Boekje "Breeduit" Bussum

13
BREEDUIT Een uitgave van Vaessen Algemeen Bouwbedrijf B.V. | januari 2010 | € 6,95 B O U W E R S I N B E W E G I N G ‘Liefde is niet het kijken naar de ander maar het samen kijken in dezelfde richting.’ Antoine de Saint-Exupéry, Frans schrijver (1900-1944)

description

PPS ontwikkeling MFA voor onderwijs, sport welzijn en cultuur in combinatie met parkeerkelder en woningbouw.

Transcript of Boekje "Breeduit" Bussum

Page 1: Boekje "Breeduit" Bussum

B R E E D U I TEen uitgave van Vaessen Algemeen Bouwbedrijf B.V. | januari 2010 | € 6,95

B O U W E R S I N B E W E G I N G

‘Liefde is niet het kijken naar de ander

maar het samen kijken in dezelfde richting.’

Antoine de Saint-Exupéry, Frans schr i jver (1900-1944)

Page 2: Boekje "Breeduit" Bussum

Breeduit is een brede school; een bundeling van instellingen, die op een centrale plek met en voor kinde-

ren actief zijn. Vanuit de visie dat een kind voor zijn of haar ontwikkeling meer nodig heeft dan leren alleen.

Op 9 september 2009 vierde Bussum de feestelijke opening van Breeduit. We vierden de verrijking van Bussum

met een prachtig open verzamelgebouw, waarin scholen, kinderopvang, peuterspeelzaal, theater, bibliotheek en

jeugdgezondheidszorg een passende plek hebben gevonden.

Maar het gebouw is nog maar het begin. Want het bieden van maximale kansen aan de Bussumse kinderen

vraagt meer dan een mooi gebouw. Het vraagt een enthousiaste samenwerking tussen de betrokken instel-

lingen, samen met de gemeente, waarbij het kind centraal staat. Bij de bouw van Breeduit en het opstellen van

de overeenkomsten bleek meermalen dat er veel hindernissen genomen moeten worden om die doelen te be-

reiken. Hoe maak je een gebouw open, toegankelijk, maar ook veilig? Hoe werk je samen met partners die met

heel verschillende regelgeving en budgettering te maken hebben? De ervaring heeft ons geleerd dat hindernis-

sen nooit onneembaar zijn, wanneer alle partijen de gezamenlijke doelen goed voor ogen houden. De bouwers

en bewoners van Breeduit en de gemeente als regisseur zetten zo samen de wijk op voorsprong.

Drs. M. Schoenmaker

Burgemeester gemeente Bussum

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

V O O R W O O R D

2 3

Page 3: Boekje "Breeduit" Bussum

Het aantal brede scholen in Nederland groeit snel. Gemeenten, onderwijsinstellingen, welzijnsorganisaties,

culturele instellingen, noem maar op; allen zien steeds beter de kansen die een gezamenlijke huisvesting

biedt. Voor woningcorporaties geldt dat ook. ‘Leefbaarheid’ en ‘Wonen en zorg’ zijn voor hen belangrijke

prestatievelden. Brede scholen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid en cohesie in wijken

en buurten. Het zijn plaatsen waar bewoners, jong en oud, elkaar weer ontmoeten. En brede scholen maken

wijken interessanter omdat voorzieningen voor alle bewoners bereikbaar worden. Voorzieningen die samen vaak

beter functioneren dan alleen. Want samenwerking levert meerwaarde.

Samenwerking is ook het sleutelwoord in dit boekje. Een boekje dat vertelt over de totstandkoming van een

bijzondere brede school. Dat u als lezer een rondleiding geeft door een boeiend en innovatief proces. We volgen

het van ideevorming tot de dagelijkse praktijk van het gebouw in gebruik. Ontwerp, bouw, inrichting, beheer,

exploitatie en heel veel overleg; het komt allemaal aan de orde. Met samenwerking dus als sleutelwoord. Niet de

eenvoudige weg van ‘hoe meer zielen, hoe meer vreugd’. Niet het platgetreden pad van ‘de schouders eronder’.

Niet de korte bocht van ‘samen delen is kosten besparen’. Uiteindelijk is het allemaal waar maar de werkelijkheid

is spannender. Het is het verhaal van een ontdekkingsreis. Een speurtocht naar synergie, voor de gebruikers

van de multifunctionele accommodatie en voor de ontwikkelaar, de bouwer en de architect. Een even ambitieus

als pragmatisch project om het beste te halen uit mensen en middelen. “Je moet de randen opzoeken om het

maximale eruit te halen”, zegt de architect elders in dit boekje. Dat hebben de betrokken partijen gedaan bij de

realisatie van hun nieuwe, gezamenlijke onderkomen. Ze keken niet naar elkaar, ze keken samen in dezelfde

richting. Maar wel: breeduit!

I N L E I D I N G

B O U W E R S I N B E W E G I N G

B R E E D U I T

B O U W E R S I N B E W E G I N G

‘Liefde is niet het kijken

naar de ander

maar het samen kijken

in dezelfde richting.’

Antoine de Saint-ExupéryFrans schr i jver (1900-1944)

4 5

Page 4: Boekje "Breeduit" Bussum

De Gemeente Bussum telt ruim 32.000 inwoners. Met

een oppervlakte van zo’n 8 vierkante kilometer is het

de dichtstbevolkte gemeente van het Gooi. Een van

de grootste wijken is Wester Eng in Bussum-Zuid. Een

woonwijk met voornamelijk uit baksteen opgetrokken

naoorlogse nieuwbouw. Een woonwijk ook die wel een

impuls kon gebruiken. En die moest komen van een

brede school, vond de gemeente. Projectwethouder

Herman Schoon is er duidelijk over: “De brede

school biedt meer mogelijkheden voor persoonlijke

ontwikkeling. Niet alleen voor kinderen. Ook hun

ouders en andere bewoners in de wijk profiteren ervan.

Met twee scholen en peuterspeelzalen bieden we

ouders één gebouw waar zij hun kinderen tot twaalf

jaar goed kunnen onderbrengen. Kinderen die na

school naar de buitenschoolse opvang gaan, blijven

gewoon in hetzelfde gebouw. Ze kunnen er bovendien

gebruikmaken van een bibliotheek, een sportzaal en

een jeugdtheater. Dat is niet alleen efficiënt, het is ook

veel veiliger want de kinderen hoeven dan minder vaak

over straat.” Stuk voor stuk belangrijke argumenten

voor de brede school als centrale voorziening in de wijk.

Uitgesproken voordelen zijn er ook voor de gebruikers

en voor de gemeente. Herman Schoon: “Eén gebouw

in plaats van meerdere verspreid over de gemeente

bespaart natuurlijk ruimte en kosten. En gebruikers

kunnen profiteren van de gemeenschappelijke ruimten

én van elkaars faciliteiten.”

Breeduit biedt onderdak aan zes organisaties. Er zijn

twee scholen: de protestants-christelijke basisschool

De Zonnewijzer en de openbare basisschool

Koningin Emma. De Stichting Kinderopvang Bussum

Naarden Muiden Muiderberg (SKBNM) heeft er de

buitenschoolse opvang De Zonnebloem en twee

peuterspeelzalen: De Zonnetjes en De Ruytertjes.

Bibliotheek Naarden Bussum heeft in Breeduit een

jeugdbibliotheek ingericht en GGD Gooi & Vechtstreek

een centrum voor jeugdgezondheidszorg. En dan is

er nog het Elcker Theater met een jeugdtheaterschool

en een eigen toneelgroep. “Een ideale mix van partijen

voor de doelgroep”, vindt wethouder Herman Schoon.

“Wat nog ontbreekt, is kinderopvang voor kinderen

van 0 tot 4 jaar. Dat zou de brede school compleet

maken voor kinderen tot 12 jaar.” De gebruikers zijn

niet toevallig bij elkaar gekomen. “De gemeente was

als initiatiefnemer natuurlijk betrokken bij de selectie

van de partijen”, vertelt de wethouder. “We willen

nadrukkelijk verder gaan dan alleen een nuttige

clustering van voorzieningen in één gebouw. Een

belangrijke doelstelling is synergie te creëren tussen

de verschillende partijen en zo te komen tot een hoger

voorzieningenniveau. We hebben ook een coördinator

in dienst genomen die ervoor zorgt dat de verschillende

organisaties individuele en collectieve activiteiten

en evenementen goed afstemmen met elkaar.” De

mogelijkheden tot synergetische samenwerking zijn

legio en worden sinds de opening van Breeduit ook

al uitgewerkt.

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

I D E A L E M I X V A N PA R T I J E NE E N I M P U L S V O O R D E W I J K

6 7

Page 5: Boekje "Breeduit" Bussum

De Gemeente Bussum wist dus precies wat zij wilde.

Vanwege de omvang van het project stond al vast dat

het Europees moest worden aanbesteed. Maar eerst

werden de kaders bepaald, zowel fysiek als inhoude-

lijk. Het ontwikkelingsgebied - een zogenoemde in-

breidingslocatie - was een terrein met een beperkte

footprint. Daarop moest de brede school komen maar

- ter financiering van de school - ook woningen. En

- geheel of gedeeltelijk verdiept - een parkeervoorzie-

ning. Intensief overleg met alle betrokkenen en veel

inspraak voor omwonenden leidde tot een definitieve

nota van uitgangspunten. Op basis daarvan en sa-

men met gebruikers en deskundigen zijn de program-

ma’s van eisen geformuleerd. Deze gaven nauwkeurig

aan waaraan de gebouwen én de openbare ruimten

moesten voldoen. Toen de kaders waren vastgesteld,

kon de aanbestedingsprocedure worden gestart.

Bussum koos voor een bijzondere procedure, een

uiterst innovatieve tender. Voor het complete project

– brede school, woningen, parkeervoorziening en in-

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

richting van de openbare ruimte – wilde de gemeente

niet meer dan één overeenkomst: een design & build-

contract. De opdracht aan de inschrijvers was helder:

dit is het gebied en dit zijn de programma’s van eisen.

Doe een voorstel en noem een prijs. En kijk ook hoe

en waar je geld kunt genereren om de investering mo-

gelijk te maken.

I N N O V AT I E V E T E N D E R

‘HET IS EEN MOOIE ERVARING hoe - min

of meer uit het niets - zo’n mooi gebouw,

met een concrete zinvolle functie voor de

wijk en omgeving, waarin alle deelnemers

iets van zichzelf willen terugzien, tot stand

komt. Alle leerlingen van de scholen heb-

ben een bibliotheekpas gekregen waarmee

zij boeken kunnen lenen. De bibliotheek zit

centraal in samenwerkingsverbanden met

alle participanten in Breeduit. Het samen-

wonen in het gebouw bevordert dat zeker.’

Barend EikelenboomDirecteur Openbare Bib l iotheek Naarden-Bussum

8 9

Page 6: Boekje "Breeduit" Bussum

Een selectiefase leidde tot vijf kandidaten die

vervolgens in de gunningsfase werden getoetst aan

de hand van vooraf vastgestelde, objectief meetbare

criteria. De keuze viel op een consortium dat Vaessen

Algemeen Bouwbedrijf B.V., specialist op het gebied

van maatschappelijk vastgoed, had gevormd met

Schouten & De Jong Projectontwikkeling B.V. Het

consortium kocht de grond van de gemeente.

Schouten & De Jong ontwikkelde de woningen

- deels koop en deels huur - in samenwerking met

woningcorporatie Dudok Wonen en richtte de buiten-

ruimte in. Vaessen ontwikkelde de brede school en

de ondergrondse parkeervoorziening. De opbrengst

van de grondverkoop gebruikte de gemeente voor de

financiering van de brede school. Voor het ontwerp

contracteerde het consortium Snelder Architecten.

Een uitdaging voor architect Janneke Snelder:

“Design & build kan een lastige constructie zijn als de

architect puur gaat voor schoonheid en de aannemer

vooral voor het geld. In het begin is het aftasten. We

hebben ook heel wat afgediscussieerd samen. Dat is

goed, je moet de randen opzoeken om het maximale

eruit te halen. Gaandeweg hebben we vooral respect

gekregen voor elkaar en voor elkaars werk. Uiteindelijk

moet je samen komen tot goed afgewogen keuzen.

De bouwer moet niet het ontwerp aan flarden rekenen

en de architect moet niet overal kiezen voor de duurste

oplossing, hoe mooi die ook kan zijn. Een goede

afweging is bijvoorbeeld dat lichtinval belangrijker voor

de ruimtelijke omgeving is dan design deurkrukken.”

Dat Vaessen koos voor een externe architect

was opmerkelijk. Het bedrijf heeft namelijk ook

zelf gespecialiseerde architecten in dienst.

Projectmanager namens Vaessen John van Meel:

“Soms spelen ook andere afwegingen een rol. Snelder

is gevestigd in Hilversum en kent de regio goed, ook

de gevoeligheden die er liggen.” Architect Janneke

Snelder onderschrijft dat. “Het was een thuiswedstrijd

voor ons. We zijn lokaal goed bekend en weten wat

leeft in de politiek. Ik ken de Wester Eng als een

typische jaren zestig wijk waar na 40 jaar de glans

wel af was. De brede school kan een nieuwe impuls

geven maar inspraakavonden maakten ook duidelijk

waar de inwoners bang voor waren: hoogbouw,

massaliteit en natuurlijk parkeerproblemen. Niet

helemaal onterecht, want de gemeente wilde nogal

wat functies realiseren op een relatief klein gebied.

Toch zagen wij wel mogelijkheden. We hebben alle

introverte functies – zeg maar de functies waarvoor

geen daglicht nodig is – onder de grond gebracht.

Daardoor was echte hoogbouw niet nodig. Onder

meer de sportzaal en de parkeervoorziening liggen

ondergronds.” Een praktische vondst omdat de

sportzaal daarmee ook eenvoudig op het eigen niveau

kan worden bereikt. Leveringen van bijvoorbeeld

gymtoestellen vinden plaats via de parkeergarage.

“Het gebouw gaat tot 7,5 meter diep”, vertelt Snelder.

“Gelukkig kan dat in Bussum omdat het grondwater

daar heel ver weg zit.” Hoog en laag spelen hoe dan

ook een grote rol in het ontwerp. Door daarin ook

buiten variatie te brengen ontstaat een spannende

omgeving. Snelder: “De onderbouw is bijvoorbeeld

gedeeltelijk verdiept en heeft op dat niveau een eigen

patio. Lokalen daarboven hebben op eigen niveau

een speelterrein buiten. Hierdoor ontstaat het beeld

van een eenlaagse bebouwing. Het is één compact

gebouw maar de bezoeker beleeft het als losse,

zelfstandige onderdelen.”

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

S PA N N E N D E O M G E V I N GH E T M A X I M A L E E R U I T H A L E N

1 0 1 1

Page 7: Boekje "Breeduit" Bussum

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

V O G E LV L U C H T T H E AT E R Z A A L | B I L B I O T H E E K | A U L A

K O O P W O N I N G E N

K L A S L O K A L E N ( b o v e n b o u w )

S P O R T Z A A L

W I J K L O K E T( g g d )

S P E E L P L A AT S | PA R K I N G

K L A S L O K A L E N ( o n d e r b o u w )

B S O | P E U T E R S P E E L Z A A L

H U U R W O N I N G E N

E S D O O R N

1 2 1 3

Page 8: Boekje "Breeduit" Bussum

Stedenbouwkundig past het ontwerp perfect in de

omgeving. Hoogbouw waar al hoogbouw was en

laagbouw aansluitend op de kleinschaliger woningen

in de omgeving. Om de bebouwing heen veel groen

waarvan zowel de brede school als de buurtbewoners

profiteren. Een fraaie oude zilver-esdoorn is zelfs

gespaard, schijnbaar eenvoudig door de bebouwing

er omheen te plannen. Bijzonder is ook het schoolplein

dat tevens dienst doet als plein voor de buurt; een

ontmoetingsplek voor jong en oud. Voor schoolgaande

kinderen, docenten en andere bezoekers van de brede

school. En voor bewoners rond het plein en alle andere

buurtbewoners. De brede school heeft ingangen aan

verschillende kanten. De imposante hoofdentree is

hoger gelegen en bereikbaar via een ingenieuze trap.

Daarnaast heeft een aantal gebruikers eigen entrees op

verschillende plaatsen en niveaus. En vanzelfsprekend

kunnen bezoekers ook vanaf het ontmoetingsplein

de brede school betreden. De woningbouw op het

terrein bestaat uit grondgebonden koopwoningen en

een appartementengebouw met huurwoningen. Dit elf

meter hoge appartmentencomplex geeft een mooie

begrenzing aan het plangebied en past goed bij de

hoge flat die er al tegenover stond. De koopwoningen

zijn minder hoog. In totaal zijn er vijf blokjes met

ieder drie eengezinswoningen. Zij sluiten goed aan

bij de kleinschalige woonstraatjes eromheen. Het

is nieuwbouw in een oudere omgeving maar zo

vormgegeven dat het werkelijk een mooi onderdeel

vormt van het grotere geheel.

B O U W E R S I N B E W E G I N GB O U W E R S I N B E W E G I N G

M O O I O N D E R D E E L V A N H E T G R O T E G E H E E L

1 4 1 5

‘DE TOTSTANDKOMING van

Breeduit heb ik als een uitdagend

proces ervaren. We zien

uitgebreide mogelijkheden voor

samenwerking met de andere

participanten. Deze samenwerking

krijgt inmiddels al vorm. De eerste

gezamenlijke projecten hebben

plaatsgevonden en inhoudelijk

‘bouwen’ we nog steeds.’

Tiny ZeveringDirecteur PC-basisschool De Zonnewi jzer

Page 9: Boekje "Breeduit" Bussum

Wie door de hoofdentree Breeduit binnenkomt,

ervaart meteen de dynamiek van de multifunctionele

accommodatie. Een grote ruimte, open en licht. Maar

ook spannend door de verschillende functies en de

afwisseling van hoog en laag. Het plafond is hoog en

open, we zien de leidingen lopen. “Het geheel moest

een industriële uitstraling krijgen”, zegt Janneke

Snelder. “Dan mag je de leidingen ook zien. En waarom

zou je het ook allemaal wegstoppen? Dit is ook nog

eens leerzaam voor de kinderen.” Direct links van de

entree zien we een GGD-kantoor. Verderop heeft de

GGD nog meer ruimten maar dit vooruitgeschoven

kantoor helpt nieuwe bezoekers de organisatie direct

te vinden. Bijvoorbeeld prille ouders op bezoek bij het

consultatiebureau. Rechts vinden we de bibliotheek,

een dependance van de centrale bibliotheek, elders in

Bussum. De boekenkasten die de ruimte omkaderen,

zijn geperforeerd omdat dit de akoestiek in de grote

ruimte ten goede komt. Iets verderop huist de

accommodatiemanager in een verhoogd kantoor met

een uitstekend uitzicht over het geheel. In het hart

van de ruimte zien we op de entree-etage ook een

vide. In het midden kijken we uit op de lager gelegen

aula voor de leerlingen. Dat geeft niet alleen daglicht

in de aula maar ook interactie tussen de leerlingen en

de bezoekers erboven. Rondom de vide staan tafels

en stoelen. Verder naar achteren vinden we de foyer

van het theater. Hier zie je al goed hoe functies zich

vermengen in de brede school. De leestafels van de

bibliotheek lopen over in de zitjes van de foyer. De

daar aanwezige bar geeft – zelfs onbemand – een

gezellige sfeer. Alles is open en toegankelijk. Dat

nodigt uit tot dwalen door de ruimte. En overal kun

je gaan zitten. Om een praatje te maken. Om kranten

of boeken uit de bibliotheek te lezen. Om een kop

koffie te drinken, om je heen te kijken en te luisteren

en te genieten van de activiteit om je heen. Daarmee

functioneert de brede school ook heel nadrukkelijk als

ontmoetingspunt voor ouderen in de voor een deel

vergrijsde wijk van Bussum.

De twee basisscholen vinden hun plek door het hele

gebouw, links en rechts, boven en beneden. Doordat

de grond rond de school glooiend is aangelegd en

de bebouwing gedeeltelijk verdiept, ontstaan twee

‘maaivelden’. Het lijkt alsof de eerste én de tweede

bouwlaag op de begane grond liggen. Op het eerste

maaiveld hebben de kleintjes hun onderkomen: twee

peuterspeelzalen en zes lokalen voor de onderbouw

van beide scholen. Om ze niet te laten verdwalen in

de grootte van de brede school, hebben ze ieder een

eigen entree. Hun eigen kleine, overzichtelijke school in

het grote geheel. Met wel de mogelijkheid om binnen

het gebouw van de andere voorzieningen te genieten.

De speellokalen bijvoorbeeld, direct grenzend aan de

onderbouwvleugel. Ze hebben ook drie buitenruimten

tot hun beschikking. Heel veilig is de patio die centraal

tussen de lokalen ligt. Hier kunnen ze onbevangen en

vrij spelen zonder op grote kinderen of het verkeer

te hoeven letten. Daarnaast kunnen ze spelen in de

tuin rond de gespaarde zilver-esdoorn. En bovendien

delen ze een grote onverharde buitenruimte met de

kinderen van de bovengelegen lokalen.

De middenbouw ligt op het tweede maaiveld. Er zijn

twee thuisbases met ieder drie lokalen. Aan de ene

kant grenzen ze aan het buitengelegen speelterrein,

aan de andere kant direct aan de centrale hal. Het

langgerekte bouwdeel aan de linkerzijde van de

entree biedt op de verdiepingsvloer ruimte voor vijf

bovenbouwlokalen. Deze zijn door een vide verbonden

met de centrale ruimte.

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

D E S C H O L E N : K L E I N , G R O O T, H O O G E N L A A GO P E N E N T O E G A N K E L I J K O N T M O E T I N G S P U N T

1 6 1 7

Page 10: Boekje "Breeduit" Bussum

Gaan we naar beneden dan vinden we – naast de

aula en de speellokalen voor de onderbouw – twee

bijzondere ruimten waarvoor Vaessen alles uit de kast

heeft gehaald. Enerzijds vanuit jarenlange ervaring,

anderzijds zonder die bagage. “Ontwerpen en bouwen

van sportzalen is een van onze kernactiviteiten”, vertelt

projectmanager John van Meel. “We werken volgens

de normen die gesteld worden door NOC*NSF. Dat

betekent bijvoorbeeld dat onder de twee meter er

helemaal niets mag uitsteken. Daarmee voorkom

je dat de kinderen zich blesseren. Maar ook de

akoestiek voldoet aan de NOC*NSF-normering; de

zogenaamde nagalmtijd is heel beperkt.” Aan die

uitstekende akoestiek wordt een belangrijke bijdrage

geleverd door onder meer de wandbekleding en een

speciale vloer. John van Meel: “Voor de wanden was

gewoon kaal beton voorzien. Daar zaten veel gaten

in en dat vonden we toch niet mooi. Daarom hebben

we uiteindelijk besloten de wanden te bekleden. Het

zachte materiaal dat er nu op zit is veiliger en beperkt

de nagalmtijd. De vloer is ook extra dempend. Ook

dat is goed voor de akoestiek maar vooral ook voor de

veiligheid. De dempende vloer is 9 millimeter dik en heeft

daar bovenop een extra sterke toplaag van 2 millimeter.

Aan echt alles is gedacht in en om de sportzaal.

Alles is even mooi weggewerkt en veel elementen en

toestellen kunnen elektrisch worden bediend. Er zijn

fraaie kleedruimten met ruime douches, vrijhangende

toiletten en praktische gietvloeren. “Het vensterglas

hebben we onder een hoek geplaatst”, vertelt Van

Meel. “Hierdoor reflecteert het licht niet en hebben

de sporters dus nooit meer last van verblinding.” De

sportzaal wordt niet alleen gebruikt door de scholen.

In de avonduren maken sportverenigingen er gebruik

van en ook de naschoolse opvang profiteert van de

ruimte. Het Elcker Theater oefent er zelfs met een

circustheatergroep.

B O U W E R S I N B E W E G I N GB O U W E R S I N B E W E G I N G

S P O R T E N V O L G E N S N O C * N S F - N O R M E N

1 8 1 9

‘WIJ HADDEN VERSCHILLENDE redenen om

deel te nemen in Breeduit. Meer kindplaatsen

in de buitenschoolse opvang en gebruik

kunnen maken van mooie activiteitenruimtes.

Maar ook maatschappelijk ondernemen en

gezamenlijk staan voor het welzijn van de

kinderen in de buurt. Én samenwerking met

de andere deelnemers. Het prachtige gebouw

biedt daarvoor veel mogelijkheden. En het is

spannend om van alle verschillende culturen

van de diverse samenwerkingspartners één

nieuwe Breeduitcultuur te bouwen.’

Emma Di jckmeesterdirecteur SKBNM

Page 11: Boekje "Breeduit" Bussum

Maakt Elcker voor het circustheater gebruik van de

sportzaal, alle overige activiteiten vinden plaats in

de prachtige eigen theaterzaal. De bouw daarvan

was voor Vaessen minder vanzelfsprekend dan die

van de sportaccommodatie. Voor de gebruikers is

daarvan echter niets te zien of te merken. Zij oefenen,

spelen, kijken, luisteren, ervaren en genieten in een

even fraaie als professionele omgeving. “Permanent

goed overleg met de gebruikers is bij de ontwikkeling

van dergelijke faciliteiten heel belangrijk”, weet John

van Meel. “Vooral omdat het voor een groot deel

maatwerk is. Elcker had heel specifieke wensen en

behoeften. Daarin hebben we goed kunnen voorzien.”

Een uitdaging was het geluid binnen en buiten de

zaal. Beperkt het akoestiekvraagstuk zich in een

sportzaal vooral tot de nagalmtijd, in een theaterzaal

zijn de eisen een stuk complexer. “Geluid van buiten

moet worden geweerd en binnen moet het op

iedere plaats goed klinken”, vertelt Van Meel. “Uit

capaciteitsoverwegingen wilden we de mogelijkheid

creëren om de aula te betrekken bij de theaterzaal.

Voor dat doel is een prachtige vouwwand geplaatst.

Maar het is juist ook die wand die het geluid van de

soms drukke aula buiten het theater moet houden.

Met de juiste materialen en detailleringen zijn we

daarin goed geslaagd. In de theaterzaal merkten we

dat te veel isolatie het geluid onvoldoende ver droeg.

En ook achter in de zaal moeten bezoekers optimaal

horen wat er op het podium gebeurt. Ook dat is goed

gelukt.” Naast de mooie zaal beschikt het theater over

kleed- en make-upruimten voor dames en heren en

een grote berging voor decorstukken en rekwisieten.

Het is een complete, professionele omgeving om van

theater te genieten, als bezoeker én theatermaker.

Een bundeling van uitstekende faciliteiten dus. Dat

maakt Breeduit tot een fantastische accommodatie

waarvan zowel de leerlingen als de buurt profiteren.

Het ontwerpen van een gebouw voor zoveel gebruikers

heeft nogal wat voeten in de aarde. Wethouder Herman

Schoon: “De samenwerking met veel verschillende

partijen is complex. Iedereen wil graag het beste voor

de eigen organisatie en vervolgens voor het collectief.

Bovendien hebben alle organisaties, begrijpelijk, heel

veel eisen waaraan voldaan moet worden. Maar dat

neemt niet weg dat alle deelnemende partijen én de

gemeente enthousiast zijn over het eindresultaat.”

Overleg is volgens architect Janneke Snelder het

sleutelwoord. “Heel veel overleg, gestructureerd

in vergaderingen en ook daar buiten. We hadden

gebruikersoverleggen en bouwvergaderingen maar ik

herinner me ook een periode waarin ik soms wel 50

telefoontjes per dag had.” Projectmanager John van

Meel speelde als eindverantwoordelijke bij het gehele

ontwikkel- en bouwproces een cruciale rol. Hij was de

spin in het web. Ook Van Meel noemt goed overleg als

belangrijkste succesfactor. “Er zijn zoveel verschillende

belangen die moeten worden gewogen en goed op

elkaar afgestemd. Van de indeling en de plaats van

wanden tot jashaken en de kleur van het marmoleum.

Heel belangrijk is goed naar elkaar te blijven luisteren.

Ik vind dat ook echt een kracht van deze architect.”

Het is de enige manier om tot een goed gezamenlijk

resultaat te komen, weet Janneke Snelder. “Alles moet

voortdurend helder zijn en blijven. Goede verslaglegging

van wat besproken is, hoort daar ook bij. Eigenlijk moet

je iedere stap die je zet laten goedkeuren. En steeds

weer uitleggen en laten zien wat je bedoelt. In iedere fase

moet voor iedereen helder zijn wat er gebeurt en wat is

afgesproken.” John van Meel: We hadden in Breeduit

te maken met heel enthousiaste maar ook heel kritische

gebruikers, echt een gemêleerd gezelschap. Dat is leuk

en soms ook lastig. Maar: de beste opdrachtgever is

een kritische opdrachtgever; dan weet je tenminste

waar je aan toe bent.”

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

C O M P L E T E , P R O F E S S I O N E L E T H E AT E R O M G E V I N G G E B R U I K E R S O V E R L E G : H E E L G O E D L U I S T E R E N

‘IK HEB DE TOTSTANDKOMING van Breeduit als een heel plezierig traject ervaren.

Voor alle partijen was er veel ruimte voor inspraak en overleg. We zijn intensief bezig geweest

met de akoestiek in ons theater en zijn daar ook goed uitgekomen. Het concept van deze brede school

vind ik heel goed; het leent zich bijzonder voor onderlinge samenwerking.’

Ron HolstDirecteur E lcker Theater

2 0 2 1

Page 12: Boekje "Breeduit" Bussum

Als ontwerp en bouw zijn afgerond en het gebouw

is opgeleverd dan krijgen eigenaar en gebruikers te

maken met beheer en exploitatie. In een volwaardig

proces is daarover vooraf al goed nagedacht. Zo

ook in Bussum. “Het gebouw is eigendom van de

gemeente”, vertelt wethouder Herman Schoon. “Via de

basisscholen ontvangen wij een kostenvergoeding van

het Rijk. De andere partijen betalen maandelijks huur.

Als gemeente hebben we een accommodatiemanager

aangesteld en zorgen we voor het onderhoud van

het complex. De eerste vijf jaar staan we garant voor

het exploitatietekort. Daarna nemen de participanten

samen het beheer en het onderhoud over. ‘Echte’ private

partijen zijn tot nu toe niet aanwezig in het gebouw.

Er is wel ruimte beschikbaar voor dienstverlenende

commerciële partijen.” Bij de ontwikkeling waren juist

wel private partijen betrokken. Breeduit is immers tot

stand gekomen dankzij publiek-private samenwerking

(PPS). Herman Schoon noemt de voordelen: “Het

sterke punt van een PPS is dat de deskundigheid van

beide partijen - publiek en privaat - in die constructie

het best tot zijn recht komt. Aan de publieke kant

heeft de gemeente kennis van onderwijswetgeving

en onderwijsgebouwen en de participanten van het

concept brede school. De private partij heeft kennis

van ontwikkelen, bouwen en alles wat daarbij komt

kijken. In een PPS vullen beide competenties elkaar

aan. Dat is ook gebleken bij de ontwikkeling van

Breeduit. We zijn dan ook erg ingenomen met de rol

van Vaessen als ontwikkelaar en bouwer van de brede

school en Schouten & De Jong als ontwikkelaar van

de woningen.”

De wethouder kijkt tevreden terug op de ontwikkeling

van de eerste brede school in zijn gemeente. “Het

totaalbeeld is heel positief. De hele periode overziend,

was het wel een proces van ‘hollen of stilstaan’.

Het duurde relatief lang voordat het uiteindelijke

ontwikkelingsbesluit werd genomen. Daarna dreigde

een provinciale subsidie weg te vallen waardoor

onder grote tijdsdruk de selectie en gunning moesten

plaatsvinden en het design & build contract definitief

moest worden getekend. Vooral die periode voor

de eigenlijke bouw is een heel intensieve geweest.

Dat vroeg om veel geduld en uithoudingsvermogen.

Door de tijdsdruk is ook pas tijdens de bouw de

intentieverklaring met de gebruikers omgezet in een

samenwerkingsovereenkomst en zijn de gebruiks-

en huurovereenkomsten getekend. Dat moet een

volgende keer eerder. Dankzij de positieve inzet van

alle betrokkenen is het in ons geval geen probleem

gebleken. Heel goed was de vroege en intensieve

betrokkenheid van de omwonenden in de inspraak-

en ontwerpfase. Hierdoor was van vertraging

door bezwaarschriften geen sprake en zijn ook de

buurtbewoners heel tevreden met de nieuwe brede

school.”

B O U W E R S I N B E W E G I N G B O U W E R S I N B E W E G I N G

B E T R O K K E N H E I D E N P O S I T I E V E I N Z E TP P S : W E D E R Z I J D S E D E S K U N D I G H E I D B E N U T T E N

2 2 2 3

Page 13: Boekje "Breeduit" Bussum

t

B O U W E R S I N B E W E G I N G

FACTS & FIGURES

Opdrachtgever Gemeente Bussum

Contractvorm Design & Build (DB)

Ontwikkeling & realisatie

Brede school Vaessen Algemeen Bouwbedrijf B.V., Raamsdonksveer

www.vaessenduurzaambouwen.nl; www.vaessenbv.nl

Woningbouw Schouten & De Jong Projectontwikkeling B.V., Voorburg

www.schoutendejong.nl

Ontwerp Snelder Architecten, Hilversum

www.snelderarchitecten.nl

Gebouw

Bruto vloeroppervlakte (BVO) 4.700 m² school, 1.200 m² parkeergarage

Aanneemsom Design & Build ca. € 7.900.000,- excl. btw, prijsindex 2009

(brede school/garage/schoolplein)

Planning

Start bouw december 2007

Oplevering juli 2009

Opening september 2009 (09-09-09)

Colofon

Uitgave Vaessen Algemeen Bouwbedrijf B.V., Raamsdonksveer

Tekst Communicabel, Veenendaal

Ontwerp Abel Derks, Utrecht

Foto’s Luuk Kramer fotografie, Amsterdam