1 1

18 maart 2014 1

Bijdrage aan Gewoon Opvoeden vanuit de JGZ

2

Utrechts model Zorg voor Jeugd

•  Een sterke samenleving:

• Gewoon Opvoeden

•  Steun waar nodig:

• Een basiszorg voor jeugd met als spil de buurtteams jeugd en gezin

•  Speciaal waar het moet:

• Aanvullende zorg

3

Een sterke samenleving: gewoon opvoeden

•  Een positief opvoedingsklimaat: mensen kijken naar elkaar om en nemen hun verantwoordelijkheid •  Versterken van de pedagogische civil society

•  Positieve en eenduidige pedagogische aanpak > vreedzaam

•  Rol gemeente gericht op ondersteunen van het zelforganiserend vermogen

•  Een sterke samenleving vraagt hoogwaardige voorzieningen voor ouders en kinderen •  Opvang, voorscholen en het (passend) onderwijs

•  Kinder sociaalmakelaars en jongerenwerk

•  Sportverenigingen en vrije tijdsbesteding

•  De Centra voor Jeugd en Gezin en de jeugdgezondheidszorg

4

Jeugdgezondheidszorg op hoofdlijnen

•  Bewaken, beschermen, bevorderen en monitoren van de gezondheid van de 68.000 Utrechtse kinderen •  Het doel is dat zij gezond, blij en veilig opgroeien

•  Preventie: individueel én voor de samenleving als geheel •  Voorkomen dat een probleem ontstaat: vaccineren

•  Tijdig signaleren dat iets een probleem kan worden: lui oog

•  Voorkomen dat bestaand probleem groter wordt: ziekteverzuim op VO

•  Verkrijgen van inzicht in de volksgezondheid van de jeugd en daarover adviseren

5

•  Vanuit wettelijke taak (Wet Publieke Gezondheid)

•  Laagdrempelig, echt voor iedereen, vrijwillig

•  Ca. 95% ouders/kinderen maakt er gebruik van

•  Gratis voor ouders, kinderen en partners

•  Financiering uit gemeentefonds

•  Iedere € in JGZ levert € 11 maatschappelijk rendement op

6

Hoe doet JGZ dat nu?

•  JGZ ziet nagenoeg alle gezinnen: we bezoeken bijv. alle pasgeboren kinderen twee keer thuis

•  Vast aanbod - landelijk basistakenpakket

•  Focus op 0-6 jarigen

•  Streeft naar ontproblematiseren en versterken zelfvertrouwen ouders

•  In nauwe samenwerking met partners in de wijk, w.o. de Buurtteams, (passend) onderwijs, huisartsen en maatschappelijk werk, volgt de JGZ de ontwikkeling van de jeugd

7

Wat zijn de ontwikkelingen?

-  Nieuw basispakket JGZ geeft ruimte voor lokale invulling

-  Vraaggerichtere JGZ

-  Versterken verbinding met de wijk w.o. Buurtteams Jeugd en Gezin en Sociaal

-  Versterken samenwerking met onderwijs

-  Uitbouwen digitale dienstverlening en informatievoorziening (CJG site, Twitteren, e-consult)

•  Versterken en moderniseren preventieve en signalerende rol JGZ

•  Opdracht Kadernota: opvoedondersteuning wordt integraal onderdeel JGZ

8

Uitgangspunten modernisering JGZ •  We zijn er voor iedereen •  Laagdrempelig •  Korte lijnen en intensieve samenwerking met netwerkpartners (waaronder

kraamzorg, school, buurtteams, huisartsen) •  Wijkgericht (samen)werken – naar buiten gericht •  Maatwerk per wijk en gezin; minder als dat kan, meer als het moet •  Bijdrage aan versterken Pedagogische Civil Society •  Vraaggericht werken: vraag en

eigen kracht van ouders centraal •  Normaliseren – ontproblematiseren •  Ouders steun in de rug voor bieden •  Inzet sociaal netwerk •  Meer groepsgericht •  Bevorderen onderlinge uitwisseling ouders •  Flexibel/wendbaar/initiatiefrijk

9

Uitgangspunten opvoedondersteuning binnen JGZ

•  Dezelfde als voor modernisering JGZ plus:

•  Oog en oor voor mogelijke opvoedvragen binnen ieder contact met ouders

•  Wel vraaggericht, maar niet bij iedere vraag een nieuw wiel uitvinden –> voorbereid zijn op de vragen

•  Ook hier inschakelen buurtteams als dat nodig is en inzet afgestemd op het gezin, de vraag en de wijk

•  Doel •  Risico op ernstige opvoedproblemen verkleinen en inzet

zwaardere vormen van zorg voorkomen (preventie)

•  Tijdlijn •  Start pilots voorjaar 2014

• Opvoedondersteuning geïntegreerd in JGZ per 1 januari 2015

10

Aanpak modernisering en integratie opvoedondersteuning

•  Potloodschetsen opgesteld door groepen medewerkers •  Interne toetsing: aansluiting visie JGZ en overige penschetsen,

werkbaarheid •  Externe uitwisseling en afstemming: MO en netwerkpartners

Gewoon Opvoeden •  Vertaalslag naar werkzaamheden, taken, budget •  Opstellen flexibele productenwaaier •  Bepalen randvoorwaarden (tijd, scholing, aanpassing

werkprocessen, toolkit opvoedadviezen) •  Alvast ervaring opdoen in pilots – bijstellen •  Scholing •  Implementatie en borging

11

Voorbeelden van nieuwe inzet JGZ

•  E-mail op verjaardag kind met info aan ouders over te verwachten ontwikkelingen, mijlpalen en aandachtspunten

•  Prenataal huisbezoek op indicatie verloskundige •  Inloop- en en telefonische spreekuren •  Aansluiten bij overleg leerkrachten/mentoren •  Preventieve programma's voor speciale doelgroepen: bijv.

moeders die het mentaal zwaar hebben na de bevalling of ouders van pubers

•  Ingaan op vragen van oudergroepen: informatie-uitwisseling over bijv. slapen, eten, grenzen stellen, zindelijkheid, verzuim, echtscheiding, overgewicht, ontwikkelingsfasen van kinderen

•  Groepsconsulten

12

Voorbeeld van een pilot

Groepsconsult in Geuzeveste

13

Centering pregnancy Doula

14

Pilot Groepsconsult Geuzenveste • Meedenk moeders • Evaluatie/enquête • Centering pregnancy groep 4-5 maanden baby’s • Kennismakingsbijeenkomst 3 weken baby’s

15

Groepjes workshop 1

Vragen:

-> Wat zijn de voor- en nadelen van groepsbijeenkomsten/-consulten in de JGZ?

-> Zijn groepsconsulten voor alle ouders geschikt?

-> Kunnen groepsconsulten 1 op 1 consulten totaal vervangen?

16

Groepje workshop 2

•  Terugblik workshop ronde 1 en mogelijk aanvullende vragen:

•  -> hoe kun je de nadelen ondervangen?

•  -> hoe kun je bepaalde groepen ouders enthousiasmeren?

•  -> ….

17

Plenaire terugkoppeling