BOO

T 2013 novem

ber - december 1

Open water...

Open geest

tijdschrift voor watersport en -recreatie: alles over zeiljachten, motorboten en toervaren in België, Zeeland en de wijde wereld

# 35Driemaandel i jks

Jaargang 8 - edit ie 4

november - december 2013

€ 4,90

BOOTMAGAZINE

Noorwegen bezeildReisreportage

Leie en Schelde, de moeite waardToervaren

Dag- en weekendzeilerszeilbeleving op mensenmaat

Parade 150 jaar Schelde vrij

Waterervaring in de Ardèche

Veiligheid: de dode hoek van vrachtschepen

Jaarabonnement/lidmaatschap voor slechts 19,90 euro per jaar4 maal per jaar Kanaal 77 en 4 maal per jaar Bootmagazine

BOOTMAGAZINE

Nieuwe abonnementsformule

&

Gratis Vademecum van de Pleziervaart (meer dan 200 pg. – verkoopprijs 9 euro) met de scheepvaartreglementen, beschrijving van de waterwegen in België, Nederland, Frankrijk en Duitsland,

getijdentafels en alle nuttige informatie over de clubs van de Vlaamse Pleziervaart Federatie en de passantenhavens.

Kanaal 77 en Bootmagazine,

het meest volledige informatiepakket

op de Belgische watersportmarkt

Kanaal 77 is het ledentijdschrift van de Vlaamse Pleziervaart Federatie.

Extra

Schrijf vandaag nog 19,90 euro over op rekeningnummer: 001-1175111-32 van KIM vzw / Bootmagazine 1850 GrimbergenIBAN BE90 0011 1751 1132

BIC GEBABEBB

Aanbod geldig tot 31 januari 2014

pg. 03 Woord vooraf: Think global, act local

pg. 04 Parade 150 jaar Schelde vrij

pg. 06 Watersport 360° beleven

pg. 8 Nieuwe dag- en weekendzeilers, zeilbeleving op mensenmaat

pg. 14 Reisreportage: Noorwegen bezeild

pg. 20 Waterbeleving in de Franse Ardèche

pg. 24 Toervaren: Leie en Schelde, de moeite waard

pg. 32 Evolutie binnenschepen, van zeil op motor

pg. 36 Verkiezing ‘Boot van het jaar’... valt er niets leukers te bedenken

pg. 40 Boot praktisch: Teak dek, lust of ramp?

pg. 42 Veiligheid: de dode hoek van vrachtschepen

pg. 44 Nautische berichten

pg. 45 Meesters van de Zee: Marcel Mariën, de clandestiene passagier

pg. 46 ,Bubbels’ aan boord

Woord vooraf

blz. 42

Leo Van Dorsselaer, hoofdredacteur

Reisreportage:Noorwegen bezeild

Inhoud november - december 2013

blz. 14

Colofon: BOOTmagazine Belgium - driemaandelijks, 4 x per jaar www.bootmagazine.be met gratis online editie: BOOTmagazine PLUS Hoofdredacteur: Leo Van Dorsselaer - mob. + 32 (0)475 67 03 02 Medewerkers: Jef Beernaeert, Paul Bolsius, Marleen De Geest, Bart Deruyver, Herwig De Weerdt, Luc Hennebel, Georges Janssens, Tristan Van Dorsselaer (vormgeving). Coverbeeld: Contest 52 MC, Nederlands motorjacht genomineerd als ‘European Yacht of the Year 2014’Redactie & administratie: KIM vzw / BOOTmagazine - Zemstweg 10 -1850 Grimbergen - tel. +32 (0)15 61 11 52 - mail: editor@bootmagazine.be Advertenties nautische sector: Carine Devogelaere, Blankenberge +32 (0)475 34 30 20Advertentiewerving mediacentrales & reclamebureaus: Cprojects, Antwerpen - Peter De Vester +32 (0)497 55 15 41Uitgave i.s.m. 6minutes press bvba - 1850 GrimbergenAbonnement: 6 edities België: € 19,90 - Europa: € 24,90 rek. 001-1175111-32 van KIM vzw / BOOTmagazine - Grimbergen.Verantwoordelijk uitgever: L. Van Dorsselaer, Brusselsesteenweg 118 - B-1850 Grimbergen

Veiligheid: de dode hoek van vrachtschepen.

Het dodehoekprobleem kan perfect opgelost worden indien schepen

zouden gebouwd worden met het stuurhuis en de leefruimte vooraan. De

stuurman zit dan letterlijk met zijn neus op de feiten. Dit levert trouwens

nog een paar voordelen op...

Nog geen land in zicht.

We stuiven verder noord

waarts richting Karmsund

en zien eindelijk aan bak-

boord èn aan stuurboord

land opduiken: donkere

massa’s die zich verschuilen achter grijze nevels... Eenmaal in de Karmsund

verdwijnen de golven, kalmeert de wind en kunnen we terug op zicht

navigeren! We zijn in Noorwegen! De Noorse vlag wordt gehesen.

Think global, act local ‘Think globally, act locally’ is een marketing slogan die heel wat bedrijven aan het denken gezet heeft. De wereld wordt ons dorp, maar daar staat tegenover dat de consumenten steeds vaker de neiging hebben om zich op het eigen dorp terug te plooien. In het licht van de internationale watersportmarkt is ons land niets meer of niets minder dan een dorp. De omvang en dimensie van onze regio als watersportland maakt dat wij nooit een eersteplans rol kunnen spelen op de internationale markt. De teloorgang van de landelijke jachtindustrie heeft dit in het verleden aangetoond. Toegegeven, daar kwam een schrijnend gebrek aan strategische visie bij kijken, maar toch.

Het is voor de watersportevenementen in ons land dan ook zo goed als onmogelijk om tot een internationaal niveau uit te groeien. Klinkt het niet een tikkeltje potsierlijk dat lokale opendeur dagen in Nieuwpoort zich het predikaat ‘international’ toe-eigenen? Maar dit terzijde. Lokale evenementen en initiatieven zijn en blijven belangrijk. Er is niets verkeerd mee om resoluut de lokale kaart te trekken, integendeel. Lokale initiatieven, of ze nu van een club, jachthaven, vereniging of bedrijf uitgaan, brengen de watersport een stap dichter bij de consument. Zij zorgen ervoor dat de liefhebber in de eigen omgeving kennis kan maken met de nieuwste ontwikkelingen en mogelijkheden die de watersport en –recreatie biedt. En kennismaken is de eerste stap naar liefhebben. De internationale nautische bedrijven, waarvan de beslissingscentra steeds vaker in het Verre Oosten te vinden zijn, kunnen niet om hun lokale vertegenwoording heen. Alhoewel zij mikken op de groeimarkten, levert de thuismarkt de basis voor hun voortbestaan.Die thuismarkt kunnen we niet langer nationaal omschrijven, maar moeten we Europees kaderen. De verwevenheid van de nautische bedrijven spreekt hier voor zich. Het wegvallen van Europese grenzen is bij de bootbouwers een feit. Dat heeft ook zijn gevolgen voor de watersportbeurzen. Alle landelijk beurzen werpen zich op als het Europees trefpunt, maar voorlopig is het alleen boot Düsseldorf dat de buurlanden de hand reikt. Parijs en Londen houden het bij vrome internationale intenties, maar in de praktijk blijft het bij woorden. Op doen komt het aan.Dat doet me denken aan onze Belgische beroepsvereniging van de watersportbedrijven Nautibel die in een advertentie verkondigt waar ze allemaal voor staat, in plaats van het werkelijk ook te doen. In het ‘think global, act local’ gezegde is het begrip ‘act’ niet overbodig. Blijf niet bij de pakken zitten, maar doe iets. Dat helpt de sector uit het slop.

4 n

ovem

ber -

dec

embe

r 20

13

BOO

T

Op vrijdagnamiddag lopen we samen met tientallen jachtjes via de Kattendijksluis het Willemsdok binnen. En we zijn er niet al-leen. 220 jachtjes van allerlei slag zijn ingeschreven om deel te nemen aan het evenement. In de sluis liggen we als haringen in

een ton, toch slagen de havenmeesters erin om allen binnen de kortste keren een plaats te geven, chapeau!Op de Vlaamse Havendagen waren overal activiteiten gepland. We hadden tijd en ogen tekort om alles in ons op te nemen.

In een notendop: waarover gaat het eigenlijkReeds begin 16de eeuw was Antwerpen, dank zij zijn haven aan de Stroom, een stad van wereldformaat. De blokkade in 1585, veroorzaakt door Godsdienstoorlo-gen, zorgde voor een vlucht van mens en kapitaal richting Holland, Amsterdam kende zijn Gouden Eeuw, Antwerpen zag zwarte sneeuw. De Hollanders hebben sindsdien controle over de Scheldemonding.

In 1792, Antwerpen is dan amper nog een provinciestadje, wordt een interna-tionaal decreet afgekondigd die de vrijheid van scheepvaart verkondigd. Vanaf dit moment wordt druk gezet om de blokkades op te heffen.

1830, België wordt onafhankelijk. Vanaf 1832 bestaat er een vrije Scheldevaart voor alle nationaliteiten, er moet voor de doorvaart echter een versmachtende tol van 1,5 gulden per ton betaald worden aan de Hollanders. 1863: Met een eenmalige afkoopsom van 17.141.670 gulden koopt België, met internationale steun, de tolrechten definitief af. Dit wordt op gepaste wijze gevierd met een optocht van schepen op de Schelde. Het scheepvaartverkeer en de goederentrafiek nemen van dan af gestaag toe en brengen welvaart in de contreien.

2013: De 150ste verjaardag moet op gepaste wijze gevierd worden met onder andere een optocht op de schelde.

Parade 150 jaar Schelde Vrij,geordende chaos

Wie tijdens het weekend van 21 en 22 september laatstleden in een van onze zeehavens terecht kwam zal

het zonder meer gemerkt hebben. De jaarlijkse Vlaamse Havendagen brachten heel wat volk op de been.

In ‘s lands grootste haven was er echter meer aan de hand. ‘150 jaar Schelde Vrij’ werd reeds het hele jaar

herdacht maar kende op die zaterdag zijn climax met een parade van jachtjes op de Schelde.

Voor de optocht van start gaatJe zou het niet meteen denken, maar ook in het Willemdok is het ’s nachts stil en rustig. Bij het ontwaken is de hemel stralend blauw, dat belooft!

Na het ontbijt bezoeken we in het Bonapartedok de enige vlottende stoomkraan, gebouwd in 1951, die de haven nog rijk is. Ze moet nog gerestau-reerd worden en ligt erbij zoals ze lang geleden op pensioen ging. Dat wil zeggen, best geen hagelwit hemd dragen bij bezoek. Maar het geeft wel een idee van de werkomstandigheden in het recentste verleden. Trouwens, de uitleg van een oudgediende mocht er best zijn.

TeksT en foTo’s: Jef BeernaerT

WaTerfonTein als eresaluuT. 220 JachTJes in kiellinie.

Briefing in heT sinT-felixpakhuis, vooraf-

gaand aan de opTochT in de namiddag. de

locaTie is ronduiT fanTasTisch.

Nautische berichten

BOO

T 2013 novem

ber - december 5

Na het bezoekje moeten we ons nog reppen zodat we juist op tijd komen voor de briefing in het Sint-Felixpakhuis, voorafgaand aan de optocht in de namiddag. De locatie is ronduit fantastisch. Deze vroegere stadspakhuizen, waar allerhande goederen (in het bijzonder Tabak) werden opgeslagen, zijn vol-ledig in ere hersteld en huisvesten onder andere de Antwerpse Stadsarchieven waar je zelfs de oudste middeleeuwse documenten kan raadplegen. Na de briefing wordt ons een broodjesmaaltijd aangebo-den vergezeld van frisdrank!!! Geen alcohol, achteraf gezien een goede zet!Er rest ons tijd zat om de tentoonstelling “150 jaar Schelde; NOOIT MEER DICHT” te bezoeken en herontdekken er wat we reeds lang wisten: die Hol-landers zijn voor geen haar te vertrouwen!

220 jachtjes in kiellinieOmstreeks 14h20 maakt de meute zich klaar om door de Londenbrug te varen. We vragen ons af of we straks op dezelfde plaats in de haven moeten terugkeren, daar werd niets over gezegd tijdens de briefing. Opnieuw komen we in de Kattendijksluis te liggen, 10 rijen dik, of nog meer! Wie er niet meer bij kan loopt langs de Royersluis naar buiten. Eens op de Schelde proberen we bij de ons toegewezen groep te komen voor het strand van St. Anneke, er zijn 7 groepen, iedere groep heeft zijn gekleurde vlag. De kleur terugvinden lijkt aardig te lukken voor de meesten. Er komt ook nog een bende deelnemers uit de haven op linkeroever. En nu afwachten. We liggen met de boeg in de stroom. Wegens springtij raast het water voorbij.

De grote mannen komen er ook bij, op kop de mammoetvlotkraan Brabo, gevolgd door baggeraar DEME met de Charlesmagne en nog enkele histori-sche schepen van formaat. Om 17h15, ruim een half uur later dan gepland, zet de vloot zich stroomaf-waarts in beweging. De 220 pleziervaarders volgen in kiellinie...? Althans, dat was de bedoeling. Door de sterke stroming, het traag varen, maar vooral de “discipline” van de schippers is het een kluwen van jewelste, maar een waar schouwspel.Voorwaar, ik zeg u dat men dit verwacht had, van-daar het ontbreken van het gebruikelijke glaasje bij de briefing!

Drie zeeslepers zorgen als volleerde spuitgasten voor een waterfontein als eresaluut. Van op de Ant-werpse Rede worden we door een talrijk opgekomen publiek toegejuicht. Als groet aan Stadsmaagd Antvepia brengt koplo-per Brabo een geluidssein ten gehore, wat prompt gevolgd wordt door meer dan 200 toeters in alle toonaarden.

Na afloop van dit ‘officiële’ gebeuren dankt de es-corteleider over de marifoon alle deelnemers voor deze “GEORDENDE CHAOS”, wat niettemin een prachtig spektakel opleverde.

Klank- en lichtspel aan het MAS

Nu moeten we met z’n allen terug die Kattendijksluis in, maar bij hoog water kan die blijkbaar niet gedraaid worden, de binnendeuren zijn te laag, begrijpe wie begrijpen kan! Na lang en geduldig wachten lukt het toch om bij maanlicht het Willemdok aan te lopen.

Daar zijn alle lichten gedoofd omwille van het klank en lichtspel dat aanvangt op het moment dat we moeten afmeren. Het is er stikdonker en ons plaatsje is, zoals verwacht, reeds ingenomen. We hebben geluk, we ontwaren net op tijd nog een vrije steiger en kunnen, samen met een massaal toegestroomd publiek, genieten van de apotheose: een mooi opgezette lasershow, gepro-jecteerd op het MAS.,begeleid door live muziek, in hoofdzaak over de lichtjes van de Schelde …

Groot-Bewaker van de Vrije ScheldeOp zondag 22 september zijn er wegens de jaarlijkse Havendagen allerhande festiviteiten en opendeurdagen. Afgeladen bussen rijden af en aan naar ver-schillende op- en afstapplaatsen in de haven. Water trekt kennelijk nog steeds volk. Een haven blijkt een magneet, het bruist er van het leven.

Wij hebben ons deel van de koek gehad en verlaten Antwerpen in de namiddag, met een diploma van ‘Groot-Bewaker van de Vrije Schelde’ op zak.

De grOte mannen nemen OOk Deel aan De paraDe, Op kOp De mammOetvlOtkraan BraBO.

de apoTheose: een mooi opgezeTTe lasershoW, geproJecTeerd op heT mas.

6 n

ovem

ber -

dec

embe

r 20

13

BOO

T

“We rekenen op een kwalitatief hoogwaardig eve-nement, dat met name in het segment boten en jachten werkelijk álles toont wat een veeleisend publiek mag verwachten. Onder de exposanten zijn overigens talloze deelnemers die ieder jaar terug-komen”, aldus Goetz-Ulf Jungmichel, projectleider van boot Düsseldorf tijdens een voorpresentatie van de komende beurs. ‘360º watersport beleven’ is het geslaagde antwoord op de toekomstige opgave van de watersportsector: de demografische ontwikke-ling de baas worden en met name jonge mensen en gezinnen voor de watersport winnen.

Veel internationale merkenIeder jaar ziet boot Düsseldorf zo’n 50.000 buiten-landse bezoekers komen. In de beurshallen van boot 2014 wacht de bezoekers in vrijwel alle segmenten een enorme verscheidenheid van internationale merken. Meer dan 650 exposanten komen uit het buitenland en zij nemen bijna de helft van het vloeroppervlak in beslag. De lijst van landen loopt van Australië tot Zweden. De grootste buitenlandse inzender is Nederland met 135 jachtbouwers, leve-ranciers van uitrusting en toebehoren en nautische dienstverleners, gevolgd door Italië, Frankrijk, Polen en Groot-Brittannië.

Naast de individuele exposanten worden er ook landeninzendingen verwacht van vooraanstaande jachtbouwlanden als Finland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Polen en Nederland.

80-voets zeiljachtElf van de in totaal zeventien beurshallen zijn gewijd aan boten en jachten die voortbewogen worden door zeilen, motoren of zelfs spierkracht. 440 werven, handelaren en importeurs presenteren een uniek overdekt aanbod van scheepstypes, variërend van kano’s en jolletjes tot luxe jachten en drijvende antiquiteiten.

De zeilbootshow vormt een vlekkeloze presentatie in de hallen 16 en 17, met 150 internationale werven, handelaren en importeurs. Oyster uit Engeland brengt straks in januari het grootste schip in, een 80-voets zeiljacht.

Het segment van de meerrompers heeft met 20 exposanten die catamarans en trimarans in alle for-maten presenteren definitief een plaats veroverd in

hal 15. Daaronder grote namen, zoals Catana, CNB Lagoon en Fountaine Pajot. Het Multihull Forum biedt met het programma ‘Zeilen met Catamaran en Trimaran’ via dagelijks uitgebreide lezingen door professionals een keur aan informatie.

De 250 exposanten geven een representatief over-zicht van de gemotoriseerde bootsport. In Hal 5 zijn de ‘big five’ van de motorbootbouwers te vinden met hun nieuwste modellen: Bavaria, Bénéteau, Jeanneau, Galeon en Nimbus. De staaljachtbouwers – een Nederlandse speciali-teit – presenteren zich gezamenlijk in Hal 15 onder de titel ‘Port 15’.

Luxe segment heeft de wind meeMet meer dan 40 grote en luxueuze motorjachten met bijbehorende bijboten en tenders uit de top van de markt is het aanbod in hal 6 weer licht gestegen. Of het nu gaat om Azimut, Ferretti, Princess of Riva: in de wereld van de luxejachten mikt men op Düs-seldorf. De circa 30 grootste jachten op boot 2014 komen over het water naar de beurs en worden ver-volgens door de botenlift ‘Big Willy’ aan land gezet.Sunseeker en Princess verschijnen bij de zeer grote jachten met een breed modellenpalet. Alpha Ma-rine komt met de merken Performance, Marquis Yachts en Carver in hal 6. Jeanneau presenteert de elegante Prestigelijn. Dominator uit Italië stelt de Dominator 640 voor.

Bij de toppers in het programma maken de Britten de dienst uit: Princess en Sunseeker zetten de toon met twee motorjachten in de 30 meter klasse. Van der Valk uit Nederland komt met het 26 meter lange stalen jacht Continental III.

Ook de Düsseldorfer Superyacht Show in hal 7a is uitstekend bezet. Een 70-tal exposanten geeft hier blijk van zijn prestaties bij de realisatie van exclu-sieve jachtbouwprojecten. Bij de stands worden modellen en ontwerpen getoond en is informatie beschikbaar over brancherelevante vormen van dienstverlening.

Nieuw: Refit CenterDe markt van toebehoren en accessoires op boot 2014 profiteert duidelijk van de trend om te inves-teren in het waardebehoud van schepen. Zo’n 350 exposanten tonen in de hallen 11 en 12 alles wat

nodig en mogelijk is om boten te renoveren of comfortabeler uit te rusten: scheepselektronica, motoren, toebehoren. Functionele kleding en jacht-havenuitrusting maken dit aanbod compleet.

Nieuw is het Refit-Center in Hal 11. Bij dit beurson-derdeel kunnen de bezoekers zich laten informeren over, en oriënteren op het thema ‘waardebehoud en – vermeerdering van uw boot’.,,Doe-het-zelven is daarbij niet altijd aan te beve-len. Wat men zelf kan doen en wat uitbesteed kan of moet worden aan de vakman staat als vraag in het Refit Center centraal”, zo legt Goetz-Ulf Jungmichel uit.

Trendsporten: duiken, ‘suppen’ en nog meerIn de hallen 1 tot 3 en ook de hallen 13 en 14 vormen de trendsporten, het duiken, paddling en toerisme op, bij en aan het water de centrale thema’s.

In de naastgelegen hal 4 heeft de ‘Water Pixel World’, het complete segment op het gebied van film en fotografie een goed onderdak gevonden. Niet alleen duikers, ook watersporters van diverse pluimage en actieve amateurfotografen komen aan hun trekken met het totale aanbod in deze hal. Een 25-tal exposanten en merken zullen op boot 2014

Ondanks de moeilijke situatie op internationale jachtbouw- en watersportmarkt kijkt de beursorganisatie Messe Düsseldorf vol optimisme uit naar boot 2014. De reserveringen van de exposerende bedrijven laten een prima bezetting zien van de 213.000 m² tentoonstellingsoppervlak. 1650 exposanten uit meer dan 60 landen zullen van 18 tot en met 26 januari tijdens de belangrijkste beurs voor hun branche schepenprimeurs, nieuwe watersportuitrustingen en nautische dienstverlening presenteren.

boot 2014360º watersport beleven verder uitgebreid

Watersportbeurzen

BOO

T 2013 novem

ber - december 7

De internationale watersportbeurs van Pari js maakt zich op om van 7 tot 15 december 2013 een punt te zetten achter een rijk maar ook complex jaar 2013. De beurs houdt vast aan de rijke Franse watersporttradities maar mikt ook op een internationaal publiek.

Vorig jaar wist Nautic 240.000 bezoekers te noteren en dat zijn er een paar duizenden meer dan Boot Düsseldorf voegen de organisatoren er fijntjes aan toe. Maar dat is slechts een deel van het verhaal. Vorig jaar konden we vast-stellen dat de grote Franse werven met praktisch hun volledig gamma present waren. De buitenlandse werven hielden het eerder bij een ‘acte de préscence’ waarbij ze een of twee modellen afvaardigden en anderen bleven afwezig. Wil Nautic zijn internationale ambities waar maken, dan moet de beurs iets doen aan haar communicatie en uitstraling. De sterkte ligt vandaag vooral in het complete aanbod van de Franse werven en dat is mooi meegenomen voor de bezoekers die zo de verschillen tussen de modellen en types grondig kunnen onderzoeken.

Met dat alles blijft Nautic de laatste indoor beurs in het centrum van een hoofdstad en dat zorgt voor de nodige logistieke kopzorgen. In 2013 zijn werken aan de gang in het tentoonstellingspark van de Porte de Versailles waardoor de beschikbare oppervlakte van Paviljoen 1 terug gebracht wordt tot 6.000 m². Dat geeft aanleiding tot een herschikking van de indeling. Meest opval-lende vernieuwing is dat naast de rechte ook de diagonale verbindingswegen getrokken zijn tussen de stands. Zo zijn de verschillende sectoren van de beurs makkelijker en vlugger te bereiken.

Nautic gaat ook een ‘Motor Boat Design Award’ uitreiken. Deze designprijs wil de mooiste ontwerpen voor motorboten bekronen.Editie 2013 heeft daarnaast aandacht voor Eric Tabarly en brengt de vijftigste verjaardag van zijn overwinning in de Engesle Transat in 1964 in herinnering. Deze zege heeft volgens velen als katalysator gewerkt voor de explosie van de pleziervaart in Frankrijk waardoor het grote publiek de zee en de watersport ging ontdekken. De legendarisch Pen Duick II die dankzij een revolutionair ontwerp de Britse schippers het nakijken gaf in de mytisch OSTAR wedstrijd, de solo oceaan zeilrace, wordt op de beurs tentoongesteld.

Verder wordt er voor de vierde maal de Stand Up Paddle doortocht van Parijs georganiseerd met 300 deelnemers en zijn er tal van animaties voorzien in het indoor bassin.Salon Nautique International de Paris - 7 tot 15 december 2013 - Parijs, Porte de Versailles.

Foto: © Nautic2012/AFP/Raoul Dobremel

Nautic Parijs zet punt achter rijk en complex 2013hun beeldvervaardigers en noviteiten op het gebied van foto en film presen-teren. Daaronder zijn Minox, Gopro, Rollei, Sealux en Underwater Kinetics.

In de hallen 1 en 2 tonen 70 exposanten van handel en industrie de noviteiten van het seizoen 2014, op het gebied van trendy sporten zoals wakeboarden, ‘suppen’ (stand-up-paddling) kiten en surfen. Hier kunnen de liefhebbers de uitrusting voor hun sport ter plaatse aanschaffen.

Wie op zoek is naar een vakantiebestemming, gaat naar de nautische reismarkt in de hallen 13 en 14, of het nu gaat om Turkije, Kroatië, de Balearen of de bin-nenwateren in het oosten van Duitsland.Wie een geschikt reisdoel zoekt voor komende zomer, een boot wil huren of een vaaropleiding wil volgen, vindt onder de bijna 300 internationale charterbe-

drijven, reisorganisaties, toeristische bedrijven en verenigingen, ge-garandeerd de juiste aanbieder.

Het aanbod voor de kanovaarder is gegroeid. De twee jaar geleden ingerichte belevingswe-reld ‘World of Paddling’ met haar kanotestbaan, spreekt duidelijk aan en brengt ook nieuwe exposanten aan, met name op het gebied van kanozwerftochten.

15 fabrikanten en han-delaren presenteren op boot 2014 alles wat ped-delaars voor hun sport nodig hebben.

Nieuwe thema- en belevingswereldenEr wordt hard gewerkt aan het grote watersportevenement boot Düsseldorf, waar ook nu weer het motto ‘360º watersport beleven’ de toon zet. Het aanbod van belevings- en themawerelden wordt in 2014 met twee nieuwe onderdelen uitgebreid. Na de geslaagde projecten zoals Beach World, Tauchsport Center, de World of Paddling en de herstart van het Sportfisher Center gaan straks in januari het Refit Center en de boot-Segelschule open. De zeilschool biedt op een ‘indoor-pool’ midden in hal 14 de mogelijkheid om in optimisten en jolletjes onder deskundige begeleiding te genieten van het zeilen. Windmachines zorgen daarbij voor het nodige briesje. De doelgroep voor deze activiteit bestaat voornamelijk uit kinderen en jonge beginnende zeilers.,,Voor de zeilsport hadden we tot nu toe nog geen mogelijkheid voor de bezoe-kers om actief te zijn, terwijl deze sport op boot Düsseldorf toch centraal staat. Het is nu tijd om daar verandering in te brengen. De nieuwe themawereld biedt de gelegenheid om de vele exposerende zeilscholen, clubs en verenigingen bij elkaar te brengen en zo gezamenlijk actief bezoekers te werven voor deze zo aantrekkelijke tak van de watersport”, aldus projectleider Jungmichel. Tijdens boot 2014 kunnen de bezoekers bij in totaal 18 thema- en belevings-werelden informatie te vergaren en vrijwel ieder sport van dichtbij meemaken en uitproberen: wakeboarden, skimboarden, suppen, zeilen, duiken, kanovaren en sportvissen.

boot 2014 is van 18 tot en met 26 januari, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur geopend. Meer informatie en toegangskaarten kunnen verkregen worden via www.boot.de.

De Hiswa Amsterdam Boat Show heeft zelf een speciaal paviljoen ingericht voor dit type boten. Tijdens Boot Düsselorf zijn de dag- en weekendzeilers niet op de vingers van beide handen te tellen. Zij hebben dan ook onmiskenbaar een aantal troeven die hun

toenemend succes verklaren. De belangrijkste is waarschijnlijk wel dat ze het beleven van het zeilen weer op mensenmaat brengen.

Tegenover het competitieve geweld van de wedstrijdboten of het escapisme van de grote toerboten stellen de dag- en weekendzeilers een bescheiden pro-gramma voor. Een beetje ‘coast hopping’, een dagje ontspannen zeilen op de binnenwateren en ’s avonds gezellig naar huis, eventueel een wedstrijdje onder vrienden. Maar de beleving is in geen geval minder intens. En daar gaat het om.

Geen enge definitieDe trend naar dag- en weekendzeilers past ook in de levenswijze waarin mensen niet meer fanatiek voor een enkele vrijetijdsbeleving gaan. Werden vroeger hele gezinnen nogal eens gegijzeld door een watersportfanatieke vader, dan zetten vandaag meer en meer gezinnen hun zinnen op meerdere vormen van vrijetijdsbeleving, trekking, skiën, strandvakanties… actieve en luie vakanties wisselen mekaar af. Daar tussenin moet dan ook het zeilen een plaatsje vinden. Logisch ook dat niet langer alle beschikbare budget naar de boot kan gaan.

Speelt de prijs van de boten een rol? Op deze vraag kan geen eensluidend antwoord gegeven worden. In een aantal gevallen zeer zeker, een aantal types dag- en weekendzeilers kunnen tot de instapcategorie gerekend worden. Hun aantrekkelijke prijs/kwaliteitsverhouding kan beginnende watersporters over de streep trekken. Maar in flink wat gevallen is de prijs van ondergeschikt

Nieuwe dag- en weekendzeilers: zeilbeleving op mensenmaatWelkom in de wereld van de dag- en weekendzeilers. De trend naar ‘downsizing’, naar kleinere en beter

beheerbare en beheersbare boten, kondigt zich in het zeilsegment reeds een paar seizoenen aan.

Vandaag heeft deze beweging een vertaling gevonden in een aantal nieuwe zeilboten die op de

najaarsbeurzen te zien waren en die tijdens de komende voorjaarsbeurzen hun opgang zullen verder zetten.

belang. Sommige types moeten qua prijs, luxe en vooral prestige niet onderdoen voor volwassen toerzeiljachten.In elk geval wordt bespaard op de ‘lopende kosten’. Die zijn heel wat lager dan wat een grote boot aan onderhoud, havengeld, winterberging en dergelijke kost.

Is de prijs geen onderscheidend element van dit type boten, de lengte is dit al evenmin. Situeren tal van daysailers zich in het 6 tot 8 meter bereik, anderen schrikken er niet voor terug om exemplaren van meer dan 10 meter op de markt te brengen.

TeksT en samensTelling: leo van dorsselaer

essence 33, een dag op heT WaTer omringd door vriJheid en luxe.

Dag- en weekendzeilers

BOO

T 2013 novem

ber - december 9

Als succesvol ondernemer was Michel Hof altijd al aan het creëren. Gedreven door zijn hang naar perfectie en met een scherp oog voor kwaliteit wist hij zich in de markt te onderscheiden. Met de bouw van de Essence 33 zet hij die lijn onverminderd door. Het is een boot van een klassieke schoonheid, die alle moderne zeileigenschappen in zich draagt. Compromisloos, net als zijn bouwer.

Het formaat van een dagzeiler, de kwaliteit van een superjacht. De Es-sence 33 (lengte 10,12 m - breedte 2,70 m) is ontworpen voor de levens-genieter die oog heeft voor stijl en kwaliteit. Het is een dagzeiler van een overrompelende schoonheid, die alle moderne zeileigenschappen in zich draagt.

De signatuur van Hoek Design, het toonaangevende ontwerpbureau, is tot in de kleinste details herkenbaar. Bovenwater toont de boot zijn trotse klassieke silhouet, onderwater zijn hightech vaareigenschappen. De smaakvolle binnenaccommodatie laat alle ruimte aan de essentie van de boot: kwaliteit en klasse. Wie dat weet te waarderen, zal genie-ten van het gevoel van vrijheid en luxe dat de Essence in haar kielzog voert.

Visie “De Essence 33 heeft een tijdloze, klassieke belijning die ook liefheb-bers van moderne schepen aanspreekt. In die combinatie is de hand van architect André Hoek onmiskenbaar en dat is ook precies de reden waarom ik hem voor deze opdracht heb benaderd. Bovenwater toont de boot zijn trotse klassieke silhouet, onderwater zijn hightech vaareigen-schappen. Wat het lijnenspel verstoort, is weggewerkt. De smaakvolle binnenaccommodatie kent een bescheiden omvang en laat alle ruimte aan de essentie van de boot: kwaliteit en klasse. En dat is precies wat de fervente dagzeiler wenst, als hij eropuit trekt om in goed gezelschap te genieten van luxe en vrijheid. Dat gevoel ligt aan de basis van dit schip, dat ondanks zijn riante afmetingen trailerbaar is gebleven. Vergeet de dure runningkosten; u bent vrij om te gaan waar u wilt”, verduidelijkt Michel Hof van Yagt bv uit het Nederlandse Koude-kerk aan de Rijn.

Wie zeilt met de Essence 33, doet dat in een goed gezelschap van vrien-den. Een dag op het water, met een mooi glas wijn en een rijkelijk ge-vulde koelbox. Zowel de binnenaccommodatie als het dek geeft daartoe alle ruimte. U bent wendbaar, flexibel en vrij om te gaan waar u wilt.

De Essence 33 verzamelde meerdere nominaties, onder meer voor de bekroning ‘European Yacht of the Year’. www.essenceyachts.com

Bij alle types komt het begrip ‘eenvoud’ sterk op, de voorgrond. Eenvoud in bediening, eenvoud wat be-treft beheer en dat alles moet bijdragen aan het ge-nieten van het pure zeilen, het zeilen tot de essentie teruggebracht. Veel aandacht gaat hierbij ook naar het solo zeilen. ,,De stuurman bepaalt autonoom het moment dat er een manoeuvre moet worden uitgevoerd en hoeft daarbij de bemanning niet te storen. De meezeilers hoeven niet te verzitten,” aldus de bouwer van de Nederlandse Saffier Yachts.

Dagzeiler synoniem vaarplezier,,Voor mij rijmt het begrip ‘day boat’ perfect met vaarplezier”, aldus Olivier Racoupeau van Berret-Racoupeau Yacht design. Het bedrijf tekende onder meer voor de ontwikkeling van de Sense-lijn van de Bénéteau groep en de nieuwe Optio-daysailer van Wauquiez ontstond op hun tekentafels. Hij licht zijn benadering van het fenomeen dag- en weekendzeiler nader toe. ,,De parameters zoals stabiliteit, lengte van de waterlijn en zeiloppervlak zijn zorgvuldig op mekaar afgestemd om van een daysailer een levendig, krachtig en eenvoudig te bedienen jacht te maken met heel veel beleving aan het roer. Voor het polyvalente gebruik in zo-wel het sportieve als in het ontspanningsveld, heb ik een moduleerbare kuip uitgewerkt die in een handomdraai kan omgevormd worden van een lege wedstrijdkuip tot een gastvrije pleisterplaats voor vrienden. Voeg daar een chic en geraffineerd interieur aan toe en men bekomt een authentieke Wauquiez-daysailer voor de hele familie.”

Het mag duidelijk zijn, de dag- en weekendzei-lers laten zich niet in een enge definitie vatten. Wij laten een aantal dag- en weekendzeilers de revue passeren waarvan de kenmerken dicht in de buurt komen of samenvallen met de ruime defi-nitie van dit type. Zij waren te zien in Amsterdam, in Cannes en zullen terug te vinden zijn in Parijs, Düs-seldorf en ander evenementen. Onze vrije selectie geeft u een idee van de variatie en verscheidenheid die we aantreffen in dit marktsegment.

kuip van de essence 33 opgedeeld in een gasTen comparTimenT en een sTuurmansgedeelTe.

Essence of Sailing... klassieke schoonheid, moderne zeileigenschappen

inTerieur essence 33, de Basisvoorzieningen in een fraaie uiTvoering.

Op basis van prijs en lengte kan men niet uitmaken of

men al dan niet met een dag- of weekendzeiler te maken

heeft.

De Essence 33 is ontworpen als dagzeiler, maar is tevens een zeewaardig jacht.

10

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Scangaard 26 Classic, rust van een langkieler en toch zeer wendbaar

Op basis van de Scangaard 21 Classic heeft Degerö Yachtbau GmbH, samen met het ontwerpbureau iYacht GmbH, de Scangaard 26 Classic ontwik-keld. Een prachtige daysailer met mooie klassieke lijnen,een lange kiel en een aangehangen roer. Vanwege de doorontwikkeling van de Scangaard 21 Classic is er nu een klassieke boot met moderne zeileigenschappen ontstaan: de rust van een langkieler en toch zeer wendbaar. Een concept uit twee werelden. Het is gelukt om een jacht te ontwikkelen met een totaal eigen gezicht, waar het hart sneller van gaat kloppen.

Met deze daysailer kun je zelfs de Europese wateren ontdekken. Gren-zeloos omdat de boot met een totaal gewicht van 1.700 kg ook goed trailerbaar is en makkelijk te kranen doormiddel van een centraal hijsoog. Het vaargebied beperkt zich niet tot Nederland of België. Wat te denken van Denemarken, Duitsland, Zweden, Noorwegen, Engeland, Frankrijk of het Middellandse zeegebied?

Het is een tijdloos en grenzeloos jacht met het comfort om er langer op te verblijven. Het jacht is met een kleine bemanning goed te bezeilen, mede door zijn zelfkerende fok. Verder is zij uitgerust met een grootzeil en rolfok.

Voor de motor zijn er diverse mogelijkheden, inboard elektromotor, diesel motor of buitenboord motor, dit is afhankelijk van het vaargebied. Het is een 26-voeter met een ruime comfortabele kuip voor 4-6 personen. Het interieur van deze kajuit bied slaapplaats voor 4 personen en een saloon-ruimte met banken. Verder is er een optie voor een toilet en een kleine kombuis. De Scangaard 26 Classic kan op wens van de klant aangekleed worden, zodat hij een daysailer heeft die bij hem past. Degerö Yachtbau GmbH heeft jaren lange ervaring met het bouwen van kwaliteits jachten. In samenwerking met de dealers staan ze dan ook garant voor persoonlijke aandacht en hoogwaardige service zowel voor als na de levering. De ver-gelijking van deze daysailer met andere daysailers, leidt tot de conclusie dat de Scangaard 26 Classic biedt wat u van een daysailer kunt verwachten. www.scandinavianyachts.nl/

Sunbeam 28.1, weekend sailer voor huidige levensstijl

Jump for joy - plezier voor het hele gezin, de weekend sailer Sunbeam 28,1 heeft de typische Sunbeam-lijn waarbij we een grote kuip in combi-natie met een grote ballast tarief en moderne tuigage terugvinden. Een ontwerp aangepast aan de huidige levensstijl met sportieve en veilige zeileigenschappen.

Het dek-ontwerp met lieren op de cabine top, een groot grootzeil en een zelfkerende fok staan garant voor een eenvoudige bediening voor uitstapjes met de familie. Daarnaast zeer goede snelheidsmogelijkheden voor sportief zeilen. Dit, in combinatie met de high-stabiele structuur en de betrouwbaarheid van de boot, maakt er het ideale weekend-jacht voor meren en de kustvaren van.

Het lichte, ruime en open interieur weerspiegelt de meest recente levensstijl. De vaste kombuis aan bakboord biedt alle comfort voor vakantie-cruisen. Aan de stuurboordzijde de toiletruimte met nog extra opslagruimte voor zeilkleding.www.sunbeam.at/www.scandinavianyachts.nl/

De daysailers staan voor een concept uit twee werelden,

zeilplezier en vrijheid.

vakanTiecruisen en sporTief zeilen gecomBineerd in de sunBeam Weekendzeiler.

de scangaard 26 classic kan op Wens van de klanT aangekleed Worden, zodaT hiJ een daysailer heefT die BiJ hem pasT.

BOO

T 2013 novem

ber - december 11

Saffier Sc 8 m Cabin, een boot met veel talenten De Saffier Sc 8 m Cabin biedt een scala van opvallende kwaliteiten. Een ruime ergonomische kuip, een interieur voor 4 volwassenen en een onbe-grensd vaargebied. Een boot voor mensen die actief en enthousiast willen zeilen en willen vertrouwen op het hoge kwaliteitsniveau van hun boot.

Het gevoel dat u een bent met de natuur krijgt u als u laag bij het water zit. Open boot zeilers kennen dat gevoel, zijn eraan verknocht en willen dat terecht vasthouden. De Saffier Sc 8 m Cabin biedt dat gevoel, maar wel in combinatie met het comfort van een toilet en een kookgelegenheid, een zeewaardige, beschutte kuip, veel ruimte binnen en het betrouwbare gemak van een Yanmar dieselmotor.

Solo bedieningZoals alle Saffier jachten is de Saffier Sc 8m Cabin perfect alleen te bedie-nen, onder motor en onder zeil. Schoten en vallen zijn binnen handbereik geplaatst. U hoeft de kuip niet uit om ze te bedienen. De zelfkerende fok vergroot uw zeilgemak aanzienlijk bij overstag gaan of gijpmanoeuvres. Ook het startpaneel en de gashendel van de motor bereikt u zonder op te staan.

Als u met uw gezin vaart, zullen uw partner en de kinderen de grote stabi-liteit van de Saffier Sc 8 m Cabin zeer waarderen. Net als de royale ruimte en de handzaamheid en functionaliteit van alle onderdelen van de boot.

De Saffier Sc 8 m Cabin is zeewaardig, zelfoprichtend en heeft een zelf-lozende kuip. Of u nu kruisend door de kleinste sloot van Friesland wilt laveren, eilandhoppen op de Waddenzee of misschien een tocht naar Engeland ondernemen... uw Saffier Sc 8 Cabin is er klaar voor. En als u tot een Europese autovakantie besluit, neemt u de boot gewoon mee; de Sc 8 Cabin is prima trailerbaar.http://saffieryachts.com/

Het gevoel een te zijn met de natuur, laag bij het water zoals in een open boot,

dat bieden daysailers maar dan in combinatie met comfort.

Dag- en weekendzeilers

saffier sc 8 caBin, zeeWaardig, zelfoprichTend en meT een zelflozende kuip.

12

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Drukke tijden Zoals in tal van sectoren stellen we in de zeilwereld een zekere polarisatie vast, enerzijds blijft de trend naar groter en meer luxe zich verder zetten, maar anderzijds is de beweging naar eenvoud, het authentieke en pure zeilplezier sterk aanwezig. En hier bieden de dag- en weekendzeilers een zeer gediversi-fieerd antwoord. Voor de zeilliefhebber is het zaak om zijn programma goed voor ogen te houden bij de keuze van dit type boot, en zijn budget natuurlijk. De stijgende belangstel-ling voor daysailers zal alvast de trendsetters geen windeieren leggen. Maar de volgers zullen ongetwijfeld een inhaalbeweging inzetten. Het worden boeiende en drukke tijden in het dag- en weekend zeilsegment.

Optio 9.0, tweede in bevel

De Optio 9.0 is de eerste daysailer in het gamma van Wauquiez en kende zijn wereldpremière in Cannes. De Franse werf verwierf naam en faam met haar zeer degelijke verblijfs- en lange afstands boten. De naam Op-tio verwijst naar een gezagvoerder in het Romeinse leger, de tweede in bevel, na de Centurion.

De daysailer met cabine en ophaalkiel, 9 m lang en 2,55 m breed, heeft een vrij en vlak dek en een vloeiende lijn met een kenmerkende persoonlijke styling. De Optio 9.0 werd ontworpen met het oog op de performance en is standaard voorzien van race uitrusting, maar is daarnaast ook efficiënt en eenvoudig te bedienen. De zitjes in de kuip kunnen weggenomen worden waardoor de wedstrijdbe-manning alle bewegingsruimte krijgt. Voor solo zeilen of bij een tochtje met de familie kunnen de zitjes terug geplaatst worden. De winches bevinden zich binnen het bereik van de stuurman. Met de zelfkerende fok worden de manoeuvres relatief eenvoudig en de intrekbare boegspriet laat toe om moeiteloos de spinakker te hijsen.

Zonder toegifte aan de zeewaardigheid biedt de Optio 9.0 een verrassend ruim en comfortabel interieur voor een 9 meter lange dagzeiler. De ophaal-bare kiel , de afneembare mast zonder backstagen en een centraal liftpunt maken het transport van de Optio naar een ruim zeilgebeid vlot haalbaar.

Om een nacht aan boord door te brengen, aan de vooravond van een wedstrijd of tijdens een weekend onderweg of op een rustig ankerplekje, biedt de Optio een verfijnd interieur, volledige stoffering, gelakt hout en massief teak in een functioneel en comfortabele luxe uitvoering. De tafel van de zithoek kan neergelaten worden en de zitbanken bieden twee extra slaapplaatsen. De keuken is voorzien van een werkblad en ingewerkte wasbak, koelkast en microgolfoven. Vooraan een dubbel bed en opbergruimte. Verder een afzonderlijke natte cel met een scheepstoilet.De Optio wordt gebouwd volgens de standaarden van de grotere Wauquiez types met de romp en het dek gerealiseerd via de vacuüm infusietechniek. Een Yanmar 14 pk diesel met saildrive zorgt voor de voortstuwing . Daarnaast is een 100 procent elektrische (Ocean Volt 8,5 KW) als optie beschikbaar.

J/88, snelle familie Daysailer & Racer

Van het Amerikaans J design/build team dat ons reeds de J/70 en J/111 bezorgde, komt de nieuwe J/88, een 29 voet familie snelzeiler met stabi-liteit, stijl en zeilcomfort.

De J/88 vormt het middelpunt van de J Boat’s met performance spirit en is groot genoeg om voldoende comfort te bieden met een ruime kuip, inboord diesel, een interieur waar in te overnachten is en afzonderlijke natte cel, maar daarnaast ook voorzien van een centraal liftpunt voor vlot in en uit het water. Zo kan de boot door de eigenaar in de achtertuin in winterberging worden geplaatst. http://jboats.com/j88

Dag- en weekendzeilers vormen een antwoord op de trend van

authentiek en puur zeilplezier.

Dag- en weekendzeilers

Terence Lortan,Powerman

360° watersport beleven.

Voel dekracht

Vrij en onafhankelijk zijn, genieten van de zon en de

wind, varen waarheen je maar wilt, plezier hebben met

vrienden of relaxen met z’n tweeën – motorboten voor

ieder avontuur vindt u van 18 tot en met 26 januari 2014

op boot Düsseldorf.

Voor meer informatie:Fairwise BVBA

Hubert Frère-Orbanlaan 213 _ B-9000 Gent

Tel. +32 (9)245 01 68 _ Fax +32 (9)245 01 69

info@fairwise.be

boo1402_MO_230x160+3_BE_NL.indd 1 22.10.13 11:12

Een greep uit onze diensten:

• Liften en kranen - tot 80 ton lift

- In & uit water

- voor enkel knippen & scheren

- kleine inspectie

- op bootstoel voor stalling of werk

- laden van of op vrachtwagen en verladen

- buiten maten en officiële metingen

• Masten en ontmasten

• Inpakken

• Winter & zomerstalling

- binnen 7000m² vorstvrije ruimte & grote parking buiten

Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens Tel. +31 117 383126 -

Mob. +31 6 132 07 913info@breskensyachtservice.eu www.breskensyachtservice.eu

• Schuren & antifoulen

• Polijsten

• Bootbetimmering -interieur & exterieur

• Alle onderhoudswerkzaamheden aan uw

schip: -motoren - anodes - batterijen

• Alle reparaties: - composiet - kevlar -

carbon - gelcoat - epoxy

• Volledige refits

• Insplitsen running rigging

• Laswerken: rvs - aluminium - staal

• Hoogglans polijsten van rvs

• Draaien en frezen

14

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Ik had er me al heimelijk op voorbereid: Navionics kaarten van Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk waren in mijn bezit, alsook Admiralty kaarten van de Shetlands (indien de wind te sterk uit westelijke hoek zou komen, of net iets te zuidelijk) en... van zuidelijk Noorwegen!

HeenDe laatste week voor vertrek, hield ik nagelbijtend de weerkaarten in het oog: Noorwegen bleef haalbaar. Wat me nerveus maakte, is vertrekken zonder te weten welk weer je krijgt om terug te keren... Maar dàt is nu juist dè reden waarom ik een eigen boot heb: Ik kan hem achterlaten en een aantal weken later terug naar de thuishaven brengen. Ik vertrek naar Noorwegen!

De crew: Jonny en Ronny, twee getrouwen voor de jaarlijkse die-hard tocht en Ruben, met wie ik ooit het Skagerak heb bevaren in de verkeerde richting: ZW, tegen wind en golven (3 m) in... Ronny is schipper, zeilinstructeur, zeilbeest - voor hem is het enige nut van een haven, proviand inslaan - en een uitstekende kok! Jonny is gepassioneerd zeiler waarvoor de roep van 'le grand large' steeds sterker wordt...

Om 15 u CEST draait de stroming voor Blankenberge naar het noorden. Met de tocht die voor ons ligt, zo'n 550 nM, zou de stroming ons niet moeten deren. Op langere tochten krijg je evenveel stroom tegen als mee... maar toch, met stroom mee vertrekken is leuker. De crew is voor vertrek beter georganiseerd dan ik: als ik op Xaman-Ek aankom, is alle proviand al gebunkerd. Een enorme hulp want zelf heb ik de laatste maanden meer op intercontinentale vluchten gezeten en meer weekeinden aan m'n job opgeofferd dan me lief is. Om 16u zijn de trossen los, de zeilen gehesen en de koers is noord!

Noordelijke koersen in de aanbiedingXaman-Ek, voor de Maya’s was hij de God van het noorden, gesymboliseerd door de Poolster.Hij was de God der goden voor de reiziger en hun gids in moeilijke tijden... Voor mij is ze m’n X-34! Xaman-Ek, gesymboliseerd door de poolster... Die ster achterna zeilen is al lang mijn droom! Achterna zeilen met mijn Xaman-Ek! Dit jaar kwamen een paar toevalligheden samen: beperkte vakantie, enfin, 2 weken ipv een stuk of 5,... en het besluit om die 2 weken te zeilen waarheen de wind ons zou voeren.

Déjà vu? Een paar uur later, in de buurt van de Thornton bank, is de wind op... Wel, als je op weg bent naar Noorwegen is dat geen reden om Mijn-heer Diesel om hulp te vragen. Dus dobberen we maar wat, naar het noorden, dankzij de stroming. Even later zien we een schip dat met 22 kt naar Zeebrugge stoomt en wij liggen op zijn koers...

Na twee oproepen en een tussenkomst van Zee-brugge, hebben we contact op kanaal 69: "Met deze wind ben ik als zeilboot onmanoeuvreerbaar!" Het schip wijkt uit; Zeebrugge: "Xaman-Ek, heb ik dat goed gehoord, bent u onmanoeuvreerbaar?" Euh... even uitleggen dat Mr Diesel aan boord is en in goede staat is...

Een zacht windje pikt op en komt uit het westen. Wij zeilen uit de VTS van Zeebrugge en gaan op kanaal 16 de eerste nacht in...

Het is het derde jaar dat Xaman-Ek een die-hard tocht doet: Dublin, Zuid Bretagne, en nu Noorwe-gen... Non stop! De wachten zijn telkens hetzelfde geweest: 22u, 03u en 08u. Twee man op, twee man af. Overdag is er altijd genoeg volk aan dek en kan je nog eens onder de wol als je de zandman voelt langskomen.

Reisreportage Noorwegen

TeksT en foTo’s: carl neeskens

BOO

T 2013 novem

ber - december 15

Tour de France à la Voile

Ronny experimenteert voor deze reizen met zelfgemaakte maaltijden die va-cuüm verpakt de diepvriezer in gaan. Daarna gaan ze aan boord in de ijskast. Op deze manier bewaren ze perfect. Zelfs op de terugreis, 11 dagen na de diepvries, smaakt de kippenfricassee als vers gemaakt! De stroomvoorziening voor ijskast en navigatie-apparatuur wordt voorzien door Electra, een DuoGen die op Xaman-Ek vooral als sleepgenerator werkt.

Een andere stroomvreter aan boord is Roger, de stuurautomaat. Tijdens deze reis, met vooral ruime en halve wind, was de productie van Electra meer dan wat Roger & co konden verwerken. We hebben Electra regelmatig uit het water moeten halen... Nadat Roger het een halve dag met de batterijen heeft moeten doen, kon Electra terug het water in. En gemotiveerd dat ze was! Roger voorzien van wat hij nodig heeft en nog eens 7 ampère in de batterijen stoppen. We vermoeden dat er een bijzondere relatie heerst tussen Roger en Electra...

Tussen 53N en 54N heb je nog twee scheidingstelsels die richting Hamburg afbuigen. We laten ze aan stuurboord liggen en gaan verder noord. Het is stralend weer en we hebben een bakstagwindje van 12 kt. Wat wil je meer? Land is al lang niet meer te zien, geen gsm verbinding, rust! Als je de plotter volledig uitzoomt (12 x 24 nM) zie je 5 dieptemetingen, dat is alles. De AIS lijst is leeg: geen schepen met AIS in een straal van 40 nM...We rollen makkelijk in ons nieuwe leven op zee. We schillen aardappelen en bakken ze in de oven. Dan de ribbetjes mee de oven in en serveren met een

glaasje wijn! Na een overheerlijke maaltijd gaan we de tweede nacht in. Eentje waar het niet meer donker wordt. Het blijft schemeren.

Voor de communicatie heeft Ronny een korte golf zender bij. Ik een Iridium telefoon met wifi moge-lijkheden. Beide worden uitgebreid getest, maar het besluit is 'onvoldoende voorbereiding'. De korte golf heeft mogelijk een betere aarding nodig. De Iridium doet het goed met sms en telefo-neren, echter de dataverbinding had ik beter vooraf opgezet en uitgetest. Dan maar een zeldzaam vrachtschip dat in de buurt zit, oproepen om een weerbericht van de Noorse kust te bekomen. Tien minuten later krijgen we een keurig weerbericht terug: wind 21 kt Z, krimpend naar 20 kt ZO, golven tot 1,8m ZW. Nog steeds conform met wat we bij vertrek gezien hebben. Onze koers behouden we noord.

Middernacht tijdens de derde nacht. In het noorden staat een rode gloed met een blauwe hemel. De cir-ruswolken lichten op alsof ze van neon zijn. Het lijkt wel op een surrealistisch schilderij van een vreemde planeet. Ik word er stil van...

We gaan de tweede nacht in, eentje waar het niet meer donker wordt.

Het blijft schemeren.

onarheimsfJorden

Bergen, de op een na grooTsTe sTad van noorWegen, de sTad van de zeven Bergen.

16

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Reportage

Tijdens de vierde dag krimpt de wind tot zuid, zoals het voorspeld was. De hemel betrekt en de wind trekt aan. Tegen de avond zitten we aan 24 kt, de ganse nacht krijgen we 30 kt geserveerd. De golven bouwen op, gelukkig worden ze niet steil. Met deze wind zitten we constant boven de 8 kt door het wa-ter. Als we van een golf afsurfen, gaat het log tot 11 kt... Déjà vu? Twee jaar geleden zijn we op dezelfde wijze de Ierse zee ingestoven... Na twee uurtjes hou ik mijn kooi voor gezien. Ik hijs me in mijn zeilpak en ga in de kuip wat filmpjes schieten. We naderen ondertussen Noorwegen. De zee is hier nog te diep voor de dieptemeter. Die staat al sinds de Dogger Bank te knipperen en geeft willekeurige cijfers. Als het hier ondiep wordt, gaat het echter heel snel. De hellingen zijn hier makkelijk steiler dan 45°. Over een traject van 200 m ga je dus van een dieptemeter die zegt 'te diep om iets te meten' naar een rots die boven water steekt. Tegen 8 kt is dat op minder dan 50 seconden!

We zitten nog steeds tegen de 30 kt wind, het zicht is niet denderend. Volgens de gps zitten we al in

de Boknafjorden. Land is echter nog niet te zien. We stuiven verder noord richting Karmsund en zien eindelijk aan bakboord èn aan stuurboord land opduiken: donkere massa's die zich verschuilen achter grijze nevels... Eenmaal in de Karmsund verdwijnen de golven, kalmeert de wind en kunnen we terug op zicht navigeren! We zijn in Noorwegen! De Noorse vlag wordt gehesen.

Noorwegen93 uur na ons vertrek uit Blankenberge, één overstag en één gijp, liggen we aan een steiger in Kopervik. Snel vangen we een grib-bestand uit het www om te weten wat ons op de terugreis te wachten staat... De wind zou tot noord ruimen, terug naar huis met een bakstagwindje! Waar hebben we dat aan verdiend? We piekeren er niet over en gaan nieuwsgierig het dorpje verkennen. Leuke winkel-tjes en huizen, maar uit eten doen ze hier niet. We koken ons potje aan boord.

De volgende dag zeilen we langs Fjorden en Sunds tot in Bergen. Die vormen hier een echt doolhof, eentje met vele zeearmen die doodlopen. De dag voordien had ik de route uitgezet met waypoints. Die moeten we nu gewoon volgen. Als je hier moet navigeren op basis van papieren kaarten, heb je er een hele klus aan! Er staat de ganse dag een zuidelijke wind en een stroming van 1 tot 1,5 kt naar het noorden. Dat schiet op!

Eigenlijk is heel deze regio één grote haven. Zowat elk huis heeft een steiger en een boothuis. Fabrieken hebben een heuse kade waar flinke vrachtschepen aanmeren.

genieTen...?xaman-ek aan de kade in haugesund.

op Weg naar lukksund: sneeuW op de voorligging!

BOO

T 2013 novem

ber - december 17

Om in Bergen af te meren, had ik op een plaatsje gehoopt aan de historische kade van Bryggen. Daar aangekomen, blijkt dat in de Vågen heel wat drijvende hotels liggen: cruiseschepen van groot formaat... Aan de andere kant van de stad ligt ook een jachthaven. Die blijkt echter enkel private steigers te bevatten. Er wordt ons vriendelijk uitgelegd dat als je de cruiseschepen voorbij bent, je in de bezoekersha-ven belandt. Dat is aan een stenen kademuur met grote banden. Ik zou het liever zonder die banden gezien hebben, maar ik lig aan de kade bij Bryggen, eeuwenoude houten pakhuizen. Hèt postkaartje van Bergen. We zitten 60°24' NB. Tjonge, de zestigste breedtegraad... De volgende dag blijven we in Ber-gen de toerist uithangen.

Wanneer we uit Bergen vertrekken, ligt onze koers terug zuid. Om een andere route te nemen, gaan we langs de Lukksund: Op sommige plaatsen is het daar maar 100 m breed en tot 400 m diep! Op weg naar de Lukksund is het zonnig en varen we naar bergen waar sneeuw op ligt! Hier wordt je stil van.De wind komt nog steeds uit het zuiden, de stro-ming loopt noord. Dat schiet minder vlot op. We overnachten in Husnes. De volgende dag ruimt de wind en zeilen we tot Haugesund, ook best een leuk stadje en onze laatste nacht in Noorwegen...

TerugNoorwegen staat op mijn 'Keerisnekeerwederlijst'! Maar dan liefst voor wat langer, bijvoorbeeld drie maanden, dan geraak je tot de Lofoten...

Om 8:45 vertrekken we uit Haugesund en om 12:00 zitten we terug op de Noordzee. In de lucht hangen windveren, Cirrus uncinus: Binnen twee dagen gaat het hier serieus waaien. We moeten opschieten en dichter bij Schotland geraken. Wel niet tè dicht, want daar zit de kern van een hoog luchtdrukgebied en zouden we zonder wind zitten...

Pilots & KaartenNavionics 28XG en 49 XG (dan mis je wel een stuk midden op de Noordzee)Admiralty kaarten: gans de Noordzee, Oostkust van Engeland en Schot-land, Shetlands, Belgische, Nederlandse en Westelijke Deense kusten.Norwegian Cruising Guide 2010 (in pdf): veruit de beste, echter in pdf niet zo handig op een boot.Vaarwijzer ScandinaviëImray Pilot Norway

koken aan Boord.

als diT maar goed komT...

Terug in BlankenBerge vlnr: ronny, carl,

Jonny, ruBen.

18

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Reportage

We maken de hele nacht een goede voortgang. Ik ontbijt met knackebrod en gerookte walvis. Hele-maal terug op ‘zee’ overgeschakeld!

Op die grote en erg lege Noordzee varen er boten rond met meetapparatuur aan lange kabels. Op zoek naar meer gas en olie? Ze worden bijgestaan door een tweede boot: de ‘Guard’. En die schrikken zich een bult als ze een zeilboot zien! Zo een Guard wou contact opnemen, helaas bleek onze marifoon kanaal 15 uit te luisteren... Volle stoom komt hij achter ons aan om te zeggen dat we rechtdoor moeten blijven varen... Nou?? Mijn MMSI wordt via de AIS uitgezonden, hij had me gewoon op kanaal 70 kunnen oproepen. En de Kilo seinvlag, zelfs in Morse -.- versta ik ook! Als men je hier als zeiler tegenkomt, vreest men blijkbaar dat er iets los zit in je bovenkamer...

Vissers heb ik hier erg kunnen appreciëren: Ze spreken spontaan met je af hoe elkaar te kruisen en minderen zelfs vaart om je door te laten.En dan heb je de boorplatformen... Ik wist niet dat die zo dicht bij elkaar lagen. 's Nachts zijn we door zo een veld gevaren. Die seinen allemaal de Uniform ..- 'U stuurt een gevaarlijke koers!' Ik heb in een dergelijk veld eens de radar aangezet: Je begrijpt niet dat daar nog boten tussen kunnen...

Dat het zuidelijk deel van de Noordzee ondiep is, is geweten. Maar als je na Noorwegen op je diep-temeter en in volle zee 9,5 meter ziet staan, tja dat is terug even wennen...De terugreis verloopt nog sneller dan de heenreis. We doen 150 nM per etmaal! Er is meer wind, en dus ook hogere golven... De wind staat iets te ruim om comfortabel te zeilen. Xaman-Ek neemt de golven met een rollende beweging. Nu kan je gemakkelijk slapen in een stampende zeilboot -behalve in de voorpiek-, maar niet in een rollende! Ik vraag me af of slingerzeiltjes dat kunnen verhelpen? Op 73 uur steken we de Noordzee terug over. 73 uur met zo goed als geen slaap. De gezichten spreken boekde-len: Iedereen ziet er 10 jaar ouder uit...

We komen precies op hoog water aan in Southwold: Wat gaat die pint of Adnams smaken! Iedereen blijkt ook zo ongeveer uitgehongerd te zijn: Na een ruime fish & chips wordt ook nog een steak verwerkt. En dat alles wordt doorgespoeld met... jawel, Adnams! We kruipen vroeg in bed en zetten toch maar een wekker, wie weet wanneer we anders zouden wak-ker worden?

De volgende dag gaan we het dorpje in. We honore-ren een voor zeilers verplicht bezoek aan de 'Sailor's reading room', daarna een bezoekje aan de pier en aan de Adnams-shop! Om 13:00 is het hoog water en zetten we zeil naar Blankenberge, slechts 81nM. Dat kan je toch geen oversteek noemen? Er is weinig wind, toch vragen we enkel hulp aan mijnheer Diesel als we liggen te dobberen in de traffic lane. Om 10:45 leggen we Xaman-Ek op haar vaste ligplaats. Op het log staan 1200 nM extra. En dat op 14 dagen, waarvan 13 zeildagen. Het was een mooie tocht!

Zeildagen

Datum dag naar29/06/13 Zaterdag Vertrek uit Blankenberge en verder voorligging noord!03/07/13 Woensdag Aankomst in Kopervik04/07/13 Donderdag Van Kopervik naar Bergen06/07/13 Zaterdag Van Bergen naar Husnes07/07/13 Zondag Van Husnes naar Haugesund08/07/13 Maandag Vertrek uit Haugesund, via de Karmsund naar de Noordzee. Verder met voorligging zuid.11/07/13 Donderdag Aankomst in Southwold.12/07/13 Vrijdag Vertrek uit Southwold13/07/13 Zaterdag Aankomst in Blankenberge

foTo Boven: raunefJorden - foTo midden: zou diT in de fJorden leven? foTo onder: xaman-ek aan de kade BiJ Bryggen, 60°24’ nB.

link naar filmpJe over de reis: hTTp://youTu.Be/dsskzma0p1s

BOO

T 2013 novem

ber - december 19

Via de polyester speeltuigen en decors kwam Alain dus in de wereld van de kunststoffen terecht, maar vrij vlug vond een andere

wereld hem, deze van de kunsten. De honderden beelden van de Oostendse post-modernistische kunstenaar William Sweetlove die terug te vinden zijn in musea en privé verzamelingen wereldwijd, werden door Alain en zijn team gerealiseerd. Tot de meest gekende kunstprojecten in de mari-tieme wereld behoren de pinguins die in de haven-plaats Breskens de eenheid van het dorp met de zee benadrukken. Elke pinguin kroop uit de mal in de werkplaats van Alain in de Nieuwpoortse deelgemeente Sint-Joris. William Sweetlove was kind aan huis bij Polydesign, maar toch gaat het bedrijf de laatste jaren resoluut een andere richting uit. De verbondenheid met de zee zorgde er voor dat de botenwereld Alain niet ongevoelig liet. Met zijn ruime ervaring leverde hij uitstekende diensten op gebied van botenherstel en refit. Deze activiteit namen een hoge vlucht waardoor de productie in opdracht van diverse kunstenaars langzaam naar de achtergrond verschoof. ,,De botenwereld is nu de eerste en belangrijkste activiteitstak van Polydesign en wordt ook de enige”, beklemtoont Alain.

Zelf gebruikersIn de loop der jaren werden de diensten en producten voor de nautische sector stelsel-matig uitgebreid. Bij Polydesign kunnen lief-hebbers vandaag terecht voor het volledig onder- houd en herstelwerkzaamheden aan hun boot. Volgend seizoen wordt een nieuwe werkplaats geopend waar de eigenaars zelf kunnen klussen aan hun boot, met de beste materialen binnen handbe-reik. Polydesign is namelijk invoerder van Hydrant jachtlakken en Jotun Yachting verven. Die producten gaan niet zomaar over de toon-bank. ,,Wij zijn zelf dagelijkse gebruikers van de producten die we verkopen en kunnen dan ook het beste ‘hands-on’ advies leveren”, aldus nog Alain. Zo zijn zij ook verdeler van Mirka producten, schuur-apparaten met een inductiemotor, die niet alleen licht in de hand liggen, maar ook gebruikt mogen worden in werkplaatsen waar solventen aanwezig zijn. Er bestaat namelijk geen enkel gevaar voor gensters, iets wat met elektrische motoren wel eens voor onaangename verrassingen kan zorgen. Juiste kleur in een spuitbusIn vergelijking met de complexe vormen en objecten in de kunstwereld valt de vormcomplexiteit in de botenwereld heel goed mee. Polydesign zorgt ook voor een kleurenanalyse op basis van digitale spectrometerie die toelaat om de juiste kleur te bepalen en deze aan te maken uit een database van 120.000 kleuren. Met de verfmenginstallatie kan het bedrijf in de winkel de exact juiste tint samenstellen. Een bijkomende en unieke service bestaat er in dat deze kleur in een spuitbus wordt gestopt. De klant kan dus aan de slag met een handige spuitbus voor de afwerking van een herstelling of het opfrissen van de kleur van zijn boot. Maar de gelcoat die op kleur gebracht wordt kan natuurlijk ook gewoon in vloeibare vorm geleverd worden en is eventueel ook als pasta beschikbaar. Er kan ook een beroep gedaan worden op de spuit-

Polydesign gaat 100 procent voor botenwereldHet begon allemaal met de koepel van het kasteel van Ali Baba in het

toenmalig pretpark Meli in Adinkerke. Intussen is de Meli uitgegroeid tot

het succesrijke Plopsaland en is Alain Brysse, de maker van het decorstuk,

de bezieler geworden van Polydesign, een van de meest gerenommeerde

ateliers voor verwerking van kunststoffen. Met een expertise van ruim 30 jaar

gaat hij nu volledig het accent leggen op de botenwereld. Met die know-how

betekent dat dus heel wat voor de sector.

cabine waarover Ploydesign beschikt. Alle materialen die bij botenherstel, verven en onderhoud komen kijken, heeft het bedrijf op voorraad in de winkel. Daar treft men een uitge-breid assortiment polyester, polyurethaan, epoxy, siliconen, antifoulings, jachtlakken, glasmatten, carbon, onderhoudsproducten, gereedschappen, schuurmachines en toebehoren aan.

WebwinkelAl deze artikelen zijn ook verkrijgbaar in de web-winkel van het Polydesign. Aansluitend kunnen de klanten telefonisch advies krijgen en de bestellingen worden binnen de 48 uur geleverd. Ook in de winkel kan men steeds terecht, zelfs op zaterdag.

Polydesign positioneert zich als partner van de boot-liefhebber. Het bedrijf heeft alles in huis, niet alleen wat betreft begeleiding en ervaring, maar ook op gebied van producten voor het herstellen van gel-coats en lakken tot een volledige refit van de boot. Gaat de zaakvoerder de kunstenaars niet missen? ,,Onder de booteigenaars zitten er artiesten genoeg, daar heb ik mijn handen mee vol”, besluit Alain.

Alle informatie over producten, diensten en de webwinkel van Polydesign:

www.polydesignbvba.beToevluchtweg 4 - 8620 Nieuwpoort, België

alle kleuren uiT heT gamma van 120.000 TinTen kunnen in een handige spuiTBus geleverd Worden.

Nautische berichten

20

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Reisreportage

Waterbeleving in de ArdècheDe watersport kan niet langer zonder ‘beleving’. Dit begrip is voor organisatoren van beurzen het toverwoord geworden, zo willen zij instappers de watersport laten ‘ervaren’ en hen daardoor voor de rest van hun dagen overtuigen dat zij hun vrije tijd aan dit nobele gebeuren moeten offeren. Maar zo eenvoudig ligt het niet. De consument vandaag is een multi-belever geworden, hij wil niet al zijn vrije tijd op het water doorbrengen maar ook genieten van tal van andere zaken die een zinvolle invulling vormen van de tijd die niet in aan werken wordt besteed. Reizen is daarbij geen onbelangrijk gegeven, van city-trips over luie strandvakanties tot actieve tochten, het staat allemaal op het programma. Daartussenin moet de watersportbeleving een plaatsje vinden.

In het zuiden van de Ardèche liggen de mogelijkheden tot ‘waterbeleving’ voor het grijpen. Vooreerst is er de klassieker bij uitstek, een kajakafdaling van de Ardèche rivier. Die kan in verschillende etappes afgelegd worden, van een twee uur durende mini-afdaling over een halve dagtocht tot een tweedaagse met camping overnachting langs de oevers.

De kajakverhuur is zo te zien de voornaamste toeristische activiteit in de regio. Je struikelt als het ware over de verhuurders. Busjes met aanhangwagens rijden af en aan om sportievelingen en hun bootjes op te pikken en terug te brengen naar de startplaats.

Maar wie het rustiger wil kan een tochtje met een Hawaiiaanse prauw op de Rhône het programma zetten. Beide ervaringen zijn niet met mekaar te vergelij-ken. Het rustig wegdromen met vier op een rij op de Rhône, in harmonie met de andere waterbewoners staat in fel contrast met de tocht op de adembenemende Ardèche die rustige peddelstukjes afwisselt met onstuimige versnellingen.

‘Bisou cailloux’ of de mini-afdaling van de Ardèche

De Gorges de l’Ardèche is een kloof langs de rivier in de oude provincie

Vivarais in het zuiden van het departement Ardèche. Het kloofdal

heeft enorme rotsformaties van kalksteen, uitgesleten door de rivier

de Ardèche, soms met flanken tot 300 meter hoog.

In alle dorpjes en steden waar de onstuimige rivier zich laat zien, struikel je over

de kano en kajak verhuurbedrijven. Afhankelijk van het debiet van de rivier is een

afdaling van de Ardèche een tochtje voor rustige peddelaars of een expeditie voor

ervaren sporters, een beetje speels tot een tikkeltje radicaal.

Maar vanaf eind april en de hele zomerperiode is het laagwater en zijn het alleen

de ‘rapides’, versnellingen in het water gevormd door de rotsformaties die voor

sensatie of eerder voor hilariteit zorgen. In de vakantiemaanden is het behoorlijk

druk, met zelfs files tot gevolg. In mei, juni en september valt de drukte mee. Je

bent niet alleen, maar het kan soms wel een paar minuten duren voor je een ander

groepje ‘afdalers’ in het vizier krijgt.

Bij ‘Escapade Loisir’ in Vallon Pont d’Arc krijgen we een paar kajaks aangewezen,

maar die blijken lek te zijn. De afdaling is dan toch niet altijd zachtaardig. Maar

geen nood, een eindje verderop liggen nog een aantal ongeschonden exemplaren.

Wel allemaal in spuuglelijke kleuren, van vaal oranje over afgebleekt rood tot kik-

ponT d’arc, de roTsen vormen een 59 meTer lange en 34 meTer hoge naTuurliJke Brug over de rivier.

BOO

T 2013 novem

ber - december 21

‘Bisou cailloux’ of de mini-afdaling van de Ardèchekergroen. We krijgen een kort introductielesje. Leren

dat het verschil tussen een kano en een kajak te maken

heeft met een enkele of dubbele peddel. Wij leren de

dubbele pedel hanteren met een kwartslag van de

pols. Mocht je in het water terecht komen, dan moet

je omdraaien en een halve foetushouding aannemen.

Je laat je meesleuren met de stroom, na een paar

tientallen meter kom je dan automatisch in een zacht

kabbelend water terecht en dan kan je naar de kant

zwemmen of stappen.

Peddel als roerHet belangrijkste lesje is wel dat wanneer je een rots-

blok nadert, je de natuurlijke neiging om daarvan weg

te buigen moet onderdrukken en precies het tegen-

overgestelde doen. Naar de rost toe neigen. Kinderen

krijgen het zinnetje ‘Bisou cailloux’ ingeprent, dus geef

de rots een zoentje. Ons wordt stevig aangeraden om

hetzelfde te doen. Dan kan er niets gebeuren.

We gaan van start voor een afdaling van twee uur en

leren het betere bochtenwerk en de peddel als roer te

gebruiken om ons bootje de juiste richting uit te sturen.

Zo lang de stroming zich niet al te zeer laat voelen is

dat geen probleem. Maar in de buurt van de eerste

versnelling is het of het bootje met mij vaart. Ik heb

wel mijn lesje geleerd, maar het bootje blijkbaar niet,

het luistert alvast niet en ongewild kom ik omgekeerd

uit stroomversnelling.

Bij de tweede versnelling gaat het pas grondig fout.

Een kanjer van een rots ligt plompverloren in het

midden van het vaarwater. Het water suist er langs.

Peddelen uit alle macht helpt niet, ik word naar de

rots toe gezogen. In een natuurlijke reflex wend ik mij

af van het gevaarte. Helemaal fout natuurlijk en ik ga

onderuit. Het was mij nochtans zo op het hart gedrukt,

‘Bisou cailloux’ maar tussen weten en toepassen ligt

een behoorlijk nat pak.

Het water van de Ardéche is zalig fris en ik word een

eindje meegesleurd. Ik draai me op mijn rug, met

ingetrokken hoofd om onzachte ontmoetingen met

rotsen te vermijden, dat lesje heb ik wel onthouden.

Het bootje en de peddel volgen getrouw.

Ik kom in rustiger water terecht en wil naar de kant

stappen. Dat valt niet mee, de keien zijn superglad

en ik strompel naar de oever, nahijgend maar verder

fris als een hoentje. Een eindje verder vind ik boot en

peddel terug en neem een nieuwe start.

Geef de rots een zoen ‘Bisou calloux’ prent ik mij nogmaals in het hoofd en

inderdaad, bij de volgende ’rapide’ schuurt de kajak

weer vervaarlijk langs de rots, ik buig zijwaarts om

de rots te omarmen en schuif er probleemloos langs.

Gelukkig, net op die plaats heeft op de tegenliggende

oever een fotobedrijfje een vaste stek en maakt een

opname van alle passerende bootjes. Die foto’s kan je

dan achteraf via internet bestellen.

Dan volgt een eindje rustig en water komen we aan de

plek die iedereen die de Ardèche bezoekt moet gezien

hebben, de Pont d’Arc. De rotsen vormen een 59 meter

lange en 34 meter hoge brug over de rivier. De natuur

heeft deze natuurlijke boog over de rivier gevormd, in

de winter kan het water er behoorlijk hoog staan en

zo werd de boog uitgesleten. Het is een uniek feno-

meen in Europa leren we nog. We peddelen er rustig

onderdoor en genieten van deze magnifieke sensatie.

Een eindje verder verkennen we nog een paar rotsin-

hammen met de kajak, zij vormen de aanzet tot een

grot en in dit oord van rust en stilte kan je niet alleen

de rots maar ook je lief omarmen, mocht je daar de

behoefte toe voelen.

We peddelen verder en de ‘rapides’ die zich nu aandie-

nen zijn kinderspel in vergelijking met wat we gehad

hebben. We meren aan, sleuren de kajaks op de oever

en daar staat het busje te wachten dat ons naar onze

vertrekplaats brengt.

de rivier ardèche gaf ziJn naam aan heT deparTemenT en meanderT door de gorges de l’ardèche, een honderden meTers diep kloofdal meT indrukWekkende roTsformaTies.

WWW.escapade-loisirs.com

WWW.ardeche-guide.com/

22

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Reisreportage

De prauwen zijn voorzien op vier gasten en

een begeleider. De bootjes werden door de

bedrijfsleider Olivier Debaud zelf gebouwd

naar Hawaiiaans model.

De ranke romp heeft een drijver aan bakboord en

het enige advies dat we krijgen bij het instappen is,

in twijfelgevallen overhellen naar bakboord, naar de

zijde van de drijver dus, dan kan er niets gebeuren.

Dat klopt ook..

Met een steekpeddel mag zowel links als rechts ge-

roeid worden. De begeleider op de achtersteven zorgt

voor de juiste richting.

Het is wat wiebelig bij het instappen, maar wanneer er

iemand gaat zitten is er voldoende ballast aanwezig en

ligt het bootje stevig op het water. We varen een paar

honderd meter op het riviertje Le Doux en bereiken

na een paar peddelslagen de Rhône. Olivier vertelt

over het economisch belang van de Rhône, de wijnen

en landbouwproducten vonden afzet langsheen de

oever van deze rivier. HangbrugNiet vergeten dat de Rhône die ontspringt in Zwit-

serland, met zijn 800 kilometer de grootste Europese

waterleverancier is van de Middellandse Zee. Olivier

maakt ons attent op de enorme hangbrug, de oudste

van dit type in Europa. Het systeem van de hangbrug

werd ontwikkeld door de uitvinder en ingenieur Marc

Seguin in 1824. Maar zoals dat nogal eens gaat met

nieuwe ideeën werd het project door de overheid

afgewezen. Marc Seguin financierde dan maar zelf

de eerste hangbrug in 1824. Zijn type brug kreeg be-

roemde navolgers zoals de Golden Gate-brug in San

Francisco. De huidige hangbrug stamt uit 1849.

Wij krijgen een prachtig zicht op het kasteel van de

stad Tournon, gebouwd in de 15de en 16de eeuw. Het

Met een Hawaiiaanse prauw op de RhôneOorspronkelijk van de Polynesische eilanden, heeft de Hawaiiaanse prauw een tijdje geleden blijkbaar de oceaan overgestoken en voet aan de grond gekregen in Europa. Tussen de waaier van kano’s en kajaks van het verhuurbedrijfje in Tournon sur Rhône liggen twee prauwen. De onderneming voert dan ook terecht de naam ‘Emgana, embarcations du monde’ . De aanlegplaats situeert zich aan de monding van de rivier le Doux, die landinwaarts, net als de Ardèche, prachtige passages door kloven en rotspartijen biedt.

foTo’sBoven: in alle rusT door naTuurgeBieden gliJden.midden: de prauW BiedT vier ziTJes en een plaaTs voor de gids/moniTor.onder: de eersTe hangBrug in europa verBond de oevers van de rhône.

BOO

T 2013 novem

ber - december 23

bevindt zich in uitstekende staat en de architectuur is

nog deels middeleeuws met alle karakteristieken van

een verdedigingsburcht, maar omvat ook reeds ver-

nieuwende kenmerken van de Italiaanse renaissance.

Het mooiste kasteel van de Ardèche, aldus onze gids.

Gezien zijn cruciale rol aan boord, heeft niemand zin

om hem tegen te spreken.

ComfortabelHet is comfortabel zitten in de prauw, de plaatsjes

waar de drijver met de boot verbonden is, bieden een

aangename rugsteun. Een tochtje duurt ongeveer

anderhalf uur en wanneer een binnenschip of een

jetscooter voorbijraast vangt de prauw de boeggolven

probleemloos op. Je zit op een paar tientallen centime-

ter van het water en je voelt je nauw verbonden met

de andere waterbewoners, de eenden beschouwen je

zelfs niet als een vreemde eend in de bijt. We roeien

met een grote boog omheen het nest waar een stel

zwanen zit te broeden. Langs de oevers zien we de

sporen van de bevers die weer hun plaatsje in deze

biotoop opeisen.

De prauw is een alternatief voor wie het fysiek inspan-

nende kano- en kajakwerk aan zich voorbij wil laten

gaan, vertelt Olivier nog. Het is een rustige manier

om met een groepje vrienden of het gezin samen de

rivier te verkennen. De rust en de gemoedelijkheid,

samen met het andere perspectief op het stadje, zijn

bruggen en rijzige oevers, vormen een prachtige aan-

vulling op een bezoek aan Tournon sur Rhône. Waar

naast het water van de Rhône ook de Côte du Rhone

gezapig stroomt.

WWW.emBarcaTion-du-monde.fr

WWW.ardeche-guide.com/

Tussen 1886 en 1891 hebben een duizendtal arbeiders een spoorweg aangelegd door dit onherbergzaam gebied. De kloven van Le

Doux moeten niet onderdoen voor deze van de Ardèche en er waren niet minder dan 300 kunstwer-ken, viaducten en tunnels nodig om de verbinding te realiseren. De beide spoorstaven liggen maar een meter uit mekaar omdat de passages vaak niet meer ruimte toelieten.

De trein gaat rakelings langs de bergwand en de afgrond. Zelden moet men de waarschuwing ‘niet naar buiten leunen’ meer letterlijk nemen. Vanuit de open wagons heeft men een magnifiek zicht op de ruwe schoonheid van de steile rivieroevers, in de bochten ziet men hoe de locomotief de volgzame wagentjes over de sporen sleurt, terwijl hij een machtige stoompluim tussen de bergwanden blaast, begeleid door het schril geluid van de stoomfluit.

Men waant zich op reis in de 19de eeuw. Dat klopt ook een beetje. De locomotief van 200 ton werd gebouwd naar een concept van de ingenieur Anatole Mallet (1837 – 1919) en genoemd naar de ontwerper. De Mallet locomotieven zijn ontworpen om hun aanhang veilig door de smalle bochten van de bergengtes te loodsen. De vier cilinders worden

De ‘gorges’ onder stoomWie de ‘gorges’ van de Ardèche wil verkennen zonder een nat pak te riskeren kan kiezen voor een tochtje met de ‘Train L’ Ardèche’ die van het stationnetje van Tournon St-Jean naar Colombier tuft. Dit traject volgt de loop van Le Doux , een zijrivier van de Rhône.

aangedreven door een stoomketel die 3.100 liter water bevat, opgewarmd tot 200 graden onder een druk van 14 bar. Voor een tocht van Tournon naar Lamastre verbruikt de trein 800 kg steenkool en 4.000 liter water. Ook tijdens het traject ‘des gorges’ wordt water getankt uit een reusachtig vat op poten, zoals we dat uit de Amerikaanse westernfilms kennen. In de tunnel de Mordane, 265 meter lang, is het even naar adem happen want de tunnelpijp vult zich met de stoomdampen die de locomotief uitbraakt. Maar ondanks de mist is er weer licht aan het einde van de tunnelDe locomotief nr. 403 is op het traject in dienst sinds 1903 en werd in 2013 zorgvuldig gerestaureerd. Hij ziet er dan ook zwart glanzend nieuw uit en kreeg e titel ‘historisch moniment’.Het tochtje van een kleine 2 uur eindigt in het station van Colombier le Vieux St-Barthelemy le Plain, een charmant dorpje met een onmogelijke naam waar de huisjes en terrasjes lijken ingeplant rond de markt met lokale producten.

Tijdens de vakantieperiode rijdt de ‘Train des Gor-ges’ dagelijks, behalve op maandag, en in september en oktober tijdens de weekends. voor reserveringen: www.trainardeche.fr

reporTage:TeksT leo van dorsselaer, foTo’s paul Bolsius

24

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Miriam van Riveryachts verhuurt ons haar laatste nieuwe aanwinst: het is een Ryna, ingericht naar eigen ontwerp, bijna 15 m lang en 4,80 breed, compleet uitgerust met boegschroef en hekschroef.

Na een korte proefvaart en de nodige uitleg en goede raad kunnen we vertrek-ken. We hebben ondervinding om met allerlei boten te varen en na de kortste tijd hebben we de boot onder de knie.Alhoewel er geen vaarbewijs nodig is om met de verhuurboten van Riveryachts te varen, menen we dat om met een groot motorjacht als de Ryna te gaan varen, toch minstens wat ondervinding vereist is.

De accommodatie aan boord is optimaal. Vier slaapkamers met telkens twee slaapplaatsen, drie badkamers met douche en toilet; een ruime woonruimte met een keuken, koelkast, kookvuur met oven op gas, keukengerief voldoende voor acht personen (wij zijn met acht); kortom gewoon ruim en daarbij nog een rondom groots prachtig uitzicht.

De besturing is op het verhoogd achterdek onder een bimini die naar wens volledig kan gesloten worden en gedeeltelijk of geheel worden weggenomen. De besturing is eenvoudig met stuurwiel, een gashendel met vooruit en ach-teruit en de elektrische boeg- en hekschroef worden bediend met joysticks. Een boot die gemakkelijk te varen is en waarmee je feilloos kan ‘parkeren’ als je het doet volgens de instructies.

Een draagbare marifoon of portofoon staat ter beschikking. Uitluisteren van de marifoon op het communicatiekanaal (meestal kanaal 10) is verplicht. Sluizen oproepen gebeurt met de marifoon en de gereglementeerde doorvaarten van sommige vaargebieden vereisen het gebruik van de marifoon.Een brevet om een marifoon te gebruiken is verplicht. Was bij ons geen probleem. Wel even meegeven dat we onlangs op onze eigen boot inspectie kregen van het BIPT.

Leie en Schelde… de moeite waard

Verdere luxe aan boord: televisie met DVB-T, elek-triciteit 220 V en 12 V, warm en koud water (wel tijdig drinkwater innemen waar mogelijk), meer dan voldoende dieselbrandstof voor een tocht van meer dan een week. Vuilwater en toilet gaan in een vuilwatertank; tijdens onze vaartocht zijn we geen afzuiginstallaties tegengekomen, zodat we de tank tijdens het varen hebben moeten lozen: Vlaanderen heeft hier nog inhaalmaneuvers te doen.

De geplande tochtWe hadden gepland de Leie op te varen naar Lille/Roubaix en dan door het Spierekanaal naar de Schelde te gaan om dan langs deze terug te keren naar Eeklo. De Amblève – dit is de naam van het gehuurde Ryna-jacht – heeft echter een doorvaart-hoogte van 3,65 m en in het Spierekanaal zouden er bruggen zijn van maar 3,60 m hoog. De tocht zou dus moeten gewijzigd worden en het Spierekanaal wordt opnieuw op onze planning gezet.

We kregen ook een vraag van het VRT-televisie-programma 1000-Zonnen om ons in te schakelen bij hun wekelijkse reportage over de Schelde. Zij zouden met ons graag de Schelde in de stad Doornik verkennen. Op een boot moet men flexibel zijn en onze crew had er geen moeite mee om een televi-sieploeg mee aan boord te nemen.

SchipdonkkanaalWe vertrekken vanaf het Kanaal van Eeklo en draaien na een kilometer linksaf het Schipdonk-kanaal in. Officieel is dit het Afleidingskanaal van de Leie. Het Schipdonkkanaal is maar bevaarbaar tot Balgerhoeke; misschien zal het in de toekomst verder uitgebouwd worden. Het is een smal stem-mig kanaal met hoge oevers.

Maar wij gaan richting Leie langs de Schipdonksluis. Deze sluis wordt tijdens de gewone daguren be-diend door een sluiswachter. We hadden nog geluk deze man te kunnen oproepen met de marifoon op kanaal 20. Buiten de werkuren moet je de sluis zelf bedienen. We kregen hiervoor een chipkaart mee van Rivery-achts; de bedieningsaanwijzingen staan duidelijk op het sluisplateau. Aan wal gaan bij de sluis is niet heel evident maar na wat uitkijken, ziet men wel hoe men van de boot geraakt.

Het begon in Eeklo. Dit sympathieke stadje is een bezoekje waard: een museum over jenever, leuke

eetgelegenheden en een bakker die je hoofd kan herbakken als je niet tevreden bent met je eigen

façade. Een stad in het Meetjesland die je heel wat kan bieden als je de files op de nabije autostrades wil

ontvluchten. Ook ontdekten we in Eeklo een botenverhuurder nabij het Schipdonkkanaal. Een boot huren voor een

week, een midweek, een weekend of een dag: het kan er allemaal.

Toervaren

de accommodaTie aan Boord van de ryna is geWoon ruim en daarBiJ nog een rondom grooTs prachTig uiTzichT.

BOO

T 2013 novem

ber - december 25

Hoe weet je nu dat kanaal 20 moet worden gebruikt om deze sluis op te roepen. Riveryachts heeft Vlaamse vaarkaarten in een kaft samengebracht en hierop vindt men alle informatie. Wijzelf gebruikten een computer met officiële gratis RIS-kaarten van de Vlaamse Overheid die we uitlezen met een nautisch programma op computer.

Ook konden we op onze computer met een AIS-programma (automatic identifcation system) uitlezen welke beroepsvaart in onze omgeving vaart. AIS is verplicht voor beroepsvaart van meer dan 300 ton. Tijdens deze tocht gebruikten we het programma OpenCPN dat gratis software is. GPS en AIS ontvangers waren door ons meegebracht.

Bij de nautische programma’s bezigden we ter ver-gelijking onderweg ook de programma’s van Navigo, WinGPS, SevenCs, Software on Board, Seapro. Deze programma’s en/of de gerelateerde kaarten moeten worden aangekocht. Resultaten van deze vergelij-king vormen een apart verhaal.

We stelden wel vast dat de papieren kaarten die we ter beschikking kregen soms foutieve benamingen aangaven. Dit was meestal niet hinderlijk.

DeinzeWe hadden graag via de Oude Leie langs Astene naar Deinze gevaren. Wegens beperkte doorvaart-

hoogte en diepgang doen we het niet. Vele watersporters menen wel dat dit stukje Oude Leie één van de prachtigste waterwegen is in Vlaanderen. We zetten het alvast nog eens op onze planning.

Bij het verlaten van de Schipdonksluis moeten we het zeer drukke kanaal van Gent naar Oostende oversteken en het Afleidingskanaal van de Leie verder volgen.Dit kanaal wordt vanaf Deinze de Leie en is ook een druk bevaren waterweg richting Frankrijk.

Geen vaarbewijs nodig, maar om met een groot

motorjacht als de Ryna te varen, is toch minstens wat

ondervinding vereist.

deinze

korTriJk, de sTadsdoorvaarT moeT aangevraagd Worden omdaT die sTeeds in enkele richTing is gereglemenTeerd.

26

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Voor onze eerste overnachting kozen we Deinze. De jachthaven van Deinze ligt een stukje in de Oude Leie en we moeten hiervoor geen brug voorbij. Onze vaartijd vanaf Eeklo tot Deinze is 4 uur.

De VPF Deinze Yachtclub heeft een lange steiger naast het water met een aantal vingersteigers. De ligplaatsen zijn niet allemaal berekend voor grote jachten, maar de zeer hulpvaardige havenmeester en enkele jachtclubleden hielpen ons bij het aanleggen en vastmaken. Een hartelijke ontvangst viel ons te beurt en heel wat toeristische info kregen we er ongevraagd bij.

Deinze lijkt een aantrekkelijke stad om te winkelen en erin rond te kuieren We zijn hier echter op een warme zaterdagavond in juli toegekomen en moeten ons beperken tot de terrasjes en gezellige tavernes op een mooi aangelegde hoofd-straat. De bekende Brielbrug en de grote kerk zijn natuurlijk ook blikvangers.

In Deinze kan men het onovertroffen Museum van Deinze en Leiestreek be-zoeken. Ook is er nog een Sint Martinus en Sint-Antonius Abt, een kerk uit de 12e eeuw en meermaals verbouwd en herbouwd. Naast de jachthaven ligt een parkdomein De Brielmeersen met speeltuin en dierenpark en met heel wat mogelijkheden om te sporten, wandelen, fietsen en genieten van de natuur.

Zwemmen kan in het gemeentelijk zwembad op wandelafstand: peuterbad, stoomcabine, broebelbaden en glijbaan.

De jachthaven zelf is volledig omheind en toegan-kelijk met een code ook voor toiletten en douches. In het liggeld is alles inbegrepen, ook elektriciteit. Liefhebbers van barbecue kunnen zich uitleven op het grasveld naast de steigers.

KortrijkOp zondag varen we verder richting Kortrijk. De eerste sluis die we moet nemen is die van Sint-Baafs-Vijve, oproepen op VHF 22. Kort na de sluis zijn we in Waregem. Op de oude Leie arm aan onze bakboord-zijde is de jachthaven van Waregem, nabij de oude sluis van Sint-Eloois-Vijve.

Enkele kilometer verder aan stuurboord ligt het kanaal Roeselare-Leie. Wil men dit doodlopend kanaal bevaren moet men door een sluis van Ooigem die een verval heeft van 7.50 m. Oproepen op VHF kanaal 18. Het kanaal naar Roeselare zou niet heel diep zijn, waarschuwde men ons.

In Harelbeke een volgende sluis Harelbeke VHF kanaal 20. In tegenstelling met de sluis van Sint-Baafs-Vijve die 136 m lang is deze sluis 115 m lang. Om samen met de beroepsvaart te kunnen schutten moet er dus wel voldoende plaats zijn.We maken al onmiddellijk kennis met het zondagsregime op onze Vlaamse waterwegen. Niet dat we er veel hinder van ondervinden maar toch even ver-

melden dat beroepsvaart extra moet betalen voor de sluizen op zondag.

Een schipper waarmee we samen versasten lag op zaterdag voor een sluis en moest vier versassingen laten voorbijgaan wegens de drukte. Als het zijn beurt was, was de werkdag aan de sluis voorbij en moest hij wachten tot zondag en dus bijbetalen.

Juist voor Kortrijk aan bakboord het kanaal van Bos-suyt. De drie kleine sluisjes werken niet op zondag en tijdens de weekdagen op bepaalde tijdstippen waarvoor men dan liefst op voorhand een afspraak maakt. Dit hebben we dan maar meteen vastgelegd voor de volgende dag voor de sluizen 11-10-9 op VHF kanaal 20.

We gaan in Kortrijk aanleggen. Naar de ligplaatsen in de oude Leie-arm kunnen we niet omdat de brug-gen te laag zijn. Dan maar naar de andere zijde van Kortrijk en een waarschuwingsbord zegt ons dat we de stadsdoorvaart moeten aanvragen omdat die steeds in enkele richting is gereglementeerd.Dit ging vlot, behalve dat we al voorbij het waar-schuwingsbord waren voordat we het goed konden lezen wegens het invallende zonlicht. Even rechts-omkeer, lezen, oproepen, toelating krijgen en varen.

Zuidwaarts aan de andere kant van Kortrijk waar de oude Leie-arm terug in de Leie komt, ligt een niet al te lange steiger. De stad Kortrijk is de uitbater; we betalen 8 euro voor een overnachting, buiten drinkbaar water geen enkele andere faciliteit. Dus dan maar de stad in.

Kortrijk is een gezellige stad en zeker een stop waard. De Onze-Lieve-Vrouwekerk kon niet hele-maal bezocht worden wegens werken, maar zeker te bezien zijn de vele guldensporen die aan het plafond hangen. Er is ook een zijkapel helemaal gewijd aan de geschiedenis van het Graafschap Vlaanderen.Eens door het mooie Begijnhof wandelen is de moeite waard

Kortrijk was eeuwen het centrum van de vlasindu-strie en heden ten dage nog steeds van de textielin-dustrie. Door de Guldensporenslag van 1302 noemt

Toervaren

ToT rusT komen in heT BegiJnhof van korTriJk. rogier van der Weyden Werd geBoren als rogier de le pasTure in doornik

We maken kennis met het zondagsregime op onze

Vlaamse waterwegen. De beroepsvaart moet extra betalen voor de sluizen op

zondag.

men ze ook de Groeningestad. De oude brug met de Broeltorens getuigen nog van de zeer oude en bewogen geschiedenis van de stad.

BossuyT

Zoals in de inleiding gezegd, konden we de Leie verder opvaren naar Frankrijk. Dan zouden we de Grensleie bevaren langs Menen, Wervik en Komen om dan via Lille (Rijsel) en Roubaix en het Spie-rekanaal naar de Schelde te varen. Maar deze optie reserveren we voor een andere vaartocht.

De volgende dag vertrekken we tijdig, vragen toelating om door Kortrijk te varen en melden ons bij sluis 11 aan de ingang van het kanaal Kortrijk-Bossuyt. Kort op elkaar volgend gaan we door de drie zeer oude sluisjes. Ze zijn niet breed en lang (38,50x5,20) en gemaakt voor oude binnenschepen van het type Spits.

De sluisjes lijken wel erg fragiel en de bediening moet zeer precies gebeuren. De sluiswachter gaat met ons mee van sluis naar sluis en vertelt hon-derduit over zijn geliefd werkterrein. De sluisjes zijn geklasseerd en behoren tot het Watererfgoed van Vlaanderen.

Vanuit de Schelde is het kanaal Kortrijk-Bossuyt wel bevaarbaar voor binnenschepen tot 1350 ton tot aan Kortrijk. De volgende sluis ligt in Zwevegem en wordt opgeroepen op VHF kanaal 22. We stijgen hier ongeveer 8 m, wat tezamen vanuit Kortrijk een stijging geeft van ongeveer 15,50 m. Vanaf hier gaat het terug in dalende lijn tot Bossuyt.

Het hele kanaal heeft weinig industrie en we genieten van de wijdse natuur. We passeren de sluis van Moen (min 4,50 m) en de sluis van Bossuyt (min 9,50m). Beide sluizen luisteren op VHF kanaal 20. De sluis van Bossuyt heeft ook een beperkte bediening ten gevolge van het grote verval waarbij de wa-terhuishouding van het kanaal belangrijk is. Dus is het aangeraden tijdig uw komst aan te melden.

Op de Schelde in Bossuyt is een passantenhaven gelegen aan de zuidelijke oever van de kanaaltoegang. Er is weinig accommodatie aan de steiger. In Bossuyt staat een oud kasteel, een niet meer gebruikte kerk en enkele oude hoeves (bron Wikipedia).

Het VVV West-Vlaamse Scheldestreek is te vinden in het oude Pompgebouw vlakbij. Je kan je er onderdompelen in al wat hier te beleven valt en afsluiten met een drankje of hapje. Het is een trekpleister voor dagjestoeristen.

WalloniëOp de Schelde gekomen varen we richting Doornik. Op een zeker moment ligt de Schelde tussen Wallonië en Vlaanderen. Bij de volgende sluis Ecluse Hérinnes VHF kanaal 79 moeten we ons een Waalse vaarvergunning aanschaffen. Dit is volledig gratis voor jachten: je moet wel de wal op en een heel formulier invullen en even later rolt uit de computer de vaarvergunning. Het Franstalige personeel is heel behulpzaam en vriendelijk: we voelen ons echt welkom in Wallonië.

Enkele kilometers verder verlaten we de Schelde en draaien rechtsaf het Spie-rekanaal in. Dit kanaal dat even nog door Vlaanderen loopt, vervolgens door Wallonië en dan Frankrijk in naar Roubaix-Tourcoing-Lille, is de verbinding van de Schelde via de Deule naar de Leie.

Dankzij een samenwerking van Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen werd het kanaal gerestaureerd en terug opengesteld in 2011. De doorvaart van Frankrijk is nog gratis maar vanaf 2014 zou men een Frans vaarvignet moeten kopen.

heT spierekanaal loopT door vlaanderen, Wallonië en franrkiJk en vormT de verBinding van de schelde via de deule meT de leie.

28

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Bij de ingang van het kanaal ligt een oude open-staande sluis van iets meer dan 5 meter breed en aan beide oevers overgroeid met onkruid. Een spannend moment om er zonder kleerscheuren door te komen.

Canal de l’EspierreOmdat we eerst de volgende dag een afspraak hebben met de TV-ploeg van 1000 zonnen, beslui-ten we een deel van het Spierekanaal (Canal de l’Espierre) te verkennen. Afspraak moet gemaakt worden met de sluiswachter en bruggenwachter om een vlotte doorvaart te verkrijgen naar de Franse grens.Dit kan gebeuren op kanaal 79 of best nog tele-fonisch +32.56489517.

Er zijn drie Waalse sluizen (Warcoing, Estaimpuis en Leers-Nord) en enkele ophaalbruggetjes tot aan de Franse grens. De sluis-brug-bedienaar vergezelt ons de ganse weg. We geraken vlot tot aan de Franse grens.

De laatste sluis gaan we niet doorvaren omdat we de volgende dag moeten terugkeren. We draaien in het kanaal wat een 360-graden-draai vereist ter plaatse, omdat het kanaal niet al te breed is en ondiep aan de zijkanten.

In Leers-Nord genieten we van een warme ontvangst. We kunnen er gratis overnachten en ook drinkwater innemen. Onze komst leek wel aangekondigd, want ook de locoburgemeester van Estaimpuis kwam ons verwelkomen. In het dorp deden we inkopen, en aan de sluis in het Maison du Canal – een pleisterplaats voor dag-jesmensen – laten we ons verwennen met een heerlijk hapje en drankjes.

De sluis van Leers-Nord was destijds ook een douanepost. Door de venster van het oude dou-anelokaal kan men nog het oude douanebureel bekijken met een douanier-ledenpop erbij.

We trokken even zonder boot Frankrijk binnen om een deel van het kanaal te verkennen. We werden geconfronteerd met een heel andere cultuur (Noord-Afrikaans). Een exploratie per boot zetten we ook op onze planning.

De sluis van Leers-Nord ligt op 250 m van de Franse grens. Verderop ligt het plaatsje Leers in Frankrijk. Het is met voorbedachten rade dat de sluis destijds in België werd geplaatst. Moest men in Frankrijk eraan denken om België aan te vallen dan kon men gewoon het kanaal laten leeglopen.

We maken afspraak met onze sluis-brug-wachter voor de volgende dag. De man bleek al via enkele generaties voor hem, nauw verbonden met het kanaal. Hij drong bij ons aan om dit stukje geschie-denis te promoten bij het lezerspubliek en ze aan te zetten toch minstens eens tot in Leers-Nord te komen. Doen vinden we…

De volgende morgen worden we nog verrast met een gratis ontbijt – stokbrood en croissants – ge-bracht door de sympathieke uitbaatster van het Maison du Canal. Dit alleen al is een reden om het Spierekanaal te promoten.

1000-zonnenWe varen zonder problemen het Spierekanaal terug uit naar de Schelde, uitgewuifd door onze sympathieke sluiswachter. Voorbij de laatste sluis nemen we de Tv-ploeg van 1000-Zonnen aan boord. Camera’s worden hier en daar bevestigd, micro’s aangesloten, afspraken gemaakt en gewoon doen: indrukwekkend.

Het TV-programma brengt een wekelijkse reportage over de Schelde van de monding naar de bron, wellicht heeft U deze boeiende reeks gezien. Wij werden ingeschakeld om van de Vlaamse Schelde de Waalse Escaut binnen te varen en de eerste grote stad Doornik door te varen. Onderweg even vertellen over onszelf en ook tonen hoe een vaar-tocht verloopt.

kazemaTTen in doornik.

park in doornik.

We vinden ergens een verlaten steiger en leggen aan, stoppen de motor en

luisteren naar de stilte,dat doet deugd.

BOO

T 2013 novem

ber - december 29

Bij de sluis van Kain (VHF kanaal 79) naderen we Doornik. De doorvaart van Doornik is gereglemen-teerd (alternerend) en we moeten ons aankondigen op VHF kanaal 80 en krijgen dan groen licht om door te varen. We varen meteen door tot een eind voorbij Doornik tot aan de Pont d’Antoing waar in een zijarm een aanlegsteiger is.

Hier kan men overnachten, inkopen doen in de nabijgelegen supermarkt en aan het tankschip Neptune brandstof bunkeren (oproepen op VHF kanaal 13).

Na afscheid te hebben genomen van de TV-ploeg keren we terug naar Doornik. Aan de zuidzijde is een lange steiger aan de linkeroever waar je gratis kan overnachten.

Oorspronkelijk was hier ook drinkwater en elektrici-teit voorzien, maar vandalisme heeft dit ongedaan gemaakt. De ligplaats heet Passerelle de l’Arche.

Doornik ligt op loopafstand en we bewonderen het prachtige en drukke marktplein. Musea en kerken ten overvloede: de dienst van toerisme maakt U wegwijs om een keuze te maken in het rijke aanbod.

De hoofdkerk is bijzonder van bouwstijl met vele torens. Een mooi park aan het stadhuis is best wel te smaken.

Aan de noordzijde van Doornik op de Schelde ligt de beroemde Pont des Trous. Het bouwsel maakte destijds deel uit van de stadsomwalling. Na de tweede wereldoorlog werd de midden door-gang verhoogd maar het is en wordt steeds meer en meer een hinderpaal voor de beroepsvaart.

OudenaardeWe zijn op de terugweg: sluizen van Kain en Hérin-nes. Het nummer van onze vaarvergunning moet bij het oproepen met de marifoon gemeld worden.

De eerste Vlaamse sluis is deze van Berchem-Kerkhove VHF kanaal 20. Hier is de Vlaamse vaarvergunningcontrole en een waterwegenvignet kan hier eventueel worden aangeschaft.

Stroomafwaarts de sluis ligt aan de linkeroever de jachthaven van Kerkhove Kloron YCA. Het is een volwaardige jachthaven met alle faciliteiten.

Onze Schelde-vaarroute voert ons langs een prachtige natuur met heel wat afgesloten oude armen van de Schelde. Genieten is hier de boodschap. We vinden ergens een verlaten steiger en leggen aan, stoppen de motor en luisteren naar de stilte, dat doet deugd.

Even later komen we in Oudenaarde. Voor de hefbrug in Oudenaarde moet op VHF kanaal 20 een opening worden gevraagd. De brugwachter had ons al zien aankomen de brug ging omhoog op het moment dat we het vroegen met de marifoon. Snelle service…

De VPF Jachthaven van Oudenaarde ligt in een zijarm van de Schelde op de rechteroever. Het is een smalle geul en omkeren is geen optie: ofwel achteruit binnenvaren en vooruit buitenvaren, ofwel omgekeerd. Een uiterst gedienstige havenmeester waakt erover dat we niets tekort komen.

aan de noordziJde van doornik op de schelde ligT de Beroemde ponT des Trous.

heT gezellige markTplein van korTiJk meT TerrasJes en speelTuigen.

30

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

De stad ligt op loopafstand. Donderdag is het marktdag en feesten doen ze er het eerste weekend van juli. In het stadhuis – één van de mooiste van België – is een merkwaardig museum MOU, de moeite om te bezoeken: Oudenaardse wandtapijten, een zilvercollectie en een historische evocatie van Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen.

Andere bezienswaardigheden: Sint-Walburgiskerk, Huis de Lalaing met een restauratie- en weefatelier voor wandtapijten, het Begijnhof, de abdij van Maagdendale en nog veel meer.

GentDit deel van de Schelde heet Boven-Schelde. Vanaf Oudenaarde gaan we direct door de sluis van Oudenaarde en verder door de sluis van Asper; beiden op-roepen op VHF kanaal 20. Voorbij Gavere brug is een aanlegplaats met water en elektriciteit betalend via een automaat.

Voordat we nabij Gent komen, varen we door een prachtig stukje natuur met heel veel groen op beide oevers. In Zwijnaarde kan men naar de supermarkt en kan men brandstof bunkeren. Na het kruisen van de drukke Ringvaart, dichtbij de sluis van Merelbeke, varen we Gent binnen.

Onmiddellijk na de openstaande sluis een passantensteiger bij Yachting Me-relbeke. Langs de Schelde en de Muinkschelde komen we in het centrum van Gent. Traag varen is hier de boodschap en de doorvaarhoogte is soms minder dan de aangegeven 4 meter.

De jachthaven Walpoort ligt aan het begin van de Ketelvaart. Door de Ketel-vaart komen we terug in de Leie aan de VPF passanten jachthaven Lindelei. De havenmeester stelt alles in het werk om een goede ligplaats aan te duiden juist voor de Coupure.

Hier maken we een overnachtingsstop. Het centrum van Gent ligt vlakbij. We kennen de stad maar het bruisende Gent maakt dat je er altijd terug door bewogen wordt.

Men had ons aangeraden om in het Caermelsklooster de restauratie van het Lam Gods te bezoeken.Een aanrader. Nieuwkomers in Gent lopen even langs bij de toeristische dienst en maken een keuze in het geweldige aanbod dat in Gent te vinden is.

In de late namiddag verlaten we Gent langs de Leie. Juist voor de Ringvaart liggen er nog enkele jachthavens met een complete accommodatie: Gentse Leie Vaarders – Koninklijke Gentse Watersportvereniging – VVW Gent-Leie.

De Ringvaart is een zeer druk kanaal met beroepsvaart. Aan het waterwe-genkruispunt nabij de sluis van Evergem (Ringvaart - Brugse vaart - Kanaal Gent Oostende) is het linksaf richting Oostende. Aan het kruispunt met het Afleidingskanaal van de Leie, draaien we rechtsaf in de sluis van Schipdonk, waarna we doorvaren tot in Eeklo, de thuishaven van onze boot.

Vaargegevens

Voor deze tocht hebben we 7 dagen uitgetrokken.Navigeren aan boord van een huurboot gebeurt normaal met papieren kaarten die aan boord zijn; we brachten zelf computer, navigatiemateriaal en internet mee waarmee heel wat meer informatie kan worden ingewonnen.Er is geen overdrukte op deze vaartocht: aanlegplaatsen meestal alleen in of nabij grote agglomeraties.We hebben in totaal 30 motoruren gevaren.Bevoorrading en drinkwater: geen probleem.Opgepast voor zondagsregime aan bepaalde kunstwerken.Informeer tijdig naar de toestand van de te bevaren waterweg: bv. berichten aan de schipperij.De huurboten van Riveryachts in Eeklo lijken van een goede klasse te zijn.Informeer tijdig of je met een bankkaart kunt betalen.

Vaarinfo en vaarkaarten: http://ris.vlaanderen.be Berichten aan de schipperij: http://nts.flaris.be/Riveryachts: http://www.riveryachts.be

Toervaren

snoepWinkel in genT.

op Weg naar een ligplaaTs JuisT voor de coupure. heT cenTrum ligT vlakBiJ.

TeksT: georges JanssensfoTo’s: georges Janssens – freddy daems

BOO

T 2013 novem

ber - december 31

INTERNATIONAL NAUTICAL SERVICESOnafhankelijke scheepsexperts

en taxateurs

Grimaldilaan 69B-2940 StabroekTel. +32 (0)3 568 81 69

INS Nederland‘s-Hertogenbosch+31 (0)800 40 80 160

■ Aankoopkeuring ■ Schade expertise ■ Bouwbegeleiding ■ Transport van schepen

www.ins-survey.com info@ins-survey.com

CHANNEL SAILING NAVIGATION SCHOOL: Theorie & Praktijk Vaaropleidingen

VERHUUR Motor- en Zeiljachten

> stages zeezeilen: van beginneling tot schipper

www.channelsailing.be - tel 050/81 53 40> recente zeiljachten/motorjacht in binnen- en buitenland

> stuurbrevet: Organisatie examens stuurbrevetSnelcursus stuurbrevet (Brugge, Gent, Antwerpen)Praktijk vanuit Zeebrugge

KANTANTWERPEN NV dealer sinds 1992

Marine en Industrie Kant Antwerpen nvSchouwkensstraat 5 - B-2030 Antwerpen

T +32 3 543 98 61 00 - F +32 3 543 61 09volvopenta@kantmarine.be - www.kantmarine.be

Verkoop van originele Volvo Penta onderdelen

Onderhoud en herstellingen

Verkoop Volvo Penta motoren (diesel en benzine)

Diverse motoren leverbaar uit voorraad

Care about the future!

Boot klassiek

De eersten waren nog zeilschepen die met dezelfde rompvorm gebouwd werden als hun illustere houten voorgangers. De laatste houten vrachtschepen verdwenen bij ons rond 1920, de houten vissersschepen daarentegen bleven langer varen omdat hout toch beter te beschermen

was tegen het zoute zeewater.

Het welijzer of puddelijzer dat in de beginjaren gebruikt werd in de scheepsbouw was zeer verschillend in vergelijking met het gelegeerde staal dat tegenwoordig in de scheepsbouw gebruikt word. Het puddelijzer roestte minder dan staal door het hogere koolstofgehalte maar was wel brozer door de fabricatiemethode (warm walsen en hameren, omvouwen en meerdere malen opnieuw warm walsen zodat een bladerdeegachtige structuur ontstond).

Door het nieuwe, relatief gemakkelijk te vervormen materiaal, ontstonden andere scheepstypen die ook economisch goed van pas kwamen in de snel groeiende industrie. Eind 19de eeuw werden nog de laatste generatie zeilende vrachtschepen gebouwd zoals daar zijn de klippers (niet te verwarren met de zeegaande Clippers zoals de Flying Cloud), klipperaken, ijzeren kraken, zeilkasten en begin 20ste eeuw stijlstevens.

Dat niet iedereen even vooruitstrevend was blijkt uit het feit dat tot ver in de twin-tigste eeuw meer dan de helft van de vrachtschepen in het noorden van Nederland nog van het tjalk type was. In ijzer geklonken (lassen bestond nog niet) maar qua vorm identiek aan hun houten voorgangers, zelfs de houten steven werd nagebouwd wat een kwetsbare doosconstructie opleverde.

Minder behoudend was men in het zuidwesten van Nederland en in België. De meeste vernieuwing zag je in de streek rond Rotterdam – Dordrecht.De nieuwe modellen hadden een massieve steven, een scherper voorschip en bij klippers wat ze noemen een “geveegde kont”. Dit is een achterschip met overhan-gend hek en een doorgestoken roer (i.p.v. aangehangen roer). Hierdoor zeilden de schepen hoger aan de wind en sneller.

Over motorenDe eerste mechanische aandrijving op schepen gebeurde met stoommotoren. Rond 1860 was de stoommachine al geschikt gemaakt voor voortstuwing van schepen. Deze nam echter veel plaats in, er moesten enorme hoeveelheden brandstof ge-bunkerd worden en bovendien was een machinist/stoker noodzakelijk. Op de binnenvaart werden ze enkel toegepast op sleepboten en beurtschepen waar

Evolutie van binnenschepen

Van zeil op motorIn de negentiende eeuw, met de industriële revolutie

in volle opgang, volgen de vernieuwingen in

techniek elkaar zeer snel op.

Ook in de scheepsbouw is dat het geval. Min of

meer gelijk met de bouw van stalen zeeschepen

begonnen Belgische en Nederlandse werven met het

bouwen van plaatijzeren binnenschepen.

regelmatige diensten (tijdschema) belangrijk waren. De latere verbrandingsmotoren, die veel compacter en gebruiksvriendelijker waren, vonden wel snel hun weg naar de binnenvaart.De eerste met petroleum gevoede scheepsmotoren met een betrouwbaar omkeermechanisme en die gestart werden met perslucht (rond 1905) kampten met hoge brandstofkosten.

De gasoliemotor ‘Brons’ draaide met de veel goed-kopere dieselolie. Later werden de gloeikopmotoren ingevoerd, de kop van de motor werd voor het starten met een brander voorverwarmd. Door hun eenvoudige constructie waren die veel goedkoper. Eens de kinder-ziekten verholpen, werden ze vanaf 1914 bruikbaar.

TeksT en samensTelling: Johan maTThysklipper ‘Tai’, in 1906 geBouWd BiJ van garsse, moerBeke, onder de naam ‘alphonse’

32

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

BOO

T 2013 novem

ber - december 33

voortduwen) of jagen (het schip werd vanaf de wal met een lange lijn voortgetrokken door het schippersgezin of door een paard) was zeer zwaar, de reis duurde langer en de concurrentie was moordend. Op de grote rivieren zoals de Rijn bestonden er al rond 1850 stoomslepers, echter niet op de kleinere kanalen.

Met de komst van de serieauto (T-Ford) uit Amerika waarbij betrouwbare en relatief goedkope mo-toren beschikbaar wer-den, bouwden inventieve schippers een automotor in hun bijboot en beves-tigden die als een soort drijvende buitenboord motor achter hun schip. (Men zegt voor het eerst in 1911 achter een klipper).

De ‘Grooten Oorlog’Toen brak de ‘GROOTEN OORLOG’ uit. Brandstof-schaarste en slechte tijden stopten de vooruitgang. De zeil- en trekvaart vierde opnieuw hoogdagen. Na de oorlog, rond 1920, brak de motorvaart definitief door.Het gebruik van de dieselmotor werd in 1927 door het in gebruik nemen van de hogedruk brandstofpomp mogelijk in de binnenvaart. Tot dan toe was het gebruik van de dieselmotor hier bijna niet mogelijk door de omvangrijke installatie die nodig was om de brandstof onder voldoende druk in te spuiten. Door de volledige verbranding was de dieselmotor veel zuiniger dan zijn voorgangers en dat maakte de hoge aanschafkost goed.

Over motorschepenPraktische problemen te over bij het ombouwen van een zeilschip naar een motorschip. Voor het plaat-sen van de motor moest een deel van het laadruim opgeofferd worden, het woongedeelte zat ook in de weg. De vorm van het achterschip was een handicap, er moet immers een optimale watertoevoer naar de schroef zijn.

Doordat de “zeilschipvorm” niet direct de plaatsing van een schroef onder het achterschip toeliet werd voor de eerste motorisering gebruik gemaakt van een opduwer (een klein bootje met een motor erin) of van het varen met een zijschroef (lamme arm genoemd) aangedreven door een motor die op het dek stond. Veel zeilkasten en steilstevens, als zeilschip gebouwd rond de jaren 1920, werden daarmee uitgerust. Ook op klippers werd die aandrijving gebruikt.

Over de opduwerDe voordelen van een motor waren overduidelijk. Het was voor een schipper wel van belang zijn vrachten vlot en met regelmaat te vervoeren. Verwaaid liggen betekende tenslotte geen inkomsten, en die inkomsten waren toch al niet zo groot. Bomen (met de vaarboom

geveegde konT, door-sTeekroer meT schroef.

schip meT ziJschroef of ‘lamme arm’

herklinken van oude romp meT luchThamer

eens de kinderziekTen verholpen namen de

moToren de plaaTs in van de paarden, rond 1920

Brak de moTorvaarT definiTief door.

34

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Een motor buiten het schip betekende niet allen geen ruimteverlies, maar ook minder trillingen en geen vettigheid binnen. De motoren waren nog niet wat ze nu zijn!Was het schip geladen of leeg, er was altijd een goed rendement want de schroef zat altijd even diep onder water.

Naast deze technische voordelen waren er ook prakti-sche: er was altijd een motorbootje beschikbaar, voor slepen, ijsbreken, laden en lossen, zelfs als boodschap-penbootje.

Speciaal ontworpen opduwers (4 tot 7m lang, breedte 1,5 tot 2,5m) werden gebouwd van in de jaren twintig tot vijftig met motoren van 6 tot later zelfs 100 pk.Het gebruik van relatief goedkope automotoren loopt als een rode draad door de hele opduwer periode.

Eerst benzinemotoren compleet met versnellingsbak, koppelingspedaal en radiator. Ook dieselmotoren, tweetakt en viertakt. Startmotoren waren er in het begin nog niet, aanzwengelen met of zonder decom-pressieklep was aan de orde van de dag.In de eerste jaren zag je vooral T-Ford, Lister, Deutz, Kromhout, Brons en algauw speciaal voor de scheep-vaart aangepaste motoren met koelwaterpompjes, echte keerkoppelingen enzovoort.

De vorm van de opduwer wijkt weinig af van de in die tijd gebouwde kleine motorbootjes. Rechte steven, rondspant geklonken en geveegde kont. De bouw was wat robuuster en motorfundatie, schroefasinstallatie en schroefraam waren wat forser.

Over de luxe motorDe Luxe Motor werd oorspronkelijk gebouwd als motorschip met hulp-zeilvermogen. Het achterschip is ovaalvormig en geveegd zodat de schroef een ho-ger rendement heeft. De schepen hebben over het algemeen een mooie zeeg en een tamelijk hoge kop.

In het achterschip werd een soms fraai betimmerde roef getimmerd waarbij zelfs een zekere mate van comfort ontstond die de schippers niet gewend waren. Samen met het kettingstuurwerk met stuurwiel gaf dit allemaal zo'n verbetering van de arbeidsomstandigheden, dat het type schip al snel als"luxemotor"werd bestempeld .Tussen 1920 en 1940 zijn grote aantallen in diverse afmetingen gebouwd, de meeste in Nederland en ook in België.

De modellen verschillen nogal afhankelijk van de werf. De vorm van het voorschip gaat van erg vol tot zeer scherp. Ook varieert het laadvermogen van 60 tot 350 ton.

Het hulpzeiltuig verdween algauw, de mast en giek werden nog korte tijd gebruikt voor laden en lossen maar werden, doordat de havenoutillage sterk verbeterde, met mastdek en al verwijderd.

De grotere exemplaren doen nog volop mee in de vrachtvaart, de kleinere worden veel gebruikt als varend woonscheepje in de recreatievaart. Van het oud model afgeleide nieuwe schepen voor de pleziervaart worden, zeer mooi gebouwd en,

zoals het hoort, luxueus ingericht, op de markt gebracht in lengtes van 15m tot 25m

In Engeland gebouwde nieuwe schepen die iets lijken op de Luxe Motor, minder elegant zijn van vorm en over het algemeen eenvoudiger afgewerkt, zie je ook wel op onze waterwegen.

de opduWer had naasT Technische ook prakTische voordelen: er Was alTiJd een moTorBooTJe BeschikBaar.

High-gloss, mirror-like fi nish

Marine, aviation and industrial applications

Over 100 colors and fi nish up to 3 times more durable than ordinary paint

Bright Eyes! STERLING! Coats can be either sprayed or brush-applied

Low maintenance: only soap and water treat-ment necessary

STERLING EUROPE NVHoek 76-unit 8 - 2850 Boom

tel: 0473/366.377 - Fax: 03/844.60.36

info@sterling-europe.com

www.sterling-europe.com

Sterling.indd 1 12/10/10 11:46

36

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Nautische berichten

De vakjury maakt de twee winnaars bekend op de openingsdag van HISWA 2014 op woensdag 5 maart in Amsterdam RAI. Bovendien zijn

de genomineerde boten er te zien tot en met zondag 9 maart.De verkiezing ‘HISWA Boot van het Jaar’ is een ereprijs voor respectievelijk zeilboten en motorboten. Inschrijving staat open voor seriegebouwde jachten die in het kalenderjaar of het voorgaande jaar nieuw op de Nederlandse markt zijn gebracht. Zeilboot van het Jaar 2014Voor de testdagen heeft de jury vier zeer verschillende zeilboten geselecteerd. “De boten zijn beoordeeld op diverse eigenschappen, zoals design, constructie, vaareigenschappen, prijs/kwaliteit verhouding, maar vooral op het innovatieve karakter”, aldus juryvoorzitter Hugo van Wieringen. Uiteindelijk haalde de Sunbeam 28.1 het net niet in de strijd met de andere schepen.

Het jurycommentaar per genomineerde boot:Winner 9.00 – prima zeilcomfort, goede prijs/kwaliteit, opvallend door modulaire bouwEssence 33 – mooie boot om te zien, prachtig afgewerkt, aandrijving door elektromotorContest 42 – snelle boot, strak uitgevoerd, zeer stil, heel ruim voor zijn lengte Motorboot van het Jaar 2014Naast de drie genomineerde motorboten droeg de jury eveneens de Antaris Sixty 6 en de North-line 37 pilot aan. ,,We hadden dit jaar een heel sterk aanbod, alle geselecteerde boten deden wat ze beloofden. Het was een

moeilijke beslissing en we hebben dan ook zelden met zoveel pijn afscheid genomen van twee prachtige boten”, aldus de juryvoorzitter.Het jurycommentaar per genomineerde boot:Interboat NEO 7.0 – goede vaarkwaliteiten, optimale ruimte benutting, vernieuwendVri-jon 29 OK - buitengewoon compleet, sterke prijs/kwaliteit verhouding, vaart heel stilContest 52 MC – uitgesproken ontwerp, goed doordacht concept, ademt vernieuwing uit

Onze commentaarDe verkiezing van de Motorboot / Zeiljacht van het jaar is een leuk marketing gebeuren. Maar met een podium heeft en kan een dergelijke verkiezing niets te maken hebben. Gewoon omdat het niet mogelijk is om appelen met citroenen te vergelijken. Elk jacht wordt specifiek ontworpen en gebouwd met een welbepaald doelpubliek voor ogen.

Zinvol is dan ook een analyse waarbij de mate waarin het vaartuig aan de verwachtingen van de doelgroep tegemoet komt, wordt beoordeeld. Is dit een perfecte match dan kan men onomwonden stellen dat de ontwerpers

Verkiezing ‘Boot van het jaar’… valt er niets leukers te bedenken?Drie zeilboten en drie motorboten zijn uitverkoren als kanshebbers voor de ‘Zeilboot van het Jaar 2014’ en de ‘Motorboot van het Jaar 2014’; een initiatief van de HISWA Amsterdam Boat Show. Men gaat dus weer appelen met citroenen vergelijken, valt er geen zinvollere marketingactie te bedenken?

Lokale verkiezing slaan nergens op... Waarom schrijft

u er dan over?Omdat de bootdesigners en

-bouwers het verdienen.

conTesT yachTs haalde een duBBelslag Binnen, meT zoWel een nominaTie voor de 42cs (zeilJachT) als voor de 52 mc (moTorJachT - foTo op onze cover) en diT zoWel voor de lokale als voor de europese Trofee.

essence 33, luxe daysailer meT elekTromoTor.

BOO

T 2013 m

ei - juni 37

Verkiezing ‘Boot van het jaar’… valt er niets leukers te bedenken?

en de bouwers prima werk geleverd hebben. Een verkiezing kan alleen zinvol ingevuld worden wanneer op de markt voldoende vergelijkbare vaartuigen gepresenteerd worden. Hierbij kunnen de genomineerden dan ingedeeld worden in een aantal relevante categorieën. Er zijn maar een paar Europese beurzen die voldoende aanbod presenteren om vergelijkbare boten tegen mekaar te kunnen afwegen. Düsseldorf, Genua en Cannes komen hier zeker in de buurt. Het is natuurlijk niet verkeerd om een aantal boten extra onder de aandacht van het publiek te brengen waardoor de al of niet unieke kwaliteiten op hun merites kunnen worden beoordeeld. Voor de meer lokaal georiënteerde beurzen moeten er toch andere evenementen te bedenken zijn om de vernieuwers in de sector een duwtje in de rug te geven. Vasthouden aan een onvoldragen evenement kan negatief werken. Denk maar aan de geamuseerde commentaren een paar seizoenen geleden toen een bekroonde boot na anderhalf jaar nog geen koper gevonden had. Voorlopig vertonen de bootdesigners en bouwers meer creativiteit en inspiratie dan de beursorganisatoren. Gelukkig maar.

HISWA Amsterdam Boat Show – voor iedere watersporter wat wilsDe HISWA Amsterdam Boat Show positioneert zich als het ideale moment om het vaarseizoen te beginnen. Met honderden boten (voornamelijk tot 10 meter), een uitgebreid ‘winkelcentrum’ en een zeer ruim assortiment onderdelen en accessoires voor elk type boot en watersporter.

Door toevoeging van de Beurs Klassieke Schepen en een flinke uitbreiding in het Fun sport segment maakt HISWA 2014 nog breder .De HISWA Amsterdam Boat Show vindt plaats van 5 tot en met 9 maart 2014 in Amsterdam RAI. Meer informatie is te vinden via www.hiswa.nl

vri-Jon 29 ok r s inTerBoaT neo 7.0

Winner 9.00, opvallend door modulaire BouW.

38

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Zeilimpressie

In uw eigen tempo over de (wereld)zeeën zeilen, single-handed, als paar, met uw gezin of met vrienden, de Oceanis 38 brengt al uw zeildromen tot werkelijkheid. Aan boord van dit

zeiljacht bent u bevrijd van onnodige beperkingen. Het pure gebruik is opnieuw ontworpen en stelt de eigenaar in staat om zijn eigen lay-out te kiezen. Ontworpen om te evolueren, de Oceanis 38 past zich aan uw levensfase aan door het toevoegen en verwijderen van diverse elementen.

In haar basis lay out is de Oceanis 38 een loft op zee. De comfortabele kajuitingang verwelkomt u in een enkele ruimte waarbij de schotten zijn weggelaten. U ervaart een overweldigend gevoel van ruimte. Het zicht naar de boeg is volledig vrij, riante banken en een doordachte kombuis staan tot uw beschikking. I

Een loft op zeeInterieurelementen zijn beperkt tot de essentiële behoeften. De achterzijde is gewijd aan berging en de kuip is bevrijd van overbodige zaken. De Day Sailer versie is voor mensen die dagtochten maken en korte tijd aan boord verblijven.

De Oceanis 38 Weekender is voor een verblijf van enkele dagen een uitstekende volgende stap. Ze biedt een keuze tussen 2 lay outs (2 of 3 cabins) die naar de wens van de klant kunnen worden geconfigureerd: open of gesloten cabins, separate douche in natte cel, volledige kombuis, een tafel in salon en in de kuip, enzovoorts.

Oceanis 38, dag- of weekendzeiler of zelfs cruiser zo u wilEen boot in drie varianten, eenvoudig maar meervoudig te beleven, een doorgroei concept… Het zijn

intrigerende omschrijvingen van een gewaagde gok van de Franse werf Bénéteau. Met de innovatieve

Oceanis 38 bracht zij dit najaar een zeiljacht met een heel eigen concept en programma op de markt. Day

Sailer, Weekender, Cruiser… de Oceanis 38 transformeert naar 3 verschillende werelden en evolueert mee

met de behoeften, wensen en levensstijl van de eigenaar. De Beneteau Oceanis 38 beleefde zijn première

tijdens de najaarsbeurzen. Van buitenaf ziet de boot er gewoontjes uit maar het interieur biedt verrassende

mogelijkheden.

OCEANIS 38 – Specificaties

Naval Architect : Finot-Conq ArchitectsInterior Design : Nauta DesignLengte overall 11.50 m 37’9Lengte waterlijn 10.72 m 35’2Breedte 3.99 m 13’1Doorvaarthoogte 16.55 m 54’4Water verplaatsing 6 430 kg 14,172 lbsKorte kiel (optioneel) 1.60 m 5’3Korte kiel ballast gewicht 2 060 kg 4,540 lbsDiepe kiel (standaard) 2.05 m 6’9Diepe kiel ballast gewicht 1 790 kg 3’945 lbsWater capaciteit (max) 330 L 87 US GalBrandstof capaciteit 130 L 34 US GalMotor vermogen 30 PKCE certification requested A8/B9/C10

Naar de traditie van de Oceanis lijn is de Cruiser meer conventioneel en geschikt om langere tijd aan boord te verblijven. U kunt kiezen tussen 2 of 3 kabines, een riante kombuis in de salon, een ruime U-zit voor 6-8 personen, en een natte cel met separate douche. Haar originele en traditio-nele lay out kan evolueren, door het weghalen van het hoofdschot naar de voorkabine om een meer loft-achtige atmosfeer te creëren. De dek lay out is uitgebreid door onder andere de targabeugel voor eenvoudige grootzeiltrim. Daarnaast beschikt de kuip over een ergonomische stuurmanszit en neerklapbaar zwemplateau.De moderne romp is ontworpen door Finot-Conq Design.

Onder zeil, biedt de Oceanis 38 zeewaardige zeileigenschappen en performance dankzij haar uitgebalanceerde zeilplan, centraal geplaatst mast, een voorzeil met weinig overlap en eenvoudige grootschoot bediening via de targabeugel. De mo-derne knik in de romp over de volledige lengte zorgt voor minder helling.

Nauta Design heeft al zijn talent aangewend om het vernieuwende interieur te creëren en voor de eerste maal in samenwerking met Beneteau heeft Nauta de dek lay-out ontworpen.

Aan boord heerst een stoere, trendy en zo u wil gewaagde sfeer met een taupe interieur bekleding, licht gekleurd houtwerk. Bruine eiken vloerdelen zorgen voor een lichte en harmonieus warme sfeer, mede dankzij 4 zorgvuldig geplaatste rompramen.

Creëer een jacht naar uw eigen identiteitHet concept van de Océanis 38 biedt de mogelijk-heid om te evolueren met de verschillende fasen in ieders leven. Tussen elke fase is ruim 10.000 euro prijsverschil, zo toont de prijslijst aan.

Bij dat alles gaat de werf er van uit dat zeilers honds-trouw blijven aan hun boot, maar of dat vandaag nog het geval is, valt te bezien. De zin voor verandering en vernieuwing van de meeste zeilers kennende, zou dat kunnen tegenvallen. Zijn de seriejachten vandaag wel gebouwd om een leven lang mee te gaan? De tanende prijzen op de tweedehandsmarkt vormen misschien wel de sterkste motivator voor de eigenaars om hun boot trouw te blijven. Maar met het oog op de duurzaam-heid verdient Bénéteau wel een mooie bekroning.

dag zeiler: volledig open inTerieur meT sTerk ruimTegevoel. uiTgeWerkT in een hedendaagse ‘lofT’-sTiJl.

Weekend zeiler: de keuken en de Tafel doen hun inTrede. merk ook de aangepasTe Bagage op, onTWorpen door longchamp, pariJs, Waarvoor een speciaal hangkasTJe voorzien is.

cruiser: meT de klassieke comparTimenTering, ziTBank in l-vorm en TWee of drie afzonderliJke kaJuiTen en een naTTe cel meT evenTueel afzonderliJke douche

Blijven zeilers trouw of gaat hun drang naar vernieuwing

verder dan een modulair interieur?

www.beneteau.com - Francewww.shipshop.be - Nieuwpoortwww.houseofyachts.nl - Bruinisse

40

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Eerlijk is eerlijk, het oogt prachtig, het straalt luxe uit, het is een goede isolator, zowel wat betreft temperatuur maar ook als trillingsdemper. Het is van nature antislip, zelfs bij nat weer, en zeker niet te onder-schatten, bij heet weer, wanneer we met gemak een eitje kunnen

bakken op ons stalen dek, blijft een teakdek aangenaam beloopbaar. Allemaal pluspunten, maar het kan verkeren Het is best mogelijk dat een teakdek er op het eerste zicht nog goed uitziet, maar met een kritisch oog bekeken, er belabberd aan toe is.

Veel hangt af van hoe het ooit is gelegd en hoe het daarna onderhouden werd. Vroeger werden massieve teakplanken van 20 mm dik gebruikt. Deze werden in een kit op teerbasis gelegd en met parkervijzen doorheen het dek vastge-schroefd. De voegen werden met een bitumen opgegoten en na uitharden gladgeschuurd. De gaten, waarin de verzonken kop van de vijs verscholen zit, werd met een teaken plug afgedicht en daarna vlak geschuurd. Echt vakman-schap dus.

Bij veranderende weersomstandigheden zet teak uit of krimpt. Na verloop van tijd zal de flexibiliteit van onderlaag en voeg verminderen waardoor scheurtjes ontstaan en water kan insijpelen. Dit is te merken onderdeks aan roestvorming van vijzen. Meestal wordt dit laattijdig of niet opgemerkt doordat de binnen-betimmering het zicht belet.

Rechtstreekse montage?Vaak is het teak niet rechtstreeks op het staal gemonteerd maar wordt gebruik gemaakt van een watervast multiplex onderdek waarop de teaklatten verlijmd of geschroefd worden. Dit systeem heeft enkele voordelen. Vooral de kostprijs zal gevoelig dalen, teak is een dure houtsoort, door gebruik te maken van een onderdek worden teakplanken van 12 mm dikte gebruikt in plaats van de 20 mm dikke volle planken. Het watervast onderdek zal bij een eventueel lek het water enigszins tegenhouden. Er moeten ook veel minder gaten in het dek geboord worden voor de vijzen. Soms worden de latten gewoon verlijmd op het onderdek, geen vijzen meer dus!

Teakdek, lust voor het oog of regelrechte ramp?Ongetwijfeld zullen de verschillende bezitters van een teakdek hierop anders reageren, afhankelijk van

ouderdom en conditie waarin het zich bevindt. Bij aanschaf van een nieuwe boot zal een teakdek een grote

hap uit het budget nemen. Ook bij een tweedehands schip wordt het meestal als een pluspunt beschouwd

en zal de prijs navenant aangepast zijn.

Maar zoals altijd, elk voordeel hep z’n nadeel.Bij herstelling of restauratie kunnen de dikke latten meestal opnieuw hergebruikt worden. Ze kunnen gemakkelijk opgeschuurd worden, er is dikte ge-noeg. De stoppen kunnen verwijderd en vervangen worden door nieuwe. Voegen uitfrezen, opnieuw kitten en opschuren. Een fluitje van een cent? Niets is minder waar, een tijdrovende niet te onderschatten onderneming. Een nieuw dek leggen gaat vlugger dan het oude restaureren. Maar het kan. Een handige doe het zelver zal de klus wel klaren, en je bespaart het dure basismateriaal.Bij de dunne latten wordt het nog moeilijker. De inkamering van de vijzen is hier zeer ondiep, de groefdiepte van de naden is ook gering, je schuurt die gewoon weg.

TeksT en samensTelling: Jef BeernaerT

BOO

T 2013 novem

ber - december 41

Boot praktisch

Het is dus heel belangrijk om een mooi teak dek op de juiste manier te onderhouden en restauratie te vermijden.

Er zijn vele meningen over de manier van onderhoud van een teakdek. De een vindt dat het dek grijs/wit moet zijn. De andere vindt dat het mooi bruin/geel moet blijven, de kleur zoals het nieuw was, som-migen vinden het geen probleem dat het zelfs een beetje groen wordt.Laten we er van uitgaan dat de natuurlijke kleur van onbehandeld buitenliggend teakhout grijs is. Historisch gezien is dit ook verantwoord. Teak werd namelijk gebruikt omdat het onbehandeld een zeer duurzame houtsoort is, uitstekend geschikt voor dekbetimmering. De zachte teakvezels die tevoor-schijn komen als het hout nat wordt vormen een perfecte antisliplaag.Als je het bewerkt door bijvoorbeeld te vernissen of oliën, dan verlies je de antislip functie. Het soort vervuiling is afhankelijk van de ligplaats. Lig je aan een kusthaven op zout water, gun je dek gerust regelmatig een beurt met het zeewater, beter kan niet. Je teakdek blijft er mooi uitzien, de rest van je schip daarentegen…Lig je in de natuur, met veel bomen in de nabije om-geving, dan krijg je vlugger te maken met allerhande schimmels en algen die zich gaan nestelen. Zijn er vervuilende fa-brieken of snelwegen in de buurt, krijg je een andere soort vervuiling. Elke vervuiling vereist een specifieke aanpak.

Wat kan je beter NIET doenNa de winter zal je dek een groene tint krijgen, zeker de kant waar de zon zich nooit laat zien. Het ligt voor de hand om hier met een hogedrukreiniger eens overheen te lopen. De klus is vlug geklaard en het dek ziet er weer als nieuw uit. NIET DOEN!

Met de hoge druk spuit je niet alleen het groen weg, ook de zachte houtvezels die de antisliplaag vormen, worden weggespoten. Je krijgt grotere nerven die ideaal zijn voor vuil en schimmels. Binnen de kortste keren is de vervuiling weer als vooraf.

Het reinigen van een teakdek kan gebeuren met in de (watersport)winkel verkrijgbare chemische producten die ervoor zorgen dat het teak wordt opgebleekt en die het dek de gele geschuurde nieuwe teakkleur geven. Gewoon wat groenaanslag bestrijden kan zelfs met een mosverwijderaar van de Boerenbond of uit eender welke doe-het-zelfzaak Het kan ook op traditionele wijze, een zeer eenvou-dig maar wel secuur en tijdrovend karwei. Wat hebben we nodig: een zachte borstel, stromend water, enkele schuursponsjes, oxaalzuurpoeder, verkrijgbaar bij een apotheker. (kost ongeveer 10 € voor 500 gram).

Oxaalpoeder kan, opgelost in water, ook gebruikt worden om kalkaanslag op de romp te verwijderen.

Op een niet te zonnige dag gaan we aan de slag, zodat de reinigingsproducten niet indrogen terwijl je bezig bent. We maken het dek goed nat met water, de poriën van het teak gaan open en we kunnen beter bij het vuil. Met een zachte borstel en een zeepsopje gaan we het dek te lijf. Laat gerust goed inweken. De moeilijk bereikbare hoekjes nemen we onder handen met het schuursponsje. Echte mannen kijken daaroverheen en laten dit uiteraard links liggen.Na het inweken van de schoon te maken sector spoelen we deze met veel water en borstelen in de richting van de nerf.

Na het spoelen overgieten we het dek met de oplossing van oxaalpoeder in water. Dit kan met een gieter of met een plantensproeier. Laat opnieuw inweken en spoel daarna af met water. Het effect is verbluffend.Bij een gewone schrobbeurt wat zout in het water toevoegen, houdt je teakdek in goede conditie.

Merk je na een poetsbeurt dat sommige voegen lang nat blijven nadat het dek reeds is opgedroogd, dan is er iets mis. Met bijna zekerheid is op die plaats de naad losgekomen en laat ze water door. Om erger te voorkomen, bijvoorbeeld waterdoorsijpeling en roestvorming onder het teak, zal de oude kit best uitgefreesd worden om daarna opnieuw op te spuiten met het daarvoor geschikte product.

Buiten de echte teak bestaan intussen ook de kurkbedekking en de zogenaamde flexiteak, plastiek eigenlijk.Het klinkt misschien wat denigrerend maar daar is geen reden toe. Beiden zijn mooie producten. Voor de handigsten onder ons zeker haalbaar om een dergelijke bekleding zelf aan te brengen. Het is ook niet goedkoop maar toch nog stukken minder duur dan het echte teak, daarbij zou het onderhouden ervan naar verluidt heel goed meevallen.

Ook hier gelden dezelfde regels als bij de teakdekken, de kwaliteit van het dek is recht evenredig aan de kwaliteit van de voeg.

Maar we moeten er geen doekjes omwinden, niets is mooier dan een echt authentiek goed onderhouden teakdek..... vind ik.

Door het juiste onderhoud van teak wordt restauratie

vermeden.

42

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Er wordt in de krant en op TV redelijk wat aandacht aan besteed telkens er zo’n drama heeft plaatsgevonden. Opvallend daarbij zijn de steeds terugkomende vingerwijzingen naar de pleziervaart. Het komt erop neer dat jachtjes uit de weg moeten blijven van de grote jongens.

Varen zonder vaarbewijs zou volgens sommige critici zelfs moeten verboden worden! Dit blijkt een overhaaste conclusie want het is maar de vraag of dat vaarbewijs enig verschil maakt bij dergelijke rampen.De ware toedracht in die verhalen komen we meestal nooit te weten, hoofd-zakelijk omdat de slachtoffers het niet meer kunnen navertellen zodat er een eenzijdig verhaal wordt opgehangen.

Regelmatig, vooral bij het begin van een nieuw vaarseizoen, krijgen we te lezen in omzendbrieven, via mail of in watersportbladen dat beroepsvaart en pleziervaart beter met elkaar moeten omgaan. Hierbij wijzen zowel de overheidsinstanties als de beroepsfederaties op het feit dat de pleziervaart ruimte dient te geven aan de grote schepen. Hier wordt de nadruk gelegd op de dode hoek en de grote remafstand van een binnenschip. We zijn het er volledig mee eens. Blijf zoveel als mogelijk uit hun buurt. Zorg voor goed zicht achteruit en kijk regelmatig achter u, want die schepen lopen hard, en ze hebben veel plaats nodig.

Maar om nu onmiddellijk de oorzaak van een ongeluk in de schoenen van het jachtje te schuiven, lijkt me kort door de bocht. De liefde moet van twee kanten komen en niemand is vrij van fouten. Wij niet, maar ook de grote jongens niet, al zullen ze dit niet graag toegeven.Na een accident wordt niet zelden ter illustratie de vergelijking gemaakt met de dode hoek bij een vrachtwagen. Als je hierop verdergaat kom je tot volgende conclusie:

Dode hoekBij dodehoekongevallen met vrachtwagens zijn reeds talloze dodelijke slacht-offers gevallen, niet zelden kinderen en andere zwakke weggebruikers (Mis-schien zijn jachtjes dit ook wel). Keer op keer wordt de vrachtwagen in fout gesteld! Op termijn moesten vrachtwagens verplicht voorzien zijn van spiegels,

“Jacht overvaren op Nieuwe Maas bij Ridderkerk, dochter verliest beide ouders.”“In Zeeland is op het kanaal door Zuid-Beveland een motorjacht overvaren door een gastanker. Balans twee doden!”“Man en vrouw overleden na overvaren jacht bij Grou.”Deze en nog enkele andere dramatische krantenkoppen kregen we gedurende het afgelopen vaarseizoen te lezen . De incidenten werden uitvoerig uitgesmeerd in de media maar de vraag die bij veel pleziervaarders door het hoofd spookt is ongetwijfeld, hoe kon dit gebeuren? En wat moet er gedaan worden om dergelijke drama’s te voorkomen. Want het kan ons ook overkomen!

Veiligheid: de dode hoek bij vrachtschepen

beveiligingsrails en in sommige gevallen camera’s om aanrijdingen te vermijden. En hoe zit het in de binnenvaart?

De schepen worden steeds groter. De nieuwste hebben al gauw een lengte van 135 meter. Het stuurhuis staat, zoals vroeger, op het achterschip. Een stuurman met minder goede ogen kan met moeite zijn voorschip ontwaren.

Daarbij zien we met regelmaat transporten waarbij de stuurhut lager komt dan de goederen, denk maar aan transport van houtvezels, containers of grote reservoirs (tanks). In dergelijke gevallen vaart de schipper met behulp van spiegels en camera’s!!!

AISDie moderne schepen zijn uitgerust met allerhande technische snufjes die het varen veiliger zouden moeten maken: camera’s, radar, AIS enz... Maar blijkbaar zijn die snufjes niet voldoende om een jachtje op te merken, of misschien wordt er te veel vertrouwen gesteld in technologische snufjes? Een camera kan een perfect beeld opnemen maar op een TV scherm kan je onmogelijk alle details zien zonder in te zoomen, bij inzoomen zie je dan natuurlijk maar een segment van het volledige zicht! Varen op radar wordt helemaal kinky, kleinere polyester jachtjes zijn al helemaal niet te zien, en de meeste radarreflectors geven maar zeer weinig tot geen reflectie.

Nog niet zo lang op de markt maar reeds volledig ingeburgerd in de beroepsvaart is het AIS- systeem

Grote dode hoek met stuurcabine op het achterschip

TeksT: Jef BeernaerT

illusTraTies: TrisTan van dorsselaer

Veiligheid

BOO

T 2013 novem

ber - december 43

Reportage

(Automatic Identification System). Het is een fantastische uitvinding waarbij alle schepen, uitgerust met het systeem (beroepsvaart wordt verplicht in België) via satelliet te volgen zijn op een beeldscherm, je kan als het ware een schip achter de hoek zien.

AIS heeft echter ook nadelen, waar vroeger opgeroepen werd op de marifoon en iedereen kon meevolgen is dit nu minder het geval, met als gevolg dat onverwachts een schip kan opdagen op een moeilijke plaats (vb. de meanders op de Benedenschelde). Verder zijn maar weinig jachtjes uitgerust met AIS en dus niet zichtbaar op het scherm.

AIS verplicht maken voor iedereen lijkt op het eerste zicht een mogelijke op-lossing, alhoewel, op sommige plaatsen varen zoveel pleziervaartuigen dat je door het bos de bomen niet meer zal zien.

Maar wat doe je met de groeiende vloot huurboten, door het ontbreken van ervaring waarschijnlijk de zwaksten onder de varenden. Die beschikken niet over een marifooncertificaat en mogen dus geen AIS en marifoon aan boord hebben. En wat met de buitenlanders?Daarbovenop is het installeren van AIS niet echt goedkoop. Voor de pleziervaarder zou het opnieuw een extra hindernis zijn die moet genomen worden.

Dode hoek probleem oplossen aan de basisIs het niet zo dat het dodehoekprobleem dient opgelost te worden aan de basis. Dus bij het binnenschip! Vroeger werd indien nodig een uitkijk geplaatst, die zie je nog zelden. Maar er zijn nog andere mogelijkheden.Het dodehoekprobleem kan perfect opgelost worden indien schepen zouden gebouwd worden met het stuurhuis en de leefruimte vooraan. De stuurman zit dan letterlijk met zijn neus op de feiten. Dit brengt trouwens nog enkele voordelen op.

Motor-, uitlaat- en schroefgeluiden vallen weg zodat het een pak rustiger wordt. De meeste passagiersschepen zijn van dat type, ik zag ook reeds in de

containervaart dergelijke schepen varen.

Nadeel van dit soort schepen is dat het zicht op schip en lading verdwijnt, er moeten nieuwe vaar-digheden aangeleerd worden aan schippers die van jongsaf reeds anders gewoon zijn. Maar wees gerust, mensen zijn een flexibele soort.

Uiteraard duurt het nog decennia voordat de vloot zou aangepast zijn aan dit nieuwe scheepstype. Het is dus van het grootste belang dat zowel de beroeps- als de pleziervaart hun duit in het zakje doen. We maken waar mogelijk plaats voor die mannen, zorgen voor voldoende zicht achteruit en hijsen een grote clubvlag in top zodat we goed zichtbaar zijn. Bij mist blijven we aan de steiger, bij slecht weer navigatielichten aan.Laat de marifoon zijn diensten bewijzen. Roep tijdig op als er twijfels zijn. Het kan al eens gebeuren dat een schipper niet reageert na de oproep van een pleziervaartuig, bij sommigen moet duidelijk nog een mentaliteitsaanpassing komen.

Op ruim water is het perfect mogelijk om voldoende ruimte te geven. Op gewone waterwegen, bij bruggen en sluizen moeten we met z’n allen via dezelfde weg!Bij noodsituaties, waar vlug en accuraat moet ge-handeld worden, als er geen tijd is voor marifoon-gedoe, grijp naar de scheepshoorn! Ik bedoel geen toetertje van de kermis maar een stevige krachtige geluidsstoot waarbij iedereen zich een aap schrikt.

VEILIGHEID VOOR ALLES!

Kleine dode hoek met stuurcabine op het voorschip

zelfs zeilBoTen meT hoge masT Worden door vrachTschepen nieT sTeeds opgemerkT. foTo genomen TiJdens de anTWerp race, Jaar-liJkse zeilregaTTa op de schelde.

44

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Nautische berichten

Onder water, uit het zicht? Verborgen schatten? Vergeet het maar, rommel en nog eens rommel, dat is wat er te vinden is op de bodem van een jachthaven. Dat werd nog maar eens bewezen dit najaar door de onder water opruimactie van Marina Port Zélande, een initiatief van Rotaryclub Zierikzee.

Er werkten 50 duikers aan mee onder meer van duikschool Buddyfish, en de reddingsbrigade Schouwen-Duivenland leverde twee boten. Met de rotzooi die opgedoken werd kon een 20 voets container gevuld worden.

Doel van de actie was naast het schoonmaken van de havenbodem tevens aandacht te schenken aan Padi Aware, een foundation bekend vanwege acties om het onderwaterleven te beschermen.

foTo: paul Bolsius

“Titanic: The Artifact Exhibition” in Amsterdam

Authentieke artefacten uit de Titanic vertellen vanaf 14 november 2013, ruim honderd jaar na de fatale aanvaring, het tragische verhaal van het ‘onzinkbare schip’ en haar passagiers. Op 15 april 1912 kwam de R.M.S. Titanic in aanvaring met een ijsberg, waarna het grootste stoomschip ter wereld zonk.

Authentieke artefacten, die bij diverse expedities uit het wrak in de diepe wateren van de Noordelijke IJszee werden geborgen, nemen het publiek mee terug in de tijd. Zij vertellen het verhaal van het iconische schip en geven haar passagiers en bemanning een gezicht. Parfumflessen van een handelaar die zijn waren wilde verkopen in New York, gouden sieraden met diamanten van vrouwen uit de bovenlaag van de bevol-king, kleding van emigranten op weg naar een nieuw leven, ongeschonden porseleinen servies voorzien van het logo van rederij White Star Line, scheeps-onderdelen zoals een patrijspoort en reconstructies van de vertrekken: de expositie geeft de bezoekers inzicht in het leven van de passagiers aan boord en de rederij uit het begin van de twintigste eeuw. In chronologische volgorde komen in Titanic: The Artifact Exhibition de bouw van het schip, het leven aan boord, de fatale ramp, waarbij ruim 1.500 mensen om het leven kwamen, en de expedities naar de bodem van de oceaan aan bod.Het duurde tot 1985 voordat het wrak van de Titanic gelokaliseerd werd op de bodem van de Atlantische Oceaan. Tijdens acht verschillende expedities – de laatste was in 2010 – werden duizenden artefacten geborgen, waarvan een belangrijk deel in Amsterdam te zien is.

,,Het is opmerkelijk hoe goed sommige voorwerpen bewaard zijn gebleven, zelfs brieven en kledingstuk-ken van de passagiers. En dat terwijl het schip al decennia lang op bijna vier kilometer diepte op de bodem van de ijskoude oceaan ligt. Met deze expositie brengen we een stuk wereldgeschiedenis direct naar het Nederlandse publiek’’, aldus Peter Tabernal, CEO van Amsterdam EXPO.Ruim 25 miljoen mensen bezochten deze indruk-wekkende expositie in wereldsteden als Chicago, Los Angeles, Londen en Parijs. BezoekersinformatieTitanic: The Artifact Exhibition is vanaf donderdag 14 november 2013 open voor publiek. Amsterdam EXPO bevindt zich aan de Gustav Mahlerlaan 24 in Amsterdam, naast station Amsterdam Zuid. Amsterdam EXPO is iedere dag geopend van 9:00 uur tot 18:00 uur, op vrijdag tot 21:00 uur. De expo-sitie is slechts enkele maanden in Nederland te zien.

kaarTverkoop voor de exposiTie via WWW.amsTerdamexpo.nl.reguliere TickeTs ziJn verkriJgBaar vanaf € 16 (exclusief servicekosTen). een meerTalige audiogids is inBegrepen in de TickeTpriJs.

BOO

T 2013 novem

ber - december 45

Meesters van de zee

Geen retrospectieve, maar een overzicht dat de diverse activiteiten van de kunstenaar, benadrukt de samensteller van de tenoonstelling Xavier Canonne,

tevens directeur ven het Musée de la Photographie en een intimus van Marcel Mariën. Voor het eerst krijgt de bezoeker een beeld van de diversiteit van het werk van ‘de verstekeling’ die tijdens zijn leven zo wild om zich heen schopte dat hij onmogelijk onopgemerkt kon blijven.

Mariën realiseerde heel wat collages, foto’s, assem-blages, die beurtelings een glimlach, een schandaal, een plezier of een poëtische emotie opwekken, waarmee hij onvermoede mogelijkheden aan het beeld of het object heeft kunnen onttrekken.

In Antwerpen geboren (1920) uit een Vlaamse vader en een Waalse moeder - en vice versa preciseerde hij - ontwikkelde Mariën, vanaf zijn eerste contacten met René Magritte en de Belgische surrealisten, een activiteit als uitgever, fotograaf, assemblage-kunstenaar, dichter, cineast en collagekunstenaar,

Marcel Mariën, verstekeling werpt schaduw afDeze tentoonstelling bevat schokkende beelden lezen we aan

de ingang van de tentoonstelling over het werk van Marcel

Mariën in het Fotomuseum van Charleroi.

Nog tot 19 januari 2014 is daar een overzicht te zien van

de werken van Marcel Mariën onder de raak gekozen titel

,,Le passagier clandesin” of de clandestiene passagier, de

verstekeling dus.

Daarbij weigerde hij bewust de voorrang te geven aan een discipline of een materiaal. Voor hem telde enkel de efficiëntie van de bedoeling, los van elke esthetische preoccupatie, van elke formele concessie.

Marcel Mariën kan men bezwaarlijk een ‘meester van de zee’ in de strikte zin van het woord noe-men, het is veeleer een ‘man van de zee’. Om te ontsnappen aan de kleinstedelijke wereld waarin hij opgroeide monsterde hij aan op zeeschepen. De Franstalige Antwerpenaar werd een kosmopoliet die koketteerde met zijn eigengereid karakter.

Zijn rusteloze ziel bracht hem in alle hoeken van de wereld. Het matrozenleven met zijn menselijke driften, weerspiegelt zich in zijn kunstwerken. Die zijn vaak als speelse collages opgezet of bestaan uit assemblages op basis van trouvailles, kleine voorwerpen achteloos weggegooid, worden door Mariën in een nieuw verband gebracht en krijgen zo een onverwachte betekenis.

In 1959, met beperkte middelen en met mede-werking van vrijwilligers, realiseerde Mariën de enige authentieke surrealistische Belgische film L’Imitation du cinéma, die in België gecensureerd en in Frankrijk verboden zal worden. Hij verbleef ver-volgens in de Verenigde Staten en in communistisch China, waarvan hij bij zijn terugkeer het totalitaire karakter van het Maoïstisch regime hekelt.

Terwijl in 1967 zijn eerste individuele tentoonstel-ling, de eerste van een lange reeks, in Brussel plaats-vindt, zet hij zijn activiteit verder via het tijdschrift Les Lèvres Nues, opgericht in 1954. De uitgeverij met dezelfde naam die, behalve zijn eigen creaties, de essentiële teksten van het surrealisme in België uit-geeft, maakt duidelijk hoe uniek deze beweging is.

Marcel Mariën is twintig jaar geleden, op 19 sep-tember 1993, overleden.

Marcel Mariën - ,,De Clandestiene Passagier’’Nog tot 19 januari 2014 Musée de la Photographie 11, avenue Paul Pastur 6032 Charleroi (Mont-sur-Marchienne)Web : www.museephoto.be E-mail : mpc.info@museephoto.beHet museum is open van dinsdag tot zondag, van 10 tot 18 uur.

marcel mariën - mueTTe eT aveugle, c. 1945 (sTom en Blind) - foTo

collecTion de la fédéraTion Wallonie-Bruxelles

© saBam Belgium 2013

marcel mariën

le frère de la côTe, 1978.oBJecT

privé collecTie, anTWerpen

© saBam Belgium 2013

marcel mariën - les dernières volonTés, 1984.foTo - (de laaTsTe verlangens)collecTion du musée de la phoTographie de la fédéraTion Wallonie-Bruxelles

© saBam Belgium 2013

46

nove

mbe

r - d

ecem

ber

2013

BO

OT

Wijn aan boord

foTo: paul Bolsius

Betaalbare bubbels in de kuip

Cava – Castillo Perelada- rosado Brut – alc. 11,5 %volDelhaize: 8,15 euro

Deze “Cava” Rosé is een zeer mooie bubbel. De drie gekozen blauwe druivenras-sen (Trepat (60%), Monastrell (20%), Pinot Noir (20%)) maken van deze Cava een perfecte maaltijdwijn. Bijna zacht kersenrood schittert hij in het glas met een fijne pareling. Een zeer fruitige en wat zuiderse afdronk doet mij wegdromen naar een kreeftje ‘bellevue’ of een mooi stukje zalm.

Crémant De Bourgogne – Honoré Louis - Brut – alc. 12 % volCarrefour: 7,69 euro

Deze “Crémant” met 2de gisting op fles uit Bourgogne komt vrij dicht in de buurt van ‘Champagne’ en is alzo een interessante vervanger als Bootbubbel. Gemaakt van de Bourgondische druiven Chardonnay, Pinot Noir, Alligoté en Gamay hebben we een licht goudgele schuimwijn van klasse met een persi-

Eindejaar in zicht en de meeste boten genieten van een rustige winterslaap, maar her en der staan er feestjes op het programma. En bij feestjes horen bubbels. Vandaar dat ik 3 mooie schuimwijnen selecteerde waarvan de prijzen toch nog dicht in de buurt van ons ‘Boot-wijn-budget’ liggen. Net 50 jaar jong geworden, wens ik alle trouwe lezer van deze wijnrubriek een heel goed en prettig einde jaar en hef alvast mijn glas met bubbels op jullie gezondheid.

stente en fijne pareling, de neus is vol karakter en diepte. De smaak is stevig en gebonden met zachte lengte en aldus een perfecte begeleider als aperitief bij feestelijke hapjes.

Clairette de Die – tradition - JaillanceColruyt: 6,69 euro

En waarom eens niet een lekkere bubbel bij ons dessertje? U zal versteld staan hoe een schuimwijn na de maaltijd het verteringsproces een goede dienst kan bewijzen. Deze “Clairette de Die” gemaakt van de fruitige druiven Muscat en Clairette geeft in het glas een lichtgele kleur en een zeer aangenaam ‘wit fruit’ parfum in de neus. Naast het fruitige vinden we een vrij fris karakter terug in de mond. Goed koel geschonken met een fruittaartje, een chocolade mousse of een nougat dessert is van deze schuimwijn een perfecte afsluiter van uw maaltijd of zelf een klasse ‘tussendoortje’

TeksT: mark vekemans

Exclusief importeur Benelux:

Dali Sailing, Antwerpen

Oplevering en servicepunt:

Breskens Yacht Service

Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens

ralph@breskensyachtservice.eu

T +31 117 383126 M +31 6 132 07 913

De Grand Soleil zeiljachten worden gebouwd door de

Italiaanse kwaliteitswerf Cantiere del Pardo

DESIGN THAT PERFORMS

THE

NEW

Verkoop Nederland: For Sail Yachting Marina Port Zélande - Kabbelaarsbank steiger K1 - 3253 ME Ouddorpt: +31-111-676131 - f: +31-111-676185 - info@forsailyachting.nl

Grand Soleil Beneluxwww.grandsoleil.be / www.grandsoleil.nl

BOO

T 2013 septem

ber - oktober 48

Louisweg 2 - 8620 Nieuwpoort - Belgium Tel.: +32(0)58.23.40.61Fax: +32(0)58.23.92.48Email: m.paquet@westdiep.com www.westdiep.com

Open Week : 09.00h-12.30h / 14.00h-18.00h Week-end: 10.00h-12.30h / 14.00h-18.00h

Closed on Tuesday

Breng ons een bezoek op de stand

DUFOUR YACHTS van de komende

‘Salon Nautique de Paris’

en/of ‘BOOT DÜSSELDORF’