• 00051n stichting

industrieel bouwen nederland

N I E U 1N S B R lEF Informatieblad van de Stichting Industrieel Bouwen Nederland Jaargang 4 - nr. 16 februari 1993 Sec reta riaat: Lange Voorhout 15 2514 EA Den Haag telefoon 070 - 346 29 78 fax 070 - 356 18 48

Booosting l3iieenkomst----­[§)OO W@@cr[§)OO ~cr@~@][§) ~@tr@[]lJ 7 APRIL

1993

o []lJ & QUU &) tr@ cr@] @] QUU I ZUIDER IJDIJK 70 1095 KN AMSTERDAM TELEFOON: 020 - 6926622

Voorbij Groep Wil nis bestaat al sinds 1935. Vanaf 1979 kwam er een fundamentele verschuiving in het denken over de markt. De werkmaatschappijen van de Voorbij Groep zijn vanaf dat moment niet langer alleen leverancier van produkten of onderaannemer, maar treden op als subcontractor voor de ruwbouw van:

• de fundering tot en met het skelet

• de engineering tot en met de gorantiefase

• de prefabricage tot en met de assemblage

• innovatie tot en met systeemontwikkeling

• de voorbereiding tot en met de projectcoördinatie

F~~r-:l~~~~!iI~mm~~ Dit alles resulteert in _n ondersteunende rol voor de General Contractor en een concurrerende prijs/­kwaliteit van het produkt.

Resultaten van de:ze nieuwe benadering van de markt komen tot

~,, __ III"!iói:;;'I uitdrukking in

~~~~"";;'+-:.à~~r.o;~~~~< gerealis_rde projecten zoals:

• NVLS-gebouw te Schiphol

• GAK-gebouw te Rotterdam

• NAI-gebouw "de Banaan" te Rotterdam

Op 7 opril 1993 organiseert de Voorbij Groep Wilnis een Booosting bijeenkomst met het navolgende programma:

14.30 15.00-16.00 16.00-16.30

16.30-17.30

17.30-18.15 18.15-18.45

18.45-19.15

19.15

Aankomst/ontvangst Rondleiding langs produktie Koffie/thee Introductie door ir J. Westra, voorzitter van het bestuur van Booosting.

Kennismaking met Voorbij Groep Wilni~, de strategie, de ontwikkeling vanaf 1979 en het huidige produktenpakket door de-heer A.TI:.M. Bisschops, directeur _ Voorbeeld: Nederlands Architectuur Instituut ("de Banaan"l Broodmaaltijd Tegenlezing door de heer ir E. Vreedenburgh, van Archipel Ontwerpers over 'Bouwproduktontwikkeling: van model noor metafoor'

Discussie Borrel

N.B. Wilt u deze bij_nkomst bijwonen dan verzoeken wij u om de bijgevoegde antwoordkaart in te vullen en te retourneren vóór 1 april a.s.

IHans van Diik meets Booosting' Booosting discussie-avond op 11 maart van 17.00 - 20.00 uur in de TU Delft

De afgelopen tijd ontvingen we van diverse konten het verzoek om

weer eens 'gewoon' een avondje met elkaar van gedachten te

kunnen wisselen. Booosting organiseert daarom dit iaar een aantal

discussie·avonden met vertegenwoordigers uit de disciplines bouwen,

antwerpen, produceren en onderwijs. Vaar de eerste avond, op

11 maart a.s. tussen 17.00 en 20.00 uur, is Hans von Dijk,

architectuurcriticus en medewerker van het Nederlands Architectuur

Instituut, gevraagd de discussie met panel en publiek te leiden.

Het panel wordt deze avond gevormd doc.r:

• de heer A.Th. M. Bisschops - Voorbij Groep Wilnis

• de heer M . Cohen - Architectenbureau CEPEZED

• de heer ir E. Herremans - Hoogovens Groep

• de heer ir M. Vroom - landmark Design & Consult

D

Behalve panelleden en discussieleider wordt ook publiek

uitgenodigd om in een ongedwongen sfeer deze avond

meediscussierend vorm te geven.

De discussie zal gaan over:

Innovatie. Of liever over de vraag welke motieven er aan

innovatie ten grondslag liggen. Rationele of esthetische?

Kwaliteit. Of beter over de. kwaliteit die de partijen inbrengen bij

innovatip.ve processen.

Samenwerking. Of wel de vraag hoe de coalitie tussen

ontwerpers en de toeleverende bouwindustrie eruit moet zien in een

industrieel bouwproces om werkelijke vernieuwingen te realiseren.

Wilt u bij de discussie aanwezig en betrokken zijn, dan verzoeken

wij u dit op de antwoordkaart achter in deze nieuwsbrief aan te

geven en deze aan het secretariaat te retourneren.

booosting NIEUvtlSBRIEF

en van produktontw-ikkelingsteams, hoe .5 131 Ontwerpers bestaan van het uitvoeren van opdrochten;

U ~ bedriiven van de verkoop van hun produkten. Waar ligt ... Keuzekozï~ voor dan het gemeenschappelijk belang bij het slagen van dit project ~ en hoe worden vergoedingen hierbij geregeld?

~ de won i ng ouw Bij dit team heeft ieder zich met de schriftelijke afspraak ~ geconformeerd dat het concept eigendom is van het team en dat

~ zonder toestemming van de anderen, geen van de afzonderlijke

C Op initiatief van Booosting is het ontwikkelingsteam leden dit idee op welke wijze dan ook mag toepassen. Naar

bestaande uit vijf participanten in april 1992 gestart derden toe zijn op de beschrijvingen en tekeningen

~ met het project Keuzekozijn. In een relatief korte auteursrechten en copyrights van toepassing. Zo komen er geen

E periode van zeven maanden is een vaag omschreven sippe gezichten bij de ontwerpers, geen moeilijke

produkt-idee nu in het stadium van een toonbaar geheimhoudingsverklaringen en worden er in dit vroege stadium

proefmodel. Hier wordt aangegeven wat belangrijke geen hoge kosten gemaakt voor bescherming. Bij voortzetting a zaken zijn om de kans tot slagen van zo'n initiatief van de ontwikkeling tot produktie-rijp stadium zijn de ontwerpers

'" zoals het Keuzekozijn te vergroten. en mede·onr::ikkelaars gedekt door een separaat opgestelde

overeenkomst. De producerende bedrijven verdienen onder en p andere de ontwikkelingskosten terug door de verkoop van

C articipanten van een project hebben notuurlijk in de basis toegeleverde produkten of afzet van de eindprodukten.

altijd interesse, maar wanneer aan de orde komt wie wat moet

doen en hoe dat betaald moet worden, kamt zo'n initiatief al

snel in een vaag traject van vrijblijvendheid. Er is immers het

risico dat er niets uitkomt, een gebrek aan investeringslust bij de

bedrijven. Redenen voor ons team om te zoeken naar een

praktische vorm van samenwerking op professionele basis.

Het team Keuzekozijn was voorbereid op de kans van falen.

Hoe moeizaam het begin was, blijkt uit het feit dat er

verschillende ideeën waren over wat de essentie van keuze·

mogelijkheden bjj een geve! nu eigenlijk is. Later werd de naam

iiiii __ ~.~v n het project ze fs gewijzigd van keuzegevel in 'Keuzekozijn' .

iii.ÎllrirII~~iI"Er waren drie ingrediënten nodig voor de bewaking van de voortgang, financiering en kwaliteit; een doeltreffende projectaanpak, een werkzame financiële structu:a,.r en een gemeenschappelijk belang voor alle teamleden.

lil Binnen het project hebben wij bij elke fase 'Go-No Go'

~ momenten afgesproken waarop teamleden kunnen

uitstappen of het gehele project on worden stopgezet. In dit

I kon dat aan et einde van de (korte) voorstudie en bij het

_"'.·Sf(l,rtEjn met het eer te proefmodel Elke gestorte fase wordt in

geval afgemGakt. Zo zijn er nu drie fasen doorlopen: het

vooronderzoek, de concept-fase en de model fase, waar we nu

zijn. Bij een positieve reactie uit de markt wordt pas gestart met

iiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiide technische uitontwikkeling .

De gehanteerae (Iow-oudget) financiering is in feite simpel

en doeltreffen . ..Alle teamleden - dus zowel de ontwerpers

als de bedrijven - brengen een evenredig \:leel in op basis van de

opgestelde budget.raming voor elke fase en worden daarmee

participant. Deze inbreng kan geschieden in de vorm van een

storting, het betalen van rekeningen en declaraties maar ook

doon de inbreng van werkzaamheden of geleverde materialen.

De ontwerpers bijvoorbeeld hebben het uurtarief verlaagd en de

inbreng van een van de bedrijven bestond uit het vervaardigen

het proefmodel (onderdelen en arbeiClsloon).

________ De ontwerpwerkzoomheden worden (voor een groot gedeelte)

betaald en de kosten voor de participerende bedriiven zijn

relatief laag. De technrsdie uitontwikkeling zal op een andere

basis gefinancierd worden omdat de investeringen don vele

malen hoger liggen dan tot nu toe het geval is geweest en er een

basis voor een economisch perspectief voor de bedrijven is. Er

zal voor dit jaar subsidie worden aangevraagd.

En het ontwikkelen van nieuwe produkten was juist de bedoeling

van het hele verhaal! U kunt van 22 t/m 25 februari aanstaande

tussen 16.00 en 19.00 uur het resultaat in de vorm van een

concept·model en een video bekijken bij Tiemstra Nijmegen bv.,

Wolfkuilseweg 279, 6542 AA Nijmegen.

Namens het team Keuzekozijn, ir Jaap Koning

De opbouw van het team afbouw

Verslag van een produktontwikkelingsactiviteit die medio 1992 op haar einde leek, maar nu weer volop draait. In de startbijeenkomst op 31 maart 1992 bij Winkelman & van Hessen in Den Haag is onder leiding van Hans Kamphuis onder andere het team 'snelle afbouwsystemen voor hoogbouw' opgericht.

Vrij snel na aanvang van het project trok Van Triest &

Partners zich terug. Het voorjaar van 1992 werd gebruikt om

meer vat op de problematiek te krijgen. Interviews met

ondermeer Wilma en de BAM, die respectievelijk het VROM en

de Delftse Poort hebben gerealiseerd, werkten verhelderend. De

afbouw in hoge kantoorgebouwen gaf grote logistiek en

organisatorische problemen als gevolg van een veelheid van aan

te brengen elementen, zowel bouwkundig als installatietechnisch.

Deze informatie, aangevuld met verkennende studies hebben tot

een projectomschrijving gel~id inclusief plbnning en benodigd

budget. De vraag aan een van de teamleden om nu de kas te

openen was in augustus reden om of te zien van verdere

deelname. Inmiddels bleken buitenstaanders, of wel

zogenaamde 'Booosting buitenlui', hevig geïnteresseerd en wel

bereid tot financiële participatie. Het afvallige lid draaide snel

bij.

Een en onder had een herbezinning tot gevolg. Te snel was de

stap gemaakt noor het te ontwikkelen produkt. De problematiek

hoogbouwkantoren sneller of te bouwen, vraagt om een bredere

analyse. Maar ook werd duidelijk dot een verkorting van de

bouwtijd een zeer hoog rendement zal opleveren. Hierdoor is de

NIEU1NSBRIEF booosting staat het ermee?

doelstelling veronderd tot 'door het verbeteren von de

produkttechniek, zol de afbouwtijd, met name voor hoge

kantoorgebouwen, worden verkort' .

OCAS

"FULL FACTORY" process". An "ON SITE" building pracess is also

available. Op zolder staat een immense ketel met randapparatuur die

voor de warmtehuishouding van het pand zorgt. De ronde

uitblaasroosters bevinden zich op onopvallende plaatsen in de

vloeren. De hardhouten trappen draaien long en elegant als in een

statig herenhuis naar de volgende verdieping die 3,2m hoger ligt. De Deze maand heeft het team op dit onderwerp een

'brainstormsessie' gehouden met de directe betrokkenen, de

belangrijkste participanten van deze bouwwerken. Deze sessie

heeft geleid tot een beter kader en een nauwkeuriger

ontwikkelingsopgave. Een integrale aanpak blijkt essentieel;

Booosting ap het lijf geschreven dus.

,--------::;; gevel tot slot verraadt dat er een

Een deel van de aplossing zal liggen in het terugbrengen van

het aantal companenten en flexibiliteit tijdens en na de bouw.

Over 10 jaar kunnen we ons de huidige afbouwtechniek niet

meer voorstellen en zal deze alleen nog onderwerp van

smakelijke verhalen over vraeger zijn.

Samenstelling team afbouw: Krupe Bomatex, Archipel Ontwerpers, Carsmit Raadgevend ingenieursbureau, Post Ter Avest Architecten, Brakelinterieurgroep, Gast: Hiensch Engineering.

België

experiment achter schuilt: een equal

pressure gevel naar een oud (1964)

zwitsers voorbeeld volgens Wybauw:

volkernbeplating met roestvast stolen

bouten en kloeke carosserie-ringen op

afstond van elkaar bevestigd. Het doordringende water wordt door

een waterkerende folie in een geventileerde spouw afgevoerd.

'WYBUNIT richt zich op het grootste marktsegment in de wereld'

vertelt de brochure, d.w.z. woningbouw en utiliteitsbouw tussen twee

en zeven logen. Bezoekers zijn welkom na schriftelijke aankondiging.

OCAS in Zel:zate Het onderzoekscentrum voor de aanwending van staol (OCAS) in

Zei zate is een gebouw met een uitgesproken architecton ische

expressie. Architect : Samyn en partners. Het gebauw diende een

weerspiegeling te vormen van de activiteiten van het centrum. Dat is

nagal letterlijk opgevat. Een luchtfota van het complex maakt dat

duidelijk: het concept heeft de uitstraling van een made I

overgenomen, het is de maquette die als een vervreemd object is

neergelegd in een haast surrealistische omgeving.

O e groene vijvers die aan een cirkel grenzen , liggen twee

p 18 d~~:~:~:ri~:~~~~c:~~t~~~~~~~~~~~~~~[Q~~!:ïaJU'§h.!I daken die zijn bekleed met .-.. '" o o o

a2

a rtussen ligt als een draaibrug het

~):nt''làffi~)Q~~r~ebra<;ht tussen de

een

binnen

vloer zijn anderkelderd

w~~~~~~;enn.s t punt machines kunnen wordén

;~~~llle~~~~~~~~:;~zaklijke fundering, toevoer, afvoer, etcetera . De int!-a,s!yu,:tU1jf:o'Iqê1Yt,<Çj1 problemen op met betrekking tot het werkklimaat: heet

zomer, een akoestische galm en een onevenw ichtige verlichting

door het principe van aan stralen van het parabolische dak.

Booostingieden deelden ter plekke spontaan, als blijk van

vergrote spauw

airconditioni ng. AI met al heel veel hoeve van

bediening van ruimten ter bevordering van de flexibiliteit.

IIFULL FACTORyll process ll

Het prototype is opgebouwd met

30 units, waarvan overigens

maar vijf stuks daadwerkelijk

zijn aangeleverd als units ten

gevolge van wat werd

genaemd ondercapaciteit en

plaatsgebrek bij de producent. In

de folder wordt deze ambiguente

opstelling verduidelijkt: 'it is ca lied the

waardering, gratis adviezen uit.

Wanneer je het complex verlaat valt opnieuw ap hoe bekrompen de

huidige ontsluiting van het gebouw is. Een merkwaardige

tegenstelling met de brute helderheid van de hoofdcompositie. Buiten

sta je verloren onder de kantoorvleugel in een catacombe-achtige

sfeer. Baven je zwoegt de wetenschap. Niemand te zien. Een straffe

wind. Aan het eind van de vleugel staat een Hollandse bus, het enige

houvast.

(Informatie over OCAS is op aanvraag verkrijgbaar bij het

secretariaat)

ir Jan Westro TU Eindhoven

Verslag Booosting biieenkomst bii Brakel Interieur Groep 27 ianuari 1993

De produkten die voornamelijk daar Brakel worden geproduceerd

zijn de systeem- of scheidingswanden, vervaardigd uit stool en

aluminium. De rondleiding in de produktiehollen van Brakel toont

veeleer het karakter van een fabriek van kantoormeubelen dan van een

produktiebedrijf van bouwprodukten.

Profielen worden op moot gemaakt en voorzien van montagepunten

voor de horizontale en verticale verbindingen. Het uitgekiende ontwerp

van de profielen maakt ze geschikt voor montoge van diverse typen

wanden.

De gesloten wonden zijn opgebouwd uit dubbele (identieke) ponelen

van staalplaat, die na het aanbrengen van isolatie worden gepuntlast.

Alle onderdelen worden vervolgens ontvet en in de 100 m longe

lakstraat gemoffeld.

Behalve de wonden vervaardigd Brakel kosten en werkbanken en

worden voor de totaalinrichting van de gebouwen plafond panelen,

schuifwanden en computervloeren van elders betrokken en zonodig

aangepast. De plaatsing wordt door eigen montageploegen van Brakel

gerealiseerd.

Analyse van de ontwikkelingen in de bouwnijverheid leidt, in de

woorden van directeur I. Terlouw van Brakel, tot de noodzaak om te

werken met bouwteams, waarin hoofdaannemer en onderaannemers

veel nauwer samenwerken en betere afspraken te maken zijn omtrent

aanbesteding, prijs, kwaliteit en de inbreng van de specifieke

deskundigheid van de onderaannemers. Dit zal, volgens zijn 'manifest',

zeker leiden tot meer innovatie en een betere mentaliteit in de bouw.

De, als broodmaaltijd aangekondige, voortreffelijke zelfbereide

indonesische rijsttafel, voorafgaand aan de inleidingen van Ed

Veenendaal en Mart van Schijndel, getuigde in ieder geval van de

prima teamgeest bij Brakel zelf.

De bijeenkomst stond vervolgens in het teken van de discussie over de

werkelijke oord van de scheidingswanden en de gesuggereerde of

bedoelde flexibiliteit en verplaatsbaarheid versus 'voste binnenwanden'

van bijv. steen of metolstud.

is het een kwestie van de school van het project?

Is het een kwestie van vakmanschap of detaillering? -->

vervolg op pagina 5

D

D

0') C .-.. '" o o o ra .. ... a a ~ "'C ... o o ~ c «

.I!! o

..Q

c o

3

0) c Vi 0 0 0

co ..... 0 0 I-

0 Q) I-

U Q)

(/)

I.{)

-S 0

-c l-

0

-J. Q) 0) C 0

--'

0) 0 0

I c Q)

Q

<{ w ~

I.{) 01

- -- -i: ';: a. a.e eN

..... N

•• I: • ...

&ftl: I: 11 •• a. ..... utu 0·· ot o a ma.

c: (Ij c: o \/I ... (Ij c.. o N

üi ... (Ij

E (Ij c:

Qj (Ij

"'0

ë ê o o ë o E )( o E .ij z

Verslag Booosting biieenkomst bii Brakel Interieur Groep

vervolg van pagina 4

--4 Is het een kwestie van de verhouding materiaalkosten en

arbeidskosten of juist orbeidsomstandigheden (ambachtelijke produktie

versus industriële produktie)?

Is het een kwestie van de afnemende sterkte van de verdiepingsvloeren

die lichte scheidingswanden noodzaken?

Is de scheidingswand een innovatie van de vaste wond?

Is de weerstond tegen scheidingswanden een reflectie van weerstand

tegen de geïndustrialiseerde wereld? Een scheidingswand is anoniem,

terwijl er juist behoefte is aan individueel aanpasbare, meer

persoonlijke produkten.

Is het een kwestie van veranderende arbeidsverhoudingen in het

kantoor, die een veranderende architectuur noodzaken?

Ofwel verdwijnt uiteindelijk de scheidingswand en maakt deze plaats

voor snel verplaatsbare 'kamerschermen'?

Of krijgt de scheidingswand juist veel waardering vanwege de

gecontroleerde procesbeheersing van produktie en plaatsing in één

hond?

Zowel Ed Veenendaal als Mort van Schijndel benaderen de

problematiek van de scheidingswanden vanuit het begrip 'ruimte' .

Veenendaal voorspelt een toenemende behoefte aan voorlopige ruimte

(virtual space), die aan de scheidende wanden nieuwe eisen zal stellen

inzake gebruiksbehoeften en bedrijfscultuur, technologische

rondvoorwaarden, brandveiligheid en beveiliging.

Van Schijndel benadert zijn architectuur vanuit de labyrintische ruimte,

waarbi; een synthese bestaat tussen statische, gesloten muren en aynamische, apen wanden.

Enerzijds wil hij binnen én buiten creëren, anderzijds wil hij juist dot

binnen en buiten in elkaar overlopen, er geen ruimte is gedefinieerd. 'In

een muur maak je een gat, in een wand maak je het gat juist dicht'

;r Moreel Vroom landmark Design & Consult

Nieuwe participanten in 1993 In 1993 zijn diverse bureaus en bedrijven Booosting participant geworden. Reden om ze in de nieuwsbrief te introduceren.

Tuns+Horsting Architekten bv de heer ir Joost Berger Eendrachtsplein 14 3012 LA ROTTERDAM telefoon 010 - 413 68 56 fax 010 - 414 27 53 -

TUNS+HORSTING ARCHITEKTEN

Het architectenbureau Tuns + Horsting houdt zich bezig met een

gevarieerd opdrachtenpakket, zowel in stedeboww als architectuur, von woningbouw tot en met gezondheidszorg, van structuuronderzoek tot

nazorg .

Waarom Booosting?

Als architectuur zich zou moeten ontwikkelen, inclusief de ontwerppraktijk

van beeld en plan, don is een 'spanningsveld' de enige voorwaarde. Een

spanningsveld om mogelijkheden en limieten proberen op te sporen met -,

vervolg op pagina 6

NIEU1NSBRIEF booosting Nieuwe participanten in 1993 vervolg van pagina 5

-> het doel, een dynomiek te handhaven die weer kan leiden tot het

bijstellen van een bepaalde keuze. Architecten kunnen prima

beelden bedenken, maar het politiek-economische systeem is thans

de maat der dingen, hoe aanvechtbaar dit ook moge zijn.

Aangezien tot deze dingen de plannen van architecten gerekend

moeten worden, is het van belang van het systeem de maat te -

blijven - stellen, ten einde ondanks het systeem kwaliteit af te

leveren.

Ondanks de uiterst smalle marges waarin de architect moet

opereren, wordt er toch van hem een 'bevordering der bouwkunst'

verlangd. langs bovengenoemde ontwikkelingslijnen, zal in de

komende jaren het denken in ons vakgebied zich moeten afspelen.

Samengevat zal deze ontwikkeling leiden tot een nieuwe

wetenschap waar creativiteit optimaal geëxploiteerd wordt: de

Bouwkunde.

De vergaande techologische ontwikkelingen zullen ook het

vakgebied binnendringen, met als gevolg dat vormgeving en

methodieken zullen veranderen, en zo men wil, het handwerk zal

verdwijnen. De ontwikkelingen zullen het eerst merkbaar zijn

(thans al het geval) bij de grotere bouwopgaven, veelal met

gemeenschapsgelden te realiseren. Het ligt voor de hand dat 'Iess

is more' een uitgangsprincipe zou kunnen worden. In de twintiger

jaren is deze kreet al gehoord door de functionalisten in de

Bauhausperiode. Een herhaling? Gedeeltelijk.

De condities van ons welzijn zullen zonder meer als prioriteit

nummer één in onze bouwwerken gestalte moeten krijgen; de

zogenaamde integratie van al onze verworvenheden. Een vanaf

het begin samenwerkend team van alle disciplines (die nodig zijn)

kan een optimaal 'Iess is more' bouwwerk opleveren.

De techniek zal een belangrijker gegeven moeten worden voor het

omwikkelen van diverse ruimteliike structuren (soms zelfs

uitgangspunt).

r Bik Bouwprodukten bv Opmeer de heer ir W. Dammers

Van Roozendaalstraat 13 BI H Postbus 3 - 1716 ZG OPMEER

lltelefoon 02263 - 661 61 fax 02263 - 5 45 84 '--------r

~

Bik Bouwprodukten te Opmeer is fabrikant van lichtdoorlatende

systemen. Toonaangevend in Europa op het gebied van kunststof­

verwerking; een bedrijf waar intensieve research en internationale

ervaring worden vertaald naar daglich~oepassingen.

Als eerste in Europa heeft het bedrijf gebruik gemaakt van lexan

Exell, een door General Electric ontwikkelde polycarbonaat met

uitzonderlijk hoge UV resistentie. Bovendien is het 250 mooi

sterker dan glas, waardoor veiligheid en levensduur zijn

gegarandeerd_ Engineeringscapaciteit bij Bik vormt de basis voor

ontwerpvrijheid van de architect die voor wat Bik betreft, toe­

passing van bijzondere constructies niet uit de weg hoeft te gaan.

lichtkoepels hebben het grote voordeel dat elke werkplek onder

het pla~e dak van daglicht kan worden voorzien. Hiertoe kan voor

elk gebouw een daklicht lay-out op maat worden ontworpen_ Door

de daglichtfunctie te koppelen aan andere functies als ventilatie en

rook- en warmte-afvoer wordt een maximaal rendement uit

investering gehaald. Het participeren in Booosting is ingegeven

omdat de doelstelling 'het bevorderen van het ontwikkelen,

onderzoeken, en toepassen van industrieel te vervaardigen

bouwprodukten' naadloos aansluit bij de filosofie van Bik als

producent van zulk soort bouwprodukten. De verwachtingen ten

aanzien van innovaties gestimuleerd door de participatie zijn dan

ook hoog gespannen.

.------------------------,

Pieterman Hardglas bv de heerA. AI Bijdorplaan 1 - Postbus 199

2700 AD ZOETERMEER ~ PIETERMAN telefoon 079 - 169950 .- HARDGLAS fax 079 - 168927 L-______________________ -"

Pieterman Hardglas heeft al meer dan 50 jaar ervaring en is

gespecialiseerd in en bekend met alle aspecten en

toepassingsmogelijkheden van hardglas. De positieve

eigenschappen van hardglas maken dat het op diverse gebieden

wordt toegepast. Bij straatmeubilair bijvoorbeeld biedt hardglas

isolatie, weerbestendigheid en veiligheid. Bovendien is het, middels

door zeefdruk aangebrachte decoratie, vandalisme-bestendig.

Behalve oersterk kan het dankzij verschillende

bewerkingsmogelijkheden zon-, warmte-, koude-, hi~e-, brand- en/of

geluidwerend worden gemaakt. Dankzij brandwerende

eigenschappen biedt het de oplossing bij het afscheiden van

computerruimten of het separeren van afdelingen binnen

kantoorgebouwen of instellingen.

Hardglas verenigt decoratieve, practische en functionele

eigenschappen. Kleur, structuur of andere decoratieve elementen

kunnen worden aan- of ingebracht. Het Spectra Hardglas

bijvoorbeeld is een gekleurd veiligheidsglas dat is opgebouwd uit

hardglas en een speciale glascoating. Het kent zijn toepassing als

regenscherm in geventileerde gevels, maar ook in sandwichpanelen.

Pieterman Hardglas heeft zich aangesloten bij Booosting omdat ze

geïnspireerd werd door de lezingen die tijdens de Booosting

bijeenkomsten worden gehouden. Het netwerk biedt goede kansen

op concrete afzet en ideeën. Het bedrijf is op zoek naar nieuwe

toepassingsmogelijkheden voor het produkt en ziet hiertoe binnen

Booosting een vruchtbare bodem.

InterSign Nederland bv de heer G.P. Lodder Postbus 96 7000 AB DOETINCHEM telefoon 08340 - 60 00 5

INTE~içN l-f_a_x_0_8_3_4_0_-_3_4_ 2_5-=6====--, S C HElD I N G S WAN 0 E N

InterSign Nederland bv is de Nederlandse verkoopmaatschappij

van InterSign Group bv, ontwerper en producent van

scheidingswonden. De InterSign Group heeft een centrale

produktie-unit in Doetinchem en verkoopvestigingen in Nederland,

België, Duitsland, Zwitserland en Groot-Brittannië. Daarnaast werkt

zij via agenten en dealers in landen waar zijn geen eigen

vestiging heeft.

De scheidingswanden zijn 'tailor-made'; ontworpen en

geproduceerd volgens wens van de klant, welke een bijna

onbeperkte keuze heeft voor wat betreft de uitvoering (geheel of

gedeeltelijk gesloten, beglaasd, deurelementen, ingebouwde

kasten, etcetera) en afwerking (alle kleuren zijn mogelijk). last but

not least voldoen de wanden aan hoge normen voor wat betreft

brandwerendheid (tot en met 90 minuten) en geluidsisolatie (max

53 dB). De nieuwste ontwikkeling is het (horizontale) InterSign

1 SOO-systeem, waarmee het conventionele beeld doorbroken

wordt en de toepasbaarheid vergroot aangezien de moduul maat

is afgestemd op de bouwwereld.

InterSign is toegetreden tot de Stichting Industrieel Bouwen

Nederland Booosting omdat hierin de bedrijven en instanties zijn

vertegenwoordigd die betrokken zijn bij het bouwproces (in de

breedste zin des woords). Zo worden de mogelijkheden om van

elkaar te leren vergroot. Men stimuleert elkaar waardoor ook

InterSign geprikkeld wordt om innovatief bezig te zijn en adequaat

te kunnen antwoorden op vragen vanuit de markt.