Over Levend Leren zijn de afgelopen jaren

verschillende boeken verschenen. Deze brochure

geeft een overzicht van de verschillende uitgaven

van Hans Jansen en zijn collega’s.

Hans Jansen en anderen

Boeken over Levend Leren

Met het boek ‘Levend Leren’ wil het lectoraat ‘Vernieuwende Opleidingsmetho-

diek en -didactiek’ een aanzet geven tot het opleiden van studenten als zelfver-

antwoordelijke, zelfinzichtelijke individuen, die geen trucjes uit het hoofd leren

of verhaaltjes leren opzeggen, maar zich daadwerkelijk betrokken voelen en dat

mogen uiten bij hun eigen leerproces en in het verlengde daarvan bij dat van

hun toekomstige leerlingen. Studenten voorbereiden op en in staat stellen tot

het geven van kindwaardig, zelfredzaam onderwijs, waarbij Levend Leren als één

ononderbroken avontuur wordt gezien, een proces dat ook na de studie-periode

doorgaat. In het boek komen een aantal aspecten van Levend Leren naar voren:

Het eerste landelijke daltoncongres voor pabostudenten werd

gehouden op 8 maart 2005. Een symbolische datum vanwege

de 119e verjaardag van Helen Parkhurst, de grondlegger van het

daltononderwijs. Dankzij de enthousiaste medewerking van vele

collega’s uit het Nederlands daltonveld kon met deze studiedag

de toon worden gezet voor wat een zinvolle traditie is geworden.

De grote opkomst aan deelnemers maakte duidelijk dat er op het

gebied van daltonstudie en -praktijk veel behoefte bestaat aan

mogelijkheden voor uitwisseling van informatie en ervaringen.

Na de eerste kennismaking met digital storytelling (Korte digitale verhalen

samengesteld met behulp van digitale foto’s, digitale filmbeelden, muziek,

tekst, kleur en beeldeffect) en de introductie van dit fenomeen in de Faculteit

Educatie van de Hogeschool Utrecht en binnen het VMBO, heeft digital

story-telling een enorme vlucht genomen binnen de wereld van educatieve

opleidingen. Deze vlucht heeft onder meer geleid tot het oprichten van het

Centrum voor Digital Storytelling aan het Instituut Theo Thijssen. Het lectoraat

‘Vernieuwende Opleidingsmethodiek en -didactiek’ is daarna gestart met het

project ‘digital storytelling’ en de uitkomsten van dit project zijn de vormgeving

van een driedaagse training digital storytelling en van een tiendaagse training

voor trainer digital storytelling en de samenstelling van dit boek.

Doorgaan met dalton is geschreven voor en vanuit de praktijk van de

daltoncoördinator. Dat maakt het in de eerste plaats bestemd voor

hen die in deze praktijk werkzaam zijn: de ervaren daltoncoördinatoren.

Daarnaast is dit boek nadrukkelijk bedoeld voor nieuwe daltoncoördi-

natoren; leerkrachten van daltonscholen én daltonstudenten die zich

nu of in de toekomst wellicht als daltoncoördinator zullen ontplooien.

Ouders, onderwijsgevenden en bestuurders met interesse voor

vernieuwingsonderwijs zullen in Doorgaan met dalton, naast veel

achtergrondinformatie over facetten van het Nederlands daltononder-

wijs, ook mogelijke aanknopingspunten vinden voor kwaliteits-

verbetering in eigen kring.

Over opleidingsmethoden voor

leraren en pedagogen die vertrouwen

op intuïtief leren van kinderen.

2005 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Korte digitale verhalen.

2006 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Levend Leren

Dalton! Durf jij?

Vertellend Leren

Dalton! Doorgaan!

Hans Jansen en Renée van der Linde

Hans Jansen en Dick de HaanHans Jansen

Hans Jansen en Dick de Haan

Met Dalton in 3 wordt de aandacht gevestigd op een breed ervaren

probleem in het basisonderwijs, namelijk dat op veel scholen de in groep 3

gehanteerde onderwijsaanpak nauwelijks aansluit op de werkwijze in groep

2. Dit probleem wordt wel aangeduid als ‘het gat tussen groep 2 en groep

3’, waarbij men vooral doelt op de abrupte verandering van leerlinggericht

naar leerstofgericht onderwijs. Veel leerkrachten en teams onderkennen

deze ‘dip in drie’ en zoeken naar mogelijkheden en ondersteuning om deze

situatie te verbeteren. Dit boek vormt het vervolg op een seminar waarin

deze problematiek - die zich ondanks de invoering van het concept ‘basis-

onderwijs’ in 1985 hardnekkig blijft manifesteren - bespreekbaar is gemaakt

met en voor leerkrachten van daltonscholen.

Van groep 2 naar groep 3.

Op vertrouwde voet verder...

2008 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Dalton in 3Hans Jansen en Dick de Haan

Impulsen voor studie en

onderwijspraktijk. Vrijheid,

zelfstandigheid en samenwerking.

Van congres naar opleiding.

2005 Utrecht, Uitgeverij Agiel

De praktijk van de dalton

coördinator. Een inspirerend werk

boek voor nieuwe en ervaren

daltoncoördinatoren.

2006 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Het boekje bevat de tekst van de openbare les van Hans Jansen (inauguratie

als lector). In deze openbare les worden enkele dominante paradigma’s, die

binnen de opleidingen gehanteerd worden, geschetst. De ideeën van het

laatste paradigma worden aangevuld met het gedachtegoed van het sociaal-

constructivisme en het postmodernisme. Vanuit dit kader worden de

consequenties van deze ontwikkeling op het opleiden van leraren bekeken.

De ontwikkeling van een competentielandschap voor opleiders van leraren

wordt vanuit een ecologisch perspectief stap voor stap opgebouwd. Daarbij

worden de invloeden van deellandschap op deze ontwikkeling, de integratie

van deze deellandschappen en de kernaspecten van dat competentielandschap

stuk voor stuk besproken. Tot slot worden de grote lijnen van zo’n landschap

in termen van het laatste paradigma geschilderd en niet de inhouden, want die

worden door opleiders en studenten geselecteerd.

Deze uitgave is niet meer verkrijgbaar.

Betekenisvolle integratie: de ontwikkeling

van een competentielandschap voor

opleiders in pedagogisch perspectief.

2003 Utrecht, Faculteit Educatieve

Opleiding/Hogeschool Utrecht

Betekenisvolle integratieHans Jansen en anderen

Van teacher-directed learning naar self-directed learning en co-directed

learning. Self-directed learning (SDL) en co-directed learning (CDL) zijn

leervormen die aansluiten bij de uitgangspunten van Levend Leren. Het boek

‘Van TDL naar SDL en CDL binnen opleidingen’ geeft opleiders/coaches

de middelen om de ontwikkeling - eventueel in stappen - in de richting van

meer verantwoordelijkheid voor het eigen leren van studenten in te zetten.

De quick-reference-card en de quick-reference-info zijn bedoeld voor

opleiders/coaches en studenten die in het kader van Levend Leren met

een leerlandschap werken. De quick-reference-info bevat informatie over het

leerlandschap, leer- en communicatiekwaliteiten en leef- en werkkwaliteiten.

De kerninformatie over werken met een leerlandschap is in de quick-

reference-info bij elkaar gezet en als tool is een quick-reference-card

met daarop het prototype van het leerlandschap, de veertien leer- en

communicatiekwaliteiten (LCK’s), de veertien, bijkomende kwaliteiten (BK’s),

twee modellen van leef- en werkkwaliteiten (LWK’s), de interactie tussen de

driehoeken en de tools van Levend Leren afgebeeld.

Deze uitgave is niet meer verkrijgbaar.

Werkmateriaal, Werk-,Bijlagen- en Formulierenboek voor leraren van

montessorischolen en voor de opleiding leid(st)er montessoribasisonderwijs.

Het werkmateriaal voor leraren van montessorischolen en voor de opleiding

leid(st)er montessoribasisonderwijs bestaat uit:

- een werk-, bijlagen- en een formulierenboek

- een overzicht van de leef- en werkkwaliteiten per continent

- een leef- en werkkwaliteitenspel (spelbord en LWK-kaartjes)

- een cd-rom met formulieren

Deze werkmaterialen worden gebruikt bij opleiding en nascholing van

montessorileraren.

De Open Universiteit Nederland en de pabo’s van de Hogescholen Edith Stein,

InHolland en Utrecht hebben gesleuteld aan de manier waarop pabostudenten

lessen leren voor te bereiden. Leerlingen zullen in de toekomst op steeds

jongere leeftijd complexere vaardigheden moeten beheersen. Voorbeelden daar-

van zijn: snel informatie leren vinden, selecteren en gebruiken en tussen alle

verleiding en prikkels je tijd leren plannen en prioriteren: huiswerk, sport, spel,

televisiekijken, internetten en chatten. Dit type vaardigheden en de kennisbasis

die ze ondersteunt leer je niet uit een boekje. In het project ‘Opleiden voor de

toekomst’ zijn de deelnemers vertrokken vanuit de gedachte dat dit type vaardig-

heden expertises zijn, die de leerlingen gaan verwerven. Voor het overdragen

van expertise heb je een manier van instructieontwerp nodig, die rekening houdt

met de complexiteit van de hele taak. De gebruikelijke lesontwerpmodellen

doen dit onvoldoende. Het 4C-ID model biedt een ontwerpsystematiek die op

taakanalyse en cognitieve taakcomplexiteit gebaseerd is.

Van TDL naar SDL en CDL binnen opleidingen

Leerlandschap binnen levend leren

Montessorileerlandschap

Opleiden voor de toekomst

Hans Jansen en Wim Voskuilen

Bert Hoogveld en Hans Jansen

Hans Jansen en anderen

Hans Jansen en Dick de Haan

In het ‘Jaarboek 2005-2006’ van het Lectoraat ‘Vernieuwende Opleidings-

methodiek en -didactiek’ zijn de werkzaamheden van het lectoraat op het

terrein van onderzoek, ontwikkeling, ondersteuning en opleiding beschreven.

Het jaarboek begint met een samenvatting van de leeropdracht van het lectoraat

en de uitwerking hiervan. Daarna volgt een samenvatting van het onderzoek naar

en de ontwikkeling van het fenomeen ‘leerlandschap’. In een volgend hoofdstuk

3 zijn enkele kenmerkende ontwikkelingen van het lectoraat opgenomen, met

name de omslag van teacher-directed learning naar self- en co-directed learning,

gekoppeld aan de ‘opleiding’ voor opleiders, het onderzoek naar pedagogische

sensitiviteit, de training digital storytelling, Levend Leren en de masteropleiding

ecologische pedagogiek.

Deze uitgave is niet meer verkrijgbaar.

Jaarboek 2005-2006Hans Jansen en Mariek Hilhorst

Meer zelfverantwoordelijkheid

binnen Levend Leren voor het

eigen leren van studenten.

2005 Utrecht: Uitgeverij Agiel

Koffer met werkmateriaal

Montessorileerlandschap.

2006 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Quick-reference-card en

quick-reference-info.

2007 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Opleiden voor de toekomst.

Werken met het 4C-ID model

in de praktijk.

2007 Heerlen

Open Universiteit Nederland

Lectoraat ‘Vernieuwende

Opleidingsmethodiek en didactiek’.

2005-2006 Utrecht: Faculteit Educatie

Hogeschool Utrecht

In het boekje ‘Levend Leren’ zijn naast tekeningen van Annemiek

van Rooijen teksten over Levend Leren opgenomen.

Het ‘kaartenboekje’ vormt een nieuwjaarsboodschap van de

Faculteit Educatieve Opleidingen van de Hogeschool van Utrecht.

Deze uitgave is niet meer verkrijgbaar.

Levend lerenHans Jansen, Gerard van Stralen en Jos Evers

Het is van betekenis dat alle studenten tijdens hun studie buitenland-

ervaringen opdoen. Dat kan op verschillende manieren gebeuren.

> scholen in het buitenland bezoeken,

> een studie aan of stage binnen een onderwijsinstelling in het buitenland,

> studentenuitwisseling met een opleiding in het buitenland.

> deelname aan een conferentie in het buitenland.

> deelname aan de studentenconferentie ‘Docent in Europa’.

> deelname aan een Europees project.

> internationale werkbezoeken afleggen (Edukans).

> een internationale minor te kiezen.

> onderzoek in het buitenland.

> ook door internationalisering at home.

Het leerlandsschap internationaliseringHans Jansen en Marion Reulen

Werkboek internationalisering,

diversiteit en Levend Leren. De school

in de wereld, de wereld in de school.

2009 Amersfoort: Uitgeverij Agiel

2004 Uitgeverij Agiel

De voorpublicatie proefschrift 2008

Het niet vertelde verhaal over ‘De leraar als koelie’ is een samenvatting van

het verhaal over de leraar als koelie en over overleven en doodgaan binnen

het onderwijs.

Proefschrift 2008

In het verhaal over de leraar als koelie wordt eerst de context van het

verhaal geschetst. Deze context biedt de mogelijkheid om concepten als

het dominant Nederlands onderwijsverhaal, het educatief management

en de institutionele pedagogiek te verkennen. Concepten die voor de

leraar en de leraar in opleiding als belangrijke zaken ervaren worden. Het

verhaal is opgezet vanuit een theoretische, methodologische en paradig-

matische kaderstelling, waarin de rode lijn Spivak/Derrida,

Kincheloe, Boje en Abma herkenbaar is. Het verhaal levert een

‘uitgebreid’ beeld van de leraar als koelie op. En ‘daarbinnen’ een beeld

van vier ideaaltypen, die vier te onderscheiden ‘verhalen’ over, van en voor

het dagelijks leven en werken van leraren en leraren in opleiding vertellen.

De verhalen laten zien op welke wijze leraren en leraren in opleiding hun

carrière als koelie ‘vorm’ kunnen geven, te weten het ideaaltype van de

volger, de zoeker, de drenkeling en de rebel.

Deze uitgaven zijn niet meer verkrijgbaar.

Over leven en dood gaan binnen het

onderwijs of over overleven en doodgaan

binnen het onderwijs. Een kritisch

postmodern verhaal dat niet verteld is...

2008 Amersfoort, Uitgeverij Agiel

De leraar als koelie Hans Jansen

De voorpublicatie proefschrift 2009

‘De leraar als koelie’ is een samenvatting van het verhaal over de leraar als

koelie en over postmoderne kritische pedagogiek.

Proefschrift 2009, Postmoderne kritische pedagogiek

Het verhaal in het boek over de leraar als koelie en tegelijkertijd over

postmoderne kritische pedagogiek, is een verhaal over de mogelijkheden

om postmodern kritisch pedagogisch onderzoek te doen. Het verhaal gaat

niet over een ‘gewoon’ of ‘gebruikelijk’ onderzoek, maar over onderzoek

vanuit een postmodern kritisch pedagogisch perspectief: een paradigma III-

onderzoek. En dan ook nog gecombineerd met een verhaal met een weinig

voorkomend en behoorlijk controversieel thema: het zien van de leraar als

koelie. Waar hebben we het over als we spreken over postmoderne kritische

pedagogiek en over postmodern kritisch pedagogisch onderzoek? Waar

moeten we aan denken als we spreken over postmoderne pedagogische

pedagogiek en is postmodern kritisch pedagogisch onderzoek wel mogelijk?

Levert een dergelijk onderzoek wetenschappelijk relevante, houdbare en

verdedigbare nieuwe kennis op? En hoe moeten we ons een leraar als koelie

voorstellen? Het verhaal in het boek geeft antwoord op deze vragen

Postmoderne kritische pedagogiek.

2009 Amersfoort, Uitgeverij Agiel

De leraar als koelie proefschrift 2009

Hans Jansen

In de ‘kaartenset’ ‘Kinderen van de wereld’ is - naast tekeningen

van Renzo en teksten van kinderen van de basisschool Odyssee -

een verhaal over kinderen van de wereld opgenomen, geschreven

vanuit de filosofie van Levend Leren.

De ‘kaartenset’ vormt een nieuwjaarsboodschap van de Faculteit

Educatie van de Hogeschool Utrecht.

Deze uitgave is niet meer verkrijgbaar.2005 Utrecht, Uitgeverij Agiel

Kinderen van de WereldJanny Boot, Hans Jansen en Gerard van Stralen

NB. Hier wordt foto

toegevoegd van het

lijstje met kaart.

De volgende boeken over Levend Leren (werktitels)

verschijnen in de loop van 2009 - 2010

LWK-spel vernieuwingsopleidingenHans Jansen, Charles van der Horst, Eric Koertshuis, Frans van der Made en Jeanine Leuven

Leerlandschap masteropleiding ecologische pedagogiek Hans Jansen en Renée van der Linde

Leerlandschap bacheloropleiding ecologische pedagogiekHans Jansen en Cees Grol

Leerlandschap vernieuwingsopleidingenHans Jansen, Charles van der Horst, Gerda Swank, Rietje Voorn en Wim Voskuilen

Talent zonder belemmering Hans Jansen, Aldo Klein en Tineke van Bentum

OnderzoekskwaliteitenHans Jansen

Leer- en communicatiekwaliteiten in de praktijkHans Jansen, Johan van Daal en Wim Voskuilen

Bewustwording van persoonlijke kwaliteiten Hans Jansen, Prachodayat Biesheuvel en Frankie van Sluis

Persoonlijke kwaliteitenpiramideHans Jansen en Anneke Dooyeweerd

Levend Leren IIHans Jansen

TransformatiesterHans Jansen

Eco mediated educationHans Jansen en Sam Ross

De leraar als koelie - publieksuitgave Hans Jansen

The teacher as coolieHans Jansen

Narrating learningHans Jansen en Renée van der Linde

De boeken van Uitgeverij Agiel zijn te bestellen per brief.

Uitgeverij Agiel Postbus 159, 3800 AD Amersfoort of www.agiel.nl

Het boek van de Digitale Universiteit is gratis te bestellen per brief.

Open Universiteit Nederland Postbus 2960, 6401 DL Heerlen of www.ou.nl.

Boeken opgenomen in een Agielreeks zijn voorzien van de volgende iconen:

Innovatiereeks Lectorenreeks Montessorireeks Daltonreeks