Iedereen telt meeConcept verkiezingsprogramma Provinciale Staten Noord-Brabant 2011-2015

32

Iedereen telt mee

Prioriteiten van de PvdA:Werk voor iedereenStimuleren van werkgelegenheid voor iedereen door een eigentijds economisch beleid. Kernwaarden daarbij zijn: kennis en innovatie, duurzaamheid, uitstekend onderwijs in een internationaal perspectief en een klimaat van samenwerking tussen be-drijfsleven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheid.

Duurzame ontwikkelingZoveel mogelijk kiezen voor de meest duurzame oplossingen is in het belang van de huidige en toekomstige generaties. De PvdA zet in op innovatieve ontwikkelingen bij het opwekken en gebruik van energie en nieuwe mobiliteit, die een duurzame samenleving dichterbij brengen.

Veilige en gezonde omgevingBrabanders willen graag wonen in een veilige en gezonde samenleving. De provincie speelt hierin een belangrijke rol. Juist omdat een veilige en gezonde omgeving zo belangrijk is voor Brabanders is dit voor de PvdA een belangrijke prioriteit. De provincie zal juist daar intensief met de partners aan de slag gaan.

Kans op werk voor iedereen,duurzame ontwikkeling en een veilige en gezonde omgeving, dát zijn de prioriteiten van de PvdA. Maar ook ruimte en natuur om in te leven, leefbare wijken en dorpen, een goede bereikbaarheid, genieten van kunst, cultuur en sport en zuinig zijn met energie en water. De PvdA in Noord-Brabant wil er zijn voor de Brabanders. Maar anders dan we gewend waren. Want er is minder geld. Daarom moet de provincie zich vooral concentreren op ruimte en economie. Een goed provinciaal ruimtelijk en economisch beleid biedt voldoende kans voor een sterk lokaal sociaal beleid.

Noord-Brabant doet ertoe!Noord-Brabant is één van de grootste provincies van Nederland met bijna 2,5 miljoen inwoners. Onze provincie is nationaal en internationaal van grote economische betekenis. De steden en dorpen doen er toe, om hun cultuurhistorische waarde, de aantrekkingskracht voor toeristen, met hun universiteiten en hogescholen, met hun werkgelegenheid en culturele voorzieningen en vanwege de gemoedelijkheid en de menselijke maat. Brabant heeft veel en omvangrijke gebieden met grote natuur- en landschapswaarden. Het is in Brabant goed wonen, werken, ontspannen en ontplooien. Dat moeten we behouden en versterken!

Belangrijke rol voor de provincie.De PvdA wil een slagvaardige provincie, die zich opstelt als publiek ondernemer die resultaten boekt en verantwoording aflegt. Met een grote rol en verantwoordelijkheid voor de burger die daarvoor de mogelijkheden moet krijgen. Met sterke gemeenten die over bestuurskracht en uitvoeringskracht beschikken. Gemeenten die we willen steunen, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen de grotere en kleinere gemeenten. De grotere centrumgemeenten zullen vaker voor een gehele regio bepaalde taken op zich kunnen nemen. We kiezen niet voor blauwdrukken voor de inrichting van het openbaar bestuur. Maar we willen wel dat het voor Brabanders helder blijft waar de besluiten worden genomen en waar de burger invloed kan uitoefenen. Met vernieuwing in het openbaar

bestuur kunnen we de zichtbaarheid, de bestuurbaarheid en de democratie verder versterken. Waarbij we het provinciebestuur zien als de verbindende factor die nieuwe vitale coalities in de provincie samenbrengt om problemen aan te pakken en op te lossen. De PvdA ziet ook in de toekomst een belangrijke rol weggelegd voor de grote steden in Noord-Brabant, verenigd in de B5.

Brabantse burger centraal.Kernpunt voor de PvdA is dat de provinciale focus op ruimte en economie leidt tot het ondersteunen en versterken van het sociaal beleid van de gemeenten en andere partners in Brabant. Brabantse burgers staan centraal in de keuzen die de PvdA de komende jaren maakt. Wij geloven in de vrije mens die zijn of haar eigen leven inricht. En tegelijkertijd ook in een samenleving waarin mensen voor elkaar zorgen. Solidariteit en emancipatie zijn belangrijk voor de PvdA, zeker nu de samenleving in hoog tempo verandert. We zetten ons blijvend in voor solidariteit. En we blijven ruimte maken voor de ontwikkeling van mensen, ook in een wereld die in snel tempo haar natuurlijke bronnen uitput. Dit vraagt om aanpakken en om creatieve, vernieuwende en duurzame oplossingen. Ook voor de provincie. Door heldere keuzen, door een uitstekende samenwerking met gemeenten, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, door Brabanders letterlijk en figuurlijk ruimte en kansen te geven, zal de burger merken dat de provincie ertoe doet! En dat de PvdA in de provincie Noord-Brabant ertoe doet!

Het gaat ook om de Eerste KamerDe Eerste Kamer vormt met de Tweede Kamer de Staten Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden. De voornaamste taak van de 75 leden van de eerste Kamer is het beoordelen van de wetsontwerpen die al door de Tweede Kamer zijn aangenomen. De Eerste Kamer let vooral op de deugdelijkheid van de wet en de samenhang met andere wetten. In deze turbulente tijden is die rol bijzonder van belang.De leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van Provinciale Staten. Het gaat daarom bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten ook om de verkiezingen voor de Eerste Kamer! Voor een sterke PvdA in de Eerste Kamer is uw stem dus van belang op 2 maart 2011!

4Noord-BraBaNt 54

Het gaat om mensen die willen werken. Voor de PvdA betekent dat, door een goed arbeidsmarktbeleid, zorg dragen voor voldoende, goede en blijvende werkgelegenheid. Dat is een van de kernopgaven en duidelijke prioriteiten. We willen werkgelegenheid voor jongeren, 55-plussers, ambachtslieden en kenniswerkers. Werk voor iedereen dus, van vmbo’er tot wetenschapper.

Samen met het bedrijfsleven en de kennis- en onderwijsinstellingen vormt de provincie Noord-Brabant een krachtig trio. We zijn nu al de tweede economie van Nederland en die positie kunnen we versterken en uitbouwen. Dat betekent dus heldere strategische keuzen met oog voor kennisinnovatie én werk en ontwikkeling voor alle mensen. Een economie waarin jaarlijks een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking in staat is deel te nemen aan levenlang-leren programma’s. De PvdA stimuleert en steunt ontwikkelingen in Brabantse subregio’s, die een bijdrage leveren aan de werkgelegenheid én vooral gericht zijn op kennisinnovatie en duurzaamheid, zoals nieuwe mobiliteit of nieuwe energiebronnen. Waarin we enerzijds onderscheidend zijn van andere regio’s en anderzijds de samenwerking op landelijk en internationaal niveau bevorderen. Plannen waarin we als provincie financieel bijdragen moeten aan deze eisen voldoen, waardoor de investering daadwerkelijk toekomstgericht is, duurzaam is en zichzelf “terug verdient.” In de discussie over “kennis, kunde en kassa” vertaalt de PvdA de kassa niet zozeer in geld, maar in werkgelegenheid, zodat iedereen mee kan profiteren van deze economische ontwikkelingen. De subregio is volgens de PvdA de schaal om deze doelen te realiseren. Daar zijn de natuurlijke netwerken die elkaar gemakkelijk vinden en goed samenwerken in nieuwe vitale coalities. De provincie kan dit versterken door de innovatiegelden gericht in te zetten en de ontwikkelingen af te stemmen op elkaar én de landelijke en internationale ontwikkelingen.

Streven naar een open innovatief klimaat wordt gestimuleerd door in de kennisindustrie bedrijven, onderwijs- en wetenschappelijke instellingen bij elkaar te brengen op bijvoorbeeld campussen. Daar is ook ruimte voor kleine en startende bedrijven die de poort zijn naar de (kennisintensieve) economie van de toekomst in de stad of op het platteland. De PvdA ziet het belang van voldoende arbeidskracht en een goed opgeleide beroepsbevolking voor een samenleving waarin iedereen de eigen verantwoordelijkheid moet nemen en waar voldoende aandacht en middelen zijn om voor elkaar te zorgen. Dat vraagt om uitstekend onderwijs op alle niveaus en het stimuleren van onderwijsinstellingen om een perfecte aansluiting bij het bedrijfsleven en de arbeidsmarkt te realiseren.

Een flexibele arbeidsmarkt waarin overheden, ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen intensief samenwerken is in de toekomst hard nodig. We houden rekening met een krimpende arbeidsmarkt, waarbij er al vanaf 2015 een tekort zal zijn aan werknemers. De arbeidsmarkt heeft iedereen nodig en zal dan ook zo ingericht moeten worden dat iedereen volwaardig mee kan doen. En een warm welkom voor buitenlandse (kennis)werkers, omdat ook die hard nodig zijn.

Specifieke impulsen willen we geven aan duurzame economie op het Brabantse platteland. Dat houdt ook jongeren betrokken bij het platteland en beïnvloedt op die wijze de leefbaarheid van het platteland positief. Agrarisch ondernemerschap mag en moet er zijn. Met de juiste maat. Geen grote eenzijdige agrarische bedrijven en niet méér megastallen in Brabant. Wel veel nieuwe en innovatieve bedrijvigheid op het platteland, waarbij wonen, werken en recreëren kunnen samen vallen. De PvdA zal daarom de regelgeving rondom milieu en ruimtelijke ordening kritisch beoordelen en zo mogelijk belemmeringen die innovaties in de weg staan wegnemen.

Dat betekent concreet:

• De PvdA wil investeren in campussen waar bedrijfsleven, overheid en onderwijs samenwerken en zich vooral richten op nieuwe duurzame ontwikkelingen, zoals Automotive in Helmond, High Tech systems in Eindhoven, Logistiek instituut Dinalog in Breda, Maintenance-valley in Woensdrecht en Agro&Food in West Brabant. De PvdA pleit voor meer aandacht voor de aansluiting van deze campussen bij het midden- en kleinbedrijf (MKB) en het beroepsonderwijs waardoor meer positieve effecten ontstaan naar kansen op werk voor iedereen. De PvdA wil risicovol investeren in een life-science campus in Oss en omgeving als daar serieuze mogelijkheden voor zijn.

• De PvdA wil meer ruimte voor toerisme en recreatie in Noord-Brabant. Daarom steunen wij particuliere initiatieven op dit gebied met positieve en elkaar versterkende effecten naar agrarisch ondernemen, plattelandsontwikkeling en werkgelegenheid. De Efteling is een voorbeeld van een prachtig Noord-Brabants bedrijf in de toeristische sector.

Brabanders willen werk waarmee zij zich kunnen ontplooien en in hun onderhoud kunnen voorzien. Dat vraagt een sterke economie waarbij Noord-Brabant duidelijke strategische keuzen maakt, zich onderscheidt van andere regio’s in Europa, en gericht is op een duurzame toekomst.

Werk voor iedereen

Noord-BraBaNt

• De PvdA wil ruimte voor nieuwe en innovatieve bedrijvigheid op het platteland, waarbij wonen, werken en recreëren kunnen samen vallen. We stimuleren en werken mee aan de transitie van boerenbedrijven naar biologische landbouw en veeteelt, recreatie en toerisme, door de regelgeving rondom milieu en ruimtelijke ordening kritisch te beoordelen en zo mogelijk belemmeringen die innovaties in de weg staan weg te nemen. Ondernemers in de land- en tuinbouw krijgen meer mogelijkheden voor afzet van hun producten door bijvoorbeeld een winkel aan het bedrijf.

Gemeenten, werkgevers- en werknemersorganisaties werken samen in het Pact Brabant, onder voorzitterschap van de Provincie Noord-Brabant, om knelpunten op de arbeidsmarkt op te lossen. De PvdA wil deze samenwerking koesteren en verder uitbouwen. Vooral wordt daarbij aandacht besteed aan de verbetering van de positie van ouderen én jongeren op de arbeidsmarkt.

• Op initiatief van de provincie Noord-Brabant zijn de afgelopen jaren leerwerkloketten in Breda, Tilburg, Den Bosch, Veghel/Uden, Helmond en Eindhoven opgericht. Binnen deze loketten wordt samen met scholen en bedrijven gewerkt aan een betere afstemming tussen onderwijs en bedrijfsleven. De PvdA wil samen met deze loketten alles op alles zetten om de scholing van laagopgeleide Brabanders te verbeteren. Want Kennis is Meedoen!

• Economie en daaruit voortkomende werkgelegenheid heeft een prijs, vaak zichtbaar in energieverslindende mobiliteit. De PvdA ziet dat ook, maar zal door het stimuleren van duurzame, slimme technieken de pijn verzachten. De PvdA is bijvoorbeeld voor een geleidelijke groei van Eindhoven Airport omdat die groei economische ontwikkeling zal stimuleren. Maar die groei moet van de PvdA een duurzaam karakter hebben, om de milieulast voor de regio niet te verhogen.

7

Het gaat om mensen in hun omgeving, dus om de natuur, flora en fauna, groen en water. Brabanders kiezen voor zorgvuldig omgaan met de openbare ruimte, bewaken van de kwaliteit van het landschap en het beschermen, ontwikkelen en waar mogelijk verbeteren van natuurgebieden. Zorgvuldig omgaan met ruimte betekent dat we werken aan het realiseren van de doelen van de ecologische hoofdstructuur waarbij we de relatie willen leggen met agrarische ontwikkeling. Ecologie en plattelandsontwikkeling hand in hand. Boeren als vrienden van de natuur. Zorgvuldig inpassen van agrarische gebieden in het landschap, zodat het “goed is om te boeren”. We houden rekening met het welzijn van dieren, stimuleren groen ondernemerschap en we willen geen verdere groei van de intensieve veehouderij.

We realiseren een schone, veilige en gezonde omgeving door scherp de kwaliteit van lucht, bodem en water in de gaten te houden. Zorgvuldig omgaan met de ruimte betekent aandacht voor zowel de stad als het platteland. Met aandacht voor de specifieke en unieke kenmerken van steden en dorpen. De stad met evenwicht tussen bebouwing, groene ruimte en water, waar het goed is om te wonen. Het platteland met veel en omvangrijke gebieden met grote natuur- en landschapswaarden. En met prachtige watergebieden. Waar recreatie en toerisme een extra kans moet krijgen voor de economische ontwikkeling van het platteland in harmonie met landschap en natuur. Een mogelijkheid om op het platteland goede werkgelegenheid te creëren en een toekomst voor jonge mensen mogelijk te maken.

Ruimte en natuur om in te leven

Noord-BraBaNt

Dat betekent concreet:

• De PvdA wil doorgaan met het realiseren van de ecologische hoofdstructuur. Als er minder geld van de Rijksoverheid zal zijn voor natuurontwikkeling, dan wil de PvdA de ecologische hoofdstructuur over een langere periode ontwikkelen. De PvdA vindt dat ecologie en plattelandsontwikkeling hand in hand moeten gaan en wil graag de inzet van boeren als natuurbeheerders.

• De PvdA wil toerisme en recreatie stimuleren in evenwicht met landschap en natuur. Daarmee krijgt toerisme en recreatie de kans zich te ontwikkelen tot een belangrijke economische sector met veel werkgelegenheid.

• De PvdA wil niet meer groei van de intensieve veehouderij en is tegen de bouw van nieuwe megastallen. De intensieve veehouderij moet zoveel mogelijk naar de landbouw ontwikkelgebieden worden verplaatst waar deze bedrijven kunnen uitbreiden tot ongeveer 2,5 hectare bedrijfsomvang. De PvdA hoopt hiermee bij te dragen aan het verbeteren van het leefmilieu en het verminderen van overlast door stank en fijnstof.

• De PvdA wil een strakke regie voeren op de planning van bedrijventerreinen. Planning van bedrijventerreinen dient regionaal georganiseerd te worden. Bovenregionale bedrijventerreinen moeten over weg, water en spoor bereikbaar zijn. Uitgifte van bedrijventerreinen liefst onder voorwaarde van duurzame ontwikkeling van die terreinen, waaronder bijvoorbeeld collectief vervoer naar de bedrijventerreinen. Voorrang wordt gegeven aan revitalisering van bestaande bedrijventerreinen boven de aanleg van nieuwe. Dus geen nieuwe bedrijventerreinen tenzij er zwaarwegende redenen zijn om dit toch te doen. Bij revitalisering en aanleg van nieuwe bedrijventerreinen wil de PvdA aandacht voor ecologie en natuur.

• De PvdA wil een strakke regie op de planning van woningbouw. Herstructurering van wijken boven het bouwen van nieuwe wijken en bouwen binnen de bebouwde kom.

Brabanders willen ruimte en natuur om in te leven. Een mooie, veilige en gezonde ruimte met evenwicht tussen bebouwing, natuur en water. Met aandacht voor de stad en het platteland. Zorgvuldig en zuinig omgaan met ruimte is voor de provincie een van de belangrijkste opgaven van de komende jaren.

6

9Noord-BraBaNt

Het gaat om mensen die prettig leven in hun eigen stad, buurt, wijk of dorp. Prettig leven bevordert samen leven en ontstaat als mensen verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de eigen omgeving. Van groot belang voor de PvdA is dat Brabanders in staat zijn bij te dragen aan de leefbaarheid van de eigen omgeving. Geen “pamperdemocratie” maar mogelijkheden bieden om zelf verantwoordelijkheid te nemen! Dát wil de PvdA! En de provincie draagt actief bij aan de leefomgeving door een actief en stimulerend ruimtelijke economisch beleid.

Het is van groot belang dat voorzieningen aanwezig zijn. Voldoende winkels, (basis)scholen, sportzalen, sociaal-culturele voorzieningen en zorgvoorzieningen. Met name in kleine kernen staat de aanwezigheid van voorzieningen, en daarmee de leefbaarheid, onder druk. Door slim organiseren en combineren is er veel meer mogelijk dan vaak wordt gedacht. Bewoners, verenigingen, de kerk en ondernemers moeten daarvoor zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen. Er zijn al mooie voorbeelden van initiatieven die voorzieningen op een slimme wijze bij elkaar brengen en daardoor versterken. Zo is er in Hoogeloon een zorgcoöperatie opgericht. De coöperatie zet zich in voor het behoud en het ontwikkelen van zorg, diensten en faciliteiten in het dorp. Zij wil hiermee bereiken dat ouderen en mensen met een beperking in Hoogeloon kunnen blijven wonen. Een mooi voorbeeld waarbij burgers zelf de verantwoordelijkheid nemen.

Om die reden wil de PvdA dat de provincie het ontwikkelen van kleine kernen, dorpen en wijken in de stad actief stimuleert. Ook met geld. Ieder dorp en iedere stadswijk verdient zijn eigen ontwikkelingsplan en de methodiek van de iDOP’s past hier uitstekend bij!

Specifieke aandacht heeft de PvdA voor de groeiende groep ouderen. Om de zorg voor ouderen toegankelijk, betaalbaar en van goede kwaliteit te houden, is extra aandacht nodig. Op het gebied van wonen (levensloopbestendig inclusief de toepassing van techniek, ICT en domotica) en de organisatie van zorg en welzijn daar omheen. Zuinig zijn op mensen die door mantelzorg en vrijwillige arbeid een actieve bijdrage leveren aan de zorg. Maar de provincie heeft hierbij niet de regie, want die ligt bij de gemeenten. De provincie heeft een stimulerende en ondersteunende functie en een rol bij de regionale afstemming.

De PvdA wil aanwezigheid van meer (boven)regionale voorzieningen zoals instellingen voor hoger onderwijs (universiteiten en hogescholen), beroepsonderwijs, ziekenhuizen en gespecialiseerde klinieken, culturele- en sportvoorzieningen. Niet alles kan op kleine schaal dichtbij mensen worden georganiseerd.

Leefbare wijken en dorpenDat betekent concreet:

• De PvdA wil burgers meer invloed geven op de wijze waarop ze willen wonen. In de praktijk blijkt ’Collectief particulier opdrachtgeverschap’ een goede methode om samen met medebewoners een woningbouwproject te ontwikkelen waarin ook individuele wensen kunnen worden gerealiseerd. En het is nog een stuk goedkoper ook. PvdA-wethouders in een aantal Brabantse gemeenten hebben bewezen dat deze aanpak ook voor starters op de woningmarkt heel goed kan werken. De PvdA wil veel meer van dit soort projecten ondersteunen.

• De PvdA wil, vanwege het grote succes ervan, doorgaan met het beleid rond integrale dorps- ontwikkelplannen (iDOP’s). De PvdA is een groot voorstander van het toepassen van de methodiek van de iDOP’s op buurten en wijken van de steden.

• De PvdA wil dat er mogelijkheden komen om extra woningen te bouwen in de bebouwde kom van plattelandsgemeenten. Daardoor wordt het aantrekkelijker om er te blijven wonen en wordt de leefbaarheid bevordert. In combinatie hiermee is het van groot belang dat ook de werkgelegenheid in de plattelandsgemeenten op peil blijft.

• De PvdA wil dat voorzieningen in plattelandsgemeenten en dorpen op peil blijven. Het gaat daarbij om voorzieningen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, zorg en detailhandel. De PvdA wil graag dat bewoners, bedrijven en verenigingsleven actief samenwerken, ook bij het multifunctioneel gebruik van gebouwen.

• De PvdA wil dat de provincie zich actief bezig houdt met een goede spreiding van (top)voorzieningen voor onderwijs, sport, zorg en cultuur. Samen met gemeenten, en daarbij vooral de grote steden, kan actief worden gewerkt aan een optimale spreiding van hoger onderwijs en beroepsonderwijs, topsportvoorzieningen, ziekenhuizen, musea en theaters.

Brabanders willen prettig leven in hun eigen buurt, wijk, stad of dorp. Brabanders willen verantwoordelijkheid nemen voor de eigen omgeving met voorzieningen voor wonen, zorg, onderwijs, cultuur en sport. Dichtbij. Daarvoor zet de provincie zich in, samen met gemeenten.

8

Zorg voor de jeugdDe PvdA vindt dat alle jongeren een kans verdienen in de samenleving. Waar we dat kunnen, zullen we alles in het werk stellen om jongeren en hun ouders te ondersteunen als het gaat om onderwijs, zorg, welzijn en arbeid op weg naar volwassenheid en verantwoordelijkheid in de samenleving.De PvdA vindt dat jeugdzorg in de toekomst geen provinciale taak meer moet zijn. Jeugdzorg moet overgaan naar de gemeenten en regio’s omdat die veel dichter bij het kind en zijn/haar omgeving staan. Daardoor kan veel beter zorg op

maat worden geleverd. Nu ligt er nog steeds een belangrijke taak bij de provincie en zeker in de overgangsfase is het zaak om als Provinciale Staten toe te zien op een zorgvuldige overdracht en verankering van de jeugdzorg op lokaal en regionaal niveau. Zo lang jeugdzorg een taak van de provincie is, wil de PvdA dat kinderen met problemen, en hun ouders/verzorgers, tijdig en goed worden geholpen. Daarbij wil de PvdA een betere aansluiting tussen jeugdzorg en onderwijs.

11Noord-BraBaNt 10

Het gaat om mensen dus die mobiel willen zijn en daarmee in de gelegenheid zijn om mee te doen in de samenleving. En waardoor een sociaal isolement wordt voorkomen. Bereikbaarheid is een belangrijk onderdeel van mobiliteit en moet goed georganiseerd worden. De provincie speelt op bovenlokaal niveau een belangrijke rol omdat zij verantwoordelijk is voor een samenhangend vervoerssysteem met aandacht voor lucht, weg, water, spoor en openbaar vervoer.

De meeste mensen hebben de voorkeur voor de auto. Het groeiende autogebruik geeft problemen. Overvolle wegen en files zijn de praktijk van alledag en die praktijk kunnen we helaas op provinciaal niveau maar beperkt beïnvloeden. Groeiende automobiliteit is slecht voor het milieu en de luchtkwaliteit en heeft een directe invloed op het leefmilieu van mensen. Daarom wil de PvdA prioriteit geven aan het stimuleren van duurzame automobiliteit. Er zijn tal van ontwikkelingen die het mogelijk maken het autorijden “groener” te maken. Bijvoorbeeld het stimuleren van het ontwikkelen en het gebruik van energiezuinige elektrische auto’s, en hulpmiddelen om het autogebruik efficiënter te maken (bijvoorbeeld uitgekiende navigatiesystemen). De automotive-campus in Helmond werkt daar hard aan. Overigens is de PvdA geen tegenstander van asfalt, maar kiest eerder voor een beter gebruik van bestaand asfalt dan voor uitbreiding.

De PvdA blijft ook investeren in openbaar vervoer en fietsen. Een schoon en goed functionerend (hoogwaardig) openbaar vervoer, goede aansluitingen van vervoersmogelijkheden en een goede fietsinfrastructuur. Met speciale aandacht voor bereikbaarheid van het platteland en bedrijventerreinen. We zien mogelijkheden om juist ook deze gebieden bereikbaar te houden met slimme vervoersmogelijkheden, rekening houdend met specifieke doelgroepen (regiotaxi, schoolbus en extra vervoer tijdens de spits).

Als opdrachtgever voor het openbaar vervoer stelt de provincie eisen aan de vervoerders. Bij aanbestedingen wordt gekozen op basis van kwaliteit, duurzaamheid en prijs. Wij willen ons sterk maken voor het gebruik van schone, zuinige en duurzame voertuigen om de luchtkwaliteit te verbeteren en het openbaar vervoer groener te maken. Het openbaar vervoer moet veilig en betrouwbaar, efficiënt en effectief zijn en daarmee een hoogwaardig alternatief voor de auto.

Een goede nationale en internationale bereikbaarheid door de lucht, over het spoor, het water en de weg is van groot economisch belang. De komende jaren moeten we blijven investeren in het up-to-date brengen van de infrastructuur. Dat doen we samen met het Rijk, andere overheden en de vele andere partners in de vervoerssector. Dat vereist steeds zorgvuldige afwegingen van de vele en diverse belangen, de kosten en natuurlijk van de voor- en nadelen die aan nagenoeg alle vervoersmodaliteiten kleven. De PvdA gaat zich inzetten om het goederenvervoer over het spoor in Brabant, en zeker waar het gaat om gevaarlijke stoffen, te verplaatsen naar alternatieve routes als de Betuwelijn, en niet langer dwars door tientallen woonkernen en enkele grote steden. In dat verband is ook de aanleg van een spoorverbinding voor goederenvervoer tussen Rotterdam en Antwerpen (Robel spoorlijn) van belang.

Goederenvervoer over water en spoor blijven veilige en duurzame alternatieven voor het wegtransport. Bij de aanleg van grote bedrijventerreinen zullen we de zogenaamde trimodale bereikbaarheid (weg, water, spoor) als belangrijk criterium hanteren. De provincie voert daarover de regie. De samenwerking tussen de havens in Noord-Brabant (Moerdijk, Werkendam) en met de (wereld)havens en containerterminals (Rotterdam, Dordrecht, Antwerpen) wordt bevorderd

Veilig en verantwoord bereikbaar

• De PvdA wil aandacht voor het spoor. Bijvoorbeeld voor een betere bereikbaarheid van Utrecht vanuit Breda en Tilburg. De PvdA wil zich hard maken voor een directe spoorverbinding tussen Breda en Utrecht, bij voorkeur met een directe verbinding vanuit Tilburg. Daarnaast is een optimaal gebruik van de Brabantroute en Betuweroute voor goederenvervoer van belang, inclusief de aanleg van een spoorverbinding tussen Rotterdam en Antwerpen (Robel spoorlijn).

• De vijf Brabantse steden hebben ieder afzonderlijk hun eigen aantrekkingskracht. Samen vormen deze steden als Brabantstad een bijzonder aantrekkelijk stedelijk netwerk met uiteenlopende voorzieningen en evenementen. Bij een dergelijk stedelijk netwerk hoort een optimaal openbaar vervoer. De PvdA is voorstander van ’spoorboekloos’ openbaar vervoer tussen de Brabantse steden waarbij er elke 10 minuten een trein beschikbaar is.

• De PvdA wil een grondige zoektocht naar de optimale bereikbaarheid van Eindhoven Airport per spoor. Een eigen spoorwegstation is de eerste optie. Een nieuw NS-station in Eindhoven Acht in combinatie met een hightech verbinding naar de luchthaven lijkt makkelijker te realiseren. In beide gevallen wil de PvdA dat het nieuwe station een knooppunt wordt waar automobilisten overstappen in de trein naar de Randstad, waar treinreizigers verder gaan met het vliegtuig en waar vandaan reizigers hun bestemming ergens in West-Europa ook snel bereiken door goede Brabantse aansluitingen op bijvoorbeeld de Hoge Snelheids Lijn (HSL). Reizen per trein voor de kortere afstanden is een duurzaam alternatief voor het vliegtuig en de PvdA blijft daarvan een groot voorstander.

• De PvdA wil het ontwikkelen en het gebruik van elektrische auto´s bevorderen. Daarom wil de PvdA oplaadpunten voor elektrische auto’s in heel Noord-Brabant realiseren.

Brabanders willen mobiel zijn waardoor zij mee kunnen doen in de samenleving. Dat stelt eisen aan de bereikbaarheid en vervoersmogelijkheden. Dat betekent investeren in meerdere vervoersmogelijkheden over weg, water en spoor, met prioriteit voor innovatie op het gebied van duurzame vervoersmogelijkheden.

Dat betekent concreet:

• Een goed en veilig netwerk van rijkswegen, provinciale wegen en lokale wegen is onmisbaar. Om de overlast van dit netwerk zoveel mogelijk te beperken is de PvdA voor toepassing van zoveel mogelijk fluisterasfalt. Om te beginnen op alle provinciale wegen.

• De PvdA wil het wegennet en de capaciteit van de bestaande wegen alleen uitbreiden als dat noodzakelijk is. De uitbreiding moet dan zo plaatsvinden dat de aantasting van de natuur- en milieuwaarden en de kwaliteit van de woonomgeving zoveel mogelijk beperkt blijft. Dat zijn belangrijke voorwaarden voor de keuze van het tracé van de verbinding tussen de A50 en de Zuid- Willemsvaart als onderdeel van de ruit om Eindhoven. Maar ook voor de, door de PvdA gewenste, verbreding van de A27 en de verbetering van de A58 en N65. Dit is onontkoombaar om de verbinding van Brabant met het midden van het land aan de eisen van deze tijd te laten voldoen.

13

Het gaat om mensen die willen genieten van cultuur in de breedste zin van het woord. De PvdA vindt het van belang dat brede groepen Brabanders toegang hebben tot cultuur en cultuurbeleving en daarom willen we bijdragen, vanuit onze eigen verantwoordelijkheid, aan de toegankelijkheid van vele vormen van kunst, cultuur en sport. Van musea, via theater, schouwburg en bioscoop naar (top)sport. Waarbij bovenlokale, regionale en provinciale voorzieningen meer tot de verantwoordelijkheid van de provincie behoren. De provincie heeft naar gemeenten een meer tweedelijns verantwoordelijkheid. Aandacht voor zowel cultuurbeleving door middel van sociaal-culturele activiteiten in buurten, wijken en dorpen (verantwoordelijkheid van gemeenten) als voor topcultuur en –evenementen, zoals grote producties, specifieke (landelijke) musea en topsport (samenwerking

gemeenten, provincie en Rijksoverheid). Een grote diversiteit van cultuuruitingen en een goede verdeling over de provincie is voor de PvdA van belang.

De provincie heeft specifieke aandacht voor het Brabantse cultureel erfgoed. Gemeenten worden ondersteund bij het beheer van hun erfgoed en archeologie. Gemeenten en provincie dragen samen verantwoordelijkheid voor de restauratie van (Rijks)monumenten. De PvdA juicht het initiatief van Brabantstad toe om culturele hoofdstad van Europa te willen worden in 2018. Naast de kansen die dit biedt om het beste van de provincie op cultuurgebied te laten zien, is het een aanzienlijke economische stimulans voor de regio. De PvdA ziet de aandacht voor cultuur als een belangrijke voorwaarde voor een goed vestigingsklimaat.

Brabanders willen genieten van kunst, cultuur en sport. Toegankelijkheid en een goede verdeling van cultuurvoorzieningen zijn van belang. Brabant is zuinig op haar cultureel erfgoed en is trots op de voorbereiding voor Brabantstad Culturele hoofdstad van Europa.

Genieten van kunst, cultuur en sport

Dat betekent concreet:

• De PvdA heeft aan de basis gestaan om Brabantstad uit te roepen tot culturele hoofdstad van Europa in 2018 omdat daarmee een stimulans wordt gegeven aan een versterkt cultureel en economisch klimaat in Brabant. In 2013 zal een vakjury een keuze maken uit de kandidaten. De PvdA zal alles in het werk stellen om Brabantstad maximaal voorbereid te laten zijn op deze keuze.

• De PvdA wil zuinig omgaan met het cultureel erfgoed. Prioriteit wordt gegeven aan het industriële erfgoed waarbij zal worden gestreefd naar nieuw gebruik, bijvoorbeeld het gebruik van gebouwen bij nieuwe campussen voor innovatieve en creatieve bedrijvigheid. Ook de herontwikkeling van de spoorzones in de grote steden kunnen mooie culturele ankerpunten worden waar we trots op kunnen zijn.

• De PvdA wil dat de provincie zich actief bezig houdt met een goede spreiding van (top)voorzieningen voor kunst, sport en cultuur. Samen met gemeenten, en daarbij vooral de grote steden, kan actief worden gewerkt aan een goede afstemming van topsportvoorzieningen, musea en theaters in de provincie. Ook een blijvende aandacht voor innovatie bij en toegankelijkheid van bibliotheken is voor de PvdA van belang.

Noord-BraBaNt

15

Het gaat om mensen die zien dat we tegen de grenzen aanlopen van onze energievoorraden. Dat we door de opwarming van de aarde nu al problemen hebben en dat we daarmee aan de slag moeten. Voor de volgende generatie Brabanders.

Zuinig zijn met energie kan in de eerste plaats gerealiseerd worden door het stimuleren van energiebesparing. Voor de lange termijn wil de PvdA dat de provincie zich maximaal inspant voor duurzame energieopwekking. De tijd van subsidiëren is voorbij. Beter is het om wettelijke normen op te leggen om tot vergroening van de energieopwekking te verplichten. En als provincie risicodragend te investeren in gezamenlijke en kansrijke initiatieven van bedrijven en particulieren voor het opwekken van duurzame energie.

Bij initiatieven om duurzame energie op te wekken wordt het meeste bereikt als wordt samengewerkt met het bedrijfsleven, onderzoeksinstellingen en het onderwijs. De PvdA pleit voor het opstellen van een Masterplan Energieneutraal waarin maatschappelijke partners worden gecommitteerd aan een doelstelling om in 10 jaar een aanzienlijk deel van de energie op te wekken met duurzame methoden. Geen gebouw meer

zonder dat aan een duidelijke klimaatdoelstelling is voldaan! En de provincie geeft het goede voorbeeld. De PvdA wil dat de provinciale gebouwen over 10 jaar klimaatneutraal zijn.

De PvdA sluit daarmee aan bij de lokale initiatieven die in veel gemeenten gestart zijn. Want er zijn veel initiatieven in Brabant voor kleinschalige, duurzame energieopwekking. De Brabantse PvdA wil daar veel ruimte voor geven. De gemeentelijke initiatieven, zoals in Tilburg, krijgen steun van de provincie. En waar initiatieven niet of moeilijk van de grond komen, wil de provincie bijspringen.

Wees wijs met water. Zuinig, duurzaam en veilig. Dat is het motto van de PvdA als het om water gaat. Ons drinkwater is kostbaar. Goed waterbeheer is van groot belang voor het behoud en de ontwikkeling van de natuurwaarden in Brabant en zeker ook voor de agrarische sector. We willen water om te spelen en te recreëren. En de rivieren hebben voldoende ruimte nodig om overstromingen te voorkomen. Op al deze onderdelen speelt de provincie een rol. En daar moet steeds een afgewogen invulling aan gegeven worden, samen met de Waterschappen.

Brabanders willen ook in de toekomst leven in een veilige en gezonde samenleving en willen maatregelen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Zuinig zijn met energie helpt. De PvdA vindt het nog belangrijker dat stevig wordt geïnvesteerd in de opwekking en het gebruik van duurzame energie.

Verstandigen duurzaam met energie

Dat betekent concreet:

• De PvdA onderstreept de noodzaak van een grootscheepse energietransitie. De PvdA wil dat Brabant daarin het voortouw neemt met als doel dat uiterlijk in 2050 de energievoorziening in Brabant volledig duurzaam is. Door zuinig gebruik van energie en decentrale energieopwekking. Juist in Brabant beschikken we over de kennis en kunde om die doelstelling te realiseren. Het Europese kennis- en innovatiecentrum voor nieuwe energie krijgt een vestiging in Brabant en Energiecentrum Nederland vestigt haar centrum voor zonne-energie in Eindhoven. Het ontwikkelen van nieuwe technologieën, het praktisch toepasbaar maken van die technologie en de grootschalige productie zijn aan Brabant toevertrouwd. Duurzame energie draagt zo bij aan onze klimaatdoelstellingen en aan de versterking van de economische structuur.

• De PvdA wil gemeenten ondersteunen bij hun klimaatdoelstelling. Bijvoorbeeld de Gemeente Helmond. Zij heeft in 2009 een klimaatbeleidsplan opgesteld en wil een CO2-reductie in 2020 van minimaal 20% ten opzichte van 1990. Door het verhogen van de energie-efficiency met 20% en de inzet van duurzame energiebronnen met 20%. Ook wil Helmond een klimaatneutrale situatie voor de totale gemeente op de langere termijn (2035-2045) en een klimaatneutrale gemeentelijke organisatie in 2012.

• De PvdA wil initiatieven voor lokale energieopwekking ondersteunen. Zonnewarmte, windmolens, zonnestroom, warmtepompen, allemaal duurzame energie uit lokale bronnen. De PvdA ziet daarin rollen voor de overheid, het bedrijfsleven, de woningcorporaties en de burgers. Conventionele energie wordt steeds duurder. Duurzame energie wordt relatief goedkoper. Het milieubelang en het financiële voordeel is voor iedere burger een stimulans om te investeren in energieopwekking. Samen investeren in duurzame energieopwekking in de eigen buurt. De PvdA wil met een deel van de Essent-gelden het “Brabants fonds voor duurzame energie“ realiseren. Een revolving fund waarmee investeringen in lokale projecten voor duurzame energieopwekking en energiebesparing worden gefinancierd. De PvdA wil het fonds goed vullen, met 500 miljoen uit de opbrengst van de verkoop van Essent.

Noord-BraBaNt 14

Concept verkiezingsprogramma Provinciale Staten Noord-Brabant 2011-20155 november 2010

De programmacommissie:Henk Leenders (voorzitter)Antoinette Knoet-MichelsGuus SluijterJasper Ragetlie Michel KokRodney WeteringsEric ColsPiet VerrijtRob WagemakersStijn Smeulders

De uitgaven van de provincie bedragen in 2011 circa 1,3 miljard euro. Dit is ruim 540 euro per Brabander. Belangrijke uitgavenposten zijn verkeer en vervoer (390 miljoen), jeugd en samenleving (325 miljoen) en natuur en milieu (215 miljoen). Om deze uitgaven te kunnen doen, ontvangt de provincie (doel)uitkeringen vanuit het Rijk. In 2011 bedragen deze uitkeringen circa 490 miljoen euro. Andere belangrijke inkomstenbronnen zijn de zogenaamde ’opcenten’ uit de motorrijtuigenbelasting (211 miljoen), inkomsten uit renten en dividenden (245 miljoen) en de inzet van eigen reserves (375 miljoen)Door de bezuinigingen vanuit het Rijk en de slinkende eigen reserves zal de provincie het de komende jaren met veel minder moeten doen. Omdat daarbij de bekende kaasschaaf niet meer werkt, is in 2010 een start gemaakt met de ‘Agenda van Brabant’. De kern hiervan is dat de provincie scherpe keuzes maakt in de taken en rollen die ze uitvoert. Het resultaat van deze discussie is dat de provincie de komende jaren 75 miljoen euro per jaar gaat bezuinigen. De verwachting is dat door het uitbreiden van taken en nieuwe

bezuinigingen vanuit het Rijk de komende jaren nog scherpere keuzes gemaakt moeten worden. Ook voor de PvdA is deze discussie van het grootste belang. Het gaat immers over de vraag hoe de provincie een duidelijk profiel, maar vooral ook een zichtbaar sociaaldemocratisch stempel, kan krijgen.

Toch is het niet alleen kommer en kwel op financieel gebied. Door de verkoop van de aandelen van Essent heeft de Provincie Noord-Brabant namelijk ook extra geld te besteden. Een deel van de middelen wordt veilig ‘weggezet’, zodat er jaarlijks honderd miljoen beschikbaar is voor de ondersteuning van de begroting. Een ander deel (ruim één miljard) is beschikbaar om te investeren in de toekomst van Brabant. De PvdA vindt dat de Essentmiddelen beslist niet ‘verjubelt’ mogen worden, maar moeten worden geïnvesteerd in duurzame activiteiten die voor Brabanders het meeste rendement opleveren. Een voorbeeld is de realisatie van een ’Brabants fonds voor duurzame energie’ waaruit lokale projecten gericht op energiebesparing en duurzame energieopwekking kunnen worden gefinancierd.

De provincie bezuinigt én investeert!