Vrijdag 6 juni 2014, Industrial Design Center, Kortrijk Ontwerpbeurs open-design hulpmiddelen Een initiatief van UGent | HowestPh: Niels Kinds Client : Julie & Eclips Co-design team : Simon Boury, Niels Kinds, Jonathan Van der Smissen

INCLUSIEF

CODESIGN

MET

HULPHONDEN

INCL

USIEF

CODESIGN

MET

HULPHONDEN

KNOP LICHTSCHAKELAAR 1.4Zou het mogelijk zijn iets te maken waardoor mijn hulphond, Gyproc, de vloerschakelaar van mijn Ikea-lamp kan indruk-ken?’ Luidde de vraag van Heleen Bartsoen. Voor zowel haar en haar hond Gyproc was het initieel onmogelijk deze schake-laar te bedienen. Heleen beweegt zich altijd voort in een rolstoel, handbe-wegingen die een bepaal-de finesse of kracht verei-sen zijn voor haar ook vrij moeilijk.

Gyproc is een erg slimme, leergierige witte herder. Ze pikt snel nieuwe com-mando’s op. Eén van haar eigenschappen is dat ze erg voorzichtig is. Voor haar was niet mogelijk de vloerschakelaar in te drukken omdat deze voor haar te hard was.

Onze opdracht bestond er dus in om deze knop in-drukbaar te maken voor de hond. Dit deden we door een hendel die werkt als hefboom met een lan-ge arm over de knop heen te plaatsen. Deze hen-del moet altijd werken en

mag niet naar een ver-keerde kant zwieren zo-dat Gyproc altijd correc-te feedback krijgt. Deze feedback is erg belangrijk voor het leerproces van een hond. Door de hoge hendel werd het niet en-kel mogelijk voor Gyproc om de knop in te drukken, maar ook voor Heleen, wat het product een extra meerwaarde geeft. Wan-neer Gyproc het comman-do ‘Veritas’ hoort, gaat ze nu met veel enthousias-me de hendel induwen.

We zien veel potentieel in deze hendel omdat deze ook door een zitten-de persoon kan bediend worden. Dit houdt in dat vrijwel iedereen die zich voortbeweegt in een rol-stoel hem kan indrukken –desnoods met de voet-steun van de rolstoel. Ook voor oudere mensen die vaak in hun leesstoel zit-ten kan dit een voordeel bieden.

TEAM

CLIENT: Heleen & GyprocIO: Maarten Aerts, Jonathan Engels, Lynn Vandecasteele, Alejandro Pitarch

PROCESS

http://kleinelichtschakelaar2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

TENNISBALWERPER 1.5Jana is een enthousiaste jonge vrouw die afhan-kelijk is van haar trouwe viervoeter. Omdat haar hond haar overal bege-leidt, zou Jana haar graag belonen voor het gelever-de werk. Ze zou dit graag doen door tennisballetjes te smijten, beter gekend als het klassieke “à por-te”.

Dit wordt echter bemoei-lijkt door het feit dat Jana een beperkte spierfunctie heeft, waardoor het voor haar onmogelijk is om een bal voorwaarts -en vooral- ver weg te gooien. Deze gebreken staan dus een speelse interactie tussen Jana en haar vier-voeter in de weg.Het idee dat wij hebben uitgewerkt is geïnspireerd op een professionele base-/tennisbalwerper.

Bij dit systeem worden er twee wielen aan het draaien gebracht met be-hulp van één elektromo-tor en een tandwielover-brenging. De tennisbal wordt vervolgens door-heen deze wielen geperst en versneld; de tennisbal

vliegt enkele meters door de lucht.

Aangezien Jana in een rolstoel zit, moet ons ont-werp hieraan aangepast zijn: een makkelijke aan- en afname is wenselijk. Een extra eis is ook om -met wat marge- door-heen deurgaten te kun-nen manoeuvreren.

De uiteindelijke tennis-balwerper voldoet aan al deze eisen en kan de bal een 15-tal meter ver schieten. Zowel Jana als haar hond zijn unaniem enthousiast!

TEAM

CLIENT : Jana & naam hond? IO : Jente Ameye, Francis Foubert,Lore Vandemaele, ClaudiaMarcoAguilera

PROCESS

http://tennisbalwerper2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

TREKLICHTSCHAKELAAR 1.5 Onze cliënt Julie wordt in het dagelijks leven bijge-staan door haar hulphond die allerlei handelingen overneemt zoals het ope-nen van deuren, het op-rapen van voorwerpen en het aan- en uitschakelen van de verlichting.

Omdat de lichtschake-laar in de slaapkamer te hoog geplaatst is voor de hond, kan Julie niet zon-der externe hulp het licht uitschakelen wanneer ze naar haar bed wil.Eclips, een schakelaar-steun, is ontworpen zo-dat onze cliënt zelfstandig kan gaan slapen. Via een eenvoudig commando kan

Julie haar hulphond be-velen het licht snel aan of uit te schakelen. Door middel van een trekscha-kelaar kan de hulphond de module makkelijk en efficiënt bedienen. Het sy-steem is beveiligd tegen speelse honden die door hun enthousiasme hard trekken aan het bedie-ningsmechanisme.

Zo werd de schakelaar-steun ontwikkeld naar dé

ideale ergonomische as-pecten van de klant en de hulphond, om een unieke ervaring en gebruiksge-mak te garanderen. Uiter-aard is Eclips vormgege-ven om die te integreren in iedere kamer op een stijlvolle, strakke en dis-crete manier.

TEAM

CLIENT : Julie & EclipsIO : Lotte Boury, Simon Jackson, Marie Van den Broeck

PROCESS

http://verlagenlichtschakelaar2014.blogspot.behttp://designforeveryone.howest.be/

2014

NEUSLICHTSCHAKEAAR 1.5Door een beperking moet Julie door het leven in een rolstoel. Samen met haar hulphond Eclips woont ze zelfstandig in haar eigen huis. Eclips is een fantas-tische hulphond vol leven, maar niet alles gaat altijd even vlot.

Wanneer Julie ’s avonds gaat slapen en aan Eclips het commando geeft om het licht uit te doen gaat het soms fout. Eclips drukt met haar neus op de schakelaar en glijdt dan door naar de boven-liggende schakelaars die zo ook ongewild bediend worden. Design for Every-one en Hachiko daagden ons uit dit probleem op te lossen.

Door een driehoekig pris-mablokje van hout aan de bovenkant van de scha-kelaar te bevestigen ver-meden we dat Eclips met haar neus uitgleed en zo een van de bovenliggen-de schakelaars indrukte. Om tot een eindproduct te komen gebruikten we Julie haar schakelaar met houten blokje als moedermodel. Hiervan

werd een siliconen mal gemaakt die ons in staat stelde een quasi exacte replica te vervaardigen uit polyurethaan. Het eind-product heeft de look van de originele schakelaar, maar dan met een functi-oneel toevoeging die het slapengaan voor Julie en haar hond weer iets aan-genamer maakt.

TEAM

CLIENT : Julie & EclipsIO : Simon Boury , Niels Kinds, Jonathan Van der Smissen

PROCESS

http://dominolichtschakelaar2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

BEDDRAAIHULP 1.3Onze cliënte Sylvie heeft een fysieke beperking waardoor ze van heup tot tenen verlamd is en zo geen enkele beweging met haar onderlichaam kan uitvoeren. Ook heeft ze spasmen in haar han-den en kan ze deze dus niet optimaal gebruiken. Ze rijdt in een elektrische rolstoel en met behulp van haar hond Kroepoek kan ze nog bijna alle da-gelijkse taken uitvoeren.

Sylvie is capabel om zelf-standig met behulp van haar hond in bed te krui-pen maar eens ze neer ligt is haar mobiliteit erg beperkt. De hond is er wel voor haar te assis-teren maar meer dan de kleinigheden kan de hond niet verrichten. Sylvie heeft ons gevraagd om een hulpmiddel te ontwik-kelen dat haar helpt om te draaien in bed en dit enkel naar één kant.

Ons team, Wout Mareen, Jonas Callewaert en Sie-vert Van Esch ontwikkel-den twee verlengstuk-ken van de bed uiteinden.

Hierin zit een klein ka-trol die de grote kracht van het bed omzet in een zwakkere kracht over een grotere afstand. In de bin-nezijden van het product werden sleuven voorzien waarin een staaf wordt geleid.

Door het bed in een hoge-re positie te plaatsen met behulp van een aanwezig hydraulisch systeem gaat de staaf door de sleuven glijden.

Een eenvoudige doek, waarop onze cliënt plaats neemt, is bevestigd aan deze staaf en creeërt op deze manier een moment dat rechtstreeks resul-teerd in het kantelen van Sylvie.

TEAM

CLIENT : SylvieIO : Jonas Callewaert, Wout Mareen, Sievert Van Esch

PROCESS

http://beddraaihulp2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

VUILNISBAKHULP 1.4 Sylvie woont sinds 2008 in haar eigen huisje sa-men met haar geliefde huisdieren. Rond de zelf-de periode kreeg ze een zeldzame stofwisselings-ziekte waardoor ze niet meer bekwaam was om te lopen.

Toch leeft ze nog steeds zeer zelfstandig en krijgt ze veel ondersteuning van haar familie. Sinds 2 jaar krijgt ze ook hulp van haar hond Croepoek die getraind is om haar dagelijkse activiteiten te vergemakkelijken. Maar nog niet alle handelingen zijn door hen samen mak-kelijk uit te voeren. Het openen en sluiten van een vuilnisbak was nog steeds een struikelblok.

Sylvie gebruikt voor haar restafval een elektroni-sche vuilnisbak met een bewegingssensor. Van-wege de hoge aankooprijs gebruikt ze voor haar PMD en karton een klei-nere vuilnisbak. Doordat deze te laag is, kan ze deze moeilijk bedienen. Sylvie had graag gehad dat haar hond Croepoek

kon helpen bij dit pro-bleem.

De Pawbin is hiervoor de oplossing. Door vele iteraties en testen met Croepoek zijn we tot een vlot werkend systeem ge-komen. De hond kan op commando zelfstandig de vuilnisbak openen en sluiten. Sylvie heeft haar hond hiervoor de com-mando’s ‘poubelle ouvrir’ en ‘poubelle close’ aan-geleerd. Hierdoor kan ze haar beide handen ge-bruiken om afval in de vuilnisbak te deponeren.

De Pawbin is een ge-hackte vuilnisbak die door iedereen kan gemaakt worden. De benodigde on-derdelen zijn te verkrijgen in iedere doe-het-zelf-zaak. Het systeem is ook zodanig ontworpen dat het op iedere lage vuil-nisbak te bevestigen valt. De enige eigenschap die een hond nodig heeft om de Pawbin succesvol te gebruiken is de mogelijk-heid om truckjes aan te leren.

TEAM

CLIENT : Bernoux, Dominique DemeulemeesterIO : Hippolyte Christiaens, Enzo Martin en Thomas Van Glabeke

PROCESS

http://vuilnisbak2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

DRINKBAKHULP 1.3Taken die voor ons van-zelfsprekend lijken kun-nen voor slechtziende personen een hele opgave vormen. Zo had Kathleen het probleem dat ze nooit kon inschatten wanneer de drinkbak van haar ge-leide hond Bengo leeg was. Als geleide hond mag Bengo niet blaffen. Ook niet wanneer hij dorst of honger lijdt. Waardoor Bengo soms een tijdje zonder water kwam te staan. Dit gaf Kathleen een schuldgevoel, maar dankzij de nauwe samen-werking werd dit pro-bleem succesvol opge-lost.

Na een eerste creatieve brainstormsessie waar-uit tal van verschillende oplossingen en ideeën bloeiden werd al vlug een afspraak gemaakt met Kathleen om een eisen- en wensenpakket op te stellen. Een van de be-dachte prototypes kwam perfect overeen met haar verwachtingen. Dit gaf ons de mogelijkheid om ter plaatse meteen een functioneel prototype te maken. Toen we voor de

2e maal op bezoek gingen was Kathleen heel opge-lucht ons te zien want ons prototype had het al een paar dagen begeven. Het gemis dat dit bij haar ver-oorzaakte was voor ons het bewijs dat we op het goede spoor waren.

Onze oplossing bestaat uit een balanssysteem dat onder de drinkbak geplaatst wordt. Wan-neer het gewicht van het water in de drinkbak niet groot genoeg meer is dan wordt een contact ge-maakt waardoor een op zonne-energie gedreven lampje gaat branden. Dit trekt onmiddellijk de aan-dacht van Kathleen waar-door die onmiddellijk de drinkbak kan bijvullen. Om het systeem zo effi-ciënt mogelijk te maken is het contactpunt instel-baar om op een heel ge-bruiksvriendelijke manier te kunnen kiezen bij welk gewicht het lichte moet gaan branden.

TEAM

CLIENT : Kathleen & BengoIO : Robin Debeuf, Simon Millecam, Sam Van Landuyt

PROCESS

http://drinkbak2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

KOEKJESMACHINE 1.7Luc heeft een begelei-dingshond. Omdat Luc zijn hond geen knuffels kan geven moet hij zijn hond telkens belonen met een koekje. Hiervoor heeft Luc al enkele jaren een koekjesmachine, maar de koekjes moeten eerst door een mal geduwd worden zodat ze allemaal dezelfde afmetingen heb-ben. Ook verdwijnen de gebruikte koekjes uit het gamma waardoor de hui-dige machine niet meer gebruikt kan worden. Om Luc te helpen moet dus een nieuwe machi-ne gemaakt worden. Om het huidige probleem van mal en soort koekjes te vermijden wordt een ma-chine gemaakt die werkt voor verschillende soor-ten en maten koekjes. De machine wordt één maal daags aangevuld met 13 koekjes. Om het aanvul-len vlot te maken wordt de machine doorzichtig gemaakt zodat makkelijk gezien kan worden of de machine leeg is. Tijdens het ontwerp werd vooral gefocust op het

verdelen van de koek-jes. Hoe kun je op een simpele en mechanische manier één koekje tege-lijkertijd verdelen? Om het voor Luc plezanter te maken om de machine te gebruiken werd ook ge-focust op een schietsy-steem om het koekje af te vuren. Dit systeem be-staat uit een klein onder-deel die je naar wens kunt monteren op de machine. Deze aspecten in reke-ning brengend bracht ons tot het eindproduct: een compact toestel uit plexi-glas waar door middel van draaien een elastieken band verschoven wordt. De elastieken band be-vat klepjes die het koekje verschuiven. Net voor de opening wordt de band te-gengehouden waardoor hij voldoende kracht krijgt om het koekje weg te schieten. De bevestiging gebeurt door middel van spanban-den kan de koekjesma-chine toch door iedereen gebruikt worden.

TEAM

CLIENT : LucIO : Ward De Doncker, Eline Nobels, Gilles Vanneste

PROCESS

http://koekjesmachine2014.blogspot.behttp://designforeveryone.howest.be/

2014

KOFFIEDRINKHULP 1.7 Luc is een fervent kof-fiedrinker. Ook drinkt hij tijdens de zomer graag eens een Cola. Door zijn huidige situatie kan hij dit echter niet zelfstandig. Reeds sinds zijn geboorte heeft Luc last van spas-men, dit maakt voor hem veel handelingen onmo-gelijk. Tot op de dag van vandaag word hij door zijn ouders bediend. Om zelf-standiger te kunnen leven en minder afhankelijk te zijn van zijn ouders was Luc op zoek naar een op-lossing voor dit probleem. Via Hachiko, een centrum voor hulphonden, kwam Luc daardoor bij ons te-recht.

Uit benchmarking bleek dat de producten van Ca-melback, gecombineerd met een beweegbare arm gemonteerd op de rug van de rolstoel, een uitste-kende basis vormden voor het samenstellen van een “drink” systeem. De grootste uitdaging in het ontwerp van de drinkhulp was het aanbrengen en positioneren van de drink-tuit. Hiervoor werd een scharnierend vakwerk

ontworpen dat zich in een boog uitstrekt tot binnen het bereik van Luc. Deze beweging gebeurt wan-neer Luc zijn hond een commando geeft.

De hond drukt vervol-gens tegen een hefboom waardoor de arm zicht strekt. Wanneer Luc ge-daan heeft met drinken geeft hij een tweede com-mando, de hond duwt in tegengestelde richting tegen de hefboom en de arm plooit opnieuw op. Dankzij het eenvoudige en slimme design van de arm is deze beweging ge-controleerd en herhaal-baar.

Dankzij de drinkhulp is het voor Luc mogelijk om op zelfstandige ba-sis koffie en Cola te drin-ken, mits aanpassing van bepaalde maten is dit systeem voor iedereen bruikbaar.

TEAM

CLIENT : LucIO : Bruno De Naeyer, Bert Peters, Francis Van Poucke

PROCESS

http://drinkhulp2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2013

POEPSCHEPPER 1.4Jaak gaat enorm graag wandelen met zijn hond. Hij geniet niet alleen van de gezonde buitenlucht, maar ontmoet er ook veel mensen. Zijn hulp-hond helpt hem met al-lerlei zaken: dingen opra-pen, vuilniszakken buiten zetten, de deur openen, noem maar op. Maar nog het meest van al helpt de hond hem met sociale contacten. Zo’n hond no-digt enorm rap uit om een babbeltje te slaan.

Deze honden zijn enorm goed getraind, op aller-lei vlakken. Ook werd de hond geleerd om zijn be-hoefte te doen op de daar-voor voorziene plaatsen. Helaas kan dat soms mis-lopen, en daar ligt Jaaks probleem. Wanneer zijn hond toch zijn behoefte doet op de misse plaats, kan hij dit niet opruimen. Jaak heeft zijn volledige arm- en handencapaciteit maar kan niet tot aan de grond reiken. Daarom had hij graag een poepschep-per gehad, die compact is en altijd meeneembaar, zodat hij deze zou kunnen gebruiken in noodgeval-

len.

Ook een haak gebruikt Jaak enorm veel. Met dit simpel voorwerp raapt hij voorwerpen op, doet hij kasten open, enzovoort. Niet alleen op zijn appar-tement, maar ook buiten kan zo’n haak enorm van pas komen. Denk bijvoor-beeld maar aan een weg-rollende rolstoel, bij het instappen van de auto.

Helaas is de stok met de haak die Jaak op zijn ap-partement gebruikt veel te groot. Graag zou hij deze ook kunnen meene-men op verplaatsing.Daarom hebben wij de poepschepper en de haak gecombineerd in één pro-duct. Een grote troef bij het product is dat het door praktisch iedereen gemaakt kan worden. Het bestaat deels uit ‘hacks’ van andere producten, en enkele zelfgemaakte stukken.

TEAM

CLIENT : JaakIO : Asha Derumeaux, Thibaut Simoens, Willem Vercruysse

PROCESS

http://poepschepper2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

VOEDINGSSYSTEEM 1.7Bart heeft last van spas-men en leeft in een elek-trische rolstoel. In het dagelijkse leven krijgt hij hulp van zijn viervoeter Bento en een hulpverle-ner van het centrum ‘De heide VZW’ te Merelbe-ke. De hond zorgt goed voor Bart maar Bart kon zijn hond niet zelf voeren. Maar dit product maakt dit allemaal mogelijk.

De tijd voor een hulpver-lener dat een bewoner van het centrum krijgt is kostbaar. Bart heeft alle hulp zoveel mogelijk no-dig. In deze tijdspanne kruipt ook het eten geven aan de hond. Als baasje van een hond wil je er na-tuurlijk zelf voor de noden van je hond kunnen in-staan.

Met ons product kan Bart zelf voor de voeding voor Bento zorgen. Door het commando te geven, trekt Bento aan het touw en krijgt zo zijn portie voe-ding binnen. De hulpver-lener moet dan niet meer elke dag spenderen aan het voeren maar slechts 1 keer om de paar weken

de bak bijvullen.

Het trekken werd gekozen boven alle andere mo-gelijkheden dat de hond kan doen in samenspraak met Bart. Het trektouw werd op de juiste hoogte gehangen zodat het mak-kelijk is voor de hond. De loopplank voorkomt kan-telen en de rubbers voor-komt wegglijden.

TEAM

CLIENT : Bart & BentoIO : Clotilde Destrebecq, Jeroen Van Belleghem, Louis Muylle

PROCESS

http://voedingssysteem2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014

LEIBANDSYSTEEM 1.8Hackiko vzw is een orga-nisatie die assistentie-honden opleidt voor men-sen met een motorische handicap of epilepsie. Het is tegenwoordig voor mensen met beperkte – of helemaal geen – hand-functie onmogelijk om zelf de leiband van hun hond aan en af te doen. (Assistentie)honden moe-ten in publieke ruimten bij wet aan de leiband, dus moeten deze mensen bij-gevolg hulp inschakelen als ze het huis uit willen. Deze hulp zou ook voor tal van andere noodzakelijke handelingen kunnen wor-den gebruikt. Samen met trainster Caroline en en-kele van haar assistentie-honden in opleiding gaan we op zoek naar een ma-nier waarbij de hond zelf zijn leiband kan aan en af doen.

Het ontwerp die een op-lossing biedt voor dit pro-bleem bestaat uit twee componenten. Enerzijds is er de leiband, die per-manent met de rolstoel wordt verbonden, waar-aan een double-slip hals-band wordt bevestigd.

Aan de halsband hangt een balletje aan een kort, verstevigd touwtje. An-derzijds wordt er een bakje aan de zijkant van rolstoel bevestigd waar het balletje wordt inge-worpen. Wanneer het baasje en zijn hond erop uit willen trekken, steekt de hond zijn kop door de halsband, die op dit mo-ment vasthaakt via het balletje in het bakje. Ver-volgens springt hij op, zo-dat het balletje loskomt uit het bakje. Wanneer het duo opnieuw thuis is, grijpt de hond het balletje dat rond zijn nek hangt en gooit het in het bakje. Nu hoeft hij enkel zijn hoofd uit de ondertussen groter geworden lus te halen om terug vrij rond te lopen in huis.

Het product is zowel voor baasje als hond leuk om te gebruiken, omwille van het speelse karakter.

TEAM

CLIENT : CarolineIO : Korneel De Viaene, Esmee Vanbeselaere, AnaMaria GarciaPena

PROCESS

http://leiband2014.blogspot.be/http://designforeveryone.howest.be/

2014