Binnenvaart 67

20
#67.2014 BINNENVAART 01 VAART BINNEN MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER | WWW.BINNENVAART.BE | JUNI 2014 #67 CBO stelt Watertruck- duwbak voor ‘Eenvoudig, flexibel en betaalbaar’ In de coulissen van onze binnenvaartcampagne Welkom op de watersnelweg trimestrieel | P911147 | Afgiſtekantoor: Gent x | PB nummer BC31383 Masterplan voor de waterwegen, ecologische aandrijvingen en veel meer ‘Een slingerbeweging naar het water’ Groep Verhelst uit Oostende

description

Magazine voor vervoer over water

Transcript of Binnenvaart 67

Page 1: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 01

VAARTBINNEN

MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER | WWW.BINNENVAART.BE | JUNI 2014

#67

CBO stelt Watertruck-duwbak voor‘ Eenvoudig, flexibel en betaalbaar’In de coulissen van onze binnenvaartcampagneWelkom op de watersnelweg

trim

estri

eel |

P91

1147

| A

fgift

ekan

toor

: Gen

t x |

PB

num

mer

BC3

1383

Masterplan voor de waterwegen, ecologische aandrijvingen en veel meer

‘ Een slingerbeweging naar het water’

Groep Verhelst uit Oostende

Page 2: Binnenvaart 67

02 BINNENVAART #67.2014

Verantwoordelijke uitgever: Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. | Het magazine Binnenvaart verschijnt 5 keer per jaar. | Voor meer info of vragen over advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, pbv@ binnenvaart.be, www.binnenvaart.be | Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Creative Content, www.jaja.be | De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van PBV.

Scan deze QR-code met je smartphone en volg ons online

Continuïteit in het beleid

en binnenschip wordt niet om de vijf jaar ingeruild voor een ander, zoals dat bij personenwagens het geval is. Mo-toren kunnen gereviseerd en gemo-

derniseerd worden, en de energie-efficiëntie kan geüpgraded worden. Maar de ‘life time’ van onze investeringen strekt zich uit over de lange en zeer lange termijn. Zo is het ook met het binnenvaartbeleid. In-vesteringen in waterwegen en bijhorende infrastructuur zijn ingepast in langetermijn-plannen. Software-ontwikkelingen vergen een voortdurend updaten. Verschuivingen tussen verschillende trafiekvormen, het veranderen van traditionele denkpatronen, het bijsturen van een sectorimago, en het tot stand brengen van een maatschappelijk draagvlak zijn al helemaal processen waar-van het resultaat niet in maanden of jaren bereikt wordt. Nu de verkiezingen voor federale, regionale en Europese overheden achter de rug zijn, is de vaststelling dat de maatschappelijke noden van vóór de verkiezingen blijven be-staan. Het is niet met intentieverklaringen en al dan niet becijferde voorstellen, dat de grote uitdagingen van onze tijd ook met-een opgelost zijn. Ook het omschakelen van onze economie naar duurzame vormen van productie, distributie, en consumptie is een

proces van lange adem. Het doorbreken van transportgewoonten, in het bijzonder bij goederenvervoer, blijft onverminderd nood-zakelijk. De zoektocht naar energie-efficiën-tie, naar vlottere mobiliteit, en naar minder fileleed zijn doelstellingen die de politieke strijd, de ideologische tegenstellingen, de verkiezingen, en de wisselvalligheden van coalities  overstijgen. Continuïteit in het beleid en aandacht voor de langetermijndoelstellingen – dàt is wat de binnenvaart en onze ondernemingen no-dig hebben. De programma’s bestaan, de hefbomen zijn aanwezig, en het moment is opportuun om een tandje bij te steken – nu er legislatuur-regeringen komen die vijf jaar kunnen aanblijven. De uitdaging is dat het marktaandeel van de binnenvaart in Vlaanderen over vijf jaar gro-ter is dan vandaag; dat onze ondernemingen aansterken; dat de geplande investeringen worden uitgevoerd; dat de actiepunten van het Naiades-II programma worden geïmple-menteerd; dat innovatie extra troeven biedt; én dat de binnenvaartberoepen beter gekend en aantrekkelijk zijn voor jonge mensen.

Patrick MOENAERTVoorzitter Raad van Bestuur

E

Page 3: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 03

MARKT

8 Klein maar fijn Het CBO trekt de kaart van Watertruck:

directeur Louis Vanhoywegen over de visie achter het nieuwe CBO-duwstel voor kleine waterwegen.

16 Bouwmaterialen aan Boord

Hoe de slingerbeweging in het transport volgens Groep Verhelst uit Oostende opnieuw richting water gaat.

BELEID

6 watersnelweg in Beeld Alles over de nieuwe

gemeenschappelijke campagne watersnelweg.be van PBV en de Vlaamse waterwegbeheerders.

18 Binnenvaart in 2020 Het nieuwe Masterplan voor de

binnenwateren: welke werken zitten er in de pijplijn?

VLOOT

10 ecorace Welke technieken gebruikten de drie

deelnemende hogescholen? Wat is ervan bruikbaar voor de praktijk?

12 Zomer op het water Twee sluiswachters over de combinatie

beroeps- en pleziervaart: ‘Met een gezonde dosis voorzichtigheid heb je nooit problemen’.

EN VERDER

04 actueel en nieuwstelex

14 joBspot

20 mijn schip

10

12

16‘Met twee duwboten en zes Watertruck-bakken leveren we een betere

service dan zes kempenaars tegen een lagere prijs.’

Louis Vanhoywegen, directeur CBO

VAARTECHNIEKEN VAN DE TOEKOMST?

ZOMER AAN DE SLUIZEN

GROEP VERHELST UIT OOSTENDE

Continuïteit in het beleid

8

IN DIT NUMMER

Page 4: Binnenvaart 67

04 BINNENVAART #67.2014

ACTUEEL

OP DEZE EVENTS VIND JE PBV BINNENKORT

OP DEZE EVENTS VOND JE ONS

AGENDA

19-20/11 Barge-to-BusinessOp deze editie in Luxemburg kun je als varend ondernemer weer met PBV goedkoop een stand delen. Interesse? Mail naar pbv@ binnenvaart.be

5/10 Open Bedrijvendag Onder meer langs het Albertkanaal zetten vele watergebonden bedrijven de deuren open.

19-21/9 Open Scheepvaartdagen PBV promoot samen met alle betrokken instellingen de binnenvaartopleidingen in de Waagnatie in Antwerpen.

11/05 Opendeurdag CenflumarinVeel geïnteresseerde en gemotiveerde binnen-vaartleerlingen – en leerkrachten!

Bouwonderneming De Meuter in-vesteert zowat anderhalf miljoen euro in een nieuwe loods in de Ha-ven van Brussel. Het bedrijf heeft een aanpalend perceel in con-cessie genomen met als conces-sievoorwaarde een minimum ge-waarborgd binnenvaarttransport

van 60.000 tot 150.000 ton per jaar. De Meuter is vooral gespeci-aliseerd in grond- en sloopwerken in de regio rond Brussel. Volgens het Havenbedrijf is het mooi mee-genomen dat de activiteiten ook nieuwe kansen scheppen op het vlak van return logistics.

De Meuter bouwt afvalloods in Haven Brussel

PIANC wil extra middelen voor onderhoudOp 6 mei hield de Vlaamse Vereniging van Waterbou-wers (VVW vzw) samen met PIANC (Permanent Inter-national Association for Navigation Congresses) een symposium over de bedrijfszekerheid van de Vlaam-se waterwegen. Uit de voordrachten bleek dat er vol-gens een nieuw wetenschappelijk model een verdrie-voudiging van het huidige budget voor het onderhoud van de Vlaamse Waterwegen nodig is. De waterbou-wers roepen de overheid op om alternatieve financie-ring zoals projectobligaties van de Europese investe-ringsbank, PPS-formules en Europese subsidiëring te  onderzoeken.

INFOwww.pianc-symposium.be

Nike wint Prijs nv De ScheepvaartOp het symposium ter gelegenheid van 75 jaar Albertkanaal is de Prijs nv De Scheepvaart toegekend aan het distributie-centrum van Nike in Laakdal. Nike besliste eind 2013 om zijn verdeelcentrum aanzienlijk uit te breiden op het grondge-bied van Ham. De komende jaren zal de werkgelegenheid op de site met 500 medewerkers toenemen en zullen per jaar 15.000 containers extra via binnenvaart worden vervoerd.

© N

ike

Page 5: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 05

De Haven van Antwerpen heeft voor het eerst procedures gepubliceerd voor het bunkeren van LNG. Je kunt ze nalezen in de Gemeentelijke Havenpolitieverordening, Haven-onderrichtingen en bijhorende for-mulieren.

In juni is de tweede fase gestart van de baggerwerkzaamhe-den op het Zeekanaal Brussel-Schelde. Net als in de eerste fase wordt opnieuw een volume van 60.000 m3  uitgebaggerd.

Het Brussels Gewest start binnen het Europese LaMiLo-project (Last Miles Logistics) met een proef-project rond duurzame stadsbe-voorrading voor de detailhandel. Het is de bedoeling om aan Tour & Taxis een distributie magazijn op te zetten in het TIR-centrum van het Brussels  Havenbedrijf.

Telex

De Transportcommissie van het Europees Parlement heeft haar goedkeuring gegeven om de 35 miljoen euro uit het Resevefonds voor de binnenvaart aan te snijden. Binnen-vaartrapporteur Corien Wortmann gaat op zoek naar co-financiering uit andere Europese fondsen om de sector te versterken. Een van de pistes is dat het budget uit de voor-malige Sloopregeling de vergroening van binnenvaartmoto-ren kan ondersteunen.

Groen licht voor besteding geld Reservefonds

Vanaf 15 december 2015 mogen gsm-operatoren binnen de Europese Unie geen roamingkosten meer aanrekenen. Dat is goed nieuws voor alle varende ondernemers die nu extra betalen voor grensoverschrijdend gsm-gebruik. De ko-mende maanden zullen de tarieven in binnen- en buitenland naar alle verwachting geleidelijk naar elkaar toegroeien.

Geen roamingkosten meer vanaf eind 2015

In de Haven van Antwerpen wordt de Pre-mium Barge Service uitgebreid om de Waasland haven op Linkeroever beter te ontsluiten. De Premium Barge Service is een binnenvaartdienst die twee-maal per dag op vaste tijdstippen alle containerterminals in Antwer-pen aanloopt en transhipment-containers van en naar de be-trokken kades brengt. Nu komt er een tweede loop die de Waas-landhaven dagelijks met contai-nerterminals op de Schelde- en rechteroever verbindt. Verladers en logistieke bedrijven krijgen er dus een troef bij, die meteen ook het intraportuair vervoer over de weg moet verminderen.

Extra Premium Barge Service

Page 6: Binnenvaart 67

een sterk merk×4

Dit najaar rolt PBV een gloednieuwe promotiecampagne voor de binnenvaart uit. Een campagne die ambitieuzer en grootschaliger is dan alle voorgaande. Met een budget dat groter dan ooit is door partnerschappen. Opgebouwd rond het logo hiernaast.

De term ‘watersnelweg’ verwijst naar het binnen-vaart imago dat we willen uitdragen:

  Binnenvaart als verrassend betaalbare en snelle transport modus voor alle goederen, ook als bedrijven niet meteen aan het water gelegen zijn.

  Binnenvaart als klantvriendelijk transport, met professionals die uw transport willen  realiseren.

  Binnenvaart als modus met voldoende capaciteit, wat borg staat voor voorspelbaar en zeker vervoer.

  Binnenvaart als onbevooroor-deelde, toegankelijke, makkelijk inzetbare  oplossing.

2. Boodschap?1. Vele partnersPromotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV), nv De Scheepvaart (DS), Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) en het Ministerie van Openbare Werken (MOW) hebben de krachten gebundeld. Zij leggen de komende drie jaar een aanzienlijk deel van hun communicatiebudget samen om een grote campag-ne te voeren die bedrijven meer over het water moet doen vervoeren.

Voor de campagne zoeken de partners bovendien naar samenwerkingsmogelijkheden met zo veel mogelijk andere organisaties. Onder meer met de verschillende afdelingen van de POM, Unizo en Voka wordt gekeken naar mogelijkheden om de campagne via infosessies, advertenties of redactionele aandacht in de kijker te zetten.

IN BEELD

06 BINNENVAART #67.2014

van een nieuwe binnenvaartcampagneAchter de schermen

Page 7: Binnenvaart 67

De voorbije maanden is de strategie en het achterliggende communicatieplan opgesteld. In september wordt de nieuwe campagne gelanceerd met evenementen, advertenties, radio spots, een website, werfdoeken op be-drijfssites, online banners, folders, een face-book- en twitteraccount enzovoort.

Ook voor 2015 en in 2016 zijn de nodige bud-getten voorzien om de campagne op volle toe-ren te laten draaien.

4. Timing?De partners willen het brede publiek betrek-ken in de campagne, maar we mikken in de eerste plaats op de industrie en de beleid-smakers. De volgende doelstellingen worden vooropgesteld:

  Bewustwording creëren voor de  binnenvaart,

  de kennis over de binnenvaart  vergroten,  gedrag veranderen,   attitude wijzigen,  imagoversterkend werken door klanten te promoten als rolmodellen.

3. Doelstellingen?

#67.2014 BINNENVAART 07

van een nieuwe binnenvaartcampagneAchter de schermen

Page 8: Binnenvaart 67

08 BINNENVAART #67.2014

egin april 2014 nam CBO (zie kader) haar eerste watertruck in gebruik. De nieuwe duwbak is 39 op 6,6 meter en kan met zijn diepgang van 2,7 meter 533

ton meenemen. ‘Na jaren van praten en proef-varen hebben we de sprong gewaagd,’ zegt CBO-directeur Louis Vanhoywegen. ‘We zijn al lang betrokken bij de proefvaarten binnen het project Watertruck en we geloven sterk in het concept. Ik heb van onze leden het fiat gekre-

Is het kleine binnenschip van de toekomst een duwbak? Binnenvaartcoöperatie CBO gelooft sterk in de piste en heeft een eerste oude kempenaar tot duwbak omge-bouwd. ‘Varen met een of meerdere bakken is flexibeler en kostenefficiënter. Je spaart vaarkosten uit en je kunt beter op de wensen van de klant inspelen.’

B

kempenaar zonder kont

MARKT

Een slimme

tuut voor Mobiliteit (VIM): ‘Vlaanderen telt 1056 kilometer bevaarbare waterwegen, waarvan 46 procent alleen voor kleine sche-pen van het type spits of kempenaar toegan-kelijk is. Als we niets doen, is de binnenvaart op die waterwegen over enkele jaren opge-doekt en gaat alles weer via de weg. Jonge schippers willen niet meer op die kleine sche-pen wonen, en er zijn sinds de jaren ‘70 geen kleine schepen meer bijgekomen.’

Het concept van Watertruck kan volgens Johan de kleine binnenvaart een nieuw elan gen om de investering aan te gaan. Nu kunnen

klanten met eigen ogen zien waarover we pra-ten. En we hebben alles klaar om nog een aantal bakken te bouwen als er interesse is.’

Oeroude innovatieHet project Watertruck werd in 2009 gelan-ceerd als antwoord op het verdwijnen van de kleinere binnenschepen. Johan Nietvelt, pro-jectleider Watertruck voor het Vlaams Insti-

Het varend personeel gaat na elke werkdag weer

naar huis slapen.’

Louis Vanhoywegen, directeur CBO

Page 9: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 09

bezorgen. ‘Varen met één of meerdere duw-bakken is geen wereldschokkend idee. Maar als je nadenkt over slimme bakken op maat van de kleine waterwegen, heeft het concept veel voordelen. Wij geloven zelfs dat nieuw-bouw weer mogelijk wordt. Met watertrucks ben je klein op kleine vaarwegen en groot op de grote. Het is niet de bedoeling dat de duw-bakken drijvende magazijnen worden, maar ze bieden de verladers wel meer mogelijkhe-den om als het hen past te laden en te lossen. Als je het varen loskoppelt van het laden en lossen maak je de binnenvaart goedkoper en flexibeler voor de eindklant.’

Nieuwe marktenNa een aantal Watertruck-proefvaarten voor de Kempische intercommunale IOK Afvalbe-heer bleek dat twee duwboten en zes bak-ken een haalbaar alternatief zijn voor het af-valtransport tussen de drie lokale IOK-sites. Louis: ‘Zonder duwbakken zou je hiervoor zes

ten zijn dan ook zeer divers. ‘Alle bestaande binnenvaartmarkten en een aantal nieuwe,’ knikt Johan. ‘Ik denk vooral aan transporten op kleinere waterlopen in stadscentra. In de Haven van Brussel onderzoeken we de mo-gelijkheid om op vijf plaatsen een bak af te meren waarin bedrijven hun afval kunnen storten. Is de bak vol, dan gaat hij naar een afvalinzamelplaats en komt er een nieuwe. Eenvoudig, flexibel en betaalbaar: een goeie oplossing dus om een pak vrachtwagens van de weg te halen.’

Anders werkenHet concept van varen met kleine duwbakken vraagt wel om een andere marktorganisatie dan we vandaag in de binnenvaart gewoon zijn. Louis: ‘Je hebt een organisatie zoals CBO nodig om de coördinatie van de bakken, de duwboten en het bijbehorend personeel op te nemen. En het varend personeel gaat na elke werkdag weer naar huis slapen. Op de duwboot is alleen nog een kleine hut voorzien om in geval van nood te overnachten, bijvoor-beeld als je nog onderweg bent met een kon-vooi op een grotere waterweg. Maar dat lijkt ons geen probleem, integendeel. Op de scho-len waar Watertruck werd voorgesteld, vin-den binnenvaartleerlingen het telkens weer een geweldig concept.’  

kempenaars met elk een schipper in de stuur-hut nodig hebben. Dat maakt de binnenvaart tot hiertoe duurder dan wegtransport. Maar wij hebben de kont van die schepen gehaald zodat alleen het ruim overblijft. Dan moet je geen motor onderhouden, verlies je geen plaats aan een woning, en is de kost per laad-volume lager. Dat maakt de binnenvaart plots rendabel voor dit soort situaties. Wij hebben wel een aanzienlijke investering gedaan om een kempenaar tot duwbak om te bouwen. Maar ik ga ervan uit dat we die op een rede-lijke termijn kunnen terugverdienen.’

In een duwbak kun je net zo veel soorten vracht vervoeren als in een binnenschip: natte bulk, containers, palletten, noem maar op. Omdat de investering en de vaste kosten lager liggen dan bij een schip, is het boven-dien minder ingrijpend om de bak specifiek op de wensen van een klant af te stemmen. De markten waarop de watertrucks zich rich-

kempenaar zonder kont

De Coöperatie van Binnenvaart Ondernemingen (CBO) viert dit jaar haar 20ste verjaardag. In de organisatie bundelen mo-menteel een 70-tal varende coöperanten de krachten. 4 be-vrachtende en 2 boekhoudkun-dige medewerkers voorzien de leden van de nodige reizen en

regelen alle formaliteiten voor de schippers en verladers. De coöperatie is voor 50 procent eigendom van Euroports, dat zich vooral toelegt op contai-nerschepen, vloeibare bulk en duwconvooien. De vloot van het CBO omvat zowel kleine als grote  binnenschepen.

Een coöperatie van 20 jaar jong

2014 is niet alleen een feestjaar voor CBO: eind april nam de coöperatie afscheid van haar alom gewaardeerde oud-voorzitter en oprichter Robert Troch, die op 69-jarige leeftijd overleed.

Louis Vanhoywegen, directeur van CBO, bij de eerste duwbak volgens het Watertruck-concept.

INFOwww.watertruck.eu

Page 10: Binnenvaart 67

VLOOT

In de Ecorace Challenge namen drie studententeams het op 10 en 11 mei tegen elkaar op op het kanaal Ieper-IJzer. Waterwegen & Zeekanaal NV en nv De Scheep-vaart willen met de wedstrijd het groene karakter van de bin-nenvaart in de verf zetten. Welke gebruikte technieken zijn het in-teressantst voor de binnenvaart van morgen?

Groener, lichter, sneller

10 BINNENVAART #67.2014

Lichte materialenHet vaartuig is gebouwd uit een complexe com-posiet. De binnen- en buitenwand bestaan uit glasvezelmatten in een matrix van vinylester. Daartussen zit een schuimkern van PET. Door de schuimkern heen zitten aramidevezels die de twee wanden stevig tegen elkaar aantrek-ken. De panelen worden aan elkaar gelijmd en vervolgens gelamineerd doormiddel van glas-vezelmatten met epoxyhars. De innovatieve structuur is licht, sterk, energie-efficiënt, mak-kelijk herstelbaar en goedkoper dan carbon.

Hybride aandrijving geschikt voor vrachtvervoer

In de boot zit zowel een traditionele motor

als een elektrische batterij. De batterij, die je aan een stopcontact kunt opladen, geeft voldoende energie om één uur lang te va-ren. Daarna vaart de boot verder op de tra-ditionele motor, die tegelijkertijd de batterij herlaadt. Na gemiddeld drie à vier uur, af-hankelijk van de zwaarte van de generator, is de batterij opnieuw opgeladen en kan het schip weer elektrisch varen. Het aandrij-vingssysteem is vergelijkbaar met dat van de Opel Ampera. Het vaartuig van KULeuven – Groep T is het enige dat geschikt is voor vrachtvervoer: het kan tot twee ton last ver-voeren. De makers kunnen het ontwerp op-schalen naar een motorschip dat iets kleiner is dan een spits.

Licht en sterk materiaal

meest innovatieve

vaartuig KULeuven – Groep T

Page 11: Binnenvaart 67

Groener, lichter, sneller

#67.2014 BINNENVAART 11

SiliconecoatingIn plaats van een gewone antifoulingcoating om aangroei op de scheepsromp tegen te wer-ken, heeft het vaartuig van UAntwerpen een siliconecoating. Algen en micro-organismen groeien wel op het schip, maar zodra het schip aan een minimumsnelheid vaart, spoelt alle aangroei eraf. Door de coating glijdt het schip makkelijker door het water en zo bespaar je energie. De fabrikant garandeert een brand-stofbesparing van 7%. Twee tankers die nu al met de coating varen, besparen zelfs 10% energie. De siliconecoating is iets duurder dan een gewone coating. Voor zeeschepen is de te-rugverdientijd anderhalf à twee jaar. Naast de positieve impact op het verbruik, is de coating

ook impactbestendiger dan een gewone coa-ting. De siliconecoating kan op gelijk welke on-dergrond worden gezet. Op dit moment vaart nog geen enkel binnenschip met de coating.

Contraroterend schroefsysteemHet schip wordt aangedreven door twee schroeven die elk in een tegengestelde rich-ting draaien. Het sturen gaat daarmee vlot-ter, wat het rendement verhoogt. Bovendien kun je hetzelfde rendement halen met klei-nere schroeven. Bij versnellingen zorgt het nieuwe schroefsysteem voor 5% energiebe-sparing; bij het varen zelf voor 2 à 3% ener-giebesparing. Het schroefsysteem komt vaak voor bij nieuwbouwschepen. Voor bestaande

schepen is het minder interessant omdat er een volledig nieuwe aandrijflijn voor nodig is.

Groene energieHet schip vaart volledig op zonne-energie. Het schip heeft zonnepanelen met een to-taal vermogen van 1000W. De snelheid die het schip haalt, is afhankelijk van het weer: als de zon schijnt, haalt het schip 16 à 18 km per uur; bij bewolkt weer vaart het schip aan een constante snelheid van 12 à 14 km per uur. Het schip heeft ook een kleine batterij waarmee het ongeveer een uur kan varen. Zonnepanelen kunnen interessant zijn voor binnenschepen, al was het maar om kosten te besparen in het woongedeelte van het schip.

Energiebesparing door siliconecoating

algemeen winnaar

Zonne-energieDe boot van de Hogere Zeevaartschool Antwerpen vaart enkel en alleen op zonne-energie. Twee panelen zorgen in de beste weersomstandigheden samen met de bat-terij voor een rendement van 350W, goed voor een topsnelheid van 22 km per uur. Als het bewolkt is, halen de panelen een rendement van 90W en vaart de boot aan 10 km per uur, alleen op  zonne-energie.

Het vaartuig is niet voorzien om vrach-ten te vervoeren, maar zonne-energie kan ook voor de binnenvaart nuttig zijn. Volgens de makers van de boot zijn hy-bride motoren in combinatie met zonne-

panelen interessant voor binnensche-pen op voorwaarde dat de overheid daar subsidies voor geeft. Schippers zouden bijvoorbeeld zonnepanelen kunnen in-stalleren op de luiken van het ruim.

LichtgewichtOm de energie zo efficiënt mogelijk te gebruiken, hebben de studenten gepro-beerd om het gewicht van het vaartuig te verminderen. Ze bekeken elk onder-deel apart om te zien of het lichter kon. In de toekomst zullen ze de boot verder ontwikkelen. Door carbon te gebruiken in plaats van triplex zouden ze nog eens 30 kg kunnen winnen.

Zonnepanelen op het ruimmeest

efficiënte vaartuig

Hogere Zeevaartschool Antwerpen

Universiteit Antwerpen, Departement Industriële Wetenschappen en Techniek

Page 12: Binnenvaart 67

12 BINNENVAART #67.2014

RECREATIE

Van juni tot augustus is het merkbaar drukker aan heel wat slui-zen. Veel pleziervaarders zoeken het water op en varen naast de veel grotere binnenschepen. ‘Met een gezonde portie begrip en voorzichtigheid levert dat bijna nooit problemen op,’ zeggen twee sluiswachters van Sint-Baafs-Vijve en Bocholt.

‘ Veiligheid is het belangrijkste’Zomer op het water

Page 13: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 13

Met het mooie weer dit voorjaar is het seizoen voor de pleziervaart al vroeg begonnen’, vertelt Marnix Verbeke van de sluis in Sint-Baafs-

Vijve. ‘In april hebben we een 60-tal jachten geschut. In juni, juli en augustus loopt dat makkelijk op tot 450 jachten per maand. Dat zijn toch al snel 15 jachten per dag, die we bovenop de 70 à 80 binnenschepen per dag schutten.’ In Bocholt heeft de sluis vorige zomer zelfs 1.600 jachten geschut op drie maanden tijd, vult Lode Philipsen van sluis 18 in Bocholt aan.

Samen in de sluisHet drukke verkeer zorgt zo goed als nooit voor problemen vinden beide sluiswachters. ‘Bij ons in Bocholt varen er in de zomer bedui-dend minder binnenschepen. De schepen op de Zuid-Willemsvaart vervoeren vooral zand en grind, en in het bouwverlof zijn die grond-

van 80 meter schutten, kunnen er gerust een paar jachten mee. Als het echt te druk is, ge-ven we voorrang aan beroepsvaart. In dat ge-val moeten jachten een beurt overslaan en 30 à 45 minuten wachten. Maar die maken daar nooit een probleem van. Dat komt ook zelden voor: 80% van de schepen die komen aanva-ren, kan meteen geschut worden.’ In Bocholt geven de sluiswachters geen voorrang aan de beroepsvaart. Lode Philipsen: ‘Wie zich eerst aanmeldt op 500 meter van de sluis, wordt eerst geschut. Maar vaak geven jachten uit zichzelf voorrang aan binnenschepen.’

Veel ervaringDe meeste pleziervaarders hebben voldoen-de ervaring, bevestigen beide sluiswachters. Marnix Verbeke: ‘Ze kennen de regels en zor-gen zelden of nooit voor problemen. We heb-ben ook veel vaste klanten. Als je hier een paar jaar werkt, ken je de meeste jachten wel.’

stoffen minder gevraagd. In de zomermaan-den schutten wij maar 5 à 10 binnenschepen per dag, dus er is ruimte genoeg voor jach-ten’, zegt Lode Philipsen. ‘Sowieso combi-neren we nooit binnenschepen met jachten. Onze sluis is maar 50 meter lang, en als er al een spits geschut wordt, nemen we nooit een extra jacht mee.’

In Sint-Baafs-Vijve combineren ze wel be-roeps- en pleziervaart. Marnix Verbeke: ‘Onze sluiskolk is 136 meter lang en 16 meter breed. Schepen van 110m bij 11,45m laten we alleen in de sluis, maar als we een spits of een schip

‘In Sint-Baafs-Vijve schutten we in de zomer tot

450 jachten per maand.’

Z mertips voor de pleziervaart  Blijf uit de dode hoek, die tot 350 m kan bedragen.

In de dode hoek kan de schipper van een vrachtschip je niet zien. Een eenvoudige regel is: als je de schipper in de stuurhut van het vrachtschip kunt zien, kan de schipper jou ook zien.

  Zorg dat je langs alle kanten een goed zicht hebt en dat je zelf goed zichtbaar bent.

Geluidssignalen van andere vaartuigen moet je kunnen horen.

  Geef vrachtschepen de  ruimte. Blijf uit de onmiddellijke buurt van de

beroepsvaart, zeker tijdens manoeu-vers. Hou ook rekening met de tragere reactie van een groot  schip.

  Let op bij het versassen. Als vrachtschepen en jachten samen

worden versast, gaan de vrachtsche-pen eerst de sluis in (tenzij de schipper of sluiswachter het anders wil). Dat is veiliger en vlotter. Volg altijd de instruc-ties van de sluiswachter. Wacht met het invaren van de sluis tot de vrachtsche-pen voor en achter vastliggen aan de bolders. Ga nooit tussen twee geladen schepen liggen.

  Andere tips bij het versassen:

_ wacht voor het rode licht alvorens de sluis in – of uit te varen.

_ gebruik de marifoon. _ houd in de sluis enige afstand van

een groot schip.

_ maak het schip met meerdere  meer touwen vast.

_ zet de schroef uit. _ hang aan beide zijden van het schip

voldoende stootwillen. _ help je collega pleziervaarders bij het

langszij vastmaken. _ maak het schip pas los als het sein

om uit te varen op groen springt.

  Vraag altijd een schipper of je voorbij kunt varen, via marifoon of via een  geluidssignaal.

  Neem geen ligplaatsen van de  beroepsvaart in of leg niet in het midden van een kaaimuur aan.

Page 14: Binnenvaart 67

14 BINNENVAART #67.2014

RECREATIE

‘Bij onze dienst weet je eigenlijk nooit vooraf wat de dag zal bren-gen. We varen met en beheren de centraal beheerde boten van nv De Scheepvaart: een politieboot, een peilboot, een dienstvaartuig, een zodiac, een ponton met hoog-tewerker en een ijsbreker/duw-boot. Ons team bestaat uit twee schippers, drie matrozen en ikzelf. Onze kerntaak is het meten en op-volgen van de peilgegevens om de diepgang van onze waterwegen te garanderen. Daarnaast helpen we met de boten bij allerlei andere ta-ken. Maar er kan wel op de plan-ning staan dat we een traject gaan peilen. Als de politie plots vraagt om een auto te helpen zoeken of als er onderhoud aan een vaar-tuig moet gebeuren, dan ben je plots de hele dag met iets anders in de weer.’

‘Voor de viering van 75 jaar Albert-kanaal legde een drijvende expo in een duwbak dit voorjaar een tra-ject af van Merksem tot Vroenho-ven. De expo heelhuids van de ene aanmeerplaats naar de andere krij-gen, was voor onze dienst een inte-ressante uitdaging. De bak die we gecharterd hebben, was erg hoog en belemmerde het zicht vanuit onze duwer. Dat hebben we op-gelost door aan de voorkant een camera te hangen. Omdat de bak ook geen boegschroeven heeft, ge-bruikten we onze politieboot om de bak bij vertrek in de juiste richting te trekken. Je ziet: met de nodige creativiteit, voorzichtigheid en een goede teamgeest kun je veel op het  water!’

NAAM Guy Hermans | JOB Hoofd Dienst VaartuigenORGANISATIE nv De Scheepvaart

‘ Een tentoonstelling vervoer je niet elke dag’

JOBSPOT

Noot: in de vorige editie stond een fout budget voor de ruiming van zwerfvuil door W&Z. Het correcte jaarlijkse prijskaartje bedraagt 4,5 miljoen euro.

In Bocholt schutten ze soms ook huurjachten. Lode Philipsen: ‘Voor die bij ons komen, hebben ze al een aantal andere sluizen aangedaan. Bovendien zijn de bestuurders van huurjachten erg voorzichtig. Soms kost dat iets meer tijd, maar veilig-heid is het belangrijkste.’

Ook de communicatie met ple-ziervaarders loopt vlot. De mees-te jachten hebben de verplichte mari foon aan boord. Lode Philip-sen: ‘Dat maakt de communicatie

een stuk makkelijker. En de paar schepen die geen marifoon heb-ben, kunnen nog altijd naar ons te-lefoneren. Of gewoon roepen in het slechtste geval.’ Naast Nederland-se schepen komen er ook Fransta-lige, Duitse en soms Engelstalige pleziervaarders langs. Marnix Ver-beke: ‘Onze sluiswachters hebben een paar lessen gevolgd om beter te kunnen communiceren met an-derstalige schippers. Met een be-perkt aantal vaste zinnen komen ze al een heel eind verder.’

  Hou rekening met de aan-wezigheid van kleine vaar-tuigen; zij zijn erg gevoelig voor je schroefwater.

  Gebruik de marifoon om gevaarlijke of probleem-situaties te voorkomen.

  Maak het schip voor en achter goed vast in de

sluis en zet na het vastma-ken de schroeven uit.

  Wees begripvol voor de zwakkere waterweg-gebruiker.

  Geef het goede voorbeeld en help de pleziervaarder waar nodig, met raad en daad.

Armand Hertzstraat 23 I B-3500 HasseltT +32 (0)11 23 06 06 I F +32 (0)11 23 06 [email protected] www.binnenvaart.be

Binnenvaar t

Ontdek onze nieuwe tool om je goederentransport via water te plannen.

www.viawater.be

20130574_PBV_Routeplanner_A4_v2.indd 1 29/04/13 08:20

Z mertips voor de beroepsvaart

Page 15: Binnenvaart 67

#66.2014 BINNENVAART 15

NAAM Guy Hermans | JOB Hoofd Dienst VaartuigenORGANISATIE nv De Scheepvaart

Armand Hertzstraat 23 I B-3500 HasseltT +32 (0)11 23 06 06 I F +32 (0)11 23 06 [email protected] www.binnenvaart.be

Binnenvaar t

Ontdek onze nieuwe tool om je goederentransport via water te plannen.

www.viawater.be

20130574_PBV_Routeplanner_A4_v2.indd 1 29/04/13 08:20

Page 16: Binnenvaart 67

16 BINNENVAART #67.2014

teven Verhelst, een van de vier fami-lieleden van de bouw- en logistieke groep, is verheugd als hij ons ontvangt in de vorig jaar geopende hoofdzetel

van Verhelst Aannemingen in Oostende. ‘Ik hoor net dat we voor de aanleg van de A11 Brugge-Knokke de komende 2,5 jaar 700.000 m3 ton grond mogen aanvoeren, waarvan we schatten de helft via de binnenvaart te ver-zetten. Een win-winsituatie voor alle partijen en een mooi project voor onze recyclage- en betonafdeling Top-Mix.’

Slimme reflexLos van het nieuw binnengehaalde project transporteert Groep Verhelst jaarlijks onge-veer 300.000 ton goederen per binnenschip. Daarbij vind je alle soorten bouwstoffen (zand, grind, …) tot hout in alle vormen, meststoffen, veevoeders, ijzerertsen, palletgoederen, al dan niet vervuilde gronden, afgewerkte pro-ducten uit onze prefab betonfabrieken, enzo-voort. ‘Voor ons is het een reflex aan het wor-

Van een producent van bakste-nen groeide Groep Verhelst in vier generaties uit tot een zeer gediversifieerde bouw- en logis-tieke groep. Een groep met sites op 15  locaties in Vlaanderen, die waar mogelijk kiest voor bin-nenvaart in haar logistiek. ‘De slingerbeweging in het transport gaat opnieuw richting water.’

S

‘Volle wegen

den om op elke laad- of losplaats na te gaan of we niet rechtstreeks of onrechtstreeks het water kunnen gebruiken’, zegt Steven. ‘Hoe-wel de huidige beperking tot 1300 ton (klasse IV) voor schepen op het traject Brugge-Gent een ernstige lokale beperking vormt, biedt binnenvaart heel wat kansen voor onze groep.’

‘Voor niet-dringende leveringen kun je over het water op een concurrentiële manier in één keer een aanzienlijk volume transporteren. Twee generaties geleden hadden wij een ei-gen binnenschip, het ms Arnoldus. Maar toen in de jaren ‘60 en ’70 alle snelwegen werden aangelegd, trokken ook wij de kaart van het

BEDRIJF MET VAART

leiden naar het water’

Groep Verhelst uit Oostende

‘We bouwen watergebonden knowhow

op die in de toekomst alleen maar belangrijker wordt.’

Steven Verhelst, een van de vier familieleden

van de bouw- en logistieke groep.

Page 17: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 17

wegvervoer. Nu zijn we opnieuw een slinger-beweging aan het maken naar het water. Je kan niet anders: de wegen raken vol, terwijl iedereen meer just-in-time leveringen eist.’

Samen volume creëren?Groep Verhelst is een van de bedrijven waar-mee Waterwegen & Zeekanaal NV gesprek-ken voert om een netwerk van regionale over-slagcentra op te zetten. Steven: ‘Dit soort depots kunnen een rendabele en vlotte logis-tieke oplossing worden om meer bouwmateri-alen via de binnenvaart te vervoeren. Wij wer-ken daar heel graag aan mee. Het probleem is dat velen de kat uit de boom kijken, terwijl we allemaal samen in bad moeten om voldoende volume te creëren.’ Als projectpartner voor de afbraak en op-bouw van de site de Waalse Krook verzorg-de Groep Verhelst ook de afvoer van puin in het Gentse stadscentrum en de aanvoer van bouwmaterialen voor de nieuwbouw. ‘Gezien de site ontsloten is door water en in het cen-trum ligt, leek het ons een goede piste om de binnenvaartmogelijkheden te bekijken. In een studentenstad kun je zwaar vrachtver-keer maar beter weren. Voor ons is het een leerrijke oefening om logistiek uitgedaagd te worden en telkens de lokale binnenvaartmo-gelijkheden te leren kennen. Zo bouwen we knowhow op die in de toekomst alleen maar belangrijker wordt.’

Grensgeval en nieuwe HavencelEen van de knelpunten waarmee de divisie Top-Mix (beton en recyclage) in Oostende wordt geconfronteerd, is dat ze nog niet over een eigen kade beschikt bij de locatie waar ze gronden verwerkt. ‘We ontvangen de per schip aangevoerde gronden enkele kilome-ters verderop en voeren het laatste deel per vrachtwagen naar hier’, zegt Steven. ‘Ideaal is dat niet, maar onze site ligt op de grens van de Haven van Oostende met het Kanaal Gent-Oostende. Daardoor vallen we nipt bui-ten de PPS-regeling voor de bouw van kaai-muren en komen we niet in aanmerking voor 80 procent steun. Anders hadden we zeker al een kaaimuur gebouwd, nu zoeken we nog met de betrokken instanties naar een oplos-sing. We bewijzen in elk geval jaar na jaar dat

  Grondwerken, wegwerken, afbraak-werken, een asfaltcentrale, etc. onder de noemer Verhelst Aannemingen.

  Warehousing en logistieke diensten voor bulk- en palletgoederen (50.000 m2 over-dekte en 40.000 m2 open opslagruimte, chartering en afhandeling van zeetrans-porten, 160 trekkers en 300 trailers) on-der de noemer Verhelst Logistics.

  Stockeren en verwerken van al dan niet ver-ontreinigde gronden en sloopafval in Oos-tende, Brugge en Gent (met telkens een betoncentrale) onder de noemer Top-Mix.

  10 verkooppunten in Vlaanderen van zowel eigen producten als andere bouwmaterialen, de verwerking van natuursteen of composieten tot maat-werk (keukenbladen, terrastegels, …) onder de noemer Verhelst Bouw-materialen.

  In totaal omvat Groep Verhelst 13 be-drijven en 700 werknemers.

Wat doet Groep Verhelst?

we een aanzienlijke tonnage over de binnen-wateren transporteren.’ Met verschillende andere kades in de Haven van Oostende en als voorzitter van de Oos-tendse Havenvereniging gelooft Steven in de dynamiek van de haven. ‘De Haven van Oos-tende heeft het wat moeilijk maar heeft zich al vaker heruitgevonden. De havenautoriteiten zetten nu stevig in op groene energie op zee en de daaraan gekoppelde logistieke opdrachten en arbeidsplaatsen. Er zullen altijd niches zijn waarvoor Oostende over interessante troeven beschikt. Voor De Oostendse Havengemeen-schap vind ik het een goede zaak dat we sa-men met APZI (vereniging van Zeebrugse Ha-venbedrijven) en VOKA onze krachten gaan bundelen in de West-Vlaamse Havencel.’

INFOwww.verhelst.be

Aan de grondverwerkings-installatie in Oostende beschikt

Groep Verhelst voorlopig nog niet over een eigen kade.

Page 18: Binnenvaart 67

Vandaag werken aan morgen

Hoe zal het binnenvaartnetwerk er in 2020 uit zien? Het nieuwe Masterplan voor de binnenvaart lijst de investerin-gen en initiatieven op die volgens de waterwegbeheerders nodig zijn. Het plan bevat zowel een opsomming van concrete werken als drie actiepijlers om een sterke en slimme binnenvaart te realiseren.

Op de eerste plaats zijn voldoende investe-ringen in het onderhoud van het bestaande patrimonium, het wegwerken van het achter-stallige onderhoud en het op diepte houden van de waterwegen essentieel. Daarnaast willen de waterwegbeheerders via projecten van automatisering en afstandsbediening en door de verdere uitbouw van River Informa-tion Services toegevoegde waarde genere-ren voor het waterwegtransport en voor de logistieke  spelers.

Pijler 1 bedrijfszekere, betrouwbare en veilige waterweginfrastructuur

De waterwegbeheerders willen twaalf capaci-teitsbeperkende knelpunten op korte of mid-dellange termijn wegwerken: zie kaart. Binnen deze pijler past ook de verderzetting van de PPS-regeling voor het bouwen van kaaimuren, een doordacht beleid voor de uitbouw van het netwerk van inlandterminals en het aanbie-den van faciliteiten voor de  binnenvaart.

Pijler 3 de capaciteit van het Vlaamse waterwegennet verhogen

De acties binnen deze pijler zijn erop gericht om het aandeel van de binnenvaart in het goe-derenvervoer te verhogen. Ze werken in op het aanbod aan watergebonden bedrijven-terreinen, op het stimuleren van de grote en kleine binnenvaart, op het toepassen van in-novatieve vervoers- en overslagconcepten en op het aantrekken van nieuwe markten door promotie en marktprospectie. Een gezonde financieel economische balans is hierbij een belangrijk uitgangspunt.

Pijler 2 stimuli voor de binnenvaart en voor innovatie

18 BINNENVAART #67.2014

Masterplan voor de binnenvaart

INFOwww.wenz.be of www.descheepvaart.be

TOEKOMSTVISIE 2020

12

1

2

6

5

7

Page 19: Binnenvaart 67

#67.2014 BINNENVAART 19

10 het verhogen van de wegbruggen over de Beneden-Nete

11 de verbetering van de bevaarbaarheid van de Boven-Zeeschelde voor schepen van klasse Va

12 de herbouw van sluizen op de  Boven-Schelde

13 de modernisering van het Kanaal naar Charleroi

14 de opwaardering van de Dender afwaarts Aalst

Het masterplan werd tijdens het symposium van nv De Scheepvaart: ‘Het Albertkanaal, hef-boom voor economie en mobiliteit’ voorgesteld en overhandigd aan de minister-president en

aan de minister van Mobiliteit en Openbare Werken. De vorige editie van het masterplan, horizon 2014 werd door de Vlaamse Regering als uitgangspunt gebruikt bij het uittekenen

van het gevoerde beleid. De waterwegbeheer-ders zijn ervan overtuigd dat het Masterplan opnieuw de leidraad kan vormen voor het wa-terwegbeleid tijdens de volgende legislatuur.

Leidraad voor nieuw beleid

1 het Seine-Scheldeproject tussen Antwerpen en Frankrijk

2 de aanpassingswerken aan het Kanaal Gent-Oostende (doortocht Brugge, de Dammepoortsluis en de brug te Steenbrugge)

3 de afwerking van het Zeekanaal Brussel-Schelde

4 de opwaardering van het Albertkanaal (de verruiming van de sectie Antwerpen-Wijnegem tot klasse VIb, en het verhogen van de bruggen tot 9,10 meter).

Uitvoering van genomen beslissingen

Projecten waarvoor voorbereidende studies lopen, zodat ze mogelijk tegen 2030 gerealiseerd kunnen worden

Projecten waarvoor de studies lopen en die de waterwegbeheerders tegen 2020 hopen te realiseren

5 de Boven-Zeeschelde beter bevaarbaar maken voor schepen van klasse IV

6 50 % van de opwaardering van het Kanaal Bossuit-Kortrijk

7 50 % van de modernisering van het Kanaal Roeselare-Leie

8 de uitbreiding van de capaciteit van het sluizencomplex in Wijnegem op het Albertkanaal

9 de opwaardering van het Kanaal Bocholt-Herentals door de vervanging van drie klasse II-sluizen door één klasse IV-sluis

1011

13

14

3 4

8

9De as Seine-ScheldeDe as Antwerpen-Brussel-CharleroiDe as Albertkanaal – Kanaal Bocholt-Herentals

Page 20: Binnenvaart 67

NAAM MS POLYBOTESEIGENAAR PORTCONNECTKAPITEIN PATRICK VERHEYENVRACHTEN WAGENS, CONTAINERS,

HIGH & HEAVY CARGOAFMETINGEN 110 × 12,5 METERCAPACITEIT 160 WAGENS EN 144 TEU,

240  WAGENS OF CARGO VAN 80 × 11 M, 1229 TON

2 TOEKOMSTVISIE? 3 PASSIE EN PLEZIER?‘Het vroegere estuaire schip Waterways II is tot een zeer multifunctioneel estu-air vaartuig omgebouwd. Er zijn twee car decks weggehaald waardoor we bijna ie-dere lading aan kunnen. Nieuwe wagens kunnen nog, maar ook containers en high and heavy ladingen of een combi-natie. Helikopters, auto’s, sokkels voor windmolenparken, landbouwvoertuigen of andere machines: noem maar op en wij nemen het aan boord. We zijn ook in een groot vaargebied actief: we varen zowel het estuaire traject op zee als pak-weg naar de Rijn, omdat we een kruiplijn hebben van slechts 7,20 meter.’

1 STERKE PUNTEN?‘We mikken zowel op transfers tussen de voor- en achterhaven als op de ver-binding naar Antwerpen en het verdere achterland. De estuaire vaart wordt al-leen maar belangrijker voor de Havens van Zeebrugge en Oostende. De roro-markt doet het ook goed. Vorig jaar is die 2 procent gegroeid in Zeebrugge. Het voordeel van ons roro-schip is dat pro-jectlading op rollend materieel kan blij-ven staan om zo rechtstreeks op zeer-schepen te worden gereden. En doordat we ook containers laden, vermijden we dat we leeg moeten terugvaren.’

‘Ik ben 48 jaar en heb altijd gevaren. Ik kan me niet voorstellen dat ik ooit iets anders doe. Ik kom uit de zeevaart en heb een paar jaar op ms Deseo gewerkt. Voor mij is het estuaire leven perfect. Je vaart niet te ver van huis, ik ben geen 10 weken meer weg zoals in de koopvaar-dij. En je hebt voldoende afwisseling: je vaart af en toe op zee met alle stabili-teitsberekeningen en mooie uitzichten die daarbij horen. Ik werk als zelfstan-dige en heb een team van zes men-sen in loondienst. Eigenlijk is mijn job hetzelfde als die van een binnenvaart-ondernemer. Ik run dit schip als was het van mezelf.’

MIJN SCHIP