“De zorg voor kinderen en tieners hoort in de eerste plaats thuis in de gemeente”

Het bieden van pastoraat aan kinderen en tieners: het is belangrijk en bovendien hard nodig. Iedere gemeente zou deze vorm van pastoraat moeten bieden, is de mening van Chris. Maar waaróm is kinder- en tienerpastoraat zo belangrijk? En hoe zet je dat dan op in je eigen gemeente? We legden deze én andere vragen voor aan Rob Hondsmerk, directeur Kinder- en Jeugdzorg van De Hoop ggz en verantwoordelijk voor het werk van Chris.

Chris nieuwsbrief 20ste jaargang • nummer 6 • Juni 2009

Kinder- en tienerpastoraat

Wat is kinder- en tienerpastoraat precies?“Kinder- en tienerpastoraat betekent dat je het kind of de tiener de mogelijkheid biedt om op te groeien tot een zelfstandige volwassene, die leeft tot eer van God. Dit doe je in de eerste plaats door hem of haar te begeleiden in een gezonde groei en ontwikkeling. Daarnaast kun je opvoedingssituaties aanvullen of een kind begeleiden in een scheefgelopen situatie.”

Waarom is het bieden van pastoraat aan kinderen zo belangrijk?“De ervaring in het volwassenpastoraat leert dat veel problemen ontstaan op jongere leeftijd. Deze problemen worden door de jaren heen complexer en uiteindelijk levensgroot. Meestal komt er dan een stuk (professionele) hulpverlening op gang. Die hulp zou echter helemaal niet nodig zijn als in een veel eerder stadium pastoraat was geboden!”

Is kinder- en tienerpastoraat eenvoudiger dan volwassen-pastoraat?“Veel mensen denken inderdaad ‘kleine kinderen, kleine problemen’, maar dat is een beetje té kort door de bocht. In de praktijk blijkt het bieden van kinder- en tienerpastoraat zelfs lastiger te zijn dan volwassenpastoraat. Je moet bijvoorbeeld in je communicatie een vertaalslag maken naar het niveau van het kind of de tiener. Daarnaast kun je een kind niet los zien van zijn of haar gezin, dus je hebt ook altijd met ouders te maken. Hoe jonger het kind is, hoe meer er via de ouders gewerkt moet worden.”

Waarom vindt Chris dat iedere gemeente kinder- en tienerpastoraat moet bieden?“De kerk draagt de zorg voor de gemeente van Jezus Christus en voor het gezin. Kinderen en tieners maken hier een wezenlijk onderdeel van uit! De zorg voor kinderen en tieners hoort dus in de eerste plaats thuis in de gemeente. Hieronder valt óók het bieden van kinder- en tienerpastoraat.”

Hoe ondersteunt Chris kerken en gemeenten bij het opzetten hiervan?“Een hoofddoel van Chris is om het kinder- en tienerpastoraat in kerkelijke gemeenten te

bevorderen. Dit doen we bijvoorbeeld door spreekbeurten en trainingen te geven in gemeenten. Maar ook onze cursus ‘Kinder- en Tienerpastoraat’ (KTP-cursus) is een manier waarop we onze kennis overdragen. We merken ieder jaar weer dat mensen na het volgen van deze cursus pastoraat gaan bieden aan kinderen en tieners in hun eigen gemeente. Dat is natuurlijk geweldig om te zien!”

Wat adviseert Chris gemeenten die (nog) geen kinder- en tienerpastoraat bieden?“De kerkelijke gemeente speelt een belangrijke rol in het omzien naar elkaar en moet daarin haar verantwoordelijkheid nemen. Ook, of misschien wel juist, richting kinderen en tieners. Wanneer een gemeente nog geen kinder- en tienerpastoraat biedt, dan zou ik deze willen adviseren dit wél te gaan doen. Nodig Chris eens uit voor een spreekbeurt of voorlichting. Of laat een aantal gemeenteleden de KTP-cursus volgen. Zo kunnen we er sámen voor zorgen dat kinderen en tieners de zorg krijgen die zij nodig hebben!”

Meer informatie over kinder- en tienerpasto-raat én over het opzetten hiervan in uw eigen gemeente, leest u aan de binnenzijde van deze nieuwsbrief.

Het opzetten van kinder- en tienerpastoraat in de gemeente

Peter (15), die ziek is en daarom vaak niet op school kan zijn. Hij vindt het lastig om te blijven vertrouwen op God en niet moedeloos te worden. We bidden dat hij mag leren zich op God te richten en niet te zien op de omstandigheden.

Iris, die het moeilijk vindt om goede keuzes te maken. Er is veel gebeurd in haar leven en ze voelt zich vaak alsof ze niets waard is. Ze wil de Here Jezus graag volgen, maar ze vindt het erg moeilijk om dat ook werkelijk te dóen. Wilt u bidden dat Iris vast zal houden aan haar geloof en dat ze - samen met God - de juiste keuzes zal maken?

Een gezin dat contact heeft gezocht met Chris en drie pleegkinderen op heeft genomen. We merken dat vooral het vaderbeeld van de kinderen ernstig is verstoord. We bidden dat de ouders van dit gezin wijsheid en inzicht zullen ontvangen voor de omgang met hun pleegkinderen. Daarnaast bidden we voor herstel in de levens van deze kinderen.

De kinderen en tieners die we eind mei tijdens de Opwekkingsconferentie mogen gaan ontmoeten. We bidden dat God hen de kracht zal geven om eerlijk te vertellen waar ze mee zitten. Bidt u mee?

Wilt u met ons bidden voor:

Toen Chris in 1990 werd opgericht, spraken we de hoop uit dat we op een dag overbodig zouden zijn. We hoopten dat de pastorale zorg voor kinderen en tieners opgepakt zou worden door de kerkelijke gemeenten in Nederland. Daar hebben we ook op ingezet. Aan de ene kant hebben we de afgelopen jaren mogen zien hoe vele enthousiaste mensen onze cursus voor kinder- en tienerpastoraat volgden, om vervolgens hun kennis binnen de eigen gemeente in de praktijk te brengen. Aan de andere kant zagen (en zien) we ons werk groeien. Dat komt niet omdat wij ons werk zo goed doen, maar omdat de nood onder kinderen en tieners nog steeds toeneemt: “Alcoholgebruik onder jongeren baart zorgen”, “Veel meer kindermishandeling dan gedacht”, “Seksueel misbruik online stijgt”... het zijn zomaar een paar krantenkoppen die ik de afgelopen tijd tegenkwam. We kunnen als gemeente van Jezus Christus niet (altijd) voorkomen dat dit soort dingen gebeuren. Maar we kunnen wél hulp bieden aan de kinderen en tieners die in deze situaties verkeren en hen kennis laten maken met de liefde van de Here Jezus! Ik deed de volgende oproep in één van de eerste nieuwsbrieven van Chris en ik wil hem nu – bijna twintig jaar later – herhalen: laten we ons niet neerleggen bij de problemen, maar erop uit trekken en de wereld laten zien wie Jezus is!

Gods zegen gewenst!

Drs. Rob HondsmerkDirecteur Kinder- en Jeugdzorg

PRAKTISCH

In dit artikel het ‘wat en waarom’ van kinder- en tienerpastoraat. Daarnaast geven we u een aantal praktische tips voor het opzetten van deze vorm van pastoraat in uw gemeente.

Wat is kinder- en tienerpastoraat?Kinderen en tieners hebben vaak nog een (lange) weg te gaan totdat ze volwassen zijn. En op die weg stuiten ze ongetwijfeld op moeilijkheden. Het liefste zouden we hen hiervoor behoeden, maar dat is niet altijd mogelijk. Wat we wél kunnen doen, is naast hen lopen op hun weg naar volwassenheid, zoals een herder naast de schapen loopt (Ps.23). Hen bijstaan in hun ontwikkeling en advies geven in moeilijke situaties. We kunnen tijd voor hen vrijmaken, hen steunen en coachen. We kunnen hen begeleiden in hun geloofsontwikkeling en stimuleren tot het maken van een keuze voor Jezus. Dán ben je bezig met het bieden van kinder- en tienerpastoraat.

Waarom kinder- en tienerpastoraat?Misschien herinnert u zich nog een moment uit uw eigen kindertijd waarop een

volwassene u nét even wat extra aandacht schonk. Of wellicht herinnert u zich juist een moment waarop u deze aandacht niet kreeg. Een knipoog, een aai over de bol, de mogelijkheid om even van je af te praten... persoonlijke aandacht zorgt ervoor dat kinderen en tieners zich geliefd weten en serieus genomen voelen. Alleen dat al kan veel problemen voorkómen. Hoeveel volwassenen lopen er niet rond met onverwerkte gebeurtenissen uit hun kinder- of tienertijd omdat die extra aandacht, dat luisterende oor, er níet was?

Ook Jezus vindt persoonlijke aandacht voor kinderen belangrijk. In Mattheus 19 lezen we dat er ouders bij Jezus komen omdat zij willen dat Hij hun kinderen de handen oplegt en voor hen bidt. De discipelen willen dit verhinderen, maar zij worden direct vermaand door Jezus: ‘Laat de kinderen geworden en verhindert ze niet tot Mij te komen, want voor zodanigen is het Koninkrijk der hemelen’. Jezus daagt ons dus uit om kinderen aan Zijn voeten te brengen. En dát is wat we doen als we pastoraat bieden aan een kind.

U bent enthousiast geworden voor het opzetten van kinder- en tienerpastoraat in uw eigen gemeente. Het liefste trekt u het vandaag nog van de grond. Maar... waar begint u? En hoe legt u aan anderen uit waaróm het bieden van kinder- en tienerpastoraat in uw gemeente zo belangrijk is?

Het opzetten van kinder- en tienerpastoraatTot slot een zestal praktische tips over het opzetten van kinder- en tienerpastoraat in uw eigen gemeente.

1. MandaatAls u in de gemeente iets wilt doen met jongeren, hebt u goedkeuring nodig van de kerkenraad. Licht daarom de leiding van uw gemeente zo vroeg mogelijk in over uw plannen.

2. Met wie?Ga na wie u kunnen helpen bij het opzetten van kinder- en tienerpastoraat. Er is niet alleen behoefte aan enthousiaste mensen, maar ook aan mensen met kennis en met ervaring.

3. Denkproces: wat willen wij?Denk beleidsmatig en stel doelen. Hoe past deze vorm van pastoraat het beste in onze gemeente? Wat vinden jongeren zelf? Heeft u een budget? Wie gaan het pastoraat daadwerkelijk bieden? Etc. 4. Zoek contact met de jongeren!Het is als volwassene niet altijd even makkelijk om aan te sluiten bij de leefwereld van kinderen en tieners. Laat hen daarom meedenken. Daarnaast is in het pastoraat de relatie met kinderen/tieners erg belangrijk. Begin dan ook zo snel mogelijk met het leggen van relaties met uw doelgroep!

Het opzetten van kinder- en tienerpastoraat in de gemeente

Onze telefoonvrijwilligers. We krijgen de laatste tijd veel heftige telefoontjes van vooral tieners. De vrijwilligers zetten zich met hart en ziel in voor deze jonge mensen. Dit kost vaak veel tijd en geduld. We danken God dat Hij deze mensen de kracht en liefde geeft om met deze situaties om te kunnen gaan.

Wilt u met ons danken voor:

Ronella, die misbruikt werd door haar vader. Haar vader woont nu niet meer thuis, waardoor het misbruik is gestopt. We danken God dat Hij hierin heeft voorzien. Daarnaast bidden we Ronella kracht toe bij het verwerkingsproces en de periode van herstel die nu kan beginnen.

5. PRKinderen en tieners zullen alleen maar bij u langs komen als zij weten dat daar mogelijkheid toe is. Om ‘reclame’ te maken kunt u bijvoorbeeld een gemeenteavond organiseren, eens langsgaan tijdens een jeugdavond of een bericht in het kerkblad plaatsen.

6. DoorverwijskaartHet kan voorkomen dat u in contact komt met een kind of tiener waarbij zich complexe problemen voordoen en waar professionele hulp voor nodig is. Denk bijvoorbeeld aan (seksueel) misbruik of verwaarlozing. Zorg daarom dat al uw pastorale medewerkers in het bezit zijn van een doorverwijskaart waarop namen en gegevens staan van instanties als Chris en De Hoop ggz.

Het opzetten van kinder- en tienerpastoraat is niet eenvoudig en vereist veel tijd, energie en gebed om Gods leiding. Maar het is zeker de moeite waard! Laten we op de bres gaan staan voor onze kinderen en tieners in de gemeente!

Meer lezen over kinder- en tienerpastoraat? Ga naar www.chris.nl voor verschillende artikelen over dit onderwerp. Vragen over het opzetten van kinder- en tienerpastoraat in uw eigen gemeente? Mail dan gerust naar info@chris.nl of bel ons Informatiecentrum: (078) 6111 222 (bereikbaar tijdens kantooruren).

De vele tieners die de chatbox van Chris weten te vinden. Daarnaast zijn we dankbaar voor de enthousiaste groep chatmedewerkers. Dankt u mee?

Het feit dat we zo vaak mogen zien dat de Here God aanwezig is in de levens van kinderen en tieners die wij ontmoeten via de hulplijn, e-mail of chatbox. Wilt u God danken voor de bemoediging die wij hier - als Chrismedewerkers - doorheen krijgen?

Omdat kinder- en tiener-

pastoraat specifieke kennis en vaardigheden

vereist, organiseert Chris jaarlijks de cursus ‘Kinder- en

Tienerpastoraat’. In september 2009 start het nieuwe seizoen. De cursus

wordt gegeven in Dordrecht en Zwolle. Voor meer informatie

kunt u terecht op www.chris.nl.

Chris ontvangt reclamebord als donatieEind 2008 ontving Chris een wel heel bijzondere donatie: het aanbod om, gratis, een reclamebord te plaatsen langs een hockeyveld. Er werd wat heen en weer gemaild tussen de ontwerper en donateur William Heijl, en binnen afzienbare tijd was het bord geproduceerd. William: “Ik sponsor de hockeyclub LOHC en krijg in ruil daarvoor een reclamebord langs hun veld. Ik heb een eigen bedrijf in de bloemenbranche en heb er geen baat bij mijn bedrijfsnaam langs een hockeyveld te communiceren. Ik ken Chris al een aantal jaar en ben onder de indruk van het werk dat zij doet onder weerloze kinderen in ons eigen land. Vandaar dat ik besloot het bord aan Chris te ‘doneren’.” We ontvingen onlangs een foto van het bord en deze willen we u niet onthouden. Natuurlijk maken we van de gelegenheid gebruik om William hartelijk te bedanken voor deze uitzonderlijke donatie!

Rehobothschool steunt ChrisDe Rehobothschool uit Waddinxveen heeft eind vorig jaar twee acties gehouden voor Chris. In de eerste plaats kregen medewerkers van de schoolvereniging de mogelijkheid om de waarde van hun kerstpakket aan Chris te schenken. Daarnaast werd er tijdens de kerstviering van de school een collecte gehouden voor Chris. Beide acties brachten in totaal het mooie bedrag van € 989,82 op! Directeur Johan Stam: “Het bijzondere aan sparen voor Chris vind ik dat het doel zo goed bij de kinderen aansluit. De kinderen die Chris helpt, kunnen ook heel goed op onze school zitten.” Ook de ouders reageerden positief op het besluit van de school om te sparen voor Chris. “De ouders vonden vooral de mogelijkheid hun kerstpakket weg te geven, een goede zaak. De meeste bestuursleden hebben overigens ook van deze gelegenheid gebruik gemaakt”, aldus de heer Stam.

Steun Chris!Zoals u in deze nieuwsbrief kunt lezen, zijn er veel verschillende manieren te bedenken om Chris te steunen. Wist u dat Chris uw spaaractie kan ondersteunen met verschillende materialen? Neem gerust contact met ons op voor de mogelijkheden! Voor meer informatie kunt u ons mailen, t.vandijl@dehoop.org, of bellen: (078) 611 4736.

Agenda maart 2009

2 juni Geloofsopvoeding vaders, Hilversum 4 juni Gezag, respect en gehoorzaamheid, Eindhoven 11 juni Family Builders (5), Deventer 13 juni Vergeving, Voorthuizen 15 juni Belevingswereld tieners, Scheveningen 16 juni Geloofsopvoeding, Papendrecht 17 juni Invloed media, Oud-Beijerland 23 juni Geloofsopvoeding, Giessen 26 juni Vriendschap en relaties, Veere

Giften maart 2009

Chris algemeen € 11.831,-De Weg kwijt € 50,-Telefonische hulplijn € 415,-

Bedankt voor uw gift!

Chatbox Chris vaker openSinds 2 maart is de chatbox van Chris, naast op woensdag, ook op vrijdag geopend (15:00-21:00 uur). Veel kinderen en tieners ervaren de chat als een prettige manier om hun vragen te stellen en met iemand te praten over hun problemen. Er is dan ook regelmatig een wachtrij. Chris hoopt in de toekomst de chatbox zeven dagen per week te kunnen openen. Daarom zoeken wij nieuwe

vrijwilligers. Wilt u chatvrijwilliger worden of kent u iemand die

hier interesse in heeft? Ga dan naar

www.chris.nl voor meer informatie of mail naar geertjan@chris.nl.

27 juni: (open) Dag

van Hoop! Meer

informatie? Ga naar

www.dehoop.org/

dagvanhoop.

CHRIS NIEUWSBRIEFMaandelijkse uitgave van De Hoop ggz (www.dehoop.org). Chris is onderdeel van de Kinder- en Jeugdzorg van De Hoop ggz. De Hoop biedt kinder-, jeugd- en volwassenenzorg op het gebied van psychosociale, psychiatrische en

verslavings-problematiek. Ook biedt De Hoop re-integratietrajecten en heeft zij preventie-projecten voor kinderen, tieners en ouders. Meer informatie op www.dehoop.org. De website van Chris is www.chris.nl.

REDACTIERob Hondsmerk (hoofdredacteur)Diana Langerak (eindredactie)Medewerkers van De Hoop Media (opmaak)

REDACTIEADRES Provincialeweg 70, 3329 KP in DordrechtTelefoon: (078) 6 111 356E-mail: media@dehoop.org

AANSPRAKELIJKHEIDRedactie en uitgever zijn niet aansprakelijk voor de uitspraken van (ex)cliënten van De Hoop/Chris

in de Chris Nieuwsbrief. Vóór verschijning zijn zij akkoord gegaan met publicatie van deze uitspraken. Niets uit deze uitgave mag openbaar worden gemaakt door middel van druk, microfilm of op welke wijze ook, zonder toestemming van de redactie.

DRUK De Hoop Grafisch CentrumProvincialeweg 86a, 3329 KP DORDRECHTTelefoon: (078) 6 111 333E-mail: grafisch@dehoop.comwww.dehoopgrafischcentrum.nl