Bibliotheek Vlissingen maakt mediawijs!

Karolien SelhorstBibliotheek Vlissingen

Informatie aan Zee - 10 september 2009

Mediawijsheid?

• De Raad voor Cultuur stelt in haar rapport ‘Mediawijsheid, de ontwikkeling van nieuw burgerschap’ (2005) dat alle burgers ‘mediawijs’ moeten worden en dat het thema mediawijsheid een plek moet krijgen in het onderwijs.

• Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld. Media-educatie maakt daarvan onderdeel uit.

Waarom mediawijsheid?

• De overheid gaat uit van de goed opgeleide burger die zelfstandig keuzes kan maken.

• Informatievloedgolf => het belang van informatie en informatievaardigheden neemt toe.

• Het internet en de pc is alomtegenwoordig in de vrije tijd, op het werk, voor het leggen van sociale contacten => nieuwe kansen en bedreigingen = hoe ermee omgaan?

• Kinderen groeien op in de wereld van nieuwe media => leren en lezen anders.

• Niet iedereen ‘profiteert’ in dezelfde mate van deze vooruitgang.

Kansen voor de bibliotheek: nu en in de toekomst

• Bij het leren lezen – in de informatiesamenleving van 2018 misschien van groter belang dan ooit – mist vooral het primaire onderwijs een belangrijke ondersteuning (een brede collectie kinder- en jeugdboeken, deels gericht op het leren lezen zelf) dicht bij huis.

• Steun burgers bij de ontwikkeling van informatievaardigheden en, breder, mediawijsheid. Dat gebruikers steeds meer centraal komen te staan in het verspreiden en ordenen van content houdt in dat de traditionele gidsfunctie van bibliotheken meer op de achtergrond raakt. Bibliothecarissen kunnen met hun expertise gebruikers wel helpen om zelfredzaam te worden in de omgang met informatie en media. (Bron: De OB 10 jaar van nu)

OB Vlissingen: verbreding functie

• Missie: de burger toerusten zodat hij/zij zich kan ontwikkelen tot een volwaardig en betrokken deelnemer aan de hedendaagse informatie-en kennismaatschappij.

• Veelsporenbeleid:

– fysieke aanwezigheid op scholen – opleiding mediacoaches – begeleiden van burgers, docenten, ouders, en

kinderen

Fysieke aanwezigheid op scholen (PO)

• Mediatheek in basisscholen ‘t Mozaïek en De Wissel

• Bereik: 450 kinderen• Stimuleren van

taalontwikkeling (woordenschat – begrijpend lezen)

• Leesbevordering (stimuleren van motivatie om te lezen)

• Informatievaardigheid stimuleren

• Vragen ‘redden’

Fysieke aanwezigheid op scholen (PO)

• Juni 2009: evaluatie – Algemeen: grote

tevredenheid bij ouders, kinderen en leerkrachten.

– Kinderen vinden lezen leuker en ze grijpen vaker naar een boek.

– Uitleen: 250 tot 527% groter dan in de bieb en de filialen.

Fysieke aanwezigheid op scholen (VO)

• Een mediatheek op Scheldemond College (VO)• Bereik: 1200 leerlingen• Begeleiding door het geven van medialessen (door

onze mediacoaches) aan brugklassen. • Inhoud medialessen: informatie leren zoeken en

beoordelen, veiligheid op internet, digitale ‘ik’, hoe omgaan met media in de maatschappij enz..

• Toekomst: streven naar nog meer integratie in het curriculum en betrokkenheid docenten in medialessen.

Virtuele ondersteuning mediatheken

• Een wiki als kennisdelings-en samenwerkings-

platform• Question Manager:

voor het ondersteunen van de informatiefunctie in de mediatheken

Begeleiding van leerkrachten

• ‘11 Dingen voor leerkrachten basisonderwijs’• Pilot met 8 leerkrachten • Doel: belangrijke doelgroepen (zoals onderwijs

en overheid) dienen op de hoogte te zijn van de voors en tegens van nieuwe interactieve mogelijkheden van het internet.

• 11 ‘Dingen’: blogs, RSS, Flickr, digitale schoolborden, sociale netwerken, wiki’s, Delicious, YouTube, chatten

Begeleiding van leerkrachten

• Begeleiding door de bibliotheek: zowel virtueel als fysiek (start- en slotbijeenkomst en inloopmomenten)

• Resultaat: 50% geslaagden• Barrières: tijd, relevantie, leervorm,

niveau web1.0• Toekomst: 23 dingen PO met

Overijsselse Bibliotheek Dienst

11 Dingen voor leerkrachten PO

Begeleiding van leerkrachten

• Ontwikkeling van lespakketten/gastlessen rond actuele mediawijsheid-thema’s:– Samenwerken– Sociale netwerken– Chatten– Foto’s en beeldmateriaal– Gaming – Leren leren

• In samenwerking met 2 leerkrachten

Begeleiding van ouders

• Ouderavonden rond ‘mediawijsheid’-thema’s– Thema pesten– Thema commercialisering, seksualiteit en gezondheid– Thema veilig internetten– Thema geweld en verslaving

• Doel: ouders informeren zodat zij kinderen kunnen begeleiden en ondersteunen.

• Opvolging: blog met leerinhoud • Toekomst: samenwerking met Wikimedia

Foundation Nederland• Start: najaar 2009

Begeleiding van kinderen

• Ontwikkeling ‘dingen’ voor kinderen• Lopen parallel met en worden geïntroduceerd in

de gastlessen voor leerkrachten• Leervorm: ‘blended learning’ • Thema’s of ‘dingen’:

– Samenwerken– Sociale netwerken– Chatten– Foto’s en beeldmateriaal– Gaming – Leren leren

Opleiding mediacoaches

• 3 gecertificeerde mediacoaches• Kinderen kunnen solliciteren als vrijwilliger

voor de uitleenfunctie = vergroot betrokkenheid leerlingen bij de bibliotheek.

• Er is ook een activiteitengroep met als doel het onder de aandacht brengen van de bieb bij medeleerlingen.

=> De bieb wordt hét aanspreekpunt in de school

Ook andere doelgroepen bereiken…

• Gemeente: begeleiding ambtenaren dienst publiekszaken door middel van cursus ‘15 Dingen voor ambtenaren’.

• Volwassenen/de burger : sterke focus op de informatiefunctie van de bibliotheek (geënt op kennis delen) en daar zijn als bibliotheek waar de vragen zijn (fysiek en virtueel).

• Digitale hulpmiddelen: wiki (intern) en Question Manager (extern)

Ook andere doelgroepen bereiken…

• Toekomst: proeverij en workshop voor burgers rond web2.0 en mogelijke samenwerking met Wikimedia Foundation Nederland.

• Blog Bibliotheek: aandacht besteden aan web2.0 en relevantie digitale bibliotheek.

• Intern: cursus 23 Dingen, kenniskringen en kennismanagement .

15 Dingen voor ambtenaren

Vragen?

karosel64@gmail.com

www.karolienselhorst.be

http://www.slideshare.net/KarolienSelhorst