Biobased Inkopen

Biobased Inkopen waarom en hoe doe je dat?

Een eerste verkenning biobased inkopen

November 2013 – Juni 2014

2

Kernteam van Rechts naar links: Martin Scherpenisse (strategie inkoop Provincie Zeeland), Anita de Moor (beleidsadviseur biobased Provincie Zeeland), Richard van Bremen (beleidsadviseur circulaire economie Pro-vincie Zeeland), Bernadette Lere (inkoop Provincie Zeeland), Stefan Boogaard (inkoop Provincie Zeeland), Dick van der Ploeg (CoE BBE), Mariska van Dalen (consultant sustainability Tebodin), Willem Stevense (consultant sustainability Tebodin). Naast het kernteam speciale dank aan: Tractaatweg/Gebouw G: Paulus Woets, Wim Roelse, Thijs Gilde, Silco Saaman, Ad Segers, Geraldine Siere-veld, Robbert-Jan Swiers, Martijn Hoosemans, Henk Leeftink, Jacqueline de Vries-Biersteker, Ab Lourense, Rob van Grunningen, Coen Verhoeve, Martin Krom-been, Jan Hooijer, Koos de Groot (Provincie Zeeland), Anna Daver, John de Wijze en Remco Brandeburg (Tebodin), Douwe Frits Broens (Centre of Expertise Bio-Based Economy). Esther Stapper (Stapper Advies), Ben de Reu (Gedeputeerde biobased economy Provincie Zeeland), George van Heukelom (Gedeputeerde inkoop Provincie Zeeland)

BioBased Inkopen, waarom en hoe doe je dat? 3

B iobased

inkopen?

Geïnspireerd door het collegeprogramma

2011-2015, de Kamer van Koophandel en het

beleidskader duurzame bedrijfsvoering, heeft

Provincie Zeeland het initiatief genomen om

haar eigen inkoopbeleid tegen het licht te

houden met het doel te inventariseren wat er

nodig is om een biobased inkoopbeleid te

voeren. Bijkomende doelstellig is om hiermee

tegelijkertijd de lokale economie te stimuleren.

Onder regie van Tebodin is in samenwerking

met de Provincie Zeeland en het CoEBBE

(Centre of Expertise BioBased Economy) van

Avans en Hogeschool Zeeland een studie uit-

gevoerd. De studie had tot doel:

1. Biobased te definiëren

2. Inkoopcriteria vast te stellen en relevante

inkooppakketten te duiden

3. Inkoophervormingen en stimulerings stra-

tegieën aan te reiken om de Provincie en

andere stakeholders in beweging te krij-

gen

4. Routekaart voor implementatie aan te

reiken

De uitkomsten van de studie zijn tijdens het

evenement “Biobased inkopen, waarom en

hoe doe je dat? “, gepresenteerd aan o.a. de

inkopers, beleidsmedewerkers en bestuurders

van de Zeeuwse gemeenten, het Waterschap

Scheldestromen, Rijkswaterstaat, opleidingsin-

stituten en kennisinstellingen en woningcoöpe-

raties.

Naar aanleiding van dit evenement hebben

ruim 40 deelnemers aangegeven graag te

worden benaderd voor vervolginitiatieven.

Provincie Zeeland pakt deze handschoen op

en zal de eerste initiatieven faciliteren om het

proces opgang te brengen en zoveel mogelijk

geïnteresseerden te betrekken bij de verdere

ontwikkeling en uitrol van biobased inkopen.

4

Document: 3312123

Datum: 15-07-2014

Opgesteld door: Willem Stevense/Mariska van Dalen, Tebodin

In opdracht van: M.C. Scherpenisse, Provincie Zeeland


I nhoudsopgave

1. Introductie 6

2. Definitie en Criteria Biobased 8

3. Inkooppakketten en marktonderzoek 10

4. Routekaart en stakeholders 12

5. Hervormd Inkoop Model 14

6. Bijeenkomst 14 mei 2014 16

7. Aanbevelingen en vervolgstappen 26

Bijlagen:

1. Toelichting en scoremodel criteria

2. Biobased Checklist Mei 2014

3. Concept Routekaart


I ntroductie

Het college van Gedeputeerde staten in

Zeeland wil haar eigen inkoop verder verduur-

zamen. De biobased economy is binnen het

provinciale collegeprogramma ‘Stuwende

Krachten’ een belangrijk beleidsprogramma

om te komen tot groene bouwstenen als ver-

vanging van olie. Daarom is besloten om een

onderzoek uit te laten voeren naar de poten-

tie van biobased producten binnen haar in-

koop portefeuille.

Provincie Zeeland wil innovatiegericht aanbe-

steden om de marktkansen van innovatieve

producten of processen te vergroten. De am-

bitie van de Provincie is om als een van de

eerste organisaties op grotere schaal bioba-

sed in te kopen.

Doel van dit onderzoek is om de mogelijkhe-

den en kansen voor biobased inkopen in

beeld te brengen. Het gaat hierbij zowel om

producten/services als aanbestedingen zoals

een renovatie van een gebouw of de aanleg

van infrastructureel werk.

Het onderzoek naar biobased inkooppotenti-

eel heeft mede tot doel om de lokale econo-

mie te stimuleren. Provincie Zeeland is zich

zeer bewust van de inspanningen die worden

geleverd door de (lokale) industrie en het

midden- en kleinbedrijf. Naast ondersteuning

van al deze initiatieven met verschillende

middelen ziet Provincie Zeeland met name

een rol voor zichzelf weggelegd als een

“launching customer”, (stimuleren door aan-

koop). Door het goede voorbeeld te geven

en de kennis hierover te delen hoopt zij de

biobased economy te laten groeien in kwali-

teit en capaciteit.

Werkzaamheden

Om de mogelijkheden voor biobased inkopen

door de provincie te onderzoeken zijn de vol-

gende stappen ondernomen:

1e. Kaders van het onderzoek vastleggen defi-

nitie en criteria

2e. PIANOo inkooppakketten doorlichten en

inkooppakketten selecteren

3e. Analyse van geselecteerde pakketten en

mogelijke beschikbare biobased pro-

ducten

4e. Presentatie resultaten biobased producten

inkopers

5e. Verkennend marktonderzoek biobased pro-

ducten pilots

6e. Opstellen van een routekaart, biobased in-

koopmodel en uitwerking tool voor onderne-

mers

7e. Presentatie resultaten externe stakeholders

en workshop

8e. Opstellen van een eindrapportage

Alle vorderingen van het onderzoek zijn gedocu-

menteerd in 4 posters en behandelen de definitie,

de criteria, de geselecteerde inkooppakketten,

de routekaart en het biobased inkoopmodel. De

posters zijn gebruikt voor interne communicatie

en voor een workshop met inkopers en beleidsme-

dewerkers tijdens een bijeenkomst op 14 mei

2014. In deze workshop is een directe feedback

op de aanpak en de resultaten gevraagd.

In de nu volgende hoofdstukken worden de pos-

ters stuk voor stuk beschreven, waarna er een

hoofdstuk volgt over de bijeenkomst van 14 mei

en de geleverde feedback in de workshop.

Basisinformatie

De biobased economy is een economie waarin

bedrijven non-food toepassingen vervaardigen

uit groene grondstoffen (biomassa). Het gaat

om toepassingen als transportbrandstoffen,

c h e m i c a l i ë n , m a t e r i a l e n e n e n e rg i e

(elektriciteit en warmte).

Hierbij staat het optimaal verwaarden en be-

nutten van de groene grondstoffen centraal.

Met als randvoorwaarde dat we tegelijkertijd

verschillende niet-voedsel producten uit de be-

schikbare biomassa en/of reststroom uit de

agrosector benutten.

De onderzoekswereld en het bedrijfsleven zit-

ten niet stil en werken (gezamenlijk) aan nieu-

we biobased producten, technologieën en

toepassingen. Onder Nederlands voorzitter-

schap en secretariaat is de Europese norm-

commissie CEN/TC 411 Biobased products is

opgericht.

In opdracht van de Europese Commissie, wor-

den normen ontwikkeld op het vlak van termi-

nologie, biobased gehalte, duurzaamheidscri-

teria en LCA-aspecten van biobased pro-

ducten. Voor o.a. biosmeermiddelen, biowas-

middelen en bio-oplosmiddelen zijn werkgroe-

pen opgestart.

http://www.biobasedeconomy.eu/standardisation/cen-tc411/


D efinitie &

Criteria

Biobased

Om tot een sluitende definitie van biobased

producten te komen is er verkennend onder-

zoek gedaan naar bestaande nationale en in-

ternationale normen en standaarden (http://

www.biobasedzeeland.nl/inkoop).

Het onderzoek toont aan dat de genormaliseer-

de definitie van biobased nog niet bestaat. Het

belang om de definitie zelf goed te formuleren

is daarmee groter geworden. Biomassa is per

definitie de onderscheidende grondstof wat

een product potentieel biobased maakt. De

definities van biomassa en biobased producten

die worden gehanteerd voor de rest van het

onderzoek zijn:

Biobased producten bestaan uit materialen,

chemicaliën geheel of gedeeltelijk aantoon-

baar afgeleid uit biomassa (niet zijnde energie

producten of voedselproducten).

Biomassa is een biologisch afbreekbare fractie

van producten (bewerkt dan wel onbewerkt),

plantaardige en dierlijke reststromen uit de

landbouw, bosbouw en aqua cultuur en rest-

stromen van de verwerkende industrie, alsmede

de biologisch afbreekbare fractie van huishou-

delijk afval.

Het uitsluiten van energie en voedselproducten

is een bewuste keuze om een focus te leggen

op fysieke producten en materialen die reëel

worden ingekocht door de provincie. Dit houdt

niet in dat energie en voedselproducten als on-

belangrijk worden beschouwd. Voor beide zijn

aparte programma’s operationeel binnen de

provincie, die in een later stadium bijeenge-

bracht kunnen worden.

Speciaal belang in de definitie van biomassa

wordt gehecht aan het feit dat de biomassa

wordt gewonnen uit rest- en afvalstromen om

de voedselproductie niet in gevaar te brengen.

Een biobased product is idealiter een product

geschikt voor een circulaire economie; indien

de grondstoffen terug keren in de natuur (de

biologische kringloop). Het onderzoek naar bio-

based producten inkoop wil in geen geval duur-

zame ontwikkelingen in de technische kringloop

(niet composteerbaar wel recyclebaar) diskwa-

lificeren. Beide kringlopen kunnen prima samen

en tegelijkertijd functioneren. Vermenging van

beide kringlopen dient zoveel mogelijk te wor-

den voorkomen.

Criteria

Om Biobased producten in te kopen is het van

belang om een toetsingskader te definiëren. Uit

de verkennende literatuur studie is naar voren

gekomen dat er een Nederlandse Praktijk Richt-

lijn is voor Biobased producten (NPR-CEN/TR

16208:2011). Deze richtlijn is als uitgangspunt ge-

kozen voor het onderzoek.

Aan de criteria uit de NPR is 1 extra criterium

toegevoegd, namelijk het in beeld brengen van

de totale kosten en opbrengsten tijdens de ge-

hele levensduur. De reden hiervoor is dat in de

praktijk blijkt dat levensduurvoordelen meege-

wogen moeten worden bij de aankoop om de

extra kosten te legitimeren.

De criteria en hun voorlopige toetsingskader

zien er als volgt uit:

1. Het % biobased ingrediënten van het product

bepaald op basis van het totaal gewicht

2. Functionaliteit en technische prestaties van het

product voor de toepassing en gebruiksduur

(o.a. hygiëne, brandveiligheid)

3. Inzicht in de milieu impact van het product tij-

dens de hele levenscyclus (o.a. toxiciteit, biodi-

versiteit, emissie, water en energie)

4. Inzicht in de kosten en opbrengsten gedurende

de levenscyclus van het product (o.a. onder-

houds, energie, sloopkosten, hernieuwbare

energie, gezond binnenklimaat, etc.)

5. Inzicht in wat er met het product gebeurt aan

het einde van de toepassingsduur (o.a. com-

posteerbaarheid, biodegradeerbaarheid, her-

bruikbaarheid)

Voor toepassing zullen de criteria op elementen na-

der moeten worden gespecificeerd en worden voor-

zien van een weegfactor. Een verdere uiteenzetting

van de criteria, het scoremodel en de weegfactoren

is te vinden in bijlage 1.

De criteria zijn een aanzet voor de inkoopafde-

ling om biobased mee te wegen, bijvoorbeeld

door EMVI’s (economische meest voordelige

inschrijving). De criteria zijn dus richtinggevend

en niet uitputtend.

BioPreferred Program (US)

In Amerika is door de federale overheden wet-

telij lk vastgelegd dat ze biobased inkopen. Dit

doen ze via twee sporen:

1. Minimum % biobased materiaal te bepa-

len en producenten te verplichten techni-

sche, gezondheids en milieu-informatie

aan te leveren.

2. Vrijwillig label programma voor onderne-

mers om zicht te onderscheiden voor de

consument.

Deze aanpak heeft als inspiratie gediend.

http://www.biobasedzeeland.nl/inkoop



I nkooppaketten

en selectie

pilot

Om te toetsen hoe het inkoopbeleid hervormd

zou kunnen worden is in eerste instantie een

onderzoek gedaan naar de inkooppakketten

zoals deze op dit moment gebruikt worden door

Provincie Zeeland. Om een idee te krijgen van

de significantie van het pakket en om inzicht te

krijgen in het potentieel is er een analyse uitge-

voerd.

Potentieel

Alle inkooppakketten van de Provincie zijn

apart beschouwd en gewaardeerd op ge-

schiktheid voor biobased. De inkooppakketten

volgen de PIANOo indeling. De waardering of

er binnen een pakket biobased producten zijn

is op basis van parate kennis van het CoEBBE.

Deze lijst heeft de basis gelegd voor de Bioba-

sed Checklist zoals deze is opgenomen in bijla-

ge 2 van deze rapportage, waarbij potentiele

pakketten een donkergroene kleur hebben. De

Biobased Checklist is de eerste oriënterende

database geworden in het hervormde inkoop-

protocol.

Significantie

Significantie van het pakket is bepaald aan de

hand van de volgende criteria:

1. Volume (euro’s)

2. Zichtbaarheid (intern/extern)

3. Deelbaarheid (met andere overheden)

4. Marktvraag in 2014

“Volume” om te verzekeren dat er een nomina-

le impact wordt geleverd op de lokale econo-

mie, hoe groter, hoe beter. “Zichtbaar” om als

inspiratie te dienen voor de maatschappij.

“Deelbaar” om zo veel mogelijk relevante ken-

nis die wordt opgedaan te kunnen delen. Om

een eerste stap te gaan maken is het ook van

belang dat er dit jaar inkooptrajecten op ge-

start worden vandaar dat ook de “Marktvraag”

is meegewogen.

Op basis van deze criteria zijn twee pakketten

geselecteerd als meest geschikt voor een pilot:

1. Kantoorinrichting en benodigdheden

2. Grond-, weg– en waterbouw (GWW)

Onderverdelen en toetsen

Beide pakketten zijn onderverdeeld in levens-

duur categorieën. Voor pakketten met relatieve

korte levensduur is de relevantie groter, een

circulaire, biobased fabricage na te streven

dan voor producten met een langere levens-

duur.

Herinrichting Gebouw G (kantoor)

De herinrichting van Gebouw G betreft binnen-

wanden, plafonds en het interieur van een deel

van de kantoren op de Abdij. Een korte deskstu-

die leert ons dat er reeds een groot aantal bio-

based producten beschikbaar is voor dit pro-

ject. Op basis van onderstaande databases:

1. Catalogus biobased materialen (zie inzet

pagina 21)

2. C2C database (www.c2ccertified.org)

3. D a t a b a s e b i o b a s e d d e l t a

(www.biobaseddelta.nl/producten)

en de kennis van het CoEBBE is een excell ge-

maakt met een aantal producten per categorie.

Voor de gebruikers is de esthetische waarde en

het design belangrijk, voor inkopers zijn de kost-

prijs en de levertijden van belang. Per catego-

rie zijn er 1 a 2 ondernemers benaderd om na

te vragen in hoeverre de criteria voor bioba-

sed te beantwoorden zijn als ook nalevering,

prijs en hygiëne c.q. brandveiligheid. De resul-

taten zijn terug te vinden op de website

(http://www.biobased zeeland.nl/inkoop). Uit dit

verkennend marktonderzoek komt naar voren

dat de Cradle to Cradle producten een

nieuw inkoop model kennen: Turntoo waarbij

de consument geen eigenaar wordt van de

producten, maar betaald voor gebruikspres-

taties. Tractaatweg (GWW)

GWW producten hebben traditioneel een lange

levensduur. Er zijn veel normen en bijbehorende

certificeringen met betrekking tot onder andere

veiligheid. Voor innovatieve producten is het

lastig om aan te tonen dat een product voldoet,

omdat certificeringen veel tijd en geld kosten

voor kleine bedrijven.

Kansen die naar voren komen uit de database

van Kamer van Koophandel, Cradle to Cradle

en CoEBBE voor dit project zijn:

Geotextiel,

Biobased verf,

Wegmarkering,

Houten geleiderails,

Meubilair (portalen, bordjes en verlichting).

Per categorie is een verkennend marktonder-

zoek uitgevoerd (zie eerder genoemde website).

Uit het verkennend marktonderzoek komt naar

voren dat hout inderdaad initieel duurder is

maar dat deze meerkosten terugverdiend wor-

den omdat hout onderhoudsarm is.

De levertijd, het volume, de nalevering als

ook een gevalideerde bewijslast over de mili-

eu impact zijn niet altijd aantoonbaar aanwe-

zig bij producten in de ontwikkelingsfase . Hier

ligt een belangrijke rol voor de provincie als

“launching customer”.



R outekaart

en stake-

holders

De transitie naar een biobased economy gaat

niet over één nacht ijs. Hoewel de provincie de

instelling heeft aan te pakken en niet in de the-

orie te blijven hangen is een routekaart onont-

beerlijk om de nodige ontwikkeling te structure-

ren. Niet in de laatste plaats omdat de bioba-

sed economy vele stakeholders kent die alle-

maal enigszins gelijkmatig hun stappen zouden

moeten gaan zetten. Hiermee kunnen de reeds

opgestarte projecten in de Biobased Delta el-

kaar gaan versterken.

Een routekaart

De provincie ziet het als haar taak “launching

customer” te worden van biobased producten.

Om deze rol waar te kunnen maken is er een

routekaart opgesteld van 2014 tot en met 2020.

in deze periode zijn 5 stappen gedefinieerd:

1. Analyseren kansen

2. Organiseren van de marktpartijen

3. Doen van biobased inkopen

4. Evalueren van de resultaten

5. Opschalen kennis met andere inkopers

Voor de provincie als stakeholder in de bioba-

sed economy staat het inkoopproces centraal

(blauwe taartpunt op de routekaart). Echter

om het inkoopproces te kunnen laten ontwikke-

len zijn er nog 3 trajecten te onderscheiden die

mee zouden moeten evolueren:

1. Projecten waar biobased materialen ge-

test worden of biobased wordt gebouwd

2. Lokale Economie versterken door lokale

ondernemers te betrekken en de kans te

geven om zichtbaar te worden

3. Export van kennis en producten buiten de

Biobased Delta.

Mogelijke projecten in de provincie Zeeland

moeten worden geïdentificeerd. Door middel

van analyse kan de slagingskans worden be-

paald, waarna het traject van organiseren,

doen, evalueren en opschalen volgt. Een eerste

opzet van de routekaart is bijgevoegd in bijlage

3.

Inzet, betrokkenheid en initiatief van lokale on-

dernemers wordt bewust door de provincie gesti-

muleerd en daar waar mogelijk zelfs gefacili-

teerd. De ontwikkeling van de lokale economie

in de slipstream van de ontwikkeling van de bio-

based economy is het ideaalbeeld van de Pro-

vincie.

Vandaar dat er van meet af aan wordt ingezet

op de export, het delen, van biobased kennis en

biobased producten. Hoe meer de regio zich

profileert op het gebied van biobased, hoe meer

de regio wordt gezien als kennisdrager, hoe gro-

ter de aantrekkingskracht op nieuwe onderne-

mers om zich juist hier te vestigen voor de ontwik-

keling en productie van biobased producten.

Samen in beweging; de ondernemerstool

In het kader van transparantie en met het doel

direct concreet te worden is de provincie voor-

nemens een tool te ontwikkelen waarin onderne-

mers direct hun product kunnen toetsen op de

criteria die worden gehanteerd door de provin-

cie als het gaat om biobased. Deze tool ver-

schaft de ondernemer inzicht in zijn productscore

op de schaal van biobased en indexeert ook ge-

bieden waar mogelijk verbeteringen nodig zijn

om nog beter te presteren. Tegelijkertijd ver-

schaft deze productinformatie de Provincie in-

zicht in de beschikbaarheid en de laatste inno-

vaties en ontwikkelingen van producten. De tool

inspireert zodoende zowel de producent als de

consument.


H ervormd

inkoop

model

Op basis van de pilots is door de inkopers van

Provincie Zeeland in beeld gebracht hoe het

traditionele inkoopmodel wijzigt. Door gebruik

te maken van de kracht en de bekendheid van

dit model en deze uit te breiden met een paar

“bi-passes” wordt er een eerste stap gezet in de

transitie naar een biobased inkoopmodel.

Er zijn 4 “bi-passes” geleverd aan het huidige

inkoopmodel zijnde:

1. Biobased checklist

2. Data uit ondernemers tool

3. Biobased pilot projecten

4. Toets op en evaluatie van biobased crite-

ria om deze verder te ontwikkelen

Biobased checklist

De biobased checklist draagt bij aan de eerste

scan op mogelijkheden van biobased in de ge-

specificeerde behoefte (groen hokje). Omdat

de ontwikkelingen snel gaan is het van belang

dat de checklist goed wordt bijgehouden en

altijd de meest relevante ontwikkelingen, inno-

vaties en producten vermeld. Een eerste aanzet

voor deze checklist is geleverd in bijlage 2.

Data uit ondernemerstool

Om marktpartijen de gelegenheid te geven

zichzelf te toetsen op de biobased criteria

wordt een ondernemers tool ontwikkeld. Alle

data die worden geleverd door ondernemers

via de tool wordt tijdens het marktonderzoek

bekeken.

Biobased pilot

Indien er (nog) niet volledig kan worden gele-

verd vanuit de markt is het van belang om in

het marktonderzoek vast te stellen of een pilot

voor het geheel of een gedeelte van de inkoop

behoefte van toegevoegde waarde zou kunnen

zijn. Indien wordt geconcludeerd dat daar op

basis van inhoudelijke gronden behoefte aan is,

dient er een biobased pilot te worden geformu-

leerd voor aanbesteding.

Toets op en evaluatie van biobased criteria

Om de criteria te integreren met EMVI

(Economisch Meest Voordelige Inschrijving) cri-

teria, zijn de biobased criteria voorzien van een

scoremodel en weegfactoren, zie bijlage 1. In

een evaluatie na de contractfase wordt beoor-

deeld of de toetsing goed heeft gewerkt en

worden de criteria, het scoringsmodel of de we-

ging eventueel aangepast voor de toekomst.

Belangrijk in de transitie van traditioneel naar

biobased is dat er twee sporen bewandeld wor-

den:

1. Daar waar voldoende aanbod is criteria

stellen om te selecteren

2. Daar waar onvoldoende aanbod is presta-

ties vragen om de markt te inspireren

Voor beide is het van belang transparant te

communiceren. De ondernemerstool speelt

daar een belangrijke rol in voor zowel de markt

als de inkoopafdeling zelf. Het doel van beide

sporen is om het volume biobased producten te

laten groeien. De provincie neemt hierin de rol

op zich als “Launching Customer”.

Wist u dat...

DSM een watergedragen acrylaat verf bindmid-

delen heeft ontwikkeld die voor 50% op bio-

grondstoffen is gebasseerd en geheel vrij is van

oplosmiddelen.“Een technologische doorbraak

die - eerst in de Verenigde Staten- en daarna

ook in Europa op de markt komt”, zegt Sjaak

Griffioen; Director Innovation van de business-

groep DSM Resins & Functional Materials. “De

levenscyclusanalyse van de verf hars is 45% pro-

cent verbeterd in vergelijking tot een standaard

fossil gebasseerde acrylaathars.

Uit verschillende testen blijkt verder dat de verf

net zo goed presteert als reguliere verf.” Naar

aanleiding van het verkennend marktonderzoek

in dit project heeft Tebodin contact gezocht

met DSM. DSM heeft aangegeven dit biobased

product stap voor stap op de markt te willen

zetten. Naar aanleiding hiervan is er een nauwe

samenwerking gestart tussen Tebodin, de Pro-

vincie Zeeland en Impuls Zeeland om mogelijk

toepassingen voor deze verven te identificeren.


B i jeenkomst

14 mei

Op woensdag 14 mei 2014 zijn door Provincie

Zeeland de resultaten van het onderzoek naar

de mogelijkheden van inkopen van producten

uit de biobased economy gepresenteerd. Be-

langrijke uitkomst van het onderzoek is een in-

koopmodel dat is ontwikkeld om ook daadwer-

kelijk producten uit de biobased economy in te

kunnen gaan kopen. Dit model is samen met

onderzoeksbureau Tebodin en het Centre of Ex-

pertise Biobased Economy (onderdeel van

Avans Hogeschool en de Hogeschool Zeeland

(University of applied Sciences) ontwikkeld.

Gedeputeerden De Reu en Van Heukelom ga-

ven aan dat het stimuleren van de biobased

economy belangrijk is voor de werkgelegenheid

en het op gang brengen van innovatie in

Zeeland. Provincie Zeeland zal voor onder meer

kantoorbehoeften, gebouwinrichting, wegen-

aanleg en -onderhoud daarom aan de hand

van het ontwikkelde model voortaan nagaan of

er biobased componenten kunnen worden toe-

gepast. Onderdeel van de afwegingen bij bio-

based toepassingen zijn onder andere de le-

vensduur en de levensduurkosten van de pro-

ducten die worden gevraagd in de aanbeste-

dingen. Zo wordt niet alleen de productie van

biobased producten en grondstoffen gestimu-

leerd maar is er ook aandacht voor het op gang

brengen van de vraag.

Provincie Zeeland is van mening dat de over-

heid hierin ook een voorbeeldfunctie heeft. In

de verwachting dat biobased inkopen navol-

ging krijgt werden de resultaten van het onder-

zoek en het inkoopmodel gepresenteerd in bij-

zijn van inkopers, beleidsmedewerkers en be-

stuurders van de Zeeuwse gemeenten, het Wa-

terschap Scheldestromen, Rijkswaterstaat, oplei-

dingsinstituten en kennisinstellingen en woning-

coöperaties

18

Poster 1 Definitie

<Vraag> Kunt u de boodschap van de waarde

piramide eens nader toelichten?

<antwoord> Cascadering houdt in dat eerst de

fracties met de hoogste toegevoegde waarde uit

de biomassa gehaald worden, dit gebeurt via

bioraffinage. Hoogwaardige componenten zijn

bijvoorbeeld toepasbaar bij complexe farmaceu-

tische of chemische processen. Minder hoog-

waardig, maar nog alti jd zeer interessant, zijn de

componenten die onder meer in te zetten zijn

voor de productie van vloeibare brandstoffen.

Op de onderste trede van de waardepiramide

staat de productie van stoom en energie.

Programma bijeenkomst 14 mei 2014

09.00 Ontvangst met koffie

09.30 Opening door Gedeputeerde Pro-

vin cie Zeeland

09.45 Waarom Biobased inkopen door

Mar tin Scherpenisse

10.00 Resultaten onderzoek door Mariska

van Dalen

10.15 Brainstorm 1: Criteria voor biobased

inkopen

10.30 Brainstorm 2: Biobased inkoopmodel

11.00 Pauze

11.15 Brainstorm 3: Routekaart biobased

inkopen

11.30 Korte plenaire terugkoppeling & Dis

cussie

11.50 Afsluiting door Gedeputeerde Pro

vincie Zeeland

12.00 Lunch


Poster 2 Criteria

<opmerking> 5 criteria, analyse en scores is

veel maar positief. Alles zit er in van start tot

afdankfase.

<opmerking> Er is een gezamenlijke systematiek

en tool nodig. Zodat de Provincie Zeeland, de

gemeente Schouwen, Rijkswaterstaat en de

gemeenten niet ieder op hun eigen manier bio-

based gaan inkopen. Samen dezelfde criteria

hanteren zodat er 1 vraag naar de markt komt.

1. <vraag> Hoe sluit je toxische stoffen uit?

<antwoord> Toxische stoffen worden mee-

gewogen in de LCA toetsing.

2. <vraag> Wordt het percentage biobased

bepaald op massa of opdracht waarde?

<antwoord> Het percentage wordt be-

paald op massa, zoals beschreven in bijla-

ge 1, de toelichting op de criteria.

3. <vraag> Wordt MVO en de herkomst van

materialen niet vergeten?

<antwoord> MVO wordt zeker niet verge-

ten, maar wordt in een later stadium toe-

gevoegd om de drempel nu nog zo laag

mogelijk te houden voor toetreding. Her-

komst wordt meegewogen in de LCA.

4. <vraag> Kan er een nadruk op lokale le-

vering en/of verwerking mee worden ge-

wogen (bijvoorbeeld Zeeland of Zuidwest

Nederland)?

<antwoord> Het lokaal verwerken wordt

nu meegewogen in de LCA. Recht halve

kan er geen voorkeur worden uitgesproken

voor lokale leveranciers.

5. <vraag> Is de toetsing aan de 5 criteria

eenvoudig en snel (binnen 1 dag) door

het MKB uit te voeren?

<antwoord> De geplande ondernemers-

tool verschaft de ondernemer direct in-

zicht in de biobased score op de schaal

van de Provincie. Hiervoor moet hij zelf

wel de benodigde informatie kunnen le-

veren (zij bijlage 1, toelichting op de crite-

ria)). Het ontbreken van een LCA of LCCA

is geen belemmering om het product te

toetsen, maar heeft natuurlijk wel invloed

op de score

Wist u dat...

er voor het maken van een levenscyclus Analy-

se (LCA) een genormeerde standaard is de ISO

14040. Met een LCA wordt inzicht verkregen in

de milieu impact van het product voor de hele

levensduur. Hierbij wordt rekening gehouden

met de herkomst van de grondstoffen, de wijze

van product en gebruik als ook de afdankfase.

Veel Bedrijven maken Milieu Relevante Product

Informatiebladen (MRPI) waarin de resultaten

van de LCA zijn weergeven. Als inkoper kun je

hier naar vragen.

Naast een LCA bestaat er ook nog een levens

cyclus kosten analyse (LCCA: life cycle cost as-

sassment). Met deze analyse worden de kosten

tijdens de levensduur van een product in beeld

gebracht. Het gaat hierbij om de aanschafkos-

ten, de onderhoudskosten en de gebruikskosten

(operationele kosten, energie en water).

Deze rekenmethode wordt ook aangeduid met

de term Total cost of Ownership (TCO). Het

gaat erom een goed inzicht te hebben in de

totale economische waarde van een product.

In de LCCA kun je de milieuschade als kosten

mee wegen. Dit kan eenvoudig door de scha-

duwkosten uit de LCA mee te rekenen in de

LCCA.

20

Wist u dat...

Avans Hogeschool en Hogeschool Zeeland - HZ

University of Applied Sciences - eigenaren zijn

van het Centre of Expertise Biobased Economy

(CoEBBE), officieel erkend door het ministerie

van OCW. Hier werken ondernemers, weten-

schappers, docenten en studenten samen aan

het bevorderen van de kennis van, onderwijs

over en onderzoek naar biobased economy.

Het Centre of Expertise werkt nauw samen met

het CBBE - Center for Biobased Economy, Wa-

geningen University, de agrarische hogescholen

en de HAN University of Applied Sciences.

Het Centre of Expertise Biobased Economy

heeft drie pijlers: onderwijs, onderzoek en ken-

niscentrum. De deelnemers van deze pijlers wer-

ken intensief met elkaar samen aan het realise-

ren van deze doelen

6. <vraag> Wie gaat de bewijslast valideren

(toetsen)?

<antwoord> Voor het valideren van de be-

wijslast wordt een onafhankelijke partner

gezocht. Deze partner wordt betrokken bij

de vormgeving van de tool. Provincie

Zeeland zal hierin in aanvang een coördi-

nerende rol nemen.

7. <vraag> Hoe kun je kleine innovaties groot

maken?

<antwoord> Belangrijk in de transitie is

communicatie en het delen van kennis.

Daarom is dit ook als een separaat traject

erkend op de routekaart: “Export van ken-

nis en producten”. Provincie Zeeland en

het CoEBBE zien het als hun taak partijen

te verbinden. De eerst volgende stappen

op deze route zullen in 2014 worden ge-

zet.

8. <vraag> Is er geen label voor biobased?

<antwoord> Nee, er is (nog) geen Europees

gevalideerd label voor biobased pro-

ducten. Wel worden er op product niveau

Europese normen geformaliseerd. Deze zijn

nog in ontwikkeling. Er is wel een NPR

(Nederlandse Praktijk Richtlijn) NPR-CEN/TR

16208:2011 die een wereldwijd overzicht

geeft van toegepaste standaards wereld-

wijd. In de Verenigde Staten is een erkend

label genaamd USDA.

9. <vraag> Worden de beoordelingen op ba-

sis van de criteria uitgewerkt ten behoeve

van de transparantie naar marktpartijen en

consumenten?

<antwoord> Ja, de ondernemerstool geeft

duidelijk aan hoe en waarom er gescoord

wordt op de criteria (zie bijlage 1). Tevens

zullen de criteria na iedere aanbesteding

worden geëvalueerd op effectiviteit en

bruikbaarheid (zie inkoopmodel)

10. <vraag> Kunnen er een aantal producten-

groepen worden uitgewerkt?

<antwoord> Op dit moment wordt gewerkt

aan de Tractaatweg en gebouw G.

11. <vraag> Moeten de criteria geen rand-

voorwaarden genoemd worden en daar-

mee iets flexibeler zijn? Door minimum ei-

sen bijvoorbeeld te vervangen voor een

http://hz.nl/nl/Pages/Homepage.aspx

http://hz.nl/nl/Pages/Homepage.aspx

http://www.cbbe.nl/nl/cbbe.htm


inkopen van "oplossingen" met pres-

tatieafspraken

<antwoord> Zie vraag 11

bonus bij goede prestatie.

<antwoord> Belangrijk in de transitie van

traditioneel naar biobased is dat er twee

sporen bewandeld worden:

1. Daar waar voldoende aanbod is cri-

teria stellen om te selecteren

2. Daar waar onvoldoende aanbod is

prestaties vragen om de markt te in-

spireren

Voor beide is het van belang transparant

te communiceren. De ondernemerstool

speelt daar een belangrijke rol in voor zo-

wel de markt als de inkoopafdeling zelf.

Het doel van beide sporen is om het volu-

me biobased producten te laten groeien.

Provincie Zeeland neemt hierin de rol op

zich als “launching customer” (stimuleren

door aankoop).

12. <vraag> Hoe gaan we om met de verhou-

ding biobased versus duurzaamheid?

<antwoord> Biobased inkopen focust zich

op de biologische kringloop van het circu-

laire denken, de basis van duurzaamheid.

Een circulaire (duurzame) economie erkent

twee kringlopen: een biologische en een

technische. Tevens zijn er duurzame bespa-

rings technieken te bedenken die niet di-

rect in biobased zijn uit te drukken. Bij aan-

besteding van ieder product wordt derhal-

ve eerst een quikscan gedaan op basis

van een actuele checklist en een verken-

nend marktonderzoek (zie inkoopmodel).

Mocht hieruit blijken dat er geen of een te

smalle basis is voor een biobased traject

dan wordt vroeg in het traject besloten of

biobased een rol gaat spelen in de betref-

fende aanbesteding of niet.

13. <vraag> Hoe gaan we om met het vaststel-

len van de duurzaamheid van de biomas-

sa?

<antwoord> Door middel van de LCA en

de LCCA wordt volledig inzicht in de keten

gevraagd en gegeven.

14. <vraag> Wordt innovatie niet belemmerd

met het toepassen van de criteria? Met

criteria op productniveau kun je het pro-

ces afremmen. De gemeente Schouwen-

Duiveland koopt bijvoorbeeld geen weg

maar mobiliteit dus nieuwe oplossingen.

Eigenlijk zijn er 2 sporen:

inkopen van producten met criteria

Wist u dat...

er in 2012 een catalogus biobased bouwmateri-

alen is opgesteld door de Wageningen Universi-

teit in opdracht van het Ministerie van Economi-

sche Zaken, Landbouw en Innovatie.

De catalogus heeft als doel de grondstoffen,

materialen, producten en diensten die be-

trekking hebben op biobased bouwen zoveel

mogelijk te rubriceren naar grondstof en toe-

passing en kort te beschrijven. In sommige

gevallen voldoen puur biobased producten

niet aan bouwvoorschriften en bestaat een

product deels uit biobased materiaal en

deels uit niet-biobased materiaal.

Deze catalogus is opgesteld op basis van on-

der andere een update van de complete

long list van hernieuwbare bouwproducten

uit de eerdere studie van 2002, aangevuld

met nieuwe bioproducten die sindsdien wer-

den ontwikkeld.

22

Poster 3 Routekaart

1. <vraag> Wat voor projecten staan er op

de rol en hoe speelt de biobased eco-

nomy daar een rol in?

<antwoord> De volgende projecten zijn

actueel of worden onderzocht op bioba-

sed potentie. Ze zijn gegroepeerd in de

categorieën Analyseren, Organiseren,

Doen overeenkomstig de categorieën in

de routekaart:

Rijkswaterstaat: 2 pilots in de catego-

rie "doen"

R&B Wonen: biobased renovatie

huurwoning in de categorie "doen" =

uitproberen en nagaan waar de kan-

sen liggen.

Provincie: Gebouw G en Tractaat-

weg,

Avans: directeur/bestuur heeft dui-

delijk de wens uitgesproken bioba-

sed initiatieven op te willen pakken

Greendeal biobased bouwen

Gemeente Middelburg

Schouwen Duiveland

Provincie NB: biobased ontvangsthal

Gemeente Terneuzen Biobased Brug

Iedere gemeente doet op "zijn ma-

nier" iets met duurzaamheid: Middel-

burg fietsplan, Goes fairtrade, Schou-

wen-Duiveland klimaatneutraal. Via

de aanpak van biobased inkoop is

bundeling van krachten mogelijk.

Green deals EZ/BZK, biobased delta

site, organiseren nieuwe bedrijvig-

heid door Impuls, ideeën netwerk,

meldt botsende belangen bij EZ. Ex-

perimenteer zones, demo product

opschaling, meedenken met pro-

duct referenties, onverwachte ont-

moetingen, planologie vs biogas.

Scalda onderwijsinstelling, Cultuur

(bij bedrijven/mindset)

Subsidie EU LCA’s biobased pro-

ducten

2. <vraag> Wie borgt de kennis waar van bio

-based producten?

3. <vraag> Wil het Rijk helpen bij ontwikke-

ling van de ondernemerstool?

4. <vraag> Worden er pilots opgestart en

hoe wordt hierover gecommuniceerd?

5. <vraag> Hoe wordt de kennis gedeeld aan

collega’s en andere afdelingen van de


Wist u dat?

R&B wonen een voorbeeld project heeft ontwik-

keld voor een biobased renovatie van een

huurwoning uit de vijftiger jaren. Het resultaat

kan worden bekeken op www.renbduurzaam

wonen.nl/projecten/biobased-onderhoud-

kruiningen.

De voordelen voor biobased bouwen zijn:

1. Door biobased te bouwen kunnen een-

voudig hoge isolatiewaarden worden be-

reikt en koudebruggen in de constructie

vermeden

2. Biobased bouwmaterialen dragen bij aan

een goede vochthuishouding en een

goed binnenklimaat

3. Biobased afwerkingsmaterialen zorgen

voor een warme en behaaglijke sfeer in

de woning

4. Isolatiematerialen van plantaardige mate-

rialen zorgen voor een langzame opwar-

ming in de zomer en helpen overhitting

tegen te gaan

5. Biobased materialen bieden minder ge-

zondheidsrisico’s tijdens de verwerking en

de gebruiksfase dan traditionele bouwma-

terialen

6. Voor biobased bouwen wordt geen be-

roep gedaan op schaarse grondstoffen,

bouwafval is composteerbaar

Provincie?

6. <vraag> Niet alle groepen hadden vol-

doende tijd om de projecten te plaatsen

op de routekaart. Hoe kan ik die kenbaar

maken?

<antwoord> Het antwoord op de voor-

gaande vragen (2 tot 6) liggen besloten in

de nabije toekomst. Het onderzoek zoals

nu is afgerond is het begin van een trans-

formatie proces waarin biobased binnen

de inkoopafdeling en de rest van de Pro-

vincie een vaste plek gaat verwerven. Dit

transformatie proces wordt mede vormge-

geven door de bezoekers van de eerst vol-

gende bijeenkomst georganiseerd door de

Provincie.

De eerste aanmeldingen voor deze bijeen-

komst zijn verzameld op de bijeenkomst

van 14 mei 2014. Eventuele nieuwe geïnte-

resseerden kunnen zich melden bij Richard

van Bremen ([email protected]) en

Anita de Moor ([email protected])

van de Provincie.

http://www.renbduurzaamwonen.nl/projecten/biobased-onderhoud-kruiningen



24

Poster 4 Inkoopmodel

1. <stelling> Het beleid is de basis waarop

biobased inkoop kan plaatsvinden. Inko-

pers willen wel maar moeten heel veel en

maken zich zorgen over tijd en prioriteit

die kan verschuiven vanuit politiek speel-

veld.

<reactie> Inkoop behelst veel aspecten

die betrokken moeten worden bij een in-

koop, door verankering in het beleid wordt

de politieke gevoeligheid verminderd.

Daarom is het goed om na te denken over

hoe biobased toe te passen per inkoop.

Wanneer er een politiek belang is, moet er

voldoende capaciteit beschikbaar wor-

den gemaakt om vooraf goed onderzoek

te doen.

2. <stelling> De kennis over wat biobased is

ontbreekt bij gemeenten. Ook bij de be-

leidsambtenaren van milieu/

duurzaamheid.

<reactie> Laat de afdelingen inkoop &

duurzaamheid gezamenlijk optrekken en in

hun organisatie het voortouw nemen, zo-

wel ambtelijk als bestuurlijk!

3. <vraag> Hoe breng je het inkoopproces

op gang?

<antwoord> Het inkoopproces is niet we-

zenlijk veranderd, maar er zijn stappen

toegevoegd. Je brengt het op gang door

gewoon te DOEN.

4. <vraag> Sluiten we hiermee partijen uit?

En Komen we dan niet op 1 leverancier

uit?

<antwoord> Hiervoor is het marktonder-

zoek van belang. Het biobased inkoop

proces is niets anders dan een "regulier"

inkoopproces waar de kwaliteitsaspecten

worden meegenomen en vooraf worden

getoetst of partijen niet worden uitgeslo-

ten.

5. <vraag> Hoe leg je je keus uit aan de

markt?

<antwoord> Bij elk inkoopproces moeten

keuzes kunnen worden verantwoord aan

de markt. De keuze voor biobased moet

een stimulans zijn voor de markt, maar kan

en mag nooit beperkend werken.

6. <vraag> Hoe zorg je voor het stimuleren

van bedrijven om met biobased pro-

ducten te komen?

<antwoord> Door aan de markt de voor-

keur voor biobased kenbaar te maken en

dus vraag naar biobased producten te

creeëren. Biobased wordt extra gestimu-

leerd in de beoordeling. Ook de mogelijk-

heden voor het doen van pilots is een sti-

mulans voor de markt.


7. <vraag> Hoe voorkom je dat het een pa-

pieren exercitie wordt. Zoals ISO 9001, is

de beste leverancier o.b.v. criteria ook de

beste leverancier? En hoe toetsbaar?

<antwoord> De biobased markt is nog niet

volgroeid, niet alle producten zijn al ge-

test en bewezen. Ook zijn er nog geen

normen. Er moet door iedereen ervaring

op gedaan worden in de biobased markt.

Ons advies: Praat met de markt en verifi-

eer met je leverancier voor de gunning.

8. <vraag> Hoe beheers je hetgeen dat

wordt aanboden ook voldoet in de prak-

tijk.

<antwoord> Zoals bij elke inkoop geldt bij

biobased inkopen ook dat een leveran-

cier aan zijn resultaat- en inspanningsver-

plichting moet voldoen.

9. <vraag> Onbekendheid met biobased

producten, lengte begrotingslooptijd? <antwoord> Wanneer producten nog te

onbekend en niet bewezen zijn, kun je risi-

co's lopen en voor extra kosten komen te

staan. Hierbij kan een pilot uitkomst bie-

den.

10. <vraag> Soepel omgaan met weten re-

gelgeving. Hoe organiseren we dat?

<antwoord> Onze methodiek is er juist op

gericht dat dit inkoopmodel geschikt is om

toe te passen binnen de huidige weten

regelgeving.

11. <vraag> Wordt markt consultatie belang-

rijker?, zo ook: interactie met onderne-

mers? Prestatie inkopen? Functioneel aan-

besteden (circulaire economie)?

<antwoord> Absoluut!

12. <vraag> Hoe kun je de criteria meten? Bi-

obased preferred opnemen in aanbeste-

dingsvoorwaarden, welke normen? Hoe

om te gaan met botsende beloning bin-

nen de opgestelde criteria?

<antwoord> De criteria zoals ze nu zijn uit-

gewerkt zijn uitgedacht en onderzocht op

basis van kennis en ervaring (zie ook NPR

richtlijn), wat natuurlijk niet betekent dat

ze nooit meer verbeterd kunnen worden.

Zoals eerder al aangegeven is markton-

derzoek vooraf cruciaal.

Wist u dat?

De Cradle to Cradle certificeringsstandaard

in de NPR voor biobased producten, is ge-

ëvalueerd als een programma dat op een

eenvoudige holistische aanpak de impact

van producten op de omgeving, mens en mi-

lieu meet. In het programma wordt via 5 la-

bels (basic, brons, zilver, goud en platinum)

toegewerkt naar een circulaire productie en

producten met een positieve voetafdruk.

Binnen het programma kiezen ondernemers

voor hun product een biologische of een

technische kringloop. Ondernemers krijgen

inzicht in de herkomst en gezondheid van de

materialen waarmee ze hun product maken

en de herbruikbaarheid. Naast materialen

wordt ook gekeken naar de energie om het

product te maken, het watergebruik en

maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Tebodin is 1 van de geaccrediteerde asses-

sors om bedrijven te begeleiden bij het beha-

len van het label. Het Cradle to Cradle Pro-

duct Innovation Instituut is verantwoordelijke

voor de ontwikkeling van deze product stan-

daard en het certificaat.

Voorbeelden van biobased producten met

een Cradle to Cradle label zijn biofoam van

Synbra Technology, SatinoBlack toiletpapier

van Van Houtum en de keramische vloer- en

wandtegels van Mosa.

Voor meer informatie over de standaard en

het instituut zie: www.c2ccertified.org

http://www.c2ccertified.org


A anbeve-

lingen en

vervolg-

stappen

Aanbevelingen project team

Borg het biobased model in de reguliere

werkprocessen inkoop.

Continueer projectgroep voor borgen op-

volging en monitoring voortgang.

Ondernemerstool laten bouwen en jaarlijks

updaten en valideren door een onafhan-

kelijke partij

Routekaart delen met externe partijen en

vullen met lopende projecten en initiatie-

ven. Maak mede eigenaarschap zicht-

baar en deel jaarlijks kennis met elkaar.

Maak ruimte voor pilots. Bijvoorbeeld door

het opdelen in kleine percelen waardoor

kleinere innovatieve partijen ook mee kun-

nen doen in een tender.

Producten met een korte levensduur zijn

hiervoor heel geschikt. Betrek de markt

erbij.

Werk met multidisciplinaire teams : hele

keten vanaf het begin van de vraag spe-

cificatie (GWW greendeal)

Start pilot met grondstoffen paspoort en

levensduur in beheersystemen (GWW sys-

teem lijkt heel geschikt)

Bouw de criteria in de toekomst uit met

duurzaamheid (nw aanbesteding) en cir-

culaire economie .

Aanbevelingen vanuit de brainstorm

Veranker biobased preferred in een geza-

menlijk beleidskader (biobased inkopen)

Werk samen om de vertaalslag naar de

markt te maken en verdeel de taken

Geef ruimte aan de ondernemers en voor

innovatie door de criteria niet uitsluitend

maar uitdagend maken

Houd de criteria flexibel en ga in de prak-

tijk toetsen hoe ze werkend te krijgen.

Begin simpel en probeer niet perfect te zijn

in het begin.

Evalueer, zorg voor bundeling kennis en

ervaring om proces te sturen.

Zorg voor training en kennisdeling.

Inventariseer de mogelijkheden voor Euro-

pese subsidies en doe dit gezamenlijk

Vervolgstappen

Organiseren van een vervolgbijeenkomst

Opzetten van een communicatieplatform

Bijlage 1: Toelichting en scorebord criteria

Inleiding

Ten grondslag aan de criteria voor biobased producten ligt de NPR (Nederlandse Praktijk Richtlijn) opgesteld:

NPRCEN/TR 16208, juni 2011. De NPR is een analyse van bestaande standaards, methodes en rapporten

gerelateerd aan biobased. In het onderzoek voor de provincie Zeeland is een eerste aanzet gemaakt de definitie van

biobased volledig te maken en de criteria meet- en weegbaar te formuleren voor het inkoopproces.

Er zijn vijf criteria geformuleerd voor het waarderen van de biobased prestatie van een product:

1. % biobased ingrediënten van het product op basis van gewicht

2. Functionaliteit en technische prestaties van het product

3. Inzicht in de levenscyclus van het product

4. Inzicht in de kosten en opbrengsten gedurende de levenscyclus van het product.

5. Inzicht in einde toepassingsduur o.a. composteerbaarheid, biodegradeerbaarheid, herbruikbaarheid

Een zesde criterium: MVO (maatschappelijk verantwoorde ondernemen) wordt wel in de NPR benoemd, maar is door

Provincie Zeeland op dit moment via duurzaam inkoop afspraken geborgd. Deze zou in de toekomst geïntegreerd

kunnen worden in een protocol die breed toepasbaar is binnen de provincie.

De vijf criteria om producten te toetsen en te waarderen op biobased zijn voorzien van een scoringsmechanisme om

producten onderling te kunnen vergelijken. Het scoringsmechanisme, of scorebord, is per criterium opgesteld. Per

criterium kan er op een schaal van 0 tot 4 worden gescoord. De criteria onderling kunnen ook nog eens worden

voorzien van een wegingsfactor. De wegingsfactor bepaalt in hoeverre de score op een bepaald criterium meeweegt

in het eindoordeel. De wegingsfactoren zijn nog niet gedefinieerd en daarom voor allen gelijkgesteld. Vervolgstudie

zal een argumentatie aanvoeren om de weegfactoren vast te stellen.

Het scoren door middel van deze methode wordt gedaan door Provincie Zeeland, wanneer zij verschillende

aanbiedingen voor een aanvraag moeten waarderen in een inkoopproces of wanneer de prestaties van een product

moeten worden gewaardeerd met behulp van de ondernemerstool.

De methodiek, inclusief een aanbeveling per criterium opgetekend uit een gesprek tussen het onderzoeksteam en

het Uitvoeringsbureau Biobased Zeeland (UBZ) is hieronder beschreven:

Criterium 1:

% biobased ingrediënten van het product op basis van gewicht, conform NPR-CEN/TR

16208:2011 definitie:

Puntenverdeling:

0 punten: geen inzicht

1 punt : < 20%

2 punten: < 40%

3 punten: < 60%

4 punten: > 60%

Aanbeveling uit gesprek met UBZ:

Criterium 2:

Dit criterium is voor iedereen duidelijk. Let op dat je bij < 20 ook zegt > 0. In plaats van 60% voorlopig

50% aanhouden, omdat dit het kantelpunt markeert van meer of minder dan de helft biobased.

Functionaliteit en technische prestaties van het product, conform NPR:

Puntenverdeling:


1 punt: wanneer er inzicht wordt gegeven in de toepassingsduur van de toegepaste producten

2 punten: wanneer gedurende de toepassingsduur het product 1 of meerdere keren vervangen dient

te worden en hier in het ontwerp rekening mee is gehouden

3 punten: wanneer de levensduur van het product de toepassingsduur overstijgt en het daarna

gelijkwaardig kan worden hergebruikt of kan worden gerecycled of teruggebracht in de

natuur

4 punten: wanneer de levensduur van het product gelijk is aan de toepassingsduur en het daarna

wordt gerecycled of teruggebracht in de natuur


Dit is voor een ondernemer erg lastig in te vullen. Voorgesteld wordt om de laatste 2 punten samen te

nemen want is het erg als het materiaal langer mee gaat als het hergebruikt wordt?

Inzicht in de levenscyclus van het product, conform NPR:

Criterium 3:

https://www.milieudatabase.nl/index.php?id=inzage

Puntenverdeling:


1 punt: een beschrijving van de CO2 emissies in de keten

2 punten: een kwantificering van de CO2 emissies in de keten

3 punten: een kwantificering van de milieueffecten in de keten conform ISO 14040/44

4 punten: milieurelevant product informatie blad (MRPI of EPD)


Dit is een lastig punt voor ondernemer en zonder kennis van deze instrumenten bijna niet te doen. Naar

aanleiding van de discussie met UBZ komt er een voorstel voor een aanpassing: De ondernemer

berekent van zijn eigen stap/schakel in de keten de CO2 footprint. Aanvullend krijgt de ondernemer per

schakel van de keten die ze kennen en weten te benoemen 1 punt. Later kun je dan LCA toevoegen.

WUR verwacht rond 2018 dat de standaarden van biobased producten genormaliseerd zijn. De Kamer

van Koophandel biedt aan om een korte workshop te verzorgen waarbij ondernemers simpel een CO2

scan leren uitvoeren voor hun eigen product.

Inzicht middels een berekening in de kosten en opbrengsten gedurende de levenscyclus van

het product. o.a. onderhoudskosten, energiekosten, waterkosten, reparatiekosten, sloopkosten,

hernieuwbare energie, gezond binnenklimaat, verbetering luchtkwaliteit, restwaarde van het product



Criterium 4:

(NB dit criterium is niet genoemd in de NPR maar voor de provincie van belang aangezien deze fase

ook vaak een belangrijk onderdeel uitmaakt van het inkooptraject).

Puntenverdeling:


1 punt: inzicht in 1 van de 5

2 punten: inzicht in 2 van de 5




Goed criterium om toe te voegen. Let wel op dat dit per product verschilt. Echter gezien er per aankoop

een vergelijking gemaakt wordt zou dit geen bezwaar moeten zijn. Het berekenen vindt het UBZ iets te

ver gaan en zou een drempel kunnen zijn.

Inzicht in einde toepassingsduur o.a. composteerbaarheid, biodegradeerbaarheid,

herbruikbaarheid middels berekening conform “cradle to cradle standard version 3.0”:

Criterium 5:

Puntenverdeling:


1 punt: < 35%

2 punten: < 50%

3 punten: < 65 %

4 punten: > 65%


Geen opmerkingen de C2C formule lijkt een goed gekozen criterium

MVO (maatschappelijk verantwoorde ondernemen meenemen bij nieuwe

aanbestedingsrichtlijnen).

ISO 26000 geeft handvatten om organisatie te ondersteunen hun maatschappelijke

verantwoordelijkheid 'op maat' in te vullen. ISO 26000 geeft antwoord op het wat en hoe van MVO. Zo

geeft de richtlijn duidelijke definities en afbakening van MVO en duurzame ontwikkeling. Daarnaast

geeft de richtlijn handvatten voor implementatie van MVO in een organisatie.

Criterium 6:

ISO 26000 is een richtlijn en geen eisen stellend document en daarom niet geschikt en ook niet bedoeld

voor certificatie. De richtlijn ISO 26000 is gemaakt voor organisaties die ondersteuning willen bij het in

de praktijk brengen van MVO. Vanuit de wens hun steentje bij te dragen aan duurzame ontwikkeling.

Wel kunnen organisaties met een zelfverklaring aantonen dat zij aan de principes en richtlijnen in ISO

26000 toepassen. Zie meer informatie onder 'Erkenning'.

http://www.webtooliso26000.nl/home_quickscan.aspx

Puntenverdeling:


1 punt: beschrijving hoe bedrijf omgaat met MVO

2 punten: MVO zelf verklaring uitgevoerd NPR 9026

3 punten: MVO zelf verklaring uitgevoerd en laten valideren door externe

4 punten: MVO zelf verklaring uitgevoerd en laten valideren door externe en lokale bijdrage aan

omgeving en keteninzicht

Per criterium is in de bijlage aangegeven naar welke norm wordt verwezen en hoe het bepaald wordt. Daarnaast is er

een voorstel gedaan tijdens de het vorige overleg om bij 1 en 3 om de best in class een extra punt toe te kennen.


Geen opmerkingen

http://www.nen.nl/NEN-Shop/Vakgebieden/MVO-ISO-26000-duurzaamheid/Nieuws-over-ISO-26000-duurzaamheid/Erkenning-ISO-26000.htm

http://www.nen.nl/NEN-Shop/Vakgebieden/MVO-ISO-26000-duurzaamheid/Nieuws-over-ISO-26000-duurzaamheid/Erkenning-ISO-26000.htm



Definities en relevante codes en standaarden.

Afkorting Definitie Verwijzing standaard

NPR biobased

producten

Nederlandse

Praktijk Richtlijn

NPR-CEN/TR 16208:2011 Biobased producten - Overzicht van normen

C2C Cradle to cradle

Product Label

Cradle to Cradle Certified Product Standard, Versie 3.0

http://www.c2ccertified.org/images/uploads/C2CCertified_Product_Standard_

V3.pdf

LCA Levenscyclus

analyse

Een LCA is een wetenschappelijke methode om de milieubelasting van producten (en

diensten) te kwantificeren.

NEN-EN-ISO 14044:2006 Milieumanagement - Levenscyclusanalyse - Eisen en

richtlijnen

NEN-EN-ISO 14040:2006 Milieumanagement - Levenscyclusanalyse - Principes en

raamwerk

MRPI-blad Milieu Relevante

Product

Informatie (MRPI)

http://www.mrpi.nl/ gratis tool Met MRPI communiceren producenten individueel of gezamenlijk over de milieuaspecten van hun bouwmaterialen, -producten of -elementen. Deze MRPIafspraken hebben een breed draagvlak. MRPI is gebaseerd op een levenscyclusanalyse (LCA), dé methode om milieueffecten van wieg tot graf te

bepalen.

EPD Environmental

Product

Declaration

http://www.environdec.com/

Een milieuproductverklaring of Environmental Product Declaration (EPD), is een

beknopt document waarin geverifieerde informatie staat over de milieu-impact van

een product. Een EPD bevat de resultaten van een LCA voor op zijn minst de impact

voor het klimaat (CO2 uitstoot) en vier andere milieu-impacts. Voor het opstellen van

EPDs is er een ISO standaard 14025 (Type III environmental declarations) en

aanvullende, internationale richtlijnen opgesteld.

NEN-EN 15804:2012+A1:2013 Duurzaamheid van bouwwerken -

Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroep

bouwproducten

ISO 21930:2007 Duurzaam bouwen - Milieuverklaring van bouwproducten

CEN/TR 15941:2010 Duurzaam bouwen - Milieuverklaringen - Methodiek en

basisgegevens

NEN-EN 15978:2011 Duurzaamheid van constructies - Beoordeling van

milieuprestaties van gebouwen - Rekenmethode

LCCA Levenscyclus

kosten analyse

ISO 15686-5:2008 Gebouwen en constructies - Planning van de levensduur - Deel

5: Ónderhoud en levenscyclus

NEN-ISO 15686-5:2008 Gebouwen en constructies - Planning van de levensduur -

Deel 5: Onderhoud en levenscyclus

MVO Maatschappelijk

Verantwoord

Ondernemen

NEN-ISO 26000:2010 Richtlijn voor maatschappelijke verantwoordelijkheid van

organisaties

http://www.mrpi.nl/

http://www.mrpi.nl/

http://www.mrpi.nl/



NPR 9026 Nederlandse

Praktijk Richtlijn

Maatschappelijk

verantwoord

ondernemen

http://www.nen.nl/Normontwikkeling/Publicatieplatform-ISO-26000.htm

NPR 9026+C1:2012 nl Handleiding zelfverklaring NEN-ISO 26000

NPR 9026:2011 webtool nl Webtool zelfverklaring NEN-ISO 26000

Algemene opmerkingen Uitvoeringsbureau Biobased Zeeland

• De aanwezigen zijn enthousiast over de criteria en de tool. Hou het simpel en praktisch. De KvK

geeft aan dat een training van de tool belangrijk is. Zorg wel dat het eenvoudig blijft en

communiceer dat de tool in de tijd aangepast wordt zodat de ondernemers niet denken dat ze

klaar zijn na 1 keer.

• De opzet van het inkoopmodel waarbij biobased wordt ingekocht "tenzij" werd goed ontvangen. Dit

moet wel helder worden voor ondernemers, anders kunnen ze denken dat de tool ook ingevuld

wordt voor producten die niet biobased zijn en dat zij dan alleen op criteirum 1 scoren.

• Hoe ga je de punten wegen? We hebben aangegeven dat dit per inkoop moment bepaald moet

worden.. Je zou ook per productgroep later criteria kunnen toevoegen.

• De tool is goed te gebruiken om de ontwikkeling te benchmarken.

• Er wordt aangegeven dat de score in puntenschaal goed is. De ondernemers moeten niet de

indruk gaan krijgen dat het een LCA score wordt.

• Het later toevoegen van MVO werd ook goed ontvangen.

• De KvK stuurt nog een scan die zij hebben laten ontwikkelen voor de metaalunie.

• Het controleren van de input is belangrijk om de tool waarde te geven.

• Van belang is om de tool te testen voor verschillende producten de KvK stelt voor de ondernemers

in de database te kiezen.

• De tool moet inspireren en beloond worden dan gaan ondernemers zeker in mee.







Bijlage 2: Biobased Checklist

Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 101 Studie en opleiding Alle uitgaven voor opleiding zoals BHV,

studie, workshops, coaching inclusief bij

de prijs inbegrepen studie- en

lesmateriaal.

2B-Diensten 80000000-4 nee Afgezien van workshops over biobased

economy in voorkomende gevallen verder niet

relevant.

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 102 Externe vergader- en

verblijfsfaciliteiten

Accomodatiekosten als hotels en

vergadercentra inclusief bijbehorende

voorzieningen voor externe

vergaderingen, workshops, dienstuitjes.

2B-Diensten 55120000-7 Buitenlandse dienstreizen

Externe vergader- en

verblijffaciliteiten

nee Genoemde voorzieningen kunnen een biobased

beleid hebben en kunnen daarop worden

geselecteerd. Genoemd beleid is vooralsnog

echter onwaarschijnlijk en niet leidend.

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 103 Recruitment, werving en

selectie

Arbeidsmarktcommunicatiekosten

(stands, kijkdagen, manifestaties),

wervingsbureaus, outplacement,

assessments, antecedenten-onderzoek.

2B-Diensten 79600000-0 nee Op arbeidsmarktdagen kan in verlengde van

duurzaamheid over biobased beleid worden

gecommuniceerd, ook werving kan zijn gericht

op mensen met biobased vaardigheden. Erg

indirect.

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 104 Bedrijfskleding Dienstkleding,

bedrijfshulpverleningskleding,

dienstbrillen, veiligheidskleding- en

materialen, persoonlijke

beschermingsmiddelen.

Levering 18100000-0

18222000-1

35113400-3

Bedrijfskleding ja Er kan worden gezocht naar biobased

materialen. Zowel kleding als kunststof brillen

zijn van biobased herkomst te maken. Voor

kleding: zowel oude (vlas) als nieuwe (hennep,

brandnetels) vezelgewassen; ook biobased

kunststofvezels (zie CoE in Emmen).

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 105 Reinigen van bedrijfskleding Reinigen en verrichten van

herstelwerkzaamheden aan

bedrijfskleding, veiligheidskleding en

persoonlijke beschermingsmiddelen.

2B-Diensten 50830000-2 Reiniging bedrijfskleding ja Ook t.a.v. reinigingsmiddelen kan biobased

herkomst worden nagestreefd. Dit moet worden

nagezocht, daar hebben we weinig expertise

over. Industrie zoekt wel naar biosurfactants..

Ecover uit eigen regio biedt

bioreinigingsmiddelen.

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 106 Arbo Kosten voor arbo-onderzoek en

arbodiensten, persoonlijke arbo-

aanpassingen, kosten bedrijfsarts,

reïntegratiebegeleiding, periodiek

geneeskundig / medisch onderzoek,

aanstellingskeuringen, inentingen.

2B-Diensten 85300000-2

85147000-1

nee Geen biobased component

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 107 Representatiekosten Relatiegeschenken, kerstpakketten en

bloemen.

Levering 18530000 ja Ten aanzien van relatiegeschenken kunnen

veel voorbeelden worden bedacht die

herkenbaar biobased zijn.

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 108 Ziektekostenverzekeringen Ziektekostenverzekering ten behoeve

van het personeel.

2A-Diensten 66512200-4 nee Geen biobased component

Aan de inhoud van dit document kunnen geen rechten worden ontleend. De aanbestedende dienst is ten alle tijde zelf verantwoordelijk voor het kwalificeren van zijn inkoopuitgaven en kan daarbij deze lijst als richtlijn gebruiken.

Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

1-

Personeelsgerelat

eerde zaken

Algemeen 109 Verhuiskosten personeel Kosten gemaakt voor verhuizing van

personeel, transport en opslag inboedel,

inrichtingskosten, onderbrengen

gezinnen.


63100000-0

98392000-7

Verhuisdiensten nee Transport: mogelijk biobrandstoffen; nogal

indicenteel, lastig apart beleid op te voeren.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

informatie

Algemeen 201 Kantoorartikelen Verbruiksartikelen en eenvoudige

gebruiksartikelen voor kantoor zoals

schrijfwaren, inhoud kapskasten,

nietmachines, computersupplies, toners,

cd's.

Levering 30192000-1

30199000-0

Kantoorartikelen

Tonercartridges

ja Onderdelen van genoemde artikelen kunnen

worden gefabriceerd van biobased materialen;

bijvl Philips voert hierop beleid. Leverancier

kunnen hiertoe worden uitgenodigd. Ook ten

aanzien van inkten (toners, cartridges) wordt

gezocht naar biobased invulling. Recente

poging tot IPC-project bij Syntens. Zie

Kleurencluster (contact Leon Joore).

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

informatie

Algemeen 202 Papier Aanschaf van onbedrukt papier t.b.v.

printen en kopiëren.

Levering 30197640-4 Papier ja Papier is van oudsher biobased. Toch is

papierindustrie grote kracht achter biobased

cluster in Nederland (o.m. topsector) en Europa

(bijv. BIC). Men zoekt actief naar andere

grondstoffen dan virgin wood. Onder meer

bermgras en Zeeuwse agromiscanthus. Nieuwe

grondstoffen zoals gras kunnen bovendien

herkenbaar in het papier zitten en daarmee voor

provincie een imago uitdragen.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

informatie

Algemeen 203 Kantoorinrichting Inrichtingskosten kantoorruimtes,

vergaderzalen, restaurant,

ontvangstruimtes. Flexibele wanden,

meubilair, stoffering. Fitnessapparatuur.

Levering 39000000-2 Kantoormeubilair

Kantoorstoffering

ja In interieurbouw, stoffering en coatings zij

meerdere aanbieders bekend die zich profileren

als biobased. Stoffering nog niet heel direct,

maar bijv. door kleurstoffen zoals Rubia. Zie ook

opmerkingen over textiel onder pakket

bedrijfskleding. Zie artikellijsten voor

interieurbouw in andere file.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

informatie

Algemeen 205 Kunst Aanschaf, huur, restaureren en

conserveren van kunst en reproducties

voor de aankleding van kantoren,

gebouwen en openbare ruimten.

Levering en 2B-

Diensten

92311000-4

92521200-1

ja Ik ben onbekend met biobased als argument

voor kunst. Er zullen veel voorbeelden zijn

waarin dat expliciet - of eerder impliciet - wordt

gedaan, gebruik van bepaalde natuurlijke

materialen als motivatie van kunstenaar of

kunstwerk. Wordt wel aan gedacht vanuit CoE

BBE, met inzet van kunstacademie.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

Algemeen 206 Drukwerk Standaard drukwerk, druk- en bindwerk

niet in eigen beheer,

reproductiediensten.

2A-Diensten 79820000-8 Drukwerk ja Zie onder 201 en 202 voor papier en inkten.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

informatie

Algemeen 207 Belettering en informatieborden Informatieborden binnen en buiten niet

deel uitmakend van een werk.

Belettering en bestickering van auto's,

ramen e.d.

Levering 35261000-1

39294100-0

ja Met name de informatieborden worden wel

gemaakt van biocomposiet. Bijv. ANWB

paddestoelen maar ook grote borden. Biobased

bedrukking en stickers voor ons nog onbekend.


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

informatie

Algemeen 208 Vakliteratuur en abonnementen Abonnementen, boeken, tijdschriften,

dag- en weekbladen, naslagwerken, CD-

ROMs, elektronische documenten.

Levering 22200000-2 ja Materiaal dat zal eigenlijk geen argument zijn.

Aanleg van bibliotheek / leeskast met biobased

naslagwerken en aanschaf van een of meer

biobased magazines is natuurlijk prima

mogelijk! Dat doet CoE BBE op dit moment ook.

Uitwisseling?

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

Algemeen 209 Archiefapparatuur en

digitalisering archief

Apparatuur voor archivering zoals

paternosterkasten, scanstraten en alle

kosten gemaakt voor het hebben,

onderhouden en digitaliseren van een

archief (exclusief uitbesteding).

Levering en 2B-

Diensten

30191100-5

92512000-3

deels wel erg specialistisch; onbekend welke

materialen in dergelijke apparaten zitten.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

Algemeen 210 Bankkosten Uitgaven aan bancaire dienstverlening

(niet: notariskosten), zoals kosten en

vergoedingen voor betaalrekeningen,

betalingsverkeer.


2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

Algemeen 211 Bedrijfsverzekeringen Bedrijfs- en beroepenverzekering,

autoschadeverzekering,

brandverzekering, opstalverzekering,

CAR verzekering e.d.


2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

Algemeen 212 Evenementen Organisatie van evenementen. 2B-Diensten 79952000-2 deels Bij evenementen kan worden gezocht naar

biobased invulling op onderdelen. Drukwerk,

serviesgoed. Of bij buitenevenementen:

energievoorziening, etc. vgl Lowlands.

2-

Kantoorinrichting

en

benodigdheden,

middelen voor

bedrijfsvoering en

Algemeen 215 Advertentiekosten Rechtstreekse plaatsingskosten

advertenties, personeelsadvertenties,

publicatie vergunningen,

aankondigingen en bekendmakingen,

radio, televisiespots, internetplaatsingen.

N.v.t. N.v.t. nee Geen biobased component

3- Automatisering

en

telecommunicatie

Algemeen 301 Aanschaf, huur, installatie,

beheer en onderhoud van

hardware

PC’s, notebooks, ipads, toetsenborden,

dockingstation, servers en routers.

Levering en 2A-

Diensten

30000000-9

50300000-8

Hardware ja Behuizing van electronica kan van bioplastics

worden gemaakt, mede i.v.m. circulaire

economie. Wordt bijv. door Philips gedaan.

Onbekend of andere leveranciers of

leveranciers van computerequipment dit ook

doen. Randapparatuur (kabelgoten) : bekend.

3- Automatisering

en

telecommunicatie



printers en

reproductieapparatuur

Printers, multifunctionals, copiers

(centraal en decentraal).

Levering en 2A-

Diensten

30000000-9

50300000-8

Reproductieapparatuur ja Zie 301

3- Automatisering

en

telecommunicatie



audiovisuele middelen

TV's, DVD spelers, flatscreens,

smartboards, beamers.

Levering en 2A-

Diensten

32321300-2

50300000-8

Audiovisuele apparatuur ja Zie 301

3- Automatisering

en

telecommunicatie

Algemeen 304 Aanschaf, installatie, beheer en

onderhoud van (standaard)

software

Softwarepakketten,

systeemprogrammamateriaal,

netwerkprogrammamateriaal,

onderwijsleer middelen, tekenpakketten,

SAAS.

Levering en 2A-

Diensten

48000000-8

72267000-4



Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

3- Automatisering

en

telecommunicatie

Algemeen 305 Telefoondiensten vast en

internetverkeer kantoor

Infrastructuur voor telefonie zoals

telecommunicatie netwerk, onderhoud,

gebruikskosten en voice over IP voor

vaste telefonie, internetverkeer (niet voor

mobiele telefoons).

2A-Diensten 64210000-1 Netwerken en infrastructuur nee Geen biobased component

3- Automatisering

en

telecommunicatie

Algemeen 306 Telefoondiensten mobiel en

mobiel internetverkeer

Infrastructuur voor telefonie zoals

telecommunicatie netwerk, onderhoud,

gebruikskosten en voice over IP voor

mobiele telefonie, internetverkeer voor

mobiele telefoons.

2A-Diensten 64212000-5 Netwerken en infrastructuur nee Geen biobased component

3- Automatisering

en

telecommunicatie

Algemeen 307 Telecomapparatuur en

telefooncentrales

Aanschaf, huur en lease van hardware,

vaste en mobiele telefoontoestellen.

Levering, onderhoud en installatie van

telefooncentrales,

telefooncentralediensten.

Levering en 2A-

Diensten

32000000-3

32250000-0

32551200-2

45314100-2

64214200-1

Telefoonapparatuur ja zie 301

4- Flexibele arbeid Algemeen 401 Detachering Technisch

personeel

Diensten voor het terbeschikking stellen

van tijdelijk personeel , waarbij de

werkinhoudelijke begeleiding en de

feitelijke leiding en toezicht wordt

overgedragen aan de Opdrachtgever.

(inspanningsverplichting). Het betreft

2B-Diensten 79620000-6 nee Geen biobased component

4- Flexibele arbeid Algemeen 402 Detachering Juridisch

personeel








4- Flexibele arbeid Algemeen 403 Detachering Facilitair

personeel








4- Flexibele arbeid Algemeen 404 Detachering Inkopers Diensten voor het terbeschikking stellen







4- Flexibele arbeid Algemeen 405 Detachering Financieel

personeel








4- Flexibele arbeid Algemeen 406 Detachering ICT personeel Diensten voor het terbeschikking stellen







4- Flexibele arbeid Algemeen 408 Detachering

Communicatiemedewerkers


van tijdelijk personeel, waarbij de






4- Flexibele arbeid Algemeen 409 Detachering overig personeel Diensten voor het terbeschikking stellen








Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

4- Flexibele arbeid Algemeen 410 Uitzendkrachten administratief

personeel


van tijdelijk personeel ,waarbij de






4- Flexibele arbeid Algemeen 411 Uitzendkrachten technisch

personeel


van tijdelijk personeel ,waarbij de






4- Flexibele arbeid Algemeen 413 Uitzendkrachten overig

personeel








4- Flexibele arbeid Algemeen 414 Payrolling Diensten voor het terbeschikking stellen

van tijdelijk personeel,waarbij de






4- Flexibele arbeid Algemeen 415 Interim management Tijdelijke vervanging op management

niveau.

2B-Diensten 79410000 nee Geen biobased component

4- Flexibele arbeid Algemeen 416 Uitbesteding ICT diensten Alle uitgaven met betrekking tot de

uitbesteding van ICT werkzaamheden,

zoals werkplekbeheer, applicatiebeheer,

softwareontwikkeling en implemenatie,

waarbij de medewerkers onder

aansturing van de opdrachtnemer staan.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 501 ICT advies Alle uitgaven betreffende het inhuren

van ICT advies waarbij de adviseur

onder aansturing en

verantwoordelijkheid van de

opdrachtnemer staat. Het kan hier zowel

een inspannings- als een


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 502 Juridisch onderzoek en advies Proces-, advies-, deurwaarderskosten,

advocaatkosten, griffierechten,

juridische ondersteuning,

landsadvocaat.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 503 Marketing, PR en

communicatie advies

O.a. uitgaven aan

communicatieadvisering en -onderzoek,

callcenters, campagnes, niet zijnde de

advertentiekosten zelf voor TV, radio,

nieuwsbladen.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 504 Grafische vormgeving en

opmaak

Grafische ontwerpen en DTP voor

multimediaproductie.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 505 Accountancy diensten Controle jaarrekening. 2A-Diensten 79200000-6 nee Geen biobased component


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 506 Financiele economische

advisering

Financiële diensten en adviezen niet

zijnde het controleren van de

jaarrekening uitgevoerd onder

verantwoordelijkheid van de

opdrachtnemer.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 507 Makelaarsdiensten en

grondaankoop

Werkzaamheden met betrekking tot

bemiddeling en advies onroerende

zaken, grondaankoop, (her)taxaties,

planschade taxaties e.d.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 508 Organisatie- en formatieadvies

en HRM

Advieswerkzaamheden op het gebied

van organisatie- en formatieadvies,

functiewaardering, advies en onderzoek

ten aanzien van loopbaanbeleid,

personeelontwikkeling, verzuimbeleid,

werving en selectie.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 509 Beleidsondersteunend

onderzoek

Diensten door derden op het gebied van

wetenschappelijk onderzoek, statistisch

onderzoek, evaluatieonderzoek,

monitoring, research

(verkenning,vooronderzoek). Dit kan

betrekking hebben op verschillende

2A-Diensten 79720000-7 nee PM evt biobased onderzoek…

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 510 Facility management Adviesdiensten door derden op het

gebied van facility management,

bijvoorbeeld rond het inrichten van de

facilitaire functie, gebouwmanagement,

uitbesteden van facilitaire taken, FMIS.

Niet de facilitaire diensten zelf.

2A-Diensten 85312320-8 nee Alleen als onderdeel van TCM ontwerp

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 513 Milieu- en

waterbodemonderzoek,

landmeetkundige diensten

Advies en onderzoek naar de

gesteldheid van de (water)bodem,

geotechnisch onderzoek, sonderingen,

bemonstering en analyse.

2A-Diensten 71350000-6 nee werk zelf is biobased relevant, maar in

uitbesteding zit geen biobased component

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 514 Archeologisch onderzoek Oudheidkundig onderzoek in water en of

bodem.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 515 Explosieven onderzoek Onderzoek naar de aanwezigheid van

explosieven in de bodem.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 516 Laboratorium onderzoek Onderzoek uitgevoerd door laboratoria. 2A-Diensten 71900000-7 nee PM evt biobased onderzoek…

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 517 Asbestonderzoek en

verwijdering

Onderzoek naar de aanwezigheid van

asbest en de verwijdering daarvan.

2A-Diensten en

werk

71350000-6

45262660-5


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 518 Ingenieursdiensten Algemene technische adviesdiensten,

technisch ontwerpen, planvorming,

bestekken ontwikkelen, directievoering

en toezicht, technische adviesdiensten

op het gebied van waterkwaliteit en

waterkwantiteit,

2A-Diensten 71300000-1

71800000-6

nee Zeer relevant als het advies en ontwerpen

betreft waarin biobased componenten kunnen

zitten. Dit is hier echter niet gespecificeerd.


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 519 Notarisdiensten Erfdienstbaarheidhedenonderzoek,

onderzoeken van eigendomssituaties;

onderzoeken van rechten en

verplichtingen; opstellen van

koopovereenkomsten; opstellen van

leveringsakten; notariële transporten en


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 520 Diensten van architecten en

stedenbouw

Bouwkundige vormgeving voor

stedebouw, woningbouw, kantoren,

landschappen, bouwkundige

ingenieursdiensten, bouwmanagement.

2A-Diensten 71210000-3 nee Zeer relevant; biobased bouwen moet juist in

deze fase worden voorbereid. Indien niet in

deze fase, dan later ook niet.

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 521 Verkeer en vervoer onderzoek

en advies

Advies en onderzoek rond

verkeerskundige vraagstukken en

mobiliteit.

2A-Diensten 71300000-1 nee Bijv. infrastructuur t.a.v. electrisch rijden,

waterstof en biobrandstoffen (pompen).

5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 522 Inkoopadvies- en

werkzaamheden

Diensten door derden op het gebied van

inkoopadvies en -ondersteuning, zoals

het uitvoeren van Europese

aanbestedingen, het inrichten en

professionaliseren van de inkoopfunctie

het beanwoorden van strategische

inkoopvraagstukken (advies inzake

aanschaffingsbeleid).

2A en 2B-Diensten 79000000-4

79418000-7

79100000-5


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 523 Tolken en vertalers Tolken en vertalers mondeling en

schriftelijk op uiteenlopende gebieden.


5-Advies en

onderzoek (niet

op basis van

detachering)

Algemeen 524 Overig specialistisch

onderzoek

Overig specialistisch onderzoek dat niet

is genoemd in de bovenstaande

pakketten.


6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 601 Motorvoertuigen met een

massa<3500 kg

Alle kosten gemaakt voor

motorvoertuigen met een massa<3500

kg (aanschaf, lease, inhuur, onderhoud,

opbouw).

Levering en 2A-

Diensten

34100000-8

50110000-9

Dienstauto's

Aangepast vervoer

nee Brandstofkeuze; ook meer en meer

materiaalkeuze (vezelmateriaal, composieten).

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 602 Motorvoertuigen met een

massa>3500 kg

Alle kosten gemaakt voor

motorvoertuigen en groot materieel met

een massa>3500 kg (aanschaf, lease,

inhuur, onderhoud, opbouw).

Levering en 2A-

Diensten

34140000-0

50110000-9

Aangepast vervoer nee Brandstofkeuze; ook meer en meer


6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 603 Luchtvaartuigen Aanschaf, onderhoud, huur vliegtuigen,

helicopters voor personen en

vrachtvervoer.

Levering en 2A-

Diensten

34711000-4

50211000-7

50212000-4

nee Brandstofkeuze; ook meer en meer


6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 604 Vaartuigen Aanschaf, onderhoud, huur vaartuigen,

boten, sloepen.

Levering en 2A-

Diensten

34500000-2

34512000-9

50240000-9

Vaartuigen deels Brandstofkeuze; ook meer en meer



Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 605 Aanschaf en onderhoud van

gemotoriseerde tweewielers

Aanschaf en onderhoud scooters,

snorfietsen, motorfietsen.

Levering en 2A-

Diensten

34410000-4

34420000-7

50115000-4

50110000-9

deels Brandstofkeuze; materiaalkeuze nog in

ontwikkeling (vezelmateriaal, composieten).

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 606 Aanschaf en onderhoud fietsen Aanschaf en onderhoud fietsen. Levering en 2A-

Diensten

34430000-0

50100000-6

deels Brandstofkeuze; materiaalkeuze alleen op

tekentafel (vezelmateriaal, composieten).

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 607 Personenvervoer Collectieve inkoop van tickets voor trein,

bus, vliegtuig e.d.

2B-Diensten 60112000-6 nee Erg indirect: brandstofkeuze? Nog weinig

keuzemogelijkheid. Keuze voor openbaar

vervoer is relevanter….

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 608 Smeermiddelen Aanschaf van smeermiddelen, vetten

voor machines.

Levering 09211000-1 ja Bij ons nog onbekend, maar smeermiddelen zijn

ongetwijfeld ook biobased te maken.

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 609 Brandstof voor voeren

vaartuigen

Brandstofkosten diesel, benzine, gas. Levering 09100000-0

09132000-3

nee Biobrandstoffen: biogas, bioethanol (E85, HE-

15 of low blend) en biodiesel. In Zeeland zijn

enkele aanzetten gemaakt tot biogas en

bioethanol op locale schaal.

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 610 Vracht, porti en verzendkosten,

koeriers voor goederenvervoer

Bulkpost, porti, kosten

antwoordnummer, verzendkosten

(binnen- en buitenland),

koeriersdiensten voor goederenverkeer.

2A-Diensten 64110000-7 Post

Transportdiensten


6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 611 Chauffeursdiensten Uitbesteding personenvervoer,

taxikosten, directievervoer.

2A-Diensten 60170000-0 nee Biobrandstoffen: biogas, bioethanol (E85, HE-



bioethanol op locale schaal.

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Algemeen 612 Verpakkingen, emballage en

etiketten

Aaschaf of huur van pallets, dozen,

verpakkingsmaterialen, containers.

Levering 44617000-8

44423330-3

ja Materiaalkeuze: hout of bioplastic.

6- Vervoer,

aandrijfsystemen,

emballage

Gemeenten

en

provincies

613 Openbaar vervoer Concessieverlening van openbaar

vervoer, forensenvervoer, stadsvervoer.

2A-Diensten 60112000-6 Openbaar vervoer nee Biobrandstoffen: biogas, bioethanol (E85, HE-



bioethanol op locale schaal. Ook

materiaalkeuze voertuigen mogelijk interessant.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 701 Aanschaf en huur gebouwen

en terreinen

Aanschaf en huur van onroerend goed

zoals grond, gebouwen,

parkeergarages.

N.v.t. N.v.t. Kantoorgebouwen huur en

aankoop

ja Alleen relevant voorzover nog aanbouw /

verbouw gepleegd moet worden. Kan op termijn

keuze voor biobased materiaal door bouwers

beïnvloeden. Erg indirect.


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 702 Afstoting en sloop gebouwen Slopen van gebouwen, afvoeren

vrijkomend puin.

Werk 45110000-1 Sloop van gebouwen ja Hergebruik / verbranden vrijkomend hout en

ander biobased bouwmateriaal. Ook recycling

van niet-biobased materiaal past in de Trias

Ecologica, de basis voor een biobased society.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 705 Aanschaf E-gebouwinstallaties Aanschaf technische installaties E

(verlichting, deuren,

brandmeldinstallaties,

beveiligingsinstallaties,

toegangscontrolesystemen).

Levering 71315000-9 Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud

ja Deuren: biobased materiaalkeuze. Veelal al van

hout. Coating? Andere artikelen lage biobased

component.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 706 Onderhoud E-

gebouwinstallaties

Onderhoud aan elektronische installaties

(armaturen, deuren,

brandmeldinstallaties,

beveiligingsinstallaties,

toegangscontrolesystemen).

2A-Diensten 50710000-5 Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud


7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 707 Aanschaf en installatie

W-gebouwinstallaties

Aanschaf en installatie van technische

installaties W (lift, airco, CV).

Werk 45310000 Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud

ja Geen biobased component. Wel integratie met

gebruik biobased (isolatie etc) materiaal.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 708 Onderhoud W-

gebouwinstallaties

Onderhoud aan werktuigbouwkundige

installaties (lift, airco, CV).

2A-Diensten 50720000-8 Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud


7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 709 Nieuwbouw en renovatie Nieuwbouw, vernieuwbouw en

grootschalige renovatie van gebouwen,

utiliteitsbouw.

Werk 45210000-2

45262690-4

Kantoorgebouwen

nieuwbouw

Kantoorgebouwen renovatie

ja Inzet biobased bouwmaterialen, coatings etc.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 710 Aanschaf vaste inrichting Aanschaf vaste inrichting (aard- en

nagelvast).

Levering 39000000-2 ja Inzet biobased bouwmaterialen, coatings etc.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 711 Onderhoud bouwkundig Bouwkundig onderhoud gebouwen

binnen en buiten exclusief schrijnwerk,

schilderwerk en installaties.

2A-Diensten betreffen onderhoud dat

niet verder gaat dan het instandhouden

van de functie van het werk.

2A-Diensten en

werk

70330000-3

45400000-1

Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud


7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 712 Schilderwerk gebouwen Schilderen van gebouwen binnen en

buiten.

Werk 45442110-1 Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud


7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 713 Schrijnwerk Kosten voor de binnenafwerking zoals

plafonds, wandbekleding , verplaatsbare

tussenwanden en ook het plaatsen van

deuren, vensters, inbouwkeukens,

trappen e.d.

2A-diensten betreffen aanpassingen die

2A-Diensten en

werk

45420000-7 Kantoorgebouwen beheer en

onderhoud


7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 714 Technische geen

verbruiksartikelen,

gereedschappen en klein

materiaal

Aanschaf van hangen sluitwerk,

lampen, schroeven, bouten, moeren,

leidingen, kabels, elektrotechnische

materialen, elektrische en mechanische

handgereedschappen als hamers,

schroevendraaiers, zagen,

Levering 42652000-1 deels Bijv. biobased kabelgoten. Overige artikelen

weinig tot geen biobased component.


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 715 Schoonmaak kantoren en

keukens

Schoonmaakkosten kantoorgebouwen,

dieptereiniging keukens, bijbehorende

reinigingsmiddelen en materialen.


90919200-4

39830000-9

Schoonmaak ja Mogelijk reinigingsmiddelen uit biobased

herkomst ter vervanging synthetische middelen.

Voor ons onbekende wereld..

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 716 Glasbewassing Kosten voor glazenwassersdiensten. 2A-Diensten 90911300-9 Schoonmaak ja Mogelijk reinigingsmiddelen uit biobased

herkomst ter vervanging synthetische middelen.

Voor ons onbekende wereld..

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 717 Sanitaire producten Aanschaf van consumables als WC

rollen, handdoekjes, luchtverfrisser,

zeep.

Levering 33771000-5 ja Deze hebben veelal al biobased karakter

(papier, textiel). Materiaalkeuze kan varieren.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 718 Beveiliging en receptie Beveiligings- en receptiekosten, overige

beveiligingskosten, lidmaatschap Private

Alarm Centrale (PAC).


79992000-4

Beveiliging nee Geen biobased component

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 719 Cateringdiensten Bedrijfscatering, feesten- en partijen,

restaurantbezoek, broodjesservice.

2B-Diensten 55520000-1 Catering ja Bij evenementen kan worden gezocht naar

biobased invulling op onderdelen. Drukwerk,

serviesgoed. Of bij buitenevenementen:

energievoorziening, etc. vgl Lowlands.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 720 Automaten (eten en drinken) Koffie- en drankautomaten,

snoepautomaten, onderhoud van deze

automaten.

Levering en 2A-

Diensten

42968100-0 Drankautomaten ja Zie 301

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 721 Grootkeukenapparatuur Aanschaf inrichting, keukenmachines en

onderhoud ervan.

Levering 39310000-8 Catering

Grootkeukenapparatuur

nee Geringe biobased component, ook weinig

exposure. Niet relevant.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 722 Voeding en ingrediënten Voeding, ingredienten, maaltijden. Levering 15000000-8 Catering ja Verpakking etc

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 723 Serviesgoed Bestek, kopjes, kannen, dienbladen. Levering 39222000-4 ja Materiaalkeuze

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 724 Gas inclusief kosten

energiebedrijf

Aanschaf gas voor kantoren, machines

(geen auto's), kosten energiebedrijf.

Levering 09000000-3 Gas nee Groen Gas!!! Bij voorkeur op locatie

geproduceerd i.v.m. milieu- en economische

kosten van injectie. Nieuwe technologieën, bijv.

kleinschalig (ENKI) of Power-to-Gas.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 725 Water inclusief kosten

waterbedrijf

Aanschaf water, kosten waterbedrijf. N.v.t. N.v.t. nee Geen biobased component


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 726 Elektra inclusief kosten elektra

netwerkbeheerder

Aanschaf stroom (Kwh), kosten elektra

netwerkbeheerder.

Levering 09310000-5 Electriciteit nee Groene stroom, alleen geen onderscheid wind -

water - bio.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 727 Groenvoorziening facilitair

(gebouwen)

Kosten voor facilitaire groenvoorziening

binnen en buiten (inclusief kerstbomen),

aanschaf, planten en onderhoud van

bomen, struiken, plantmaterialen.

Levering en 2B-

Diensten

77310000-6 Groenvoorzieningen ja Zie ook 811; bij kweek bomen/planten: inzet

afbreekbare plastics (potjes, clips),

biosubstraat, compost ipv turf etc; bij

verwijderen / snoeien etc: benutting

snoeimateriaal hoogwaardiger dan

compost/afval; weinig toepassingen bekend;

VICOE (zundert) en Nettenergy; keuze voor

demoplanten: vlas, hennep, kenaf, meekrap, .....

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 728 Huishoudelijk afval Transport en verwerking van

huishoudelijk afval, GFT, papierafval,

klein chemisch afval, glas afval.


90512000-9

Transportdiensten ja Gebruik biobrandstoffen bij collectie;

herbenutting van diverse stromen: zie pogingen

afvalverwekers zoals Indaver, va n

Gansewinkel, Attero, den Ouden. Papier

recycling is obvious. Benutting GFT lastiger.

Energieproductie op onderdelen. Andere

stromen: pyrolyse?

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 730 Overig bedrijfsmatig afval Transport en verwerking van overig

bedrijfsmatig afval zoals hout, ijzer,

roostergoed, gips e.d.


90512000-9

Transportdiensten ja Zie regel 728. Hout maar mogelijk ook andere

biobased stromen interessant.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 731 Rioolreiniging en inspectie,

industrieel reinigen

Reinigen en leegzuigen van putten en

vetvangers, industrieel reinigen.

2A-Diensten 90913100-1 Ja Zie 728. Putvet en andere biobased stromen

interessant.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 735 Kosten inzamelmiddelen Aankoop en huur middelen om afval in

te zamelen zoals containers (geen

voertuigen).

Levering 34928480-6 nee Geen biobased toepassingen bekend, wellicht

wel mogelijk.

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 736 Bedrijfshulpverlening

materiaal

Materiaalkosten bedrijfshulpverlening,

aanschaf van kleine blusmiddelen en -

uitrusting, AED, EHBO dozen.

Levering 35112000-2 nee Geen biobased component

7- Gebouwen en

gebouwgerelateer

de installaties

Algemeen 737 Interne verhuiskosten Alle kosten voor verhuizingen tussen of

binnen kantoorgebouwen.

2B-Diensten 98392000-7 nee Biobrandstoffen bij transport; mogelijk lastig te

implementeren als geen grote contratcen

worden uitgezet.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 803 Bodemsanering en

baggerwerkzaamheden,

baggerspecie

Uitvoeren van bodemsaneringen, nemen

van proefmonsters, het uitvoeren van

baggerwerkzaamheden en het

verwerken van baggerspecie.

Een werk betreft werkzaamheden die

gepaard gaan met grondverzet.

2B-Diensten en

werk

45112340-0

45252124-3

Grondwerken, bouwrijp

maken terrein en

sanering/bodem-

reiniging

ja Reinigen van baggerspecie gaat wel gepaard

met productie van biomassa, m.n. short rotation

coppice voor energie. Energie lijkt de enige

toepassing, gezien vervuilingen.


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 804 Aanleg en onderhoud

wegennet

Aanleg of onderhoud

van wegennet, fietspaden, trottoirs.

2B-Diensten betreffen onderhoud dat



2B-Diensten en

werk

45233000-9 Wegen ja Zie projecten rond infrastructuur in provincie.

Meeste toepassingen hebben betrekking op de

inzet van biobased materiaal in bijv. asfalt en

bruggenbouw en zijn nog in ontwikkeling. Nog

weinig aandacht voor gericht beheer op

biomassa in bermen (wel de verwerking ervan!).

NB beton wordt vaak gebruikt als eindstadium

voor biobased nutrienten die nog nuttig

hergebruikt kunnen worden - via slibverbrander

of mestverbrander; dat dus liever niet.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 809 Realisatie en onderhoud

kunstwerken

Realisatie en onderhoud van

kunstwerken zoals bruggen, viaducten.




2B-Diensten en

werk

45248000-7 Kunstwerken ja Zie 804

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 810 Grondwerk en cultuurtechniek Het bouwrijp maken van terreinen. Werk 45100000-8 Grondwerken, bouwrijp

maken terrein en

sanering/bodem-

reiniging

nee Vrijkomende bovengrondse biomassa arfvoeren

en verwerken. Zie ook 727. Interessante optie:

tussentijds verpachten en inzaaien van

ongebruikte grond voor oogsten van gewassen.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 811 Realisatie en onderhoud

groenvoorzieningen openbare

ruimten

Inrichting van de openbare buitenruimte

en onderhoud van bermen (waaronder

maaien).

Een werk betreft werkzaamheden die

gepaard gaan met grondverzet.

2B-Diensten en

werk

45233229-0 Groenvoorzieningen ja Zie 727; bij kweek bomen/planten: inzet

afbreekbare plastics (potjes, clips),

biosubstraat, compost ipv turf etc; bij

verwijderen / snoeien etc: benutting

snoeimateriaal hoogwaardiger dan

compost/afval; weinig toepassingen bekend;

bijv. VICOE (zundert) en Nettenergy; keuze voor

demoplanten: vlas, hennep, kenaf, meekrap. Bij

grotere project mikken op short rotation coppice

zoals wilg: buitenruimte gebruiken voor

productie/oogst biomassa.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 812 Groenafval Verwerking van snoeien overig

groenafval.

2A-Diensten 90500000-2 ja Zie regel 727 en 811 opmerkingen over

verwerking. Betrokkenheid afvalverwerkers

wenselijk.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

813 Aanleg spoornet Aanleg van spoor voor treinen, trams

e.d.

Werk 45234100-7 nee Bielzen?

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 814 Aanleg en onderhoud

watersystemen en vaarwegen

Aanleg aan watersystemen en

vaarwegen, onderhoud aan

watersystemen en vaarwegen (zoals

maaien, krozen en zuiveren van

watergangen inclusief afvoer).




Werk / 2B-Diensten 45247100-1

45246410-0

Waterbouwkundige

constructies

Kabels en leidingen

ja Zie 812. Vergelijkbare uitdaging waterschappen.

Ook zij zoeken naar systematische oplossingen.

Logistiek lastig, energie-inhoud gering (nat),

heterogene stromen.


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 819 Strooidienst Uitvoeren van gladheidsbestrijding. 2A-Diensten 90620000-9

90630000-2

Gladheidbestrijding nee Inzet biobrandstoffen.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 820 Strooizout Aanschaf van strooizout. Levering 34927100-2 Gladheidbestrijding ja Bijproducten uit biobased processen kunnen

hiervoor worden ingezet. Onbekend nog of dit

economisch en milieutechnisch optimaal is.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 822 Beton- en staalconstructies Aanleg van beton en staalconstructies. Werk 45262400-5

45262300-4

ja Ook bij beton is inzet composieten mogelijk. In

Delft is beton in ontwikkeling dat wordt

geproduceerd door microorganismes. NB

cement en beton heeft grote negatieve CO2-

impact.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 823 Hekwerken, stalen stappen en

stalen bordessen

Vaste en verplaatsbare hekwerken,

omheiningen, stalen stappen, stalen

bordessen.

Levering 34922100-7 ja Gezien nadruk op staal in dit pakket weinig

biobased. Mogelijk ook biobased materialen

inzetten? Hout, composiet, …

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

824 Realisatie en onderhoud van

verkeers(regel)installaties

Aanschaf en aanleg van

verkeers(regel)installaties (stoplichten,

matrixborden e.d.).

Levering en werk 34923000-3

34990000-3

45316000-5

Verkeersregel-

installaties

ja Net als verkeersborden mogelijk ook

behuizingen van biocomposiet: licht en sterk.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

825 Openbare verlichting Aanschaf en aanleg van openbare

verlichtingen.


45316110-9

Openbare verlichting ja Net als verkeersborden mogelijk ook


8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

826 Aanleg wegmeubilair Bebording, reflectorpalen,

hectometerborden.

Werk 34928000-8 Straatmeubilair ja Net als verkeersborden mogelijk ook


8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 827 Bewegwijzering en

verkeersborden

Aanschaf van materiaal voor

bewegwijzering en verkeersborden.

Levering 34928000-8

34992200-9

Straatmeubilair ja Net als verkeersborden mogelijk ook


8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

828 Geleiderails en vangrails Aanschaf van geleiderails en vangrails. Levering 34928100-9 Wegennet ja Net als verkeersborden mogelijk ook

behuizingen van biocomposiet: licht en sterk. Er

lopen toch proeven met houten rails?

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 829 Tractie Inhuur transport t.b.v. gladheidbestrijding

en vervoeren bagger.

2A-Diensten 90513700-5 Onderhoud

transportmiddelen

Transportdienststen

nee Biobrandstoffen; i.v.m. inhuur wellicht lastig te

implementeren?

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

831 Wegmarkeringen Schilderen van markeringen op wegen

en parkeerplaatsen.

Werk 45230000-8 ja Veluvine werkt aan biobased wegmarkeringen


Gro

ep

Secto

r

Num

mer

Inkooppakket

Definitie

/

voorb

eeld

en

Soort

inkoop

CP

V-c

ode (

nie

t lim

itatief en b

ij benadering

gekozen)

Duurz

aam

heid

(p

lanet =

mili

eu +

people

= s

ocia

l re

turn

)

geschik

t om

pro

fit =

bio

-based a

specte

n

mee te n

em

en in

inkoop?

Ínschattin

g C

oE

B

BE

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

832 Bestratingsproducten en

bestraten

Leveren en aanleggen van tegels,

stoepranden, zand.


45230000-8

Wegennet nee Geen biobased component

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

833 Asfalteren Aanleg van (snel)wegen. Werk 45233222-1 Wegennet ja Zie 804

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Gemeenten

en

provincies

834 Geluidsanering Aanleg en onderhoud van geluidswallen.




2B-Diensten en

werk

34928230-9 ja Zowel materiaalkeuze als inzet van oogstbaar

groen in geluidswallen geven veel ruimte voor

biobased component. Geen expliciete

voorbeelden bekend.

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 835 Waakvlam activiteiten Waakvlam, piketdienst, calamiteiten. 2B-Diensten nee Geen biobased component

8-GWW (aanleg

en onderhoud),

niet

gebouwgerelateer

de installaties en

openbare ruimten

Algemeen 836 Aanschaf van materieel en

machines

Aanschaf van zwaar materiaal ten

behoeve van grondverzet,

gladheidsbestrijding etc, zoals trekkers,

shovels, graafmachines, kranen e.d.

Levering 34144420-8

44113910-7

34927100-2

Gladheidsbestrijding

Zware voertuigen

Mobiele werktuigen

nee Weinig biobased component. Wel voorbeeld

bekend van landbouwvoertuigen met

biocomposiet behuizing.

Overige(n) Overige(n) 999 Overige(n) Overige(n) levering / diensten Overige(n) ja Naar bevind van zaken.


Bijlage 3: Routekaart

2014 2015 2016 2017 2020

Inkoop

proces

EMVI criteria in samenhang met

duurzaamheid en circulair inkopen

voor Tractaatweg, Gebouw G.

Biobased producten lijst & tool

voor beoordeling producten

Evaluatie pilots en aanpassen

criteria. Selectie pilots voor

inkoop pakketten 2015.

Update biobased producten lijst

& tool voor beoordelng

producten

Evaluatie pilot en selectie pilots

voor inkoop pakketten 2016.

Update biobased producten lijst

& tool voor beoordeling

producten

Biobased circulair inkopen

100% biobased

Locale economie

Faciliteren dialoog tussen

biobased grondstoffen

leveranciers met lokale

ondernemers voor levering

provincie. vb showcase pilot DSM

biobased verf





provincie. vb pilot biobased

plastic





provincie. vb pilot biobased

kabels

Economische groei

% innovatieve

ondernemers

Toepassing biobased

producten toerisme en

zorg

Afval is voedsel

Pilots

Marktconsultatie: Tractaatweg en

Gebouw G

Materialenbank

Marktconsultatie en

verkenningen voor

productpakketten en werken die

in 2015 op de markt worden

gezet

Marktconsultatie en

verkenningen voor

productpakketten en werken die

in 2016 op de markt worden

gezet

Van eigendom naar

gebruik

100% circulaire

contracten

Export kennis en

producten

Event: Awareness

Biobased inkopen criteria en

strategie provincie toelichten.

Event: Innovatieve producten

van Zeeuwse ondernemers en

ervaringen provincie (doel

zichtbaarheid in de markt)

Event: Ervaringen Pilots en

toepasbaarheid gebruikers

Innovatie events en

delegaties

Toeristen ervaren

nieuwe economie

Biobased Inkopen

Documents

Transcript of Biobased Inkopen