Bureaupresentatie Autobahn

14
Autobahn Bureaupresentatie Autobahn Grafisch Ontwerp Draaiweg 51 3515 EJ Utrecht Nederland telefoon +31 (0)30 223 99 61 e-mail [email protected] internet www.autobahn.nl

description

Bureaupresentatie Autobahn

Transcript of Bureaupresentatie Autobahn

AutobahnBureaupresentatie

Autobahn Grafisch Ontwerp

Draaiweg 513515 EJ UtrechtNederland

telefoon +31 (0)30 223 99 61e-mail [email protected] www.autobahn.nl

Onze creativiteit start bij onze eerste kennismaking en eindigt niet voor er een fraai en sterk resultaat op tafel ligt. Autobahn werkt voornamelijk met mensen en organisaties die actief zijn in de culturele sector. Samen komen we tot nieuwe ideeën en bedenken we creatieve oplossingen. Daarnaast start Autobahn regelmatig eigen projecten op, uit liefde voor typografie en het grafische vak.

In deze bureaupresentatie vindt u een selectie van ons portfolio. Per project lichten wij kort maar krachtig de briefing, de concept- en vormkeuzes en het resultaat toe.

Autobahn is een grafisch ontwerpbureau uit Utrecht. Wij zijn specialist in het vertalen van scherpe concepten naar bijzondere grafische producten. Krachtige typografie, uitgesproken beeld en oog voor de inhoud kenmerken het portfolio van Autobahn.

De klantStichting Brentano Amstelveen is ge­specialiseerd in wonen, zorg en dienst­verlening aan ouderen. De organisatie bestaat al sinds 1825 en biedt zorg van hoge kwaliteit aan mét oog voor de mens – zowel cliënt als medewerker.

De briefingTot nu toe heeft Stichting Brentano Amstelveen nooit behoefte gehad aan een beleidsplan voor PR en commu­nicatie. De druk om marktconform te denken neemt echter toe. Er is ooit een huisstijl ontwikkeld, maar deze kent geen beleid of bewaking.Autobahn is gevraagd om een huis­stijl anno 2011 te verzorgen waaruit de kwaliteiten van de organisatie duidelijk spreken. Daarnaast is het verder ont­wikkelen en bewaken van deze huisstijl een van de taken van Autobahn.

Het conceptAllereerst hebben we met de organisa­tie in kaart gebracht welke kwaliteiten behouden moeten blijven in de nieuwe identiteit. Het motto, Leef je eigen leven, raakt de kern van de organisatie en moest dus een centrale rol krijgen.Hieruit volgde een ander feit: ouderen

zijn nog altijd actief, zitten vol ideeën, krijgen dingen voor elkaar, ze doen er toe. Dit concept vormde de start voor het grafisch ontwerp en de fotografie.

De vormAutobahn introduceerde een kleuren­palet van vijf frisse kleuren – en ver­wees hiermee de oude pastelkleuren naar de prullenbak.Daarnaast ontwikkelde Autobahn, in samenwerking met typograaf Jos Buivenga, een exclusief lettertype voor de organisatie. Dit lettertype werd toe­passelijk Brentano gedoopt.De grafische vormgeving is fris, functi­oneel en vriendelijk.

ResultaatInmiddels is de stationary, folders en brochures en de website in de nieuwe huisstijl gezet. Autobahn is nog volop bezig met het wagenpark, beweg­wijzering en de bedrijfskleding.

Zowel de cliënten als de medewerkers van Stichting Brentano Amstelveen zijn nu trots op hun organisatie. In de nieuwe identiteit herkennen zij hun kwaliteiten en daarmee zichzelf.

Stichting Brentano AmstelveenHuisstijlontwikkeling en ­bewaking voor een zorginstelling anno 2011

Stichting Brentano Amstelveen

Klaasje Zevensterstraat 67 / 1183 NK Amstelveen

telefoon 020 645 70 51 / fax 020 645 23 51

e-mail [email protected] / www.brentano.nl

Rabo 54.43.13.860 / KvK 41199892

Stichting Brentano AmstelveenKlaasje Zevensterstraat 67 / 1183 NK Amstelveen telefoon 020 645 70 51 / fax 020 645 23 51e-mail [email protected] / www.brentano.nlRabo 54.43.13.860 / KvK 41199892

Stichting Brentano AmstelveenStichting Brentano AmstelveenKlaasje Zevensterstraat 67 / 1183 NK AmstelveenKlaasje Zevensterstraat 67 / 1183 NK Amstelveentelefoontelefoon 020 645 70 51 / 020 645 70 51 / faxfax 020 645 23 51 020 645 23 51e-maile-mail [email protected] / www.brentano.nl [email protected] / www.brentano.nle-maile-mail [email protected] / www.brentano.nle-maile-mailRabo 54.43.13.860 / KvK 41199892Rabo 54.43.13.860 / KvK 41199892

Stichting Brentano AmstelveenKlaasje Zevensterstraat 67 / 1183 NK Amstelveen telefoon 020 645 70 51 / fax 020 645 23 51e-mail [email protected] / www.brentano.nlRabo 54.43.13.860 / KvK 41199892

Stichting Brentano AmstelveenKlaasje Zevensterstraat 67 / 1183 NK Amstelveen telefoon 020 645 70 51 / www.brentano.nl

Marion JonkerTeammanager Thuiszorg

mobiel 06 494 94 993 e-mail [email protected]

Nummer 1Feb / mrt 2011

Cliënten magazine

van StichtingBrentano

Amstelveen

‘Je wordt één grote familie’Truus Pothoff over

vrijwilligerswerk

De grote Rollator test

Stoelgang Vies praatje over gezonde zaak

Gré Bimmel ‘Het levenmag best leuk zijn’

Cliënten magazine Brentano

Amstelveen

Nummer 2April / mei 2011

‘Wij zijn het vaakroerend oneens’

Nieuwe burenOp reportage in Nieuw Vredeveld

Carl enAns Helms over hun60-jarig huwelijk

Voorjaarskriebels?Doe er wat mee!

PlusMobielDe nieuwe Brentano-dienst

‘Je wordt één Truus Pothoff over

vrijwilligerswerk

De grote RollatorDe grote

RollatorDe grote

test

‘Wij zijn het vaakroerend oneens’‘Wij zijn het vaak

roerend oneens’‘Wij zijn het vaak

PlusMobielDe nieuwe Brentano-dienst

28 | VanOns | April/Mei 2011 April/Mei 2011 | VanOns | 29

‘Wij zijn het vaak roerend oneens’

Mijn verhaal Carl en Ans Helms

In het laatste oorlogsjaar verloofden ze zich, de 23-jarige Carl Helms en Ans Huisman (19). Veel ingrediënten voor een feestmaal waren er niet, maar er was wel een taart. ‘Een aardappeltaart,’

herinnert Ans zich. ‘Een bloembollentaart,’ verbe-tert Carl. ‘Een beeldschone bloembollentaart met suikerbieten,’ besluit Ans. Daarna toog Carl, een man met een voorliefde voor cijfers, aan het werk in de mijnen in Limburg. Eerder was hij in Duits-land tewerkgesteld, maar hij was ‘m bij een verlof gesmeerd. ‘Onderduiken was echter ook niet zo eenvoudig. Daarom ging ik naar de mijnen. Die waren ook belangrijk voor de Duitsers, dus daar lieten ze me ongemoeid.’Ondertussen vertrok Ans naar een oom in Ensche-de. Ze wilde buiten zijn, hield van de natuur, van dieren. ‘Ik besloot een schriftelijke cursus lagere landbouwschool te gaan volgen. Toen kwamen ze met vragen aan als: wat voor ploegen en eggen gebruikt u? Daar kon ik natuurlijk geen antwoord op geven. Dus ik dacht: kom, ik ga eens als arbei-der bij een boer werken. Ik zette een advertentie in zo’n boerenblad en kwam terecht op een boerderij in de Wieringermeer. Ik leerde er koeien melken, lammetjes op de wereld brengen, vlas wieden, paarden verzorgen.

Het zestigjarig huwelijk van

Carl (89) en Ans (85) Helms

stoelt op twee belangrijke

pijlers: hun katholieke geloof

en hun eigen mening.

‘Wij zijn niet altijd even lief

tegen elkaar.’

Tekst Monique MontanusBeeld Jordi Huisman

Ik had ook nog vage ideeën om naar Canada te gaan en daar een farm te beginnen. Maar toen kreeg de boerin weer een kind. Zij wilde me graag houden, maar dan als hulp in de huishouding. Dat vond mijn vader niks. En dus ging ik naar Amsterdam en werd eerst telefoniste bij de PTT en later cheffin van de telefoonkamer bij een papiergroothandel.’

Een houvastNa de oorlog was Carl in dienst getreden bij de latere ABN-Amrobank, waar hij tot aan zijn pen-sionering zou blijven werken. ‘Ik was groepschef en zat ook in de ondernemingsraad. Die eerste jaren na de oorlog werden er enorm veel over-uren gedraaid: ik werkte van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. De ondernemingsraad legde later natuurlijk ook veel beslag op je vrije tijd. En daar-naast was ik een actief vakbondslid.’Niettemin zagen ze tussen de bedrijven door kans om in 1951 te trouwen. Bovendien hadden ze allebei – zonder dat met elkaar af te stemmen – nóg een beslissende levens-keuze gemaakt; ze waren overgestapt op het katholieke geloof. Carl in Limburg, Ans in Ensche-de. Curieus genoeg deden ze dat beiden wel met dezelfde argumenten.

In het laatste oorlogsjaar verloofden ze zich, de 23-jarige Carl Helms en Ans Huisman (19). Veel ingrediënten voor een feestmaal waren er niet, maar er was wel een taart. ‘Een aardappeltaart,’

herinnert Ans zich. ‘Een bloembollentaart,’ verbetert Carl. ‘Een beeldschone bloembollentaart met suikerbieten,’ besluit Ans. Daarna toog Carl, een man met een voorliefde voor cijfers, aan het werk in de mijnen in Limburg. Eerder was hij in Duitsland tewerkgesteld, maar hij was ‘m bij een verlof gesmeerd. ‘Onderduiken was echter ook niet zo eenvoudig. Daarom ging ik naar de mijnen. Die waren ook belangrijk voor de Duitsers, dus daar lieten ze me ongemoeid.’Ondertussen vertrok Ans naar een oom in Enschede. Ze wilde buiten zijn, hield van de natuur, van dieren. ‘Ik besloot een schriftelijke cursus lagere landbouwschool te gaan volgen. Toen kwamen ze met vragen aan als: wat voor ploegen en eggen gebruikt u? Daar kon ik natuurlijk geen antwoord op geven. Dus ik dacht: kom, ik ga eens als arbeider bij een boer werken. Ik zette een advertentie in zo’n boerenblad en kwam terecht op een boerderij in de Wieringermeer. Ik leerde er koeien melken, lammetjes op de wereld brengen, vlas wieden, paarden verzorgen.

38 | VanOns | April/Mei 2011 April/Mei 2011 | VanOns | 39

Aangenaam

PaaskransjeEind april, op 24 en 25 april, is het Pasen. Natuurlijk kun je bij de bloemenman een ‘bloem-stukje’ kopen of kant-en-klare decoratie in takken hangen, maar voor degenen die zelf iets willen maken hieronder een tip:Leg in een schaal een stuk oase of steekschuim. Zet in het midden een stevige, dikke kaars. Steek rondom de kaars voorzichtig narcissen (in een of meerdere kleuren). Bij de narcissen kun je nog kuikentjes of vlindertjes steken.

Verticaal tuinierenHeb je een klein balkon of ter-ras? Denk dan eens aan verticaal tuinieren. Eenjarige bloeiers, maar ook groente- en fruitplanten doen het prima in bakken en groei-zakken aan muur of scherm. Leuk om de plantenzakken voor de verandering op te hangen (zie foto). Voordeel: geen ge-sjouw en nooit meer bukken.

Appeltjes van oranjeGeen tuin of balkon en toch zin in iets lentefris? Er zijn op dit moment overal citrusboompjes te koop. Variërend in grootte en prijs. Maar voor 8 euro heb je al een vrolijk sinaasappelstruikje voor het raam staan.

Duo-� etsEn dan kan het zo maar in-eens echt heel lekker weer zijn in april en mei. In onze woonzorgcentra staat een duo-� ets voor iedereen die graag een tochtje maakt en ook graag wat hulp daarbij wil. Vraag ernaar bij onze activiteitenbegeleiders, sociaal-cultureel werkers of de receptie.

Fleurig warmWie van kleur en bloemen houdt, kan qua mode dit sei-zoen het hart ophalen. Jurkjes, vestjes of rokken, alles is kleurig en fl eurig. Hetzelfde geldt voor de herenmode (appelgroene en zachtroze truien zijn onder de mannelijke clientèle onder zijn al gespot). Wie graag met accenten werkt, moet eens goed kijken naar het nieuwste aanbod sjaals. Ze zijn er in alle kleuren en bloemen-prints. Vrolijk maar toch aan-genaam behaaglijk tijdens pril lenteweer.

Vrolijke snoerenOok zo’n hekel aan snoeren in de woonkamer? Al die bundels die zo lelijk in het oog springen? Maak ze vrolijk met deze zo-genoemde ‘Wire blooms’, een variatie op de aloude spijker en plastic houdertje die je in de plint spijkert. Een setje bestaat uit 13 kabelspijkertjes, 1 vogel en 12 blaadjes. De lente zingt je tegemoet!

BloemenmanIn onze woonzorgcentra komt elke week de bloemenman. Handig als u slecht ter been bent. Vraag bij de receptie op welke dag de bloemenman langskomt.

Voor een appel eneen eiKrap bij kas en toch wat ex-tra vrolijkheid binnenhalen? Verzamel dan wat oude jam- of olijvenpotjes in verschillende maten. Haal het etiket eraf en maak ze schoon. Zet je bij elkaar, bijvoorbeeld op een dienblad en zet in elk potje twee verschillende soorten bloemen (bijvoorbeeld een tulp en een roos).Ziet er niet alleen vrolijk uit, ruikt ook nog eens erg lekker.

KruidentuintjeGeen tuin maar toch willen genieten van eigen kruiden? Maak of koop een houten bak. Vul die met tuinaarde en zet er kruidenplantjes in, bijvoorbeeld Griekse basilicum, citroenme-lisse en roosmarijn. Niet alleen lekker, kruiden ruiken ook heerlijk. Kan natuurlijk ook in een gewone bloembak.

Lentekriebels, het voorjaar in ’t hoofd? Daar moet je

wat mee doen!

Bloemetjes bloemetjes bloemetjes

Verticaal tuinierenHeb je een klein balkon of ter-ras? Denk dan eens aan verticaal tuinieren. Eenjarige bloeiers, maar ook groente- en fruitplanten doen het prima in bakken en groei-zakken aan muur of scherm. Leuk om de plantenzakken voor de verandering op te hangen (zie foto). Voordeel: geen ge-sjouw en nooit meer bukken.

Voor een appel eneen eiKrap bij kas en toch wat ex-tra vrolijkheid binnenhalen? Verzamel dan wat oude jam- of olijvenpotjes in verschillende maten. Haal het etiket eraf en maak ze schoon. Zet je bij elkaar, bijvoorbeeld op een dienblad en zet in elk potje twee verschillende soorten bloemen (bijvoorbeeld een tulp en een roos).Ziet er niet alleen vrolijk uit, ruikt ook nog eens erg lekker.

10 | VanOns | April/Mei 2011 April/Mei 2011 | VanOns | 11

Brentano in beeld

Dít zijn wij

MEDEWERKERSTHUISZORG BRENTANO AMSTELVEEN

49

6 CLIËNTEN ZIJNOUDER DAN 100 JAAR

254 CLIËNTEN ZIJNTUSSEN DE 80 EN 89 JAAR

163 CLIËNTEN ZIJNTUSSEN DE 90 EN 99 JAAR

GOEDEMORGEN

MOOIE DAG VANDAAG

MEDEWERKERSWERKENOP DIVERSELOCATIES

24

De Olmenhof

Belmonte

SERVICEFLAT

De Seine

MEDEWERKERS

BRENTANO HEEFT IN TOTAAL

VRIJWILLIGERS

CLIËNTEN

587364

1055

’t Huis aan de Poel

NieuwVredeveld

AANLEUNWONINGEN

Klaasje Zevenster

KlaasjeZevenster

GA JIJ OOK NAAR DE BRADERIE? ‘TUURLIJK,

GEZELLIG!

36 CLIËNTEN ZIJNJONGER DAN 80 JAAR

163 CLIËNTEN ZIJNTUSSEN DE 90 EN 99 JAAR

MEDEWERKERS

BRENTANO HEEFT IN TOTAAL

VRIJWILLIGERS

CLIËNTEN

587364

1055

De klantArchitectuur Lokaal is het lande­lijke kenniscentrum voor cultureel opdrachtgeverschap en architec­tuurbeleid. Voor opdrachtgevers als gemeenten, woningcorporaties en projectontwikkelaars verzorgt de orga­nisatie excursies, discussies en andere programma’s.

De briefingAutobahn werd ingeschakeld om een concept en ontwerp te ontwikkelen voor ‘Excursie Nederland’: 10 bussen met wethouders doorkruisen het land en komen samen in Amersfoort – het midden van Nederland – voor een ge­zamenlijk debat.Belangrijke thema’s voor Architectuur Lokaal zijn de culturele betekenis van het opdrachtgeverschap en het belang van samenwerking tussen opdracht­gever en ontwerper. Deze thema’s zijn verweven in het idee en het ontwerp.

Het conceptDe uitnodiging voor het evenement is de excursiegids zelf. Zo krijgt de poten­tiële deelnemer al meteen het idee dat de ‘route is uitgestippeld’. Uit de redac­tie en opzet van de publicatie wordt het omvangrijke en complexe karakter van de dag duidelijk.

De vormEen handzame reisgids, voorzien van een spoorboekje aan de flappen, loodst de deelnemers door de dag heen. Een deelnemer treft in zijn gids óók de locaties aan die hij zelf niet zal bezoe­ken. Daardoor realiseert hij dat hij deel uitmaakt van een groter geheel.

ResultaatDe excursies en het debat zijn goed be­zocht en hebben veel nieuwe inzichten opgeleverd en relevante vraagstukken op de agenda gezet. Een verslag in tekst en beeld, in de vorm van een magazine, sloot het project af.

De excursies tonen niet alleen hoe de hedendaagse Nederlandse architectuur er uitziet, maar benadrukken ook het belang van goede samenwerking tussen alle betrokken partijen.

Architectuur Lokaal‘Excursie Nederland’ in kaart gebracht

pagina 38 39 Excursie 6

08:30 - 09:30 uur 6a Eindhoven Strijp-R(startpunt) Eek & Ruijgrok, Gebouw RK

Zwaanstraat 2a 5651 CA Eindhoven pagina 118 121

Welkom door Architectuur Lokaal Ontvangst door Mary Fiers wethouder Eindhoven Toelichting en rondleiding door Bas van de Ven

gebiedsontwikkelaar Amvest en Piet Hein Eek Eek & Ruijgrok

10:15 - 11:15 uur 6b 's-Hertogenbosch De Haverleij(opstappunt) BurgGolf Haverleij

Leunweg 40 5221 BC 's-Hertogenbosch pagina 158 161

Ontvangst door Ton van Bussel wethouder 's-Hertogenbosch

Toelichting en rondleiding door Paul van Beek Paul van Beek Landschappen

6a Eindhoven 6b 's-Hertogenbosch 6c Culemborg Amersfoort

pagina 38 39

Excursie 6

1a

1b

1c

4a4b

4c

2a

2b

2c

3a

3b

3c

5a6a

7a

7b

8a

8b

8c

7c

6b

6c5b

5c

9b

9a

9c

10a10b

10c

pagina 70 71

4a Enschede RoombeekThema particulier opdrachtgeverschap

4c pagina 110 1134a 4b pagina 150 153

pagina 126 127

8a Den Haag De Binckhorst/CaballerofabriekThema herbestemmen/verdichten

8c pagina 166 1698a 8b pagina 86 89 pagina 182 183 Mooi Nederland

De zone langs de A1 bij Deventer heeft een romme­lige uitstraling. De provincie Overijssel heeft het plan hier een samenhangende stadsas te ontwikkelen met karakteristieke stads­entrees en een goede doorstroming van het verkeer. De stadas moet een tijdmachine worden, die de ontwikkeling van Deventer van Hanzestad, naar 19e eeuwse industriestad en vervolgens naar moderne dienstenstad weerspiegelt. Hierbij kan de heront­wikkeling van de oude, beeldbepalende silo een rol spelen.

excursie 4pagina 30 33

Mooi Nederland

Mooi Nederland Stadsas Deventer

Het bedrijventerrein De Esch in Staphorst werd door provinciale milieufederaties genomineerd voor de verkie­zing tot ’meest verrommelde plek van Nederland’. De gemeente heeft zich deze nominatie aangetrokken en wil de beeldkwaliteit van het gebied verbeteren. Het plan voorziet in herin­richting die aansluit op het karakteristieke ’slagenland­schap’ met elzensingels dat aan het bedrijventerrein grenst. Bovendien komt er nieuw foerageergebied voor de das. De focus ligt op een fraai zicht vanaf de rijksweg A28, waarbij de elzensingels op verhogingen worden aangelegd. Zo wordt bedrijfsontwikkeling harmonieus gecombineerd met het gebruik van land­schap. Bovendien ontstaat

er ruimte voor een water­berging van 19.000 kubieke meter in de stroken van het landschap.

excursie 2pagina 22 25

pagina 182 183

Mooi Nederland Bedrijfs­terreinzone De Esch, Staphorst

pagina 4 5 Inhoud

Excursie 6 Eindhoven ’s-Hertogenbosch Culemborg Amersfoort pagina 38 41 118 121 / 158 161 / 78 81

Excursie 7 Breda Dordrecht Maarssen Amersfoort pagina 42 45 162 165 / 122 125 / 82 85

Excursie 8 Den Haag Leiden Utrecht Amersfoort pagina 46 49 126 129 / 86 89 / 166 169

Excursie 9 Amsterdam Hilversum Amersfoort Amersfoort pagina 50 53 90 93 / 170 173 / 130 133

Excursie 10 Zaanstad Haarlem Loenen aan de Vecht Amersfoort pagina 54 57 174 177 / 134 137 / 94 97

Projectomschrijvingenpagina 58 177

Mooi Nederlandpagina 178 187

Nationaal Programma Herbestemmingpagina 188 189

Nederland wordt anderspagina 190 191

Colofonpagina 192

Inhoud

Uitnodiging Bouwen op Ambitiepagina 2 3

Inleiding Publiek opdracht geverschap 2010-2014 pagina 6 9

Programma Bouwen op Ambitiepagina 10 13

Openbaar landelijk debatpagina 14 17

Excursie 1 Groningen Noordenveld Meppel Amersfoort pagina 18 21 138 141 / 98 101 / 58 61

Excursie 2 Leeuwarden Heerenveen Zwolle Amersfoort pagina 22 25 62 65 / 102 105 / 142 145

Excursie 3 Noordoostpolder Lelystad Almere Amersfoort pagina 26 29 106 109 / 146 149 / 66 69

Excursie 4 Enschede Voorst Apeldoorn Amersfoort pagina 30 33 70 73 / 150 153 / 110 113

Excursie 5 Venlo Nijmegen Rhenen Amersfoort pagina 34 37 154 157 / 114 117 / 74 77

pagina 6 7 Inleiding

De praktijk van het opdracht-geverschap in de Neder-landse gemeenten berust op een combinatie van verande-ring en continuïteit. Om die praktijk in beeld te brengen heeft Architectuur Lokaal in samenwerking met de Rijksbouwmeester, de VNG en TNS NIPO vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen een enquête gehouden onder wethouders ruimtelijke orde-ning. De rapportage Beleid en uitvoering van lokaal opdracht-geverschap 2010, geeft aan dat gemeentebestuurders de afgelopen vier jaar minder direct betrokken waren bij de uitvoering van ruimtelijke projecten dan voorheen. Zij verlegden hun aandacht naar coalitievorming en draagvlak. Toch blijft de mogelijkheid om iets zichtbaars tot stand

te brengen een aantrek-kelijk onderdeel van het bestuurswerk. Wethouders gaven aan vooral te streven naar kwaliteit wanneer de gemeente zelf als opdracht-gever optreedt. Maar zij lieten ook merken dat dit in de praktijk eerder de financieel-economische aspecten van de opgave betreft dan de ont-werpkwaliteit. Dat lijkt haast onvermijdelijk in een politieke cultuur waarin het ‘afreke-nen’ op objectieve criteria gangbaar is geworden.

De toegenomen nadruk op alles wat meetbaar is resulteert tot dusver niet in meer tevredenheid onder de kiezers. Uit onze enquête spreekt dat de vorige lich-ting wethouders niet altijd veel plezier beleefde aan de

Het jaar van de gemeente-raadsverkiezingen is altijd bijzonder voor de inrichting van Nederland. Bestuurders en raadsleden wisselen; opgebouwde contacten met externe partijen moeten worden vernieuwd. Ook in 2010 gaan weer vele nieuwe wethouders en raadsleden verantwoordelijkheid dragen voor een goede ruimtelijke ordening en architectuur. Traditiegetrouw organiseert Architectuur Lokaal ook dit jaar een landelijke manifes-tatie om hen daarbij op weg te helpen. Voor ervaren bestuurders blijft het gemeentelijk opdrachtgeverschap even-eens een veeleisende taak, het betreft vele terreinen en zowel grote als vele kleinere projecten. Het gaat over wo-

nen, supervisie, maatschap-pelijk vastgoed, landschap, transformatie, educatie en beoordelen. Het gaat ook over afstemming met bewoners en buurgemeenten, over zorgvuldig formuleren van ambities en opdrachten. Over het goed regelen van de financiën, over het kiezen van samenwerkingspartners en over aanbesteden. Hoe kan een gemeente, die met dit alles rekening moet hou-den, toch een goed publiek opdrachtgever zijn met een heldere visie? En hoe doe je dat in een bouwpraktijk die in de afgelopen jaren ingrijpend veranderd is? Is er toekomst voor institutioneel opdracht-geverschap, of zullen er andere samenwerkingsver-banden ontstaan?

InleidingPubliek opdracht geverschap 2010-2014

Inhoud

Excursie 6 ’s-Hertogenbosch Culemborg Amersfoortpagina 38 118 121 / 158

Excursie 7 Dordrecht Amersfoortpagina 42 162 165 / 122

Excursie 8 Leiden Amersfoortpagina 46 126 129 / 86

Excursie 9 Hilversum Amersfoort Amersfoortpagina 50 90 93 / 170

Excursie 6

08:30 - 09:30 uur(startpunt)

10:15 - 11:15 uur(opstappunt)

6a6b6c

8a

De zone langs de A1 bij Deventer heeft een rommelige uitstraling. De provincie Overijssel heeft het plan hier een samenhangende stadsas te ontwikkelen met karakteristieke stads­entrees en een goede doorstroming van het verkeer. De stadas moet een tijdmachine worden, die de ontwikkeling van Deventer van Hanzestad, naar 19e eeuwse industriestad en vervolgens naar moderne dienstenstad weerspiegelt. Hierbij kan de herontwikkeling van de oude, beeldbepalende silo een rol spelen.

excursie 4pagina 30

Mooi Nederland

Mooi Nederland Deventer

4a

Inleiding

De praktijk van het opdrachtgeverschap in de Nederlandse gemeenten berust op een combinatie van verandering en continuïteit. Om die praktijk in beeld te brengen heeft Architectuur Lokaal in samenwerking met de Rijksbouwmeester, de VNG en TNS NIPO vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen een enquête gehouden onder wethouders ruimtelijke ordening. De rapportage uitvoering van lokaal opdrachtgeverschap 2010dat gemeentebestuurders de afgelopen vier jaar minder direct betrokken waren bij de uitvoering van ruimtelijke projecten dan voorheenverlegden hun aandacht naar coalitievorming en draagvlak. Toch blijft de mogelijkheid om iets zichtbaars tot stand

Architectuur LokaalDiverse spreads uit de excursiegids

De klantDe stad Utrecht is kandidaat voor de titel ‘Culturele Hoofdstad 2018’. Met twee pijlers, kennis en cultuur, laat Utrecht zien wat ze in huis heeft en toont daarmee haar ambities.

De briefingDe begrippen kennis en cultuur zijn zonder context te inwisselbaar. Daarom werd de vraag bij Autobahn neer gelegd om invulling te geven aan deze thema’s.

Het conceptKennis en cultuur komen pas tot leven als mensen er mee aan de slag gaan. Twintig interviews met wetenschap­pers, ondernemers, kunstenaars en alles wat daar tussenin beweegt, resul­teerden in inspirerende en persoonlijke verhalen.

De vormDe interviews zijn gebundeld in een publicatie, die in formaat en omvang tussen magazine en boek beweegt. De mensen zijn informeel gefotogra­feerd en krijgen alle ruimte om hun verhaal helder te vertellen.

ResultaatDe publicatie is is goede smaak geval­len bij de geïnterviewden, de gemeente en bij het brede publiek. De verhalen spreken niet alleen tot de verbeelding, ook creëeren zij draagvlak voor de am­bitieuze plannen van de stad Utrecht.

De publicatie bewijst dat mensen een stad vormen en niet omgekeerd. Hun ideeën, ervaringen en verhalen geven Utrecht de kennis en cultuur waardoor de stad een identiteit krijgt.

Gemeente UtrechtEen ambitieuze publicatie van de stad van kennis en cultuur

Gemeente UtrechtOmslag en diverse spreads uit de publicatie

De klantDe Adviescommissie Beeldende Kunst Zeist (ABKZ) is een onafhankelijke organisatie die bestuurders en ambte­naren van de gemeente Zeist adviseert over beeldende kunst en vormgeving in de openbare ruimte. Ook vervult zij de rol van inspirator.

De briefingABKZ vroeg Autobahn om een concept, grafisch ontwerp en productiebege­leiding voor het jaarverslag 2004­2010. De wens was om niet een ‘standaard’ jaarverslag uit te brengen, maar een publicatie waaruit de geest van de or­ganisatie duidelijk werd.

Het conceptUit de gesprekken die wij met de le­den van ABKZ voerden, bleek dat hun werkzaamheden uitvoerig en divers zijn. Hun rol beperkt zich niet tot het verstrekken van advies, maar gaat zo ver tot het begeleiden van projecten en creeeren van nieuwe samenwerkings­verbanden. Vanuit het begrip ‘volledig’ ontstond de titel van het jaarverslag: Van Advies tot Zeist.

De vormDe titel loopt over de voor­ èn achter­zijde van de publicatie. Hierdoor lijkt er op het eerste gezicht ‘Van A tot Z’ op het omslag te staan.De inhoud van het jaarverslag is ver­deeld in 26 delen, welke allemaal een letter uit het alfabet dragen. Een vast stijlelement is de ‘pixel’ waar­uit het beeldmateriaal is opgebouwd. Deze vormkeuze is een visuele ver­taalslag van het ‘volledige’ karakter van ABKZ. Op de omslag zijn de pixels uitgestanst.

ResultaatMet behulp van het jaarverslag kan ABKZ niet alleen laten zien welke re­sultaten zij geboekt heeft, maar ook wat het karakter van de organisatie is. Het concept is helder en de vorm valt op.

De publicatie toont de lezer dat adviseren geen statisch, maar een dynamisch proces is.

AdviescommissieBeeldende Kunst Zeist‘Van Advies tot Zeist’ in 26 stappen

Adviescommissie Beeldende Kunst ZeistOmslag en diverse spreads uit de publicatie

hele pagina Kunstopdracht Austerlitz (K) boven Kunstopdracht Utrechtseweg Zeist (D)linksonder Project Licht en Luchtig (L)rechtsonder Project Culturele Verbintenissen (C)

FE

bovenboven Kunstopdracht Utrechtseweg Zeist Kunstopdracht Utrechtseweg Zeistlinksonderlinksonder Project Licht en LuchtigProject Licht en Luchtigrechtsonder rechtsonder Project Culturele VerbintenissenProject Culturele Verbintenissen

FF

Van Advies tot Zeist ABKZ jaarverslag 2004-2010

bestaan, te komen tot een kunstwerk dat het karakter van het dorp kon benadrukken. Deze wens paste in het beleid van de commissie om, op basis van het masterplan en in het kader van het thema ‘het verhaal van de ontmoetingen’, opdrachten te realiseren.Austerlitz ligt als een enclave in het bosgebied en kenmerkt zich door een doorgaande ontsluitingsweg, een dorpsplein en een rechthoekig wegenpatroon. Het dorp heeft een actieve en ‘open’ dorpsgemeenschap, gevarieerd in samenstelling.De opdracht diende zich te richten op de lengterichting van het dorp waarbij het ‘in- en uitleiden’ wordt verbeeld. Inhoudelijk diende zowel de ruimtelijke kenmerken van Austerlitz als het functioneren van de dorpsgemeenschap te worden meegenomen. Bij deze opdracht is nauw samengewerkt met een vertegenwoordiging van de bewoners.

ProcedureIn het vakblad BK-informatie werd een advertentie gezet waarin kunstenaars werd gevraagd te reageren op de opdrachtomschrijving. Op deze oproep werd gereageerd door 62 kunstenaars. Op basis van de documentatie selecteerde de adviescommissie drie kunstenaars - Nicky Zwaan, Ton Zwerver en Nicolas Dings - voor een schets-voorstel. Op basis van de presentatie van de schetsvoorstellen werd aan Ton Zwerver en Nicolas Dings gevraagd het voorstel nader uit te werken. De opdracht is op basis daarvan verstrekt aan Nicolas Dings.De voorstellen, met verantwoording van de keuze, zijn gepresenteerd in het Dorpshuis te Austerlitz.

BudgetVoor deze opdracht was een budget beschikbaar van € 46.800,-

KunstwerKHet kunstwerk in Austerlitz is een tweeluik dat het begin en eind van het dorp markeert. Twee sculpturen met herkenbare voorstellingen maar met volop mogelijk-heden voor associatieve gedachten. De beelden verwijzen naar bewoners en omgeving. Door telkens een omkering toe te passen van herkenbaarheid en poëzie werken de twee beelden als een visueel gedicht. De beelden kunnen als een metafoor worden beschouwd voor denken en doen in deze omgeving.Afhankelijk vanaf welke zijde je het dorp benaderd zie je allereerst een bronzen hert in twee concentrische ringen. Het hert, met het bos als biotoop, is vertaald in een baksteen patroon en staat symbool voor wonen in een gebouwde omgeving waarin de mens zich het bos eigen heeft gemaakt. De ringen refereren aan de Vitruvische mens en staan voor de menselijke maatverhoudingen.Het tweede beeld is een staande figuur in een constructie van rvs buizen waarvan de vorm onmiskenbaar verwijst naar het archetype van een huis. De figuur draagt een klein huis. Het werk verwijst naar het andere beeld in vorm en inhoud maar voegt daaraan het menselijk functioneren toe. Beide beelden passen naadloos in het oeuvre van de kunstenaar. Ondanks de herkenbaarheid zijn de beelden niet eenduidig en gaan inhoudelijk in op omgeving en geschiedenis van Austerlitz. Ze vormen een passende markering van het dorp zonder opdringerig te zijn.

KunstenaarNicolas Dings is een veelzijdig kunstenaar. Naast werken in de openbare ruimte maakt Dings ook beelden, schilderijen en werken op papier. Nicolas Dings gebruikt een uiteenlopende beeldtaal in diverse materialen en technieken. Hij maakt veelvuldig gebruik van een combinatie van materialen zoals keramiek, staal, brons en glas. Zijn werken zijn geworteld in de kunstgeschiedenis, hebben een filosofische inslag en zitten vol symboliek. De kunstenaar realiseert werken die betekenisvol zijn

en daardoor soms het karakter van een rebus hebben. Op een handige wijze weet Dings humor te combineren met inhoud en creëert daarmee een luchtigheid die aantrekkelijk en relativerend is.Er is een groot aantal beelden van Nicolas Dings in de openbare ruimte te bewon-deren. Voor het hoofdkantoor van ING bank Amsterdam maakte Dings in 2002 een wandinstallatie met beeld. Eveneens in Amsterdam werd in 2008 het monument voor Spinoza onthuld. Recentelijk (2010) maakte hij een beeld in Katwijk aan Zee.

Project Licht en Luchtig Locatie Voormalig Enecogebouw Antonlaan 185 in Zeist titeL Licht en luchtig

reaLisatie 2008

aanvraagAls eerste project in de reeks ‘Kunst-estafette’ diende Stichting P’Arts een verzoek tot subsidie in voor de manifestatie ‘Licht en Luchtig .́ Het project was de eerste in de reeks waarin een, steeds wisselend, artistiek leider een concept bedenkt waarin ook Zeister kunstenaars participeren.

suBsidieDe adviescommissie heeft € 4.000,- subsidie toegekend.

ProjectIsabel Ferrand ontwikkelde samen met stichting P’Arts het idee om een meerjarig kunstproject te starten. Isabel Ferrand was tevens de samensteller van het eerste project met de titel ‘Licht en Luchtig’. Het thema was transparantie. Elke kunstenaar was op zijn of haar manier gefascineerd door licht.Het project vond plaats van 7 tot en met 23 maart 2008 en werd geopend door Ronald van der Giesen, directeur van het Oranjefonds.

KunstenaarsKees Agterberg, Desiree van den Berg, Dick en Margo van Berkum, Isabel Ferrand, Wied en Diederik Heyning, Anna Kruzdlo, Lidewij de Raat, en Nette Vis.

L

en daardoor soms het karakter van een rebus hebben. Op een handige wijze weet Dings humor te combineren met inhoud en creëert daarmee een luchtigheid die aantrekkelijk en relativerend is.Er is een groot aantal beelden van Nicolas Dings in de openbare ruimte te bewonderen. Voor het hoofdkantoor van ING bank Amsterdam maakte Dings in 2002 een wandinstallatie met beeld. Eveneens in Amsterdam werd in 2008 het monument voor Spinoza onthuld. Recentelijk (2010) maakte hij een beeld in Katwijk aan Zee.

Project Licht en LuchtigLocatieLocatie

t trr

aaanvraaganvraagAls eerste project in de reeks ‘Kunst-estafette’ diende Stichting P’Arts een verzoek tot subsidie in voor de manifestatie ‘Licht en Luchtig .́ Het project was de eerste in de reeks waarin een, steeds wisselend, artistiek leider een concept bedenkt waarin ook Zeister kunstenaars participeren.

ssuuBBDe adviescommissie heeft € 4.000,- subsidie toegekend.

ProjectProjectIsabel Ferrand ontwikkelde samen met stichting P’Arts het idee om een meerjarig kunstproject te starten. Isabel Ferrand was tevens de samensteller van het eerste project met de titel ‘Licht en Luchtig’. Het thema was transparantie. Elke kunstenaar was op zijn of haar manier gefascineerd door licht.Het project vond plaats van 7 tot en met 23 maart 2008 en werd geopend door Ronald van der Giesen, directeur van het Oranjefonds.

KunstenaarsKunstenaarsKees Agterberg, Desiree van den Berg, Dick en Margo van Berkum, Isabel Ferrand, Wied en Diederik Heyning, Anna Kruzdlo, Lidewij de Raat, en Nette Vis.

LL

Tot slotWij zijn ook benieuwd naar uw ideeën en projecten en hopen daar een creatieve bijdrage aan te mogen leveren.Bent u enthousiast en nieuwgierig geworden van ons werk? Dan lijkt het ons leuk om kennis te maken.

Met vriendelijke groet,

Maarten Dullemeijer en Rob Stolte

Autobahn Grafisch Ontwerp

Draaiweg 513515 EJ UtrechtNederland

telefoon +31 (0)30 223 99 61e-mail [email protected] www.autobahn.nl