Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11...

31
Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog! Anouk ten Arve & Babette Bronkhorst Marc Spoek, Manager Gezond Werken in de Zorg Stichting IZZ

Transcript of Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11...

Page 1: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Bo Geboortezorg – Bo college 11 oktober 2018

De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Anouk ten Arve & Babette Bronkhorst

Marc Spoek, Manager Gezond Werken in de Zorg Stichting IZZ

Page 2: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Wat is duurzame inzetbaarheid?

Hoe duurzaam inzetbaar zijn zorgmedewerkers?

Hoe kunnen we dit verbeteren?

→ De Aanpak Organisatieklimaat in 3 stappen!

Wat levert het op?

→ Resultaten en ervaringen in de praktijk

2

Page 3: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

3

Merkfilm IZZ

Page 4: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Stichting IZZ

4

De IZZ Zorgverzekering. Die is toegesneden op de kenmerkende behoefte van zorgmedewerkers.

Gezond werken in de zorg. Onder meer uitvoeren onderzoek, toetsen praktijkoplossingen en inzichten

delen met sociale partners en zorgorganisaties.

Page 5: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Wat is duurzaameinzetbaarheid?

Page 6: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Van individuele problematiek naar een collectieve aanpak

• Niet alleen aandacht voor verzuim, ook inzetbaarheid en preventie zijn

onderwerp van gesprek, de-medicaliseren en employability

• Gezondheid als onderdeel van de bedrijfsvoering. Gaat verder dan het

voldoen aan de Wet verbetering poortwachter en de Arbowet.

• Van leefstijl naar organisatie systemen

• Leefstijl is verantwoordelijkheid werknemer (bespreken en aanspreken)

• Arbeidsomstandigheden is verantwoordelijkheid werkgever

= samen gedeelde verantwoordelijkheid voor optimaal gezond en

veilig werken6

Page 7: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Hoe zit het met verantwoordelijkheden?

• 85% vindt dat WG en WN beide verantwoordelijk zijn

• 54% vindt grootste verantwoordelijkheid voorkomen bij WN

• 80% WN neemt zelf actie om uitval te voorkomen

• 1% vraagt wel eens verlof aan terwijl er geen sprake is van ziekte

• 94% WN vindt het prettig zelf bij te dragen aan inzetbaarheid

• 56% WN vindt dat WG te weinig doet aan voorkomen ziekte

• Oplossingen: minder werkdruk en stress, meer personeel

Bron: Rapport Onderzoek eigen regie werknemers, Vernet 2016

Page 8: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Duurzame Inzetbaarheid → uitganspunt is balans

Page 9: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Chronische ziekten in Nederland

9

Meest voorkomende

chronische ziekten

Meeste ervaren ziekte last

Chronische nek- en rugklachten Angststoornissen

Artrose Stemmingsstoornissen

Diabetes mellitus Nek- en rugklachten

Astma Coronaire hartziekten

Gehoorstoornissen Suïcide (poging)

• 5,3 miljoen mensen met een chronische ziekte → stijgt naar 7,0 mio in 2030

• 2,3 miljoen mensen (15-65 jr.) met een chronische ziekte → 1 op de 5 van de potentiële

beroepsbevolking

Page 10: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Start met "Huis op orde"

Zorggebruik als indicator voor organisatieklimaat

Page 11: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Grote verschillen in zorggebruik tussenzorgorganisaties, ook binnen dezelfde branche

11

Bron: IZZ Zorggebruik 2017 www.izz.nl/dashboard

Boven gemiddeld gebruik fysiotherapie en psychische zorg

Boven gemiddeld gebruik fysiotherapie of psychische zorg

Onder gemiddeld gebruik fysiotherapie en psychische zorg

Iedere driehoekje is een VVT organisatie

Page 12: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Waarin scoren de groene organisaties beter?

“Openheid naar elkaar en het bespreekbaar houden van de

arbeidsbelasting maken het mogelijk het werk voor langere tijd vol

te houden. We doen het als team echt samen!”

127

Page 13: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Hoe kunnen we dit veranderen?

→ Onderzoek naar een

beïnvloedbare factor!

8

Page 14: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Gezond en veilig organisatieklimaat

Page 15: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Een gezond en veilig organisatieklimaat bestaat uit 5 dimensies:

1. Prioriteit bij het hoger management

2. Betrokkenheid van de leidinggevende

3. Groepsnormen en –gedrag in het team

4. Communicatie is open en helder

5. Participatiemogelijkheden voor medewerkers

15

Page 16: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Stelling..

De invloed van bestuur en directie is beperkt wanneer

het gaat om het verbeteren van duurzame inzetbaarheid

van medewerkers!

16

Page 17: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!
Page 18: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Stelling

In de geboortezorg branche praten we

al teveel met elkaar!

Page 19: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Is het een open deur?Ja!

→ Maar wel wetenschappelijk bewezen!

8

Page 20: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Interventieonderzoek:

• interventie- en controleteams

binnen iedere organisatie

• 3 metingen: voormeting (T0),

1e nameting direct erna (T1)

en 2e nameting 6 maanden

na afloop (T2)

Wetenschappelijke toetsing van de Aanpak Organisatieklimaat

Deelnemers:

✓ 10 zorgorganisaties

✓ 235 teams

✓ 3700 zorgmedewerkers

✓ 3x Verpleging & Verzorging

✓ 1x Thuiszorg

✓ 4x Gehandicaptenzorg

✓ 1x Ziekenhuis

✓ 1x GGZ

Page 21: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Wat levert het op? Een beter klimaat!

6

6,1

6,2

6,3

6,4

6,5

6,6

6,7

6,8

6,9

7

T0 T1 T2

Gezond en veilig organisatieklimaat: totaal

Controle groep Interventie groep

De Aanpak Organisatieklimaat heeft een halfjaar na afloop

een significant effect op de beeldvorming in het team over:

• Prioriteit vanuit het hoger management

(totaal effect van +8,7%)

• Groepsnormen en –gedrag in het team

(totaal effect van +5,6%)

• Communicatie binnen de organisatie

(totaal effect van +4,7%)

Page 22: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!
Page 23: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Wat levert het op? Gezondere medewerkers!

De Aanpak Organisatieklimaat heeft

6 maanden na afloop een significant

effect op de gezondheid van

zorgmedewerkers:

• Verlaging van lichamelijke

uitputting (totaal effect van -11,5%)

• Verlaging van emotionele uitputting

(totaal effect van -15,5%)

3

3,1

3,2

3,3

3,4

3,5

3,6

3,7

3,8

3,9

4

T0 T1 T2

Lichamelijke uitputting

Controle groep Interventie groep

2

2,1

2,2

2,3

2,4

2,5

2,6

2,7

2,8

2,9

3

T0 T1 T2

Emotionele uitputting

Controle groep Interventie groep

Page 24: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!
Page 25: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Wat levert het op? Een lager verzuim!

De Aanpak Organisatieklimaat heeft 6 maanden na afloop

een significant effect op het zelfgerapporteerde verzuim

binnen teams:

• % medewerkers in het team dat minimaal 1x verzuimd

heeft de afgelopen maand (totaal effect van -68,6%)

• Vooral invloed op werkgerelateerd verzuim: aandeel van

het verzuim dat werkgerelateerd is neemt af, terwijl dit

zonder interventie juist toeneemt (totaal effect van -34,4%)0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

18%

20%

T0 T1 T2

Verzuim: % medewerkers per team dat verzuimd heeft (zelfgerapporteerd)

Controle groep Interventie groep

Page 26: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

26

Page 27: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Wat levert het op? Betere kwaliteit van zorg!

De Aanpak Organisatieklimaat heeft 6 maanden na

afloop een significant effect op de kwaliteit van zorg

binnen teams:

• Beoordeeld door teamleiders

• Kwaliteit van geleverde zorg over het algemeen

(totaal effect van +11,2%)

6

6,1

6,2

6,3

6,4

6,5

6,6

6,7

6,8

6,9

7

T0 T1 T2

Kwaliteit van zorg

Controle groep Interventie groep

Page 28: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Het grootste effect is zichtbaar wanneer hoger gescoord wordt op de volgende kenmerken van het

implementatieproces tijdens de uitvoering van de pilot:

- Commitment van teamleider (zichtbare inzet, positieve uitlatingen)

- Ruimte geven voor het maken van daadwerkelijke aanpassingen aan het werkproces

28

Let op! De effectiviteit is afhankelijk van de

implementatie..

Page 29: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Het grootste effect op langere termijn is zichtbaar wanneer hoger gescoord wordt op de borging van de

Aanpak Organisatieklimaat na afloop van de pilot:

- Het blijven houden van teamdialogen over gezond en veilig werken

- Het blijven houden van open gesprekken met het hoger management over gezond en veilig

werken

29

.. en van de borging

Page 30: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Samenvattend:

30

De gezondheid van medewerkers is ook afhankelijk

van de werkgever!

• Plan de dialoog en verbeter het organisatieklimaat en de duurzame inzetbaarheid van je

medewerkers

• Gebruik het inzicht in zorggebruik als indicator voor de gezondheid van je organisatie

Page 31: Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak ... · Bo Geboortezorg –Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!

Meer informatie?

www.izz.nl/organisatieklimaat

31

Babette Bronkhorst Anouk ten Arve