Buitenland Buitenland > - leuker.nu · nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel...

4
> Buitenland 52 ‘Yepafrica zet specifiek in op sociaal ondernemerschap onder het motto dat je ook goed kunt doen door geld te verdienen’ Sabine Kokee Bantaba onder de mangoboom www.248media.nl 51

Transcript of Buitenland Buitenland > - leuker.nu · nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel...

Page 1: Buitenland Buitenland > - leuker.nu · nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel verschillend van aard. Zo zijn er kappers, naaisters, verkopers van tweedehandskleding

BuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

Buitenland

Buitenland>Buitenland

52

‘Yepafrica zet specifiek in op sociaal ondernemer schap onder het motto dat je ook

goed kunt doen door geld te verdienen’Sabine Kokee

Bantaba onder de mangoboom

www.248media.nl 51

Page 2: Buitenland Buitenland > - leuker.nu · nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel verschillend van aard. Zo zijn er kappers, naaisters, verkopers van tweedehandskleding

Buitenland

Buitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenland Buitenland

Buitenland

Buitenland

Buitenland

Buitenland

Bantaba onder de mangoboomYepafrica geeft jongeren een toekomst in eigen land

Paul Engelsman groeide op in Afrika. Hij specialiseerde zich in Nederland in HRM (human resource manage-ment) en reisde de wereld over voor Shell, Van Melle en Mexx. In Afrika zag hij hoe de miljarden dollars die in ontwikkelingshulp gestopt werden de mensen alleen maar meer afhankelijk maakte van hulp. Het leven voor veel mensen was na al die jaren nog net zo uitzichtloos als decennia eerder tijdens zijn jeugd in Nigeria. Dat was voor Paul de aanleiding om de stichting Yepafrica op te zetten. Yep staat voor Youth Empowerment: word zelf de verandering die je in de wereld wilt zien.

Voorkomen van migratie naar EuropaSinds de oprichting in 2008 is het doel van Yepafrica het bestrijden van jeugdwerkloosheid door jongeren via empowerment en sociaal ondernemerschap een toekomst te geven in eigen land. In 2014 werd dat door het lokale bestuur van Gambiaanse jongeren voor het

eerst gekoppeld aan het geven van voorlichting over migratie. Want ook uit Gambia vertrekken steeds meer jongeren voor een gevaarlijke reis door de woestijn en/of over zee, op zoek naar werk in Europa. Toen er steeds meer dode vluchtelingen aanspoelden aan de kusten van

Europa en Turkije werden de activiteiten van de stich-ting deze zomer nieuwswaardig. Nieuwsuur trok naar Gambia voor het maken van een indringende repor-tage, Yepafrica werd uitgenodigd op een congres in Oslo over deadly migration en er verscheen een groot artikel in De Volkskrant. Is empowerment misschien de oplossing voor de toestroom in Europa van de ‘geluks-zoekers’?

Vanuit Gambia vluchten jongeren niet alleen naar Europa door politieke instabiliteit en de hoge werkloos-heid. Vaak is er een enorme druk vanuit de familie. Als ook maar één lid van de familie in Europa geld kan ver-dienen, dan kan hij of zij de familie in belangrijke mate financieel ondersteunen. Vaak worden alle bezittingen verkocht om een jongere de kans te geven die reis te ondernemen. Yepafrica biedt die families een reëel alternatief.

Een toekomst in eigen landYepafrica focust in Gambia op drie activiteiten:1. empowerment van jongeren;2. families bewust maken van de gevaren van de reis

naar Europa;3. trainingen in sociaal ondernemerschap.

Yepafrica financiert in Gambia het Empowerment Learning Centre. Dit trainingscentrum wordt gerund door lokale jongeren die allemaal zijn opgeleid door Yepafrica. Zij coachen jongeren en geven trainingen in empowerment en sociaal ondernemerschap. Door actief samen te werken met het migratiebureau van de overheid en andere jongerenorganisaties bereiken zij steeds meer jongeren die ze weten te interesseren in het opbouwen van een toekomst in eigen land. De voorlichting over de gevaren van migratie speelt daar-bij een steeds grotere rol. Het blijkt in de praktijk een goede manier te zijn om jongeren te interesseren in een training. Want in plaats van het investeren van duizenden euro’s in een gevaarlijke tocht naar Europa kan een jongere voor enkele tientallen euro’s een trai-ning volgen om vervolgens een eigen onderneming te kunnen starten.

Stichting Yepafrica traint jongeren in Gambia in sociaal ondernemerschap. Empowerment speelt daarbij een belangrijke rol. Empowerment zet jongeren in hun kracht zodat ze in zichzelf gaan geloven en hun kansen pakken. Al meer dan honderd jongeren zijn nu succesvol ondernemer en even zovelen hebben een baan gevonden. Zo staan een tiental Yeppers nu voor de klas en geven ze de kinderen gelijk een stuk empowerment mee.

‘Be the change you wish to see in

the world.’ Mahatma Gandhi

52 www.248media.nl

Page 3: Buitenland Buitenland > - leuker.nu · nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel verschillend van aard. Zo zijn er kappers, naaisters, verkopers van tweedehandskleding

BuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

Buitenland

Buitenland

door Sabine Kokee

Sociaal ondernemerschapIn Gambia (maar het geldt feitelijk voor geheel Afrika) is de jeugdwerkloosheid schrikbarend hoog. De Afri-kaanse bevolking groeit hard en de gemiddelde leef-tijd ligt veel lager dan in Europa. Zo’n 40 procent van de Afrikanen is tussen de tien en dertig jaar oud. In Europa is dat 25 procent. In veel Afrikaanse landen is de helft van de bevolking werkloos. Als je een toekomst voor jezelf wilt opbouwen biedt ondernemerschap dus meer kansen dan het zoeken van een baan in Europa.

Yepafrica zet specifiek in op sociaal ondernemerschap onder het motto dat je ook goed kunt doen door geld te verdienen. Voor veel Afrikaanse jongeren is dat bijna te vanzelfsprekend. Van het verdiende geld wordt vaak eten voor de familie gekocht, maar dan blijft er geen geld over om te investeren. Hoe om te gaan met een beperkte hoeveelheid geld is dan ook een belangrijk onderdeel van de trainingen.

De Yeppers inspireren elkaar om te starten met onder-nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel verschillend van aard. Zo zijn er kappers, naaisters, verkopers van tweedehandskleding op de markt en zelfs een mobiele supermarkt. Ondernemer Jaja rijdt op zijn motor naar afgelegen dorpjes om daar zijn waar te verkopen. Jaren geleden startte hij met een oud brommertje en moesten zijn klanten vooruit betalen waarna hij de spullen ging inkopen. Inmiddels heeft hij een mooie motorfiets met zijn winkel achterop en hielp hij zijn familie uit de armoede.

Vier keer per jaar organiseert Yepafrica een ondernemersreis naar Gambia. De deelnemers zijn lang niet altijd onder-nemers, het zijn vooral ondernemende mensen. Wat de participanten in de groep verbindt is dat ze hun kennis en competenties willen inzetten in Afrika en op zoek zijn naar een zinvolle manier om dat te doen. Tijdens de ondernemersreis van novem-ber bezocht de groep een zogenaamde bantaba. Een bantaba is een dorpsbij-eenkomst. De Yeppers (jongeren in Gam-bia die verbonden zijn aan Yepafrica) zijn steeds vaker op eigen initiatief te gast

op deze bantaba’s, die dan geheel in het teken staan van jongeren die hun kan-sen willen beproeven in Europa. Helaas worden zij daarin vaak door hun ouders gestimuleerd. Het doel van deze speciale Yepafrica bantaba’s is dan ook om zowel jongeren als hun ouders voorlichting te geven over de gevaren van de reis naar Europa. En vooral om ze een alternatief te bieden: bouw een toekomst op in eigen land door empowerment en soci-aal ondernemerschap. Start met creating out of nothing.Paul Engelsman van Yepafrica was bij de bantaba in november: ’We hebben

een fantastische bantaba gehad in Farabasutu village. Er waren ongeveer tweehonderd mensen aanwezig bij de bijeenkomst, die door de jongeren van Yepafrica was georganiseerd in samen-werking met andere jongerenorgani-saties. Het was in één woord geweldig. Wat een impact!!! Ik voelde me zo trots en ontroerd. Iedereen trouwens. Mooi aspect was dat de regeringsleiders tege-lijkertijd in Malta zaten te praten en wij op de grond onder de mangoboom een heel dorp bewustwording bijbrachten. Jullie mogen zelf kiezen wat effectiever was op dat moment.’

Bantaba onder de mangoboom

www.248media.nl 53

Page 4: Buitenland Buitenland > - leuker.nu · nemerschap en helpen elkaar op weg. De bedrijfjes zijn heel verschillend van aard. Zo zijn er kappers, naaisters, verkopers van tweedehandskleding

Buitenland

Buitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenlandBuitenland

BuitenlandBuitenland

Buitenland

BuitenlandBuitenland Buitenland

Buitenland

Buitenland

Buitenland

BuitenlandHet Yepafrica vijfstappenplan Yepafrica is een kleine stichting met een inmiddels bewezen succesvolle aanpak. De komende jaren hoopt het Nederlandse bestuur (dat zich onbezoldigd inzet voor de stichting) de activiteiten uit te breiden naar andere landen. De aanpak bestaat uit vijf stappen.

1. Empowermenttraining. In een tiental trainingsweken zijn inmiddels zo’n honderd jongeren empowered. Uit die groep komen de eerste ondernemers en is het bestuur gekozen dat de lokale organisatie opzet.

2. Opzetten jongerenorganisatie. De jongeren bou-wen ter plekke hun eigen organisatie. Het Neder-landse bestuur is immers maar af en toe in Afrika, de jongeren moeten het vooral zelf doen. Ook dat is empowerment.

3. Train de trainers. Nederlandse trainers reizen als vrij-williger naar Afrika en leiden jongeren op tot empo-wermentcoach en trainer in sociaal ondernemerschap.

4. Start Empowerment Learning Centre. Nadat er een pand is gevonden is het trainingscentrum van start gegaan. Er worden cursussen gegeven in bijvoorbeeld ondernemerschap en marketing. De cursussen zijn altijd voorzien van een flinke dosis empowerment.

5. Kennis delen. Vanuit de Ubuntu-gedachte wordt er zo veel mogelijk kennis gedeeld. Yeppers bezoeken gemeenschappen om voorlichting te geven over migratie, Nederlandse ondernemers bezoeken Afrika om hun kennis te delen en de Yep ondernemers hel-pen elkaar bij het opzetten van een bedrijf.

Het verhaal van FatoumataFatoumata Jallow is sinds het begin betrokken bij de

activiteiten van Yepafrica in Gambia. Ze werd geronseld door Child Fund om deel te

nemen aan de eerste empowerment-training die Yepafrica verzorgde in

2008. Zat ze eerst nog thuis in haar hutje te wachten op een

man die haar zou trouwen en een toekomst waarin ze voor het huishouden en de kinderen zou zorgen, na die empowermentweek

veranderde haar leven. Waar wachtte ze nog op?

You can be a hero today!De eerste jaren zette ze zich in

om de lokale jongerenorganisatie op te zetten in Gambia en werd ze zelf

een van de coaches en trainers. Deze zomer volgde ze nog de training ‘Making a business plan’, maar intussen is ze zelf al volleerd ondernemer.Enkele jaren geleden trad Fatoumata in het huwelijk;

haar man gaf haar een vriezer cadeau. Dat was voor haar het begin van het ondernemerschap. ‘Ik kocht plastic zakken die ik vulde met water en daarna invr-oor. Die kon ik vervolgens als ijsblokken verkopen aan families die geen vriezer hadden, maar soms toch iets wilden koelen. Voor mijn verjaardag kreeg ik van mijn man een spaarbankboekje. Elke week zette ik wat geld opzij en zo kon ik starten met nog een business: het maken van Wonjo-sap. Wonjo wordt gemaakt van gedroogde hibiscusbloemen, en mijn sap is veilig. Het heeft een unieke frisse smaak door de toevoeging van munt en vanille. Van de Nederlandse ondernemers heb ik geleerd om mijn sap goed te koken en in schone fles-sen te verpakken, zodat ook de Nederlandse toeristen het veilig kunnen drinken.’

Het ondernemen bleek Fatoumata goed te liggen en langzaam ontstond een nieuwe droom: een eigen win-kel. In het voorjaar van 2015 kwam die droom uit. Bij haar huis opende Fatoumata een eigen winkel. Die werd al snel druk bezocht omdat er in de wijde omtrek geen winkel te vinden is. Dat leidde er al spoedig toe dat haar man stopte met zijn werk om haar te helpen in de win-kel en met het opvoeden van de kinderen. Hij zegt over zijn vrouw: ‘Ik ben zo trots op Fatoumata! Niet alleen is ze succesvol ondernemer, ze is in alle opzichten empo-wered. Zo is ze nog steeds trainer bij Yepafrica, waar ze andere jongeren begeleidt bij het opzetten van een eigen bedrijf. Als kind heeft ze veel strijd geleverd om de basisschool te mogen volgen. Binnen haar stam, de Fula (van oorsprong vooral veehoeders), is het niet gebrui-kelijk dat meisjes naar school gaan. Maar nu is ze een lichtend voorbeeld binnen haar gemeenschap. Er zitten nu al tweehonderd meisjes op school omdat ouders zien dat onderwijs ook voor meisjes kansen biedt.’

Het werk van de stichting Yepafrica wordt mogelijk gemaakt door donateurs die lid zijn van de Yepafrica Club van 100. Zij steunen de lokale organisatie in Gambia en het Empower-ment Learning Centre met honderd euro per jaar. Daarnaast kan iedereen die interesse heeft als vrijwilliger op eigen kosten mee naar Gambia en zijn er regelmatig uitwisselprojecten met [email protected]

Ubuntu: I am, because we areHet begrip ‘ubuntu’ zit in de genen van Yepafrica. Ubuntu is een Zuid-Afrikaans begrip dat staat voor openheid en toegankelijkheid voor anderen vanuit een diepgeworteld besef dat we met elkaar verbon-den zijn.

54 www.248media.nl