BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break...

44
DE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL IN 2016-2017 BREAK DOWN THE WALLS

Transcript of BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break...

Page 1: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

DE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL IN 2016-2017

BREAK DOWN THE WALLS

Page 2: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Het denken mag zich nooit onderwerpen,

noch aan een dogma,

noch aan een partij,

noch aan een hartstocht,

noch aan een belang,

noch aan een vooroordeel,

noch aan om het even wat,

maar uitsluitend aan de feiten zelf,

want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken.Henri Poincaré

Page 3: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Vooraf .................................................................................................... 5

Vrije Universiteit Brussel in cijfers ................................................... 6

Aantal studenten in de lift .................................................................. 9

Grootste Nederlandstalige werkgever in Brussels Gewest ....... 11

Bijna 110 miljoen voor onderzoek ................................................... 13

VUB in de media ................................................................................ 15

Break down the walls ........................................................................ 18

Onderzoek ........................................................................................... 22

Innovatie .............................................................................................. 24

VUB Foundation ................................................................................. 26

Leerstoelen ......................................................................................... 29

Fellows .................................................................................................. 30

Onderwijs ............................................................................................. 32

Studenten ............................................................................................. 34

Internationaal ...................................................................................... 36

Efficiënte organisatie ......................................................................... 38

Geschiedenis ...................................................................................... 40

Adressen ............................................................................................. 46

Colofon ................................................................................................ 47

INHOUD

Page 4: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld
Page 5: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

VOORAF

Terugblikken is nooit tijdverlies. Je staat stil bij wat was, bij

wat succesvol was en bij wat beter had gekund. Alles kan

natuurlijk beter, als je de lat maar hoog genoeg legt. En dat

doen we dan ook steevast, omdat we als universiteit willen

blijven groeien. Ook de voorbije jaren zijn we voortdurend

gegroeid in studentenaantallen, in onderzoeksresultaten, in

middelen. Het blijkt overduidelijk uit de cijfers, tabellen en

grafieken die op de volgende pagina’s staan afgedrukt,

cijfers waar we met z’n allen trots op zijn.

Maar cijfers zeggen niet

alles, ze vertellen maar

een deel van het

VUB-verhaal. Neem nu

onze basiswaarden

vrijheid, gelijkwaardig-

heid en verbondenheid.

Heel concreet gaat het om vrijheid van onderzoek,

gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen, of tussen

studenten met een verschillende achtergrond, en verbon-

denheid met Brussel en onze superdiverse grootstedelijke

omgeving. Dat we die waarden meer dan ooit in de verf

zetten, merk je niet meteen aan de cijfers, maar het

resultaat is er niet minder tastbaar om.

Toen ik rector werd, ruim een jaar geleden, lanceerde ik een

oproep om muren te slopen. Break down the walls! Muren

slopen tussen exacte en humane wetenschappen, tussen

faculteiten en disciplines en tussen de universiteit en de

stad. Zijn er vandaag minder muren? U kan het zelf in dit

overzicht van 2016-2017 vaststellen. Zo is het project

konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten,

waarbij de VUB geregeld op verplaatsing in de stad speelt

en onze studenten op tal van plekken in Brussel les volgen

of onderzoek verrichten. De Brussels City Campus is

geboren.

Of neem de uitreiking van onze eredoctoraten dit jaar. We

gingen doelbewust voor internationale wetenschappers die

de grenzen van hun

eigen discipline

hadden overstegen en

net daardoor het

verschil konden

maken. Dat velen hun

voorbeeld mogen

volgen, want de toekomst is aan de interdisciplinariteit.

Bij deze en andere blikvangers van het voorbije jaar staan

we in dit overzicht graag even stil.

En zeker, er staan nog muren overeind. Maar het sloopwerk

is pas begonnen en we gaan er de volgende jaren enthousiast

mee door. Want afbreken is opbouwen.

“Break down the walls is een adagium dat ik absoluut

koester en dat ik als rector zoveel mogelijk in de praktijk wil

brengen. Omdat het vandaag gewoon de enige manier is

om wetenschap te bedrijven.”

Caroline Pauwels in De Tijd, 22 februari 2017

MEER DAN OOIT MET BRUSSEL - 5

Page 6: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

IN CIJFERS

4 CAMPUSSENBRUSSELS HUMANITIES, SCIENCES & ENGINEERING CAMPUS (Etterbeek/Elsene)BRUSSELS HEALTH CAMPUS (Jette) BRUSSELS TECHNOLOGY CAMPUS (Anderlecht)BRUSSELS PHOTONICS CAMPUS (Gooik)

Page 7: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS BRUSSEL

19.000

INSCHRJVINGEN

VUB + Erasmus-hogeschool Brussel

1834

ULB

1969-1970

VUB

STICHTING

721BEDDEN

UNIVERSITAIRE ASSOCIATIE BRUSSEL

BRUSSELS HEALTH CAMPUS

CAMPUS KAAI ANDERLECHT

R A A D P L E G I N G E N360.765

30 BACHELORS

8 FACULTEITEN

16. 09421 MANAMA’s

MASTERS75

1.6773

DOCTORANDIIN

POSTGRADUATEN21

110.000.000ONDERZOEKSBUDGET

€ 230.000.000OMZET

30.262HOSPITALISATIES

3.671 PERSONEELSLEDEN

3.282PERSONEELSLEDEN

128NATIONALITEITEN

WAARVAN 21,5% INTERNATIONAAL

DOCTORAL

STUDENTEN

SCHOOLS

>50.000ALUMNI

VERSPREID OVER 4 CAMPUSSEN

( )

BRUSSELS HUMANITIES, SCIENCES & ENGINEERING CAMPUS

VUB IN CIJFERS - 7

Page 8: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

20082009

20092010

20102011

20112012

20122013

20132014

20142015

20152016

20162017

Inschrijvingen 2008-2017

2016-201716.094

2008-20099.687

Page 9: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

In het academiejaar 2016-2017 noteerde de VUB 16.094 inschrijvingen, een stijging met

meer dan 6 procent ten opzichte van het academiejaar daarvoor.

Studenten schreven zich in voor 145 opleidingen (waarvan 46 in het Engels), als volgt

verdeeld:

Bachelors 6.762

Masters 5.550

Master-na-masters (ManaMa’s) 713

Doctoraten 1.677

Postgraduaten 95

Lerarenopleiding 112

Ander (creditcontract, Erasmusstudenten…) 1.185

TOTAAL 16.094

AANTAL STUDENTEN IN DE LIFT

STEEDS MEER STUDENTEN - 9

Page 10: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

VUB wil hoeveelheid administratie verlichten voor academici

De VUB gaat samen met andere universiteiten de ‘planlast’ aanpakken. De vele verplichte controles,

rapportages en vergaderingen putten academici uit, zegt Caroline Pauwels, rector van de VUB.

De Morgen, woensdag 25 januari 2017

Page 11: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

GROOTSTE NEDERLANDSTALIGE

WERKGEVER IN BRUSSELS GEWEST Op 1 februari 2017 telt de Vrije Universiteit Brussel 3.322 personeelsleden, goed voor 2386,65 VTE’s (voltijdse equivalenten). Het gaat om

2.208 academische personeelsleden (AP), van wie 883 professoren (ZAP). Naast academische personeelsleden telt de universiteit 1.114

administratieve en technische personeelsleden (ATP).

Bij het academische personeel zijn de mannen met ruim 60% in de meerderheid. Bij het administratief en technisch personeel is het

omgekeerd: 62% vrouwen tegenover 38% mannen.

Het UZ Brussel, het universitair ziekenhuis van de VUB in Jette, is goed voor 3.524 personeelsleden. VUB en UZ Brussel zijn met meer dan

6.800 personeelsleden de grootste Nederlandstalige werkgever in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

452

1220

403

1.114

883professoren

administratieveen technische

personeelsleden

artsen

verpleegkundigen

paramedici

1.325andere

academischepersoneelsleden

GROOTSTE NEDERLANDSTALIGE WERKGEVER IN BRUSSELS GEWEST - 11

Page 12: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

9 ONDERZOEKSCLUSTERS

environmental issuesfighting diseases

the circle of life smart engineering

big data

smallest particles

city dynamics brain & behavioursocietal challenges

- 95 MILJOEN EURO VOOR ONDERZOEK12

Page 13: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

BIJNA 110 MILJOEN VOOR ONDERZOEK De Vrije Universiteit Brussel beschikte het voorbije jaar over een onderzoeksbudget van 109.757.391 euro.

De universiteit telt 178 onderzoeksgroepen. De VUB wil voor haar onderzoeksmiddelen niet louter afhanke-

lijk zijn van de overheid en zet daarom sterk in op samenwerking met de privésector en de industrie.

11.800.000 euro inkomsten uit

samen werking met privésector

17.370.540 euro eigen

onderzoeksmiddelen

29.121.934 euro Vlaamse overheidsmiddelen voor fundamenteel onderzoek*

51.464.917 euro projectfinanciering door overheden

* inclusief verrekening FWO-mandaten

GROOTSTE NEDERLANDSTALIGE WERKGEVER IN BRUSSELS GEWEST - 13

Page 14: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

VUB IN DE MEDIA

Iets minder Vlaamse Leeuw, iets meer BrabançonnePoliticoloog Dave Sinardet (VUB) spreekt van “een opmerkelijke coming-out” in de Belgische politiek. Daarmee verwijst hij naar wat hij de “herfederaliseringsbocht” noemt. Uit een bevraging van Sinardet bij parlementsleden uit alle partijen blijkt dat de zesde staatshervorming volgens velen een stap te ver ging. Volgens hen kunnen bepaalde bevoegdheden maar best opnieuw worden toegewezen aan de federale overheid. Alleen durfden weinig parlementsleden dat tot nu toe openlijk te verdedigen.

De Morgen, 28 november 2016

‘Hun hebben’ volgens Taalunie beter dan ‘zij hebben’‘Hun hebben’: velen krijgen er jeuk van, krijgen het amper over de lippen, laat staan uit hun pen. Kan dit echt tot in Vlaanderen doordringen? “Ik sluit het niet uit, maar het zal niet snel gebeuren”, poneert Wim Vandenbussche, professor neerlandistiek en sociolinguïstiek (VUB). “Vlamingen zien ‘hun’ als een bezittelijk voornaamwoord, niet als persoonlijk voornaamwoord. We associëren het met een totaal andere functie. Dat maakt de weerstand zo groot. Vergeet ook niet dat Vlamingen nogal een traditie hebben van taalverzorging, van vasthouden aan de normen.”

De Morgen, zaterdag 4 maart 2017

“Beter fit en dik dan futloos en slank”Nu gynaecoloog Hendrik Cammu een boek geschreven heeft over voeding, zou hij graag voor de klas gaan staan in het secundair onderwijs. “Zodat jongeren niet meer vatbaar zijn voor de onzin die over eten verkondigd wordt.” (...) Er bestaat maar één wondermiddel voor je gezondheid, en dat is lichaamsbeweging: minder suikerziekte, minder hartproblemen en beroertes, een beetje minder kanker. “Het beste medicijn ooit, kosteloos en - bij verstandig gebruik - zonder bijwerkingen”, aldus Cammu.

De Standaard, 25 maart 2017

VUB wil verdere samenwer-kingsvormen met ULB onderzoekenDe Vrije Universiteit Brussel (VUB) wil verdere samenwerkingsvormen met de Université Libre de Bruxelles (ULB) onderzoeken, “maar over een fusie spreken is nog te vroeg”. Dat zegt VUB-rector Caroline Pauwels als antwoord op de roep om “één Brusselse unief” van Pierre Gurdjian, voorzitter van de Franstalige ULB, vrijdag in de krant De Tijd.

Belga, 7 juli 2017

- VUB IN DE MEDIA14

Page 15: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Verzonnen interviews, grappen en hoaxes“De Amerikaanse verkiezingen hebben de zaak op scherp gesteld”, zegt Ike Picone, docent mediastudies aan de VUB. “Als je ervan uitgaat dat fake news de verkiezingsuitslag heeft veranderd, wordt het plots een politiek gegeven’. Maar Picone is niet overtuigd dat het echt zo gebeurd is. ‘Je mag de mensen ook niet te veel onderschatten. Fake news is vandaag heel erg zichtbaar, bijvoorbeeld op Facebook. Maar dat betekent niet dat mensen het niet als zodanig herkennen.’ We hebben wat te veel de neiging om de impact van de media te overschatten, vindt Picone.

De Standaard, 29 november 2016

Vijftig tinten man-vrouw“Onze identiteit wordt bepaald door ons lichaam en ons geslacht, maar uit onderzoek weten we dat het effect veel kleiner is dan vaak gedacht en dat aangeleerd gedrag minstens evenveel impact heeft. Het brein past zich aan de prikkels aan die aangereikt worden”, zegt professor pedagogie en genderstudies Els Consuegra (VUB/ULB).

De Morgen, zaterdag 11 februari 2017

“Ik denk niet dat hoogmoed op mij van toepassing is. Ik

weet dat er een aantal onderwerpen zijn, de wiskunde en de

logica in de eerste plaats, waarin ik mij heb bekwaamd en

waarover ik dus heel goed kan meespreken, maar ik ben

me er tegelijkertijd zeer goed van bewust dat ik die kennis

niet moet proberen te toetsen aan onderwerpen waarover

ik veel minder of helemaal niets weet. Het probleem is dat

mensen vaak denken dat je, omdat je in één domein heel

bekwaam bent, in álles deskundig bent. Ik weet niet alles,

integendeel: ik weet heel weinig.”

Jean Paul Van Bendegem in Humo, 31 januari 2017

VUB IN DE MEDIA - 15

Page 16: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Apocalypse? No!“De opwarming van de aarde is het gevolg van de cumulatie van de uitstoot. Niet alleen wat in de toekomst nog uitgestoten wordt telt mee, maar ook alle CO 2 die in het verleden al werd uitgestoten. Trump lijkt dat niet te begrijpen. Maar dat betekent dat Amerika de hoofdverantwoordelijke is van de opwarming. 26 procent van alle uitstoot tot nog toe is het werk van de VS. Europa is verantwoordelijk voor 23 procent, China voor 12 procent. Historische verantwoordelijkheid heet dat.”

VUB-klimaatspecialist Philippe Huybrechts in Het Nieuwsblad, 3 juni 2017

Is de elektrische auto echt zo goed voor milieu en gezondheid?“Als elektriciteit alleen uit steenkool en aardolie komt, dan is er uiteraard geen milieuwinst”, zegt professor Joeri van Mierlo van de onderzoeksgroep Mobi aan de VUB. “Gelukkig is dat niet zo. Europa zet sterk in op verduurzaming van de elektriciteitsproductie.”

De Standaard, 8 juli 2017

Wiskundige Ann Dooms: “Mijn onderzoek kan zo in de les esthetica”Wat hebben big data en eeuwenoude schilderijen met elkaar gemeen? Ze maken deel uit van het werkterrein van professor Ann Dooms, founding mother van de onderzoeksgroep Digitale Wiskunde aan de VUB, een unieke studie in België. Wie haar nog niet aan het werk heeft gezien tijdens een van haar talloze lezingen over beelden en wat je ermee kan aanvangen, heeft Dooms misschien gespot in het Canvasprogramma De herontdekking van de wereld. Daarin bezingt ze de lof van Alan Turing, de computerwetenschapper avant la lettre die de Enigmacode van de nazi’s kraakte. Patronen zoeken in complexe getallenreeksen, het was ook wat Dooms als kind graag deed.

Knack.be, zaterdag 11 februari 2017

- VUB IN DE MEDIA16

Page 17: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

“Voorbereid of niet, robots komen eraan”Bram Vanderborght is onderzoeker bij het Brubotics-team van de VUB, hét roboticalabo in België. Hij ontwikkelt cobots, prothesen en sociale robots, waarvoor hij samenwerkt met tal van bedrijven. (...) “Vroeger was het onderzoek voor het onderzoek, nu bestuderen we ook de sociale, maatschappelijke en economische impact”, zegt Vanderborght. “Robots zijn nog in volle ontwikkeling, maar we moeten nu al nadenken over de rol die ze zullen spelen. Hoe ver mogen we gaan? Willen we robots die ons evenbeeld zijn? Wat zal de economische impact zijn? Een ding staat buiten kijf: de robots komen eraan, of we nu voorbereid zijn of niet.”

De Tijd, zaterdag 6 mei 2017

Is de Derde Wereldoorlog nabij?“Dat mensen de vrede als vanzelfsprekend beschouwen, is begrijpelijk, maar onterecht. De voorbije 25 jaar, na de val van de Sovjet-Unie waren een anomalie in de wereldgeschiedenis. De voorspoed was vooral gebaseerd op het feit dat niemand onze machtigste bondgenoot, de VS, durfde te contesteren en dat we economisch weinig concurrentie hadden. Dat is sterk aan het veranderen.”

VUB-expert Internationale Betrekkingen Jonathan Holslag in Humo, 12 Juni 2017

Maak komaf met de oudejaarskaterWie op de lappen gaat, neemt niet alleen ethanol op, maar ook suikers en smaakstoffen of andere toxische stoffen zoals methanol. “Die mengels zijn vaak niet compatibel met elkaar, waardoor je misselijk wordt”, weet Vera Rogiers, toxicologe aan de VUB. De hele avond wijn drinken is daarom een betere strategie dan wisselen tussen bier, wijn en sterke drank. Om diezelfde reden zult u van ‘puurdere’ dranken als wodka ook minder last hebben dan van rum of whisky, die meer bijstoffen bevatten.

De Morgen, 2 januari 2017

150 betogers eisen vrijlating VUB-professorZo’n 150 betogers verzamelden dinsdagavond aan de Iraanse ambassade in de Franklin Rooseveltlaan om te protesteren tegen de terdoodveroordeling van de Zweeds-Iraanse VUB-professor Ahmadreza Djalali. Die werd tijdens een bezoek aan zijn thuisland opgepakt op verdenking van spionage en ter dood veroordeeld. Amnesty International en de VUB organiseerden daarom de protestactie en lanceerden een online petitie. Via facebook riepen ze zoveel mogelijk mensen op om te betogen. Aan de ambassade

leverden ze de petitie af die meer dan 27.000 mensen ondertekenden.

Het Laatste Nieuws, 15 februari 2017

VUB IN DE MEDIA - 17

Page 18: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

VUB-eredoctoraten naar bruggenbouwersOnder de noemer Break down the walls heeft de VUB op 23 mei 2017 eredoctoraten

uitgereikt aan vier geëngageerde wetenschappers – drie Amerikanen en een

Nederlander - die elk hun eigen discipline overstegen hebben: econome Deirdre

N. McCloskey, fysicus Paul Ginsparg, arts en expert sociale geneeskunde Willem

van Mechelen en socioloog Gary T. Marx. Een vijfde eredoctoraat ging naar de

Nederlandse ex-wetenschapper, ex-politicus en (jeugd)schrijver Jan Terlouw. VUB-

rector Caroline Pauwels noemde Jan Terlouw “een bruggenbouwer van het eerste uur,

niet alleen tussen vakgebieden, niet alleen tussen wetenschap en maatschappij, maar

ook tussen steeds nieuwe generaties.” En ze verwees naar een uitspraak die Terlouw

had gedaan in een kranteninterview naar aanleiding van zijn VUB-eredoctoraat: “Hou

de vrede goed in de gaten, want voor je het weet ben je haar kwijt.”

BREAK DOWN THE WALLS

Vlnr.: Willem van Mechelen, Jan Terlouw, Paul Ginsparg, Deirdre N. McCloskey en Gary T. Marx

BREAK DOWN THE WALLS18

Page 19: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Twee eredoctoraten voor inzet voor vluchtelingen

De VUB reikt op 29 november nog twee andere eredoctoraten uit aan de Italiaanse

geëngageerde politica Emma Bonino en aan de inwoners van het eiland Lampedusa,

vertegenwoordigd door dr. Pietro Bartolo.

BREAK DOWN THE WALLS 19

Page 20: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Weg met kale muren

De grote kale muur van de VUB-sportinfrastructuur aan de kant van de Generaal

Jacqueslaan behoort voorgoed tot het verleden. Graffitikunstenaars kregen in

oktober 2016 carte blanche om er een kunstmuur van te maken. De VUB ging in

zee met street artists van de Brusselse vzw Urbana om de universiteit en haar

stedelijke omgeving dichter bij elkaar te brengen en een stuk van de campus een

jong, artistiek en dynamisch open gezicht te geven.

Tegen haatspraak

De VUB en de ULB hebben als eerste volledige universiteiten in Europa officieel de No

Hate-campagne onderschreven, in het bijzijn van Vlaams minister van Media Sven

Gatz. Dat gebeurde op 3 mei 2017 op Difference Day in Bozar. De twee Brusselse

universiteiten willen tonen dat haat en discriminatie in de weg staan van zowel het

academische debat, als van kwaliteitsvolle persvrijheid. No Hate is een campagne van

de Raad van Europa tegen online en offline haatspraak.

Het evenement Difference Day – mee georganiseerd door VUB en ULB – vindt elk

jaar plaats op de Internationale Dag van de Persvrijheid. De twee universiteiten reiken

er de Difference Day eretitel voor de vrijheid van meningsuiting uit en die ging dit jaar

naar het Global Investigative Journalism Network. Dat is een vereniging van non-

profitorganisaties die onderzoeksjournalistiek ondersteunen, promoten en produceren.

ZORG2030 van start

Waar willen we met onze

gezondheidszorg eigenlijk naartoe? Op 18

september 2017 gaven het UZ Brussel en

de VUB met ZORG2030 het startschot van

een brede dialoog met de samenleving

over de gezondheidszorg in 2030. Dit

gebeurt naar aanleiding van het 40-jarig

bestaan van het universitair ziekenhuis en

van 40 jaar aanwezigheid van de faculteit

Geneeskunde en Farmacie op de Brussels

Health Campus in Jette.

➜ www.zorg2030.be

BREAK DOWN THE WALLS20

Page 21: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Uit de startblokken: konekt.brussels

De VUB en ULB hebben altijd al een band met Brussel gehad op

de raakvlakken tussen onderwijs, onderzoek, maatschappij en

kunst. Het voorbije jaar is er hard gewerkt om die verbondenheid

tussen de universiteit en de stad in een stroomversnelling te

brengen, en dat vanaf de start van het academiejaar 2017-2018.

Voortaan spelen de VUB en ULB geregeld op verplaatsing in

hun eigen stad, met een gloednieuw concept: konekt.brussels.

Daar hoort onder meer een eigen Brussels City Campus

bij. De studenten krijgen les in bedrijven, cultuurhuizen,

overheidsinstellingen, ziekenhuizen, rechtbanken, sportclubs,

musea, internationale instellingen, gevangenissen en andere

plekken. De ruimtes van BOZAR in de Ravensteingalerij fungeren

als vaste uitvalsbasis. Daar vond begin oktober 2017 ook de

lancering van konekt.brussels plaats, met o.a. een optreden van

het Nationaal Orkest van België.

VUB en KVS slaan handen in elkaar

De VUB is een samenwerking gestart met het Brusselse

stadstheater KVS. Met een inclusief verhaal wil de

samenwerking een antwoord bieden op degenen die de stad

verdelen. Cultuur en onderwijs zijn excellente tools om tot

meer gelijkheid en betrokkenheid van alle burgers te komen.

Een eerste zichtbaar resultaat van de samenwerking was de

zinderende bijeenkomst Mindblowers op 25 september 2017.

Binnen- en buitenlandse denkers en kunstenaars gaven hun

visie op verzet. Geen gezwollen speeches of hoogdravende

lezingen, wel korte, krachtige en urgente interventies op het

kruispunt van kunst, cultuur en reflectie.

Kunstenaars en academici delen meer met elkaar dan op het

eerste gezicht lijkt, stelden VUB-rector Caroline Pauwels en

artistiek leider Michael De Cock (KVS) vast. Allebei bevragen

ze de maatschappij, voeren onderzoek uit en delen hun

bevindingen met toeschouwers en lezers.

BREAK DOWN THE WALLS 21

Page 22: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

ONDERZOEK

Nieuw innovatiecentrum voor alternatieven voor dierproeven

Op 25 september 2017 is onder impuls van de onderzoeksgroep In

Vitro Toxicology and Dermato-cosmetology (IVTD) onder leiding van

prof. Vera Rogiers een innovatiecentrum opgestart met als doel de

research naar alternatieve onderzoeksmethoden te versterken. Het

Innovation Centre 3Rs is gebaseerd op het wijdverspreide ‘3R’- prin-

cipe, of in het Nederlands ‘3V’, wat staat voor verfijnen, verminderen

en vervangen van proefdiergebruik bij wetenschappelijk onderzoek.

Het nieuwe innovatiecentrum bouwt voort op een kwarteeuw topon-

derzoek naar in-vitromethoden als alternatief voor dierproefonder-

zoek in (bio)medische research.

www.ic-3rs.org

Bijna evenveel vrouwen als mannen behalen doctoraat

Vorig jaar hebben 205 onderzoekers hun doctoraatsproefschrift

met succes afgerond, ongeveer evenveel als het jaar voordien.

Wat wel opvalt is dat ongeveer evenveel vrouwelijke als mannelijke

onderzoekers een doctoraat hebben behaald: 101 vrouwen tegen

104 mannen.

De meeste doctoraten zijn behaald in de faculteiten Ingenieurswe-

tenschappen, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen en

Geneeskunde en Farmacie. Zo’n 45 procent van wie een doctoraat

behaalt, heeft de buitenlandse nationaliteit.

De VUB telde vorig jaar 1677 doctoraatsstudenten. Ze kunnen

rekenen op de begeleiding en de steun van drie Doctoral Schools en

de Centrale Doctoraatsbegeleiding van de VUB.

Studie VUB: robots kunnen nu ook eigen beschadigingen herstellen

“Robots kunnen niet alleen lichter en veiliger

gemaakt worden, maar kunnen straks ook langer

zelfstandig werken zonder telkens gerepareerd

te moeten worden”, vertelt professor Bram

Vanderborght. De resultaten van de studie werden

vandaag gepubliceerd in het vaktijdschrift Science

Robotics.

De Morgen, 16 augustus 2017

- ONDERZOEK22

Page 23: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Twee VUB-wetenschappers lid Jonge Academie

Twee VUB-onderzoekers, Vincent Ginis en Kevin Smets, zijn verkozen om lid te worden van de Jonge Academie. Die verenigt jonge toponder-

zoekers en –kunstenaars met een eigen kijk op maatschappij, wetenschap, kunst en beleid. Fysicus Vincent Ginis, die ook een aanstelling

in Harvard heeft, doet onderzoek naar de interactie tussen licht en materie met behulp van artificieel gestructureerde nanomaterialen. Kevin

Smets, die tevens aan de UAntwerpen werkt, heeft als studieobject mediaproductie en -beleving in de context van migratie en conflict, met een

focus op het Midden-Oosten.

Wetenschapscommunicatie De populairwetenschappelijke website www.wtnschp.be kent een gestage

groei, waardoor het onderzoek van de VUB en associatiepartner EhB extra

onder de aandacht komt. De website mocht vorig jaar maar liefst 30.000

unieke bezoekers verwelkomen.

Het Expertisecentrum Wetenschapscommunicatie zet ook z’n schouders

onder Science Bar Brussel. De afterwork wetenschapscafés met onder-

werpen als Kanker & Vruchtbaarheid en Dark Matter lokten vorig jaar zo’n

300 bezoekers.

Naast de wetenschapscafés zijn er de zogeheten Bright Club Bxl’s. In dit

succesvolle concept krijgen onderzoekers een comedy training om dan

als echte stand-up comedian het podium te betreden samen met ervaren

en professionele comedians. Vorg jaar brachten 21 onderzoekers en

docenten van de VUB meer dan 400 bezoekers aan het lachen.

Op 27 november 2016 vond de Dag van de Wetenschap plaats. De tiental-

len deelnemende onderzoekers van VUB en EhB verzorgden 50 activiteiten

op de Brussels Health Campus in Jette en lokten 862 bezoekers.

Prijs voor theoreticus G1000 burgertop

De Ignace Vanderschuerenprijs voor ‘Humane Wetenschappen’

2017 is naar politicoloog Didier Caluwaerts gegaan. Hij kreeg

de prijs voor zijn doctoraat: “Confrontation and Communica-

tion, Experiments on deliberative democracy in linguistically

divided Belgium” met als promotor professor Kris Deschouwer.

Het onderzoek van Caluwaerts is bij het grote publiek in België

vooral bekend door de G1000 burgertop, maar zijn ideeën

hebben tot ver over de grens democratische burgerparticipatie

beïnvloed en gestimuleerd.

23

Page 24: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

INNOVATIE

123 actieve octrooifamiliesVorig jaar zijn 43 vindingen aangemeld. De VUB diende 25

nieuwe octrooien in. De totale VUB octrooiportefeuille omvat

123 actieve octrooifamilies, dat zijn er 12 meer dan het jaar

voordien (octrooiaanvragen ingediend door bedrijven op basis

van uitvindingen door VUB-onderzoekers zijn niet meegeteld).

De VUB beheert 25 actieve octrooifamilies in volledig eigen

beheer en 37 in samenwerking met VIB, 32 in samenwerking

met IMEC en één in samenwerking met iMinds. Bij de overige

actieve octrooifamilies zijn andere partijen bij het beheer

betrokken.

VUB’ers verkozen tot baanbrekende innovatorsVUB-onderzoekster Damya Laoui is verkozen tot de hele

selecte groep Innovators Under 35 Europe. Zij doet onder-

zoek naar dendritische cellen voor nieuwe immuunthera-

pieën tegen kanker. Ook VUB-alumnus Felix Van De Maele

is verkozen. Hij is medeoprichter en CEO van Collibra, een

succesvolle spin-off van de Vrije Universiteit Brussel; een

snelrijzende ster in data governance. Innovators Under 35 is

een initiatief van het technologietijdschrift van het vermaarde

Massachusetts Institute of Technology. Eerdere winnaars

waren onder andere mede-oprichter van Spotify Daniel Ek en

medeoprichter van Google Sergey Brin.

0

5

10

15

20

25

0

5

10

15

20

25

30

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

- INNOVATIE24

Page 25: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

AGE

In november 2016 verscheen AGE, het nieuwe boek van CROSSTALKS,

het VUB-netwerk dat universiteit en industrie verbindt. Het boek biedt

weerwerk aan de perceptie van ouder worden als een economische en

maatschappelijke last.

AGE is een boek dat bruggen slaat tussen

leeftijden, interesses en ambities, met en mix

van interdisciplinaire wetenschappelijke en

artistieke bijdragen over leeftijd, leeftijds-

grenzen en leeftijdsdiscriminatie.

• Zebra Academy (°2016)

• Lumency (°2016)

• CellSine (°2016)

• Camel-IDS (°2015)

• BiosenSource (°2015)

• Confo Therapeutics (°2015)

• M2Wave (°2014)

• LucedaPhotonics (°2014)

• eTherRNA (°2014)

• eXIA (°2013)

• Agrosavfe (°2013)

• Insilico Genomics (°2012)

• PharmaFluidics (°2011)

• Blue Planet Academy & Consulting (°2011)

• Spartanova (°2011)

• €SPACE (°2010)

• Optrima (°2009), later SoftKinetic, verkocht aan Sony

• Universum Digitalis (°2008)

• Collibra (°2008)

• Ecqologic (°2005), verkocht aan Microship Technology Inc

• Double PASS (°2004)

• Symbion (°2002)

• Ablynx (°2001)

• Intellicrops (°1999)

• BETA-CELL (°1998)

• ElSyCa (°1997)

• NUMECA (°1992)

• NMDG (°1991), verkocht aan National Instruments

• FOS&S (°1990), nu FBGS

Actieve spin-offs van

de Vrije Universiteit Brussel

Nieuwe spin-offs van de VUB

Vorig jaar zijn weer drie nieuwe VUB-spin-offs opgericht: Zebra

Academy (urgent patient care by integrating pre-hospital and in-hospital

procedures), Lumency (intelligent LED lighting solutions) en de VUB- en

KUL-spin-off CellSine (a novel perspective on cellular research).

0

5

10

15

20

25

0

5

10

15

20

25

30

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Page 26: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Wat u geeft aan de VUB krijgt u terugOm haar taken op het vlak van onderwijs, onderzoek, innovatie en

dienstverlening te vervullen, kan de VUB rekenen op financiële steun van de

overheid. Helaas is deze steun niet voldoende om deze kerntaken optimaal

uit te bouwen en verdere groei mogelijk te maken.Daarom bestaat de

VUB Foundation. Om vrij onderzoek te helpen financieren via bedrijven

en particulieren, want de volgende vijftig jaar worden cruciaal voor onze

samenleving. Om innoverende projecten te helpen tot stand komen. Om

de maatschappelijke dienstverlening te helpen versterken. Daarom is de

bijdrage van bedrijven, Alumni en VUB sympathisanten zo belangrijk.

VUB FOUNDATION

Verzeker de impact van uw nalatenschap

Mensen die zich verbonden voelen met de VUB kunnen

iets nalaten aan een project waar ze een bijzondere

band mee hebben of een fonds op naam oprichten.

De VUB Foundation kan u hierbij helpen en u, in

functie van uw persoonlijke situatie, een legaat of

duolegaat op maat voorstellen. Indien u een bepaalde

faculteit, specifieke onderzoeksgroep of project wenst

te steunen, staan wij u – in samenspraak met uw

juridische vertrouwenspersoon – graag bij met advies

om u te helpen de beste keuze te maken voor de

besteding van uw vermogen.

Voor meer informatie mag u steeds contact opnemen

voor een vrijblijvend gesprek met Isabelle Marneffe,

directeur VUB Foundation.

[email protected] – 02 629 15 42

- VUB FOUNDATION26

Page 27: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Geven, is terugkrijgen. Zo kijken we bij de VUB Foundation naar uw donatie. Uw aandeel in de projecten van de VUB verbetert de maatschappij op economisch, wetenschappelijk en vooral menselijk vlak. Samen maken we vooruitgang mogelijk. Door nu vooruit te kijken, kunnen we straks tevreden terugblikken op onze realisaties.

FabLab – Een creatieve hub in het hart van de VUB

Jonge ontwerpers, ingenieurs en ondernemers hebben ruimte nodig om te

experimenteren. De VUB heeft een FabLab waar studenten prototypes kunnen bouwen en

waar ze naast tools ook inzicht, kennis en ervaring kunnen delen. Alle makers in Brussel

zijn welkom om hier vorm te geven aan hun ideeën. In 2018 krijgt het FabLab een grotere,

centrale plaats op de campus Etterbeek. Zo wil de VUB jongeren nog meer stimuleren

om te maken en te ondernemen. Want hoe meer ideeën zij ontwikkelen, hoe sterker onze

economie en samenleving. Die toekomst begint in ons FabLab.

Arabische taallessen – Een cultuur begint bij je eigen identiteitHet Arabisch is een wereldtaal. Maar in Brussel kunnen kinderen en jongeren die enkel

aanleren via de plaatselijke moskee. Om ze een pedagogische, neutrale schoolomgeving

te bieden, wil de VUB jaarlijks 300 jongeren de kans bieden om Arabisch te studeren op

een onderbouwde en kwalitatieve manier. Door kinderen te instrueren over relevante

maatschappelijke thema’s en Arabische, Westerse en interculturele waarden, ontwikkelen

ze een positief beeld over hun eigen identiteit. De lessen worden gegeven door

hoogopgeleide vluchteling-leerkrachten, die omwille van de oorlogssituatie hun thuisland

moesten ontvluchten. Als mensen kansen krijgen, versterken we onze samenleving.

VUB Kinderuniversiteit – De VUB verwondert

Wat als leerlingen uit het Brussels basisonderwijs de exacte wetenschappen zouden

ontdekken dankzij doctorandi van de VUB? Dat is precies wat de VUB vanaf het

academiejaar 2017-2018 organiseert voor leerlingen uit de 3de graad van voornamelijk

Brusselse GOK-scholen. Zo wil de VUB de drempel verlagen en kinderen op jonge leeftijd

laten ontdekken hoe boeiend en leuk wetenschap kan zijn. Hiermee speelt de VUB in op

het tekort aan exacte wetenschappers in Vlaanderen.

Neem een aandeel in de vooruitgang, participeer in een VUB project

VUB FOUNDATION - 27

Page 28: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Leerstoelen  

Legaten  

Gi.en  

Sponsoring  

Leerstoelen  

Legaten  

Gi.en  

Sponsoring  

Leerstoelen  

Legaten  

Gi.en  

Sponsoring  

Van de bruto inkomsten wordt, conform het overhead reglement van de VUB, 17% afgehouden om de werking van de VUB Foundation en de kosten van de fondsenwer-ving te financieren. De netto inkomsten (83%) gaan naar specifieke projecten (patrimo-nium, onderzoek en innovatie, onderwijs).

De cijfersIn 2016 had de VUB Foundation een totaal inkomen van 4.044.920 euro.

Wilt u graag meer weten over de VUB Foundation en de projecten van de VUB? Contacteer ons! [email protected] | www.vubfoundation.beIBAN BE51 0013 6779 3562 – BIC GEBABEBB

Voor elke gift boven de 40 euro ontvangt u een fiscaal attest waarmee u 45% van uw gift kan recupereren.

Netto inkomsten (83%) 3.357.284 euro

Kosten (17%) 687.636 euro

2.234.470 euro

1.250.000 euro

436.

876 e

uro

123.574 euro

- VUB FOUNDATION28

Page 29: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

De actieve leerstoelen met hun partners :

• Leerstoel Mireille Aerens voor alternatieve onderzoeksmethoden

zonder dierproeven – Mireille Aerens

• Leerstoel Bedrijven en duurzame mobiliteit – Acerta cvba,

Belgische Federatie Fleet & Mobiliteits Managers, Belgische

Leasingvereniging vzw, FEGARBEL, vzw Koninklijke Belgische

Touring Club, Traxio, VAB, Febiac vzw, Solvay Alumni vzw

• Leerstoel Bevordering Active Ageing – Stichting leerstoel

Bevordering Active Ageing

• Leerstoel Casterman & Hamers: History and Philosophy of

Science – Dr. Cecile Casterman & Prof. em. Raymond Hamers

• Leerstoel De Berekuyl – Exercise Immunology & Chronic Fatigue

in Health and Disease – De Berekuyl, European College for

Decongestive Lymphatic Therapy (ECDLT)

• Leerstoel Fatima Mernissi – Vlaams Minister voor Cultuur, Media,

Jeugd en Brussel (Sven Gatz)

• Leerstoel Harmony American Orthodontics Research – American

Orthodontics

• HUAWEI Chair for Contemporary China Studies at BACES (Brussels

University of China and European Studies) – Huawei Technologies

(Netherlands) B.V – Belgium Branch

• Leerstoel Infrabel spoorwegtechnologie – INFRABEL

• Chair International and European Data Privacy and Security Law –

Google

• Stichting Leerstoel Klinische ouderenpsychologie –Stichting

Mondriaan

• Leerstoel Lotto Sports Science – Lotto (Nationale Loterij)

• UNESCO Chair on critical heritage studies and safeguarding the

intangible cultural heritage – UNESCO

• KF-VUB Korea Chair – Institute for European Studies,

Korea Foundation (KF)

• Nobel Biocare Chair – Nobel Biocare NV

• Chair of Social Entrepreneurship – Wolters Kluwer NV, Euroclear

NV, Stichting Close The Gap

• SOMT Leerstoel Musculoskeletale Anatomie –

Stichting Opleidingen Musculoskeletale Therapie (SOMT)

• Leerstoel Stewardship of Finance – AG Insurance nv, Allianz,

Baloise Belgium nv, Belfius Insurance nv, Ethias nv, P&V Groep

• Medtronic Chair – Medtronic Belgium NV

• Leerstoel Radiologie Bracco – Bracco Imaging Europe B.V.

• VUB Chair in Public-Private Partnership –

Deloitte, SWECO Belgium NV, KBC, Laga cvba, Triodos Bank

• Leerstoel Thermo-Mechanical Innovation for Fluid Machinery

-Atlas Copco Airpower NV

• Leerstoel Joyn on smart cities – Citylife Belgium nv, Thanksys nv

• Chair in Fundamental Rights and the Digital Transformation –

Microsoft Corporation

• Emile Lorand Leerstoel voor Italiaans 2016-2017: toegekend aan

Prof. Sergio Lubello (University of Salerno)

• Emile Lorand Leerstoel voor Spaans 2016-2017:

toegekend aan dr. Reindert Dhondt (Utrecht University)

• Emile Verhaeren Leerstoel 2016-2017: toegekend aan Sophie De

Schaepdrijver

• Francqui Leerstoel 2016-2017: toegekend aan Prof. Dr. Maarten

Van Bottenburg (Utrecht University)

• Leerstoel Gommaar Van Oosterwijck 2016-2017: toegekend aan

Mr. Patrick Hofströssler

• Leerstoel Willy Calewaert 2017-2018: toegekend aan

Jean-Jacques Amy

VUB LEERSTOELEN

Via een leerstoel stelt de VUB een academisch platform ter beschikking om een maatschappelijk thema aan te kaarten en de hiervoor

relevante (technische) kennis te verdiepen en te valoriseren, dit zowel aan bedrijven, instellingen als maatschappelijke organisaties. Op die

manier kunnen partners de research voor hun organisatie of bedrijf verruimen dankzij het onderzoeksteam van de VUB. En de VUB krijgt

de kans om inzichten en hypotheses in de praktijk te toetsen.

Page 30: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Op de jaarlijkse Fellowship Ceremony, die plaatsvond op donderdag 22 juni 2017 in het

Stadhuis van Brussel, zijn 29 topmensen uit het bedrijfsleven, de wereld van beleid en

politiek, het middenveld en de media Fellow van de VUB geworden.

Ze engageren zich om hun ervaring en kennis drie jaar lang te delen met de VUB en haar

faculteiten. Academia meets Society is het uitgangspunt; de Fellows vormen een brug

tussen de universiteit en de samenleving.

Serieel sociaal ondernemer Sihame El Kaouakibi is een van de nieuwe Fellows. Ze ziet

de titel als “een mooie erkenning van sociaal ondernemerschap uit de academische

wereld.” Een andere Fellow, minister Sven Gatz, stelt dat “hoe meer een universiteit voor

de samenleving openstaat, hoe gemakkelijker het is om organische samenwerkingen te

creëren en in stand te houden.”

In het totaal heeft de VUB nu 86 Fellows en 39 Honorary Fellows.

www.vub.be/fellowship

29 TOPPERS worden fellow van de VUB

Arts and Humanities Fellows 2017Yves GoldsteinNic Van der Marliere (ook Law and Criminology Fellow)

2016 Hans Alma Kristine De Mulder Sophie De Schaepdrijver Faroek Özgünes Katleen Van Langendonck

2015Stefan BlommaertFrans BoendersPaul DujardinHendrik PinxtenChristina von Wackerbarth

Engineering Fellows 2017Marc De GrooteMuzaffer GülerAli Mohammadi Michael Peeters 2016 Marco Croon Christ’l Joris Ingrid Van de Voorde

- FELLOWS30

Page 31: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

2015Peter GrognardMartine TempelsChris Wuytens

Kurt Lewin Fellows 2017Chantal Cooreman Sven GatzJacky GorisPatrick Van Kerckhove

2016 Johan De Muynck Godelieve Van den Brande

2015Ingrid LietenKoen Maertens

Law and Criminology Fellows 2017Michel De Gols Erik DeryckeChris ReniersNic Van der Marliere (ook Arts and Humanities Fellow) 2016Patrick Hofströssler Gunther Sleeuwagen Lutgarde Sommerijns Stefan Yee

2015Vincent LambrechtDavid Van Herreweghe

Movement and Rehabilitation Fellows 2017Veronique Feipel

2016Constantino Balestra Alain De Greef

2015David SteegenSonia Van Den Broeck Science Fellows 2017Ghislain DecadtFrank De WinneFrank Vandendriessche

2016Jan Bogaerts Patrick Roggemans Els Torreele

2015Marc Schepers

Solvay Fellows 2017André CéronTamara De BrueckerAnn PeutemanFrank Van MassenhoveVincent Verouden

2016Luc Bontemps Willem Debeuckelaere Anouk Lagae Martin Larch Nico Reeskens

2015Thierry GeertsIsabelle MeunierWim van Hees

UMC Fellows 2017Lutgarde BuydensPaul CallewaertPim Drinkenburg Karine Moykens

2016Peter Degadt Paul Deneve Martin Paul Johan Uvin Ilse Weeghmans

2015Yves DesmetRaf MertensYves VandenbergheCaroline Verlinde

VUB Fellows 2017Bilal Benyaich Sihame El Kaouakibi Lieve Wierinck

2016 Koenraad Van Loo

2015Els AmpeKarel De GuchtPamela PeetersAjit Baron ShettyRaymonda Verdyck

FELLOWS - 31

Page 32: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

LEARNING AND INNOVATION CENTEROp de grens tussen de campus van de VUB en de campus van de ULB zal over

een paar jaar een nieuw en spraakmakend gebouw verrijzen: het Learning and

Innovation Center (LIC)

Dankzij de digitale tools zullen studenten en bezoekers toegang hebben tot

wereldwijde kennisbronnen en in contact kunnen komen met gelijkgezinden

van over de hele wereld. Het LIC zal zeven verdiepingen tellen, goed voor een

totale oppervlakte van 2.000 m². Er is ruimte voor 1.000 personen, van wie

80% studenten, 10% academische staf en 10% externe bezoekers.

Het LIC is opgevat als een incubatiekamer voor innovatie en een netwerkcen-

trum waar de academische wereld en de maatschappij elkaar ontmoeten; een

plek waar onderzoek, uitwisseling en opleiding samenkomen.

Het LIC staat ook symbool voor de hechte samenwerking tussen de VUB en

de ULB. Verder wil het op alle vlakken een voorbeeldgebouw zijn: een duur-

zaam nul-energie-gebouw opgetrokken in milieuvriendelijke materialen dat

naadloos geïntegreerd is in het groene landschap, uitgerust met performante

ICT-toepassingen.

Beliris, de federale bouwexpert voor Brussel, lanceerde in augustus 2017 de

studiefase.

Als alles volgens plan verloopt, kunnen de werken eind 2020 starten. Twee

jaar later moet het LIC klaar zijn.

Goed rapport voor docenten Met de zogeheten Onderwijs-e-valuatie hebben VUB-studenten elk jaar de moge-

lijkheid om hun docenten te evalueren. De grote meerderheid van de docenten

(per opleidingsonderdeel per opleiding) kreeg een (zeer) goede beoordeling.

ONDERWIJS

zeer goed: 31% goed: 56% middelmatig: 7%

zeer slecht: 0%slecht: 3%niet van

toepassing: 3%

Onderwijsbeleid aan de VUB heel positief beoordeeld

Het onderwijs aan de Vrije Universiteit Brussel is bijzonder

positief beoordeeld. In september 2017 maakte Nederlands-

Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de resultaten van haar

instellings review van alle Vlaamse universiteiten bekend. De Vrije

Universiteit Brussel, zo staat in het eindoordeel heeft “een adequaat

onderwijsbeleid dat zij effectief en verbeteringsgericht uitvoert”

zodat de kwaliteit van haar onderwijs zich op een “internationaal

en maatschappelijk relevant niveau” bevindt. Vicerector

onderwijs- en studentenbeleid Jan Danckaert: “Dit is een pluim

voor onze universiteit, en speciaal voor iedereen die zich voor ons

onderwijs inzet. Voor onze studenten is deze instellingsreview een

bevestiging van wat ze dagelijks meemaken: gepersonaliseerd en

maatschappelijk relevant onderwijs op hoog niveau, in een van de

meest internationale steden ter wereld.”

- ONDERWIJS32

Page 33: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Studenten per faculteit

ECONOMISCHE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN & SOLVAY BUSINESS SCHOOL

3.489 studenten444 generatiestudenten

27% internationaal

LETTEREN EN WIJSBEGEERTE

1.209 studenten152 generatiestudenten 16% internationaal

RECHT EN CRIMINOLOGIE

1.986 studenten240 generatiestudenten

8% internationaal

WETENSCHAPPEN EN BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN

1.197 studenten166 generatiestudenten 29% internationaal

GENEESKUNDE EN FARMACIE

1.827 studenten159 generatiestudenten

16% internationaal

INGENIEURSWETENSCHAPPEN

971 studenten156 generatiestudenten 31% internationaal

PSYCHOLOGIE EN EDUCATIEWETENSCHAPPEN

1.704 studenten130 generatiestudenten

17% internationaal

LICHAMELIJKE OPVOEDING EN KINESITHERAPIE

957 studenten156 generatiestudenten 12% internationaal

ANDERE

300 300 studenten (o.a. lerarenopleiding IDLO)

+7%

+56%*

0%

-13%

-39%

-11%

+5%

+6%

-8%

-18%

-1% +5%

+8% +8%

-2% 0%

49%51%

64%

36%

+56%

63%

37%

80%20%

dankzij nieuwe Engelstalige bachelor Social Sciences• 40 nationaliteiten• 146 studenten

*

2016-2017 2016-2017versus

2015-2016versus 2015-2016

39%

61%

48%52%

22%

78%

61 %

39%

182

De Vrije Universiteit Brussel bevestigt haar toppositie als universiteit

met haar 182e plaats in de QS World University Rankings. QS

Rankings is wereldwijd een van de meest vooraanstaande rankings

van universiteiten. Slechts de beste 965 universiteiten halen deze

publicatie. Daarvoor zijn maar liefst 4 000 universiteiten wereldwijd

geëvalueerd. Enkel KU Leuven en UGent moet de VUB in Vlaanderen

voor laten gaan. Daarnaast staat UAntwerpen nog op de lijst. Rector

Caroline Pauwels: “Zowel educatief als wetenschappelijk staan

we er goed voor. En het belang van onze relatie met internationaal

Brussel wordt weer eens benadrukt. Een mooie basis om ons nog

verder te ontwikkelen, zowel in de stad, in België, als in de wereld.”

Engelstalige bachelor Social Sciences groot succes

De Engelstalige bachelor Social Sciences is bij de start van het

academiejaar 2017-2018 gegroeid met maar liefst 45 procent,

met meer dan 220 ingeschreven studenten in het eerste bachelor-

jaar. De Engelstalige bachelor is pas vorig academiejaar van start

gegaan en zorgde meteen voor een flinke toename van het aantal

generatiestudenten bij de faculteit ES (zie hieronder). De bachelor

lokt zowel Belgische als internationale studenten.

ONDERWIJS - 33

Page 34: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

STUDENTEN

Nachtbussen voor Brusselse studenten

De studentenraad van de Vrije Universiteit Brussel heeft bij Brussels minister van

mobiliteit Pascal Smet gepleit voor meer openbaar vervoer ’s nachts. De studenten

presenteerden hun eisen aan de minister op het evenement VUBrusselt, op 21

februari 2017 in de Beursschouwburg. De grieven van de studenten zijn alvast niet in

dovemansoren gevallen, want in het nieuwe academiejaar 2017-2018 zet de Brusselse

vervoersmaatschappij op donderdag speciale nachtbussen voor studenten in.

Kantoren worden studentenkoten De Vrije Universiteit Brussel en de Université Libre

de Bruxelles hebben samen met Upgrade Estate

de krachten gebundeld om studenten goede en

betaalbare huisvesting aan te bieden. Dat resulteer-

de in Bru Upkot, vlakbij de VUB- en ULB-campussen

in Elsene. Een vroeger kantoorgebouw is hiervoor

volledig omgebouwd tot een wooncomplex met

216 nieuwe studentenkamers.

Vlakbij de Brussels Health Campus in Jette is er

dan weer Jet Upkot, in een gebouw waar vroeger

Artsen Zonder Grenzen gehuisvest was.

Rector voor een weekOp 7 maart 2017 trapten de VUB en The

Adecco Group de campagne Rector for 1

Week af, een spin-off van het CEO for One

Month-programma van The Adecco Group.

Studente Jana Goyvaerts kwam als winnaar

uit de bus. Bij de start van het academie-

jaar 2017-18 mocht ze rector Pauwels

gedurende één week bijstaan in diverse

bestuurstaken en eveneens functioneren

als ambassadeur van de VUB bij externe ac-

tiviteiten. Zo mocht de rector for 1 week op

de academische openingszitting in Bozar

mee de toespraak van de rector uitspreken

en het nieuwe academiejaar openen.

- STUDENTEN34

Page 35: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

ALUMNIVrouwen bekijken digitalisering anders“In mijn omgeving wordt onze toekomst vooral

uitgestippeld door mannelijke ingenieurs. Als vrou-

welijke computerwetenschapper kijk ik misschien

met een andere blik naar de digitalisering en kan

ik ook andere ideeën in de groep gooien. De com-

puterwetenschappen hebben dringend een grote

feministische golf nodig. Vrouwen denken volgens

mij meer na over de invloed van de digitalisering op

onze relaties en ons leven.”

VUB-alumna en wereldberoemd computerweten-

schapster Pattie Maes in Humo, 22 mei 2017

Koning Filip luncht onverwacht in VUB-restaurant

Op vrijdagmiddag 24 maart 2017 bezocht koning Filip onverwacht het

restaurant van de Vrije Universiteit Brussel. Op de Brussels Humanities,

Sciences & Engineering Campus in Etterbeek zaten drie groepen studenten

klaar om te praten over hun engagement. Het werd een geanimeerd gesprek

met 19 studenten en enkele professoren over waarden, engagement en

maatschappelijke betrokkenheid. De studenten spraken met de koning over

sociaal en inclusief onderwijs, over hun engagement voor een duurzame

samenleving en over sociaal ondernemerschap als hefboom.

STUDENTEN - 35

Page 36: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

INTERNATIONAAL

Orientation Week schot in roos

Van 18 tot 22 september 2017 organiseerde de VUB als eerste Vlaamse universiteit

een oriëntatieweek voor internationale studenten. Meer dan 900 studenten namen

deel. Naast een kennismaking met de Engelstalige programma’s, stonden o.a. ook

city & campus tours en sessies als Belgian politics for dummies op het programma.

ULB en VUB voor het eerst samen op missie naar China

VUB-rector Caroline Pauwels en ULB-rector Yvon Englert zijn in april 2017

op missie naar China geweest. Deze eerste gezamenlijke missie van de twee

universiteiten vormde voor beide instellingen een uitgelezen gelegenheid om

hun partnerships met hun Chinese tegenhangers te verdiepen en tegelijk uit

te kijken naar mogelijkheden om er nieuwe aan te gaan in onderzoeks- en

onderwijsdomeinen. China is voor de ULB en de VUB al jaren een van de

prioriteiten in de ontwikkeling van hun internationale betrekkingen. Jaar na jaar

zijn er meer uitwisselingen van studenten en professoren.

128 NATIONALITIES

52%

48%

EEA countries: 1.744

Non EEA countries: 1.637

3.411 INTERNATIONAL STUDENTS

EEA: European Economic Area*

55%45%

- INTERNATIONAAL36

Page 37: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

124

35

2

4

31

5

CHINA: 261 (7.6%)

VIETNAM: 55 (1.6%)

INDIA: 61 (1.8%)

TURKEY: 82 (2.4%)

THE NETHERLANDS: 548 (16%)

SPAIN: 123 (3.6%)

ITALY: 131

GERMANY: 223 (6.5%)

ROMANIA: 86 (2.5%)

IRAN: 57 (1.7%)

21.5% 3.411 INTERNATIONAL STUDENTS

TOP 5 EEA COUNTRIES

TOP 5 NON EEA COUNTRIES

(3.8%)

INTERNATIONAAL - 37

Page 38: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

EFFICIËNTE ORGANISATIE

De VUB wil een efficiënte, slagkrachtige en goed bestuurde organisatie zijn. Daarom is er twee jaar geleden gekozen voor een volledig nieuwe

governance-structuur, met minder bestuursorganen en een afgeslankte Raad van Bestuur met tien effectieve leden.

Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur bepaalt het algemeen strategisch beleid van

de universiteit, organiseert het toezicht en de evaluatie van het

management, de performantie van de organisatie en de financiële

monitoring door middel van interne audit. Een aantal adviserende

comités staan de Raad van Bestuur bij.

Effectieve leden:

• Eddy Van Gelder, voorzitter (extern bestuurder)

• Gert Berckmans, ondervoorzitter (afgevaardigde Overig Academisch Personeel)

• Caroline Pauwels, rector

• Jean-Luc Vanraes, voorzitter Bestuurscollege UZ Brussel

• Elvira Haezendonck, afgevaardigde Zelfstandig Academisch Personeel

• Daniel Van Den Broecke, afgevaardigde Studenten

• Nele Samson, afgevaardigde Administratief & Technisch Personeel

• Natasja Degrieck, extern bestuurder

• Karsten De Clerck, extern bestuurder

• Raymonda Verdyck, extern bestuurder

Leden met raadgevende stem:

• Nic Van Craen, algemeen beheerder VUB

• Johan Dhondt, commissaris Vlaamse Regering

• Marc Verelst, inspecteur van Financiën

• Marc Noppen, gedelegeerd bestuurder UZ Brussel

• Jan Beeckmans, algemeen beheerder UZ Brussel

Naast de Raad van Bestuur, zijn dit de belangrijkste bestuursorganen in de nieuwe structuur:

Inrichtingsorgaan: Universiteitsraad

Academisch advies- en beslissingsorgaan: Academische Raad

Uitvoerend orgaan: Directiecomité

Eddy Van Gelder

- EFFICIËNTE ORGANISATIE38

Page 39: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Het team van rector Caroline Pauwels

Jan Danckaert,vicerector Onderwijs & Studentenbeleid

Sonja Snacken, vicerector Internationaliseringsbeleid

Karin Vanderkerken, vicerector Onderzoeksbeleid

Hugo Thienpont, vicerector Innovatie- & Valorisatiebeleid

VUB IN DE STEIGERS - 39

Page 40: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

GESCHIEDENIS

Brusselse universiteiten bestaan 183 jaar

De Vrije Universiteit Brussel is ontstaan uit de Franstalige Université Libre de Bruxelles

(ULB). De Brusselse universiteit is in 1834 gesticht door Pierre-Théodore Verhaegen,

een Brusselse advocaat van Vlaamse oorsprong. Verhaegen wil een universiteit die

onafhankelijk is van kerk en staat, een plaats waar academische vrijheid kan heersen.

In de tweede helft van de 19de eeuw vindt de oprichting plaats van de Vlaamse

studentenkring Geen Taal, Geen Vrijheid, die onder meer een leergang in de Nederlandse

Rechtstaal eist. Pas in 1935 is er de volledige verdubbeling van het doctoraat in de Rechten.

In 1963 kunnen studenten in vrijwel alle faculteiten cursussen in het Nederlands volgen.

1969-2017

In het academiejaar 1969-1970 gaat de autonome Vrije Universiteit Brussel van start. De

splitsing in een Nederlandstalige (VUB) en een Franstalige (ULB) universiteit wordt met de

wet van 28 mei 1970 definitief een juridische, administratieve en wetenschappelijke

realiteit. De nieuwe VUB bouwt in de jaren ’70 een gloednieuwe campus in Etterbeek/

Elsene en een medische campus in Jette met een toonaangevend universitair ziekenhuis.

De universiteit groeit in sneltempo en verwerft al snel een prominente plaats in de

nationale en de internationale academische wereld.

Traditie

Op 20 november herdenken beide universiteiten samen hun stichting op 20 november

1834. De feestdag staat bekend als Sint-Verhaegen of St V. Die dag palmen VUB- en

ULB-studenten de Grote Zavel in hartje Brussel in voor een bont studentenfeest.

- BEKNOPTE RESULTATENREKENING40

Page 41: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

De rectoren van de Vrije Universiteit Brussel

Aloïs Gerlo 1969 - 1974

Roger Van Geen 1974 - 1978

Bart De Schutter 1978 - 1982

Oscar Steenhaut 1982 - 1986

Sylvain Loccufier 1986 - 1990

Jean Renneboog 1990 - 1991

Robert Dejaegere 1991 - 1994

Els Witte 1994 - 2000

Ben Van Camp 2000 - 2008

Paul De Knop 2008 - 2016

Caroline Pauwels 2016-

Aloïs Gerlo

Prijs Vrijzinnig Humanisme 2017 naar VUB en ererector Silvain Loccufier

De Vrije Universiteit Brussel en haar ererector Silvain Loccufier hebben op 21 juni de Prijs

Vrijzinnig Humanisme 2017 gekregen. De Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging (HVV)

reikt de prijs tweejaarlijks uit aan een persoon of een organisatie die getuigt van een

“authentiek en volgehouden vrijzinnig-humanistisch engagement.”

De VUB wordt bekroond als onderwijs- en onderzoeksinstelling die een grote

bijdrage heeft geleverd aan de emancipatorische gedachte, de levensbeschouwelijke

gelijkberechtiging en de verspreiding van het humanistische gedachtegoed. Rector

Caroline Pauwels nam de prijs met veel enthousiasme in ontvangst. “We hebben er altijd

naar gestreefd om onze humanistische waarden door te trekken in zowel ons onderwijs

als in ons onderzoek. En we zullen dit ook altijd blijven doen.”

De tweede laureaat, ererector

Silvain Loccufier, is al decennialang

een van de grote voorvechters

en pleitbezorgers van het

humanistische gedachtegoed. De

jury looft prof. Loccufier voor zijn

onvermoeibare engagement en

activistische daadkracht.

Ererector Silvain Loccufier

BEKNOPTE BALANS - 41

Page 42: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

BRUSSELS HUMANITIES, SCIENCES & ENGINEERING CAMPUS Pleinlaan 2 - 1050 Brussel | 02 629 21 11

www.vub.ac.be

INFOPUNT STUDENTEN Gebouw D1.02

02 629 20 10 | [email protected]

BRUSSELS HEALTH CAMPUS Laarbeeklaan 103 - 1090 Brussel | 02 477 41 02

BRUSSELS TECHNOLOGIES CAMPUS Nijverheidskaai 170 - 1070 Brussel | 02 520 18 10

UZ BRUSSEL Laarbeeklaan 101 - 1090 Brussel

02 477 41 11 | [email protected]

www.uzbrussel.be

UNIVERSITAIRE ASSOCIATIE BRUSSEL Antoine Dansaertstraat 70 - 1000 Brussel

02 507 14 32 | [email protected]

www.universitaireassociatiebrussel.be

VESALIUS COLLEGE Pleinlaan 5 - 1050 Brussel

02 614 81 70 | [email protected]

www.vesalius.edu

VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

Page 43: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

Verantwoordelijke uitgever

Prof. Dr. Caroline Pauwels

Rector Vrije Universiteit Brussel

Realisatie

Vrije Universiteit Brussel

Dienst Marketing en Communicatie

Pleinlaan 9 | 1050 Brussel

02 629 12 98 | [email protected]

Foto’s

Greet De Gendt

Saskia Vanderstichele

Robin De Raedt

Jean Cosyn

Marcom

Universiteitsarchief VUB

Opmaak

Gekko

Wil je op de hoogte blijven van alles wat er aan de Vrije

Universiteit Brussel gebeurt? Abonneer je dan gratis op onze

elektronische nieuwsbrief door een e-mail te sturen naar

[email protected]. Bezoek ook ons online communicatie-

platform www.vubtoday.be .

Of abonneer je op het VUB-magazine Henri via

vub.ac.be/Henri

COLOFON - 43

Page 44: BREAK DOWN THE WALLS - vubtoday.bevubtoday.be/sites/default/files/VUB Jaarverslag 2016-17 Break down... · konekt.brussels intussen uit de startblokken geschoten, waarbij de VUB geregeld

vub.ac.be