CASUSSEN

Overzicht Casussen• Schaafwonde – Bloedneus• Bloedneus• Uitwendige bloeding• Bijtwonde• Wonde met vreemd voorwerp• Letsel aan ledematen• Brandwonde (2 situaties)• Epilepsie• Pijn op de borstkas

Casussen

Overzicht Casussen

• Verplettering – Inwendige bloeding• Beroerte• Verslikking• Hitte- en zonneslag• Hersenschudding• Vergiftiging door inslikken• Elektriciteitsongeval• Kortademigheid

Casussen

Opzet• Dia 1:

– situatieschets en vraag– Onderaan dia op notitiepagina vindt de

lesgever het volledige verhaal • Kan verhaal voorlezen terwijl hij dia toont aan

cursisten

• Dia 2:– Korte beantwoording – Bij wijze van samenvatting na bespreking

en inoefenen

Casussen

Casussen

SituatieschetsFietstocht onder mannen. In de afdaling komt Roel ten val

schaafwonden bloedneus

VragenHoe help je Roel ?Je hebt geen water, wel EH-materiaalVerwijs je Roel naar een arts ?

Schaafwonde - BloedneusHoe help je Roel ? (geen water)• Schaafwonde:

• Doe wegwerphandschoenen aan • Stelp eventuele bloeding• Reinig wond met kompres en waterig, niet-kleurend

ontsmettingsmiddel (deppen)• Ontsmet wonde een tweede maal met ontsmettingsmiddel.• Droog de omgeving van de wonde en dek wonde af met

steriel kompres

• Bloedneus:• Laat slachtoffer lichtjes voorovergebogen, neus 10 min

dichtknijpen.• Controleer na 10 min of bloeding gestelpt is• Zo neen, knijp opnieuw 10 min neus dicht

Casussen

Schaafwonde - Bloedneus

Verwijs je Roel naar een arts?

• JA• Als de bloeding uit de neus na 20 min niet gestelpt is.• Als de wond niet volledig gereinigd kan worden• Als je twijfelt over tetanus-vaccinatie• De schaafwonde is vrij groot (groter dan helft van

handpalm)• Bij vermoeden van breuk

Casussen

Casussen

SituatieschetsSpannende voetbalmatch.Seppe krijgt een bal tegen zijn neus, die begint te bloeden.

VragenHoe reageer je als hulpverlener ?Waarom raadpleeg je een arts ?

BloedneusHoe reageer je als hulpverlener ?

• Bloedneus:• Laat slachtoffer lichtjes voorovergebogen, neus 10 min

dichtknijpen.• Controleer na 10 min of bloeding gestelpt is• Zo neen, knijp opnieuw 10 min neus dicht

Waarom raadpleeg je een arts ?• Bloeding ten gevolge van slag of stoot• Er kunnen andere inwendige letsels zijn

• Vb neusbeenbreuk

Casussen

Casussen

SituatieschetsLoes krijgt familie op bezoek. Haar huis krijgt nog even een poetsbeurt.Opgeschrikt door de deurbel, stoot ze haar hoofd tegen de scherpe hoek van de trap.

VragenHoe help je Loes ?Houd rekening met basisprincipes

Uitwendige bloedingHoe help je Loes ?• Vraag Loes om zelf op de hoofdwonde te drukken.• Vraag Loes om te gaan zitten (zorg voor comfort /

veiligheid)• Doe wegwerphandschoenen aan (vermijd besmetting)• Druk zelf op de wonde• Blijf rustig ook al komt er veel bloed aan te pas.• Indien de bloeding niet gestelpt raakt

• alarmeer de hulpdiensten• Blijf in afwachting van de hulpdiensten drukken op de

wonde• Blijf bij Loes en praat met haar (verleen psychosociale hulp).

• Indien de bloeding gestelpt raakt• Het betreft een wonde in het gezicht, toch raadzaam een arts te

raadplegen (zal eventueel hechten)

• Was je handen na het verlenen van eerste hulp (vermijd besmetting)

Casussen

Casussen

SituatieschetsJeugdbeweging komt aan in park. Jessica ziet een hond en wil deze vastnemen. Uit schrikreactie bijt de hond in het been van Jessica.

VragenWelke tips geef jij aan Lies om te helpen ?

Huidwonde - BijtwondeWelke tips geef jij aan Lies om te helpen ?

Het gaat om een kleine bijtwonde:• Doe handschoenen aan • Spoel de wonde onmiddellijk zeer goed uit met water• Droog na het spoelen de omgeving rond de wonde af• Dek de wonde af met steriel kompres/zuivere droge

doek• Raadpleeg arts (hoog infectiegevaar)

Het gaat om een ernstige bijtwonde:• Doe handschoenen aan• Stelp eerst de bloeding• Alarmeer hulpdiensten

Casussen

SituatieschetsOom Willem zit niet stil. In al zijn ijverigheid struikelt hij over de gemaakte rommel. Er komt een stuk ijzer in zijn arm vast te zitten.

Tante Marie wil het ijzer eruit halen maar Oom Willem wil naar het ziekenhuis.

VragenWelke reactie is de juiste ?Wat kunnen ze nog meer doen ?

Casussen

Wonde met vreemd voorwerp

Welke reactie is de juiste ?• Vreemd voorwerp NIET verwijderen• Risico:

• Wonde gaat nog harder bloeden• Weefsel kan nog meer beschadigd geraken

Wat kunnen ze nog meer doen ?• Vreemd voorwerp onbeweeglijk houden

• Met kompressen hoogteverschil tussen huid en voorwerp wegwerken

• Slachtoffer verwijzen naar arts/ziekenhuis.• Blijf vooral rustig als hulpverlener ! Ook al ziet deze

wonde er ernstig uit.

Casussen

Casussen

SituatieschetsSpelletje badminton met vrienden op zondagmiddag. Mijn partner struikelt over de losse veter van zijn schoen en valt.Hij stoot zijn voet om en schreeuwt het uit van de pijn. Lichte zwelling aan onderarm Blauwe verkleuring

VragenAan wat denk je hier ?Wat ga je doen ?

Letsel aan ledematen

Aan wat denk je hier ?• Specifiek letsel is moeilijk vast te stellen• Ga bij twijfel uit van de ergste veronderstelling

• Vermoeden van breuk

Wat ga je doen ?• Zet ledematen in abnormale stand niet opnieuw recht.• Koel het letsel af met ijs of een koelzakje• Beweeg het getroffen lichaamsdeel zo weinig mogelijk• Alarmeer de hulpdiensten

• Altijd bij letsel aan onderste ledematen • Het slachtoffer mag er niet op steunen

Casussen

Casussen

VragenWat kan zijn vrouw hier doen ?

SituatieschetsLuk is in zijn kelder aan het opruimen en wil het papier in de tuin opstoken. Hij giet benzine bij en hij krijgt een steekvlam.De steekvlam verbrandt zijn handen en zijn kleren vatten vuur.Zijn vrouw snelt te hulp.

BrandwondeWat kan zijn vrouw hier doen ?• Zorg voor veiligheid: sluit benzinebus af en zet

aan de kant. • Rol slachtoffer heen en weer over grond om

vlammen te doven.• Het betreft een ernstige brandwonde (3de

graad), dus hulpdiensten alarmeren.• Koel de brandwonde onder stromend water

(20 min)• Verwijder kledij als ze niet vastkleven.• Leg na het koelen van de brandwonde een nat

wondverband aan.

Casussen

Casussen

SituatieschetsPannenkoekenslag. Warre gooit pannen-koeken in de lucht. Fien wil dit ook doen en grijpt naar de pan.Ze verbrandt haar vingers, die rood zien en blaren vertonen.

VragenHoe reageer je hierop?

Brandwonde 1ste & 2de graad

Hoe reageer je hierop?• Zorg voor veiligheid: zet pan aan de kant en

schakel vuur uit.• Koel de brandwonde onder stromend water

(20 min)• Prik de blaren NIET open• Leg na het koelen van de brandwonde een nat

wondverband aan.• Raadpleeg een arts:

– Het betreft een kind– Het gaat om brandwonden aan de handen

Casussen

Casussen

SituatieschetsVriendenbezoek tijdens je verlofJe vriendin valt op de grond

begint te schokken schuim op de mond

VragenWat gebeurt er ?Hoe reageer je hierop?

EpilepsieWat gebeurt er ?• Een grote aanval van epilepsie (grand mal)• Verlies van bewustzijn, opspanning spieren, schokkende

bewegingen• Nadien ontspanning spieren en terugkeer bewustzijn

Hoe reageer je hierop ?• Voorkom kwetsuren tijdens schokkende fase • Steek niets in de mond• Slachtoffer bewusteloos na aanval stabiele zijligging• Zorg voor comfort van slachtoffer• Alarmeren:

• eerste aanval of onbekend slachtoffer• aanval langer dan een paar minuten• meerdere aanvallen na elkaar• ernstig letsel opgelopen• slachtoffer blijft bewusteloos

Casussen

Casussen

SituatieschetsBuurman is aan het werk in de tuin. Plots komt je buurvrouw in paniek aangelopen.Haar man heeft een stekende pijn op de borstkas.

VragenHoe pak je deze situatie aan ?

Pijn op de borstkas

Hoe pak je deze situatie aan ?

• Alarmeer onmiddellijk de hulpdiensten• Ook al ontkent het slachtoffer dat er iets ernstig aan de

hand is• Ook al neemt het slachtoffer reeds medicatie hiervoor

• Laat het slachtoffer rusten • Breng de buurman in een comfortabele houding (vb

zittend)• Luister naar wat je slachtoffer hierbij zelf aangeeft

• Vragen of hij medicatie neemt voor zijn hart• Zo ja, als hij wil, medicatie laten nemen • Geef aan dat hij dosis moet respecteren• Geef NOOIT zelf medicatie

Casussen

Casussen

SituatieschetsJan maakt samen met broer Lieven komaf met de dorre bomen in zijn tuin. Lieven heeft niet door dat de boom in zijn richting valt en komt onder de stam terecht. Jan snelt hem ter hulp.

VragenBeschrijf de te volgen stappen in de hulpverlening ?Wat als Lieven alleen was en er hem iemand pas later aantrof ?

Verplettering – Inwendige bloedingBeschrijf de te volgen stappen in de

hulpverlening?• Alarmeer onmiddellijk de hulpdiensten• Zorg voor veiligheid (leg alle werktuigen aan de kant)• Probeer het slachtoffer zelf te bevrijden

• Eventueel met de hulp van omstaanders of hulpmateriaal• Trek hiervoor handschoenen aan om jezelf te beschermen

• Verleen eerste hulp volgens verwondingen• Stelp bloedingen• Blijf toestand van het slachtoffer verder opvolgen

Wat als er iemand het slachtoffer pas later aantreft ?

• Als slachtoffer langer dan 15 min gekneld zit• Tracht slachtoffer NIET te bevrijden (risico op ernstige bloedingen )• Alarmeer onmiddellijk de hulpdiensten• Blijf bij het slachtoffer en blijf met het slachtoffer praten

Casussen

Casussen

SituatieschetsOp een gezellige receptie staat Bart te aperitieven in gezelschap van kennissen en vrienden. Plots zien een aantal omstaanders dat Bart onwel wordt en op de grond valt.Bart is niet bewusteloos, toch lijkt hij op geen enkele prikkel te reageren. Zijn blik kijkt in de verte, zijn mond staat wat scheef en zijn linkerarm ligt krachteloos naast hem.

VragenWat denk je dat Bart is overkomen ?

Wat ga je doen en in welke volgorde ?

BeroerteWat denk je dat Bart is overkomen ?• Vermoeden van beroerte

• Hersenaandoening• Deel van de hersenen krijgt geen zuurstof meer

Wat ga je doen en in welke volgorde ?• Voer FAST-test uit (Face, Arm, Spraak, Tijd)• Laat slachtoffer rusten• Installeer het slachtoffer in comfortabele houding• Alarmeer de hulpdiensten

• Blijf altijd rustig praten tegen het slachtoffer !

Casussen

Casussen

SituatieschetsEvy bezoekt vriendin in Granada. Ze gaan samen joggen maar het wordt al gauw te warm. Evy begint zich onwel te voelen en heeft het gevoel dat ze gaat flauwvallen.

VragenWelke stappen kan haar vriendin best ondernemen om de situatie niet te verergeren?

Hitte- en zonneslagWelke stappen kan haar vriendin best

ondernemen om de situatie niet te verergeren ?

• Haal het slachtoffer uit de zon koele omgeving• Laat haar stoppen met grote inspanningen te leveren• Alarmeer de hulpdiensten• Koel het slachtoffer af, voorkom rillingen

• met koude kompressen• Verwijder de kledij• Besprenkel de huid met koud water

Casussen

Casussen

SituatieschetsMaaike is te laat voor de aquagymtraining. Ze glijdt uit over de natte vloer en valt met haar hoofd tegen de grond.

VragenWaar moet je vooral op letten ?

HersenschuddingWaar moet je vooral op letten ?

• Kans op hersenschudding• Observeer het slachtoffer (15 minuten)

• Symptomen: verward, duizelig, misselijk, hoofdpijn, last van licht & geluid

• Laat Maaike onmiddellijk rusten• Laat haar de eerste 24 uren niet alleen• Het is best toch een arts te raadplegen• Verwijs zeker door:

• Als ze het bewustzijn even heeft verloren na haar val• Als de toestand verslechtert (braken, toenemende sufheid, …)

Casussen

Casussen

SituatieschetsTijdens vriendinnenbezoek zit dochtertje Sofie in haar speelhoek te spelen. Plotseling glipt ze weg naar toilet. De vriendinnen treffen haar aan met toiletreiniger in de handen.VragenWelke stappen moet Kathy zetten om gepast te reageren?

VergiftigingWelke stappen moet Kathy zetten om gepast te reageren ?

• Neem de bus toiletreiniger weg.• Bel Antigifcentrum (070/245 245)• Geef nodige informatie

• Leeftijd en gewicht slachtoffer• Naam product• Hoeveelheid ingenomen product• Hoe is de vergiftiging gebeurd ?• Wat is de toestand van het slachtoffer ?

• Laat het kindje niet braken, drinken of eten

Casussen

Casussen

SituatieschetsEerste dag van Michael op de werkvloer. Elektriciteit wordt niet afgesloten. Als de begeleider terugkomt vindt hij Michael op de grond. Hij reageert niet en heeft brandwonde aan zijn hand.VragenWat is hier misgelopen ? Wat doe je best in zulke situatie ?

Elektrocutie bij laagspanning

Wat doe je best in zulke situatie ?

• Raak Michael niet aan. Hij is nog verbonden met stroombron.

• Schakel de stroom uit• Als je de stroom niet kan uitschakelen, probeer Michael

van de stroombron weg te halen, zonder je eigen veiligheid in gevaar te brengen.

• Alarmeer de hulpdiensten

Casussen

SituatieschetsAlex loopt vandaag 5 km. Halfweg krijgt hij het moeilijk. Hij ademt heel snel en ziet rood. Plots stuikt hij neer.

VragenAlex is niet bekend als astmapatiënt. Wat scheelt er volgens jou ? Hoe help je hem ?

Casussen

Kortademigheid

Wat scheelt er volgens jou ?

• Kortademigheid:

• Moeilijk ademen• Piepen • Soms blauwe verkleuring aan de lippen en nagels• Slachtoffer steunt met de handen op de knieën• Angst, onrust, versnelde hartslag

Casussen

Kortademigheid

Hoe help je hem ?

• Stel Alex gerust.• Vraag hem om zich te ontspannen en rustig te ademen.• Laat hem niet verder lopen.• Vraag naar mogelijke eerdere aanvallen.• Blijf bij Alex tot hij terug normaal ademt.• Alarmeer de hulpdiensten

• indien de aanval blijft duren• als het de eerste aanval is

Casussen