op zoet water ‘Tijdswinst door binnenvaart’

Qsalt

4 × varen zonder kadeVan gedeelde kaaimuur tot regionale knooppunten

MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER

#71 . JULI 2015

.be

MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER

Lees Binnenvaart ook op tablet!

Gespot

2

Beste lezer

Hoe zou de mobiliteitsscore van onze Vlaamse bedrijven zijn?

Niet alleen multinationals, maar ook de 300.000 kmo’s in

Vlaanderen – éénmanszaken niet meegerekend – hebben een

grote impact op de congestie op de weg. Met onze campag-

ne Watersnelweg doen we er alles aan om ook die kmo’s ver-

trouwder te maken met de mogelijkheden van binnenvaart.

Stap voor stap openen bedrijfsleiders hun ogen voor de kansen

die binnenvaart hen biedt. Met efficiëntie- en duurzaamheids-

winst voor alle betrokkenen en het leefmilieu.

Ook kleine binnenvaartgebruikers die niet over een eigen

kaaimuur beschikken, kunnen de binnenvaart inzetten via

open infrastructuur. In deze editie zetten we de mogelijkheden

van toegang tot het water via openbare of private kaaimuren,

overslagcentra en containerterminals op een rij. Bij alle betrok-

kenen in de sector – van varende ondernemers tot bevrachters

en verladers – groeit het besef dat we door de handen in elkaar

te slaan tot win-winsituaties komen en extra vrachten naar het

water kunnen halen.

De binnenvaart beschikt over nog heel wat onbenut po-

tentieel. Om dat ten volle uit te spelen, streven we ernaar om

ieder watergebonden bedrijventerrein voor de binnenvaart

te activeren. Tegelijk is het de bedoeling dat nieuwe of ver-

nieuwde bedrijventerreinen in Vlaanderen maximaal toegang

krijgen tot het water. Onze vereniging is dan ook blij met de

intentie van Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts om bij

de EU een voortzetting te bepleiten van het PPS-kaaimuren-

programma na 2016. Hoe meer bedrijven toegang krijgen tot

de water(snel)weg, hoe beter de mobiliteits- en milieuscore

van onze regio…

Veel leesplezier

Joël Bijnens

voorzitter Raad van Bestuur

Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw

‘ Vele kleintjes maken groot’

vooraf

Lees Binnenvaart op je tabletGoed nieuws: je kan Binnenvaart vanaf nu ook op je tablet lezen! Download de gratis app en lees ons magazine waar je ook bent.

binnenvaart 3

in dit nummerMARKT

Open infrastructuur. 4 × hoe

gebruik je binnenvaart zonder eigen

kade? Van gedeelde kaaimuur tot

regionale overslagcentra.

Binnenvaartambassadeur. Benoît

Quattannens van QSalt uit Gistel:

‘Binnenschepen leveren tijdwinst op

en maken ons competitief.’

BELEID

Knooppunt Brugge. Vlotter door

Brugge: het project Stadsvaart

zoekt naar oplossingen voor

Brugse knelpunten.

VLOOT

Gespot. Everard Straatman van

Orinoco nv over scheepsontwerp,

ecologisch varen en polyvalente

kleine tankschepen.

Opinie. Welke mogelijkheden heb je

als starter in de binnenvaart om een

eigen schip gefinancierd te krijgen?

EN OOK

#Screenshot

Newsfeed

Highlight

colofonVerantwoordelijke uitgever: Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Havenstraat 44, 3500 Hasselt. Het magazine Binnenvaart verschijnt 5 keer per jaar. Voor suggesties, advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, pbv@ binnenvaart.be,www.binnenvaart.be Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Creative Content, www.jaja.beDe meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van PBV.

www.facebook.com/watersnelwegvolg ons ook op

04

12

10

14

16

081820

Voordelen? Mis geen enkele editie – in je kiosk vind je alle edities samen Verrijkt met video en andere extra’s Heel eenvoudig lezen, delen en opslaanHoe?Scan met je tablet deze QR-code of zoek op ‘Binnenvaart’ in de app store of op play.google.com voor Android.

binnenvaart 3

www.twitter.com/Watersnelweg

Paul Mackenvan IOK Afvalbeheer 04

‘Eigenlijk is het simpel: wanneer we een

kade zelf niet nodig hebben, is hij beschikbaar

voor anderen.’

4

Ook als je bedrijf niet rechtstreeks aan het water ligt, kun je voor de aan- of afvoer van grondstoffen of goederen de binnenvaart inzetten. Langs Vlaamse waterwegen liggen heel wat laad- en losinstallaties die doorgaans vlot toegankelijk zijn. De verschillende oplossingen op een rij.

zonder kade

nabije bevaarbare waterweg en zoek een

kaaimuur. Gaat het om privé-infrastruc-

tuur, dan loont het zeker de moeite om

eens bij de concessiehouder te polsen of

hij openstaat voor een gedeeld gebruik.

Je moet weten dat hij volgens zijn over-

eenkomst met de waterwegbeheerder

een bepaald volume moet halen. In het

vaargebied van nv De Scheepvaart is dat

op het Albertkanaal jaarlijks 400 ton per

lopende meter en op de kleinste kana-

len 100 ton. Slagen ze in die opdracht,

dan krijgen ze van ons korting op de

vaste prijs. Dat maakt dat veel conces-

siehouders blij zijn met elke derde die

komt aankloppen.’

Maximaal rendementAl mag je dat zeker niet veralgeme-

nen: soms is gedeeld gebruik helaas

niet mogelijk. Zo kent Luc Calluy, busi-

open infrastructuur

Varen

Neem je fiets en kijk!Filip Verbeke, extern transportdeskundi-

ge bij nv De Scheepvaart, raadt geïnte-

resseerde zaakvoerders van niet-water-

gebonden ondernemingen steevast aan

om eens goed in hun omgeving rond te

kijken: ‘Neem je fiets, rijd naar de meest

Sinds 1998 deden al 178 Vlaamse onder-

nemingen met succes een beroep op het

PPS-steunprogramma van het Vlaams

Gewest om een eigen kaaimuur te bou-

wen. Dat houdt in dat ze zelf 20% van

de kosten van de kade dragen en ook in

de superstructuur investeren. De rest ne-

men de waterwegbeheerders voor hun

rekening. In ruil moet de concessionaris

zich voor minstens tien jaar engageren

om bepaalde volumes over te slaan. Van

de 178 goedgekeurde dossiers werden

er inmiddels honderd effectief gereali-

seerd. De betrokken bedrijven spaarden

zo met z’n allen in 2014 liefst 930.000

vrachtwagenritten uit, een aantal dat

de komende jaren alleen nog verder kan

toenemen. Er zitten niet alleen nog een

pak nieuwe kaaimuren in de pijplijn, ook

kunnen de bestaande initiatieven nog

veel efficiënter worden benut.

De kaaimuur van je buur1

Voor het transport van bouw-materialen op pallet en andere binnenvaartvrachten kun je op tientallen private of publieke kades terecht.

‘Veel bedrijven met een kaaimuur zien elke

vervoerde extra ton graag komen.’

Filip Verbeketransportdeskundige bij nv De Scheepvaart

Naast de vele overslaginstallaties die in

concessie aan bedrijven werden gege-

ven, zijn er aan de Vlaamse waterwegen

ook een groot aantal openbare kaaimu-

ren te vinden. Zij zijn niet permanent be-

mand, al wil dat niet zeggen dat ieder-

een er zo maar terecht kan. Filip Verbeke

(nv De Scheepvaart): 'Om een openbare

kaaimuur te reserveren volstaat één tele-

foontje. Daarna wordt alles digitaal afge-

www.wenz.be bedrijven advies en www.descheepvaart.be bedrijven, mail: com@wenz.be en info@descheepvaart.be

‘JoGo Shipping bracht onlangs papierrollen van Stora Enso in

Gent via een publieke kaai-muur naar de drukkerij van Het  Belang van Limburg.’

handeld via onze River Information Ser-

vices. De verantwoordelijke dijkwachter

voert toezicht uit tijdens de overslagac-

tiviteit. De eenvoudige procedure zorgt

ervoor dat onze kades frequent worden

gebruikt. Zo heeft JoGo Shipping on-

langs nog papierrollen van Stora Enso in

Gent naar de drukkerij van Het Belang

van Limburg gebracht. In overleg met

onze diensten deden ze daarvoor een

beroep op onze kade in de haven van

Tessenderlo. Alle openbare kaaimuren

in ons werkingsgebied staan netjes op-

gelijst op een overzichtskaart op onze

website, telkens met vermelding van de

technische gegevens.’

ness development manager bij W&Z,

een bedrijf dat zijn kaaimuur zelf al vrij

vaak nodig heeft en geen andere partij-

en kan toelaten omdat de aangrenzen-

de woonwijk geen bijkomend verkeer

meer kan slikken: ‘Anderen stellen hun

terreinen dan weer om veiligheidsrede-

nen niet graag open voor buitenstaan-

ders. Maar je moet dit echt geval per

geval bekijken. Als er duidelijke afspra-

ken worden gemaakt, is er in de prak-

tijk veel mogelijk. Je mag ook niet ver-

geten dat kaaimuren in het kader van

de PPS-regeling grotendeels met be-

lastinggeld werden gefinancierd. Wij

streven dan ook een maximaal rende-

ment na. Realiseert een bedrijf minder

overslag dan contractueel werd vast-

gelegd, dan vragen we de eerste tien

jaar een gedeeltelijke terugbetaling van

de subsidie.’

Openbare kaaimuren2

markt binnenvaart 5

6

Inland container­terminals

open infrastructuur

Bedrijven die specifiek gecontaineriseerde

goederen willen transporteren, richten

zich het best tot een van de inland con-

tainerterminals die her en der op wel-

overwogen locaties werden ingeplant.

‘De gewone openbare en privé-kades zijn

daarvoor in principe niet geschikt’, ver-

volgt Filip Verbeke. ‘Je hebt dure reach-

stackers nodig en bovendien vragen con-

tainers om extra verstevigde kaaimuren.’

Geïnteresseerde bedrijven kunnen zich

rechtstreeks tot de terminal van hun keu-

ze wenden. Ook hier vragen de water-

wegbeheerders in ruil voor hun financiële

bijdrage een bepaald minimumvolume.

Luc Calluy: ‘De bouw van een inland

IOK Afvalbeheer is met containerkades in Geel, Mol en Beerse een belangrijke binnenvaartspeler in de Antwerpse Kempen. ‘Iedereen is hier van harte welkom’, zegt directeur Paul Macken. ‘Wij vragen dezelfde standaardvergoeding als nv De Scheepvaart voor haar openbare kaaimuren, namelijk 0,25 euro per ton. Onze sites zijn boven-dien vlot bereikbaar en flexibel in gebruik. Eigenlijk is het simpel: wanneer we een kade zelf niet nodig hebben, is hij beschikbaar voor anderen. Ons zusterbedrijf IOK is niet voor niets de Intercommunale Ontwikke-lingsmaatschappij voor de Kempen. Wij dragen daar met plezier ons steentje toe bij. Onze containerkades liggen goed verspreid over de regio. Zij kunnen een belangrijke hefboom zijn tot een verdere groei en een doorgedreven economische verduurzaming.’

Nog meer samenwerkenIOK zet haar kaaimuur in Mol momenteel voor-al in voor de afvoer van houtafval. Het bedrijf

voerde ook al testen uit met de Watertruck, een innovatieve duwboot die tot zestien containers kan vervoeren. Op termijn is het de bedoeling om zo via Mol en Beerse huishoudelijk afval naar de verwerkingsinstallatie in Geel te ver-voeren. Al het GFT van de streek zou dan weer langs dezelfde weg naar de composterings-installatie in Beerse gaan. Intussen hebben nogal wat derden al occasioneel de weg naar de kades van IOK Afvalbeheer gevonden. ‘Ver-schillende ondernemingen uit de regio maken nu de denkoefening hoe ze structureel de mo-dal shift naar de binnenvaart kunnen maken’, vervolgt Paul Macken. ‘Wij willen hen daar graag mee helpen. Wij zijn aan het bekijken hoe we de hele handling voortaan gezamenlijk kunnen organiseren. Nu moeten de bedrijven namelijk zelf nog voor overslaginstallaties en personeel instaan.’

IOK Afvalbeheer: jonathan.dewitte@iok.be

‘De meeste kades zijn niet geschikt voor containers:

daarom hebben we een netwerk van containerterminals.’

3

‘ Iedereen is welkom op onze kade’

Paul Macken van IOK  Afvalbeheer.

Regionale knooppunten

container terminal staat altijd in het te-

ken van een goed doordachte regiona-

le ontsluiting. In Willebroek bijvoorbeeld

hebben we op die manier heel wat bij-

komende economische activiteit aange-

trokken. We hopen die denkoefening nu

op andere plaatsen in het westen en het

centrum van Vlaanderen te herhalen.

Onder meer in het project Seine-Schelde

zetten we samen met de provinciale ont-

wikkelingsmaatschappijen en met ande-

re partners zwaar in op een betere be-

zetting van de beschikbare waterwegen

en de water gebonden gronden. Nieu-

we economische initiatieven zetten de

overvolle weg infrastructuur bij voorkeur

niet verder onder druk. De binnenvaart

kan daarbij een oplossing bieden, onder

meer afvalverwerkende bedrijven en be-

toncentrales zijn daar werkelijk voor ge-

knipt. Het is gewoon onzinnig om ze nog

langer neer te zetten op sites waar geen

aan- en afvoer via het water mogelijk is.’

Om verschillende kleinere goederen-

stromen te bundelen leeft al een aantal

jaar het idee om een multimodaal net-

werk van Regionale Overslagcentra op te

richten. Op strategisch gekozen plaatsen

kunnen kleine gebruikers van de binnen-

vaart dan een kade met de nodige infra-

structuur gebruiken. Binnen het project

Distribouw wordt die filosofie momen-

teel toegepast op de sector van bouw-

materialen. In samenwerking met private

partners is een concept voor de uitbating

van distributie- en consolidatiecentra

(D&CC’s) uitgewerkt. Op termijn streven www.wenz.be projecten distribouw

markt binnenvaart 7

de projectpartners ernaar om over heel

België elf D&CC’s op te richten, hoofdza-

kelijk voor gepalletiseerde bouwmateria-

len. In eerste instantie ligt de focus op de

volgende locaties: Antwerpen (Blue Gate

Antwerp), Hasselt/Genk (site Dossche –

Lummen), Gent (Eiland Zwijnaarde),

Kortrijk/Ieper/Roeselare (logistieke zone

kanaal Bossuit-Kortrijk), Brussel/Halle

(site Anderlecht) en Brugge/ Oostende

(Oudenburg).

4

‘De partners willen op strategisch gekozen plaatsen

regionale distributiecentra voor bouwmaterialen oprichten.’

www.binnenvaart.be waterwegen

#screenshot

Geslaagde crowdfundingEen vijftigtal investeerders brachten in

minder dan een maand 130.000 euro

bijeen voor de aankoop van de kempe-

naar Cuore. Op www.weforsea.nl, een

crowdfundingplatform voor maritieme

ondernemers, staan momenteel nog

twee projecten in de steigers.

Iedereen Beroemd aan boord Dit voorjaar hield het Eén-programma

Iedereen Beroemd halt in de jachthaven

van Diksmuide. In de rubriek Tanktest

winnen deelnemers die in een tanksta-

tion drie vragen correct beantwoorden,

een gratis tankbeurt. Bij de start van het

vaarseizoen weken de programmama-

kers uit naar de binnenwateren.

www.een.be/iedereen_beroemd

Schoner varenJos Meijer voorziet zijn 86 jaar oude spits

Essex van een hybride voortstuwingsin-

stallatie. Een 40 KW leverende elektro-

motor, aangedreven door een extra zui-

nige dieselgenerator, zal door de band

het werk van de huidige dieselmotor

overnemen. Bij extreme stroming kun-

nen ze evenwel ook samen draaien.

www.eicb.nl/bvb

Kortrijk LeieKortrijk zet van 23 mei tot 27 septem-

ber een feestelijk punt achter twintig jaar

Leie werken. Sinds 1995 werd de rivier ver-

breed en werden er zeven nieuwe brug-

gen gebouwd. Resultaat is een ware me-

tamorfose van de stad in een schitterende

symbiose van architectuur en groen.

www.degroteverleieding.be

Dumoulin opent RDC in GenkDe Roeselaarse steenbakker Dumoulin

Bricks opende een nieuw regionaal

distributiecentrum in Genk om meer

binnen vaart te kunnen inzetten. De be-

voorrading van het depot gebeurt via het

water; handelaars uit de regio rond Genk

kunnen er hun goederen ophalen. Op

jaarbasis haalt Dumoulin Bricks hiermee

670 vrachtwagens van de weg.

www.dumoulinbricks.be

Soms is het jammer dat online nieuws na 1 dag in de luwte verdwijnt. Voor deze berichten maken we graag een  plaatsje vrij.

#hybridespits

#cuore

#cuore

#degroteverleieding

#degroteverleieding

#baksteenslag

#iedereentankt

#hybridespits

#baksteenslag

#iedereentankt

8

LEIE

ALBE RTKANAAL M

AASZeesche l de

DE NDER

Grote Nete

Demer

BO

VENSCHELDE

ZUID-WILLEMSVAA

RT

KANAAL DE SS EL-SCHOTEN

KANAAL VAN GE NT NAAR OOSTENDE

KANAAL VAN BOCHOLT NAAR HERE NTALS

KANAAL

L EUVE N-DIJLE

AFLEIDINGSK ANAAL VAN DELEIE

MOER VAART

KANAAL ROESELARE- LEIE

KANAAL BOSSUIT-KORTRIJK

KANA

AL N

AAR

CHAR

LERO

I

Gent

Geel

GenkHasselt

Brugge Antwerpen

Aalst

Leuven

Mechelen

Maasmechelen

Knokke-Heist

Dendermonde

Vilvoorde

LeopoldsburgBoom

0km

N

lijke afvalverzamelingaart

Regio'sPerceel 1: GentPerceel 2: Kanaal Gent-OostendePerceel 3: BovenscheldePerceel 4: LeiePerceel 5: Zeekanaal Brussel-ScheldePerceel 6: Albertkanaal

Voor een afspraak: www.binnenvaartservices.be.

Gent (alle werkdagen)

Bovenschelde

Leie

Zeekanaal Brussel-Schelde

Albertkanaal en de Kempische kanalen

LEIE

ALBE RTKANAAL M

AAS

IJZE R

Zeesche l de

DE NDER

Grote Nete

Demer

BO

VENSCHELDE

ZUID-WILLEMSVAA

RT

KANAAL DE SS EL-SCHOTE N

KANAAL VAN GE NT NAAR OOSTENDE

KANAAL VAN BOCHOLT NAAR HERE NTALS

KANAAL

L EUVE N-DIJLE

AFLEIDINGSK ANAAL VAN DELEIE

MOER VAART

KANAAL IEPER

-IJZER

KANAAL ROESELARE- LEIE

KANAAL BOSSUIT-KORTRIJK

KANA

AL N

AAR

CHAR

LERO

I

Gent

Ieper

Geel

GenkHasselt

Brugge Antwerpen

Aalst

Leuven

Mechelen

Maasmechelen

Knokke-Heist

Oostende

Dendermonde

Vilvoorde

LeopoldsburgBoom

0 10 20 30 405km

1:1.000.000Schaal

Gemeenschappelijke afvalverzamelingvoor de binnenvaart

Regio'sPerceel 1: GentPerceel 2: Kanaal Gent-OostendePerceel 3: BovenscheldePerceel 4: LeiePerceel 5: Zeekanaal Brussel-ScheldePerceel 6: Albertkanaal±Aangemaakt op 17/12/2013

Afgiftepunten Binnenvaart Vlaanderen Olie- en vethoudend scheepsbedrijfsafval

Hofstraat 172000 AntwerpenT + 32 (0)3 229 65 32F + 32 (0)3 229 65 60info@portofantwerp.com

Koning Albert II laan 20 bus 51000 Brussel

T +32 (0)2 553 77 64info@mow.vlaanderen.be

Oostdijk 110 2830 Willebroek

T +32 (0)3 860 62 11 F +32 (0)3 860 62 78

info@wenz.be

John Kennedylaan 32 Haven 3000 AB-9042 GentT + 32 (0)9 251 05 50F + 32 (0)9 251 54 06info@havengent.be

Spanjeweg 2Havennummer 8614

4455 TW Nieuwdorp (NL)T +31 (0)113 67 22 10F +31 (0)113 35 24 42

info@martenscleaning.nl

Havenstraat 443500 Hasselt

T +32 (0)11 29 84 00F +32 (0)11 22 12 77

info@descheepvaart.be

Wij zijn op aangegeven dagen aanwezig van 7.30 - 16.30 uur

MA DI WO DO VR ZA ZO27 1 2 3 4 528 6 7 8 9 10 11 1229 13 14 15 16 17 18 1930 20 21 22 23 24 25 2631 27 28 29 30 31

JULIMA DI WO DO VR ZA ZO

31 1 232 3 4 5 6 7 8 933 10 11 12 13 14 15 1634 17 18 19 20 21 22 2335 24 25 26 27 28 29 3036 31

AUGUSTUSMA DI WO DO VR ZA ZO

36 1 2 3 4 5 637 7 8 9 10 11 12 1338 14 15 16 17 18 19 2039 21 22 23 24 25 26 2740 28 29 30

SEPTEMBER

MA DI WO DO VR ZA ZO40 1 2 3 441 5 6 7 8 9 10 1142 12 13 14 15 16 17 1843 19 20 21 22 23 24 2544 26 27 28 29 30 31

OKTOBERMA DI WO DO VR ZA ZO

44 145 2 3 4 5 6 7 846 9 10 11 12 13 14 1547 16 17 18 19 20 21 2248 23 24 25 26 27 28 2949 30

NOVEMBERMA DI WO DO VR ZA ZO

49 30 1 2 3 4 5 650 7 8 9 10 11 12 1351 14 15 16 17 18 19 2052 21 22 23 24 25 26 2753 28 29 30 31

DECEMBER

2015

Antwerpen (alle werkdagen van 9.00-17.00)

advertentie

beleid

Het scheepsverkeer én het wegverkeer door Brugge vlotter laten verlopen. Dat is het doel van project Stadsvaart. Twee knelpunten die het project prioritair zal aanpakken, zijn de Steenbruggebrug en de Dampoortsluis.

Vlotter doorDe Vlaamse zeehavens moeten be-

ter bereikbaar zijn via de binnen-

vaart, vindt de Vlaamse Regering.

De overheid besliste daarom de door-

vaart door Brugge te optimaliseren,

zonder daarbij het wegverkeer uit het

oog te verliezen. ‘In Brugge varen de

binnenschepen en motorjachten dwars

door de stad’, zegt Claudia Van Vooren,

communicatieverantwoordelijke Water-

wegen en Zeekanaal. ‘Op heel korte af-

stand passeren ze één of twee sluizen en

een tiental bruggen, die telkens open

moeten. Dat is niet alleen lastig voor het

scheepvaartverkeer, het heeft ook een

zware impact op het wegverkeer.’

Nieuwe brug en sluisWat de grootste knelpunten precies zijn en

hoe ze kunnen worden aangepakt, onder-

zoekt Waterwegen en Zeekanaal NV via het

project Stadsvaart. Een van die knelpunten

is alvast de brug van Steenbrugge. Claudia

Van Vooren: ‘De Steenbruggebrug ligt in

BruggeProject Stadsvaart van start

10

‘Pas als we naar een win-situatie gaan voor iedereen kunnen we de knelpunten

definitief  oplossen.’

een S-vormige bocht, waardoor zowel de

schepen als de auto’s er vertragen en het

verkeer stremt. Het is een oude ophaalbrug

uit 1960, die we al vaak moesten herstellen

– met alle hinder vandien. We bekijken mo-

menteel welke alternatieven mogelijk zijn:

een hoge brug op dezelfde locatie of op

een andere plek, een halfhoge brug waar

minder hoge schepen en plezierboten on-

derdoor kunnen, een tunnel …’

Een tweede knelpunt vormt de Dam-

poortsluis. ‘De Dampoortsluis stamt nog

uit de tweede helft van de 19de eeuw

en is sterk verouderd, ook qua afmetin-

gen. Om grote schepen te verschutten

moeten de twee bruggen over de sluis-

hoofden open, wat ernstige hinder voor

het wegverkeer veroorzaakt. We plan-

nen hier – of op een andere locatie – een

nieuwe sluis voor schepen klasse Va:

binnen schepen van 110 bij 11,4 meter

en met een laadvermogen tot 2500 ton.’

Van Scheepsdalebrug tot Steenbruggebrug

Het Stadsvaart-project omvat het gedeelte van het kanaal Gent-Oostende dat zich op het grondgebied van Brugge en Oostkamp bevindt. Het traject loopt van de Scheepsdalebrug in het noorden tot aan de Moerbruggebrug in Oostkamp, met daartussen de Krakelebrug, de Warandebrug, de bruggen aan de Dampoortsluis, de Kruispoortbruggen, de Gentpoortbrug, de Katelijnebrug en de Steenbruggebrug.

www.stadsvaart.be

beleid binnenvaart 11

Quick winsHet Stadsvaart-project biedt niet alleen

een oplossing voor de twee grootste

knelpunten, maar bestudeert ook welke

andere aanpassingen noodzakelijk zijn.

‘Waar nodig komen bochtverbredingen

zodat de binnenschepen makkelijker

door de bochten kunnen varen. Wan-

neer de schepen een vlottere doorgang

hebben, zal ook het wegverkeer minder

hinder ondervinden.’

Daarnaast zoekt Stadsvaart naar quick

wins. ‘Het water- en het wegverkeer

moet op korte termijn beter op elkaar af-

gestemd worden. Zo willen we de digi-

tale verkeersborden optimaliseren zodat

de weggebruikers duidelijk weten waar

er een brug openstaat.’

Uitgebreid overlegDe streefdatum voor het opstarten van

de grote werken is 2018. Hoeveel hinder

de schepen zullen ondervinden, valt nu

nog moeilijk te voorspellen. Claudia Van

Vooren: ‘Het project bevindt zich in een

eerste fase. We bekijken momenteel alle

scenario’s en hun gevolgen in een milieu-

effectrapport, dat in september ter inza-

ge zal liggen. Een belangrijke factor is

sowieso de hinder voor de scheepvaart.

We beseffen dat we het scheepsverkeer

geen maanden kunnen stilleggen.’

Om het dossier tot een goed eind te

brengen, wil Waterwegen en Zeekanaal

NV in elk geval de nodige tijd uittrekken

voor deze eerste fase. Claudia: ‘Stads-

vaart is een complex dossier met diver-

se en soms tegenstrijdige belangen. Het

is onze bedoeling goed te luisteren naar

alle partijen: schippersverenigingen, erf-

goedorganisaties, pleziervaartfedera-

ties, fietsersbond, natuurverenigingen,

buurtbewoners … Pas wanneer we naar

een winsituatie gaan voor iedereen, kun-

nen we dit project realiseren en de knel-

punten definitief oplossen.’

Brugge centrum

kanaal Gent-Oostende

Gent

Dampoortsluis

Gentpoortbrug

Kruispoortbruggen

Katelijnebrug

Steenbruggebrug

Moerbruggebrug

Scheepsdalebrug

KrakelebrugWarandebrug

Oostende

Een onderzoeksbureau bekijkt momenteel hoe de doortocht door Brugge efficiënter kan voor binnenschepen en motorjachten.

12

Van bij de oprichting in 1919 maakt QSalt, groothandel in allerlei soorten zout, gebruik van de binnenvaart. Die band met de scheepvaart wil huidig zaakvoerder Benoît Quatannens absoluut behouden.

ambassadeur

door binnenvaart’‘ Tijdswinst

M

Qsalt op zoet water

et Benoît Quatannens staat van-

daag de vierde generatie aan het

hoofd van QSalt. Het was zijn

betovergrootvader Daniël Quatannens

die de familiezaak oprichtte in 1919,

een zeepziederij gelegen aan het ka-

naal Plassendale-Nieuwpoort. Vandaag

is het bedrijf uitgegroeid tot groothan-

del in zouten. ‘Mijn betovergrootvader

maakte al gebruik van de scheepvaart

voor de in- en uitvoer’, zegt Benoît. ‘Van-

daag voeren we het zout nog altijd in via

schepen. Ze varen vanuit Rheinberg in

Duitsland en Hengelo in Nederland tot

aan Oostende, waar we een depot heb-

ben. Daar wordt het zout overgeladen

‘Mochten we alles met vrachtwagens moeten

aanvoeren, dan waren we niet meer  competitief.’

Zoute facts & figures

in vrachtwagens die naar ons bedrijf in

Gistel rijden. De uitvoer gebeurt helaas

wel volledig over de weg. Onze klanten

zijn kleinere bedrijven die kleinere hoe-

veelheden bestellen.’

Minder kosten en tijdTransport via het water biedt voor QSalt

heel wat voordelen. Benoît Quatannens:

‘Zout is een product waar weinig winst-

marge op zit. De vervoerskost is dan ook

een belangrijke factor. Mochten we alles

Jaarlijkse aanvoer per schip Schepen

Verpakte goederen (vooral zout voor de voedings-industrie en water-verzachters): 8000 ton

Bulk (strooizout): 5000 tot 50.000 ton

Binnenschepen van 800 tot 1 300 ton

markt binnenvaart 13

door binnenvaart’met vrachtwagens moeten aanvoeren,

dan waren we niet meer competitief.

Binnenschepen leveren ons ook tijds-

winst op. Je lost veel sneller één schip

dan vijftig vrachtwagens.’

De logistiek om één schip te bestellen

is ook eenvoudiger, vindt Benoît. ‘Om

vijftig vrachtwagens tot hier te krijgen

moet je heel wat rondbellen en mailen.

Die kost aan werkuren wordt vaak on-

derschat. Toegegeven, de schepen doen

langer over het traject dan trucks, maar

In 2013 ontving QSalt de Filips De Goede-prijs van WenZ voor hun medewerking aan een proefproject met watertrucks. Benoît Quatannens: ‘Ik was heel fier op de prijs. We hebben er heel wat reacties op gekregen. Helaas bleken watertrucks – nog niet – economisch haalbaar voor ons. De prijs van de duwbakken ligt nog te hoog.’

aangezien zout niet bederfelijk is, vormt

dat niet zo’n probleem. We beschik-

ken over voldoende ruimte om te stoc-

keren, waardoor we de aanvoer goed

kunnen inplannen.’

Nieuwe kaaimuur‘We geloven in de scheepvaart’, gaat

Benoît verder. ‘Vandaar dat we samen

met buurtbedrijf Willems mee in het

PPS-project zijn gestapt om een kaai-

muur aan te leggen. Momenteel hebben

we de kade niet echt nodig. De schepen

varen niet meer tot hier in Gistel omdat

door de sluis in Plassendale alleen spitsen

kunnen passeren, en zout geleverd per

spits kost ons een pak meer per ton. In

de competitieve markt waarin we actief

zijn, is dat een té groot prijsverschil. Maar

we zoeken actief naar manieren om dat

probleem te verhelpen. ‘

Bredere sluisEen mogelijke oplossing is een bredere

sluis in Plassendale. ‘De sluis is nu 6,10

meter. Mocht die in de toekomst ge-

schikt zijn voor kempenaars, zou dat een

groot verschil betekenen. Werken met

Ontdek meer

ambassadeurs op

www.watersnelweg.be

Schepen Route

schepen die tot zeshonderd ton vervoe-

ren, is voor ons wellicht wel economisch

haalbaar. Het probleem is dat een sluis

aanpassen of vernieuwen een paar jaar

kan duren. Een alternatief op korte ter-

mijn is een schipper vinden die zelf pa-

letten met zoutzakken in zijn spits kan

laden en zo tegen een gunstige prijs kan

leveren. We hopen echt op een goede

oplossing. Dat zou niet alleen ons bedrijf

ten goede komen, het zou ook een hele

regio die nu weinig watergebonden ac-

tiviteiten ontplooit warm kunnen maken

voor de binnenvaart.’

Vanuit Rheinberg (Duitsland) en Hengelo (Nederland) via Terneuzen naar Oostende

14

‘Ik ben een binnenvaartondernemer van

de derde generatie. Samen met mijn zus

run ik een familiebedrijf met drie tank-

schepen die we via ons zusterbedrijf An-

aco zelf bevrachten. Verder zijn we ook

actief binnen CITBO (Corporation Inland

Tanker Barge Owners), een coöperatie

van exploitanten van binnenvaarttank-

schepen. Sinds 2013 staan we met een

moderne, veilige en professioneel beheer-

de vloot garant voor een kwaliteitsvolle

dienstverlening. Ik heb zelf van mijn 15e

tot mijn 38e gevaren. Nu richt ik me op de

uitbating van onze drie schepen en laat ik

het varen doorgaans aan anderen over. Al

stap ik geregeld wel nog eens aan boord.

Zo blijf ik het in de vingers hebben. Op de

Guatemala is trouwens continu acht man

aanwezig, twee ploegen van vier man.’

gespot

Naam: mts Guatemala

Bouwjaar: 2010

Eigenaar: Everard Straatman (43)

van Orinoco nv

Vrachten: vloeibare chemicaliën

en levensmiddelen

Afmetingen: 81,30 × 10,20 × 3,40 m

Capaciteit: 1795 ton (zes dubbel-

wandig gecoate tanks)

Motor: Caterpillar C32 1000 pk

id-kit

‘Dit is een full option schip, met alles erop

en eraan. Elk van onze zes dubbelwandi-

ge tanks heeft een eigen pomp en een

gescheiden leidingsysteem. Zo kunnen

we zes verschillende partijen laden. Het

voordeel van de bovendekse spanten is

dat de tanks zo veel makkelijker te reini-

gen zijn. Aangezien we vaak eetwaren

vervoeren, is dat een absolute noodzaak.

Vanbinnen hebben ze een epoxy coating

meegekregen. Daardoor kunnen we pro-

ducten met een zuurtegraad van 3 tot 11

aan. Schepen die voorzien zijn van tanks

met een zink coating moeten zich beper-

ken tot neutralere producten met zuurte-

graad 6 tot 9. Dat wij zo’n breed gamma

aankunnen, geeft ons in moeilijke tijden

meer stabiliteit.’

53

1 2In de stuurstoel Op de vrachtbrief

vloot binnenvaart 15

‘Sinds 2000 ontwerp ik mijn schepen zelf.

Ik hecht bijvoorbeeld heel veel belang

aan een goede stroomlijn. Zo kun je met

een minder grote motor toch het nodige

vermogen ontwikkelen om een relatief

hoge snelheid te halen. Ook dat is voor

mij ecologisch varen. Niet alle heil komt

van alternatieve brandstoffen als LNG.’

‘Op een bepaald moment werden de

schepen almaar groter. In 2000 waren wij

bij de eersten om met een 135 meter lang

motortankschip op de Rijn te gaan varen.

Maar uiteindelijk hebben we het toch

weer over een andere boeg gegooid.

Dankzij de beperkte afmetingen van de

Guatemala en zijn zusterschip Orinoco

kunnen wij nu eigenlijk overal terecht,

van het ARA-gebied tot werkelijk alle

rivieren en kanalen in België, Duitsland

en Noord-Frankrijk. Onze klanten stellen

die flexibiliteit erg op prijs. Mijn vader zei

30 jaar geleden al dat dit formaat de spits

van de toekomst zou worden en hij heeft

gelijk gekregen. Ons orderboekje is meer

dan behoorlijk gevuld.’

‘Al doende leer je en nog het meest van je

fouten. Hoe performant dit schip ook is,

het kan altijd nog beter. Zo is het bij na-

der inzien jammer dat we destijds geen

ketel hebben geïnstalleerd, dan hadden

we makkelijker ladingen kunnen verwar-

men. Voor palmolie bijvoorbeeld is dat

echt wel nodig. Bij klanten die zelf stoom

leveren, kan dit nu weliswaar aan de

hand van spiralen, maar die vormen toch

niet de meest optimale oplossing. Verder

zou ik eigenlijk weinig veranderen. Om

eerlijk te zijn: de tekeningen voor mijn

volgende project zijn al een hele tijd klaar

om te worden uitgevoerd, maar ik heb

ze voor onbepaalde tijd in de ijskast ge-

stopt. Ze zullen er blijven liggen tot het

investeringsklimaat ontdooit en de ban-

ken weer wat inschikkelijker worden.’

1

4

2

3 4 5Slanke lijn Bewust klein De juiste koers

Binnenschepen worden groter en duurder. Banken lijken terughoudender dan een paar jaar geleden. Welke mogelijkheden heb je als starter in de binnenvaart om een eigen schip gefinancierd te krijgen?

Hoe je eigen

opinie

Starters tussen droom en realiteit

‘Bank Van Breda stelt eigenlijk geen an-

dere kredieteisen dan voor de crisis van

2009. Wij hebben altijd al een minima-

le inbreng van 30% eigen middelen ge-

vraagd. Voor ons is een stabiel en ge-

zond project pas mogelijk als de klant

het krediet binnen een verantwoorde

termijn kan terugbetalen, een voldoen-

de grote liquiditeitsbuffer kan aanleg-

gen voor onvoorziene omstandigheden

en tegelijk op lange termijn een eigen ka-

pitaal kan opbouwen. We beseffen dat

het voor starters niet evident is om die

basis voorwaarden in te vullen. Toch ge-

ven de feiten ons gelijk: iedereen die wij

de voorbije jaren een krediet hebben ver-

leend, hield vervolgens ook goed stand.

Onze meerwaarde ligt in het feit dat wij

ondernemers doorheen hun carrière op

persoonlijke basis blijven begeleiden bij

de opbouw van een privé-vermogen. Net

als bij het varen komt het er daarbij op

aan een duidelijke koers te bepalen en

die indien nodig onderweg bij te sturen.

Over crowdfunding moeten we realis-

tisch zijn, al kan met name voor kleinere

bedragen een participatie door derden

wel een stap in de goede richting zijn. Zo

gebeurt het wel eens dat een bevrachter

of een werf kapitaal inbrengt.’

‘Dit schip dateert van 1966, mijn vrouw

en ik varen er nu drie jaar mee. Daar-

voor was ik anderhalf jaar lang matroos

bij mijn pa. Ik ben gewoon naar de bank

gestapt waar mijn familie van oudsher

klant is. We hebben samen uitgekiend

hoeveel we maandelijks moesten verdie-

nen om vlot rond te komen, de lening te

kunnen afbetalen en ook nog iets opzij

te kunnen zetten. Mijn ouders en mijn

schoonmoeder hebben borg gestaan

voor het vereiste eigen vermogen. Over

twee jaar hebben we hun aandeel afge-

lost en kunnen we stilaan in de richting

van een jonger en eventueel ook gro-

ter schip kijken. Dan krijgen we op slag

‘Duidelijke koers bepalen’ ‘Stap na stap groeien’

Guy Cabus, Bank J.Van Breda & C° Bart Ryckebusch (29), mvs Citius

16

vloot binnenvaart 17

schip financieren?

een pak extra mogelijkheden om onze

onderneming verder uit te bouwen. De

eerste pagina is eigenlijk het moeilijk-

ste van het hele verhaal. Heb je je lening

te pakken en vind je daarna voldoende

werk tegen een aanvaardbare prijs, dan

betaalt je investering zichzelf langzaam

maar zeker terug. Intussen houden we

dit schip tiptop in orde, zo behoudt het

zijn doorverkoopwaarde. Voor starters

blijft dit hoe dan ook een ideaal instap-

model, al is dat uiteraard geen garantie

dat ik snel een koper zal vinden. Wij zijn

zelf kort na de crisis gestart, toen de ren-

te wat lager lag. Dat maakte het allemaal

net iets makkelijker.’

men, vooral wanneer het een vorm van

risicokapitaal betreft. In veel gevallen zal

de schipper dan sneller een bankkrediet

in de wacht kunnen slepen. Zo zijn er in

Nederland initiatieven zoals de stichting

Abri, waarbij de sector zelf kapitaal sa-

menbrengt, en Nesec, een instelling die

achtergestelde leningen verstrekt. Tot

slot zou ook een efficiënte controle op de

wet van 2013 die schippers verbiedt om

onder kostprijs te varen de rendabiliteit

vast en zeker verhogen. En zou de con-

currentiepositie van de binnenvaart fors

verbeteren als bij de andere vervoersmo-

di externe kosten als congestie, geluids-

hinder en CO2-voetafdruk mee in reke-

ning zouden worden gebracht.’

‘Verder inzetten op rendabiliteit’

Anne-Mie Ooghe, Febelfin

‘De huidige situatie is deels het gevolg

van de overcapaciteit die na de crisis

ontstaan is. Toch kent 80% van de kre-

dietaanvragen nog altijd een normaal

verloop. Het zijn vooral de zwaardere

dossiers die voor problemen zorgen. De

banken zijn namelijk wel degelijk vragen-

de partij om goede projecten te finan-

cieren. Wie een stevig business plan kan

voorleggen en over voldoende terugbe-

talingscapaciteit beschikt, moet zich in

principe niet al te veel zorgen maken.

Verder kunnen alternatieve kredietvor-

men, zoals crowdfunding en leningen

door collega-schippers, complementair

aan bancaire of andere financiering, ze-

ker helpen om tot een oplossing te ko-

18

beperkt toegelatenStand­up Paddling

SUP (stand-up paddle surfing of

stand-up paddle boarding) kwam

vanuit Hawaï overgewaaid als een

variant op het golfsurfen. Hoewel

deze sport oorspronkelijk op zee

werd beoefend, dook het recht-

staande surfen steeds vaker ook

op onze binnenwateren op. Wa-

terwegen & Zeekanaal NV heeft

nu op het kanaal Brugge-Sluis,

de Dijledoortocht in Mechelen,

de Kleine Nete, de Demer en de

Oude Dender in Dendermonde

een aantal locaties vastgelegd

waar SUP’en onder welbepaalde

omstandigheden toegestaan is.

Voor SUP-evenementen op ande-

re plaatsen die door W&Z worden

beheerd, moet tijdig een vergun-

ning worden aangevraagd.

toervaartreüniesVeel volk op

In mei vonden de toervaartreünies

van de pleziervaartfederaties VVW-

Toervaren, VPF en LBWB-MY plaats.

Vooral tijdens het Pinksterweekend

genoten de deelnemers van een heer-

lijk zonnetje.

CCR gaat voorCESNI en regelgeving LNG

De Centrale Commissie voor de

Rijnvaart heeft begin juni de op-

richting goedgekeurd van een Eu-

ropees Comité voor de opstelling

van standaarden in de binnen-

vaart (CESNI). Dat moet de evo-

lutie naar uniformere, modernere

en gebruiksvriendelijkere regelge-

ving in de binnenvaart versterken.

Tijdens dezelfde bijeenkomst be-

sloot de CCR ook om de Rijnvaart-

reglementen aan te vullen met

regels voor LNG als brandstof in

de binnenvaart. De CCR wil op

korte termijn een wettelijk ka-

der uitwerken voor de huidige

binnenschepen die als test al op

LNG varen.

Evergem?Hallo

Sinds 20 april verloopt de communicatie met de sluizen

van Evergem over een nieuw VHF-kanaal. U roept er de

plaatselijke binnenvaartbegeleiders nu op via VHF 80 en

dus niet langer via VHF 28. Tot 1 juli liep er nog wel een

overgangsfase waarin beide kanalen operationeel waren.De locaties zijn te vinden op www.waterrecreatie.be FAQ

newsfeed

Eind mei hebben foodcareplus, LDH

Trans en Stukwerkers het Flanders

Reefer Platform in de haven van

Gent gelanceerd. Ze willen inzetten

op het vervoer van koelcontainers

(reefercontainers) voor het ver-

voer van diepgevroren of gekoel-

de voedingswaren via binnen-

schepen tussen Gent, Antwerpen

en Rotterdam

De Nederlandse Koole Group, spe-

cialist in de opslag en het vervoer

van eetbare oliën, heeft met de Vol-

harding 6 een innovatieve type-C

tanker te water gelaten. Het schip

is amper 86 meter lang en 15 meter

breed maar kan net als een klas-

siek 135-meter schip een lading van

3778 ton aan. En dat met slechts

twee bemanningsleden.

Ook in de zuidelijke rand rond Brus-

sel leeft er heel wat interesse voor

de lokale binnenvaartmogelijkhe-

den. Dat bleek op 28 mei, tijdens

een infoavond over de plannen

met het kanaal Brussel-Charleroi,

die W&Z vzw in samenwerking met

PBV organiseerde.

City Depot heeft zijn vestigingen in

Hasselt en Brussel aangevuld met een

magazijn in Gent. Vanaf de Afrika-

laan bevoorraadt City Depot met

milieuvriendelijke voertuigen han-

delaars in de binnenstad. Op termijn

zou City Depot zich vanaf Het Eiland-

je in Zwijnaarde nog meer op water-

gebonden transport toeleggen.

Telex

euro 1.500 m ljard Zoveel kost luchtvervuiling jaarlijks aan Euro-

pa. Volgens de Wereldgezondheidsorganisa-

tie WHO is ruim 90 procent van de inwoners

van de Europese Unie blootgesteld aan een

onaanvaardbare graad van luchtvervuiling.

Alleen al in 2012 stierven daardoor 482.000

Europeanen vroegtijdig aan hart-, vaat- en

longziekten. De Organisatie voor Economi-

sche Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)

becijferde dat daardoor jaarlijks 1.500 miljard

euro verloren gaat of gemiddeld zo’n 10%

van het bruto binnenlands product. De hoog-

ste tijd dus om werk te maken van doortas-

tende maatregelen en een milieuvriendelij-

ke transportmodus als de binnenvaart meer

wind in de zeilen te geven …

binnenvaart 19

Ecorace ChallengeLeuvense teams winnen

Van 8 tot 10 mei vond de tweede editie van de Eco-

race Challenge op het kanaal naar Beverlo plaats. Vijf

studenten teams gingen de uitdaging aan en ontwikkel-

den een innovatief en performant vaartuig op basis van

alternatieve aandrijving. Het Ecochallenge Team Haldis

van de KU Leuven sleepte de prijs voor het meest inno-

vatieve vaartuig in de wacht met een boot die zowel

plaats biedt aan vloeibare vracht, als aan droge bulk.

Het Navex E-boat team van de KU Leuven won in de ca-

tegorie van de non-cargo-boten.

binnen het PPS-programma dat in 1998 gelanceerd werd in Vlaanderen

100 kaaimuren

Ontdek de gratis app

highlight

Info: www.binnenvaart.be waterwegen kaaimuren

*die voor beroepsvaart bevaarbaar is

Hoe?Scan met je tablet deze QR-code of zoek op ‘Binnenvaart’ in de app store of op play.google.com voor Android.

Voordelen? Mis geen enkele editie – in je kiosk vind je alle edities samen Verrijkt met video en andere extra’s Heel eenvoudig lezen, delen en opslaan

1kaaimuur per 10 km vaarweg*

Bekijk de video over de inhuldiging van de 100ste kaaimuur op het Youtubekanaal van www.watersnelweg.be

Lees Binnenvaart op je tabletGoed nieuws: je kan Binnenvaart vanaf nu ook op je tablet lezen! Download de gratis app en lees ons magazine waar je ook bent.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10km

Minder fijn stof!8,6 mijloen vermeden

vrachtwagenritten van 1998 tot en met 2014

100 ×voor overtuigde binnenvaartklanten en hun buren

toegang tothet water