Marktplaats Cultuureducatie

2

INLEIDINGDe marktplaats cultuureducatie CLIP Oosterhout is de plaats waar vraag en aanbod op het gebied van cultuureducatie bij elkaar komen. Dit krijgt vorm middels een website, een informatiepunt in Theek 5 Oosterhout Centrum en de coördinatoren Patrice Matthee en Sacha van Vliet. Bij CLIP Oosterhout kunnen scholen en cultuuraanbieders terecht voor alle vragen op het gebied van cultuureducatie.

CLIP Oosterhout heeft als taak de wens van scholen en leerlingen op het gebied van kunst- en cultuureducatie te koppelen aan het cultuuraanbod.

In het kader van een evenwichtige spreiding van het cultuureducatieve aanbod dat CLIP Oosterhout coördineert, krijgen de volgende aspecten extra aandacht: • een meer lokaal/regionaal aanbod • cultureel erfgoed

• actieve cultuurdeelname

3

CultuureducatieCultuureducatie omvat alle vormen van educatie waarbij cultuur als doel ofals middel wordt ingezet. Cultuureducatie is leren over, door en met cultuur. Hierbij wordt instrumenteel gebruik van cultuur, zoals het versterken van sociale cohesie, niet uitgesloten. Meestal is er echter sprake van cultuur-gerelateerde doelstellingen: kennismaking met of verdieping in kunst, cultureel erfgoed en/of media. Ook het genieten, leren beoordelen en zelf beoefenen hoort daarbij. Cultuureducatie laat mensen kennismaken met kunst- en cultuuruitingen en verdiept het inzicht daarin. Cultuureducatie is een verzamelbegrip voor kunsteducatie, erfgoededucatie, media-educatie en literatuureducatie.

STRUCTUUR, SAMENHANG EN CONTINUÏTEIT CULTUUREDUCATIEIn zijn cultuurplan ‘Meer dan kwaliteit: een nieuwe visie op cultuurbeleid’ bepleit staatssecretaris Halbe Zijlstra het belang van goede cultuureducatie. En dan heeft hij het over structuur, samenhang en continuïteit in plaats van vluchtige en incidentele projecten. CLIP Oosterhout zorgt hiervoor, bijvoorbeeld door samen met de scholen en culturele instellingen jaarlijks een bovenschools aanbod vast te stellen, waarmee continuïteit en een doorlopende leerlijn zijn gewaarborgd. Ook adviseert CLIP individuele scholen bij het implementeren van doorlopende leerlijnen cultuureducatie.

4

5

Belang cultuureducatieCultuureducatie wordt gezien als bijdrage in het streven naar de persoon-lijke ontwikkeling van kinderen en is van belang in de voorbereiding op de samenleving. Het stimuleert creatieve economie, sociale cohesie, samen-werkend leren en het ontwikkelen van probleemoplossend denkvermogen.CLIP Oosterhout beroept zich hierbij onder andere op de opvattingen van Mark Mieras en Howard Gardner.

ONTWIKKELING VAN DE HERSENENWetenschapsjournalist en schrijver Mark Mieras is gespecialiseerd in de hersenen. Mark Mieras zegt dat het voor kinderen niet alleen belangrijk is om op school dingen te leren, maar ook om de hersenen te ontwikkelen. Cultuureducatie kan hierbij een belangrijke rol spelen volgens hem: “Wanneer een kind tekent, leert hij meteen kijken. Bij musiceren en zingen leert hij meteen luisteren. Dit is van groot belang voor vakken als leren lezen en schrijven. Daarnaast leren kinderen die bijvoorbeeld met muziek bezig zijn beter nuances te onderscheiden in intonatie en emoties te her-kennen in een stem.”Maar door middel van cultuureducatie leert het kind ook om te experimen-teren. Dit stimuleert volgens Mark Mieras om creatieve capaciteiten te ontwikkelen en fl exibel te zijn.

6

Creativiteit is van essentieel belang voor de kenniseconomie, om nieuwe pro-ducten te kunnen ontwikkelen moet je creatief zijn. Ook is het belangrijk dat kinderen leren om fl exibel in het leven te staan. Wie niet leert fl exibel te zijn staat snel buitenspel in deze zich snel ontwikkelende maatschappij. Mark Mieras: “Bij het opleiden van fl exibele en creatieve mensen is cultuur-educatie van groot belang”.

MEERVOUDIGE INTELLIGENTIEDe psycholoog Howard Gardner stapt met zijn theorie van Meervoudige Intelligentie af van het gebruikelijke denken over intelligentie. De theorie gaat uit van meerdere intelligenties die ontwikkelbaar zijn. Door kinderen aan te sporen een volledige reeks van talenten/intelligenties te ontwikkelen, verandert de school in een opleiding die verder gaat dan einddoelen en die ontwikkelingen om wil zetten in levensvaardigheden.Om tot een zo volledig mogelijke ontwikkeling te komen, moeten volgens Gardner de intelligenties waarover iemand beschikt worden geprikkeld en ontwikkeld. Cultuureducatie speelt hierbij een belangrijke rol, omdat in het onderwijzen van de kunsten alle intelligenties aan bod komen.

De psycholoog Howard Gardner stapt met zijn theorie van Meervoudige

7

8

CLIP informeertCLIP Oosterhout informeert scholen en docenten over het cultuureduca-tief aanbod op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Dit gebeurt via de website waarop een uitgebreide database met cultuureducatief aanbod te raadplegen is.Daarnaast houdt CLIP het nieuws en de ontwikkelingen rondom cultuur-educatie bij op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Dit wordt geplaatst opde website en vermeld in de nieuwsbrief die regelmatig naar het onderwijs en culturele veld verstuurd wordt, samen met mooie voorbeelden van het lokale aanbod.

CLIP coördineertCLIP Oosterhout fungeert als intermediair tussen de scholen en het cultu-rele veld. De cultuureducatieve vraag van de scholen wordt geïnventariseerden afgestemd met het aanbod van het culturele veld. Daarbij zoekt CLIP naar mogelijke cross-overs van disciplines en samenwerkingsverbanden.

9

10

CLIP ontwikkelt en bemiddeltCLIP Oosterhout zorgt, samen met de ICC-ers (Intern Cultuurcoördinatoren) van de basisscholen, voor de ontwikkeling van een bovenschools cultuur-educatief programma. Hierbij wordt een doorlopende leerlijn bewerkstel-ligd waarbij leerlingen in aanraking komen met alle kunstdisciplines. Ook is er aandacht voor een goede verdeling tussen receptieve, actieve en refl ectieve onderdelen. CLIP zorgt voor de bemiddeling bij inkoop van cultuureducatieve producten voor meerdere scholen zodat deze tegen scherpe tarieven ingekocht kunnen worden.

CLIP werkt samen en verbindtOm cultuureducatie op een levendige manier in het onderwijs te brengen, is samenwerking met culturele instellingen in de omgeving een voorwaarde. CLIP Oosterhout (met gebruikmaking van het UITpunt) heeft de spilfunctie om beide werelden dichter bij elkaar te brengen. Voor de ontwikkeling van cultuureducatief aanbod werkt CLIP intensief samen met bestaande in-stellingen als H19, Theek 5, Theater de Bussel en Museum Oud Oosterhout. Daarnaast stimuleert CLIP culturele amateurverenigingen en beeldend kunstenaars om cultuureducatieve activiteiten te ontwikkelen voor het onderwijs.

11

12

13CLIP schoolt en organiseertDe coördinatoren van CLIP Oosterhout zijn gecertifi ceerd om leerkrachten op te leiden tot Intern Cultuurcoördinator (ICC-er). ICC-ers zijn leerkrachten of directeuren op een basisschool met een aantal bijzondere taken in hun pakket. Ze geven kunst en cultuur voor iedere leerling een vaste én goede plek in het onderwijs. Gecertifi ceerde ICC-ers worden uitgenodigd voor speciale themabijeenkomsten die CLIP organiseert, bijvoorbeeld op het gebied van mediawijsheid en erfgoededucatie.

CLIP adviseertOnderwijs en het culturele veld kunnen bij CLIP Oosterhout terecht voor advies. Zo kunnen scholen bijvoorbeeld advies voor implementatie van cul-tuureducatie in het schoolbeleid krijgen en het culturele veld ter vergroting van de kwaliteit van hun cultuureducatieve producten.Ook adviseert CLIP over subsidiemogelijkheden en ondersteunt bij subsidie-aanvragen.

14NAWOORD

Sinds 2006 is in de gemeente Oosterhout de marktplaats cultuureducatie-CLIP Oosterhout actief. De afgelopen jaren heeft CLIP een duidelijke plaats verworven op het gebied van cultuureducatie. Zowel scholen als cultuur-aanbieders weten CLIP steeds beter te vinden bij vragen en ondersteuning wat betreft cultuureducatie. Ook in de toekomst wil CLIP Oosterhout graag dit cultuureducatieve baken zijn.

COLOFONEindredactie: CLIP Dongen, Mirte OostromVormgeving: ik-ook.nlFotografie: pagina 9 en 10 door Mirte Oostrom, overige foto’s zijn stockfoto’s

15

CLIP OOSTERHOUT Coördinatoren: Patrice Matthee > T 0162 428 920Sacha van Vliet > T 0162 422 025

Postadres: Torenplein 8, 4901 EC Oosterhout info@clipoosterhout.nlwww.clipoosterhout.nl