Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 1

VERSLAG #IDD12 INNOVATIE DOEDAG BIBLIOTHEKEN

Aan: Johan Stapel

Van: Waag Society

Datum: 13 december 2012

INLEIDING

Waag Society heeft op 12 december een workshop begeleid voor de Innovatie Doe

Dag voor de bibliotheeksector. Daarvoor is de methode van de Unconference

gebruikt. In een presentatie hebben we vier “tools’ aangereikt (Appreciative Inquiry,

Scrap, Lego en het Business Model Canvas) waarna mensen in groep aan de slag

zijn gegaan. De resultaten van de dag zijn gepresenteerd aan de groep. Dit

document biedt de agenda, de thema’s en de presentaties, en sluit af met de

conclusies van Johan Stapel namens de organisatie.

PROGRAMMA

10.00 Welkom & 2 minuten pp voorstel rondje, Pecha Kucha style

11:00 Warming up (Waag Society)

11:30 Introductie methoden & aanpak (AI, Scrap, Lego, Business Model Canvas)

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 2

12:00 Thema’s verzamelen & ordenen voor Unconference (Jereoen)

12:15 korte pauze

13:00 Ronde 1

13:45 Afronden

14:00 Ronde 2

14:45 Afronden

15:00 Ronde 3

15:45 Afronden

16:00 Presentaties uit de groep

16:45 Conclusies (Johan)

17:00 Einde

THEMA’S

Er is gewerkt met vijf thema’s:

1. Missie en visie

2. Technologie en open

3. Medewerkers en gebruikers

4. Sociale Innovatie

5. Activisme / Grassroots / Guerilla

Hieronder volgt per thema een beknopte uitwerking van de conclusies.

1. MISSIE & VISIE

"Cultiveren van guerrillatactieken in bibliotheken"

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 3

Er is een gebrek aan een gedeelde visie en missie; de kaders verschuiven steeds en

zijn niet scherp. De visie lijkt zelfs af te drijven van de maatschappelijke oorsprong

van de bieb. Er vindt veel interne discussie over missie en visie in en tussen

bibliotheken, maar wat vindt het publiek? Er moet een heldere visie komen met

doelstellingen per doelgroep. Bijvoorbeeld: letterlijk de markt op gaan met de vraag

“heeft u nog goede ideeën voor de bieb?”

Stoppen met de provinciale serviceorganisaties (PSO’s) of de structuur van huidige

PSO’s aanpassen. Dat kan bijvoorbeeld door middel van het werken met

competentiecentra rondom ICT of leesbevordering richting bibliotheken. Ook door

vooral relatie en uitwisseling te faciliteren met bijvoorbeeld een huiskamerbieb.

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 4

Het gebruik van guerrillatactieken moet in de visie worden opgenomen en omarmd.

Bijvoorbeeld door dit te cultiveren in de organisatie zoals bij Google waarbij iedereen

vijf uur per week de mogelijkheid krijgt om iets te doen waar jij kansen ziet.

2. OPEN & TECHNOLOGIE

"In februari hebben we een afspraak gemaakt om dit idee in een pilot te gieten"

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 5

Er kwam een idee naar voren voor integratie tussen fysieke en digitale bibliotheek

door het faciliteren van 'Digitale verassingen'. De bibliotheek moet verrijking bieden

op (boeke)keuze van de klant of gebruiker als toevoeging op de fysieke locatie. Zo

zie je bijvoorbeeld direct wat er niet op de boekenplank staat en is uitgeleend.

Verbinden van informatie op zowel lokaal als landelijk niveau in samenwerking met

tv, kranten, Wikipedia. Hier ligt ook een kans voor een ondersteunende functie van

de provinciale serviceorganisaties voor lokale bibliotheken. De volgende concrete

stap is om aan de slag te gaan met het creëren van use-case waar ook de

benodigde semantiek goed uit de verf komt.

3. MEDEWERKER/GEBRUIKERS

"Bibliotheek kan brug slaan tussen expert en amateur."

De tweede groep binnen “medewerkers en gebruikers” is aan de slag gegaan met de

eerste van de vijftien ideeën die door de eerste groep was opgeschreven: Power to

People. Centraal stond de vraag: Waar kunnen we de klant inschakelen voor het

creëren van nieuwe diensten? Als de expertise van de bibliotheek is om mensen te

helpen bij het vinden van informatie, hoe kun je dit dan consequent in iedere dienst

integreren? Er werd een voorbeeld aangehaald van een dochter met AVI4 boekjes

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 6

over prinsessen – de bibliotheek helpt haar een goede burger te worden en kan die

maatschappelijke taak beter uitdragen.

Bibliotheken hebben veel expertise in het doorvertalen van een gebruikersvraag en

kunnen een brug slaan tussen expert naar amateur. De bibliotheek kan daarmee

waarde toevoegen aan persoonlijke informatie /ervaringen.

4. SOCIALE INNOVATIE

"Als bibliotheken socialer worden, geeft dit de gelegenheid om meer mensen te

betrekken. "

Als bibliotheken Socialer worden, geeft dit de gelegenheid om meer mensen te

betrekken. Hierbij wordt de bibliotheek gezien als ontmoetingsplek waarbij mensen

met elkaar worden verbonden. Een plek om informatie te delen, maar ook om dingen

te maken. (Zie foto van tekening)

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 7

De wijze waarop je dit kunt doen is afhankelijk van de locatie.

Voorbeelden:

• Kennis van gebruikers met elkaar in contact brengen

• Zoals ‘Seat to meet concept’ voor vliegtuigen.: KLM stoel boeken en een

zitpartner inhoudelijk koppelen op basis van gelezen boeken.

• Inzetten van vrijwilligers waarbij de vrijwilliger niet de kennis van de

bibliothecaris vervangt, maar waarbij de vrijwilligers zorg dragen voor een

levende gemeenschap rondom de bibliotheek (voorbeeld Polen in Limburg).

• ‘Bookcrossing’ met online platform

• Biebpas scannen en aan LinkedIn koppelen

5. ACTIVISIE / GUERILLA / GRASSROOTS

"Ik voelde mij vijf kilo lichter worden door alle steun van de collega's uit de groep "

Hoe kun je een klein initiatief dat succesvol is groter uitzetten? Zoek steun bij

bekenden of onbekenden, enthousiaste collega’s of collega's in het land.

Het moet voor de deelnemers leuk zijn om te doen; de initiatiefnemers moeten de

vele kansen die er zijn durven te grijpen.

Conclusies Innovatie Doe Dag Pagina 8

Er is veel aandacht besteed aan een kleinschalig Twitter initiatief van een van de

deelnemers. Dat ziet als volgt uit:

• Zij en een paar andere reageren op Twitterberichten waarin een vraag wordt

gesteld

• Doel is om die mensen snel van kwalitatief goede antwoorden te voorzien

• Het initiatief is een hit, alleen de mensen erachter hebben te weinig capaciteit

• Idee is om werkloze bibliothecarissen en studenten informatiemanagement

enthousiast te maken om mee te doen aan het initiatief.

• Belangrijk om het voor deze mensen vooral leuk te maken om mee te doen

• Verschillende deelnemers in de groep bieden hun hulp/ruimte/expertise aan

om meetings ala "soepgroep" op te zetten, informele gezellige bijeenkomsten

waarin gebouwd wordt aan een community van mensen die vragen van

Twitteraars beantwoorden

In de groep is discussie over de rol van bibliotheken hierin. Sommige bestuurders

zijn primair gericht op de “retail” functie van de bibliotheek en vinden het

beantwoorden van vragen geen kerntaak. Anderen zijn het hierniet mee eens.

In een tijd waarin informatie overload aan de orde van de dag is, is het heel nuttig

om experts te hebben die je kunnen helpen met vinden van het antwoorden op je

vragen. Tijd en aandacht zijn schaars, je wilt zo snel mogelijk een kwalitatief goed

antwoord vinden > economy of time.

CONCLUSIES JOHAN

• Tevreden over Inzet en samenwerking op deze dag. Belangrijk om mensen

bij elkaar te brengen om samenwerking en enthousiasme te stimuleren.

• Bibliotheken hebben last van een bewegend beleidskader (bibliotheek als

kameleon).

• Guerrillatactiek inzetten en mensen verbinden als belangrijke uitkomsten.

• Continuïteit in samenwerking

• Digitale infrastructuur en know-how opbouwen

• Nog meer kennis nodig van gebruikers en klant.