Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1...

68
Toelichting voor de maatschappelijk werker Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK) Figuur B1.1 De persoonlijke archiefkast (Tekening: Sytse van der Zee) zz_Gereedschapskist_BB.indb 515 20-08-2009 10:07:03

Transcript of Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1...

Page 1: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast

(PAK)

Figuur B1.1 De persoonlijke archiefkast

(Tekening: Sytse van der Zee)

zz_Gereedschapskist_BB.indb 515 20-08-2009 10:07:03

Page 2: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

516 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 516 20-08-2009 10:07:04

Page 3: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Toelichting voor de cliënt

Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1)

Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt)

I gezondheid ☐ veel stress ☐ stress ☐ geen stress

II relatie, familie ☐ veel stress ☐ stress ☐ geen stress

III ouderschap ☐ veel stress ☐ stress ☐ geen stress

IV werk, carrière, school ☐ veel stress ☐ stress ☐ geen stress

V geld, huis & haard ☐ veel stress ☐ stress ☐ geen stress

VI persoonlijke issues ☐ veel stress ☐ stress ☐ geen stress

zz_Gereedschapskist_BB.indb 517 20-08-2009 10:07:04

Page 4: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

518 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Tabel B2.2 Stressorenchecklist (SCL-1)

Feitelijke stressor mate van ervaren stress

I Gezondheid veel stress stress geen stress

1 Zorgen over je gezondheid

2 Slaapritme

3 Chronische aandoeningen en ziekten

4 Zorg om plotselinge ziekte

5 Zorgen over je gewicht

6 Verminderd gezichtvermogen

7 Gezonde voeding en eetgewoonten

8 Roken

9 Alcohol

10 Gebruik of misbruik van verdovende middelen

11 Overige

II Relatie, familie veel stress stress geen stress

1 Zorgen om vinden van relatie

2 Zorgen om beëindigen van relatie

3 Zorgen over relatie met verkeerde persoon

4 Zorgen om communicatie met de partner

5 Voldoening in de relatie

6 Voldoening in seksuele relatie

7 Zorgen over de duur van de relatie

8 Zorgen over de aantrekkelijkheid van je partner voor anderen

9 Gesprekken tijdens het eten

10 Gesprekken over geld en financiële beslissingen

11 Zorgen om bestedingspatroon van partner

12 Zorgen om alcoholgebruik van partner

13 Gebruik van verdovende middelen door partner

14 Zorgen om gezondheid van partner

15 Zorg bieden aan zieke partner

16 Ruzies

17 Rijstijl van je partner

18 Je partners reactie op jouw rijstijl

19 Spanning over eetgewoonten

20 Spanning over sportieve activiteiten

21 Relatie met je ex(en)

22 Relatie met kinderen uit eerdere relaties van je partner

23 Buitenechtelijke relaties van jou of je partner

24 Verdeling van huishoudelijke taken

25 Omgaan met vrienden van je partner

26 Acceptatie van jouw vrienden door je partner

zz_Gereedschapskist_BB.indb 518 20-08-2009 10:07:04

Page 5: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) 519

Feitelijke stressor mate van ervaren stress

27 Relatie met familie van je partner: schoonouders, ...

28 Relatie met je eigen familie: ouders, broers, zussen

29 Verschil in slaapritme van jou en je partner

30 Angst voor fysieke confrontatie met partner

31 Verdriet, rouw: overlijden van ouders of andere familieleden

32 Gezondheidsproblemen van ouders of (oudere) familieleden

33 Huisdieren en hun verzorging

34 Overige: ...

III Ouderschap veel stress stress geen stress

1 Conflicten over opvoeding kinderen

2 Gezondheid kinderen

3 School

4 Huiswerk

5 Kosten van school of opleiding

6 Vervoer van kinderen

7 Keuze en aanschaf kleding kinderen

8 Eten maken voor kinderen

9 Communicatie met kinderen

10 Bestedingspatroon kinderen

11 Alcohol- en drugsgebruik kinderen

12 Roken door kinderen

13 Seksualiteit van kinderen

14 Studie van kinderen

15 Toekomst van kinderen

16 Vrienden van kinderen

17 Sportbeoefening van kinderen

18 Autorijden door kinderen

19 Houding van kinderen tegenover jou

20 Zorgen over geweld op straat en op school

21 Internetgebruik van kinderen

22 Muziekkeuze van kinderen

23 Asociaal of vijandig gedrag van kinderen

24 Taken van kinderen in en rond het huis

25 Televisiekijken door kinderen

26 Telefoongebruik door kinderen

27 Gesprekken tijdens het eten

28 Overige: …

IV Werk, carrière, school, vrije tijd veel stress stress geen stress

1 Huidige werkklimaat en vooruitzichten op je werk

2 Werkdruk

zz_Gereedschapskist_BB.indb 519 20-08-2009 10:07:04

Page 6: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

520 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Feitelijke stressor mate van ervaren stress

3 Werktijden

4 Gemiddeld werktempo

5 Werkreizen

6 Gebruik computers en andere apparaten

7 Seksuele intimidatie en pesterij

8 Woon-werkverkeer

9 Comfort werkplek

10 Eentonigheid werkzaamheden

11 Fysiek gevaarlijk werk

12 Seizoensgebonden fluctuaties in het werk

13 Werkomstandigheden (binnen, buiten, verlichting, …)

14 Relatie met leidinggevende

15 Relatie met collega’s

16 Relatie met directie

17 Relatie met mensen die aan jou rapporteren

18 Relatie met belangrijke verkopers

19 Vergaderingen

20 Deadlines

21 Budget

22 Onderbrekingen

23 Telefoon

24 E-mail

25 Papierwinkel

26 Groeimogelijkheden

27 Onzekere carrière op langere termijn

28 Tevredenheid met loopbaan in het algemeen

29 Waarden en activiteiten van de organisatie

30 Ontslag

31 Reorganisatie

32 Geweld op de werkplek

33 Conflicten op het werk

34 Functioneringsgesprekken

35 Mensen ontslaan/op non-actief stellen

36 Toespraken of presentaties houden

37 Ondernemingsraad

38 Maaltijden op het werk

39 Aan het werk gerelateerde feestjes en sociale verplichtingen

40 Vakantieplanning

41 Planning van uitstapjes

42 Hobby’s

43 Tv-kijken

44 Comfort van kleding en schoeisel

zz_Gereedschapskist_BB.indb 520 20-08-2009 10:07:04

Page 7: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) 521

Feitelijke stressor mate van ervaren stress

45 Inrichting en klussen in huis

46 Autorijden

47 Betrouwbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van je auto

48 Gemak van diepvrieskist

49 Wassen en strijken

50 Comfort van verwarming/kachel/ventilatiesystemen

51 Slaapkamer

52 Wakker worden (wekker)

53 Overige: ...

V Geld, huis & haard veel stress stress geen stress

1 Onderhoud/inrichting van de woning

2 Belastingaangifte

3 Administratie

4 Zorgen om spaargeld

5 Schulden

6 Zorgen om schuld partner

7 Kosten ziektekostenverzekering

8 Planning oudedagsvoorziening

9 Beleggingen

10 Relatie met financieel adviseur

11 Kosten van verzekeringen

12 Betaling maandelijkse rekeningen

13 Betaling stookkosten

14 Betaling van levensmiddelen

15 Betaling van belastingen

16 Woonlasten

17 Kosten van of sparen voor opleidingen kinderen

18 Gebruiksvriendelijkheid van banken/bankdiensten

19 Onderhoudskosten woning

20 Kosten auto

21 Beslissing over aanschaf voor inrichting huis

22 Boodschappen doen en huishouden

23 Eten maken

24 Het huis schoonmaken

25 De tuin bijhouden

26 Geluidsoverlast in en rond het huis

27 De buurt waarin je woont

28 Relaties met buren

29 Post en rekeningen

30 Telefoon (ongewenste telefoontjes/telefoon tijdens het eten, …)

31 Overige: …

zz_Gereedschapskist_BB.indb 521 20-08-2009 10:07:05

Page 8: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

522 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Tabel B2.3 Stressfactoren per levensgebied (voor cliënt)

Levensgebied Veel stress geeft:

I Gezondheid, lichaam _______________II Relaties, gezin, familie _______________III Ouderschap _______________IV Werk, school, vrije tijd _______________V Huis & haard _______________VI Persoonlijke issues _______________

Feitelijke stressor mate van ervaren stress

VI Persoonlijke issues veel stress stress geen stress

1 Zorgen over je toekomst

2 Religieuze zaken

3 Zorgen over de veiligheid op straat

4 Zorgen om de economie

zz_Gereedschapskist_BB.indb 522 20-08-2009 10:07:05

Page 9: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 3 Spanningsreactieschecklist

(SCL-2)

Tabel B3.1 Spanningsreactieschecklist

Er kunnen de volgende stressgerelateerde fysieke klachten zijn. Het kenmerkende van deze klachten is dat bij onderzoek geen lichamelijke afwijkingen te vinden zijn:

☐ Algehele vermoeidheid

☐ Spierspanningklachten: spier- en gewrichtsklachten, nek- en rugklachten

☐ Hoofdpijn

☐ Hyperventilatie benauwdheid, druk op de borst

☐ Maag- en darmklachten

☐ Duizeligheid en tintelingen in de armen en benen

☐ Slaapproblemen (overmatig)

☐ Transpireren

☐ Beverige of trillende handen

☐ Hartkloppingen

☐ Vaak verkouden en/of griep

☐ Hoge bloeddruk

☐ Prikkelbaarheid

☐ Gejaagdheid

☐ Angst

Er kunnen de volgende stressgerelateerde psychische klachten zijn:

☐ Lusteloosheid en geestelijke vermoeidheid

☐ Prikkelbaarheid, onrust en gejaagdheid

☐ Overactief zijn, niet kunnen stilzitten of -staan

☐ Onvoldoende greep op het eigen leven hebben

☐ Het gevoel hebben uit balans te zijn

☐ Neerslachtigheid, somberheid

☐ Angstgevoelens en onzekerheid

zz_Gereedschapskist_BB.indb 523 20-08-2009 10:07:05

Page 10: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

524 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

☐ Piekeren, concentratiestoornissen, geheugenverlies

☐ Slaapstoornissen

☐ De neiging hebben om moeilijke situaties te vermijden

☐ Niet meer kunnen genieten

☐ Niet meer kunnen ontspannen

☐ Overmatig eten, roken, alcohol- en/of koffiegebruik

Er kunnen de volgende stressgerelateerde sociale klachten zijn:

☐ Financiële stress

☐ Stress m.b.t. voorzieningen/instanties

☐ Onvrede huisvesting

☐ Spanningen in de relatie

☐ Opvoedproblemen

☐ Werkstress

☐ Stress op school

☐ Burenruzie/overige spanningen in de buurt

☐ Sociaal isolement

zz_Gereedschapskist_BB.indb 524 20-08-2009 10:07:05

Page 11: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 4 Verliesreactieschecklist

(VCL)

Tabel B4.1 De drie A’s: procescomponenten en reactiemogelijkheden bij verlies

Cliënt: ...

De drie A’s bij verliesverwerking Reactiemogelijkheden

Afweer verdoving

ontkenning

zoeken

marchanderen

dissociatie

Afscheid pijnontlading

emoties

ritueel

gedrag

psychosomatiek

creatieve uitingen

Accommodatie nieuwe mentale instelling

verhaal construeren

oplevingsreacties

zz_Gereedschapskist_BB.indb 525 20-08-2009 10:07:05

Page 12: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

526 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Tabel B4.2 Afweer

Afweer Toelichting

verdoving Verdoving is een natuurlijke manier om zich aan te passen aan het verlies: de wereld buitensluiten en op de automatische piloot vliegen.

ontkenning Ontkenning is de impuls om alles te houden bij het oude, de ‘conservatieve impuls’.

zoeken Zoekgedrag van rouwenden is te beschouwen als een vorm van protest tegen een onacceptabele werkelijkheid. Bij dit zoeken hoort gedrag dat kan variëren van een lichte rusteloosheid zonder te weten waarom, via gewoontegetrouw het geluid van de voetstappen van de overleden echtgenoot bij zijn thuiskomst afwachten tot actief lopen zoeken op plekken waar hij vroeger aangetroffen kon worden.

marchanderen Marchanderen is onderhandelen met God, de dokter of een andere (imaginaire) instantie om het verlies uit te stellen of ongedaan te maken.

dissociatie De persoon kan de schok op ruwweg twee manieren dissociëren. De eerste manier is volledig: dan ontsnapt hij of zij mentaal aan de schokkende gebeurtenis door zich voor te stellen elders te zijn. Hierdoor maakt een ander deel van de persoon-lijkheid de gebeurtenis mee en heeft het persoonlijk bewustzijn na afloop volledig geheugenverlies wat betreft de schokkende ervaring. De tweede manier heet parti-eel dissociëren. Hierbij kijkt de persoon in kwestie van een afstand toe naar wat er met hem of haar gebeurt. De tijdens de gebeurtenis optredende emoties en licha-melijke gewaarwordingen worden dan gedissocieerd, niet de visuele en auditieve beelden. Na afloop is er geheugenverlies wat betreft de gevoelens en sensaties.

Tabel B4.3 Afscheid

Afscheid Toelichting

pijnontlading

emoties

Huilen, angst en boosheid worden vaak gezien als ontladingsvormen van de emotionele en fysieke pijn, veroorzaakt door het verlies. Om te kunnen herstel-len van pijn ontstaat er een natuurlijk proces van gevoelsontlading (huilen, trillen, razen, blozen enzovoort).

Schaamte is sterk verbonden met schuldgevoelens. Schaamte ontstaat wanneer mensen worden gezien in een situatie die niet overeenstemt met hun zelfbeeld. Schaamte en verlegenheid worden vaak gezien bij patiënten die afhankelijk zijn of wie elk gevoel van controle of waardigheid wordt ontnomen.

Vrees. De waarneming van eigen extreme reacties op het verlies kan vrees en angst oproepen. Tot dusver onbekende en niet-vertrouwde reacties, zoals het bewusteloos raken na het horen van slecht nieuws, kunnen fobieën en zelfs paniek teweegbrengen. De angstreactie kan samenhangen met de angst voor de dood, angst voor lichamelijke pijn of angst voor eenzaamheid. Ook kan iemand bang zijn dat hij niet kan afmaken waartoe hij zichzelf in staat achtte. Of iemand is bang dat hij niet aan zijn verplichtingen kan voldoen.

zz_Gereedschapskist_BB.indb 526 20-08-2009 10:07:05

Page 13: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 4 Verliesreactieschecklist (VCL) 527

Afscheid Toelichting

Eenzaamheid. Met het verlies van iemand vallen ook contacten weg en men kan zich eenzaam gaan voelen, en hulpeloos: men weet niet wat te doen, alle initiatief ebt weg. Men kan na een verlies ook plaatsen gaan bezoeken die doen herinneren aan de verlorene en het verlorene.

Ritueel. Het uitvoeren van een of meer handelingen met een symbolische bete-kenis die de overgang van de oude naar de nieuwe situatie markeren.

Gedrag. Het is niet ongewoon dat mensen die een verlies geleden hebben, zich uit de omgang met anderen terugtrekken. De algemeen veronderstelde terug-getrokkenheid en lusteloosheid van rouwenden blijkt niet te generaliseren te zijn. Veel rouwenden keren zich naar binnen, maar anderen richten zich op de buitenwereld. Zo wordt veelvuldig seksueel contact van rouwenden gerappor-teerd als een wanhopige poging om staande te blijven. De behoefte aan seksu-aliteit van rouwenden staat voor de behoefte aan troost, lichamelijke warmte en het zich teweerstellen tegen de pijn van het verlies, de afwijzing door het verlies en de angst om alleen te zijn. De toename van seksuele activiteit wordt gezien als normale reactie op de angst die opgeroepen wordt na een overlijden of bij een naderend levenseinde.

cognitie Verliesverwerking maakt dat het denken, de cognitieve processen, tijdelijk uit balans kunnen zijn.

Hallucinaties, zinsbegoochelingen komen vaak voor. Gewoonlijk zijn het kort-stondige denkbeeldige ervaringen die optreden binnen enkele weken na het verlies, en in het algemeen wijzen zij niet op een gecompliceerde rouwervaring. Ook kan men veelvuldig gaan dromen over de verlorene, waarmee ook het gemis, de pijn van het verlies, tot uitdrukking komt. Dromen kunnen aangeven waar men zich bevindt in het proces van verwerking. Soms treden concentratie-problemen op. De gedachten zijn moeilijk te ordenen, men kan zijn hoofd er niet bijhouden en vergeet dingen.

psychosomatiek De meest voorkomende fysieke gewaarwordingen na een verlies: een leeg gevoel in de maag; een gevoel van benauwdheid op de borst; problemen met slikken;overgevoeligheid voor geluid;een gevoel van depersonalisatie: ‘ik loop door de straat en niets lijkt reëel, ook ikzelf niet’; een gevoel adem tekort te komen; een gevoel van zwakte; een gebrek aan energie; een droge mond.

creatieve uitingen Men kan op bijzonder veel manieren uitdrukking geven aan verlies. Het verlies kan een plek krijgen door te gaan tekenen en schilderen, door te werken met klei, door muziek te maken of te schrijven. Het gebruik van de handen en het uitschakelen van de denkprocessen kan tot pijnontlading en catharsis leiden, waardoor de creatieve expressie een reinigende werking krijgt.

zz_Gereedschapskist_BB.indb 527 20-08-2009 10:07:06

Page 14: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

528 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Tabel B4.4 Accommodatie

Accommodatie Toelichting

nieuwe mentale instelling De term Accommodatie duidt op de herbezinning van veronderstel-lingen over jezelf, de wereld en de verlorene. Accommodatie is een mentale functie waarbij op symbolische wijze een punt gezet wordt achter het verlies. Er wordt energie gestoken in het opbouwen van een nieuwe relatie met de verlorene, maar er wordt ook geïnvesteerd in een nieuwe realiteit.

verhaal construeren Het geven van een plek aan het verlies betekent het opnemen van het verliesverhaal in het grotere levensverhaal. De cliënt past zichzelf aan de nieuwe situatie aan: hij accommodeert.

tEen groot aantal omstandigheden kan een opleving van het verlies teweegbrengen, soms jaren na het oorspronkelijke verlies. Deze oplevingsreacties bestaan uit korte perioden van acute pijn die doen denken aan het verlorene, aan het verlies. Het gaat hier niet om gecompliceerde rouw zoals soms wel beweerd wordt. Het gaat om verwerkingsprocessen die gereactiveerd kunnen worden. Dit betekent dat nieuwe of intensievere periodes van rouw kunnen ontstaan.

oplevingsreacties door oude verliesprikkels

zz_Gereedschapskist_BB.indb 528 20-08-2009 10:07:06

Page 15: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 5 Traumareactieschecklist

(TCL)

zz_Gereedschapskist_BB.indb 529 20-08-2009 10:07:06

Page 16: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

530 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Tabel B5.1 Posttraumatische stressreacties (PTSR): de drie V’s

Drie reactietypen Nr. Stressreacties

Veelvuldige herbele-vingen

1 terugkerende opdringerige herinneringen

2 herhaaldelijke akelige dromen

3 handelen en voelen alsof het trauma opnieuw gebeurt (bijvoor-beeld dekking zoeken)

4 intens verdriet bij herinnering

Vermijding 5 vermijden van relevante gedachten of gevoelens

6 vermijden van relevante activiteiten of situaties

7 geheugenverlies (geheel of gedeeltelijk) van trauma

8 verminderde interesse

9 meer teruggetrokken gedrag

10 gevoel minder uiten, onverschilliger zijn

11 neerslachtiger (in casu gevoel van beperkter toekomst)

Verhoogde waakzaam-heid

12 slaapproblemen

13 geïrriteerdheid, woede-uitbarstingen

14 concentratieproblemen

15 ‘op scherp staan’

16 buitensporige schrikreacties

17 functionele lichamelijke klachten (transpireren bij herinnering aan ramp)

zz_Gereedschapskist_BB.indb 530 20-08-2009 10:07:06

Page 17: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de cliënt

☐☐☐☐☐

☐☐

☐☐☐☐☐☐☐☐☐☐☐☐

Bijlage 6 Zelftest traumatische stress

zz_Gereedschapskist_BB.indb 531 20-08-2009 10:07:06

Page 18: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

532 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker]

☐☐☐

☐☐

☐☐☐

zz_Gereedschapskist_BB.indb 532 20-08-2009 10:07:06

Page 19: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 7 Copingchecklist (CCL)

Tabel B7.1 De copingchecklist (CCL)

Copinggebieden Copingstijlen Toelichting inade-

quate coping

Inadequaat

(aankruisen)

Adequate coping Inadequate coping

1 Probleemcoping Problem solving-stijl

Kop-in-’t-zand-stijl

Cliënt ontkent of ... bagatelliseert de problemen.

2 Existentiecoping Stilstaan bij zin-geving

Inadequaat omgaan met zingeving

Cliënt vlucht voor ... of overdekt door compensatiege-drag de zinge-vingsvraag geheel of ten dele.

3 Cognitiecoping Realistische ge-dachten

Onrealistische gedachten

Cliënt denkt ‘Het ... ligt aan mezelf’; ‘Het komt niet meer goed’; of ‘Het wordt nooit meer wat’.

zz_Gereedschapskist_BB.indb 533 20-08-2009 10:07:06

Page 20: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

534 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Copinggebieden Copingstijlen Toelichting inade-

quate coping

Inadequaat

(aankruisen)

Adequate coping Inadequate coping

4 Emotiecoping Ontladen van emoties

Oppotten van emoties

Cliënt ontlaadt ... verdriet, boosheid of angst niet of onvoldoende.

5 Praktisch-mate-riële coping

Praktisch probleem met of zonder hulp (leren) oplossen

Uitgaan van onoplosbaarheid van praktisch probleem

Cliënt is onvaardig om een praktisch probleem op te los-sen (schuld, huis-vesting, geld) ...

6 Lichaamscoping Verzorgen lichaam Verwaarlozen lichaam

Cliënt verzorgt het ... lichaam onvoldoende of niet en zorgt niet of onvoldoende voor ontspanning.

7 Gedragscoping Sociaal vaardig Aangeleerd hul-peloos dan wel agressief gedrag

Cliënt reageert ... aangeslagen, pas-sief op de stress-situatie, zoekt geen steun.

8 Expressiecoping Voldoende expres-sie in hobby’s zoals muziek, zang, schilderen, tekenen, sport

Onvoldoende expressie

Cliënt kan niets of ... onvoldoende kwijt in hobby’s.

9 Traumacoping Voldoende stilstaan Onvoldoende Cliënt wordt ge bij het trauma stilstaan bij de leefd door een ex-

traumatische treme gebeurtenis,ervaring het neemt hem of

haar volledig inbeslag.

10 Afscheidscoping Adequate hante- Inadequate Cliënt blijft vast-ring van afscheid hantering van zitten in het

afscheid verlies, er is geenafronding.

zz_Gereedschapskist_BB.indb 534 20-08-2009 10:07:06

Page 21: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Tabel B8.1 Socialesteunchecklist (SSCL)

I De omvang van het sociale netwerk

X Ben je samenwonend of alleenstaand? ☐ samenwonend ☐ alleen-staand

X Heb je een latrelatie? ☐ ja ☐ nee

X Heb je kinderen? ☐ ja ☐ nee ____ kind(eren)

X Zit je op school, volg je een opleiding? opleiding: __________

X Werk je buitenshuis? ☐ ja ☐ nee

X Heb je collega’s? ☐ ja ☐ nee

X Hoe is de sfeer op je werk? __________

1 Op hoeveel mensen kun je terugvallen? __________

2 Wie zijn dit en welke relatie heb je met ieder?

(Relatie: partner, echtgenoot, latrelatie, zus, buur, vriend, schoonbroer, kennis, collega enzovoort.)

Persoon/Naam: __________ Relatie: __________

Bijlage 8 Socialesteunchecklist

(SSCL)

zz_Gereedschapskist_BB.indb 535 20-08-2009 10:07:07

Page 22: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

536 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Persoon/Naam: __________ Relatie: __________

Persoon/Naam: __________ Relatie: __________

Persoon/Naam: __________ Relatie: __________

Persoon/Naam: __________ Relatie: __________

Persoon/Naam: __________ Relatie: __________

3 Hoe kun je de omvang van je netwerk ver-

groten?

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

II De gevarieerdheid van het sociale netwerk

4 Doe je op eigen initiatief aan informele ac-

tiviteiten met familieleden, vrienden, buren

en collega’s?

☐ ja ☐ nee

Activiteiten: __________ met wie: __________

Activiteiten: __________ met wie: __________

Activiteiten: __________ met wie: __________

5 Doe je vrijwilligerswerk (verenigingen,

kerken en dergelijke)?

☐ ja ☐ nee

Vrijwilligerswerk: __________

6 Doe je veel alleen (‘solitaire activiteiten’):

tv-kijken, lezen, individuele hobby’s?

☐ ja ☐ nee

Solitaire activiteiten: __________

7 Hoe kun je je netwerk meer gevarieerd maken?

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

III De dichtheid van het sociale netwerk

8 Heb je vaak contact buitenshuis? ............ – ............ maal per week

[Voor personen die in een gezin leven ligt deze vraag heel anders dan voor alleenstaanden met of zonder latrelatie.]

Soorten contact telefonisch, uitgaan, e-mail, internet, bij jou of anderen thuis, informeel, contact op het werk):

__________

9 Word je regelmatig gevraagd voor etentjes,

feesten en dergelijke?

............ – ............ keer per maand

Bijeenkomsten: __________

10 Hoe kun je je sociale netwerk uitbreiden?

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

IV De bereikbaarheid van het sociale netwerk

11 Wonen mensen die je zouden kunnen steu-

nen dicht bij je in de buurt?

☐ Ja ☐ Nee

12 Gebruik je telefonisch of e-mailcontact om

de geografische afstand te overbruggen?

☐ Ja ☐ Nee

13 Hoe kun je de bereikbaarheid van je sociale

netwerk verbeteren?

zz_Gereedschapskist_BB.indb 536 20-08-2009 10:07:07

Page 23: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 8 Socialesteunchecklist (SSCL) 537

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

Verbeteracties: __________

De cliënt kan nu een verbeterplan maken: hoe kan ik mijn sociale netwerk activeren/uitbreiden?

zz_Gereedschapskist_BB.indb 537 20-08-2009 10:07:07

Page 24: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

zz_Gereedschapskist_BB.indb 538 20-08-2009 10:07:07

Page 25: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 9 Basisvoorzieningen-

checklist (BCL)

Tabel B9.1 Basisvoorzieningenchecklist

Basisvoorziening Vragen Beschikbaarheid v = voldoende o =

onvoldoende

1 Werk en inkomen De beschikbaarheid van loon naar werk.

Welke soorten werk zijn beschikbaar?

Parttime of fulltime?

Wat zijn de beloningsschalen?

Overmaken van het loon?

Is de beloning dekkend voor de uitga-ven van levensonderhoud?

Is de overmaking niet vertraagd?

Wat zijn de bonussen?

Hoe is de reisafstand vanaf de woon-plaats?

Welke opleiding is nodig voor goede banen?

Welke opleidingsmogelijkheden zijn beschikbaar?

Is er sprake van ontslagen door een fabriekssluiting?

Hoe vaak is er sprake van werkloos-heid?

Hoe structureel is de werkloosheid?

zz_Gereedschapskist_BB.indb 539 20-08-2009 10:07:07

Page 26: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

540 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Basisvoorziening Vragen Beschikbaarheid v = voldoende o =

onvoldoende

2 Huisvesting Eigen huis of huurhuis?

Zijn de voorzieningen adequaat?

Zijn er wachtlijsten voor woningen?

Zijn er daklozen?

zz_Gereedschapskist_BB.indb 540 20-08-2009 10:07:07

Page 27: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 10 Quickscan Multimethodisch

Maatschappelijk Werk

Tabel B10.1 Quickscan Multimethodisch Maatschappelijk Werk

BPS-stressoren Draaglast: life-events Nvt Vt

Levensovergangen Is er sprake van veranderingen, horend bij de levensloop (opgroeien, zelfstandigheid, veroudering)?

Verlies en trauma Is er sprake van een ziekte, ongeluk, ontslag, echtschei-ding, jong-ouderverlies enzovoort?

Chroniciteit Is er sprake van chronische ziekte, gebreken, conflicten, reorganisaties enzovoort?

Individueel niveau Individuele draaglast: conditie en coping Nvt Vt

Probleemcoping Is er een onoverzichtelijke kluwen? Gespannen? Moe?

Existentiecoping Wordt er niet stilgestaan bij/is er een vlucht voor zinge-vingsvragen?

Cognitiecoping Is er onvoldoende informatie? Heeft de cliënt onrealisti-sche gedachten over zichzelf, over het probleem?

Emotiecoping Is er emotionele lading, zoals verdriet, angst, boosheid?

Praktisch-materiële coping Is er onvoldoende huisvesting, geld, werk, opleiding?

Lichaamscoping Gaat de cliënt gezond om met zijn lichaamssignalen?

Gedragscoping Heeft de cliënt voldoende sociale vaardigheden?

Expressiecoping Wordt creatieve expressie onvoldoende benut?

Traumacoping Is er sprake van een traumatische ervaring?

Afscheidscoping Is er onvoldoende afscheid genomen?

Systemisch niveau Sociale draaglast: isolatie, uitstoting en geweld Nvt Vt

Relatie Is er spanning in de relatie?

Conflict Is er een geëscaleerd conflict?

Gezin Is er spanning in het huidige gezin?

zz_Gereedschapskist_BB.indb 541 20-08-2009 10:07:07

Page 28: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

BPS-stressoren Draaglast: life-events Nvt Vt

Familie Is er spanning in de familie?

Sociale netwerk Is er spanning in relatie tot vrienden, collega’s, buren?

Groep Is er behoefte aan lotgenotencontact?

Casemanagement Is de coördinatie van de zorgverleners rond de casus onvoldoende?

Macroniveau Structurele draaglast: bureaucratie en armoede Nvt Vt

Signalering Komt een knelpunt structureel voor bij meer mensen?

Preventie Kunnen maatregelen of projecten erger voorkomen?

Collectieve belangenbehartiging

Is er actie of steun van lotgenoten gewenst?

Kennisniveau Is er onvoldoende kennis van de maatschappelijk werker op dit terrein?

Systemisch niveau Sociale draaglast: isolatie, uitstoting en geweld

(Nvt = niet van toepassing)

zz_Gereedschapskist_BB.indb 542 20-08-2009 10:07:08

Page 29: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor maatschappelijk werker

Bijlage 11 Checklist vraagverheldering

zz_Gereedschapskist_BB.indb 543 20-08-2009 10:07:08

Page 30: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

544 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker]

Tabel B11.1 Objectiverende vraagverheldering (Grundmeijer 2004)

Onderdelen Hoofdvragen Voorbeeld-deelvragen en -antwoorden

1 Lokalisatie Waar ervaart u klach-ten? (individueel, syste-misch, positioneel?)

Waar in het lichaam voelt u spanning? Algemene ge-spannenheid (individueel), spanningshoofdpijn, spanning in de relatie, op het werk?

2 Kwaliteit Wat is de aard van de klachten of de vraag?

Wat voor soort spanningsklachten zijn het? Bijvoorbeeld zeurende spanningshoofdpijn, vliegen afvangen of ruzie-achtige sfeer tussen partners.

3 Kwantiteit Hoeveel last ervaart u van de klachten?

Hoe erg is het? ‘Elke dag hoofdpijn.’; ‘Elke dag geprik-kelde sfeer onderling.’

4 Tijdsverloop Wanneer zijn de klach-ten begonnen en hoe is het beloop?

Hoe verloopt het? ‘Voor de zomervakantie was het al zo. Tijdens de vakantie ging het beter, na de vakantie bouwde de spanning weer op.’

5 Context Onder welke omstandig-heden doen de klachten zich voor?

‘Het begint al bij het in de auto stappen op weg naar het werk. Bij aankomst op het werk. En het wordt steeds sterker na een paar uur werken. Bij thuiskomst is de situatie direct geprikkeld, zeker als er geen afspraken zijn over wie het eten kookt.’; ‘Tijdens het tv-kijken ont-staat vaak een negatieve sfeer over welke programma’s bekeken zullen worden.’

6 Factoren van invloed

Waardoor worden de klachten erger/minder erg? Wat heeft u zelf al geprobeerd?

Welke factoren maken de spanningsklachten erger of minder erg? Als de cliënt gaat sporten, neemt de spanning af. Als hij met zijn partner overlegt over de huiselijke klussen nemen de spanningen toe.

7 Begeleidende verschijn-selen

Welke gevolgen hebben de klachten? Heeft u zelf een verklaring voor de klachten?

Wat zijn de begeleidende verschijnselen? In huis wordt het een puinhoop volgens cliënt. Er worden sinds een paar maanden geen afspraken met vrienden meer gemaakt. Er wordt meer alcohol genuttigd.

zz_Gereedschapskist_BB.indb 544 20-08-2009 10:07:08

Page 31: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Medisch Maatschappelijk Werk

Bijlage 12 Voorbeeldrapportage

maatschappelijk werk

zz_Gereedschapskist_BB.indb 545 20-08-2009 10:07:08

Page 32: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

546 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 546 20-08-2009 10:07:08

Page 33: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 12 Voorbeeldrapportage maatschappelijk werk 547

zz_Gereedschapskist_BB.indb 547 20-08-2009 10:07:08

Page 34: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

zz_Gereedschapskist_BB.indb 548 20-08-2009 10:07:08

Page 35: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 13 Verlieskundezorgstandaard

zz_Gereedschapskist_BB.indb 549 20-08-2009 10:07:08

Page 36: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

550 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Voorbeeld: VK-standaard in de gezondheidszorg

De ziekenhuissituatie wordt hier als voorbeeld genomen. De uitleg zou vertaald kunnen worden naar andere zorginstellingen, maar ook naar de arbeidsorgani-satie, schoolsituatie of wijksituatie waarin zich verlies voordoet.

Tabel B13.1 Verlieskundezorgstandaard ketenhulpverlening

Steun bij verlies Indicaties bij verlies Interventies bij verlies

In zorginstellingen, in arbeidsorganisa-ties, op scholen, in wijken

Aanwijzingen in gedrag patiënt/cliënt/bewo-ner/werknemer/leerling/burger of andere hulpvrager

I Psychosociale zorg bij verlies, door artsen, verpleegkundigen, verzorgenden, fysiotherapeuten, leerkrachten, managers, medewerkers personeelszaken en andere professionals

1 Verliessignale-ring

Direct of indirect aandacht vragend gedrag bij verlies.

Observeren, registreren van gedrag: aandacht gewenst?

2 Verliescounse-ling

Aandachtsgebieden ten gevolge van of rond verlies.

Verliescounseling wordt ge-daan door de eerst aanwezige professional: eerst zelf verlies-counselen.

3 Verliesscreening Signalen van niet-gecompliceerde verliesver-werking.

Vaststellen of er reden is voor intensievere verlieszorg? Zo ja: → 4Beschikbare tijd bij professional.

4 Verliestoeleiding Als je het als professional niet zelf af kunt met verliescounseling, dan direct of later toeleiden.

Voorstel doen: ‘U heeft behoefte aan/recht op meer zorg. Ik stel voor dat we een maatschappelijkwerktraject starten’: van toegeschreven (door maatschappelijk werker) naar erkende (door cliënt) hulpvraag → 5

II Psychosociale behandeling door maatschappelijk werk

5 Multimethodi-sche behande-ling

(Tijds)intensieve verliesverwerking. Verweven problematiek. Complexe, ongecompliceerde en normale verwerkingsproblematiek.

Differentiële indicatiestelling. Non-directief en directief: Individuele en/of systemische en/of positionele interventies. Complicaties: screening → 3; eventueel toeleiding → 6.

III Specialistische zorg: rouwtherapeuten, pastores, creatief therapeuten, schuldhulpverleners en andere specialisten

6 Rouwtherapie en andere specia-listische zorg

Gecompliceerde, verstoorde verliesverwerking (volgens schadecriterium). Andere specifieke vragen.

Gespecialiseerde deskun-dige hulp in rouwtherapie en andere specialismen.

IV Zelfzorg voor en door alle professionals

7 Zelfzorg om fit en gezond te blijven

Opgeroepen emotionele werkstress bij profes-sional zelf: moe, emotioneel, aangeslagen, van slag.

Collegiale erkenning en kana-lisering, eventueel bedrijfs-opvang.

zz_Gereedschapskist_BB.indb 550 20-08-2009 10:07:08

Page 37: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 13 Verlieskundezorgstandaard 551

zz_Gereedschapskist_BB.indb 551 20-08-2009 10:07:09

Page 38: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

552 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 552 20-08-2009 10:07:09

Page 39: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 13 Verlieskundezorgstandaard 553

zz_Gereedschapskist_BB.indb 553 20-08-2009 10:07:09

Page 40: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

zz_Gereedschapskist_BB.indb 554 20-08-2009 10:07:09

Page 41: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Toelichting voor de maatschappelijk werker

Bijlage 14 Territoriale-

inventarisatiechecklist

(TICL)

zz_Gereedschapskist_BB.indb 555 20-08-2009 10:07:09

Page 42: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

556 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 556 20-08-2009 10:07:09

Page 43: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Beantwoord deze vragenlijst door een X te plaatsen door een I van elk van de schalen zoals in het

onderstaand voorbeeld wordt getoond. Zet een X door een I en niet er tussenin.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

X

1 Ik heb een positieve houding ten opzichte van het werk en denk dat het werk de moeite waard is.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

2 Er is té veel te doen op een dag.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

3 Ik ga altijd met cliënten om op een persoonlijke en individuele manier en niet als gevallen die een

behandeling behoeven.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

Bijlage 15 De Geldard-burn-out-

vragenlijst

zz_Gereedschapskist_BB.indb 557 20-08-2009 10:07:09

Page 44: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

558 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

4 Ik ben altijd bereid tot extra werk.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

5 Mijn persoonlijke leven lijdt onder mijn werk.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

6 Ik heb het gevoel alsof ik mijn onvolkomenheden en fouten moet verbergen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

7 Als ik naar huis ga, vergeet ik meestal alles over mijn hulpverleningscontacten en ga ik verder

met mijn leven.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

0

8 Ik geef de mensen die ik opvang niet de schuld van hun problemen. Meestal kunnen zij zichzelf

niet redden. Zij zijn slachtoffers van de maatschappij en hebben doorgaande hulp en steun nodig.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

0

9 Ik kijk meestal met een plezierig gevoel vooruit naar toekomstige hulpverleningscontacten.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

0

10 Ik kan het werk niet doen zoals ik denk dat het het beste loopt. Er zijn te veel blokkades.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

zz_Gereedschapskist_BB.indb 558 20-08-2009 10:07:09

Page 45: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 15 De Geldard-burn-outvragenlijst 559

11 De organisatie behoeft verandering, maar ik heb geen macht om er iets aan te veranderen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

12 Ik heb vaker het gevoel ten opzichte van cliënten: ‘Jij denkt dat jij problemen hebt maar wat denk

je van míjn problemen?’

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

13 Ik vind het gemakkelijk om met collega’s over mijn problemen te spreken.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

14 Ik voel me emotioneel leeg.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

15 Ik kan niet overweg met sommige typen cliënten.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

16 Ik heb het idee dat ik soms het vermogen begin kwijt te raken om me in te leven in de gevoelens

van de cliënt.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

17 Werk is je helemaal geven zonder terug te ontvangen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

zz_Gereedschapskist_BB.indb 559 20-08-2009 10:07:09

Page 46: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

560 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

18 Mensen waarderen het werk van hulpverleners in hoge mate.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

19 Veel cliënten hebben de problemen aan zichzelf te wijten, want ze maken er maar een potje van.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

20 Ik moet er eigenlijk eens tussenuit om tot rust te komen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

0

21 Ik voel me betrokken bij andere hulpverleners.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

0

22 Ik geloof dat de kwaliteit van mijn hulp toeneemt.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

23 Mijn relatie met cliënten lijdt onder mijn negatieve houding.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

24 Ik voel me vaak boos als ik hoor wat de cliënt heeft gedaan.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

zz_Gereedschapskist_BB.indb 560 20-08-2009 10:07:09

Page 47: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 15 De Geldard-burn-outvragenlijst 561

25 Ik voel me fysiek fit en heb enorm veel energie.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

26 Cliënten zijn altijd uit op mijn aandacht, zijn op zichzelf gericht en tonen weinig waardering voor

mijn inspanningen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

27 Werk geeft me een goed gevoel en inspireert me om door te gaan.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

28 Ik heb niet voldoende energie over voor mijn gezin en vrienden. De hulp aan cliënten neemt heel

veel van me.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

29 Ik voel me uitgewrongen door de mensen die ik help.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

30 Ik kan geen stoom afblazen op mijn werk. Ik moet altijd rustig, geduldig en zorgzaam zijn.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

31 Ik ben enthousiast over mijn eigen hulpverleningswerk.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

zz_Gereedschapskist_BB.indb 561 20-08-2009 10:07:10

Page 48: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

562 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

32 Ik voel me vaker gevangen in de emotionaliteit van de ander en voel mezelf prikkelbaar of boos.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

33 Ik wens vaak dat de cliënt weg was.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

34 Ik weet wat mijn coördinator van mijn praktijk als hulpverlener vindt.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

35 De werkgever waarvoor ik werk, zorgt echt goed voor mij en mijn werk wordt gewaardeerd.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

36 Ik krijg een gevoel van hopeloosheid. Niemand kan alle problemen oplossen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

37 Ik geef bijna nooit routineachtige antwoorden.

E

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

38 Werk geeft me het gevoel van voldoening dat ik eigenlijk ook ervan dacht te kunnen krijgen.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

zz_Gereedschapskist_BB.indb 562 20-08-2009 10:07:10

Page 49: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 15 De Geldard-burn-outvragenlijst 563

39 Ik ben vaak geïrriteerd.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

40 Ik voel me nauwelijks echt nerveus.

Erg Beetje Beetje Erg mee

oneens Oneens oneens Weet niet mee eens Mee eens eens

zz_Gereedschapskist_BB.indb 563 20-08-2009 10:07:10

Page 50: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

564 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 564 20-08-2009 10:07:10

Page 51: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Sandwichstructuur van de groepsopvang: start→middenstuk→afronding

Bijlage 16 Checklist groepsopvang

zz_Gereedschapskist_BB.indb 565 20-08-2009 10:07:10

Page 52: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

566 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 566 20-08-2009 10:07:10

Page 53: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Bijlage 17 Checklist MMMW-

technieken: indicaties/

doelen/technieken/

resultaten per methode

Methode Technieken per methode

10 Non-directieve counselingmethode 10.6 Technieken non-directieve counselingme-

thode

Indicatiestelling: 1 SLOP-technieken, bestaande uit 22 technieken

1 Spanning door ongeordende problemen, probleemcumulatie

2 Beveiligingstechniek

3 Sandwichtechniek

2 Spanning door zingevingsvraag-identiteitscri-sis: waarom ik, waarom? enz.?

4 Inventarisatietechniek

5 Persoonlijke-archiefkasttechniek

6 Lokalisatietechniek

7 Scantechniek

Doelen: 8 Rodedraadtechniek

1 Inventariseren, ophelderen, omschrijven van klachten/spanningsgebieden

9 Scalingtechnieken

10 Empowermenttechniek

2 Verkennen van zingevings & identeitsvragen, reflecteren over persoonlijke levenskoers

11 Kosten-batentechniek

Resultaat:

1 Adequate probleemcoping

2 Adequate existentiecoping

11 Cognitieve methode 11.6 Technieken cognitieve methode

Indicatiestelling: 1 Normaliserings- of educatietechniek

Spanning door onrealistische gedachten & nega-tieve zelfinstructies

2 Dagboektechniek

3 Uitdagingstechniek

4 Zelfwaarderingstechniek

Doel: 5 Controletechniek onrealistische gedachten

Gedachten realistisch en positief maken 6 4G-techniek

7 Heretiketteringstechniek

Resultaat: 8 Kosten-batentechniek

zz_Gereedschapskist_BB.indb 567 20-08-2009 10:07:10

Page 54: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

568 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Methode Technieken per methode

Adequate cognitiecoping 9 Metafoortechniek

10 Normeringstechniek

11 Feeling yes/feeling no-techniek

12 Oplossingsgerichte techniek (uitzonderings-vraag en wondervraag)

12 Ontladingsmethode 12.6 Technieken ontladingsmethode

Indicatiestelling: 1 Spiegeltechniek

Spanning door opgehoopte emotionele lading 2 Normaliseertechniek

Cliënt staat op ontladen of wil pijn ontladen 3 Toestemmingstechniek

4 Prikkeltechniek

Doel: 5 Aandachtsbalanstechniek

Gerichte ontlading door huilen van verdriet, schreeuwen van boosheid, trillen van angst en lachen

6 Scantechniek

7 Contrasttechniek

8 Tegenspraaktechniek

Resultaat: 9 ‘Au!’-techniek

Adequate emotiecoping 10 Herhaaltechniek

11 Videofeedbacktechniek

12 Vervangingstechniek

13 Goedvoorbeeldtechniek

13 Praktisch-materiële methode 13.6 Technieken van de praktisch-materiële

methode

Indicatiestelling: 1 Inventarisatietechniek

Spanning door praktische, materiële en regel-zaken op financieel, huisvestings-, thuiszorg, revalidatie en juridisch vlak

2 Informatietechniek

3 Adviestechniek

4 Belangenbehartigingstechniek

5 Budgetteertechniek

Doel: 6 Arbeidshulpverleningstechniek

Praktisch-materiële knelpunten verminderen 7 Verwijzingstechniek

Resultaat:

Adequate praktische coping

14 Lichaamsmethode 14.6 Technieken van de lichaamsmethode

Indicatiestelling: 1 Zelfaanrakingstechniek

Lichaamsignalen, spanningsklachten, psycho-somatiek

2 Ontspanningstechniek

3 Activeringstechniek

Doel: 4 Lichaamsbewustwordingstechniek

Afname van de spanningsklachten, ingaan op lichaamssignalen

5 Body-imagetechniek

6 Biofeedbacktechniek

7 Focustechniek

Resultaat: 8 Dagboektechniek

zz_Gereedschapskist_BB.indb 568 20-08-2009 10:07:10

Page 55: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Checklist MMMW-technieken: technieken/indicaties/doelen/resultaten per methode 569

Methode Technieken per methode

Adequate lichaamscoping 9 Aanrakingstechniek

10 Ontsmettingstechniek

11 Scalingstechnieken (spanningsmeter, ener-giemeter)

15 Gedragsmethode 15.6 Technieken van de gedragsmethode

Indicatiestelling: 1 Dagboektechniek

Spanning door subassertief, agressief gedrag en andere communicatieve vaardigheidstekorten

2 SOVA-techniek

3 Modelingtechniek

4 Shapingtechniek

Doel: 5 Promptingtechniek

Toename van het sociale vaardigheidsniveau, aanleren van nieuw gedrag, stoppen van agres-sief gedrag

6 Conditioneringstechniek

7 Taakgerichte techniek

8 Zelfcontroletechniek

Resultaat: 9 Feeling yes/feeling no-techniek

Adequate gedragscoping 10 Opvoedtechniek

11 KK-techniek (konstruktieve kritiek)

12 Normeringstechniek

16 Expressiemethode 16.6 Technieken van de expressiemethode

Indicatiestelling: 1 Schrijftechniek

Spanning door onvoldoende vermogen om te ver-baliseren (verwoorden) of overmatig verbaliseren (wegrationaliseren)

2 Beeldende technieken

3 Biografietechniek

4 Speltechnieken

5 Diverse technieken Doel:

Non-verbale expressie/uitdrukking geven aan ontstane spanning

Resultaat:

Adequate expressiecoping

17 Traumaopvangmethode 17.6 Technieken van de traumaopvangmethode

Indicatiestelling: 1 Trauma-intaketechniek

Bij spanning door ondervonden trauma 2 Stabilisatietechniek

Bij traumareacties, de drie V’s: Verhoogde waakzaamheid Veelvuldige herbeleving Vermijding

3 Regisseurstechniek

4 Reconstructietechniek (feiten- en belevings-niveau)

5 Folluw-uptechniek

6 Geïndiceerde technieken uit andere methoden Doel:

Eerste individuele opvang en groepsopvang ter kanalisering van traumatisering (preventie van traumacomplicaties)

Resultaat:

Adequate traumacoping

zz_Gereedschapskist_BB.indb 569 20-08-2009 10:07:11

Page 56: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

570 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Methode Technieken per methode

18 Ritueelmethode 18.6 Technieken van de ritueelmethode

Indicatiestelling: 1 Afscheidstechniek

Spanning door niet/onvoldoende afscheid geno-men te hebben (verlies van naasten door dood/echtscheiding, van werk, lichamelijke geestelijke gezondheid, ouderschap, van huis & haard)

2 Alsnogtechniek

3 Wachtstandtechniek

4 Trauma-afrondingstechniek

Spanning door het niet kunnen loslaten van een zintuiglijk ingebrande situatie (trauma)

Doel:

Het op rituele wijze loslaten van een persoon of ander hechtingsobject of van een ingebrande traumatische situatie

Resultaat:

Adequate afscheidscoping

19 Relatiemethode 19.6 Technieken van de relatiemethode

Indicatiestelling: 1 Taxatietechniek

Relationele spanningen tussen partners, tussen opvoeders, tussen twee collega’s, tussen werk-gever/werknemer, twee buren, twee vrienden, enz.

2 Communicatietechniek

3 Aandachtstechniek

4 LSI-techniek

Relationele crisis, knelpunten op communicatief, zakelijk, intiem, seksueel, opvoedingsvlak

5 SRC-techniek

6 Stoomafblaastechniek

7 Onderhoudstechniek

Doel: 8 Territorialeonderhandelingstechniek

Gezond maken van de relatie op zakelijk, com-municatief, intiem, seksueel, opvoedingsvlak

9 KK-techniek

Resultaat:

Support in de relatie

20 Mediationmethode 20.6 Technieken van de mediationmethode

Indicatiestelling: 1 Taxatietechniek

Spanning door conflictescalatie, wederzijdse wens tot bemiddeling

2 Contracteringstechniek

3 Territorialeonderhandelingstechniek

4 Stoomafblaastechniek

Doel: 5 Communicatietechniek

Het tot stand laten komen van een convenant door gefaseerde onderhandeling en emotionele ‘mijnopruiming’

6 Convenanttechniek

Resultaat:

Support bij een conflictsituatie

21 Gezinsmethode 21.6 Technieken van de gezinsmethode

Indicatiestelling: 1 Invoegtechniek

zz_Gereedschapskist_BB.indb 570 20-08-2009 10:07:11

Page 57: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Checklist MMMW-technieken: technieken/indicaties/doelen/resultaten per methode 571

Methode Technieken per methode

Spanningen in het gezin door blokkades/inade-quate communicatie

2 Taxatietechniek

3 Communicatietechniek

4 Adresseertechniek

Doel: 5 Genogramtechniek

Gezond maken van de communicatie, de hiërar-chie en veiligheid binnen het kerngezin

6 Herstructureringstechniek

7 Normeringstechniek Resultaat:

Support binnen het gezin

22 Familiemethode 22.6 Technieken van de familiemethode

Indicatiestelling: 1 Invoegtechniek

Spanning door blokkades,‘erfenis’, unfinished business in de familielijn (meergeneratiesys-teem)

2 Taxatietechniek

3 Communicatietechniek

4 Adresseertechniek

Doel: 5 Genogramtechniek

Intergenerationeel analyseren van loyaliteits-problemen, destructief recht en onvereffende rekeningen

6 Veelzijdigepartijdigheidstechniek

7 Familie-educatietechniek

8 Ontschuldigingstechniek

Resultaat: 9 Familieopstellingstechniek

Support door opschoning van familie-erfenissen/blokkades

23 Sociaalnetwerkmethode 23.6 Technieken van de sociaalnetwerkmethode

Indicatiestelling: 1 Ecogramtechniek

Spanning door blokkades in of uitdunning van sociale netwerk (vrienden, buurt, collega’s)

Doel: 2 Boomtechniek

Uitbreiden en activeren en normaliseren van sociale netwerk

Resultaat: Support vanuit sociale netwerk

24 Groepsmethode 24.6 Technieken van de groepsmethode

Indicatiestelling: 1 Draaiboektechniek

Spanning door onvoldoende erkenning en onder-steuning door lotgenoten

2 Sandwichtechniek

Doel: 3 Groepsfasentechniek

Een plek geven aan het verlies/trauma, de kracht van herkenning door lotgenoten en van maat-schappelijke bewustwording

4 Thematische interactionele techniek

5 Reflectietechniek

6 Aquariumtechniek

7 Taakgerichte techniek

8 Ludieke technieken

9 Rollenspeltechniek

Resultaat: 10 Problematiseertechniek

zz_Gereedschapskist_BB.indb 571 20-08-2009 10:07:11

Page 58: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

572 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

Methode Technieken per methode

Support vanuit lotgenoten 11 Codificatietechniek

12 Individuele en systemische technieken

25 Casemanagementmethode 25.6 Technieken van de casemanagementme-

thode

Indicatiestelling: 1 Assessmenttechniek

Spanning door onvoldoende coördinatie van de zorgverleners die bij de cliënt betrokken zijn

2 Linkingtechniek

3 Planningtechniek

4 Monitoringtechniek

Doel: 5 Voortgangsevaluatietechniek

Afstemming van zorgverleners rond een cliënt-systeem

Resultaat:

Verbeterde gezamenlijke support vanuit aanwe-zige zorgverleners

26 Signaleringsmethode 26.6 Technieken van de signaleringsmethode

Indicatiestelling: 1 Signaleringskaart

Spanning doordat de cliënt er alleen voor lijkt te staan: of is het structureel?

2 Collegiale screening

3 Registratiescreening

Onduidelijk is of meerdere cliënten last hebben van collectieve ongezonde, onrechtvaardige, onderdrukkende omstandigheden?

4 Mediascreening

5 Checklist ‘basisvoorzieningen’

Doel:

Opsporen van structurele knelpunten: ontindivi-dualiseren

Resultaat:

Support ontleend aan de gedachte dat het ‘indivi-duele’ structureel blijkt

27 Preventiemethode 27.6 Technieken van de preventiemethode

Indicatiestelling: 1 Groepsvoorlichting

Spanning door structurele knelpunten, (drei-gende) verslechtering bij cliënten

2 Scholing

3 Preventieve bijeenkomsten

Steeds meer ziekmeldingen bij reorganisatie, bureaucratie, collectieve angst na een ramp, col-lectieve malaise door zinloos geweld enz.

4 Projecttechniek

5 Vrijwilligersondersteuning (bijv. mantelzorgon-dersteuning)

6 Standaardisering

Doel: 7 Informatie- en adviescentrum

Actieve aanpak van gebleken structurele stress-verwekkers

inrichten

8 Vangnet Resultaat:

Support door preventief beleid

zz_Gereedschapskist_BB.indb 572 20-08-2009 10:07:11

Page 59: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Checklist MMMW-technieken: technieken/indicaties/doelen/resultaten per methode 573

Methode Technieken per methode

28 Collectievebelangenbelangenbehartigings-

methode

28.6 Technieken van de collectievebelangenbe-

hartigingsmethode

Indicatiestelling: 1 Krachtenveldanalysetechniek

Spanning bij een groep ontevreden, boze cliënten door ziekmakende, onderdrukkende, onrecht-vaardige omstandigheden in buurt, bedrijf, school, overheid enz.

2 Zelforganisatietechniek

3 Sociaalbeleidstechniek

4 Lobbytechniek

5 Actietechnieken

Doel: 6 Ondersteunende rapporten

Ondersteunen van groep cliënten

Resultaat:

Support ontleend aan socialer beleid

29 Praktijkonderzoeksmethode 29.6 Technieken van de praktijkonderzoeksme-

thode

Indicatiestelling: 1 Inhoudsanalyse

Spanning door het missen van systematische gegevens, kennis op een bepaald terrein; de behoefte aan een onderzoeksrapport over om-standigheden, proces, procedure over hoe iets in de praktijk precies toegaat

2 Open interview

3 Groepsinterview

4 Vragenlijsttechniek

5 Delphitechniek

6 Nominale groepstechniek

7 Participerende observatie Doel:

Het maken van een onderzoeksrapport m.b.t. knelpunten, processen op MW-terrein

Resultaat:

Support ontleend aan kennis

zz_Gereedschapskist_BB.indb 573 20-08-2009 10:07:11

Page 60: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

zz_Gereedschapskist_BB.indb 574 20-08-2009 10:07:11

Page 61: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Een aantal kernbegrippen uit het MMMW-model

Begrippenlijst

zz_Gereedschapskist_BB.indb 575 20-08-2009 10:07:11

Page 62: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

576 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 576 20-08-2009 10:07:12

Page 63: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Begrippenlijst 577

zz_Gereedschapskist_BB.indb 577 20-08-2009 10:07:12

Page 64: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

578 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 578 20-08-2009 10:07:12

Page 65: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Begrippenlijst 579

zz_Gereedschapskist_BB.indb 579 20-08-2009 10:07:12

Page 66: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

580 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 580 20-08-2009 10:07:12

Page 67: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

Begrippenlijst 581

zz_Gereedschapskist_BB.indb 581 20-08-2009 10:07:12

Page 68: Bijlage 1 Persoonlijke archiefkast (PAK)...Bijlage 2 Stressorenchecklist (SCL-1) Tabel B2.1 Schaalvraag stress per levensgebied (voor cliënt) I gezondheid veel stress stress geen

582 De gereedschapskist van de maatschappelijk werker

zz_Gereedschapskist_BB.indb 582 20-08-2009 10:07:12