Bijna elke maand sterft een kind tijdens

zijn slaap in de opvang.

Jij kan dit zelf mee helpen voorkomen!

Preventiemaatregelen

Rugligging

Niet roken

Toezicht

Niet te warm

Veilig bed en bedmateriaal

Geneesmiddel? Dokter!

Rugligging: wat?

• Leg een baby altijd op zijn rug te slapen.

- Uitzondering: medisch attest.- Uitzondering: oudere baby die

zichzelf vlot omdraait.

Rugligging: waarom?

• Buikligging vergroot het risico op wiegendood.• Vanuit zijligging rolt een kind

makkelijk op zijn buik.

Niet roken: wat?

• Roken is verboden in lokalen

waar kinderen worden opgevangen.

Niet roken: waarom?

• Roken in de opvang is wettelijk verboden.

• Nicotine schaadt de gezondheid van het kind.

Toezicht: wat?

• Hou geregeld toezicht.

- Laat een kind wennen.- Leg een kind tot 6 maanden bij

voorkeur in de leefruimte.- Wees extra waakzaam

tijdens de eerste opvangdagen en na langere afwezigheid.

- Zorg voor rust en regelmaat.

Toezicht: waarom?

• Je kan sneller ingrijpen.• Verhoogde wekrespons: verkleint

het risico op wiegendood.

• Eerste opvangdagen = stressvolle situatie

verandering slaappatroon

vergroot het risico op wiegendood

Niet te warm: wat?

• Zorg dat een kind het niet te warm krijgt:

goede combinatie van: - kamertemperatuur- bedtextiel- kleding

Niet te warm: waarom?

• Warmtestuwing vergroot het risico op wiegendood.

Veilig bed en bedmateriaal: wat?

• Bed en wieg• Matras• Bedtextiel• Kleding• Knuffel en doekje• Fopspeen• Mobile

Bed en wieg: wat?

• EN 716 (bed) en EN 1130 (wieg) én• 4 spijlenwanden én • latten-, raster- of geperforeerde bodem

of checklist op www.kindengezin.be

Niet veilig ･ rustbed vóór leeftijd van ong. 18 mnd ･ reisbed, reiswieg, speelpark, enz.

Bed en wieg: waarom?

• Veilig bed of veilige wieg verkleint het risico op:

- wiegendood- verstikking- valongeval- ophanging - knellen

Matras: wat?

• Past perfect in bedkader• Voldoende stevig• Ademend: vraag na bij de producent • Dikte matras aangepast aan wieg of bed

! EN 597 niet voldoende (ontvlambaarheid)

Matras: waarom?

• Veilige matras verkleint het risico op:

- wiegendood- verstikking

Bedtextiel: wat?

• Slaapzak:- goed passend - gecentreerd met armsgaten

- dikte aangepast aan kamertemperatuurOF

• Laken en deken: - feet to foot

• Matrasbeschermer: - ademend (bv. molton)

Bedtextiel: wat niet?

• Geen dekbed tot 1 jaar• Geen kussen tot 2 jaar• Geen bedrandbeschermers• Geen muggengaas• Geen fixatieriemen

Bedtextiel: waarom?

• Veilig bedtextiel verkleint het risico op:

- warmtestuwing > wiegendood- verstikking

Kleding: wat?

• Aangepast aan de kamertemperatuur• Geen muts• Geen linten• Geen slabbetje

Kleding: waarom?

• Aangepaste kleding verkleint het risico op:

- warmtestuwing > wiegendood- verstikking- ophanging

Knuffel of doek: wat?

• Niet slapen met kussenachtige knuffel of grote doek

• Vanaf 6 maanden emotionele waarde van knuffel:

- knuffel wegnemen zodra kind slaapt

- knuffel zichtbaar voor het kind vanuit bed

Knuffel of doek: waarom?

• Slapen met kussenachtige knuffel of grote doek vergroot het risico op:

- warmtestuwing > wiegendood- verstikking- valongeval (knuffel als opstap)

Fopspeen: wat?

• Slapen met fopspeen kan: MAAR

- geen fopspeenketting gebruiken

- fopspeen niet fixeren aan bedrand

- fopspeen regelmatig vervangen

Fopspeen: waarom?

• Niet fixeren aan bedrand vergroot het risico op verstikking

• Slijtage > loskomende stukken vergroot het risico op inslikken of

verstikken

Geneesmiddel: wat?

•Geef nooit op eigen initiatief:- geneesmiddelen- homeopatische middelen

• Vraag altijd medisch advies voor de ziekte die het kind doormaakt:

- doktersattest of attest van de apotheker of- notitie van de dokter of apotheker in heen-en-weerschriftje of kindboekje

Geneesmiddel: waarom?

• Sommige geneesmiddelen veroorzaken een diepere slaap of vergroten het risico op wiegendood.

bv.: hoestsiroop

Gebruik van hulpmiddelen

Hulpmiddelen: wat?

• Stel geen vertrouwen inhulpmiddelen die wiegendood

zouden voorkomen.

bv.: - babyfoon met alarm - fixatieriemen

- rolletjes of wigjes

Uitzondering: cardiorespiratoire monitor op medisch voorschrift

Hulpmiddelen: waarom niet?

• Vals veiligheidsgevoel• Slapen met hulpmiddelen

vergroot het risico op:

- verstikking- ophanging

Communicatie met de ouders

Als ouders het anders willen: wat?

• Als ouders verkeerde slaapgewoonten hebben aangeleerd, kan dat

voorslaapproblemen zorgen in de

opvang.

Als ouders het anders willen: tips• Aanpak:

- toelichten bij inschrijving (folder) - opnemen in huishoudelijk

reglement• Ouders:

- aanmoedigen in aanleren veilige slaapgewoonten vanaf

de geboorte- samen verkeerd aangeleerd gedrag

afleren Open communicatie en positieve sfeer

Als ouders het anders willen: foute argumenten

• ‘Vroeger adviseerde Kind en Gezin de buikligging.’

• ‘Op de kraamafdeling werd mijn kind op de buik of op de zij te

slapen gelegd.’

• ‘Mijn kind slaapt rustiger op de buik.’• ‘Ik ben bang dat mijn kind, als het

op de rug slaapt, zal stikken in zijn

braaksel.’

Vroeger adviseerde Kind en Gezin de buikligging• Advies van voor 1980• Sinds 1980: verband wiegendood en

buikligging aangetoond

Kind en Gezin promoot rugligging

Daling overlijdens door wiegendood:

van 112 in 1993 naar 30 in 2006

0

20

40

60

80

100

120

'93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06

Het aantal gevallen van wiegendood is sterk gedaald

aantal overlijdens (in absolute cijfers)

0

20

40

60

80

100

120

'93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06

Het aantal gevallen van wiegendood is sterk gedaald

aantal overlijdens (in absolute cijfers)

Op de kraamafdeling werd mijn kind op buik of zij te slagen gelegd

• De eerste dagen na de geboorte ishet risico op wiegendood heel

klein.• Sommige kraamafdelingen passen de

preventiemaatregelen niet toe.• Kind en Gezin dringt hier toch op aan

omwille van hun voorbeeldfunctie.

Mijn kind slaapt rustiger op de buik

• Klopt MAAR• Geen veilige slaap op de buik:

- ander slaappatroon- minder luchtcirculatie- te warm- lagere wekrespons

Ik ben bang dat mijn kind, als het op de rug slaapt, zal stikken in zijn braaksel

• Het risico op verstikking is zelfs kleiner bij rugligging dan bij buikligging.

Wat als het toch misloopt?

Als het toch misloopt: wat als je ongerust bent over een kind?

• Volg vooraf een opleiding reanimatie en fris die regelmatig op.

• Maak het kind zachtjes wakker.

Schudden is schaden! Hersenbeschadiging, doofheid,

blindheid en overlijden

Als het toch misloopt: wat bij overlijden en ongevallen? (1)

• Ondanks de preventiemaatregelenkunnen niet alle overlijdens enongevallen voorkomen worden.

Als het toch misloopt: wat bij overlijden en ongevallen? (2)

• Crisisprocedure en stappenplanbinnen handbereik!

- modeldocumenten op www.kindengezin.be- emotioneel: zorg voor jezelf en alle betrokkenen

Als het toch misloopt: Wat bij overlijden en ongevallen? (3)• Meld een gevaarsituatie aan je

dossierbeheerder:

• Kind en Gezin: - evalueert veiligheid kinderen

- beantwoordt vragen + geeft advies - kan inspectie sturen- beslist over erkenning of

attest van toezicht geen crisisaanpak

Als het toch misloopt: Wat bij overlijden en ongevallen? (4)

• Politie en parket - kunnen langskomen:

- na noodoproep - op verzoek van ouders,

medewerkers, hulpverlener - onderzoeken situatie:

- verdacht overlijden? - strafrechtelijke feiten?

Als het toch misloopt: Wat bij overlijden en ongevallen? (5)

Kind en Gezin en parket werken onafhankelijk van elkaar.

Door het opvolgen van deze eenvoudige preventiemaatregelen

kan je kinderlevens redden.

Kind en Gezin dankt jou voor je dagelijkse inzet.

Nog vragen?

Kind en Gezin-Lijn: 078 150 100

E-mail: via contactpagina op www.kindengezin.be