Coach Wegwijzer

88
FIRST ® LEGO ® League Coach Wegwijzer De route naar een succesvol team!

Transcript of Coach Wegwijzer

Page 1: Coach Wegwijzer

FIRST ®LEGO® League

Coach WegwijzerDe route naar een succesvol team!

Page 2: Coach Wegwijzer

COPYRIGHT EN GEREGISTREERDE HANDELSMERKEN© 2012 Stichting Techniekpromotie, FIRST® en the LEGO® Group. Officiële

FIRST® LEGO® League (FLL) Teams en deelnemende organisaties zijn bevoegd

om reproducties van deze handleiding te maken voor de deelnemende teams en

organisaties.

Elk gebruik, reproductie of duplicatie van deze handleiding voor doeleinden

anders dan direct gerelateerd aan het FLL team is ten strengste verboden

zonder nadrukkelijke schriftelijke toestemming van FIRST® LEGO® League.

LEGO®, MINDSTORMS®, FLL, Robotics Invention System®, RCX®, NXT®, Team

Challenge Set® en RoboLab® zijn handelsmerken van the LEGO® Group.

FIRST®, het FIRST® logo, FIRST® Robotics Competition, FRC®, FIRST® Tech

Challenge, FTC®, Gracious Professionalism™ zijn handelsmerken van US FIRST.

FIRST® LEGO® League, Junior FIRST® LEGO® League, FLL®, Jr FFL®,

themanamen en themalogo’s, zoals Body Forward™ en het Body Forward™

Logo zijn gezamenlijke handelsmerken van US FIRST en the LEGO® Group.

Elk gebruik of reproductie van het FLL logo is beperkt zonder specifieke

toestemming van the LEGO® Group.

FLL Benelux wordt georganiseerd door Stichting Techniekpromotie in Eindhoven

onder licentie van FIRST® en the LEGO® Group.

Geschreven en vertaald door Suzanne Raaijmakers in opdracht van Stichting Techniekpromotie.

Versie maart 2012.

Page 3: Coach Wegwijzer

FIRST® LEGO® League Core Values™ (FLL® kernwaarden)

• Wijzijneenteam.• Methulpvanonzecoachesenmentorendoenwijhetwerkomoplossingen tevinden.• Wezijnonservanbewustdatonzecoachesenmentorennietallesweten. Welerensamen.• Werespecterenhetprincipevaneenvriendschappelijkecompetitie.• Watweontdekkenisbelangrijkerdanwatwewinnen.• Wedelenonzeervaringenmetanderen.• WelatenGraciousProfessionalism™enCoöpertition™zieninalleswatwe doen.• Wehebbenplezier!

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•3

Page 4: Coach Wegwijzer

De FLL® Coach Belofte

AlsFIRST®LEGO®League(FLL®)coachbenjeverantwoordelijkvoorhetuitdragenvandeFLLCoreValues(FLLkernwaarden)naardeteamleden,vrijwilligersenanderebetrokkenen.

VanalleFLLteamswordtverwachtdatzijzichhoudenaandeFLLregelsenrichtlijnenzoalsdienubestaanenzoalszetijdenshetseizoenuitgevaardigdkunnenworden.Teamregels,richtlijnen,enbeleidenprocedureswordenbeschrevenindezewegwijzer.

Alservragenen/ofonduidelijkhedenzijn,aarzeldannietomeene-mailtesturennaarFLL®techniekpromotie.nl.

• Hetbelangvandekinderenstaatvoorop.BijdeFLLgaatheteromdat kinderenplezierhebbenengeprikkeldwordendoorwetenschapen technologie.Alleswatmijnteamdoetbeginteneindigtmetdatprincipe.• Dekinderendoenhetwerk.Ditishunkansomtelerenenzichte ontwikkelen.Dekindereninmijnteamdoenalhetonderzoek,lossen problemenopenbouwenaanoplossingen.Volwassenenmogenhenhelpen bijhetvindenvandeantwoorden,maarmogendeantwoordennietgeven nochdebesluitennemen.• Mijnteambestaatuitmaximaaltienleden,alleteamledennemendeelin slechtséénofficieelgeregistreerdFLLteam.Kinderendieop1november vanhetjaarvandebekendmakingvandeChallengedeleeftijdvan9t/m15 jaarhebbenmogenmeedoenalsteamlid.Elkteammagmaximaal2 teamledenhebbendieop1novembervanhetjaarvandebekendmakingvan deChallenge15jaarzijn.• Ikbenverantwoordelijkvoorhetlezenendoorgevenvanalleonderdelen vandeFLLrichtlijnenenregelsaanmijnteam,anderecoaches,vrijwilligers enouders.(DeFLLheeftcontactmetjeteamviahetemailadresvande coach)• Ikzalmijnteamleden,anderecoaches,vrijwilligersenteamsupporters aanmoedigenomdeFLLCoreValues(FLLkernwaarden)teontwikkelen entebeoefenen.Doorhetinspirerenvananderenmetwoordenen dadenweegspiegelthetteamhetdoelvanFIRSTomdecultuurinpositieve zinteveranderen.

4•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 5: Coach Wegwijzer

1.Inleiding

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•5

Page 6: Coach Wegwijzer

1. Inleiding

Jestaataanhetbeginvaneenwaanzinnigeervaringvoorjouenjeteam;meedoenaandeFIRST®LEGO®League(FLL®)indeBenelux.OfhetnudeeerstekeerisdatjealscoachmeegaatdoenofjebenteendoorgewinterdeFIRST®LEGO®Leaguecoach;iederjaarisdeFLL*weereensensatieopzich.

DeFIRST®LEGO®Leagueiseenwedstrijddiejongerentussende9en15jaaruitdaagtomdemaatschappelijkerolvantechniekentechnologieteonderzoekenaandehandvanverschillendeopdrachten.Deopdrachtenwordenelkjaaropgehangenaaneenthemaengedefinieerdindejaarlijkswisselende“Challenge”.Dekinderenwerkeninteamsvanmaximaaltiendeelnemersomdeopdrachtenzogoedmogelijktevervullenenlatenhetresultaatzientijdensregionaleennationalefinales.

FIRST®staatvoor‘ForInspirationandRecognitionofScienceandTechnology’.DestichtingFIRSTisopgerichtdoordeuitvinderDeanKamenomjongemensenteinspirerendeeltenemenaandeboeiendewereldvantechnologieenwetenschap.

Ookditjaarwordenmeerdan200.000jongekinderenuitgedaagdomteervarenhoehetisomproblemenoptelossendoormiddelvandetechnologievanvandaagendetoekomst.

DeFLLbestaatuitvieronderdelenwaaropdeteamswordenbeoordeeld:a Hetontwerpenenprogrammerenvanderobot.b Derobotwedstrijdopdewedstrijdtafel.c HetonderzoeksprojectrondomdeChallengevanhetseizoen.d DeKernwaarden(CoreValues)

IndezeCoachWegwijzervindjeinformatiediejouenjeteamkanhelpenenormesprongentemakenindewereldvantechniekenwetenschap.Eenwereldvolspanning,samenwerken,plezier,enthousiasme,creativiteit,vernieuwingensucces.

6•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 7: Coach Wegwijzer

DezeCoachWegwijzerdientgebruikttewordenalsnaslagwerktijdenshetproject.IndeCoachWegwijzervindjeverschillendetipsenvoorbeeldenvoorleukeennuttigeactiviteiten.

Uitgebreideinformatievindjeopwww.firstlegoleague.nl.

WijwensenjouenjeteamenormveelpleziertijdensdevoorbereidingenendeuitvoeringvandeFIRST®LEGO®League!

OrganisatieFIRST®LEGO®LeagueBenelux

StichtingTechniekpromotie

*Voor de leesbaarheid van het document wordt de afkorting FLL gebruikt voor FIRST® LEGO® League.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•7

Page 8: Coach Wegwijzer

2. Inhoud

1. Inleiding 6

2. Inhoud 8

3. SamenstellingvanhetFLLteam 9

4. Teamactiviteiten 33

5. Praktischezaken 41

6. Hetproject 45

7. Robot 61

8. Slotwoord 73

9. Bijlagen 75

8•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 9: Coach Wegwijzer

3.Samenstelling vanhetFLLteam

AandeFLLkaniedereenmeedoen!Meisjesenjongens,communicatiespettersentechnischekanjers,kritischetijgersensnellepraatjesmakers.Hetmooisteiswanneerjeeendiversgezelschaphebtdietakenenverantwoordelijk-hedenmetelkaardelen.Indithoofdstukzijnverschillendefasesvanhetprojectgekoppeldaantalentenvankinderen.Daarnaastzijnerverschillendetipsen‘Brainwaves’opgenomendiejetijdensjevoorbereidingkuntgebruiken.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•9

Page 10: Coach Wegwijzer

HetvormenenbegeleidenvaneenFLLteamvraagtomenthousiasme,organisatievermogeneneenflinkedosishumor.Dithoofdstukgeeftjeinzichtindeverschillenderollenentakendiecoaches,mentoren,expertsenvrijwilligerskunnenvervullenenopwelkemanierjehetteamkuntsamenstellen.

CoachDebelangrijksteeigenschapdiejealscoachmoethebbenomeenteamtekunnenbegeleiden,isvertrouwenindetalentenvanjeteam.Daarnaastmoetjeminimaal18jaarzijnomeengroepkinderenofficieeltemogenbegeleiden.

Belangrijkisdatjedekinderenhetwerklaatdoen.Hetishetprojectvandekinderen,dusgeefhenderuimteomteontdekken,maarookomtelerenvanfouten.Alscoachhebjedetaakomervoortezorgendatdekinderenzelflerenomtegaanmetdefrustratiesdieontwerpenenonderzoekenmetzichmeekunnenbrengen.

Alscoachontwikkeljenetalsdeteamledenkennisenvaardighedenwaardoorjemetandereogennaaruitdagingenkijkt,problemenomdraaitnaarkansenenhetbesteinjezelfenanderennaarbovenhaalt.Indithoofdstukleesjewelkerollenjealscoachallemaalhebtenopwelkemanierjealscoachjeteamkuntbegeleidennaarverschillendesucceservaringen.

T VACATURE COACH

Als coach heb je overzicht over de organisatie van de FLL. Je stimuleert kinderen samen op onderzoek uit te gaan en daagt ze uit samen te werken, verder te kijken en door te gaan wanneer het even niet mee zit. Je bent gedreven en wilt leren van kinderen. Je hebt een reflectieve houding en kunt kinderen positieve feedback geven. Je stelt vragen en laat kinderen zelf nadenken om tot een oplossing te komen. Je staat open voor te gekke ideeën en betrekt experts bij je team.Samen met kinderen, vrijwilligers, mentoren en ouders haal je het beste uit de kinderen en jezelf in een veilige omgeving.

10•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 11: Coach Wegwijzer

GroepsvormingHebjejeteambijelkaarenkentiedereenelkaaral,danishetgoedomtebeseffendaterweereenanderegroepsdynamiekontstaatwanneerdesamenstellingvandegroepverandert.De‘brainwaves’dieindeCoachWegwijzerstaanbeschreven,kunnenjeideeëngevenomhetgroepsgevoeltevergroten.Verderop,inhoofdstuk4,zijnenkeleactiviteitent.b.v.groepsvorminggenoemd.

Regels en afsprakenRegelsenafsprakenzijneromdesamenwerkingprettigtelatenverlopen.Afsprakenmaakjehetbestemetelkaar,zodathetderegelsvandegroepzijnennietalleenjouwregels.Spreekmetelkaarafdatjeelkaarmagaansprekenopdegemaakteafspraken.Inhoofdstuk4vindjeenkeleactiviteitent.b.v.hetomgaanmetregelsenafspraken.

Proces en resultaatAlscoachbegeleidjejeteamopinhoudenophetproces.Wanneerjehieropcoacht,zuljeervarendathetresultaatletterlijkhetresultaatisvaninhoud+proces.HetbelangrijksteisdathetmeedoenaandeFLLeenfeestisvoorjouendekinderen.

g Natuurlijk innoveren ‘Het maken van de robot gebeurde stap voor stap. We hebben veel

veranderd en geëxperimenteerd. Er waren leuke momenten en ook

zogenaamde ‘leerervaringen’ die op het moment zelf niet altijd even

handig waren. De robot, én wat hij allemaal kon, was voor ons een

logisch vervolg op dat wat we allemaal gedaan en meegemaakt

hadden. Voor de toeschouwers was het bijna revolutionair en konden

nauwelijks bevatten dat we dit met elkaar gedaan hadden.’

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•11

Page 12: Coach Wegwijzer

Doelen stellenOmmetjeteamietstebereikenishetaanteradeneengezamenlijkdoeltestellen.Hetbehalenvaneendoel,betekenteensucceservaring.Dezesucceservaringenzijnenormbelangrijkvoorhetopbouwenvanzelfvertrouwen.Zorgdatjevoorjezelfenjeteamdushaalbaredoelenstelt.WellichtbenjealbekendmethetSMART-principe.Hetiseenmanierdiejekuntgebruikendoelenduidelijktemakenvoorjezelfenanderen.

EenaanvullingopSMARTkunnendevolgendevragenzijn:• Watervaarjealsjehetdoelbereikt?Wathoor,zie,ruik,voelenproefje allemaal?• Krijgjeenergiewanneerjejedoelvoorogenziet?Ditisbelangrijkomvoorje doeltegaanenervoortezorgendatjejedoelbereikt.• Ishethalenvanjedoelgoedvoorjezelfenvoorjeomgeving?

g Begeleiden op inhoud Kim: ‘Hoe kan ik de robot deze kant op laten draaien?’

Coach: ‘Hoe deed je dat tijdens het oefenen?’

Kim: ‘Dat weet ik niet meer.’

Coach: ‘Hoe liet je hem rechtdoor gaan?’

Kim:’Om rechtdoor te gaan deden we het zo’ (ze laat zien dat ze beide

motoren draaide).

Coach: ‘Weet Bram het nog? Die hielp je tijdens het programmeren.’

Bram: ‘Volgens mij deden ze het maar met één motor.’

Coach: ‘Kun je het me laten zien?’

S Specifiek.Watwiljepreciesbereiken?Beschrijfditzogedetai

lleerdmogelijk.

M Meetbaar.Wanneerweetjedatjejedoelbereikthebt?

A Acceptabel. Ishetdoelacceptabel;pasthetbinnendeopdracht

?

R Realistisch.Dedoelstellingmoethaalbaarzijn.

T Tijdgebonden.Wanneer(intijd)moethetdoelbereiktzijn?

12•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 13: Coach Wegwijzer

ENKELE VOORBEELDEN VAN DOELEN: ‘Lolhebben’‘Aandachtvande(lokale)perskrijgen’’Voltooialtijddehelftvandemissies’‘Lostweemissieopeenuniekemanierop’‘Gebruikeenideevaniederteamlid’‘Maakmensenaanhetlachen’.

Hethoeftdusnietalleentegaanomhetwinnenvanprijzen,maardoelenkunnenookmeerophetprocesniveauliggen,zoalshetdeelnemenaanalleonderdelenvandeFLL.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•13

Page 14: Coach Wegwijzer

| Laatjeeigenverwachtinglosenbenverwachtingsvolinplaats vanvolvanverwachting.

| Alsjeeenschipwiltbouwenzoekdannietdebestetimmerlieden, maardegenemethetmeesteverlangennaardezee.

| Bespreekbijiederebijeenkomstwatjewiltbereikenenhoejulliedit gaandoen.Hetmaaktkinderenbewustdatzezelfstappenmaken

omhetresultaattebereiken.

Vragen stellenVragenstellenismisschienweldebelangrijkstevaardigheiddiejealscoachkuntontwikkelen.Doorhetstellenvanvragenzorgjeervoordatkinderenhuneigenprobleemoplosseneneropeenanderemaniertegenaankijkenwaardoorzemeermogelijkhedenzien.

Belangrijkbijhetstellenvanvragenisluisterenenobserveren.Hetlichaamliegtnooitenreageerteerderdanwatiemandzegt.

Voorbeeldvragen;

• Watzouergebeurenals…?

• Hoezoueentechnicusnaardeze

uitdagingkijken?

• Opwelkemanierheeftditinvloedop…

• Steldathetzozouzijn,hoezouhetdan

voorjouzijn?

•Watzorgtervoordatjijdenktdatditzo

zoukunnen?

• Watzoujouhelpenhetanderstezien?

• Hoekunjehetprobleemweloplossen?

• Alshetopgelostis,hoeishetdan?

• Wathebjeallemaalalgedaan?

• Welkevraagzoujijstellen?

• Hoezo?

• Hoebedoelje?

• Kunjemeuitleggenwaarom?

14•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 15: Coach Wegwijzer

Bevorderen van de creativiteitCreativiteitisessentieelomtekomentotvernieuwing.Creatiefzijnencreatiefdenken,betekentanderszijndananderen.Doenwatnietiedereendoet.Iedereenkanzijneigencreativiteitbevorderen.

Enkele creativiteitskillers zijn:• jamaar;• daarhebbenwegeentijdvoor;• datkanniet;• datistemoeilijk;• datmagvastniet.

Creativiteitaanjagers zijn:• vragenstellen;• eencomplimentgevenwanneer iemandmeteenideekomt;• onderzoekenwatwelkan;• zorgenvoorontspanningenandere activiteitendan‘serieuswerken’;• humor.

T EVEN ANDERS

Wat levert het op?Je krijgt de kans om buiten een bepaald patroon te denken en dat kan heel ontspannend zijn.Hoe?Heel kort staan hier een paar ideeën beschreven:• Ganaardespeeltuinenschommeleven.• Doeallemaaljeschoenenuitenlooplekkeropjesokkenofblotevoeten.• Intweetallen:tekeneenkrasofsnellerarevormopeenstukjepapierenlaat de ander er iets van maken.• Neemtweevoorwerpeningedachtenenmaakvandezetweevoorwerpeneréén.• Schrijfeenwoordachterstevorenopenprobeerhetuittespreken.• Ruikwatjeomjeheenruikt.Komjetotdriegeuren?• Zetmuziekopendansmetelkaar.• Gastaanenbuignaarvoren.Kunjevoorstellendatjenuophetplafondloopt?• Kijknaardewolken.Kunjevormenherkennen?• Maakgrappenzoals:hetisgeelmetrodestippen(eenbanaanmetdemazelen).

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•15

Page 16: Coach Wegwijzer

Rijke leeromgevingDevoorbereidingendewedstrijdvandeFLLvindtplaatsineenfysiekeensociaalemotionele,rijkeleeromgeving.Datwilzeggeneenomgevingwaareenkindzichopbeidevlakkenveiligvoelt,zichkanontplooienentalentenverderkanontwikkelen.

>> SOCIAAL EMOTIONELE RIJKE LEEROMGEVINGEenplaatswaareenkindzichzelfkanzijneneigenverantwoordelijkheidkrijgtiseensociaalemotionelerijkeleeromgeving.Ditbetekentvoordecoachdathijkinderenvertrouwtenuitgaatvanhuntalentenzeruimtegeeftomzichteontwikkelen.Eriseenbasisvanwederzijdsrespectwaarkinderenenvolwassenenvanelkaarlerenopgelijkniveau.

g Coach: ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de robot sneller gaat op

het rechte stuk?

Boba (9 jaar): ‘Als we er nou een lucifer aan vastmaken dan gaat ie

vast sneller.

Coach: ‘Waarom denk je dat?’

Boba: ‘Dat zie ik bij een raket ook, en die gaat heel snel’.

Ties (11 jaar): ‘Nee een raket gaat niet door het vuur sneller, maar

door de druk volgens mij. Daar hebben we een keer een proefje over

gedaan’.

Coach: ‘Wie wil onderzoeken en daarna aan ons uitleggen hoe het

komt dat een raket snel gaat? Dan kunnen we daarna experimenteren

of we onze robot met deze informatie sneller kunnen laten gaan.’

Kim (die heeft meegeluisterd): ‘Dat wil ik wel doen.’

| Doorhetwoord‘maar’ineenzintezettenontkrachtjealleswatje vóórde‘maar’gezegdhebt.Vervanghetwoordje‘maar’eensdoor

‘en’injezinnenenjekuntalleszeggen.Bijvoorbeeld:‘Jehebtdit

helemaaltopgedaan,enalsjedespullenopruimt,zodatwezede

volgendekeerweereenvoudigterugkunnenvindenvindikhet

helemaalgeweldig.

16•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 17: Coach Wegwijzer

Fysieke rijke leeromgevingHetisfijnwanneerdekinderenineenprettigeruimtekunnenwerkenaandevoorbereidingenvandeFIRSTLEGOLeague.Alscoachhebjedeverantwoordelijkheiddatdezeruimteiniedergevalschoonenveiligisvoorkinderen.Wanneerjedewoordvelden,collages,logo’s,ontwerptekeningenendergelijkevandekinderenopkunthangeninderuimtewaarjewerkt,draagtditbijaaneenpositievebelevingenbetrokkenheidvandekinderen.Daarnaastheefthetookeenfunctiedatjedeinformatiediejeverzameltdeeltmetanderendiederuimteookgebruiken.

Maakjegebruikvaneenklas,danzoujeeenprikbordvoordeFLLkunnenreserverenenditals‘etalage’gebruiken.

Teambuilding

De kracht van leeftijdsverschillenErisgeenvasteregeloverhoejemetjongereteamledentot12jaarenteamledenvan12enouderommoetgaan.Uitdepraktijklijktwelnaarvorentekomendateenteammetverschillendeleeftijden,netalsineengezin,goedpresteert.Kinderenlerenvanelkaarenhetverschilinleeftijdmaaktdaterminder‘concurrentie’is.Voorkinderenvan12jaarenouderzijndesocialeaspectenzoals‘erbijhoren’ergbelangrijk.Isdegroepgemixt,danvaltditinzekerezinweg.

| Zegeenseenkeerniets,enneemafstandomtekijkenwater allemaalgebeurt.Hetlevertjeveelinformatieop.

| ‘Eenlichaamliegtnooit.’Alserietsnietsnorzit,ziejeheteerderdan datjehethoort.Kijknaarkinderenwanneerzepraten.Hebjehet

gevoeldathetnietkloptwatzezeggenomdatjehetanderszietof

voelt,zegditdantegenze,ofhoudzeevenindegaten.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•17

Page 18: Coach Wegwijzer

In‘normale’omstandighedeniseenleeftijdsverschilvandriejaarprimaomdaterzo,voorzoweldejongerealsdeouderedeelnemers,voldoendeleerervaringenzijn.EchterkanhetzijndateenzeergetalenteerdejongeFLL-erzichaansluitbijeenouderegroepenhierprimauitdeverfkomt.

ReflectieGeregeldreflecterenhelptjeominzichttekrijgenindatwatjedoeteniseenvaardigheiddiejealscoachbijjezelfendekinderenverderwiltontwikkelen.Reflectievragenkunnenjehierbijhelpen.Voorbeeldenvanreflectievragenzijn:

| Voorallekinderen(envaakookvolwassenen)geldt: • Uitleg,ondersteuntmetvoorbeeldenenafbeeldingen,

komtbeterover.

g ‘In het begin liet ik de bijeenkomsten heel erg vrij, maar het werd voor mij

te onoverzichtelijk. Bij een volgende bijeenkomst heb ik dit met de kinderen

gedeeld. We hebben toen samen een manier bedacht om een structuur in de

bijeenkomsten te brengen.

• Webeginnenmettezeggenoferdingenzijn,diebelangrijkzijnvoordegroep

om te weten; dit mag ook iets persoonlijks zijn.

• Daarnakijkenweterugopdevorigebijeenkomst.

• Webepalenwaterdezebijeenkomstgedaanmoetwordeneniedereenweet

wat hij moet doen.

• Afhankelijkvandetijd,komenwetussentijdsweersamenenlatenaanelkaar

zien wat we gedaan hebben en kijken hoe we het verder gaan aanpakken.

• Deafsluitingisookgezamenlijk.Wenoemenhierdedingendiesupergingen.

Uiteindelijk bleek dit niet alleen voor mij, maar ook voor verschillende kinderen

heel goed te werken.’

18•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 19: Coach Wegwijzer

Eigentijds onderwijs; klaar voor de toekomstDeFLLisuitermategeschiktomteintegrerenineigentijdsenondernemendonderwijs.DeChallengeleentzichervooromertaalonderwijsaantekoppelen.Kinderenlezenteksten,komenandereenmoeilijkerewoordentegen,lerendiscussiërenenzichmondelinguittedrukken.Voorhetbasisonderwijskunnenverschillendewerkvormendieaanbodkomen,tegenhetlichtvandekerndoelengehoudenworden.EnkelekerndoelenwaaraanwerkenaandeFLLvoldoetzijno.a.mondelingetaalvaardigheid,leesvaardigheid,schrijfvaardigheidennatuurlijkdiversereken-kerndoelen.HetvoortgezetonderwijskandeFLLalsthemaopgepaktwordenengekoppeldwordenaanhetvaktechniek,maarbijvoorbeeldookaanhetvakNederlands(depresentatie).OpdezemanierwordtheteenvoudigeromdeFLLheelbewustintezettenomhetonderwijsrijkerenbetekenisvollertemaken.

Voorbeelden van reflectievragen:

• Watwildeik?

• Hoehebikditgedaan?

• Hoevoeldeikmehierbij?

• Watdachtik?

• Welkegedachtenhelpenmemijndoel

tebereiken?

• Hoegaikommetdemensenbinnen

hetproject?

• Watvindikprettiginhetcontactmet

mijnteamgenoten?

• Welkeproblemenzijneropgelost?

• Watwilikeenvolgendekeeranders

doen?

| Reflectiemaatje HetcoachenvaneenFLLteamiseenuitgelezenkansomjeeigen

vaardighedenalscoachenalsprofessionalverderteontwikkelen.

Vraageencollegaofbekendeofhijjereflectiemaatjewilzijn.Laat

dezepersoonjevragenstellen,zodatjezelfmeerinzichtkrijgtinwat

jedoetenwatjeanderswiltgaandoen.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•19

Page 20: Coach Wegwijzer

>> VAARDIGHEDENMethetwerkenaandeFLLontwikkelenkinderenencoacheszichopverschillendeaspectenzoals:

Dezevaardighedenzijnuitgebreidterugtevindenindebijlagen.Ookvoorhetvoortgezetonderwijsontwikkelenkinderenzichopdezegebieden.

>>ONDERNEMERSCHAP Deechteondernemerisinnovatief,reflecteert,weegtrisico’stegenelkaarafenneemtstappen,hijkijktwatanderendoenenmaakteenplan.Hijonderzoekt,maaktkeuzes,presenteertzijnideeënaananderenenverzameltmensenomzichheendiehemkunnenhelpenzijndoeltebereiken.DeFLLiseenprogrammadatkinderenencoachesdemogelijkheidbiedtzichindezevaardighedenenondernemendehoudingverderteontwikkelen.

>> UITGAAN VAN DE OMGEVING VAN HET KINDDeverbindingtussentechniekendeeigenomgevingvandejongerenstaatcentraalbinnendeFLL.Zowelhetthemaalsdebetrokkenexperts,sponsorenenvrijwilligerskomenuitdeomgevingvanhetkind.Opdezemanierstaattechniekenwetenschapnietverweg,maardichtbijdekinderen.

•werkhouding;

•werkenvolgensplan;

• gebruikvanuiteenlopendeleerstrategieën;

• zelfbeeld;

• sociaalgedrag.

| Nodigeenondernemeruitdievolpassieverteltoverzijnbedrijf. Watdoethijomzichteonderscheidenenvernieuwendteblijven?

Hoebiedthijzijnklantenkwaliteit?MaakzelfeenvertaalslagnaardeFLL.

20•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 21: Coach Wegwijzer

MentorEenmentorisvaakeentweedeteamcoach.Hijisdegenediedecoachenhetteamondersteuntgedurendedevoorbereidingenendewedstrijd,maarnietaltijdbijdevoorbereidingenzelfaanwezighoefttezijn.

ExpertsExpertskunnenhetteamendecoachondersteunenmetkennisenvaardighedenuithuneigenvakgebied.Expertsdelenvolpassiehunkennismetjouenderestvanhetteam.Jezoektexpertsuitdiejehelpeneenoptimaalresultaattekrijgen.

T OP SURVIVAL

Wat levert het op?Je krijgt inzicht in je eigen talenten.Hoe?Stel je voor dat je samen met een groep jongeren op survival bent. Jij bent de beste begeleider die ze konden vinden uit de honderden aanmeldingen van getalenteerde coaches, daarom ben je mee. Wat is deredendatdedirecteurvandeorganisatiejougevraagdheeft?

g ‘De eerste keer dat ik coach was van een team had ik de wildste

plannen. Uiteindelijk was het meer mijn idee dan het idee van de

kinderen wat was uitgewerkt. Ik heb geleerd afstand te nemen en

kinderen hun gang te laten gaan; de ideeën die toen ontstonden had

ik nooit zelf kunnen bedenken.’

| Zoekjeexpertsniettever.Dichtbijhuisismeerexpertisete vindendanjedenkt.Maakgebruikvandenetwerkendie

oudersenkinderenhebben.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•21

Page 22: Coach Wegwijzer

g ‘Mijn input als coach is vooral organisatorisch en het enthousiasmeren

van mijn team. Na twee jaar weet ik meer van Mindstorms, maar

schiet te kort bij de echte technische ideeën waar mijn team mee

komt. Ik heb een student van het ROC gevraagd ons team te

ondersteunen. Dit heb ik gedaan door, via de administratie van de

school, een mail te sturen aan alle studenten van de studierichting

techniek. De eerste keer reageerde er een jongen van 17 jaar; in

één woord geweldig!’

Enkele voorbeelden:

• Techniciofingenieursdieveelwetenvanprogr

ammerenenrobots.

• ExpertsdieveelwetenvandeChallengevandit

seizoen.

• Ervaringsdeskundigendietemakenhebbenme

tdeChallenge.Bijvoorbeeldvanuit

hetthemamobiliteitzijnmensenineenrolstoe

lbijvoorbeeldervaringsdeskundige.

Eenexpertkaneenfysiotherapeutzijn.

• Grafischontwerpersofvormgeversdiejehelpe

nmetdepresentatievanhetproject

ofhetontwerpenvanjulliewedstrijdT-shirt.

• Studentenvaneenuniversiteitdieietsvertellen

overhetuitvoerenvaneenonderzoek.

• Verkopersdiejeteamhelpenhunideezogoed

enaantrekkelijkmogelijkte

presenterenente‘verkopen’.

• Iemanduitdegemeenteraaddiebeoordeeltof

jullieideeeenbijdrageisvoor

demaatschappij.

• vervoer;

• hetzorgenvooreengezondtussendoortje;

•makenvaneenwedstrijdtafel;

• bijhoudenvanactueleinformatieviae-mail.

VrijwilligersVrijwilligerszijnonmisbaarbijeengeslaagdedeelnameaandeFLL.Zokunnenoudersenookopa’senoma’singezetwordenbijbijvoorbeeld:

22•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 23: Coach Wegwijzer

| Maakvoorjezelfeenlijstvantakenenkijkwatdaarvandoorvrijwilligersgedaankanworden.Detijddiejeoverhoudtdoordeinzet

vanvrijwilligerskanjijgebruikenomdekinderentebegeleiden.

g ‘‘Voordat ik besloot echt mee te doen aan de FLL, heb ik eerst gepolst

of er voldoende vrijwillige ouders waren die ons team konden

ondersteunen. De hele klas deed mee aan de Challenge. Uiteindelijk

hebben we twee groepjes van vier kinderen aangemeld voor de FLL

en had ik voldoende hulpouders.’

Teamleden

>> AANTAL TEAMLEDENHetopdoenvanteamervaringvormteenbelangrijkonderdeelvandeFLL,daarommagjeteamuitmaximaaltienpersonenbestaan.Minderdanvierteamledenwordtafgeraden.Uitervaringblijktdateenteamvanzevenpersonenveelkanbereiken,waarbijiedereenevenveelinputheeft.Inhetvolgendehoofdstukgaanweuitgebreidinopdetalentenvankindereninjeteam.

>> LEEFTIJDHoeweljevrijbentjeteamsamentestellenopbasisvanleeftijdtussen8en15jaar,radenwijaanomeenleeftijdsverschilvanmaximaal3jaaraantehoudenomhetsamenwerkengoedtelatenverlopenenervoortezorgendatiedereenvoldoendeleerervaringenopkandoen.Kijkvoordepreciezeleeftijdregelsopwww.firstlegoleague.nl.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•23

Page 24: Coach Wegwijzer

T VAN NIETS NAAR IETS

Wat levert het op?Kinderenkrijgeninzichtinkennisenvaardighedendienodigzijnomsamentewerken en iets voor elkaar te krijgen.Wat heb je nodig?• Flip-overofgrootstukpapier• StiftenHoe?• Kieseenelektrischvoorwerpdatdekinderenallemaalkennen,zoalseen IPodofeenNintendoDS.• Bedenksamenwelkemensenerallemaalaantepaszijngekomenvoordathet eerste apparaat in de winkel lag.• Schrijfaldezeberoepenop.Jekuntjeteamopganghelpendoorvragente stellen.

| Eengoedemixtussenmeisjesènjongensinjeteamzorgtvoor creatieveeninnovatieveoplossingen!

OnderzoekenDeonderzoekersinjeteamherkenjeaanhunnieuwsgierigheid.Zehebbenveelvragenenkomenzelfmetideeën.

Bijhetonderzoekenkunjedenkenaan:

• onderzoekdoennaarhetthemavandeChallen

ge;

• waarliggenproblemenbinnenhetthema?

• zijneralbedrijvenenorganisatiesdiezichmet

het

themabezighouden?

24•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 25: Coach Wegwijzer

T OP LOCATIE

Wat levert het op?Je verbreedt je blikveld en dat van de kinderen op het onderwerp van de Challenge. Je komt op innovatieve ideeën en haalt de kennis die de kinderen al hebben over het onderwerp naar boven.Hoe?• Gametkinderennaareenanderelocatie;ditkanmiddenineenstadzijnwaar zichveelmensenbevinden,ofjuisteenplekindenatuur.Neemhetthemavan de Challenge in gedachten. • Laatiedervoorzichomzichheenkijkenendedingenopschrijvenwaarbijhij op geen enkele manier aan het onderwerp van de Challenge denkt.• Geefhetblaadjedooraaniemandanders.• Dezepersoonschrijfterbij,opwelkemanierhijjuistwelaanhetonderwerpdenkt.• Bespreeksamenwateruitisgekomen.• Geefeerstzelfeenvoorbeeld,ofdoedeeerstesamen.Net even andersAndere locaties zijn: • Despeelplaats • Dewinkel • Hetziekenhuis • Eendrukkruispunt • Eenbejaardentehuis

T INTERVIEW JE SUF

Wat levert het op?Om te onderzoeken waar kansen liggen binnen het thema is het goed om het onderwerpvandeChallengevanmeerderekantentebekijken.Doorhetuitvoerenvan deze activiteit kom je zelf wellicht op andere ideeën.Hoe?• Bedenkdriekortevragenrondomhetthemadiejeaanwillekeurigemensen kunt stellen.• Voorbeeldvragenzijn:• Waardenktuaanbijditonderwerp?• Watzouuanderswillen?• Watvindtuopditmomenthetallerbelangrijksteinuwleven?• Dereactiesneemjemeeinjevooronderzoek.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•25

Page 26: Coach Wegwijzer

Ideeën bedenkenDecreatievegeestenbinnenjeteamzijngeenmeelopers.Zehebbeneeneigenmeningenzijnvaakcreatiefindedingendiezemakenenbedenken.Zekunnenjeteamhelpenombuitendekaderstedenken.Stimuleerditcreatiefdenkenbijaljeteamleden,hetiseenvoorwaardeomtotinnovatieveideeëntekomen.

Ideeënkomeninjeop,wanneerjeernietmeebezigbentenjegedachtendevrijeloopkrijgen.Bijvoorbeeld,alsjenetwakkerwordtennoghalfslaapt,opdewczitoflekkeronderdedouchestaat.Ookeenwandelingiseengoedmomentvooreencreatiefidee.Achterjecomputerhebjeweinigkansomeenenormebrainwavetekrijgen;duskominactie!

T IDEEËNWISSEL

Voor deze werkvorm heb je minimaal negen kinderen nodig. Heb je in je groep vier kinderen, kijk dan hoe je de werkvorm kunt aanpassen met hetzelfde resultaat. Wat erg leuk is, is om ook experts of ervaringsdeskundigen uit te nodigen.

Wat heb je nodig?• Notitieblaadjesenpennen.• InformatieoverhetthemavandeChallenge.Wat levert het op? Jekrijgtveelideeënenkomtsamentoteenvandebesteideeën.Kennisenervaring wordt gedeeld.

>>> verder

| Wistjedat: • Hetbesteidee,meestalniethetideeisdatalseerstebedachtwordt.

• Hetideedatniemandzietzitten,demoeitewaardisverderte

onderzoeken;hierzittenvaakdemeestinnovatieveideeënbij.

26•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 27: Coach Wegwijzer

>>> vervolgHoe?• Verdeelhetteamingroepjesvandriekinderen.• Iedergroepjekrijgtnotitieblaadjeseneenpen.• Degroepkiesteenschrijver.• Legdevraagvoorindegroep.Bijvoorbeeld:Welkprobleemdatpastbijde Challengewiljeaanpakken?

Ronde 1• Iederegroepbedenktnuideeën.Degenedieschrijft,noteertiederideeopeen notitieblaadje(jekuntzachtjesmuziekaanzetten).• Erisgééndiscussietijdenshetbrainstormen.• Na5minutenstoptdemuziekenblijfterééniemandaandetafelzitten. Derestschuiftdoor.

Ronde 2• Degenedieisblijvenzittenvertelttegendedrienieuwelingendeideeënvande vorige groep.• Nugajedekaartjesverdelen;welkideekunjealleenuitvoerenenvoorwelkidee hebjemeerderemensennodig?• Wanneeriemandzegt:“Jehebtmeermensennodig.”,danhoortditbijdeze stapel. Er hoeft geen gelijk gehaald te worden tijdens deze ronde.• Ooknublijftereeniemandaandetafelzittenenschuivendeanderendoor. Degenedienetisblijvenzitten,schuiftiniedergevaldoor.

Ronde 3• Destapelmet‘kanalleenuitgevoerdworden’wordtdoordecoachvandetafel gehaald.• Degenedieisblijvenzittenlegtdeideeënuitaandeanderen.• Degroepgaatnuoverleggenvanwelkideezeeenprojectzoudenwillenmaken, omdat ze wel iets in het idee zien.

Ronde 4• Deideeëndiedegroepnietzietzittenblijvenoptafelliggen.

Ronde 5• Jekuntdebrainstormsessienuafronden.Wanneerjebesluitdoortegaan,gaje verder met de ideeën die nog op tafel liggen. Het zijn de ideeën die waarschijnlijk het minst voor de hand liggen, maar die wel innovatief zijn.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•27

Page 28: Coach Wegwijzer

| Somswillenbedrijvengeengeldsponsoren,maarjewelhelpendoorgratisgoederenofdienstenaantebieden.Kijkofjehiergebruikvan

kuntmaken.Bijvoorbeelddegroenteboerdiefruitsponsorttijdens

julliebijeenkomsten.

T IK ZIE EN ASSOCIEER

Wat levert het op?Kinderenkomenopandereideeënomdatzeopideeëngebrachtworden,waarzezelf niet aan dachten.Wat heb je nodig?• Tijdschriften• KrantHoe?• Iedereenkniptwillekeurigeplaatjesuit.• Legdeplaatjes(eventueelopapartekaartjesgeplakt)onderstebovenoptafel.• Draaieenvooreenhetplaatjeom.• Degenedieeenlinkkanmakenmetdeafbeeldingpakthetplaatjeopenlegtuit welk verband hij ziet.

| Regelsvoordeideeënfabriekzijn: • Iederideeiseengoedidee.

• Kraakgeenideeënaf,maarverzineennieuwidee.

• Combineertweebestaandeideeën(fototoesteleneentelefoon).

>> BETREKKEN VAN DE DIRECTE OMGEVING IN DE VORM VAN SPONSORINGMeedoenaandeFLLkostgeld.Jehebteenbijdragevoordeelname,maarookmethetvervoertijdensdewedstrijddagenzijnkostengemoeid.

• Zoekbedrijvendiejulliedeelnamewilsponsor

en.

• Degemeentewaarjewoontheeftvaak‘potjes

’omtechnieken

jeugdtesponsoren.Informeerbijeenwethouder

hoeditprecieszit.

• Houdeenactieomgeldintezamelen.

28•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 29: Coach Wegwijzer

Reclame maken

• Ontwerpeenlogovoorjeteam;

• Bedenkeenpakkendenaameneenslagzinvoo

rjeidee;

• Maakeenreclameposter;

• Beldeplaatselijkeenregionalekrantomeeno

ntwerpsessiemeetemaken;

• MaakeenontwerpvoorjeteamT-shirt

T COLLAGE

Wat levert het op?Je krijgt een beeld en gevoel bij het onderwerp van de Challenge. Wat heb je nodig?• Oudetijdschriften• Kranten• Foldertjes• PlakHoe?• Maakeencollagevanafbeeldingenenpakkendetekstendiedekinderenbij het onderwerp van de Challenge vinden passen.• Laatkinderenintweetallendecollagemaken.• Presenteerdecollagesaanelkaar.• Doorzenaastelkaartehangenkrijgjeeengezamenlijkecollage.

PresenterenBijdepresentatievoordejuryishetbelangrijkdatiedereeneenaandeelheeftindepresentatie.

• Presenteerjeideeeerstaanoudersenandere

kinderen

opeenpakkendemanier;

• Geefeeninterviewvoorderegionaletv-ofrad

io-omroep.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•29

Page 30: Coach Wegwijzer

T EEN PEN, MAAR DAN ANDERS.

Wat levert het op?• Jeleertkortenkrachtigtevertellenwathetis,wathetdoet,wathetoplevert en waar je het nog meer voor kunt gebruiken.• Jeleertopeenanderemaniernaareenvoorwerptekijken.Hoe?• Geefiederkindeenvoorwerpdatzedagelijksgebruiken.• Zekrijgendeopdrachtomditproductteverkopenaandeanderen.• Jemagdegebruikelijkenaamenfunctievanhetvoorwerpnietgebruiken.• Voorbeeld:Jekrijgteenpen.Eenpenmagdangeenpenheten,maarwelde ‘ballobal’.Jemaghemnietgebruikenommeeteschrijven,maarwelom achterjeoortezetten,zodatjeslimmerlijkt.Daarnaastkunjeerookmeeopje hoofd krabben als je jeuk hebt.• Geefkindereneenpaarminutendetijdomietstebedenken.Zehebben maximaal2minutenomhetvoorwerp‘teverkopen’.

g Iedere bijeenkomst start ik met een korte presentatieronde. Iedereen

legt aan de andere kinderen uit wat hij gedaan heeft en waarom.

Degenen die luisteren mogen vragen stellen, geen opmerkingen

geven. Op deze manier leren de kinderen hun idee stapje voor stapje

te presenteren en worden ze gestimuleerd zelf na te denken.

30•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 31: Coach Wegwijzer

ProgrammerenKinderenkrijgensteedsmeerplezierinprogrammerenwanneerzeervarendathethelemaalnietzomoeilijkis.Dekinderendiehetprogrammerenleukvinden,zullenhetooksnelindevingershebben.Belangrijkbijhetprogrammerenisdatdeideeënuitdegroepomgezetwordeninprogrammeertaal,ditkaneenuitdagingzijnvoordegroepéndecoach.

| Gauitvandesterkekwaliteitenvanjeteamenontwikkeldeze. Probeerlievervaneenachteentientemaken,danvaneenviereenzes.

BouwenDedoenersinhetteamzijnvaakookdeechtebouwers.Hetzijndekinderendiejetotgroep8indezandbakkonvinden.Hetzijndiekinderendiegraagbuitenspelenenmet‘doe-oplossingen’komen.Debouwershebbengoedcontactmetdeprogrammeurs.Hetkanzijndatereenbemiddelaarnodigisomervoortezorgendatwatdebouwersbedoelenookzoaankomtbijdeprogrammeurs.

OrganiserenIniederegroephebjeweliemanddiedeorganisatienaarzichtoetrekt.Maakgebruikvandeorganisatietalenteninjegroep.

| Maakvoorjezelfeendraaiboekvoordetijddiejehebtalsvoorbereiding.Hierinschrijfjeperweekopwatje‘mijlpalen’zijn.Ookstaanhier

degegevensinvandevrijwilligersendedeelnemers.Eengoede

voorbereiding,levertjeveeltijdop.Eenvoorbeeldvandevoorbereiding

kunjevindenindebijlagen.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•31

Page 32: Coach Wegwijzer

LaatkindereneenplanmakenvoordeminimaleachtwekendiejulliewerkenaanhetvoorbereidenvandeFLL.Helpzeverderdoorvragentestellen.

DocumenterenHetverzamelenvaninformatie,presenterenwatergebeurdisenopschrijvenwatjehebtgedaan,isinformatiediejeenormgoedvanpaskomttijdensjepresentatieaandejury.

KwaliteitscontrolesDePietjesPreciesbinnenhetteamkomenjegoedvanpasbijdekwaliteitscontrolesdieuitgevoerdmoetenworden.Zijzorgenervoordatdepuntjesopdeigezetwordenendatjeteamzichonderscheidtvananderegroepen.

Geeftijdensdekwaliteitscontrolesdeopdrachtomzokritischmogelijktezijn.Jekuntnaderhandmetelkaarbepalenwatjemetallefeedbackdoet.

• Watisonsdoel?

• Hoegaanweditdoen?

• Inwelketijdgaanweditdoen?

• Wathebbenwenodig?

• Wiehebbenwenodig?

• Wiegaatwatdoen?

• Hoewetenwedatwatergedaan

wordt,datditnaaronzewensis?

| Complimenteereenkritischteamlidmetzijnopmerkzaamheid.Bijhetbrainstormenechter,komtzijnkritischebliknietaltijdvanpas.Hetkan

daneeninnovatiekillerzijn.Vraagzehunkritischoogtebewarenvoor

eenlatertijdstipindevoorbereiding;danishetheelwaardevol.

32•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 33: Coach Wegwijzer

4.Teamactiviteiten

Indithoofdstukhebbenwijeenaantalactiviteitenverzameld.Dezeactiviteitenzijnonderverdeeldinactiviteitenvoorgroepsvormingenactiviteitenvoorhetomgaanmetregelsenafspraken.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•33

Page 34: Coach Wegwijzer

4.1 Activiteiten t.b.v. groepsvormingHieronderstaaneenaantalvoorbeeldactiviteitendiehelpenbijdegroepsvormingvanhetteam.

T GEEF JE TEAM EEN NAAM

Wat levert het op?Eennaamvaneenteamzorgtvoorhet‘wijgevoel’.Ditgevoelkaneenenormestimulanszijnwanneereriemandevenextrahulpnodigheeft.Deteamgeestwordt versterkt door een teamnaam.Hoe?• Ineengroepzijneraltijdkinderendie‘dekartrekken’.Omookandere kinderen de kans te geven hun stem te laten horen, laat je iedereen namen opschrijven die ze vinden passen bij het team.• Verzameldenamenennoemzepertweeop.• Laatdekinderenstemmenwelkenaamdoorgaatnaardevolgenderonde.• Vervolgensneemjeeenanderenaamerbijengajeverdermetdeafvalrace.• Uiteindelijkblijftdewinnendenaamover.Net even anders• Maakeenlogo,verzineenyell,eenreclameboodschapenmaakeen advertentie of spandoek

34•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 35: Coach Wegwijzer

T IN DE RIJ

Wat levert het op?Dezeoefeninggeeftjedekansdegroepteobserveren.Wieisdeleider,wieheeft er de goede ideeën, wie komt niet op voor zijn idee, wie zijn de meelopers endedwarsliggers?Daarnaastlerendekinderenelkaaranderskennen.Hoe?Geefdeopdrachteenrijteformeren,zondermetelkaartepraten.Derijisgerangschikt op de voornaam van de deelnemers en op alfabetische volgorde. Bespreeknaderhandwatergoedgingenhoezehetnogbeterzoudenkunnenaanpakken.Net even andersDerangschikkingkunjeookwisselenbijvoorbeeldoplengteofgeboortedatum.Jekuntookeenzininstukkenknippeneniedereenwoordgeven.Derijmoetdaninvolgordestaan,zodatdezingoedloopt.Bepaalzelfofdedeelnemersgedurende de oefening met elkaar mogen praten.

T WIE BEN JE?

Iederkindheefteenbriefje.Hieroplaatjezeonderelkaarwoordenopschrijven die betrekking hebben op een vraag die ze aan elkaar kunnenstellen.Zoalsbijvoorbeeld:dromen,hobby,familie,vakantie,leukste vak op school, favoriete eten, beste tv programma.

Vervolgensgaankinderenaanelkaarvragenstellen.Iederekeermaaréénvraagperrondeenhetmaginwillekeurigevolgorde.

Je sluit gezamenlijk af door iedereen om de beurt iets te laten vertellen over iemand dat wat hij of zij nog niet wist.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•35

Page 36: Coach Wegwijzer

T COMPLIMENT

Wat levert het op?Het geven van complimenten levert je een goed gevoel op. Wist je dat je van ieder compliment wat je krijgt en geeft, je zelfvertrouwen groeit.Hoe?• Noemiemandbijzijnnaamenzegwatenwaaromjeietsgoed/fijn/aardig/ knap vond van die persoon.• Hetismooiwanneerjeaanheteindevaniederebijeenkomsteencompli- mentenrondje doet. Schrijf de complimenten op, zodat iedereen ze kan lezen.

T NEWSFLASH

Wat levert het op?Kinderenervarendatzeveeldoenengoedbezigzijnenkrijgeneencompliment,of geven zichzelf of de ander een compliment.Hoe?BijeenNewsflashverteltiemandinhetkorteenpositiefstukjeoverdestandvanzaken. Het gaat er om dat je in nog geen 30 seconden iets vertelt over de FLL. JekuntdeNewsflashookaanheteindedoenvaniederebijeenkomst,zohebjemeteen een beknopte samenvatting.

36•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 37: Coach Wegwijzer

4.2 Activiteiten t.b.v. regels en afsprakenHieronderstaaneenaantalvoorbeeldactiviteitendiehelpenbijhetmakenenlerenomgaanmetregelsenafspraken.

T NIET, NIET

Wat levert het op?Van deze oefening krijg je een glimlach op je gezicht en je krijgt inzicht op welke manier je kinderen aan kunt spreken om het beste in ze naar boven te halen.Hoe?Ronde 1• Bedenksamenmetdekinderenafspraken.Zorgdatheternietteveelzijn, voeg eventueel een paar afspraken samen.• Voorbeeldenvanafsprakenkunnenzijn:• Wegaannetjesommetonzeeigenspullenendespullenvananderen.• Weluisterennaarelkaar.

Ronde 2Handigomtewetenisdatonzehersenenhetwoordje‘niet’nietkennen.• Vraagkinderenompreciestedoenwatjevraagt.• VraagzeNIETtedenkenaaneenrozeolifantmetpaarsestippeltjes.• Jezietzekeréénglimlach.

Ronde 3• Formuleernuderegelszodathetwoordje‘niet’ernietinvoorkomt.• Wepratennietdoorelkaarheen,wordt:weluisterennaarelkaar.• Wemakennietskapotwordt:wezijnzuinigopdespullen.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•37

Page 38: Coach Wegwijzer

T HOE LEER JIJ?

Vul onderstaande lijst in op de schaal van 0-100%.

Wij(kinderenenvolwassen)onthouden:…. % van wat we lezen…. % van wat we horen…. % van wat we zien…. % van wat we horen en zien…. % van wat we met anderen bespreken…. % van wat we evalueren en nabespreken…. % van wat we aan anderen uitleggen.Ziedeoplossingpagina40.

Laat de programmeur aan de andere kinderen uitleggen wat hij gedaan heeft en vraag de kinderen dit weer aan een ander uit te leggen.

38•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 39: Coach Wegwijzer

T ROLLENSPEL

Wat levert het op?Je gaat je oplossing kritisch bekijken. Je stelt vragen die je daarna zelf gaat beantwoorden.Wat heb je nodig?• Naambordjesmethierop:• Directeurvandefabriek• Demilieuorganisatie• Deminister• Dekinderen• Deouders• DerectorvaneenuniversiteitHoe?• Eenkindpresenteerthetideedatdegroepbedachtheeftalsoplossing voor de Challenge van dit jaar.• Iederanderkindheefteenoftweenaambordjes(jemagookandere rollenverzinnen).• Omdebeurtzettendekinderendieluistereneennaambordjevoorzich neer en stellen zich voor dat ze die persoon zijn.• Dekinderenstellen,inderoldiezeopdatmomentspelen, een kritische vraag.• Alsdegenediepresenteerthetantwoordnietweet,zegtdeze: ‘Ikkomhierlaterbijuopterug’.• Devragenwordenopgeschrevenenaanheteindemetdegroep besproken.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•39

Page 40: Coach Wegwijzer

T OPLOSSING BRAINWAVE:

We leren door:• 10%vanwatwelezen• 20%vanwatwehoren• 30%vanwatwezien• 50%vanwatwehorenenzien• 70%vanwatwemetanderenbespreken• 80%vanwatweevaluerenennabespreken• 90%vanwatweaananderenuitleggen.

40•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 41: Coach Wegwijzer

5.Praktische zaken

OmmeetedoenaandeFLLhebjenaasteenteameneenflinkedosishumornogenkelezakennodig.Indithoofdstukstaaneenaantalpraktischetipsbeschreven.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•41

Page 42: Coach Wegwijzer

WebsiteViadewebsitewww.firstlegoleague.nlhoudjecontactmetdeFLLgemeenschap.Daarnaastisdewebsitedeplaatswaarjedegegevensvanjeteamaanpastenwaarupdatesennieuweberichtjesstaan.

Jekunthierterechtvoormeerinformatiedienietindezecoachhandleidingstaat,zoalsmeerinformatieoverdeChallengeenextrainformatieoverhetprogrammeren.

>> LAPTOPBijiederevenementhebjeeencomputernodig;eenlaptopiseerdereenmustdaneenaanrader.

>> DE OEFENRUIMTEJekrijgteenuitrolbarespeelmatvan2,5bij1,25meter.Dezemoetopeengladdeoppervlakteliggen.Opdewebsitestaateentekeningopwelkemanierjeeengoedewedstrijdtafelkuntmaken,zodatjenietdeheletijdopdegrondhoefttewerken.Zorgvooreenveiligeengezelligeruimte.

>> TIJDAangeradenwordtomgedurendeminimaal8weken2à3bijeenkomstenperweekteorganiserenvoordeChallenge,hetprogrammeren,bouwen,presenterenetc.Hetadviesisomminimaal2uurperbijeenkomsttereserveren.

>> ONDER SCHOOLTIJDWanneerdeFLLtijdensschooltijdplaatsvindt,ishetzinvolomdeFLLteintegrereninhetlesprogramma.ProjectenalsdeFLLpassenprimaineennieuwemaniervanlesgeven,waarbijlesstofdirectindepraktijkwordtgebracht.

Onderzoekenhebbenaangetoonddatkinderensnellerenmetmeerplezierlerenwanneerzijhetgeleerdedirectindepraktijktoekunnenpassen.BinnenhetbasisonderwijszijnTaal,techniekenwereldoriëntatievakkendieeenvoudigbinnenhetprojectpassen.Voorhetvoortgezetonderwijszaldenadrukvooraloptechniekliggen.

42•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 43: Coach Wegwijzer

>> VERVOERHetvervoerenvanderobotiseenlastigeklus.Hetisbelangrijkdatjeervoorzorgtdatderobotnietkanbeschadigenonderweg.Zorgvooreengoedekist,metopvulmateriaal,waardoorderobotzostabielmogelijkvervoerdkanwordennaardewedstrijdlocatie.

Meedoen is belangrijker dan winnen!WijwillenbenadrukkendathetbijdeFLLnietomhetwinnengaat,maaromdeontwikkelingdiekinderendoormakenindewekenvoorafenhetplezierwatzijbelevenaanhetsamenwerkenaanwetenschapentechniek.

Stelhaalbaredoelen,focusjeopontwikkelingenplezier;danscoorjealtijdbijderegiofinales!

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•43

Page 44: Coach Wegwijzer

NOTITIES:

44•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 45: Coach Wegwijzer

6.Het project

InditonderdeelvindjemeerinformatieoverhetaanpakkenvandeprojectopdrachtbinnendeChallenge.Jekrijgtinzichtindeverschillendefasesbinnenhetprojectendewijzevanjureringtijdensdewedstrijden.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•45

Page 46: Coach Wegwijzer

Het themaHetthemavandeChallengeisiederejaaranders.Binnenhetthemagajeopzoeknaarproblemenengelijktijdigooknaarkansendiezichbinnenditgebiedbevinden.Vervolgensgajemetjeteamaandeslagommeteenvernieuwendeoplossingtekomen.Dezeoplossingdeeljemetmensenenorganisatiesinjeeigenomgeving.Ditprocesenresultaatpresenteerjeaandejurytijdensdewedstrijd.

JuryHetprojectiseenvandevierpuntenwaarophetFLLteam,doormiddelvanjureringen,wordtbeoordeeldtijdensderegionaleenBeneluxfinale.Deandereonderdelenzijn:

Dejuryformulierenmetdetebeoordelenpuntenwordenvoorafgaandaandefinalesgepubliceerdopwww.firstlegoleague.nl.

Nawekenvoorbereidenenhardwerken,isditdekansvoorkinderenomtrotstekunnenzijnophunwerk!Dejuryzalerallesaandoenomkinderentelatenervarendatzeeenenormeprestatieneergezethebben.

TijdensdepresentatievanhetprojectpresenteerjedeonderstaandedriedelenvanhetprojectaandejuryenopwelkemanierjulliezijnomgegaanmetdeChallenge.Dejurybeoordeeltdevolgendeonderdelenvanhetproject:

• Robotwedstrijd

• Robotontwerp&programmeren

• CoreValues

• Hetonderzoek

• Decreatieveoplossing

• Depresentatie,zowelnaarjullieomgeving,als

voordejury

46•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 47: Coach Wegwijzer

Tijd van de presentatieJulliezulleninkortetijdhetprojectmoetenlatenschitterenvoordejury.Jehebtnamelijkslechts5minutenomjeprojecttepresenteren.Ditisinclusiefdeopbouwtijd;oefenendus!

Voormeerinformatieoverdejurycriteria,opdewebsiteismeerinformatietevinden.Hierzijnookdejuryformulierenzoalsdiegebruiktwordenalsdownloadbeschikbaar.

Identificeer het probleemIndeprojectbeschrijvingvanhetthemavanditseizoen,vindjedeexacteomschrijving.TijdensdefasevanhetidentificerenvanhetprobleemkunjegebruikmakenvandestappendieindeprojectomschrijvingvandeChallengebeschrevenzijn.DeprojectomschrijvingisnahetbekendmakenvandeChallengetevindenopdewebsite..Inhetvorigehoofdstukstaanverschillende‘brainwaves’beschrevendietijdensdezefasezinvolkunnenzijn.

T HERSENSPINSELS

Wat levert het op?DezemaniervaninzichtelijkmakenvandeChallengelaatjeervarenwatjeallemaalalweeténwatjemeertewetenbentgekomen.Wat heb je nodig?• Hetliefsteenheelgrootstukpapier.• GekleurdestiftenHoe?• InhetmiddenschrijfjehetonderwerpvandeChallenge.• Schrijfhieromheenwaarjeallemaalaandenkt.• Lasnueen‘informatieverzameltijd’in.Kinderengaanopzoeknaarmeerinfo, via telefoon, boeken en internet.• Stopna10minutenenkomweerbijelkaar.• Vulhetwoordveldaanmeteenanderekleurmetdenieuweinformatiediete voorschijn is gekomen.• Alsjehetwoordveldalwatkuntordenen,geeftditnogmeeroverzicht.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•47

Page 48: Coach Wegwijzer

De creatieve oplossingKeepItSimple,Sillyoftewel‘KISS’;houdthetbelachelijkeenvoudig.Vaakzittenoplossingenindeeenvoud.

Omeencreatieveoplossingtebedenkenishetbelangrijkdatjebuitenbestaandepatronenkuntkijkenendenkenenvragenkuntstellen.

| Wistjedatjeherseneniederekeernieuwenetwerkverbindingenaankunnenleggenwanneerjeandereinformatiekrijgtdiejeopnieuwmoet

ordenen?Handigzoveelwegeninjehoofd,jewordteenstukflexibeler.

• Hebjehetprobleemhelder?

• Stelzoveelmogelijkvragenoverhetprobleem

,antwoordgevenhoeftnogniet.

• Steljedewereldvoorwanneerjullieprobleem

isopgelost;hoeishetdan?

• Doeevenietsgeks;lachmetjeteam!

• Denkinmogelijkheden,danpasinhaalbaarhei

d.

48•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 49: Coach Wegwijzer

T DENK VANUIT EEN ANDERE HOEK

Wat levert het op?Je gaat je oplossing vanuit verschillende hoeken bekijken. Het is mogelijk dat je oplossing beter wordt.Wat heb je nodig?• Zeskaartjesmetaandeanderekanteencijfergeschrevenvan1tot6:• Benprecies.• Watisjegevoelhierbij?• Benheelkritisch,bijnanegatief.• Somallevoordelenop.• Watkunjenogveranderen?• Hoedenkjeoverdeoplossing?• Trekeenkaartjeenvraagtereagerenvanuitdeinvalshoekdiehierboven beschreven staat.Net even andersEdwarddeBonoisdegrondleggervanzesdenkendehoofddeksels.Hijpraatovergekleurdehoedeni.p.v.overcijfers.Ditisvoorkinderennogduidelijker.Dus:hebje hoeden of petten in de volgende kleuren: wit, rood, zwart, geel, groen en blauw, gebruik deze dan in plaats van de cijfers.

Delen met je omgevingJeoplossingvoorhetprobleemdeeljemetjeomgeving,belangstellenden,experts,ervaringsdeskundigen,wetgevers,professionalsennatuurlijkjeouder(s)/verzorger(s).Ditkunjedoendoorverschillendemanieren,ookhierinmagjecreatiefzijn.

Enkele suggesties zijn:

• maakeenlied;

• steleenkrantsamen;

• deelfoldersuit;

• geefeeninterview;

• schrijfeengedicht;

• maakeenjournaaluitzending;

• ontwerpeenwebsite;

• etc.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•49

Page 50: Coach Wegwijzer

Laatindepresentatieaandejuryzienofvertelopwelkemanierjulliehetthemahebbenonderzocht,ideeënhebbenbedachtenopwelkemanierjullieditallemaalmetjullieeigenomgevinghebbengedeeld.

Algemene planning FLL seizoenHieronderstaatdealgemeneseizoensplanningbeschreven.Eenoverzichtwateenteamkandoen.Indeverschillendefasesvaneenseizoenstaatbeschrevenindevolgendeparagraaf.

g ‘Heel het team, inclusief mezelf, hebben enorm gewerkt tijdens

de voorbereiding aan de FLL. Sommige kinderen werkten meer aan

het robotgedeelte, andere weer aan het project. Het mooie was,

dat doordat we elkaar iedere bijeenkomst op de hoogte hebben

gehouden van wat we gedaan hebben, het presenteren ongemerkt

veel geoefend is.

De presentatie voor de jury was dan ook heel normaal en relaxed,

met natuurlijk een extra stootje adrenaline. Een logisch vervolg op

wat we allemaal gedaan hebben.’

50•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 51: Coach Wegwijzer

Voorbeeldschema per weekHieronderstaateenvoorbeeldplanningperweekweergegeven.Uiteraardisditslechtseenhulpmiddelenkandezenaareigenwensenmogelijkhedenaangepastworden.

Van Tot Activiteit

April Inschrijvingengeopend

April Augustus Teampakkettenworden

verstuurd

Eindaugustus Beginseptember Missiesetsworden

verstuurd

Eindseptember Sluitinginschrijvingen

September Teamledenregistreren

voorhetkomendeseizoen

September Oktober Bekendmakingdataen

locatieregio-enBenelux

finale

November December Regiofinales

Januari Beneluxfinale

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•51

Page 52: Coach Wegwijzer

Voorbeeldschema per week

>> VOOR DE KICKOFF (indienmogelijk)

Robotcompetitie Ontwerpenbouwde(voorbeeld)robotsenbepaalwelkehetmeestgeschiktisvoordecompetitie.Probeermetderobotvanjulliekeuzeofdezebepaaldeafstandenkanafleggenenobstakelskannemen.

Project Bestudeerhetthema,bekijkdeprojecthandleidingenprojectvoorwaardenvanvoorgaandejaren.Onderzoekhoeprofessionalsdiewerkzaamzijnindebranchevanhetthemarobotsentechnologiegebruiken.

>> KICKOFF WEEK 1 Beginmetteambuildingactiviteiten,laatdekindereneenteamnaambepalen,verdeeldetakenvandeteamledenensteldoelenvoordekomende8weken.

Robotcompetitie Bouwdemissiemodellenvoorde(oefen)tafelmet behulpvandebijgeleverdeCD.

Project Laatteamledenvertellenwatzijwetenoverhetthema,bijkomendeproblemen,bestaandeoplossingenoftechnologieën.Brainstormoverbronnenvoorhetonderzoek,projectideeënenprofessionalsmetwiezijcontactkunnenzoeken.

>> WEEK 2 BekijkdeV&ApaginaopdeFLLwebsite.

Stelredelijkedoelenvoorhetseizoenvast.Voorbeelden:‘Lolhebben’,‘Aandachtvande(lokale)perskrijgen’,’Voltooialtijddehelftvandemissies’,‘Lostweemissieopeenuniekemanierop’,‘Gebruikeenideevaniederteamlid’,‘Maakmensenaanhetlachen’.

52•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 53: Coach Wegwijzer

Robotcompetitie Gaverdermethetbouwenvandemissiemodellen.Installeerde(oefen)tafel.Alleteamleden,inclusiefeenaantaltoegewezenexpertsvanhetteam,lezenmdemissietekstenenderegelsopdewebsite.Rondhetoefenenmetderobotafenbeginmetexperimenterenmetverschillendeonderstellenenprogrammeren.Brainstormovermissiestrategieënenbijbehorenderobotontwerpen.

Project Bekijkwatertotnutoeaanonderzoeksdataverzameldisenbepaalhetprobleemwaarjulliejeopwillenrichtenenbeginhetprobleemen(eventuele)bestaandeoplossingenteonderzoeken.Bedenkdatonderzoekgedaankanwordenindebibliotheekofopinternet,ookdienenerprofessionalsgeïnterviewdteworden.Ditkanpersoonlijk,pertelefoonofperemail.

>> WEEK 3 BekijkdeV&ApaginaopdeFLLwebsite.

Robotcompetitie Ontwerpenprogrammeerderobotomtweemissiesoptelossen,waarvanhetteamdenktdatdezehetmakkelijkstzijn.Probeerrekeningtehoudenmetontwerpenenstrategieënvooruitbreidingnaaranderemissies.

Project Bespreekhetonderzoeknaarhetprobleemendebestaandeoplossingen.Gadoormethetonderzoekenbrainstormoverinnovatieveoplossingen.

>> WEEK 4 BekijkdeV&ApaginaopdeFLLwebsite.

Robotcompetitie Ontwerpenprogrammeerderobotomminimaalde helftvandegerelateerdedoelentebereiken.

Project Neemeendefinitievebeslissingoverhetonderzoeksonderwerp.Bedenkeenuniekeoplossing

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•53

Page 54: Coach Wegwijzer

enbepaalhoedeteamledendeonderzoeksresultatenkunnendelenmetanderen.

>> WEEK 5 BekijkdeV&ApaginaopdeFLLwebsite.Bekijkin hoeverredegesteldedoelenterealiserenzijn.

Robotcompetitie Detoegewezenteamexpertsvoordemissiesenregelsdienenerzekervantezijndatgebruiktestrategieëntoegestaanzijntijdensdefinales.Zorgervoordatdedocumentenup-to-datezijnmetdeinformatieopdewebsite.Probeer75%vanderobotgerelateerdedoelentebereiken.

Project Bepaalwaternodigisomjulliebevindingentedelenmetanderen,enbeginmetdevoorbereidingenhiervan.Doeonderzoekomeventueleonduidelijkhedeninjullieonderzoekteverklaren.Werkaanvisuelehulpmiddelenomjullieonderzoeksresultatengoedtekunnenpresenteren.Brainstormoverhoejulliehetprojectopeencreatievemanierkunnenpresenterenaandejuryleden.

>> WEEK 6

Robotcompetitie Probeer75%vanderobotgerelateerdedoelente bereiken.Verbeterdebetrouwbaarheid.

Project Brengdeplannenvoorhetdelenvanjullieonderzoeksresultatentenuitvoer.Beginmethetschrijvenvaneenscriptenmakenvan(visuele)hulpmiddelenvoordeProjectpresentatie.

>> WEEK 7 BekijkdeV&ApaginaopdeFLLwebsite.Steldedefinitievedoelenvast.Tegendezetijdzullendeteamle-deneengoedbeeldhebbenvanwathetwilenwaartoe

54•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 55: Coach Wegwijzer

hetinstaatis.Dedefinitievedoelenmoetendanookre-alistischennuttigzijn.

Robotcompetitie Probeer(meestal)allerobotgerelateerdedoelentebereiken.Testonderverschillende(licht)condities.Probeereengoedbeeldtekrijgenvanverschillendeprestatiesbijverschillendebatterijniveaus.Maakeenback-upvandeprogramma’s.

Project Perfectioneerhetscriptende(visuele)hulpmiddelenvoordepresentatie.Repeteer!Gebruikeenstopwatchomtecontrolerenofdepresentatiebinnendevastgestelde5minutenkan.Oefenookmethetinstallerenenafbrekenvandehulpmiddelenzonderdehulpvanvolwassenen.Probeerookteoefeneninhetbeantwoordenvanvragen(ookeenvoudigevragen!)

>> WEEK 8 BekijkdeV&ApaginaopdeFLLwebsite.

Robotcompetitie Perfectioneerdeprogramma’s.Zorgdatallerobot gerelateerdedoelenaltijdgerealiseerdworden.

Project Blijfrepeteren.Zorgdathetteamaltijd(incl.opbouwen)binnendevastgestelde5minutendehelepresentatiekanhouden.Oefenmetpresenterenenhetzelfverzekerdbeantwoordenvanvragen.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•55

Page 56: Coach Wegwijzer

De wedstrijdIndezeparagraafkrijgjeeenindrukvandewedstrijddag.Wathebjenodig,watkunjeverwachten.Wanneerjehiermeervanweetkunjejeteamledeninformeren,zodatdezedagwatduidelijkervoorhenwordtenjullievolopkunnengenietenvandezeuniekeervaring.

Wedstrijdschema Hetschemavoordewedstrijddagwordtbijaankomstofkortdaarnauitgereikt.Hetisbelangrijkdatteamshunschemavolgenenaltijdoptijdkomen.Telaatkomenbetekentdatjouwteamnietbeoordeeldkanwordenenverkleinddusdekansdatjepuntenhaalteneenprijswint.Wanneerschemaveranderingendoorgevoerdworden,wordendezebekendgemaaktindePitArea.

>> REGISTRATIEDecoachmeldtzichdirectbijderegistratietafel.Leverhiereventueeldepapierenindietoegezondenzijndoordeorganisatieenvulanderebenodigdeformulierenin.Jeontvangthierookeventueleveranderdeinstructieseninformatie.

>> ROBOTINSPECTIEJeteamkaneenrobotinspectiemoetenondergaanterwijljedePitAreabetreedt.Dithoudtindatdescheidsrechtersofjuryledenderobotbekijkenenbepalenofallesvolgensderegelsis.

>> COMPETITIETAFELGanaregistratiemetjeteamdirectnaardePitAreaenzoekdetafelmetjullieteamnummererop.Deorganisatiekanaandehandvandetafelkijkenofjeteamaanwezigis.Supporterskunnenmeteennaarhettoeschouwersgedeeltegaan.

>> PIT AREADePitAreaisdethuisbasisvoordeteams.Deteamshebbenongeveereenuuromderegistratieenhetopzettenvandespullentevoltooienenomopdeoefenveldentekomen,voordatdewedstrijdbegint.SommigePitArea’szijnnietopenvoorpubliek.

| Letgoedoptussentijdseveranderingenenpasjeschemaaan!

56•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 57: Coach Wegwijzer

>> OPBERGRUIMTEBergdejassenopbijdegarderobeofdirectonderdeeigenteamtafel.Hethandigsteisomalsteameenopbergton-ofkratmeetenemen.ZodrahetteamindePitAreais,kanhetdemeegebrachtespullenvoordewedstrijdopdetafelopstellen.

>> ETEN EN DRINKENErstaatduidelijkaangegevenopdeschema’swaarjewelennietmagetenendrinken.Houdjeaandezeregels.Laathetheleteamwetendatzijvaakminderdaneenhalfuurhebbentussendewedstrijdrondesenhetbeoordelendejurybeoordelingen.

>> OPENINGSCEREMONIE Wanneerereenopeningsceremonieis,vindtdezeplaatsvóórdestartvandecompetitie.Hierzullendescheidsrechterswordenvoorgesteld,kandeChallengewordenuitgelegdenspecialegastenwordengeïntroduceerd.DeteamsdienognietdirecthoeventebeginnenkunnennogdelaatsteaanpassingenaanhunrobotsmakenenkerendaarnaterugnaardePitAreaofnaardewachtruimteomtewachten.

>> WACHTENTeamsmoetenwachtenindewachtruimtebijhetwedstrijdveldofjuryruimte.Erkaneenvrijwilligeraanwezigzijnomjenaardewachtruimtetebrengen,maaralsdezeernietis,moetdecoachklaarstaanomhetteamnaardezeplektebrengen.Alsjeteamaandebeurtis,neemdanderobotenallebenodigdeonderdelendieaanderobotgezetmoetenwordenmee.Hetteamzalindewachtruimteenkeleminutenmoetenwachten.Voordewedstrijdkunneneenpaarvragengesteldwordendoordepresentatoroverdevoorbereidingen,derobotenhetteamzelf.

| DeregelsdiegeldenindePitAreadienenstriktopgevolgdteworden.

| Komaltijdoptijd!

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•57

Page 58: Coach Wegwijzer

>> WEDSTRIJDVELDHetwedstrijd-ofcompetitieveldisgevuldmetenthousiastetoeschouwers,scheidsrechtersendepresentator.Eenvrijwilligergeefthetteameenseintjezodrahetnaardetafelinhetcompetitieveldmagkomen.Eenpresentatorkondigthetteamaan.

Hetteamheeft1à2minutenomallesoptestellenenzichvoortebereiden.Erzal5secondenafgeteldworden,endanbegintderonde.

| 5secondevoordestarten….GO!

Hetteamheeft2½minuutdetijdomeenrondetevoltooien.Houderrekeningmeedatslechts2teamledentegelijkertijdbijdetafelkunnenzijngedurendeeenmissie.De2ledenkunnenwelbijelkeopdrachtwordenafgewisseld..

Ervindtmeestaleenaftellingplaatsbijdelaatste10seconden.Alseenrondevoorbijis,wordthetteamuithetcompetitieveld/wedstrijdveldgeleid.

De jury

Nawekenvoorbereidenenhardwerken,isditdekansvoorkinderenomtrotstekunnenzijnophunwerk!Dejuryzalerallesaandoenomkinderentelatenervarendatzeeenenormeprestatieneergezethebben.

Voormeerinformatieoverhetjureren,ziehoofdstuk6.

Teams worden op vier punten beoordeeld:

• Wedstrijd

• Robotontwerp&programmeren

• Onderzoek&projectpresentatie

• Teamworkenteamgeest

58•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 59: Coach Wegwijzer

PrijsuitreikingAlleteamszijnbijdeprijsuitreikinginhetwedstrijdgedeelte.Naastdeprijzenenmedaillesdieuitgereiktworden,wordenookdeteamsbedankt.Alsdeprijsuitreikingbeëindigdis,kunnendeteamshunspullenbijelkaarpakkenenzichklaarmakenomwegtegaan.Zorgervoordatermensenklaarstaanommeetehelpenmetopruimen.Zorgookdatjedetafeltjesendegebruikteruimtenetjesachterlaat.

| Blijfmetjeteamtotnadeprijsuitreiking!

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•59

Page 60: Coach Wegwijzer

NOTITIES:

60•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 61: Coach Wegwijzer

7.Robot

Dithoofdstukisintegenstellingtotdeanderehoofdstukkenmeertheoretisch.Hiervindjebeschrijvingenvantechnischeaspectendienodigzijnomeenwerkenderobotteontwerpenentebouwen.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•61

Page 62: Coach Wegwijzer

Eerste keerIshetdeeerstekeerdatjeeenrobotmaakt,danzoueeneerstestapkunnenzijnomaandehandvandetutorialdieopdebijgeleverdesoftwarecdstaat,destandaardrobottemaken.Gadezerobotvervolgensinkleinebehapbarestappenaanpassenenverbeteren.

Onderdelen OpditmomentzijnertweeFLLrobotsetsbeschikbaar,deNXTendeRCX.DeRCXwordtnietmeerondersteunddoorFIRST®enLEGO®,maarmaguiteraardwelgebruiktworden.Onderstaandeinformatieisvantoepassingopbeidesets,tenzijandersvermeld.Devolgendeonderdelenwordenverderbesproken.

• Assen(Staafjes) • Timer• Katrollen • Motoren• Batterijen • Ski’s• NXT • RCX• Differentieel • Software• Sensoren • IR(InfraroodToren)/USB• Tandwielen • Rupsbanden

| Leesdezeinformatiegoeddoor,hetlevertjetijdenkwaliteitop!

>> ASSEN (STAAFJES)Gebruikdeassenvoortrekkracht,duwkrachtenbuigkracht.Zekunnenechterookeenbronvanwrijvingzijn.Omdezewrijvingzoveelmogelijktebeperken,moetjeervoorzorgendatzerechtenschoonzijnenmoetendegaatjeswaarzedoorgestokenzijnpreciesrechttegenoverelkaarliggen.Zorgdatdeonderdelenaandeasjesvrijliggenvandegaatjesomtevoorkomendathetasjeklemtomzo’ngaatje.

62•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 63: Coach Wegwijzer

>> BATTERIJENEnkelebelangrijkeopmerkingenmetbetrekkingtotdebatterijenzijn:•Houderbijhetontwerpvanderobotrekeningmee,datjedeaansluitingvandeadaptervrijhoudt,enletopheteventueelverwisselenvanbatterijen.Zohoeftderobotnietafgebrokentewordenvoorhetopladenofhetverwisselenvandebatterijen

•Sommigerobots,vooraldegenediegebruikmakenvanprogrammeringoptijd,presterenandersmetnieuwebatterijendanmetdeoude.Houddittijdensdewedstrijdenindegatenenplanhetvervangenvandebatterijenzodanigin,datervoldoendetijdoverblijftomwatinstellingentewijzigenwanneerditnodigis.

>> DIFFERENTIEELHetdifferentieeliseendonkergrijsonderdeelenlijktopeentonnetjemetverschillendematentandwielenaanelkekant.Netalsinauto’szorgtditonderdeelervoordatdekrachtvaneenmotoroptweeassenovergebrachtkanworden,terwijlzenogsteedsonafhankelijkvanelkaardraaien.Hetishandigomeenaandrijfsysteemtemakenmetmaaréénmotor,zodatertweeoverblijvenvooranderedingen.

>> TANDWIELENTandwielentransporterendekrachtvandeeneasnaardeandere.Omelkaaraantedrijvenmoetenzeòfopdezelfdeaszittenòfmetdetandeninelkaarbewegen.Tandwielenkunnenkrachtensnelheidveranderen.Eengroottandwieldateenkleintjeaandrijftzorgtvooreengroteresnelheid,maareenkleinerekrachtophetasjemethetkleinetandwiel.

>> MOTORENDemotorenvandeNXTkunnenmaaropéénmanieraangeslotenwordenenkunnendusalleensoftwarematigvanrichtingveranderdworden.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•63

Page 64: Coach Wegwijzer

>> KATROLLENKatrollenzijnnettandwielen,alleengebruikenzegeentanden,maareenelastiekje,touwtjeofriemomdekrachtovertebrengen.Dekatrolleninhetpakketwordengebruiktmetelastiekjesenzijnmakkelijkerinhetgebruikdantandwielen.Deelastiekjeskunnenrekken.Jekunthetaangedrevenelementdanookopheelveelplaatsenkwijt.Elastiekjeskunnenwelslippenenveroorzakenveelmeerwrijvingdantandwielen.Ookkaneenelastiekjenatuurlijkspringen.ZorgdatjealleenelastiekjesvanLEGOgebruikt.

>> USBDeNXTmaakt,inplaatsvandeInfraroodtoren,gebruikvaneenUSB-kabelen/ofBluetoothverbinding.

>> NXTDeLEGOMINDSTORMSNXTisdeopvolgervandeRCX.DeNXTiseenlichtgrijsblok,welkevoorzienisvaneenLi-Ionaccu(indeEducationaleditie).AfhankelijkvanhetprogrammareageertdeNXTopinternekloksignalenofexternesensorsignalen(maximaal4tegelijk)doordemotoren(maximaal3)telatendraaien.DeNXTheeftookeenschermpjeomdesensorsignalentelatenzien.

Omwattewennenaandezedata,kunjehetvolgendedoen:• ZetdeNXTaan,enzoekinhetmenude[VIEW]optie.• Zoekvervolgensinditmenuopwatjewiltuitlezen. Bijvoorbeeldomgevingslicht.•Geefvervolgensaanopwelkepoortdebetreffendesensor zitaangesloten.•Nuzijndewaardendiedesensoruitvoerttelezenophet scherm.

| GebruikvanBluetoothistijdenswedstrijden niettoegestaan!

64•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 65: Coach Wegwijzer

>> SENSORENDesensorenontvangeninkomendesignalenengevendezedooraanderobotdoordezwartedraden.Zewordenopderobotgemonteerdomeigenschappenvanhetveldtedetecterenenderobotisgeprogrammeerdomhierweeroptereageren.Hierstaatbeschrevenwelkesensorenerzijn,hoezewerken,watzedetecterenenwathunvoor-ennadelenzijn.•Tastsensor:Dezesensorgeeftdoorofzijnknopjeisingedruktofniet.Dezekaneenbotsingvanderobotmeteenobjectvaststellen.

•Lichtsensor: Dezesensorgeeftdoorhoeveellichthij(welgoed)zietdoorzijnlens.Delichtsensorvergelijkthetlichtdathijzietmeteenroodlampjevanzichzelfenisnauwkeurigtot0,65cm.Hiermeekanhijeenkleurveranderingophettafeloppervlakregistreren.Alsdesensorgerichtisopietsdatverderwegis,zalhijnogsteedslichtvandonkerkunnenonderscheiden,maarnietmeerzoprecies.

•Rotatiesensor: Dezesensorgeeftdoorhoevereenbepaaldeasheeftgedraaid,waardoorhijhandiggebruiktkanwordenomafgelegdeafstandentemeten.(Elkeheleomwentelingteltdesensor16tellen.Dusalsdetellerop40staat,isdeas2eneenhalfkeerrondgedraaid.Ditishandigomafgelegdeafstandentemeten.)IndemotorenvandeNXTzittenrotatiesensorsingebouwd.

•Geluidssensor (alleenopNXT):Dezesensorgeeftaanofergeluidklinkt.Ditmaakthetbijvoorbeeldmogelijkomderobottelatenstoppendoormiddelvaneengeluid.Gebruikvandezesensoristijdenswedstrijdenniettoegestaan.

•Ultrasone sensor (alleenopNXT):Hoeweldesensoreruitzietalsofheteenpaarogenzijn,maaktdezesensorgebruikvangeluidomtezien.Netzoalsdolfijnenwordtereenultrasoongeluiduitgezonden,doortemetenhoelanghetduurtvoorhetgeluidterugiskanzodeafstandtoteenobjectbepaaldworden.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•65

Page 66: Coach Wegwijzer

>> TIMERDetimergeeftdetijdaandieverstrekenistussentweegebeurtenissen.Hetisgeensensor,maarkanwelongeveeropdiemanierbehandeldworden.

>> SKI’SSki’skunnenwordengebruiktalscontactpunttussenderobotendegrondinplaatsvanwielen.

>> SOFTWAREDesoftwaresteltjeinstaatprogramma’steschrijveneninderobotteladenomderobotaantesturen.Erzijnverschillendeprogramma’s.Desoftwarebevatookhandleidingenomhetbouwenenprogrammerenteleren.

ErzijnvoordeFLL2softwareprogramma’stoegestaanomdeRCXteprogrammeren:RISenRobolab.VoorbeginnendeteamsmetjongeteamledenwordtRISaanbevolenaangezienheteenvoudigertebedienenenlerenis.RISisverkrijgbaarbijdeFLLorganisatie.Robolabisgeschiktvoorgevorderdeenoudereteamsdieopeenabstracterniveaumetprogrammerenaandeslagwillen.VoordeNXTisdeRISsoftwarenietmeerbeschikbaar.ErkangekozenwordenvoordestandaardNXTsoftware(alleversies)ofvoorRobolab.

>> RUPSBANDENDerupsbandenglijdenvrijgoedophetspeelveld,enkunnenhierdoorookgebruiktwordenvoorzowelaandrijvingalsbesturing.Daarnaastgaanzemetgrootgemakoververschillendeobstakelsheen.Houderrekeningmeedatzevoorveelwrijvingzorgen,zodatdemotorenmeerstroomverbruikenenbatterijensnellerverwisseldmoetenworden.

| Meerwrijving,betekentmeerenergie,dusmeerbatterijen verwisselen.Waarkunjeenergiebesparenbinnenjeontwerp?

66•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 67: Coach Wegwijzer

Mechanisch OntwerpHoemeerwerkjeverrichtindeontwerpfase,hoeminderjehoeftuittezoekenindebouwfase.Hetbegintallemaalmethetprobleemformulerenintermenvanhetverlangderesultaatgevolgddoorbrainstormenoveroplossingen.DemeesterobotsdieinstaatzijndemissiesvandeChallengetevoltooien,bevattenoplossingenvoordevierbelangrijksteontwerpproblemen:

• sturen;

• aandrijving;

• navigatie;

• manipulatie.

T BEWEGING OM ONS HEEN

Wat levert het op?Je krijgt ideeën op welke manier je je robot kunt laten voortbewegen.

DemeesteFLL-robotsbewegenzichvoortopwielen.Wielenzijnechternietdeenigemanieromietsvoorttebewegen;indenatuuriseengroteverscheidenheidte vinden van voortbewegingsmechanismen.Hoe?• Doen!Voorbeeld 1• Haaldekinderenbijelkaarlaatiederkindzelfeenmanierbedenkenomzich door de ruimte te verplaatsen.• Iedereenherhaaltdezemanier.Voorbeeld 2• Legverschillendevoorwerpeninhetmidden.• Kinderenkiezeneenvoorwerpuitenproberendezeteverplaatsenzondermet hunhandenaanhetvoorwerptekomen.Kiesvoorbijvoorbeeld:papiertje, een bal.Voorbeeld 3• Noemeennaamvaneendierofvoertuigenlaatkinderenzichopdezemanier verplaatsen door de ruimte.

Denkermaareensaanhoejijjevoortbeweegt.Bedenkhoeslangenbewegen,ofeenduizendpoot,paard,dolfijnofvogel.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•67

Page 68: Coach Wegwijzer

SturenEenstuursysteemiseenlinkdiehetdraaienvandemotoromzetindemogelijkheidvoorderobotomvanrichtingteveranderen.Eenstuursysteemlaatderobotdraaien.Dedraaicapaciteitvaneenrobotisafhankelijkvandemogelijkhedenvanderechter-enlinkerwielenomonafhankelijkvanelkaartebewegen.Deeenvoudigstedemonstratieiseensysteemmettweewielenaanéénas.Ditzalrollen,maarzalnooitkunnensturenzolanghetvolletrekkrachteneenvasteasheeft.

Omeenrobottelatendraaien,moetendewielenopaparteassenzittenen/ofmeteenverschillendesnelheidrondkunnendraaienomdezelfdeas(meteendifferentieel).Eenzeereenvoudigstuursysteemiseenaandrijfsysteemwaarlinker-enrechterkantenonafhankelijkvanelkaaraangestuurdkunnenworden,metelkeeneigenmotor.Alséénmotordraaitendeanderstaatstil,zalderobotgaandraaien.

| Kijk om je heen!Voorbeeldenvanstuursystemen

• Bijeenbulldozeroftanklaatjeéénrupsbandbewegenendeandere

niet.Derupsbandenschuiveneenbeetjeoverdegrond,enhet

voertuigdraait.

• Auto’shebbenvoorwielendiekunnendraaien.

• Winkelwagenshebbenvierzwenkwielendieallemaalonafhankelijk

vanelkaardraaien.

• Speelgoedwagentjeshebbeneenzwenkendevoorasenvierwieltjes

dieonafhankelijkvanelkaardraaien.

• Skateboardshebbenaanbeidekantenzwenkendeassenenalle

wieltjesdraaienonafhankelijkvanelkaarrond.

• Eenduw-grasmaaierheeftgeenzwenkendeas,maarkandraaien

opzijnwielendieonafhankelijkvanelkaardraaienalsdewielenaan

devoorkantopgetildworden.

• Eenvoertuigzouookzichzelfvandegrondkunnentillen,vervolgens

draaienenweerterugopdegrondkunnenkomen.

• Kunjijzelfeennieuwstuursysteembedenken?

68•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 69: Coach Wegwijzer

AandrijvingEenaandrijfsysteemishetsysteemdatdekrachtvandemotoromzet,zodatderobotdaadwerkelijkkanbewegen.

| Observeer!Kijkbijvoorbeeldeensnaarhetaandrijfsysteemdatdeneerwaartse

krachtvanjevoetomzetindevoorwaartsebewegingvanjefiets:

• Jevoetduwtophetpedaaldatverbondenisaanheteindvanjetrapper

• Dehefboomvandetrapperlevertdraaiendekrachtophetgrote

tandwiel

• Detandenvanhettandwieltrekkenaandeketting

• Dekettingtrektaandetandenvanhetachtertandwiel

• Dittandwielleverteendraaiingopdeachteras,despaken,develg

enuiteindelijkdeband

• Debandduwtnaarachterenopdegrond

• Dezekrachtduwtjefietsvooruit

Navigatie Hetnavigatiesysteemvaneenrobotmoetinstaatzijnomteachterhalenwaarderobotisvergelekenmetwaarhijzoumoetenzijnenmoetdaarmeehetbesturings-enaandrijfsysteemkunnenvertellenwaarderobotheenmoet.Hetnavigatiesysteeminauto’sbestaatuitdeogenenhersenenvandebestuurdereneenroutekaart,hoewelmoderneauto’szelfscomputersgebruiken.Hetnavigatiesysteemvaneenrobotbestaatuitsensoren,derobotendeprogramma’sdiejijschrijft.Desensoren,programmerenenderobotwordeninmeerdetailbesprokeninanderehoofdstukken.

ManipulatieEenmanipulatoriseenkoppelingontworpenomobjectenvasttehoudenentebewegen.Integenstellingtotbesturingenaandrijvinghebbendemeestemensenditaspectvanroboticanognooitindepraktijkgezien,afgezienvandeberoemde‘robot-arm’.Maardeoplossingvoorelketaakiswatjijvindtdatgoedis,zolanghetwerktengeenschadeaanricht.Hetmagindelengtezijnofdraaiend.Hetkaneenscharnierenderobot-armzijnmetzijneigenaandrijving,ofeeneenvoudigeverlengingvanhetframevanderobot.Zorgervoordatjebrainstormtoveroplossingenenvergeetnietdatjeeenderdemotorhebt.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•69

Page 70: Coach Wegwijzer

Programmeren, gewoon doen!Eenprogrammaiseenreeksvancommando’sdiedemotorenvanderobotvertellenwanneerzeaanenuitmoetenopbasisvandesignalenvandetimersensensorenvanderobot.AlsdeNXTdehersenenvanderobotzijn,ishetprogrammadeopleidingvanderobotwaarinhemgeleerdiswathijmoetdoenomdeChallengeaantekunnen.

T BEGIN BIJ HET BEGIN

Wat levert het op?Als je deze opwarmoefeningen succesvol kunt afronden zul je vanzelf meer leren. Hieronder staan een aantal uitdagingen in oplopende moeilijkheid die dienen als programmeeroefening.Hoe?a Gavooruitenstopboveneenstukzwartplakbandop60cmafstandmet gebruik van de: • Internetimer. • Rotatiesensor. • Lichtsensor.b Ga vooruit en ga de andere kant op als de druksensor ingedrukt wordt.c Volg een zwarte lijn.d Maakeenvierkantereisenstopweerbijhetbeginpunt.e Herhaaloefening4,maareindigvijfkeeropdezelfdeplek.f Start60cmvaneenzwartelijn.Vinddelijnenvolghem.g Herhaal6,maargavandelijnafnadatjehem30cmhebtgevolgd.h Klimovereenboekdatminimaal2,5cmdikis.i Ga naar voren, pak een kleine papieren bal, kom terug en laat de bal vallen.

Vragen stellenDeenigemanieromtelerenprogrammerenisdoorhettedoen.Wachthiernietmeetotdathetontwerpvanderobotafis.DemeesterobotsdieinstaatzijnomdemissiesvandeFLLChallengetevolbrengen,gebruikenideeënvooroplossingenvoordevolgendevaakvoorkomendeprogrammeerproblemen:

70•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 71: Coach Wegwijzer

• Hoekunnendemotorenaanenuitdooralleen

detimer(inderobot)

tegebruiken?

• Hoekunnendemotorenaanenuitophetjuis

temomentbepaalddoor

sensoren?

• Hoekunnensignalenvandesensorengenege

erdwordenalsdatnodigis?

Hebbenjulliezelfeenprobleem,maakerdaneenvraagvanenzoekhulp,vergeetookhiernietKISS(KeepItSimple,Stupid).

Testen en verbeterenBijhettechnischeontwerpprocesiswatgoedlijktoppapiernietaltijdwerkbaarinhetecht.Ofjenueenruimtestationofeenbenzinestationmaakt,grondigtestenenverbeterenmakeneengoedideetoteengoedproduct.Hierondervolgeneenaantalessentiëleeigenschappenvaneenrobuusterobotwaaropgetestenverbeterdkanworden:Integriteit Hijvaltnooitinbedrijfuitelkaar.Nauwkeurigheid Hijkanrechtuitrijdenenwerktprecies.Functionaliteit Hijkanwathijmoetdoenofkanhiervoorgewijzigd wordenmetlossetoevoegingen.Herhaalbaarheid Hijdoetiederekeerexacthetzelfde.ReproduceerbaarheidHijdoetoveralhetzelfde.Ergonomie Hijisgemakkelijktebedienen.Efficiëntie Hijverspiltgeenenergievandebatterijenaanwrijving ofgewicht.

| • Maakentestslechtséénveranderinginjeprogrammaperkeer.• Onafhankelijkvandesoftwarediejegebruiktzaljerobotprecies

doenwatjeprogrammahemvertelttedoenennietsmeer.Jezult

bijvoorbeeldverbaasdzijnhoeeenvoudighetisomtevergeteninte

programmerenomdemotorenuittezetten.

• Voorhulpkunjekijkenopinternet,dehandleidingeninjekit,de

technischeondersteuningvandefabrikantvandesoftwareen

overlegmetandereteamsviahetinternationaleFLL-forumopde

websitevanFIRST.

| Werkeerstaanintegriteitennauwkeurigheidvoordatjeverdergaat!FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•71

Page 72: Coach Wegwijzer

• Hijnooituitelkaarvalttijdenshetoplossenvan

demissies.

• Hijineenrechtelijnoverdetafelrijdenkan.

Neeminhetbijzondertijdomjerobottetestenenteverbeterenzodat:

Als je robot niet in een rechte lijn over de tafel kan rijden:

• Ganaofhetspeelveldvlakis.

• Ganaofalleonderdelenvanderobotstevigv

astzitten,drukderobot

indiennodignogeenssamen,maargaernietop

leunen.

• Ganaofhetvoertuigsymmetrischis.

• Alsdeaandrijvingrubberenbandenheeft,verw

isseldezedanenkijkof

derobotzichandersgedraagt.

• Alsernietsverandert,kijkdanofdeassenvrij

kunnendraaien.

>> VEEL VOORKOMENDE PROBLEMEN EN OPLOSSINGEN

Als je robot in bedrijf uit elkaar valt:

• Verstevigofherontwerphemomminderafhan

kelijktezijnvanstukjes

diezomaaraanelkaarblijvenzittendoordezevast

tezettenmetpinnen,

platenenbalken.

• Gebruikminderstukken.

• Gebruikkleinerestukken.

• Ganaofalleonderdelenvanderobotstevigv

astzitten,drukderobot

indiennodignogeenssamen,maargaernietop

leunen.

72•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 73: Coach Wegwijzer

8.Slotwoord

HetFLLnetwerkhelptjeteam,enlaatjouanderenhelpen,deFLLtoteensuccestemaken.Indithoofdstukvindjeinformatiehoejesneldebesteinformatievoorjeteamkuntkrijgen.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•73

Page 74: Coach Wegwijzer

>> WEBSITEViadewebsitewww.firstlegoleague.nlkunjealleinformatievindenoverhetthemavandeChallengevanditjaar.

>> TECHNISCHE ONDERSTEUNING• RCX/NXTCodesoftware,mankerendeofbeschadigdestukken:• NeemcontactopmetHeutink([email protected]). IdentificeerjezelfalsFLLteamcoachengeefjeteamnummerdoor.• LEGORoboLabSoftware:• NeemcontactopmetHeutink([email protected])en identificeerjezelfalsFLLteamcoachengeefjeteamnummer.

>> PRODUCTVERKOOP, VERZENDING EN FACTUREN VAN MATERIALEN• E-maildeFLLTeamcoördinatorvanStichtingTechniekpromotie [email protected] geefjeteamnummer.

>> CHALLENGE SPECIFIEKE PROBLEMEN & FLL SPELONTWERP• E-maildeFLLTeamcoördinatorvanStichtingTechniekpromotie [email protected] geefjeteamnummer.

>> FLL TEAM SUPPORT - ALGEMENE TEAM VRAGEN - VRAGEN OVER INSCHRIJFGELD• E-maildeFLLTeamcoördinatorvanStichtingTechniekpromotie [email protected] geefjeteamnummer.

>> REGIOFINALEHebjevragenoverjouwregiofinale,neemdandirectcontactopmetdebetreffenderegiopartner.Decontactgegevensvindjeopdewebsite.

TotslotwenstStichtingTechniekpromotiejouwteameenboeiendenleerzaamChallengeseizoenenveelsuccesmethetbegeleideneninspirerenvanjeteam.

74•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 75: Coach Wegwijzer

9.Bijlagen

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•75

Page 76: Coach Wegwijzer

Bijlage 1: de brainwaves

Evenanders 15

Opsurvival 21

Vannietsnaariets 24

Oplocatie 25

Interviewjesuf 25

Ideeënwissel 26

Ikzieenassocieer 28

Collage 29

Eenpen,maardananders 30

Hoeleerjij? 38

76•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 77: Coach Wegwijzer

Bijlage 2: voorbeeld checklist FLL

>> VOORBEREIDING VOOR HET BEGIN• Vindeenoefenplaats• Maakeentijdschemavoordebijeenkomsten• Onderzoekdeinternetsitewww.firstlegoleague.nl• Onderzoekdekosten• Vindsponsoren• Richtdeoefenruimtein• Bouweenoefentafel• Zorgvoordematerialen• Zorgvooreenmapvooralleinformatie• ZoeknaarmeerinformatieoverdeFLL• Organiseereenbijeenkomstomouder(s)/verzorger(s)teinformeren

>> TEAM LOGISTIEK EN VOORBEREIDING VAN DE CHALLENGE• Informeerouders/verzorgersenzorgvoordegegevensvan alledeelnemers• Organiseergastsprekersenexperts• Maakeenweekschemavoordevoorbereidingsperiode• Zorggoedvoorjeteam• Investeerinteambuilding• Zorgvooreenteamnaam• Installeerdesoftware• Bouweenrobot• Zorgdatdecomputerendecontrollermetelkaarinverbindingstaan• Schrijfeeneenvoudigprogrammavoordecomputerentestderobot• DoemeeaanhetforumvandeFLL• Zorgvoorbrainstormsessiesmetjeteam• TeamT-shirt/button• OnderzoekdeChallengevanditjaar• Zorgvooreenhelderprobleem• Investeerincreatieveoplossingen• Deeljeervaringenmetdedirecteomgeving

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•77

Page 78: Coach Wegwijzer

>> TIPS VOOR MAXIMAAL LEERRENDEMENT• Bespreekvooriederebijeenkomstwaarjestaatenwatjegaatdoen• Zorgvoorreflectiemomentenaanheteindevaniederebijeenkomst• Laatzienwatjedoet,creëereenrijkeleeromgeving• Geefvertrouwenaanalleteamleden• Geefruimteaannietvoordehandliggendeideeën• Verbindprofessionalsenexpertsaanjeteam• Steldoelen• Steldoelenbij• Maakeenplansamenmethetteam

>> VOORBEREIDINGEN VOOR DE WEDSTRIJD• Planextrabijeenkomstenpuurvoordevoorbereidingvandewedstrijd• PubliceerindeplaatselijkekrantdatjemeteenteammeedoetaandeFLL• Nodigpubliekuitenzorgvooreenechtegeneralerepetitievoorde robotwedstrijdendepresentatievanhetproject• Checkdelaatsteupdatevandewebsite• Zorgvoorvervoer• Informeerouders/verzorgers

>> DE WEDSTRIJD• Controleerdelaatstewedstrijdinformatie• Vulalleformulierenindiejenodighebtvoordewedstrijd• Informeerjeteamoverdedo’sendon’tstijdensdewedstrijd

>> NEEM MEE:• Robotentoebehoren• Laptop• Onderdelen• Extrabatterijen• Opbergdoos• Posters/folders• Presentatie• IRtorenenUSBkabel• Drinkenenlunch

78•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 79: Coach Wegwijzer

Bijlage 3: vaardigheden

Behorendbijpagina19,paragraaf‘Eigentijdsonderwijs;klaarvoordetoekomst’.

>> WERKHOUDING• Deleerlingenhebbenbelangstellingvoordewereldomhenheen enzezijngemotiveerddezeteonderzoeken• Deleerlingenkunnengerichtevragenstellen;• Deleerlingenkunnenrelevanteinformatiezoekenengebruiken;• Deleerlingenhebbenplezierinhetlerenvannieuwedingen;• Deleerlingenzettendoorwanneerietsnietdirectlukt.

>> WERKEN VOLGENS PLAN• Deleerlingenkunneneenplanopstellenenernaarhandelen:• Deleerlingenkunneneendoelformuleren;• Deleerlingenkunnenzichopeenonderwerporiënteren;• Deleerlingenbegrijpenbijeenvoudigeproblemenwatoorzaken engevolgenzijn;• Deleerlingenkunnenuithetvoorgaandeonderc.conclusiestrekken;• Deleerlingenkunnengrotereactiviteitenstapvoorstapindelenen uitwerken;• Deleerlingenkunnenachterafbeoordelenofhunplanningeengoedewas;• Deleerlingenkunnenderesultatenvanhunwerkpresenterenindevorm vaneentoelichting,eenspreekbeurt,eenwerkstuk,eenuitstalling.

>> GEBRUIK VAN UITEENLOPENDE LEERSTRATEGIEËN• Deleerlingenkunnenbijleeractiviteitenuiteenlopendestrategieënen vaardighedengebruiken:• Deleerlingenkunnengerichtevragenstellenaanpersonen;• Deleerlingenkunnenrelevanteinformatiezoekenenverwerken uitanderebronnenwaarondereenwoordenboek,eenatlas,eenregister;• Deleerlingenkunnensamenwerkenenmetelkaaroverleggenom gezamenlijktotoplossingentekomen;• Deleerlingenkunnenachterafbeoordelenofhunstrategieeengoedewas.

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•79

Page 80: Coach Wegwijzer

>> ZELFBEELD• Deleerlingenlerenmethuneigenmogelijkhedenengrenzenomtegaan:• Deleerlingenhebbenzelfvertrouwen;• Deleerlingenkunnenendurvenvoorzichzelfenanderenoptekomen.

>> SOCIAAL GEDRAG• Deleerlingenlevereneenpositievebijdrageineengroep:• Deleerlingengaanrespectvolmetanderenom;• Deleerlingenhandelennaaralgemeengeaccepteerdenormenenwaarden;• Deleerlingendurvenineengroepvoorhuneigenstandpuntuittekomen;• Deleerlingenhoudenrekeningmetgevoelensenwensenvananderen;• Deleerlingennemenverantwoordelijkheidvoorteverrichtentaken.

80•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 81: Coach Wegwijzer

Bijlage 3: de prijzen

Deprijzendietijdensde(regio)finalesgewonnenkunnenwordenverschillenperregio.Informeerbijdeorganisatievandefinalewaaraanjulliedeelnemenwelkeprijzenerverdeeldworden.Hierondervindjeeenoverzichtvandebeschikbareprijzen.

DeFLLprijzenzijnopgedeeldindeallesomvattendehoofdprijsendevierhoofdcategorieënvanprijzen.Indithoofdstukleesjewelkeprijzenjeteamindewachtkunnenslepen.BuitenonderstaandeprijzenisernogvoorelkteamlideenFLLmedailleomtewijzenopiederspersoonlijkeprestaties,zowelopalsbuitenhetcompetitieveld.

Hoofdprijs / Champion’s AwardDemeestprestigieuzeprijsvanallemaal,dehoofdprijs,bevatvierhoofdelementen:

DeFLLervaringbestaatuitderobotwedstrijdenhetprojectonderzoek,maarhoekinderenwerkenaandehandvandekernwaardenineenteamisnetzobelangrijk.DezeprijsstaatvoorhetsuccesvandemissieenwaardenvandeFLL.Hetgaatomdeinspiratievankinderenenmotiveertanderenvoordetoegankelijkheidenmogelijkhedenvandewetenschapendetechniek,terwijlrespect,aanmoedigingenvoortdurendesamenwerkinggetoondworden.

RobotprestatieprijsDezeprijswordttoegekendaandeteamsvanwiederobotindewedstrijddehoogsteprestatiesophetcompetitieveldlevert.

ProjectprijsOpdedagvandewedstrijdzaliederteamongeveervijfminutenhebbenomzijnonderzoeksbevindingenaandejurytepresenteren.Erzijntallozemogelijkhedenencreatievewegenomdeonderzoeksopdrachttepresenteren

• Robotprestatie

• Project

• Robotontwerp

• CoreValues

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•81

Page 82: Coach Wegwijzer

zoalstoneelstukjes,formelepresentatiesendemonstraties.Juryledenzullenhierbijonderanderekijkennaardevolgendeitems:

DeProjectprijswordtuitgereiktaanhetteamwienskwaliteitsonderzoek,innovatieveoplossingenencreatievepresentatiehetbesteeendiepgaandbegripvandeverschillendewetenschappelijkedisciplinesenonderwerpenindeChallengeonderzoeksopdrachtweergeven.

>> DEZE PRIJS WORDT BIJ TOERNOOIEN MET MEER DAN 25 TEAMS OPGESPLITST IN 3 PRIJZEN:

RobotontwerpprijsDeprijsvooreenwinnendontwerpwordttoegekendopdrieonderscheidendeelementen,diealscombinatieeenrobotenzijnteamvanontwerpers,programmeursenbouwersinhetoogdoetspringen:

• Hoecreatiefisdepresentatie?

• Kanhetteamduidelijkuitleggenwathunoplos

singis?

• Hoediepgaandishetonderzoek?

• Hoeinnovatiefisdeoplossing?

• Onderzoeksprijs

• Innovatieveoplossingprijs

• Presentatieprijs

• Vernieuwendontwerp,

• Robuustontwerpen

• Programmeerelementen.

82•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 83: Coach Wegwijzer

> VERNIEUWEND ONTWERPDegaveeencreatiefontwerpofonderdeeltegebruikenofeenuniekeoforiginelestrategietehanterenwanneerdeChallengemissiesopgelostmoetenworden.

>> ROBUUST ONTWERPAantonenvanbegripentoekunnenpassenvantechnischeprincipes,waardoordemeeststevige,rechtlijnigeenbetrouwbarerobotwordtgeproduceerd.

>> PROGRAMMERENBegripentoepassingvanprogrammeerprincipesomhetmeesteffectieveenefficiënteprogrammatemakenomderobottelatenwerken.

>> DEZE PRIJS WORDT BIJ TOERNOOIEN MET MEER DAN 25 TEAMS OPGESPLITST IN 3 PRIJZEN:

Core Values AwardDeCoreValues(kernwaarden)nalevenisnoodzakelijkomteslagenindeFIRSTLEGOLeagueenishetvoornaamsteingrediëntvaniederteam.Dejuryledenzullenhierbijonderanderekijkennaardevolgendeitems:

• Robotontwerpprijs

• Robotprogrammeerprijs

• Strategie&innovatieprijs

• Enthousiasmeenleukeuitstraling

• Goedesamenwerkingomeffectieftotoplossin

gentekomen

• Respecthebbenvooreigenteamledenensteu

nenaanmoediging

gevenaanandereteams

• Goedebalanstussenhetwerkvandekindere

nendebegeleiding

doordecoach

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•83

Page 84: Coach Wegwijzer

>> DEZE PRIJS WORDT BIJ TOERNOOIEN MET MEER DAN 25 TEAMS OPGESPLITST IN 3 PRIJZEN:

Extra prijzen Afhankelijkvandeorganisatievandeverschillendewedstrijdenkanergekozenwordenomextraprijzenuittereiken.Enkelevoorbeeldenzijn:devrijwilligersprijs,deteamcoachprijsendedoorzettersprijs.

VrijwilligersprijsZondervrijwilligersgeenFIRST LEGOLeague;zosimpelishet.Dezeprijsisdanookvoordevrijwilligerdiezichvolledigheeftingezetopofvoordefinaledag.Eenblijkvandankvanuitdeorganisatie,eigenlijkvoorallevrijwilligers.

Beste TeamcoachprijsVeelteamsbereikenmijlpalenvansuccesdankzijhungoederelatiemeteenvolwassencoachofmentor.Dezeprijsgaatnaardecoachofmentorvanwiedewijsheid,leiding,geduldentoewijdinghetmeestduidelijkaanwezigisbijdeontmoetingenvanhetteammetdejury.

DoorzettersprijsDeDoorzettersprijsiseentopprijs!Ditisdeprijsvoorhetteamdatnietopgeeft.Allesmagdantegenzitten,ditteamgaatdoorengaatzekernietbijdepakkenneerzitten!Metrechtmogenzijzichdoorzettersnoemen!

g ‘Onze robot werkte op de wedstrijddag niet zoals we hadden

gedacht. Het team naast ons zag ons worstelen. Toen ze klaar

waren, zijn ze bij ons komen staan en hebben ons geholpen een

geweldige prestatie neer te zetten.‘

• Inspiratieprijs

• Teamworkprijs

• GraciousProfessionalism™prijs

84•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

Page 85: Coach Wegwijzer

FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer•85

NOTITIES:

Page 86: Coach Wegwijzer

86•FIRST®LEGO®LeagueCoachWegwijzer

NOTITIES:

Page 87: Coach Wegwijzer

NOTITIES:

Page 88: Coach Wegwijzer

Stichting Techniekpromotiep/a TU Eindhoven

Traverse 3.15

Postbus 513, 5600 MB Eindhoven

T +31 (0) 40 247 3300

www.techniekpromotie.nl

[email protected]

www.firstlegoleague.nl

[email protected]

www.juniorfirstlegoleague.nl

[email protected]