Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie!...

48
Communicatie voor een donatie Een onderzoek naar de ondersteuning op het gebied van communicatie bij crowdfunding kunstprojecten In opdracht van voordekunst door Eva Leen

Transcript of Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie!...

Page 1: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

 

 Communicatie  voor  een  donatie    Een  onderzoek  naar  de  ondersteuning  op  het  gebied  van  communicatie  bij  crowdfunding  kunstprojecten    In  opdracht  van  voordekunst  door  Eva  Leen  

   

Page 2: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  2  

   

Page 3: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  3  

Communicatie  voor  een  donatie  Een  onderzoek  naar  de  ondersteuning  op  het  gebied  van  communicatie  bij  crowdfunding  kunstprojecten  

 In  opdracht  van  voordekunst  door  Eva  Leen  

14  januari  2013  2e  versie:  17  mei  2013  

                                                                         Eva  Leen  612824  Afstudeeronderzoek  communicatiemanagement  HvA  1e  lezer:  E.M.  de  Vries  2e  lezer:  L.  Bakker  Begeleider  voordekunst:  Nico  Voskamp  

Page 4: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  4  

Voorwoord    Al  een  aantal  jaren  ben  ik  bezig  met  communicatie,  voornamelijk  gericht  op  communicatie  van  organisaties.  Mijn  interesse  naar  communicatie  op  het  gebied  van  maatschappelijke  veranderingen  is  daardoor  groter  geworden.  Ik  heb  affiniteit  met  de  culturele  sector.  Deze  heeft  mij  altijd  geboeid  en  ik  heb  dan  ook  mijn  hele  schoolcarrière  gezocht  naar  een  kans  om  deze  sector  verder  te  ontdekken.  Crowdfunding  kwam  als  geroepen  voor  mij.  Een  fenomeen,  gedragen  door  de  maatschappij,  actief  in  de  culturele  sector  en  gericht  op  een  nieuwe  toekomst  waarin  de  fundamenten  van  de  maatschappij  veranderen.  Ik  was  toe  aan  zo  iets  inspirerends.  Via  een  open  sollicitatie  ben  ik  terecht  gekomen  bij  voordekunst,  een  organisatie  waar  ik  veel  bewondering  voor  heb.  Ik  ben  blij  dat  ik  dit  onderzoek  voor  hen  heb  kunnen  doen.  Het  heeft  mij  enorm  geïnspireerd  en  heeft  me  zekerder  gemaakt  over  mijn  toekomst.  Ik  weet  nu  meer  wat  ik  wil  én  wat  ik  niet  wil.    Nadat  ik  contact  had  opgenomen  met  voordekunst  kwamen  zij  zelf  met  een  vraagstuk;  kan  een  communicatiestrategie  het  succes  van  een  crowdfundingcampagne  beïnvloeden?  Er  wordt  op  het  gebied  van  crowdfunding  steeds  meer  onderzoek  gedaan.  Deze  onderzoeken  worden  echter  voornamelijk  gedaan  naar  ervaringen  van  projecthouders,  crowdfunding  platforms  en  naar  het  principe  ‘crowdfunding’.  De  kennis  over  het  belang  en  de  rol  van  communicatie  tijdens  crowdfunding  is  nog  niet  of  weinig  onderzocht.  In  dit  onderzoek  wordt  ervan  uitgegaan  dat  communicatie  ten  grondslag  ligt  aan  het  succes  van  een  crowdfundingproject.  Een  crowdfundingproject  is  (soms  deels)  afhankelijk  van  de  donateurs.  Zonder  donateurs  is  er  ook  geen  geld.  Het  is  dus  van  belang  om  te  communiceren  met  deze  doelgroep;  als  donateurs  niet  in  contact  komen  met  het  project,  voordekunst  of  de  projecthouder  hebben  ze  ook  geen  mogelijkheid  tot  doneren.      Graag  wil  ik  wat  mensen  bedanken;  Nico  Voskamp  voor  zijn  hulp  betreft  de  enquêtes  en  Erna  de  Vries  voor  de  begeleiding  vanuit  school  en  de  positieve  blik.  Mijn  moeder  wil  ik  graag  bedanken  voor  haar  feedback  en  mijn  vriendinnen  en  vriendje  voor  de  afleiding  en  het  vertrouwen  dat  ik  soms  nodig  had.  Als  laatst  mijn  dank  aan  de  projecthouders  met  wie  ik  heb  gepraat  die  mij  tot  inzichten  hebben  gebracht  en  ook  aan  alle  projecthouders  die  de  enquête  hebben  ingevuld.    Eva  Leen  20  mei,  2013    

Page 5: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  5  

Samenvatting    Er   is   onderzoek   gedaan  naar   de  manier  waarop   voordekunst   projecthouders   kan  ondersteunen  om  effectief  gebruik   te  maken   van   een   communicatiestrategie   en   hierbij   in   te   spelen   op   invloedsfactoren.   Het   gaat   om  kunstprojecten   die   via   voordekunst   hun   project  willen   crowdfunden.   De   kunstprojecten   die   op   voordekunst  staan  hebben  elk  een  projecthouder.  De  projecthouders  zijn  verantwoordelijk  voor  het  zoeken  naar  donateurs,  brengen  het  project  onder  de  aandacht  en  hebben  contact  met  voordekunst.  Projecthouders  zijn  echter  geen  communicatieprofessionals   en   werken   niet   met   een   onderbouwde   communicatiestrategie   terwijl  communicatie  op  zich  een  voorwaarde  is  voor  crowdfunding.  De  hoofdvraag  in  het  onderzoek  is:      "Hoe  kan  voordekunst  projecthouders  ondersteunen  bij  het  effectief  gebruik  maken  van  invloedsfactoren  aan  

de  hand  van  een  communicatiestrategie?  "    De  volgende  deelvragen  zijn  hier  uit  voort  gekomen:  

1. Welke  factoren  zijn  van  invloed  op  het  laten  slagen  van  een  crowdfundingproject?    2. Waar  worden  invloedsfactoren  geïntegreerd  in  een  communicatiestrategie?  3. Op  welke  manier  maken  succesvolle  projecten  gebruik  van  een  communicatiestrategie?  4. Op  welke  manier  willen  projecthouders  het   liefst  geholpen  worden  door  voordekunst  op  het  gebied  

van  communicatie?  

Door  (invloeds)factoren  en  communicatiestrategiën  te  onderzoeken  en  te  kijken  welke  communicatiestrategie  is  ingezet  door  projecthouders  van  geslaagde  projecten,  wordt  als  het  ware  een  vooronderzoek  gedaan  voor  de  projecthouders   die   in   de   toekomst   willen   werken   aan   de   hand   van   een   communicatiestrategie.   Daarnaast  wordt   gekeken   naar   hoe   de   hulp   vanuit   voordekunst   naar   projecthouders   zo   goed   mogelijk   gegeven   kan  worden.   Dit   onderzoek   heeft   als   doel   advies   te   geven   aan   voordekunst   over   de   communicatiestrategie   die  projecthouders  het  beste  in  kunnen  zetten  bij  crowdfundingprojecten.      Deskresearch  is  gedaan  naar  succesfactoren,  motivatie  van  donateurs  en  de  invloed  van  imago.  Daarnaast  zijn  40  projecthouders  van  geslaagde  projecten  geënquêteerd.  Door  middel  van  de  enquête   is  achterhaald  welke  communicatiestrategie  zij  hebben  ingezet.  Ter  verdieping  van  en  als  aanvulling  op  deze  resultaten,  zijn  nog  vier  projecthouders  geênqueteerd.  De  onderwerpen  van  deze  enquête  waren:  de  voorbereiding,  de  planning  van  een  project  en  de  hulp  van  voordekunst  voor  en  tijdens  een  crowdfundingproject.    Uit   het   onderzoek   is   gebleken   dat   bijna   alle   projecthouders   van   geslaagde   projecten   aan   de   hand   van   een  planning   gewerkt   hebben   en   dat   veel   van   hen   ook   een   zekere   communicatiestrategie   hebben   ingezet.   Ook  gaven  zij  aan  de  hulp  van  voordekunst  belangrijk  te  vinden,  maar  een  groot  deel  was  niet  op  de  hoogte  van  alle  mogelijkheden  die  er  zijn.  Voordekunst  kan  hierin  een  grotere  rol  gaan  spelen.  Een  communicatiestrategie   is  voor  elk  project  weer  anders,  maar  voordekunst  kan  projecthouders  helpen  er  een  te  ontwerpen.        

Page 6: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  6  

Er  is  aanbevolen  om:  -­‐ Aan  projecthouders  duidelijk  te  maken  hoe  belangrijk  voorbereiding  is.  -­‐ Het   hulpdocument   aan   te   passen   en   als   middel   aan   te   reiken   aan   projecthouders,   om   een  

communicatiestrategie  te  kunnen  ontwerpen  en  in  te  zetten  bij  de  crowdfunding:  Huidig  stappenplan   Aanbevolen  stappenplan  

Wat  voor  project  wil  je  realiseren?   Wat  voor  project  wil  je  realiseren?  

Tegenprestaties  bedenken   Communicatie:  wie  zijn  je  doelgroepen?  

Het  bepalen  van  je  doelbedrag   Communicatie:  Wat  is  je  boodschap?  

Het  promotiefilmpje   Communicatie  :  Welke  middelen  ga  je  inzetten?  

Je  aanmelding  afronden          Middel:  tegenprestaties  bedenken  

Wie  zijn  jouw  donateurs?          Middel:  promotiefilmpje  

Promoot  je  project!   Het  bepalen  van  je  doelbedrag  

Project  updates   Communicatie:  maak  een  planning    

100%  Voordekunst   Project  online  

  100%  voordekunst  

 -­‐ Na  te  denken  over  een  forum  voor  projecthouders,  zodat  deze  met  elkaar   in  contact  kunnen  komen  

en  waar  informatie  minder  vluchtig  is  dan  op  Facebook.  -­‐ Samen   met   projecthouders   ideeën   op   te   doen   om   ‘nieuw   publiek’   te   bereiken   en   donateurs   te  

stimuleren  terug  te  keren  op  voordekunst.nl  -­‐ Eventueel   vervolgonderzoek   te   doen   naar   de   fysieke   eigenschappen   van  de  middelen   die   projecten  

inzetten,  welke  eigenschappen  zijn  belangrijk  om  nieuw  publiek  te  trekken?    

   

Page 7: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  7  

 Communicatie  voor  donatie    Hoofdstuk  1:  Introductie  ................................................................................................................................  8  

1.1  Crowdfunding  ...............................................................................................................................................  8  1.2  Voordekunst  .................................................................................................................................................  9  1.3  Probleemstelling  ...........................................................................................................................................  9  

 Hoofdstuk  2:  Voordekunst  als  crowdfunding  platform  .................................................................................  12  

2.1  Korte  geschiedenis  .....................................................................................................................................  12  2.2  Interne  analyse  ...........................................................................................................................................  12  

2.2.1  7s  Model  ..............................................................................................................................................  13  2.2.2  Werkwijze  voordekunst  ......................................................................................................................  14  

2.3  Externe  analyse  ..........................................................................................................................................  16  2.3.1  Projecthouders  ....................................................................................................................................  16  2.3.2  Donateurs  ............................................................................................................................................  17  2.3.3    DESTEP:  Maatschappelijk  belang  .......................................................................................................  18  

 Hoofdstuk  3:  Theoretisch  kader/deskresearch  .............................................................................................  22  

3.1  Communicatiestrategie  ..............................................................................................................................  22  3.2  Succesfactoren  door  experts  ......................................................................................................................  23  

3.2.1  Succesfactoren  in  een  communicatiestrategie  ...................................................................................  24  3.3  Imago  ..........................................................................................................................................................  25  

3.3.1  Imago  in  een  communicatiestrategie  ..................................................................................................  26  3.4  Motivatie  van  donateurs  ............................................................................................................................  28  

3.4.1  Motivatiefactoren  in  een  communicatiestrategie  ..............................................................................  29  3.5  Samenvatting  ..............................................................................................................................................  31  

 Hoofdstuk  4:  Fieldresearch  ...........................................................................................................................  32  

4.1  Communicatiestrategie  van  succesvolle  projecten  ....................................................................................  33  4.2  Gewenste  hulp  van  voordekunst  ................................................................................................................  37  4.3  Overige  .......................................................................................................................................................  38  

 Hoofdstuk  5:  Conclusies  &  aanbevelingen  ....................................................................................................  41  

5.1  Conclusies  ...................................................................................................................................................  41  5.2  Aanbevelingen  ............................................................................................................................................  44  

 Bronnen  .......................................................................................................................................................  47    Retrospectie  ........................................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.    Bijlagen  ...............................................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  I        Voordekunst  academie  ...................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  II        Analyse  succesfactoren  ..................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  III        Notulen  projecthoudersbijeenkomst  ............................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  IV        Beslissingsproces  donateurs  .........................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  V        Enquête  .........................................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  VI        Interviews  ....................................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.  VII        Resultaten  enquête  .....................................................................................  Error!  Bookmark  not  defined.    

       

Page 8: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  8  

Hoofdstuk  1:  Introductie  In  de  culturele  sector  in  Nederland  is  een  omslag  gaande.  Waar  kunstenaars  en  collectieven  eerst  volop  werden  gesteund  door  de  overheid  wordt  nu  ondernemerschap  verwacht.  De  economische  crisis  heeft  zijn  tol  geëist,  subsidies   zijn   grotendeels   weggevallen   en   de   maatschappij   is   nu   verantwoordelijk   voor   de   cultuur   die   we  allemaal  zo  belangrijk  vinden.  Kunstenaars  en  creatieven  moeten  op  zoek  naar  andere  financieringsvormen  en  worden   hierbij   uitgedaagd   om   burgers   te   betrekken   bij   hetgeen   zij   doen   om   zo   draagvlak   te   creëren.   Als  antwoord  op  deze  ontwikkeling   heeft   crowdfunding   zijn   intrede   gedaan   in   de   culturele   sector.  Deze  nieuwe  financieringsvorm  is  de  afgelopen  jaren  een  steeds  meer  centrale  plek  in  gaan  nemen  en  zal  naar  verwachting  nog  meer  bekendheid  werven  en  blijven  groeien.      

 

1.1  Crowdfunding  Een  definitie  die  aan  crowdfunding  gegeven  kan  worden   is:  “Crowdfunding  representeert  de  mogelijkheid  om  voor  een  bepaald  project  via  een  open  oproep  –met  behulp  van  het  internet-­‐  een  vooraf  bepaalde  hoeveelheid  financiële   middelen   te   vergaren   van   een   ongedefinieerd   en   groot   netwerk   van   mensen,   in   ruil   voor   een  immateriële,  dan  wel  materiële  beloning.”  (van  Vliet,  2012).      Crowdfunding  is  ontstaan  in  Amerika  en  is  enorm  in  opkomst  in  Nederland.  Tijdens  de  ontwikkeling  van  deze  financieringsvorm  zijn  er  verschillende  soorten  crowdfunding  ontstaan.  Op  dit  moment  zijn  er  drie  vormen  van  crowdfunding:  

-­‐ Equity  based  crowdfunding  Dit  lijkt  op  sponsoring.  Donateurs  krijgen  in  ruil  voor  hun  bijdrage  een  niet-­‐financieel   product   zoals   een   naamsvermelding,   toegangskaart,  meet-­‐en-­‐greet  of  cd  (Bogaard  2011).  

-­‐ Incentive  based  crowdfunding  Dit  kan  worden  gezien  als  investeren;  de  donateur  krijgt  in  ruil  voor  de  investering  een  directe  of  indirecte  financiële  bijdrage  zoals  rente,  een  deel  van  de  winst  of  aandelen  (Bogaard  2011).  

-­‐ Debt-­‐  crowdfunding  with  a  financial  return  Dit   lijkt   op   incentive   based   crowdfunding,   maar   de   donateur   heeft  geen   directe   invloed   op   de   beslissingen   binnen   het   project.   Deze  manier  van  crowdfunding  kan  worden  gezien  als  het  verstrekken  van  een  lening  (Zandvliet,  2011).  

Crowdfunding   bij   voordekunst   is   equity   based.   Kunstenaars   vragen   om   een  donatie  in  ruil  voor  een  tegenprestatie.  Deze  tegenprestatie  wordt  steeds  meer  waard  naarmate  het  gedoneerde  bedrag  hoger  wordt.  De  tegenprestatie  is  een  niet-­‐financieel   product   zoals   een   cd,   een   fotoboek,   entreekaartje,   meet   en  greet  of  naamsvermelding.  

 

   

Page 9: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  9  

1.2  Voordekunst  Dit  onderzoek  is  gedaan  in  opdracht  van  voordekunst.  Voordekunst  is  een  Nederlands  crowdfunding  platform  voor  kunstprojecten.  Zij  bieden  kunstprojecten  de  mogelijkheid  om  via  internet  een  groot  publiek,  de  ‘crowd’,  aan  te  spreken  voor  de  financiering  van  het  project.  Naast  het  feit  dat  voordekunst  een  platform  is,  bieden  ze  ook  ondersteuning  aan  de  projecthouders.  Dit  doen  ze  door  onder  andere  sponsoren  te  benaderen  en  vragen  te   beantwoorden.   Ze   zijn   echter   niet   verantwoordelijk   voor   het   verloop   van   het   project,   dat   zijn   de  projecthouders.  De  projecthouder  is  meestal  de  kunstenaar  zelf  of  iemand  van  de  betreffende  organisatie.  Het  is  aan  de  projecthouders  om  het  project  vorm  en  inhoud  te  geven  en  donateurs  te  genereren.  

 

1.3  Probleemstelling  Het   is   van   belang   voor   de   projecthouder   om   inzicht   te   hebben   in   factoren   van   invloed   (vanaf   nu:  invloedsfactoren)  zoals  de  motivatie  van  donateurs  en  imago  van  het  project  zelf.  Hier  kunnen  projecthouders  dan  op  inspelen  aan  de  hand  van  een  strategie.  Het  probleem  is  volgens  voordekunst  dat  veel  projecthouders  niet   bewust   werken   aan   de   hand   van   een   communicatiestrategie   of   -­‐plan.   Voordekunst   wil   projecthouders  helpen   een   strategie   te   ontwerpen   die   ervoor   zorgt   dat   communicatie   effectief   ingezet   wordt.   In   deze  probleemstelling   worden   de   huidige   en   gewenste   situatie   beschreven,   het   probleem   en   de   doelstelling.  Vervolgens   worden   de   hoofd-­‐   en   deelvragen   duidelijk.   Tenslotte   worden   belangrijke   begrippen  geoperationaliseerd  en  wordt  kort  het  verloop  van  het  onderzoek  uitgelegd.    Huidige  ongewenste  situatie  De   projecthouders   zijn   over   het   algemeen   geen   communicatieprofessionals   en   zij   werken   niet   met   een  onderbouwde  communicatiestrategie  om  donateurs  binnen  te  halen.  Dit  terwijl  communicatie  een  voorwaarde  is  voor  crowdfunding  op  zich.  Voordekunst  wil  weten  welke  communicatiestrategie  het  meest  effectief  is  voor  crowdfunded  kunstprojecten.  Op  dit  moment  is  nog  niet  duidelijk  welke  factoren  belangrijk  zijn  voor  het  laten  slagen   van  een  project,   hoe  een   communicatiestrategie  daar   vorm  aan   kan   geven  en  welke   rol   voordekunst  hierin  het  beste  kan  spelen.      Gewenste  situatie  Voordekunst  bezit  over  de  kennis  om  projecthouders  onderbouwde  richtlijnen  en  advies  te  geven  op  de  manier  waarop  de  projecthouders  dat   graag  ontvangen.  Aan  de  hand  van  deze  hulp   kunnen  de  projecthouders   een  communicatiestrategie   gericht   en   effectief   inzetten   tijdens   de   crowdfunding.   Projecthouders   kunnen   zonder  dat  zij  communicatieprofessionals  zijn,  strategisch  te  werk  gaan  aan  de  hand  van  een  communicatiestrategie.      Probleem  Het  is  niet  duidelijk  hoe  voordekunst  projecthouders  het  beste  kan  ondersteunen  wat  betreft  het  gebruik  van  een  effectieve  communicatiestrategie  en  hoe  invloedsfactoren  daarbij  kunnen  worden  geïntegreerd.    Doelstelling  Door  invloedsfactoren  en  communicatiestrategiën  te  onderzoeken  en  te  kijken  welke  communicatiestrategie  is  ingezet  door  projecthouders  van  geslaagde  projecten,  wordt  als  het  ware  een  vooronderzoek  gedaan  voor  de  projecthouders  die  in  de  toekomst  willen  werken  aan  de  hand  van  een  communicatiestrategie.  Dit  onderzoek  heeft  als  doel  advies  te  geven  aan  voordekunst  over  de  manier  waarop  zij  ondersteuning  kunnen  bieden  aan  projecthouders  over  het  inzetten  van  een  communicatiestrategie.  Daarnaast  wordt  er  geadviseerd  over  hoe  de  verschillende  invloedsfactoren  effectief  kunnen  worden  gebruikt,  aan  de  hand  van  een  communicatiestrategie.  Gestreefd   wordt   naar   een   concrete,   schematische   weergave   van   deze   factoren   binnen   een  communicatiestrategie.    

Page 10: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  10  

Hoofdvraag  Het   probleem   is   als   volgt   gesteld:   “Het   is   niet   duidelijk   hoe   voordekunst   projecthouders   het   beste   kan  adviseren   over   het   gebruik   van   een   effectieve   communicatiestrategie   en   hoe   invloedsfactoren   daarbij  geïntegreerd  kunnen  worden.”  Naar  aanleiding  hiervan  is  gekozen  uit  te  gaan  van  de  volgende  hoofdvraag:  Hoe  kan  voordekunst  projecthouders  ondersteunen  bij  het  effectief  gebruik  maken  van  invloedsfactoren  aan  

de  hand  van  een  communicatiestrategie?    Deelvragen  De  deelvragen   zijn   erop  gericht   antwoord   te   geven  op  de  hoofdvraag.  Deelvraag  1  en  2  worden  onderzocht  doormiddel  van  deskresearch,  deelvragen  3  en  4  worden  onderzocht  door  middel  van  fieldresearch.  

1. Welke  factoren  zijn  van  invloed  op  het  laten  slagen  van  een  crowdfundingproject?    2. Waar  kunnen  invloedsfactoren  geïntegreerd  worden  in  een  communicatiestrategie?  3. Op  welke  manier  maken  succesvolle  projecten  gebruik  van  een  communicatiestrategie?  4. Op   welke   manier   willen   projecthouders   het   liefst   worden   geholpen   door   voordekunst   op   het  

gebied  van  communicatie?  

Operationalisatie  begrippen  

- Invloedsfactoren  Dit   zijn   de   factoren   die   invloed   hebben   op   het   laten   slagen   van   een   crowdfunding   project.   In   dit  onderzoek  worden  de   factoren   gehaald  uit   drie  onderwerpen:   succesfactoren  die  worden  genoemd  door  crowdfunding  experts,  motivatie  van  donateurs,  imago  van  voordekunst  

- Communicatiestrategie    Een  planning  waarin  de  volgende  aspecten  naar  voren  komen:  boodschap,  doelgroepen  en  middelen.  

- Ondersteuning    Middelen  aanreiken  die  hulp  bieden  tijdens  het  project.  

Onderzoek  Dit   onderzoek   is   gestart  met   een   oriëntatie   om   crowdfunding   te   leren   kennen   en   erachter   te   komen  welke  factoren  van  invloed  kunnen  zijn  op  het  wel  of  niet  slagen  van  een  project.  Dit  is  gedaan  door  veel  informatie  op  te  doen  via  verschillende  kanalen  zoals  literatuur  en  internet  en  door  het  bezoeken  van  een  projecthouders  bijeenkomst.   Er   werd   duidelijk   dat   het   onmogelijk   is   om   alle   factoren   van   invloed   te   onderzoeken   en   te  betrekken   in   een   communicatiestrategie,   het   onderzoek   zou   dan   niet   kunnen   worden   gedaan   binnen   de  gestelde   tijd.   Gekozen   is   om   de   invloedsfactoren   van   drie   verschillende   onderwerpen   in   dit   onderzoek   te  betrekken:   succesfactoren   genoemd  door   experts,   de  motivatie   van   donateurs   en   imago.  De   succesfactoren  genoemd  door  experts  worden  betrokken   in  dit  onderzoek,  omdat  er  waarde  wordt  gehecht  aan  de  mening  van  deze  experts  door  de  ervaring  en  visie  die  zij  hebben.  De  motivatie  van  donateurs  wordt  onderzocht  omdat  deze   een   belangrijk   inzicht   kunnen   geven   in   hoe   communicatie   in   kan   spelen   op   de   behoeften   van   een  doelgroep.  Tenslotte   is  de  rol  van  het   imago  van  voordekunst  en  projecten  onderzocht  omdat  communicatie  invloed  kan  uitoefenen  op  en  gebruik  kan  maken  van  dit  imago.    Na  de  analyse  van  voordekunst  als  crowdfunding  platform  zijn  de  factoren  verder  uitgediept  in  het  theoretisch  kader   aan   de   hand   van   deskresearch.   In   dit   deskresearch   zijn   de   factoren   omschreven   en   geanalyseerd   en  geplaatst  onder  de  aspecten  van  een  communicatiestrategie  (doelgroep,  boodschap  en  middelen).  Tot  slot  is  er  kwantitatief  en  kwalitatief   fieldresearch  gedaan  om  erachter   te  komen  of  en  hoe  succesvolle  projecthouders  aan   de   hand   van   een   communicatiestrategie   hebben   gewerkt   en   welke   ondersteuning   zij   het   liefst   hadden  ontvangen  vanuit  voordekunst.      

Page 11: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  11  

Het  onderzoek  is  gedaan  aan  de  hand  van  verschillende  methoden;  deskresearch,  enquêtes  en  interviews.  Er  is  dus   zowel   kwalitatief   als   kwantitatief   onderzoek   gedaan   om   de   deelvragen   en   uiteindelijk   hoofdvraag   te  kunnen  beantwoorden.  De  deelvragen  zijn  als  volgt  terug  te  vinden  in  dit  verslag:    Deelvraag   Onderzoeksmethode  

Welke  factoren  zijn  van  invloed  op  het  laten  slagen  van  een  crowdfundingproject?  

Deskresearch  en  literatuuronderzoek  H3  

Waar  kunnen  invloedsfactoren  geïntegreerd  worden  in  een  communicatiestrategie?  

Deskresearch  en  literatuuronderzoek  H3  

Op  welke  manier  maken  succesvolle  projecten  gebruik  van  een  communicatiestrategie?  

Enquêtes  H4  

Op  welke  manier  willen  projecthouders  het  liefst  worden  geholpen  door  voordekunst  op  het  gebied  van  communicatie?  

Enquêtes  en  interviews  H4  

     

   

Page 12: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  12  

Hoofdstuk  2:  Voordekunst  als  crowdfunding  platform  Voordekunst   beschrijft   zichzelf   als   volgt:   “Voordekunst   is   een  website  waarop   kunstprojecten   in   wording   op  zoek   zijn   naar   aanvullende   financiering   door   particulieren   en   bedrijven,   ook   wel   ‘crowdfunding’  genoemd.  Voordekunst   is   transparant   en   democratisch,   het   stimuleert   ondernemerschap   en   versterkt   het  draagvlak  voor  de  kunstsector.”  (voordekunst.nl,  2012).   Voordekunst  is  een  website  voor  crowdfunding  projecten  in  de  kunstsector.  Deze  kunstprojecten  zijn  op  zoek  naar  (aanvullende)  financiering  en  dit  doen  zij  door  donaties  te  vragen  aan  een  ongedefinieerd  groot  publiek,  dit  kan  dus  iedereen  en  elk  bedrijf  zijn.  De  projecthouders  gaan  zelf  op  zoek  naar  dit  publiek.  Als  dit  publiek  een  donatie  doet  gebeurt  dit  via  voordekunst.  Voordekunst  is  als  het  ware  de  verzamelplek  van  al  deze  projecten.  Voordekunst  beoordeelt  de  haalbaarheid  van  projecten,  geeft  ondersteuning  op  technisch  gebied  en  faciliteert  het  financiële  proces  van  begin  tot  eind.  Ook  reikt  ze  hulp  aan  op  het  gebied  van  marketing  en  communicatie  en  stuurt  zij  projecten  door  naar  eventuele  sponsoren.    

 

2.1  Korte  geschiedenis  Voordekunst   is  ontstaan   in  2009   toen  het  Amsterdams  Fonds  voor  de  Kunst  het   idee  had  een   instrument   te  ontwikkelen  om  het  maatschappelijk  draagvlak  voor  kunstprojecten  te  vergroten  en  het  ondernemerschap  bij  kunstenaars  te  stimuleren.  Met  behulp  van  een  eenmalige  subsidie  van  het  ministerie  van  Onderwijs  Cultuur  en   Wetenschap   (OCW)   werd   toen   de   website   voordekunst   gebouwd.   Vanaf   september   2010   stond   de  pilot/betaversie  online  en   in   september  2011  ging  de  nieuwe  website  online.  Voordekunst   is   sinds  2011  een  zelfstandige  stichting  met  twee  medewerkers;  Roy  Cremers   (initiator  van  voordekunst)  en  Nico  Voskamp.  De  stichting  wordt   gedragen   door   partners   en   eigen   inkomsten.   Deze   eigen   inkomsten   bestaan   uit   5%   van   het  bedrag  van  succesvolle  projecten.    Op  3   juli  2012  heeft  voordekunst  de  mijlpaal  bereikt  van  €1.000.000  aan  donaties  en  op  25  september  2012  bereikten  zij  een  volgende  mijlpaal;  die  van  10.000  donateurs.  Zij  zijn  dan  ook  regelmatig  in  het  nieuws;  zowel  landelijk,   lokaal   als   online.   Bij   ontwikkelingen   op   het   gebied   van   crowdfunding   wordt   voordekunst   vaak  genoemd   omdat   het   een   van   de   grootste   crowdfundingplatformen   van   Nederland   is.   Ook   zoeken  kunstprojecten  de  publiciteit  op,  waarmee  voordekunst  ook  weer  bekendheid  wint.  

 

2.2  Interne  analyse  De  interne  analyse  van  voordekunst  laat  zien  hoe  zij  als  organisatie  functioneert.  De  analyse  is  gedaan  aan  de  hand   van   het   7s   model   waarin   onder   andere   de   missie   en   visie,   structuur,   strategie,   doelstellingen   en  managementstijl  naar  voren  komen.  Naast  het  7s  model  is  ook  de  werkwijze  van  voordekunst  belangrijk  voor  de  rest  van  het  onderzoek  en  het  advies.  De  procedure  van  aanmelding  en  de  rol  van  voordekunst  tijdens  een  project  zullen  worden  uitgelegd.    

   

Page 13: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  13  

2.2.1  7s  Model  Het   7s   model   is   een   manier   om   de   interne   organisatie   te   analyseren.   Deze   analyse   maakt   duidelijk   of   er  synergie  bestaat  tussen  voordekunst  onderstaande  aspecten.                              Structure  Op   voordekunst.nl   is   het   volgende   te   lezen:   “Voordekunst   is   een   zelfstandige   Stichting   met   inmiddels   twee  medewerkers,  Roy  Cremers  en  Nico  Voskamp  en  een  stagiaire.  Voordekunst  wordt  gedragen  door  de  partners  van   voordekunst   en   probeert   daarnaast   vanaf   september   2011   ook   eigen   inkomsten   te   genereren.”  (voordekunst.nl,   2012).   Het   is   een   kleine   organisatie   die   veel   samenwerking   aangaat   met   andere   partijen,  bijvoorbeeld  voor  ontwerpen  of  het  maken  van  een  website.  Het  kantoor  waarin  gewerkt  wordt  is  klein  en  alle  medewerkers   zitten  dicht  bij   elkaar.  Dit  maakt  onderlinge/interne   communicatie   gemakkelijk.  Vanaf  1  maart  2013   treedt   er   een   nieuwe  medewerker   in   dienst   als   zakelijk   leider:   Joost   Cras.   Hij   zal   zich   richten   op   het  uitbreiden  van  partnerships  en  sponsoring  en  de  interne  bedrijfsvoering.      Strategy  Voordekunst:   “Op   deze   site   kun   je   kunstenaars   en   kunstinstellingen   helpen   hun   projecten   te   realiseren.   (…)  Crowdfunding   heet   dat.   Toegankelijk,   transparant,   snel   en   democratisch.   Voordekunst,   voor   iedereen!”  Toegankelijk,   transparant,   snel   en   democratisch   zijn   kernbegrippen   van   voordekunst   en   kunnen   beschouwd  worden   als   overall   doelen.   Voordekunst   heeft   geen   vastgelegde   visie   en   missie   die   als   zodanig   benoemd  worden.   Zij   zijn   permanent   bezig   met   het   realiseren   van   hun   doelen;   zo   toegankelijk,   transparant,   snel   en  democratisch   mogelijk   zijn.   Dit   doen   zij   onder   andere   door   het   blijven   optimaliseren   van   de   website,   het  creëren   van   publiciteit   en   het   ontvangen   van   feedback   door   bijeenkomsten.   Door   het   aannemen   van   een  zakelijk  leider  blijkt  ook  dat  zij  werken  aan  een  professionalisering  en  bereiden  zij  zich  voor  op  de  groei  van  het  aantal  projecten  en  mogelijkheden  op  voordekunst.nl.    Systems  Voordekunst  is  een  website,  daarvoor  zijn  systemen  nodig  die  de  online  crowdfunding  mogelijk  maken:  

-­‐ Financiële  systemen  zoals  betalen  met  ideal,  voor  donateurs,  projecthouders  en  voordekunst.  -­‐ Inlogmogelijkheid  op  de  website;  anoniem  en  bekend.  Voor  donateurs  en  projecthouders.  -­‐ Contact  via  email,  zou  wordt  over  het  algemeen  contact  gehouden  met  alle  betrokkenen.  -­‐ Gebruik  social  media,  dit  wordt  voornamelijk  ingezet  door  voordekunst  voor  publiciteit  en  nieuwtjes.  -­‐ Aan  kunnen  melden  voor  nieuwsbrief,  een  manier  voor  nieuws  en  publiciteit  naar  donateurs  toe.  -­‐ Persoonlijk  contact;  in  de  vorm  van  workshops,  bijeenkomsten  en  intern  overleg.  

 

Page 14: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  14  

Shared  Values  Met  shared  values  wordt  bedoeld:  een  bedrijfsvisie.  Voordekunst  heeft  geen  vastgelegde  visie.  Wel  zegt  Roy  Cremers,  initiator  van  voordekunst  in  een  interview:  “Onze  doelstelling  is  het  stimuleren  van  ondernemerschap  en  het  zichtbaar  maken  van  het  maatschappelijk  draagvlak  voor  kunst  en  cultuur.  Crowdfunding  kan  hier  een  manier   voor   zijn.”.   Voordekunst   maakt   ondernemerschap   mogelijk,   zichtbaar   en   toegankelijk   voor   de  kunstsector  en  het  publiek.  Voordekunst  speelt  hierbij  een  belangrijke  rol  als  organisatie  omdat  zij  zelf  op  het  gebied  van  ondernemerschap  in  de  kunstsector  een  voorbeeld  zijn.    Style  Zoals   in   ‘structure’   al   omschreven   werd,   is   voordekunst   een   kleine   organisatie.   Er   is   geen   sprake   van   een  overheersend   leiderschap.   De   organisatiecultuur   kan   dan   ook   omschreven   worden   als   een   taakcultuur  (Harrison,  1972  en  Handy,  1978).  Dit  houdt  in  dat  resultaten  belangrijker  zijn  dan  regels,  machtsverhoudingen  of   persoonlijke   behoeften.   Voordekunst   is   opgericht   vanuit   een  maatschappelijk   doel.   Dit   zegt   veel   over   de  organisatiecultuur,  er  heerst  meer  een  informele  dan  formele  sfeer.    Staff  De   sfeer   binnen   voordekunst   is   positief   door   de   hoge   graad   van   samenwerking   en   de   gemeenschappelijke  waarden   die  worden   gedeeld.   Dit   zou   geen   stand   houden   als   de   drie  medewerkers   bij   voordekunst  werken  deze  niet  zouden  delen.  De  organisatie  wordt  gedragen  door   twee  vaste  medewerkers;  dit   zou  niet  mogelijk  zijn  als  hun  functioneren  ondermaats  zou  zijn.  Zij  zijn  het  hart  van  de  organisatie.      Skills  De  onderscheidende  factor  van  voordekunst  is  dat  zij  de  enige  crowdfundingwebsite  zijn  die  zich  alleen  richt  op  kunstprojecten.   Tevens   waren   zij   de   eerste   en   zijn   ze   de   grootste   crowdfundingwebsite   van   Nederland.   Dit  geeft  ze  een  voorsprong  in  kennis  en  ervaring  op  de  rest.  Ze  hebben  een  groot  netwerk  en  een  hoop  partners  die  financiële  ondersteuning  kunnen  geven  aan  projecten.    Synergie  Als  gekeken  wordt  naar  bovenstaande  analyse  kan  geconcludeerd  worden  dat  er  veel  samenwerking  is  tussen  alle   aspecten.   In   hetgeen   wat   ze   mogelijk   maken   voor   kunstenaars   zijn   ze   zelf   een   voorbeeld.   De   manier  waarop  de  organisatie  intern  werkt  komt  overeen  met  de  systemen  waarmee  ze  werken.  Daarnaast  kunnen  ze  zo’n  kleine  organisatie  zijn  omdat  ze  veel  samenwerken  met  andere  partijen  en  de  medewerkers  daadwerkelijk  het  hart  van  de  organisatie  zijn.  

2.2.2  Werkwijze  voordekunst    De   werkwijze   van   voordekunst   geeft   inzicht   in   hoe   zij   omgaan   met   projecthouders,   wat   hun   rol   is   tijdens  projecten  en  op  welke  manier  zij  ondersteuning  bieden.  Het  advies  dat  uiteindelijk  gegeven  wordt  zal  kritisch  kijken  naar   deze  werkwijzen   en   zich   richten  op  het   optimaliseren   van  de  ondersteuning   die   voordekunst   de  projecthouder  biedt.  Hierin  is  de  wens  van  de  projecthouder  belangrijk  (welke  onderzocht  wordt  door  middel  van  de  enquête)  maar  ook  de  mogelijkheden  binnen  de  organisatie.    Richtlijnen  bij  aanmelding  Voordekunst   heeft   bepaalde   richtlijnen   waaraan   een   aanmelding   moet   voldoen   voordat   het   project   op  voordekunst.nl   geplaatst  wordt.   Deze   richtlijnen   zorgen   ervoor   dat   de   projecten   niet   zomaar   op   de  website  terecht  komen  en  dat  de  projecten  op  de  website  een  kans  hebben  om  te  slagen.  Ook  laat  het  projecthouders  zien   wat   ze   ongeveer   te   wachten   staat.   De   richtlijnen   worden   vanuit   voordekunst   naar   de   projecthouders  gecommuniceerd.  Er  zijn  drie  fasen  bij  de  aanmelding  van  een  project.  De  eerste  fase  is  algemeen  en  vraagt  om  een  duidelijk  plan.  Vervolgens  komt  er  reactie  vanuit  voordekunst  in  fase  twee.  In  fase  drie  wordt  er  concreet  gewerkt  aan  het  project.  Hier  zijn  de  richtlijnen  per  fase  omschreven:    

Page 15: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  15  

Fase  1  Er  zijn  vanuit  voordekunst  verschillende  richtlijnen  voor  de  eerste  aanmelding  van  een  project.  Deze  richtlijnen  laten  de  projecthouders  zien  waar  ze  moeten  beginnen.  

-­‐ “Je  project  is  concreet;  je  kunt  duidelijk  en  helder  uitleggen  wat  je  gaat  doen,  voor  wie  dit  interessant  kan  zijn  en  waarom  je  een  bijdrage  nodig  hebt.  

-­‐ Je  hebt  al  nagedacht  hoe  je  jouw  project  op  voordekunst  onder  de  aandacht  gaat  brengen.  -­‐ Je   hebt   tijd   om   aandacht   te   besteden   aan   de   communicatie   rond   je   project,   de   financiering   gaat  

namelijk  niet  vanzelf.  -­‐ Je  hebt  een  sociaal  netwerk  op  Facebook  /  Twitter  /  LinkedIN  waar  je  jouw  project  en  je  crowdfunding  

actie  als  eerste  kan  introduceren”  (voordekunst.nl,  2012).  

Hierbij  is  vooral  een  duidelijk  plan  belangrijk;  hoe  denken  de  projecthouders  de  financiering  via  voordekunst  te  realiseren?   Voordekunst   beoordeelt   projecten   namelijk   op   haalbaarheid,   niet   op   de   inhoud.   De   aanmelding  wordt  online  gedaan  en  doorgestuurd  naar  partners  van  voordekunst,  om  zo  te  kijken  of  er  een  startbijdrage  gedaan  kan  worden.  Het  is  van  belang  dat  de  aanmelding  zo  volledig  en  duidelijk  mogelijk  is.      

Fase  2  Binnen  7  dagen  na  de  aanmelding  neemt  voordekunst  contact  met  de  projecthouder.  Projecthouders  kunnen  dan  een  van  de  volgende  reacties  ontvangen:  

-­‐ Het  project  kan  geplaatst  worden,  dit  zijn  de  vervolgstappen.    -­‐ Het  project  kan  geplaatst  worden  maar  de  haalbaarheid  moet  heroverwogen  worden.  -­‐ Het  project  is  niet  passend  voor  crowdfunding,  er  zijn  wel  andere  mogelijkheden  tot  financiering.  -­‐ Het   project   is   niet   passend   voor   voordekunst   en   partners   van   voordekunst   en   zien   niet   direct   een  

andere  financieringsmogelijkheid.  

Fase  3  Als  het  project  geplaatst  kan  worden,  moet  als  eerste  een  (marketing)plan  worden  gemaakt.  Dit  gaat  aan  de  hand   van   een   format.   Dit   format   heet   de   ‘voordekunst   academie’   en   bestaat   in   de   vorm   van   een   Word-­‐document  en  een  online  website.  De  volgende  vervolgstappen  moeten  gezet  worden:  

1. Tegenprestaties  bedenken  2. Het  bepalen  van  je  doelbedrag  en  looptijd  van  project  3. Het  promotiefilmpje  maken  4. Je  aanmelding  afronden,  het  project  wordt  daadwerkelijk  geplaatst  5. Wie  zijn  jouw  donateurs?  6. Promoot  je  project!  7. Project  updates  

Deze  stappen  zijn  voor  de  projecthouders  een  leidraad  qua  voorbereiding,  start  en  planning  van  het  project.  Als  de  projecthouder  deze  stappen  meeneemt   in  zijn  of  haar  proces,  voorkomen  deze  dat  er  belangrijke  punten  over   het   hoofd   gezien   worden.   In   het   document   worden   ook   tips   genoemd   die   projecthouders   kunnen  gebruiken.  Het  gehele  document  kan  gezien  worden  op  bladzijde  52)  

                 

Page 16: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  16  

Rol  van  voordekunst  bij  projecten  Als  een  project  online  staat  is  het  aan  de  projecthouders  zelf  (door  marketing  en  communicatie)  om  het  project  onder  de  aandacht  brengen  zodat  deze  gefinancierd  wordt.  Ook  zijn  ze  zelf  verantwoordelijk  voor  de  planning  en   inhoud   van   het   project.   De   rol   van   voordekunst   kan   worden   gezien   als   het   faciliteren   van   het  crowdfundingproces  en  het  zijn  van  een  aanspreekpunt.  Het  initiatief  hiervoor  ligt  wel  bij  de  projecthouder.  Voordekunst   is   op   elk   moment   bereid   om   de   projecthouders   ondersteuning   te   bieden.   Zij   zijn   voor   vragen  makkelijk   bereikbaar   via   mail   en   telefoon.   Daarnaast   geeft   voordekunst   regelmatig   workshops   aan  (toekomstige)   projecthouders.   Wat   voordekunst   met   name   doet   is   publiciteit   genereren,   maar  verantwoordelijkheid  ligt  hier  wederom  bij  de  projecthouder.  Projecthouders  kunnen  vragen  om  publiciteit  via  de   Facebookpagina   van   voordekunst,   de   nieuwsbrief   of   via   een   evenement   in   de   Amsterdamse  stadsschouwburg.   Voordekunst   verschijnt   als   organisatie   ook   regelmatig   in   het   nieuws,   wat   weer   aandacht  genereert  voor  de  projecten  op  de  website.    

 

2.3  Externe  analyse  In  de  externe  analyse  van  voordekunst  worden  als  eerst   twee  belangrijke  belangengroepen  van  voordekunst  omschreven:  de  projecthouders  en  de  donateurs.  Het  advies  richt  zich  op  voordekunst,  maar  het  onderzoek  op  de  projecthouders.  Het  is  van  belang  om  te  weten  wie  de  projecthouders  zijn  en  wie  zij  proberen  te  bereiken  met  hun  communicatie.  Daarna  wordt  er  gekeken  naar  het  imago  dat  voordekunst  heeft  bij  donateurs.  Tot  slot  is  een  DESTEP-­‐analyse  gedaan.  Door  de  externe  omgeving  te  analyseren  wordt  het  maatschappelijk  belang  van  voordekunst  en  dit  onderzoek  duidelijk.  

2.3.1  Projecthouders  De   kunstprojecten   die   op   voordekunst   staan   hebben   elk   een   projecthouder.   De   projecthouders   zijn  verantwoordelijk  voor  het  zoeken  naar  donateurs,  brengen  het  project  onder  de  aandacht  en  hebben  contact  met   voordekunst.   De   projecthouders   kunnen   over   het   algemeen   in   twee   groepen   worden   verdeeld:  projecthouders   die   vanuit   een   instelling  werken   en   projecthouders   die   zelfstandig   hun   eigen   project   leiden,  met  of  zonder  hulp  van  anderen.  Deze  laatste  groep  is  het  grootst.      Op  8  november  2012  is  het  aantal  projecten  en  dus  projecthouders  bij  voordekunst  als  volgt:  

 Er  zijn  in  totaal  294  projecten  bij  voordekunst  geweest  waarvan  193  er  succesvol  zijn   afgerond.   Gemiddeld   komen   er   15   aanmeldingen   per   week   en   iets  minder  dan  de  helft  komt  uiteindelijk  op  de  website.  De  meeste  aanmeldingen  zijn  op  het  gebied  van  podiumkunsten,  fotografie  en  community  art.    Soorten  projecten  Projecthouders   op   voordekunst   hebben   een   kunstproject,   kunst   in   de   breedste  zin   van   het   woord.   Van   professioneel   tot   amateur.   Projecten   kunnen   ook   een  combinatie   zijn   van   verschillende   disciplines.   Op   voordekunst   kunnen  geïnteresseerden  selecteren  op  de  volgende  categorieën:  

   

Page 17: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  17  

2.3.2  Donateurs  De  donateurs  zijn  degenen  die  bereikt  moeten  worden  door  voordekunst  en  projecthouders.  Voordekunst  en  de   projecthouders   zijn   (financieel)   afhankelijk   van   deze   doelgroep,   zij   genereren   inkomsten   (donaties).  Donateurs  zijn  onder  te  verdelen  in  vier  groepen.  Voordekunst  onderscheidt  er  drie,  welke  zij  omschrijven  als  ‘cirkels’  van  publieksbereik  (uit:  Voordekunst  Academie,  2012).    

Cirkel  1  Dit   zijn   vrienden,   familie   en   trouwe   fans.  Mensen   die   al   weten   waar   het   project   over   gaat   voordat   het   op  voordekunst   staat.   Een  moeder,   partner,   buurvrouw,   tante   en   oma  horen   dus   tot   deze   groep,  maar   ook   de  bezoeker  die  naar  een  vorige  voorstelling  is  geweest  en  dus  al  bekend  is  met  het  project.  De  mensen  in  deze  cirkel  zijn  vaak  de  ‘first-­‐responders’,  de  harde  kern  die  als  eerste  geld  aan  het  project  doneren.  Deze  mensen  kunnen   gezien   worden   als   ‘ambassadeurs’   van   het   project.   Ze   kunnen   vanaf   het   begin   van   een  crowdfundingproject   betrokken   worden   en   zo   snel   voor   een   startbedrag   zorgen.   Deze   mensen   kunnen  gemakkelijk  persoonlijk  bereikt  worden.    

Cirkel  2  Dit   zijn   mensen   in   de   mailinglist,   Facebook,   Twitter,   LinkedIN   van   projecthouders.   Ook   mensen   die  projecthouders   spreken   tijdens   bijvoorbeeld   het   uitgaan   of   in   de   sportschool   vallen   hier   onder.   De  projecthouder   kent   deze  mensen  niet   heel   goed  maar  deze  mensen  weten  wel  waar  de  projecthouder  mee  bezig   is.   De  mensen   in   deze   kring   hebben   vaak   ook   een   heel   ander   netwerk   dan   de   projecthouder.   Dit   kan  gebruikt  worden  door  de  projecthouder  door   te   vragen  aan  deze  mensen  het  project   onder  de   aandacht   te  brengen.    

Cirkel  3  Dit  zijn  de  mensen  die  nog  niet  bekend  zijn  met  het  project,  het  nieuwe  publiek.  Deze  mensen  komen  door  een  crowdfundingactie   in   aanraking   met   het   project,   bijvoorbeeld   een   flyer,   social   media,   de   krant   of   een  evenement.  Ook  kunnen  ze  via  mensen  uit  cirkel  1  of  2  bij  het  crowdfundingproject  terecht  komen.  Deze  groep  mensen  is  over  het  algemeen  het  moeilijkst  te  bereiken.  Het  vergt  dus  ook  een  goede  strategie  om  hen  te  te  betrekken  bij  het  project.      

Bedrijven  Tot  slot  kunnen  bedrijven  ook  een  donatie  doen.  Ze  kunnen  een  grote  rol  spelen  in  de  crowdfunding  van  een  project   omdat   ze   vaak   een   groter   bedrag   geven.  Het   kunnen   partners   van   voordekunst   zijn,   eigen   partners,  eigen  sponsoren  of  andere  organisaties  waar  contact  mee  is  gelegd.    Bij  het  zoeken  naar  bedrijven  kunnen  projecthouders  heel  creatief  zijn.  Bij  een  theatervoorstelling  over  auto’s  bijvoorbeeld,  kunnen  autobedrijven  gevraagd  worden  om  een  bijdrage.  Of  bij  een  lokaal  project  in  Amsterdam-­‐Zuid,  kunnen  bedrijven  gevestigd   in  die  regio  gevraagd  worden  om  een  bijdrage.  Projecthouders  kunnen  met  hun   tegenprestaties   ook   op   een   bijzondere  manier   bedrijven   aantrekken,   door   bijvoorbeeld   een   workshop,  voorstelling   op   locatie   of   VIP   rondleiding   aan   te   bieden.  Deze   tegenprestaties   kunnen   door   bedrijven   intern  gebruikt  worden  als  bedrijfsuitje  of  activiteit.    

   

Page 18: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  18  

2.3.3    DESTEP:  Maatschappelijk  belang  In   de   DESTEP   wordt   de   externe   omgeving   van   voordekunst   en   kunstprojecten   geanalyseerd,   de   kunst   en  cultuur   sector.   Dit   gebeurt   aan   de   hand   van   zes   pijlers.   Deze   pijlers   zijn   niet   direct   beïnvloedbaar   door   de  kunstprojecten  of   voordekunst.  Aan  de  hand  van  deze  analyse  wordt  de  maatschappelijke   relevantie  van  dit  onderzoek  en  voordekunst  duidelijk.  Er  zullen  alleen  relevante  pijlers  worden  beschreven.  

 Economisch  De  economische  recessie  heeft  grote  gevolgen  voor  de  culturele  sector.  Het  Rijk  bezuinigt   in  2013  totaal  200  miljoen   euro   waardoor   subsidies   aanzienlijk   verlaagd   zijn.   Onderstaande   tabel   geeft   de   samenstelling   weer  voor  de   rijksuitgaven   aan  de   culturele   sector.  De  bekostiging   van   instellingen  en   subsidies   van  programma’s  dalen  tussen  2011  en  2013  met  meer  dan  een  vijfde.      

             

Bron:  Cultuur  in  beeld  (2012),  Ministerie  van  Onderwijs,  Cultuur  en  Wetenschap.    Het   gevolg   van   deze   economische   omslag   is   dat   bibliotheken   dichtgaan,   theatergezelschappen   stoppen   en  musea   steeds   meer   kampen   met   een   geldtekort.   Cultuur   wordt   noodzakelijk   naar   het   midden   van   de  samenleving  verplaatst.  We  moeten  allemaal  zorg  dragen  voor  de  cultuur  die  we  zo  belangrijk  vinden.  

Page 19: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  19  

Sociaal-­‐cultureel Er   zijn   meerdere   sociaal-­‐culturele   veranderingen   die   invloed   hebben   op   de   markt   van   voordekunst,   de  kunstprojecten  en  de  sociaal-­‐culturele  sector  waarin  zij  zich  bevinden.  In  ‘Cultuur  in  Beeld  2012’,  een  rapport  van  het  OCW  (Ministerie  van  Onderwijs,  Cultuur  en  Wetenschap),  worden  individualisering,  keuzevrijheid  en  de  toenemende   invloed   van  media   genoemd  als   trends   en  ontwikkelingen  op  dit   gebied.  Daarnaast   vindt  meer  dan  driekwart  van  de  Nederlanders  kunst  en  cultuur  belangrijk  voor  de  samenleving.    

Individualisering  en  crowdsourcing  Individualisering  heeft  als  gevolg  dat  mensen  steeds  meer  zelf  keuzes  willen  maken,  mensen  staan  minder  als  groep   in   de   samenleving.   Dit   individualisme   wordt   regelmatig   negatief   belicht   in   het   nieuws   maar   in   de  Trendrede  2013,  een  analyse  van  Nederlandse  trends,  komt  naar  voren  dat  de  Nederlandse  samenleving  bezig  is  met  het   leggen  van  fundamenten  voor  een  nieuwe  wereld.  De   individualistische  samenleving  maakt  plaats  voor  een  samenleving  waarin  het  ‘samen’  centraal  staat.  Door  alle  crisissen  en  opstanden  zijn  mensen  zich  aan  het  beseffen  dat  er  iets  moet  gebeuren  in  de  samenleving.  “We  vinden  het  steeds  belangrijker  wat  anderen  van  ons  werk  vinden  en  hoe  we  dat  effect  eventueel  kunnen  bijsturen.  Dit  wordt  het  gelegenheidswij  genoemd:  we  willen  ons  nuttig  voelen  voor  de  samenleving.”  Aldus  de  Trendrede  2013.      Crowdsourcing   en   co-­‐creatie   speelt   op   deze   verandering   in,   waar   het   gaat   om   de   kennis   van   een   groep   te  gebruiken  om   samen   te   creëren   en   te   ontwikkelen.  Hierbij   is   het   belangrijk   dat   het   gaat   op   een   ‘open   call’,  iedereen  moet  kunnen  participeren   (Howe,  2006).  Kwint.PR   (2012)   zegt  over  de   trend  crowdsourcing   in  een  blog:  “De  trend  crowdsourcing  gaat  zich  in  het  jaar  2013  ook  meer  ontwikkelen.  Met  crowdsourcing  kun  je  een  vraagstuk  ook  bij  andere  organisaties   leggen.   Je  gaat  er  niet  meer  vanuit  dat   je  alle   kennis   zelf   in  huis  hebt,  maar  dat  anderen  jou  iets  kunnen  leren.  Andersom  werkt  het  ook:  jij  hebt  misschien  een  bepaald  soort  kennis  in  huis  waar  andere  bedrijven  om  zitten  te  springen.  Steeds  vaker  zie  je  bedrijven  online  aan  crowdsourcing  doen.”    

Online  communicatie  en  participatie  Online  communicatie  en  participatie  wordt  een  steeds  belangrijker  onderdeel  van  de  samenleving;  het  brengt  ons  dichter  bij  elkaar  en  het  biedt  veel  nieuwe  kansen.  De  groundswell  omschrijft  dit:  “A  social  trend  in  which  people   use   technologies   to   get   the   things   they   need   from   eachother,   rather   than   traditional   institutions   like  corporations.”  C.   Li  &   J.   Bernhoff   (2008).   Een   groot   deel   van   offline   communicatie   en   participatie   heeft   zich  naar  online   verplaatst,   zo  ook   in  de   culturele   sector.   Toegangskaarten  worden  online  besteld,  muziek  wordt  beluisterd,   films   worden   bekeken   en   recensies   worden   geschreven.   Onderstaand   een   beeld   welke   media  gebruikt  worden  om  de  participeren  aan  culturele  activiteiten.      

Page 20: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  20  

Het  ministerie  van  OC&W  zegt  hierover:    “Op  dit  moment  hebben  de  nieuwe  media  (digitale  media  en  online  media)  nog  een  bescheiden  aandeel,  maar  de  technologische  ontwikkelingen  gaan  zeer  snel.  Toch  passen  culturele  instellingen  de  nieuwe  online  activiteiten  nog  slechts  in  beperkte  mate  toe.    Culturele  instellingen  zouden  de  media  onder  andere  kunnen  gebruiken  om:  •  het  aandeel  in  de  bevolking  dat  cultureel  actief  is  te  vergroten;  •  de  binding  met  het  bestaande  cultuurpubliek  te  versterken  via  de  media;  •  de  publieksgroep  die  aan  cultuur  deelneemt  te  vernieuwen.”  (OC&W,  Cultuur  in  Beeld  2012)    

Cultureel  ondernemerschap  De   trends   op   sociaal-­‐cultureel   gebied   en   het   daar   op   inspelende   politieke   klimaat   zorgen   ervoor   dat  ondernemerschap  een  belangrijke  rol  inneemt  in  de  culturele  sector.  Het  cultureel  ondernemerschap  is  al  sinds  eind   jaren   negentig   een   steeds   terugkerend   begrip   en   wordt   in   het   kunst-­‐   en   cultuurbeleid   gezien   als   een  houding   om   zoveel   mogelijk   rendement   te   halen   uit   culturele   voorzieningen   (financieel,   artistiek,   zakelijk,  maatschappelijk).  In  1999  gaf  Van  der  Ploeg  (voormalig  staatssecretaris  van  Cultuur)  in  de  cultuurnota  aan  dat  vanuit   de   culturele   sector   te   weinig   ingespeeld   is   op   de   vraag   vanuit   de   samenleving.   Hiermee   sloegen  subsidies  de  plank  mis;  zij  kwamen  vooral  ten  goede  van  de  cultuurmakers  en  minder  van  de  maatschappij.    Technologisch  De  huidige  technologische  ontwikkelingen  lijken  eindeloos,  soft-­‐  en  hardware  wordt  steeds  verder  ontwikkeld.  Zonder   de   huidige   mogelijkheden   op   het   gebied   van   communicatietechnologie   en   de   online   culturele  participatie   was   crowdfunding   in   deze   vorm   niet   mogelijk   geweest.   Netwerken   zijn   gemakkelijker   te  onderhouden,  te  bereiken  en  te  gebruiken  (Facebook,  LinkedIN,  Twitter).  Op  deze  manier  gebruik  maken  van  nieuwe  communicatietechnologieën  is  essentieel  bij  online  crowdfunding.  Onder  andere  voor  het  bereiken  van  zoveel  mogelijk  mensen  op  een  zo  efficiënt  mogelijke  manier.    Politiek  

Regeerakkoord  Zoals  eerder  aangekaart  wordt  steeds  meer  van  de  culturele  sector  verwacht  dat  deze  ondernemend  is  en  zich  inzet  op  publieksbereik.  Dit  blijkt  onder  andere  uit  het  regeerakkoord,  dat  bekend  werd  gemaakt  op  29  oktober  2012.  Op  Volkskrant.nl  wordt   een   samenvatting   gegeven   van  de  belangrijkste  punten  uit   dit   akkoord.  Hierin  staat:   “Nieuwe   alternatieve   financieringsvormen   zoals   kredietunies,   crowdfunding   en   MKBobligaties   zullen  worden   ondersteund   via   promotie,   wegnemen   van   belemmeringen   in   de   regelgeving   en   door   de   inzet   van  kennis   en   bestaande   instrumenten.”   Vanuit   de   politiek   wordt   het   belang   en   de   noodzaak   van   nieuwe  financieringsvormen  erkend  en  gestimuleerd.  Nederland  staat  wat  dit  betreft  nog  in  de  kinderschoenen,  maar  de  wil  is  er.    

Ministerie  van  Onderwijs,  Cultuur  en  Wetenschap  (OCW)  In   Cultuur   in   beeld   (2012)   van   het   OCW   worden   twee   punten   genoemd   wat   betreft   cultureel  ondernemerschap:   “Uit   de   analyse   van   de   subsidieaanvragen   2013-­‐2016   voor   de   instellingen   in   de  basisinfrastructuur,  blijkt  dat  de  meeste  instellingen  veel  aandacht  hebben  voor  ondernemerschap.  Instellingen  verwachten  de  komende  jaren  meer  inkomsten  uit  fondsenwerving  en  publieksbereik  te  halen.”  En  “Er  zijn  veel  initiatieven   om   het   publiek   te   bereiken.   Het   gebruik   van   social   media,   intensieve   marketing   en  fondsenwervingsprogramma’s  heeft  veel  aandacht.  De  overheid  neemt  een  aantal  fiscale  maatregelen  om  het  geefgedrag  van  mensen  te  bevorderen  en  is  in  samenwerking  met  de  culturele  sector  en  private  partijen  gestart  met  een  communicatiestrategie  om  culturele  instellingen  te  ondersteunen  bij  giften-­‐  en  fondsenwerving.”      

Page 21: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  21  

Conclusie  Voordekunst   is   eigenlijk   een   gevolg   van   de   veranderingen   op   macroniveau,   de   externe   omgeving   van  voordekunst   waar   zij   niet   direct   invloed   op   hebben.   Het   wegvallen   van   subsidies,   online   communicatie  mogelijkheden   en   sociaal-­‐culturele   veranderingen   hebben   hier   allemaal   aan   bijgedragen.   Voordekunst   heeft  hierdoor  een  groot  maatschappelijk  belang  en  dit  maakt  onderzoeken  op  dit  gebied  relevant.        

Page 22: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  22  

Hoofdstuk  3:  Theoretisch  kader/deskresearch  Na   oriëntatie   bij   meerdere   bronnen   (artikelen,   wetenschappelijk   onderzoek   en   een   projecthouders-­‐  bijeenkomst)   is   een   keuze   gemaakt   uit   welke   onderwerpen   de   invloedsfactoren   meegenomen   worden:  motivatie  van  donateurs,   succesfactoren  die  genoemd  worden  door  crowdfunding  experts  en  het   imago  van  voordekunst   en   projecten.   Deze   onderwerpen   zijn   gekozen   omdat   deze   grote   raakvlakken   hebben   met  communicatie,  er  voldoende  relevante  bronnen  beschikbaar  zijn  en  ze  concreet  geïntegreerd  kunnen  worden  in  een  communicatiestrategie.  Om  de  invloedsfactoren  schematisch  te  kunnen  plaatsen  in  een  communicatie-­‐strategie   is   er   deskresearch   gedaan   naar   de   betekenis   en   de   rol   die   ze   kunnen   spelen   op   dit   gebied.   Het  deskresearch  richt  zich  op  de  eerste  twee  deelvragen:  

1. Welke  factoren  zijn  van  invloed  op  het  laten  slagen  van  een  crowdfundingproject?    2. Waar  kunnen  invloedsfactoren  geïntegreerd  worden  in  een  communicatiestrategie?  

   

3.1  Communicatiestrategie  Om  de  invloedsfactoren  schematisch  te  plaatsen  in  een  communicatiestrategie  zal  eerst  een  definitie  gegeven  moeten   worden   aan   dit   begrip.   In   het   boek   Communicatiekundig   ontwerpen   (2006)   wordt   een  communicatiestrategie   als   volgt   omschreven:   “De   communicatiestrategie   sluit   direct   aan   bij   concrete  communicatiedoelen   en   de   doelgroepen.   De   manier   waarop   aan   de   uitvoering   van   de   communicatiedoelen  gevolg  wordt  gegeven,  wordt   vastgesteld   in  het   implementatietraject.  Het  gaat  er  dus  om,  om  aan   te  geven  welke   middelen   voor   wie,   wanneer   en   met   welk   doel   ingezet   worden.”   Een   communicatiestrategie   is   een  planning  waarin  de  volgende  aspecten  naar  voren  komen:  communicatiedoel,  doelgroepen  en  middelen.      Crowdfundingprojecten   hebben   in   principe   hetzelfde   communicatiedoel;   doelgroepen   zover   krijgen   om   te  doneren   zodat   hun   project   binnen   de   vooraf   gestelde   tijd   het   beoogde   bedrag   binnenhaalt.  ‘Communicatiedoel’  wordt  bij  deze  vervangen  door   ‘boodschap’,  de  boodschap  kan  per  project  en  doelgroep  uiteenlopend   zijn.   Een   boodschap   naar   verschillende   doelgroepen   kan   verschillende   informatie   bevatten,  andere  woorden  gebruiken  en  een  andere   tone-­‐of-­‐voice  hebben.  De  definitie  van   ‘communicatiestrategie’   in  dit   verslag   is:   “Een   communicatiestrategie   is   een   planning  waarin   de   volgende   aspecten   naar   voren   komen:  boodschap,  doelgroepen  en  middelen.”  

                     Doel  van  het  theoretisch  kader  is  om  de  factoren  te  analyseren  en  deze  vervolgens  schematisch  te  integreren  in   bovenstaande   communicatiestrategie.   De   geanalyseerde   factoren   worden   geplaatst   onder   een   van   de  aspecten  van  een  communicatiestrategie:  boodschap,  doelgroep,  middel  en  planning.      

   

Communicatie  strategie  

Doelgroepen  

Boodschap   Middelen  

Planning  

Page 23: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  23  

 

3.2  Succesfactoren  door  experts    De   succesfactoren   die  worden   genoemd   door   crowdfunding   experts  worden   geanalyseerd   aan   de   hand   van  deskresearch.  Deze  experts  hebben  onderzoek  gedaan  of  zijn  ervaringsdeskundigen.  Zij  weten  welke  factoren  belangrijk  zijn  bij  een  succesvol  crowdfundingproject.  Kennis  is  opgedaan  uit  blogs,  artikelen  en  gepubliceerde  onderzoeken  van:  

-­‐ R.  Kleverlaan  Succesvolle  crowdfunding-­‐campagnes:  storytelling,  urgentie  en  communicatie.  Op  Frankwatching.com.  

-­‐ Douw&Koren  Crowdfunding:  hoe  maak  je  het  een  succes?  Op  nuzakelijk.nl.  

-­‐ Voordekunst  De  voordekunst  academie.  Hulpdocument  met  tips  van  voordekunst.  

-­‐ Oud-­‐projecthouders  Hoe  het  is  met..  Interviews  met  projecthouders  op  voordekunst.wordpress.com  

De  volledige  analyse  kan  worden  gevonden  op  bladzijde  60.  De  experts  worden  kort  toegelicht,  daarna  worden  de  succesfactoren  in  een  tabel  weergegeven.      Ronald  Kleverlaan  heeft  al  15  jaar  ervaring  op  het  gebied  van  internet  ondernemen  en  was  een  van  de  eersten  in   Nederland   die   actief   aan   de   slag   ging   met   het   fenomeen   crowdfunding.   Hij   heeft   verschillende  kennisnetwerken  op  het   gebied   van   crowdfunding  opgezet.   Ronald  Kleverlaan   (2011),   zegt   als   crowdfunding  expert  op  Frankwatching.nl  in  een  blog:  “Op  basis  van  ervaringen  van  verschillende  crowdfunding-­‐platformen  in  Nederland  en   internationaal  zijn  er  3  belangrijke   factoren  te  bepalen,  die  aangeven  wat  er  minimaal  nodig   is  om  een  crowdfunding-­‐campagne  succesvol  te  laten  worden:

-­‐ “Storytelling  -­‐>  Het  moet  een  ‘sexy’  verhaal  zijn  dat  doorverteld  kan  worden.  -­‐ Urgentie  -­‐>  Zorg  voor  voldoende  druk  om  het  geld  binnen  te  halen.  -­‐ Communicatie  -­‐>  Ga  actief  online  en  offline  je  project  promoten.”  

 Douw&Koren  zijn  twee  ondernemers  die  zich  op  allerlei  manieren  bezighouden  met  crowdfunding.  Zij  hebben  onder  andere  crowdfunding  platforms  opgezet,  geven  lezingen,  workshops  en  begeleiden  organisaties  bij  hun  crowdfunding  ambities.   In  het   artikel  dat   zij   samen  met  Nuzakelijk(.nl)  hebben  geschreven  komen  meerdere  ‘voorwaarden’   naar   voren   die   belangrijk   zijn   om   succesvol   te   crowdfunden.   Het   hebben   van   een   concreet  project,  een  persoonlijk  verhaal  vertellen  en  urgentie  worden  onder  andere  genoemd.    Voordekunst   is   nu   al   enige   jaren   bezig   met   crowdfunding   en   is   zich   snel   aan   het   ontwikkelen.   Om  projecthouders   een   leidraad   te   geven   voor   het   starten   van   een   crowdfundingproject   biedt   voordekunst   een  hulpdocument  aan,  genaamd   ‘de  voordekunst  academie’.  Hierin  staan  verschillende  voorwaarden  en  tips  die  voordekunst  geeft  om  de  projecthouder  een  zo  succesvol  mogelijk  project  te  laten  volbrengen.  De  tips  zijn  voor  deze   analyse   samengevat   onder   begrippen   zoals   ‘realistisch   zijn’,   ‘enthousiasme’   en   ‘social   media’.   De  voordekunst  academie  met  alle  tips  kan  gevonden  worden  in  de  bijlage  op  bladzijde  52.    Op  de  blog   van   voordekunst   is   een   rubriek   genaamd   ‘hoe   is   het  met…’.   In   deze   rubriek  worden  wat   vragen  gesteld  aan  9  oud-­‐projecthouders.  De  antwoorden  op  twee  vragen  zijn  gebruikt  in  deze  analyse:  “Waar  ben  je  tegenaan   gelopen   tijdens   de   crowdfunding?”   en   “Tips   voor   andere   crowdfunders?”   De   6   meest   genoemde  antwoorden  op  deze  vragen  zijn  meegenomen  in  de  analyse.          

Page 24: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  24  

Onderstaand  een  tabel  waarin  alle  succesfactoren  staan  uit  bovenstaande  bronnen.  

3.2.1  Succesfactoren  in  een  communicatiestrategie  De  succesfactoren  kunnen  op  de  volgende  manier  geplaatst  worden  onder  de  aspecten  van  een  communicatie-­‐strategie  (doelgroepen,  boodschap,  middelen,  planning):    

Doelgroepen  Bij  het  benaderen  van  doelgroepen  blijkt  het  mobiliseren  van  je  netwerk  bij  te  dragen  aan  het  succes  van  een  project.  Dit  kan  betekenen  dat  je  een  beroep  doet  op  de  mensen  in  je  eigen  netwerk  door  ze  te  vragen  om  het  project   te   verspreiden   en   te   delen.   Zo  wordt   ook   gebruik   gemaakt   van   hun  netwerk.   Bij   het   vaststellen   van  doelgroepen  kan  ook  worden  gedacht  aan  een  commerciële  partij.  Omdat  deze  vaak  een  grote(re)  bijdrage  kan  doen,  vergroot  dit  de  kans  op  een  succesvol  project.  Deze  partijen  hebben  daarnaast  ook  een  netwerk  waar  aanspraak  op  kan  worden  gedaan.    

Boodschap  Storytelling   is   belangrijk   bij   het   brengen   van   een   boodschap.   Als   het   verhaal   dat   verteld   wordt   aanspreekt  zullen  mensen  sneller  geneigd  zijn  dit   te  delen  met  anderen.  Hier  blijkt  dat  het  vertellen  van  een  persoonlijk  verhaal  voor  meer  succes  zorgt.  Het  verhaal  met  enthousiasme  tonen  is  bijna  vanzelfsprekend  en  is  een  factor  die  het  succes  van  een  project  vergroot.    Daarnaast  blijkt  het  duidelijk  maken  van  de  urgentie  van  het  crowdfunden  een  succesfactor  te  zijn.  Donateurs  moeten  zien  dat  het  nodig  is  om  een  donatie  te  doen,  dit  kan  door  in  de  boodschap  duidelijk  te  zijn  over  het  doel  en  de  noodzaak.  Concreet  zijn  blijkt  ook  een  belangrijke  factor  te  zijn  en  houdt  in  dat  het  project  in  één  zin  uitgelegd  zou  moeten  kunnen  worden.        

Factoren  \  bron   Douw&koren   R.  Kleverland   Voordekunst   Projecthouders  

Concreet   X     x   x  

Persoonlijk   X     x    

Storytelling   X   x      

Urgentie   X   x      

Beloning   X        

Platform   x        

Acties/publiciteit   x     x    

Mobiliseren   x       x  

Consequent       x   x  

Enthousiasme         x  

Social  media       x    

Commerciele  partij         x  

Realistisch  zijn       x    

Page 25: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  25  

Middelen  Bij   de   start   van   een   crowdfundingproject   moet   het   juiste   platform   gekozen   worden.   Hierbij   kan   gekeken  worden   naar   waar   het   platform   zich   op   richt,   naar   het   aantal   bezoekers   op   het   platform,   de   manier   van  crowdfunden  en  uiteindelijk  welk  platform  het  beste  aansluit  op  het  project.  Bij   voordekunst  wordt  gewerkt  met  beloningen;  donateurs  krijgen  iets  in  ruil  voor  hun  donatie.  Deze  beloningen,  of  ‘tegenprestaties’,  kunnen  een  middel   zijn   om  mensen   over   te   halen   te   doneren   of   om  meer   te   geven.   Deze   tegenprestaties   zijn   een  onderdeel  van  de  middelen  die  ingezet  kunnen  worden  om  een  project  succesvol  af  te  ronden.    Er  kunnen  zowel  offline  als  online  middelen  ingezet  worden,  dit  ligt  aan  waar  de  doelgroep  zich  bevindt.  Social  media  kan  hierbij  een  grote  rol  spelen  en  een  groot  bereik  genereren.  De  experts  geven  aan  dat  een  actieve  communicatie  een  grotere  kans  op  slagen  geeft.  Hierbij  kan  gedacht  worden  aan  het  bedenken  van  acties  en  het  genereren  van  publiciteit  via  verschillende  kanalen:  persoonlijk  en  via  bijvoorbeeld  het  regionale  nieuws.    

Planning  De   planning   kan   een   leidraad   zijn   en   houvast   geven   aan   het   crowdfundingproject.   In   de   planning   is   het  belangrijk   actief   te   zijn:   elke   dag/week   een   update   geven   bijvoorbeeld.   Consequent   zijn   in   de   planning   en  uitvoering  van  de  communicatie  naar  doelgroepen  geeft  een  mate  van  vertrouwen  en  heeft  een  positief  effect  op  het  succes  van  het  project.  Door  actief  en  consequent  te  zijn,  kunnen  potentiële  donateurs  ook  zien  dat  het  een   serieus   project   is   waar   mensen  met   enthousiasme   en   passie   aan   werken.   Tot   slot   is   het   belangrijk   de  planning  realistisch  te  houden.  Communicatie  moet  geen  spam  worden,  want  dat  kan  juist  averechts  werken.  Een  realistische  planning  zorgt  ook  voor  een  stuk  rust.    

Tabel  Onderstaand   een   tabel   die   laat   zien   waar   in   een   communicatiestrategie   gebruikt   kan   maken   van   de  succesfactoren.    Doelgroepen   Boodschap   Middelen   Planning  Mobiliseren  netwerk  Commerciele  partij  

Storytelling  Persoonlijk  Enthousiasme  Urgentie  Concreet  

Juiste  platform  Beloningen  Offline  en  online  Publiciteit  

Consequent    Actief  Realistisch  

     

3.3  Imago    Het  imago  van  voordekunst  is  onderzocht  door  enquêtes  die  voordekunst  heeft  afgenomen  bij  de  donateurs  in  maart   2012.   Aan   de   hand   van   literatuuronderzoek   kan   de   invloed   van   imago  worden   omschreven   en  wordt  gekeken  hoe  een  communicatiestrategie  hier  op  in  kan  spelen.      Het  imago  van  een  organisatie  houdt  in  (Grinten,  2004):  “Het  totaal  van  beelden,  associaties  en  ervaringen  dat  belangengroepen   koppelen   aan   een   bepaalde   organisatie.”   Imago   kan   worden   gemeten   bij   de  belangengroepen  door  ze  vragen  te  stellen  als:  

- Kennen  ze  de  organisatie?  - Wat  vinden  ze  van  de  organisatie?  - Oordelen  ze  positief  of  negatief?  - Wat  zijn  associaties  bij  de  organisatie?  - Zouden  ze  de  organisatie  bij  anderen  aanraden?  

Page 26: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  26  

Belang  van  imago  Het  imago  is  belangrijk  wanneer  (Poiesz,  1988)  er  keuzes  gemaakt  moeten  worden:  

- Op  basis  van  informatie  die  incompleet  is  - Op  basis  van  informatie  die  te  omvangrijk  is  - Als  er  een  te  lage  betrokkenheid  is  om  een  uitgebreid  beslissingsproces  te  doorlopen  

Een  positief  imago  kan  er  voor  zorgen  dat  mensen  een  organisatie  of  product  verkiezen  boven  een  organisatie  of  product  waar  zij  geen  of  minder  positieve  associaties  mee  hebben.  Ook  als  het  beeld  dat  van  een  organisatie  of  product  voldoet  aan  de  verwachting  van  mensen  kan  dit  de  keuze  beïnvloeden,  het  risico  om  een  verkeerde  keuze  te  maken  wordt    hiermee  namelijk  verkleind.      In   het   geval   van   donateurs   zijn   er  meerdere  manieren  waarop   imago   een   invloed   kan   hebben.  Mensen   die  eerder  naar  een  theatervoorstelling  zijn  geweest  en  hier  veel  plezier  hebben  gehad,  zullen  eerder  doneren  aan  een  project  dan  mensen  die  deze  ervaring  niet  hebben.  Daarnaast  kunnen  bekenden  van  de  projecthouder  op  basis   van   vertrouwen   en   goodwill   doneren,   zij   hebben   een   bepaald   beeld   en   ervaring  met   de   persoon.   De  betrokkenheid  hoeft  dus  bij  deze  doelgroep  niet  altijd  heel  hoog  te  zijn.    Tijdens  een  projecthouders  bijeenkomst  op  11  oktober  2012  (zie  bijlage  op  blz.  62)werd  de  vraag  gesteld  of  je  als   projecthouder   maar   een   keer   kan   crowdfunden   of   meerdere   keren.   Opvallend   is   dat   aspecten   van   het  imago  die  belangrijk  zijn  bij  het    maken  van  een  keuze  veel  genoemd  werden:  

-­‐ Het  werkt  alleen  twee  keer  als  mensen  plezier  beleven  aan  het  project.  -­‐ Er  moet  een  leuke  prestatie  tegenover  staan.  -­‐ Een   crowdfundingproject   moet   bij   de   eerste   keer   een   fanbase   opbouwen.   Dit   zal   helpen   een  

tweede  project  uit  te  voeren.  -­‐ Een  waardenetwerk  is  belangrijk  voor  het  draagvlak.    -­‐ Warme  relatie  met  donateurs  door  ze  te  betrekken  en  te  belonen.  -­‐ Als  je  een  relatie  opbouwt  is  het  mogelijk  om  een  tweede  keer  te  crowdfunden  maar  deze  relatie  

moet  je  wel  onderhouden  door  betrokkenheid  te  creëren.  Hieruit   kan   worden   geconcludeerd   dat   er,   bewust   of   onbewust,   erkend   wordt   dat   het   beeld   dat   mensen  hebben  van  de  organisatie  of  het  project  invloed  heeft  op  de  keuzes  die  gemaakt  worden  door  donateurs.    Imago  van  voordekunst  bij  donateurs  Voordekunst   houdt   jaarlijks   een   enquête   onder   de   donateurs   om   te   kijken  wat   zij   vinden   van   voordekunst.  Voordekunst  heeft  bij  donateurs  een  positief  imago.  In  een  enquête  afgenomen  eind  februari  2012  onder  781  donateurs,   gaf   85,7%   aan   voordekunst   aan   te   raden   aan   potentiele   donateurs.   Ook   zou   70,4%   voordekunst  aanraden   aan   kunstenaars/creatieven.   Dit   positieve   imago   kan   zorgen   voor   terugkerende   donateurs.   Deze  groep  donateurs  wordt  steeds  groter  (voordekunst,  2012)  en  het   is  een  uitdaging  voor  voordekunst  om  deze  vast  te  houden.    

3.3.1  Imago  in  een  communicatiestrategie  Op  het   imago  van  een  organisatie  kan  de  organisatie  zelf   invloed  uitoefenen  door  middel  van  communicatie.  Tijdens  een  crowdfundingproject  kan  het  imago  van  een  project  of  voordekunst  ook  belangrijk  zijn.  Het  imago  van   het   project,   projecthouder   of   voordekunst   kan   ervoor   zorgen   dat   mensen   makkelijker   besluiten   een  donatie  te  doen.  Het  imago  is:  het  totaal  van  beelden,  associaties  en  ervaringen  dat  belangengroepen  koppelen  aan  een  bepaalde  organisatie.  Op  de  volgende  manier  kunnen  de  aspecten  van  het  imago  betrokken  worden  bij  het  inzetten  van  een  communicatiestrategie          

Page 27: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  27  

Doelgroepen  Ervaringen  van  mensen  die  eerder  met  het  project,  de  projecthouder  of  voordekunst  in  aanraking  zijn  gekomen  kunnen   helpen.   Een   communicatiestrategie   kan   hierop   inspelen   door   doelgroepen   te   onderscheiden   en   de  mensen  die   al   bekend   zijn  met   het   project,   de   projecthouder   of   voordekunst,   anders   te   benaderen  dan  het  nieuwe  publiek.      

Boodschap  Een  associatie  legt  verschillende  dingen  met  elkaar  in  verband.  Associaties  van  mensen  kunnen  lastig  zijn  om  te  achterhalen,  te  begrijpen  en  grip  op  te  krijgen.  Welke  associaties  voor  een  projecthouder  van  belang  kunnen  zijn  bij  de  communicatie  naar  de  donateurs   is  bijvoorbeeld  de  associaties  die  mensen  hebben  met  woorden.  Door   bepaalde   woorden   te   gebruiken   in   de   boodschap   naar   de   (potentiële)   donateur   kan   een   associatie  worden  opgeroepen  of  worden  gemaakt.  Bijvoorbeeld  door  voordekunst  te  noemen,  zullen  sommige  mensen  aan  crowdfunding  denken.  Of  er  een  positieve  associatie  wordt  gemaakt  kan  pas  achterhaald  worden  als  de  doelgroep  dit  wordt  gevraagd.    

Middelen  Een   projecthouder/kunstenaar/creatief   heeft   vaak   al   een  website   of   een   Facebook   en  misschien   zelf   al   een  eigen   huisstijl   en/of   logo.   Als   deze   er   zijn,   is   het   slim   hier   gebruik   van   te   maken   tijdens   het  crowdfundingproject.  Dit  kan  door  aan  de  middelen  die  ingezet  worden  en  herkenbaar  beeld  te  koppelen.  Dit  beeld   kan   zijn   van   het   project   zelf   en/of   van   voordekunst.   Het   kan   mensen   beïnvloeden   tijdens   hun  beslissingsproces  (zie  bijlage  op  blz  65).    

 Planning  

Het  meest  wordt  bereikt  als  bovenstaande  aspecten  van  het  imago  op  elkaar  afgestemd  zijn  en  samenwerken  met  de  gehele  communicatiestrategie.  Woorden  en  beelden  zijn  afgestemd  op  elkaar  evenals  de  doelgroep  en  de   ervaringen   van   de   doelgroep.  Naar   een   doelgroep   die   al   bekend   is  met   het   project   kunnen   bijvoorbeeld  beelden   gebruikt   worden   van   eerdere   projecten   om   herkenning   op   te   roepen.   Naar   een   doelgroep   die   al  bekend  is  met  voordekunst  is  het  slim  hun  logo  te  gebruiken  om  zo  aandacht  te  trekken.  In  de  planning  en  de  voorbereiding   van   een   project   zullen   deze   punten   opgenomen   moeten   worden   om   de   communicatie   zo  effectief  mogelijk  in  te  zetten.    

Tabel  Onderstaand  een  tabel  waarin  gezien  kan  worden  waar  in  een  communicatiestrategie  gebruikt  kan  maken  van  het  imago  van  voordekunst  of  een  project.    Doelgroepen   Boodschap   Middelen   Planning  

 Ervaringen  

 Associatie  

 Beeld  

 

     

     

Page 28: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  28  

 

3.4  Motivatie  van  donateurs  De  motivatie  van  donateurs  is  onderzocht  aan  de  hand  van  de  masterthesis  “Crowdfunding:  Waarom  doen  we  mee?”   van   Koen   van   Vliet   (2012).   Deze   thesis   beslaat   een   onderzoek   naar   de  motivatie   van   donateurs   die  participeren   in   culturele   projecten   op   crowdfunding   platforms.  Door   de  motivatie   van   donateurs   in   kaart   te  brengen  kan  geadviseerd  worden  hoe  hier  op  in  te  spelen  met  communicatie.        Motivatie   is   het   geheel   van   factoren   waardoor   mensen   gedrag   vertonen   en   zich   ergens   voor   inspannen.  Mensen  hebben  meestal  meerdere  motivaties  om  over  te  gaan  tot  gedrag  en  dit  geldt  ook  bij  het  geven  van  donaties.  Koen  van  Vliet  heeft   in  2012  onderzoek  gedaan  naar  de  motieven  van  donateurs  om  te  geven  aan  kunstprojecten.  Van  Vliet  (2012):  “Het  is  moeilijk  te  zeggen  wat  nu  daadwerkelijk  de  doorslag  geeft  in  de  keuze  voor  het  wel  of  niet  via  crowdfunding  bijdragen  aan  een  project.  Uit  de  verschillende  interviews  komen  diverse  motieven  naar  voren  die  gebruikt  worden  om  een  donatie  te  motiveren.”.  Voor  de  verwerking  van  de  resultaten  van  het  onderzoek  heeft  Van  Vliet  de  motieven  in  drie  categorieën  ondergebracht.      Algemene  motieven  De  motieven   zijn   onder   andere   de   factoren   op   basis   waarvan   een   beslissing   genomen   wordt.   Onderstaand  algemene  motieven  voor  donateurs  om  een  donatie  te  doen.  

-­‐ Gevraagd  worden  De   meeste   donateurs   geven   pas   een   donatie   als   hen   dat   gevraagd   is   via   de   mail,   social   media   of  persoonlijk.   Ook   zijn   er   donateurs   die   op   internet   de   vraag   om   hulp   tegenkomen.   Deze   is   dan   niet  specifiek  gericht  op  hen  maar  het  kan  wel  een  reden  zijn  een  donatie  überhaupt  te  overwegen.  

-­‐ Noodzaak  Donateurs   zien  de  noodzaak   van  een  donatie   in,   vanwege  de  bezuinigingen  of   ze   zien  deze   in  door  eigen  ervaringen.  

-­‐ Normen  en  waarden  Hoe  mensen  denken  over  cultuur  is  van  invloed  op  de  motivatie.  Over  het  algemeen  vinden  donateurs  kunst  belangrijk.  

Projectspecifieke  motieven  Projectspecifieke  motieven  zijn  motieven  van  donateurs  die  bepalen  waaraan  een  donatie  wordt  gedaan.  

-­‐ Gunnen,  sympathie  Donateurs  kunnen  een  project  of  een  projecthouder  een  donatie  gunnen.  De  gunfactor  is  belangrijk  bij  het  doneren.  De  gunfactor  kan  worden  opgeroepen  door  sympathie  of  noodzaak.  

-­‐ Kwaliteit  Kwaliteit   is  een  belangrijke  factor  voor  de  donateur.  De  kwaliteit  wordt  gebaseerd  op  de  presentatie  van  het  project.  Dit  kan  bijvoorbeeld  door  een  mooie  vormgeving,  duidelijke  tekst  en  goed  geschoten  filmpje.  Verwachtingen  over  het  eindproduct  worden  hierop  gebaseerd.  

-­‐ Betrokkenheid  Donateurs   voelen   zich  betrokken  op   verschillende   gronden;   zij   kunnen   zich  betrokken   voelen  bij   de  projecthouder  of  bij  het  onderwerp  van  het  project.    

-­‐ Affiniteit  Donateurs   vinden   het   heel   belangrijk   dat   zij   affiniteit   hebben   met   het   project   of   de   kunstvorm.  Uitzondering  hierop  zijn  donateurs  met  enkel  affiniteit  voor  de  projecthouder.  

-­‐ Nut  Volgens  donateurs  moet  een  project  nuttig  zijn.  Nuttig  voor  de  maatschappij  maar  ook  voor  zichzelf,  ze  willen  er  wel  graag  wat  voor  terug.  

Page 29: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  29  

-­‐ Exclusiviteit  Donateurs  willen  zich  speciaal  voelen,  de  donatie  die  ze  hebben  gedaan  is  van  waarde.  

-­‐ Onvrede  Sommige  donateurs  doneren  uit  onvrede.  Zij  zijn  het  bijvoorbeeld  niet  eens  met  het  huidige  aanbod  of  de  mogelijkheden  van  kunstenaars.  

-­‐ Concreet  project  Donateurs  willen  weten  waar  het  geld  heen  gaat.  Ze  willen  een  concreet  verhaal  en  een  beeld  van  het  eindresultaat.  

-­‐ Vertrouwen  Belangrijk   is   dat   donateurs   vertrouwen   hebben   in   de   projecthouder   of   het   platform   waarop   het  project   te   vinden   is.  Donateurs   zijn   gemotiveerder  om   te  doneren  als   ze   vertrouwen  hebben   in  het  eindresultaat  en  haalbaarheid  van  het  project.  

Financiële  motieven  Financiële  motieven  zetten  de  donateur  aan  om  een  bepaald  bedrag  te  doneren.  

-­‐ Tegenprestatie  De   verschillende   hoogtes   in   tegenprestatie   kunnen   donateurs   doen   overhalen   een   hoger   bedrag   te  geven.  Het  verschilt  per  project.  Soms  wordt  de  tegenprestatie  gezien  als  een  soort  voorverkoop.  

-­‐ Risico  Donateurs   geven   een   hoger   bedrag   aan   projecten   waarbij   zij   meer   vertrouwen   hebben   in   het  eindproduct.  

-­‐ Perceptie  over  bedrag  Het   bedrag   dat   gedoneerd   wordt   is   gerelateerd   aan   de   financiële   situatie   van   de   donateur.   De  donateur  bekijkt  welk  bedrag  ze  kunnen  missen.  

3.4.1  Motivatiefactoren  in  een  communicatiestrategie  De  motivatiefactoren  kunnen  op  de  volgende  manier  geplaatst  worden   in  de  context  van  een  communicatie-­‐strategie:  

Doelgroepen  Gevraagd  worden  is  vaak  een  noodzaak  voor  donateurs  om  te  geven.  In  de  communicatiestrategie  kan  hier  op  ingespeeld  worden  door  doelgroepen  te  onderscheiden.  Mensen  die  de  projecthouder  al  kent  zullen  wellicht  op   een   andere   manier   gevraagd   worden   dan   een   publiek   die   nog   niet   bekend   zijn   met   het   project,   de  projecthouder  of  voordekunst.      

Boodschap  Nut  en  exclusiviteit  kunnen  worden  gecommuniceerd  naar  de  (potentiële)  donateurs  in  de  boodschap  van  een  uiting.   Het   nut   zal   vooral   effectief   zijn   als   de   toegevoegde  waarde   die   een   project   voor   een   persoon   of   de  maatschappij  heeft,  wordt  benadrukt.  Er  is  in  te  spelen  op  exclusiviteit,  door  de  (potentiele)  donateur  te  laten  weten  dat  zonder  zijn  of  haar  hulp,  het  project  niet  doorgaat  en  de  donatie  die  gegeven  wordt  dus  van  waarde  is.  Hierdoor  kan  ook  gelijk  de  noodzaak  van  een  project  duidelijk  worden  gemaakt.    Concreet   zijn   is   een   belangrijke   motivatie   voor   mensen   om   een   donatie   te   doen,   zij   hebben   behoefte   aan  duidelijkheid.   De   projecthouder  wint   veel   door   zijn   of   haar   project   duidelijk   voor   ogen   te   hebben   en   uit   te  kunnen   leggen   in   zo   min   mogelijk   woorden   en   met   een   duidelijk   beeld.   Bedrijven   en   personen   die   een  eventuele   grote   donatie   kunnen   doen   zullen   dit   belangrijk   vinden   omdat   ze   willen   weten   waar   hun   geld  naartoe  gaat.          

Page 30: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  30  

De   projecthouder   de   mogelijkheid   geven   (gunnen   en   sympathie   voelen)   is   een   belangrijke   motivatie   voor  donateurs   om   geld   te   geven.   Dit   geldt   zowel   voor   donateurs   die   al   bekend   waren   met   het  project/projecthouder   als   donateurs   die   dat   niet   waren.   Projecthouders   kunnen   sympathie   opwekken   bij  (potentiële)  donateurs  door  een  persoonlijke  boodschap  over  te  brengen.      Betrokkenheid  uit  zich  in  meerdere  vormen,  mensen  voelen  zich  bijvoorbeeld  betrokken  bij  een  project  omdat  het  in  hun  buurt  is,  of  omdat  ze  het  gevoel  hebben  echt  ergens  aan  mee  te  werken.  Ook  als  mensen  donateur  zijn  geworden  zijn  ze  meer  betrokken  en  verwachten  ze  dat  ze  op  de  hoogte  worden  gehouden  van  het  project.  Een  boodschap  kan  hier  op  in  inspelen  door  de  donateurs  te  laten  weten  dat  ze  worden  gewaardeerd.  Ook  kan  ze   worden   gevraagd   om   ambassadeur   te   zijn   of   om   te   helpen   bij   de   crowdfunding   door   hun   netwerk   te  gebruiken.      

Middelen  Bij  de  keuze  van  communicatiemiddelen   is  de  kwaliteit  van  het  middel  een  belangrijke  factor.  Donateurs  zijn  genoodzaakt  om  op  basis  van  de  middelen  die  beschikbaar  zijn  hun  keuze  te  maken.  Donateurs  zullen  ook  hun  verwachtingen  grotendeels  baseren  op  de  kwaliteit  van  deze  uitingen.  Een  hogere  verwachting  van  de  kwaliteit  van  het  eindproduct  kan  ervoor  zorgen  dat  een  donateur  een  hoger  bedrag  doneert  en  het  kan  een  potentiele  donateur  de  streep  over  halen.  Vertrouwen  en  risico  in  een  project  is  met  deze  factor  verworven,  een  hogere  kwaliteit  zorgt  vaak  ook  voor  meer  vertrouwen  en  een  risicoreductie  bij  de  donateur.    

Uitzonderingen  Niet  alle  motivatiefactoren  zijn  beïnvloedbaar  aan  de  hand  van  een  communicatiestrategie.   Iemands  normen  en  waarden   of   affiniteit   zijn  moeilijk   te   beïnvloeden   in   een   crowdfundingcampagne.   Deze   factoren   bestaan  namelijk   al   voordat   communicatie   tijdens  de   campagne  wordt   ingezet.   Er   kan  wel   gebruikt  worden  gemaakt  van  deze  factoren.  Hiervoor  zal  de  projecthouder  enigszins  inzicht  moeten  hebben  in  de  achtergrond  van  zijn  donateurs,  zodat  hier  de  boodschap  op  kan  worden  afgestemd.  Het  betreft  de  volgende  motivatiefactoren:  

-­‐ Normen  en  waarden  -­‐ Affiniteit  -­‐ Onvrede    -­‐ Betrokkenheid    

Op  de  motivatie   van  donateurs   om  een  bepaald  bedrag   te   kiezen   kan  worden   ingespeeld.  Hier  moet   vooral  voorafgaand   aan   het   project   aandacht   aan   besteed   worden   en   niet   tijdens.   Bij   het   bedenken   van   de  tegenprestaties   kan   bedacht   worden   welke   het   meest   aantrekkelijk   zullen   zijn   voor   de   donateurs.  Projecthouders  kunnen  moeilijk  invloed  uitoefenen  op  de  perceptie  van  het  bedrag  van  een  donateur.      

Tabel  Onderstaand  een  tabel  waarin  kan  worden  gezien  waar  in  een  communicatiestrategie  ingespeeld  kan  worden  op  de  motivatie  van  donateurs.    Doelgroepen   Boodschap   Middelen   Planning    Gevraagd  worden  

 Nut  en  exclusiviteit  Noodzaak  Concreet  zijn  Gunnen   en   sympathie  voelen  Betrokkenheid  

 Kwaliteit  en  dus  vertrouwen  

   

   

Page 31: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  31  

 

3.5  Samenvatting  Er   zijn   verschillende   invloedsfactoren   onderzocht:   succesfactoren   genoemd   door   experts,   motivatiefactoren  van   donateurs   en   het   imago   van   voordekunst.   Deze   factoren   zijn   samengevoegd   in   onderstaande   tabel.   De  tabel   is   verdeeld   in   de   vier   aspecten   van   een   communicatiestrategie   en   geven   vorm   aan   waar   de   factoren  kunnen  worden  ingezet.    

   

Doelgroepen   Boodschap   Middelen   Planning  

 -­‐ Mobiliseren  

netwerk,  -­‐ Commerciële  

partij    -­‐ Gevraagd  

worden    -­‐ Onderscheid  

maken  ervaringen  donateur  

 

 -­‐ Storytelling  -­‐ Persoonlijk,  gunnen,  

sympathie  voelen  -­‐ Enthousiasme  tonen  -­‐ Urgentie,  noodzaak,  nut  en  

exclusiviteit  -­‐ Concreet  zijn  -­‐ Gebruik  maken  van  

associaties  zoals  bij  woorden.  

Op  inspelen  als  er  kennis  is  van:  

-­‐ Normen  en  waarden  -­‐ Affiniteit  -­‐ Onvrede    -­‐ Betrokkenheid  

 

 -­‐ Juiste  platform  -­‐ Beloningen  -­‐ Offline  en  online  -­‐ Publiciteit  -­‐ Kwaliteit  en  dus  

vertrouwen  -­‐ Beelden,  herkenbaar  

beeld  gebruiken.  

 -­‐ Consequent  -­‐ Actief    -­‐ Realistisch  

Succesfactoren  experts  Invloed  van  imago    Motivatiefactoren  donateurs  

Page 32: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  32  

Hoofdstuk  4:  Fieldresearch  Het   theoretisch   kader/deskresearch  heeft   zich   gericht   op  de   eerste   twee  deelvragen.  Het   fieldresearch   richt  zich  voornamelijk  op  de  laatste  twee  deelvragen:  

3. Op  welke  manier  maken  succesvolle  projecten  gebruik  van  een  communicatiestrategie?  4. Op  welke  manier  willen  projecthouders  het   liefst  geholpen  worden  door  voordekunst  op  het  gebied  

van  communicatie?  

Deze   twee   vragen   zijn   onderzocht   aan   de   hand   van   kwantitatief   en   kwalitatief   onderzoek:   enquêtes   en  interviews.   Als   eerst   zijn   de   enquêtes   afgenomen,   ter   verdieping   en   aanvulling   daarop   zijn   4   telefonische  interviews  gedaan.  De  resultaten  van  de  enquêtes  en   interviews  zullen  worden  weergegeven  en  samengevat  onder  de  aspecten  van  een  communicatiestrategie  (doelgroepen,  boodschap,  middelen,  planning)  en  er  wordt  een  paragraaf  gewijd  aan  de  hulp  vanuit  voordekunst  en  overige  resultaten.    Enquêtes  De  enquête  is  erop  gericht  te  achterhalen  welke  communicatiestrategie  succesvolle  projecten  hebben  ingezet  en  het  gaat  hierbij  vooral  om  deelvraag  3.  De  uitkomsten  van  de  enquête  geven  een  algemeen  beeld  van  hoe  geslaagde   projecten   communicatie   hebben   ingezet   en   welke   aanpak   dus   effectief   is   gebleken.   Naast   de  communicatiestrategie   is   onderzocht   hoe   projecthouders   het   liefst   worden   ondersteund   op   het   gebied   van  communicatie   door   voordekunst.   Ook   heeft   voordekunst   aangegeven   graag   te   willen   weten   hoe  projecthouders  een  nieuw  publiek  aan  kunnen  spreken  door  middel  van  communicatie.  Ondanks  dat  dit  geen  onderdeel  is  van  de  probleemstelling  is  dit  onderwerp  toch  betrokken  in  de  enquêtes,  omdat  het  past  binnen  de   richting   van  het  onderzoek  en  om  voordekunst  hiermee   tegemoet   te   komen.   Projecthouders   is   gevraagd  hoe   zij   nieuw  publiek  bereikt   hebben  en  hoe   zij   de   rol   van   voordekunst   gezien  hebben  bij   het   bereiken   van  nieuw  publiek.  Tot  slot  hebben  de  projecthouders  in  de  enquête  de  mogelijkheid  gekregen  om  opmerkingen,  tips   en   dergelijke   kwijt   te   kunnen.   Deze   spontane   reacties   worden   als   belangrijk   gezien   en   verwerkt   in   de  resultaten  en  aanbevelingen.      De   enquête   is   opgesteld   aan   de   hand   van   het   theoretisch   kader   en   met   feedback   vanuit   voordekunst.   De  aspecten  van  een  communicatiestrategie  (de  boodschap,  doelgroep  en  de  middelen)  groeperen  de  vragen  om  een   duidelijk   beeld   te   krijgen   van   ingezette   communicatiestrategiën.   Er   is   met   het   maken   van   de   enquête  rekening   gehouden   met   het   perspectief   en   de   belevingswereld   van   de   projecthoude   en   samen   met   Nico  Voskamp  van  voordekunst  zijn  de  vragen  geoptimaliseerd.    De  enquête  is  te  vinden  in  bijlage  op  blz.  66  en  een  volledig   overzicht   van  de   resultaten  op  blz   80.  De   enquête   is   online   gemaakt,   omdat   de  projecthouders   het  gemakkelijkst   te   bereiken   zijn   via   de  mail   aldus   voordekunst.   De   projecthouders   zijn   via   de  mail   en   ook   via  Facebook  benaderd,  voordekunst  heeft  deze  berichten  gestuurd.  De  enquête  is  een  week  online  geweest  en  is  ingevuld  door  40  projecthouders  van  geslaagde  projecten.    Populatie  De   gehele   onderzoekspopulatie   bestaat   op   dit   moment   (9   december   2012)   uit   215   projecthouders.   De  resultaten  van  de  enquête  zouden  generaliseerbaar  zijn  bij  een  respons  van  143  enquêtes,  er  zijn  in  totaal  40  enquêtes  ingevuld  dus  de  antwoorden  geven  een  algemeen  beeld  en  worden  ook  zo  geïnterpreteerd.    Interviews  Ter   aanvulling  op  de  enquêtes   zijn   vier   interviews  gehouden  met  projecthouders.  Deze  waren  nodig  om  het  onderzoek  meer  onderbouwing  en  verdieping  te  geven,  de  enquêtes  alleen  gaven  voornamelijk  een  algemeen  beeld.   De   interviews   zijn   gehouden   onder   vier   projecthouders   en   zijn   telefonisch   afgenomen.   Voordekunst  heeft   een   mail   uitgestuurd   namens   mij   en   ik   heb   een   bericht   geplaatst   op   de   projecthouders-­‐Facebook.  Uiteindelijk  kwamen  daar  vier   reacties  op.  Alle  vier  de   respondenten  hebben  ook  mijn  enquête  gemaakt.  De  telefonische  interviews  duurden  20-­‐50  minuten  en  zijn  te  vinden  in  de  bijlage  op  blz.  71.  

Page 33: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  33  

De   interviews   zijn   ter   aanvulling   op   en   verdieping   van   de   resultaten   van   de   enquêtes   gemaakt.   Het   gaf   de  geïnterviewden  meer   ruimte   om   hun   antwoorden   te   beargumenteren.   In   het   interview   is   gevraagd   naar   de  volgende  onderwerpen:  

- De  voorbereiding  Een  punt  dat  uit  de  enquêtes  naar  voren  kwam  was  dat  voorbereiding  van  een  project  belangrijk   is.  Hier  is  verder  op  ingegaan  om  te  achterhalen  of  en  hoe  dit  onderdeel  is  van  de  algehele  planning.  

- De  planning    De   resultaten   uit   de   enquêtes   gaven   voornamelijk   een   globaal   beeld   van   de   ingezette   planning.  De  interviews  gaven  de  kans  om  dieper   in  te  gaan  op  de  rol  die  een  planning  heeft  gespeeld  tijdens  de  crowdfunding.  

- Hulp  van  voordekunst  Om   zo   goed   mogelijk   te   adviseren   over   de   hulp   die   voordekunst   het   beste   kan   geven   aan   de  projecthouders,  was  het  nodig  om  dit  in  de  interviews  verder  uit  te  diepen.    

 

4.1  Communicatiestrategie  van  succesvolle  projecten    Aan   de   hand   van   de   online   afgenomen   enquêtes   bij   40   projecthouders   is   beoogd   de   ingezette    communicatiestrategie   van   deze   projecten   te   vinden.   Een   communicatiestrategie   heeft   in   dit   onderzoek   de  volgende   definitie:   “Een   communicatiestrategie   is   een   planning   waarin   de   volgende   aspecten   naar   voren  komen:  boodschap,  doelgroepen  en  middelen.”  

   Doelgroepen  Binnen   een   communicatiestrategie   wordt   (zo   nodig)   onderscheid   gemaakt   in   doelgroepen.   Dit   om   de  boodschap  en  middelen  aan  te  passen  aan  deze  doelgroepen  voor  een  effectieve  communicatie.  De  vraag  of  de  respondenten  onderscheid  hebben  gemaakt   in  donateurs  was  een  open  vraag.  Hier  heeft  27,5%  aangegeven  geen  onderscheid  te  hebben  gemaakt.  De  overige  72,5%  hebben  dit  wel  gedaan.  De  manieren  van  onderscheid  kunnen  als  volgt  gegroepeerd  worden:  

37,5%  heeft  het  onderscheid  gemaakt  tussen  de  drie  cirkels  van  publieksbereik  (zie  §2.3.2).  22,5%  heeft  het  onderscheid  gemaakt  tussen  bekenden  en  organisaties.  12,5%  heeft  tussen  andere  of  meerdere  doelgroepen  onderscheid  gemaakt.  

 Opvallend   is   dat   77%   van   de   respondenten   gebruik   heeft   gemaakt   van   partners,   sponsoren,   fondsen   en  organisaties,  in  de  cirkels  van  publieksbereik  wordt  deze  namelijk  niet  als  doelgroep  opgenomen.  De  doelgroep  waar  het  meest  naar   is  gecommuniceerd  zijn  bekenden,  maar   liefst  85%  van  de  respondenten  gaven  dit  aan.  Daarnaast  zijn  organisaties  door  25%  van  de  respondenten  genoemd.  De  communicatie  naar  onbekenden  werd  maar  door  15%  genoemd.    

Communicatie  strategie  

Doelgroepen  

Boodschap   Middelen  

Planning  

Page 34: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  34  

Het  was  voor  merendeel  van  de  respondenten  belangrijk  om  een  nieuw  publiek  aan  te  spreken.    Wat  opvalt  is  dat  6  van  de  9  respondenten  voor  wie  het  heel  belangrijk  was  een  nieuw  publiek  aan  te  spreken,  het  creëren  van  een  draagvlak  het  voornaamste  doel  was.    

 Boodschap  Er   is   gevraagd   naar   de  woorden   die   gebruikt   zijn   in   communicatie   naar   de   donateurs,  welke   een   belangrijk  onderdeel  zijn  van  de  boodschap.  De  woorden  ‘steun’  en  ‘realisatie’  zijn  beiden  de  meest  gebruikte  woorden  in  de   communicatie  naar  donateurs.  Opvallend   is  dat  er   zeer  weinig  projecthouders   ‘geld’   en   ‘financiële   steun’  gebruikt   hebben   in   de   communicatie.   Bij   ‘other’   noemen   3   respondenten   ‘donatie’,   de   anderen   geven  specifiekere  woorden  zoals  boek  en  vieren.    

   

Page 35: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  35  

Middelen  De   meest   ingezette   middelen   om   donateurs   te   bereiken   zijn   de   eigen   website   (90%),   de   projectpagina   op  voordekunst  (88%),  Facebook  (85%),  persoonlijk  aanspreken  (78%)  en  Twitter  (78%).  Ook  zijn  door  gemiddeld  50%  van  de  geênqueteerden  middelen  gebruikt  als  een  perbericht,  flyers  en  een  nieuwsbrief.  Opvallend  is  dat  weinig   van   de   ondervraagde   projecthouders   gebruik   heeft   gemaakt   van  middelen   die   via   voordekunst   gaan  zoals  de  nieuwsbrief,  showcase  en  Facebook  van  voordekunst.    

 Ook   is   gevraagd  welk  middel   het  meest   belangrijk  was   voor   projecthouders   om   donateurs   te   bereiken.   Het  meest  belangrijke  middel  wordt  door  25%  van  de  respondenten  bij  ‘other’  ingevuld  en  is  ‘mailen’.  Persoonlijk  aanspreken   (20%)   en   Facebook   (20%)   zijn   daarna   de   twee   belangrijkste   middelen   voor   projecthouders   om  donateurs   te   bereiken.   Ook   de   nieuwsbrief   wordt   door   15%   van   de   respondenten   als   meest   belangrijk  aangegeven.      De  kanalen  die  belangrijk  waren  een  nieuw  publiek  aan  te  spreken  waren  de  website  van  voordekunst  (15%),  Facebook   (15%),   persoonlijk   contact   (15%)   en   de   krant   (15%).   Opvallend   is   dat   via   via   door   minder  projecthouders   (10%)  wordt   gezien   als   een   belangrijk   kanaal   om   onbekenden   te   bereiken.   Bij   ‘other’   geven  projecthouders  aan  dat  donateurs  via  verschillende  kanalen  in  aanraking  zijn  gekomen  met  het  project.    De   vraag   via   welk   kanaal   de   projecthouder   de   meeste   respons/antwoord   kreeg   was   een   open   vraag.   De  volgende  antwoorden  zijn  gegeven:  

-­‐ Facebook    40%    -­‐ Mail  35%    -­‐ Persoonlijk  17,5%  -­‐ Website  voordekunst  15%  -­‐ Twitter,  nieuwsbrief  en  evenement  alle  drie  7,5%    -­‐ De  krant,  LinkedIN  en  bellen  alle  drie    5%  

 

Page 36: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  36  

Planning  Het  overgrote  deel  van  de  geënquêteerde  projecthouders  (75%)  heeft  aan  de  hand  van  een  planning  gewerkt.  Een  groep  van  15%  heeft  niet  aan  de  hand  van  een  planning  gewerkt.  De    overige  respondenten  (10%)  hebben  bij  ‘other’  ingevuld  dat  het  een  globale  planning  was  of  dat  de  planning  minimaal  was.  Opvallend  is  dat  meer  dan  50%  van  de  respondenten  de  doelgroep,  boodschap  en  middelen  vastgelegd  hebben  in  hun  planning.  Maar  20%   van   de   respondenten   hebben   geen   van   deze   aspecten   gebruikt.   Als   wordt   gekeken   naar   het   aantal  respondenten  die  niet  aan  de  hand  van  een  planning  zijn  gegaan  was  deze  uitkomst  te  verwachten.  Bij  ‘other’  hebben   respondenten   laten   weten   dat   zij   alleen   een   globale   planning   hadden,   het   niet   strak   omschreven  hadden  of  dat  ze  voornamelijk  van  social  media  gebruik  hebben  gemaakt.  

 In   de   telefonische   interviews   werd   gevraagd   naar   de   werkwijze   en   wel   of   niet   gebruikte   planning   van   de  projecthouders.  Drie  van  de  geïnterviewde  projecthouders  hebben  aan  de  hand  van  een  planning  gewerkt.  Zij  hebben  de  planning  voornamelijk  globaal  gemaakt  en  grotendeels  af  laten  hangen  van  gebeurtenissen.  Het  was  soms   ook   niet   mogelijk   om   alles   strak   te   plannen.   “In   de   planning   stond   dat   om   twee   drie   weken   een  nieuwsbrief  gestuurd  zou  worden,  na  een  nieuwsmoment.  Je  kan  het  wel  van  tevoren  plannen  maar  als  je  niets  hebt  te  melden  ga  je  ook  geen  nieuwsbericht  schrijven.”  Ook  kwam  uit  de  interviews  naar  voren  dat  er  tijdens  het  project   in  de  gaten  gehouden  moet  worden  wat  de  prioriteiten   zijn.   “Elke  dag  heb   ik  ook  weer  opnieuw  gekeken   naar   wat   prioriteit   had,   welke   contacten   eisen   meeste   aandacht?   Hoe   kan   ik   opnieuw   contacten  aanboren?”   Uit   de   interviews   konden   verschillende   manieren   van   inrichting   van   de   planning   worden  onderscheiden:  

-­‐ Planning  voor  de  eerste  helft  van  het  project,  daarna  ligt  het  nog  niet  vast  -­‐ Planning  op  basis  van  het  percentage  donaties  dat  binnen  is  -­‐ Planning  voor  wanneer  de  actie  hard  zou  lopen  en  wanneer  niet  

Er  wordt  door  drie  projecthouders  genoemd  dat  de  planning  erg  flexibel  was,  omdat  je  nooit  precies  wist  wat  er   ging   gebeuren.   “Dan   had   ik   eerst   iets   bedacht   en   dan   kwam   ik   erachter;   oh,   dit   werkt   niet,   ik   ga   het  veranderen.  Sommige  dingen  moet   je  dan  ook   loslaten.  Dat  had   ik  bijvoorbeeld  met  de  pers,   ik  kwam  er  snel  achter  dat  het  me  geen  donateurs  opleverde.    Ik  ben  toen  minder  tijd  en  energie  in  tijd  en  pers  gaan  steken  en  meer  in  Facebook  en  Twitter.  Je  kan  ook  pas  improviseren  als  je  je  goed  voorbereid  hebt.”    En  mocht  er  worden  gemerkt   dat   een   bepaalde   aanpak   niet   werkt,   moet   er   een   andere   worden   gezocht.   “De   planning   werd  constant  aangepast.  Een  mailing  moest  er  soms  al  eerder  uit  omdat  we  het  anders  niet  redden  qua  tijd.  Ook  als  er  delen  van  het  project  al   liepen  en  we  een   leuk  bericht  hadden  om  te  plaatsen.   Ik  had  bijvoorbeeld  na  een  interview  met  de  VPRO  opeens  ook  weer   iets  om   te  publiceren.  Het   is  goed  om  zulke  dingen  de  wereld   in   te  gooien.“    De  voorbereiding  van  een   crowdfundingproject  wordt  heel   verschillend  gezien  door  de  geïnterviewden.  Drie  van   de   vier   projecthouders   geven   aan   dat   een   voorbereiding   wel   belangrijk   is.   Op   de   vraag   hoe   de  voorbereiding  werd  ervaren   is  geantwoord:  “Als   je  het  project  hebt  aanmeld  kan  het  vloeiend   lopen  met  een  goede  voorbereiding  en  alle  tips  zijn  in  dit  stadium  meegenomen.  Dan  heb  je  ook  redelijk  snel  je  project  online  na  aanmelding.”     “Zonder  voorbereiding  kan   je  net   zo  goed  niet  beginnen.  Er   is   zoveel  waar   je  over  na  moet  denken.   Een   goede   voorbereiding   betekent   ook   een   uitgebreide   voorbereiding,   er   is   veel   waar   je   aan   moet  denken.    

Page 37: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  37  

 

4.2  Gewenste  hulp  van  voordekunst  Het  bieden  van  hulp  aan  projecthouders  is  deel  van  de  hoofdvraag.  Dit  is  onderzocht  aan  de  hand  van  enquêtes  en  interviews.  Er   is  onderzocht  op  welke  manier  projecthouders  hulp  hebben  ontvangen,  hoe  belangrijk  deze  was  en  hoe  ze  het  liefst  hulp  zouden  ontvangen.      Het  grootste  deel  (66%)  van  de  respondenten  uit  de  enquête  heeft  gebruik  gemaakt  van  hulp  van  voordekunst  via   de  mail.   Het   lezen   van   het   blog   (32%)   en   het   hulpdocument   (29%)   zijn   daarna   de  manieren   waarop   ze  gebruik  hebben  gemaakt  van  hulp  van  voordekunst.  De  hulp  werd  over  het  algemeen  als  belangrijk  ervaren    

 De   meerderheid   van   respondenten   geeft   aan   advies   te   willen   over   de   marketing/communicatie   van   hun  crowdfundingproject   in   de   vorm   van   direct   contact   met   voordekunst   (49%)   en   contact   met   een  ervaringsdeskundige   (41%).   Daarna   zijn   een   handleiding   (22%)   en   advies   op   voordekunst.nl   (17%)   de  meest  gewenste  vormen  van  hulp  van  voordekunst  onder  de  respondenten.  

 In  de  interviews  is  ook  gevraagd  naar  de  hulp  die  projecthouders  ontvangen  hebben  van  voordekunst.  Hierop  werd  door   twee  projecthouders  genoemd  dat   zij   via  de  projecthouders-­‐Facebook  vragen  konden  stellen  aan  andere   projecthouders.   Ook   werd   twee   keer   het   mailcontact   genoemd  met   voordekunst.   De   snelle   reactie  vanuit  voordekunst  wordt  erg  gewaardeerd.  “Tijdens  crowdfunding  heb   ik  hulp  gekregen  via  facebookpagina.  Voordekunst  geeft  ook  een  goede  kwaliteit  hulp,  als  je  een  vraag  stelt  geven  ze  binnen  een  dag  antwoord.  Vaak  ben  je  druk  met  je  project  bezig  en  heb  je  snel  antwoord  nodig.  Met  een  snel  antwoord  kan  je  meteen  weer  door  en  als  je  echt  in  nood  zit  bel   je.  “  Wel  werd  er  aangegeven  dat  de  hulp  die  gegeven  werd  niet  erg  inhoudelijk  was,  meer  begeleidend  of   technisch.  “Ik  had  wel  hulp  gewild  op  meer   inhoudelijk  gebied.  Maar   voordekunst  was   in  mijn  ogen  voornamelijk  een   technisch  platform,  de  ondersteuning  was   te   vinden   in  het   zorgen  dat  de  techniek  werkt.  Verder  had   ik   zelf  van   tevoren  goed  onderzoek  gedaan  naar  crowdfunding,  hoe  het  werkt  en  wat  belangrijk  is  om  op  te  letten.”          

Page 38: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  38  

Aan  de  projecthouders  is  ook  gevraagd  welke  rol  voordekunst  heeft  gehad  bij  de  voorbereiding  van  het  project.  Niet  alle  projecthouders  zijn  zich  bewust  van  de  hulp  die  voordekunst  kan  geven.  Projecthouders  vinden  de  rol  van   voordekunst   voornamelijk   praktisch   en   gaat   over   het   algemeen   via   de   mail..“Voor   praktische   hulp   is  voordekunst  altijd  zeer  snel  geweest,  bijvoorbeeld  als  er  een  tegenprestatie  aangepast  moest  worden.  Of  als  er  problemen   waren   met   het   betaalsysteem,   daar   gingen   ze   dan   gelijk   mee   aan   de   slag.   Ik   heb   verder   geen  ondersteuning  op  het  project  zelf  gehad.”    Hulpdocument  Naar   aanleiding   van   de   enquêtes   was   er   nieuwgierigheid   opgewekt   naar   het   gebruik   en   de   rol   van   het  hulpdocument  van  voordekunst,  de  voordekunst  academie.  Aan  de  projecthouders  is  in  de  interviews  gevraagd  of  ze  gebruik  hebben  gemaakt  van  het  hulpdocument  (voordekunst  academie)  en  of  ze  er  anders  gebruik  van  zouden  maken.  Twee  projecthouders  gaven  aan  zelf  al  een  plan  te  hebben.  Het  hulpdocument  hielp  ze  om  aan  dingen  te  denken  die  nog  miste  in  hun  eigen  plan.  “Ik  had  van  tevoren  al  een  plan  gemaakt,  het  hulpdocument  liet  me  nadenken  over  dingen  die   ik  nog  miste   in  mijn  plan.  Daar  was  het   vooral  nuttig  voor.  Al  moet   ik  wel  zeggen  dat  er  nog  een  hoop  verbeterd  kan  worden  aan  het  document.“      Ook  droeg  de  voordekunst  academie  bij   aan  een  goede  voorbereiding  en  het  maken  van  een  plan.  Hierover  zegt   een   geïnterviewde:   “Ik   begon   met   een   plan   voor   mezelf,   daarna   had   ik   contact   met   voordekunst   en  stuurden  ze  me  door  naar  de  subwebsite  voor  projecthouders  (waar  het  hulpdocument  op  staat).  Ik  ben  in  een  vroeg  stadium  aan  de  slag  gegaan  met  het  maken  van  een  filmpje,  nog  voordat  ik  het  project  had  aangemeld.  Ik  vond  het  prettig  dat  ik  die  website  van  tevoren  zag,  omdat  zo  al  heel  veel  voorbereid  kon  worden.”      Hulp  deskundigen  Opvallend  was  dat  twee  van  de  vier  ondervraagden  hulp  hebben  ingeschakeld  van  deskundigen  op  het  gebied  van   marketing/communicatie/PR.   Dit   heeft   ze   geholpen   de   juiste   keuzes   te   maken   “Eerst   zijn   we   met   zijn  tweeën,   ik   en  mijn  marketing   compagnon   samen   gaan   zitten   voor   een   strategiebepaling.  We   zijn   vooral   na  gaan  denken  over  een  reëel  doelbedrag.  Ik  ben  een  enthousiast  mens  en  hij  wat  meer  nuchter.  Ik  had  een  hoog  bedrag  genoemd  en  hij  zei,  als  je  t  niet  haalt  krijg  je  niets,  dan  is  5000  euro  ook  mooi.  Zodoende.”    Ze  geven  aan  dat  de  hulp  van  deskundigen  positief  bijdraagt  aan  een  project,  al  helemaal  als  de  projecthouder  zelf  minder  sterk   is  op  het  gebied  van  marketing/communicatie/PR.“Ik  heb  wel  hulp  van  een  PR  bureau  gehad  en  ben  er  gewoon  voor  gegaan.  Met  de  hulp  van  anderen  werd  het  wel  gestuurd  in  de  juiste  richting.”  “Wat   ik  zelf  niet  goed  kon  doen  heb  ik  mensen  bij  gezocht.  Bijvoorbeeld  het  communicatie  gedeelte.  Een  vriend  van  me  werkt  bij  een   marketingbureau   en   is   tekstueel   heel   goed,   hij   heeft   mij   geholpen   met   de   wervende   tekst   en  nieuwsbrieven.”  

 

4.3  Overige    In  de  enquêtes  en   interviews   is  de  kans  gegeven  aan  respondenten  om  te  tips  en  opmerkingen  te  geven  aan  toekomstige  projecthouders   en   voordekunst.   Een   volledig   overzicht   van  de   tips   kan  worden   gevonden   in   de  bijlage  op  blz.  88.  Per  vraag  de  meeste  genoemde  tips  en  opmerkingen:  Wat  zou  je  als  tip  willen  geven  aan  toekomstige  projecthouders?  

-­‐ Werk  in  een  team  of  met  ambassadeurs,  gebruik  je  netwerk  ook  ‘to  spread  the  word’.  -­‐ Veel  tijd  aan  besteden,  vooral  ook  bij  de  voorbereiding.    -­‐ Contact  opnemen  met  oud-­‐projecthouders.  -­‐ Persoonlijke  aanpak.  -­‐ Planmatig  werken  en  bijhouden  wat  je  doet.  -­‐ Balans  in  de  communicatie;  niet  teveel  en  niet  te  weinig.  

 

Page 39: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  39  

Andere  tips  of  opmerkingen  konden  ook  nog  worden  gegeven.    -­‐ Betalingssysteem  kost  donateurs  geld  en  werkt  niet  altijd.  -­‐ Graag  informatie  over  doelgroepen  en  eventuele  partners.  -­‐ De  hulp  van  voordekunst  wordt  erg  gewaardeerd.  -­‐ Duidelijkheid  over  de  taak  van  voordekunst  en  van  de  projecthouder.  

 In  de  interviews  werd  de  vraag  gesteld  over  welke  aspecten  van  het  crowdfunding  proces  als  meest  belangrijk  zijn  ervaren.  Het  hebben  en  inzetten  van  een  netwerk  werd  geantwoord  door  drie  van  de  vier  ondervraagden.  Het   gebruiken   van   je   netwerk   om   onbekenden   te   bereiken   werd   genoemd   en   het   feit   dat   er   wederzijds  vertrouwen  moet  zijn  met  het  netwerk.  “Bedenk  je  goed  of  je  en  groot  netwerk  hebt.  Ik  had  ingeschat  dat  50%  van  de  donateurs  binnen  mijn  netwerk  zouden  zijn  en  50%  buiten  mijn  netwerk.  Uiteindelijk  was  97%  uit  mijn  eigen   netwerk.   Een   groot   deel   van   de   donateurs   waren   mensen   die   mij   direct   of   die   mij   als   schrijver.   Echt  onbekenden  waren  moeilijk  te  bereiken  ook  al  heb   ik  veel  publiciteit  gehad  op  tv  en   in  de  krant.”  Een  op  een  contact  met  donateurs    werd  genoemd  als  belangrijk  door  twee  projecthouders.  “De  meeste  donateurs  waren  vrienden  en  familie.  Ik  kregen  de  meeste  donateurs  door  1  op  1  contact.”  “Contact  met  donateurs  is  het  meest  belangrijk.   Het   is   belangrijk   om   ze   te   bedanken   en   om   samen  met   hen   het   project   zichtbaar   te   maken.   De  donateurs   laten  weten  dat  ze  aan  iets  groots  meewerken.”  Wat  verder  nog  genoemd  werd   is  tegenprestaties  strategisch   inzetten  en  het  benaderen  van  bedrijven  voor  een  groter  bedrag  aan  donatie,  al  helemaal  als  het  doelbedrag  hoog  is.      Rol  voordekunst  nieuw  publiek  Voordekunst   vindt   het   belangrijk   dat   een   nieuw   publiek   bereikt   wordt   door   de   projecthouders.   Tijdens   het  onderzoek  werd  steeds  duidelijker  dat  het  moeilijk  is  voor  projecthouders  om  dit  nieuwe  publiek  te  bereiken.  Er   is   tijdens   de   interviews   gevraagd   hoe   belangrijk   projecthouders   de   rol   van   voordekunst   vinden   voor   het  bereiken  van  nieuw  publiek.  “De  rol  van  voordekunst  bij  het  bereiken  van  nieuw  publiek  zou  groter  kunnen  zijn.  Hierbij  zouden  ze  een  andere  aanpak  kunnen  kiezen.  Elk  project  levert  een  groot  deel  nieuw  publiek  op  en  om  deze  mensen  te  blijven  trekken  is  een  nieuwsbrief  blijkbaar  niet  genoeg.”  De  geïnterviewde  projecthouders  zien  voor   het   bereiken   van   nieuw   publiek   en   het   terugkeren   van   bezoekers   een   grote   rol   voor   voordekunst  weggelegd.   “Ik   zie   een   belangrijke   rol   voor   voordekunst   en   om   eerlijk   te   zijn   doen   ze   dat   nog   te   weinig.   Ze  hebben  een  eigen  Facebookpagina  met  veel  volgers  en  die  worden  niet  uitgenodigd  om  te  doneren.  Er  zijn  ook  weinig   algemene   berichten   als:   kijk   welk   project   voor   jou   het   leukst   is.   (...)   Als   iemand   de   drempel   heeft  genomen  om  te  doneren  moeten  ze  getriggerd  worden  om  nog  een  keer  te  doneren.  Vanuit  voordekunst  kan  de  relatie  ondersteund  worden  met  donateurs.”  Ook  wordt  gezien  dat  publiciteit  van  voordekunst  als  platform  ook  van  toegevoegde  waarde  kan  zijn  voor  de  projecthouder  en  potentiele  donateurs  kan  trekken.“Alle  aandacht  die  zij  genereren  door  krant  of  evenement  levert  potentieel  publiek  op.  Ook  als  jij  bijvoorbeeld  een  flyer  neerlegt  met   daarop   het   logo   van   voordekunst   kan   je   een   algemene   herkenbaarheid,   betrouwbaarheid   en   kwaliteit  oproepen.”    Publiciteit  vanuit  voordekunst  Twee  projecthouders  gaven  aan  dat   ze  meer  verwachtten  van  voordekunst  op  het  gebied  van  publiciteit.  Ze  hadden   verwacht   dit   op   een   andere   manier   aangeboden   te   krijgen.   “Wat   wel   tegenviel   was   dat   publiciteit  vanuit  voordekunst  op  bijvoorbeeld  de  Facebook  of  via  de  nieuwsbrief  niet  werd  aangeboden.  Ik  had  dit  anders  verwacht.”  Een  andere  projecthouder   zegt  over  de  publiciteit   vanuit   voordekunst:  “Het   zou   ideaal   zijn  als   ze  voor   elk   project   een   beetje   publiciteit   kunnen   maken.   Het   is   fijn   dat   ze   je   betrekken   bij   hun   evenementen  bijvoorbeeld.  Het   kan  wel   zo   zijn   dat   je   project   er   net   tussen   valt   en   je   dus  geen  plek  hebt  om   je  project   via  voordekunst   meer   publiciteit   te   geven.   Misschien   zouden   ze   specifiek   voor   branches   kunnen   kijken   hoe   ze  bepaalde  projecten  extra  aandacht  kunnen  geven.  Bijvoorbeeld  muziekprojecten  promoten  op  een  festival.”        

Page 40: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  40  

Communicatie  voor  donatie  Wat   opviel   tijdens   de   interviews  was   dat,   zonder   dat   er   specifiek   naar   gevraagd  werd,   twee  projecthouders  aangaven  dat  zonder  communicatie  naar  buiten  er  geen  donaties  binnen  kwamen.  “Als  wij  geen  aandacht  aan  het   project   besteedden   kwamen   er   geen   donaties.   Hoe   meer   aandacht   hoe   meer   het   groeit.”   Een   andere  geïnterviewde   zegt   hierover:   “Ik   had   op   een   gegeven  moment   uitgerekend   dat   het   bedrag   per   dag  met   1%  moest  stijgen  om  binnen  de  tijd  het  doelbedrag  te  halen.  Met  mezelf  had  ik  afgesproken  om  elke  dag  te  blijven  communiceren  tot  het  steeg.  Van  de  39  dagen  heb  ik  1  dag  geen  donaties  ontvangen  en  dat  was  de  enige  dag  dat  ik  niet  communiceerde.”      

Page 41: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  41  

Hoofdstuk  5:  Conclusies  &  aanbevelingen  In   dit   hoofdstuk   worden   de   conclusies   geschreven   en   de   aanbevelingen   gedaan.   In   de   conclusies   worden  deelvragen   beantwoord,   de   aanbevelingen   sluiten   hierop   aan   en   zullen   gericht   zijn   aan   voordekunst.   Het  onderzoek  komt  voort  uit  een  vraag  van  voordekunst:  hoe  zij  projecthouders  kunnen  helpen  om  een  effectieve  communicatiestrategie   in   te   zetten.   Hiervoor   is   literatuuronderzoek   en   deskresearch   gedaan   en   er   zijn  enquêtes  en  interviews  afgenomen.  De  hoofd-­‐  en  deelvragen  van  dit  onderzoek  luiden:  Hoe   kan   voordekunst   projecthouders   ondersteunen  met   het   effectief   gebruik  maken   van   invloedsfactoren  aan  de  hand  van  een  communicatiestrategie?  

1. Welke  factoren  zijn  van  invloed  op  het  laten  slagen  van  een  crowdfundingproject?    2. Waar  kunnen  invloedsfactoren  geïntegreerd  worden  in  een  communicatiestrategie?  3. Op  welke  manier  maken  succesvolle  projecten  gebruik  van  een  communicatiestrategie?  4. Op  welke  manier  willen  projecthouders  het   liefst  geholpen  worden  door  voordekunst  op  het  gebied  

van  communicatie?  

 

5.1  Conclusies  De   conclusie   bestaat   uit   de   relevante   samenvatting   van   de   antwoorden   op   de   deelvragen.   De   conclusie   is  ingedeeld   in:   invloedsfactoren   (deelvraag  1  en  2),  communicatiestrategie  van  geslaagde  projecten   (deelvraag  3),  ondersteuning  vanuit  voordekunst  (deelvraag  4)  en  tot  slot  de  slotconclusie.    Invloedsfactoren  Het   imago  dat  voordekunst  heeft  bij  donateurs  kan  worden   ingezet  door  projecthouders.  De  herkenbaarheid  van  voordekunst  worden  gebruikt  op  uitingen  van  de  individuele  projecten,  bijvoorbeeld  door  het  logo  op  een  flyer   te   zetten.   De  website   van   voordekunst  wordt   voornamelijk   gezien   als   een   belangrijk   kanaal   om   nieuw  publiek  te  bereiken.  Het  imago  van  voordekunst  is  hierbij  belangrijk,  want  terugkerende  donateurs  kunnen  een  nieuw  publiek  zijn  voor  de  projecten  die  op  de  site  staan.      Communicatie  kan  inspelen  op  de  motivatie  van  mensen  om  een  donatie  te  doen.  Het  meest  belangrijke  aspect  is   dat   mensen   gevraagd   worden.   Projecthouders   moeten   dus   bereid   zijn   om   een   vraag   te   stellen   aan   hun  vrienden,  familie,  aan  organisaties  en  onbekenden.  In  de  boodschap  van  de  communicatie  is  het  belangrijk  om  een  persoonlijk  verhaal  te  vertellen,  de  noodzaak  te  benadrukken  en    duidelijk  te  zijn.  De  middelen  waarmee  dit  wordt  gecommuniceerd  zullen  afhankelijk  zijn  van  de  doelgroepen  die  moeten  worden  bereikt.  De  kwaliteit  van   deze  middelen   en   de   invulling/vormgeving   ervan   is   voor   donateurs   belangrijk.  Op   deze  manier   kan   een  verwachting  worden  geschept  over  het  eindproduct  en  het  kan  vertrouwen  opwekken.    Er  zijn  veel  verschillende  soorten  succesfactoren  die  genoemd  worden  door  experts.  De  succesfactoren  zijn  in  feite   een   verzameling   van   ervaringen   en   tips   en   kunnen     worden   ingezet   onder   elk   aspect   van   een  communicatiestrategie.    De  belangrijkste  factoren  die  naar  voren  komen  zijn:  het  inzetten  van  je  netwerk,  een  grotere   partij   aanhalen,   persoonlijk   en   enthousiast   je   verhaal   vertellen   en   door   middel   van   een   goede  voorbereiding  te  werk  gaan  aan  de  hand  van  een  realistische  planning.              

Page 42: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

Invloedsfactoren  in  een  communicatiestrategie  Er   zijn   verschillende   invloedsfactoren   onderzocht:   succesfactoren   genoemd   door   experts,   motivatiefactoren  van  donateurs  en  het  imago  van  voordekunst.  Deze  factoren    zijn  al  eens  samengevat  in  §3.5,  in  onderstaande  versie   zijn   ook   de   uitkomsten   van   de   enquête   en   interviews   toegevoegd.   De   tabel   is   verdeeld   in   de   vier  aspecten  van  een  communicatiestrategie  en  geven  vorm  aan  hoe  en  waar  de  factoren  ingezet  kunnen  worden.  Een  effectieve  communicatiestrategie  verschilt  per  project,  maar  de  factoren  in  de  tabel  zijn  van  invloed  op  het  succes  ervan.    

     Communicatiestrategie  van  geslaagde  projecten  Onderscheid   in  doelgroepen   is  het  meest  gemaakt  aan  de  hand  van  de  cirkels  van  publieksbereik:  bekenden,  minder   bekenden   en   onbekenden.   Uit   de   enquête   blijkt   echter   ook   dat   het   overgrote   deel   gebruik   heeft  gemaakt   van   partners,   sponsoren   of   andere   organisaties   om   een   groter   bedrag   binnen   te   halen.   Deze  doelgroep  is  dus  erg  belangrijk.    Opvallend  is  dat  de  geënquêteerde  projecthouders  bijna  niet  hebben  gecommuniceerd  met  woorden  als  ‘geld’  en  ‘financiële  basis’.  Dit  terwijl  de  voornaamste  reden  om  te  crowdfunden  het  creëren  van  een  financiële  basis  is.  Woorden  als  ‘steun’  en  ‘realisatie’  zijn  daarentegen  weer  veel  gebruikt.  De  nadruk  hoeft  dus  niet  op  geld  te  liggen.  Het  vertellen  van  een  persoonlijk  verhaal  is  hier  veel  belangrijker.      

Doelgroepen   Boodschap   Middelen   Planning  

 -­‐ Mobiliseren  

netwerk,  ambassadeurs  inzetten  

-­‐ Commerciële  partij  of  organisatie  

-­‐ Onderscheid  maken  ervaringen  donateur  

-­‐ Gevraagd  worden    

-­‐ Onderscheid  in  cirkels  van  publieksbereik  

 -­‐ Storytelling,  geen  nadruk  op  

geld  -­‐ Persoonlijk,  gunnen,  

sympathie  voelen  -­‐ Enthousiasme  tonen  -­‐ Urgentie,  noodzaak,  nut  en  

exclusiviteit  -­‐ Concreet  zijn  -­‐ Gebruik  maken  van  

associaties  zoals  bij  woorden.  

Op  inspelen  als  er  kennis  is  van:  

-­‐ Normen  en  waarden  -­‐ Affiniteit  -­‐ Onvrede    -­‐ Betrokkenheid  

 

 -­‐ Juiste  platform  -­‐ Beloningen  -­‐ Offline  en  online  -­‐ Publiciteit  -­‐ Kwaliteit  en  dus  

vertrouwen  -­‐ Beelden,  herkenbaar  

beeld  gebruiken.  Social  media  

-­‐ Persoonlijk  aanspreken  

-­‐ Persoonlijke  mail  -­‐ Krant  (naar  nieuw  

publiek)  

 

 -­‐ Consequent,  

balans  vinden  -­‐ Actief    -­‐ Realistisch  zijn  -­‐ Goede  

voorbereiding  -­‐ Planmatig  

werken  en  bijhouden  wat  je  doet  

Succesfactoren  experts  Invloed  van  imago    Motivatiefactoren  donateurs  Enquete  en  interviews  

Page 43: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  43  

Facebook  wordt  als  belangrijkste  communicatiemiddel  gezien  door  meer  dan  de  helft  van  de  geënquêteerden.  Mailcontact   en   persoonlijk   aanspreken   is   daarna   het   meest   belangrijk.   Dit   sluit   aan   op   het   feit   dat   een  persoonlijke  aanpak  als  belangrijk  wordt  gezien.  Om  een  nieuw  publiek   te  bereiken  worden  social  media,  de  krant  en  de  website   van  voordekunst   als  belangrijk   aangegeven.  Online   communicatie   is  belangrijk   vanwege  het   feit   dat   het   project   ook   online   staat.   Via   de   krant   kan   een   groot   publiek   buiten   eigen   netwerk  worden  bereikt.  

 Het  grootste  deel  van  de  ondervraagde  projecthouders  van  geslaagde  projecten  hebben  aan  de  hand  van  een  planning   gewerkt.   Communicatie   was   onderdeel   van   deze   planning   voor   meer   dan   de   helft   van   de  projecthouders.   Ook   wordt   de   voorbereiding   als   zeer   belangrijk   gezien.   De   ondervraagde   projecthouders  hebben  gebruik  gemaakt  van  hulp  van  een  deskundige  op  het  gebied  van  communicatie/marketing  en  zien  het  belang  van  kennis  op  dit  gebied  in.    Ondersteuning  vanuit  voordekunst  Voordekunst  heeft  invloed  op  de  communicatie  van  projecthouders  door  de  hulp  die  ze  aanbieden.  Dit  doen  ze  vooral  door  het  hulpdocument,  de  projecthouders  Facebook,  hun  blog  en  het  zeer  goed  bereikbaar  zijn  via  de  mail.  Een  deel  van  de  projecthouders  is  niet  op  de  hoogte  van  de  ondersteuning  die  voordekunst  geeft.  Ook  is  het  niet  voor   iedereen  duidelijk  wat  de  rollen  van  projecthouders  en  voordekunst  nou  precies  zijn  en  wat  ze  dus  van  voordekunst  kunnen  verwachten.  Voordekunst  kan  hier  een  grotere   rol   in  gaan  spelen.  De  hulp  van  voordekunst   is   veel   gebruikt.   Dit   blijkt   uit   het   feit   dat   bijna   alle   geënquêteerden   op   verschillende  manieren  weliswaar,   hulp   hebben   gekregen   van   voordekunst   en   deze   hulp   over   het   algemeen   als   belangrijk   hebben  beschouwd.      De  hulp  op  het  gebied  van  communicatie  van  een  project  hadden  de  ondervraagde  projecthouders  het   liefst  ontvangen   door   direct   contact  met   voordekunst   of   door   advies   van   een   ervaringsdeskundige.   De   hulp   is   nu  echter   alleen   op   praktisch   gebied   en   wordt   vaak   pas   gegeven   als   projecthouders   daar   om   vragen.  Projecthouders  geven  aan  dat  voorbereiding  belangrijk  is  en  ook  daar  liggen  kansen  voor  voordekunst.      Het  bereiken  van  een  nieuw  publiek   is  niet  voor  elke  projecthouder  belangrijk.  Het  blijkt  vooral  belangrijk   te  zijn  bij  projecthouders  die  een  draagvlak  willen  creëren.  Als  het  niet  belangrijk  is,  zal  de  communicatie  van  het  crowdfundingproject   hier   ook   niet   op   zijn   gericht.   Deze   verantwoordelijkheid   ligt   bij   de   projecthouder.   Het  bereiken  van  onbekenden  gaat  veelal  via-­‐via,  door  het  inzetten  van  eigen  netwerk.  Voordekunst   kan  een   groot   aandeel   hebben   in  het  blijven  betrekken   van  alle  donateurs  die  op   voordekunst  komen.  Dit  wordt  ook  in  zekere  mate  verwacht  vanuit  de  projecthouders.    Slotconclusie  “Hoe  kan  voordekunst  projecthouders  ondersteunen  met  het  effectief  inzetten  van  een  communicatiestrategie  en  gebruik  maken  van  invloedsfactoren  aan  de  hand  van  een  communicatiestrategie?”  Voordekunst  kan  actiever   zijn   in  het  ondersteunen  van  projecthouders  op  het  gebied  van  communicatie.  Dit  houdt   in   dat   zij   de   beschikbare  middelen   actief   aanreiken   en   deze   zo   effectief   mogelijk   inrichten.   Niet   alle  projecthouders  zijn  op  de  hoogte  van  de  hulp  die  voordekunst  aanbiedt  en  de  mogelijkheden  die  er  zijn.      Het  is  uiteindelijk  aan  de  projecthouder  om  een  strategie  op  een  zo  effectief  mogelijke  manier  in  te  zetten  en  te   plannen.   De   projecthouder   moet   hierbij   goed   naar   zijn   doelgroepen   kijken.   Een   goede   voorbereiding   is  essentieel  voor  een  crowdfundingproject.  Om  een  communicatiestrategie  effectief   in   te  zetten  en  gebruik   te  maken  van  invloedsfactoren  zal  het  maken  van  een  plan  bij  de  voorbereidingen  moeten  horen.      

 

Page 44: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  44  

5.2  Aanbevelingen  Deze   aanbevelingen   richten   zich   op     hulp   die   voordekunst   aanbiedt   aan   projecthouders.   De   aanbevelingen  zullen   worden   gedaan   over   hoe   projecthouders   een   effectieve   communicatiestrategie   kunnen   ontwerpen.  Omdat  projecthouders  gebruik  maken  van  het  hulp  van  voordekunst  en  deze  hulp  ook  als  belangrijk  zien,  zijn  deze   aanbevelingen   naar   voordekunst   gericht.   Zij   kan   een   grote   rol   spelen   voor   veel   projecthouders   en   zal  hierin  meer  initiatief  nemen.    Voorbereiding  Projecthouders  moeten  op  de  hoogte   zijn   van  het  belang   van  een  goede   voorbereiding.  Vanuit   voordekunst  wordt   nu   veel   gevraagd   voordat   het   project   online   komt   en   dat   is   goed.   Deze   richtlijnen   geven   de  projecthouders  houvast.  Er  zal  echter  nog  meer  nadruk  gelegd  moeten  worden  op  het  maken  van  een  plan  ter  voorbereiding.   Dit   kan   voordekunst   doen   door   het   op   de   website   te   vermelden,   te   communiceren   bij   een  eerste  aanmelding  en  bijvoorbeeld  een  blog  over  te  schrijven.    Aangepast  hulpdocument  Het   hulpdocument   is   op   dit  moment   geen   handleiding   om   op   een   effectieve  manier   te   communiceren.   Het  advies  is  om  de  vier  aspecten  van  een  communicatiestrategie  als  stappen  te  laten  terugkomen  in  dit  document,  voordat  de  aanmelding  is  afgerond.  Dit  vergt  een  goede  voorbereiding  en  laat  de  projecthouder  nadenken  over  een   strategie.   Dit   hulpdocument   wordt   actief   gecommuniceerd   naar   elke   (nieuwe)   projecthouder.   Het  stappenplan  met  geïntegreerde  communicatiestrategie  ziet  er  als  volgt  uit:    Huidige  stappenplan   Aanbevolen  stappenplan  

Wat  voor  project  wil  je  realiseren?   Wat  voor  project  wil  je  realiseren?  

Tegenprestaties  bedenken   Communicatie:  wie  zijn  je  doelgroepen?  

Het  bepalen  van  je  doelbedrag   Communicatie:  Wat  is  je  boodschap?  

Het  promotiefilmpje   Communicatie  :  Welke  middelen  ga  je  inzetten?  

Je  aanmelding  afronden          Middel:  tegenprestaties  bedenken  

Wie  zijn  jouw  donateurs?          Middel:  promotiefilmpje  

Promoot  je  project!   Het  bepalen  van  je  doelbedrag  

Project  updates   Communicatie:  maak  een  planning    

100%  Voordekunst   Project  online  

  100%  voordekunst  

     

Page 45: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  45  

Stap   Actie  Wat  voor  project  wil  je  realiseren?   Duidelijk  doel  omschrijven.    Communicatie:  wie  zijn  je  doelgroepen?    

Doelgroepen  onderscheiden  Cirkel  1:  bekenden  Cirkel  2:  minder  bekenden-­‐  via  via  contacten  Cirkel  3:  onbekenden  Cirkel  4:  bedrijven  

Communicatie:  Wat  is  je  boodschap?   Heb  je  naar  elke  doelgroep  dezelfde  boodschap?  Let  op  de  volgende  factoren:  

-­‐ Wees  concreet  en  consequent  in  je  boodschap  en  je  einddoel.  

-­‐ Vertel  een  persoonlijk  verhaal  en  leg  geen  nadruk  op  geld.  

-­‐ Maak  duidelijk  waarom  een  donatie  van  belang  is.  

-­‐ Toon  enthousiasme.  -­‐ Probeer  sympathie  op  te  wekken  bij  je  

doelgroep,  ze  moeten  het  je  gunnen.  

Wat  weet  je  van  de  doelgroep?  Kan  je  hier  op  inspelen?  Maak  gebruik  van  de  bekendheid  van  voordekunst,  naar  de  pers  toe  en  in  gedrukte  media  met  het  logo.  

Communicatie  :  Welke  middelen  ga  je  inzetten?   Stem  de  middelen  af  op  je  doelgroep  en  de  boodschap.  Welke  mensen  bereik  je  waar?  Welk  middel  kan  jouw  boodschap  het  beste  overbrengen?  

-­‐ Communiceer  offline  en  online  -­‐ Zoek  de  publiciteit  op  en  gebruik  herkenbaar  

beeld  van  voordekunst  en  jezelf  -­‐ Probeer  ook  persoonlijk  mensen  te  spreken  

en  te  mailen  

           Middel:  tegenprestaties  bedenken      

Tegenprestaties  bedenken  die  passen  bij  de  doelgroep(en).  

           Middel:  promotiefilmpje   Belangrijk  voor  het  bereiken  van  al  je  publiek,  bedenk  goed  wat  je  wilt  vertellen.  Denk  ook  aan  de  kwaliteit  van  de  boodschap  en  het  filmpje  zelf.  

Het  bepalen  van  je  doelbedrag      

Doelbedrag  bepalen,  rekening  houdend  met  wat  de  tegenprestaties  kosten.  

Communicatie:  maak  een  planning     Maak  een  planning  waarin  je  al  het  bovenstaande  verwerkt.  Bedenk  hoe  vaak  je  via  welk  middel  wilt  communiceren  en  op  welk  moment  van  de  dag  je  dit  doet.  Communiceer  minstens  wekelijks  om  actief  over  te  komen.  Wees  consequent  in  je  uitingen.  Bedenk  ook  wat  je  na  de  crowdfunding  wilt  doen  met  je  donateurs,  wil  je  ze  blijven  betrekken  bij  eventuele  nieuwe  projecten.  

Project  online   Het  project  staat  nu  online,  tijd  om  het  uit  te  voeren  zoals  gepland  en  alles  op  alles  te  zetten  om  de  100%  te  halen.  Realiseer  je  dat  de  planning  een  houvast  is,  je  kunt  niet  alles  van  tevoren  weten.  Het  is  belangrijk  om  ook  flexibel  te  zijn,  communiceer  als  je  iets  te  vertellen  hebt!  Belangrijk:  mobiliseer  je  eigen  netwerk  en  durf  te  vragen.  

100%  voordekunst   Het  project  is  gehaald!  Nu  is  het  tijd  om  het  project  uit  te  voeren  en  aan  de  tegenprestaties  te  voldoen.  Blijf  hierover  communiceren  naar  donateurs.  

Page 46: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  46  

Forum  voor  projecthouders  Voordekunst  wordt  geadviseerd  om  het  contact   tussen  projecthouders  en  oud-­‐projecthouders  te  stimuleren.  Projecthouders  hebben  aangegeven  dat   zij   graag  advies  hadden  willen  ontvangen  van  ervaringsdeskundigen.  Voordekunst  kan  een  verbindende  factor  spelen.  Dit  zou  kunnen  in  de  vorm  van  bijvoorbeeld  een  forum  voor  projecthouders.  Op  die  manier  kan  voordekunst  een  rol  spelen  maar  kunnen  zij  ook  een  deel  van  het  contact  wat  nu  via  de  mail  gaat,  uit  handen  geven.  Een  forum  is  ook  een  manier  om  ervaringen  te  delen  en  is  minder  vluchtig  dan  een  middel  als  Facebook.    Nieuw  publiek  Om   het   ‘nieuwe   publiek’   te   bereiken   is   een   grote   rol   weggelegd   voor   voordekunst.   Zij   kunnen   een   grote  bekendheid   en   publiek   bereiken.   Door   op   verschillende   media   te   verschijnen   en   hun   naamsbekendheid   te  vergroten  zullen  wellicht  meer  mensen  een  kijkje  nemen  zonder  dat  zij  eerst  worden  gevraagd  om  een  donatie  te  doen.  Voordekunst  kan  projecthouders  stimuleren  hun  naam  en   logo  te  gebruiken  op  uitingen  tijdens  het  project.  Dit  is  voor  beide  partijen  een  slimme  zet;  de  projecthouder  kan  zo  gebruik  maken  van  het  imago  van  voordekunst  en  voordekunst  genereert  zo  ook  meer  bekendheid.  Ook  kan  het  invloed  hebben  op  de  keuze  van  mensen  om  een  donatie  te  doen,  als  ze  voordekunst  kennen  en  vertrouwen.    Voordekunst   is   laagdrempelig   en   zal   dit,   voor   het   nieuwe   publiek,   ook   moeten   blijven.   Dit   kan   door  mogelijkheden   om   te   doneren   te   verbreden   en   vergemakkelijken.   Het   zou   bijvoorbeeld   slim   zijn   als   je  voordekunst   cadeau   kon   doen.   Zo   kunnen   donateurs   op   een   bijzondere   manier   voordekunst   delen   met  anderen.    Projecthouders  geven  aan  dat  voordekunst  meer  zou  kunnen  doen  om  donateurs  aan  te  zetten  tot  een  weder  bezoek.  Zo  veranderen  de  donateurs   in  potentieel  nieuw  publiek  voor  andere  projecthouders.  De  boodschap  en   middelen   die   voordekunst   dan   gebruikt   zullen   aan   moeten   zetten   om   nog   een   kijkje   te   nemen   op  voordekunst.  Voordekunst  zou  met  donateurs  en  projecthouders  kunnen  brainstormen  over  op  welke  manier  zij  de  communicatie  naar  donateurs  in  kunnen  richten.    Vervolgonderzoek  Tot  slot,  er  kan  eventueel  een  vervolgonderzoek  worden  gedaan  op  het  gebied  van  tone  of  voice,  beeldgebruik,  informatie   en   fysieke   eigenschappen.   Het   filmpje   op   voordekunst   bijvoorbeeld:   hoe   kan   dit   zo   aansprekend  mogelijk  worden  gemaakt?  Wanneer  worden  mensen  enthousiast?  Welke  tone  of  voice  spreekt  mensen  aan?  Er   kan   gekeken   worden   of   mensen   keuzes   maken   op   basis   van   deze   eigenschappen.   Ik   verwacht   dat   voor  projecthouders  die  een  nieuw  publiek  willen  aanspreken,  deze  externe  factoren    van  belang  zijn.    

   

Page 47: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  47  

Bronnen  1. Bernhoff,  J.  &  Li,  C.  (2008).  Groundswell-­‐  winning  in  a  world  transformed  by  social  technologies.  

Massachusetts:  harvard  business  press  boston.    

2. Boer,  de  W.  (2012).  Waar  komt  crowdfunding  vandaan?  Verkregen  op  7  december  2012  via:  <http://www.fundersinvolved.nl/index.php?post=2>  

 3. Bogaard,  van  den  P.  (2011).  De  onstuitbare  opmars  van  crowdfunding.  Verkregen  via:  

<http://www.geldendienstverlening.nl/artikel/79/reportage/>    

4. Boland,  C.  -­‐  Bosma,  T.  -­‐  Bullinga,  M.  -­‐  Eilander,  G.  -­‐  Kniesmeijer,  T.  –  Lamb,  R.  –  Mirani,  N.  –  Rohde,  C.  –  Roothart,  H.  –  Schönfeldt,  E.  –  Hoff,  van  den  R.  -­‐  Witmer,  M.  (2012).  Trendrede  2013.  Verkregen  op  1  november  2012  via:  <http://www.scribd.com/fullscreen/102150292?access_key=key-­‐1tnqm2udwme6x85pvzfm>  

 5. Buysere,  de  K.  –  Gajda,  O.  –  Kleverlaan,  R.  –  Marom,  D.  (2012).  A  Framework  for  European  

Crowdfunding.  Verkregen  op  5  november  2012  via:  <http://www.crowdfundingframework.eu>    

6. De  tafel  van  zes  (2011).  Minder  waar  het  kan,  beter  waar  het  moet.  Verkregen  op  10  november  2012  via:  <http://www.wkc.nl/page/695/nl>  

 7. Driel,  M.  Van  (2012).  Crowdfunding  gaat  niet  over  geld.  Verkregen  op  4  oktober  2012  via:  

<http://stoerboek.nl/index.php/2012/09/crowdfunding-­‐gaat-­‐niet-­‐over-­‐geld/>    

8. Floor,  J.M.G.  &  Raaij,  van  W.F.  (2006).  Marketingcommunicatiestrategie.  Groningen:  Wolters-­‐Noordhoff.  

 9. Gents.  Wat  is  motivatie.  Verkregen  op  26  oktober  2012  via:  

<http://www.zelfontplooiing.nl/motivatie.htm>    

10. Grinten,  van  der  J.  (2004).  Mind  the  gap:  stappenplan  identiteit  en  imago.  Amsterdam:  Boomonderwijs.  

 11. Hell,  L.  (2011).  Voordekunst  winnaar  Logeion  Grand  Prix  Online  Communicatie.  Verkregen  op  5  

november  via:  <http://www.communicatieonline.nl/nieuws/bericht/voordekunst-­‐winnaar-­‐logeion-­‐grand-­‐prix-­‐online-­‐communicatie/>  

 12. Howe,  J.  (2006).  Crowdsourcing:  A  Definition.  Verkregen  op  1  november  via:  

<http://crowdsourcing.typepad.com/cs/2006/06/crowdsourcing_a.html>    

13. Jong,  de  G.  (2011).  Crowdfunding  reddingsboei  voor  de  kunst?  Verkregen  op  5  november  2012  via:  <http://www.eenvandaag.nl/binnenland/37936/crowdfunding_reddingsboei_voor_de_kunst_>  

 14. Kaap,  van  der  G.  (2006).  Toegepast  communicatieonderzoek.  Amsterdam:  Boomonderwijs.  

 15. Klaan  (2012).  Cultureel  ondernemerschap.  Verkregen  op  5  november  2012  via:  

<http://kunst-­‐en-­‐cultuur.infonu.nl/diversen/104790-­‐cultureel-­‐ondernemerschap.html>    

Page 48: Communicatie voor een donatie - Eva Leen 2013 · 2018-10-16 · ! 3! Communicatie!voor!eendonatie! Een!onderzoek!naar!de!ondersteuning!op!het!gebied!van!communicatiebij!crowdfundingkunstprojecten

  48  

16. Klaasse,  R  &  Schellens,  P.J.  (2006).  Communicatiekundig  ontwerpen:  methoden  perspectieven  en  toepassingen.  Assen:  Van  Gorcum.    

17. Kleverlaan,  R.  (2011).  De  motivatie  van  donateurs  bij  crowdfunding.  Verkregen  op  5  november  2012  via:  <http://www.frankwatching.com/archive/2011/12/12/de-­‐motivatie-­‐van-­‐donateurs-­‐bij-­‐crowdfunding/>  

 18. Kleverlaan,  R.  (2011).  Succesvolle  crowdfunding-­‐campagnes:  storytelling,  urgentie  en  communicatie.  

Verkregen  op  5  november  2012  via:  <http://www.frankwatching.com/archive/2011/08/09/succesvolle-­‐crowdfunding-­‐campagnes-­‐storytelling-­‐urgentie-­‐en-­‐communicatie/>  

 19. Metz,  K.  (2012).  Cultureel  ondernemen:  crowdfunding.  Verkregen  op  1  oktober  2012  via:  

<http://historiek.net/overige/cultureel-­‐ondernemen/6016-­‐cultureel-­‐ondernemen-­‐crowdfunding>    

20. Ministerie  van  Onderwijs,  Cultuur  en  Wetenschap  (2012).  Cultuur  in  Beeld  2012.  Verkregen  op  1  november  via:  <  http://www.rijksoverheid.nl/documenten-­‐en-­‐publicaties/rapporten/2012/10/22/cultuur-­‐in-­‐beeld-­‐2012.html>    

   

21. Nederstigt,  A.T.A.M.  &  Poiesz,  Th.B.C.  (2006).  Consumentengedrag.  Groningen:  Wolters-­‐Noordhoff.    

22. Nic  Baddour  (2011).  Indiegogo  Insight:  Campaign  Updates  Every  1-­‐5  Days  Doubles  Contributions.  Verkregen  op  26  oktober  2012  via:  <http://www.indiegogo.com/blog/2011/10/indiegogo-­‐insight-­‐update-­‐every-­‐1-­‐5-­‐days.html>  

 23. Nuzakelijk  (2012).  Crowdfunding:  hoe  maak  je  het  een  succes?  Verkregen  op  1  november  2012  via:  

<http://www.nuzakelijk.nl/ondernemen/2756736/crowdfunding-­‐maak-­‐succes.html>    

24. Oomkes,  F.R.  (2000).  Communicatieleer:  een  inleiding.  Leusden:  Bomonderwijs.    

25. Riel,  van  C.B.M.  (2003).  Identiteit  en  imago:  recente  inzichten  in  corporate  communication-­‐  theorie  &  praktijk.  Den  Haag:  Sdu  Uitgevers  bv.  

 26. Vliet,  van  K.  (2012).  Crowdfunding:  waarom  doen  we  mee?  Verkregen  op  26  oktober  2012  via:  

<http://igitur-­‐archive.library.uu.nl/student-­‐theses/2011-­‐1221-­‐200440/Crowdfunding,%20waarom%20doen%20we%20mee%3F.pdf>  

 27. Vliet,  van  K.  (2012).  Kunst  zoekt  crowd.  Verkregen  op  5  november  2012  via:  

<http://www.rektoverso.be/artikel/kunst-­‐zoekt-­‐crowd>    

28. Volkskrant  (2012).  De  belangrijkste  punten  uit  het  regeerakkoord  op  een  rij.  Verkregen  op  1  november  2012  via:  <http://www.volkskrant.nl/vk/nl/11704/Kabinetsformatie/article/detail/3339165/2012/10/29/De-­‐belangrijkste-­‐punten-­‐uit-­‐het-­‐regeerakkoord-­‐op-­‐een-­‐rij.dhtml>