekeerook

blijft,destemeerdoetdithetverlangengroeien.HetverlangennaarGodzuivertons,

verwondtonsendoetonsverderlevenmeteenbeantwoordonbeantwoord

verlangen.

[HetliefdesspelvanGodmetdemensmaakthetverlangensteedsintenser.De

liefdes-Geestvanverlangenkrijgtsteedsmeerdeoverhand.Zoishetverlangen

ongeduldiggeduldig;hetmaaktonrustigrustig;hetisbezittendniet-bezittenenmeer

nogeenniet-bezittendbezitten.Hetverlangenheeftdevoorsmaakvandevervulling,

maarisnietzelfdevervulling.]

9.EENPIJNLIJKELIEFDE

BijalleliefdesliedjesuithetbijbelsHoogliedenindemystiek,moetenwenietvergeten

datdezoektochtnaarGodeenpijnlijkewegis.Maarlaatunietontmoedigen.DeGeest

heeftinuhetverlangengewektomuithetdalvandewereldwegtetrekken.Inuw

hartvoeltudeverlokking.Vandaardatueenstukvandewegineenzaamheidmoet

gaan.Indenacht.HetverlangeninuwhartisechterreedseentekendatGodditzal

vervullen.

Maarwaargaatonzeaandachtnaartoe?Waarbestedenweonzeenergieaan?

Waardoorlatenweonsinbeslagnemen?HoeveeltijdenaandachtkrijgtGodwerkelijk

inonsleven?Sommigemensenzeggen:ikhebgeentijdomtebidden.Alsikdanvraag

hoeveeltijdzeaandetelevisiebestedenofmethungsmspelen,staanzeerwat

beschaamdbij.Maarzelfsalsweonsdaarverrevanhouden,betekenthetmisschien

datweonsinbeslaglatennemendooronzebezigheden,doorallerleigedachten.Ook

voorhetuitgesteldeAllerheiligstekunnenweoveralterwereldverkeren,behalvebij

Hem.Hijmoetonzediepsteaandachtkrijgen,onsdiepsteverlangenzijn.Hijmoetstap

voorstapgeheelbeslagoponsleggen.Stapvoorstap.DeGeestzalonshelpenom

daarintegroeien.

10.WAARHOUDTGIJUVERBORGEN?

WaarhoudtGijUverborgen?Verborgenheidisietsandersdanonvindbaarheid.Gods

verborgenheidheefttemakenmetZijngrootheid.Hijistegrootvoordezewereld.Hij

istotaalandersomindezewereldoptekunnengaan.EntochlaatHijzichhier

'vinden'.Maarinverborgenheid,zodatweblijvenzoeken.

Godsverborgenheidintrigeertons,boeitons,laatonsnietmeerlos,Hijverlokt

9

ons.DoorGodsverborgenheidblijfteraltijdeenbewustekeuzemogelijk:ikkanHem

zoekenofikkanmevanHemafwenden.Godverstoptzichnietvoorons,maarHijis

welverborgen.EndaardoorisHijnooitgrijpbaar,beheersbaar,manipuleerbaar.

«WaarhoudtGeUverborgen?»Eigenlijkoveral.MaarwaarvindenweHemdan?Sint

Augustinuszeihierover:«IkvondUnietbuitenmijHeer,omdatikUverkeerdelijk

buitenmijzocht:Gijdiebinneninmijwas,wantUwasbinnen.»

EnSintJanvanhetKruisvoegteraantoe[GH.1,7]:«Ohziel,gijzijtwelhetschoonste

onderalleschepselen.Gijverlangterzonaar,deplaatstekennenwaaruwBeminde

verblijft,zodatgijHemkuntzoekenenumetHemverenigen.Ennuwordtualgezegd

datgijzelfhetvertrekzijtwaarinHijverblijft,enhettoevluchtsoordendeschuilplaats

waarHijverborgenis.»

WaarisdeHeertevinden?Diepinonszelf.Wemoetenafscheidnemenvan

alleswatonsvanGodafbrengtenintredeninonszelf,inkerennaarGod.Vaakleven

wezoaandebuitenkantvanonszelf,maarChristusisalsonzeMinnaarinons.

VerbergenweonsmetChristusdieinonsverborgenis.

Wemoetentochgelijkertijdbezigblijvenmetdeaardsewerkelijkheid.Maarhoedoen

wedit?ZijnwemethetaardsebeziginafkeerofintoekeernaarGod?Wantinkeerin

onszelfentoekeernaarGodgebeurtalleenineendubbelebeweging.Hoemeerwe

Godinonszelfvinden,hoemeerweGodookbuitenonszelfvinden.Alsweinkerentot

God,gaatallesomonsheenvanGodspreken.

Wezienhierineentekenofweauthentiekbezigzijnofonszelfallerleiillusies

maken.Eninhetgeestelijklevenzijnwezeerknapomonszelfietsvoortespiegelen.

Diedubbelebewegingisechterzeerbelangrijk.EentoekeernaarGodinonszelfgaat

gepaardmeteentoekeernaarGodindeander.WegaanontdekkendatGodvaaknaar

onstoekomtindegestaltevanonzemedemens.Enomgekeerddatdeanderinonsde

wegnaarGodmagvinden.Godkomttotonsbinnenonzeeigensituatie,enjuistviade

mensendieonsoponzelevenswegvergezellen,ofwezenuleukofonaangenaam

vinden.AlsweGodgaanontdekkeninonszelf,danspreektGodonsvaaktoeviaonze

medemens.

DezetoewendingnaardenaastealsgevolgvaneenauthentieketoewendingnaarGod

iszeerbelangrijk:«Alsgeubroederdieuziet,nietliefhebt,hoekuntgedanzeggendat

geGoddiegenietzietliefhebt?»HetlijkteenvoudigerGoddiegenietzietliefte

hebben,eenvoudigerdandiemedemensnaastudieukentinalzijn

karaktereigenschappenenzwakheden.MaarGodkomtviadiemenselijkebemiddeling

naarons.ToetssteenvooronsverlangennaarGodisdenaastenliefde.Eriseen

10

harmonie,eensymfonietussenonzerelatiemetGod,enonzerelatiemetde

medemens.

11.DEGODDELIJKEINWONING:EENHEERLIJKVOORUITZICHT

DatGodinonswoontishetmysterievandegoddelijkeinwoning.Hetvormthet

hoogtepuntvandeOpenbaringwaarinHijdebeloftedatHijeenEmmanuël,een

God-met-onsis,tenvollewaarmaaktdooreenGod-in-onsteworden.Hetdevrije

liefdevandeVaderwaardoorwijdoordeGeestopgenomenwordeninzijnliefde.Wij

dragenallenditgeheimvandeDrie-eneGodinons.Maarhetsluimertinonshart

omdatwehetteweinigbewustzijn.DeGeestwilonswekken,ofandersgezegd:Hijwil

Christusendegoddelijkeliefdedieinonshartsluimert,opwekkenzodatHijwerkzaam

wordtenhetliefdesvuurinonshartgaatbranden.Indevolgendeconferentieswillen

weditmysterieverderuitdiepen.Watweervanwetenkandaneenopstaatzijnnaar

hetkennenenbelevenvanditcentralepuntuitdeOpenbaring.

LuisterenweeerstnogevennaarwatsintJanvanKruisindelaatstestrofevande

LevendeVlamvanLiefdedichtte:

Hoezachtenhoevolliefde/ ontwaaktGijinmijnboezem,

waarGijinhetgeheim,alleen,verblijfhoudt;/endooruwheerlijkaadmen,

volwelzijnenvolluister,/wektGij,hoetederenhoefijn,mijnliefde!

Hijgebruikthierbijhetbeeldvanhetademenvaniemanddieuitzijnslaapontwaakt.

Godheeftaltijdal,zijhetinhetgeheim,alleen,verblijfgehoudenindeboezemvande

ziel.Tochisereenverschilmetditverblijven,enweleengrootverschil:wantin

sommigezielenverblijftHijalleeneninandereverblijftHijnietalleen[dwz.samenmet

afgoden];insommigeverblijftHijgraag,inanderemettegenzin;insommigeverblijft

Hijalsinzijneigenhuis,doordatHijdaarallesbeveeltenregelt;inandereverblijftHij

alseenvreemdelinginandermanshuis,waarmenHemnietlaatbevelenendoen.[V.4,

14]

GodrustalseenMinnaarinonzeboezem.OpwelkewijzeweHemlatenontwaken

hangtvanonsaf.WillenwijwelechtdatHijontwaakt,latenwijHemechttoeomin

onzezielvolledigzijnintrektenemen,ofvindenwehetveiligerombaasineigenhuis

tezijnenontvangenweHemalleenalsgast?OoktegenuspreektdeGeestde

woordenuitdeApocalyps:Zie,Ikstavoordedeurenklop.Alsiemandmijnstemhoort

endedeuropent,zalIkbijhembinnenkomenenmaaltijdmethemhoudenenhijmet

Mij.(Apoc.3,20)

11

Oh,HeiligeGeest,

wekinonsuwLiefde,

schenkonshetvuurdattussenVaderenZoonbrandt

enlaathetgloeien,groeienenbrandeninonshart.

Gijdieleeftenheerstindeeeuwendereeuwen.Amen.

12

13

M RadioMaria

PAX HeiligeGeest2

ConferentiesoverdeHeiligeGeest:

2.DeHeiligeGeestinhetJohannes´evangelie

AlmachtigeenbarmhartigeGod,

wijvragenU:mogedeHeiligeGeestdiekomendeis,inonswonen,

enonsmakentoteentempelvanzijnheerlijkheid.

DoorChristus,onzeHeer.Amen.

OratievandezevendedinsdagvanPasem

1.INLEIDING

Dierbareluisteraars.IndezetijdtussenHemelvaartenPinksterenbiddenwespeciaal

omdekomstvandeHeiligeGeest.DeHeeristenhemelopgestegenenzitaande

rechterhandvandeVader.HijheeftzijnaardseloopbaanvoltooidenzoalsHij

opgestegenis,zozalHijopheteindedertijdenwederkomen.Deapostelengingen

naardebovenzaalwaarzijverblijfhieldenenzijallenbleveneensgezindvolhardenin

gebedsamenmetdevrouwen,metMaria,demoedervanJezusenmetzijnbroeders.

(Hand.1,13.14)Ookwijsluitenonsbijhenaanvoorde´oer-noveen´waarinwede

KomstvandeHeiligeGeestafsmekenenverwachten.Pinksterendraagthetmysterie

vandeHeiligeGeestinzich,maarwatmoetenwedaarvanverwachten?Hoezitdat

metdieHeiligeGeestdieJezusbeloofdheefttezenden?EnwasdieHeiligeGeester

toennogniet?InhetevangelievanJohanneslezenwedatdeGeestreedsopdeavond

vanPasengeschonkenwordt.Welezendaar:Jezuszeitothen:«Vredeziju.Zoalsde

VaderMijgezondenheeft,zozendIku».NadezewoordenbliesHijoverhenenzei:

«OntvangtdeHeiligeGeest.Aanwiegedezondenvergeeft,zijnzevergeven,enaan

wiegezenietvergeeft,zijnzenietvergeven».(Jo.20,21-23)WatkanPinksterendaar

nogaantoevoegen?HoekunnenwedegebeurtenissendiesintLukasonsbeschrijftin

zijnevangelieenindeHandelingenrijmenmetwatsintJanonsbeschrijft?Omdaar

eniginzichtintekrijgenwillenweeerststilblijvenstaanbijdeplaatsvandeHeilige

GeestinhetJohannes´evangelie.

2.EENNIEUWEFASEINDEOPENBARING

Jezusisvertrokkennaardehemel.Ineersteinstantiezoudenwekunnendenkendat

14

daarmeedeopenbaringafgeslotenisendatdeGeestalleennogmoetkomenomons

allesinherinneringtebrengenendeboodschapteactualiseren.Alswede

afscheidsredevanJezuslezenblijktechterdatdeopenbaringnietisafgesloten.Vooral

hethogepriesterlijkgebedheeftdiversepassageswaarJezusbeloftesdoetvoorde

toekomst,nazijnopstijgennaardeVader.TijdenshetLaatsteAvondmaalwordtreeds

eenvervolgaangekondigd.Hijbesluitzijngebedmetdewoorden:UwnaamhebIkhun

geopenbaardenIkzalditblijvendoen,opdatdeliefdewaarmeeGijMijhebtliefgehad,

inhenmogezijnenIkinhen.(Jo.17,26)EnHijzeitotzijnleerlingen:NogveelhebIku

tezeggen,maargijkunthetnunietverdragen.WanneerHijechterkomt,deGeestder

waarheid,zalHijutotdevollewaarheidbrengen.(16,12-13)DeGeestzalonsalles

doenherinneren,maarHijzaldevolle,dieperewaarheidonthullendieindewoorden

endadenvanJezusliggenopgesloten.

ErzijnnogmeertekstenindeafscheidsredendieeropduidendatJezuszichnogniet

volledigheeftuitgesprokenenikkanuaansporenomdekomendedagen,alsudaar

gelegenheidvoorhebt,dehoofdstukken14totenmet17telezenendaarbijopte

lettenhoevaakJezusverwijstnaardetoekomst.Hijdoetbeloftesdieooknunog

gelden.

Ineenbepaaldopzichtkunnenwetweefasenindeopenbaringonderscheiden.

TijdenszijnaardselevenheeftJezusdeVadervollediggeopenbaard.Hijheeftalles

gezegdwatHijvandeVaderheeftgehoord.Hijspreektnietuitzichzelf.Enookde

Geestzalnietuitzichzelfspreken.Jezusheeftzichindeeerstefasealsdegezondene

vandeVader,alsdeZoon,alsdeheilandgeopenbaard.MaartochisHijvoorde

omgeving,zelfsvoordetwaalfeenonbekendegebleven.TegenFilippuszeiHij:Ikben

alzolangbijuengijkentMijnogniet,Filippus?(14,9)Denkenweaanhetonderscheid

datwegemaakthebbentussenwetenenkennen.VoorPasenwistendeleerlingenveel

overJezus,maarzekendenHemnognietinzijngoddelijkeoorsprong.Deopenbaring

bleefinzijnwezenlijkekernversluierd.IndeZoonherkendenzijnognietde

aanwezigheidvandeVader.Endaaromisereentweedefasenodigomde

werkelijkheidteonthullen.Jezuszegtdaarover: Opdiedagzultgijweten,[wezouden

hierlieververtalen´kennen´]datIkinmijnVaderbenengijinMijenIkinu.(14,20)

InhetbeginlietJezuszichhorenineentaalwaarvandesleutelpaslatergegevenwerd.

Jezusheeftzichindevisievanhetvierdeevangelieintekenengemanifesteerd,datwil

zeggeneengeheimnisvollesymbolischetaaldievoordeleerlingennogverhuldbleef.

Degavevandeopenbaringzalslechtsvoltooidwordeninhetvolleenhelderelichtna

deverrijzenisendenederdalingvandeGeest.HetevangelievansintJanisvanuitdie

15

latereopenbaringsfasenaPasengeschrevenengetuigtbijuitstekvandezevolheid.Zij

isgeschrevennadatJohannesinzijnhartdeheleopenbaringhadoverwogenen,niet

minderbelangrijk,dezeindeKerkbeleefdhad.Degebeurtenissenuithetlevenvan

Jezuszijndoorhemhernomen.ZekomenineenanderlichttestaandoorPasen.

DaaromkanJohannessprekenoverhetuurvandeverheerlijking,alshijhetlijden

stervenenverrijzenvandeHeerbedoelt.

DelaterefasevanuitPasenstaatnietlosvandeeerste,alsofhetomeen

uiterlijketoevoegingzougaan.Zijvoltooitdeopenbaringenbevathaarwezenlijke

elementen.Meernog,deopenbaringbereikthierpashaarbestemming,alsze

eenmaaltotwerkelijklichtenlevenisgewordenindehartenvandegelovigen.Endie

voltooiingishetwerkvandeGeest.HijisDegenewaardoorhetwetenvande

gebeurtenissentoteenkennenvaneendiepereenblijvendeaanwezigheidvande

Heerkanuitgroeien.

3.DEGEESTTIJDENSJEZUS´AARDSELEVEN

TochishetnietzodatdeGeestpastentoneleverschijntalsJezusverrezenen

opgestegenis.HijisookreedsaanwezigtijdensZijnaardseleven.SintJandeDoper

herkentJezusomdatdeGeestopHemrust,´woont´.MaarsintJanschrijftoverde

GeestdatHijnognietgekomenwasvoorhendieinJezusgeloven.Ophet

loofhuttenfeestsprakJezusoverdeGeest,diezij,dieinHemgeloofden,zouden

ontvangen,wantdeGeestwasernogniet,omdatJezusnognietverheerlijktwas,

(7,37-39)voegtsintJaneraantoe.DeGeestwasernognietomdatJezusnogniet

verheerlijktwas.HetlijkteropdatsintJanwilsuggererendatdeGeestwelinJezus

was,maarnognietinzijnleerlingen.DeGeestzalkomen.DanzaldeVaderopmijn

gebedueenandereHelpergevenomvooraltijdbijuteblijven:deGeestvande

waarheid,voorwiedewereldnietontvankelijkis,omdatzijHemnietzietennietkent.

GijkentHem,wantHijblijftbijuenzalinuzijn.(14,16-17)DeGeestvandewaarheid

blijftbijuenhandeltnureeds´biju´,maarHijisnogniet´inu´.

DeverheerlijkingvanChristusmarkeerteennieuweenbeslissendefase,namelijk

dievandezendingvandeGeest,zijnkomstindegelovigenenzijnpersoonlijke

aanwezigheidindechristelijkegemeenschapvandeKerk.DoordeGeestdringtde

openbaringdoorindehartenenwordtalsstromenvanlevendwater.Vgl.7,37-39,

hierboven.

4.DEZENDINGVANDEGEEST

16

DeGeestwasnognietgekomenomdatJezusnognietverheerlijktwas.(7,39)Het

momentvandeverheerlijkingvindtvolgensJohannesplaatsophetKruis.Hetgeven

vandeGeest(deuitdrukkingdieJohannesgebruiktisonsnuzeervertrouwd,maarwas

toonongebruikelijkenmoetdusletterlijkwordenopgevat)enhetdoorborenvande

zijdeophetKruisverbeeldendeblijvendegavenvandeGeestdiebinnende

KerkgemeenschapblijftstromenindesacramentenenaanwezigheidvandeHeerin

zijnKerk.DezecontinuïteitvanhetuitstromenvandegoddelijkeGeestisdewezenlijke

trekvandenieuwefaseindeopenbaring.

DetussenkomstvandeGeestisinhetOudeTestamentslechtssporadisch

vermeld.MaarnadeverheerlijkingvanJezuswordtzijcontinuenblijvendinde

gemeenschapvandegelovigen.NahetvertrekvanJezus,voltooitdeGeesthetwerk

vandeheilsopenbaring.ZijnkomstgetuigtvandeeenheidvanVaderenZoon.Ikende

Vader,Wijzijnéén.(10,30)

DankzijdeGeestverschijnthetmysterievandeVaderendeZooninhetcentrumvan

deopenbaring,totinzijnlaatstediepteenconsequenties.HetwerkvandeGeestis

nietalleeneenverlichtingvanhetverstand,eenherinneringaankennis.Hijisde

andereHelpervoordeleerlingen(14,16)dieinhunhartdeaanwezigheidvanJezus

voortzet,vernieuwt,actualiseertenverdiept.MetdeaanwezigheidvandeZooninde

hartenvandegelovigenzalookdeVaderkomen:AlsiemandMijliefheeft,zalhijmijn

woordonderhouden,mijnVaderzalhemliefhebbenenWijzullentothemkomenen

verblijfbijhemnemen.(14,23)

Deleerlingdieliefheeft,wordtbewoonddoordeVaderendeZoon.Jezusisinhemen

hijinJezus:Opdiedagzultgijweten,[beter:kennen]datIkinmijnVaderbenengijin

MijenIkinu.(14,20)UwnaamhebIkhungeopenbaardenIkzalditblijvendoen,opdat

deliefdewaarmeeGijMijhebtliefgehad,inhenmogezijnenIkinhen.(17,26)

Jezuswoontinelkegelovige.VoorJohannesgaathetomeencentraalgegevenvande

blijvendeopenbaringindeKerkgemeenschap:Jezusblijftinons,woontinons.Het

sterkstheeftJezusditverwoordinhetbeeldvandewijnstok,waaroverwedevolkende

keerzullenspreken.

5.DEGAVEVANDEGEEST

DeGeestlaatdeheerlijkheidvandeZoonzien.HijverschijntalsdeGeestvande

waarheid,datwilzeggen,deGeestdoorWiedewaarheidzichonthultenditisniets

andersdanJezusinzijnonverhuldewaarheid.

17

DeGeestzorgtvooreenverinnerlijkingeneenwederzijdsedoordringing.SintJandrukt

dituitmethetwoord‘zoals’eenparallelismetussenVader-ZoonenJezus-leerling.

ZoalsdeVaderMijgezondenheeft,zozendIku.(20,21)Ikbid...voorhendiedoorhun

woordgeloven,opdatzijallenéénmogenzijn,zoalsGij,Vader,inMijenIkinU.(17,

20-21)HetgaathiernietomeenloutereanalogiewaarinJezustweeverschillend

realiteitenmetelkaarvergelijkt.Hijlaatzijnleerlingendeelhebbenaanhetlevenende

zendingdieHijvandeVaderontvangenheeft;aaneenwederzijdsekennisdiemetde

Vaderverenigt;aandeliefdevandeVadervoorHem;aandezendingdieHijvande

Vaderontvangenheeft.

HetisdeGeestdieditmogelijkmaakt.DeverrezenHeerbliesoverzijnleerlingen

terwijlHijzei:ontvangtdeHeiligeGeest.(20,22)DitstaatinnauwverbandmetwatHij

vlakdaarvoorhadgezegd:ZoalsdeVaderMijgezondenheeft,zozendIku.(20,21)

VoorJohanneszijndezendingendegavevandeGeestmetelkaarverbonden.De

zendingvandeapostelen,zoalsdeVaderMijgezondenheeft,wordtnaderuitgelegden

ondersteuntdoordegavevandeGeest.HetwoordvoorblazenkomtinhetNieuwe

Testamentalleenhiervoor.InhetOudetestamentvindenwehetteruginde

reanimatievandedorrebeenderenbijdeprofeetEzechiël(Ez.37,9)enbijdeinblazing

vandegeestbijdescheppingvanAdam.Jezuswildoorteblazentonendathetomeen

scheppendedaadgaat.DegavevandeGeestbewerkteennieuweschepping.Doorde

krachtvandeGeest,afkomstigvandeverrezenHeer,begintereennieuweschepping,

hetnieuweGodsvolkwordtgeïnstalleerd.Dezenieuwheidwordtondersteunddoorde

woorden:opdeeerstedagvandeweek.Eennieuwetijdisaangebrokenende

scheidingvandeleerlingentenopzichtevandejoodsewereldkrijgtgestalteinde

eerstedagdievoordechristenendevervangingenvoltooiingwordtvandesabbat.

DatJohannesdekerkgemeenschapophetoogheeftbijdezendingvandeGeest,blijkt

ookuitdeeerstegavediedeleerlingenkrijgenvandeGeest:demachtomzondente

vergeven.Ditiszeershockerenbinnendekringenvandeschriftgeleerden.Wieanders

kanzondenvergevendanGodalleen.EnJezusschenktdezegavezonderrestricties.

Dezemachtisvooraleenkerkelijkemacht.Hetisdemachtomdoorvergevingde

mensentotdebronvanhetleventekunnenvoeren,ofzejuistdaarvanaftehouden.

IndezemachtzienwedatdeleerlingendoordeGeestherschapenzijnomdezending,

dieoorspronkelijkalleenaanJezustoekwam,voorttezetten.

6.PASENENPINKSTEREN

MetdezevisievanJohannesinonsachterhoofdwillenwenukijkennaardevisievan

18

sintLukas.WatwelezenbijJohannesinhoofdstuk20lijktopheteerstegezicht

nauwelijksmetdebeschrijvingenbijLukasovereentekomen.Johannesschrijfthoe

JezusopdeavondnadeVerrijzeniszegt:«Vredeziju.ZoalsdeVaderMijgezonden

heeft,zozendIku».NadezewoordenbliesHijoverhenenzei:«OntvangtdeHeilige

Geest».(Jo.20,21-22)LukasdaarentegenbeschrijftdenederdalingvandeHeilige

Geestvijftigdagenlater,opPinksteren.ToendedagvanPinksterenaanbrak,waren

allenbijeenopdezelfdeplaats.Plotselingkwamuitdehemeleengedruisalsofereen

hevigewindopstakenheelhethuiswaarzijgezetenwaren,waservolvan.Er

verscheenhunietsdatopvuurgeleekendatzich,intongenverdeeld,opiedervanhen

neerzette.ZijwerdenallenvervuldvandeheiligeGeestenbegonneninvreemdetalen

tespreken,naargelangdeGeesthuntevertolkengaf.(Hand.2,1-4)Hoezijndezetwee

visiesmetelkaarinovereenstemmingtebrengen?

HetbeelddatLukasschetstisduidelijk:Jezusisverschenenaanzijnleerlingenen

bijdelaatsteverschijningverdwijntHijachtereenwolkombijzijnWederkomstop

dezelfdewijzeterugtekeren.Hijisopgestegentenhemelenzitaanderechterhand

vandeVader.(Hand.1,9-11;2,33-35)Jezusisdoordedoodheengegaan.Hijstaat

hierdoorboven,buitendetijdenheefttijdenplaatsoverstegen.Lukasbeschrijftde

heilsopenbaringalseengeschiedenisinfasen,alseenvoortschrijdendeopenbaringin

deelkaaropvolgendegebeurtenissen.Hetlijkteropdathijallesheeftwillen

opschrijvenwathijtewetenisgekomen.Inhetbeginvanzijnevangelieschrijfthij:

Reedsvelenhebbengetrachtdegebeurtenissenteverhalendieonderonshebben

plaatsgevondenaandehandvandegegevens,welkeonswerdenovergeleverddoor

mensendievanhetbeginafaanooggetuigenwarenenindienstvanhetwoordzijn

getreden.Vandaar,edeleTeofilus,datookikbesloot-navanmeetafaanalles

nauwkeurigtehebbenonderzocht-voorueenordelijkverslagteschrijven.(Lk.1,1-3)

SintJandaarentegenbeschrijftallesvanuitzijnervaringmetdeaanwezigheidvanJezus

inzijnKerk.DeavondvanPasenisslechtseenetappevanhetgrotemysterievanJezus´

verheerlijking.HetLijdenenStervenkrijgenindevisievanJohannesvanuithet

verrijzen,opstijgenenzendenvandeGeesthunwarebetekenis:hetisde

verheerlijkingvandeZoondiezichvoortzetinhetlevenvandeKerk.Deverschijningen

vormendelaatstezichtbaremanifestatievandeopstijgendeenverheerlijkteHeer.Ze

staanineenheidmetdeGeestdieHijreedstijdensdeafscheidsredenbeloofdheeftte

zenden.DegavevandeGeestopdeavondvanPasenanticipeertdusnietop

Pinksterenenverdubbeltookniet.VanuithetperspectiefvansintJanishetalshet

warereedshetvoorspel,devooraankondigingvanhetlevenvandeKerknazijn

19

opstijgennaardeVader.Deverschijningoppaasavonddraagtreedshethelekerkelijke

levenvandechristelijkegemeenschapinzichdatexplicietmetPinksterenbegint.De

tijdvandepaasverschijningenbeeldtvooraf,bereidtvoorenfundeertdetoekomstige

tijdvandeKerkendeGeest.Deverschijningenbereidendeleerlingenvooropde

blijvendeaanwezigheidvandeverrezenHeerindegemeenschap.ZowordtHij

herkenddoorhetbrekenvanhetbroodofdoorhettekenvandewonderbare

visvangst,eenverhuldeaanwezigheiddiedoortekenen(sacramenten)wordtonthuld.

SintJanheeftinhetpaasgebeurenreedsdelaterepinksterervaringherkendengezien

datdoordeommekeervanPinksterendeKerkhaarwaregestaltekreeg.Pinksteren

wasnietalleeneenGeest-uitstortingmaarookhetpersoonlijkwerkvandeHeer.Ook

sintLukasheeftdatingezien,ookalschrijfthijvanuiteenanderperspectief.Hij

beperktzichtothetweten,terwijlsintJanschrijftvanuitzijndieperekennenvanhet

mysterie.HijdoetonsbeseffendatPasenreedsPinkstereninzichdraagt.

7.DEAANWEZIGHEIDVANJEZUSINZIJNKERK

JezuskondigtophetLaatsteAvondmaalbijzijnnaderdevertrekeennieuwemanier

aanwaaropHijaanwezigblijftenwijHemkunnenzien:GijechterzultMijzienwantIk

leef.WantdeVaderzalueenandereHelpergevenomvooraltijdbijuteblijven.Hij

blijftbijuenzalinuzijn.(Jo14,19.16.17)

JohannesschrijftinzijnEvangelieeninzijneerstebriefdatJezusonsnietheeft

verlaten.SintJaniservanovertuigddatHijalsZoonvanGodinzijnKerkblijft

voortleven.Johannesbedoeltdaarnietmeedatlouterdiensgedachtenisinde

christelijkegemeenschapbewaardblijft.Nee,Jezuszelf,deLevende,ishierennunog

steedsonderonsaanwezig:Ikzalunietverweesdachterlaten:Ikkeertotuterug.Gij

zultMijzien.(Jo.14,18.19)

MaarhoeisHijaanwezig?HoezienweChristusonderonsalsdelevendeHeer?

MoetenwehetzoekeninbuitengewoneopenbaringenofverschijningenvanChristus

aanbevoorrechtezielen?Nee!HetantwoordvanJezusiszeerduidelijk: deVaderzal

ueenandereHelpergevenomvooraltijdbijuteblijven.Hijblijftbijuenzalinuzijn.

(Jo14,16.17)Enwieisdat?DeGeestvandewaarheid.DewaarheidisinhetJohannes'

evangeliemeerdanalleenkennisofbegrip.Dewaarheidisietswatweallereerst

moetenervarenendoen.Dewaarheidwordtnietzozeergekendalswelgedaan.Zo

schrijftsintJaninzijneerstebriefdatiederdiebeweertJezustekennenterwijlhijzijn

liefdesgebodnietonderhoudt,eenleugenaaris.(1Jo.2,4)

AlsgijMijliefhebt,zultgijmijngebodenonderhouden.DanzaldeVaderopmijn

20

gebedueenandereHelpergevenomvooraltijdbijuteblijven.Jezusisdelevende

Heeronderons,steedsalswijHemliefhebben,alswijzijngeboden−enwelvooralzijn

liefdesgebod−onderhouden.DanisdeGeestvandewaarheid werkzaamendan

wordtJezus'beloftewerkelijkheid:wieMijliefheeft,zaldoormijnVaderbemind

worden;ookIkzalhembeminnenenIkzalMijaanhemopenbaren.(Jo14,21)Opdie

dagzultgijweten,datIkinmijnVaderbenengijinMijenIkinu.Datishetgeendie

andereHelper,deheiligeGeest,zalverwezenlijken:wijwordenopgenomenindeband

tussenVaderenZoon.DeGeestisalshetwarehetscheppendgeheugendatonsalles

inherinneringbrengt.HijzorgtdatJezusaanwezigkomtindesacramentenmaarook

indeliefde.EnHijhelptonsinhetmysterievandeZoonbinnentedringen,omzodeel

tehebbenaandelevensgemeenschaptussenVaderenZoon.

MaardieGeest,wieisdat,hoewerktdat?JezuszegtdatdeGeestgeschonken

wordtomvooraltijdbijonsteblijven.Hijblijftbijonsenzalinonszijn.DatmaaktHem

vooronszomysterieus,zoonzichtbaar.WantHijstaatniettegenoveronsofnaastons:

Hijblijftinons.Hijisdekrachtdieonsdoetkennenengeloven.Hijbewerktdatwe

kunnenbeminnen.

AlsdeGeestbijonsverblijft,zaldatgevolgenhebbenvooronsleven.DeGeestkan

eenkrachtinonszijnomtelevenvolgensGodswil.DeGeestzalnormaalnietonze

lichamelijkekrachtvergroten,hoewelditookkanzoalswebijdemartelarenzien.Hij

zalvooralonzegeestelijkekrachtversterken,zodatonzeogenvanhetgeloofopen

gaanenwedewederwaardighedenvanhetdagelijkslevenaankunnen.AlsdeGeestin

onswerkzaamis,kunnenwedewereldandersbeleven,omdatwedoorhetgeloof

Christuskunnenzien,indewereld,maarvooralinzijnKerk.

DeheiligeGeestisgeenmagischtovermiddeltjedatalonzeproblemenoplost:Hijis

dekrachtomdoorhetKruisheentegaan,terwijlwijerlieveromheenlopen.Hijlaat

onsJezusvolgen,totophetkruis.AlswijJezusgaanvolgen,verwachtenwebewustof

onbewustdatwenualineenparadijselijketoestandkunnenleven,terwijlHijeerder

metonsdewegvanhetKruiszalbewandelen:

«Ikvroegomkracht

enontvingmoeilijkhedenommesterktemaken.

Ikvroegomwijsheid

enikkreegproblemenomoptelossen.

Ikvroegomvoorspoed

enikkreegverstandomtekunnenwerken.

Ikvroegommoed

21

enikkreegobstakelsomteoverwinnen.

Ikvroegomliefde

enikkreegmensenopmijnwegmetproblemendieikhelpenkon.

Ikvroegomgunstenenikontvingkansen.

IkkreegNIETSwatikwilde,

maarontvingALLESwatiknodighad.»

DatisdewerkingvandeGeest,datisdemanierwaaropChristusnogsteedsbijons

aanwezigis,alsdelevendeHeerdieonsnaardeVaderbrengt.

Oh,HeiligeGeest,

doeJezusinonsleven,

laatonsHemherkennenenontmoetenindesacramentenendeonderlingeliefde,

zodatweHemwerkelijklerenkennenenervarenalshetWoordvandeVader.

Gijdieleeftenheerstindeeeuwendereeuwen.Amen.

22

23

M RadioMaria

PAX HeiligeGeest3

ConferentiesoverdeHeiligeGeest:

3.Hetmysterievandegoddelijkeinwoning

GodonzeVader,GijhebthetWoordderwaarheidendeGeestdieheiligmaakt

indewereldgezondenomaandemensen

hetverhevenmysterievanuwGodheidteopenbaren.

Geefdatwijhetwaregeloofbelijden

doordeglorievandeeeuwigeDrie-eenheidteerkennen

endoordeEenheidinmachtenmajesteitteaanbidden.

DooronzeHeer,JezusChristus,uwZoon.Amen

OratievanDrievuldigheidszondag

1.INLEIDING:HETMYSTERIEVANDEDRIE-EENHEIDINONSGEESTELIJKLEVEN

Dierbareluisteraars.DeHeiligeGeestwoontinonsenHijzorgtervoordatdeliefde

tussenVaderenZoonookinonshartgloeit,jameernog,datwijdeelnemenaande

liefde,opgenomenwordeninhetgoddelijkliefdesleven.Wenoemendithetmysterie

vandegoddelijkeinwoning.Uhebtmisschiengedacht:datisoudekoek.Ja,zekerishet

oud,bijnatweeduizendjaarheeftsintJandeEvangelisterovergeschreven!Maaris

hetnogactueelofpastoraalrelevant?Ofishettochuitdeoudedoosvanverloren

geganevroomheid?Hetgaatwelomdekernvanonsgeloof:debandtussenonsende

Drie-eenheid!DeDrie-eenheid:voorveelgelovigenisdateenmysterievooréén

zondaginhetjaar,Drievuldigheidszondag,waaropdepastooreenmoeilijkepreekmag

houdenendaarnagaanweweerovertotdeordevandedag.Envooru?

Indeeersteeeuwenzijndebelangrijkstedogma'soverdeDrie-eenheid

geformuleerd.Eristoenheelwatafgevochten,metdemondenvaakookmethet

zwaard.Wantdeoverheidwildeduidelijkheideneenheidinhetrijk.Daaromwerden

erbijgeschilpunteninhetgeloofconciliesbijelkaargeroepen.Dezebesprekingenvan

debisschoppenwarenzeerbelangrijkomdathetnietomabstractevraagstukkenging,

maaromhetlevenzelf.Hetgingnietomeenwetenmaaromeenkennen,inbeleving.

HeelonsgeestelijklevenhangtafhoeGoddrie-eenisenhoeChristusGodenmensis

enwatdeHeiligeGeestis.Toen(enooknunog,maardatbeseffenwenauwelijks)hing

despiritualiteitvooreenbelangrijkdeelafvandejuisteformulering.Vandaarde

felheidwaarmeevooraldemonnikenelkaartelijfgingen.Wijkunnenhetonsmoeilijk

24

voorstellenmaarindevierdeeeuwwashetbelangrijksteonderwerpvangesprekop

demarktofChristushomo-ousiosofhomoiousiosis:isdeZoonwezensgelijkofalleen

wezensgelijkendaandeVader?

Inonzetijdlijktditallesverweggezakt.Weziendatzonderveelweerstandeen

verzachtevormvanarianismewordtgeaccepteerd.Hetarianismewaseenstromingin

deKerkdiedegodheidvanChristusontkende.Inonzetijdbestaathetarianismeniet

zozeerineendirecteafwijzingvandegodheidvanChristus,ookalkomtzelfsdatbij

sommigetheologenvoor.Degodheidwordteerderverzwegenalsofweditgeloofspunt

nietmeernodighebben:demensJezusstaatcentraal.Wegaanopzoeknaarde

historischeJezus,JezusvanNazarethdiegeplaatstwordttegenoverdekerkelijke

Christus,ZoonvanGod.MaaralsweZijngodheidverzwijgen,hebbenwenietsmeerte

zeggen!Danmoetenwezelfsophoudenmetonsreligieusenchristelijkleven,want

danisergeenechteverlossing.DanisChristuseenaardigvoorbeeld,maarerkaneen

anderkomendieeventueelzelfsgroterisdanHij.Godisdanzoééndatergeenplaats

meerisvoordeschepping.Hijismonolithisch,zoalsditheet,hoogverhevengezeten

opeentroon,verweg.Erisgeenplaatsvoorliefde.Godisalleenrechter.Enzokrijgen

wezo'nbeetjehetgodsbeelduitdeIslam.Enjuistdaaromwordtdezediscussieweer

actueel!Nuniettussenchristenenonderling,maartussenchristenenenmoslims.Inde

grotestedenwordenchristenenaangesprokenopdeDrie-eenheid.HoekanGoddrie

enéénzijn?Enlatenweeerlijkzijn:wieweetdaareenantwoordoptegeven?Hebtu

zichweleensafgevraagdwaaromGoddrieisenbijvoorbeeldniettwee?Wekomen

hiernogopterug.

DeDrie-eenheidmoeteencentralerolinonsgeestelijklevenspelen,maarop

welkewijzekanHijditconcreetinonsdagelijkslevendoen?HoekunnenweGod

naderen,ofbeter,hoenadertHijons?HoekunnenwevoorkomendatdeDrie-eenheid

vooronseenabstractgeloofsgegevenblijft,eenantwoordopeencatechismus-vraag,

terwijldeDrie-eneinonzezieloponswachtomookinonslevenwerkelijkteworden

beleefd?

2.BIJBELSEGRONDSLAGVANDELEEROVERDEGODDELIJKEINWONING

JohannesdruktonzerelatiemetGoduitmeteenwoorddatkarakteristiekisvoorhem,

hetwoord"menein",verblijven,blijven,wonen.AlaanhetbeginvanzijnEvangelie

vragendeeersteleerlingenwaarHijverblijftenzijblevenbijHem.(Joh.1,38.39)Zo

wordthetaanelkeleerlinggevraagdombijHemteblijven.Maarerismeer.Hetisde

roepingvanelkeleerlingominHemteblijven.MetdezeuitdrukkinggeeftsintJande

25

wederzijdseimmanentie,inwoningendoordringingaantussenJezusenzijnleerling.

Omditteverduidelijkenkijkenwenaardetweesituatieswaarindit'blijveninJezus'

doorsintJannaarvorenwordtgebracht.

1.TijdensdeeucharistischeredezegtJezus:Wiemijnvleeseetenmijnbloeddrinkt,

blijftinMijenIkinhem.(Joh.6,56)HoeblijftJezusinhem?Nietalleendoorhet

Sacramentteontvangen.IndeeersteJohannes-brieflezenwe:WieinHemwilblijven,

moetlevenzoalsDezegeleefdheeft.(1Joh.2,6)En:hijdiedegebodenonderhoud,blijft

inHemenHijinhem.(1Joh.3,24)DegebodenzijnbijsintJanallereersthet

liefdesgebod:Alswijelkaarliefhebben,blijftGodinons.(1Joh.4,12)Dewederzijdse

doordringingvanGodenmensiskarakteristiekvoordeliefde:Godisliefde;degenedie

indeliefdeblijft,blijftinGod.(1Joh4,16)Haastongemerktwordthet'blijveninJezus'

toteen'blijveninGod',indeVader,omdatookJezusdeVaderblijvendinzichheeft.

(Joh.14,10)Alsgijmijngebodenonderhoudt,zultgijinmijnliefdeblijvengelijkIk,diede

gebodenvanmijnVaderhebonderhouden,inzijnliefdeblijf.(Joh.15,10)

2.DesterksteuitdrukkingdiesintJangebruiktvooronzerelatiemetJezus,vindenwe

inhetvijftiendehoofdstukvanzijnevangelie:devergelijkingmetdewijnstok.(Joh.15,

1−11)Hierwordtdewederzijdseimmanentie,hetwederzijdsinelkaarblijven,het

sterkstuitgedrukt.Hetbeeldisdestesprekenderomdatdewijnstokéénvande

belangrijkstesymbolenisvoorhetvolkvanGod.Jezusisdewarewijnstok:Hijishet

wareIsraël.Jezusherhaalthet"inMij"metnadrukenhetstaattegenoverhet"losvan

Mij".WieinMijblijft,terwijlIkblijfinhem,diedraagtveelvrucht,wantlosvanMij

kuntgijniets.(Joh.15,5)Hierzienwedathetblijveneenwederzijdsverblijveniszoals

Hijookaanspoort:BlijftinMij,danblijfIkinu.(Joh.15,4)Hetbeeldvandewijnstok

laatzienhoeinnigdebandvanJezusmetzijnleerlingenis.DerankinMij(enniet'aan

Mij'zoalsmeestalvertaaldwordt)leeftengroeitvanuitdeeenheidmetJezus.De

leerlingenlevenenzijnvruchtbaardoorzijnliefde.Daaromlooptdeformulering

"blijveninMij"uitineen"blijveninmijnliefde".(Joh.15,9)

VoorsintJankomtdeopenbaringtotvoltooiingindebevestigingvanJezus

blijvendeaanwezigheidindegemeenschapeninhethartvanzijnleerlingen.Deze

aanwezigheidiseenrelatieenuitwisselingvanliefdediebewerktwordtdoorde

HeiligeGeest.BlijveninJezusisblijveninzijnliefde.Hethogepriesterlijkgebedaande

vooravondvanzijnLijdenbesluitJezusdanookmetdewoorden:UwnaamhebIkhun

geopenbaardenIkzalditblijvendoen,opdatdeliefdewaarmeeGijMijhebtliefgehad,

inhenmogezijnenIkinhen.(Joh.17,26)DoordezendingvandebeloofdeGeest

wordthetmogelijkgemaaktenkandegemeenschaplevenvanuitdeaanwezigheidvan

26

Jezusendezegemeenschapdoorgeven,zoalsweindeeersteJohannes-brieflezen:

opdatgijgemeenschapmoogthebbenmetons.Enonzegemeenschapisereenmetde

VaderenmetJezusChristus,zijnZoon.(1Joh.1,3)ZowordenJezus'woordenooknu

nogwerkelijkheid:WieMijliefheeftzaldoormijnVaderbemindworden;ookIkzalhem

beminnenenIkzalMijaanhemopenbaren.(Joh.14,21)WantdezebeloftevanJezus

staatnietvervanonsaf:zerealiseertzichelkedagdieperinhetgoddelijkmysterievan

detrinitaire,drie-eneinwoning.

HetgeheimvanJezus'aanwezigheidistendiepstetrinitair,Vader,Zoonen

Geest.AlsiemandMijliefheeft,zalhijmijnwoordonderhouden;mijnVaderzalhem

liefhebbenenWijzullentothemkomenenverblijfbijhemnemen.(Joh.14,23)Hieris

hetmysterievandegoddelijkeinwoningvolledigdoorJezusonthuld.Jezuswilzijn

leerlingenlatendeleninhetmysterievandeeenheidtussenVaderenZoon:opdatzij

éénmogenzijnzoalsWij,...zoalsWijéénzijn.(Joh.17,11.22)

3.DEGODDELIJKEINWONINGVANUITDETHEOLOGIE

Dewezenlijkewaarhedenomtrentdegoddelijkeinwoningzijnindetheologieeninde

spiritualiteitonomstreden.Detheologiekanonshieroverheelwat´weetjes´vertellen

endespiritualiteitdoetonsdeze´kennen´enbeleven.

Godkanoptweeverschillendemaniereninonsaanwezigzijn,zoleertonsde

theologie.AllereerstisHijaanwezigalsSchepper.HijisDegeneinWiewijleven,

bewegenenzijn(Hand17,28).GodisalsSchepperookDegenediehetgeschapenein

standhoudt.

Godwildemeerdanalleenaanwezigzijnalsscheppendeeninstandhoudende

instantie.InChristusheeftHijzichopenbaardalsliefde.EnHijwildedieliefdetenvolle

inonsuitstorten.OmdatwijdoordezondeonzewegnaarGodgeblokkeerdhadden,

moestHijonseerstindewereldenviadewereldverlossen.Ditwasslechtseeneerste

stap,noodzakelijkgewordendoordezonde.MaarHijwilnietalleeninonszijnalseen

abstractemachtdieonsinstandhoudt.Hijwilaanwezig,in-weziginonszijnals

liefhebbendeVader,ZoonenGeest.DatisdekernvanJezus'boodschap,zijn

testamentdatHijonsnaliet.Zijnevangeliegaatnietallereerstomdeugbeoefeningen

bevrijdingvanzondeofonderdrukking.Ja,zelfsnietomnaastenliefde.Erzijnook

niet-christelijkereligieuzeleidersdiedatallesverkondigdhebben.DekernvanJezus'

heilsboodschapbestaatinditmysterie:ChristusJezusinons.OfzoalssintJanschrijft:

Gijzultweten,[metonzebegrippenmoetenwehiervertalen:kennen]datIkinmijn

VaderbenengijinMijenIkinu.Natuurlijkheeftdatookallesmetliefdetemaken.

27

MaardanwelfundamenteelenprincipieeldeliefdevanGodvoorons,inons.Als

VaderenZooninonshunverblijfnemendoordeGeest,danishetdeVaderdieonsin

deZoonbemintenishetdeZoondieonsindeVaderbeminteninhetdeGeestdieons

doetdelenindeliefdetussenVaderenZoon.

ZokomtGodopspecialewijzeinonzezielbijhetdoopsel.Bijditsacrament

wordenweaangenomenalszonenendochters,kinderenvanGod.Doorde

doopgenadewordenwijeen'tempelvandeheiligeGeest'.Hierdoorkrijgenwedeel

aanhettrinitaire,drie-enelevenvanGodzelf.Datiseenontstellendewaarheidvan

onsgeloof.Godwilinonszijnintreknemen,Hijwildatwijzijntempelworden.Christus

wilonsbijzichopnemen,zodatwijinHemzijnenHijinons.EndeGeestbewerktdatin

ons.

4. DE GODDELIJKE INWONING VANUIT DE OPENBARING Het is een ongelooflijk mysterie van Gods liefdeswil dat de Drie-eenheid in onze ziel woont en dat Hij er zijn intiem mysterie leeft. Het mysterie van de liefde tussen Vader en Zoon speelt zich niet buiten ons af, maar in onze ziel. Door het doopsel nemen wij er zelf deel aan. Meer en meer worden we uitgenodigd mee te leven en onze rol daarin te spelen, naar de mate van ons geloof en onze aanvaarding. Bij dit mysterie gaat het om de kern van ons geloof. Het is geen particuliere vroomheid voor bepaalde mensen, zoals we die bij Elisabeth van de Drie-eenheid en anderen beschreven vinden. Het kan niet gaan om ‘n weg, het moet gaan om dè weg die algemeen en voor iedere christen bedoeld is. In het diepst van de ziel drukt de Vader zijn eeuwige liefde voor de Zoon uit. De Vader wil ons niet alleen liefhebben zoals Hij al het geschapene bemint: Hij wil tegen ons als tegen zijn eigen Zoon zeggen: Gij zijt mijn welbeminde. De Vader bemint ons werkelijk zoals Hij zijn eniggeboren Zoon bemint. Er zijn geen twee liefdes in de Vader: een voor zijn Zoon en een andere, mindere, voor ons. Daarin ligt onze vreugde en vrede. Wat ik ook doe, hoe ellendig ik ook ben, hoe armetierig ik ook antwoord, altijd kan ik terugkeren om het woord van de Vader te vernemen dat Hij tot de Zoon spreekt. Ik kan altijd 'Abba', Vader, zeggen, zelfs na mijn zonde. Zou ik misschien op een zeker moment denken dat de Vader mij niet meer liefheeft, dan zou ik ook moeten aannemen dat de Vader zijn unieke Zoon niet meer bemint! Het is onmogelijk geworden buiten de liefde van de Vader te vallen, want deze deelt in de eeuwige en blijvende liefde van de Vader voor de Zoon. Maar hier houdt het wonder niet op. Want de hele Triniteit, Vader, Zoon en Heilige Geest, woont in de ziel en daarom moeten we concluderen dat ook de liefde van de Zoon, de liefde van het antwoord, diep in mij leeft. In het diepst van mijn ziel keert

28

de Zoon terug naar de Vader. Ons geestelijk leven bestaat uit dit liefdesspel tussen Vader en Zoon. Het is geen hoogmoedige poging om God, de onzichtbare Vader, te bereiken en zich aan Hem te geven. Het is juist het tegendeel: de eenvoudige en vredige aanvaarding dat het woord van de Zoon in mij kan antwoorden en naar de Vader een liefde uitdrukken waartoe ik niet in staat ben. Ik ben daarbij geen passief getuige van deze goddelijk uitwisseling van liefde tussen Vader en Zoon in de Geest. Ik heb er deel aan, ik aanvaard het in geloof en zo wordt deze uitwisseling van liefde mijn eigen geestelijke ademhaling. Ik ben geen buitenstaander die er weet van heeft, maar ken en wordt gekend Het geestelijk leven dat zich zo ontwikkeld is geheel nieuw, het is het leven van God zelf in ons. Het gaat er niet om bij ons een gevoel op te wekken of de Vader te proberen te verlokken. Het gaat er alleen om de Geest toe te laten. Wij moeten toelaten dat de Vader, geheel vol van de Geest, in ons zijn liefde voor de Zoon uitspreekt. Wij moeten toelaten dat de Zoon, geheel vol van de Geest, in ons zijn liefde naar de Vader uitspreekt en zich aan Hem teruggeeft. 5. LIEFDE VOOR GOD EN DE NAASTE Het kan hierbij niet gaan om een relatie louter tussen God en mij waarin de naaste wordt uitgesloten. Anders wordt het een vorm van ego-trippen. God en mij, mij en God, en de rest bestaat niet. In een aantal oosterse meditatietechnieken wordt dit nagestreefd en we zien bij deze methoden het grote gevaar dat de mens geïsoleerd raakt van zijn omgeving. Een spiritualiteit waar geen plaats is voor de medemens kan niet christelijk zijn. Elke mens heeft de wereld om hem heen nodig om tot zelf-reflectie en zelfkennis te kunnen komen. Voor een christen geldt dit dubbel zo sterk. Want in het christendom krijgt onze liefde voor God gestalte in de liefde voor de naaste. De evangelist Johannes schrijft in zijn eerste brief: Als iemand zegt: Ik heb God lief, maar zijn broeder haat, is hij een leugenaar. Want wie zijn broeder die hij ziet, niet liefheeft, Kan God niet liefhebben die hij niet ziet. (1 Joh. 4,20) Liefde tot God en de liefde tot de naaste zijn geen twee concurrerende liefdes, maar zijn juist één en dezelfde liefde. Om dit te kunnen begrijpen, hoewel begrijpen hier niet het juiste woord is, moeten we kijken naar de structuur van de liefde zoals Christus die ons heeft geopenbaard. 6. DE LIEFDE IS NIET EENKENNIG God is liefde en wij geloven in één God in drie Personen. Waarom is God drie en niet twee? Godisdehoogsteliefde.Welnu,dehoogstekwaliteitvanliefdeisnietmogelijk

tussentweepersonen.Eenderdepersoonzoudeliefdeverhogen.Eenderdedie

samenmetdeVaderdeZoonbemint,ensamenmetdeZoondeVader.Immersalswij

29

menseniemandbeminnen,willenweookdatdezebemindedooranderenbemind

wordt.Eriseenwensomeenmedeminnaartehebben.Hetnegatievebegrip

'concurrentie'ishierbijinGodnietvantoepassing.Indehoogsteliefdeiserzoeen

wenstotverderebemiddelingtotliefde.Erisookindeliefdeeentendenstot

mededelen.Wijwillengaarnedatonzemedemensinonzevreugdedeelt.Zoookin

God.DePersoneninGodzijnzogrootmoedigdatzijnietsvoorzichalleenwillen

hebben.Hettoppuntvanvreugdeisnietmijnvreugde,maardevreugdevoordeander.

AlsdeVaderzijnvreugdeoverdeZoonnietkondelenmetdeGeest,zouHijindie

vreugdetochweereenzaamzijn.SamenmetdeGeestbemintHijzijnZoon.En

omgekeerdbemintdeZoonsamenmetdeGeestdeVader.ZoisdeGeestdeeenheid

vanVaderenZoon.

WezenlijkvoordehoogsteliefdeinGod,isdatGodDrieis.Voor de liefde hebben we minstens twee personen nodig. Maar waarom drie? Als twee menselijke personen verliefd op elkaar geraken leven ze in een eigen wereld waarin al de anderen worden uitgesloten. Zo kan het ook zijn als wij verliefd worden op God. We kunnen ons opsluiten in ons eigen wereldje, samen met God. Maar verliefdheid is nog geen liefde. Want liefde, echte liefde is niet éénkennig. Beminnen, dat is niet elkaar bekijken, maar samen kijken in dezelfde richting, zoals Richard van St. Victor, een schrijver uit de twaalfde eeuw, ons voorhoudt. Zo ook in de Drie-eenheid. In de omarming van Vader en Zoon is er ruimte voor de derde, ja zozeer zelf dat de omarming, de liefde zelf een persoon is: de heilige Geest. Vader en Zoon kijken samen naar de Geest, die zo tot leven komt. Juist omdat Hij tot leven komt in de Liefde van Vader en Zoon, daarom is Hij de levensschenker. Bij alles wat God betreft, geldt: wat in God gebeurt (ad intra), heeft zijn uitwerking naar buiten (ad extra). In de omarming tussen Vader en Zoon, die de Geest is, is ruimte voor de ander, voor de anderen, voor de schepping. Liefde wil immers meedelen: God wil zijn binnentrinitaire liefde meedelen en Hij maakt binnen Vader en Zoon ruimte voor de totale schepping. De Vader schept de wereld om de Zoon in die schepping te beminnen, om zijn Liefde (de Geest) voor zijn Zoon mee te delen en in de schepping door de Zoon bemind te worden. Echte liefde is nooit exclusief, maar inclusief. Het sluit een ander niet uit, maar juist in. «Beminnen, dat is niet elkaar bekijken, maar samen kijken in dezelfde richting.» Er is dus met een verschil tussen een verliefd paartje, dat alleen naar elkaar kijkt. Daar is de relatie exclusief, de wereld om hen heen bestaat niet meer voor hen. De liefde moet zich dan nog verdiepen tot echte liefde, waardoor er ook weer plaats komt voor de anderen: allereerst kinderen, maar ook voor familieleden, kennissen, vrienden. Waar liefde heerst is iedereen welkom. Liefde maakt ruimte.

30

7. DE VADER WIL IN DE WERELD DE ZOON BEMINNEN In hoe verre is mijn liefde tot God zo'n echte liefde dat het de medemens niet uitsluit (alleen tussen God en mij, de rest staat daar buiten), maar juist insluit: als het ware de sociale dimensie van de liefde. We zien hier het samengaan van naastenliefde en liefde tot God. Dat wil zeggen, onze liefde tot God kan zich zo verdiepen dat ik met de ogen van God naar de ander ga kijken, dat ik met de liefde van God de ander ga beminnen. We moeten nog een stap verder gaan en vanuit de Drie-eenheid zeggen: dat de Vader in mij de Zoon kan ontmoeten in de ander en Hem in die naaste kan beminnen en bemind worden. Dit zijn mooie woorden. Maar laat deze werkelijkheid eens tot u doordringen: begint het u niet te duizelen. Mijn kleine, gebrekkige liefde wordt opgenomen in de liefdesstroom van Vader naar Zoon en van Zoon naar Vader. Dit zijn geen dorre woorden. Overweeg dit eens, wees ontzet, laat u overrompelen. Laat u overweldigen door deze gedachten. U kunt de Liefde van de Vader door u laten stromen naar de Zoon in de ontmoeting met de medemens. Zo wordt uw kleine armzalige liefde opgenomen in die volledige liefde tussen Vader en Zoon. U, ja u, u bent dragen van die Liefdesgeest van de Vader die in uw medemens de Zoon wil beminnen. En in de Liefdesgeest van de Zoon mag u die Vader-liefde beantwoorden. God bemint als het ware zichzelf in ons. God bemint zichzelf, dat wil zeggen: de Vader en de Zoon beminnen elkaar in de Geest. De Vader bemint de Zoon in elke schepsel, maar speciaal in elke mens, omdat de mens beeld van God is. Dé mens, dat is Christus. Het hele geestelijk leven bestaat er in om in die omstrengeling van Vader en Zoon binnen te treden. De Vader ademt zijn liefde naar de Zoon en de Zoon ademt zijn Liefde terug. 8. WAARTOE ZIJN WIJ OP AARDE? Waartoezijnwijopaarde?Zoluiddedeeerstevraaguitdeoudekatechismusdiesinds

Trenteingebruikwas.Hetantwoordheeftzichindeloopdertijduitgebreid.Eerst

luiddedit:"WijzijnopaardeomGodtedienen."Vervolgenswerdhet:"omGodte

dienenendaardoorinhethiernamaalsgelukkigteworden."Tenslotteluiddehet

antwoord,zoalsikhetopdelagereschoolhebgeleerd:"wijzijnopaardeomGodte

dienenendaardoorhiereninhethiernamaalsgelukkigteworden."Aldeze

antwoordenzijnnietverkeerd,maarzeschietenwezenlijktekort.Zeproberenhet

doelvandemensinhemzelftezoeken:wezijnervooronseigengeluk.De

KatechismusvandeKatholiekeKerkuit1993(vertaling1995)begintmetdewoorden:

31

Goddieoneindigvolmaaktengelukkiginzichzelfis,heeft,uitzuiveregoedheid,in

vrijheiddemensgeschapen,omhemtelatendeleninzijneigengelukzaligleven.Alswe

hetdoelvandemenswillenbegrijpen,kunnenweditalleenvanuitGod.Hijwilons

Levenschenken,nietzozeerbiologischenpsychischleven,maargeestelijkeneeuwig

leven,ofandersgezegd:Zichzelf.WijzijnopaardeomdoorGodbemindteworden,

omzijnkinderenteworden,omopgenomentewordeninzijnbinnen-trinitairleven

vanDrie-eneGod.DatishetgroteheilsplandatGodmetonsvoorheeft,alvanafhet

beginvandeschepping,alvanvóórdezondeval.Daarinvindenwedediepstereden

vandeMenswording.Nadezondevalwarenkruisenverlossingdewegomditte

bereiken.MaarookzonderzondevalhebbendewoordenvansintPetrusende

Kerkvadershunvollebetekenis:Godismensgeworden,opdatdemenszoudelenin

hetgoddelijkwezen,opdatdemenszoudeleninhetgoddelijkeneeuwigleven,opdat

demensdoordeelnameGodzouworden.

WijzijnopaardeomdoorGodbemindteworden.Punt!Geenpuntkommaofkomma,

maareenpunt.Endanvolgtereenheletijdniets.Tenslottemogenwijdanproberen

daaraantebeantwoorden,iedernaarzijnmaatenkunnen.Godzelfzalonsdekracht

gevenomeraantebeantwoorden.HetenigedatHijvraagtis:laatjedoorMij

beminnen.Doewatukuntenlaataldievragenachteru,zoals:doeikwelgenoeg,doe

ikhetwelgoed,moetiknietzusofzo?

Heteersteenbelangrijkstewatwijalschristentedoenhebben,isonslaten

beminnendoorGod,Hemdiekanstegeven.Endatdoenweinhetgebed.Wantinhet

gebedzaldeGeestonsallesdoenherinneren.Hijzalonsopnieuwinneren,terug

brengennaaronzebronenoorsprong,deVader.Hijzalonsnaarbinnenkerenwaar

Christusinonsis.Pasvanuitdatinnerlijkzijnwijinstaattotuiterlijkhandelenvolgens

Godswil.

IndestiltevanonshartishetdeVaderdiedeZoonbemint.HetisdeZoondieinons

hartmetdeVaderallezonenendochtersbemint.Daaromlerendeheiligenonsdat

naastenliefdetendiepstebetekent:Christusinmijdiedenaastebemint.Datbetekent

hetomchristentezijn:Christusinons.Nietikleefmeer,maarChristusleeftinmij.

9.TENSLOTTE:DEHEILIGEGEEST

DeHeiligeGeest:wewetentochwelheteenenandervanHem.Wewetenvooralwat

Hijinonskanenwilbewerken.MaarwelerenHemalleenkennenalsweHemzijngang

latengaaninonshart.Wevragenenbiddendezedagenomzijnzevenvoudigegaven.

Maarbiddenwevooralomdègave,namelijkHemzelf.DatHijdedrie-eneGodinons

32

hartdoetontwakeneninonshetvuurvanzijnLiefdeontsteekt.Waterdankan

gebeuren,zienwebijonzemoederMaria.InMariazienwewatdeHeiligeGeestmet

onsvanplanis.AlsuwiltontdekkenwaartoedeHeiligeGeestallemaalinstaatis,kijk

dannaarMaria.KardinaalDanneelsheeftMariagenoemd:deikoonvandeHeilige

Geest.Eenikoondruktuitwatdeschilderbeleeft.ZozoujevanMariakunnenzeggen:

ZijdruktuitwatdeheiligeGeestkanenwilbeleveniniedervanons.InMariaheeftde

heiligeGeestzichgeheelkunnenuitleven.ErisnietswatdeheiligeGeestineenmens

kan,ofHijheefthetwaargemaaktinMaria.MariaisdanooktenvolleBruidvande

HeiligeGeest.ZestaatgeheelopenvoorZijnwerking,isvolvangenade.Haar'fiat'was

volkomen,haarja-woordvolledig.Onsja-woordismeestalmaareengedeeltelijkja.

Daaromsluitenweonsdezenoveenspeciaalaanbijhaar.Wijallenblijven

eensgezindvolhardeninhetgebed,samenmetdevrouwen,metMariademoedervan

Jezusenmetzijnbroeders.(Hand.1,14)

EnbiddenwedansamenmetdegeheleKerk:

God,Gijhebtonsdetoegangontslotentotheteeuwigleven

doordeverheerlijkingvanuwGezalfdeendeverlichtendekomstvandeHeiligeGeest.

WijvragenU:mogenwijdelendindezegrotegave,groeienintoewijdingaanU

enkomentoteengrotergeloof.

DoorChristusonzeHeer.Amen.