Collage Missie Visie DalfsenOp basis van de Primos prognose 2007 van ABF Research Bevolking heeft...

Collage Missie | Visie 2020 Dalfsen

Juni 2008


Inhoud

• Introductie• Trends en ontwikkelingen• Demografie• Sterkte | Zwakte• Bestaand beleid• Provinciale ontwikkelingen• De Schouw

LeefbaarheidNatuur, landschap en waterRecreatie en ToerismeEconomische ontwikkeling

• Strategische opgaven• Ontwikkelingsrichtingen• Vervolg

Voor u ligt een collage van Dalfsen. Deze bevat bouwstenen voor het ontwikkelen van eennieuwe missie | visie voor het jaar 2020. Het samen bouwen aan een visie vraagt om eengedeeld vertrekpunt. Dit document schetst een aantal ankerpunten waaruit - in interactietussen de gemeenteraad en bewoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven - denieuwe missie | visie kan groeien.

Bewust is gekozen voor de vorm van een collage. Wie naar 2020 wil kijken, zal moetenuitstijgen boven de waan van de dag en onzekerheden moeten accepteren. De collage schetsthet vertrekpunt anno 2008. Verder worden trends en ontwikkelingen geschetst op diverseschaalniveaus. Tot slot zijn de resultaten van de Schouw verwerkt, een verkenning van destrategische thema’s voor de missie | visie door raadsleden en sleutelfiguren uit desamenlevingvan Dalfsen.

Dit document is een fasedocument in een voortdurend proces, een tussenstap om op voort tebouwen. Het bevat stof tot nadenken. In het vervolg zal met bewoners en andere betrokkenpartijen invulling worden gegeven aan de missie | visie 2020 van Dalfsen.

Introductie


Trends en ontwikkelingen


Sociaal-maatschappelijke trends• Vergrijzing en ontgroening, op termijn stagnatie bevolking• Van individualisering naar socialisering• De mondige burger• Ongelijkheid welvaartsverdeling• Multiculturele samenleving• Vermaatschappelijking van zorg• Behoefte aan identiteit, zingeving en dematerialisering

Economische trends• Globalisering en verplaatsing productie van• Regionalisering: groeiende concurrentie tussen regio’s• Toename mobiliteit• Technologisering: kleiner, sneller, beter

Trends en ontwikkelingen


Ruimtelijke trends• Concentratie en deconcentratie verstedelijking• Stagnerende woningmarkt (doorstroming)• Multifunctioneel en meervoudig ruimtegebruik• Toenemende aandacht 'onderste lagen’: bodem, water en landschap• Verandering functie landelijk gebied: landbouw en natuur en recreatie en...• Meebewegen met water en klimaat

Bestuurlijke trends• Opkomst netwerksamenleving, gemeente als regisseur• Grensoverschrijdend denken en handelen• Participatieve democratie: politiek en samenleving

Bevolkingsopbouw Gemiddelde woningbezetting

Gezinssamenstelling Woningvoorraad

Demografie


Demografie


Op basis van de Primos prognose 2007 van ABF Research Bevolking heeft SGBO dedemografische ontwikkelingen voor Dalfsen in beeld gebracht. Dit onderzoek geeft inzicht inde te verwachten gevolgen bij ongewijzigd beleid. De belangrijkste (voorlopige) conclusieszijn:

• De bevolking blijft tot 2020 stijgen (van 26.540 naar 29.048 inwoners)• Het aantal kinderen (tot 14 jaar) en het aantal 30-45 jarigen neemt af, het aantal 45+ers

neemt steeds sterker toe (ontgroening en vergrijzing).• De gezinssamenstelling verandert: meer eenpersoons- en ‘kleinere’ huishouden.• Er blijft meer vraag naar woningen dan aanbod (tekort van circa 150 woningen in 2020)

Op langere termijn is er sprake van een omslag van groei naar krimp. Diverse gebieden inNederland hebben daar op dit moment al te maken met bevolkingskrimp. Dit biedt nieuwekansen en uitdagingen, ook in het kader van de missie | visie 2020

Demografie


De inwoners van Dalfsen (95,3%) zijn (zeer) tevreden met hun woonomgeving. 93,8% geeft aanzich thuis te voelen in de buurt en 94,5% is tevreden met de groenvoorziening in de omgeving.Overlast en criminaliteit liggen op een zeer laag niveau.

Vanuit de Wmo kunnen burgers zoveel mogelijk blijven deelnemen aan de maatschappij, ookmensen met een beperking. De gemeente zorgt er dan voor dat men de benodigde ondersteuningkrijgt. Inwoners kunnen hiervoor terecht bij het Wmo-loket De Spil. Het gaat veelal om het slimcombineren van wonen, welzijn en zorg.

In samenhang met de demografische ontwikkeling is er sprake van een toename in de vraag naar:

• Huisartsenzorg (van 13 van 14 huisartsen in 2020);• Bedden in verzorgingshuizen (van 144 naar 175 bedden in 2020• Aanleunwoningen (van 82 naar 133 woningen in 2020)• Winkels (van 322 naar 354 winkel in 2020)

De Sportparticipatie is relatief hoog. Door de veranderende bevolkingssamenstelling stijgt de vraagnaar sportvoorzieningen niet in absolute zin (wel andere activiteiten).

Financiëlereserves

Laagdrempelig

Sociaal beleid

NoaberschapNabijheid

ZwolleBenutten Vecht

Demografischeontwikkeling

Onderlingebereikbaarheid

Onderscheidendvermogen

Decentralisatie beleid

Individualisering

Sterkte Zwakte

Kans Bedreiging

Relatie met kernen

Sterkte | zwakte


Bestaand beleid


Bestaand beleid


De missie | visie “Dalfsen Stroomopwaarts” is in mei 2002 vastgesteld. Zoals het actueleRaadsprogramma aangeeft, is er sindsdien veel gebeurd. “Veranderende tijden vragen omoplossingsrichtingen gebaseerd op nieuwe inzichten. Er kan enkel gegist worden naar deuitdagingen, vragen en problemen van de toekomst. Wel kan er getracht worden op basis vande trends van het verleden en de gegevens van vandaag een beeld van morgen te vormen.Datis in 2002 geprobeerd te doen. En is goed om dat in 2008 opnieuw te doen.” Hetbestuursprogramma 2006-2010 geeft handvatten voor de ontwikkeling van de nieuwe visie:

Kernkwaliteiten van de gemeentelijke organisatie: ondernemend, klantgericht, sociaal enkwaliteit. Wij willen een veilige, aantrekkelijke en sociale gemeente zijn. De ambitie isspecifiek gericht op:

• de gevolgen van de vergrijzing;• het jongerenbeleid;• de aandacht voor minder draagkrachtigen en sociaal zwakkeren;• de zorg in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO);• een gunstig ondernemersklimaat bewerkstelligen.

Provinciale ontwikkelingen


Het bruist in het Vechtdal. Veel partijen werken samen om wonen, werken en recreëren in hetVechtdal nog aantrekkelijker te maken. De klimaatverandering betekent een extra uitdaging voorde waterveiligheid en de waterberging. De overheid werkt aan een nieuwe visie voor het Vechtdal.Voor deze visie gelden 5 statements:

(1) Ga voor de volle winst van de levende rivierDe Vecht moet meer ruimte krijgen, zodat de bewoners in het Vechtdal beter beschermd wordentegen overstromingen. Dit biedt kansen om de natuurlijke loop van de rivier terug te brengen ennatuur te ontwikkelen. De volle winst van de levende rivier vraagt om de Vecht te beschouwen alseen samenhangend geheel.

(2) Maak van het winterbed een grote open ruimte voor landbouw & natuurHet winterbed is een open landschap en biedt kansen voor landbouw en natuur, maar ook voorrecreatie. We zoeken naar mogelijkheden om landbouw, natuur en recreatie te combineren. Hier ishet streven om grotere gebieden als geheel te bekijken. Dat vergt innoverende technieken en goedeinpassing van de landbouw en natuur, zonder daarbij de verschillende belangen uit het oog teverliezen.



(3) Maak de rivier de voorkant van het VechtdalDe Vecht kan een verbindende schakel zijn voor wonen, werken en recreëren in het gebied. Opgoed gekozen plekken kan de Vecht toegankelijker worden, waardoor bewoners en bezoekers deVecht meer kunnen “beleven”. De Vecht mag op sommige plekken wel wat nadrukkelijkerzichtbaar worden en deel gaan uitmaken van het landschap.

(4) Organiseer bezoekersstromenVerschillende groepen hebben verschillende wensen. Grotere publiekstrekkers moeten de rust ennatuur in andere gebieden niet verstoren. Het is denkbaar om zones voor verschillende functies temaken, waarbij zowel rust als drukte en vermaak een plek hebben. Het Vechtdal kan het decor zijnvoor de verschillende activiteiten. Het aanbod is gericht op diverse doelgroepen. Daarnaast blijft denatuur rond de Vecht iets om zuinig op te zijn.

(5) Maak de Vecht manifestDe Vecht en het Vechtdal hebben een rijke geschiedenis. De Vecht verbindt plaatsen, mensen enverhalen. Zoveel moois mag bekend worden. Een stevige identiteit kan helpen om duidelijk temaken hoe mooi het Vechtdal is. Het nieuwe beeldmerk van het Vechtdal Overijssel kan hiervoorgoed behulpzaam zijn.



De provincie Overijssel gaat in het komende jaar de beleidsplannen op verschillende onderwerpensamenvoegen tot één plan: de omgevingsvisie. Eén overzichtelijke, transparante omgevingsvisie alshèt provinciale beleidsplan voor het fysieke leefmilieu. Vijf thema’s staan centraal:

• Klimaat en water• Verstedelijking• Landelijk gebied• Ruimtelijke kwaliteit• Duurzaamheid



• Noord Overijssel presteert ondanks groeiondergemiddeld (27e in Top 40);

• Dalfsen heeft lichte stijging aantalbedrijfsvestigingen.

• Gemiddeld besteedbaar inkomen inDalfsen is 17,3 duizend euro, iets lager danhet Nederlands gemiddelde.

• Opvallend is de groeiende vitaliteit enfinancieel vermogen ouderen

• Verschuiving in sectoren. Groei met namein zakelijke dienstverlening, welzijnswerken gezondheidszorg;

• Deelname aan ‘Leader+’ is kans voorvitaal platteland

De schouw van 24 april 2008: een toer door het gebied met raadsleden, bewoners envertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld met discussies over belangrijkethema’s voor de toekomst:

• Economische ontwikkeling• Water (natuur en landschap)• Recreatie en Toerisme• Leefbaarheid

De belangrijkste discussiepunten en suggesties voor de toekomst worden in hethiernavolgende toegelicht

Schouw van Dalfsen


Economische ontwikkeling


Bezoek aan bedrijventerrein Hessenpoort, presentatie door de heer Van de Kerkhof, projectleider

• Tijdens een rondrit schetst de heer Van de Kerkhof de ontwikkelingen op Hessenpoort. Doelstellingvan dit terrein blijft het huisvesten van grote bedrijven, die op lokale terreinen uit hun jasje groeien.

• Zijdelings worden evenwel ook kleinere bedrijven toegelaten op Hessenpoort.• Hessenpoort investeert in architectuur, landschap, natuur en milieu. De bedrijven moeten een

passende uitstraling hebben en er wordt kritisch gekeken naar de landschapsstoffering. Door deonvoorspelbaarheid van de invulling van het terrein is een gezamenlijk energie-project niet van degrond gekomen.

• Aandachtspunt voor Dalfsen is de aankleding van Hessenpoort aan de ontsluitingsweg naar Dalfsen.Destijds zijn daarover afspraken gemaakt met Zwolle.

• Ander strategisch aandachtspunt is de ontsluiting. Door de vestiging van een Van der Valk hotel enIkea zal de ontsluiting van Hessenpoort - en daarmee van Dalfsen - kritisch moeten worden gevolgd.

• Dat geldt ook voor de aanleg c.q. verbreding van nieuwe hoofdontsluitingswegen vanuit Dalfsen enAlmelo (N35). Door de ontwikkelingen op Hessenpoort bestaat het gevaar dat dekeuzemogelijkheden hieromtrent worden beperkt.

Water (natuur en landschap)


Bezoek MooiRivier, presentatie door mevrouw De Rie, Programmaleider “Ruimte voor de Vecht”

• Veranderende klimatologische omstandigheden vragen om een radicaal andere aanpak vanwaterbeheersing. Niet langer wordt gekozen voor het steeds verder verhogen van de dijken (grotereramp als het dan toch mis gaat, aantasting landschap), maar juist voor het geven van ruimte aan hetwater, in combinatie met ontwikkeling natuur en landschap en recreatie en toerisme.

• Het concept van de “dynamische laaglandrivier” probeert een oplossing te bieden voor ogenschijnlijktegenstrijdige belangen van water, natuur, landschap en economische functies. Door gerichteontwikkeling krijgt soms de ene functie (meer) ruimte, soms de andere.

• Ondanks de ambitie van het laten samengaan van belangen, ontstaat in de praktijk een spanningsveldtussen ecologie en economie. In hoeverre willen we bijvoorbeeld de recreant tegemoet komen(economische factor)? Waar ligt het omslagpunt, wanneer snijden we ons zelf in de vingers? (teweinig ruimte voor water, achteruitgang natuurwaarden of onbeheersbare bezoekersstromen)

• De natuur breidt maar uit. Wat is nog de rol van de landbouw in Dalfsen? Waar kan men nog echtboeren? Hoe moet dat naar de toekomst toe? Zij zorgen ook voor het landschap!

• Voor 2020 is een herijking nodig van het samenspel van de functies in het landelijk gebied:landbouw, natuur en recreatie.

Recreatie en toerisme


Bezoek aan Camping Starnbosch, toelichting door de heer Halverhout, campinghouder

• De campinghouder vertelt vol trots over zijn bedrijf. Hij onderneemt in een nichemarkt: bezoekersdie op rust zijn naar rust en ruimte en daarbij de band met de natuur en het buitenleven aan willenhalen (bijvoorbeeld gezinnen met jonge gezinnen uit de Randstad).

• Kwantitatieve uitbreiding is voor de sector geen optie, een voortdurende kwaliteitsslag wel.• De sector staat onder druk: het is moeilijk om het aantal bezoekers vast te houden, o.m. vanwege lage

vliegtarieven. Dit gebeurt ook in Dalfsen. Voortdurend investeren in kwaliteit en vernieuwen is hetdevies.

• Om de positie van Dalfsen en omgeving in deze sector vast te houden, is nodig:• Samenwerking tussen bedrijven in de regio (Vechtdal en daarbuiten)• En met andere sectoren: cultuur, cultuurhistorie, evenementen• Promotie, marketing• Investeren in bereikbaarheid• Verlenging van het seizoen

Leefbaarheid


Bezoek De Mozaïek, Lemelerveld, presentatie door de heer Temmink (BMC) en Plaatselijk Belang

• Hier is een prachtige multifunctionele accommodatie neergezet - essentieel voor de leefbaarheid inhet dorp - mede dankzij grote inzet vanuit de plaatselijke bevolking

• Bij ontwikkeling en (vooral) beheer is het belangrijk om naast burgers ook maatschappelijkeorganisaties in te schakelen, zoals zorginstellingen en woningcorporaties. Leefbaarheid is immersook hun belang en zij zijn steeds vaker bereid hierin (fors) te investeren.

• De bevolking van Lemelerveld is zeer actief, maar elders in Dalfsen zijn ook bewoners actief enkomen vergelijkbare initiatieven van de grond.

• Dergelijke initiatieven vanuit de bevolking zijn van groot belang voor leefbare kernen. Welke rol wilde gemeente hierin nemen:

• faciliteren alleen daar waar initiatieven zich voordoen (selectief, keuzes maken)• ook actief trekken daar waar zich weinig/geen initiatieven voordoen (verdeling, spreiding)

• De hamvraag is of er onderscheid tussen kernen mag ontstaan en hoe moet worden omgegaan metbelangen die boven de dagelijkse leefomgeving van de kern uitstijgen.

• Als succesfactor is in elk geval benoemd dat een actieve burgerij een stabiel en faciliterend bestuurnodig. Onderling vertrouwen is daarbij van cruciaal belang.

Strategische opgaven


• De Kracht van DalfsenIn een toenemende concurrentie om burgers, bedrijven en investeerders is eenonderscheidend profiel steeds belangrijker. Werkt Dalfsen aan een eigen herkenbaarimago of haakt het als satelliet aan bij de kracht van grote buur Zwolle?

• Het antwoord op demografische ontwikkelingenVoorlopige voorspellingen gaan nog uit van een lichte groei. Dat laat onverlet dat ookhier de gevolgen van krimp (op termijn) merkbaar zullen worden. Op welke manier gaatDalfsen daarmee om? Afwachtend, Prudent of Pro-actief?

• Hernieuwde verhoudingen in het buitengebiedDe veelheid aan functies in het buitengebied vraagt om een duurzaam perspectief.Welke rol kennen we toe aan De Vecht? Welk leidend beginsel staat aan de basis van deontwikkeling van het buitengebied? Buitenplaats, Vitale plattelandsgemeente, GroeneOase, of?

• Positiebepaling in de netwerksamenleving van morgenHet aangaan van slimme verbindingen wordt steeds belangrijker. Op welke terreinen wilDalfsen samenwerking zoeken in de regio, aanhaken bij anderen, of juist voorop lopen?Welke rol pakt de gemeente richting burgers en maatschappelijke partners Wat mogenwe van burgers zelf verwachten?

Ontwikkelingsrichtingen


Selectievesamenleving

Complete samenleving

NetwerkspelerKlassiek bestuur

Vervolg


• 12 juni: Sessie gemeenteraad (samen met Ommen)• 18 juni: Thema avond Leefbaarheid in Dalfsen• 19 juni: Thema avond Economische Ontwikkeling in Dalfsen• 24 juni: Thema avond Buitengebied in Hoonhorst• Zomerperiode: Opstellen scenario’s op basis van input tot dan toe• Augustus: Bespreking scenario’s door gemeenteraad• September: Bespreking scenario’s met bevolking op Dag van de Toekomst• Oktober: Afronding Missie | Visie 2020 en voorbereiding besluitvorming

Collage Missie Visie DalfsenOp basis van de Primos prognose 2007 van ABF Research Bevolking heeft...

Documents

Transcript of Collage Missie Visie DalfsenOp basis van de Primos prognose 2007 van ABF Research Bevolking heeft...