Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

33
RHENEN VOGELENZANG NOVEMBER ‘10 DO STEDENBOUW

description

Brochure defintief stedebouwkundig ontwerp project Vogelenzang in Rhenen

Transcript of Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

Page 1: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

Rh

en

en

vo

ge

le

nz

an

g

novembeR ‘10Do steDenbouw

Page 2: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

2 Rhenen vogelenzang

Rh

en

en

vo

ge

le

nz

an

g

Het in dit boek gepresenteerde DO Stedenbouw

(Definitief Ontwerp) voor Vogelenzang is het

resultaat van een nauwe samenwerking van BDP

Khandekar met de gemeente Rhenen, Fortress,

Van Wijnen en Bouwfonds Ontwikkeling als

gedelegeerd ontwikkelaar. Het betreft een

verdere uitwerking van de eerder opgestelde

Stedenbouwkundige Visie ( juli 2007) en het VO

Stedenbouw.

Het VO Stedenbouw is in mei 2009 door de

gemeenteraad vastgesteld. Naar aanleiding

van een discussie over de kwaliteit van de

sociale woningbouw en de variatie van

woningtypologieën in het sociale segment is het

stedenbouwkundig ontwerp met name op dit

gebied nader uitgewerkt en verfijnd.

Tevens heeft nader onderzoek uitgewezen dat door

sterke schommelingen van de waterstanden in de

plas, drijvende woningen technisch en financieel

niet haalbaar zijn. De woningen liggen daarom in

het talud. Voor het hele plan zijn in samenwerking

met Witteveen + Bos en de landschapsarchitecten

van BDP Khandekar de hoogtes van de plateaus, de

hoogteligging van de woningen en de taluds van

de steile hellingen en de plasrand nader uitge-

werkt.

Het DO Stedenbouw vormt samen met het

Beeldkwaliteitplan (maart 2008) het kader

voor de realisatie van de nieuwe woonwijk

Vogelenzang. Het Beeldkwaliteitplan dient

met name ter inspiratie van architecten en

landschapsarchitecten en als toetsingskader voor

de welstand en de supervisor. Het DO Stedenbouw

geeft helder inzicht in structuur, verkaveling,

programma en parkeeroplossingen. Tevens wordt

nader ingegaan op de specifieke kwaliteit van de

verschillende plandelen.

leeswijzer

Page 3: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

3

inh

ou

Ds

op

ga

ve

Rhenen vogelenzang

inleiding 5 de locatie 6

transformatie 8

inleiding 10

do stedenbouw 13 do stedenbouw 14

programma 16

parkeren 18

poortgebouw 20

wonen aan de uitwaarden 22

bouwvelden 24

plantsoenwoningen 26

gestapelde woningen 28

oeverwoningen 30

Page 4: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp
Page 5: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

inleiDing

Page 6: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

De

lo

ca

tie

6 Rhenen vogelenzang

Page 7: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

7Rhenen vogelenzang

De

lo

ca

tie

7

De locatie Vogelenzang heeft een grote

landschappelijke waarde. Door de ligging aan

de abrupte overgang van de stuwwal van de

Utrechtse Heuvelrug naar de uiterwaarden

en de Nederrijn kent het gebied aanzienlijke

hoogteverschillen. De bosrijke hellingen, de

heldere plas en de Nederrijn vormen een unieke

landschappelijke omgeving.

Tevens is er vanaf de brug over de Nederrijn

uitzicht op de locatie. De invulling van het

plangebied zal dan ook in grote mate het beeld van

Rhenen beïnvloeden.

De steile beboste hellingen en de heldere plas

maken deel uit van de Provinciale Ecologische

Hoofdstructuur. Maar één derde van de

locatie wordt als woonwijk ingericht. Het

stedenbouwkundig ontwerp zorgt voor een

reïntegratie van de twee afgegraven plateaus

in het heuvelachtige landschap. De aanleg van

terrassen zorgt voor een geleidelijke overgang

vanaf de steile beboste hellingen naar de

uiterwaarden en vanaf de hoger gelegen entree

van de wijk richting het centrale groene gebied

en de plas. Op deze manier wordt het zicht vanaf

de wijk op de Rijn, de plas en de heuvels versterkt.

Met de invulling van Vogelenzang wordt het

panorama van Rhenen langs de Nederrijn op een

soepele manier afgerond.

zicht op Nederrijn en Rijnbrug

zicht op de plas

luchtfoto plangebied

Page 8: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

8 Rhenen vogelenzang

tR

an

sf

oR

ma

tie

1905-2001 zandwinning en kalkzandsteenproductie

< 1905 steile beboste hellingen aan de Nederrijn

>2011 wonen en natuur vormen een harmonieus geheel

2011

aanleg van een nieuwe terrassenstructuur

Page 9: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

9Rhenen vogelenzang

tR

an

sf

oR

ma

tie

historische postkaart - industrieel verleden

ontbrekende ecologische verbindingen

ecologische verbindingszone Vogelenzang

migratieroute voor het edelhert

De locatie Vogelenzang kent een rijk industrieel

verleden. In 1886 werd de spoorlijn Amersfoort

– Kesteren geopend. Een tweede belangrijke

historische verbinding vormde de in 1887

geopende tramlijn Utrecht – Arnhem. Deze

tramlijn liep via het huidige fietspad langs

de voet van de Grebbeberg. Het huidige

Connexxionterrein was in die tijd in gebruik als

tramremise.

Sinds 1900 was eerst de fabriek L. de Ridder en

later de fabriek Vogelenzang actief in de productie

van kalkzandsteen. Voor het benodigde zand

werd een deel van de Grebbeberg afgegraven en

ontstond de huidige zandwinplas. Pas in 2001

heeft de laatste kalkzandsteenfabriek de poorten

gesloten. De fabrieken hebben in belangrijke

mate de morfologische structuur van de locatie

en daarmee het panorama van de stad Rhenen

bepaald.

Hoewel een decennia durende zandwinning geleid

heeft tot het verwoesten van het heuvelachtige

landschap, is er wel een fraaie plas ontstaan. Het

kalkrijke milieu met voedselarme kwel, schrale

plaatsen en stenige zandhellingen, hellingbossen

en de plas in de directe omgeving van Rijn en de

Utrechtse Heuvelrug geven het gebied ecologische

betekenis. Het gebied is bijzonder rijk aan

gradiënten en natuurlijke dynamiek.

De herinrichting van Vogelenzang biedt de kans

om een bestaand knelpunt in de migratie tussen

Veluwe en Heuvelrug via de Rijnoevers op te

heffen. Tevens kan de relatie tussen het rivierdal

en de aangrenzende natuurterreinen op de hogere

gronden worden verbeterd. Langs de uiterwaarden

wordt een ecologische verbindingszone ingericht.

Page 10: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

10 Rhenen vogelenzang

on

tw

eR

pp

Rin

cip

es

principe - hoogteverschillen

principe - bebouwingstructuur

principe - ontsluiting

principe - groenstructuur

hemelwaterinfiltratie

groene verbindingen door de wijk

uiterwaarden

groen talud

hellingen blijven vrij van bebouwing

bouwveldenlosse bebouwing

terp

lager middengebied

oplopende terrassenoplopende

terrassen

talud als rand

voetpad naar hooger liggendebebouwing

informele wandel-route langs de plas

hoofdontsluiting

fietspadontsluiting Cunera

losse bebouwing

* n.a.v. een motie in de raad worden de mogelijkheden voor woningbouw aan/op de westrand van de plas onderzocht

zich

tlijn

oeve

rwon

inge

n

cala

mite

iten-

route

Page 11: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

11Rhenen vogelenzang

on

tw

eR

pp

Rin

cip

es

ontsluitingsstructuur: zicht op de hellingen

hoogteverschillen: beleefbaar maken

groenstructuur: aansluiten op de omgeving

bebouwingsstructuur: wonen in het groen

Terrassen introduceren

In de stedenbouwkundige visie is de doelstelling

geformuleerd om lichte hoogteverschillen in de

vorm van terrassen in het gebied te introduceren.

Het gebied van de voormalige fabriek Vogelenzang

wordt hiervoor gedeeltelijk opgehoogd. Het plateau

van de voormalige busremise wordt juist gedeeltelijk

afgegraven om een geleidelijke overgang naar het

lager gelegen terrein Vogelenzang te realiseren.

Door het introduceren van hoogteverschillen in het

terrein ontstaan bijzondere ruimtelijke kwaliteiten en

interessante mogelijkheden voor de architectonische

invulling.

Ontsluiting

De nieuwe wijk krijgt één toegang voor de auto

vanaf de Zwarte Weg. De hoofdontsluiting

loopt via het voormalige Connexxionterrein en

overbrugt geleidelijk het hoogteverschil tussen de

Zwarte Weg en Vogelenzang. Hier takt een viertal

woonstraten aan op de hoofdontsluiting. Door

deze heldere opzet ontstaan zichtrelaties vanuit de

woonstraten naar de beboste hellingen en de plas.

De hoofdontsluitingsweg biedt al vanaf de ingang

naar de wijk uitzicht op de plas, gecombineerd met

doorzichten naar de Nederrijn.

De straat langs de westelijke plasoever verbindt

de woonstraten onderling en is tegelijkertijd een

aantrekkelijke wandelroute. Deze wordt in de

vorm van een onverhard pad voortgezet langs de

noordelijke plasoever en biedt aansluiting op de

Grebbeweg en de wandelroutes op de Grebbeberg.

De Cuneralaan wordt als langzaam verkeersroute

ingericht. De huidige ontsluiting van de Cunerafabriek

via de Cuneralaan blijft gehandhaafd en wordt zodanig

aangepast dat deze route ook bij hoogwaterstand

toegankelijk blijft.

Groenstructuur

Bij de herontwikkeling van het gebied tot

woningbouwlocatie dient voornamelijk met de reeds

aanwezige hoogwaardige natuur rekening te worden

gehouden. Tevens zal er langs de plas, de zandrug en

de uiterwaarden een ecologische verbindingszone

gerealiseerd worden. In het te bebouwen deel van

het plangebied is een centrale zone voor een groene

invulling gereserveerd. Door dit gebied verlaagd aan te

leggen ontstaat een ruimtelijke relatie en geleidelijke

overgang naar de plas.

Bebouwing

De bebouwingsstructuur is afgeleid van de aanwezige

landschappelijke kwaliteiten. De vier bouwvelden op

het terrein Vogelenzang kennen een duidelijke oost-

west-oriëntatie. Hierdoor ontstaat in de straatjes

een zichtrelatie met de plas en zullen ook de beboste

hellingen overal in de wijk ruimtelijk beleefbaar

zijn. Aan de voet van de steile hellingen en langs de

uiterwaarden is voor een lossere invulling gekozen.

Hierdoor ontstaan doorzichten vanuit de wijk naar

de groene omgeving en informele groene ruimtes en

routes tussen de bebouwing. Alleen de bebouwing aan

de Zwarte Weg zal een duidelijke rand gaan vormen.

Dit is noodzakelijk om de rest van het plangebied af te

schermen van de geluidsbelasting door de Lijnweg.

Page 12: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp
Page 13: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

Do steDenbouw

Page 14: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

14 Rhenen vogelenzang

Do

st

eD

en

bo

uw

Page 15: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

15Rhenen vogelenzang

Do

st

eD

en

bo

uw

Het stedenbouwkundig ontwerp voor Vogelenzang

vormt een vertaling van de tijdens de visievorming

vastgestelde ontwerpprincipes en de wensen ten

aanzien van de programmatische invulling van

Vogelenzang naar een verkavelingsplan.

De stedenbouwkundige opzet is erop geënt

de natuurlijke kwaliteiten van het plangebied

optimaal te benutten en te versterken. Door

in het plangebied opnieuw een structuur van

terrassen te introduceren zal het gebied zich op

een natuurlijkere manier in het landschap gaan

voegen en beter aansluiten op het panorama van

Rhenen. Door lage en losse bebouwing aan de

rand van de wijk langs de uiterwaarden ontstaat

het beeld van een groene wijk en een soepele

overgang naar de natuurlijke omgeving.

Licht gebogen ontsluitingswegen zorgen voor

een informeel karakter van de wijk. Om een hoge

architectonische kwaliteit te waarborgen is tevens

een Beeldkwaliteitplan opgesteld, waarin de

spelregels voor zowel de architectuur als ook de

inrichting van de openbare ruimte omschreven

zijn. Een kleurenpalet van zachte, natuurlijke

kleuren voor de materialisatie zorgt ervoor, dat de

wijk zich harmonieus in de groene omgeving zal

voegen.

Ook al bestaan er in de omgeving en op de locatie

grote hoogteverschillen, in het ontwerp is er

rekening mee gehouden dat alle woningen voor

mindervaliden toegankelijk zijn. Het plantsoen

zal als verblijfsgebied voor jong en oud worden

ingericht en vormt het hart van de wijk.

impressie: doorzichten op de Nederrijn

Page 16: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

16 Rhenen vogelenzang

pR

og

Ra

mm

a

sociale appartementen

sociale rijwoningen

twee-onder-één kap woningen

vrijstaande woningen

luxe appartementen

vrije sector rijwoningen

plantsoenwoningen

oeverwoningen

Page 17: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

17Rhenen vogelenzang

pR

og

Ra

mm

a

Rhenen Vogelenzang DO Stedenbouw

parkeerbalans

norm aantal pp benodigdsociale woningen

woningprogramma appartementen 1.5 26 39rijwoningen 1.5 42 63

appartementen 50 begeleid wonen 0.5 24 12rijwoningen in het groen 26rijwoningen met tuin 16 maatschappelijke voorzieningen 2 300m² bvo 6rijwoningen in het groen 14plantsoenwoningen 15 vrije sector woningen 2 145 290appartementen 212-onder-1 kap woningen 52 Totaal aantal pp benodigd: 410vrijstaande woningen 33oeverwoningen 10totaal: 237 pp in plangebied

op maaiveld 191totaal aantal woningen in plangebied: 237 in gebouwde voorziening poortgebouw 52

vrije sector app.* 42op eigen terrein 2-onder-1 kap 1pp/kavel 52

vrijstaand* 2pp/kavel 66oeverwoningen* 2pp/kavel 20

totaal aantal pp 423

* extra: 0.2pp bezoekersparkeren op maaiveld 12.8

Vogelenzang vormt de laatste grotere

inbreidingslocatie in Rhenen. Een goed

afgestemde programmatische invulling van

de locatie is dan ook van groot belang voor de

huisvestingsmogelijkheden binnen de gemeente.

Daarom voorziet het stedenbouwkundig plan in

een gevarieerd aanbod aan woningtypologieën.

Ongeveer 37% van het totale woonprogramma

wordt in de sociale sector gerealiseerd. Binnen

deze categorie is een verdeling van circa 50%

appartementen en 50% grondgebonden woningen

aangehouden. De grondgebonden woningen

genieten van het uitzicht op de uiterwaarden

of beschikken over een eigen tuin. In het

poortgebouw kunnen circa 24 appartementen

in de zorgsector worden gerealiseerd. Hierbij

aansluitend kunnen er maatschappelijke (zorg-)

functies in de plint worden gerealiseerd. Dit sluit

goed aan bij de maatschappelijke (zorg-)functies

die in de plint gerealiseerd zullen worden.

Appartementen

Het merendeel van de appartementen is in

het poortgebouw gelegen en wordt in de

sociale sector gerealiseerd. Tevens bestaat

de mogelijkheid om een beperkt aantal luxe

appartementen als accentbebouwing op

bijzondere plekken in de wijk te ontwikkelen.

Rijwoningen

Aan de ingang naar de wijk zijn vijf rijtjes in

het groen dwars op de Rijn en de uiterwaarden

gesitueerd. Deze woningen hebben geen tuin

maar genieten vanuit de terrasjes van het uitzicht

op de Rijn. Hier zullen zowel starterswoningen

in de sociale sector als ook vrije sector woningen

gerealiseerd worden.

Tevens bestaan de westelijke koppen van de

bouwvelden uit rijwoningen. Deze rijwoningen

met tuin worden als starterswoningen uitgevoerd.

Plantsoenwoningen

In het plantsoen worden 15 woningen in de vrije

sector gerealiseerd. Deze kunnen als korte rijtjes of

als 2-onder-1-kap-woningen worden uitgevoerd.

De woningen hebben terrassen op zuid die direct

grenzen aan het plantsoen.

2-onder-1-kap-woningen

Deze woningen bevinden zich in de bouwvelden.

Door het toepassen van deze typologie en de licht

gebogen rooilijn met verspringingen ontstaat

een speelse en losse opzet. Voortuinen en taluds

zorgen voor een groene uitstraling van de smalle

woonstraatjes.

Vrijstaande woningen

Deze woningen worden aan de buitenranden van

de wijk gerealiseerd. Op deze manier ontstaat

een soepele overgang van bebouwd gebied naar

de natuurlijke omgeving. Tevens profiteren deze

woningen van het uitzicht op de Nederrijn en de

plas.

Page 18: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

18 Rhenen vogelenzang

pa

Rk

eR

en

parkeren op maaiveld

parkeren onder een dek

parkeren op eigen terrein - 2/1 kap

parkeren op eigen terrein - vrijstaand

Page 19: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

19Rhenen vogelenzang

Rhenen Vogelenzang DO Stedenbouw

woningprogramma parkeerbalans

sociaal appartementen 26 norm aantal pp benodigdzorgappartementen 24 sociale woningenrijwoningen in het groen 26 appartementen 1,5 26 39rijwoningen met tuin 16 rijwoningen 1,5 42 63totaal: 92 begeleid wonen 0,5 24 12

maatschappelijke voorzieningen 2 300m² bvo 6vrije sector rijwoningen in het groen 14

plantsoenwoningen 15 vrije sector woningen 2 145 290appartementen 212-onder-1 kap woningen 52 Totaal aantal pp benodigd: 410vrijstaande woningen 33oeverwoningen 10totaal: 145 pp in plangebied

op maaiveld 191totaal aantal woningen in plangebied: 237 in gebouwde voorziening poortgebouw 52

vrije sector app.* 42op eigen terrein 2-onder-1 kap 1pp/kavel 52

vrijstaand* 2pp/kavel 66oeverwoningen* 2pp/kavel 20

totaal aantal pp 423

* extra: 0.2pp bezoekersparkeren op maaiveld 12,8

pa

Rk

eR

en2/1-kap-woningen: één parkeerplaats op eigen terrein

vrijstaande woningen: twee parkeerplaatsen op eigen terrein

rijwoningen: haaks parkeren op maaiveld

Een van de randvoorwaarden bij het opstellen van

het stedenbouwkundig plan voor Vogelenzang

was het realiseren van een autoluwe wijk. Auto’s

mogen het beeld van de wijk niet domineren. Er

is daarom getracht om zoveel mogelijk gebouwde

parkeervoorzieningen in de hoogteverschillen

te integreren en parkeerplaatsen op maaiveld

in parkeerkoffers te bundelen. Op een

aantal plekken is parkeren in het wegprofiel

geïntegreerd. Hier worden parkeervakken

afgewisseld met bomen.

Parkeernorm:

Sociale woningen: 1,5pp/woning

Begeleid wonen: 0,5pp/woning

Vrije sector woningen: 2pp/woning

Waarvan: 0,3pp/woning voor bezoekers

Bij de vrijstaande woningen worden twee

parkeerplaatsen op eigen terrein gerealiseerd.

Bij 2/1-kap woningen dient minimaal één

parkeerplaats per woning op eigen terrein

gemaakt te worden. Bij de vrije sector

appartementen worden twee parkeerplaatsen

en bij de sociale appartementen één

parkeerplaats per appartement in een gebouwde

parkeervoorziening gerealiseerd. Het benodigde

aantal parkeerplaatsen dient per bouwveld te

worden opgelost.

Page 20: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

20 Rhenen vogelenzang

po

oR

tg

eb

ou

w

Page 21: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

21Rhenen vogelenzang

po

oR

tg

eb

ou

w

referentiebeeld: stedelijke allure aan de Zwarteweg

impressie: ontwerpstudie poortgebouw, MIX architecten

collage: poortgebouw met uitzicht op de steile hellingen

ensembles in het groen volume bewerken en kleinschaliger maken

situatieschets 1 : 500 typologieverkenning

R h e n e n , Vo g e l e n z a n g

De uitstraling van het poortgebouw is in grote

mate bepalend voor de uistraling van de wijk.

Het gebouw vormt de ingang naar de wijk en is

het gezicht van de wijk richting de Lijnweg. Het

gebouw is voor de wijk zelfs van cruciaal belang.

Door de hoogteligging van de Lijnweg vormt het

poortgebouw een optimale afscherming voor het

geluid afkomstig van de Lijnweg. De geluidsbelast-

ing op de gevel is op de onderste verdiepingen

lager dan op de hogere verdiepingen. Een opening

op de begane grond en de eerste verdieping vormt

daardoor nauwelijks een belemmering voor de

geluidsafschermende werking.

In verband met het geluid zal het poortgebouw

een stedelijke, meer gesloten gevel langs de

Zwarteweg krijgen. Door het toepassen van

verschillende materialen, gevelindelingen en

kapvormen ontstaat toch een gevarieerd geheel.

De oostzijde van het blok is geluidsluw. Hier kan

een gevel met een meer open karakter ontstaan

met balkons en terrasjes gericht op de plas en de

Nederrijn.

Kenmerkend voor de directe omgeving van het

poortgebouw zijn flinke hoogteverschillen. Zo

loopt de Zwarteweg relatief steil af richting de

Nederrijn. Tevens zorgt de hoofdontsluiting van

Vogelenzang voor een geleidelijke overgang richt-

ing het lager gelegen terrein rondom het plant-

soen en naar de plas. Dit verhoogt de complexiteit

van de bouwopgave, maar biedt tegelijkertijd

de kans om parkeren op een goede manier op te

lossen. Door de hoogteligging van het gebouw be-

staat de mogelijkheid om op maaiveld te parkeren

en het poortgebouw met de aangrenzende rijwo-

ningen via een dek te verbinden. Dit dek verbindt

het Grebbekwartier met de nieuwe woonwijk en

de uiterwaarden. Het dek kan als gemeenschap-

pelijke verblijfsruimte voor de bewoners worden

ingericht.

Door de ligging aan de entree naar de wijk is

het poortgebouw de ideale plek om een beperkt

programma aan maatschappelijke voorzieningen

te huisvesten. Tevens zullen in dit gebouw appar-

tementen voor een begeleide woonvorm gerealise-

erd kunnen worden.

Page 22: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

22 Rhenen vogelenzang

wo

ne

n a

an

De

uit

eR

wa

aR

De

n

Page 23: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

23Rhenen vogelenzang

wo

ne

n a

an

De

uit

eR

wa

aR

De

n

impressie: groen ruimtes aan de uiterwaarden

sfeerbeeld: terrasje aan het groen

impressie: rijwoningen aan de uiterwaarden

De woningen in dit plandeel genieten van het

uitzicht op de Nederrijn. Groene vingers tussen de

bebouwing vormen een directe overgang van het

plangebied naar de uiterwaarden. Op deze manier

ontstaat ook vanaf de hoofdontsluitingsweg

uitzicht op Nederrijn en uiterwaarden.

De woningen hebben ruime terrassen aan

het groen. Het ontwerp van de woningen, de

terrassen, lage erfafscheidingen aan het groen

en bergingen tussen de terrassen vormen een

integrale ontwerpopgave voor de architecten.

Door de ligging aan de uiterwaarden is een

hoogwaardige uitstraling zowel aan de straat- als

ook aan de achterzijde van de woningen van groot

belang.

Hoogteverschillen in de openbare ruimte kunnen

worden benut om de privacy van de terrassen te

verhogen. De hoogteverschillen zullen samen met

een gevarieerde beplanting doelgericht worden

ingezet om een goede zonering en gebruik van het

gebied te bevorderen. De groene tussenruimtes

kunnen gezamenlijk met de toekomstige

bewoners worden ingericht. Op deze manier kan

de inrichting op de daadwerkelijke wensen en

behoeftes van de bewoners worden afgestemd.

Page 24: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

24 Rhenen vogelenzang

bo

uw

ve

lD

en

Page 25: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

25Rhenen vogelenzang

bo

uw

ve

lD

en

referentiebeeld: bebouwing op een groen talud

referentiebeeld: 2/1-kap-woningen met voortuinen

referentiebeeld: parkeren tussen hagen

De stedenbouwkundige opzet voor Vogelenzang

kenmerkt zich door de invulling met kleinschalige

woningbouw. Aansluitend bij de langgerekte

bebouwing van de historische stad op de helling

langs de Nederrijn kent ook de opzet voor

Vogelenzang een reeks van bouwvelden op

oplopende terrassen. De bebouwing loopt parallel

aan deze terrassen.

Door de bebouwing langs de Nederrijn laag

te houden wordt het beeld van de oplopende

terrassen versterkt. Tevens kent deze rand een

losse invulling, waardoor een soepele overgang

van de groene uiterwaarden naar de wijk ontstaat.

De bouwhoogte is maximaal twee bouwlagen

met een bewoonbare kaplaag.

Langs de helling in het westen worden duidelijke

koppen gerealiseerd. Deze bestaan uit rijwoningen

met een verspringende rooilijn. Aan de plas zijn

met name vrijstaande woningen gesitueerd. Zo

neemt de dichtheid van west naar oost en van

noord naar zuid af.

Om een monotone uitstraling te voorkomen lopen

de straten in een flauwe bocht. De bebouwing

volgt de lichtgebogen loop van de straten. De

voorgevelzone wordt door een verspringende

rooilijn gevarieerd. Langs de oost – west gerichte

woonstraatjes bestaat altijd zicht op de plas en op

de steile hellingen.

Alle woningen hebben voortuinen. Op deze

manier ontstaat een groene uitstraling in de

smalle woonstraatjes. De bebouwing aan de

noordzijde van de weg staat op het hoger

gelegen bouwveld. Zo ontstaat een asymmetrisch

straatprofiel met voortuinen aan de zuidkant en

taluds aan de noordkant. De hoogteligging van de

bebouwing biedt aanleiding voor een bijzondere

architectonische invulling en geïntegreerde

parkeeroplossingen.

Page 26: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

26 Rhenen vogelenzang

pla

nt

so

en

wo

nin

ge

n

Page 27: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

27Rhenen vogelenzang

pla

nt

so

en

wo

nin

ge

n

referentiebeeld: terrasjes aan het groen

referentiebeeld: een groene speelplek

referentiebeeld: wonen aan het groen

Aan de noordzijde van het plantsoen zijn

woningen gesitueerd. Op deze manier hebben

alle woningen zongerichte terrasjes direct aan

het groen. De bebouwing mag geen massale

wand vormen. Doorzichten vanuit de in het

aangrenzende bouwveld gelegen woningen naar

het plantsoen zijn belangrijk. De bouwhoogte

is ook hier maximaal twee bouwlagen met een

bewoonbare kaplaag.

Door de centrale ligging in het plangebied heeft

het plantsoen een belangrijke functie. Enerzijds

ligt het plantsoen in het verlengde van de centrale

ontsluitingsweg. Daardoor is er al vanaf de

ingang naar de wijk zicht op het groen en op de

daarachter gelegen plas en de steile hellingen.

Tevens vormt het plantsoen een belangrijke

recreatieve zone en ontmoetingsplek voor de wijk.

Het zal dan ook als aantrekkelijke verblijfsplek

voor jong en oud worden ingericht. Beplanting

en hoogteverschillen kunnen voor een gevarieerd

beeld zorgen en bieden ruimte voor interessante

speelaanleidingen en een goede overgang tussen

privé terrasjes en openbaar gebied.

Het plantsoen vormt het laagst gelegen deel

van Vogelenzang. Hier zal dan ook bij een

hevige regenbui water infiltreren. Vanwege de

zandgrond zal er echter geen stilstaand water

voorkomen. Het plantsoen mondt uit op de

plas. Een trappartij en een lager gelegen vlonder

bieden een directe aansluiting op het water en

verhogen de belevingswaarde van de plas.

Page 28: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

28 Rhenen vogelenzang

ge

sta

pe

lD

e w

on

ing

en

Page 29: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

29Rhenen vogelenzang

ge

sta

pe

lD

e w

on

ing

en

referentiebeeld: appartementen in de helling

referentiebeeld: beboste hellingen domineren het beeld

referentiebeeld: variatie door balkons en terrassen

De hoogte en massa van de gestapelde woningen

is beperkt. De woningen zijn maximaal drie lagen

met een bewoonbare kaplaag hoog en kunnen

op een parkeerdek gerealiseerd worden. Deze

parkeerdeks worden in de taluds geïntegreerd.

Zo hoeft er geen verdiepte parkeervoorziening

gebouwd te worden om parkeren aan het zicht te

onttrekken.

Door de footprint van de woningen beperkt

te houden kunnen de gestapelde woningen

op belangrijke plekken in het plangebied als

accentbebouwing fungeren. De woningen

genieten van bijzondere uitzichten op plas,

plantsoen of Nederrijn. Alle gestapelde woningen

liggen direct aan de voet van de steile hellingen.

De hoogte van de hellingen is dusdanig dat de

woningen niet met de nok over de bovenkant van

de hellingen uitsteken. De hoogtewerking van de

hellingen wordt door het bos nog versterkt. De

gestapelde woningen zullen dan ook ruimtelijk

ondergeschikt zijn aan de overweldigende groene

randen van het plangebied.

De ruimtes rondom de gestapelde woningen

hebben een natuurlijke, groene uitstraling. Op

deze manier wordt de relatie tussen de woonwijk

en de groene hellingen versterkt. Tevens bestaat

hier de mogelijkheid om speelaanleidingen in

de taluds en aan de overgang naar het bos te

realiseren.

Page 30: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

30 Rhenen vogelenzang

oe

ve

Rw

on

ing

en

Page 31: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp

31Rhenen vogelenzang

oe

ve

Rw

on

ing

en

referentiebeeld: bouwen in hoogteverschillen

referentiebeeld: royale buitenruimtes bieden uitzicht

principeprofiel: wonen aan de plas

Een relatief steile oeverzone vormt de

westelijke rand van de plas. In verband met

grote schommelingen in de waterstanden van

plas en Nederrijn mag bebouwing pas op een

maaiveldhoogte van +11.60 m NAP gerealiseerd

worden. Het gemiddelde waterpeil van de plas ligt

echter op +6.00 m NAP.

De oeverwoningen steken daarom op ruime

hoogte over het talud uit. Zij genieten van een

royaal uitzicht op de plas en de steile hellingen.

Om de bebouwing goed in het relatief steile

talud te verankeren zal een landhoofd als basis

voor de bebouwing en voor de parkeerplaatsen

worden aangelegd. Er bestaat de mogelijkheid

om aanvullende functies onder het gebouw te

realiseren. Daarbij valt te denken aan verdiept

parkeren, bergruimte of een laag gelegen terras

direct aan het water.

De massa van de gebouwen dient echter beperkt

te blijven. De oeverwoningen liggen direct aan de

overgang van de woonwijk naar een hoogwaardig

ecologisch systeem. Zij grenzen aan de rode

contour die de bebouwingsgrens van Rhenen

vormt. Bebouwing en terrasjes mogen niet over

deze contour uitsteken. Plas en uiterwaarden

maken deel uit van de Provinciale Ecologische

Hoofdstructuur.

Tevens vormt de westelijke plasoever de enige

directe aansluiting van de nieuwe woonwijk op de

plas. De doelstelling van het stedenbouwkundig

ontwerp is het om de bijzondere kwaliteiten van

de plas en de daarachter gelegen Grebbeberg

in de hele wijk beleefbaar te maken. Daarom

zijn ter hoogte van de woonstraatjes en aan het

centrale plantsoen grotere openingen tussen de

oeverwoningen aangehouden.

Ook langs de weg is het de bedoeling dat

wandelaars kunnen genieten van het uitzicht

op de plas. Daarom is de maximale bouwhoogte

twee lagen boven maaiveld. Er bestaat wel de

mogelijkheid om het dak als terras toegankelijk te

maken. Aan- en uitbouwen aan de zijkant van het

hoofdvolume zijn niet wenselijk. Parkeren dient

in het verlengde van het hoofdgebouw te worden

opgelost en kan ook in het gebouw of in een

carport worden opgenomen. De taluds tussen de

woningen zullen op een natuurlijke manier worden

ingericht. Op deze manier wordt de ecologische

waarde en de belevingswaarde van de oeverzone

verbeterd.

Page 32: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp
Page 33: Brochure Definitief Stedebouwkundig Ontwerp