BUILDING A FUTURE IN WHICH PEOPLE LIVE IN HARMONY WITH …

SURINAME

CENTRAAL BESTUUR

BUILDING A FUTURE IN WHICH PEOPLE LIVE IN HARMONY WITH NATURE.

WWF Guianas, Suriname office Henck Arronstraat 63 Paramaribo, Suriname +597 42 23 57 +597 42 23 49 [email protected]

Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

De publicaties Gids voor een duurzaam Suriname (Centraal bestuur) en Gids voor een duurzaam Suriname (Regionaal bestuur)

zijn onderdeel van het Shared Resources, Joint Solutions (SRJS)-project in Suriname. De bedoeling is om de uitdagingen op het gebied van milieu inzichtelijk te maken op

nationaal en regionaal niveau.

Copyright WWF Guianas

Gids voor een duurzaam Suriname (Centraal bestuur) Gids voor een duurzaam Suriname (Regionaal bestuur)

© 2020, uitgegeven in eigen beheer

GIDS VOOR EEN DUURZAAM

©WWF Guianas David Lawson/WWF UK

CENTRAAL BESTUUR

©WWF Guianas, Fabian Vas

COLOFON Opdrachtgever: WWF Guianas

Coördinatie: Euritha Tjan A Way – Letter Genie i.o.

Redactie: Michiel van den Bergh (Conservation Manager),Dylan de Gruijl (Communications Manager), Farzia Hausil (Governance Coordinator), Kevin Headley, Anna Mohase (Landscape Coordinator), Amanda Palis, Stichting Projekta & Euritha Tjan A Way

Eindredactie: Euritha Tjan A Way & Marieke Visser

Vormgeving: Claudett de Bruin, ID Graphics

Druk: Multiforms N.V.

Foto’s: Carolyn Djian, Fabian Vas Experience, Peter Grobben UK, Euritha Tjan A Way & WWF Guianas

Copyright WWF Guianas Gids voor een duurzaam Suriname (Centraal bestuur) Gids voor een duurzaam Suriname (Regionaal bestuur) ©2020, uitgegeven in eigen beheer

WWF Guianas, Suriname office Henck Arronstraat 63 Paramaribo, Suriname +597 42 23 57 +597 42 23 49 [email protected]

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.

2 - GIDS VOOR EEN DUURZAAM SURINAME – CENTRAAL BESTUUR

Cover photos: © WWF Guianas, Carolyn Djian/WWF Guianas, Peter Grobben UK

©WWF Guianas

3

INHOUDVOORWOORD

Groen economisch herstel voor Suriname World Wide Fund for Nature (WWF)Klimaatverandering en kustbescherming Duurzame visserij Stropen, illegale jacht en handel in wilde dieren Kwik in zoetwaterbronnenOntbossingOffshore olie- en gasexploratie

PROGRAMMA’S• Suriname Global Climate Change Alliance & Suriname Adaptation Project phase 1 & phase 2 (GCCA+ phase 1 & GCCA+ phase 2)• Supporting Mercury Phase-out in the Guianas• Improving Environmental Management in the Mining Sector of Suriname, with Emphasis on Artisanal and Small-scale Gold Mining (EMSAGS) • Strengthening the capacities of Suriname for the elaboration of the national REDD+ strategy and the design of its implementation framework

RELEVANTE ONTWERPWETTEN • Vier Ontwerp-Waterwetten• Ontwerp-Wet Beschermde Woon- en Leefgebieden• Ontwerp-Natuurwet• Ontwerp-Mijnbouwwet en opzetten Nationaal Mineralen Instituut• Ontwerp-Wet Beschermd kustgebied• Ontwerp-Wet Collectieve Rechten Inheemse en Tribale Volken

BELANGRIJKE VERDRAGEN DIE SURINAME GERATIFICEERD HEEFT• Minamata Convention• Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES)• United Nations Framework Convention to Combat Climate Change (UNFCCC) (Klimaatverdrag)• Convention on Biodiversity (CBD)

BELANGRIJKE VERDRAGEN DIE SURINAME NOG NIET GERATIFICEERD HEEFT• Specially Protected Areas and Wildlife Protocol (SPAW Protocol)• Inter-American Convention for the Protection and Conservation of Sea Turtles (IAC)• Cartagena Convention

BRONNEN

5

6 9

11 14 17 20 23 30

33 34

3639

41

43 44 44 4545

46 46

48 4849

50

51

52

52

53

53

55

VOORWOORDSuriname staat op een kruispunt. Het is het meest beboste land ter wereld, met het grootste percentage tropisch regenwoud en een unieke diversiteit aan planten diersoorten.

Maar onze natuurlijke rijkdommen staan onder druk. Ontbossing neemt toe, vooral door de goudwinning, en het onverantwoord gebruik van kwik verontreinigt de grond, de lucht, de rivieren en de vissen en vormt tevens een ernstig gevaar voor de volksgezondheid. Stropers dringen steeds dieper de bossen in en het gaat slecht met de zeeschildpadden waar Suriname bekend om staat.

Met de vondst van enorme olievelden voor de kust staat Suriname voor een nieuwe uitdaging: wordt er gekozen voor een snelle exploitatie met risico’s op natuurrampen? Of voor een zo veilig mogelijke oliewinning, waarvan de inkomsten worden geïnvesteerd in het ontwikkelen van een duurzame economie?

Deze Gids voor een duurzaam Suriname biedt handvatten voor het overheidsbeleid, zodat Suriname op het eerder genoemde kruispunt de richting van een groene economie kiest. U vindt een overzicht van ter zake doende issues over natuur en milieu in Suriname en van belangrijke internationale verdragen. Daarnaast is het een handig naslagwerk om snel facts & figures op te zoeken over biodiversiteit en milieu.

De onderwerpen die in deze gids aan de orde komen geven weer wat de belangrijkste thema’s zijn voor een groene economie. Daarvoor wordt ingezoomd vanuit een internationaal perspectief, naar de issues die landelijk spelen, programma’s en nationale wetgeving, relevante verdragen en tot slot uitdagingen op districtsniveau.

Voor de overzichtelijkheid is ervoor gekozen de informatie te verdelen over twee publicaties, namelijk voor het regionaal alsmede het centraal bestuur. De gids die u nu in handen heeft richt zich op belangrijke nationale milieuthema’s en de andere belicht deze thema’s op districtsniveau. De twee publicaties zijn complementair aan elkaar, dus wij bevelen beide warm aan.

Voor de totstandkoming van deze documenten is er informatie gevraagd aan relevante milieu-actoren en zijn er interviews afgenomen van onder anderen overheidsfunctionarissen en medewerkers van ngo’s en van de Anton de Kom Universiteit Suriname (AdeKUS).

WWF Guianas dankt een ieder die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van deze informatiegids.

Samen is het mogelijk!

WWF Guianas

©WWF Guianas

5

David Singh, Director WWF Guianas Suriname & Guyana

GROEN ECONOMISCH HERSTEL VOOR SURINAMESuriname staat de komende jaren voor een enorme uitdaging, namelijk uit de financiële crisis geraken en herstellen van de zware impact die de COVID-19-pandemie heeft op ons land. Dit vraagt om een grote inspanning van de regering en van het volk, maar tegelijkertijd biedt deze situatie ook nieuwe kansen aan ons land. Dit is hét moment voor Suriname om te kiezen voor groen economisch herstel, dat uitgaat van behoud van natuurlijke hulpbronnen, waarbij welvaart en welzijn hand in hand gaan.



Suriname heeft nu een grote kans om een duurzame toekomst te realiseren. Ons land is gezegend met een overvloed aan natuurlijke hulpbronnen, biodiversiteit, een stabiele democratie, een kleine bevolking en de belofte van aanzienlijke inkomsten uit de groeiende oliesector. Maar groen economisch herstel op korte termijn is niet los te koppelen van de bedreigingen die op lange termijn dit herstel kunnen bemoeilijken, zoals natuurlijke processen waaronder klimaatverandering, maar ook andere gevolgen van het menselijk handelen.

De goudsector bijvoorbeeld is onmisbaar voor de economie, maar de huidige verwoesting van het bos en het onverantwoord gebruik van het giftige kwik dat de lucht, grond en het water vervuilt is niet langer houdbaar. De volksgezondheid loopt groot gevaar. Suriname moet naar een kwikvrije manier van mijnen, herstel van gekapt bos en het minimaliseren van de schade aan natuurlijke hulpbronnen.

In de bosbouwsector moet duurzaamheid de norm worden. Dat betekent selectieve houtkap die biodiversiteit en vruchtbare grond behoudt. Voor Suriname liggen er ook volop kansen in het (verder) duurzaam commercialiseren van andere sectoren. Daarbij valt te denken aan inkomsten uit ecotoerisme, het vervaardigen van bosbijproducten, CO2-emissiehandel, duurzame landbouw en verbetering van afvalbeheer en recycling.

Duurzame exploitatie van de oceaan hoort ook bij een duurzame economie. Naast duurzame visserij, ecotoerisme en vervoer over zee, omvat dit ook nieuwe activiteiten. Denk aan kansen voor hernieuwbare energie (offshore-windenergie) en duurzame viskweek (aquacultuur). Daarnaast kan Suriname profiteren van diensten die de natuur levert. Zo kan door natuurlijke kustbescherming door mangroves worden bespaard op dijken en waterkeringen die grote maatschappelijke en financiële investeringen vergen. En natuurbescherming op zee levert direct voordeel op voor de opbrengsten van de visserij. WWF schatte in 2015 de waarde van oceaanbronnen wereldwijd boven de 24 biljoen USD.

De exploitatie van de olievelden voor de kust zorgt de komende jaren mogelijk voor miljarden USD aan inkomsten. Door deze te investeren in het ontwikkelen van een duurzame, groene economie kan Suriname zich de komende decennia verzekeren van economische welvaart, banengroei en welzijn voor de bevolking.

Daarnaast wordt het economisch herstel van de COVID-19-pandemie door overheden en internationale instituten wereldwijd aangegrepen om duurzame initiatieven te stimuleren. Daar kan Suriname van profiteren.

Voor een groen herstel is een economische transitie nodig. Dit vraagt om investeringen in duurzaam beheer en duurzame exploitatie van natuurlijke hulpbronnen. En om bescherming van biodiversiteit en het implementeren van internationale milieuverdragen, nationale wetten zoals de Milieu Raamwet en projecten.

Deze transitie kan niet zonder breed draagvlak onder de bevolking en bedrijven. De gehele waardeketen zal moeten verduurzamen, van productie tot consumptie, en zich tegelijkertijd moeten vrijwaren van corruptie. De overheid moet daarvoor helder en transparant beleid uitzetten, financiële prikkels geven en samenwerken. Suriname heeft de mogelijkheden voor een rechtvaardige, toekomstbestendige groene economie binnen handbereik. Nu is het zaak die kans te grijpen.

7

©WWF Guianas, Peter Grobben UK


9

WORLD WIDE FUND FOR NATURE (WWF)

NATUURBEHOUD VOOR TOEKOMST VAN MENSHEIDIn de eerste jaren richtte WWF zich internationaal uitsluitend op de bescherming van diersoorten. Tegenwoordig is duidelijk dat het welzijn van mensen gevaar loopt door het verlies van biodiversiteit. Het is belangrijk te erkennen dat er maar één planeet aarde is. Maar de mensheid gebruikt en vervuilt de natuurlijke hulpbronnen veel meer dan de natuur kan aanvullen of opruimen. Er zijn ook duidelijke aanwijzingen dat er een verband bestaat tussen de toegenomen uitbraak van zoönotische ziekten, zoals COVID-19, en vernietiging van natuur. Mensen komen steeds vaker via wilde dieren in aanraking met nieuwe virussen die voorheen binnen een ecosysteem bleven.

Indien we de balans tussen welzijn van mens en natuur blijven verstoren zal de planeet zoals wij die kennen ophouden te bestaan. Het WWF Living Planet Report 2020 laat zien dat we met ongekende snelheid natuur verliezen. Tussen 1970 en 2016 is er een terugval van de gemiddelde omvang populaties wilde dieren van 68% geconstateerd. De 94% daling voor Latijns-Amerika is van alle regio’s het meest opvallende resultaat. De omzetting van natuur-gebieden naar graslanden, savannes, bossen en wetlands, de overexploitatie van soorten, klimaatverandering en de introductie van uitheemse soorten flora en fauna zijn de belangrijkste factoren die een rol spelen.

WWF is op 11 september 1961 opgericht als World Wildlife Fund. Al snel na de oprichting werden wereldwijd nationale WWF-afdelingen opgezet. De naam is nu officieel World Wide Fund for Nature. De Verenigde Staten heeft echter de naam World Wildlife Fund gehouden en in Nederland is WWF bekend als Wereld Natuur Fonds (WNF). In bijna 60 jaar heeft WWF zich ontwikkeld tot de grootste natuurbeschermingsorganisatie ter wereld. Het pandalogo van WWF wordt tegenwoordig internationaal beschouwd als het teken van natuurbescherming.

©WWF Guianas


WWF GUIANAS-VISIE:Wij zijn van mening dat Suriname en Guyana een baken van hoop zijn voor de wereld, aangezien de mensen voor een welvarende en duurzame toekomst hebben gekozen op basis van het unieke natuurlijke erfgoed van hun regio.

WWF GUIANAS-MISSIE: Samen met de bevolking van Suriname en Guyana behouden we het natuurlijk erfgoed voor het welzijn van de mens voor nu en voor de toekomstige generaties.

Voor meer informatie over WWF Guianas kunt u de website bezoeken op www.wwfguianas.org en kunt u vanaf november van dit jaar meer lezen over ons nieuwe Strategisch Plan 2020-2025.


we uitgegroeid tot een van de meest erkende en invloedrijkste milieu-ngo’s in de Guianas.

Het hoofdkantoor is gevestigd in Suriname, met een veldkantoor in Guyana. Frans-Guyana heeft een eigen kantoor, dat valt onder het WWF in Frankrijk. Coördinatie en samenwerking op Guianas-niveau concentreert zich op programma’s en omvat gezamenlijke strategie-uitwerking, fondsenwerving, uitvoering van gezamenlijke programma’s en projecten en uitwisseling van capaciteiten, ervaringen en partner-netwerken om onze regionale aanwezigheid positief aan te wenden. Vanuit deze programmatische basis zullen we de komende jaren verdere versterking van onze regionale aanwezigheid in de Guianas verkennen en realiseren.

DE GROENE NGOS ALLIANTIEWWF Guianas is mede-initiatiefnemer van De Groene Ngos, een samen-werkingsverband van groene ngo’s in Suriname. Het doel is de krachten te bundelen om elkaar te versterken en samen te werken voor een duurzaam Suriname.

Ondanks dat 150 landen zich in 1992 in Brazilië door middel van een verdrag - de Rio Declaration on Environment and Development - hebben verbonden tot duurzame ontwikkeling van de biodiversiteit zet de negatieve trend zich voort. Er is een systeemverandering van onze economie en maatschappij nodig richting duur-zaamheid.

ER IS NU KANS VOOR ECHTEVERANDERINGDe COVID-19-pandemie zorgt voor een window of opportunity. De wederopbouw van de economieën en de financiële herstelpakketten van overheden bieden de mogelijkheid voor verandering.

Er ontstaat ook ruimte om de spelregels te wijzigen om zodoende duurzaamheid op de lange termijn te versterken. Bijvoorbeeld door het verbinden van duurzaamheid als voorwaarde voor het verstrekken van financiële hulp aan bedrijven en (lokale) overheden. De hervormingsplannen voor de periode na COVID-19 zullen van een omvang zijn die de wereld in de moderne tijd niet eerder heeft gekend. Door te kiezen voor investeringen in verduurzaming en duurzame sectoren worden banen voor de toekomst gecreëerd en ontstaan er nieuwe economische kansen, zo ook in Suriname.

WWF IN DE GUIANASIn de Guianas was WWF de eerste internationale non-profitorganisatie in de jaren zestig die zich bezighield met natuurbehoud in dit geografische gebied, met in eerste instantie de nadruk op zeeschildpaddenbescher-ming. In 1999 werd WWF Guianas opgericht en sindsdien voeren we complexe en door meerdere donoren gefinancierde beschermings-programma’s in de hele regio uit. In de programma’s werken we samen met een breed scala aan stakeholders en partners, van lokale gemeenschappen tot inter)nationale overheden. Zo zijn

Andere benamingen Klimaatverandering, kustbescherming.Climate change, coastal protection.

Wat is het probleem dat moet worden aangepakt?

De Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) heeft de projecties voor zeespiegelstijging deze eeuw onlangs naar boven bijgesteld. De stijging kan tussen 30 en 110 centimeter liggen. De Surinaamse kust is niet beschermd tegen deze dreiging.De dreigende zeespiegelstijging is geen goed nieuws voor landen als Egypte, Vietnam en Suriname, die volgens kredietbeoordelaar Moody’s te weinig tegenmaatregelen treffen. Volgens die organisatie behoort Suriname tot de groep landen die in hun kredietwaardigheid aangetast kunnen worden, vanwege de economische schade die klimaatverandering kan veroorzaken.

11

KLIMAATVERANDERING EN KUSTBESCHERMINGWAT IS HET?Klimaatverandering: de verandering van het gemiddelde klimaat (de gemiddelde weersomstandigheden) gemeten over een langere periode (>10 jaar). Dit is het duidelijkst waar te nemen door te kijken naar stijging of daling van de gemiddelde temperatuur, veranderingen van de heersende windrichting en de waterkringloop en de bewolking en de hoeveelheid neerslag op aarde. Kustbescherming: manieren om de kust weerbaar te maken/te beschermen tegen de effecten van klimaatverandering.



Waarom is het een probleem? • Volgens statistieken van de United Nations Development Programme (UNDP) is Suriname op de lijst van de tien kwetsbaarste landen met een lage, dichtbevolkte, kustvlakte die in deze eeuw bedreigd worden door zeespiegelstijging. Als gevolg van migratie en bevolkingsgroei, schuiven mensen steeds verder op naar de zee.

• De economische verliezen kunnen oplopen tot ongeveer USD 630 miljoen per jaar voor het Caraïbisch gebied en Suriname.• Ook potentieel onomkeerbare veranderingen in neerslagpatronen en toename in het voorkomen van extreme temperaturen zullen invloed hebben op vele economische sectoren die hiervan afhankelijk zijn.

Is er al bestaande wet- en regelgeving?

• Suriname heeft onlangs de Milieu Raamwet aangenomen. In die wet zijn grondbeginselen van het milieurecht opgenomen die ook verankerd zijn

in verdragen, waaronder ook het Klimaatverdrag. Enkele van die beginselen zijn het voorzorgsbeginsel (treffen van maatregelen om milieuverontreiniging te voorkomen) en het beginsel ‘de vervuiler betaalt’. Klimaatverandering wordt veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2 dat vrijkomt bij de verbranding van fossiele en organische brandstoffen. In de wet zijn regels opgenomen voor het treffen van maatregelen ter voorkoming van milieuverontreiniging. Er zijn ook voorzieningen opgenomen voor het instellen van bufferzones, ook voor gebieden die nu al kustafslag ervaren.

• Er is nog geen specifieke wetgeving voor kustbescherming enklimaatverandering. Wel tekende Suriname samen met 194 andere landen in 2015 het zogeheten Parijs-akkoord. Coördinatie Milieu dat voorheen bij het Kabinet van de President behoorde heeft in 2019 wel zijn Nationaal Vastgestelde Bijdrage (National Determined Contribution) rapport aangepast en de aanpassingsmaatregelen en maatregelen die die negatieve effecten verminderen of wegnemen die Suriname zal nemen in lijn gebracht met het Ontwikkelingsplan 2017-2021. Het land heeft hiermee een verbeterd plan gepresenteerd om de doelen gesteld in het Akkoord van Parijs te realiseren voor de periode 2020-2030.

Key facts & figures • Suriname is één van de meest kwetsbare landen ter wereld voor wat betreft deeffecten van klimaatverandering aan de kuststrook. In de laaggelegen kustzone woont 76% van de bevolking. Daarmee staat Suriname in de top 5 van landen met het hoogste percentage van de bevolking woonachtig in zo’n gebied.

• Het noordelijke gedeelte van de stad is niet meer dan een paar kilometer van de Atlantische Oceaan verwijderd. Met een zeespiegelstijging van enige centimeters zal dit gebied als eerste overstromen.

• Het risico op overstromingen in Paramaribo neemt toe door stedelijke ontwikkeling. • Sommige van deze zones zijn zelfs oorspronkelijk tropische moerassen, die van nature een aantal maanden per jaar (tijdens de regentijd) onder water lopen. • Stedelijke ontwikkeling, vooral ontwatering, zorgt voor inklinking van de

ontgonnen kleibodems, waardoor de bodems nog lager komen te liggen, soms zelfs onder zeeniveau.

Wat is het gevaar als het niet wordt aangepakt?

• De economische verliezen van Suriname kunnen enorm zijn door verlies aan infrastructuur (huizen, straten, bruggen enzovoort) en verlies aan voedselvoorziening door mislukte oogsten. • De biodiversiteit van de kust die bestaat uit modderbanken, zandstranden, vogelrijke mangrovebossen en lagunes kan vernietigd worden. Mensen kunnen overlijden indien zij zichzelf niet op tijd in veiligheid kunnen brengen bij een overstroming.

13

Waarom wel aanpakken?

• Het beperken van de economische en de milieuschade.• Om mensen en biodiversiteit aan de kust te beschermen.• Om de weerbaarheid en veerkracht van (sectoren in) Suriname te vergroten

tegen de vaak onvoorspelbare schokken waarmee klimaatverandering zich uit op de kortere termijn.

Wat wordt er op dit moment al gedaan?

• Een onderdeel van het klimaatverdrag is de bescherming van de Surinaamse bossen, die ook CO2 opvangen. In de Milieu Raamwet staat dat er bufferzones worden vastgesteld; gebieden waar bijvoorbeeld geen mangrove gekapt mag worden en waar geen grond meer uitgegeven moet worden.

• Binnenkort kunnen er projecten onder het REDD+-programma worden uitgevoerd. Projecten voor het conserveren van bos dat CO2 opvangt en waarvoor het land betaling krijgt van het buitenland.

• De Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) heeft het Biodiversiteit Monitoring Systeem opgezet samen met de Stichting Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname (CELOS) en het Nationaal herbarium. Het doel van dit systeem is het verzamelen van betrouwbare informatie om de groeiende aantasting van de mangrove-ecosystemen in kaart te brengen door het opzetten van vaste inventarisatie-units (permanent sampling plots) langs de hele kust.Dit monitoringssysteem maakt deel uit van het National Forest Monitoring System (NFMS), een belangrijk element binnen het REDD+-programma. De mangrove-inventarisatie maakt deel uit van de National Forest Inventory (NFI), één van de componenten binnen het NFMS.

Andere informatie die van belang is voor dit onderwerp

• Een van de verplichtingen van het Klimaatverdrag is om regelmatig te rapporteren over activiteiten die ons land heeft ondernomen binnen het kader hiervan. Binnen het Third National Communication project zal er een broeikasgasinventarisatie plaatsvinden van de verschillende sectoren. Op basis van de uitkomsten zullen maatregelen worden aangedragen voor sectoren waar de uitstoot hoog is en waar de grootste potentie is om de uitstoot te verlagen. Ook wordt er gekeken naar activiteiten die Suriname al heeft ondernomen in de strijd tegen klimaatverandering, namelijk ter vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.

• De gevolgen voor Suriname van zeespiegelstijging als gevolg van klimaatverandering zullen bestudeerd worden door professor Sieuwnath Naipal, Stichting Mangroveforum Suriname (MaFoSur) en de Anton de Kom universiteit van Suriname. Er zullen gepaste adaptatiemaatregelen worden aangedragen aan de regering.

• Met de steun van het GCCA+-project hebben alle districten een rampenplan op maat ontwikkeld. De plannen zijn uitgezet door de respectievelijke districts-commissariaten die door het Nationaal Coördinatie Centrum voor Rampen-bestrijding (NCCR) getraind zijn daartoe en bevatten algemene richtlijnen voor het uitvoeren van rampenbeheersing in de verschillende districten. Het NCCR voerde de trainingen uit binnen het Enhancing the Early Flood Warning System and Disaster Response Mechanism in Suriname-project. Dit project werd technisch en financieel mogelijk gemaakt door het Global Climate Change Suriname-project en het Caribbean Climate Change Partnership, de medewerking van het Korps Politie Suriname, de Brandweer, de United Nations Population Fund (UNFPA) en het Rode Kruis.


WAT IS HET?Duurzame visserij is volgens het Visserij Management Plan van het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV): ‘het zoveel mogelijk nut halen uit de natuurlijke hulpbronnen die de zee biedt en tegelijkertijd de gevolgen van die benutting voor het milieu minimaliseren’. Deze benadering wordt ook ondersteund door de Food and Agriculture Organization (FAO), de wereldvoedselorganisatie van de Verenigde Naties (VN).

DUURZAME VISSERIJ

©WWF Guianas

15

Andere benaming Duurzame visserij.Sustainable fishery.


• Toenemende druk op de visbestanden waarover ons land beschikt.• Het aantal uitgegeven vergunningen in sommige visserijcategorieën is aanzienlijk meer dan het aantal dat in het verleden als duurzaam is aangegeven.• Gebrek aan controle en handhaving waardoor vissers zich niet houden aan de vergunningsvoorwaarden.• Een hoge mate van bijvangst in sommige visserijcategorieën.

Waarom is het een probleem? • Overbevissing heeft niet alleen negatieve impact op de mariene ecosystemen van onze oceanen, maar ook op onze economie. Visbestanden zijn een nationaal bezit en dienen daarom duurzaam beheerd te worden.

• Visserij levert een belangrijke bijdrage aan de voedselzekerheid en de economie.• Het duurzaam beheer van de visbestanden is ook belangrijk voor de visserijsector die de derde grootste inkomstenbron is voor Suriname.• Behoud en waarborgen van onze mariene biodiversiteit is voor Suriname ook

een prioriteit, gezien ons land The Convention on Biodiversity heeft geratificeerd en moet handelen volgens het plan of action dat in 2013 is ingediend.


• In de Zeevisserijwet van 31 december 1980, staan regels op het gebied van de zeevisserij, (S.B. 1980, no. 144, zoals laatstelijk gewijzigd in S.B. 2001, no. 1204). Het doel van de Zeevisserijwet is om in de visserijzone en de daaraan grenzende exclusieve economische zone (EEZ) gelijke regels te hanteren.

• In de Zeevisserijwet van 1980 zijn de bevoegdheden en eisen met betrekking tot de registratie van vissersvaartuigen en de vergunningverlening van de visserij vastgelegd. Te veel vergunningen leveren volgens de Visserijdienst een te grote druk op de vispopulatie.

• Ook zijn er in de vergunningen van de garnalentrawlers eisen en voorwaarden opgenomen zoals het gebruik van Turtle Excluder Devices (TED) en Bycatch Reduction Devices (BRD) om bijvangst en teruggooi te minimaliseren. Deze inspanningen zijn nu ondersteund door het regionale FAO/GEF-project REBYC-II LAC: ‘Duurzaam beheer van bijvangsten in de trawlvisserij in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied’.

• Voor de vistrawlers zijn er nog geen eisen en vissers gaan niet zo snel akkoord met BRD’s, vooral niet als deze impact hebben op hun vangst. • Illegale, ongemelde en ongerapporteerde visserij vormen een grote uitdaging in de sector.

Key facts & figures • Volgens de laatste cijfers daterende uit 2018 van het Viskeuringsinstituut (VKI), heeft Suriname 26.353.269,65 kg aan vis en mariene producten goedgekeurd voor de export. Dit is een relatief grote groei in vergelijking met 2016 en 2017.• 2017, 21.970.571,55 kg Marine frozen shrimp, frozen fish, fresh fish on ice, crab frozen and other, dried and salted• 2016, 19.032.921,05 kg Marine frozen shrimp, frozen fish, fresh fish on ice, crab frozen and other, dried and salted

Tuna (tonijn) is de meest geëxporteerde vis. Er wordt wekelijks ongeveer 32 ton aan tuna uitgevlogen.



• Verlies van werkgelegenheid en inkomen voor een belangrijk deel van de bevolking.• Verlies van deviezeninkomsten voor Suriname bij afname van de vispopulaties. • Verlies van mariene biodiversiteit bij ongecontroleerde bijvangsten.• Afname van populaties van beschermde diersoorten bij ongecontroleerde bijvangst.

Waarom wel aan te pakken? • Behoud van biodiversiteit is van belang voor mens en dier. • Suriname heeft zich gecommitteerd aan diverse verdragen zoals

“The Convention on Biodiversity” (CBD) voor duurzame ontwikkeling en richt zich voornamelijk op het behoud van de ecologische basis van de aarde in combinatie met economische ontwikkelingen.

• Door het duurzaam benutten van deze hulpbron kan Suriname voorzien in een deel van de wereldbehoefte aan gezonde voeding.

• Suriname kan door duurzaam beheer van de visserij invulling geven aan het ontwikkelen van sectoren verbonden aan de groene en blauwe economie.


• Evalueren van het Visserij Management Plan 2014-2018, welk proces moet resulteren in een nieuw Visserij Management Plan 2020-2024.• Opzetten van een werkgroep waarin de verschillende stakeholders in de sector

zijn vertegenwoordigd, ook WWF Guianas is meegenomen als ngo binnen de groep, die per eind september nog niet actief was.

• Installeren van het Vessel Monitoring through Satellite (VMS)-systeem. Met behulp van het VMS-systeem kan de illegale visserij aan banden worden gelegd. Het implementeren van het VMS-systeem is onderdeel van het beheerplan voor de visserijsector en is sinds 2014 formeel verplicht op alle boten. Echter, pas rond juli 2020 is het systeem op de eerste boten in de artisanale visserij geïnstalleerd.


De Surinaamse visserij kan worden onderverdeeld in een artisanale en een industriële sector. De industriële visserij van Suriname omvat garnalentrawlvisserij, vistrawlvisserij, redsnapper- en makreelhandlijnvisserij en grote pelagische lijnvisserij. De artisanale visserij bestaat uit drijfnet-, zeegnet-, fuiknet- en lijnvisserij.

2018 VIS EN MARIENE PRODUCTEN GOEDGEKEURD VOOR DE EXPORT

2016 VIS EN MARIENE PRODUCTEN GEËXPORTEERD

2017 VIS EN MARIENE PRODUCTEN GEËXPORTEERD

>26 MILJOEN KG

>19 MILJOEN KG

>21 MILJOEN KG

17

STROPERIJ, ILLEGALE JACHT EN HANDEL IN WILDE DIEREN

WAT IS HET?- Stropen is het illegaal toe-eigenen van dieren die zich bevinden op, of deel uitmaken van, een grondgebied waarvan men niet de eigenaar is.- Illegale jacht is de jacht buiten de jachtseizoenen en jacht op bedreigde en beschermde dieren.- Wildlife trade is de handel in wilde dieren.

©WWF Guianas


Andere benamingen Stropen, illegale jacht, handel in wilde dieren.Poaching, illegal hunting, wildlife trade.


Het stropen van wilde dieren in Suriname, waaronder:• De jacht op jaguars.• Vangst van en (nationale en internationale) handel in beschermde diersoorten.• Het rapen van zeeschildpadeieren.

Waarom is het een probleem? • Stroperij en illegale handel in (beschermde) dieren vormen een serieuze bedreiging voor unieke soorten in Suriname. Dit tast de biodiversiteit en ecosystemen aan.

• Populaties van reeds bedreigde dieren gaan nog verder achteruit.• Bij groepen Chinezen in Suriname is de vraag naar huid en tanden van de

jaguar groot, vanwege de volgens hen geneeskrachtige werking.


• Voor het reguleren van de jacht en de wildstand hanteert Suriname de Jachtwet van 3 april 1954 die regels voorschrijft voor bescherming van de fauna en het reguleren van de jacht in Suriname. Deze wet is sterk verouderd en is aan wijziging toe.

• De jachtopzieners zijn bij wet belast met het toezicht op de naleving van de wettelijke voorschriften om illegale toe-eigening te voorkomen. Zij vallen onder de afdeling Natuurbeheer bij de dienst ’s Lands Bosbeheer. Het aantal van 53 jachtopzieners om 2,1 miljoen hectare aan beschermd gebied te ‘bewaken’ illustreert een groot tekort aan kader en aan uitvoeringscapaciteit.Het tekort aan financiën voor het betalen van overuren en een gebrek aan materiaal zorgt ervoor dat de jachtopzieners hun taken niet optimaal kunnen uitvoeren.

• De douane is de dienst die zorgt voor controle van handel in beschermde en bedreigde diersoorten bij de grenzen. Suriname heeft zich namelijk gecommitteerd aan de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Flora and Fauna, de CITES-overeenkomst. In de CITES-overeenkomst staan richtlijnen om ongeveer 5.800 diersoorten en 30.000 plantensoorten te beschermen. Het is een internationale overeenkomst waar de Europese Unie (EU) en 182 landen buiten de EU aan mee doen. De regels zijn van toepassing indien bepaalde soorten dieren of planten verhandeld of vervoerd worden. Het doel van de overeenkomst is de handel in beschermde soorten internationaal te reguleren en indien nodig te verbieden. De bedreigde soorten die vallen onder de CITES-regels, noemen we CITES-soorten.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

AANTAL NESTEN VAN DE AITKANTI/LEDERSCHILDPAD (Dermochelys coriacea)

19

Key facts & figures • Stropers hebben het vooral gemunt op jaguars, vogels, reptielen en zeeschildpadden. De illegale handel wordt aangewakkerd door de toenemende aanleg van nieuwe infrastructuur en de constante vraag uit binnen- en buitenland.

• In Suriname zijn er aanwijzingen gevonden dat men al in 2003 jaguarorganen verkocht aan Chinezen. Uit onderzoek blijkt dat een netwerk van Chinezen betrokken is bij het verhandelen van jaguars vanuit het binnenland naar Paramaribo, waar dit verwerkt wordt. Social media worden ook gebruikt voor het adverteren van producten.

• De huidige status betreffende de populatie van de zeeschildpadden ziet er niet goed uit. Door de COVID-19-situatie is de handhaving en monitoring te Galibi weg komen te vallen. Alleen op Braamspunt is er in 2020 nog tot 31 juli gemonitord en zijn er data verzameld. Aan de hand van de cijfers die er wel zijn, kan worden aangegeven dat de populatie van de aitkanti (lederschildpad, Engels: leatherback) met maar liefst ongeveer 90% is gedaald t.o.v. 2010 en nog steeds achteruit gaat. Het is belangrijk om te achterhalen wat daarvoor de reden is.


Verschillende diersoorten, zoals de jaguar en de zeeschildpad, zullen lokaal uitsterven in Suriname.

Waarom wel aanpakken? Behoud van biodiversiteit. Ervoor zorgen dat er in Suriname geen dieren uitsterven (ook ten behoeve van ecotoerisme) door toedoen van het handelen van de mens.


WWF Guianas doet projecten die voornamelijk gefocust zijn op dieren die wereldwijd worden bedreigd met uitsterven, zoals de zeeschildpadden en de jaguars. Zo heeft WWF Guianas ook dit jaar data verzameld over de zeeschildpadden in Suriname. WWF Guianas versterkt met dat doel ook de afdeling Natuurbeheer en de afdeling communicatie en voorlichting van het ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer. De zeeschildpadden, jaguars en andere katachtigen zijn hun key species. WWF Guianas heeft plannen om een onderzoek en een inventarisatie te doen naar de jaguar en andere katachtigen om een beeld te krijgen hoeveel er ongeveer zijn in Suriname en wat de bedreigingen zijn. Natuurbeschermingsorganisatie Conservation International Suriname (CIS) houdt regelmatig awareness campagnes voor de Chinese gemeenschap die de jaguar voor haar traditionele medicijnen gebruikt en ook voor Surinamers en Brazilianen die onderdeel zijn van de supplychain. Deze organisatie houdt al 2 jaar een wildlife database bij.


Momenteel is er geen goed beeld van wat er gebeurt in het binnenland met betrekking tot stropen, illegale jacht en wildhandel, aangezien monitoring deels en op sommige plekken zelfs helemaal is weggevallen door de COVID-19-situatie. Vanuit diverse bronnen is wel vernomen dat er wegen worden aangelegd, wat kan duiden op mogelijke mijnbouw- en houtkapactiviteiten. Ongecontroleerde mijnbouw en bosbouw hebben een grote impact op de flora en fauna. Nieuwe wegen maken het ondoordringbare bos toegankelijk voor stropers, terwijl de toestroom van arbeiders in de infrastructuur- en mijnindustrie een vraag naar bushmeat creëert.

WAT IS HET?Zoetwaterbronnen zijn waterbronnen die zich zowel aan de oppervlakte als ondergronds kunnen bevinden. Gemeenschappen, flora en fauna zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van zoetwaterbronnen en dan voornamelijk als drinkwater.Kwik is een in de natuur voorkomend metaal en het is bewezen dat het gevaarlijk is voor de gezondheid van de mens als het in het menselijk lichaam komt.

KWIK IN ZOETWATERBRONNEN


21

Andere benaming Gevolgen van kwikvervuiling op zoetwaterbronnen.Impact of mercury pollution on freshwater.


Vervuiling van rivieren die essentieel zijn voor het voortbestaan van de flora, fauna en het levensonderhoud van inheemse en lokale gemeenschappen die langs de waterwegen leven. Kwikverontreiniging is een van de grootste bedreigingen voor de gezondheid van lokale gemeenschappen. Door het vrijkomen van sedimenten als gevolg van goudwinning door skalians en andere hydraulische systemen die het zand op de bodem opzuigen en filteren voor goud, wordt het water troebel. Verstoring van de watervoorziening en verhoogde troebelheid van het water zijn ook een grote zorg voor de inheemse gemeenschappen die van deze waterbronnen/-wegen afhankelijk zijn.

Waarom is het een probleem? De grootste bedreiging voor deze waterwegen/rivieren, die zich voornamelijk in de districten Sipaliwini, Brokopondo en Marowijne bevinden, is kwik afkomstig van de kleinschalige goudwinning en goudwinning via skalians. Om het goud te onttrekken wordt er gebruik gemaakt van kwik. Het kwik hecht zich aan het goud, waarna de overgebleven modder, die ook kwik bevat, wordt geloosd in rivieren en andere zoetwaterbronnen. Door het vervuilde water belandt kwik in de levenscyclus van de vissen die zich in deze waterbronnen bevinden. Het uitbannen van het gebruik van deze neurotoxine gaat niet snel genoeg. Vooralsnog wordt de meest giftige vorm van kwik teruggevonden in vissen. Methylkwik dat via bio-accumulatie in vissen terecht komt in het lichaam van de mens, is heel giftig en gevaarlijk en kan leiden tot ernstige gezondheidsklachten, zoals neurologische aandoeningen, kanker en impotentie. Ook vergroot blootstelling aan kwik het risico op kinderen die worden geboren met geestelijke en lichamelijke afwijkingen.


Suriname heeft recent de Milieu Raamwet aangenomen, een overkoepelende wet voor beter beheer van het milieu. Voor het uitvoeren van economische activiteiten is ook van te voren een milieueffectenanalyse verplicht om (onherstelbare) milieuschade te voorkomen, of te minimaliseren. Momenteel is er nog geen wetgeving die het gebruik van kwik verbiedt. Suriname heeft echter wel het Minamata-verdrag geratificeerd. Met deze ratificatie is een eerste stap gezet in het uitfaseren van kwikgebruik in Suriname. Intussen is de Mercury Initial Assessment (MIA) gedaan en zal het Nationaal Actie Plan (NAP) voor de Artisanal Small Gold Mining (ASGM)-sector van start gaan.

Key facts & figures • Suriname behoort tot de top vijf landen die het meeste zoetwater produceren.• Ongeveer 40.000 personen zijn direct en/of indirect bij kleinschalige mijnbouw

betrokken. Deze 40.000 personen zouden naar schatting jaarlijks ongeveer 10.000-20.000 kg goud produceren. Verder is ook aangegeven dat er voor elke kg goud een kg kwik is gebruikt. Dat betekent dat er tenminste 10.000 kg kwik jaarlijks terecht komt in ons milieu, waarvan 45% belandt in de verschillende waterbronnen en 55% in de atmosfeer.

• Volgens het laatst gepubliceerde jaarverslag van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) is in 2014 ongeveer 30.782 kg aan goud geëxporteerd. Hiervan is 20.142 kg afkomstig uit de kleinschalige of artisanale goudwinning. De exportwaarde hiervan was USD 1.266 miljoen. De staat heeft in dat jaar ongeveer SRD 230,8 miljoen aan deze sector verdiend. Goud, olie, hout, voedselverwerking en visserij dragen ongeveer 31.1% bij aan ons BNP.



• Door consumptie van vis die kwik bevat kunnen er ernstige gezondheids-problemen optreden, van neurologische aandoeningen tot kanker. Het risico dat kinderen worden geboren met aangeboren ziekten en geestelijke achterstand is zeer groot.

• Verdere vervuiling en vernietiging van ons milieu in het binnenland.• Verlies en afname van biodiversiteit door vervuiling van kwik in ons

binnenland.• Het voortbestaan van Tonka-eiland raakt in gedrang. Veldbotanicus Frits van

Troon heeft als doel Tonka-eiland als een educatief centrum te gebruiken voor studenten die zich verder willen specialiseren. Echter raakt het voortbestaan hiervan in gevaar door de kwikvervuiling die plaatsvindt in het stuwmeer.

Waarom wel aanpakken? • Suriname heeft het Minamata-verdrag geratificeerd in 2018. De bedoeling hiervan is om kwik en het gebruik van kwik uit te faseren in met name de kleinschalige goudwinning.

• Gemeenschappen in het binnenland, maar ook deels in Paramaribo, leven van de visvangst en zijn afhankelijk van de zoetwaterbronnen in hun omgeving voor schoon drinkwater. Door het eten van vis met kwik, methylkwik, komt hun gezondheid in gevaar. Hun voeding en water moeten veilig zijn.


Studies naar mogelijke alternatieven voor kwikgebruik worden gedaan door onder meer de Anton de Kom Universiteit.


De Medische Zending heeft i.s.m. de Radboud Universiteit en WWF Guianas voorlichtingsmaterialen ontwikkeld voor de lokale gemeenschappen waar er vooral kleinschalige goudwinning plaatsvindt. Er wordt ook gemeten hoe de samenleving deze voorlichting heeft ontvangen en welke voorlichtingskanalen het best hebben gewerkt. Ook is er onderzoek gedaan van kwikkennis voor en na het geven van voorlichting aan de samenleving.

40.000PERSONEN ZIJN DIRECT OF INDIRECT BETROKKEN BIJ KLEINSCHALIGE MIJNBOUW

45%KWIK BELANDT IN WATERBRONNEN

55%KWIK BELANDT IN DE ATMOSFEER

10.000 KGKWIK KOMT JAARLIJKS IN HET MILIEU TERECHT

23

ONTBOSSING

WAT IS HET?De gangbare definitie van ontbossing (Engels: deforestation) is: de omzetting van beboste gebieden in landschappen voor niet-bosgrond-gebruik, zoals landbouwgrond, stedelijk gebruik, gekapt gebied of braakliggend terrein. Ontbossing kan het gevolg zijn van het opzettelijk verwijderen van bosbedekking, bijvoorbeeld voor landbouw of stads-ontwikkeling, of het kan een onbedoeld gevolg zijn van ongecontroleerde begrazing (wat de natuurlijke regeneratie van jonge bomen kan verhinderen).

Bosdegradatie (Engels: forest degradation) is een proces dat leidt tot een tijdelijke of permanente achteruitgang van de dichtheid of structuur van de vegetatiebedekking of de soortensamenstelling. De Food and Agriculture Organization (FAO) definieert bosdegradatie als de afname van de capaciteit van een bos om te voorzien in goederen en diensten.


• Voor het voortbestaan van gebieden, dieren en mensen die er wonen, is ontbossing dé grote bedreiging.

• De helft van de oorspronkelijke bossen van de wereld is verdwenen (één voetbalveld verdwijnt elke twee seconden).

• Mondiaal is landbouw verantwoordelijk voor 80% van de ontbossing.• Suriname is een High Forest Cover Low Deforestation (HFLD)-land en volgens

de meest recente metingen nog altijd aanvoerder van de mondiale ranglijst van landen met het meeste bos (28 hectare voor elke inwoner). Toch kampt ook Suriname met uitdagingen vanwege ontbossing.1

Waarom is het een probleem? Bosexploitatie is vaak niet duurzaam, kijk onder meer naar de illegale houtkap en de onverantwoorde goudmijnbouw, die vaak de redenen zijn voor ontbossing in Suriname.


De Wet Bosbeheer bevat voorzieningen met betrekking tot het bosbeheer, alsmede de bosexploitatie en de primaire houtverwerkingssector. De Milieu Raamwet is in maart 2020 aangenomen in DNA (en op 14 mei 2020 afgekondigd) en bevat regels die moeten gelden voor het duurzaam beheer van het milieu. Deze wet legt het kader vast waarbinnen duurzaam beheer plaatsvindt en is daarom ook een raamwet. Met deze aanname wordt de Nationale Milieu Autoriteit (NMA) ingesteld, waarbij het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) wordt getransformeerd tot de NMA.

1. Government of Suriname (2019). Nationally determined contribution of the Republic of Suriname 2020-2030.


©WWF Guianas

25

Key facts & figures • Suriname heeft ongeveer 93% (15,2 miljoen hectare) tropisch regenbos. • Bosgebied is afgenomen met 436 hectare per jaar, tussen 2013 en 2017.2 • De ontbossingsgraad van Suriname bedroeg in 2018 12% meer dan in 2017. • Suriname staat wereldwijd op de vijfde plaats van landen met een hoge ontbossingsgraad (Global Forest Watch).

Hout/Bosbouw• Ten zuiden van 4°NB worden er geen vergunningen voor houtkap uitgegeven.• De meeste houtkapvergunningen zijn voor de districten Brokopondo, Sipaliwini, Para en Marowijne. • De jaarlijkse houtproductie is verviervoudigd. • Rondhout is het meest geëxporteerd, gestegen van 50.000 m³ tot meer dan 500.000 m³. • Stijgingen zijn toegenomen door buitenlandse investeringen in de bosbouwsector. • Illegale houtkap wordt geschat op 10-20% van de houtproductie.


Economische gevolgen:• Verdwijnen van natuurlijke hulpbronnen voor de bevolking (zonder dat die er geld aan verdient).• Verdwijnen duurzame economische functies, zoals verantwoorde houtkap3, voedselvoorziening, ontwikkelen van bosbijproducten en toerisme.• REDD+ en de mogelijkheden om andere internationale klimaatfinancierings- fondsen te verwerven komen in gevaar.

Ecologische gevolgen:• Ecosystemen raken verstoord; dit geldt in het bijzonder voor de endemische soorten die het Guyana-schild herbergt.• Minder CO2-opname is nadelig om klimaatverandering tegen te gaan. Suriname is nog altijd CO2-negatief.• Afname van de beschermende dijkfunctie van mangrovebomen tegen zeewater.• Afname van regulering van lokaal micro- en regionaal klimaat: o.a. verkoeling en vernatting.• Verdroging, bodemverarming, overstromingen en landverschuivingen.

Sociaal-culturele gevolgen:• Levensbedreigende situaties ontstaan tussen mens en dier waar dit voorheen nooit het geval was. • Gezondheidsrisico’s verergeren. Ontbossing bevordert ziekteoverdracht (malaria en dengue).• Gebrek aan bewustzijn van en waardering voor ons bos dat leidt tot

makkelijkere corruptieve gronduitgiftes en houtsmokkel. • Aantasting voedselvoorziening van lokale bevolking, vernieling en vervuiling van hun omgeving.

2. In de periode 1990-2015 bedroeg het wereldwijde netto bosverlies 129 miljoen ha, met een gemiddelde afname van 0.13% per jaar. (Milieustatistieken van het ABS en data van SBB: 2013-2017)3. De bijdrage van de bosbouwsector aan het BBP was 2,1% in 2017. (Bron: ABS)

10-20%VAN DE HOUTPRODUCTIE IS ILLEGALE HOUTKAP

93%TROPISCH REGENBOS IN SURINAME


OORZAKEN VAN ONTBOSSING

Mijnbouw

Infrastructuur

Verstedelijking

Agricultuur

Verbranding

LAND USE (HA)

Kustgebied

Beschermd bos

Ander bosgebied

Niet toegewezen productiebos

Productiebos

7%14%

52%

10%

17%

1.000.000

900.000

800.000

700.000

600.000

500.000

400.000

300.000

200.000

100.000

02013 2014 2015 2016 2017

94.629

144.401 204.793265.223

863.482

402.236

494.047568.656 583.518

481.621

RONDHOUT PRODUCTIE EN EXPORT

Rondhout productie (m3) Rondhout export (m3)

2017 2017

27


Bosbeheer door de overheidDe Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) heeft als doel het bevorderen van een duurzame, optimale benutting van de bossen en moet onder meer toezicht houden op de naleving van wet- en regelgeving door bijvoorbeeld controle op de bosexploitatie4, controleren van het vervoer en de verwerking van bosproducten; het inventariseren van de houtproductie en verlenen van houtconcessies5 volgens de Wet Bosbeheer (1992). Deze activiteiten worden ondersteund door: • Nationaal Bos Monitoringssysteem, waaronder Satelliet Land Monitoringssysteem (SLMS)• Sustainable Forestry Information System Suriname (SFISS), dat focust op transparantie. • Gonini Geoportaal, online databank gelanceerd voor transparantie en toegankelijkheid.• Log Production Management Information System (LogPro), mobiele applicatie6 voor log tracking.

Reduced Emissions from Deforestation and Forest Degradation (REDD+)In 2013 werd Suriname’s REDD+ Readiness Preparation Proposal goedgekeurd door de Forest Carbon Partnership Facility (FCPF)7. Resultaten die tot nu toe zijn bereikt, zijn o.a.: • Nationale Suriname REDD+-strategie gevalideerd. • High level International Conference voor en over High Forest Cover Low

Deforestation (HFLD)-landen (2019) georganiseerd en gehost in Suriname.• Forest Reference Emission Level (FREL) voor Suriname is ingediend bij United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC). • Informatiesysteem voor bewakingsfactoren, Safeguard Information System (SIS), is ontwikkeld.• Het REDD+ Grievance and Redress Mechanism is ontworpen.

Capaciteitsversterking van gemeenschappen door ngo’sProjecten van ngo’s, waaronder WWF Guianas, Tropenbos Suriname, Conservation International Suriname (CIS) en Amazon Conservation Team (ACT) Suriname, op het gebied van sustainable livelihoods, m.b.t duurzame landgebruiksplanning, participatory 3D mapping (P3DM), gemeenschapsbos en bosbijproducten (non-timberforest products, NTFP’s) zoals honing en cosmetica.

Groene Groei Bossen-appForest93 heeft een mobiele applicatie gelanceerd in juni 2020, de Groene Groei Bossen-app, een onderdeel van de pilotfase van hun burgerwetenschaps-programma.

WWF: Early Warning System WWF-NL heeft een Early Warning Sytem (EWS) ontwikkeld om illegale ontbossing te voorspellen, om zo vroegtijdig interventies te kunnen plegen. WWF Guianas onderzoekt nu of dit systeem ook in Suriname en Guyana uitgerold kan worden.

4. Deze inventarisatie dient als basis voor de planning van de uitsleepwegen en het selecteren van het te oogsten volume. Terreinkenmerken worden in kaart gebracht en bomen die in bufferzones (nabijheid van waterlopen en op steile hellingen) voorkomen, mogen niet worden geveld. Wanneer meerdere bomen dichter dan 10 m bij elkaar voorkomen mag slechts één hiervan geveld worden, zodat de schade aan het kronendak geminimaliseerd wordt.

5. - Kortlopende concessies met een duur van tenminste 1 jaar en ten hoogste 5 jaren voor een totale oppervlakte van ten hoogste 5.000 ha. - Middellange concessies met een duur van meer dan 5 jaren en ten hoogste 10 jaren voor een totale oppervlakte van ten hoogste 50.000 ha. - Langlopende concessies met een duur van meer dan 10 jaren en ten hoogste 20 jaren voor een totale oppervlakte van ten hoogste 150.000 ha. Het bevoegd gezag dat de concessie verleent, kan deze eenmaal voor ten hoogste een gelijke duur verlengen.6. Met financiering van WWF is een succesvolle offline mobiele applicatie ontwikkeld voor log tracking voor meer efficiënte en effectieve houtkapcontrole, vastleggen, traceren en voor langetermijnplanning. 7. REDD+ gaat in grote lijnen uit van het principe dat bosrijke ontwikkelingslanden die investeren in bosbehoud en duurzaam bosbeheer, hiervoor een vergoeding van rijke landen en/of organisaties krijgen. Surinames REDD+ Readiness Preparation Proposal: www.surinameredd.org/en/reddplus-suriname/readiness-preparation-proposal.

Andere benamingen Milieueffectanalyse-richtlijnen voor de offshore olie- en gasonderzoeken, exploratie en boringen. Environmental Assessment Guidelines for offshore oil and gas reconnaissance and exploration drilling.


De olie- en gassector is een belangrijke opkomende industrie voor Suriname en thans zijn er nog geen sectorspecifieke protocollen en richtlijnen.


OFFSHORE OLIE- EN GASEXPLORATIE

WAT IS HET?Environmental Assessment Guidelines - Volume IX: part I - Offshore Oil and Gas - Reconnaissance and Exploration Drilling.Dit is de naam van het document dat bedoeld is om richtlijnen en protocollen vast te stellen die moeten gelden bij het doen van exploratiewerkzaamheden van offshore olieboringen.Het uitgangspunt voor milieueffectenanalyse (mea) in Suriname is de Milieu Raamwet en de Algemene Richtlijn voor Milieu Effecten Analyse (Volume 1) die in 2005 is vastgesteld.

©WWF Guianas

31

Waarom is het een probleem? • Indien er geen richtlijnen en protocollen worden gehanteerd in Suriname, kan er onherstelbare aantasting van het milieu optreden.• Het is belangrijk dat de effecten en de risico’s van handelingen bij aardolie- en

gaswinning worden vastgelegd en dat er maatregelen worden getroffen om deze nadelige gevolgen te voorkomen dan wel tot een minimum te beperken.


Suriname heeft recent de Milieu Raamwet aangenomen, die voorziet in regels voor het doen van een milieueffectenanalysestudie voor economische activiteiten waaronder ook de offshore olie- en gassector. Er is al een uitvoeringsbesluit in concept af dat de criteria en richtlijnen voor het doen van de milieueffectenanalyse verder regelt. Publieke participatie is bij het doen van een milieueffectenanalyse een belangrijke vereiste, vanwege de effecten van die activiteiten op de leefomgeving en op de aanwezige flora en fauna. Hiervoor zijn er specifieke sociale richtlijnen ontwikkeld.

Key facts & figures • Oliemaatschappijen investeerden USD 600 miljoen in de zoektocht naar olie voor de kust van Suriname.• In januari werd de eerste vondst geschat op 300 miljoen vaten olie en 1.400 miljard m3 aardgas. Daarna zijn een tweede en derde vondst gedaan die ‘substantieel’ zijn genoemd.• Staatsolie zal meer dan USD 800 miljoen nodig hebben voor deelname in de olie-exploitatie.• 20% deelname in de olie-exploitatieoperaties kan Suriname USD 50 miljard opleveren.• De olievoorraad die tot nu toe voor de Surinaamse kust is aangetoond, wordt door het Noorse onafhankelijke energieonderzoeks- en business intelligence- bedrijf Rystad Energy geschat op ruim 1,4 miljard vaten.

USD 600 MILJOENGEÏNVESTEERD OM OLIE TE VINDEN VOOR DE KUST VAN SURINAME

DE MILIEU RAAMWET REGULEERT OOK DE OFFSHORE OLIE- EN GASSECTOR



• Het vergroot het risico op ongelukken bij oliewinning en exploratie die tot onherstelbare schade aan mens en milieu kunnen leiden.

Waarom wel aanpakken? • Door de richtlijnen nu al vast te stellen wordt in een zo vroeg mogelijk stadium gewerkt aan een zo transparant mogelijk proces.• De effecten van offshore-olieboringen op mens en milieu worden in kaart gebracht.• Het principe van ‘de vervuiler betaalt’ kan dan gehanteerd worden. • Binnen deze richtlijnen en protocollen is ook een verwijzing naar het verantwoord besteden van de toekomstige inkomsten uit deze sector.• Het doel van deze richtlijnen is om projectontwikkelaars in de offshore oil and gas-sector het kader te geven waarbinnen het milieueffectanalyseproces en milieuvergunningsproces voor de olie- en gassector dient te geschieden.


• De richtlijnen zijn projectspecifiek en de nadruk is in deze richtlijnen op seismische projecten en exploratie-drillingprojecten en de vereisten en methodologieën voor baseline milieuonderzoeken voor deze projecten.

• De richtlijnen voor offshore-olie- en gasboringen zijn opgesplitst in een deel 1 en deel 2, waarbij de pas ontwikkelde richtlijnen deel 1 vormen, dus voor activiteiten die te maken hebben met verkenning en exploratie-drilling (zgn. Reconnaissance & Exploration Drilling). Het tweede deel zal betrekking hebben op de productie- en ontwikkelingsfase (zgn. Production & Development stage) binnen de oil and gas-sector.

• Deze richtlijnen zijn eind september afgerond en nu beschikbaar voor het publiek.• Suriname heeft zich aangesloten bij de The Extractive Industries Transparency

Initiative (EITI) die een standaard biedt om het open en verantwoordelijk beheer van extractieve middelen te bevorderen.

©WWF Guianas

33

PROGRAMMA’S

©WWF Guianas

Looptijd Fase 1: maart 2016 tot februari 2019.Fase 2: april 2020 tot oktober 2023.

Financierder De Europese Unie (EU), via de United Nations Development Programme (UNDP) Suriname.

Financiering • Voor het hele wereldwijde GGCA+-programma was van 2014-2020 420 miljoen euro beschikbaar.• In fase 1 was er 3.405.000 euro beschikbaar voor Suriname (3 miljoen euro vanuit de EU en de rest vanuit de UNDP). • In fase 2 is het budget 5,5 miljoen euro voor Suriname.

Hoofduitvoerder United Nations Development Programme (UNDP) Lokale counterpart: Ministerie van Financiën en ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu

KORTE SAMENVATTINGHet wereldwijd programma van Global Climate Change Alliance (GCCA+) ondersteunt landen financieel en technisch om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan en hen weerbaarder te maken tegen de gevolgen daarvan. De landen die in aanmerking komen zijn de minst ontwikkelde landen (MOL’s) en de kleine eilandstaten in ontwikkeling (Small Island Development States, SIDS). Hoewel Suriname geen geografisch/fysiek eiland is, wordt ons land wel tot de SIDS gerekend omdat we voldoen aan een aantal van de criteria die ons extreem kwetsbaar maken voor de gevolgen van klimaatverandering, zoals een lage kustligging en afhankelijkheid van slechts enkele economische sectoren. Het GCCA+-programma is een ontwikkelingsprogramma van de Europese Unie (EU).


SURINAME GLOBAL CLIMATE CHANGE ALLIANCE & SURINAME ADAPTATION PROJECT PHASE 1 & PHASE 2 (GCCA+ PHASE 1 & GCCA+ PHASE 2)

©WWF Guianas

Andere uitvoerders Meteorologische Dienst Suriname (de Waterloopkundige afdeling), Stichting Bosbeheer en Bostoezicht (SBB), Afdeling Natuurbeheer, ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, Anton de Kom Universiteit van Suriname, Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname (CELOS), Amazone Conservation Team Suriname (ACT) en Inter-American Institute for Cooperation on Agriculture (IICA).

Hoofddoel programma • Vergroten van Surinames capaciteit voor het opvangen van en aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. • Klimaatverandering op middellange termijn mainstreamen in nationaal beleid en nationale strategieën in de betrokken sectoren.

Subdoelen/strategieën • Verminderen van Surinames kwetsbaarheid voor de negatieve effecten van klimaatverandering.• Verbeteren van Surinames capaciteit voor de ontwikkeling en uitvoering van passende en effectieve maatregelen om zich aan te passen aan de effecten van klimaatverandering.

Geplande hoofdactiviteiten fase 1

Hoofdactiviteiten per (beoogd) resultaatResultaat 1: Kennis en begrip over de effecten van klimaatverandering en de mogelijkheden of manieren om met de negatieve effecten van klimaatverandering om te gaan, zijn verbeterd. Hoofdactiviteiten • Capaciteitsversterking van de Meteorologische Dienst Suriname.• Uitvoer van modellering en planning van waterbronnen voor geïntegreerd en duurzaam watermanagement. • Identificeren van mogelijkheden en ontwikkelen van nieuwe technologieën om de kwetsbaarheid van de landbouwsector te verminderen.

Resultaat 2: Voorstellen doen voor beter beheer van de mangrove-ecosystemen. Hoofdactiviteiten• Ontwikkeling van een Nationale Mangrove Strategie.• Een onderzoek uitvoeren naar de economische (monetaire) waarde van de mangrove-ecosystemen.• Updaten en implementeren van bestaande managementplannen en voorstellen doen voor managementstructuren van de vier Multi Use Management Areas (MUMA’s) in het kustgebied.• Verbeteren van controle en handhaving.• Ontwikkelen en implementeren van bewustwordingscampagnes, voor het algemeen publiek en voor de gemeenschappen.

Stand van zaken per september 2020

• De geplande activiteiten van GCCA+ Fase 1 zijn uitgevoerd.• Fase 2 van het GGCA+-programma in Suriname is gebaseerd op de resultaten behaald in fase 1.• De bemensing van de managementunit is in uitvoering alsook planning van prioriteiten aangegeven door de partners.• Ondersteuning van essentiële diensten met betrekking tot response COVID-19- pandemie.

Geplande vervolgstappen Implementatie van fase 2 van het project dat zich richt op geïntegreerd waterbeheer, duurzaam gebruik van mangrovegebied en beheer van kust-ecosystemen.

35


SUPPORTING MERCURY PHASE-OUT IN THE GUIANAS

KORTE SAMENVATTINGDe ambachtelijke en kleinschalige goudmijnbouwsector, in het Engels Artisanal and Small-Scale Gold Mining (ASGM), is de sector die wereldwijd het meeste bijdraagt (meer dan 35%) aan de totale uitstoot van broeikasgassen. Ook in Suriname en Guyana zorgt de goudwinning voor aanzienlijke lozingen van kwik en kwikdampen in het milieu, met desastreuze gevolgen voor de biodiversiteit. De ASGM-sector is dan ook een toenemende zorg voor de regio, omdat er grote gevolgen zijn voor het milieu en de lokale bevolking die afhankelijk is van het bos en de zoetwatervoorraden. Tegelijkertijd is deze sector een bron van bestaan voor een aanzienlijk aantal mensen en draagt deze bij aan de nationale economieën. Het project Supporting Mercury Phase-out in the Guianas zal helpen aan een nationale en regionale aanpak van het probleem d.m.v. het ondersteunen dan wel initiëren van beleidsinitiatieven voor het gefaseerd uitbannen van de handel in en het gebruik van kwik.

©WWF Guianas

Looptijd 2021-2024

Financierder FFEM (Fonds Français pour l’Environnement Mondial)

Financiering Global Environment Facility (GEF) UNDP Suriname, GEF-Conservation International Guyana, WWF Guianas, Alliance for Responsible Mining (ARM1) en Institute de Recherche pour le Développement (IRD2). Totaal budget: 3.200.000 Euro.

Coördinatie WWF Guianas, ARM

Andere partners Nationale partners: Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, UNDP Suriname, Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS), Anton de Kom Universiteit Suriname (AdeK), ASGM-sectorInternationale partners: ARM en IRD

Hoofddoel programma Het gebruik van kwik in de ASGM-sector gefaseerd uitbannen en het verminderen van kwikverontreiniging in Suriname en Guyana.

Subdoelen/strategieën • Aanvullen en versterken van bestaande initiatieven m.b.t. kwik, door nationale en regionale platformen te creëren. (Component 1)• Ontwikkelen van toegankelijke, toepasbare en vermenigvuldigbare kwikvrije

mijnbouwtechnieken die interessant zijn voor mijnbouwers. (‘Vermenigvuldigbare’ betekent dat het makkelijk over te nemen is door anderen.) (Component 2)

• Produceren van regionale data over kwik (m.b.t. milieu, handel, gebruik, vervuiling, de mate en manier waarop mensen eraan blootgesteld worden). (Component 3)

Geplande hoofdactiviteiten Activiteiten onder component 1 worden gecoördineerd door WWF Guianas en richten zich op: • Bijdragen aan Nationale Actieplannen m.b.t. het uitbannen van kwikgebruik. De Minamata-conventie dient als uitgangspunt. • Opzetten en ondersteunen van nationale (in Suriname en in Guyana) en

regionale multi-stakeholderplatforms voor coördinatie en grensoverschrijdende vraagstukken m.b.t. kwik.

Activiteiten onder component 2 worden gecoördineerd door ARM en richten zich op:Ontwikkelen van sociaal geaccepteerde, technische en economisch haalbare kwikvrije methoden voor de ASGM-sector. De belangrijkste obstakels voor de ASGM-mijnbouwers om van goudwinnings-methode te veranderen zijn: het gebrek aan financiële mogelijkheden voor investering; de informaliteit van de sector en de zwakke organisatiecapaciteit van de ASGM-mijnbouwers. Door het geven van economische en juridische incentives, capaciteitsversterking en bewustwording onder de mijnbouwers en in de gemeenschappen, wordt de kans dat kwikvrije methoden worden overgenomen en toegepast vergroot. De activiteiten van component 2 worden in twee fases uitgevoerd. Op proeflocaties in Guyana en Suriname worden kwikvrije methoden getest, geëvalueerd en verfijnd. In de tweede fase worden er modellen geselecteerd en deze worden verspreid in andere mijnbouwgemeenschappen.

1. ARM is expert op het gebied van artisanal and small-scale mining. Ze faciliteren de empowerment en organisatie van mijnbouwers in de ASM-sector, en de adoptie van good practices, waarmee ze een gunstig klimaat promoten voor de mijnbouwers om onderdeel te worden van de formele economie.2. IRD is een wetenschappelijk instituut gevestigd in Frankrijk.

37


Geplande hoofdactiviteiten(vervolg)

De activiteiten onder component 3 worden gecoördineerd door IRD en de nationale universiteiten (AdeK en UG) en hebben betrekking op het verzamelen van wetenschappelijke data, met als streven het opzetten van een Mercury Regional Observatory. De observatory zal beleidsmakers informeren, o.a. voor het ontwikkelen en bijstellen van nationale actieplannen van Suriname en Guyana. De ontwikkeling van een online tool zal o.a. bijdragen aan het verspreiden van de data.


• Goedkeuring van het projectdocument door FFEM • In voorbereiding: contracten met technische partners ARM en IRD• Overleg met nationale actoren, waaronder: NIMOS, ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, AdeK en de UNDP Suriname.

Geplande vervolgstappen 2020

• Vervolgmeetings met Improving Environmental Management in the Mining Sector of Suriname, with Emphasis on Artisanal and Small-Scale Gold Mining (EMSAGS) Project Management-team voor gecoördineerde implementatie van het EMSAGS-project en het WWF Guianas Project Supporting Mercury Phase-out in the Guianas.

• Treffen van voorbereidingen voor de implementatie van het project in 2021 waaronder het voortzetten van overleg met nationale en internationale partners.

©WWF Guianas

Looptijd Zeven jaar. Voorlopige verwachte einddatum is in 2025.

Financierder Global Environment Facility (GEF) Trust Fund3

Financiering GEF Project Grant: USD 7.589.041Totaal co-financiering: USD 22.132.000 GEF Agency Fees: USD 720.959 Totaal budget: USD 29.830.631 (dit is opgebouwd uit co-financieringspartners)4

Coördinatie • Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) • Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen

Andere partners • United Nations Development Programme (UNDP)• Ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu (Voorheen Coördinatie Milieu van het Kabinet van de President)• Stakeholder Platform; geeft technische ondersteuning aan de Project Management Unit en Project Board

Hoofddoel programma • Verbeteren van het milieumanagement van de kleinschalige mijnbouw (ASGM) in Suriname.• Promoten en stimuleren van milieuverantwoorde mijnbouwtechnieken, om

negatieve effecten op bossen, water, biodiversiteit en lokale gemeenschappen te verminderen, alsmede de uitstoot van broeikasgassen te doen afnemen.

39

IMPROVING ENVIRONMENTAL MANAGEMENT IN THE MINING SECTOR OF SURINAME, WITH EMPHASIS ON ARTISANAL AND SMALL-SCALE GOLD MINING (EMSAGS)

KORTE SAMENVATTINGHet project is bedoeld om het beheer van de artisanale en kleinschalige goudwinning (Engels: Artisanal and Small-Scale Gold Mining, ASGM) in Suriname te verbeteren en milieuverantwoorde mijnbouwtechnologieën (zonder kwik) te promoten.

3. GEF is een alternatieve vermogensbeheerder, die wereldwijd investeert in onder andere schone energie en industrieën die natuurlijke hulpbronnen op een duurzame manier beheren. 4. Co-financieringspartners: Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, NIMOS, UNDP, WWF Guianas, Medische Zending, Tulane University, School of Public Health and Tropical Medicine, Suriname Environment and Mining Foundation (SEMIF), Grassalco Mining co, Newmont Mines, Rosebel Gold Mines.

USD 29.830.631 VOOR KWIKVRIJE ARTISANALE EN KLEINSCHALIGE GOUDWINNING

Subdoelen/strategieën • Het identificeren van de voordelen van milieuverantwoorde mijnbouwtechnieken voor de werkers in de mijnbouwsector.• Het tonen van de voordelen van milieuverantwoorde mijnbouwtechnieken voor het milieu aan de beleidsmakers, werkers in de mijnbouwsector en andere belanghebbenden.• Het ontwerpen van een nationaal systeem van financiële en belastingimpulsen met als doel milieuverantwoorde mijnbouwtechnieken te stimuleren. • Op basis van de opgedane ervaring zal een verbeterde strategie

geïmplementeerd worden, waarbij kennis gedeeld wordt op lokaal, nationaal en regionaal niveau.

Het project heeft een aantal vernieuwende elementen, waaronder:• Het demonstreren en aanleren van milieuverantwoorde mijnbouwtechnieken. • Nieuwe technologieën die in dit kader ontwikkeld of toegepast worden zullen rekening houden met de beperkte financiële middelen die belanghebbenden binnen de ASGM hebben. • Om het vertrouwen van de belanghebbenden te winnen zullen ngo’s ingezet

worden en zal het probleem zoveel mogelijk vanuit de visie van de belanghebbenden benaderd worden. Daarbij zal het uitgangspunt zijn: het geven van prikkels om de manier van mijnen aan te passen, in plaats van het afstraffen van de milieuonverantwoorde mijnbouwpraktijken.

Geplande hoofdactiviteiten • Institutionele capaciteitsopbouw en -versterking van de ASGM-sector, • Versterken van het raamwerk voor beleid en planning voor beter beheer van de impact van ASGM op het milieu. • Demonstraties en training van milieuverantwoorde mijnbouw, maar ook het creëren van alternatieve middelen van bestaan in de populaire ASGM-gebieden. • Beschikbaar maken van de opgedane kennis en ervaring en het verbeteren van het niveau (nationaal en regionaal) van milieuverantwoorde ASGM.


• De officiële launch/inception workshop voor stakeholders vond plaats op 14 mei 2019. Hieruit is de slogan ‘Lobi yu libi, wroko krin gowtu’ voortgevloeid. • Het EMSAGS Stakeholder Platform is geïnstalleerd en de eerste meeting vond plaats op 16 juli 2019.• In het kader van het ASGM-NAP (Nationaal Actie Plan): In januari 2020 zijn de eerste gesprekken gevoerd met de afdeling Geowetenschappen van de Anton de Kom Universiteit Suriname over technisch beschikbare en economisch haalbare technieken en technologieën die het gebruik van kwik kunnen vervangen (deze worden op mondiaal niveau beoordeeld).• De Chief Technical Advisor (CTA) is aangetrokken om het projectteam te assisteren bij de uitvoering van het project.

Geplande vervolgstappen 2020

• Informeren en betrekken van de nieuw benoemde minister van Natuurlijke Hulpbronnen bij de uitvoering van het project. • Samen met de CTA en Emphasis on Artisanal and Small-scale Gold Mining

(EMSAGS) Project-managementteam evalueren en waarnodig aanpassen van het jaarlijkse werkplan 2020 (AWP).

• Evalueren en werken aan de actievere participatie van het Stakeholder Platform (i.s.m. UNDP, WWF Guianas, de PMU, NIMOS e.a.).• Continueren van de regelmatige vergaderingen van het EMSAGS Project Board (PB).


41

Looptijd Juli 2014-juni 2021 Het Readiness Preparation Proposal (RPP) werd goedgekeurd in 2012.

Hoofdfinancierder • Forest Carbon Partnership Facility (FCPF)6

• Wereld Bank

Financiering FCPF: USD 6,25 miljoen

Hoofduitvoerder Project Management Unit (PMU) REDD+-programma. De PMU is een werkarm van het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS), de technische coördinator van REDD+ in Suriname. De UNDP is de partner die oplevert.

Andere uitvoerders • Coördinatie Milieu van het Kabinet van de President • Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB)

STRENGTHENING THE CAPACITIES OF SURINAME FOR THE ELABORATION OF THE NATIONAL REDD+ STRATEGY AND THE DESIGN OF ITS IMPLEMENTATION FRAMEWORKKORTE SAMENVATTINGReducing Emissions from Deforestation en forest Degradation+ (REDD+)5

is een programma dat voortvloeit uit het United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC). Het is een instrument om ontwikkelingslanden aan te moedigen om de uitstoot van broeikasgassen als gevolg van ontbossing en bosdegradatie te verminderen. Daarnaast draagt REDD+5 bij aan de bescherming van bossen, duurzaam bosbeheer en het verhogen van koolstof-opslag in bossen. Het biedt landen technische en financiële ondersteuning voor programma’s en maatregelen die dit mogelijk maken. Ontwikkelingslanden die aan REDD+ willen deel-nemen moeten een aantal essentiële zaken in orde hebben, zoals het ontwik-kelen van een nationale strategie of nationaal actieplan, het vaststellen van een referentieniveau voor de koolstofopslag in bossen, het opzetten van een Safeguards Informatie Systeem (SIS) en een nationaal bosmonitoring-systeem en het waarborgen van de effectieve deelname en de rechten van relevante belanghebbenden, onder meer van inheemse en tribale volkeren en lokale gemeenschappen.

5. REDD+: Reducing Emissions from Deforestation and forest Degradation in developing countries, and the role of conservation, sustainable management of forests and enhancement of forest carbon stocks.6. De Forest Carbon Partnership Facility (FCPF) is een mondiaal partnerschap van overheden, bedrijfsleven, civil society en inheemse volken, dat zich met name focust op de afname van de CO2-uitstoot door ontbossing en landdegradatie, opslag van CO2 door bossen en duurzaam beheer van bossen in ontwikkelingslanden.

Hoofddoel programma Tegengaan van klimaatverandering door vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, door middel van: • Het aannemen van beleid en creëren van positieve beweegredenen die leiden tot het verminderen van uitstoot door ontbossing en bosdegradatie.• Duurzaam bosbeheer en de vergroting van koolstofopslag van het bos.

Subdoelen/strategieën In de Surinaamse context wordt REDD+ beschouwd als:• Een planningsmechanisme ter ondersteuning van economische en

ontwikkelingsdoelen in het algemeen (diversificatie van de economie) en met name de volgende aspecten: vergroting BNP, infrastructurele ontwikkeling, ontwikkeling van sectoren zoals mijnbouw, bosbouw, agrarische sector enzovoort.

• Een financieringsmechanisme voor het stimuleren van duurzame ontwikkeling op nationaal niveau.

Geplande hoofdactiviteiten

Suriname is nu in de REDD+ Readiness fase (voorbereidingsfase) die startte in juli 2014. De vier kerncomponenten die zijn afgerond in de voorbereidingsfase:• Het ontwikkelen van een Nationale REDD+ Strategie (NS) • Het opzetten van een Safeguards Informatie Systeem (SIS)• Nationaal bosmonitoringssysteem (Engels: National Forest Monitoring System, NFMS)• Referentieniveau voor koolstofuitstoot van bossen (Engels: Forest Reference Levels/Forest Reference Emission Levels, FRL/FREL)

Stand van zaken per 24 september 2020

Er worden projecten uitgevoerd ter versterking van de capaciteit van instituten en lokale stakeholders.Resultaten:• Belangrijke backgroundstudies en analyses uitgevoerd, waaronder: Background study for REDD+ in Suriname7. • De vier REDD+ Readiness-kerncomponenten (zie hierboven) gefinaliseerd.• Data- en informatieverzameling, waardoor er veel meer inzicht is in wat er gebeurt met ons bos en de relatie met klimaatverandering.• Versterking van nationale instituten en betere samenwerking en informatie- uitwisseling tussen instituten.• Dialoog met inheemse en tribale gemeenschappen voor duurzame ontwikkeling van het binnenland. • Regionale en internationale samenwerking.• Meer bekendheid voor Suriname als HFLD-land.

Next steps Tot naar de einddatum van het REDD+-programma zullen de volgende activiteiten worden uitgevoerd:• Verdere activiteiten m.b.t. stakeholder engagement en communicatie.• Verdere capaciteitsversterking van inheemse en tribale volken.• De opzet van het REDD+ Benefit Sharing Mechanism voor Suriname en het REDD+ Grievance Redress Mechanism (REDD+ Klachtenmechanisme).• Operationalisering van de Environmental and Social Management Framework (ESMF).• Volledige uitvoering van de REDD+ Ground-Truth projects.• De opzet van de Carbon Intelligence Unit.• Verbeteren nationaal bosmonitoringssysteem. • Ondersteuning bij het opzetten van de Milieufonds.• De ontwikkeling van de FREL 2021 – 2025.


7. Voor meer info: https://surinameredd.org/nl/documentatie/, website www.reddsuriname.org

VIER ONTWERP-WATERWETTEN• Ontwerp-Waterwet met daarin regels om toezicht te houden op de drinkwaterkwaliteit

• Ontwerp-Waterwet waarin de instelling van een Surinaamse Water Autoriteit geregeld wordt

• Ontwerp-Waterwet met regels over boringen en het onttrekken van grondwater

• Ontwerp-Waterwet waarin de bescherming van grondwaterwingebieden geregeld wordt

Doel Komen tot een integraal waterbeheer voor Suriname. Het gebrek aan deugdelijk waterbeleid vormt één van de grootste tekortkomingen voor het beheren van waterbronnen in Suriname. Dit heeft onder andere geleid tot ongecontroleerde exploitatie van water en achteruitgang van de kwaliteit en verlies van aquatische bronnen en diensten. Het is van groot belang dat er geschikt beleid en wetgeving tot stand komt zodat er een krachtig en effectief beheer van de waterbronnen plaats kan vinden.

Noodzaak goedkeuring Huidige wetgeving is verouderd en er zijn geen duidelijke richtlijnen voor bescherming, gebruik en beheer van de waterbronnen. Enkele tekortkomingen in de huidige wetgeving, met name het ontbreken van rechten en verplichtingen van de watergebruiker, het ontbreken van controlemechanismen, de verdeeldheid van verantwoorde- lijkheden en bevoegdheden (verschillende instanties hebben een rol), het ontbreken van waterkwaliteitsstandaarden enzovoort. Wetgeving is dan ook een dringende noodzaak.

Status Het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen is al enkele jaren geleden het proces gestart met het voorbereiden van waterwetgeving. Volgens het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen zijn de ontwerp-Waterwetten sinds begin 2020 ingediend bij DNA, maar nog niet behandeld.

ONTWERP-WET BESCHERMDE WOON- EN LEEFGEBIEDEN

Doel Beschermen van de woon- en leefgebieden van de in gemeenschapsverband levende Surinamers, zoals aangegeven in artikel 4 van het Decreet Beginselen Grondbeleid. Ondanks dat er een beschermingsbeginsel is opgenomen ten aanzien van de woon- en leefgebieden van inheemsen en andere in gemeenschapsverband levende Surinamers, zijn er toch rechten uitgegeven in en rondom die gebieden. Dat komt onder meer door de onduidelijkheid over de begrenzing van deze woon- en leefgebieden en het ontbreken van strafmogelijkheden.

Noodzaak goedkeuring De wet zal er onder meer voor zorgen dat er geen nieuwe rechten binnen beschermde gebieden worden uitgegeven en dat niet-actieve concessies, of andere rechten die niet voldoen aan de vergunningsvoorwaarden, vervallen.

Status De wet is aangenomen in DNA in 2017, maar nog niet bekrachtigd en afgekondigd door de president. Binnenlandse organisaties hebben kanttekeningen geplaatst bij deze wet en de commissie heeft geadviseerd deze stakeholders mee te nemen in het besluitvormingsproces.


©WWF Guianas, Euritha Tjan A Way

ONTWERP-NATUURWETDoel Het vervangen van de bestaande en verouderde Natuurbeschermingswet uit 1954. De gedachtegang bij de totstandkoming van de Natuurbeschermingswet 1954 was behoud (conservering) van de natuur in plaats van beheer.

Noodzaak goedkeuring De huidige Natuurbeschermingswet kent maar één status van beschermd gebied: ‘natuurreservaat’. In een natuurreservaat mogen geen menselijke activiteiten plaatsvinden, met uitzondering van situaties waarbij het gaat om traditionele rechten van lokale gemeenschappen. Het grootste probleem is dat natuurbescherming met de huidige wet weinig tot geen economische voordelen oplevert. De nieuwe conceptwet Duurzaam Natuurbeheer, moet hierin verandering brengen. Deze conceptwet kent acht gradaties van natuurbeheer: van heel strikt naar veel minder strikt, met zelfs commerciële doelstellingen. Ook particulieren kunnen een aanvraag indienen om een bepaald stuk gebied te beschermen. Hierdoor kunnen lokale gemeenschappen een zeer belangrijke rol spelen. De huidige Natuurbeschermingswet voorziet niet in duidelijke regels voor natuuronderzoek, intellectueel eigendom, bescherming van traditionele kennis enzovoort. Daarnaast bieden deze tekortkomingen in de oude wet een opening voor misbruik van traditionele kennis zonder de juridische mogelijkheid dergelijk misbruik tegen te gaan. Met de nieuwe Wet Duurzaam Natuurbeheer komt hier verandering in.

Status In 2018 aangeboden aan de voorzitter van het parlement en nog niet behandeld.

ONTWERP-MIJNBOUWWET EN OPZETTEN NATIONAAL MINERALEN INSTITUUT Doel Het vervangen van het Mijnbouwdecreet van 1986 dat geen of onvoldoende handvaten biedt om te handelen wanneer er bijvoorbeeld sprake is van milieuvervuiling. De Geologisch Mijnbouwkundige Dienst (GMD) zal getransformeerd moeten worden tot een Nationaal Mineralen Instituut of een Nationale Mineralen Autoriteit.

Noodzaak goedkeuring De vele ontwikkelingen in de mijnbouwsector, nationaal en internationaal, laten zien dat het huidige en nog steeds geldende Mijnbouwdecreet (E-58, S.B. 1986, no. 28) niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd. Zoals bekend kunnen mijnbouwwerkzaamheden gepaard gaan met een aantal negatieve effecten op de biodiversiteit en de mens. Om deze negatieve effecten te minimaliseren, zijn in de nieuwe wet voorzieningen opgenomen om zowel het fysieke als het sociale milieu beter te beschermen en het landschap na beëindiging van de mijnbouwwerkzaamheden zoveel als mogelijk te herstellen. Er zijn onvoldoende links gemaakt met de Milieu Raamwet, met het grondenrechtenvraagstuk en de Investeringswet.

Voor een goede uitvoering van de nieuwe Mijnbouwwet is het ook van belang dat de relevante instituten, waaronder GMD en Bauxiet Instituut (BIS), versterkt worden en overgaan in een onafhankelijk Nationaal Mineralen Instituut of Nationale Mineralen Autoriteit. Zo een instituut heeft onder meer als doel het reguleren, monitoren en inspecteren van de activiteiten in de mijnbouwindustrie in Suriname, gericht op een optimale bijdrage aan de duurzame ontwikkeling van Suriname. De Commissie Ordening Goudsector Suriname, zal ook overgaan tot een Instituut Ordening Delfstoffen. Dit instituut zal erop toezien dat de risico’s in de kleinschalige mijnbouw, op het gebied van milieu, grensconflicten bij mijnbouwrechten en de criminaliteit beheersbaar worden gemaakt.

Status De conceptwet van 2004 is door het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen geactualiseerd en moet nog worden behandeld in DNA. Op 2 mei 2020 is er een presentatie geweest over het hernieuwde concept in DNA, maar er zijn geen besluiten genomen en er is geen vervolg gepland.

45


ONTWERP-WET BESCHERMD KUSTGEBIED Doel De ontwerp-Wet Beschermd Kustgebied zal voorwaarden vaststellen voor de bescherming van het kustgebied van Suriname onder meer tegen de bedreigingen die het gevolg zijn van wereldwijde klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel. Sommige economische activiteiten zullen worden verboden of aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen. De verwijdering van kustvegetatie wordt strafbaar gesteld, tenzij er uitdrukkelijk toestemming is verleend door de president in verband met een noodzakelijke ingreep, zoals de bouw van een dijk voor de oeververdediging. De conceptwet sluit direct aan op de uitbreiding van het continentaal plateau die door het parlement is goedgekeurd nadat de internationale gemeenschap positief reageerde op een verzoek daartoe van Suriname. Noodzaak goedkeuring De kustvlakte wordt bedreigd door de ontwikkeling van bijvoorbeeld landbouw- en woningbouwprojecten alsmede door de natuur, waaronder stijging van de zeespiegel die veroorzaakt wordt door de wereldwijde klimaatsverandering. De ontwikkeling van een geïntegreerd management van het kustgebied is van groot belang voor Suriname voor een beter beheer, bescherming en behoud van het kustgebied. Op dit moment zijn er geen wetten voor geïntegreerd kustgebiedmanagement in Suriname. Verschillende overheidsinstanties hebben bevoegdheden ten aanzien van verschillende aspecten die van invloed zijn op het management van het kustgebied. Deze ontwerpwet is de eerste stap en legt de basis voor nieuwe wettelijke en institutionele regelingen voor het management van het kustgebied van Suriname.

Deze ontwerpwet stelt strenge maatregelen om binnen de begrenzing van het beschermd kustgebied bepaalde handelingen niet meer toe te laten. Het gaat op de eerste plaats om het verbod op het verstrekken van rechten, toestemmingen of vergunningen aan derden. Deze rechten, toestemmingen of vergunningen kunnen het kustgebied en haar ecosystemen ernstig bedreigen. Denk bijvoorbeeld aan gronduitgifte, verkavelingsvergunningen en bouwvergunningen.

Status De wet is in 2015 ingediend bij het parlement en nog niet goedgekeurd.

ONTWERP-WET COLLECTIEVE RECHTEN INHEEMSE EN TRIBALE VOLKEN

Doel Het doel van deze ontwerpwet is het geven van wettelijke erkenning aan de collectieve rechten en collectieve rechtspersoonlijkheid van de inheemse en de tribale volken in Suriname. Ook moet deze wet de rechtszekerheid en rechtsbescherming van de collectieve rechten van de inheemse en de tribale volken garanderen.

Noodzaak goedkeuring Deze wet gaat in op de wettelijke erkenning van het bestaan en van de collectieve rechten van de inheemse en tribale Volken. Met deze wet wordt ook invulling gegeven aan een aantal beleidsvoornemens op het gebied van mensenrechten en ontwikkelingskansen voor inheemse en tribale volken in Suriname. Verder geeft deze wet concrete ondersteuning aan de beleidsvisie richting nationale duurzame ontwikkeling mét behoud van natuur, cultuur en identiteit. Ook komt er duidelijkheid in de conflicterende rechten en belangen van individuele en collectieve rechtspersonen. Suriname voldoet hiermee ook aan haar verdragsverplichtingen en de uitspraken van het Internationaal Gerechtshof.

Status In oktober 2019 is de eerste ontwerpwet, de Wet Collectieve Rechten Inheemse en Tribale Volken, gepresenteerd aan DNA.

De wet is op 8 april 2020 ingediend in DNA en is tot nu toe nog niet in behandeling genomen.


mangrove

©WWF Guianas

47

BELANGRIJKE VERDRAGEN



Naam MINAMATA CONVENTION

Geratificeerd 16 maart 2018

Focal point ministerie Ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu en het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS)

Doel Het Minamata-verdrag (Engels: The Minimata Convention) is een mondiaal bindend verdrag en is het eerste verdrag dat specifiek kwik als zwaar metaal reguleert. Doel van het verdrag is het beschermen van de menselijke gezondheid en het milieu tegen de door de mens veroorzaakte uitstoot van kwik en tegen kwikverbindingen. Landen die zich hieraan hebben gecommitteerd, moeten eraan werken om maatregelen te treffen tegen het gebruik van kwik dat voor een belangrijk deel vrijkomt in ons milieu door de ambachtelijke en kleinschalige goudsector.

Huidige status qua implementatie

Met het ratificeren van het Minamata-verdrag is een eerste stap gezet op weg naar het uitfaseren (Engels: phase out) van kwikgebruik in Suriname. Intussen is het Mercury Initial Assessment (MIA) uitgevoerd en zal het Nationaal Actie Plan (NAP) voor de Artisanal and Small Scale Gold Mining (ASGM)-sector van start gaan. Het samenstellen van een NAP is nodig om de overheid in staat te stellen beleid, wet- en regelgeving, nationale behoefte, doelen en schema’s te bepalen ter vermindering en/of gefaseerd uitbannen van het gebruik van kwik in de ambachtelijke en kleinschalige mijnbouw.

BELANGRIJKE VERDRAGEN DIE SURINAME GERATIFICEERD HEEFT

Suriname heeft ongeveer 30 milieuverdragen geratificeerd. In dit hoofdstuk zullen enkele van de belangrijke verdragen worden behandeld. Voor meer informatie zie de publicatie van het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) over de geratificeerde milieuverdragen.

49

Naam CONVENTION ON INTERNATIONAL TRADE IN ENDANGERED SPECIES OF WILD FAUNA AND FLORA (CITES)

Geratificeerd 15 februari 1981

Focal point ministerie Ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer

Doel De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES), oftewel de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dieren plantensoorten, is een internationale overeenkomst over de handel in dieren en planten. Deze overeenkomst heeft als doel de handel in beschermde dieren plantensoorten in kaart te brengen en te reguleren. Het verdrag kent verschillende niveaus van bescherming voor de soorten die zijn opgenomen in de bijlagen van het verdrag:

Appendix 1: Er worden geen soorten meer uit het wild gehaald voor de export als de soort met uitsterven bedreigd wordt.Appendix 2: Veel soorten mogen alleen nog maar worden uitgevoerd als hier een CITES-vergunning voor is verleend. Deze soorten zijn nog niet met uitsterven bedreigd. CITES helpt dit voorkomen. Appendix 3: Hierin zijn soorten opgenomen, waarvan het land waar zo’n soort voorkomt het belangrijk vindt dat de uitvoer in de gaten wordt gehouden en hierbij de hulp van andere landen vraagt.

Niet alleen de levende dieren en planten van de aangewezen soorten zijn beschermd, maar ook producten als eieren, veren, wortels of hout vallen onder de bescherming.


De lidstaten die ingestemd hebben om zich te houden aan de overeenkomst ('joined' CITES) staan bekend als 'partijen'. Hoewel CITES juridisch bindend is voor de partijen, vervangt het niet de nationale wetgeving. Het verschaft eerder een kader dat gerespecteerd moet worden door elke partij die zijn eigen nationale wetgeving moet vaststellen om ervoor te zorgen dat CITES op nationaal niveau wordt uitgevoerd. In Suriname wordt CITES via een vergunningensysteem uitgevoerd.



Naam UNITED NATIONS FRAMEWORK CONVENTION TO COMBAT CLIMATE CHANGE (UNFCCC) (KLIMAATVERDRAG)

Geratificeerd 14 oktober 1997

Focal point ministerie Ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu

Doel Het stabiliseren van de concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer op zo een manier dat gevaarlijke menselijke invloed op het klimaatsysteem wordt voorkomen.


Een van de verplichtingen bij dit verdrag is om op regelmatige basis te rapporteren over activiteiten die ons land heeft ondernomen binnen het kader hiervan. De eerste rapportage, First National Communication (FNC), heeft plaatsgevonden in 2005 waarbij de nadruk werd gelegd op de kwetsbaarheid van Suriname voor de negatieve effecten van klimaatverandering vanwege haar laagliggend kustgebied. De tweede rapportage Second National Communication (SNC) is uitgevoerd in de periode 2009-2012 en gepubliceerd in 2016. De data verkregen uit de tweede rapportage waren aanvullend op de eerste rapportage en zijn gebruikt voor het formuleren van het klimaatbeleid. Het opstellen van de derde rapportage is van start gegaan in 2019 en wordt gefinancierd door de Global Environment Facility (GEF) via de United Nations Environment Programme (UNEP).


51

Naam CONVENTION ON BIODIVERSITY (CBD)

Geratificeerd 12 januari 1996

Focal point ministerie Ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu

Doel The Convention on Biodiversity (CBD), ook wel het Biodiversiteitsverdrag genoemd, is een strategie voor duurzame ontwikkeling die zich voornamelijk richt op het behoud van de ecologische basis van de aarde in combinatie met economische ontwikkeling. Binnen het verdrag zijn er drie hoofddoelstellingen:• Behoud van de biologische diversiteit.• Het duurzaam gebruik van de biodiversiteit.• Een eerlijke verdeling van de kosten en opbrengsten van het gebruik van natuurlijke bronnen (Engels: benefit sharing).


Op basis van het nationaal biodiversiteitsplan dat Suriname in 2013 heeft ingediend, zijn er al enkele projecten van gestart gegaan, zoals projecten over illegale goudwinning en illegale houtkap.

©WWF Guianas


Naam SPECIALLY PROTECTED AREAS AND WILDLIFE PROTOCOL (SPAW PROTOCOL)

Geratificeerd Nee

Doel Het Specially Protected Areas and Wildlife Protocol (SPAW Protocol) is een regionale overeenkomst voor de bescherming en het duurzaam gebruik van kust- en mariene biodiversiteit in de bredere Caraïbische regio. Het is onderdeel van het Verdrag van Cartagena. Het SPAW-protocol biedt een wettelijk kader voor het behoud van regionale biodiversiteit. Het wordt ook erkend als een belangrijk instrument om de doelstellingen van het Biodiversiteitsverdrag (CBD) en het Ramsar-verdrag (Suriname is hierbij aangesloten sinds 1985 en kent één Ramsar-site: Coppenamemonding) te bereiken. De mariene en kustecosystemen herbergen een rijke diversiteit aan mariene soorten die regionaal en mondiaal van belang zijn. Zo zijn er belangrijke visgronden en verleent het gebied diverse ecosysteemdiensten. Het protocol zorgt voor beter beheer van beschermde gebieden en behoud van bedreigde en beschermde soorten.


Frans-Guyana en Guyana hebben het protocol wel geratificeerd. Suriname nog niet. WWF Guianas zet zich in voor ratificatie.

BELANGRIJKE VERDRAGEN DIE SURINAME NOG NIET GERATIFICEERD HEEFT


53

Naam INTER-AMERICAN CONVENTION FOR THE PROTECTION AND CONSERVATION OF SEA TURTLES (IAC)

Geratificeerd Nee

Doel De Inter-Amerikaanse conventie voor de bescherming en het behoud van zeeschildpadden (IAC) is de enige internationale overeenkomst in de Amerika’s die zich uitsluitend bezighoudt met de bescherming en instandhouding van de zeeschildpadden. Oorspronkelijk opgesteld tijdens een reeks bijeenkomsten in de jaren negentig van de 20ste eeuw, is de IAC nu ondertekend en geratificeerd door 13 landen of partijen uit de Amerika’s. Het doel van de IAC is het bevorderen van de bescherming en het herstel van de zeeschildpaddenpopulaties en hun leefgebieden in de Amerika’s.


Er is de laatste jaren een duidelijke neerwaartse trend van de aantallen aitkanti-schildpadden in de Guianas, wat vraagt om internationale samenwerking om deze daling samen tegen te gaan. Ook onderzoek naar de achteruitgang van de populatie zal zowel in de nest- als foerageergebieden moeten gebeuren. Het is daarom van belang dat Suriname, Frans-Guyana, Guyana en Canada alle vier de conventie ratificeren. De achteruitgang van het aantal aitkanti’s is niet te verklaren, omdat de krapéeieren juist meer in trek zijn dan die van de aitkanti. Ook in Frans-Guyana neemt de populatie aitkanti’s af, terwijl er daar ook geen eieren mogen worden geraapt, er regelgeving is en de controle bovendien veel beter is dan in Suriname. Het is belangrijk om deze vier landen zover te krijgen dat zij het verdrag gaan ratificeren. Er is geen concrete reden aangegeven waarom dit niet is gedaan. Frankrijk, waar Frans-Guyana deel van uitmaakt, is wel in een vergevorderd stadium om het verdrag te ratificeren. Canada heeft ook al de nodige stappen ondernomen. Suriname en Guyana zaten echter met een regeringswisseling waardoor het moeilijk was om concrete afspraken te maken. Er is daar minder vooruitgang geboekt dan in de twee andere landen. Wellicht starten de gesprekken met de nieuwe regering hierover binnenkort.

Naam CARTAGENA CONVENTION

Geratificeerd Nee, alleen het Cartagena Protocol is ondertekend door Suriname.

Doel Het verdrag richt zich op de bescherming en ontwikkeling van het mariene milieu in het bredere Caraïbisch gebied en wordt beschouwd als een regionale juridische overeenkomst voor de bescherming van de Caraïbische zee. Het verdrag wordt ondersteund door drie protocollen. Dit zijn technische overeenkomsten en/of richtlijnen voor:• Beschermde gebieden en wildlife in het bredere Caraïbisch gebied.• Olielozingen in het grotere Caraïbisch gebied.• Verontreiniging door bronnen en activiteiten op het land.


Suriname heeft slechts richtlijnen voor het Cartagena Protocol on Biosafety getekend, maar heeft deze conventie nog niet geratificeerd.

©WWF Guianas


©WWF Guianas

55

BRONNENGroen economisch herstel voor Suriname• www.wwf.eu/what_we_do/eu_affairs/green_just_recovery/• WWF Living Planet Report, 2020

World Wide Fund for Nature (WWF)• www.dwtonline.com/504826?isMobileShowDesktop=yes• www.surinamenieuwscentrale.com/content/groene-alliantie-voorbereiding• www.wwfguianas.org/our_work/areas_of_focus/oceans/ • https://www.wwfguianas.org/get_involved/lpr___guianas/• WWF Living Planet Report, 2020

Klimaatverandering en kustbescherming • www.surinameredd.org/nl/reddplus-suriname/nationaal-bosmonitoring- systeem/• www.mo.be/nieuws/suriname-bestrijdt-kusterosie-met-dammen• www.moodys.com/research/Moodys-report-on-global-sea-level-rise• Nationally Determined Contribution, 2020

Duurzame visserij • www.dna.sr/wetgeving/surinaamse-wetten/geldende-teksten-tm-2005/ zeevisserijwet-1980/• Visserij Management Plan voor Suriname 2014-2018, Onderdirectoraat Visserij 2013• Pieter Meeremans, Yolanda Babb-Echteld & Tomas Willems, Suriname Bycatch discards Baseline study, Bycatch and discards in Suriname Trawl fisheries, 2012-2017• Viskeuringsinstituut (VKI), Export Destination & Amount, 2016-2018• Marc Lall, secretaris Vissers Collectief, interview• Willem Mohemadhoesein, voorzitter Vissers Collectief, interview• Udo Karg, voorzitter Suriname Seafood Association (SSA), interview• Zojindra Arjune, OD Visserijbeheer, review

Stropen, illegale jacht en handel in wilde dieren• www.iucn.nl/updates/stroperij-en-illegale-handel-in-bolivia-en-suriname- vormen-serieuze-bedreiging-voor-soorten• Faryal Rosiek, Freshwater & Wildlife Officer WWF Guianas, interview en review• Michael Hiwat, Marine Officer WWF Guianas, interview en review• Monique Pool, Directeur Green Heritage Fund Suriname (GHFS), interview en review• Els van Lavieren, projectmanager van natuurbeschermingsorganisatie Conservation International Suriname (CIS), interview en review

Kwik in zoetwaterbronnen• www.swris.sr/data/groundwater-a-quifer/• wwfeu.awsassets.panda.org/downloads/mercury_contamination_in_the_ guianas__2015.pdf• www.adekusjournal.sr/adekusjournal/data/documentbestand/531-543_ Review_of_mercury_pollution_in_Suriname.pdf• www.starnieuws.com/index.php/welcome/index/nieuwsitem/31950• www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5982046/• www.cbvs.sr/images/content/annual-reports/Jaarverslag• www.medischezending.sr/project/prosamigo-promoting-health-small- artisanal-mining-gold/• www.dwtonline.com/laatste-nieuws/2020/04/29/skalians-blijven-blok- aan-been-veldbotanicus/• Dhr. Dr. Christiaan Max Huisden, PhD, ND (wetenschapper op het gebied van Environmental Health and Drugs, Forensics, Nutraceuticals and Naturopathic Medicine), interview

Ontbossing• Algemeen Bureau voor de Statistiek (december 2018). 8ste Milieustatistieken publicatie. • Background study for REDD+ in Suriname: Multi-perspective analysis of drivers of deforestation, forest degradation and barriers to REDD+ activities. Paramaribo, Suriname, NIMOS, SBB and UNIQUE (2017).• Government of Suriname (2019). Nationally determined contribution of the Republic of Suriname 2020-2030. • WWF International (2020) www.wwf.nl/globalassets/pdf/the-loss-of- nature-and-rise-of-pandemics---protecting-human-and-planetary- health.pdf• www.surinameredd.org • www.hfldclimatefinance.com • www.tropenbos.sr • https://sbbsur.com/• http://gonini.org/• Rudi van Kanten, directeur Tropenbos Suriname, review

Offshore olie- en gasexploratie• Marjory Danoe-Alimoenadi, Field Officer, Environmental and Social Assessment Office Nimos, interview• Farzia Hausil, Governance Coordinator WWF Guianas, interview en review• Speech David Singh, Director, WWF Guianas, The Environmental Law: Securing Our Future Through Good Environmental Practice• BINI monitoringsrapport• www.starnieuws.com/index.php/welcome/index/nieuwsitem/59949• www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5005011/olie-suriname-rijk- arm-kust-guyana-corruptie-staatsolie-schulden• www.dwtonline.com/laatste-nieuws/2020/09/22/geschatte-olievoorraad- 14-miljard-vaten • https://eiti.org/who-we-are

PROGRAMMA’SSuriname Global Climate Change Alliance & Suriname Adaptation Project phase 1 & phase 2 (GCCA+ phase 1 & GCCA+ phase 2)• Haidy Malone-Lepelblad GCCA+ Project Manager UNDP Suriname info en review• www.sr.undp.org/content/suriname/en/home/projects/suriname-global- climate-change-alliance--gcca----.html• www.gcca.eu/programmes/suriname-global-climate-change-alliance-gcca• www.starnieuws.com/index.php/welcome/index/nieuwsitem/59805

Supporting Mercury Phase-out in the Guianas• WWF Guianas • Projectdocument Regional Mercury phase out project WWF Guianas

Improving Environmental Management in the Mining Sector of Suriname, with Emphasis on Artisanal and Small-scale Gold Mining (EMSAGS)• Anil Pershad, Interim Project Manager EMSAGS- project, informatie en review • Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS)• www.thegef.org/project/improving-environmental-management-mining- sector-suriname-emphasis-gold-mining

Strengthening the capacities of Suriname for the elaboration of the national REDD+ strategy and the design of its implementation framework• Sandra Bihari, Project Coordinator REDD+-project, review• Nancy Pierau, Communications Officer REDD+-project, review• REDD+ PMU• www.surinameredd.org/nl• www.sr.undp.org/content/suriname/en/home/projects/REDD_suriname_ environment.html

RELEVANTE ONTWERPWETTEN• ‘De Stand van ons bos’, de Ware Tijd, 19 /11/ 2019• ‘Nieuwe Natuurwet afgerond’, de Ware Tijd, 11/08/2018• www.DNA.sr• www.swris.sr/• www.unitednews.sr/geologische-mijnbouwkundige-dienst-moet- transformeren-naar-mineralen-autoriteit/• Winston Wirht, interview• Farzia Hausil, Senior Project Officer WWF Guianas, interview en review

BELANGRIJKE VERDRAGEN DIE SURINAME GERATIFICEERD HEEFT & BELANGRIJKE VERDRAGEN DIE SURINAME NOG NIET GERATIFICEERD HEEFT• www.dna.sr/media/214176/Eindverslag__Minamata_Convention_on_ Mercury.pdf• WWF Folder Minimata-verdrag, Info Sheet• www.cites.org• www.cbd.int/doc/nr/nr-06/sr-nr-06-en.pdf• www.cbd.int/countries/?country=sr• www.iacseaturtle.org • Michael Hiwat, Marine Officer WWF Guianas, interview• www.cbd.int/countries/nfp/?country=sr• www.dwtonline.com/laatste-nieuws/2019/09/28/kust-en-mariene-gebied- driedimensionaal-in-kaart-gebracht/

BUILDING A FUTURE IN WHICH PEOPLE LIVE IN HARMONY WITH …

Documents

Transcript of BUILDING A FUTURE IN WHICH PEOPLE LIVE IN HARMONY WITH …