Bruggeske 1996-1-februariWeb

Hugheseote

HeemkundigeKring

Kapellen

Driemaandelijkse uitgave van de Heenzkundige Kring van Kapellen "Hogheseote" vzov.

" it Vruggeske " ledenblad

- Bladwijzer en info. 1- Het openbaar vervoer in Kapellen (vervolg en slot) 2 - 13- Jaarvergadering 1 maart 1996. 14 - 15- Adressenbestand en lidgelden. 16- Hoghescote. 17 - 18- Putte het tweelingdorp met drie. 19 - 21- De etymologie van het toponiem Ertbrand. 22 - 23- Vic Wauters. 24 - 25- Inventaris " Fonds Vic Wauters ". 26 - 29- Indoka. 30 - 31- Heemkundige informatie. 32 - 33- Kruiswoordraadsel. 34 - 35

van Heemkring " Hoghescote "Kapellen .

2 8 e jaargang - nummer 1

INFO

Bladwijzer

f eb ru ari 1996.

Door de enorme belangstelling voor het bezoeken van de pofitietoren te Antwerpenwas de eerste groep van 30 personen vrij snel volgeboekt. Daarom een tweede bezoek

op 25 februari 1996.

Vertrek aan de kerk van Kapellen - centrum om 13u15.Bezoek pofitietoren van 14 tot 17 uur.

Inschrijven zo snel mogelijk bij Roger Balbaert, Parkweg 2 - Kapellen - tel: 664.57.22Eerst is eerst!

N i e t te vergeten/y aarv ergadering op 1 maart 7996 2le

'Tentoonstelling in De Oude pas tori j

He t gelk:sche geld van 1830 tot heden

z aterdag 9 maar t van 14 to t 18 uur.zondag 10 maar t van 10 tot 17 uur.

9nk om 4 0 f .

1't Bruggeske - Jg 28 - februari 1996 - nr. 1 - p 1

OpÇJWYY:17(vervolg en slot)

De Buurtspoorwegen en wat er aan voorafging.

Zoals in ons vorige artikel reeds aangehaald kenden de spoorwegen vanaf het begineen spectaculaire uitbreiding, met een spoornet van hoofdlijnen. Nochtans konden dede 'grote spoorwegen' niet overal doordringen waardoor vele gemeenten, landbouw- enindustriecentra nooit een verbinding met de spoorwegen zouden hebben. De 'grotespoorwegen' konden evenmin de verbindingsdiensten in de grote steden en voorstedenverzekeren.

Zo groeide het idee de 'grote spoorwegen' aan te vullen met lokaal-spoorwegen. Met dewet van 9 juli 1875 betreffende tramwegen werden daartoe de eerste stappen gezet,maar deze wet beantwoordde niet tenvolle aan de ontwerpers ervan, d ie gerekendhadden o p h e t privaat initiatief voor he t aanleggen e n uitbaten van d e lokaal-spoorwegen. Deze w e t beperkte zich enkel to t h e t bepalen va n d e vorm e nvoorwaarden d e r vergunningen. Geldeli jke tussenkomsten va n d e staa t o f d egemeenten waren voor de eventuele vergunninghouders niet voorzien.

2

De' Rode tram ' aan zijn allereerste eindpunt aan het Hoogboom-Kruis.

De wet van 1875 kreeg wel haar toepassing i n d e steden Brussel, Antwerpen,Charleroi. Gent, Luik en Verviers, waar de mogelijkheden va n belangrijke winsten deaandacht van kapitaalkrachtige investeerders trok. Zodoende ontstonden e r talrijkenaamloze maatschappijen die de stadstramwegen gingen uitbaten.

In d e stad Antwerpen e n voorsteden, waren h e t paardetrams d i e d e dienstenverzekerden. De N.M.V.B. ( Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen ) mocht methaar stoomtrams rijden to t o p d e Paardenmarkt, doch toen deze Maatschappijvoorstelde om met electrische trams de diensten uit te voeren, kwam het grootste verzetvan het Antwerpse stadsbestuur.

't Bruggeske - Jg 28 - februari 1996 - nr. 1 - p 2

Het duurde bijvoorbeeld nog tot 6 juni 1908 vooraleer de paardetram werd afgeschafttussen Antwerpen en Merksem - Oude Bareel.

Voor de toenmalige machinisten van de stoomtrams zal het wel geen pretje geweestzijn om achter een paardetram met zijn slakkegangetje te rijden.

Voor de eigenlijke buurtspoorwegen was er vanwege het privaat initiatief zogoed alsgeen belangstelling. E r waren nochtans lijnen d ie voldoende opbrengsten i n he tvooruitzicht stelden om het privaat initiatief aan te lokken, maar tevens waren er ookeen groot aantal lijnen, wel vatbaar voor tramverkeer, maar weinig intressant voordatzelfde privaat initiatief omdat de voorziene winsten te gering werden geacht.

Op 28 januari 1881 werd een "commissie, belast met de studie der middelen om hetland buurtspoorwegen te bezorgen" opgericht. Deze commissie kwam tot het besluitdat, om het doel van de wetgever van 1875 te bereiken, men een beroep diende tedoen op de openbare machten, zonder een particuliere deelneming uit te sluiten. Degemeenten, de provincies en de staat waren dan ook de aangewezen organen om ditbelangrijke werk tot een goede uitvoering te brengen. Tevens werd er besloten, dat omde afgelegen gebieden nuttig te kunnen bedienen, de uitbating economisch en met eenbeleid van lage tarieven diende te gebeuren.

, C appel l en Antwerrscherk ItetnwegChat.* d ' Anv er s

Een zicht op de vooroorlogse Antwerpsesteenweg. Nu niet meer voorstelbaar.

Voor een groot deel rekening houdende met de aanbevelingen van deze commissiewerd op 28 mei 1884 de wet to t oprichting van d e 'Nationale Maatschappij vanBuurtspoorwegen' (afgekort N.M.V.B) goedgekeurd. Uiteindelijk kon d e N.M.V.B.definitief van start gaan na de goedkeuring van een wet van 24 juni 1885. V e l egemeentebesturen hadden dadelijk grote belangstelling v o o r een tramlijn door hungemeente, daardoor kwam er vrij snel een uitgebreid net van buurtspoorwegen tot standin gans het land.


De N.M.V.B. legde d e lijnen aan en droeg d e uitbating over aan d e pachtendemaatschappijen. Z o ontstonden e r i n d e provincie Antwerpen v i e r pachtendemaatschappijen waarvan de 'Tramway d'Anversl op 21 december 1886 werd opgericht.Het is deze maatschappij, die tot aan de overname door de N.M.V.B op 1 januari 1921,als 'S.A. Les Vi9inaux Anversois' onze streken met haar tramdiensten zal doorkruisen.

Zoals bij de 'grote spoorwegen' werd er gereden met stoomlocomotieven, zij het dat despoorbreedte en de omvang van het rollend materieel anders (kleiner) waren. Ook werder bij de buurtspoorwegen sneller in overweging genomen om de uitbating electrisch telaten gebeuren. D e tramlijnen werden grotendeels enkelsporig aangelegd met o pverschillende plaatsen dubbelsporige gedeelten om de kruising van de trams mogelijkte maken. In onze gemeente waren er kruisingen mogelijk te Putte grens(eindpunt vande tramlijn), aan de Galgenstraat, aan de kerk van 0 .L .V van Vrede, aan het Kon.Atheneum, aan het voormalig gemeentehuis, aan de spooroverweg en aan Hoogboom-Kruis. Bij de aanleg van het tramlijngedeelte Hoevenen - Kapellen werd ter hoogte vande Zandstraat tevens een kruisingsplaats voorzien.

De buurttram in Kapellen.

Paard en kar samen met de tram in de Dorpsstraat.

In tegenstelling tot onze buurgemeenten Brasschaat (1887), Ekeren (1887 en 1911),Hoevenen (1887) en Stabroek (1887) bleef Kapellen vri j lang verstoken van enigtramverkeer.De dichtsbijzijnde mogelijkheid om met de buurttram ook 1 boerentram 1 genoemd (ditom deze te onderscheiden van de stadstram) te reizen voor de Kapellenaren was heteindpunt v a n d e 'R o d e t r a m ' a a n h e t Hoogboom-Kruis c l .w .z a a n d eHoogboomsteenweg. (Tot 31 -12-1 982 behoorden de wijken Hoogboom en Zilverenhoektot de gemeente Ekeren)Deze tramlijn sloot aan te Merksem 'Kleine Bareel' bij de lijn Antwerpen-Brasschaat. Denieuwe tramlijn werd van bij het begin uitgerust voor de dienst in electrische tractie enin gebruik genomen op 5 augustus 1911. De uitbating gebeurde door de 'MaatschappijS.A. Les Viginaux Anversois' voor rekening van d e 'Nationale Maatschappij vanBuurtspoorwegen1.


De trams die werden ingezet op de lijn tot het Hoogboom-Kruis, werden gebouwd doorde 'Compagnie Générale d e s Tramways d'Anversl i n h e t gewoon Vlaams d elstadstrammaatschappiy in opdracht van 'Les Viginaux Anversois'. De rijtuigen warenkarmijnrood geschilderd en werden daarom in de volksmond al vlug de 'rode tram'genoemd.

De toenmalige tramreizigers kregen met deze 'rode tram' een confortabel voertuig omhun verplaatsingen te doen. Er was een l e klasseafdeling met zitplaatsen voor 10personen en een 2e klasseafdeling met 22 zitplaatsen, bovendien waren er dan nog 16staanplaatsen.

48 ppel ic At-,p,kTrpsclwn

Vier vervoerswitzen op één foto. Waarvan de man met de "triporteur"nu zeker de aandacht zou trekken.

De stroomafname van de 'bovenleiding' gebeurde met een soort stok of stang (trolley)waaraan een klein wieltje bevestigd was en waartussen de 'bovenleiding' liep. Hetgeheel werd door een veer tegen de 'bovenleiding' gehouden.Telkenmale de tram aan een eindpunt was toegekomen diende de "wattman" bij middelvan een koord een zwaaibeweging te maken met deze stok of stang zodat deze in degoede rijrichting kwam te staan. Door de technische vooruitgang kon nadien d estroomafname gedaan worden me t een 'stroomafnemer' voorzien van een breedsleepstuk en kon het primitieve 'draaien' achterwege blijven.

Een aantal tramlijnen in de provincie Antwerpen hadden een spoorbreedte van 1,067 m(dit is het 1/1000 ste deel van een 1 werst 1 of Russische mijl). Deze spoorbreedte wasoorspronkelijk aangenomen o m o p verscheidene plaatsen grensoverschrijdendetramverbindingen met het Nederlandse buurtspoorwegnet mogelijk te maken ( vooronze streken was dat te Zandvliet en Wuustwezel).

Op 7 januari 1919 werd door de N.M.V.B. evenwel besloten om de tramlijnen met 1,067m spoorbreedte (ook Hollands spoor genoemd) om te bouwen voor het bénmeterspoor.

5

Chal•;$$&


PUTTE-GRENS

HOEVENEN

1 - Voormalig gemeentehuis, thans Politie-centrum,2 - Station Kapellen.3 - Militair station (afgebroken zomer 1995).

nCDCD

Ti

••

•• KAP E LLE N

• o• ° - ,-c• u

,d)•

0 • 20 0 ), •

0 9 )6 , •

0 c)c?1 •Se, \De '2'2'• •

El

0 \ ' \ C ' e \ I - . \ 1* •0 • Q ,( 3

,140 S e , 1 , 1, c0 e ; .\ '' z 'cn \ ! e

e s0 c , s000 Ç ç \ e

0 - I • o • \ ' ʻ' z \ ) \ ( »0 0 0 ,

s , •S ' t>

0 0 A - (0 t - ( ,

-K00000000

0 0 0 Tramlijn Antwerpen - Ekeren - Hoevenen - Stabroek - Lillo, in dienst sedert 1887.

4( 4( -0( Tr a ml i jn K le in e Bareel - Hoogboom Kruis, op 5 augustus 1911 in dienst genomen.

•.z - 4 - 4 Uitbreiding Hoogboom Kruis tot aan de • Llzerenweg , in dienst op 31 juli 1927.

• • • Uitbreiding ' Lizerenweg ' tot Putte-grens, in dienst op 1 december 1928.

A A A Tramlijngedeelte in gebruik genomen op 1 maart 1934 om het kruisen van de' ijzerenweg ' ongedaan te maken.

De t w i r l-t r a m

biKapellen,

(...• ( 2 . )

• oCt•

• o• o Q.

• o

• 1- '?

• 0 -c) ' T• od) : - z - . ,• o , ʻ..

• T:.;)

• 0 - o )Q.o

o&s.

o

•e,4Z• N ç

• * \

6

HOOGBOOM - KRUIS

DOMA - 1995


Tramnostalgle aan het H o o g b o w n -K r u i s .

7 - 8't Bruggeske - Jg 28 - februari 1996 - nr. 1 - p 7 - 8

Zodoende werden deze tramlijnen '6énvormig' met de andere tramlijnen in ons land, watde uitwisseling van rollend materiaal mogelijk maakte.

Dat het Kapelse gemeentebestuur te vinden was voor een tramlijn door onze gemeenteblijkt uit het verslag van de gemeenteraad van 12 januari 1909 waar bij de besprekingvan het ontwerp van een tramlijn Kleine Bareel - Hoogboom Kruis door de raad werdvoorgesteld de tramlijn door te trekken tot aan de 1,1zerenweg.

In 1913 was er nog even spraak geweest over het verlengen van de tramlijn HoogboomKruis tot Putte - grens maar het beheer der kizerenwegen verzette zich hevig tegen ditvoorstel. Tijdens de bezetting, tengevolge van wereldoorlog 1914-1918, werd eenzelfdevoorstel gedaan door de Duitse overheid, doch de gemeente en het beheer van detrammaatschappij hebben van di t verzoek afgezien om de vervoermiddelen van debezetter niet in de hand te werken.

De aanleg van de tramsporen in de wijk Putte. Bemerk links devoormalige pastorij welke bij het begin van WO 2 werd vernield.

Uiteindelijk z a l h e t n o g t o t 1 9 october 1923 du ren vooraleer h e t Kapelsegemeentebestuur de formele toezegging van de NINO/ B. bekwam in verband met deverlenging van de tramlijn Hoogboom Kruis tot Putte - grens. Het eerste gevolg vandeze overeenkomst was het verlengen en in gebruik nemen van deze tramlijn tot aan deLizerenweg op 31 juli 1927. Tenslotte werd dan met een gelijkgrondse kruising van de'grote spoorweg' het vak Kapellen kizerenweg tot Putte - grens op 1 december 1928 indienst genomen.

De internationale spoorweglijn Antwerpen-Amsterdam vormde echter een fameusehinderpaal voor een vlot verloop van de tramdiensten. De trams stonden dagelijks somstot 45 minuten voor een gesloten overweg. Dit maakte een regelmatige tramdienst zogoed als onmogelijk, daarom werd de tramdienst van Kapellen-centrum naar Putte-grens afgeschaft. De privé autobusfirma "Lux" uit Lier nam dan het reizigersvervoer totPutte-grens over.


De bewoners van de wijk Putte namen geen genoegen met het afschaffen van detramdiensten naar hun wijk en maakten dat bekend aan de toenmalige overheid bijmiddel van een petitie waarin zij de terugkeer van de tram naar hun wijk vroegen.

Uiteindelijk werd er een baanvak Hoevenen-Kapellen centrum, dat aansloot bij de lijnAntwerpen-Ekeren-Hoevenen-Stabroek-Lillo (lijn 75) aangelegd en in gebruik genomenop 1 maart 1934. Oo k werd e r een "onderstation" gebouwd op de hoek van deSevenhanslei e n d e Hoevensebaan o m d e "bovenleidingen" v a n e e n gel i jk-stroomspanning van 550 Volt te voorzien. H e t tramlijngedeelte tussen de Uzerenwegen Kapellen-Centrum werd afgeschaft op 31 augustus 1936.

De tramlijn 65 had dan als eindpunt de spooroverweg aan de Antwerpsesteenweg. Dithad tot gevolg dat tramreizigers uit Putte die bijvoorbeeld in Ekeren-Donk moesten zijn,een flinke wandeling te doen hadden van het centrum tot aan de spooroverweg. Ve levan onze lezers weten zeker nog da t de tramsporen tussen he t centrum en d espoorweg pas werden uitgebroken bij de vernieuwing van de Antwerpsesteenweg in dejaren tachtig.

De tramlijn via de Hoevensebaan.

Tengevolge van de oorlogsomstandigheden reden er geen trams van 15 mei 1940 toteinde juni 1940. Nadat de toestand een beetje 'normaal' kon genoemd worden in dezeoorlogsperiode (1940 - 1945), trachtte d e N.M.V.B, n a h e t herstellen van haarspoorlijnen en het rollend materiaal een zo goed mogelijke dienstverlening te brengennaar de bevolking.

Doordat de Belgische legeroverheden en nadien de Duitse bezetter zo goed als allelijnbussen h a d d e n opgee ist, d i e n d e d e N .M .V . B. noodgedwongen h a a rstoomtramlocomotieven die 'reserve' stonden terug dienstvaardig te maken. Zelfs de' b l a u w-c r e m e t r ek k er s van de g oe de re nt ra ms werden ingezet om de reizigers zij het

dan wel 'staande' te vervoeren.Zo hebben er dan ook 'onofficieel' een drietal dagen stoomtramlocomotieven dienstengedaan op de 'electrische lijn' naar Kapellen.


De tramlijn Antwerpen-Putte grens via Hoevenen kreeg het lijnnummer 72, tevens redener trams met lijnnummer 71 e n 71 doorstreept tot aan het gemeentehuis (thans hetpolitie-centrum)

Tram 72 was gekend als de ismokkeltramt. Na de Tweede Wereldoorlog werd dezetram d a n o o k d o o r ve l e smokkelaars u i t Antwerpen e n omgeving duchtiggebruikt(misbruikt?) voor hun 1h a n d e l ' . I n d e j a r e n v i j f t i g b e d r o eg h e t p r i j s v er s c h i l t u ss e n

1 kg Hollandse en Belgische boter ongeveer 60 à 70 BF. Zo kon het gebeuren datsmokkelaars in Putte met zware zakken met boter op de tram kwamen gestapt, en dezezakken bij voorkeur onder de zitbanken van de meereizende scholieren plaatsten, totmen dan aan de doeane-controlepost bij de 1B l o k s k e n s w e g1 k w a m e n d e d o e a n i e r s d e

zakken met boter vanonder de banken haalden en dan laconiek aan de scholier die bijmanier van spreken 'boven' op de boter zat en die de zak amper kon opheffen vroegenof die van hem was. Na ontkenning door de aangesprokene, werd de zak in de hoogtegehouden en vroeg de doeanier: "Is deze zak van iemand?" Waarop een algemenestilte volgde (o f kon men het knarsetanden van de smokkelaars horen ? ) en d edoeaniers met hun 'buit' de tram verlieten.

Tram c (Capp&len) aan de grens te Putte.

•1

Ook gebeurde de doeane-controle soms reeds aan 'Toon Sik' d.w.z. aan het kruispuntnaar Stabroek en Kalmthout. A l s d e smokkelaars van verre reeds zagen da t dedoeaniers de straat overgingen om de aankomende tram te controleren, gooiden ze hunboter naar buiten op het voetpad. Zo kon het gebeuren dat menige 10 à 12 jarige (toenkon men nog op straat spelen) thuis kwam met 'gevonden' boter. Na ondervraging vanhun spruiten begrepen de ouders al snel hoe dat 'vinden' in zijn werk ging.

De doeaniers trachten te misleiden was ook een 'sport' bij de smokkelaars. Tijdens derit van de grens tot aan 'Toon Sik' vroegen de smokkelaars de medereizigers zich tebukken tot onder de vensters,... en de doeaniers ziende dat er zogezegd geen reizigersop de tram waren, gaven dan aan de 'wattman' teken om verder te rijden. Dit spelletjeduurde zolang tot één van de medereizigers zich te vroeg oprichtte.


lets speciaals was dan weer de 'trukl met de buitendeuren van de tram. D e tramkomende van de grens reed links van de rijweg. De smokkelaars hielden in het oog ofde doeaniers de rijweg reeds waren overgestoken, was dit het geval, d a n werden meteen haak de zakken met boter aan de handgreep van de tramdeur( toen waren het nogschuifdeuren) gehangen zodat de 'hete waar' langs de kant van de rijweg 1b u i t e n b o o r d1hing. Zulke controles leverden natuurlijk niets op. D e doeaniers bleven meestalwachten to t d e tram vertrokken w a s alvorens terug d e baan ove r t e steken.Ondertussen hadden de smokkelaars in de wegrijdende tram hun zakken met boterterug 'binnenboord gehaald. Deze misleiding ging goed, totdat er op een dag toevalligtwee doeane-patrouilles op pad waren, toen was het ook met deze 'truk1 g e d a a n .Door de geleidelijke uitbreiding van het wegverkeer na de Eerste Wereldoorlog kreegde N.M.V.B. o o k n o g d e concurrentie t e verwerken v a n privaat ingerichteautobusdiensten. Deze private uitbaters schroomden zich n iet, zij kozen die dienstenuit die voor hen financieel het gunstigste waren. Zo kon het dan ook gebeuren dat dezeautobussen op vele plaatsen zo goed als gelijke reiswegen gebruikten als de trams. Optermijn had dit dan ook zijn weerslag voor de N.M.V.B. die haar inkomsten gevoelig zagdalen.

Ook in onze gemeente heeft men vele jaren van deze 'uitgebreide' dienstverleninggebruik kunnen maken. Het was de autobusfirma "Lux" uit Lier die onder andere deautobuslijn Antwerpen-Kapellen-Putte uitbaatte.Daar het naast elkaar rijden van tram en bus over nagenoeg dezelfde reisweg een nietvol te houden zaak was. werden de vergunningen van de particuliere maatschappijenna een tiental jaren niet meer verlengd.

Een lijnbus van de firma 'Lux' en de tram naast elkaar op de Antwerpsesteenweg.

Door de enorme uitbreiding van het private vervoer na de Tweede Wereldoorlog was deN.M.V.B. genoodzaakt haar tramlijnen in de loop van de zestiger jaren, af te bouwen ente vervangen door autobussen.


De tramdiensten op het vak Kapellen Pu t te grens werden afgeschaft op 27 mei 1961.Het vak Hoevenen-Kapellen op 2 april 1966 en de lijn 65 tenslotte op 27 mei 1967.

Bibliografie:

13

Tramhalte aan de Hoogboomsteenweg / Vloeiende Bemerk tevens linksde nog bestaande toegangspoort naar het voormalige domein ' Heidelust

Sedert 1 januari 1991 zi jn de Vlaamse tak van de buurtspoorwegen (1\1.M.V.B.), deMaatschappij voor Intercommunaal vervoer in Antwerpen (MIVA) en de Maatschappijvoor Intercommunaal vervooer in Gent (MIVG) samengevoegd onder de naam 'De Lijn

De Kapellenaren kunnen thans gebruik maken van volgende busdiensten van 'De Lijn':Dienst 65, van Putte-grens of Kapellen-centum naar Antwerpen via Ekeren-Donk.Dienst 67, van de lijnbusdlenst Antwerpen Essen via Ekeren-Donk.Dienst 71, Kapellen-centrum naar Antwerpen via Hoevenen en Ekeren.Dienst 72, van Putte-grens naar Antwerpen via Hoevenen en Ekeren.Dienst 73, van de lijnbusdienst Antwerpen Brasschaat via Hoogboom,

Zilverenhoek, Mariaburg, Ekeren en Merksem.

BALBAERT R & ROELANDS R Brochure Open Monumentendag 1993.- DAMBLY PHIL Onz e onvergetelijke stomers - Brussel 1968- DE SPYKER Jaarboek 1994 blz 20 - 22, Essen 1994,- GROTE WINKLER PRINS 7e DRUK D eel 6 blz 404. Deel 14 biz 472.- NEYENS JOS : De Buurtspoorvvegen in de provincie Antwerpen - Van In, Lier 1969,- PRIMS FLORIS Antwerpiensa, 1932-TIJDSCHRIFT : Openbaar Kunstbezit 1980, biz 83 t.em 120,- UITGEVERIJ DE VLIJT Antwerpen op her spoor Antwerpen 1986.- VERSLAGEN GEMEENTERAAD KAPELLEN r Gemeentelijk Archief.- VOET E Geschiedenis van Kapellen - Van den Bogaerd & Cuypers, Putte-Kapellen 1939- VONCK L : Geschiedkundige wandelingen door Sint - Maria burg - Druk J. Van Wesenbeeck. Ste Mariaburg 1936.

Samengesteld door Mardon.


JAARVERGADERING

MET FEESTMENU•

Het bestuur van Hoghescote heeft hetgenoegen om alle leden uit te nodigen

op vrijdag 1 maart te 20uur

in het hotel -restaurant

DE DRAAK

Hoevensebaan, 3, Kapellen

voor een feestelijke jaarvergadering.

Wij bieden U aan:

* aperitief bij het binnenkomen

* gestoomde zalm* tomaat met garnaal* kip met vers fruit* palet van patéts* rosbief en gebraad* warme beenhesp* verschillende soorten aardappelen* uitgebreid groentengarnituur* de nodige sausjes

* heerlijke rijstpap als dessert


Als tussendoortje lezen wij U nog een kort jaarverslagen geven wij U een inzicht in de financiële toestandvan onze vereniging.

Een korte gezellige kwis onder de leiding van onzefeestbestuurder Jack geeft U de gelegenheid omprachtige prijzen te winnen.

Dit alles voor slechts 500 BF per persoon.

Hoe kunt U inschrijven:

15

1. ofwel het juiste bedrag storten op de rekeningnummer 001-2573117-74 van Hoghescote metde vermelding "jaarvergadering" en dit uiterlijkop 20 februari 1996,

2. ofwel ten laatste op 25 februari bij de voorzitterRoger Balbaert, Parkweg, 2 Kapellen, t e l e f o o nnummer 664.57.22


l k d l i n e m m e r t i b e m t a a k t i

M d l a g e l t l e r t

Wij danken de vele trouwe leden welke hun lidgeld voor het jaar 1996 reeds betaaldhebben.

De lijst van de ereleden zullen wij publiceren in het volgende nummer van itBruggeske.

Wij vestigen graag uw aandacht op de volgende punten:

1. wij ontvingen een storting van 350 BF zonder vermelding van de naam van deopdrachtgever. Indien U denkt dat U in di t geval bent kunt U altijd contactopnemen met Roger Balbaert, tel. 664.57.22.

2. wij hebben zoveel mogelijk getracht om uw naam en adres juist weer te geven opde kleefetiket op de voorkant van uw boekje.Indien LT wenst dat wij hieraan een verandering aanbrengen mag U ons altijd con-tacteren.

3. Voor de leden van wie het lidgeld reeds ontvangen hebben geven wij U hiernauw lidkaart

4. Voor hen die misschien nog vergeten zijn om hun lidgeld te storten geven wijhierbij een nieuw stortingsformulier.

16 't Bruggeske - Jg 28 - februari 1996 - nr. 1 - p 16

HOGHESCOTE

De "Culturele Kring van Kapellen" werd opgericht in 1969. In 1984 werd doorhet bestuur beslist om voor de vereniging een meer typische Kapelse bena-ming te zoeken en de keuze viel op....HOGHESCOTE.

Graag geven wij een woordje uitleg bij deze misschien eigenaardige naam.

De oorspronkelijke benaming van onze gemeente was niet Kapellen, nochCappellen, zoals 60 jaar geleden onze gemeenschap heette, doch Hoghescote,d.w.z. "hoge schutting".

Deze aanduiding wijst er op dat in de vroege middeleeuwen het toenmaligecentrum van onze gemeente,n1. de "Kapel van St. Jacob in den Hoghescote",gelegen was op een lichte verhevenheid, zodat deze kapel en de er omstaandehutten niet konden overspoeld worden door het scheldewater, zoals dit regel-matig wel het geval was met de ons omliggende gemeenten.

Bij nazicht van de militaire stafkaarten van onze streek zien wij inderdaad dathet centrum van Kapellen gelegen is op een hoogte variërend tussen 8 en 9meter boven de zeespiegel en dit in tegenstelling met de 4 meter voor deoude kerk van Hoevenen, de 4 meter voor de kerk van Ekeren en de 5 metervoor de kerk van Stabroek.

Het alleroudste geschreven document waarin sprake is van onze gemeente iseen akte van 1277 waardoor Arnold van Leuven en zijn echtgenote, heer envrouw van Breda, hun "tienden" (d.w.z. de opbrengst van de graangewassenen het vee) verkochten aan de abdij van St. Bernaarts.

In deze akte, opgesteld op 15 juni 1277, stond vermeld dat de benden gelegenwaren in de plaats, geheten "HOGHESCOTE" in de parochie van St. Jacobsnabij Ekeren (sitam in loco qui dicitur Hoghescote in parrochia sancti Jacobi,juxta Hekerne).

De benaming Hoghescote was de schriftelijke weergave van een plaatselijkd i a l e c tw-o o r d . H e t i s d us n ie t te v er wo nd er en dat deze weergave regelmatig

op een andere manier neergeschreven werd.


Op 4 juli 1277 schrijft de pastoor van AA/uustwezel een brief naar de bisschopvan Luik met de vraag om de voornoemde verkoop van de benden gelegen in"Hoechscote" goed te keuren.

Op 17 juli 1277 geeft de pastoor van onze parochie, Joarmes, zijn akkoord voorde verkoop van de benden gelegen in "Hogescote".

Voornoemde benaming bleef betrekkelijk lang behouden tot in 1400 de bis-schop van Luik in een akte spreekt van "Hoghenscoet".

In een andere akte van 22 april 1493 is er dan weer sprake van "Hogenschoot",en in een akte van 20 october 1797 lezen wij Cappellen in den "Hooghen-schoodt"

In de officiële documenten wordt echter vanaf de 17e eeuw meer en meer debenaming "Capell" of "Cappelen" gebruikt en v i e l de oorspronkelijke be-naming Hoghescote in onbruik.

Wanneer onze gemeente in 1801 zelfstandig wordt, krijgt zij de naam van"Cappellen", later, doch dan zijn wij reeds. in de 20e eeuw, de ons meerbekende naam "Kapellen".

De oorspronkelijke benaming van .onze gemeente is niet volledig uit hetdorpsleven verbannen geworden. De wandelweg gelegen tussen de Ph.Spethstraat en de Kalmthoutsesteenweg heet "Hogeschootlaan".

Gezien het bestuur van een heemkundige kring altijd een brug wil slaantussen het verleden en het heden vonden wij het toen ook niet meer dannormaal dat onze vereniging sinds 1984 teruggreep naar de aloude benaming"Hoghescote".

18

Roger Balbaert


r r w ] E I , I N c I D c D I Z1=,4 E P 1 D r Z

Va nda a g b e s t a a t P u t t e u i t é é n , b i j n a v i e r k i l o m e t e r l a n g l i n t -bouw l a n g s h e e n d e v e r b i n d i n g s b a a n A n t w e r p e n - B e r g e n o p Zoom .B u i t e n e n k e l e g r e n s b e p a l e n d e d w a r s s t r a t e n e n v e r b i n d i n g s w e g e na l s d a a r z i j n : W a t e r s t r a a t , D r i e h o e k , K l i n k a a r d s t r a a t , L e e m p a d(nu A . C . S w i n n e s s t r a a t ) e n G r e n s s t r a a t , v i n d t j e e r v e r s c h e i -dene t u i n - e n v i l l a w i j k e n , a l s o o k d e k a s t e l e n R a v e n h o f e n H o fv a n B i a r t , d i e h e t g e h e e l e e n w e l v a r e n d e n v r i e n d e l i j k a a n z i e nge v e n.

- o t i k p , •,0 . 0 • 0 4 •g 4 v p o nt r,,- -

Op h e t e e r s t e z i c h t i s P u t t e é é n e n k e l e g e s l o t e n v o l k s g e m e e n -s c ha p. I n w e r k e l i j k h e i d i s h e t e e n g e s c h e u r d e n v e r d e e l d d o r p .He t b e s t a a t n a m e l i j k u i t d r i e a f z o n d e r l i j k e d e l e n : P u t t e -K a p e l l e n , P u t t e - S t a b r o e k e n P u t t e - N o o r d B r a b a n t .

I e d e r e e n w e e t n a t u u r l i j k d a t B a a r l e - H e r t o g n o g v e e l m e e r v e r -d e e l d i s . D i t d o r p b e s t a a t m a a r l i e f s t u i t v i e r e n d e r t i g e n c l a -v e s , i n g e p l a n t i n B a a r l e - N a s s a u o p N e d e r l a n d s g r o n d g e b i e d .

I n 1 8 2 8 h e b b e n d e p r o v i n c i e r a d e n v a n A n t w e r p e n e n N o o r d - B r a -b a n t , n a h e e l v e e l p a l a b e r e n , e e n c o m p r o m i s w i l l e n s l u i t e n o mB a a r l e - H e r t o g i n z i j n g e h e e l a f t e s t a a n a a n N e d e r l a n d i n r u i lv o o r P u t t e - N e d e r l a n d v o o r B e l g i ë .


D i t v r o m e v o o r n e m e n i s e c h t e r v e r l o r e n g e g a a n i n d e v i j a n d e -l i j k h e d e n v a n 1 8 3 0 - 1 8 3 9 e n b i j h e t a f p a l e n v a n d e g r e n z e n i n1843 i s e r z e l f s n i e t m e e r o v e r g e s p r o k e n .

De o u d e v e r b i n d i n g s w e g A n t w e r p e n - B e r g e n o p Z o o m , v o o r h i j i n1760 r e c h t g e t r o k k e n w e r d , l i e p t e P u t t e v a n N o o r d n a a r Z u i dd o o rh e e n d e E r b r a n d - , d e L e p e l - e n d e O u d e E r t b r a n d s t r a a t n a a rh e t G a l g e v e l d e n d a n v e r d e r n a a r K a p e l l e n , w a a r n o g a l t i j d d eO u d e b e rg se b a a n b e s t a a t .Aan d e w e s t z i j d e v a n d e b a a n i s P u t t e - S t a b r o e k g e l e g e n , a a n d eo o s t z i j d e P u t t e - K a p e l l e n o f h e t o u d e g e h u c h t E r t b r a n d .

I n 1 6 4 8 , b i j d e e e r s t e s c h e i d i n g d e r N e d e r l a n d e n , k w a m e r e e ns c h e i d i n g s l i j n b i j : v a n o o s t n a a r w e s t d i t m a a l , l a n g s h e e n d eG r e n s s t r a a t e n d e A . G . S w i n n e s s t r a a t . A a n d e n o o r d z i j d e l i g tH o l l a n d s - P u t t e o f P u t t e - N o o r d B r a b a n t e n a a n d e z u i d z i j d e B e l -g i s c h - P u t t e , v e r d e e l d o n d e r K a p e l l e n e n S t a b r o e k .Eén n e d e r z e t t i n g d u s , v e r d e e l d o n d e r t w e e v e r s c h i l l e n d e s t a t e nen d r i e v e r s c h i l l e n d e g e me e n t e n .

N i e t t e g e n s t a a n d e d e z e g r o n d i g e v e r d e l i n g , k a n me n z o n d e r o v e r -d r i j v e n s t e l l e n d a t e r t e P u t t e e e n g r o t e e e n h e i d b e s t a a t .

De z o n d a g n a 9 o c t o b e r ( H . D i o n y s i u s ) w o r d t t e P u t t e k e r m i sg e v i e r d .P u t t e - k e r m i s m e t z i j n j a a r m a r k t e n z i j n g e re n o mme e rd e w i e l e r -k o e r s ( G r o t e S l u i t i n g s p r i j s ) , m e t z i j n j a n h a g e l e n z i j n w i t t e -k e n s , m e t z i j n Z e e u ws e d r u i v e n e n z i j n g e r o o k t e p a l i n g , m e t

h e t s t a a r t j e v a n d e k e r m i s d a t i n d e v o l k s m o n d n o g a l t i j d" k o e k l o t i n g " h e e t , a l h o e w e l e r a l h e e l l a n g g e e n s p r a k e m e e ri s v a n k o e k .

A l l e s s a m e n e e n g e b e u r t e n i s , d i e p l a a t s g r i j p t o v e r h e t g a n s et e r r i t o r i u m v a n P u t t e e n s i n d s m e n s e n h e u g n i s e e n g r e n s o v e r -s c h r i j d e n d e a a n g e l e g e n h e i d .

Ook i n d e t i j d v a n d e s t r e n g s t e g r e n s f o r m a l i t e i t e n w e r d a l s d a nde g r e n s g e w o o n o p e n g e s t e l d , z o w e l v o o r d e a u t o c h t o n e n a l sv o o r d e d u i z e n d e n b e z o e k e r s , z o w e l i n N e d e r l a n d a l s i n B e l g i ë ,z o we l t e S t a b r o e k a l s t e K a p e l l e n .

Hoe z u l k s m o g e l i j k i s ? W e l , d e p a r o c h i e s v a n H o l l a n d s P u t t een B e l g i s c h P u t t e z i j n t w e e l i n g p a r o c h i e s . D e p a t r o o n h e i l i g eva n b e i d e p a r o c h i e s i s S t . D i o n y s i u s d e M a r t e l a a r , o o k g e n o e mdD i o n y s i u s v a n P a r i j s .H i j l e e f d e i n d e d e r d e e e u w n a C h r i s t u s e n w a s d e e e r s t e b i s -sch o p v a n P a r i j s . N a d e g r o t e c h r i s t e n v e r v o l g i n g i n G a l l i 6v e r s p r e i d d e h i j e r a l s r o n d t r e k k e n d e p r e d i k e r h e t C h r i s t e n d o m .H i j s t i e r f a l s m a r t e l a a r i n h e t j a a r 2 7 2 . Z i j n f e e s t d a g w o r d top 9 o c t o b e r g e v i e r d .

Ma a r e r i s n o g m e e r e e n h e i d t e P u t t e .


V o o r B e l g i s c h - P u t t e i s e r m a a r é é n k e r k , g e l e g e n o p h e t g r o n d -g e b i e d v a n K a p e l l e n , m a a r o o k b e s t e m d v o o r d e i n w o n e r s v a nP u t t e - S t a b r o e k .En t o c h i s e r m a a r é é n k e r k h o f , g e l e g e n o p h e t g r o n d g e b i e dS t a b r o e k e n b e s t e m d v o o r d e a f g e s t o r v e n e n v a n b e i d e g e h u c h t e n .

E r i s o o k m a a r é é n p o s t k a n t o o r , é é n ( t h a n s o p g e h e v e n ) g e m e e n -t e l i j k e j o n g e n s s c h o o l e n é é n v r i j e m e i s j e s s c h o o l ( t h a n s g e -mengd o n d e r w i j s ) .

De l i g g i n g v a n v o o r n o e m d e i n s t e l l i n g e n d o e t e r n i e t t o e . Z ewa re n b e s t e m d v o o r a l l e i n w o n e r s v a n P u t t e .

N i e t t e g e n s t a a n d e d e z e k l a a r b l i j k e l i j k e e e n h e i d i s e r d e s c h e i -d i n g l e v e n s g r o o t I E n d a t s i n d s e e u w e n .Ze i s e e n m a r k a n t f e i t , o v e r g e b l e v e n u i t a c h t e e u w e n s t r e e k g e -s c h i e d e n i s .Deze s t r e e k g e s c h i e d e n i s , d i e d e g e b o o r t e e n d e g r o e i v a n h e td o r p i l l u s t r e e r t w i l i k v e r t e l l e n i n e e n v o l g e n d e a fl e v e r i n g .

21

A.M.JENNES.

LI


11)) =1' YI AC DWG .T N.7/\T 1-1a1 al(Dr'CD/NTIM

E t y m o l o g i s c h g e z i e n i s d e n a a m " E r t b r a n d " g e e n g e m a k k e l i j k ek l u s .

He t a c h t e r v o e g s e l " b r a n d " o f " b r a n t " o f " b r a n d t " v e r w i j s th o o g s t w a a r s c h i j n l i j k n a a r v u u r .

He t v o o r v o e g s e l " e r t " i s m o g e l i j k a f k o m s t i g v a n " a e r t " o f w e l" a a r d e " . M a a r z e k e r i s d a t a l l e m a a l n i e t .

O n d e r d e v o r m " a e r t " o f " a a r t " o f " a a r d " k o m t h e t v o o r i n d ep l a a t s n a me n A a r t s e l a a r , A a r t r i j k e e n i n d e p e r s o o n s n a m e nA e r t s , A e r t s e n , A e r t g e e r t s , A e r t b e l i é n e n V a n A e r d e n .

On d e r d e v o r m " e r t " k o m t h e t v o o r i n d e p l a a t s n a a m E r t v e l d e e ni n d e p e rs o o n s n a me n ( v a n ) E r t b r u g g e e n ( v a n ) E r t b o r n .

E r t v e l d e i s e e n d o r p i n O o s t - V l a a n d e r e n , r e e d s v e r m e l d i n 1 1 6 7a l s d e o o r s p r o n g v a n d e f a m i l i e A r t e v e l d e . V o l g e n s P r o f .A l b e r t C a r n o y z o u d e e t y m o l o g i s c h e b e t e k e n i s e r v a n z i j n :bebouwde a a r d e o f w e l h o e v e ( t e r r e c u l t i v é e ) . E r t v e l d e z o u d u sz i j n : l a p l a i n e p r é s d u c h a mp c u l t i v é .

E r t b r u g g e i s d e n a a m v a n e e n k a s t e e l t e W i j n e g e m . E v e n e e n sv o l g e n s C a r n o y z o u d e b e t e k e n i s z i j n : b r u g v a n a a r d e . O o k w e ld i j k o f r e d e , w a a r k l e i n e r e s c h e p e n k o n d e n a a n l e g g e n .

E r t b o r n : d a a r b o r n e e n v e r b a s t e r d e v o r m i s v a n b r o n ( v g l .b o r n p u t ) z o u d e e t y m o l o g i s c h e b e t e k e n i s h i e r v a n k u n e n n z i j n :b ro n i n d e a a r d e .

V o o r t g a a n d e o p a l d e z e g e g e v e n s , z o u d e n w e v o o r E r t b r a n dku n n e n s t e l l e n : a a r d e d i e b r a n d t . W a t e e n v e r w i j z i n g z o uku n n e n z i j n n a a r d e e e u w e n l a n g e t u r f a f g r a v i n g e n d i e p l a a t sg re p e n o p d e v e e n g r o n d e n l a n g s d e o o s t z i j d e v a n h e t d o r p .

Ma a r d e v o l g e n d e s c h r i j f v o r m e n b e s t o n d e n e v e n e e n s : H e i r b r a n d t ,H e y r b r a n d , H e r e b r a n d ( t ) , e n z . w a t d e m o g e l i j k h e i d o p e n l a a tv o o r e e n n i e u w e u i t l e g ." H e i r " b e t e k e n t l e g e r . A a n g e z i e n d e s t r e e k i n d e g e s c h i e d e n i sv e e l g e l e d e n h e e f t o n d e r d e k r i j g s a v o n t u r e n v a n d e H e r e n e nd i v e r s e m a l e n d o o r b r a n d e n p l u n d e r i n g g e t r o f f e n w e r d , z o u d enaam o o k w e l e e n s h i e r n a a r k u n n e n v e r w i j z e n .A l h o e w e l d e z e v e r k l a r i n g , e e r l i j k g e z e g d , w e i n i g h o u v a s t b i e d ten o mz e g g e n s g e e n v a s t e a a n k n o p i n g s p u n t e n h e e f t .

Ten s l o t t e i s e r n o g e e n d e r d e m o g e l i j k h e i d , g e b r a c h t d o o rd e z e l f d e p r o f e s s o r A l b e r t C a r n o y i n z i j n b o e k : " O r i g i n e d e snoms d e s co mmu n e s d e B e l g i q u e " .

H i j b e s p r e e k t d e n a a m O o r d e r e n a l s v o l g t :


O o rd + e r e ( e r e o f h e r e w a s h e t z e l f d e ) ." e r e " s i g n i fi e : t e r r e e n c o i n , b o u t s d e t e r r e . . . : e e n s t u kl a n d d u s i n e e n h o e k ( v v a n d e h e e r l i j k h e i d ) g e l e g e n .En v o o r . . ." ( g ) e e r : t e r r e e n é p é e , e n p o i n t e . E e n s t u k l a n d , a f g e z o n d e r di n e e n h o e k ( v a n d e H e e r l i j k h e i d E k e r e n ) g e l e g e n e n l a n g e ns ma l v a n v o r m .

ku n n e n w i jme ld e n :

de h i e r n a v e r m e l d e s c h r i j f w i j z e n v a n E r t b r a n d v e r -

R . A . A . E k. 3 3 2 : d . d . 4 . 6 . 1 6 7 0 : " i n d e n E e r t b r a n t " r e s s o r tH e e r l i j k h e i d E t t e n h o v e n " .

R . A . A . E k. 2 0 0 : j a a r 1 6 5 7 : " d e n E r t b r a n d t " .R . A . A . E k. 2 7 9 : d . d . 1 0 . 9 . 1 7 2 7 : " e e n h e r b e r g i n d e n H e r b r a n d " .1 7 4 8 : P. S t i j n e n : " S t r a e t e n a e r d e n A e r t b r a n t " .R . A . A . E k. 2 6 2 : d . d . 2 1 . 3 . 1 7 1 8 : " s t e d e i n E e r d b r a n d t " .R . A . A . E k. 4 1 8 : d . d . 2 9 . 7 . 1 7 1 6 : " h u i s i n d e n E e r t b r a n d t " .R . A . A . Ek. 2 7 8 : d . d . 9 . 5 . 1 7 1 6 : " d e H e i r d t b r a n t s c h e S t r a e t eR . A . A . Ek. 5 0 3 : d . d . 1 8 . 3 . 1 7 1 6 : " h o e v e i n E e r d t b r a n d t " .

A . M. J e n n e s .

Deze b e s c h r i j v i n g k l o p t d u s w e l v o o r E r t b r a n d , a l s j e d e k a a r tva n d e H e e r l i j k h e i d E k e r e n b e k i j k t .

L e t w e l , d i t z i j n s l e c h t s g i s s i n g e n . I k b e n a l l e s z i n s g e e nt a a l k u n d i g e e n e e n s l u i t e n d e v e r k l a r i n g , d i e z e k e r h e i d g e e f t ,h e b i k n o g n i e t g e v o n d e n .

B i j n a z i c h t v a n e n k e l e s t e e k k a a r t e n u i t h e t f o n d s V . W a u t e r s

Verzamel ing van dokumentatie voor het archiefvan de heemkring Hoghescote!!!

Geef ons een seintje en wij komen even langs.

Bij voorbaat hartelijk dank! Dank zij uw medewerking en steunkunnen wij ons archief over Kapellen verder uitbreiden

23

Alle dokumentatie over Kapellen is welkom!Wij denken aan foto's, doodsprentjes, doodsbrieven, postkaarten, krantenknipsels,

oude menukaarten, geboortekaartjes, oude trouwboekjes, oude notarisakten,huwelijksaankondigingen. oude rekeningen en van Kapelse firma's enz, enz.


VIC WAUTERS0

De man die aan de basis lag van al het opzoekingswerk waardoor wi j nu in demogelijkheid zi jn om te kunnen beschikken over duizenden steekkaarten i.v.m. degeboorten, huwelijken en overlijdens van onze voorouders van de r e en de 18e eeuwwerd geboren te Brasschaat op 11 september 1920.

Na zijn legerdienst trad hij op 1 september1940 in dienst als stagiair bij de administratieder "Registratie en Domeinen", voor de re-gio's Antwerpen. Brecht en Ekeren.

Hij werd nadienij bevorderd to t ontvanger.Zijn loopbaan beëindigde hij als commissarisop het "Comité tot Aankoop van OnroerendeGoederen" te Antwerpen.

Tijdens z i j n ve l e dienstjaren h e e ft h i jduizenden akten ontleed en samengevat enhonderden aangiften van nalatenschap be-hand eld.

Dit verklaart uiteraard waarom hij, bi j zijnlater heemkundig werk, zoveel aandachtheeft besteed aan de juridische overgang vande onroerende goederen, aan de localisabevan de plaatsnamen en aan de geschiedenisvan de betrokken families.

De uitgebreidheid van zijn archief is ook grotendeels te danken aan zijn menigvuldig enlangdurig wetenschappelijk onderzoek opde Rijks- en Stadsarchieven.

Hij was actief als vrij medewerker gedurende meer dan 5 jaar verantwoordelijk voor hetverzorgen van de genealogische en heemkundige tijdschriften op het archief van deV.V.F. in de Wolstraat te Antwerpen.


Aan de U.F.S.A.L. te Brussel en de U.F.S.I.A. in Antwerpen volgende hij menigvuldigecursussen i.v.m. de lokale geschiedenis.

Gezien hij het overgroot gedeelte van zijn leven doorbracht in zijn huidige woonplaatsEkeren, lag het ook voor de hand dat hij aldaar ook aktief was als werkend lid van delokale heemkundige kring. A f en toe publiceerde h i j ook enkele bijdragen i ntijdschriften van plaatselijke heemkringen.

In al zijn artikelen heeft hij steeds getracht om iets origineels te brengen over debetrokken onderwerpen en dit vanuit een brede achtergrond

De laatste jaren ondervond hi j vele moeilijkheden om de archiefdepots te kunnenraadplegen, gezien deze voortdurend met een personeelstekort blijven kampen, en heefthij om die reden zijn activiteiten stopgezet

De heemkundige kring Hoghescote heeft dankbaar gebruikt gemaakt van het aanbodvan de heer V. Wauters om zijn archief over te nemen.

Wij hopen op korte termijn al de informatie van het door ons genoemde "Fonds VicWauters" ter beschikking te kunnen stellen van onze leden en dit binnen het kader vanNDOKA (hierover meer in een ander artikel in dit blad).


I n v e n t a r i s v a n d e h e e m k u n d i g e e n g e n e a l o g i s c h e d o c u m e n t a t i eva n d e o u d e H e e r l i j k h e i d E k e r e n , d . w . z . d e d o r p e n E k e r e n ,K a p e l l e n , H o e v e n e n e n B r a s s c h a a t .

1 . G r o e p I : S t e e k k a a r t e n 4 - m i c r o fi l m s .

1 . 1 . 3 0 b a k j e s : g e z i n s r e c o n s t r u c t i e s m e t e i g e n d o m s o v e r -d r a c h t e n e . a . h e e m k u n d i g e b r o n n e n :* a l f a b e t i s c h o p w i t t e k a a r t e n : i n g e z e t e n e n .

1 . 2 . 2 b a k j e s : i d e m :* a l f a b e t i s c h o p o r a n j e k a a r t e n : n i e t i n g e z e t e n e n .

1 . 3 . 3 b a k j e s : t o p o n y m e n m e t p e r c e e l n u m m e r s e n o v e r g a n g e n :* a l f a b e t i s c h o p r o z e k a a r t e n : d e e l I .

1 . 4 . 4 b a k j e s : p e r c e l e n m e t n u mme r v o l g e n s d e m e e t b o e k e nd e r 1 7 e e n 1 8 e e e u w e n d i t v o o r h e t g e h e l e g e b i e d , z oTen Ho g e a l s v o o r d e P o l d e r .* d e s t r e k e n a l f a b e t i s c h , d e n u mme rs v o l g e n s v o l g o r d e

op r o z e k a a r t e n : d e e l I I .

1 . 5 . 1 b a k j e : h e e m k u n d i g e b r o n n e n :* a l f a b e t i s c h p e r r u b r i e k o p g e l e k a a r t e n .

1 . 6 . 1 b a k j e : v o l k s t e l l i n g e n :* v o l k s t e l l i n g E k e r e n 1 6 9 3 : g e l e k a a r t e n ,* v o l k s t e l l i n g E k e r e n 1 7 5 5 : o r a n j e k a a r t e n .

1 . 7 . 1 b a k j e : h u w e l i j k e K a p e l l e n 1 7 e e n 1 8 e e e u w .* a l f a b e t i s c h o p n a a m v a n d e v r o u w : g e l e k a a r t e n .

1 . 8 . 3 d o z e n : d o p e n K a p e l l e n 1 7 e e n 1 8 e e e u w .* a l f a b e t i s c h p e r g e z i n : o n g e l i j n d e o r a n j e k a a r t e n .

1 . 9 . 2 / 3 v a n d o o s : E k e r e n t i j d e n s d e F r a n s e t i j d .* g e b o o r t e n e n g e h e i m e d o p e n 1 7 9 7 - 1 7 9 8 : v o l g e n s d a t u m

op g e l e k a a r t e n ,* o f fi c i ë l e d o p e n 1 7 9 7 - 1 8 0 1 : a l f a b e t i s c h o p g e l e e n

o r a n j e k a a r t e n ,* g e b o o r t e n 1 7 9 7 : a l f a b e t i s c h o p w i t t e k a a r t e n .

1 / 3 v a n d o o s : 2 m i c r o - fi l m e n v a n d e v o l k s t e l l i n g e n v a nE k e re n 1 7 0 9 e n 1 7 5 5 .


2. G r o e p I I : P a k k e n b l a d e n , k l e i n f o r m a a t .

2 . 1 . 5 p a k k e n h a n d g e s c h r e v e n n o t a ' s :* s a m e n v a t t i n g e n v a n d e a k t e n v a n d e 1 7 e e n 1 8 e e e u w ,

g e b u n d e ld p e r n u mme r v a n h e t R i j k s a r c h i e f A n t w e r p e n ,f o n d s O . G . A . E k e r e n , i n g r o e n e k a f t j e s .

* i n b i j l a g e e e n s c h r i f t m e t d e s t a n d v a n a f h a n d e l i n gop b a s i s v a n d e d e s b e t r e f f e n d e i n v e n t a r i s s e n R . A . A . ,O . G . A . E k e r e n .

2 . 2 . 1 p a k h a n d g e s c h r e v e n n o t a ' s :* s a m e n v a t t i n g v a n d e e l d e r n o t a r i ë l e a k t e n v a n d e

Oude H e e r l i j k h e i d E k e r e n t i j d e n s d e 1 7 e e n d e 1 8 eeeuw, i n g r o e n e k a f t j e s , p e r n u mme r v a n d e i n v e n t a -r i s v a n h e t R . A . A . N o t a r i a a t .

2 . 3 . 1 p a k h a n d g e s c h r e v e n n o t a ' s :* i n v e n t a r i s s e n a l l e r l e i ,* v a r i a 1 7 e e n 1 8 e e e u w , E k e r e n e n o m l i g g e n d e g e m e e n -

t e n , p e r z a a k i n g r o e n e k a f t j e s .

2 . 4 . 1 p a k f o t o - k o p i e s v a n h a n d g e s c h r e v e n i n v e n t a r i s v a nh e t p r i v a a t a r c h i e f v a n H e n d r i k K a n o r a , i n b r u i n ek a f t .

3 . G r o e p I I I : G e b o n d e n f o t o - k o p i e s v a n d e p a r o c h i e r e g i s t e r sva n 1 6 0 8 - 1 8 3 0 .

3 . 1 . 3 b a n d e n d o p e n S t . L a m b e r t u s E k e r e n : 1 7 e e n 1 8 e e e u w ,3 . 2 . 2 b a n d e n h u w e l i j k e n , i d e m ,3 . 3 . 3 b a n d e n o v e r l i j d e n s , i d e m ,3 . 4 . 2 b a n d e n d o p e n K a p e l l e n S t . J a c o b u s : 1 7 e e n 1 8 e e e u w

me t p l a n v a n d e g e m e e n t e ,3 . 5 . 1 b a n d h u w e l i j k e n K a p e l l e n ,3 . 6 . 1 b a n d o v e r l i j d e n s K a p e l l e n ,3 . 7 . 1 b a n d d o p e n H o e v e n e n : 1 7 e e n 1 8 e e e u w .3 . 8 . 1 b a n d h u w e l i j k e n e n o v e r l i j d e n s H o e v e n e n , m e t p l a n

va n d e g e m e e n t e ,3 . 9 . 2 b a n d e n d o p e n ( p e r g e z i n ) S t a b r o e k : 1 6 1 1 - 1 7 9 7 .

4 . G r o e p I V : l o s s e f o t o - k o p i e s ( g r o o t f o r m a a t ) v a n d e p a r o -c h i e r g i s t e r s e n d e b u r g e r l i j k e s t a n d .

4 . 1 . 1 k a f t E k e r e n S t . L a m b e r t u s F r a n s e T i j d i n 3 b u n d e l s :* g e b o o r t e n ( i n h e t g e h e i m g e d o o p t ) : 1 7 9 7 - 1 8 0 1 ,* o p e n b a r e h e r d o p e n i n 1 8 0 1 v a n d e v o r i g e r e e k s ,* d u b b e l s 1 8 0 1 / 1 8 1 0 - 1 8 1 5 .

4 . 2 . 2 k a f t e n E k e r e n S t . L a m b e r t u s :* g e b o o r t e n ( g e h e i m e d o p e n ? ) : 1 8 0 0 - 1 8 0 6 ,* d o p e n : 1 8 0 7 - 1 8 2 0 .


4 . 3 . 1 k a f t E k e r e n B u r g e r l i j k e S t a n d :* a l f a b e t i s c h e k l a p p e r s o p g e b o o r t e n , h u w e l i j k e n e n

o v e r l i j d e n s : 1 7 9 2 - 1 8 0 2 .

4 . 4 . 1 k a f t S t . J a c o b u s K a p e l l e n :* d o p e n 1 6 0 8 - 1 7 5 0 , m e t a c h t e r a a n d e o n w e t t i g e k i n d e r e n

1 6 9 9 -1 7 4 5 .

4 . 5 . 1 k a f t S t . J a c o b u s K a p e l l e n :* d o p e n 1 8 0 0 - 1 8 2 9 : m e t a c h t e r a a n d e l i j s t v a n a l l e

v o r i g e p a s t o o r s 1 6 0 8 - 1 8 2 9 .

4 . 6 . 1 k a f t S t . J a c o b u s K a p e l l e n :* o v e r l i j d e n s 1 6 9 7 - 1 7 5 0 e n 1 8 0 1 - 1 8 3 1 .

4 . 7 . 1 k a f t 0 . L . V r o u w G e b o o r t e H o e v e n e n :* d o p e n e n o v e r l i j d e n s : 1 7 9 7 - 1 8 2 0 .

4 . 8 . 1 k a f t S t . A n t o n i u s B r a s s c h a a t :* d o p e n : 1 7 9 8 - 1 8 2 0 ,* o v e r l i j d e n s 1 7 9 7 - 1 8 3 1 .

4 . 9 . 1 k a f t S t a b r o e k : k l a p p e r o p n a a m v a n d e v r o u w v a n d eg e z i n n e n d e r 1 7 e e n 1 8 e e e u w .

4 . 1 0 . 1 k a f t E k e r e n : V o l k s t e l l i n g j a a r I V ( z o n d e r K a p e l l e nen H o e v e n e n ) .

5 . G r o e p V : K o p i e ë n v a n h e t M e e t b o e k E k e r e n t e n H o g e 1 7 1 5 .

5 . 1 . E e n k a f t m e t f o t o ' s v a n p l a n s u i t d i t m e e t b o e k , s a m e n -g e vo e g d i n b u n d e l t j e s p e r w i j k , n l . R i j k s a r c h i e f A n t -we rp e n , O . G . A . E k e r e n , n r 1 5 7 , 1 6 6 , 1 6 6 b i s t o t e n m e t1 7 3 .

De k l e e n b e e l d n e g a t i e v e n z i j n b i j g e v o e g d , e v e n a l s e e nf o t o k o p i e v a n d e i n l e i d i n g v a n h e t m e e t b o e k .

5 . 2 . E e n k a f t m e t t e k e n i n g e n o p k a l k v a n v o o r g a a n d e p l a n sme t d e v o o r s t e l l i n g v a n d e p e r c e l e n m e t h u n n u mme r p e rw i j k .

5 . 3 . E e n k a f t m e t k o p i e s v a n v o o rn o e md e t e k e n i n g e n m a a ra a n g e v u l d m e t p e r s o o n l i j k e n o t a ' s ( t o p o n y m e n , o p e e n -v o l g e n d e e i g e n a a r s , e n z . ) e n d i t a l l e s s a me n g e v o e g d i nb u n d e l s p e r w i j k .

6 . G r o e p V I : K o p i e ë n v a n d e P o l d e r k a a r t e n v a n d e 1 7 e e e u w .

6 . 1 . E e n k a f t m e t f o t o k o p i e s b e s t a a n d e u i t 4 b u n d e l s :


* P o l d e r v a n E k e r e n , p l a n s p e r w i j k , m e t u i t t r e k s e lu i t d e l e g g e r v a n 1 6 5 7 .

* P o l d e r v a n M u y s b r o e c k , p l a n s p e r w i j k ( 1 6 6 2 ) ,

* P o l d e r v a n E t t e n h o v e n , p l a n s p e r w i j k ( 1 6 0 4 ) ,

* d e e l v a n d e P o l d e r v a n W i l m a r s d o n k e n M e r x e m ( 1 6 5 7 ) .

6 . 2 . E e n k a f t m e t d u b b e l s v a n v o o r g a a n d e p l a n s v a n d e P o l -d e r v a n E k e r e n m e t p e r s o o n l i j k e a a n t e k e n i n g e n : t o p o n y -men, e i g e n a a r s , e n z .

6 . 3 . E e n k a f t d i t o v o o r d e P o l d e r v a n M u y s b r o e c k m e t p e r -s o o n l i j k e a a n t e k e n i n g e n e n o v e r z i c h t s p l a n .

6 . 4 . E e n k a f t d i t o v o o r d e P o l d e r v a n E t t e n h o v e n , e v e n e e n sme t p e r s o o n l i j k e a a n t e k e n i n g e n e n o v e r z i c h t s p l a n .

7 . G r o e p V I I : P l a n s i n 3 ma p p e n p l u s e e n k o k e r .

7 . 1 . E e n ma p o u d e l a n d k a a r t e n , m e e t p l a n s e n a l l e r l e i p l a n s .

7 . 2 . E e n ma p t o p o g r a fi s c h e p l a n s m e t o . a . 4 F e r r a r i s p l a n n e nen e e n r e p r o d u c t i e v a n h e t p l a n v a n h e t G e m e e n t e k r e -d i e t v a n B e l g i ë , d e e l K a p e l l e n , e v e n a l s B o d e m k a a r t e nva n E k e r e n e n K a p e l l e n m e t d e n o d i g e t o e l i c h t i n g s b r o -c h u r e s .

7 . 3 . E e n ma p r e c e n t e s t a f k a a r t e n .

7 . 4 . e e n k o k e r m e t m e e r d e r e f o t o ' s e n f o t o k o p i e s v a n g e p u -b l i c e e r d e p l a n s i . v . m . d e S l a g v a n E k e r e n 1 7 0 3 .

't Bruggeske is het driemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de heemkring "Iloghescolevan Kapellen.

Verantwoordelijke uitgever: Balbaert Roger - Parkweg 2 - 2950 Kapellen - Tel: 665.57.22.

28e jaargang - nummer 1. 1 februari 1996.


I N D O K A

De besturen va n d e heemkundige kr ingen Hogbescote e n Hobonia(Hoogboom) kwamen tot de volgende vaststellingen:

* jaarlijks komen er vele nieuwe inwoners zich vestigen in Kapellen,• Kapellen heeft heel wat te bieden op toeristisch vlak,* de bevolking studeert langer, heeft meer vrije ti jd en gaat vroeger op

pensioen in vergelijking met vroeger,* sommige overheidsdiensten van het ri jk, het gewest of de provincie wen-

sen geen geldelijke middelen vri j te maken om bepaalde aspecten van betcultuurleven te stimuleren (vb. arcklefwezen, genealogie, enz.),

* de belangstelling voor het verleden van Kapellen is groot (cfr. h e t g o o taantal leden aangesloten bij Hobonia en Hoghescote),• vele leerlingen en studenten krijgen regelmatig als schoolopdracht een

werk te schrijven over een bepaald Kapels aspect.

De besturen van Hobonia en Hoghescote stellen vast dat heel wat vanvoornoemde vragen uiteindelijk bij hen terecht komen.

Om aan al die vragen en voorstellen een antwoord te kunnen geven hebbenzij b innen h e t kader van de Gemeentelijke Cultuurraad een voorstelingediend om INDOKA op te richten, d.w.z.:

Informatie- en documentatiecentrum Kapellen,

kortweg INDOKA. genoemd.

Origineel voorzagen zij 3 afdelingen:* een V.V.V.-afdeling,* een informatiecentrum,* een documentatiecentrum.

Het schepencollege heeft echter geoordeeld dat het toeristisch aspect eenopdracht is voor de gemeentelijke cultuurdienst of de V.Z.W. "De OudePastorij". H ie r uit v loe it v oor t d a t d e vragen v oor documentatiei.v.m.Kapelse bezienswaardigheden, het inrichten van rondleidingen, enz,dienen gericht te worden tot de voomoemde instanties.


De besturen van Hobonia en Hoghescote hebben dan op vraag van hetschepencollege e n i n samenspraak met de Cultuurraad een voorsteluitgewerkt om op een of andere manier de Kapelse archieven ,welke overalverspreid zijn, te centraliseren in Kapellen. Wij denken er niet aan om deoriginele archiefstukken naar Kapellen te brengen. D it zou een te hogekostenlast op onze gemeenschap leggen, o.a, irtfractuur, verwarming,vochfigheid, personeel, verzekering, enz.Wij denken er wel aan om vb. fotokopies , microfiches of computerdis-ketten te maken van voornoemde archieven zodat de ganse bevolking vanKapellen deze bronnen ter plaatse zou kunnen raadplegen.

Wie nu wil beginnen met het opmaken van een stamboom of enig anderopzoekingswerk betreffende Kapellen wenst te doen moet o.m. contactonemen met:

* het gemeentearchief in Kapellen,* het rijksarchief in Antwerpen en/of Beveren,* het rijksarchief in Brussel,* het provinciaal archief in Antwerpen,* het stadsarchief in Antwerpen,* de archieven van de dekenij in Ekeren en de bisschoppelijke archieven in

Antwerpen en Mechelen,* de archieven van Zevenbergen, Bergen op Zoom en Breda in Nederland,* de archieven van de resp; intercommunales van gas, electriciteit of water,* de archieven van de verschillende kranten en tijdschriften, enz. enz.

U begrijpt onmiddellijk dat de verplaatsing naar de diverse localisaties vande archieven enorm veel tijd- en energieverlies betekent.

Gezien de heemkundige kringen een sociale e n een culturele r ol tevervullen hebben binnen de Kapelse gemeenschap vinden zij het logischen normaal om als motor te fungeren terzake.

De heemkundige kr ingen wil le n de nodige mankracht leveren, he topzoekingswerk uitvoeren en zij vragen aan bet gemeentebestuur alleen denodige logistieke steun.

Hiervoor werden de eerste nodige contacten gelegd en wij zullen onzeleden op de hoogte houden van de evolutie van INDOKA.

31

f=1


1 4 } L T I ' T J D T c 3 E I iNT F-• C D I R 11/41 A . rr

He t b e s t u u r v a n H o g h e s c o t e o n t v a n g t r e g e l m a t i g a l l e r l e i h e e m -k u n d i g e i n f o r m a t i e . W i j z u l l e n i n e l k n u mme r v a n i t B r u g g e s k ede v o o r n a a m s t e d o c u m e n t a t i e v e r m e l d e n . O n z e l e d e n k u n n e n d a nr e c h t s t r e e k s k o n t a k t o p n e me n m e t d e b e t r o k k e n i n s t a n t i e o m d eg e we n s t e i n f o r m a t i e t e b e k o me n .

1 . B o e k e n n i e u w s .

* S i n t - B e r n a r d s - a a n - d e - S c h e l d e .G e s c h i e d e n i s v a n d e a b d i j v a n H e mi k s e m e n B o r n e m .P r i j s : 6 5 0 F r . d o o r s t o r t i n g o p r e k e n i n g n u mme r0 0 0 -0 6 5 9 9 5 7 -6 6 v a n d e " V e r e n i g i n g v o o r He e n k u n d e i n K l e i nB r a b a n t " m e t d e v e r m e l d i n g " j a a r b o e k " .

* S t r e e k d r a c h t e n i n o n z e g e w e s t e n . S a m e n g e s t e l d d o o r D rH e n r i V a n o p p e n , F r i e d a S o r b e r , F r a n s G e e n s , L u k I n d e s t e e -g e , E t i e n n e V a n k e i r s b i l c k e n G e r d a S t e e n k i s t e - P i l .I n l i c h t i n g e n : V e r b o n d v o o r He e mk u n d e , K e r k s t r a a t , 1 7 ,2970 i s G r a v e n w e z e l , t e l . 0 3 / 6 5 8 . 9 0 . 3 4 .

* G l a s i n l o o d . D e g e s c h i e d e n i s v a n d e g l a s s c h i l d e r k u n s t ,de r e s t a u r a t i e v a n g l a s r a m e n e n e e n g l a s r a m e n g i d s .A u t e u r s : Y . V a n d e n B e md e n , J o o s t C a e n , W a r n e r B e r c k m a n s ,Anne M a i l l i e t , L o d e L a m b r e c h t s .P r i j s : 9 9 5 F r . T e b e s t e l l e n b i j B e s t u u r Mo n u me n t e n e nL a n d sch a p p e n , P e r s e n V o o r l i c h t i n g , Z a n d s t r a a t , 3 , 1 0 0 0B r u s e l . T e l . 0 2 / 2 0 9 . 2 7 . 3 7 . R e k . n r 0 9 1 - 2 2 0 6 0 4 0 - 9 5 .

* M a l e n i n m o e i l i j k e t i j d e n . D e g e s c h i e d e n i s v a n d e g r a f e -l i j k e r o s - , w i n d - e n w a t e r m o l e n s i n N o o r d - V l a a n d e r e n e na a n g re n z e n d Z e e l a n d t u s s e n 1 4 5 0 e n 1 6 1 0 .A u t e u r : A d r i e d e K r a k e r e n F r a n s We e ma e s . P r i j s : 1 3 3 0 F rRe k . n r 7 4 7 - 4 3 1 0 5 3 0 - 7 1 , v e r m e l d i n g : M o l e n b o e k .

* H o e s c h r i j f i k d e g e s c h i e d e n i s v a n m i j n g e m e e n t e . D e e l 3 .A u t e u r : J . A r t . T e b e s t e l l e n b i j h e t V e r b o n d v o o r H e e m -ku n d e , K e r k s t r a a t , 1 7 A , 2 9 7 0 i s G r a v e n w e z e l . P r i j s : 8 9 5F r . R e k . n r 4 0 1 - 4 5 1 7 9 0 1 - 4 7 .

* D e K e l t i s c h e E r f e n i s ( d o o r l e v e n v a n K e l t i s c h e r i t e n i nh e t k a t h o l i e k g e l o o f i n V l a a n d e r e n ) . T e b e s t e l l e n b i j h e tV e rb o n d v o o r He e mk u n d e , ' s G r a v e n w e z e l .

* S t e r k e V e r h a l e n . A u t e u r : P . B e r n a u w . M o d e r n e v o l k s v e r h a -l e n z i j n d e s a g e n e n h a a r d v e r t e l l i n g e n v a n v o o r 1 0 0 j a a r .Te b e s t e l l e n b i j h e t V e r b o n d v o o r He e mk u n d e .

* I n d u s t r i ë l e A r c h e o l o g i e i n B e l g i ë . A u t e u r : P . V i a e n e .P r i j s : 9 8 0 F r . T e b e s t e l l e n b i j h e t V e r b o n d v o o r H e e mk u n -d e , i s G r a v e n w e z e l o


De besturen van Hobonia en Hoghescote hebben dan op vraag van hetschepencollege e n i n samenspraak met de Cultuurraad een voorsteluitgewerkt om op een of andere manier de Kapelse archieven ,welke overalverspreid zijn, te centraliseren in Kapellen. Wij denken er niet aan om deoriginele archiefstukken naar Kapellen te brengen. D it zou een te hogekostenlast op onze gemeenschap leggen, o.a, irtfractuur, verwarming,vochfigheid, personeel, verzekering, enz.Wij denken er wel aan om vb. fotokopies , microfiches of computerdis-ketten te maken van voornoemde archieven zodat de ganse bevolking vanKapellen deze bronnen ter plaatse zou kunnen raadplegen.

Wie nu wil beginnen met het opmaken van een stamboom of enig anderopzoekingswerk betreffende Kapellen wenst te doen moet o.m. contactonemen met:

* het gemeentearchief in Kapellen,* het rijksarchief in Antwerpen en/of Beveren,* het rijksarchief in Brussel,* het provinciaal archief in Antwerpen,* het stadsarchief in Antwerpen,* de archieven van de dekenij in Ekeren en de bisschoppelijke archieven in

Antwerpen en Mechelen,* de archieven van Zevenbergen, Bergen op Zoom en Breda in Nederland,* de archieven van de resp; intercommunales van gas, electriciteit of water,* de archieven van de verschillende kranten en tijdschriften, enz. enz.

U begrijpt onmiddellijk dat de verplaatsing naar de diverse localisaties vande archieven enorm veel tijd- en energieverlies betekent.

Gezien de heemkundige kringen een sociale e n een culturele r ol tevervullen hebben binnen de Kapelse gemeenschap vinden zij het logischen normaal om als motor te fungeren terzake.

De heemkundige kr ingen wil le n de nodige mankracht leveren, he topzoekingswerk uitvoeren en zij vragen aan bet gemeentebestuur alleen denodige logistieke steun.

Hiervoor werden de eerste nodige contacten gelegd en wij zullen onzeleden op de hoogte houden van de evolutie van INDOKA.

31

f=1

* L e e f g e w o o n t e n v a n o n z e o u d e r s e n v o o r o u d e r s . A u t e u r :D e s i r é d e B o e c k . P r i j s : 4 5 0 F r . R e k . n r 7 8 8 - 5 2 6 7 4 8 1 - 3 2v a n D . D e B o e c k , L i p p e l o s e w e g , 1 2 , 2 8 9 0 O p p u u r s .

* B r o o d d o e t l e v e n . B e t e k e n i s e n r o l v a n h e t b r o o d i n E u r o -p a . A u t e u r s : M a c h e r e l C l . e n Z e e b r o e k R . P r i j s : 9 8 0 F r .Te b e k o me n i n d e a g e n t s c h a p p e n v a n h e t G e m e e n t e k r e d i e t .

2 . T e n t o o n s t e l l i n g e n , a r c h i e v e n e n b e u r z e n .

* G e s c h i e d k u n d i g e B o e k e n b e u r s v o o r V l a a n d e r e n . A r c h e o l o g i e ,f a m i l i e k u n d e , g e s c h i e d e n i s , h e e mu n d e e n v o l k s k u n d e .Z a t e r d a g 1 7 f e b r u a r i 1 9 9 6 v a n 1 4 u u r t o t 1 8 u u rZondag 1 8 f e b r u a r i 1 9 9 6 v a n 1 0 u u r t o t 1 7 u u r .Ce n t ru m v o o r K u n s t e n C u l t u u r ( S t . P i e t e r s a b d i j ) S i n t -P i e t e r s p l e i n , G e n t .

* K u n s t i n w i j n . G a l e r i e v a n h e t G e m e e n t e k r e d i e t , K r u i d -t u i n l a a n , 4 4 , 1 0 0 0 B r u s s e l . A l l e d a g e n , b e h a l v e o p m a a n -dag e n f e e s t d a g e n v a n l l u u r t o t 1 8 u u r . _ G r a t i s t o e g a n g .

* D e b i b l i o t h e e k v a n d e A b d i j v a n B o rn e m b e z i t e e n r i j k ev e r z a m e l i n g . V o o r b e z o e k : v o o r a f k o n t a k t o p n e m e n m e tP a t e r L a m b e r t u s , K l o o s t e r s t r a a t , 7 1 , 2 8 8 0 B o r n e m , t e l .0 3 / 8 8 9 0 8 1 1 o f K a r e l M i c h i e l s , K a p e l s t r a a t , 4 4 , 2 8 8 0B o rn e m, t e l . 0 3 / 8 8 9 0 5 0 6 .

* V l a a m s e V e r e n i g i n g v o o r F a m i l i e k u n d e , V a n H e y b e e c k s t r a a t ,3 , M e r k s e m . H i e r k a n U t e r e c h t i n d i e n U b e l a n g s t e l l i n gh e b t v o o r h e t o p ma k e n v a n u w s t a mb o o m. H e t l i d g e l d b e -d r a a g t 1 . 0 0 0 F r p e r j a a r e n k a n g e s t o r t w o r d e n o p r e k e -n i n g n u mme r 4 1 4 - 1 1 7 1 2 2 1 - 7 9 .De l e e s z a a l i s o p e n : w o e n s d a g : 1 2 u u r t o t 1 9 u u r ,

d o n d e rd a g : 1 0 u u r t o t 1 8 u u r ,z a t e r d a g : 1 3 u u r t o t 1 8 u u r .

T e l . 0 3 / 6 4 6 9 9 8 8 .

* H e t " G a s mu s e u m" k a n b e z o c h t w o r d e n o p v o l g e n d a d r e s :A a r s c h o t s e s t e e n w e g , 3 2 , 3 0 1 2 W i l s e l e L e u v e n ( a a n d eV a a r t ) . I n l i c h t i n g e n : t e l . 0 1 5 / 2 1 5 3 5 5 .

* " D e V l i e r b e s " , h e e m k u n d i g e k r i n g v a n B e e r s e , r i c h t o pzo n d a g 3 1 m a a r t 1 9 9 6 e e n o n t m o e t i n g s d a g i n v o o r f a m i l i e -g e s c h i e d e n i s .Deze a c t i v i t e i t h e e f t p l a a t s i n h e t T e m p e l h o f , B i s s c h o p s -l a a n , 1 , t e B e e r s e e n d i t t u s s e n 1 0 u u r e n 1 8 u u r .


1 . (F t 1 3 I T A 7 CD CD FZID -

HORIZONTAAL.

1 . . . . . s t r a a t ( v r o e g e r e n a a m v o o r L . B e v e r n a g e s t r a a t ) -H e r a l d i s c h e n a a m v o o r r o o d .

2 . M e i s j e s n a a m3 . E n d e r g e l i j k e - B i j w o o r d v a n p l a a t s .4 . O m g e k e e r d k n a a g d i e r - B e e l d h o u w e r v a n h e t mo n u me n t v a n d e

g e s n e u v e l d e n i n K a p e l l e n .5 . K l e i n v i e r k a n t s t u k g e b a k k e n s u i k e r w e r k , m e e s t a l i n p a p i e r -

t j e g e w i k k e l d - H e l i u m ( s c h e i k u n d i g e a f k o r t i n g ) .6 . O m f a l o s ( d e e l v a n d e v o o r s t e b u i k w a n d b i j z o o g d i e r e n ) -

M u z i e k n o o t .7 . K l e i n k i n d - R i v i e r i n V l a a n d e r e n .8 . M u z i e k n o o t - Me rk n a a m v a n e e n D u i t s e k u n s t v e z e l , v o o r 8 5 %

b e s t a a n d e u i t P o l y a c r y l o n i t r i l .9 . A r k b o u w e r - M e n s e l i j k o r g a a n v o o r d e a f v o e r v a n d e a f v a l p r o -

d u k t e n v a n e i w i t t e n u i t h e t b l o e d .1 0 . R i v i e r i n D u i t s l a n d - H e l d e n d i c h t .

VERTICAAL .

1 . G o d v a n d e z e e .2 . P e r s o o n l i j k v o o r n a a m w o o r d ( F r ) - A l u m i n i u m ( s c h e i k u n d i g e

a f k o r t i n g ) - K l e i n m e n s e l i j k w e z e n .3 . K a p e l l e n b e h o o r d e t o t d e H e e r l i j k h e i d . . . . - V l i e g t u i g k e n t e -

ke n v a n O o s t e n r i j k .4 . U e d e l e - S t r a a t i n K a p e l l e n ( B . D e . . . l a a n ) .5 . B e l g i s c h e t a a l g r e n s g e m e e n t e .6 . L i d v a n e e n G e rma a n s e v o l k s s t a m .7 . D e e l v a n e e n h a v e n - - F l e u r - d e - L y s .8 . E e r s t e w o o r d u i t d e t i t e l v a n e e n l i e d v a n L o u i s N e e f s -

H u w e l i j k s a f k o n d i g i n g .9 . D e e l u i t h e t w a p e n s c h i l d v a n K a p e l l e n - D r i e l e t t e r s u i t

n u me ro .1 0 . R o o f d i e r - L e n g t e m a a t .

U m a g u w o p l o s s i n g b i n n e n s t u r e n , v o o r 1 5 a p r i l 1 9 9 6 , n a a rRo g e r B a l b a e r t , P a r k w e g , 2 , 2 9 5 0 K a p e l l e n .

Tu s s e n d e j u i s t e o p l o s s i n g e n w o r d t e e n p r i j s u i t g e l o o t .

De p r i j s w i n n a a r w o r d t b e k e n d g e m a a k t i n h e t v o l g e n d e n u mme r v a n" i t B r u g g e s k e " .


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

2 3 4 5 6 7 8 9 1 0

•

•••

I*• •

••

••

••

Let well Kruiswoordraadsel is binnen te brengen v66r 15 april 1996.

UW NAAM •


1 . (F t 1 3 I T A 7 CD CD FZID -

HORIZONTAAL.

1 . . . . . s t r a a t ( v r o e g e r e n a a m v o o r L . B e v e r n a g e s t r a a t ) -H e r a l d i s c h e n a a m v o o r r o o d .

2 . M e i s j e s n a a m3 . E n d e r g e l i j k e - B i j w o o r d v a n p l a a t s .4 . O m g e k e e r d k n a a g d i e r - B e e l d h o u w e r v a n h e t mo n u me n t v a n d e

g e s n e u v e l d e n i n K a p e l l e n .5 . K l e i n v i e r k a n t s t u k g e b a k k e n s u i k e r w e r k , m e e s t a l i n p a p i e r -

t j e g e w i k k e l d - H e l i u m ( s c h e i k u n d i g e a f k o r t i n g ) .6 . O m f a l o s ( d e e l v a n d e v o o r s t e b u i k w a n d b i j z o o g d i e r e n ) -

M u z i e k n o o t .7 . K l e i n k i n d - R i v i e r i n V l a a n d e r e n .8 . M u z i e k n o o t - Me rk n a a m v a n e e n D u i t s e k u n s t v e z e l , v o o r 8 5 %

b e s t a a n d e u i t P o l y a c r y l o n i t r i l .9 . A r k b o u w e r - M e n s e l i j k o r g a a n v o o r d e a f v o e r v a n d e a f v a l p r o -

d u k t e n v a n e i w i t t e n u i t h e t b l o e d .1 0 . R i v i e r i n D u i t s l a n d - H e l d e n d i c h t .

VERTICAAL .

1 . G o d v a n d e z e e .2 . P e r s o o n l i j k v o o r n a a m w o o r d ( F r ) - A l u m i n i u m ( s c h e i k u n d i g e

a f k o r t i n g ) - K l e i n m e n s e l i j k w e z e n .3 . K a p e l l e n b e h o o r d e t o t d e H e e r l i j k h e i d . . . . - V l i e g t u i g k e n t e -

ke n v a n O o s t e n r i j k .4 . U e d e l e - S t r a a t i n K a p e l l e n ( B . D e . . . l a a n ) .5 . B e l g i s c h e t a a l g r e n s g e m e e n t e .6 . L i d v a n e e n G e rma a n s e v o l k s s t a m .7 . D e e l v a n e e n h a v e n - - F l e u r - d e - L y s .8 . E e r s t e w o o r d u i t d e t i t e l v a n e e n l i e d v a n L o u i s N e e f s -

H u w e l i j k s a f k o n d i g i n g .9 . D e e l u i t h e t w a p e n s c h i l d v a n K a p e l l e n - D r i e l e t t e r s u i t

n u me ro .1 0 . R o o f d i e r - L e n g t e m a a t .

U m a g u w o p l o s s i n g b i n n e n s t u r e n , v o o r 1 5 a p r i l 1 9 9 6 , n a a rRo g e r B a l b a e r t , P a r k w e g , 2 , 2 9 5 0 K a p e l l e n .

Tu s s e n d e j u i s t e o p l o s s i n g e n w o r d t e e n p r i j s u i t g e l o o t .

De p r i j s w i n n a a r w o r d t b e k e n d g e m a a k t i n h e t v o l g e n d e n u mme r v a n" i t B r u g g e s k e " .

34

Bruggeske 1996-1-februariWeb

Documents

Transcript of Bruggeske 1996-1-februariWeb