1. Bitcoins en andere virtuele munten

2. Voor- en nadelen, mogelijkheden

3. Positie traditionele financiele instellingen

4. Acties financiele sector

5. Toekomstperspectieven

"Revolutie op de financiële markten door Bitcoin en Gedistribueerd Grootboek?”

financial consultancy S o v e r e i g n BV

Drs A.P.Ranner

Inleiding voor de Financiëntafel De Witte Den Haag, 10 februari 2016

Bitcoin: digitaal tegoed / munten te verhandelen op/via blockchain

Op internet gebaseerd digitaal munt- en betalingsnetwerk werkend volgens protocollen

> 600 cryptovaluta (digitale“munten”),

maar Bitcoin meest gebruikt

Vast groeipad bitcoincreatie

21 mln in 2040

|Jan.2016

15 mln

Kenmerken Blockchain: Door series computers vastgelegd verbonden grootboek (register) met eenmalig ingevoerde cryptografisch versleutelde en vervolgens volgtijdelijk gegroepeerde data (blokken). “Een soort gezamenlijke excel sheet” Informatie over transacties voor iedereen in alle stadia via openbare sleutels toegankelijk en controleerbaar, maar niet beïnvloedbaar

Elke transactie per node (PC) getoetst en bijna direct aan eerdere transacties gekoppeld door miners die wiskundige algorithmes toepassen om gecompliceerde encryptieproblemen op te lossen (proof of work in ruil voor bitcoins).

Automatische uitvoering na specifiek aantal bevestigingen

Kenmerken Bitcoin:

Blockchain

Protocol met specifieke prestaties (“miners”)

Open source

Transparante database online

Publieke & private sleutel / cryptography /pseudo- anonieme rekeningen

Geen toezichtofoverheidsbemoeienis

Geen trust of extra

zekerhedennodig

Blockchain staat slechts eenmalige uitgave van bitcointegoed uit wallet toe Current average block size is a little over

0.5 megabytes

Block added to blockchain

Voordeel distributed ledger: eigendom wordt bijgehouden door gedeelde boekhouding

CSD

Geen wettelijk bindend contract

Geen bescherming consumenten

computerprotocol

Cryptografische berekeningen, verificatie & aanvaarding door deelnemers netwerk & gepubliceerd op netwerk

Blockchains bruikbaar bij alles dat authentificering vereist

Bij default: geen machtsmiddelen,Escrow-accounts te duur !!

Veronderstelde voordelen voor deelnemers:

Zekere transacties, besparing op kosten & tijd van (internationaal) betalingsverkeer, geen risico’s

Gedecentraliseerde wereldmunt Toegankelijk ongeacht solvabiliteit, kredietwaardigheid, reputatie (Pseudo)anonimiteit Geen vervalsing/fraude in blockchain Geen bemoeienis tussenpersonen Geen fiscaliteit valutatransacties (BTW) of overheidstoezicht Geen overheidsrestricties wat betreft cross-border transacties Trusted “nodes” bruikbaar vooral waar tegenpartij niet wordt vertrouwd.

Nadelen voor deelnemers: Prijs virtuele munt fluctueert sterk Inelastisch aanbod door protocol Gefixeerde dus onveranderbare transacties (geen correcties of

geschillenbeslechting mogelijk) Gebruikerskosten weliswaar laag, maar

a. Compensatie kosten miners b. Kosten electriciteit & computergebruik (verspilling energie)c. Conversiekosten van / naar gebruikelijke valutad. Liquiditeits-en prijsrisico’s bij aanhouden bitcoins

Concentratie van miners in China Kleine groep beslissers wb bitcoinsysteem: belangenconlicten

tussen ontwikkelaars en gebruikers Bij bitcoin gehanteerde computertechnologie schiet voor financiele

markten tekort wat betreft maximale aantal transacties per seconde Kapitaalintensief (exponentiele groei database)

Geen kredietverlening of financiele verplichting Geen toezicht / bescherming / lender of last resort / geeft

onzekerheid en systemic risk

Voorbeelden potentiele blockchaintoepassingen

Nieuwsoortige beprijzingsmodellen via individualisering diensten

• Diamanten • Schilderijen, beelden en overige kunst• Vliegtuigonderdelen• Wapentuig• Bescherming intellectueel eigendom• Effectuering betaling royalties (muziek- en filmindustrie)• Verkoop en eigendom grond & hypotheken• Verkoop farmaceutische produkten

Vereenvoudiging en verbetering boekhouding en verantwoordingMeer effectieve belastinginning, registratie overheidseigendommen

Verdieping onderzoek (vb gezondheidszorg) Grotere efficiency & marktmacht in aanbodketens Meer mogelijkheden internet of things Domeinnaamregistratie

Identificatie & registratie van weeskinderen

Reactie banken op ontwikkelingen (1)

A. Orientatie individuele banken: primair : optimalisatie eigen interne systemen secundair: a. onderlinge synchronisatie en reconciliatie (met te verstrekken en te toetsen zekerheden), b. voldoen aan eisen van wet- en regelgeving (toezicht, fraude en fiscaliteit)

kosten tijd en geld (vooral bij internationale transacties)

houden risico’s in van fouten en verdwijningenB. Sterk kostenverhogende toezichtseisen van

authoriteiten en anderen, scherp toenemende concurrentie en streven naar hogere winsten en lagere kosten ommekeer

Aanvankelijk negatief

Reactie banken op ontwikkelingen (1)

Reactie banken op ontwikkelingen (2)Virtuele munt privaat uitgegeven munt, niet meer dan code en een serie getallen in een database, met als enige waarde als activum dat het transacties mogelijk maakt. niet geborgd door goederen, belastingopbrengsten of andere inkomstenstroom als de munt niet meer zou worden aanvaard.

Het is geen: wettig (afdwingbaar ) betaalmiddel betrouwbaar bewaarmiddel alom aanvaard ruilmiddel steun monetaire authoriteit

Het heeft waarde vanwege vertrouwen dat anderen de munt zullen accepteren in ruil voor goederen en diensten

Bancaire visie: Onbetrouwbaar

systeem van “miners”, “walletverstrekkers”en in enkele beurzen

geconcentreerde handel & niemand

aanspreekbaar

Alom: Druk op marges & hoge verificatielasten Hogere kapitaaleisen Groei virtuele netwerken

Experimenten concurrenten Risico: Missen boot Georganiseerde & gefragmenteerde individuele benaderingen

Toenadering van / met startups (niet banken uit private sector)

Interne distributed ledger (vooral gesloten backoffice processen bank)

Distributed ledgers voor betalingverkeer met buitenlandse dochters

• (internationale)betalingsverkeer , • handelsverkeer, • valutahandel ,• afhandeling van effecten transacties (incl derivaten), • gesyndiceerde leningen etc.

Eenvoudige verificatie reductie administratieve processen, meer efficiency, minder fouten / risico’s, meer transparantie, minder vermogensbuffers voor risico’s en overbrugging tijd.

Minder kosten compliance & toezicht autoriteiten

Partiele uitschakeling clearing- en settlement diensten, lagere afhankelijkheid buitenlandse standaarden

reconciliatie gegevens

Innovatiemogelijkheden naast uitschakelijking concurrentie

Toezicht

houders

Computernetwerk & database met netwerkprotocol en consensusmechanisme Dus: ingebouwde zekerheid met behoud interne integriteit en geschiedenis

Enkelvoudige Verificatie

Maar zonder ingebouwde integratie met bestaande financiele systemen en infrastructuren & zonder flexibiliteit in transacties, maar met exponentiele groei van database en

ongedefineerde inhoud van transacties

Geen dubbele betalingen

Behoud transactiegegevens

Encryptie maakt privacy mogelijk

Mogelijk directe link met toezichthouders/overheden

Toezichhouders/overhedenWet- en regelgeving ?

Waardering innovatieve technologie verwachting efficiency- & concurrentievoordelen, decentralisatievoordelen

Beducht voor ontwrichting financiele markten veiligheid kredietnemers/beleggers / spaarders onwettige transacties, belastingontduiking ontduiking restricties kapitaalverkeer

Opvattingen meeste overheden, monetaire toezichthouders OESOlanden (1)

Opvattingen meeste overheden, monetaire toezichthouders OESOlanden (2)

Bitcoin cs vooralsnog nauwelijks concurrentie voor belangrijkste traditionele valuta.

Wettelijk meestal geen belemmeringen tegen gebruik privaat geld, maar voor monetaire autoriteiten ook weinig mogelijkheden om risico’s voor financiele stelsel te reguleren.

Maar bij vertrouwenscrisis kan stabiliteit financiele systeem en economie indirect in gevaar komen:

Financiele instellingen met grote voorraden (of vorderingen in) virtuele munten kunnen in liquiditeitsproblemen komen.

EU Geen regelgeving /classificatie virtuele valutaEU Hof: BTWplichtige valuta Nld: ruilmiddel, geen geld (geen BTW)Dld: object, rekeneenheid,economisch goed Frankrijk, Italie: BTWplichtigUK: fiscale wetgeving: valutaUS: fiscale wetgeving: goederen treasury: waarde

UK: toekomst: extra regelgeving digitale valuta, bevordering vrijwillige standaarden voor consumentenbescherming, meer aandacht voor opsporing en bestrijding illegale activiteiten bij digitale valuta. NU: iniatieven ter bevordering van innovatie, efficiency,decentralisatie en terugdringen overheidsinvloed: “Distributed ledgers could transform public services”

Overheden/toezichthouders (3)

Meeste nationale autoriteiten (US, Dld, UK,Can.): Bestrijding money laundering / terreur mikpunt marktpartijen en financiële instellingen die met criminelen transacties doen, Anderen: ook verleners van diensten re virtuele valuta, enkele landen: verbod van virtuele

valuta.

Veel autoriteiten: waarschuwingen aan consumenten

Toekomst:

4.Parallelle block chains en sterke concurrentie tussen verschillende block chainsystemen respectievelijk protocollen. Zonder regelgeving: fragmentatie

Conclusies (1)

Conclusies (2)

4. Niet bancaire instellingen sterk innovatief en aantrekkelijk voor Idealisten, fintech bureau’s Ingezetenen v. landen met betalingsbalansproblemen en /of zwakke

eigen valuta, ongeoorloofde transacties tussen illegale partijen

5. Vooralsnog beperkte voortgaande groei van virtuele munten in handels-, effecten en valutaverkeer, maar geen aansluiting met “grote” financiele wereld.

6. Banken, effectenbedrijven en beurzen/platforms blijven vertrouwde intermedair voor klanten, mits zij kosten- en prijsvoordelen grotendeels aan klanten doorgeven.

Tran

sfor

mati

e, g

een

revo

lutie

3. Financiele instellingen / tussenpersonen wegen af welke info op blockchains komt en wat vertrouwelijk moet blijven (ivm belangen eigen rekeninghouders/ fiscus/ toezichthouder /aandeelhouders / concurrentie, blockchaindienstverleners) Kosten/baten van verschillende mogelijke blockchains af te wegen tegen bestaande en nieuwe alternatieven.

financial consultancy S o v e r e i g n BV

Processen

Bank C Bank D

Frontoffices, vestigingen, ATM’s

Distributed ledger(s)

Bank A

Processen

Bank B

Processen

Processen

Open/gesloten? Per bankfunctie of

bankactiviteit?

BITCOINBITCOIN

Alphons Ranner

VRAGEN ?