BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break...
Transcript of BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break...
DE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL IN 2016-2017
BREAK DOWN THE WALLS
Het denken mag zich nooit onderwerpen,
noch aan een dogma,
noch aan een partij,
noch aan een hartstocht,
noch aan een belang,
noch aan een vooroordeel,
noch aan om het even wat,
maar uitsluitend aan de feiten zelf,
want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken.Henri Poincaré
Vooraf .................................................................................................... 5
Vrije Universiteit Brussel in cijfers ................................................... 6
Aantal studenten in de lift .................................................................. 9
Grootste Nederlandstalige werkgever in Brussels Gewest ....... 11
Bijna 110 miljoen voor onderzoek ................................................... 13
VUB in de media ................................................................................ 15
Break down the walls ........................................................................ 18
Onderzoek ........................................................................................... 22
Innovatie .............................................................................................. 24
VUB Foundation ................................................................................. 26
Leerstoelen ......................................................................................... 29
Fellows .................................................................................................. 30
Onderwijs ............................................................................................. 32
Studenten ............................................................................................. 34
Internationaal ...................................................................................... 36
Efficiënte organisatie ......................................................................... 38
Geschiedenis ...................................................................................... 40
Adressen ............................................................................................. 46
Colofon ................................................................................................ 47
INHOUD
VOORAF
Terugblikken is nooit tijdverlies. Je staat stil bij wat was, bij
wat succesvol was en bij wat beter had gekund. Alles kan
natuurlijk beter, als je de lat maar hoog genoeg legt. En dat
doen we dan ook steevast, omdat we als universiteit willen
blijven groeien. Ook de voorbije jaren zijn we voortdurend
gegroeid in studentenaantallen, in onderzoeksresultaten, in
middelen. Het blijkt overduidelijk uit de cijfers, tabellen en
grafieken die op de volgende pagina’s staan afgedrukt,
cijfers waar we met z’n allen trots op zijn.
Maar cijfers zeggen niet
alles, ze vertellen maar
een deel van het
VUB-verhaal. Neem nu
onze basiswaarden
vrijheid, gelijkwaardig-
heid en verbondenheid.
Heel concreet gaat het om vrijheid van onderzoek,
gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen, of tussen
studenten met een verschillende achtergrond, en verbon-
denheid met Brussel en onze superdiverse grootstedelijke
omgeving. Dat we die waarden meer dan ooit in de verf
zetten, merk je niet meteen aan de cijfers, maar het
resultaat is er niet minder tastbaar om.
Toen ik rector werd, ruim een jaar geleden, lanceerde ik een
oproep om muren te slopen. Break down the walls! Muren
slopen tussen exacte en humane wetenschappen, tussen
faculteiten en disciplines en tussen de universiteit en de
stad. Zijn er vandaag minder muren? U kan het zelf in dit
overzicht van 2016-2017 vaststellen. Zo is het project
konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten,
waarbij de VUB geregeld op verplaatsing in de stad speelt
en onze studenten op tal van plekken in Brussel les volgen
of onderzoek verrichten. De Brussels City Campus is
geboren.
Of neem de uitreiking van onze eredoctoraten dit jaar. We
gingen doelbewust voor internationale wetenschappers die
de grenzen van hun
eigen discipline
hadden overstegen en
net daardoor het
verschil konden
maken. Dat velen hun
voorbeeld mogen
volgen, want de toekomst is aan de interdisciplinariteit.
Bij deze en andere blikvangers van het voorbije jaar staan
we in dit overzicht graag even stil.
En zeker, er staan nog muren overeind. Maar het sloopwerk
is pas begonnen en we gaan er de volgende jaren enthousiast
mee door. Want afbreken is opbouwen.
“Break down the walls is een adagium dat ik absoluut
koester en dat ik als rector zoveel mogelijk in de praktijk wil
brengen. Omdat het vandaag gewoon de enige manier is
om wetenschap te bedrijven.”
Caroline Pauwels in De Tijd, 22 februari 2017
MEER DAN OOIT MET BRUSSEL - 5
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
IN CIJFERS
4 CAMPUSSENBRUSSELS HUMANITIES, SCIENCES & ENGINEERING CAMPUS (Etterbeek/Elsene)BRUSSELS HEALTH CAMPUS (Jette) BRUSSELS TECHNOLOGY CAMPUS (Anderlecht)BRUSSELS PHOTONICS CAMPUS (Gooik)
UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS BRUSSEL
19.000
INSCHRJVINGEN
VUB + Erasmus-hogeschool Brussel
1834
ULB
1969-1970
VUB
STICHTING
721BEDDEN
UNIVERSITAIRE ASSOCIATIE BRUSSEL
BRUSSELS HEALTH CAMPUS
CAMPUS KAAI ANDERLECHT
R A A D P L E G I N G E N360.765
30 BACHELORS
8 FACULTEITEN
16. 09421 MANAMA’s
MASTERS75
1.6773
DOCTORANDIIN
POSTGRADUATEN21
110.000.000ONDERZOEKSBUDGET
€ 230.000.000OMZET
€
30.262HOSPITALISATIES
3.671 PERSONEELSLEDEN
3.282PERSONEELSLEDEN
128NATIONALITEITEN
WAARVAN 21,5% INTERNATIONAAL
DOCTORAL
STUDENTEN
SCHOOLS
>50.000ALUMNI
VERSPREID OVER 4 CAMPUSSEN
( )
BRUSSELS HUMANITIES, SCIENCES & ENGINEERING CAMPUS
VUB IN CIJFERS - 7
20082009
20092010
20102011
20112012
20122013
20132014
20142015
20152016
20162017
Inschrijvingen 2008-2017
2016-201716.094
2008-20099.687
In het academiejaar 2016-2017 noteerde de VUB 16.094 inschrijvingen, een stijging met
meer dan 6 procent ten opzichte van het academiejaar daarvoor.
Studenten schreven zich in voor 145 opleidingen (waarvan 46 in het Engels), als volgt
verdeeld:
Bachelors 6.762
Masters 5.550
Master-na-masters (ManaMa’s) 713
Doctoraten 1.677
Postgraduaten 95
Lerarenopleiding 112
Ander (creditcontract, Erasmusstudenten…) 1.185
TOTAAL 16.094
AANTAL STUDENTEN IN DE LIFT
STEEDS MEER STUDENTEN - 9
VUB wil hoeveelheid administratie verlichten voor academici
De VUB gaat samen met andere universiteiten de ‘planlast’ aanpakken. De vele verplichte controles,
rapportages en vergaderingen putten academici uit, zegt Caroline Pauwels, rector van de VUB.
De Morgen, woensdag 25 januari 2017
GROOTSTE NEDERLANDSTALIGE
WERKGEVER IN BRUSSELS GEWEST Op 1 februari 2017 telt de Vrije Universiteit Brussel 3.322 personeelsleden, goed voor 2386,65 VTE’s (voltijdse equivalenten). Het gaat om
2.208 academische personeelsleden (AP), van wie 883 professoren (ZAP). Naast academische personeelsleden telt de universiteit 1.114
administratieve en technische personeelsleden (ATP).
Bij het academische personeel zijn de mannen met ruim 60% in de meerderheid. Bij het administratief en technisch personeel is het
omgekeerd: 62% vrouwen tegenover 38% mannen.
Het UZ Brussel, het universitair ziekenhuis van de VUB in Jette, is goed voor 3.524 personeelsleden. VUB en UZ Brussel zijn met meer dan
6.800 personeelsleden de grootste Nederlandstalige werkgever in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
452
1220
403
1.114
883professoren
administratieveen technische
personeelsleden
artsen
verpleegkundigen
paramedici
1.325andere
academischepersoneelsleden
GROOTSTE NEDERLANDSTALIGE WERKGEVER IN BRUSSELS GEWEST - 11
9 ONDERZOEKSCLUSTERS
environmental issuesfighting diseases
the circle of life smart engineering
big data
smallest particles
city dynamics brain & behavioursocietal challenges
- 95 MILJOEN EURO VOOR ONDERZOEK12
BIJNA 110 MILJOEN VOOR ONDERZOEK De Vrije Universiteit Brussel beschikte het voorbije jaar over een onderzoeksbudget van 109.757.391 euro.
De universiteit telt 178 onderzoeksgroepen. De VUB wil voor haar onderzoeksmiddelen niet louter afhanke-
lijk zijn van de overheid en zet daarom sterk in op samenwerking met de privésector en de industrie.
11.800.000 euro inkomsten uit
samen werking met privésector
17.370.540 euro eigen
onderzoeksmiddelen
29.121.934 euro Vlaamse overheidsmiddelen voor fundamenteel onderzoek*
51.464.917 euro projectfinanciering door overheden
* inclusief verrekening FWO-mandaten
GROOTSTE NEDERLANDSTALIGE WERKGEVER IN BRUSSELS GEWEST - 13
VUB IN DE MEDIA
Iets minder Vlaamse Leeuw, iets meer BrabançonnePoliticoloog Dave Sinardet (VUB) spreekt van “een opmerkelijke coming-out” in de Belgische politiek. Daarmee verwijst hij naar wat hij de “herfederaliseringsbocht” noemt. Uit een bevraging van Sinardet bij parlementsleden uit alle partijen blijkt dat de zesde staatshervorming volgens velen een stap te ver ging. Volgens hen kunnen bepaalde bevoegdheden maar best opnieuw worden toegewezen aan de federale overheid. Alleen durfden weinig parlementsleden dat tot nu toe openlijk te verdedigen.
De Morgen, 28 november 2016
‘Hun hebben’ volgens Taalunie beter dan ‘zij hebben’‘Hun hebben’: velen krijgen er jeuk van, krijgen het amper over de lippen, laat staan uit hun pen. Kan dit echt tot in Vlaanderen doordringen? “Ik sluit het niet uit, maar het zal niet snel gebeuren”, poneert Wim Vandenbussche, professor neerlandistiek en sociolinguïstiek (VUB). “Vlamingen zien ‘hun’ als een bezittelijk voornaamwoord, niet als persoonlijk voornaamwoord. We associëren het met een totaal andere functie. Dat maakt de weerstand zo groot. Vergeet ook niet dat Vlamingen nogal een traditie hebben van taalverzorging, van vasthouden aan de normen.”
De Morgen, zaterdag 4 maart 2017
“Beter fit en dik dan futloos en slank”Nu gynaecoloog Hendrik Cammu een boek geschreven heeft over voeding, zou hij graag voor de klas gaan staan in het secundair onderwijs. “Zodat jongeren niet meer vatbaar zijn voor de onzin die over eten verkondigd wordt.” (...) Er bestaat maar één wondermiddel voor je gezondheid, en dat is lichaamsbeweging: minder suikerziekte, minder hartproblemen en beroertes, een beetje minder kanker. “Het beste medicijn ooit, kosteloos en - bij verstandig gebruik - zonder bijwerkingen”, aldus Cammu.
De Standaard, 25 maart 2017
VUB wil verdere samenwer-kingsvormen met ULB onderzoekenDe Vrije Universiteit Brussel (VUB) wil verdere samenwerkingsvormen met de Université Libre de Bruxelles (ULB) onderzoeken, “maar over een fusie spreken is nog te vroeg”. Dat zegt VUB-rector Caroline Pauwels als antwoord op de roep om “één Brusselse unief” van Pierre Gurdjian, voorzitter van de Franstalige ULB, vrijdag in de krant De Tijd.
Belga, 7 juli 2017
- VUB IN DE MEDIA14
Verzonnen interviews, grappen en hoaxes“De Amerikaanse verkiezingen hebben de zaak op scherp gesteld”, zegt Ike Picone, docent mediastudies aan de VUB. “Als je ervan uitgaat dat fake news de verkiezingsuitslag heeft veranderd, wordt het plots een politiek gegeven’. Maar Picone is niet overtuigd dat het echt zo gebeurd is. ‘Je mag de mensen ook niet te veel onderschatten. Fake news is vandaag heel erg zichtbaar, bijvoorbeeld op Facebook. Maar dat betekent niet dat mensen het niet als zodanig herkennen.’ We hebben wat te veel de neiging om de impact van de media te overschatten, vindt Picone.
De Standaard, 29 november 2016
Vijftig tinten man-vrouw“Onze identiteit wordt bepaald door ons lichaam en ons geslacht, maar uit onderzoek weten we dat het effect veel kleiner is dan vaak gedacht en dat aangeleerd gedrag minstens evenveel impact heeft. Het brein past zich aan de prikkels aan die aangereikt worden”, zegt professor pedagogie en genderstudies Els Consuegra (VUB/ULB).
De Morgen, zaterdag 11 februari 2017
“Ik denk niet dat hoogmoed op mij van toepassing is. Ik
weet dat er een aantal onderwerpen zijn, de wiskunde en de
logica in de eerste plaats, waarin ik mij heb bekwaamd en
waarover ik dus heel goed kan meespreken, maar ik ben
me er tegelijkertijd zeer goed van bewust dat ik die kennis
niet moet proberen te toetsen aan onderwerpen waarover
ik veel minder of helemaal niets weet. Het probleem is dat
mensen vaak denken dat je, omdat je in één domein heel
bekwaam bent, in álles deskundig bent. Ik weet niet alles,
integendeel: ik weet heel weinig.”
Jean Paul Van Bendegem in Humo, 31 januari 2017
VUB IN DE MEDIA - 15
Apocalypse? No!“De opwarming van de aarde is het gevolg van de cumulatie van de uitstoot. Niet alleen wat in de toekomst nog uitgestoten wordt telt mee, maar ook alle CO 2 die in het verleden al werd uitgestoten. Trump lijkt dat niet te begrijpen. Maar dat betekent dat Amerika de hoofdverantwoordelijke is van de opwarming. 26 procent van alle uitstoot tot nog toe is het werk van de VS. Europa is verantwoordelijk voor 23 procent, China voor 12 procent. Historische verantwoordelijkheid heet dat.”
VUB-klimaatspecialist Philippe Huybrechts in Het Nieuwsblad, 3 juni 2017
Is de elektrische auto echt zo goed voor milieu en gezondheid?“Als elektriciteit alleen uit steenkool en aardolie komt, dan is er uiteraard geen milieuwinst”, zegt professor Joeri van Mierlo van de onderzoeksgroep Mobi aan de VUB. “Gelukkig is dat niet zo. Europa zet sterk in op verduurzaming van de elektriciteitsproductie.”
De Standaard, 8 juli 2017
Wiskundige Ann Dooms: “Mijn onderzoek kan zo in de les esthetica”Wat hebben big data en eeuwenoude schilderijen met elkaar gemeen? Ze maken deel uit van het werkterrein van professor Ann Dooms, founding mother van de onderzoeksgroep Digitale Wiskunde aan de VUB, een unieke studie in België. Wie haar nog niet aan het werk heeft gezien tijdens een van haar talloze lezingen over beelden en wat je ermee kan aanvangen, heeft Dooms misschien gespot in het Canvasprogramma De herontdekking van de wereld. Daarin bezingt ze de lof van Alan Turing, de computerwetenschapper avant la lettre die de Enigmacode van de nazi’s kraakte. Patronen zoeken in complexe getallenreeksen, het was ook wat Dooms als kind graag deed.
Knack.be, zaterdag 11 februari 2017
- VUB IN DE MEDIA16
“Voorbereid of niet, robots komen eraan”Bram Vanderborght is onderzoeker bij het Brubotics-team van de VUB, hét roboticalabo in België. Hij ontwikkelt cobots, prothesen en sociale robots, waarvoor hij samenwerkt met tal van bedrijven. (...) “Vroeger was het onderzoek voor het onderzoek, nu bestuderen we ook de sociale, maatschappelijke en economische impact”, zegt Vanderborght. “Robots zijn nog in volle ontwikkeling, maar we moeten nu al nadenken over de rol die ze zullen spelen. Hoe ver mogen we gaan? Willen we robots die ons evenbeeld zijn? Wat zal de economische impact zijn? Een ding staat buiten kijf: de robots komen eraan, of we nu voorbereid zijn of niet.”
De Tijd, zaterdag 6 mei 2017
Is de Derde Wereldoorlog nabij?“Dat mensen de vrede als vanzelfsprekend beschouwen, is begrijpelijk, maar onterecht. De voorbije 25 jaar, na de val van de Sovjet-Unie waren een anomalie in de wereldgeschiedenis. De voorspoed was vooral gebaseerd op het feit dat niemand onze machtigste bondgenoot, de VS, durfde te contesteren en dat we economisch weinig concurrentie hadden. Dat is sterk aan het veranderen.”
VUB-expert Internationale Betrekkingen Jonathan Holslag in Humo, 12 Juni 2017
Maak komaf met de oudejaarskaterWie op de lappen gaat, neemt niet alleen ethanol op, maar ook suikers en smaakstoffen of andere toxische stoffen zoals methanol. “Die mengels zijn vaak niet compatibel met elkaar, waardoor je misselijk wordt”, weet Vera Rogiers, toxicologe aan de VUB. De hele avond wijn drinken is daarom een betere strategie dan wisselen tussen bier, wijn en sterke drank. Om diezelfde reden zult u van ‘puurdere’ dranken als wodka ook minder last hebben dan van rum of whisky, die meer bijstoffen bevatten.
De Morgen, 2 januari 2017
150 betogers eisen vrijlating VUB-professorZo’n 150 betogers verzamelden dinsdagavond aan de Iraanse ambassade in de Franklin Rooseveltlaan om te protesteren tegen de terdoodveroordeling van de Zweeds-Iraanse VUB-professor Ahmadreza Djalali. Die werd tijdens een bezoek aan zijn thuisland opgepakt op verdenking van spionage en ter dood veroordeeld. Amnesty International en de VUB organiseerden daarom de protestactie en lanceerden een online petitie. Via facebook riepen ze zoveel mogelijk mensen op om te betogen. Aan de ambassade
leverden ze de petitie af die meer dan 27.000 mensen ondertekenden.
Het Laatste Nieuws, 15 februari 2017
VUB IN DE MEDIA - 17
VUB-eredoctoraten naar bruggenbouwersOnder de noemer Break down the walls heeft de VUB op 23 mei 2017 eredoctoraten
uitgereikt aan vier geëngageerde wetenschappers – drie Amerikanen en een
Nederlander - die elk hun eigen discipline overstegen hebben: econome Deirdre
N. McCloskey, fysicus Paul Ginsparg, arts en expert sociale geneeskunde Willem
van Mechelen en socioloog Gary T. Marx. Een vijfde eredoctoraat ging naar de
Nederlandse ex-wetenschapper, ex-politicus en (jeugd)schrijver Jan Terlouw. VUB-
rector Caroline Pauwels noemde Jan Terlouw “een bruggenbouwer van het eerste uur,
niet alleen tussen vakgebieden, niet alleen tussen wetenschap en maatschappij, maar
ook tussen steeds nieuwe generaties.” En ze verwees naar een uitspraak die Terlouw
had gedaan in een kranteninterview naar aanleiding van zijn VUB-eredoctoraat: “Hou
de vrede goed in de gaten, want voor je het weet ben je haar kwijt.”
BREAK DOWN THE WALLS
Vlnr.: Willem van Mechelen, Jan Terlouw, Paul Ginsparg, Deirdre N. McCloskey en Gary T. Marx
BREAK DOWN THE WALLS18
Twee eredoctoraten voor inzet voor vluchtelingen
De VUB reikt op 29 november nog twee andere eredoctoraten uit aan de Italiaanse
geëngageerde politica Emma Bonino en aan de inwoners van het eiland Lampedusa,
vertegenwoordigd door dr. Pietro Bartolo.
BREAK DOWN THE WALLS 19
Weg met kale muren
De grote kale muur van de VUB-sportinfrastructuur aan de kant van de Generaal
Jacqueslaan behoort voorgoed tot het verleden. Graffitikunstenaars kregen in
oktober 2016 carte blanche om er een kunstmuur van te maken. De VUB ging in
zee met street artists van de Brusselse vzw Urbana om de universiteit en haar
stedelijke omgeving dichter bij elkaar te brengen en een stuk van de campus een
jong, artistiek en dynamisch open gezicht te geven.
Tegen haatspraak
De VUB en de ULB hebben als eerste volledige universiteiten in Europa officieel de No
Hate-campagne onderschreven, in het bijzijn van Vlaams minister van Media Sven
Gatz. Dat gebeurde op 3 mei 2017 op Difference Day in Bozar. De twee Brusselse
universiteiten willen tonen dat haat en discriminatie in de weg staan van zowel het
academische debat, als van kwaliteitsvolle persvrijheid. No Hate is een campagne van
de Raad van Europa tegen online en offline haatspraak.
Het evenement Difference Day – mee georganiseerd door VUB en ULB – vindt elk
jaar plaats op de Internationale Dag van de Persvrijheid. De twee universiteiten reiken
er de Difference Day eretitel voor de vrijheid van meningsuiting uit en die ging dit jaar
naar het Global Investigative Journalism Network. Dat is een vereniging van non-
profitorganisaties die onderzoeksjournalistiek ondersteunen, promoten en produceren.
ZORG2030 van start
Waar willen we met onze
gezondheidszorg eigenlijk naartoe? Op 18
september 2017 gaven het UZ Brussel en
de VUB met ZORG2030 het startschot van
een brede dialoog met de samenleving
over de gezondheidszorg in 2030. Dit
gebeurt naar aanleiding van het 40-jarig
bestaan van het universitair ziekenhuis en
van 40 jaar aanwezigheid van de faculteit
Geneeskunde en Farmacie op de Brussels
Health Campus in Jette.
➜ www.zorg2030.be
BREAK DOWN THE WALLS20
Uit de startblokken: konekt.brussels
De VUB en ULB hebben altijd al een band met Brussel gehad op
de raakvlakken tussen onderwijs, onderzoek, maatschappij en
kunst. Het voorbije jaar is er hard gewerkt om die verbondenheid
tussen de universiteit en de stad in een stroomversnelling te
brengen, en dat vanaf de start van het academiejaar 2017-2018.
Voortaan spelen de VUB en ULB geregeld op verplaatsing in
hun eigen stad, met een gloednieuw concept: konekt.brussels.
Daar hoort onder meer een eigen Brussels City Campus
bij. De studenten krijgen les in bedrijven, cultuurhuizen,
overheidsinstellingen, ziekenhuizen, rechtbanken, sportclubs,
musea, internationale instellingen, gevangenissen en andere
plekken. De ruimtes van BOZAR in de Ravensteingalerij fungeren
als vaste uitvalsbasis. Daar vond begin oktober 2017 ook de
lancering van konekt.brussels plaats, met o.a. een optreden van
het Nationaal Orkest van België.
VUB en KVS slaan handen in elkaar
De VUB is een samenwerking gestart met het Brusselse
stadstheater KVS. Met een inclusief verhaal wil de
samenwerking een antwoord bieden op degenen die de stad
verdelen. Cultuur en onderwijs zijn excellente tools om tot
meer gelijkheid en betrokkenheid van alle burgers te komen.
Een eerste zichtbaar resultaat van de samenwerking was de
zinderende bijeenkomst Mindblowers op 25 september 2017.
Binnen- en buitenlandse denkers en kunstenaars gaven hun
visie op verzet. Geen gezwollen speeches of hoogdravende
lezingen, wel korte, krachtige en urgente interventies op het
kruispunt van kunst, cultuur en reflectie.
Kunstenaars en academici delen meer met elkaar dan op het
eerste gezicht lijkt, stelden VUB-rector Caroline Pauwels en
artistiek leider Michael De Cock (KVS) vast. Allebei bevragen
ze de maatschappij, voeren onderzoek uit en delen hun
bevindingen met toeschouwers en lezers.
BREAK DOWN THE WALLS 21
ONDERZOEK
Nieuw innovatiecentrum voor alternatieven voor dierproeven
Op 25 september 2017 is onder impuls van de onderzoeksgroep In
Vitro Toxicology and Dermato-cosmetology (IVTD) onder leiding van
prof. Vera Rogiers een innovatiecentrum opgestart met als doel de
research naar alternatieve onderzoeksmethoden te versterken. Het
Innovation Centre 3Rs is gebaseerd op het wijdverspreide ‘3R’- prin-
cipe, of in het Nederlands ‘3V’, wat staat voor verfijnen, verminderen
en vervangen van proefdiergebruik bij wetenschappelijk onderzoek.
Het nieuwe innovatiecentrum bouwt voort op een kwarteeuw topon-
derzoek naar in-vitromethoden als alternatief voor dierproefonder-
zoek in (bio)medische research.
www.ic-3rs.org
Bijna evenveel vrouwen als mannen behalen doctoraat
Vorig jaar hebben 205 onderzoekers hun doctoraatsproefschrift
met succes afgerond, ongeveer evenveel als het jaar voordien.
Wat wel opvalt is dat ongeveer evenveel vrouwelijke als mannelijke
onderzoekers een doctoraat hebben behaald: 101 vrouwen tegen
104 mannen.
De meeste doctoraten zijn behaald in de faculteiten Ingenieurswe-
tenschappen, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen en
Geneeskunde en Farmacie. Zo’n 45 procent van wie een doctoraat
behaalt, heeft de buitenlandse nationaliteit.
De VUB telde vorig jaar 1677 doctoraatsstudenten. Ze kunnen
rekenen op de begeleiding en de steun van drie Doctoral Schools en
de Centrale Doctoraatsbegeleiding van de VUB.
Studie VUB: robots kunnen nu ook eigen beschadigingen herstellen
“Robots kunnen niet alleen lichter en veiliger
gemaakt worden, maar kunnen straks ook langer
zelfstandig werken zonder telkens gerepareerd
te moeten worden”, vertelt professor Bram
Vanderborght. De resultaten van de studie werden
vandaag gepubliceerd in het vaktijdschrift Science
Robotics.
De Morgen, 16 augustus 2017
- ONDERZOEK22
Twee VUB-wetenschappers lid Jonge Academie
Twee VUB-onderzoekers, Vincent Ginis en Kevin Smets, zijn verkozen om lid te worden van de Jonge Academie. Die verenigt jonge toponder-
zoekers en –kunstenaars met een eigen kijk op maatschappij, wetenschap, kunst en beleid. Fysicus Vincent Ginis, die ook een aanstelling
in Harvard heeft, doet onderzoek naar de interactie tussen licht en materie met behulp van artificieel gestructureerde nanomaterialen. Kevin
Smets, die tevens aan de UAntwerpen werkt, heeft als studieobject mediaproductie en -beleving in de context van migratie en conflict, met een
focus op het Midden-Oosten.
Wetenschapscommunicatie De populairwetenschappelijke website www.wtnschp.be kent een gestage
groei, waardoor het onderzoek van de VUB en associatiepartner EhB extra
onder de aandacht komt. De website mocht vorig jaar maar liefst 30.000
unieke bezoekers verwelkomen.
Het Expertisecentrum Wetenschapscommunicatie zet ook z’n schouders
onder Science Bar Brussel. De afterwork wetenschapscafés met onder-
werpen als Kanker & Vruchtbaarheid en Dark Matter lokten vorig jaar zo’n
300 bezoekers.
Naast de wetenschapscafés zijn er de zogeheten Bright Club Bxl’s. In dit
succesvolle concept krijgen onderzoekers een comedy training om dan
als echte stand-up comedian het podium te betreden samen met ervaren
en professionele comedians. Vorg jaar brachten 21 onderzoekers en
docenten van de VUB meer dan 400 bezoekers aan het lachen.
Op 27 november 2016 vond de Dag van de Wetenschap plaats. De tiental-
len deelnemende onderzoekers van VUB en EhB verzorgden 50 activiteiten
op de Brussels Health Campus in Jette en lokten 862 bezoekers.
Prijs voor theoreticus G1000 burgertop
De Ignace Vanderschuerenprijs voor ‘Humane Wetenschappen’
2017 is naar politicoloog Didier Caluwaerts gegaan. Hij kreeg
de prijs voor zijn doctoraat: “Confrontation and Communica-
tion, Experiments on deliberative democracy in linguistically
divided Belgium” met als promotor professor Kris Deschouwer.
Het onderzoek van Caluwaerts is bij het grote publiek in België
vooral bekend door de G1000 burgertop, maar zijn ideeën
hebben tot ver over de grens democratische burgerparticipatie
beïnvloed en gestimuleerd.
23
INNOVATIE
123 actieve octrooifamiliesVorig jaar zijn 43 vindingen aangemeld. De VUB diende 25
nieuwe octrooien in. De totale VUB octrooiportefeuille omvat
123 actieve octrooifamilies, dat zijn er 12 meer dan het jaar
voordien (octrooiaanvragen ingediend door bedrijven op basis
van uitvindingen door VUB-onderzoekers zijn niet meegeteld).
De VUB beheert 25 actieve octrooifamilies in volledig eigen
beheer en 37 in samenwerking met VIB, 32 in samenwerking
met IMEC en één in samenwerking met iMinds. Bij de overige
actieve octrooifamilies zijn andere partijen bij het beheer
betrokken.
VUB’ers verkozen tot baanbrekende innovatorsVUB-onderzoekster Damya Laoui is verkozen tot de hele
selecte groep Innovators Under 35 Europe. Zij doet onder-
zoek naar dendritische cellen voor nieuwe immuunthera-
pieën tegen kanker. Ook VUB-alumnus Felix Van De Maele
is verkozen. Hij is medeoprichter en CEO van Collibra, een
succesvolle spin-off van de Vrije Universiteit Brussel; een
snelrijzende ster in data governance. Innovators Under 35 is
een initiatief van het technologietijdschrift van het vermaarde
Massachusetts Institute of Technology. Eerdere winnaars
waren onder andere mede-oprichter van Spotify Daniel Ek en
medeoprichter van Google Sergey Brin.
0
5
10
15
20
25
0
5
10
15
20
25
30
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
- INNOVATIE24
AGE
In november 2016 verscheen AGE, het nieuwe boek van CROSSTALKS,
het VUB-netwerk dat universiteit en industrie verbindt. Het boek biedt
weerwerk aan de perceptie van ouder worden als een economische en
maatschappelijke last.
AGE is een boek dat bruggen slaat tussen
leeftijden, interesses en ambities, met en mix
van interdisciplinaire wetenschappelijke en
artistieke bijdragen over leeftijd, leeftijds-
grenzen en leeftijdsdiscriminatie.
• Zebra Academy (°2016)
• Lumency (°2016)
• CellSine (°2016)
• Camel-IDS (°2015)
• BiosenSource (°2015)
• Confo Therapeutics (°2015)
• M2Wave (°2014)
• LucedaPhotonics (°2014)
• eTherRNA (°2014)
• eXIA (°2013)
• Agrosavfe (°2013)
• Insilico Genomics (°2012)
• PharmaFluidics (°2011)
• Blue Planet Academy & Consulting (°2011)
• Spartanova (°2011)
• €SPACE (°2010)
• Optrima (°2009), later SoftKinetic, verkocht aan Sony
• Universum Digitalis (°2008)
• Collibra (°2008)
• Ecqologic (°2005), verkocht aan Microship Technology Inc
• Double PASS (°2004)
• Symbion (°2002)
• Ablynx (°2001)
• Intellicrops (°1999)
• BETA-CELL (°1998)
• ElSyCa (°1997)
• NUMECA (°1992)
• NMDG (°1991), verkocht aan National Instruments
• FOS&S (°1990), nu FBGS
Actieve spin-offs van
de Vrije Universiteit Brussel
Nieuwe spin-offs van de VUB
Vorig jaar zijn weer drie nieuwe VUB-spin-offs opgericht: Zebra
Academy (urgent patient care by integrating pre-hospital and in-hospital
procedures), Lumency (intelligent LED lighting solutions) en de VUB- en
KUL-spin-off CellSine (a novel perspective on cellular research).
0
5
10
15
20
25
0
5
10
15
20
25
30
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Wat u geeft aan de VUB krijgt u terugOm haar taken op het vlak van onderwijs, onderzoek, innovatie en
dienstverlening te vervullen, kan de VUB rekenen op financiële steun van de
overheid. Helaas is deze steun niet voldoende om deze kerntaken optimaal
uit te bouwen en verdere groei mogelijk te maken.Daarom bestaat de
VUB Foundation. Om vrij onderzoek te helpen financieren via bedrijven
en particulieren, want de volgende vijftig jaar worden cruciaal voor onze
samenleving. Om innoverende projecten te helpen tot stand komen. Om
de maatschappelijke dienstverlening te helpen versterken. Daarom is de
bijdrage van bedrijven, Alumni en VUB sympathisanten zo belangrijk.
VUB FOUNDATION
Verzeker de impact van uw nalatenschap
Mensen die zich verbonden voelen met de VUB kunnen
iets nalaten aan een project waar ze een bijzondere
band mee hebben of een fonds op naam oprichten.
De VUB Foundation kan u hierbij helpen en u, in
functie van uw persoonlijke situatie, een legaat of
duolegaat op maat voorstellen. Indien u een bepaalde
faculteit, specifieke onderzoeksgroep of project wenst
te steunen, staan wij u – in samenspraak met uw
juridische vertrouwenspersoon – graag bij met advies
om u te helpen de beste keuze te maken voor de
besteding van uw vermogen.
Voor meer informatie mag u steeds contact opnemen
voor een vrijblijvend gesprek met Isabelle Marneffe,
directeur VUB Foundation.
[email protected] – 02 629 15 42
- VUB FOUNDATION26
Geven, is terugkrijgen. Zo kijken we bij de VUB Foundation naar uw donatie. Uw aandeel in de projecten van de VUB verbetert de maatschappij op economisch, wetenschappelijk en vooral menselijk vlak. Samen maken we vooruitgang mogelijk. Door nu vooruit te kijken, kunnen we straks tevreden terugblikken op onze realisaties.
FabLab – Een creatieve hub in het hart van de VUB
Jonge ontwerpers, ingenieurs en ondernemers hebben ruimte nodig om te
experimenteren. De VUB heeft een FabLab waar studenten prototypes kunnen bouwen en
waar ze naast tools ook inzicht, kennis en ervaring kunnen delen. Alle makers in Brussel
zijn welkom om hier vorm te geven aan hun ideeën. In 2018 krijgt het FabLab een grotere,
centrale plaats op de campus Etterbeek. Zo wil de VUB jongeren nog meer stimuleren
om te maken en te ondernemen. Want hoe meer ideeën zij ontwikkelen, hoe sterker onze
economie en samenleving. Die toekomst begint in ons FabLab.
Arabische taallessen – Een cultuur begint bij je eigen identiteitHet Arabisch is een wereldtaal. Maar in Brussel kunnen kinderen en jongeren die enkel
aanleren via de plaatselijke moskee. Om ze een pedagogische, neutrale schoolomgeving
te bieden, wil de VUB jaarlijks 300 jongeren de kans bieden om Arabisch te studeren op
een onderbouwde en kwalitatieve manier. Door kinderen te instrueren over relevante
maatschappelijke thema’s en Arabische, Westerse en interculturele waarden, ontwikkelen
ze een positief beeld over hun eigen identiteit. De lessen worden gegeven door
hoogopgeleide vluchteling-leerkrachten, die omwille van de oorlogssituatie hun thuisland
moesten ontvluchten. Als mensen kansen krijgen, versterken we onze samenleving.
VUB Kinderuniversiteit – De VUB verwondert
Wat als leerlingen uit het Brussels basisonderwijs de exacte wetenschappen zouden
ontdekken dankzij doctorandi van de VUB? Dat is precies wat de VUB vanaf het
academiejaar 2017-2018 organiseert voor leerlingen uit de 3de graad van voornamelijk
Brusselse GOK-scholen. Zo wil de VUB de drempel verlagen en kinderen op jonge leeftijd
laten ontdekken hoe boeiend en leuk wetenschap kan zijn. Hiermee speelt de VUB in op
het tekort aan exacte wetenschappers in Vlaanderen.
Neem een aandeel in de vooruitgang, participeer in een VUB project
VUB FOUNDATION - 27
Leerstoelen
Legaten
Gi.en
Sponsoring
Leerstoelen
Legaten
Gi.en
Sponsoring
Leerstoelen
Legaten
Gi.en
Sponsoring
Van de bruto inkomsten wordt, conform het overhead reglement van de VUB, 17% afgehouden om de werking van de VUB Foundation en de kosten van de fondsenwer-ving te financieren. De netto inkomsten (83%) gaan naar specifieke projecten (patrimo-nium, onderzoek en innovatie, onderwijs).
De cijfersIn 2016 had de VUB Foundation een totaal inkomen van 4.044.920 euro.
Wilt u graag meer weten over de VUB Foundation en de projecten van de VUB? Contacteer ons! [email protected] | www.vubfoundation.beIBAN BE51 0013 6779 3562 – BIC GEBABEBB
Voor elke gift boven de 40 euro ontvangt u een fiscaal attest waarmee u 45% van uw gift kan recupereren.
Netto inkomsten (83%) 3.357.284 euro
Kosten (17%) 687.636 euro
2.234.470 euro
1.250.000 euro
436.
876 e
uro
123.574 euro
- VUB FOUNDATION28
De actieve leerstoelen met hun partners :
• Leerstoel Mireille Aerens voor alternatieve onderzoeksmethoden
zonder dierproeven – Mireille Aerens
• Leerstoel Bedrijven en duurzame mobiliteit – Acerta cvba,
Belgische Federatie Fleet & Mobiliteits Managers, Belgische
Leasingvereniging vzw, FEGARBEL, vzw Koninklijke Belgische
Touring Club, Traxio, VAB, Febiac vzw, Solvay Alumni vzw
• Leerstoel Bevordering Active Ageing – Stichting leerstoel
Bevordering Active Ageing
• Leerstoel Casterman & Hamers: History and Philosophy of
Science – Dr. Cecile Casterman & Prof. em. Raymond Hamers
• Leerstoel De Berekuyl – Exercise Immunology & Chronic Fatigue
in Health and Disease – De Berekuyl, European College for
Decongestive Lymphatic Therapy (ECDLT)
• Leerstoel Fatima Mernissi – Vlaams Minister voor Cultuur, Media,
Jeugd en Brussel (Sven Gatz)
• Leerstoel Harmony American Orthodontics Research – American
Orthodontics
• HUAWEI Chair for Contemporary China Studies at BACES (Brussels
University of China and European Studies) – Huawei Technologies
(Netherlands) B.V – Belgium Branch
• Leerstoel Infrabel spoorwegtechnologie – INFRABEL
• Chair International and European Data Privacy and Security Law –
• Stichting Leerstoel Klinische ouderenpsychologie –Stichting
Mondriaan
• Leerstoel Lotto Sports Science – Lotto (Nationale Loterij)
• UNESCO Chair on critical heritage studies and safeguarding the
intangible cultural heritage – UNESCO
• KF-VUB Korea Chair – Institute for European Studies,
Korea Foundation (KF)
• Nobel Biocare Chair – Nobel Biocare NV
• Chair of Social Entrepreneurship – Wolters Kluwer NV, Euroclear
NV, Stichting Close The Gap
• SOMT Leerstoel Musculoskeletale Anatomie –
Stichting Opleidingen Musculoskeletale Therapie (SOMT)
• Leerstoel Stewardship of Finance – AG Insurance nv, Allianz,
Baloise Belgium nv, Belfius Insurance nv, Ethias nv, P&V Groep
• Medtronic Chair – Medtronic Belgium NV
• Leerstoel Radiologie Bracco – Bracco Imaging Europe B.V.
• VUB Chair in Public-Private Partnership –
Deloitte, SWECO Belgium NV, KBC, Laga cvba, Triodos Bank
• Leerstoel Thermo-Mechanical Innovation for Fluid Machinery
-Atlas Copco Airpower NV
• Leerstoel Joyn on smart cities – Citylife Belgium nv, Thanksys nv
• Chair in Fundamental Rights and the Digital Transformation –
Microsoft Corporation
• Emile Lorand Leerstoel voor Italiaans 2016-2017: toegekend aan
Prof. Sergio Lubello (University of Salerno)
• Emile Lorand Leerstoel voor Spaans 2016-2017:
toegekend aan dr. Reindert Dhondt (Utrecht University)
• Emile Verhaeren Leerstoel 2016-2017: toegekend aan Sophie De
Schaepdrijver
• Francqui Leerstoel 2016-2017: toegekend aan Prof. Dr. Maarten
Van Bottenburg (Utrecht University)
• Leerstoel Gommaar Van Oosterwijck 2016-2017: toegekend aan
Mr. Patrick Hofströssler
• Leerstoel Willy Calewaert 2017-2018: toegekend aan
Jean-Jacques Amy
VUB LEERSTOELEN
Via een leerstoel stelt de VUB een academisch platform ter beschikking om een maatschappelijk thema aan te kaarten en de hiervoor
relevante (technische) kennis te verdiepen en te valoriseren, dit zowel aan bedrijven, instellingen als maatschappelijke organisaties. Op die
manier kunnen partners de research voor hun organisatie of bedrijf verruimen dankzij het onderzoeksteam van de VUB. En de VUB krijgt
de kans om inzichten en hypotheses in de praktijk te toetsen.
Op de jaarlijkse Fellowship Ceremony, die plaatsvond op donderdag 22 juni 2017 in het
Stadhuis van Brussel, zijn 29 topmensen uit het bedrijfsleven, de wereld van beleid en
politiek, het middenveld en de media Fellow van de VUB geworden.
Ze engageren zich om hun ervaring en kennis drie jaar lang te delen met de VUB en haar
faculteiten. Academia meets Society is het uitgangspunt; de Fellows vormen een brug
tussen de universiteit en de samenleving.
Serieel sociaal ondernemer Sihame El Kaouakibi is een van de nieuwe Fellows. Ze ziet
de titel als “een mooie erkenning van sociaal ondernemerschap uit de academische
wereld.” Een andere Fellow, minister Sven Gatz, stelt dat “hoe meer een universiteit voor
de samenleving openstaat, hoe gemakkelijker het is om organische samenwerkingen te
creëren en in stand te houden.”
In het totaal heeft de VUB nu 86 Fellows en 39 Honorary Fellows.
www.vub.be/fellowship
29 TOPPERS worden fellow van de VUB
Arts and Humanities Fellows 2017Yves GoldsteinNic Van der Marliere (ook Law and Criminology Fellow)
2016 Hans Alma Kristine De Mulder Sophie De Schaepdrijver Faroek Özgünes Katleen Van Langendonck
2015Stefan BlommaertFrans BoendersPaul DujardinHendrik PinxtenChristina von Wackerbarth
Engineering Fellows 2017Marc De GrooteMuzaffer GülerAli Mohammadi Michael Peeters 2016 Marco Croon Christ’l Joris Ingrid Van de Voorde
- FELLOWS30
2015Peter GrognardMartine TempelsChris Wuytens
Kurt Lewin Fellows 2017Chantal Cooreman Sven GatzJacky GorisPatrick Van Kerckhove
2016 Johan De Muynck Godelieve Van den Brande
2015Ingrid LietenKoen Maertens
Law and Criminology Fellows 2017Michel De Gols Erik DeryckeChris ReniersNic Van der Marliere (ook Arts and Humanities Fellow) 2016Patrick Hofströssler Gunther Sleeuwagen Lutgarde Sommerijns Stefan Yee
2015Vincent LambrechtDavid Van Herreweghe
Movement and Rehabilitation Fellows 2017Veronique Feipel
2016Constantino Balestra Alain De Greef
2015David SteegenSonia Van Den Broeck Science Fellows 2017Ghislain DecadtFrank De WinneFrank Vandendriessche
2016Jan Bogaerts Patrick Roggemans Els Torreele
2015Marc Schepers
Solvay Fellows 2017André CéronTamara De BrueckerAnn PeutemanFrank Van MassenhoveVincent Verouden
2016Luc Bontemps Willem Debeuckelaere Anouk Lagae Martin Larch Nico Reeskens
2015Thierry GeertsIsabelle MeunierWim van Hees
UMC Fellows 2017Lutgarde BuydensPaul CallewaertPim Drinkenburg Karine Moykens
2016Peter Degadt Paul Deneve Martin Paul Johan Uvin Ilse Weeghmans
2015Yves DesmetRaf MertensYves VandenbergheCaroline Verlinde
VUB Fellows 2017Bilal Benyaich Sihame El Kaouakibi Lieve Wierinck
2016 Koenraad Van Loo
2015Els AmpeKarel De GuchtPamela PeetersAjit Baron ShettyRaymonda Verdyck
FELLOWS - 31
LEARNING AND INNOVATION CENTEROp de grens tussen de campus van de VUB en de campus van de ULB zal over
een paar jaar een nieuw en spraakmakend gebouw verrijzen: het Learning and
Innovation Center (LIC)
Dankzij de digitale tools zullen studenten en bezoekers toegang hebben tot
wereldwijde kennisbronnen en in contact kunnen komen met gelijkgezinden
van over de hele wereld. Het LIC zal zeven verdiepingen tellen, goed voor een
totale oppervlakte van 2.000 m². Er is ruimte voor 1.000 personen, van wie
80% studenten, 10% academische staf en 10% externe bezoekers.
Het LIC is opgevat als een incubatiekamer voor innovatie en een netwerkcen-
trum waar de academische wereld en de maatschappij elkaar ontmoeten; een
plek waar onderzoek, uitwisseling en opleiding samenkomen.
Het LIC staat ook symbool voor de hechte samenwerking tussen de VUB en
de ULB. Verder wil het op alle vlakken een voorbeeldgebouw zijn: een duur-
zaam nul-energie-gebouw opgetrokken in milieuvriendelijke materialen dat
naadloos geïntegreerd is in het groene landschap, uitgerust met performante
ICT-toepassingen.
Beliris, de federale bouwexpert voor Brussel, lanceerde in augustus 2017 de
studiefase.
Als alles volgens plan verloopt, kunnen de werken eind 2020 starten. Twee
jaar later moet het LIC klaar zijn.
Goed rapport voor docenten Met de zogeheten Onderwijs-e-valuatie hebben VUB-studenten elk jaar de moge-
lijkheid om hun docenten te evalueren. De grote meerderheid van de docenten
(per opleidingsonderdeel per opleiding) kreeg een (zeer) goede beoordeling.
ONDERWIJS
zeer goed: 31% goed: 56% middelmatig: 7%
zeer slecht: 0%slecht: 3%niet van
toepassing: 3%
Onderwijsbeleid aan de VUB heel positief beoordeeld
Het onderwijs aan de Vrije Universiteit Brussel is bijzonder
positief beoordeeld. In september 2017 maakte Nederlands-
Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de resultaten van haar
instellings review van alle Vlaamse universiteiten bekend. De Vrije
Universiteit Brussel, zo staat in het eindoordeel heeft “een adequaat
onderwijsbeleid dat zij effectief en verbeteringsgericht uitvoert”
zodat de kwaliteit van haar onderwijs zich op een “internationaal
en maatschappelijk relevant niveau” bevindt. Vicerector
onderwijs- en studentenbeleid Jan Danckaert: “Dit is een pluim
voor onze universiteit, en speciaal voor iedereen die zich voor ons
onderwijs inzet. Voor onze studenten is deze instellingsreview een
bevestiging van wat ze dagelijks meemaken: gepersonaliseerd en
maatschappelijk relevant onderwijs op hoog niveau, in een van de
meest internationale steden ter wereld.”
- ONDERWIJS32
Studenten per faculteit
ECONOMISCHE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN & SOLVAY BUSINESS SCHOOL
3.489 studenten444 generatiestudenten
27% internationaal
LETTEREN EN WIJSBEGEERTE
1.209 studenten152 generatiestudenten 16% internationaal
RECHT EN CRIMINOLOGIE
1.986 studenten240 generatiestudenten
8% internationaal
WETENSCHAPPEN EN BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN
1.197 studenten166 generatiestudenten 29% internationaal
GENEESKUNDE EN FARMACIE
1.827 studenten159 generatiestudenten
16% internationaal
INGENIEURSWETENSCHAPPEN
971 studenten156 generatiestudenten 31% internationaal
PSYCHOLOGIE EN EDUCATIEWETENSCHAPPEN
1.704 studenten130 generatiestudenten
17% internationaal
LICHAMELIJKE OPVOEDING EN KINESITHERAPIE
957 studenten156 generatiestudenten 12% internationaal
ANDERE
300 300 studenten (o.a. lerarenopleiding IDLO)
+7%
+56%*
0%
-13%
-39%
-11%
+5%
+6%
-8%
-18%
-1% +5%
+8% +8%
-2% 0%
49%51%
64%
36%
+56%
63%
37%
80%20%
dankzij nieuwe Engelstalige bachelor Social Sciences• 40 nationaliteiten• 146 studenten
*
2016-2017 2016-2017versus
2015-2016versus 2015-2016
39%
61%
48%52%
22%
78%
61 %
39%
182
De Vrije Universiteit Brussel bevestigt haar toppositie als universiteit
met haar 182e plaats in de QS World University Rankings. QS
Rankings is wereldwijd een van de meest vooraanstaande rankings
van universiteiten. Slechts de beste 965 universiteiten halen deze
publicatie. Daarvoor zijn maar liefst 4 000 universiteiten wereldwijd
geëvalueerd. Enkel KU Leuven en UGent moet de VUB in Vlaanderen
voor laten gaan. Daarnaast staat UAntwerpen nog op de lijst. Rector
Caroline Pauwels: “Zowel educatief als wetenschappelijk staan
we er goed voor. En het belang van onze relatie met internationaal
Brussel wordt weer eens benadrukt. Een mooie basis om ons nog
verder te ontwikkelen, zowel in de stad, in België, als in de wereld.”
Engelstalige bachelor Social Sciences groot succes
De Engelstalige bachelor Social Sciences is bij de start van het
academiejaar 2017-2018 gegroeid met maar liefst 45 procent,
met meer dan 220 ingeschreven studenten in het eerste bachelor-
jaar. De Engelstalige bachelor is pas vorig academiejaar van start
gegaan en zorgde meteen voor een flinke toename van het aantal
generatiestudenten bij de faculteit ES (zie hieronder). De bachelor
lokt zowel Belgische als internationale studenten.
ONDERWIJS - 33
STUDENTEN
Nachtbussen voor Brusselse studenten
De studentenraad van de Vrije Universiteit Brussel heeft bij Brussels minister van
mobiliteit Pascal Smet gepleit voor meer openbaar vervoer ’s nachts. De studenten
presenteerden hun eisen aan de minister op het evenement VUBrusselt, op 21
februari 2017 in de Beursschouwburg. De grieven van de studenten zijn alvast niet in
dovemansoren gevallen, want in het nieuwe academiejaar 2017-2018 zet de Brusselse
vervoersmaatschappij op donderdag speciale nachtbussen voor studenten in.
Kantoren worden studentenkoten De Vrije Universiteit Brussel en de Université Libre
de Bruxelles hebben samen met Upgrade Estate
de krachten gebundeld om studenten goede en
betaalbare huisvesting aan te bieden. Dat resulteer-
de in Bru Upkot, vlakbij de VUB- en ULB-campussen
in Elsene. Een vroeger kantoorgebouw is hiervoor
volledig omgebouwd tot een wooncomplex met
216 nieuwe studentenkamers.
Vlakbij de Brussels Health Campus in Jette is er
dan weer Jet Upkot, in een gebouw waar vroeger
Artsen Zonder Grenzen gehuisvest was.
Rector voor een weekOp 7 maart 2017 trapten de VUB en The
Adecco Group de campagne Rector for 1
Week af, een spin-off van het CEO for One
Month-programma van The Adecco Group.
Studente Jana Goyvaerts kwam als winnaar
uit de bus. Bij de start van het academie-
jaar 2017-18 mocht ze rector Pauwels
gedurende één week bijstaan in diverse
bestuurstaken en eveneens functioneren
als ambassadeur van de VUB bij externe ac-
tiviteiten. Zo mocht de rector for 1 week op
de academische openingszitting in Bozar
mee de toespraak van de rector uitspreken
en het nieuwe academiejaar openen.
- STUDENTEN34
ALUMNIVrouwen bekijken digitalisering anders“In mijn omgeving wordt onze toekomst vooral
uitgestippeld door mannelijke ingenieurs. Als vrou-
welijke computerwetenschapper kijk ik misschien
met een andere blik naar de digitalisering en kan
ik ook andere ideeën in de groep gooien. De com-
puterwetenschappen hebben dringend een grote
feministische golf nodig. Vrouwen denken volgens
mij meer na over de invloed van de digitalisering op
onze relaties en ons leven.”
VUB-alumna en wereldberoemd computerweten-
schapster Pattie Maes in Humo, 22 mei 2017
Koning Filip luncht onverwacht in VUB-restaurant
Op vrijdagmiddag 24 maart 2017 bezocht koning Filip onverwacht het
restaurant van de Vrije Universiteit Brussel. Op de Brussels Humanities,
Sciences & Engineering Campus in Etterbeek zaten drie groepen studenten
klaar om te praten over hun engagement. Het werd een geanimeerd gesprek
met 19 studenten en enkele professoren over waarden, engagement en
maatschappelijke betrokkenheid. De studenten spraken met de koning over
sociaal en inclusief onderwijs, over hun engagement voor een duurzame
samenleving en over sociaal ondernemerschap als hefboom.
STUDENTEN - 35
INTERNATIONAAL
Orientation Week schot in roos
Van 18 tot 22 september 2017 organiseerde de VUB als eerste Vlaamse universiteit
een oriëntatieweek voor internationale studenten. Meer dan 900 studenten namen
deel. Naast een kennismaking met de Engelstalige programma’s, stonden o.a. ook
city & campus tours en sessies als Belgian politics for dummies op het programma.
ULB en VUB voor het eerst samen op missie naar China
VUB-rector Caroline Pauwels en ULB-rector Yvon Englert zijn in april 2017
op missie naar China geweest. Deze eerste gezamenlijke missie van de twee
universiteiten vormde voor beide instellingen een uitgelezen gelegenheid om
hun partnerships met hun Chinese tegenhangers te verdiepen en tegelijk uit
te kijken naar mogelijkheden om er nieuwe aan te gaan in onderzoeks- en
onderwijsdomeinen. China is voor de ULB en de VUB al jaren een van de
prioriteiten in de ontwikkeling van hun internationale betrekkingen. Jaar na jaar
zijn er meer uitwisselingen van studenten en professoren.
128 NATIONALITIES
52%
48%
EEA countries: 1.744
Non EEA countries: 1.637
3.411 INTERNATIONAL STUDENTS
EEA: European Economic Area*
55%45%
- INTERNATIONAAL36
124
35
2
4
31
5
CHINA: 261 (7.6%)
VIETNAM: 55 (1.6%)
INDIA: 61 (1.8%)
TURKEY: 82 (2.4%)
THE NETHERLANDS: 548 (16%)
SPAIN: 123 (3.6%)
ITALY: 131
GERMANY: 223 (6.5%)
ROMANIA: 86 (2.5%)
IRAN: 57 (1.7%)
21.5% 3.411 INTERNATIONAL STUDENTS
TOP 5 EEA COUNTRIES
TOP 5 NON EEA COUNTRIES
(3.8%)
INTERNATIONAAL - 37
EFFICIËNTE ORGANISATIE
De VUB wil een efficiënte, slagkrachtige en goed bestuurde organisatie zijn. Daarom is er twee jaar geleden gekozen voor een volledig nieuwe
governance-structuur, met minder bestuursorganen en een afgeslankte Raad van Bestuur met tien effectieve leden.
Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur bepaalt het algemeen strategisch beleid van
de universiteit, organiseert het toezicht en de evaluatie van het
management, de performantie van de organisatie en de financiële
monitoring door middel van interne audit. Een aantal adviserende
comités staan de Raad van Bestuur bij.
Effectieve leden:
• Eddy Van Gelder, voorzitter (extern bestuurder)
• Gert Berckmans, ondervoorzitter (afgevaardigde Overig Academisch Personeel)
• Caroline Pauwels, rector
• Jean-Luc Vanraes, voorzitter Bestuurscollege UZ Brussel
• Elvira Haezendonck, afgevaardigde Zelfstandig Academisch Personeel
• Daniel Van Den Broecke, afgevaardigde Studenten
• Nele Samson, afgevaardigde Administratief & Technisch Personeel
• Natasja Degrieck, extern bestuurder
• Karsten De Clerck, extern bestuurder
• Raymonda Verdyck, extern bestuurder
Leden met raadgevende stem:
• Nic Van Craen, algemeen beheerder VUB
• Johan Dhondt, commissaris Vlaamse Regering
• Marc Verelst, inspecteur van Financiën
• Marc Noppen, gedelegeerd bestuurder UZ Brussel
• Jan Beeckmans, algemeen beheerder UZ Brussel
Naast de Raad van Bestuur, zijn dit de belangrijkste bestuursorganen in de nieuwe structuur:
Inrichtingsorgaan: Universiteitsraad
Academisch advies- en beslissingsorgaan: Academische Raad
Uitvoerend orgaan: Directiecomité
Eddy Van Gelder
- EFFICIËNTE ORGANISATIE38
Het team van rector Caroline Pauwels
Jan Danckaert,vicerector Onderwijs & Studentenbeleid
Sonja Snacken, vicerector Internationaliseringsbeleid
Karin Vanderkerken, vicerector Onderzoeksbeleid
Hugo Thienpont, vicerector Innovatie- & Valorisatiebeleid
VUB IN DE STEIGERS - 39
GESCHIEDENIS
Brusselse universiteiten bestaan 183 jaar
De Vrije Universiteit Brussel is ontstaan uit de Franstalige Université Libre de Bruxelles
(ULB). De Brusselse universiteit is in 1834 gesticht door Pierre-Théodore Verhaegen,
een Brusselse advocaat van Vlaamse oorsprong. Verhaegen wil een universiteit die
onafhankelijk is van kerk en staat, een plaats waar academische vrijheid kan heersen.
In de tweede helft van de 19de eeuw vindt de oprichting plaats van de Vlaamse
studentenkring Geen Taal, Geen Vrijheid, die onder meer een leergang in de Nederlandse
Rechtstaal eist. Pas in 1935 is er de volledige verdubbeling van het doctoraat in de Rechten.
In 1963 kunnen studenten in vrijwel alle faculteiten cursussen in het Nederlands volgen.
1969-2017
In het academiejaar 1969-1970 gaat de autonome Vrije Universiteit Brussel van start. De
splitsing in een Nederlandstalige (VUB) en een Franstalige (ULB) universiteit wordt met de
wet van 28 mei 1970 definitief een juridische, administratieve en wetenschappelijke
realiteit. De nieuwe VUB bouwt in de jaren ’70 een gloednieuwe campus in Etterbeek/
Elsene en een medische campus in Jette met een toonaangevend universitair ziekenhuis.
De universiteit groeit in sneltempo en verwerft al snel een prominente plaats in de
nationale en de internationale academische wereld.
Traditie
Op 20 november herdenken beide universiteiten samen hun stichting op 20 november
1834. De feestdag staat bekend als Sint-Verhaegen of St V. Die dag palmen VUB- en
ULB-studenten de Grote Zavel in hartje Brussel in voor een bont studentenfeest.
- BEKNOPTE RESULTATENREKENING40
De rectoren van de Vrije Universiteit Brussel
Aloïs Gerlo 1969 - 1974
Roger Van Geen 1974 - 1978
Bart De Schutter 1978 - 1982
Oscar Steenhaut 1982 - 1986
Sylvain Loccufier 1986 - 1990
Jean Renneboog 1990 - 1991
Robert Dejaegere 1991 - 1994
Els Witte 1994 - 2000
Ben Van Camp 2000 - 2008
Paul De Knop 2008 - 2016
Caroline Pauwels 2016-
Aloïs Gerlo
Prijs Vrijzinnig Humanisme 2017 naar VUB en ererector Silvain Loccufier
De Vrije Universiteit Brussel en haar ererector Silvain Loccufier hebben op 21 juni de Prijs
Vrijzinnig Humanisme 2017 gekregen. De Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging (HVV)
reikt de prijs tweejaarlijks uit aan een persoon of een organisatie die getuigt van een
“authentiek en volgehouden vrijzinnig-humanistisch engagement.”
De VUB wordt bekroond als onderwijs- en onderzoeksinstelling die een grote
bijdrage heeft geleverd aan de emancipatorische gedachte, de levensbeschouwelijke
gelijkberechtiging en de verspreiding van het humanistische gedachtegoed. Rector
Caroline Pauwels nam de prijs met veel enthousiasme in ontvangst. “We hebben er altijd
naar gestreefd om onze humanistische waarden door te trekken in zowel ons onderwijs
als in ons onderzoek. En we zullen dit ook altijd blijven doen.”
De tweede laureaat, ererector
Silvain Loccufier, is al decennialang
een van de grote voorvechters
en pleitbezorgers van het
humanistische gedachtegoed. De
jury looft prof. Loccufier voor zijn
onvermoeibare engagement en
activistische daadkracht.
Ererector Silvain Loccufier
BEKNOPTE BALANS - 41
BRUSSELS HUMANITIES, SCIENCES & ENGINEERING CAMPUS Pleinlaan 2 - 1050 Brussel | 02 629 21 11
www.vub.ac.be
INFOPUNT STUDENTEN Gebouw D1.02
02 629 20 10 | [email protected]
BRUSSELS HEALTH CAMPUS Laarbeeklaan 103 - 1090 Brussel | 02 477 41 02
BRUSSELS TECHNOLOGIES CAMPUS Nijverheidskaai 170 - 1070 Brussel | 02 520 18 10
UZ BRUSSEL Laarbeeklaan 101 - 1090 Brussel
02 477 41 11 | [email protected]
www.uzbrussel.be
UNIVERSITAIRE ASSOCIATIE BRUSSEL Antoine Dansaertstraat 70 - 1000 Brussel
02 507 14 32 | [email protected]
www.universitaireassociatiebrussel.be
VESALIUS COLLEGE Pleinlaan 5 - 1050 Brussel
02 614 81 70 | [email protected]
www.vesalius.edu
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
Verantwoordelijke uitgever
Prof. Dr. Caroline Pauwels
Rector Vrije Universiteit Brussel
Realisatie
Vrije Universiteit Brussel
Dienst Marketing en Communicatie
Pleinlaan 9 | 1050 Brussel
02 629 12 98 | [email protected]
Foto’s
Greet De Gendt
Saskia Vanderstichele
Robin De Raedt
Jean Cosyn
Marcom
Universiteitsarchief VUB
Opmaak
Gekko
Wil je op de hoogte blijven van alles wat er aan de Vrije
Universiteit Brussel gebeurt? Abonneer je dan gratis op onze
elektronische nieuwsbrief door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Bezoek ook ons online communicatie-
platform www.vubtoday.be .
Of abonneer je op het VUB-magazine Henri via
vub.ac.be/Henri
COLOFON - 43
vub.ac.be