BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang...

16
ZOMER 2013 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM

Transcript of BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang...

Page 1: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

ZOMER 2013

BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM

Page 2: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

1

BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM

58ste

jaargang juli/augustus 2013

_______________________________________________________________________________

EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden van een godsvruchtig leven. Let

wel, deze heiligen waren alles behalve saaie en gedweeë meelopers. Niet zelden weken ze in hun

dagelijkse gang en handelen af van wat de sociale norm was. Zij konden eigenzinnige, een beetje

excentrieke en soms moeilijke mensen zijn, maar met een indringend geloof, en met het hart op de

juiste plek.

Een heilige die is ‘doorgebroken’ naar het brede, moderne publiek is Hildegard von Bingen, een 12e

eeuwse mystica en één van de vier vrouwelijke Kerkleraars. Stap een goede boekenwinkel binnen

met een ruime collectie, en je kunt werken over haar en van haar hand vinden in de afdelingen

religie, filosofie, wetenschap, muziek, poëzie en beeldende kunst. Het moge duidelijk zijn dat zij

een eclectische en begaafde persoonlijkheid was. Opvallend is dat haar creativiteit en

diepzinnigheid werden gedreven door regelmatige extatische visioenen. Deze stelde ze op schrift in

gedichten en teksten, of beeldde ze uit in tekeningen en schilderingen. Analyse van de afbeeldingen,

die bestonden uit allerhande Bijbelse figuren en thema’s, gevat in kaders van kleurrijke cirkels en

gekartelde lichtlijnen, doet sommige neurologen concluderen dat de visioenen simpelweg een

vermenging waren van de beelden die optreden bij migraine- of epileptische aanvallen en

Hildegards eigen gelovige invulling en duiding hiervan. Is hiermee alles gezegd?

In alle religies en religieuze ervaringen zijn voorbeelden te vinden van extase, waarbij iemand als

het ware ‘buiten zichzelf treedt’ – de letterlijke vertaling van het Griekse ‘ek-stasis’ is ‘buiten

zichzelf staan’. Maar ook in de beleving en het bedrijven van kunst, sport en muziek, of in

momenten van diepe vreugde en verdriet, kunnen we ‘uitzinnig’ of ‘buiten onszelf’ raken, en even

de wereld om ons heen vergeten. Wat hiervan ook de oorsprong is, een wonderlijke hemelse of een

verklaarbare aardse, feit is dat het menselijke wezen schijnbaar buiten zichzelf kan geraken, alsof

we van nature geopend zijn naar iets hogers, of een wereld en waarneming die het gewone

doorbreekt. Het heeft ons gemaakt tot dromers en profeten, idealisten en martelaars, genieën en

heiligen.

Om het onderscheid te duiden tussen de mens en de rest van de levende natuur, wordt wel eens

gezegd dat de mens zelfreflectief is, zich kan afvragen wat de oorsprong en zin van het leven is en

zijn betekenis en plaats hierin. Is de extase wellicht het emotionele equivalent hiervan? Immers niet

alleen door ons verstand, ook door onze innerlijke gevoelens en ervaringen kunnen we met kracht

gericht en geopend worden naar een wereld van uitzonderlijke ideeën, een wereld die het alledaagse

overstijgt. Toch is het natuurlijk niet zo dat de gemiddelde parochiaan een aantal keer per maand, of

zo nu en dan tussen de bedrijven door, een hemelse extase beleeft. Dat zou wat vermoeiend zijn en

ons weinig vrij laten. Toch hebben wij het nodig om ons te kunnen openen en richten tot het hogere,

tot God die Zich aan ons openbaart, anders wordt ons geloof een holle formaliteit.

Hierin helpt ons het gezamenlijke gebed, de bezinning en stilte, en de rituelen van de liturgie. Het

vieren van de sacramenten is als een kalme, gekanaliseerde extase. Niet abrupt, maar rustig worden

ons verstand en hart geopend door de H. Schrift en de taal en tekens waarin wij de Verrezen Heer

aanwezig mogen weten. Zo kunnen wij allemaal wekelijks een beetje heiligen en mystici zijn.

Yuri Saris, pastoraal werker en studentenpastor

Page 3: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

redactie

2

Agenda jul 16 verg. mvr lokatieraad

aug 10 tot 16 en 16 - 22 tienerkampen

aartsbisdom

15 lichtprocessie renkum

20 verg. mvr lokatieraad

28 kerk open op vlegeldag

sep 7 landelijke bijeenkomst

professorenmanifest

10 verg. mvr lokatieraad

19 informatieavond alpha-cursus renkum

20 tot 25 rome bedevaart aartsbisdom

30 vergadering wijkcontactpersonen

Redactie Inleveren kopij volgend nummer (nieuw

seizoen) tot zondag 25 augustus

e-mail: [email protected]

Jos Jansen tel: 0317 415 624, Everlaan 8,

6705 DJ Wageningen

Bezorging Wim Klunder tel: 0318 632 518

Advertenties Klaas Postma tel: 0318 415 813

e-mail: [email protected]

Inhoud Extase .............................................................. 1

Uit de parochie ................................................ 3 Vieringen ..................................................... 3

Lichtprocessie op Maria ten Hemelopneming

.................................................................... 3

Extra rijders/begeleiders gezocht ................. 4 Mededelingen .............................................. 4

Kort verslag MVR locatieraad ..................... 4 Verslag Open Parochievergadering .............. 5

Pastorale opdracht pastoraal werker Yuri

Saris ............................................................ 6

Vlegeldag .................................................... 6 Inzamelen van oude kaarten en munten ........ 6

Wij zullen doorgaan ..................................... 7 Alpha cursus ................................................ 7

Geld en goed ............................................... 8 Wij hebben voor u gebeden….in Brazilië..... 8

Tienerkampen: I will follow! ....................... 8 Op weg naar de ‘Eeuwige Stad’ ................... 9

Uit kerk en samenleving .................................. 9 Katholiek Vrouwengilde .............................. 9

Opbrengst kledingactie Mensen in Nood .... 10 Hulp bij computer gebruik ......................... 10

Forum ............................................................ 11 Overpeinzingen naar aanleiding van de open

parochievergadering van 14 mei jl. ............ 11 Bijstatie Bennekom.................................... 12

Limes ........................................................ 13 Oecumene: ‘Een rijke oogst’, deel 4 .......... 14

Parochie informatie ....................................... 15

Redactie, website en nieuwsbrief internet: www.rkkerkbennekom.nl, e-mail: [email protected]

Overleg van locatieraad met redactie

Op 18 juni is er voortgangsoverleg geweest tussen de locatieraad en de redactie. Daarbij is door de

locatieraad opnieuw bevestigd, wat eerder ook in het redactiestatuut is vastgelegd, dat het blad de

spreekbuis is voor alle leden van de MVR geloofsgemeenschap, en dat de redactie onafhankelijk

van de locatieraad opereert. Dit houdt niet in dat het blad de spreekbuis kan zijn van de Vereniging

MVR, maar het bestaan van de vereniging hoeft ook niet te worden doodgezwegen. Voor wat

betreft de status van het centrale parochieblad zegt de locatieraad te hebben vernomen dat de

denktank ter voorbereiding daarvan groen licht heeft gekregen om voort te gaan. Afgewacht moet

worden wat dit gaat brengen.

Nieuwsbrief en digitale versie van het parochieblad

Via aanklikbare knoppen op de website kunt u zich aanmelden voor onze gratis nieuwsbrief en voor

de digitale versie van ons parochieblad. Deze knoppen vindt u hier:

www.rkkerkbennekom.nl/nieuws/nieuwsbrief/ en www.rkkerkbennekom.nl/documenten/maandblad/

Page 4: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

3

____________________________ UIT DE PAROCHIE _____________________________

Vieringen

Overzicht van de vieringen vanaf 7 juli.t/m 8

september in de MARIA VIRGO REGINA

kerk in Bennekom

zondag 7 juli

10.00 uur: woord- en communieviering

m.m.v. cantors en volkszang

voorganger: mevrouw Marian Bolscher

collecte: voor het seniorenpastoraat

zondag 14 juli

10.00 uur: woord- en communieviering

m.m.v. het gemengd koor

voorganger: pastor Joop Nijrolder

intenties: Jan Schipper

collecte: activiteiten van de bezoekgroep

zondag 21 juli

10.00 uur: woord- en communieviering

m.m.v. het dameskoor

voorganger: pastor John Rademakers

collecte: kom in de kring en

kinderwoorddiensten

zondag 28 juli

10.00 uur: Eucharistieviering met cantors en

volkszang

voorganger: pater Hans Koenen

collecte: voor de pastorale zorg

zondag 4 augustus

10.00 uur: woord- en communieviering met

cantors en volkszang

voorganger: mevrouw Riet Kroes

collecte: voor de diakonie

zondag 11 augustus

10.00 uur: woord- en communieviering

m.m.v. het dameskoor

voorganger: mevrouw Liesbeth ter Elst

collecte: jongerenactiviteiten (kathokids)

zondag 18 augustus

10.00 uur: LAUDEN viering

collecte: onderhoud van de kerk

zondag 25 augustus

10.00 uur: Eucharistieviering met volkszang

en cantors

voorganger: pater Hans Koenen

collecte: MIVA: “Help de kinderen in

Brazilië”

zondag 1 september

10.00 uur: woord- en communieviering met

cantors en volkszang

voorganger: mevrouw Nettie Oegema

collecte: kosten liturgieboekjes

zondag 8 september

10.00 uur: woord- en communieviering

m.m.v. het dameskoor

voorganger: pastor Diny Booyink

collecte: kosten van koren en muziek

Vieringen elders in de parochie, zie: www.

ztitusbrandsmaparochie.nl/index.php/vieringen.

Vieringen verzorgingshuis Machtella/Cornelie

Iedere 2e zaterdag van de maand, s’middags om

16.00 uur in verzorgingshuis Walraven.

Lichtprocessie op Maria ten Hemel-opneming Wie wel eens in Lourdes is geweest, heeft

ongetwijfeld de indrukwekkende lichtprocessie

meegemaakt. In onze parochie wordt op het

Hoogfeest van Maria ten Hemelopneming

(donderdag 15 augustus) een lichtprocessie ter

ere van Maria gehouden, aansluitend op de

eucharistieviering van 19.00 uur in de R.K.

Kerk Onze Lieve Vrouw Ten Hemelopneming

in Renkum, Dorpstraat 1. Hoofdcelebrant is

hulpbisschop Mgr. H.W. Woorts, concelebrant

pastoor Henri ten Have. Allen van harte

uitgenodigd

pastoor Henri ten Have

Kinderwoorddiensten

jun 30 Linda Rust / Nynke van der Linden

Kom-in-de-kring vieringen

jun 30 Iti-Marije / Marieke

Rij- en assistentiediensten Coordinator A. Meijs, tel: 0318 418 273

Nora Janssen, Siza Vossenhol, Johanniterlaan

6, 6721 XZ Bennekom, tel. 0318 414 908, Nora

zelf 0318 415 381; Regiotaxi 0900 0276.

Page 5: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit de parochie

4

jul 7 Nora afwezig (Posterholt 6 – 20 juli)

21 10.00u. v. Oostrum 0318 417 889

aug 4 10.00u. Nell 0318 430 988

18 10.00u Schrijver 0318 415 803

sep 1 10.00u. v. Lammeren 0318 415 479

Janine van Schaijk, Tarthorst 6, 6708 JA

Wageningen, tel. 0317 421 285

jul 7 10.00u. De Groot 0318 417 355

21 10.00u. Beerepoot 0317 423 570

aug 4 10.00u. De Vocht 0318 413 088

18 10.00u Heestermans 0318 416 462

sep 1 10.00u. Breteler 0317 415 588

Mevr. Snels de Laat, Zorgcentrum Machtella,

Barones van Lyndenlaan 1, 6721 PK

Bennekom, kamer 20; tel. 0318 752 413

jul 7 10.00u. Schlepers 0318 416 304

21 10.00u. Baks 0318 418 686

aug 4 10.00u. Schlepers 0318 416 304

18 10.00u Kroes 0318 418 002

sep 1 10.00u. Baks 0318 418 686

Extra rijders/begeleiders gezocht voor begeleiding parochianen naar de kerk

Op aanwijzen van enkele parochianen heb ik,

coördinator van de rijdienst, contact gezocht

met de heer Humme, Commandeursweg, voor

mogelijke begeleiding naar de kerk. Op dit

moment lukt het hem nog om zelfstandig naar

de kerk te komen. Omdat de groep rijders/

begeleiders klein is, verzoek ik u bij deze om u

aan te melden voor de rijdienst om af en toe op

zondag een van onze parochianen te begeleiden

en met hem of haar na afloop van de dienst een

kopje koffie te drinken. Meldt u s.v.p. aan via

onderstaande e-mailadres of telefonisch. Uw

medeparochiaan zal u hiervoor zeer dankbaar

zijn. Met vriendelijke groet,

Ad Meijs, [email protected], 0318 418 273

Mededelingen Verhuisd

- H.Rooding-Heijmans, van Hollandseweg 135,

naar Morfelden-Walldorfplein 351, 6706LD

Wageningen, tel.: 0610 692 761.

- fam. R. van Doorn, van Dijkgraaf 18, naar

Krommesteeg 38, 6721MV Bennekom.

Ingeschreven

- Hanneke Hermans en Philip Hansman, zoon

Matthijs Hansman en dochter Milena

Hansman, Diedenweg 42, 6721HR Bennekom.

Dagkapel en Parochiewacht De dagkapel is van maandag t/m vrijdag

geopend van 10.30 – 11.30 uur.

De parochiewacht is gehuisvest in de Torenzaal

van onze kerk. Leden daarvan zijn aanwezig op

maandag t/m vrijdag van 10.30 – 11.30 uur. (tel.

0318 414 896) Op andere uren kunt u indien

nodig uw berichten inspreken op een antwoord-

apparaat, dat dagelijks wordt beluisterd door de

leden van de pastoraatsgroep. Voor noodge-

vallen kunt u het nummer dat op de band staat

bellen.

Opgeven van intenties Intenties kunnen het best gemeld worden bij de

parochiewacht (rechtstreeks of per telefoon).

Na de vieringen Na de vieringen op zondag kunnen we elkaar

ontmoeten in de Parochiezaal bij een kop koffie,

thee of een glaasje limonade. Een vrijwillige

bijdrage kunt u in de bus doen op de balie.

Pastor van de week In noodsituaties, bediening, handoplegging en

ziekenzegen, sterven, wanneer één van de nabij-

heidspastores voor onze parochie niet bereik-

baar is, beschikt de pastoraatsgroep over het

mobiele telefoonnummer van de pastor van de

week. U belt daarvoor het nummer van de paro-

chiewacht 0318 414 896 (zie de pagina

Parochie-informatie); zie ook info op website

ztitusbrandsmaparochie.

Kort verslag MVR locatieraad In de vergadering van mei is onder meer het

volgende aan de orde geweest:

1. Het professorenmanifest. Een groep van ruim

30 hoogleraren heeft 18 april in een brief aan

alle bisschoppen hun bezorgdheid uitgesproken

over de ontwikkelingen in de Nederlandse

kerkprovincie. Die bezorgdheid hebben ze

vastgelegd in een notitie “De uitholling van

geloofsgemeenschappen in de katholieke kerk”

(zie www.professorenmanifest.nl). Dit initiatief

gaat uit van het inzetten op vitale lokale

geloofsgemeenschappen en toenemende zelfred-

zaamheid. Dit komt volledig overeen met de

visie die wij in Bennekom hebben. De

locatieraad MVR Bennekom heeft daarom haar

volledige steun gegeven aan dit initiatief. Op

zaterdag 7 september 2013 van 10.00 – 15.00 u.

is er een landelijke bijeenkomst als vervolgstap

hierop. Zie hiervoor ook de website van het

professorenmanifest.

2. Op 14 mei hadden wij de open parochie-

vergadering. Elders in dit blad vindt U een kort

verslag.

De MVR locatieraad

Page 6: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit de parochie

5

Verslag Open Parochievergadering Op 14 mei is er een open parochievergadering

geweest. De aanleiding voor het houden van

deze bijeenkomst was de ontwikkeling op

diverse fronten, zoals binnen onze geloofsge-

meenschap (MVR), binnen de zalige Titus

Brandsma parochie (zTB) en binnen onze RK

kerk in het algemeen.

De agenda was als volgt: (i) Uitbreiding

zaaltjes; (ii) Locatieraad (LR): ontwikkelingen

in de kerk, de zalige Titus Brandsma parochie

(zTB) en onze geloofsgemeenschap (MVR);

(iii) zTB: ontwikkelingen en toekomst zTB; (iv)

Discussie.

Hieronder volgt een kort verslag van deze

bijeenkomst. Er waren veel mensen naar deze

open parochievergadering gekomen. De kerk zat

redelijk vol! Hans Wilmink opende de

vergadering met een stukje van Jan Olimulder

uit MVR maandblad voor katholieken in

Bennekom (nummer Pinksteren 2013).

De zaaltjes (Arend-Jan Nell). In de inventa-

risatie is € 37.000 toegezegd door 70 mensen.

Te weinig voor het plan dat er lag. In mei/juni

gaat LR met de bouwcommissie om tafel.

Planning is om in september een nieuw plan te

hebben. Op dit moment is € 6200 geoormerkt

voor de verbouwing op zTB rekening.

LR-ontwikkelingen (Hans Wilmink). Zorg:

minder kerkbezoek, beleid bisdom gericht op

bezuinigingen, gelovige niet centraal, bisdom

kiest niet voor groeimodel. In het samengaan in

zTB (2010) is gesteld (huishoudelijk regle-

ment): lokaal wat lokaal kan; borging pluri-

formiteit; begroting is som van deelbegrotingen.

Ook: “besturen met handen op de rug”. De

huidige status van zTB is dat de financiële

positie van de geloofsgemeenschappen sterk

varieert, dat er een tendens is naar meer centra-

lisatie en tot slot dat meer samenwerken

noodzakelijk is om alle ‘producten’ aan alle

gelovigen aan te kunnen bieden.

De MVR geloofsgemeenschap is levendig, de

kerkbalans blijft voldoende op peil, wij hebben

betrokken vrijwilligers en er is veel talent in

onze geloofsgemeenschap om veel zaken zelf

op te pakken, zoals vieringen. Vertrekpunt

binnen onze geloofsgemeenschap is de

gelovige! Onlangs is de Vereniging MVR

opgericht. Deze kwam voort uit de bezorgdheid

van een aantal parochianen m.b.t. de centrali-

satie naar een Eucharistisch centrum, de centrale

rol van de priester in het bisdombeleid en de

afbouw van lokale geloofsgemeenschappen. De

MVR vereniging valt niet onder het gezag van

de Bisschop en is geen onderdeel van de MVR

organisatie. De intentie van de vereniging is om

extra opties open te houden voor de toekomst

van onze geloofsgemeenschap.

De visie van de locatieraad van MVR (LR) is

dat vitaliteit op de eerste plaats staat. De uitslag

van de enquête naar de vraag wie wij zijn, die

een paar jaar geleden gehouden is, blijft het

vertrekpunt. Wij willen opereren vanuit feit dat

we onderdeel zijn van RK kerk en dat de

samenwerking moet komen vanuit geloofs-

gemeenschap, niet afdwingen. Wij moeten de

discussie binnen zTB aangaan over dat de

“financieel sterkere” geloofsgemeenschappen

een deel van de lasten dragen van de “financieel

zwakkere” geloofsgemeenschappen. Het centra-

liseren is geen doel op zich; als iets niet efficiënt

gaat maar wel energie geeft: behoudt dat! De

Vereniging MVR heeft dezelfde visie.

Toekomst: Hoe behouden we vitaliteit. Door:

voldoende vrijheidsgraden; voldoende ruimte

voor eigen identiteit; hoe blijft God dichtbij te

vinden.

De zTB ontwikkelingen (Jack Peerlings).

Genoemde punten: Ook Bennekom kent zorgen:

vergrijzing, minder kerkbezoek, teruglopende

kerkbalans. Over 10 jaar zit ook MVR in zwaar

weer. Het bestuur zTB zit in een spagaat: alle

locaties vitaal houden is illusie, maar volledig

centraliseren is ook geen oplossing. De gelovige

staat centraal; wat kun je bieden? Wij willen

niet alles centraliseren, maar wel deels

samenwerken (“we willen niet centraal en alles

in één kerk”). Voorts:

Beeld is fout dat alle kerken dicht moeten.

Mensen hebben dit zelf in de hand. Toekomst

zit in ons; je moet er zelf iets van maken. De

zTB wil geen “eenheidsworst”.

Financieel moet je goed draaien anders lukt er

niets meer vanuit Bisdom.

Besturen is vooruit zien: over 10 jaar is het

leeg als we nu niet ingrijpen. Niets doen is

geen optie.

Als kerken dichtgaan, dan is het geld voor de

zTB parochie niet voor het Bisdom.

Niet bijdragen aan zTB is een “self-fulfilling

prophecy”.

Page 7: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit de parochie

6

Reacties vanuit de MVR geloofsgemeenschap

Tot fusie was huishoudboekje op orde.

De vice-voorzitter van zTB is onvoldoende op

de hoogte van de levendigheid van MVR;

MVR vergrijst niet. Er komen veel jonge

mensen naar de vieringen;

Hebben de lokale geloofsgemeenschappen alle

ruimte om dingen te doen die ze willen? Jack

Peerlings: Ja!

De spiritualiteit wordt overal gezocht; interes-

seert de kerk jongeren nog?

De gemeenschap moet het zelf doen, maar die

gelegenheid krijgen we niet.

Bennekom wil wél samenwerken, maar één

centraal parochieblad is onzindiscussie. Ons

eigen blad geeft ons identiteit. Dik parochie-

blad voor iedereen kost net zo veel als 10

afzonderlijke bladen.

Het financieel model van zTB moet transpa-

rant zijn.

De Vereniging MVR is opgericht t.b.v.

vertrouwen. Vertrouwen borgen = lokaal

beslissen en lokaal de financiën regelen.

Grote diversiteit aan vieringen is waardevol;

niet weghalen! We moeten vieringen kunnen

doen zoals we willen, anders is er een

probleem.

We zijn samen kerk dus ook bijdragen aan

andere locaties.

Fusie niet per definitie goed, mogelijk wel op

bepaalde delen samenwerken.

“Jong Titus”? Te weinig aandacht voor

jongeren. Jack Peerlings: voordeel van één

parochieblad is dat je jongeren overal bereikt

(bredere communicatie).

Afsluiting door pastoor Henri ten Have

In crisis moeten wij opletten voor negatieve

beeldvorming: onnodige negativiteit jegens

bestuur, bisdom, toedichten van standpunten

die een ander niet heeft, het niet meer luisteren

naar elkaar;

Het bestuur van Titus Brandsma heeft juist

zoveel mogelijk de locaties ondersteund; zo

decentraal mogelijk;

De vitaliteit van lokale geloofsgemeen-

schappen is erg belangrijk en dat ondersteunen

wij en wij willen graag die geloofsgemeen-

schappen de ruimte geven;

De gelovige staat centraal;

Iedereen en elke gemeenschap wil graag vitaal

genoemd worden. "Een 95er kan nog heel

vitaal zijn, maar hij is wel 95…" Zo zouden

ook geloofsgemeenschappen de durf moeten

hebben eerlijk en kritisch te zijn aangaande

hun eigen vitaliteit.

Vertrouwen op de toekomst. Vertrouw op

bestuur. Pluriformiteit is/blijft. Het feit dat er

in vier of vijf locaties per weekend een

eucharistieviering is, is bewijs dat gelovige

centraal staat. Hou vertrouwen.

Samenvatting

Hans Wilmink sluit af met de constatering dat

de zTB vindt dat centralisatie geen doel op zich

is en dat zij de vitaliteit van lokale geloofs-

gemeenschappen ondersteunt door hen voldoen-

de ruimte te geven. Dat is de kern waar het

steeds om draait, geef ruimte en heb vertrouwen

in elkaar!

Het werd al met al een erg levendige

parochievergadering, die afgesloten werd met

een glas wijn en geanimeerde discussies.

LR MVR Bennekom

Pastorale opdracht pastoraal werker Yuri Saris Vanaf 1 mei 2013 zal pastoraal werker Yuri

Saris ruimer werkzaam zijn in het parochie-

pastoraat: 0,7 fte parochiepastoraat en 0,3 fte

studentenpastoraat. Hierbij wordt bovendien

zijn specifieke gerichtheid op jongvolwassenen

afgerond en vervangen door een algemene

pastorale taak. Hij zal samen met pastoraal

werker Hans Lucassen het profiel Catechese

gaan behartigen.

Vlegeldag Ook dit jaar zal, evenals vorig jaar, de kerk weer

open zijn op Vlegeldag. Dit jaar is dat op

woensdag 28 augustus. Deze keer zullen er nog

meer activiteiten zijn. Behalve de kleding en

boekenbeurs denken we aan een plantjes- en

stekkenkraam, poffertjes bakken voor de

kinderen en natuurlijk koffie en thee op het

plein. We kunnen nog meer handen en voeten

gebruiken op deze dag. Je kunt je aanmelden bij

Janneke Postma, [email protected] en

Truus Appelman, [email protected].

Inzamelen van oude kaarten en munten Klaas van der Meulen kwam met een idee voor

de fondsenwerving voor de verbouwing van de

parochiezaal en dat idee wil ik met uw hulp in

praktijk gaan brengen!

Page 8: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit de parochie

7

Gevraagd oude ansichtkaarten en munten

Oude ansichtkaarten van vóór 1965 van

Nederland, Nederlands Indië en de overige

Nederlandse gebieden. Albums, kleine en grote

partijen zijn welkom. Vooral interesse in dorps-

gezichten en oude straatjes van de wat kleinere

plaatsen. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en

Utrecht zijn minder interessant maar zijn zeker

in trek als er bepaalde buitenwijken op staan.

Verder themakaarten uit de luchtvaart, militair,

oude auto’s en bussen, molens, landbouw,

reclame enz. Voorwaarde is dat de kaarten van

goede kwaliteit zijn, zonder scheuren en

vouwen. Ook oude Juliana munten, guldens uit

de periode 1954-1967, rijksdaalders uit de

periode 1959-1966 en 10 gulden uit 1970, 1973.

Deze kaarten en munten kunnen we inleveren

bij een betrouwbare handelaar (bekende van

Klaas van der Meulen), die voor verkoop zorgt

en daarna het geld aan ons afdraagt.

Graag zie ik postzakken vol kaarten en

klinkende munt verschijnen op de stoep van

mijn huis! Voor de opslag van deze artikelen

hebben we een veilige plaats gevonden, niet bij

mij thuis.

Janneke Postma, Selterskampweg 23

Wij zullen doorgaan (vervolg)

Ik kan U meedelen dat ik inmiddels een

schriftelijke bevestiging heb van de penning-

meester van het overkoepelend bestuur dat de

ingezamelde gelden ter beschikking blijven van

onze parochie, dus de geloofsgemeenschap van

Bennekom Maria Virgo Regina, voor verbou-

wing/renovatie of een ander doel door ons

bepaald. Na ontvangst van dit schrijven heb ik

het ingezamelde geld overgemaakt naar de

rekening van de penningmeester.

Janneke Postma

Alpha cursus We kijken met veel plezier en

dankbaarheid terug op de Alpha

cursus die we als gezamenlijke

kerken in Renkum en Heelsum in

2012 organiseerden. We willen in

2013 opnieuw een Alpha cursus aanbieden.

Wat is een Alpha-cursus?

In de Alpha-cursus maak je kennis met het

christelijk geloof. De cursus duurt tien avonden

en een zaterdag. In een goede en open sfeer

kunnen belangstellenden zelf ontdekken wat het

betekent om christen te zijn. Iedere avond

begint met een gezamenlijke maaltijd, gevolgd

door een inleiding van maximaal een half uur.

In deze inleidingen wordt ingegaan op diverse

kernpunten van het christelijk geloof. In kleine

groepjes wordt daarover doorgepraat. Deze

opzet heeft als voordeel dat er enerzijds

duidelijke informatie wordt overgedragen en dat

er anderzijds volop ruimte is voor onderling

gesprek en ontmoeting. Tijdens de cursus

worden tien verschillende thema's van het

christelijke geloof besproken, zoals o.a.:

• Wie is Jezus?

• Bidden: waarom en hoe?

• Hoe relevant is het christelijke geloof?

• Hoe leidt God ons?

Een Alpha - cursus biedt mensen de gelegenheid

om in een ontspannen sfeer en op een

vrijblijvende manier kennis te maken met het

christelijk geloof. Het cursusmateriaal veronder-

stelt geen voorkennis. De cursus begint bij de

persoon en het leven van Jezus en gaat

vervolgens in op wat het betekent om te leven in

een relatie met God.

Voor wie is een Alpha-cursus?

Alpha is voor iedereen!

- voor mensen die meer willen weten over

het christelijk geloof

- voor mensen die pas christen zijn geworden

- voor mensen die hun geloof nog eens van

het begin willen doordenken

Wanneer en waar

Donderdagavond 19 september is er een

introductie avond waar u vrijblijvend meer

informatie kunt ontvangen over de Alpha

cursus. U kunt zich bij onderstaande personen

opgeven voor deze introductieavond.

Data cursusavonden

donderdagavond 3, 10, 17, 24, 31 oktober in

Overweide (P.K.N.) en donderdagavond 7, 14,

21, 28 november en 12 december in De Pastorie

(R.K.). Zaterdag 9 november is een hele

cursusdag.

We organiseren ook dit jaar de Alpha cursus als

gezamenlijke kerken (de drie Protestantse

kerken en de twee Rooms Katholieke parochies)

in Renkum. De voorgangers van de verschillen-

de kerken verzorgen tijdens de cursus ook een

inleiding, zodat deelnemers ook kennismaken

met hen.

Vindt U het leuk om mee te doen? We hebben u

nodig als u kunt organiseren, onderwijzen,

luisteren, bidden, koken. Er zijn al enthousiaste

Page 9: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit de parochie

8

mensen die meedoen in het team, maar we

kunnen meer mensen gebruiken. Vooral bij de

kookploeg! Daarnaast willen we u allen

oproepen om te bidden voor de Alpha - cursus.

Als u wilt koken of mee wilt bidden dan horen

wij dat graag van u.

Voor meer informatie en of aanmelding kunt u

contact opnemen met Jos Oomen jos.oomen@

freeler.nl, Mieke Stigter mieke.fortuyn@gmail.

com of Jaap van Meerveld jaap@kleinheide

veld.nl

het Alphacursusteam Renkum/Heelsum

Geld en goed Het lijkt mij een goede zaak om af en toe

interessante boeken onder de aandacht te

brengen in onze parochiebladen. Zo'n boek is bij

voorbeeld het onderstaande, waarvan de auteur

(die met Mgr Muskens meerdere boeken

schreef) mij een aanbeveling stuurde, die ik

graag doorgeef aan onze bladen. Het lijkt mij

een goede zaak dat de maatschappelijke

dimensies van ons geloof meer onder de

aandacht komen, op een verassende manier, die

de auteur toevertrouwd is.

pastoor Henri ten Have

Arjan Broers: Geld en goed.

Lessen voor welwillende

kapitalisten

Wat is echt van waarde?

Waartoe zijn we er? Hoe

organiseren we onze

economie zodanig dat niet

alleen de winnaars, maar de

hele wereld toekomst heeft?

De (financiële) crisis stelt ons voor vragen die

dieper gaan dan het praktische niveau waarop

we onze problemen meestal oplossen.

Journalist en theoloog Arjan Broers gaat in Geld

en goed te rade bij economen, filosofen en een

theoloog en spreekt over een cultuur waarin

winst de hoogste waarde is geworden – en of het

anders kan. Met medewerking van Esther-

Mirjam Sent, Harry Kunneman, Edgar Karssing

en Erik Borgman.

Daarnaast onderzoekt hij een financiële

instelling die het anders doet: Oikocredit leent

geld aan organisaties van en voor armen in

ontwikkelingsgebieden. Wat hebben de mensen

van deze organisatie geleerd in hun waardenvast

werken met geld?

Hoe nu verder? Arjan Broers destilleert zes

ijkpunten voor een kapitalisme dat wél werkt.

Zes eyeopeners zijn het, die richting geven aan

ons 'handelen'.

Wij hebben voor u gebeden….in Brazilië Zo’n 60 jongeren uit ons Aartsbisdom nemen dit

jaar deel aan de wereldjongerendagen in

Brazilië. Ook uit onze parochie Zalige Titus

Brandsma gaan er jongeren mee, onder wie de

leden van Shalom. Voordat ze naar Rio de

Janeiro gaan, zullen ze Fortaleza bezoeken, de

stad waar Shalom begonnen is, om daar deel te

nemen aan de projecten voor jongeren. Ook

zullen ze het bedevaartsoord Aparecida

bezoeken. Daar zullen ze graag ook voor uw

intenties bidden. U kunt, als u wilt, uw

gebedsintenties op papier of per mail opgeven

bij onze pelgrims, bij de leden van Shalom of

bij Tatiyana Onderstal wageningen.icc@gmail.

com.

Tienerkampen: I will follow! Ieder jaar organiseert het bisdom een tweetal

tienerkampen voor jongeren tussen 12 en 15

jaar. De kampen staan onder leiding van pastoor

Gerben Zweers. Dit jaar gaat ook pastoor ten

Have uit onze parochie mee.

Als je houdt van een uitdaging, dan is dit

tienerkamp wat voor jou. Na het spetterende

tienerkamp van 2012 in Hoog Elten (Duitsland)

organiseert het Aartsbisdom Utrecht van 10-16

en van 16-22 augustus weer twee tienerkampen

in dit prachtige gebied.

We kamperen in tenten en iedereen mag zelf

koken. We hebben een sportdag en een

hindernisbaan, we doen spellen in het bos. Er is

ook een uitdagende trektocht waarbij we in het

bos overnachten. En houd je van boogschieten?

Dan kom je helemaal aan je trekken want daar

hoort een echt spannend spel bij!

Tijdens het kamp vertellen we ook aan de hand

van een Bijbelverhaal van het leven met God. Er

gaat een jonge pastor mee voor de eigen

vieringen op kamp. Je hoeft echt geen sportman

of sportvrouw te zijn; als je houdt van uitdaging

en doorzetten is dit kamp wat voor jou.

Hoofdleiding: pastoor Gerben Zweers,

[email protected]. Pastor bij

Tienerkamp 10-16 augustus: pastor Anton ten

Klooster. Pastor bij Tienerkamp 16-22 augustus:

pastoor Henri ten Have.

Page 10: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit de parochie

9

Voor wie? Tieners van 12 t/m 15 jaar (je zit op

de middelbare school tijdens het aanmelden)

Wanneer? 10-16 en 16-22 augustus 2013

Hoeveel? € 135 (als de financiën een probleem

zijn, kan hiervoor in overleg met pastoor ten

Have een oplossing gezocht worden)

Opgave en verdere informatie: g.zweers@

suitbertusparochie.nl, www.aartsbisdom.nl.

Op weg naar de ‘Eeuwige Stad’ Aartsbisdom Utrecht op bedevaart naar Rome

Speciaal voor mensen van 35 t/m 65 jaar,

begeleiding o.a. door pastoor Henri ten Have

Rome wordt de ‘Eeuwige Stad’ genoemd; vele

eeuwen gaan aan je voorbij wanneer je door de

straten loopt, zit bij een fontein op een plein of

bent in één van de vele kerken of musea.

Verleden en heden gaan er hand in hand. Voor

de Rooms-Katholieke Kerk is Rome vooral een

plaats van pelgrimage: bovenal naar de graven

van de apostelen Petrus en Paulus, waarover-

heen prachtige basilieken zijn gebouwd. Vele

getuigenissen zijn er te zien van ons geloof en

Kerk-zijn, zowel in de ondergrondse catacom-

ben als hoog op de koepel van de St. Pieter. De

paus, opvolger van Sint Petrus, woont en werkt

er en ontvangt jaarlijks vele pelgrims.

De aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Eijk,

wil graag in dit Jaar van het Geloof op

bedevaart naar Rome met mensen uit ons

Aartsbisdom van 20 t/m 25 september 2013.

Gekozen is voor een groep in de leeftijd van 35

t/m 65 jaar. Reden voor deze leeftijdsgroep is

onder meer dat de deelnemers zeer goed ter

been moeten zijn, want er zal veel worden

gelopen en gebruik worden gemaakt van het

openbaar vervoer.

De dagelijkse Eucharistieviering en bepaalde

programmaonderdelen zullen gezamenlijk ge-

houden worden, andere in groepen, waaronder

de bezoeken aan kerken en de Vaticaanse

musea. Enkele priesters van het Aartsbisdom,

waaronder pastoor Henri ten Have, zullen de

bedevaart begeleiden en gidsen. Een pelgrimage

naar Rome is reeds door velen ervaren als een

verrijking van hun geloof en leven. Hopelijk

gaat u mee!

Deze kosten voor deze bedevaart bedragen

€ 699 p.p. (op basis van een tweepersoons-

kamer). Inschrijven voor deze bedevaart:

www.vnbreizen.nl. Meer informatie: dhr.

G.L.M. Lokate, tel.: 0302 361 570, e-mail:

[email protected]; internet aartsbisdom.nl/

Bedevaarten. Als voorproefje van wat de

pelgrims te wachten staat tijdens deze bisdom-

bedevaart, verscheen in mei 2013 in bisdomblad

'Op Tocht' een themakatern over Rome, te

bestellen bij het bisdom.

_____________________ UIT KERK EN SAMENLEVING _____________________________

Katholiek Vrouwengilde Wat er gebeurde

Maandag 13 mei 2013. Er zijn 43 leden aan-

wezig vanavond bij de lezing. En we verwel-

komen een nieuw lid, Mieke v.d. Perk. De heer

Toon Verbeek geeft een lezing over de grote

drie van het Cabaret; hij begint echter met de

drie voorlopers ervan, zonder wie het met de

latere drie misschien anders was gelopen, want

het waren grote voorbeelden. Rond het jaar

1880 ontstonden in kroegen (herbergen) en

cafés in Parijs artistieke uitingen, zoals cabaret,

en allerlei literaire maaksels van kunstenaars in

dicht- of liedvorm. Henri Toulouse Lautrec

werd hier weer door geïnspireerd, gezien zijn

affiches en schilderijen. In Nederland wordt het

Middelnederlandse woord “camret”, een woord

voor kroeg, verbasterd tot “cabaret”. Koos

Speenhoff was in het Kurhaus in Scheveningen

te horen met voor die tijd ietwat pikante

woorden, zoals sloerie, billen, nor. Hij maakte

smartlappen en een lied van hem is o.a. “Daar

komen de schutters”. Een andere grote naam die

vooraf ging aan de drie is Jean-Louis Pisuisse.

Van hem is het lied: “Mensch durf te leven”. En

de derde voorloper is Louis Davids. Zijn ouders

hadden een bruine kroeg in de Rotterdamse

binnenstad. De familie Davids was een arm

joods gezin. Op 8 jarige leeftijd stond Louis op

een kistje al voor te dragen voor de deur en hij

Page 11: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

uit kerk en samenleving

10

trad op op de kermis, op die leeftijd samen met

zijn zusje. Grappig genoeg werd hij later

vertolker van het Amsterdamse Jordaan

repertoire. En dat terwijl een Rotterdammer

vindt dat het enige goede van Amsterdam: “de

trein naar Rotterdam” is (liederen van hem zijn

o.a.: De kleine man, Weet je nog wel oudje, De

olieman heeft een Fordje opgedaan, Naar de

bollen, Een reisje langs de Rijn en Als je voor

een dubbeltje geboren bent). Hij stond aan de

wieg van de carrière van grote cabaretiers als

Wim Kan, Corry Vonk en Wim Sonneveld. De

andere grote man in het verhaal van vanavond is

Toon Hermans. Wim Sonneveld kende alle

liedjes van Louis Davids. Vanaf zijn achttiende

werkte hij bij Davids. Wim Sonneveld kwam

ronduit uit voor zijn homofiele geaardheid. Met

zijn vriend Huub Jansen woonde hij in

Amsterdam en Huub werkte mee aan het

cabaret. We kennen zijn schitterende teksten,

meestal door vrienden geschreven, o.a. door een

vriend uit Deurne, de zoon van dokter

Wiegersma. Een heel bijzondere kunstzinnige

huisarts. “Langs het tuinpad van mijn vader”

gaat over Deurne. We kregen beelden van oude

dorpjes, we kregen de teksten van betreffende

liederen van cabaretiers voor ons. Zo kon

iedereen meezingen. Heerlijk. Liederen vol

humor, zoals ook van Toon Hermans. Wie van u

kent hem niet, met altijd zijn vrouw Rietje bij

hem tussen de coulissen terwijl Toon zijn one-

man show opvoert. Toon kon wel zes minuten

zijn mond houden en het publiek bleef maar

lachen. Hij is zanger, componist, tekstschrijver,

dichter en kunstschilder. Als kleine jongen wil

hij niet leren, is een belhamel. Hij is een

doorzetter als het om artistieke gaven gaat en

wint een prijs bij een talentenjacht. Hij gaat naar

Amsterdam en behaalt succes. Een kort zinnetje

van hem: “Zoals ma de liefjes ziet, zo ziet pa de

liefjes niet”. Het commentaar dat de cabaretiers

geven is grandioos beknopt en zo duidelijk,

humoristisch. De liederen verwarmen ons hart

en ontroeren ons. Helemaal gelukkig worden we

van die liedjes. Er was geen dame van ons

vrouwengilde die de liedjes niet kende en dus

werd uit volle borst meegezongen. En dan is er

nog Wim Kan, de meest politiek geëngageerde.

Ook Wim Kan werd diverse keren van school

gestuurd, maakte de toneelschool niet af maar

werd een ster en zijn oudejaarsconferences zijn

beroemd. Samen met Corry trad hij op in de

revue en schreef er teksten voor, en in het ABC

cabaret. Dit cabaret werd een leerschool voor

diverse talenten van de volgende generatie,

zoals o.a. Jenny Arean, Wieteke van Dort, en

Frans Halsema. Wat heerlijk dat deze hofnarren

snedig commentaar geven, zonder hun hoofd

kwijt te raken. Ze verwoorden onze eigen

frustraties en gevoelens op een beeldende en

geestige wijze.

Rest mij nog u een fijne, inspirerende en

ontspannende vakantie te wensen namens ons

hele bestuur. Tot maandag 9 september 2013

bij de opening van ons K.G.V. jaar en het

houden van onze jaarvergadering.

Gea Kleipool, voorzitter K.V.G.

Opbrengst kledingactie Mensen in Nood De kledinginzameling van Mensen in Nood die

op zaterdag 13 april werd gehouden heeft bijna

600 kilo kleding opgebracht. Dat is 400 kilo

minder dan vorig jaar. Dat is natuurlijk jammer,

maar we zijn er toch heel tevreden over. De tijd

is wat moeilijker en er zijn de laatste tijd heel

veel kledingacties. Het is dus heel begrijpelijk

dat de opbrengst dit jaar was lager is. Al met al

betekent het toch weer een mooie bijdrage aan

het “droogte cyclus management” project in

Kenia. Binnen dit project worden mensen

geholpen om droogteperiodes door te komen,

bijvoorbeeld door aanleg van waterreservoirs.

Mensen in Nood wil, vooral ook namens de

bewoners van deze gebieden, iedereen die door

het brengen van kleding hieraan heeft bij-

gedragen, heel hartelijk bedanken. Het ligt in de

bedoeling om volgend jaar rond deze tijd weer

een inzameling te houden. Om de actie ook dan

weer tot een succes te maken, wordt iedereen

gevraagd om vanaf nu alweer de kleding

hiervoor te bewaren.

Willemien de Groot

Hulp bij computer gebruik Nora Jansen zoekt iemand die haar zo nu en dan

behulpzaam wil zijn bij het oplossen van

problemen met de computer. Zij heeft een

aangepaste computer maar soms is de bediening

wat moeilijk en moeten er foutjes worden

weggewerkt. Het zou mooi zijn als zij dan

iemand kan bellen die bereid is om langs te

komen om samen het probleem op te lossen. Als

je bereid bent om dit te doen kun je contact

opnemen met Nora Jansen, tel. 0318 415 381, of

met Arend Jan Nell, tel. 0318 430 988.

Page 12: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

11

________________________________ FORUM_________________________________

Overpeinzingen naar aanleiding van de open parochievergadering van 14 mei jl. 1. Open parochievergadering: de terminolo-

gie is onduidelijk. Het treft pijnlijk opgeroepen

te worden voor een parochievergadering, terwijl

we al meer dan drie jaar geen parochie meer

zijn. Zoals het een weduwe pijnlijk treft als ze

een aan de heer en mevrouw gerichte uitnodi-

ging ontvangt voor het jaarlijkse feest, waarop

ze zo heerlijk met haar man kon dansen. We

zijn nog wel de gemeenschap van christen-

gelovigen die we als parochie waren. Maar we

hebben onze plaats in de structuur van de

kerkelijke organisatie die ons samenhang en

identiteit verschafte verloren. Lees in dit

verband: Laatste fase parochiefusies en

opheffen geloofsgemeenschappen ingezet? In

“Katholiek Bennekom Nieuws” van 4 juni jl.

2. Open parochievergadering: ‘open’ staat

tegenover ‘besloten’; de term herinnert aan de

tijd dat er een pastorale raad bestond die

parochievergadering werd genoemd. Een

adviesorgaan in pastorale aangelegenheden.

Voor zover ik weet werd deze in Bennekom

gevormd door de vertegenwoordigers van de

verschillende werkgroepen. Die kwam een

aantal malen per jaar bijeen en werd in het

parochieblad aangekondigd als parochieverga-

dering. Als het de bedoeling was dat de hele

parochie kwam opdagen, werd er gesproken van

een ‘open’ parochievergadering.

3. Tegen deze achtergrond rijst de vraag wat

de bedoeling en de positie was van de

onderhavige open parochievergadering. Elders

in dit blad leest u een verslag van deze

vergadering. Wat een ontmoeting had kunnen en

moeten zijn werd, naar mijn beleving, een

confrontatie. Van een onderlinge afstemming

tussen parochiebestuur en lokale gemeenschap

in beleving van kerk zijn en geloof en van

vertrouwen in elkaar en in de toekomst was

geen sprake. Hoe graag hadden wij – ik en de

velen die het naar mijn overtuiging met mij eens

zijn – het anders gezien. Anders dan een bestuur

dat in ons vooral grijze hoofden ziet met een

horizon van nauwelijks tien jaar. Anders dan

een pastoor die ons verwijt slachtoffer te zijn

van een verkeerde beeldvorming, maar zelf een

beeld van onze gemeenschap met zich

meedraagt als zou die met een wekelijkse

eucharistieviering ook niet blij zijn. Hij vergeet

dan kennelijk te begrijpen dat het wel uitmaakt

wie daarin voorgaat. En vooral veel anders dan

een bestuur dat mensen en groepen uitsluit,

getuige de bewering van de vicevoorzitter dat de

oprichting van de vereniging niet slim was en

dat het bestuur met de vereniging geen zaken

wenst te doen. Het bestuur ziet de kerk dus

kennelijk als een exclusieve kerk. Een kerk

waarin het niet gaat om een beleven van het

geloof maar om het naleven van de regels.

4. Het hoeft ons dan ook niet te verbazen dat

de eerste reactie uit de ‘zaal’ op de toespraak –

het onvoorbereide praatje uit de losse pols – van

de vicevoorzitter van het zTB-bestuur was:

”Wat een negatief verhaal….”. Dat verhaal zal

meer op ons eigen verhaal moeten gaan lijken.

Een verhaal dat toekomstgericht is, ook al

kunnen we er niet aan voorbijgaan dat de

belangstelling voor de kerk in onze

maatschappij achteruit holt. Maar zonder

toekomst is so-wie-so geen leven meer mogelijk.

5. Het in onze lokale gemeenschap genomen

initiatief om de parochiezaaltjes te verbouwen

is een testcase wat vertrouwen in de toekomst

betreft. Het zTB-bestuur besteedt er geen

aandacht en geen geld aan en geeft daarmee het

signaal af dat het geen vertrouwen heeft in de

toekomst van Bennekom. ‘Op termijn houdt het

daar ook op’. Dit markeert precies de reden

waarom het noodzakelijk was tot oprichting van

de Vereniging MVR over te gaan. Op de

vergadering was het teleurstellend dat de

penningmeester van de locatieraad – over welke

penningen gaat hij eigenlijk? – volstond met de

mededeling dat de actie om financiële bijdragen

voor de zaaltjes niet voldoende had opgeleverd

en dat daarom zou worden geprobeerd met een

kleiner plan te komen. Waarom kwam hij niet

eerst met een enthousiasmerend ander financie-

ringsplan? Er zijn onder ons genoeg deskundige

lieden die in staat zijn bruikbare ideeën

daaromtrent aan te dragen. Helaas zullen we

voor de realisering van het plan uiteindelijk de

medewerking van het zTB-bestuur nodig

hebben. Maar zelfs die hoop laten we ons niet

afnemen. Zelfs ondanks de gebleken bureau-

Page 13: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

forum

12

cratische beheermentaliteit van het zTB-bestuur,

dat naar aanleiding van Jannekes geldinzame-

lingsacties heeft laten weten dat in de toekomst

goedkeuring van het parochiebestuur nodig is

voor het aanwijzen van actiedoelen en het

voeren van specifieke acties.

6. Sedert Vaticanum II zijn wij niet meer een

klerikale kerk waarin de clerus de norm uit-

maakt, maar een kerk van het Volk Gods,

waarin ieder naar zijn maat en kunnen

verantwoordelijk is voor de vestiging op aarde

van Zijn rijk. Het voortbestaan van vitale lokale

geloofsgemeenschappen is daarbij van wezens-

belang. Daarom schrijft het kerkelijk wetboek in

canon 374 ook voor dat ‘elk bisdom verdeeld

dient te worden in onderscheiden delen, dat wil

zeggen parochies’. Een lokale vitale gemeen-

schap van christengelovigen is naar haar aard

een parochie en heeft het recht als zodanig door

de bisschop erkend te worden. Bisschop Eijk

doet het omgekeerde: hij ontneemt vitale

gemeenschappen de status van parochie en

creëert gehelen, die met geen mogelijkheid een

gemeenschap genoemd kunnen worden, tot

parochie. Vandaar dat ook pastor Guido

Dieteren op de verkeerde weg is. Met het beeld

van een onmogelijke circusact – elf bordjes in

de lucht te moeten houden – maakte Dieteren

duidelijk dat het pastoresteam streeft naar een

centraal geleide parochie, als het ene bord

waarop het zijn diensten aanbiedt. Een manifestatie van pastoraal-centraal denken.

7. Intussen hebben al vele actieve parochi-

anen zich aangemeld als lid van de Vereni-

ging MVR. Ik maak van de gelegenheid

gebruik iedereen op te roepen lid van de

vereniging te worden. Het moge zo worden dat

zo velen lid van de vereniging zijn dat de

vereniging met de lokale geloofsgemeenschap

Maria Virgo Regina kan worden vereenzelvigd.

Dit biedt extra opties om de lokale geloofs-

gemeenschap in stand te houden. Dan kunnen

we met recht zingen:

Dit huis is een huis waar de deur open staat/

Waar zoekers en zieners genood of gekomen/

hun harten verwarmen, van toekomst gaan

dromen/ waarin wat hen drijft tot herkenning

gaat komen,/ de vonk van de Geest in hun

binnenste slaat./ Dit huis is een huis waar

gemeenschap bestaat,/ waar zangers en zeggers

bijeen zijn gekomen/ om uiting te geven aan

waar zij van dromen,/ waardoor een beweging

ontstaat die gaat stromen,/ die nooit meer, door

niemand zich inperken laat.

Om u als lid van de Vereniging MVR op te

geven kunt u e-mailen naar: secr.verenigingmvr

@gmail.com of schrijven naar: Vereniging

MVR, Hartenseweg 32, 6705 BK Wageningen.

Timo Harmsen, 17 juni 2013

Bijstatie Bennekom "Een poosje geleden zei ik tegen een Italiaanse

journalist dat volgens godsdienstsociologen de

invloed van een parochiekerk merkbaar is in

een straal van zeshonderd meter. In Buenos

Aires is de afstand tussen de ene en de andere

parochiekerk ongeveer tweeduizend meter.

Daarom heb ik priesters voorgesteld een garage

te huren, een bereidwillige leek te zoeken en

hem de taak te geven om daar een beetje bij de

mensen te zijn, catechese te geven en zelfs de

communie te brengen aan de zieken of aan

anderen die deze willen ontvangen. Een pastoor

zei me, dat als hij dat zou doen, de gelovigen

niet meer naar de mis zouden gaan. ‘Wat is dat

nu!’ riep ik toen, ‘gaan er nu dan zoveel naar de

mis?’ ‘Nee’, was zijn antwoord. Erop uitgaan

om mensen op te zoeken, betekent een beetje

wegtrekken uit onszelf, uit de afgesloten ruimte

van onze eigen opvattingen als die ons in de

weg staan en de horizon afsluiten die God is.

Het betekent een luisterende houding aan-

nemen. Priesters weten wat hun te doen staat."

Het voorgaande is een citaat uit het boek: “Paus

Franciscus, Leven en denken van Jorge

Bergoglio”.1)

Het boek bevat gesprekken van

een paar jaar geleden met de toenmalige aarts-

bisschop van Buenos Aires, kardinaal Jorge

Bergoglio. Nu gaat het boek wel over de kerk in

Zuid-Amerika, in het bijzonder Argentinië, en

zijn de maatregelen waarmee daar de problemen

van de kerk tegemoet getreden worden niet zo

maar elders toepasbaar. Maar toen ik de hier

boven geciteerde passage las, moest ik toch

denken aan wat Aad Groenewegen schreef in

het gedenkboek ter gelegenheid van het 25 jarig

bestaan (1982) van onze, helaas voormalige,

parochie Maria Virgo Regina: “Pastoor L.

Eppink van de herrijzende parochie Ede-zuid” [Het is 1947, kort na de oorlog dus en het leven begint weer een

beetje op gang te komen. TH] geeft het belangrijke sein

tot het stichten van de bijstatie Bennekom.

Achter de ‘dorpsherberg”, in het zaaltje

Bothof….”, enfin, u kent de geschiedenis. Zo

zijn we begonnen. Niet in een garage – om even

Page 14: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

forum

13

te refereren aan het verhaal van Bergoglio –

maar in een café, omdat een pastoor in Ede-

zuid, zoals Bergoglio in Buenos Aires, begreep

dat de Kerk naar de mensen moet komen en de

mensen moet inspireren zelf aan de slag te gaan.

En Bennekom is een succesvolle parochie

geworden. Niet zo maar omdat in die eerste

jaren na de oorlog alles ineens veel beter ging,

maar omdat een reeks van pastoors de mensen

er van wisten te overtuigen dat ook zij, als

leken, een apostolische roeping hebben en een

dienovereenkomstige taak hebben te vervullen.

En daarom, hoewel de problemen van de Kerk

ook aan Bennekom niet helemaal zijn voorbij

gegaan, verdient Bennekom een beter lot dan

weer ‘bijstatie’ te worden. Nu niet van Ede-

zuid, maar van Wageningen. Dat heeft

Bennekom niet verdiend en wordt door

Bennekom ook niet geaccepteerd, zoals op de

open parochievergadering van 14 mei jl. wel is

gebleken. Die vergadering van 14 mei toonde

het echec van de drie jaar geleden uitgevoerde

reorganisatie van de parochiële bestuurs-

structuur: de fusie per 1 januari 2010. Niet

alleen bij ons. Naar uit opgekomen protestacties

(Bezield Verband Utrecht, Professorenmanifest

e.a.) blijkt, is de crisis in de kerk van het Westen

vastgelopen in een absolute impasse; de impasse

van het dogmatisch clericalisme: de boven-

menselijke verheffing van de persoon van de

priester: een gewijde celibataire man, door

wiens exclusieve bemiddeling de sacramentele

genadegaven van de eucharistie de gelovigen

bereikt.

In mijn vorige artikel schreef ik hier al over en

deed ik een suggestie aan de hand om uit de

impasse – letterlijk: doodlopende straat – te

geraken. Dat kwam mij te staan op een poging

mij te intimideren door mij te betichten van

oproeping tot een schisma. Een schisma is mij

vreemd. Maar ik ben wel voor het vrije woord,

voor de dialoog en de discussie, voor de eigen

verantwoordelijkheid van ook de leek in de

kerk. Het vrije woord, en daarmee ook de rest,

is in gevaar, nu ik hoor van pogingen om te

komen tot een centraal parochieblad.

‘Pogingen?’ zei ik. “Nee, de beslissing is al

gevallen en jouw artikelen komen er niet in”, zei

iemand van het pastoresteam mij, toen ik hem

sprak na de vergadering van 14 mei jl., “die

horen niet in een parochieblad”. Dat zal dan wel

een hagiografisch tijdschrift worden. We zullen

zien. (wordt vervolgd)

Timo Harmsen, 28 mei 2013 1) Paus Franciscus, Leven en denken van Jorge Bergoglio; Auteurs

Francesca Ambrogetti en Sergio Rubin; Nederlandse vertaling: drs.

Marc van der Post; Uitgave 2013 Adveniat Baarn, www.adveniat.nl.

Limes Dwars door Europa loopt een grens. Een oude

grens, de Limes, de grens van het Romeinse

Rijk namelijk. In Nederland liep die grens

ruwweg van Nijmegen naar Katwijk. In

Duitsland volgde hij voor een groot deel de Rijn

en de Donau. Op sommige plaatsen zijn de

resten nog zichtbaar. Ook in plaatsnamen wordt

de grens hier en daar zichtbaar. Toen het Rijk

ten onder ging verliep dat nogal geleidelijk. Het

werd als het ware langzaam van binnen uit-

gehold. En in die holtes is al even geleidelijk het

Christendom geslopen. Het Romeinse bestuur

werd zachtjes aan vervangen door de dienaren

van de Kerk; dekenaten, bisdommen, bisschop-

pen, decanaten, enzovoort. Het uiterlijke skelet

bleef zichtbaar in kleding, in de taal, in de

liturgie, en zo bleef ook de Limes intact. En ook

nu nog is de Limes de grens tussen twee

werelden. Een belangrijk verschil tussen noord

en zuid Europa is gelegen in de wijze waarop

men omgaat met het begrip ideaal.

Het schijnt een uitspraak van Antoine Bodar te

zijn, hoewel ik hem al eerder gehoord meen te

hebben: wat uit het Vaticaan komt heeft een

hoog ideaalgehalte.

We leven in het postmoderne tijdperk, hetgeen

wil zeggen dat we niet meer zo erg geloven in

idealen en grote gedachten. Daar hebben we

ook wel reden voor, gezien de ellende die we in

de twintigste eeuw hebben zien voortkomen uit

ideologieën en principes. Maar hebben we

daarmee het kind niet met het badwater

weggegooid? Immers, idealen kunnen een

richtsnoer zijn voor ons handelen.

Een voorbeeld:

Iedereen weet dat een groot deel van de gesloten

huwelijken mislukt. Dat was vroeger waar-

schijnlijk niet anders maar toch hield men vast

aan het ideaal van een levenslange band. In onze

tijd is men dat als schijnheilig gaan ervaren en

men redeneert thans “het ideaal wordt toch niet

gehaald dus kun je maar beter eerlijk de realiteit

onder ogen zien”. Ik denk dat we niet meer goed

weten wat een ideaal eigenlijk is. Een ideaal is

per definitie niet haalbaar want dan zou het geen

Page 15: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

forum

14

ideaal meer zijn. Een ideaal blijft altijd achter de

horizon. Maar dat is een vorm van trans-

cendentie die niet meer begrepen wordt.

Wanneer je met deze bril naar de Vaticaanse

idealistische uitspraken kijkt kom je die

transcendentie weer tegen. Zo koestert de Kerk

het ideaal van het monogame huwelijk, wetende

dat het niet te bereiken is. Noord-Europeanen

ervaren dit als dubbelzinnig; ik zeg wat ik doe

en ik doe wat ik zeg! Dwars door Europa loopt

nog altijd de Romeinse Limes; een grens tussen

twee denkwijzen. Ten noorden van de Limes

heeft een soort onttovering plaats gehad. Geen

flauwekul met idealen en zo; dat is niet

efficiënt. We moeten immers realistisch zijn? In

het noorden is de enige werkelijkheid de

zichtbare werkelijkheid. In het zuiden is er nog

een besef van een transcendente werkelijkheid

met een hoog ideaal gehalte.

Koos van der Zalm

Oecumene: ‘Een rijke oogst’, deel 4 Soms moet je wel heel ver teruggaan in het

verleden om onderlinge verwantschap te

ontdekken. Dat is niet alleen zo in de genealogie

(het voorouderonderzoek), maar ook bij de

gesprekken tussen het Vaticaan en de

verschillende protestantse Wereldbonden

(Luthers, Anglicaans, Gereformeerd en

Methodistisch). Want soms gingen die

gesprekken heel erg moeizaam, met name toen

het over zoiets belangrijks ging als de kerkelijke

ambten. Want oecumenisch samengaan en

samen vieren vereisen op zijn minst, dat je over

en weer elkaars ambten en ambtsdragers erkent.

Het eenvoudigst was het bij de diaken. Die term

kent men zowel aan katholieke als aan

protestantse kant, al hebben ze niet helemaal

dezelfde taak en dezelfde status, want een

protestantse diaken mag niet in de dienst

voorgaan en is ook niet theologisch opgeleid,

zoals zijn katholieke naamgenoot. Wat ze

(tegenwoordig) wél weer gemeen hebben, is de

speciale taak van de zorg voor armen, zieken en

anderen die zorg nodig hebben. Ze staan voor de

‘sociale’ kant van de kerk.

Bij de ouderling werd het al moeilijker.

Daarvoor moest je ver teruggaan naar het

verleden. Dan kom je in het bijbelboek van de

‘Handelingen der apostelen’ tegen, dat Paulus

en andere apostelen in iedere gemeente –

voordat ze verder reisden – “oudsten”

aanstelden om leiding te geven aan de

geloofsgemeenschap. Bij de Reformatie heeft

men dat opnieuw gedaan. Gewone gelovigen

werden toen door de gemeente verkozen om

samen leiding te geven aan de gemeente. Ze

werden ‘ouderlingen’ genoemd, of (in Duitsland

en sommige Engelstalige landen) ‘presbyter’.

Dat is namelijk het oorspronkelijke Griekse

woord ervoor. Ze vormen samen de

‘kerkenraad’ (of het ‘presbyterium’), het bestuur

dus van de plaatselijke gemeente. Maar die

ouderlingen leken in de katholieke Kerk geen

evenknie te hebben. Totdat men in het verleden

dook en zag, dat dat woord ‘presbyter’ (oudste)

geleidelijk verbasterd was via ‘prestre’ tot

‘priester’. En dan blijkt dat de pastoor, die

immers altijd een ‘priester’ is en leiding geeft

aan de katholieke parochie, historisch gezien

gelijk is aan de ‘ouderlingen’ die samen als

kerkenraad leiding geven aan de protestantse

gemeente. Het woord blijkt van oorsprong

hetzelfde, de taak (leiding geven) blijkt

grotendeels hetzelfde, alleen de opleiding, de

wijding en de bevoegdheid verschillen enorm!

En dat maakt de wederzijdse ambtserkenning

heel erg moeilijk.

Hoe is het mogelijk dat je zo ver uit elkaar

groeit terwijl je in wezen zo verwant bent? Voor

een deel komt dat ook doordat men bij de

Reformatie voor de theologische en sacra-

mentele leiding van de gemeente een apart ambt

had ingesteld, namelijk dat van ‘predikant’, of

‘herder en leraar’ (een term eveneens aan Paulus

ontleend). Nou, daar is dan het probleem toch

mee opgelost: de pastoor is dan een ouderling

en predikant in één! Dat lijkt zo, maar dan

vergeten we het grote verschil in ‘wijding’ en

daar kom ik later op terug. Maar eerst in het

volgende artikel meer over een ander ambt,

waarbij het nog veel moeilijker lag.

Hans Brezet

(Uit: Parochiebladenservice juni; de delen 1-3 zijn te vinden op bit.ly/11UTRVi; bit.ly/16itKwE;

bit.ly/16iu66t. Dit betreft samenvattingen van een

serie besprekingen door Hans Brezet over het boek van Walter Kasper, Een rijke oogst: de vruchten van

de oecumenische dialoog; Heeswijk/Utrecht:

Uitgeverij Abdij van Berne/Katholieke Vereniging voor Oecumene, 2011, 174 p.)

Page 16: BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM...1 BLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 58ste jaargang juli/augustus 2013 EXTASE De katholieke kerk kent duizenden heiligen, vrome voorbeelden

15

__________________________ PAROCHIE INFORMATIE ___________________________

Parochie Titus Brandsma

De Maria Virgo Regina geloofsgemeenschap is RK en is

onderdeel van de Titus Brandsma parochie. Voor

informatie over de Titus Brandsma parochie zie de

website: www.ztitusbrandsmaparochie.nl en

www.jongtitus.nl.

Pastoraal team

profiel liturgie: H.W.M. (Henri) ten Have, priester, Bergstraat 17,

6701 AB Wageningen; tevens pastoor; e-mail:

[email protected]; afwezig: maandag

profiel diaconie: J.H.M. (Hans) Lammers, pastoraal werker, De Hoef

37, 6708 DC Wageningen; e-mail: j.lammers39@

chello.nl; afwezig: maandag, dinsdagochtend en

zaterdag

profiel catechese: J.A.T.M. (Hans) Lucassen, pastoraal werker, Stations-

weg 112, 6711 PZ Ede; e-mail: hanslucassen@hotmail. com; afwezig: maandag;

Y.J. (Yuri) Saris, pastoraal werker, Troelstraweg 11,

6701 AE Wageningen; e-mail: [email protected];

afwezig: wisselend, 30%-aanstelling als studenten-

pastor

profiel kerkopbouw:

G.H.J.V. (Guido) Dieteren, pastoraal werker,

Herenstraat 84, 3911 JG Rhenen; e-mail:

[email protected]; afwezig: zaterdag

Maria Virgo Regina kerk

adres: Heelsumseweg 1, 6721 GP Bennekom

internet: www.rkkerkbennekom.nl

Locatieraad

Hans Wilmink (voorzitter), tel. 0318 413 049

Rita van Doesum-Karsten (secretaris)

e-mail: [email protected]

tel. 0318 418 025

Arend Jan Nell, (penningmeester) tel. 0318 430 988

José van der Meulen, tel. 0318 430 455

Truus Appelman, tel. 0318 414 943

Miranda Meuwissen, tel. 0318 420 497

Pastoraatsgroep

Marian Bolscher, tel 0318 417 237, 0651 651 736

Ruud van der Linden, tel. 0318 419 340

Marianne Thie, tel. 0318 414558

Marialda Kuin, tel. 0318 610 078

Commissie van financiën en beheer Arend Jan Nell (penningmeester), tel. 0318 430 988

Bankrek. algemeen: 30.70.22.250; Bankrek.

kerkbijdragen: 15.34.62.043, t.n.v. Par. Z. Titus

Brandsma, t.b.v. Maria Virgo Regina Bennekom.

Technische Dienst

Herman van de Akker, tel.0318 415 137

Ledenadministratie

Klaas van der Meulen,

Korenlaan 32A, tel. 0318 430 455

Parochiewacht

Maandag t/m vrijdag 10.30-11.30 uur

Torenzaal, Heelsumseweg 1, tel. 0318 414 896

Daarbuiten informatie via antwoordapparaat.

Koster Ceremoniaris

Riet van der Linden Groenestraat 27, tel. 0318 416 846

Contact nabestaanden

Nettie Oegema, Bereklauw 73; tel.: 0318 419 227

Contactpersoon dopen

Marian Bolscher, Berkenlaan 18; tel 0318 417 237

Wijkvertegenwoordiging

Marian Bolscher, Berkenlaan 18, tel. 0318 417 237

Caritas

Dominique de Voort

Breehoven 13, tel. 0318 416 265

Contact Kerk, Milieu en Samenleving Truus Appelman, tel. 0318 414 943

Contact Raad van Kerken

Hans Westendorp, Alexanderweg 1, tel.: 0318 418 465

Agenda torenzaal en parochiezaal

Ton Gommers-Smits,

Honingklaver 2, tel. 0318 414 374

Reservering van de kerk

Arend Jan Nell, tel. 0318 430 988

Koren

Gemengd Koor: Antoon Appelman Vossenweg 57,

tel. 0318 414 943

ARSIS: Peter Wijngaard Hof van Putten 11, tel. 0318 417 670

Kinderkoor: Gertie Savelkoul

Julianalaan 10, tel. 0318 575 965

Dameskoor: Nardie Breteler-klein Breteler Grintweg

303, tel. 0317 415 588

Schola cantorum: Klaas Postma,

Selterskampweg 23, tel. 0318 415 813

Werkgroep peuter en kleuter/kerk

Angelique Zandstra, Algemeer 27, tel. 0318 418 992

Werkgroep kinderwoorddienst

Linda Rust, 0318 413 630

Werkgroep gezinsviering Arno de Bruin, Boerenbond 22, tel. 0318 414 097

Werkgroep 1e communie

Christianne Marcelis-van Acker

Vossenweg 37, tel 0318 418 347

Werkgroep jongerencatechese vacant

Bezoekgroep

Bets Oostrom, Haldereng 17, tel. 0318 416 118

Basisschool St. Alexander

Acacialaan 32a, tel. 0318 430 340 In verband met het op de school geldende toelatingsbeleid

kinderen erg vroeg opgeven

Katholiek Vrouwen Gilde

Gea Kleipool-van de Goor

Bosmeesterskamp 2B, tel. 0318 431 810