Concurrentie, Complementariteit en Buitenlandse InvesteringenConcurrentie, Complementariteit en Buitenlandse Investeringen

Martijn J. BurgerMartijn J. Burger

Buitenlandse Investeringen in EuropaBuitenlandse Investeringen in Europa

2

Buitenlandse investeringen, d.w.z. aantrekken van multinationals, is belangrijk voor stedelijke en regionale ontwikkeling.

Buitenlandse investeringen zorgen niet alleen voor nieuwe werkgelegenheid, maar geven ook toegang tot technologieën en kennis uit andere regio’s in de wereld.

Hiermee onderscheiden buitenlandse investeringen zich van binnenlandse investeringen.

Buitenlandse Investeringen in EuropaBuitenlandse Investeringen in Europa

3

Legenda

0 - 163

163 - 382

382 - 699

699 - 1072

1072 - 2099

Legenda

0 - 13

13 - 53

53 - 113

113 - 251

251 - 543

TotaalTotaal HoofdkantorenHoofdkantoren

Bron: Van Oort, Burger & E&Y (2010)

Buitenlandse Investeringen in EuropaBuitenlandse Investeringen in Europa

Overheden concurreren nationaal en internationaal om buitenlandse investeringen.

Overheden moeten daarom werken aan hun concurrentiekracht om investeringen aan te trekken en multinationals binnen hun stad en regio te houden.

Groeiende invloed concurrentiekracht in lokaal en regionaal ontwikkelingsbeleid: Opkomst city-marketing Grote hoeveelheid ranglijsten

Onduidelijk wie met wie concurreert.

4

Stedelijke en Regionale ConcurrentieStedelijke en Regionale Concurrentie

Niet alle regio’s (steden) zijn even geschikt voor alle economische activiteiten.

Niet alle regio’s concurreren daarom met elkaar om buitenlandse investeringen gezien ze actief zijn in andere segmenten.

Voor een regio is het belangrijk te weten met welke andere regio’s zij concurreert, in welke segmenten. Verbeteren concurrentiekracht Acquisitiestrategie buitenlandse investeringen

Voor een regio is het tevens belangrijk te weten met welke andere regio’s zij complementair is.

5

Regionale Concurrentie op de Markt voor Regionale Concurrentie op de Markt voor Buitenlandse InvesteringenBuitenlandse Investeringen

6

Markt voor buitenlandse investeringen is op te delen in segmenten.

Segment: Functie x Sector x Herkomstregio

Regionale concurrentie:Mate waarin regio’s investeringen ontvangen in dezelfde segmenten gewogen met hoe belangrijk deze investeringen voor de desbetreffende regio’s zijn.

DataData

fDI Markets Investment Monitor van de Financial Times Monitor directe buitenlandse greenfield investeringen voor

periode 2003-2011. Nieuwe projecten, expansies en herlocaties in 273 Europese

regio’s in 29 landen. Informatie over:

Locatie (Europese NUTS-2 regio) Herkomstregio Sector (procesindustrie, zakelijke diensten, financiële diensten, etc.) Functie (hoofdkantoor, productiefaciliteit, verkoop- en

marketingkantoor, transportcentrum, etc.) Vraag: welke regio’s concurreren met elkaar om

buitenlandse investeringen.

7

Verschillen tussen Regio’s en Concurrentie

8

DimVariabele Mate van Concurrentie

Δ Aanwezigheid hulpbronnen –

Δ Marktgrootte 0

Δ Inkomen per hoofd –

Δ Toegankelijkheid (lucht, weg, spoorweg) –

Δ Bevolkingsdichtheid –

Δ Uurloon –

Δ Aantal patenten per hoofd –

Δ % Hoogopgeleiden –

Δ Fysieke afstand –

Δ % bedrijfsbelastingen 0

Regio's gelokaliseerd in ander land –

Bron: Burger, Van der Knaap & Wall (2011)

9

(.4371741,.5828981](.291449,.4371741](.145724,.291449][0,.145724]

Bron: Burger, Van der Knaap & Wall (2011)

Belangrijkste Concurrenten Zuid-Holland:Belangrijkste Concurrenten Zuid-Holland:AmsterdamAntwerpenBarcelonaDüsseldorfHamburgKeulenLyonMilaan

Verhouding tot Concurrenten Petrochemie, Verhouding tot Concurrenten Petrochemie, Transportdiensten en LogistiekTransportdiensten en Logistiek

Verhouding tot Concurrenten Petrochemie, Verhouding tot Concurrenten Petrochemie, Transportdiensten en LogistiekTransportdiensten en Logistiek

Door te bekijken hoe Zuid-Holland zich verhoudt tot haar concurrenten m.b.t. belangrijkste locatiefactoren kan inzicht gegeven worden in welke factoren verbetert moeten worden om concurrentiepositie te verbeteren.

Bron: Burger & Wall (2012)

ImplicatiesImplicaties

De relatie tussen regio’s is dus niet per definitie competitief.

Krachtenbundeling en samenwerking met andere regio’s is gewenst om te concurreren met grote Europese regio’s buiten Nederland.

Samenwerking tussen steden is aanwezig en intensiveert, maar er is nog veel te winnen voor het stedelijk netwerk.

Waarschuwing: een situatie van coöptitie.

11

Implicaties

Lokaal acquisitiebeleid zal zich niet alleen moeten richten op aantrekkelijke segmenten, maar vooral moeten richten op segmenten waarin de stad of regio een concurrentievoordeel heeft. Acquisitiebeleid dat zich richt op het aantrekken van

specifieke segmenten heeft een groter succeskans. Kans dat multinationals die moeilijk in de regio kunnen

worden ingebed (input-output relaties, lokale arbeidsmarkten) is nihil.

Kans dat multinations die moeilijk in de regio kunnen worden ingebed op den duur uit de regio verdwijnen is groot.

12

Implicaties

13

Bron: Young, Hood and Wilson (1994)

ImplicatiesImplicaties

Investeringen zijn niet per definite een katalysator voor economische groei.

Men kan het beste investeringen aantrekken die de economische structuur van de regio versterken. Buitenlandse investeringen zijn goed wanneer er een minimum

hoeveelheid absorptive capacity in de vorm van menselijk kapitaal in een regio aanwezig is.

Deze absorptive capacity is sector- en functie-specifiek. Aantrekken van economische activiteiten die gerelateerd zijn

aan de kennis die aanwezig is in een stad (Neffke, 2011). Rotterdam vs. Amsterdam

14

Skills aanwezig in Amsterdam en RotterdamSkills aanwezig in Amsterdam en Rotterdam

15