Bram Verkerke

Campagnemedewerker Solidaridad

‘Ik hou van pure chocola. Waar houdt u van?’

Foto’s Olaf Hammelburg, Hilde Abma en Didier Gentilhomme

40% van alle cacao ter wereld komt uit Ivoorkust: 1,3 miljoen ton per jaar. Een flink deel gaat naar ‘s werelds grootste cacaohaven: Amsterdam.

Mevrouw Gohou in haar cacaotuin in Ivoorkust.

Cacaobomen groeien in tropisch warme en vochtige streken op goede bodems.

De cacaovrucht is een mooie grote vrucht in de vorm van een zeppelin met een harde schaal. Ze verkleuren van donkerpaars naar groen, rood, oranje en geel.

De cacaovruchten worden als ze rijp zijn geoogst met een hakmes

Rijpe cacaovruchten worden verzameld op grote hopen

De cacaovruchten worden geopend met een hakmes

In de cacaovruchten liggen de zaden: de cacaobonen. Het witte vruchtvlees is sappig en zoet en lijkt qua smaak en structuur op lychee.

De zaden worden, met het vruchtvlees uit de schalen gehaald en op een hoop verzameld.

Cacaobonen met vruchtvlees gaan op een grote hoop en worden afgedekt voor fermentatie. Het vruchtvlees gaat binnen een paar dagen gisten waardoor het van de cacaobonen valt.

Na de fermentatie worden de bonen verzameld op droogbedden.

Het drogen is van groot belang voor de kwaliteit van de cacaobonen. Als ze niet goed droog zijn kunnen ze tijdens opslag en transport gaan schimmelen.

Na het drogen worden de cacaobonen opgeslagen totdat ze worden opgekocht en verder vervoerd.

Alle cacaoteelt wordt gedaan door kleinschalige gezinsboeren, met vaak maar vijf hectare land. Er zijn 700.000 kleine cacaoboeren in Ivoorkust; het grootste cacao-producerende land ter wereld.

Training van de boeren is cruciaal. De meesten zijn analfabeet. Training in het veld is dus belangrijk omdat daar nieuwe ervaringen worden opgedaan.

Schimmels zijn een groot probleem in de teelt. Slechte preventie, onvoldoende bestrijding en vooral gebrek aan kennis maken dat een groot deel van de oogst verloren gaat. Wereldwijd daalt de cacaoproductie terwijl de consumptie van chocola blijft groeien.

Ziektepreventie kan door te zorgen voor een gezonde bodem en gezonde bomen. Juiste bemesting en onderhoud van de bomen zijn vakwerk. Als er dan toch nog een ziekte uitbreekt, is bestrijding noodzaak. Zieke vruchten worden weggehaald en zieke bomen worden bespoten met bestrijdingsmiddelen. Veiligheid voor mens en milieu staan daarbij voorop.

Door de training krijgen boeren ervaring met:

bodemonderhoud en bemesting

onderhoud van bomen

ziektepreventie en veilig en zuinig gebruik van bestrijdings-middelen

goede methoden voor drogen en opslag

aanplant van nieuwe cacaobomen

bescherming van natuur en milieu.

Vrouwen spelen een belangrijke rol in de cacaoteelt en verzetten veel van het werk. Nog minder dan mannen hebben ze toegang tot kennis, hulpmiddelen en de inkomsten. Meer dan mannen zijn ze wel geneigd te investeren in de toekomst van de kinderen. Daarom besteedt Solidaridad bijzondere aandacht aan versterking van de positie van vrouwen.

Armoede vertaalt zich in slechte huisvesting, te weinig medische zorg, gebrekkig onderwijs en onvoldoende investeringen in de cacaoteelt. Ook werken veel kinderen mee in plaats van naar school te gaan.

Een hoger inkomen kan veel verbeteren aan deze situatie.

Ondersteuning van de cacaoboeren kan de productiviteit en kwaliteit van de cacaoteelt enorm verbeteren. Door een grotere oogst van betere kwaliteit stijgt het inkomen het hardst. Daarnaast zijn efficiënter werken en voldoende vraag naar verantwoorde cacao van groot belang.

Solidaridad stimuleert de vraag naar verantwoorde cacao door consumenten en bedrijven te wijzen op de mogelijkheden voor verantwoorde teelt. Steeds vaker kiezen ook hele grote bedrijven bewust voor verantwoorde grondstoffen. Dat is maar goed ook want veel consumenten kiezen niet voor bijvoorbeeld chocola met het Max-Havelaarkeurmerk.

Solidaridad werkt samen met bedrijven soms onder het Max-Havelaarkeurmerk (zoals bijvoorbeeld met Tony Chocolonely) maar veel vaker onder het UTZ- Certifiedkeurmerk.

UTZ Certified staat voor:

Betere prijs voor een beter product

Hogere productiviteit en betere kwaliteit

Lagere kosten door efficiënte productie

Versterking van boerencoöperaties

Regelmatige, professionele en onafhankelijke inspectie

Ketentransparantie van boer tot consument

Voordeel van Max Havelaar voor de boeren is de hoge minimumprijs. Nadeel de geringe marktvraag.

Voordeel van UTZ Certified voor de boeren is de hogere productiviteit, kwaliteit en efficiency. Nadeel de lagere prijspremie.

UTZ cacao is net begonnen, maar de marktvraag is nu al heel groot. Dat is gunstig voor de boeren want:

Inkomen = prijs x volume

Bedrijven betrokken bij UTZ cacao: Handel en verwerking: Cargill, Barry Callebout, Ecom

Consumentenmerken:

Mars (Mars, M&M’s, Snickers, Twix, Bounty, … totaal 12 merken)

Nestlé (Lion, Kitkat, Nuts, Rolo, Smarties en Nesquik)

Heinz (De Ruijter, Venz)

Ahold (Albert Heijn chocolade)

Samen handelen en verwerken ze de helft van de wereld cacaoproductie.

MARS wil in 2020 alleen nog verantwoorde cacao verwerken. Zij kopen jaarlijks 10% van de wereldproductie.

Minister Koenders opende 7 november de eerste zak UTZ cacao in Amsterdam. Cacaoboer Jacques Kouakou uit Ivoorkust gaf de cacao aan de betrokken bedrijven om er ‘pure’ chocola van te maken.

Of u nu van puur of melk houdt, eerlijke en duurzame chocola willen we allemaal.

Door de grote vraag van bedrijven kan Solidaridad nu heel veel boeren ondersteunen met duurzame cacaoteelt en toegang tot de markt.

Daar is wel veel geld voor nodig. Word daarom donateur van Solidaridad en help armoede de wereld uit. Want de beste manier om dat te doen is door duurzame productie en eerlijke handel.

Word donateur met de bon in de kerkbankfolder of ga naar www.solidaridad.nl