Bijzondere administratieve bepalingen (=BAB) B Bijzondere...• Het typebestek VL100 van 2002:...

VZW Daarkom bijzondere adm bepalingen - Liften 1/

Bijzondere administratieve bepalingen (=BAB)

1. Normen en reglementeringen ................................................................................................. 3

2. Opmaak dossiers .................................................................................................................... 5

2.1. Uitvoeringsdossier .................................................................................................................. 5

2.1.1. Omschrijving .................................................................................................................. 5

2.1.2. Inhoud van het uitvoeringsdossier ................................................................................... 6

2.2. Dossier as-built ....................................................................................................................... 7

2.2.1. Omschrijving .................................................................................................................. 7

2.2.2. Samenstelling ................................................................................................................. 8

2.3. Opleveringen........................................................................................................................... 8

2.3.1. Algemeen ....................................................................................................................... 8

2.3.2. Verloop van het opleveringsbezoek ................................................................................. 9

2.3.3. Definitieve oplevering .................................................................................................... 9

2.3.4. Kosten van de controles en de keuringen ......................................................................... 9

2.3.5. Scholing gebruikers ........................................................................................................ 9

2.3.6. Garantie ........................................................................................................................ 10

2.3.7. Toepassing.................................................................................................................... 10

3. Allerlei..................................................................................................................................11

3.1. Afbraakwerken...................................................................................................................... 11

3.1.1. Uitvoering .................................................................................................................... 11

3.2. Doorboringen en afdichtingen ............................................................................................... 11

3.2.1. Doorboringen................................................................................................................ 11

3.2.2. Afdichtingen ................................................................................................................. 12

3.3. Testen uit te voeren tijdens de uitvoering ............................................................................... 12

3.4. Opkuis werf .......................................................................................................................... 13

4. Werfinrichting en werforganisatie: Algemeen........................................................................14

4.1. Inleiding................................................................................................................................ 14

4.2. Regeling van de kosten.......................................................................................................... 14

4.3. Onderhoud van de werf ......................................................................................................... 15

4.4. Veiligheids- en preventieve beschermingsmaatregelen .......................................................... 16

4.5. Regeling voor sparingen, openingen, dichtingen,.. ................................................................. 16

4.5.1. Het voorzien van sparingen en openingen vanaf 20 x 20 cm of vanaf diameter 20 cm .... 16

4.5.2. Het voorzien van sparingen en openingen kleiner dan 20 x 20 cm ................................. 16

4.5.3. Het dichten van openingen ............................................................................................ 16

4.6. Verticaal transport ................................................................................................................. 17

4.7. Regeling van schade .............................................................................................................. 17

4.8. Inrichting van de werf ........................................................................................................... 17

4.9. Kost voor veiligheidsanalyse - en maatregelen (inbegrepen in eenheidsprijzen,van

toepassing voor alle aannemers) ............................................................................................ 17

5. Akoestische voorschriften .....................................................................................................19

5.1. Documenten van toepassing .................................................................................................. 19

5.2. Terminologie......................................................................................................................... 19

5.2.1. Geluidsniveau ............................................................................................................... 19

5.2.2. Trillingen ...................................................................................................................... 19

5.3. Akoestische criteria ............................................................................................................... 20

5.3.1. Geluidsdrukniveaus in de lokalen .................................................................................. 20

5.4. Anti-trillingsisolatie .............................................................................................................. 20

5.4.1. Secundaire anti-trillingsisolatie ..................................................................................... 20

5.4.1.1. Vlottend metalen frame (chassis) ..............................................................................21

5.4.1.2. Vlottende betonsokkel ..............................................................................................21

5.4.1.3. Belangrijke opmerkingen ..........................................................................................22


5.5. Aansluitingen en verbindingen .............................................................................................. 23

5.6. Ophangen van de leidingen ................................................................................................... 23

5.6.1. In de technische lokalen ................................................................................................ 23

5.6.1.1. Leidingen met een diameter > 4"...............................................................................23

5.6.1.2. Leidingen met een diameter < dan 4" ........................................................................23

5.6.2. Buiten de technische lokalen ......................................................................................... 23

5.7. Ophanging van kanalen in TR, schachten,….......................................................................... 24

5.8. Opgehangen toestellen .......................................................................................................... 24

5.9. Algemene richtlijnen ............................................................................................................. 24

5.9.1. Luchtbehandelingsmachines ......................................................................................... 24

5.9.2. Geluidsdempers ............................................................................................................ 24

5.9.2.1. Selectiecriteria ..........................................................................................................24

5.9.2.2. Constructie ...............................................................................................................25

5.9.2.3. Voorzien...................................................................................................................25

5.9.3. Geluidsabsorberende soepele verbindingskokers ........................................................... 25

5.9.4. Luchtsnelheden in kokers en brandkleppen ................................................................... 26

5.9.5. Blaas en/of luchtname roosters ...................................................................................... 26

5.9.6. Wand en/of muurdoorboringen ..................................................................................... 27

5.9.6.1. Kokers ......................................................................................................................27

5.9.6.2. Leidingen .................................................................................................................27

5.10. Voorafgaandelijke voorstellen en goedkeuringen ................................................................... 27

5.11. Akoestische metingen ........................................................................................................... 27

5.11.1. In het labo ..................................................................................................................... 27

5.11.2. Op de werf .................................................................................................................... 27

MATERIAALSTEEKKAART ..............................................................................................................29


Normen en reglementeringen

Alle installaties moeten voldoen aan de bepalingen van de documenten die zijn opgenomen in het

architectuurgedeelte en behoudens andersluidende bepalingen in het onderhavige lastenboek moeten ze conform zijn met de normen, de typelastenboeken, de reglementeringen, de voorschriften en o.m. de

volgende documenten:

• De Bouwvergunning;

• De Milieuvergunning;

• De Belgische wetgeving, in het bijzonder de voorschriften en normen voor de preventie van

brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen:

• KB van 19 december 1997 (BS van 30 december 1997) en uitbreidingen;

• NBN 521-201,202 en 203 - Brandbeveiliging in gebouwen

• NBN 71 3-020 - Gedrag bij brand van bouwmaterialen en bouwelementen en aanvullingen

• NBN 521-208 - Brandbeveiliging in gebouwen. Ontwerp en berekening van rook- en

warmteafvoerinstallaties.

• De eventuele voorschriften der openbare nutsmaatschappijen (water, gas, elektriciteit,

telefonie).

• De reglementen van de Gemeentelijke Administratie;

• De reglementen van de Gewestelijke Administraties

• De bepalingen betreffende de brandbeveiliging van de brandweerdiensten in de betrokken

zone;

• Het Algemeen Reglement voor de Elektrische Installatie (A.R.E.I.) en de Koninklijke

Besluiten die dit hebben aangevuld en gewijzigd.

• Het Algemeen Reglement voor Arbeidsbescherming (A.R.A.B.)

• Het typebestek VL100 van 2002: algemene contractuele administratieve bepalingen voor

aannemingen van bouwwerken.

• Het typebestek n° 104 van 1963 en 1967 "Aannemingen van Werken en Gebouwen van het

Bestuur der Gebouwen, Ministerie van Openbare Werken en Wederopbouw" m.i.v. bijlage nrs

1 en 2 van 1969 en technische voorschriften en aanvullingen verschenen voor 01/09/88 (m.i.v. hierna verschenen errata).

• Het typebestek nr. 250

• van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - laatste uitgave - en de erbij horende errata,

alsook alle waarnaar in dit type bestek verwezen wordt.

• De type lastenboeken nr. 105 en 400 van de Regie der Gebouwen in de laatste versies, alsook

de bijbehorende addenda.

• De verscheidene technische publicaties en codes van goede praktijk van het W.T.C.B.

• De richtlijnen, nota's en aanbevelingen van het Nationaal Comité voor Veiligheid en Hygiëne

in de bouw (NAVB).

• Lastenboek K.V.B.G. (Koninklijke Vereniging van Belgische Gasvaklieden)

http://www.gasinfo.be

• NBN 69 Kleuren voor het merken van pijpleidingen voor het vervoer van vloeibare of

gasvormige stoffen in landinstallaties en aan boord van schepen (1972)

• NBN A 25-103 - Stalen buizen voor courant gebruik - Schroefbare buizen (1997)

• NBN A 25-104 - Stalen buizen voor courant gebruik - Pijpen met gladde uiteinden, niet

schroefbaar

• NBN D 51-003 - Binnenleidingen voor aardgas en plaatsing van de verbruikstoestellen -

Algemene bepalingen (2004)

• NBN E 03-101 - Schroefdraad - Pijpschroefdraad voor aansluitstukken met zelfdichting -

Terminologie, aanduiding, afmetingen en toleranties

• NBN E 29-002 - Pijpleidingen - Nominale diameter, drukken en temperaturen - Definities en

symbolen


• NBN EN 1057:1996 - Koper en koperlegeringen - Naadloze, koperen buizen voor gas- en

waterleidingen in sanitaire en verwarmingstoepassingen

• NBN EN 1555 (1-5) - Kunststofleidingsystemen voor de verdeling van gasbrandstoffen -

Polyethyleen (PE) (2003)

• NBN EN 12007 - Gasvoorzieningssystemen - Leidingen voor maximale bedrijfsdruk tot en

met 16 bar - Deel 1-4 (2000)

• NBN EN 12068 - Kathodische bescherming - Uitwendige organische bekleding voor de

bescherming tegen corrosie van in de bodem of in het water gelegde stalen buisleidingen die samen met de kathodische bescherming worden gebruikt - Wikkelbanden en krimpbare

materialen (1998)

• NBN EN 12279 - Gasvoorzieningsystemen - Gasdrukregelinstallaties in dienstleidingen -

Functionele eisen (2000)

• NBN EN 13090 - Middelen voor het opnieuw afdichten van draadverbindingen van

gasleidingen in gebouwen (2001)

• NBN EN 1594 - Gasvoorzieningssystemen - Leidingen voor maximale bedrijfsdruk groter dan

16 bar - Functionele eisen (2000)

• NBN EN 1775 - Gasvoorziening - Gasleidingen in gebouwen - Maximale werkdruk tot 5 bar -

Functionele aanbevelingen (2000)

• NBN EN 331- Met de hand bediende kogelkranen en plugkranen met gesloten bodem voor

gasinstallaties in gebouwen (1998)

• NBN EN 969 - Nodulair gietijzeren buizen, hulpstukken en verbindingen voor gasleidingen -

Eisen en beproevingsmethoden (1999)

• NBN T 42-106 - Buizen van polyethyleen voor de distributie van aardgas (1986)

• De normen, voorschriften en wetgeving op de goede praktijk gepubliceerd door het Belgisch

Instituut voor Normalisatie (6.I.N).

• De norm NBN 501-400 met betrekking tot de akoestiek

• De Belgische wetgeving, in het bijzonder de voorschriften en normen voor de preventie van

brand en

• Ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen:

o KB van 19 december 1997 (BS van 30 december 1997)

o NBN S21-201, 202 en 203 - Brandbeveiliging in gebouwen

o NBN 713-020 - Gedrag bij brand van bouwmaterialen en bouwelementen en aanvullingen

o NBN S21-208 - Brandbeveiliging in gebouwen. Ontwerp en berekening van rook- en

warmteafvoerinstallaties.

• Het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB, CODEX) met haar meest

recente bijlagen en

• Aanvullingen.

• De verscheidene technische publicaties en codes van goede praktijk van het W.T.C.B.

• De NBN- en EN-normen van toepassing op onderhavige aanneming.

• Typebestek n° 104 van 1963 en 1967 "Aannemingen van Werken en Gebouwen van het

Bestuur der

• Gebouwen, Ministerie van Openbare Werken en Wederopbouw" m.i.v. Bijlage nrs 1 en 2 van

1969 en

• Technische voorschriften en aanvullingen verschenen voor 01/09/88 (m.i.v. Hierna verschenen

errata).

• De eventuele voorschriften der openbare nutsmaatschappijen (water, gas, elektriciteit,

telefonie).

• De voorschriften opgelegd door de Brandweer.

• Het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (A.R.E.I.).

• Het typebestek nr. 240 van 2004 betreffende aannemingen van elektrische en mechanische

installaties en

• Constructies - administratieve bepalingen.


• Het typebestek nr. 400 van 1954 met inbegrip van alle vaste bijlage.

• Het typebestek nr. 800 van 1966 betreffende het werken bij vriesweer.

• Afleveringen I tot XII van het Algemeen Bestek van het Ministerie van Openbare Werken.

• De normen en guidelines van toepassing voor dit project.

• De richtlijnen, nota's en aanbevelingen van het Nationaal Comité voor Veiligheid en Hygiëne

in de bouw

• (NAVB).

• De EG-richtlijnen.

• Alle meest recente bescheiden waarnaar in elk van de hierboven vernoemde documenten wordt

verwezen.

• Vlarem II

Opm.: Bouwteam= de opdrachtgever, de architect, studiebureau technieken.

Opmaak dossiers

1.1. Uitvoeringsdossier

1.1.1. Omschrijving

Alle werken worden door de aannemer uitgevoerd op basis van gedetailleerde plannen.

Het is aan de aannemer om op het ogenblik dat hij zijn uitvoeringsplannen voorlegt rekening te houden met de plannen betreffende de architectuur en de stabiliteit in de laatst geldende versie, voor wat betreft

de afwerking en de stabiliteit.

Als er zich wijzigingen voordoen betreffende de plaatsing, de keuze van de uitrusting of het principe ten opzichte van het inschrijvingsdossier dat is opgesteld door de opstellers van het project, is het aan de

aanneming om daarmee rekening te houden bij het uitwerken van de uitvoeringsplannen en om zich te

houden aan de instructies die worden doorgegeven op de studievergaderingen betreffende de uitvoering en de coördinatie.

Bovendien is de aannemer gehouden om bij het opstellen van de uitvoeringsplannen en ook bij de

uitvoering van de werken, zijn studies en installaties te coördineren met deze van de diverse aannemingen

die deelnemen aan de realisatie der werken.

De aannemer moet tijdig alle uitvoerings- en detailplannen, de plannen betreffende de architectuur, de

stabiliteit, de afwerking en de Speciale Technieken opvragen die hij nodig heeft.

Het gebruik van materialen en materieel is slechts toegelaten na goedkeuring door het Bouwteam, van de technische fiches, de plannen en de berekeningsnota's. Deze goedkeuring "VOOR AKKOORD" of

"GOED VOOR UITVOERING" ontslaat de aannemer geenszins van zijn verantwoordelijkheid voor wat

betreft de realisatie van zijn installaties conform met de opgelegde voorschriften. Het Bouwteam behoudt zich het recht voor elke levering, uitvoering of installatie in overeenstemming met de documenten te

weigeren als deze niet vooraf zonder voorbehoud worden goedgekeurd.

Om zich een beter idee te kunnen vormen van het materiaal dat door de aannemer wordt voorgesteld,

behoudt het Bouwteam zich het recht voor de plaatsen van fabricatie en verkoop te bezoeken om het materiaal te zien en de aangekondigde prestaties te verifiëren door aanvullende testen. Deze aanvullende

testen mogen geen prijssupplementen voor de onderhavige aanneming teweegbrengen.


1.1.2. Inhoud van het uitvoeringsdossier

a) Berekeningsnota's:

De aannemer moet de volgende berekeningsnota's en selectietabellen voorleggen van alle belangrijke componenten van de installatie, maar ook van de belangrijke onderdelen (bv. Geluidsdempers). Algemeen

wordt iedere post van de meetstaat beschouwd als een component van de installatie.

Bijkomend ook (indien nodig):

• de berekening van de trillingwerende en geluidswerende inrichtingen

• de berekening met betrekking tot de stabiliteit van geplaatste onderdelen;

Het bouwteam weigert gedeeltelijke of onvolledige berekeningsnota's te aanvaarden of nota's waarvan

bewijsstukken onderbreken.

De principe schema’s en 1-draadsschema’s die één van de bijlagen bij onderhavig lastenboek vormen

hernemen de waarden bij wijze van inlichting. De aannemer moet zich in het kader van zijn aanneming vergewissen van de juistheid en de coherentie ervan.

b) Technische Fiches:

Alle voorgesteld materiaal en gereedschap moeten door het bouwteam worden goedgekeurd. Deze

goedkeuring wordt bekomen op basis van technische fiches die worden uitgewerkt door de aannemer en

die worden doorgestuurd naar het bouwteam.

De technische fiches omvatten de bijzondere technische kenmerken van de voorgestelde uitrusting of van het voorgestelde materiaal en de bijbehorende certificaten.

Het bouwteam weigert gedeeltelijke, onvolledige technische fiches te aanvaarden of fiches die te

commercieel zijn en geen technische inlichtingen bevatten.

De technische fiches stellen al het materiaal voor en geven de selecties weer die werden weerhouden in

het kader van het project.

Bij deze technische fiches moeten de desbetreffende uittreksels uit de originele catalogussen worden gevoegd, samen met de certificaten betreffende hun conformiteit met de normen of reglementen (testen

betreffende hun brandweerstand bijvoorbeeld).

c) Uitvoeringsplannen in autocad opgemaakt:

De aannemer moet minstens het volgende opstellen:

• Definitieve schema's: hydraulische, aerolische & elektrische

• Detailplannen opgesteld op 5 % van de technische ruimtes

• Plattegronden opgesteld op 2 %

o plattegronden van alle verdiepingen met aanduiding in de ruimte van alle te plaatsen

uitrusting voor het realiseren van de onderhavige aanneming.

• Doorboringen

o stabiliteitsplannen belast met de boringen die door de aannemer worden gevraagd en die ter controle worden voorgelegd aan de raadgevende ingenieur op het gebied van

stabiliteit.

In het algemeen moet de aannemer ook alle details en doorsneden opstellen die hem door het bouwteam worden gevraagd.

De uitvoeringsplannen en as-built plannen worden getekend rekening houdend met de afmetingen van de

goedgekeurde toestellen.


De speciale aandacht van de aannemer wordt gevestigd op het feit dat de plannen moeten worden

aangevuld door:

• De merktekens die op de toestellen worden aangebracht met het oog op de oplevering van het

dossier "As-built" volgens de voorschriften van het lastenboek;

• Een lijst van materiaal met onder meer de benamingen van de toestellen en een kolom met het

nummer van de technische fiche; daaruit volgt dat het gunstige bericht over een plan hetzelfde voorafgaand bericht impliceert voor alle materiaal dat op het plan is voorgesteld. De

materialen moeten dus vóór of tegelijk met de te controleren plannen worden voorgelegd.

d) Verspreiding van de uitvoeringsdocumenten

De uitvoeringsdocumenten moeten worden doorgegeven zodat het bouwteam deze kan onderzoeken,

opmerkingen kan maken en ze kan goedkeuren voordat het materiaal wordt besteld of voordat de

installatie op de werf wordt uitgevoerd. Het bouwteam krijgt hiervoor minimum één week en maximum drie weken na ontvangst van de documenten. De boringen, versnijdingen, voorzieningen en de in te

bouwen elementen moeten worden meegedeeld, zodat onderzoeken betreffende de coördinatie kunnen

gebeuren en de betrokken aannemers deze werken kunnen waarborgen in het kader van hun planning. Als de berekeningsnota's moeten worden goedgekeurd voor de uitwerking van bepaalde uitvoeringsplannen,

is het aan de aannemer om deze zo vroeg mogelijk in te dienen bij het bouwteam.

De opstelling van de planning voor de indiening van de uitvoeringsdocumenten moet gebeuren door de aannemer. Deze planning moet rekening houden met de nodige termijn voor de goedkeuring van de

documenten door het bouwteam, de leveringstermijnen van de uitrustingen en de uitvoeringsplanning van

de aannemer.

De aannemer moet ten gepaste tijde alle nodige inlichtingen geven voor de realisatie van het ruwe werk

en de andere aannemingen.

e) Aanpassingen

De uitvoeringsplannen zijn opgesteld op basis van de architectuurplannen in de laatste uitgave. Als er

zich wijzigingen voordoen betreffende de plaatsing, de keuze van de uitrusting of het principe ten opzichte van het inschrijvingsdossier dat is opgesteld door het studiebureau technieken, is het aan de

aannemer om daarmee rekening te houden bij het uitwerken van de uitvoeringsplannen en om zich te

houden aan de instructies die worden doorgegeven op de werfvergaderingen betreffende de uitvoering en de coördinatie.

1.2. Dossier as-built

1.2.1. Omschrijving

Na voltooiing van de werken en voor de voorlopige oplevering van de werken, levert de installateur het "as-built" dossier.

De kosten voor het opmaken van het "as-built" dossier is ten laste van de aannemer.

Het wordt afgeleverd in 3 (drie) exemplaren, verzameld in één of meerdere ringmappen; met degelijk onderscheid van de verschillende hoofdstukken, voorzien van de vermelding: AS-BUILT dossier.

Tevens zal er een gedigitaliseerd exemplaar (Cd-rom dwg-formaat . . .) afgeleverd worden.


1.2.2. Samenstelling

a) Plannen en schema’s

• Plannen 1/50 met exacte referentie van de toestellen

• Plannen 1/20 van TR

• Hydraulische schema’s

• Aerolische schema’s

• Elektrische schema’s

b) Elektrisch schema elektrische borden en HS

c) Indienststellingsverslag leverancier regeling d) Keuring- en indienststellingsverslagen

• Verslag akoestische meting

• Keuringsverslag gasinstallatie (erkend organisme)

• Keuringsverslag elektrische installatie

• Keuringsverslag sanitaire installatie (erkend organisme)

• Indienststellingsverslag ijswatergroep (fabrikant)

• Indienststellingsverslag Stookketel (fabrikant)

• Logboek onderhoud freoninstallatie, conform VLAREM II (aannemer)

• Keuringsverslag lift

e) Metingen en regelingen

• Waterdebietmetingen op regelkranen (TA-verslag)

• Verslag luchtdebietmetingen

f) Technische Fiches met exacte selecties van de toestellen

g) Onderhoudsnotities, gebruikshandleidingen en garantiebewijzen

Instructies voor het onderhoud van het geïnstalleerde materiaal, met vermelding van de periodiciteit en

de eventuele vervanging van bepaalde onderdelen.

1.3. Opleveringen

1.3.1. Algemeen

De aannemer kan de voorlopige oplevering pas aanvragen wanneer het Bouwteam over alle documenten

beschikt.

Acceptatiecriteria:

• een perfecte werking van de installatie

• wettelijk vereiste documenten en certificaten (CE-certificaat, enz.)

• overeenstemming tussen de berekeningsnota's, metingen en testen

• overeenstemming met de verplichtingen van het bijzondere lastenboek zoals daar zijn:

o het vervangen van de filters indien verontreinigd

o de gehele installatie moet zich in onberispelijke staat bevinden

• gedocumenteerde testen controleverslagen

• volledig "as-built" dossier.

Zij heeft betrekking op de werkzaamheden die volledig voltooid zijn, in perfecte toestand en klaar zijn

voor oplevering; d.w.z.: schoonmaak van de lokalen, opruiming van al het puin en controle van de

uitvoeringsconformiteit volgens het lastenboek en de reglementeringen ter zake.


De onderneming moet de bekwame arbeidskrachten en de perfect geijkte meet- en controleapparatuur

leveren die nodig zijn voor de opleveringsproeven. De aannemer bezorgt op voorhand een programma

van proeven, de plaats en het materiaal waarop zal getest worden. De aannemer dient een verslag in van

zijn metingen waarop steekproefsgewijs controles gebeuren tijdens de voorlopige oplevering.

1.3.2. Verloop van het opleveringsbezoek

• aanvraag tot de voorlopige oplevering door de aannemer

• eerste rondgang, nadat de installatie in dienst werd gesteld en geregeld, in het bijzijn van het

Bouwteam = pre-oplevering. Bij de pre-oplevering worden reeds de verslagen en testrapporten

ter goedkeuring ingediend.

• het verslag met eventuele bemerkingen wordt opgesteld door het Bouwteam of Ontwerper

• de aannemer krijgt vervolgens één week voor het verwerken van de geformuleerde

bemerkingen

• voorlopige oplevering

o indienen as-built dossier

o controle van de productie-eenheden, HVAC-lokaal, elektrische borden, HS, lift o visuele controle van de verdoken installatie-onderdelen met name wat betreft de

toegankelijkheid voor het onderhoud.

Het is aan de aannemer om de benodigde apparatuur hiervoor ter beschikking te stellen.

1.3.3. Definitieve oplevering

2 Jaar na datum van de voorlopige oplevering.

1.3.4. Kosten van de controles en de keuringen

• De keuring van de elektrische installatie gebeurt door een erkend organisme, de kosten zijn ten

laste van de aannemer.

• De keuring van de gasinstallatie is ten koste van de aannemer.

• De keuring van de sanitaire installatie is ten laste van de aannemer.

• De controle van de luchtdebieten is ten laste van de aannemer.

1.3.5. Scholing gebruikers

De onderhavige aanneming omvat alle prestaties die nodig zijn voor de vorming en het inlichten van het

personeel van het Bouwteam, dat zal instaan voor het beheer van de installaties. Deze scholing moet verplicht gebeuren door gespecialiseerde technici. Deze periode staat los van de periodes voor de

ingebruikneming waarvan hiervoor sprake is. De aannemer moet een gedetailleerd scholingsprogramma

ter goedkeuring voorleggen aan het Bouwteam. In dit programma moet de voorziene duur voor elk deel van de installatie worden vermeld.


1.3.6. Garantie

De rechten en verplichtingen, de garanties en verantwoordelijkheden betreffende de opleveringen, alsook

de desbetreffende voorwaarden zijn principieel vastgelegd in de algemene aannemingsvoorwaarden. De

verplichtingen van de aannemer gedurende de garantieperiode zijn:

• het realiseren van de afstellingen die worden gesignaleerd bij de Voorlopige Oplevering

• het verhelpen/verbeteren van:

o alle defecten van het materiaal of van de uitrusting, of van alle defecten die resulteren uit

de transportomstandigheden of de ingebruikneming

o alle fouten in het ontwerp, de fabricatie, de montage, de werking of het prestatievermogen

o de opmerkingen die werden geformuleerd door het Bouwteam en die resulteren uit de

exploitatie van de installaties. Hij dient de kosten te dragen voor de herstelling van de schade aan de afwerkingen en andere installaties die werd veroorzaakt door een

interventie van het depannagepersoneel;

o de gevolgen die voortvloeien uit de hierboven vermelde fouten. Als het om een

systematische fout gaat, moet de aannemer alle betrokken stukken of delen van de installatie herstellen, aanpassen of door identieke stukken vervangen. Deze verplichting

omvat alle vereiste prestaties: transport, demontage, montage en ingebruikneming. De

kosten voor deze prestaties die ter beschikking worden gesteld door het bouwteam vallen ten laste van de aannemer.

• de controle:

o regelmatige visuele controle van de installatie(s)

o de interventies o binnen de termijnen die zijn vastgelegd volgens de dringendheid van de interventie en die

door het Bouwteam werden aanvaard;

o op eenvoudig telefonisch verzoek, zelfs buiten de normale uren, in de weekends, op

feestdagen, betaalde vakantiedagen, 's nachts. Indien hij deze verplichtingen niet nakomt, kan het Bouwteam de nodig geachte herstellingen laten uitvoeren door een andere

gespecialiseerde aannemer op de kosten en het risico van de aannemer van onderhavige

aanneming. Bovendien kan deze laatste zich niet op deze interventie beroepen om zich te onttrekken aan zijn latere verplichtingen en verantwoordelijkheden.

• het dragen van de verantwoordelijkheid:

o zowel tegenover het Bouwteam als tegenover derden voor alle ongevallen, schade,

nadelen die door zijn fout, door deze van zijn personeelsleden, of door zijn

onderaannemers of hun personeel worden veroorzaakt en waarvan de verantwoordelijkheid onder zijn aanneming valt.

1.3.7. Toepassing

Voorlopige oplevering na einde werken. Definitieve oplevering: 2 jaar nadat aan de opmerkingen is voldaan van de voorlopige oplevering. De volledige waarborg en onderhoud is te voorzien tot de

definitieve oplevering.


Allerlei

1.4. Afbraakwerken

1.4.1. Uitvoering

Bij de afbraakwerken dient de aannemer de nodige voorzichtigheid aan de dag te leggen om geen

beschadigingen aan te brengen aan bestaande en te behouden installaties. Ook beschadigingen aan het

gebouw zelf moeten tot een minimum beperkt worden, gezien deze door de aannemer zelf moeten hersteld worden.

Het is alleszins verplicht dat de aannemer zich ter plaatse een beeld vormt van de moeilijkheidsgraad van

de uit te voeren werken.

Al de afgebroken installaties en afval in de betrokken ruimten en schachten moeten afgevoerd worden

volgens de wettelijke verplichtingen tot in de ter beschikking gestelde werfcontainers. Hij moet daartoe

zelf de nodige hulpmiddelen inzetten en de vereiste veiligheidsmaatregelen treffen.

Alle beschadigingen en openingen ontstaan door het afbreken en wegnemen van materiaal moeten

opgevuld worden met mortel.

1.5. Doorboringen en afdichtingen

1.5.1. Doorboringen

De aannemer technieken verzorgt alle openingen en doorboringen (met diamantkroonboor) die nodig zijn voor de realisatie van zijn installaties.

De aannemer kan desgevallend en ten gepaste tijde contact opnemen met de aannemer van de ruwbouw

betreffende de sparingen die hij nodig zou kunnen hebben.

Elke bijkomende doorboring in een reeds uitgevoerd bouwelement mag alleen gemaakt worden na het

akkoord van het Bouwteam, zowel voor wat de noodzakelijkheid van de doorboring betreft als de

middelen om deze uit te voeren en naar stabiliteit toe. In ieder geval zijn doorboringen steeds ten laste van de aannemer technieken.

De doorboringen van wanden en zolderingen moeten met de meeste zorg geschieden en de

beschadigingen welke eruit vloeien moeten volledig hersteld worden.

In Rf-muren worden inbouwdozen voor elektriciteit nooit "rug tegen rug" geplaatst.


1.5.2. Afdichtingen

Alle doorgangen van muren worden na het aanbrengen der leidingen volledig afgedicht op dezelfde wijze

als de wand is opgebouwd. Een bijzondere aandacht moet gegeven worden aan de afdichting van de

wanden met een bepaalde graad van brandvrijheid: de doorgang mag in geen enkel geval de graad van brandvrijheid van die wanden verminderen. Indien men een buitenwand doorboort zal deze moeten

afgedicht worden, zodanig dat de waterdichtheid behouden blijft.

Daar waar leidingen of kanalen door wanden gaan levert en plaatst de aannemer een ronde buis (doorgang

van buizen) of een rechthoekige huls (bv. kanalen).

De hulzen zijn net iets langer als de afgewerkte muurdikte en zijn uit synthetisch materiaal. De afwerking

langs de buitenzijde van de huls gebeurt op een wijze die volledig overeenstemt met de uitvoering van de

betrokken wand (o.a.: zelfde materialen).

Verticale schachten, al dan niet blijvend toegankelijk, moeten worden afgedicht op elke horizontale

vloerplaat, na plaatsing der hulzen.

Zij worden gedaan met behulp van cement of beton.

Het onderste vlak van de horizontale afdichting is op hetzelfde peil als het onderste vlak van de vloerplaat

en glad.

De opvulling van de overblijvende ruimte tussen de leidingen en de technische uitrustingen enerzijds, en

de binnenzijde der hulzen anderzijds is ten laste van de aannemer van onderhavig lot.

Deze opvulling gebeurt verplichtend met behulp van een brandwerend product. Het product heeft een

hoge poreusheid en daardoor een zwakke thermische geleidbaarheid. In afwezigheid van vuur verspreidt

het geen giftige gassen. Het is niet bijtend en bezit een bijzondere aanhechting voor staal, metselwerk en beton. Het product kan later gemakkelijk worden doorboord of weggenomen teneinde de plaatsing van

nieuwe leidingen toe te laten.

De toepassing van het product gebeurt door gespecialiseerd personeel dat erkend is door de fabrikant van

het gebruikte product.

De aannemer legt vooraf het product en de nodige attesten dat hij wenst te gebruiken ter goedkeuring

voor aan het Bouwteam.

De bijzondere aandacht van de installateur wordt getrokken op het feit dat dit type van opstopping moet uitgevoerd worden voor alle hulzen geplaatst in gemetselde wanden en in gewapend beton. Bijgevolg

mag geen enkele vrije ruimte blijven tussen eender welke leidingen en de elementen in metselwerk of

gewapend beton.

1.6. Testen uit te voeren tijdens de uitvoering

In overeenstemming met het lastenboek moeten bepaalde werken door het Bouwteam worden

geïnspecteerd alvorens ze mogen worden afgedekt, of moeilijk bereikbaar worden gemaakt.

Dit betreft met name voor de onderhavige aanneming

• De drukproeven van de leidingen (gas, CV, IJSW, directe ontspanning, toevoer sanitair);

• De luchtdichtheid van de luchtkanalen;

• De brandwerende aspecten, de isolatie, de dichting, de properheid enz.

• Correcte plaatsing leiding, kabels,…

• Werking lift


Hiervoor moet de aannemer delen van de installaties ter beschikking stellen, volgens de aanvragen van de

Bouwteam, zowel in de technische kokers als in de horizontale tracés, teneinde andere werken in de

technische kokers toe te laten, of om enerzijds de sluiting ervan of anderzijds de afwerking van de

verlaagde plafonds toe te laten.

Het verslag van de drukproeven wordt aan het werfverslag bijgevoegd en maakt deel uit van het as-built

dossier.

Na de nodige controles en testen, als het verloop van het geheel der werken dit vergt, zal de aannemer in overeenstemming met de instructies van de Bouwteam de werken uitvoeren die niet meer mogelijk

zouden zijn na de afwerking van de technische kokers en de verlaagde plafonds

1.7. Opkuis werf

De aannemer staat in voor zuiverheid en netheid van de werf tijdens zijn aanneming. Alle overbodig materiaal, verpakkingen, enz. moeten op regelmatige tijdstippen (dagelijks) verwijderd worden, zodoende

dat deze geen obstakels vormen voor de andere aannemers en de veiligheid van de werknemers.


Werfinrichting en werforganisatie: Algemeen

1.8. Inleiding

4.1.1 Bij deze aanneming wordt er naar gestreefd om een aantal praktische aspecten van de

werforganisatie op een rationele manier te regelen. De diensten die de Hoofdaannemer verschaft

zijn hierna duidelijk omschreven. Het moet duidelijk zijn dat de Hoofdaannemer hierbij als een

actieve en initiatiefnemende partij zal optreden.

4.1.2 Voor bepalingen die uitsluitend van invloed zijn op de relaties tussen de Aannemers staat het de

Aannemers vrij om onderling af te spreken om onderstaande afspraken(zoals art 4.5) op een andere manier te regelen, op voorwaarde dat deze regeling de voorafgaande, schriftelijke

goedkeuring van de Bouwheer heeft verkregen.

4.1.3 Het is de verplichting van iedere Nevenaannemer om de Hoofdaannemer te informeren (via kopie

van verslagen, brieven, gewijzigde plannen...) over alles wat diens opdracht kan beïnvloeden. Van de plannen die de Nevenaannemers opstellen, moet de Hoofdaannemer minstens een

overzicht- en verspreidingslijst ontvangen.

4.1.4 De Nevenaannemer wordt geacht, binnen de bepalingen van de opdracht van de Hoofdaannemer, de richtlijnen van de Hoofdaannemer op te volgen. Wanneer evenwel de Nevenaannemer vindt

dat deze richtlijnen de grenzen van zijn Overeenkomst overschrijden, moet hij zulks onmiddellijk

bij de Bouwheer melden. Bij betwistingen hieromtrent tussen Nevenaannemer en Hoofdaannemer

zal de Bouwheer beslissen.

1.9. Regeling van de kosten

4.2.1 De prestaties van de Aannemers omvatten alle werken (levering, montage, onderhoud en

demontage) en de hieruit voortvloeiende kosten, tenzij expliciet anders vermeld.

4.2.2 De kosten voor de in artikel 4.8 omschreven door de Hoofdaannemer te verstrekken diensten (zoals elektriciteitsverdeling en -verbruik of stortcontainers) worden door de Bouwheer direct aan

de Hoofdaannemer vergoed, met uitzondering van:

• De prestaties die de Hoofdaannemer direct voor en op vraag van de Nevenaannemer uitvoert,

zoals voor het maken en dichten van openingen (zie art. 4.5).

• De direct aan de Nevenaannemer ten laste gelegde kosten, zoals hierna omschreven. Deze

kosten worden door de Hoofdaannemer direct gefactureerd aan de Nevenaannemer, en daarom

dienen deze kosten bij de Nevenaannemer in de eenheidsprijzen inbegrepen te zijn.

• Werfkeet, materiaalcontainers.

4.2.3 De Bouwheer behoudt zich het recht voor om, in gevallen waarbij de Nevenaannemer een

oneigenlijk gebruik zou maken van de omschreven diensten van de Hoofdaannemer, de door die

Nevenaannemer veroorzaakte kosten aan hem door te rekenen.

4.2.4 Alleen voor de Hoofdaannemer is in de meetstaat een aparte post voorzien voor de in artikel 4.8 omschreven taken:


1.10. Onderhoud van de werf

4.3.1 De Aannemer zal steeds de hem eventueel ter beschikking gestelde werffaciliteiten (zoals toegangswegen, werfomheining, gemeenschappelijke lokalen,..) met de nodige zorg gebruiken.

Wanneer de Bouwheer voor de duur van de werken lokalen ter beschikking stelt van de

Aannemer, zal de Bouwheer eerst zonodig een plaatsbeschrijving opmaken. Tijdens het gebruik

zal de Aannemer die lokalen in goede staat onderhouden. Op het einde van de Aanneming moet hij alles in oorspronkelijke staat herstellen.

4.3.2 Iedere Aannemer zorgt voor de vereiste signalisatie bij tijdelijk gebruik of inname van, of bij het

langdurig lossen en laden op het openbaar domein.

4.3.3 De aandacht van de Aannemers wordt gevestigd op de geringe beschikbare ruimte op de

bouwplaats. Het tijdelijk opslaan van grote hoeveelheden materialen is dan ook uitgesloten. Waar

mogelijk dient de Aannemer dus te streven naar "just-in-time" levering van materieel en materialen.

4.3.4 In het geval dat werfverkeer en/of de eigenlijke uitvoering der werken het openbaar domein of het

voetpad zou beschadigen, zal de veroorzakende Aannemer contact opnemen met de bevoegde

overheid teneinde de herstelling uit te voeren overeenkomstig de geldende voorschriften. De kosten zullen geregeld worden conform art. 4.2 van deze BAB.

4.3.5 Het afval afkomstig van sloop- en/of ontmantelingswerken eigen aan elk Lot dienen door elke

Aannemer op eigen initiatief en voor eigen rekening te worden opgeruimd en van de werf verwijderd.

4.3.6 Elke Aannemer verwijdert zijn afval van de werf, de frequentie van het proper maken van de werf

is zo, dat men geen andere Aannemer hindert met zijn afval en dat de werf steeds een ordelijk uitzicht heeft. Indien nodig zal er voor het overblijvende afval inclusief het klein afval een

gecoördineerde opkuis zijn, georganiseerd door de Hoofdaannemer, waaraan elke Aannemer

deelneemt. Wanneer blijkt dat deze afspraken niet werken, zal de Bouwheer een externe firma

belasten met deze wekelijkse opruiming; de kosten ervan worden op de volgende vorderingsstaat van ieder betrokken aannemer in mindering gebracht.

4.3.7 Iedere Aannemer zorgt voor de voorlopige afsluiting en/of de voorlopige verwarming en/of

ontvochtiging van de zones waar dat nodig is om binnen de voorziene planning voor zijn werken de gevraagde kwaliteit te leveren en/of te handhaven. De kosten hiervoor moeten in hun

eenheidsprijzen zijn verwerkt

4.3.8 De specifieke reiniging van ieder constructiedeel voorafgaand aan de voorlopige oplevering,

gedeeltelijke oplevering en/of ingebruikname gebeurt door de Aannemer verantwoordelijk voor dat deel. De kosten hiervoor dienen in de eenheidsprijzen te zijn inbegrepen.

4.3.9 Na beëindiging van de werken ontruimt de Aannemer de werf, en verwijdert alle werfmaterialen

en tijdelijke voorzieningen. Hij laat de bouwwerken in staat van netheid achter, tot tevredenheid van de Bouwheer.


1.11. Veiligheids- en preventieve beschermingsmaatregelen

4.4.1 Elke Aannemer moet alle nodige maatregelen treffen om zijn materialen en bouwwerken te vrijwaren van vandalisme of diefstal, en tevens om gelijk welke beschadiging aan reeds

uitgevoerde installaties op de werf of van het bestaande gebouw te vermijden, en dit tot aan de

Voorlopige Oplevering. Dit geldt tevens bij een tijdelijke onderbreking. De Aannemer kan geen vordering instellen tegen de Bouwheer voor verdwenen of beschadigd materiaal of materieel.

1.12. Regeling voor sparingen, openingen, dichtingen,..

1.12.1. Het voorzien van sparingen en openingen vanaf 20 x 20 cm of vanaf diameter 20

cm

• Het aanbrengen van de openingen en/of uitsparingen in verlaagde plafonds, vloeren,

wanden... gebeurt uitsluitend door de Aannemer verantwoordelijk voor het

constructiedeel dat moet doorboord worden, op aanwijzing (dit is het aanduiden op

plannen en het aftekenen ter plaatse) van de Aannemer die de doorboring vraagt. De kosten hiervoor worden direct tussen de Aannemers verrekend (er geldt uitdrukkelijk

voor elke Aannemer dat het maken en dichten van welke openingen dan ook in de

eenheidsprijzen verwerkt dient te zijn).

• Indien de technieken door de dakbedekking moeten gaan zal de Hoofdaannemer de

desbetreffende Aannemers tijdig oproepen om hun dakdoorvoeren te plaatsen (indien niet begrepen in de aanneming van de Hoofdaannemer) of de plaats ervan aan te duiden

(indien wel hierin begrepen) zodat de dakwerken in één fase kunnen uitgevoerd worden.

De Hoofdaannemer blijft verantwoordelijk voor de garantie op de waterdichtheid van de dakbedekking.

1.12.2. Het voorzien van sparingen en openingen kleiner dan 20 x 20 cm

Voor deze openingen wordt aangenomen dat ze niet gespaard worden, maar ter plaatse worden uitgevoerd op het bestaande constructiedeel. Ook voor deze doorboringen geldt het principe dat dit gebeurt door de

Aannemer die ook de doorboring nodig heeft en aldus inbegrepen zijn in de EP.

1.12.3. Het dichten van openingen

• Alvorens een verlaagd plafond of verhoogde vloer toe te leggen of schachten af te sluiten

zal de Aannemer een rondgang in de betrokken lokalen maken samen met de Ontwerpers om na te gaan of alle sparingen of spleten rond buizen, kanalen, leidingen,

brandkleppen,.. op een afdoende manier werden gedicht. De Aannemer zal, indien er nog

onvolkomenheden worden vastgesteld, de tekortkomingen wegwerken. Daarna dient opnieuw een rondgang met de Ontwerpers (= architect en studiebureau technieken) te

worden uitgevoerd.

• Voor het afdichten van de openingen en/of uitsparingen (ook het ter plaatse van de

vloerplaat horizontaal dichten en afwerken van een verticale schacht) geldt eveneens het principe dat dit uitsluitend gebeurt door de Aannemer verantwoordelijk voor het

constructiedeel dat moet gedicht worden, op aanwijzing van de Aannemer(s) die de

sparing gebruikt(en). De afdichting moet aan alle opgelegde eisen (brandveiligheid,

akoestiek, afwerking,..) voldoen. De kosten hiervoor worden direct tussen de Aannemers verrekend, en moeten dus voorzien zijn in de eenheidsprijzen van de Aannemer(s) die die

openingen gebruikt(en).


1.13. Verticaal transport

De Hoofdaannemer stelt zijn bouwkra(a)n(en) inclusief de bediening (zolang ze ter plaatse zijn) ter

beschikking van de Nevenaannemers die hem hierom verzoeken, volgens een door hem opgestelde

procedure die het gebruik van deze kranen regelt. Hij wordt hiervoor afzonderlijk door hen vergoed.

1.14. Regeling van schade

4.7.1 Bij het vaststellen van schade aan de bouwwerken op de werf of aan de bestaande toestand geldt

volgende regeling :

• Is de veroorzakende Aannemer bekend, dan zal deze onmiddellijk door het Bouwteam worden

aangemaand om alle schade op zijn kosten volledig te laten herstellen door de Aannemer van het beschadigde deel

• Is bij een schadegeval de veroorzaker niet bekend, dan zal de Bouwheer de nodige instructies

geven opdat deze schade hersteld wordt. De niet door de ABR-verzekering gedekte kosten

worden als volgt geregeld :

o voor beschadiging aan nieuwe of vernieuwde constructiedelen : door de Aannemer bij wiens Lot de werken aan dit constructiedeel voorzien waren ;

o voor beschadiging aan bestaande en ongewijzigde constructiedelen : dit wordt geval per

geval beslist door de Bouwheer.

4.7.2 De wijze en het tijdstip van herstelling dient steeds aan de Bouwheer ter goedkeuring te worden

voorgelegd.

1.15. Inrichting van de werf

4.8.1 De Aannemer zal een plan van zijn volledige werfinrichting (werfketen, stockeerplaatsen,.., en dit op basis van algemene instructies van de Bouwheer) ter goedkeuring indienen binnen de 15

werkdagen na de toewijzing van de werken. Bij het opmaken van dit plan zal hij enerzijds

rekening houden met de verschillende uitvoeringsfasen en anderzijds met de verwachte noden.

4.8.2 De Aannemer zal het nodige doen om alle eventueel voor zijn werfinrichting vereiste vergunningen bij de bevoegde overheidsinstanties te bekomen. Indien hij een deel van het

openbaar domein wenst te bezetten, zal hij hiervoor de nodige aanvraag doen en alle bijhorende

kosten dragen.

1.16. Kost voor veiligheidsanalyse - en maatregelen (inbegrepen in

eenheidsprijzen,van toepassing voor alle aannemers)

Dit zijn alle prestaties voor de opmaak en het aanleveren van de Veiligheids-en Gezondheidsplannen en

de risicoanalyses in het kader van de Veiligheidscoördinatie op de bouwplaats.

Voor de prestaties aanvangen zal de Bouwheer een document “Algemeen Veiligheids-, en

Gezondheidsplan” laten opstellen door een Veiligheidscoördinator en aan de Aannemer overmaken. Dit

document bevat onder andere de veiligheidsmaatregelen die eigen zijn aan de werken binnen de inrichtingen van de Bouwheer. Dit plan zal door de Aannemer zo nodig aangepast en aangevuld worden


in zijn “Specifiek Veiligheids- Gezondheidsplan”, waarna hij het ondertekend naar de

veiligheidscoördinator terugstuurt minstens 14 dagen voor aanvang van de werken. Onderaannemers

dienen eveneens een “Specifiek Veiligheids- en gezondheidsplan” te bezorgen minstens 14 dagen voor

aanvang van de werken. De Aannemer zal er tevens op toezien dat geen onderaannemers die werkzaamheden op een onveilige manier uitvoeren en het welzijn van de aanwezige werknemers in het

gedrang brengen, ingeschakeld worden.

Tijdens de Kick-off meeting der werken, zullen vertegenwoordigers van de Bouwheer, de

Veiligheidscoördinator en de leidinggevenden van de Aannemers en onderaannemers informatie over de

uit te voeren werken zowel als over de veiligheidsaspecten hiervan, uitwisselen. De Aannemer zal zijn medewerking aan de coördinatie en de samenwerking verlenen om de prestaties vlot te laten verlopen.

Alle kosten voor de opmaak en het aanleveren van het V&G plan, dienen vervat te zijn in de eenheidsprijzen.


Akoestische voorschriften

1.17. Documenten van toepassing Voor zover ze niet worden gewijzigd en/of aangevuld door huidige voorschriften zijn de volgende normen van toepassing : VLAREM : Milieuwetgeving

NBN S.01.400 : Criteria van de akoestische isolatie NBN S.01.401 : Limietwaarden van geluidsdrukniveaus in gebouwen.

NBN S.01.403 : Geluiden veroorzaakt door hydraulische installaties.

NBN S.01.011 : NR evaluatiecurven.

DIN 4150-2 : grenzen voor trillingshinder in gebouwen Politiereglementering van de gemeente.

Algemeen arbeidsreglement.

Bepalingen van de milieuvergunning.

De aandacht wordt gevestigd dat indien de criteria van bovenstaande voorschriften elkaar overlappen,

STEEDS DE MEEST STRENGE van de voorschriften van toepassing is.

1.18. Terminologie

1.18.1. Geluidsniveau

De te respecteren criteria met betrekking op luchtlawaai zijn volgens het geval bepaald in :

• NR waarde,

• gewogen geluidsdrukniveau LA in dBA

• equiivalent geluidsniveau LAeq

• LA95 fraktieel geluidsniveau in dBA.

Algemeen kan gesteld worden dat :

• NR waarden worden opgelegd aan geluiden van relatief constant niveau en niet korte duur �

Meten van geluidsdrukniveau L90 tijdens integratieperiodes van min. 5 minuten - analyse per

1/1 octaafband.

• Gewogen geluidsniveaus (LA en of LAeq) worden opgelegd aan sterk variabele geluiden en

geluiden van korte duur. � Meten met integratieperiodes van min. 5 min.

• Fraktiele geluidsniveau (LA95) wordt opgelegd voor zones welke sterk beïnvloed worden door

veranderlijk omgevingslawaai. → Meten met integratieperiodes van min. 5 min.

1.18.2. Trillingen

De criteria van anti-trillingsisolatie zijn volgens het geval bepaald in "% anti-trillingsrendement" en/of "maximale versnelling" van de trillingen in m/s² - zones Meister.

De controlemetingen worden uitgevoerd tijdens de normale werking van de installatie. Bij veranderlijke luchtdebieten worden metingen uitgevoerd bij 50 en 80% van het maximale debiet.


1.19. Akoestische criteria

1.19.1. Geluidsdrukniveaus in de lokalen

De geluidsdrukniveaus veroorzaakt door de werking van de HVAC-installatie mogen de volgende

waarden niet overtreffen : Geluidsniveau's in de vertrekken

• Kantoren : NR 30

• Vergaderzalen : NR 30

• sanitair : NR 35

• keuken : NR 40

• Technische lokalen : NR 60

• luchtname- en uitblaasroosters : max. 45dBA tussen 07h en 19h

max. 40dBA tussen 19h en 22h

max. 35dBA tussen 22h en 07h Opmerkingen :

De metingen in de lokalen worden uigevoerd tussen 1m en 1,5 m boven de vloer en op minstens 1,5m afstand van eender welke wand of blaas/afzuigrooster.

De metingen gebeuren met de volledige installatie in werking en er wordt geen correctie uitgevoerd voor

de heersende inwendige akoestiek van de meetruimte.

De correctie voor het achtergrondlawaai wordt wel uitgevoerd → metingen LA95.

De geluidsniveaus in de koelcentrale (open lokaal) zijn van toepassing op een afstand tot de machine van ± 1,00 m en over de volledige omtrek van het toestel (dus ook aan de bovenzijde) en in de configuratie

waarin het toestel is opgesteld.

De metingen buiten het gebouw worden uitgevoerd op ongeveer 1,5 m afstand van het gabarit van het

gebouw (netto geometrische vormgeving).

1.20. Anti-trillingsisolatie

1.20.1. Secundaire anti-trillingsisolatie

Elke machine waar er zich bewegende delen in bevinden is verplichtend bijkomend gemonteerd opanti-

trillingssteunen (secundaire anti-trillingsisolatie).

De secundaire anti-trillingsisolatie is ten laste van de Installateur H.V.A.C.

Twee samenstellingen van vlottende sokkels zijn voorzien.


1.20.1.1. Vlottend metalen frame (chassis) Deze vlottende metalen frames zijn te voorzien onder de luchtgroepen, koelmachine, enz... welke zich

bevinden in de technische lokalen.

De frames kunnen eventueel gevormd worden door de metalen steunprofielen voorzien onde rde

machines en er deel van uitmakend.

In ieder geval moet er een metalen profiel voorzien worden onder elk steunpunt van de machine.

Het metalen chassis steunt met tussenvoeging van helicoïdale stalen veren op de properheidssokkels

welke deel uitmaken van de vlottende vloer.

De stalen veren hebben de vorm van een spiraal van ronde staaldraad, met afgeplatte uiteinden. De veren

zitten onderaan geklemd in een metalen bevestigingsplaat, terwijl ze aan hun bovenzijde voorzien zijn

van een draadeind. (bevestiging onder- en bovenaan mogelijk).

De oproldiameter moet ongeveer overeenkomen met de hoogte der veren onder belasting.Werkspanning

staal : max. 30 kg/mm².Ze zijn beschermd door bichromatage electrozinguage en zijn van een inwendig dempingsmateriaal(inox staaldraad) voorzien : dempingscoëfficient min. 0,1.

Karakteristieken, aantal en verdeling zijn ter voorafgaandelijke goedkeuring voor te leggen.

1.20.1.2. Vlottende betonsokkel

Motopompen worden verplichtend gemonteerd op vlottende betonsokkels.

Ze zijn samengesteld uit :

• vlottende betonsokkel in gewapend beton min. 10 cm

• anti-trillingsmat met helicoïdale veren ong. 5 cm

• properheidssokkel 5 cm

Totaal min. 20 cm

De afmetingen van de vlottende sokkels zijn te bepalen in functie van de te isoleren machines.

Een metalen afwerkingskader is voorzien over de volledige omtrek van de vlottende sokkel en dient

eveneens als zijdelingse bekisting tijdens de uitvoering van de betonnen sokkel (eventueel).

De aannemer zorgt ervoor dat het kader zich niet zijdelings vervormt tijdens het betonneren van de

sokkel.

De anti-trillingsmat is volledig geprefabriceerd in het werkhuis en is (eventueel) samengesteld

uitmeerdere delen welke naast mekaar geplaatst worden en alzo de volledige oppervlakte van de vlottende sokkel bedekken.


De anti-trillingsmat bestaat uit :

• een onderste verdeelplaat in multiplex W.B.P.

• een bovenste bekistingsplaat in multiplex W.B.P.

• helicoïdale stalen veren behandeld tegen het roesten en bevestigd tussen de verdeel / en

bekistingsplaten.

Na samenstelling zijn de elementen verpakt in een polyethyleenfilm van 2/10 mm dikte.

De elementen zijn aan hun bovenzijde voorzien van een goed zichtbaar indicatienummer.

De karakteristieken, het aantal en de verdeling der stalen veren is te bepalen in functie van de te isoleren

machine en gevraagd anti-trillingsrendement.

De stalen veren hebben de vorm van een spiraal van ronde staaldraad, met afgeplatte uiteinden.

De oproldiameter moet ongeveer overeenkomen met de hoogte der veren onder belasting.

De werkspanning van het staal moet lager zijn dan 30 kg/mm² en hun goede werking moet verzekerd zijn gedurende minstens 10 jaar.

De stap moet kleiner of gelijk zijn aan 1/3 van de oproldiameter van de veren.

De veren worden beschermd door bichromatage electrozinguage.

Ze worden bevestigd tussen de multiplexplaten.

De karakteristieken van de veren evenals de fabricatieplannen van de matten zijn ten voorafgaandelijke

goedkeuring voor te leggen.

Voor de pompen moet de vlottende sokkel minstens 1,5 maal het gewicht van de pomp gedragen. In principe zal het anti-trillingsrendement schommelen tussen :

• 70 en 80% bij frequenties tussen 5 en 10 Hz

• 80 en 90% bij frequenties tussen 10 en 20 Hz

• > 90% bij frequenties hoger dan 20 Hz 1.20.1.3. Belangrijke opmerkingen

• Na montage van de machine moet de sokkel en/of chassis perfect horizontaal zijn.

• Er wordt geen vlottende sokkel onder de verwarmingsketels voorzien; deze rusten met

tussenvoeging van een soepele neopreenband rechtstreeks op de properheidssokkels.

• Deze opmerking is eveneens van toepassing op de collectoren (soepele neopreen tussen

collector en steunbeugel)

• Voor wat betreft de koelcompressor/condensor moeten de elastische veren van een

koersbegrenzer voorzien zijn. Deze begrenzer moet een speling in hoogte toelaten van max. 10mm zodat bij eventuele windstoten de mogelijke verplaatsing tot 10mm wordt beperkt. De aansluitingen leidingen/koelmachine moeten deze

verplaatsing kunnen opnemen.


1.21. Aansluitingen en verbindingen De nodige voorzieningen moeten getroffen worden om te beletten dat er trillingsenergie zou voortgeplant

worden tussen de geïsoleerde machines en de niet geïsoleerde constructie.

Zo nodig moeten soepele verbindingsmoffen geplaatst worden tussen de motorpompen en de leidingen

(niet van toepassing voor wat betreft de ingebouwde circulatiepompen).

1.22. Ophangen van de leidingen

1.22.1. In de technische lokalen

1.22.1.1. Leidingen met een diameter > 4" Deze leidingen worden aan de bovenliggende structuur bevestigd met ophangbeugels van het type met ingewerkte stalen veer.

Een soepele neopreenvoeg zorgt daarenboven voor de nodige anti-trillingsisolatie bij de "hoge"

frequenties.

De karakteristieken zijn te bepalen in functie van de te dragen lasten.

De leidingen worden met een stalen bevestigingsbeugel aan de geïsoleerde ophangstang bevestigd.

Het anti-trillingsrendement moet hoger zijn dan 95%.

De selectie is ter voorafgaandelijke goedkeuring voor te leggen.

De veren moeten in ieder geval onder druk werken. 1.22.1.2. Leidingen met een diameter < dan 4" De ophanging of bevestiging van deze leidingen moet gebeuren met behulp van beugels met ingewerkte soepele neopreenband.

Het anti-trillingsrendement moet hoger zijn dan 90%.

De leidingen moeten in ieder geval zodanig gemonteerd worden dat de vrije uitzetting steeds mogelijk is; het is dan ook noodzakelijk dat elke verankering wordt vermeden.

De leidingen welke gemonteerd worden OP de vlottende vloer dienen van geen bijkomende antitrillingsisolatie voorzien worden.

1.22.2. Buiten de technische lokalen

Leidingen kleiner en/of groter dan 2" ophanging zoals beschreven onder 5.6.1.2.


1.23. Ophanging van kanalen in TR, schachten,… Een voeg in soepele neopreen is te voorzien tussen de kokers en de draagprofielen verankerd in de

structuur.

1.24. Opgehangen toestellen Indien er groepen of andere apparaten aan de draagstructuur worden opgehangen dient dit te

gebeuren met tussenvoeging van beugels met een ingewerkt veersysteem (zie bevestiging leidingen

met diameter > 4").

1.25. Algemene richtlijnen De hierboven beschreven voorzorgen moeten worden beschouwd als een minimum en de Installateur is ertoe gebonden deze minimale voorzorgen zo nodig uit te breiden indien de reële karakteristieken van de

geselecteerde apparaten dit zouden nodig maken.

1.25.1. Luchtbehandelingsmachines De wanden van de luchtbehandelingsmachines zijn dubbelwandig.

De samenstelling is te bepalen door de Installateur en moet in ieder geval voldoen aan de volgende akoestische eisen :

Frequenties in Hz 125 250 500 1000 2000 4000

Akoestische isolatie dB 18 24 30 36 38 38

De Installateur moet de akoestische karakteristieken van de soepele verbindingsmoffen tussen de groepen

en de kokers zodanig bepalen dat de geluidsuitstraling doorheen deze elementen de vooropgestelde

akoestische eisen niet nadelig beïnvloeden.

1.25.2. Geluidsdempers

1.25.2.1. Selectiecriteria Respect van de vooropgestelde max. geluidsdrukniveaus en dit zowel binnen als buiten het gebouw.

Het aantal en de karakteristieken van de geluidsdempers zijn functie van de definitieve selectie van de

ventilatoren, de ligging en lengte van het kokernet evenals van de absorptie in het eindlokaal.

De luchtsnelheid in de vrije sectie van de geluidsdempers mag in ieder geval niet hoger zijn dan 10 m/s.


1.25.2.2. Constructie De materialen gebruikt voor de constructie van de geluidsdempers moeten onbrandbaar zijn, chemisch neutraal en onaantastbaar door schimmels en insecten, zoals bvb. minerale vezelpanelen van minimum 40

kg/m3.

Ze zijn van het type "kanaalgeluidsdempers" (baffles elementen gemonteerd in een metaalkoker).

Aan elk uiteinde is er een metalen bevestigingskader voorzien.

De bepalingen van het lastenboek M.O.W. 105, uitgave 1980 punt 1.6 met betrekking op de luchtsnelheden zijn van toepassing.

1.25.2.3. Voorzien De geluidsdempers zijn in ieder geval voorzien op de volgende plaatsen :

• bij de luchtname en/of afvoerroosters (eventueel in de verbindingskokers)

• bij de verbinding met de luchtbehandelingsgroepen

• daar waar het volgens berekening nodig blijkt.

Opmerking: bijzondere aandacht dient te worden besteed aan de geluidsproductie van de condensor welke voorzien is van luchtroosters tussen de gemene terrassen aan de de achterzijde van het gebouw.

De berekeningsnota's worden door de Installateur opgesteld en ter voorafgaandelijke goedkeuring

voorgelegd aan het bouwteam.

De geluidsdempers moeten in de technische lokalen zo dicht mogelijk bij de wanden geplaatst worden

welke door de betreffende kokers worden doorboord.

In geval de geluidsdempers zich ver van de wand bevinden moet de kanaalzone welke zich bevindt tussen

de muur en de geluidsdempers bekleed worden met een isolerend materiaal (bvb. Loodrubber of gelijkwaardig).

1.25.3. Geluidsabsorberende soepele verbindingskokers

Ze zijn samengesteld uit een dubbele flexibele buis waartussen absorberend materiaal is voorzien.

De binnenbuis is geperforeerd.

De uiteinden van de soepele buizen zijn bevestigd op een rond metalen buiselement.

De verbindingen tussen de buiselementen en de flexibele kokers moeten voldoende stevig en luchtdicht

zijn.

De leiding geleverd op het werf moeten van de vooropgestelde lengte zijn; versnijdingen op het werf zijn

niet toegelaten in de mate van het mogelijke moet er steeds naar gestreefd worden de kokers met een

"bocht" te plaatsen.

Ze moeten aan de volgende akoestische eisen beantwoorden :

Frequenties in Hz 125 250 500 1000 2000 4000


Akoestische isolatie per 1/m in dB 10 22 28 30 24 20

1.25.4. Luchtsnelheden in kokers en brandkleppen Teneinde te beletten dat de luchtsnelheden (stroomgeluiden en turbulenties) in de kokers en de

brandkleppen negatieve invloed zouden uitoefenen op de geluidsdrukniveaus opgelegd in de akoestisch

kritische ruimten dienen volgende snelheden als maximaal te worden beschouwd � streefwaarden.

• Kokers in verticale schachten : 7 m/s (max.)

• Brandkleppen : 5 m/s (zeer belangrijk)

• Kokers in de ruimte boven het plafond : 3,5 m/s

tussen brandklep en rooster

• In de geluidsdempers : prim. 10 m/s

secun. 6 m/s

Het is daarenboven noodzakelijk de aerodynamische vorm van het kokernet nauwkeurig te bepalen, zonodig voorzien van inwendige geleiders bij bochten. Bruuske sectieveranderingen zijn niet toegelaten

en een variatie van de kokersectie in functie van de debiet-afname of -toename is aangewezen

(verloopstukken).

De regelkleppen mogen slechts een bijkomende functie hebben en moeten zo ver mogelijk van het eerste

blaas- en/of afvoerrooster geplaatst worden.

De aandacht wordt gevestigd op het feit dat bij verdubbeling van de afsmoordruk de Lw met 8dB

toeneemt.

Het gebruik van "platte kokersecties" is eveneens af te raden; een verhouding hoogte/breedte van ¼ dient

als maximaal te worden beschouwd.

Bij brandkleppen is deze hoogte/breedte verhouding eveneens zeer belangrijk.

Bij de verdeling van het kokernet moet er eveneens naar gestreefd worden zo weinig mogelijk akoestisch

kritische lokalen rechtstreeks met mekaar te verbinden. (overspraak)

Bij de keuze van de roosters moet getracht worden de volgende snelheden in functie van de

toegelaten NR waarde zeker niet te overtreffen. (per 0,1m² rooster).

• NR 25 2,5 m/s

• NR 30 3,0 m/s

• NR 35 3,5 m/s

• NR 40 4,5 m/s

Deze snelheden dienen als leidraad te worden beschouwd en het is noodzakelijk bij de keuze van de roosters rekening te houden met de werkelijke akoestische gegevens verstrekt door de leverancier van het

betreffend materiaal.

1.25.5. Blaas en/of luchtname roosters De blaas en/of luchtname roosters moeten derwijze gekozen worden dat ze in het lokaal waarin ze zich

bevinden geen parasiete geluiden veroorzaken welke de vooropgestelde akoestische eisen overtreffen.


Opgelet : logarithmische cumulatie van meerdere geluidsbronnen in eenzelfde lokaal.

1.25.6. Wand en/of muurdoorboringen

1.25.6.1. Kokers Daar waar de kokers de constructie doorboren worden ze omwonden van een laag soepele

mineraalwol.

Deze absorberende mat vult de volledige ruimte tussen de koker en de constructie (te voorzien over de volledige muurdikte).

De geluiden veroorzaakt in een lokaal en door de roosters / kokers doorgegeven naar een ander lokaal

moeten een verzwakking ondergaan welke minstens gelijk is aan de akoestische isolatie van de "niet-doorboorde wand" tussen de twee lokalen. 1.25.6.2. Leidingen Een omhulsel in soepel materiaal (bvb. Armaflex) is voorzien bij elke doorboring.

In geen geval mag de leiding met de muur in contact komen Deze maatregelen zijn ten laste van de installateur HVAC.

1.26. Voorafgaandelijke voorstellen en goedkeuringen De volgende documenten worden ter voorafgaandelijke goedkeuring voorgelegd :

• De reële akoestische karakteristieken van de geselecteerde apparaten en machines, zoals o.a.

luchtbehandelingsgroepen, pompen, koelmachine, enz... : TECHNISCHE FICHES voor te

leggen.

• De karakteristieken, plannen en berekeningsnota's van de voorgestelde akoestische en

antitrillingsisolatie materialen.

• De berekeningsnota's van de geluidsdrukniveaus in NR en/of dBA volgens het geval, waaruit

blijkt dat de maximale geluidsdrukniveaus in de verschillende lokalen niet worden overtroffen.

• De eventueel bijkomende akoestische behandelingsmiddelen om aan de vooropgestelde

akoestische eisen te voldoen.

1.27. Akoestische metingen

1.27.1. In het labo Enkel wanneer de karakteristieken van de voorgestelde machines of apparaten niet gekend zijn of door

het akoestisch engineeringsbureau VENAC als twijfelachtig worden beschouwd.

1.27.2. Op de werf Na de definitieve afstelling en regeling der debieten zullen de veroorzaakte geluidsdrukniveaus gemeten

worden in de verschillende lokalen. (evenals buiten) Deze metingen worden uitgevoerd door de aannemer en weergegeven in een verslag.


In geval de bekomen resultaten geen voldoening geven is de Installateur ertoe gebonden de noodzakelijke

verbeteringswerken uit te voeren, binnen de limieten van huidig lastenboek en dit tot een positief resultaat

wordt bekomen. De kosten van akoestische controleproeven zijn ten laste van de installateur.


MATERIAALSTEEKKAART NR. :

--------------------------------------------------- ALGEMENE INFORMATIE :

_______________________

Datum steekkaart : ..............................

Opdracht :

Opdrachtgever :

Ontwerper : Erbeko NV Voordries 41

9860 Oosterzele

Tel : 09/232.59.32 Fax : 09/330.93.06

________________________________________________________________________

DETAILINFORMATIE :

___________________

Postnummer van de meetstaat :

.

Merk en type : .

Volgens bijgevoegde technische documentatie, blz.

.

________________________________________________________________________

BEOORDELING :

______________

Conform :

Niet conform om reden van :

Bijzondere administratieve bepalingen (=BAB) B Bijzondere...• Het typebestek VL100 van 2002:...

Documents

Transcript of Bijzondere administratieve bepalingen (=BAB) B Bijzondere...• Het typebestek VL100 van 2002:...