BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

57
BGT bij Waterschappen Praktijkvoorbeelden uit verkennende pilot bij Wetterskip Fryslân Jelger Kooistra MUG Ingenieursbureau Infra Milieu Geo Informatie Archeo- logie Geo-ICT

description

Deze presentatie is gehouden tijdens de GIS Conferentie 2012 op 26 en 27 september in de Doelen, Rotterdam.

Transcript of BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Page 1: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

BGT bij Waterschappen Praktijkvoorbeelden uit verkennende pilot bij

Wetterskip Fryslân

Jelger Kooistra

MUG Ingenieursbureau

Infra Milieu Geo

Informatie

Archeo-

logie Geo-ICT

Page 2: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Inhoud

Voorstellen

Visie op BGT

Oplossingen – GIS

– Fotogrammetrie

– 360 graden beeld materiaal

– GIS gericht landmeten

Ervaringen pilote bij Wetterskip Fryslân

Page 3: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Gevestigd te Leek en Leeuwarden

Circa 60 medewerkers

Vier afdelingen:

Infra

Milieu

Archeologie

Geo-ICT & Geo-Info

Onderdeel van de Dijkstra-groep

MUG Ingenieursbureau

Page 4: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Afdeling Geo-ICT & Geo-Info

Geo-ICT (internet, mobiel) is bereikbaar

Slimmer landmeten, BGT, BIM, vragen er om

GIS verlaat werkveld GIS expert

Geo-ICT seniore kennis

Advies, Technisch en Organisatorisch

Overnemen beheer van techniek

Verzorgen gegevensverwerking

Combi projecten met Geo, Milieu, Infra en

Archeologie

Geodesie/inwinning

Page 5: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Visie BGT

BGT = GIS

BGT = Fotogrammetrie

De BGT verandert het huidige landmeten

Bronhouders moet minstens regie en kwaliteitscontrole rol hebben

BGT = intern samenwerken, interbestuurlijk samenwerken

Een op IMGEO 2.0 gebaseerde integrale beheerkaart is de basis

voor de BGT

Centrale Esri geodatabase, slim omgaan met topologie,

standaarden, versioning, webservices ipv versnipperde tooling

Page 6: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Leverancier van Leica Mobile Matrix

(leveren toegevoegde waarde, BGT, toepassingen)

Leverancier van Erdas fotogrammetrie producten

(leveren toegevoegde waarde, BAG, BGT, toepassingen)

Business Partner Esri

(domein kennis, BGT oplossingen)

Leverancier van Horus View en Explore

(360 graden beeld, inspectie)

Page 7: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

BGT vooral IMGEO veel keuze mogelijkheden

Integrale

beheerkaart

BGT

(afgeleid van

beheerkaart)

IMGEO =

BGT +

Plus-

beheer- +

3D,

extra benoemde attributen

Eigen attributen :other (of extra aanvullen uit IMxx)

BOR

toepassing

Page 8: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

BGT vraagt om GIS gerichte

benadering

Page 9: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

IMGeo 2.0

Geodatabase

Inter-/Intranet GIS

Mobiel GIS

BOR / LV

Mobile Matrix

met GeoTOPO

extensie

Attribuut

navigator

Plaatsbe-

palingspunt

navigator

GeoBGT

Page 10: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

IMGeo 2.0

Geodatabase

Inter-/Intranet GIS

Mobiel GIS

BOR / LV

Mobile Matrix

met GeoTOPO

extensie

Attribuut

navigator

Plaatsbe-

palingspunt

navigator

GeoBGT

Page 11: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

IMGeo 2.0

Geodatabase

Inter-/Intranet GIS

Mobiel GIS

BOR / LV

Mobile Matrix

met GeoTOPO

extensie

Attribuut

navigator

Plaatsbe-

palingspunt

navigator

GeoBGT

Page 12: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

BGT en (Stereo)Fotogrammetrie

BGT houdt nadrukkelijk rekening met stereo fotogrammetrie in

zowel bouw en beheerfase

Bij meerdere jaren beelden van zelfde kwaliteit en vluchtplan,

geautomatiseerde mutatiesignalering mogelijk

7 Pilots: Fotogrammetrie onontkoombaar (maar samen met andere

tools)

Software, kwaliteit materiaal, investering veel beter te doen dan

verleden

Page 13: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 14: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

IMGeo 2.0

Geodatabase

Inter-/Intranet GIS

Mobiel GIS

BOR / LV

Mobile Matrix

met GeoTOPO

extensie

Attribuut

navigator

Plaatsbe-

palingspunt

navigator

GeoBGT

Page 15: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

BGT en 360°

Blik vanaf maaiveld of water

Snelle techniek, metrisch correcte bestanden,

mutatiesignalering, meten in beelden

Esri desktop extentie in ontwikkeling (GeoHorus)

Page 16: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

IMGeo 2.0

Geodatabase

Inter-/Intranet GIS

Mobiel GIS

BOR / LV

Mobile Matrix

met GeoTOPO

extensie

Attribuut

navigator

Plaatsbe-

palingspunt

navigator

GeoBGT

Page 17: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Rapportage Pilot bijhouding en beheer van de

BGT, versie 1.0 februari 2012

Page 18: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Rapportage Pilot bijhouding en beheer van de

BGT, versie 1.0 februari 2012

Page 19: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Rapportage Pilot bijhouding en beheer van de

BGT, versie 1.0 februari 2012

Page 20: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Rapportage Pilot bijhouding en beheer van de

BGT, versie 1.0 februari 2012

Page 21: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Rapportage Pilot bijhouding en beheer van de

BGT, versie 1.0 februari 2012

Page 22: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

IMGeo 2.0

Geodatabase

Inter-/Intranet GIS

Mobiel GIS

BOR / LV

Mobile Matrix

met GeoTopo

extensie

Attribuut

navigator

Plaatsbe-

palingspunt

navigator

GeoBGT

GeoTopo

Page 23: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Waarom Pilot bij Wetterskip

BGT en INSPIRE vragen om vlakgerichte (object)

registratie

BGT heeft impact op waterschap

Landelijke pilots teveel gericht op gemeentes en

uitgevoerd achter gesloten deuren bij leveranciers

Behoefte aan praktische pilot om ervaringen te vertalen

naar een bestuursvoorstel

Page 24: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

1 euro per inwoner en 2 euro per hectare ??!!

Page 25: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Project in fasen

Fase 1: Kennisopbouw en kennisoverdracht van de

BGT/IMGeo

Fase 2: Praktijktest: noodzakelijke inspanning voor

inwinning BGT

Fase 3: Vertalen van de resultaten uit de praktijktest

Fase 4: Analyse, conclusies en aanbevelingen

Page 26: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

praktijktest

In wisselende samenstelling 2-3 tekenaars ervaring

opdoen met karteren dmv stereofotogrammetrie

De ervaringen worden bijgehouden in een logboek

Vooral kartering waterlopen in landelijk gebied

(opnieuw) veel discussie: over object afbakening

Page 27: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Wat is stereo-kartering?

Stereo-kartering is het intekenen van bijvoorbeeld gebouwcontouren op basis van stereo – foto’s

Stereo-foto’s zijn foto’s van eenzelfde gebied onder een licht andere hoek genomen, waardoor hoogte kan worden berekend

Om met stereo-foto’s in 3D te kunnen inwinnen, is minimaal 60% voorwaartse overlap nodig

Page 28: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Stereo kijken

Page 29: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Stereo luchtfoto’s

Minimaal een overlap van 60%

Page 30: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

3D kartering met stereo-foto’s

3 weergave opties:

– met anaglyphen

– 3D monitor (active stereo)

– stereo-mirror (passief stereo)

Page 31: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Veel gehoorde misverstanden…

Stereo-kartering is vreselijk ingewikkeld

Voor stereo-kartering is een jarenlange

fotogrammetrische opleiding nodig

Voor stereo-kartering is een zeer specialistische

inwinomgeving nodig

Ik kan deze omgeving slechts eenmaal per jaar

gebruiken, voor de bijwerking

Page 32: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

discussie

Moeten we karteren puur en alleen volgens de BGT?

Willen we niet altijd waterlijn en insteek

Is dit altijd goed te bepalen?

– AHN2 kan hierbij goed hulpmiddel zijn

Page 33: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Ondersteunend waterdeel

In definitieve versie IMGeo 2.0:

Page 34: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Conclusies stereofotogrammetrie

Relatief gemakkelijke en snelle manier van karteren

– Waterlopen

– (primaire) keringen

– (meeste) kunstwerken

Zeer bruikbaar in landelijk gebied

Validatie nauwkeurig dmv landmeting

– Conclusie: goed

Page 35: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

BGT en landmeten

Landmeten blijft nodig (maar BGT ook veel uit

Beeldmateriaal)

Ook ter validatie karteer werkzaamheden

Traditioneel punten, lijnen meten en binnen opwerken,

door objectgerichtheid BGT minder gewenst

Liefst je GIS mee inclusief alle controles

Ook de administratieve kenmerken bijhouden

Dus GIS-gericht landmeten

Page 36: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Landmeters kunnen alle data in het veld beheren.

Tijdens het meten kan je zien wat je gemeten hebt (en

wat je gemist hebt!)

Directe objectvorming

Voor een landmeter is het GIS gedeelte een “stille”

partner.

Geen uitgebreide GIS kennis vereist

Geen conversie van data nodig

GIS-gericht landmeten?

Page 37: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Workflow GIS-gericht landmeten

Page 38: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Het oude en het nieuwe meten

Voorbereiding Veldwerk Verwerken

Klassieke meten

Invoeren

Kaarten Inmeten

punten/lijnen Maken vlakken

Fouten

oplossen

Toevoegen

Attributen

Page 39: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Het oude en het nieuwe meten

Voorbereiding Veldwerk Verwerken

Meten met Mobile Matrix

Invoeren

Kaarten Inmeten

punten/lijnen/vlakken

Fouten

oplossen

Fouten

oplossen

Toevoegen

Attributen

Page 40: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Inwinningstechnieken

Tachymeter (3 sec.)

– Precisie: < 3 cm (X, Y, Z)

RTK-GPS (basis station)

– Standaardafwijking ±3 cm (X,Y), ± 5 (Z-waarde)

- 06GPS: ±5 cm (X,Y), ± 10 (Z-waarde)

Stereofotogrammetrie (10 cm resolutie)

– Nauwkeurigheid: ±25 cm (X,Y,Z)

Page 41: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Vergelijking inwinnings technieken

Hoe verhoudt zich de fotogrammetrische inwinning tot

andere conventionele inwinningstechnieken en de

kniklijntool?:

– Terrestrisch (gps/tachymeter)

– Actuele Hoogtekaart Nederland (AHN-2)

– Kniklijntool (mbv AHN-2)

– Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN)

Page 42: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 43: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 44: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 45: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 46: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 47: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 48: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Vergelijkging met Fotogrammetrie

Conclusies fotogrammetrie t.o.v:

a. Terrestrisch (gps/tachymeter)

– De verschillen liggen in de orde van 50 cm afwijking.

b. Actuele Hoogtekaart Nederland (AHN-2)

– De verschillen liggen in de orde van 25 cm afwijking.

c. Kniklijntool (mbv AHN-2)

– De verschillen liggen in de orde van 75 cm afwijking.

d. Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN)

– De verschillen liggen in de orde van 25 cm afwijking.

Page 49: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Fase 3: vertalen resultaten uit

praktijktest

Eerste versie Bedrijfsinformatiemodel WF

– beschrijft de structuur en inhoud van het

topografische basisbestand van het Wetterskip

– zorgt ervoor dat het bestand uniform is qua inhoud en

kwaliteit

Wetterskip specifiek objectenboek:

– biedt ondersteuning bij het inwinnen van

topografische objecten door middel van

fotovoorbeelden

– geeft het aan welke attributen verplicht dienen te

worden opgenomen

Page 50: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

ondersteunendWaterdeel,

Type: Oever/slootkant

Page 51: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG
Page 52: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

conclusies

Fotogrammetrie:

– goed bruikbaar, gegevensbeheerders kunnen er goed

mee werken

– goed op te nemen in de technische infrastructuur en

aan te sluiten op de Geo-informatie architectuur van

het Wetterskip

– een toegevoegde waarde voor mutatiesignalering

(vergunningsvrij bouwen, illegale dempingen, illegale

bouw) en beoordeling keurontheffingen,

Page 53: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

conclusies

Landmeten:

– De huidige landmeetmethode, apparatuur, software

gaat voor de BGT niet voldoen

– objectgericht en met veldcomputer ondersteund

landmeten is onontkoombaar

• Zie ook Rapportage Pilot bijhouding en beheer van de BGT,

versie 1, februari 2012

Page 54: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

conclusies

Ambitie/detail niveau:

– De BGT als basis set is voor intern gebruik te

minimaal (b.v. geen duikers)

– verdiepen tot op IMGEO niveau is noodzakelijk

• IMGEO geeft veel vrijheidsgraden, het goed vastleggen van

deze keuzes, nauwkeurigheden, coderingen in een

objectenboek en een inwinprotocol (bij inhuur, revisie,

uitbesteden) is noodzakelijk)

• Aanzet tot objectenboek is gemaakt

Page 55: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

conclusies

Uitbesteden of zelf doen?

– Het converteren van de huidige lijngerichte data naar

objectgerichte data is noodzakelijk en arbeidsintensief

– het uitvoeren van die éénmalige conversie zou gezien

de beschikbare GIS capaciteit uitbesteed moeten

worden

– Het beheer kan in eigen huis plaatsvinden

Page 56: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

conclusies

Samenwerking:

– Het verdergaand afstemmen (ten opzicht van de

huidige werkwijze rond de GBKN) met Bronhouders

in Friesland is noodzakelijk en biedt ook kansen

(landmeet werk na revisie combineren)

Page 57: BGT Impactanalyse bij Wetterskip Fryslân, MUG

Jelger Kooistra

[email protected]

06-533 838 58