Bewonersberichten 113

20
Bewoners berichten winter 2013 113 Het vakblad voor bewoners Knallende energie op Landelijke Bewonersdag • LSA voortaan: Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners • Bijeenkomst ‘Voor wat hoort wat’

description

Het vakblad voor bewoners. Een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA).

Transcript of Bewonersberichten 113

Page 1: Bewonersberichten 113

Bewonersberichten

winter 2013

113

Het vakblad voor bewoners

Knallende energie op Landelijke Bewonersdag• LSA voortaan: Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners• Bijeenkomst ‘Voor wat hoort wat’

Page 2: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 1132

6EEN BRON VAN ENERGIE

Het knetterde van de energie in het Evoluon op de Landelijke Bewonersdag.

Verslag van een inhoudelijk knalfeest.

POwER tO tHE PEOPlEZes bevlogen denkers geven hun visie op burgerschap in de toekomst.

“JE HEBt ActIEVE dOENERs NOdIG dIE duRVEN dROmEN”

Interview met LSA-lid Erwin Stam, een praktische idealist

in het Zaanse Poelenburg.

EN VERdER3 Opening 11 Bijeenkomst: voor wat hoort wat 14 U Schrijft 15 LSA-Nieuws 19 Publicaties

ColofonLSA Bewonersberichtenis een uitgave van het LandelijkSamenwerkingsverbandActieve bewonersOudkerkhof 13b3512 GH Utrecht,030 2317511www.lsabewoners.nlRedactie:Nico de BoerHenk CornelissenPleuni KoopmanThijs van Mierlo Beeld:Hajo (cartoon)Eric KampherbeekVormgeving:Ben Peters, De HondsdagenDrukwerk:Libertas Bunnik

Voor een gratis abonnement op LSA Bewonersberichtenmail: [email protected]

Voor vragen of opmerkingenover LSA Bewonersberichtenmail: [email protected]

In dit nummer:

16

14

Page 3: Bewonersberichten 113

We hebben een prachtige Landelijke Bewonersdag beleefd. Je zou verwachten dat het een soort actiedag zou zijn. Daar is alle reden toe. Het aantal mensen dat in armoede leeft is enorm toegenomen. Winkels staan leeg, gebouwd wordt er alleen nog door banken en overheden en veel huurders zullen niet meer rond kunnen komen door de heffing die minister Blok bij de woningcorporaties gaat halen. Daarom is het fantastisch dat er zo’n 850 mensen naar de dag kwamen die als titel had: Bron van energie. Al kunnen ze de energierekening niet meer betalen; actieve bewoners hebben energie zat om de gaten die de overheid in onze verzorgingsstaat laat vallen, te dichten. Wijkhuizen en zelfs zwembaden worden in zelfbeheer overgenomen. Re-integratietrajecten en verzorgingshuizen worden opgezet door vrijwilligers. Bewoners stonden niet in de actiestand op de Bewonersdag omdat ze deze energie wilden vieren en verder opwekken.

Dit krijgt de terugsnellende overheid gratis in de schoot geworpen. En wat is de reactie? Waardering en een ‘wij kijken het nog even aan’-houding (nota over doe-democratie van Plasterk)! Of nog erger, van die losse flodders die onze bewindslieden links en rechts loslaten over verplichte mantelzorg (van Rijn) of verplicht stoepvegen om iets terug te doen voor je uitkering (Klijnsma). Ze zijn gek op dit ‘voor wat hoort wat’-principe, maar wel één richting uit. Wat zien die actieve bewoners terug, anders dan een lauw bedankje? Het LSA lobbyt al lange tijd voor een pakket stimuleringsmaatregelen dat het makkelijker maakt dingen te doen die de overheid niet meer wil of kan doen. Buurtrechten zodat je niet hoeft te bedelen om aandacht, een maatschappelijke bank die naar Engels voorbeeld betaald kan worden uit slapende rekeningen en community organizers die bewoners ondersteunen bij hun initiatieven. Dat soort maatregelen dus.De VNG schreef dat door de stroperigheid bij gemeenten het burgerinitiatief vaak in de kiem wordt gesmoord. Dus: doe wat om dat te verminderen en tel uit je winst! Vertrouwen in de burger betaalt zich terug.

En dan, aan het eind van het jaar, gloort er hoop. In Amsterdam heeft het college opdracht gegeven om te onderzoeken of buurtrechten daar ingevoerd kunnen worden. En het wetenschappelijk bureau van het CDA kwam met een opmerke-lijke visie: actieve burgers moeten ruimte en rechten krijgen, zoals in Engeland. Grote maatschappelijke instellingen moeten gedwongen worden zeggenschap te geven aan de burgers die ze uit het oog verloren hebben. Men hoopt dat de CDA-fractie in de Tweede Kamer het initiatief voor een nieuwe wet op de maatschappelijke onderneming gaat nemen. Dat is dan één politieke partij die herontdekt hoe je positieve krachten in onze maatschappij een stimulans kan geven in plaats van ze te frustreren. Als het lukt staat ons een golf van nieuw particulier initiatief te wachten.

Henk CornelissenDirecteur van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA)

web

Voor wat hoort wat

Column van Henk Cornelissen

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 3

Onze websites www.lsabewoners.nl en www.bewonersbedrijven.nl staan nooit stil. In deze rubriek houden we je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. • Het LSA organiseert veel bijeenkomsten,

op verschillende locaties en over vele thema’s. De data, maar ook de

verslagen zijn terug te vinden via: www.lsabewoners.nl/bijeenkomsten• Het LSA bouwt een online dossier op

over buurtrechten: www.lsabewoners.nl/ meer-over-buurtrechten• De site van BewonersBedrijven wordt

meer en meer een plek waar kennis gedeeld wordt. Deze functie is volop

in ontwikkeling, maar er is steeds meer praktische informatie te vinden over sociaal ondernemen op www.bewonersbedrijven.nl

Blijf op de hoogte via www.lsabewoners.nl @LSAbewoners

•18januari-Utrecht LSA Platformvergadering

•14februari-Utrecht Bijeenkomst: Voor wat hoort wat

Agenda

Page 4: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 1134

wijknieuws gezochtWij zijn voor dit blad en voor ons digitale nieuws altijd op zoek naar nieuws uit de wijken. Stuur tips, verslagen, nieuwtjes, foto’s en interviews naar [email protected].

Oproep

Opening

‘Gemeenten moeten investeren in vrijwilligers, via onder meer scholing en begeleiding. Koester ze, zowel om vrijwilligers te krijgen als te behouden. Het ‘verleiden’ van burgers om zich voor de samenleving in te zetten, kan mogelijk ook via een belastingvoordeeltje. Zwitserse mensen die aantoonbaar actief zijn als vrijwilliger, betalen minder belasting,’’ stelde Karin Sok, senior adviseur bij Movisie, tijdens een Binnenlands Bestuur debat over burgerkracht

startsubsidie krijgt burgerinitiatief Stichting NAHuis van de gemeente Tilburg om een plek te creëren waar mensen met N.A.H. (Niet Aangeboren Hersenletsel) terecht kunnen voor ontmoeting, dagbesteding, zorgverlening en logies. De initi-atiefnemers willen de zorg anders en goedkoper realiseren. Twee jaar is hard gezocht naar samenwerkingspartners en financiers om dit interessante burgerinitiatief te realiseren. Die zijn gevonden en met de subsidie van de gemeente kan het project nu van start gaan.

€60.000,-

HOGERE HuREN, lAGERE lEEfBAARHEIdsuItGAVENWoningcorporaties hebben vorig jaar meer woningen gerenoveerd en minder aan nieuwbouw gedaan dan de voorgaande jaren. Er zijn minder woningen gesloopt en minder woningen verkocht. De huren zijn omhoog gegaan en de woningen zijn minder waard geworden. Er is minder geld uitgegeven aan leefbaarheid.Perwoninggavencorporatiesgemiddeld105euroaanleefbaar-heiduit.Erzijngroteverschillentussendeviergrotesteden(146euro)enkleinesteden(77euro).DitblijktallemaaluiteenrapportdatadviesbureauCompanen schreef in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

FactsheetVolkshuisvestelijkeprestaties 2010 2011 2012

Aantal woongelegenheden woningcorporaties (ultimo verslagjaar) 2.413.400 2.414.300 2.418.100

Nieuwbouw woongelegenheden voor verhuur 28.600 28.600 25.600

Nieuwbouw koopwoningen 7.900 6.700 5.500

Aandeel nieuwbouw koopwoningen verkocht met korting (in %) 31,5% 34,4% 32,2%

Sloop woongelegenheden 13.100 11.900 10.400

Verkoop bestaande woongelegenheden aan particuliere huishoudens 15.100 14.300 13.900

Aantal ingrijpend verbeterde woongelegenheden (> € 20.000 per woongelegenheid) 21.400 18.800 21.900

Uitgaven aan leefbaarheid per woongelegenheid (x € 1) 120 115 105

Maandhuur per woongelegenheid (x € 1) 422 433 447

WOZ-waarde per corporatiewoning (x € 1) 157.000 154.000 149.000

Elke auto die dit verkeersbord in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam passeert en langzamer dan 30 km/u rijdt haalt €0,03 op voor de buurt. Het geld gaat naar buurtprojecten.

Page 5: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 5

Er zit veel denkwerk in het bouwen van een zenuwspiraal

Kan wél! NieuwsKan wél! is een project van het LSA. Kan wél! helpt ideeën, plannen en zelfs dromen voor de wijk te realiseren. Kijk op www.kanwel.nl voor meer informatie.

tEcHNO BuItENHOfKan Wél! inDelftBuitenhoforganiseerdeeenTECHNO-event.Opzaterdag30novemberdeeldedetwaalfjarigeGianni zijn passie voor techniek met andere kinderen uit Buitenhof.

Bouwen is zijn lust en zijn leven. Met Lego bijvoorbeeld zet de twaalfjarige Gianni hele constructies in elkaar. Hij houdt van techniek, dingen die bewegen, geluid maken of licht geven. Met ondersteuning van Kan Wél! Jong organiseerde deze jongen het TECHNO Buitenhof. Het was niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Om een zenuwspiraal te kunnen maken moet je weten hoe elek-triciteit werkt. Met veel enthousiasme werd er geboord, geschroefd, gebogen en gepuzzeld. Met als mooi resultaat dat alle kinderen aan het eind van de middag met een zelfgebouwde en echt werkende zenuwspiraal naar huis gingen.

Kan Wél! is sinds 2009 op deze manier aan het werk in Buitenhof in opdracht van de woningcorporaties Woonbron, Vestia en Vidomes en met budget van Fonds 1818. Alle door jongeren zelf georganiseerde activiteiten bevorderen hun betrokkenheid bij buurt en laten zien dat ze actief, positief en creatief zijn.

VARKEN ZOEKt BOERDrie Varkenshuizen zoeken hulpboeren die samen met anderen voor twee varkens willen zorgen. Varkenshuizen worden gebouwd met en door bewoners, zij kunnen daar samenkomen om te eten en drinken en te discussiëren.

In een Varkenshuis groeien een jaar lang twee varkens op. De varkens leven van de voedselresten die bewoners komen brengen. Na een jaar worden de varkens geslacht om vervolgens bereid en gegeten te worden door diezelfde bewoners.Er zijn drie van die huizen. Eén in Rotterdam-Katendrecht, één in Tilburg en een in het Drentse Annerveenschekanaal. Met het Varkenshuis willen de initiatiefnemers (een kok / kunste-naar en een kok / boer) zowel de gemeenschap sterker maken als laten zien waar voedsel vandaan komt of hoort te komen.Met het Varkenshuis komt het eeuwenoude principe van het varkenshouden weer in de gemeenschap. Het slachten van de varkens levert wel protest op: zowel in Rotterdam als in Tilburg zijn er tevergeefs petities gestart om de dieren te redden. “Fijn als er discussies ontstaan”, zegt een van de Varkenhuis-initiatiefneemster Elles Kiers. “Maar bij de petities ontbreekt het aan context. Want als de varkens ‘gered’ worden, waar gaan ze dan naartoe? Die alternatieven zijn er niet, het is alleen een oproep om ze te redden. En waarvan? Ze hebben een goed leven gehad.”

Minister Blok op Landelijke Bewonersdag (meer op pag. 6).

Page 6: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 1136

lBd13

Bron van energieLandelijke Bewonersdag 2013

Page 7: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 7

‘Nou ‘Eindhoven de gekste’, zet je maar schrap, bus met nog gekkere tukkers on the loose.’ De eerste tweets kwamen al heel vroeg zaterdagochtend 23 november. Vrijwilligers uit stadswijken uit het hele land kwamen naar de Landelijke Bewonersdag. Het Evoluon in Eind-hoven stroomde dan ook snel vol.Karin Bruers, de komische rasbrabantse dagvoorzitter, weet meteen sfeer te maken in de koepel vol mensen. Zij komt er, met haar vrolijk charme, zelfs mee weg om minister Stef Blok ‘Stefke’ te noemen. Wanneer de Eindhovense wethouder Yasin Torunoglu ons welkom heet namens de stad, krijgt hij al snel de handen op elkaar met de uitspraak: ‘Delen is vermenigvuldigen’. Wanneer hij ook nog voor het 25-jarige LSA gaat zingen wordt het echt een feestje.

Faciliteer vrijwilligers!!Dat is ook wat LSA wil van deze dag, vertelt voorzitter Joke Bakker, lekker feesten, maar ook kennisdelen en netwerken en een indringende vraag stellen aan de minister. Volgens Bakker kan de wijkaanpak van de afgelopen jaren nog een goed vervolg krijgen als Blok op korte termijn met maatregelen komt. “Er is nu 25 jaar wijkenbeleid. In die 25 jaar is gebleken dat de energie van actieve bewoners het verschil maakt in de wijken. De energie is nu nog hoog. Wij, vrijwillige actieve burgers, vragen van het Rijk: faciliteer dit alles door buurtrechten in te voeren, met een stofkam door alle

overbodige regels heen te gaan, en mee te helpen met de invoering van een maatschappelijke bank, zodat wij tegen een kleine rente kunnen lenen en daardoor beter aan de slag kunnen in onze wijken.”

Minister Stef Blok hoort het aan, maar gaat liever in op het eerste certificaat aan de Woonbond Energiecoach dat hij uit mag reiken aan Liesbeth van Dijk en op het verhaal van Sjoerd Slaaf van bewonersplatform Woen-sel Noord die vertelt over de adviesnota die actieve

Eindhovenaren hebben geschreven: Nieuwe Koers Burgerparticipatie. De minister deelt gul complimenten uit. Ook aan het LSA: “Ik vind het ontzettend stoer wat LSA en alle actieve mensen in de wijk doen en ik hoop dat hier over 25 jaar weer jonge actieve bewoners staan om de 50ste verjaardag te vieren van het LSA.”

TjaOp het podium gaat hij nog even kort in op het idee een maatschappelijke bank in het leven te roepen, naar het voorbeeld in Engeland, waar deze bank gefinancierd wordt met geld van zogeheten slapende rekeningen. Geld dat op een bankrekening staat waarvan de eige-naar overleden of verdwenen is en dat door niemand wordt opgeëist. Het LSA pleit ervoor om zo’n zelfde bank in Nederland in te stellen, waar sociale onderne-mingen leningen kunnen afsluiten. Voor het LSA is het heel belangrijk dat bewoners meer rechten krijgen in de buurt en toegang tot financiële middelen. Lachend zegt Blok dat hij er niet veel heil in ziet, want leningen moeten wel worden terugbetaald en zegt hij, dat is lang niet altijd makkelijk… tja. Het is alsof de aanwezige mensen al weten dat er niks te halen valt bij deze minister. Ze laten zich niet kennen: de energie blijft hoog. Opvallend hoog. Het enthousi-asme van actieve bewoners voor de Landelijke Bewo-nersdag werd deze lente al duidelijk. Toen kwamen de eerste telefoontjes al binnen bij het LSA. Wanneer is de Landelijke Bewonersdag? We willen namelijk samen met de buurt afreizen en met een bus komen, kunnen jullie een datum en een locatie noemen? Het was dui-delijk. Mensen hadden er zin in. En dat in een tijd van economische crisis die ervoor zorgt dat vele beloftes die gemaakt zijn aan actieve vrijwilligers uit aandachts-wijken, niet worden waargemaakt. Buurthuizen gaan dicht, bewonersbudgetten slinken, welzijnswerkers worden bij bosjes ontslagen, om niet te spreken van het huurbeleid en de stagnerende herstructurerings-projecten. UitverkochtHoe houden vrijwilligers de energie hoog? Hoe blijven ze gemotiveerd om zich in te zetten voor hun omgeving? Het LSA bestaat al net zo lang als dat er wijkgericht overheidsbeleid is: 25 jaar. Al 25 jaar zijn we voor en van bewoners. En al die tijd zien we dat mensen de bron van energie zijn. De bron van energie van veran-deringen en verbeteringen in hun buurt, van feest en gezelligheid, van sociale cohesie, van wijkeconomie.De organiserende partners (het LSA in samenwerking met het ministerie van BZK, de Nederlandse Woonbond, de gemeente Eindhoven, bewonersplatform Woensel Noord en woningcorporaties Trudo en ‘Thuis) werden het snel eens, dit werd de naam van de dag: Bron van energie. En dat die energie hoog was, bleek ook uit de

Het is weer gelukt, we hebben met zijn allen een geweldige

landelijke Bewonersdag gemaakt. Het was een inhoudelijke,

informatieve en heel feestelijke dag. Op 23 november in

het Evoluon in Eindhoven knetterde het van de energie

van achthonderdvijftig deelnemers.

Bron van energie

Page 8: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 1138

massale aanmeldingen. Ruim een week van te voren was de Landelijke Bewonersdag 2013 uitverkocht. Dik 850 deelnemers waren ingeschreven, meer kon er echt niet in. Het zijn veelal mensen die een stap verder gaan dan participatie, mensen die niet wachten op de overheid maar zelf aan de slag gaan door een Bewo-nersBedrijf of wijkonderneming op te zetten, door een buurthuis in zelfbeheer over te nemen of door van dat verloederde braakliggende stuk grond een buurttuin te maken. Bewoners Beweging EindhovenOf door zichzelf te verenigen en de gemeente te adviseren, zoals in gaststad Eindhoven gebeurt. Hier hebben bewonersbelangenverenigingen uit zeven stadsdelen de handen ineen geslagen. Vandaag op de Landelijke Bewonersdag presenteren ze hun nieuwe platform: Bewoners Beweging Eindhoven. Ze geven de gemeente meteen een manifest-achtig advies mee Nieuwe koers burgerparticipatie. Het is een soort mini-congres binnen de landelijke dag. Een groot deel van actief Eindhoven is erbij aanwezig!

Een deel van de aanwezigen op deze Landelijke Be-wonersdag kijkt weemoedig terug naar de tijd dat Ella Vogelaar in charge was. Dat blijkt ook als zij door de zaal loopt om deel te nemen aan een van de program-maonderdelen: het politiek café met spoken en engelen uit het verleden. ‘Ella, ken je mij nog?’ En: ‘Wat ze ook zeggen, we vonden jou de beste’. Ze blijkt nog steeds de koningin van haar eigen vogelaarwijken te zijn.

Nog steeds tegenwerkingIn dit politiek café wordt al snel duidelijk dat er nog veel is om over te klagen, ondanks het feit dat host Anne-Marie Fokkens graag positieve verhalen wil horen, is er zeker geen hosanna stemming. Er is veel onvrede over het huurbeleid, veel ambtenaren hebben nog steeds te weinig vertrouwen in bewoners en hun initiatieven en de belofte van 10 jaar wijkenaanpak is botweg verbroken. De aanwezigen in het debat kijken terug op de tijd die is geweest. Zo geeft de directeur Ronald Paping van de Woonbond een compliment aan Ella Vogelaar voor haar goede beleid. Hij vertelt zelfs dat hij haar graag zou terugzien. “Helaas,” zegt hij erbij,

“zijn alle spelregels van dit wijkenbeleid nu, vier jaar later, veranderd en dat werkt nogal demotiverend voor alle bewoners die energie hadden gekregen van deze nieuwe aanpak.” Door de aanwezigen wordt wel opgemerkt dat het

Vogelaarbeleid wel top-down beleid was en dat dat beleid juist niet terug moet komen. Nu moet het bottom-up gebeuren. In het debat wordt ook nog gesproken over het huidige huurbeleid. Huurders hebben het veel te zwaar en krijgen het nog onnoemelijk veel zwaarder en woningcorporaties kunnen bijna geen cent meer besteden aan leefbaarheid.Gelukkig komt er een aantal verhalen uit de zaal van mensen die in deze tijd wel dingen hebben bereikt: van overgenomen wijkhuizen tot eindelijk gerealiseerde speeltuinen. Maar de boodschap lijkt toch dat er nog heel veel tegenwerking is, van regels, van niet willende ambtenaren en door geldtekort. Ella Vogelaar geeft als tip om altijd een medestander te zoeken binnen de lokale politiek, of het nou een raadslid, een wethouder of een ambtenaar is. “Maak met zo iemand een deal, en trek samen op. Daar hebben jullie allebei iets aan.” Het is waar, als je het goed speelt en de juiste contacten hebt en bij voorkeur een vooruitstrevend gemeentebestuur, is veel mogelijk. En juist daarom pleit het LSA voor een pakket aan maatregelen om actieve bewoners vastgelegde rechten en mogelijkheden te geven. Waaronder buurtrechten, een maatschap-pelijke bank, minder beperkende regels en een groep community workers. Nu ben je afhankelijk van een welwillende ambtenaar of wethouder, betoogt directeur van LSA Henk Cornelissen, en dat betekent dat je moet hopen dat je de mogelijkheid krijgt om je initiatieven uit te voeren. In de ene gemeente gaat dat wel goed en in

Er is nog veel tegenwerking, door niet willende ambtenaren en geldtekort

Page 9: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 9

de andere niet. Terwijl de hele samenleving er iets aan heeft als vrijwilligers met goede ideeën en een enorme dosis passie mogelijkheden hebben om hun projecten uit te voeren. Let wel: we vragen niet om geld, maar om rechten en mogelijkheden. Op onze site hebben we een dossier gemaakt waarin veel meer te lezen is over hetgeen waar wij voor pleiten en welke ontwikkelingen er op dit gebied zijn. Kijk op www.lsabewoners.nl/ meer-over-buurtrechten/. BewonersmarktOndertussen wordt er op de bewonersmarkt ontzettend veel kennis en inspiratie gedeeld. Meer dan 60 projecten, groepen en organisaties laten zien waar zij mee bezig zijn, wat ze hebben gedaan en wat ze gaan doen. Van over het hele land presenteren actieve groepen zich en zoeken ze het gesprek op met de aanwezigen. Wat gebeurt er toch veel in het land, wat een energie! Ook staan er experts op veel verschillende gebieden die informatie geven, van experts op het gebied van maatschappelijk aanbesteden tot op het gebied van communiceren met laaggeletterden. En ze zijn voort-durend in gesprekken verwikkeld. Hier wordt veel informatie gedeeld!Terwijl er dankzij de Nationale Postcodeloterij heerlijke Ben & Jerry’s ijsjes worden uitgedeeld vertelt een dame met een tas vol folders: “Ik doe hier in een middag meer contacten en ideeën voor mijn buurt op dan in het hele jaar hiervoor. Ik ben alle stands langsgegaan en heb

iedereen gesproken en hun namen opgeschreven.” En dan is ze nog niet eens bij de experts langs geweest, ook heeft ze nog geen hulp gevraagd van de superheld die aanwezig is. ‘Er is nogal veel te doen vandaag, nu moet ik snel naar de wijkenquizz. Dat is beneden toch?’ Er staat al iemand klaar om haar de weg te wijzen. Via het Summacollege zijn er namelijk 50 studenten aanwezig die helpen om de dag tot een succes te maken. De vrien-delijke jonge studenten facilitaire dienstverlening en beveiliging zijn een enorme aanwinst voor de dag.De wijkenquizz is lekker luchtig, hier kan cabaretière Karin Bruers dollen met het publiek. Er komt van alles voorbij, gedichten van Nico Dijkshoorn, een door vereni-gingsleden geschreven lied over het LSA, een vetplant en een slagroomtaart. De vraag of de directeur van het LSA Henk of Harry heet, bleek te makkelijk: iedereen had het goed. Veel mensen gingen de mist in bij de vraag welke wijken wel bestaan: de Pechtold- of de Ortega-wijken. Weet u het? Power to the peopleNa deze vrolijkheid is er tijd, ruimte voor en behoefte aan visie. Terwijl in het energiecafé van de Woonbond kennis gemaakt kan worden met de Energiecoaches gaat ook het onderdeel Power to the People van start. Hier wordt je van je sokken geblazen door visionaire betogers met bevlogen toekomstvisies, zo belooft het programma. En het onderdeel werkt. Zes zeer verschillende mensen die hun toekomstvisie geven op

Page 10: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 11310

de veranderende rol van de burger in de maatschap-pij. Het zijn verschillende visies, maar dat is logisch. De Landelijke Bewonersdag wil ruimte bieden aan verschillende visies en geluiden. Daarnaast willen we actieve bewoners bij elkaar brengen om samen sterk te staan, om samen te kijken wat er moet gebeuren en vooral om van elkaar te leren. Op pagina 12 vindt u een samenvatting van de speeches van de betogers. Kom maar op!Op dit moment verandert er veel in de samenlevingen de veranderingen gaan hard. Het LSA doet altijd zijn best om deze veranderingen zo bij te sturen datde positie van actieve bewoners sterk blijft, of nogliever sterker wordt. Juist in deze crisistijd zien we daar veel kansen voor, als we het samen doen. Samen zijn we sterk. En wij willen nog veel meer mensen de mogelijkheid geven om zich bij ons aan te sluiten. Want het LSA verandert ook. Tijdens het slot vertelt LSA-bestuurslid en actieve bewoner uit Eindhoven Marion van Beurden dat de aandachtswijken uit onze

naam worden geschrapt. “Het maakt ons niet uit of je uit een krachtwijk, prachtwijk, impulswijk, Ortegawijk, 40+wijk, aandachtswijk, vogelaarwijk of probleemwijk komt: alle actieve verenigde personen die energie geven aan hun stadsbuurt kunnen zich bij onze vereni-ging aansluiten. Voortaan heten we Landelijk Samen-werkingsverband Actieve bewoners.” Deze boodschap wordt met luid gejuich ontvangen. Terwijl er geborreld wordt informeren de eerste mensen al of zij zich nu ook kunnen aansluiten. Nou kom maar op: alle actieve clubs, verenigingen, groepen en groepjes die zich druk maken om hun stadsbuurt: samen zijn we sterk. En jullie zijn en blijven de bron van energie!

De Landelijke Bewonersdag haalde het NOS Journaal: bekijk het item op www.lsabewoners.nl/landelijke-bewonersdag-op-journaal/Ga voor meer informatie over buurtrechten naar www.lsabewoners.nl/ meer-over-buurtrechtenGa voor een twitterverslag van de dag naar www.lsabewoners.nl/twitterverslag-lbd13/

Kom maar op: actieve clubs, verenigingen en groepen. sluit je aan: samen zijn we sterk

Page 11: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 11

uitnodiging

Bijeenkomst

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen organiseren we de praktijkdag ‘Voorwathoortwat’opvrijdag14februari2014inUtrecht.Weziendaterdoordedecentralisering van taken veel meer op het bordje van de vrijwilligers komt te liggen. Zo vlak voor de verkiezingen zijn er veel momenten om met de lokale politiek in gesprek te gaan. Op deze bijeenkomst gaan we ons daar samen op voorbereiden. Wat wil je weten, wat wil je vragen en hoe?

We zeggen het al een tijd: voor wat hoort wat! En we blijven het ook zeggen. Als je als overheid wil dat vrijwilligers een grotere rol oppakken in de samenleving, dat ze meer verantwoordelijkheid nemen met minder subsidies, dat ze in zelfbeheer panden en taken overnemen bijvoorbeeld: dan moet daar iets tegenover staan. Wij vragen om een pakket aan middelen om vrijwilligersgroepen meer mogelijkheden te geven en niet afhankelijk te zijn van de welwillendheid van de gemeente om initiatieven uit te voeren!

Lobby meeSoms voelt het alsof je in het luchtledige aan het roepen bent, ook een lobby is een zaak van lange adem. Maar er zijn stappen gezet! In Amsterdam is een motie aangenomen van GroenLinks om te gaan experimenten met buurtrechten. En het wetenschappelijk bureau van het CDA kwam met een rapport ‘Het CDA en de maatschappelijke onderneming’ waarin wordt gesteld dat actieve burgers meer ruimte en rechten moeten krijgen.

Het zijn stappen in de goede richting. Maar we zijn er nog lang niet. We willen niet alleen dat Amsterdam gaat experimenteren met meer rechten, wij hopen dat er meer steden deze stap durven te zetten. En we willen dat meer politieke partijen inzien dat er rechten nodig zijn om vrijwilligersgroepen energiek en innovatief te houden.

Dit is het moment om lokale politici eens aan de tand te voelen over hun standpunten en plannen over burgerschap en zeggenschap. Straks zitten ze weer vier jaar op het gemeen-tepluche. Hoe en wanneer kun je hiernaar vragen en hen wellicht beïnvloeden, uitlokken of verleiden. Waar pleit het LSA precies voor? Welke rechten en middelen hebben jullie nodig? In workshops en discussies gaan we samen aan de slag. Je bent van harte uitgenodigd!

Datum14februari2014Tijd13:00-17:00

Locatie Het Vorstelijk Complex,Utrecht

Voor wat hoort wat

Page 12: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 11312

In de afgelopen 25 jaar heeft het lsA zijn sporen wel

verdiend, maar hoe moet dat de komende kwart eeuw?

we vroegen zes visionaire denkers om op de landelijke

Bewonersdag 2013 hun gedachten daarover met ons te

delen. de grote lijn: wacht niet op de overheid, neem het

heft in eigen handen, maar spreek de overheid ook aan.

Albert Jan Kruiter van het Instituut voor Publieke Waarden en het Sociaal Hos-pitaal plaatst de vraag in een historisch ka-der: “De afgelopen 25 jaar zijn burgers als het ware klant van de overheid geworden. De Franse filosoof Alexis de Tocqueville voorspelde het al in de 19de eeuw: burgers worden steeds individualistischer en de overheid steeds centralistischer en bureau-cratischer. We moeten ons door de over-heid niet laten voorschrijven wat burger-schap is. Ik hoop dat we de komende jaren weer burger kunnen worden. Dat houdt in dat we ons niet te afhankelijk opstellen van de overheid, maar zelf – op basis van ‘wel-begrepen eigenbelang’ – initiatief nemen. Deels kan dat via de markt: we kunnen weer ‘aandeelhouder’ worden van parken en wijken. Voor zo’n publieke rol heb je lang niet altijd wetten en regels nodig. Vragen om een buurtwet is ook vragen om bureau-cratie. Een betere weg is, onafhankelijk van de overheid over de directe eigen belangen heen stappen en democratische betrokken-heid vormgeven. Op basis daarvan kun je een positie verwerven van waaruit je eisen kunt stellen aan de overheid.”

Directeur Woon- en Leefomgeving bij het ministerie van BZK, Inge Vossenaar zegt vooraf al dat ze vanuit de overheid spreekt. “In principe heeft de overheid twee instrumenten om iets voor elkaar te krijgen: de zweep (wetgeving) en de peen (subsidies). Later is daar een derde bij gekomen: de preek (een goed gesprek). Zweep en peen passen niet meer bij de huidige netwerksamenleving, dat hebben het Grotestedenbeleid en de wijkenaanpak wel bewezen. De overheid moet open staan voor vragen uit de samenleving en creatief meedenken. Dat vraagt van burgers dat ze van de overheid geen kant-en-klare ant-woorden verwachten, maar dat ze – samen met de overheid – het proces aangaan dat moet leiden tot oplossingen. Van de over-heid mag worden verwacht dat ze recht-statelijke aspecten waarborgt (zoals gelijke toegang tot collectieve voorzieningen), ken-nis deelt en bijdraagt aan oplossingen die burgers aandragen. Burgers en overheid moeten niet tegenover elkaar staan, maar naast elkaar. De komende 25 jaar zullen dus meer in het teken staan van het goede gesprek dan van zweep en peen.”

Gert Boeve (ex-wethouder van onder meer zorg en welzijn in Amersfoort) geeft zijn visie in een reeks foto’s en wereldkaar-ten. “Alleen al de mondiale schuldenlast van 52 triljard euro geeft aan dat we nieuwe wegen moeten vinden. Veranderen moet, maar is lastig: gaat het om ‘houden wat ik heb’ of om ‘hebben waar ik van hou’? Duidelijk is dat de bestaande systemen de oplossing niet zullen brengen, ook de vrije markt niet. Op zoek naar een uitweg zullen we samen moeten werken en dat vergt vertrouwen. Kunnen overheid en burgers dat vertrouwen in elkaar opbrengen? Ja, dat kan (en moet ook) omdat kennis en informatie vrij beschikbaar zijn en wel op ruime schaal, zeker in Nederland. De overheid kan dan een stapje terug doen en zich beperken tot drie dingen: globaal de richting bepalen, op een transparante manier ruimte geven en daar waar nodig ruggensteun bieden. De drie oude R’en (van rust, ruimte en regelmaat) krijgen zo een opvolger in richting, ruimte en ruggensteun. Dat is inderdaad vooral een boodschap voor politici: die mogen wat meer op hun handen blijven zitten.”

Visie

Power to the people: de komende 25 jaar

Door Nico de Boer

De kernboodschap van de zes visionairen: onderneem, pak het initiatief, laat je niet remmen door de overheid, sluit aan bij je eigen passie. Een verschil van inzicht leek er op de landelijke bewonersdag even te ontstaan over de vraag hoe nuttig een buurtwet daarvoor is. Nuttig, stelde Eisse Kalk, anders blijf je te afhankelijk van toevalligheden en is de continuïteit van de initi-atieven in gevaar. Nutteloos, antwoordde Albert Jan Kruiter, want met een wet krijg je ook bureaucratie. De twee vonden elkaar in de vaststelling dat je overbodige regels moet voorkomen, maar wel moet streven naar stevige afspraken, ook op lokaal niveau. Daarmee kun-nen we de volgende 25 jaar als burgers voort. Hup, aan de slag…

Page 13: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 13

Als kind van de jaren zestig is Eisse Kalk in allerlei functies al bijna een halve eeuw bezig met bewonersparticipatie. “Destijds ging het om power to the people en nu weer: er zijn momenteel geweldig veel burgeriniti-atieven gaande, van energiecoöperaties tot broodfondsen, bewonersbedrijven en buurt-voorzieningen in zelfbeheer. De 21ste eeuw wordt de eeuw van de burger. De kwestie is wel hoe we voldoende continuïteit brengen in alle losse initiatieven. Op de overheid hoef je daarvoor momenteel niet te rekenen: die weet het zelf niet of bedient zich van zalvende woorden als ‘participatiesamenleving’. De Raad voor het openbaar bestuur adviseerde al over hoe het beter kan: ‘Loslaten in vertrou-wen’. Burgers zijn dat vertrouwen waard: in hun handen wordt elke collectieve gulden een daalder waard. Voorwaarde is wel dat we dat in rechten en regels vastleggen. Al-leen dan kun je voorkomen dat je afhankelijk bent van toevalligheden. Naast wat het LSA al aan regels voorstelt, stel ik ook een ‘budgetbestedingsrecht’ voor, bijvoorbeeld met burgerbegrotingen. Ik zou het mooi vinden om over 25 jaar hier de Buurtwet te evalueren.”

Loes Leatemia, initiatiefnemer van Lokale Lente, community van wijkonderne-mers, herinnert zich levendig de verbazing van haar Molukse vader, die in 1952 als KNIL-militair naar ons land kwam. “Hij was een actieve man en voelde zich in Neder-land aan alle kanten beklemd: hier mocht je niks ondernemen zonder in procedures vast te lopen. Die verbazing heb ik meegekregen en omgezet in de overtuiging dat mensen in wijken en buurten veel meer ruimte moeten krijgen om initiatieven te nemen. Ik kom bij zulke initiatieven natuurlijk wel conflicten tegen, maar ook het vermogen om oplos-singen te genereren die inclusief zijn, ook voor mensen die al lang niet hebben meegedaan. Mooie voorbeelden vind ik de Meevaart community in de Amsterdamse Indische buurt en het initiatief ‘Geef om de Jan Eef’ in Amsterdam-West, dat een nieuw begin betekende voor een kwijnende winkelstraat. Ik geloof in het einde van beperkende regels en zie de ‘buurtwet’ als een mogelijkheid om te bouwen aan iets moois. Wat mij betreft gaan we daar de komende 25 jaar volop mee aan de slag.”

Directeur van 7Zebra’s Boukje Keijzer weet dat ze een slechte burger is in die zin dat ze nooit aan participatietrajecten of inspraakbijeenkomsten meedoet: “Ik doe eigenlijk altijd liever iets anders, zelfs sporten! Maar dat geldt niet alleen voor mij en dat komt omdat er een structurele mis-match bestaat tussen wat de organisatoren van inspraak en interactieve beleidsvor-ming willen en wat burgers willen. In de praktijk hebben overheidsdienaren vier redenen om inspraakbijeenkomsten te organiseren: een principiële (het is goed, het moet), een relationele (meer draagvlak), een inhoudelijke (kennis en ervaring benut-ten) en als vierde: eigen belang (goedkoper, sneller, soepeler). Die vier redenen gelden voor mij niet en dus hou ik meer van feestjes: why have a meeting when you can have a party, om met de Amerikaanse participatie-goeroe Jim Diers te spreken. Ambtenaren mogen mij altijd overal mijn mening vragen of mijn kennis aftappen: op het sportveld, op de markt, bij de buurt-barbecue. Maar niet op een vergadering. Party-cipation heeft de komende 25 jaar de toekomst.”

Boven: Gert Boeve en Inge Vossenaar, beneden: Loes Leatemia en Eisse Kalk.

Page 14: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 11314

Hans KtH

@Guusmeeuwis boegbeeld van #actiefburgerschap ‘Het Kan Hier Zo Mooi Zijn’. Kan hij mooi optreden bij volgend jaarcongres @LSAbewoners

De Shawl maakt verbinding Ingezonden bericht door buurtleren.nloepOver de middenweg in Heerhugowaard hebben 20 mensen, een draaiorgel en een met wol versierde tractor elf kilometer door buurtbewoners gebreide sjaal uitgerold! De shawl verbond het noorden met het zuiden van de stad. Het breien en het uitrollen heeft veel bewoners met elkaar verbonden. Meer weten? Kijken op buurtleren.nl

Heeft u interessant nieuws uit uw wijk? schrijf het ons!

Adoptiekamerlid op bezoek in Amsterdam NoordIngezonden bericht door: LSA-lid Anja Snabel van Buurtbeheer

Vogelbuurt/IJplein

OnsLSAadoptiekamerlidAnoushkaSchut-Welkzijn(VVD)isbijons

in de Vogel/IJpleinbuurt geweest.

Het was een relaxte ochtend. We zijn eerst bij het Leefkringhuis

geweest, daar kreeg zij een uitleg over de door bewoners opgerichte

crisisopvang voor kinderen en gezinnen en over de voedselbank waar-

mee samen gewerkt wordt. Zij vond dit heel interessant, daarna gingen

we naar Kerk en Buurt, een stichting die mensen een luisterend oor

biedt, problemen probeert op te lossen en samen met een groep wis-

selende mensen eet. Kerk en Buurt is echt een soort huiskamer voor de

buurt waar veel eenzame mensen binnenkomen voor een praatje.

Daarna door naar een nieuw project, de voedseltuin op het IJplein waar

15 buurtbewoners onder begeleiding de tuin runnen. Een groot succes, er

komt veel groente van de tuin, de bewoners die tuinieren krijgen groente

mee, een gedeelte wordt gebruikt voor van Harte Resto en er gaat een

gedeelte naar de voedselbank.

Als laatste zijn we naar de Albatros gegaan, een ontmoetingscentrum

voor 55+ buurtbewoners waar 1x per week gegeten wordt en activiteiten

worden gedaan. Daarachter zit een activiteitencentrum voor mensen met

een niet aangeboren hersenletsel, hier worden ongeveer 16 mensen be-

geleid bij hun activiteiten, dit zijn mensen die bijvoorbeeld een zwaar hart-

of herseninfarct hebben gehad, een auto-ongeluk of maanden in coma

gelegen hebben. Binnen hun mogelijkheden worden er activiteiten met

hun gedaan. De locatiemanager van de Albatros heeft een rondleiding

gegeven die heel interessant was.

Anoushka vond het een ochtend vol afwisseling en ze heeft een indruk

gekregen hoe het er in de Vogel/IJpleinbuurt aan toe gaat. Afgesproken is

dat er een vervolgbijeenkomst komt en die is waarschijnlijk in het voorjaar.

U schrijft...

Page 15: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 15

lsA

Nie

uws

wAt? EEN ANdERE NAAm?We hebben de ‘aandachtswijken’ uit onze naam geschrapt! We heten nu het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (nog steeds afgekort met LSA).Het LSA ziet dat er steeds meer clubs van actieve vrijwilligers zijn die zich op een minder traditionele manier organiseren. Naast de bewonersorganisaties die hun wijk representeren zijn er bijvoorbeeld buurtcommunities opgestaan, Bewoners-Bedrijven, buurttuinen en wijkonderne-mingen. Al deze organisaties, mits ze in een stadswijk werken, kunnen zich vanaf 2014 aansluiten bij het LSA: het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners. Samen zijn we sterk!

GEslAAGdE BIJEENKOmst BEwONERsBEdRIJVEN Op5novemberorganiseerdehetLSAdepraktijkdagBewonersBedrijven:Sociaal ondernemerschap in transitie. Rond de honderd aanwezigen hebben een goede bijeenkomst gehad. Er is informatie gedeeld en flink genetwerkt. Het experimentele project BewonersBedrijven van het LSA helpt bewoners-groepen sociale bedrijven in de wijk op te zetten. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door steun van de Nationale Postcodeloterij, fonds Werken aan wonen en het ministerie van BZK. Veel van de startende sociale onder-nemers waren op deze bijeenkomst in de grote flat van het BewonersBedrijf in oprichting ‘het Bruishuis’ in Arnhem. Zij vertelden over hun ervaringen. Daarnaast waren er professionals op verschillende gebieden met ervaringen met en ideeën over sociaal ondernemerschap. Alle workshops werden gegeven door zowel iemand van een BewonersBedrijf in oprichting (kantelaars genoemd), als een expert op een bepaald gebied (frisdenkers). Dit werkte goed. Van de workshops zijn uitgebreide verslagen gepubliceerd op www.bewonersbedrijven.nl, een aanrader om even te gaan kijken als je zelf bezig bent met het opzetten van een sociale onderneming!

Beginnen met een sociale onderneming voelt als een sprong in het diepe, zoals hier in dit door bewoners overgenomen zwembad.

mOOIE VERslAGENWehebbenookhetafgelopenkwartaalbijzondereregio-nale bijeenkomsten gehouden, van de bijeenkomsten is een verslag te vinden op onze site.

Lees het verslag: Tijdreis door Velve Lindenhof om te leren over het verleden, heden en toekomst van de bijzondere wijk in Enschede. Van prostitutie en rellen via noaberschap naar een toekomstige multifunctionele wijkaccommodatie.

Lees het verslag: Grrroen in Kronenburg om meer te weten te komen over het aanbrengen van kleur en groen in de wijk. In deze wijk in Arnhem is een stichting opgricht om be-woners te ondersteunen bij het realiseren van hun ideeën voor de openbare ruimte, van zelf aangelegde tuintjes tot muurschilderingen. www.lsabewoners.nl /regionale-bijeenkomsten

Page 16: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 11316

Interview

Praktische idealist in Poelenburg

Page 17: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 17

We hebben met LSA-lid Erwin Stam afgesproken in Poe-lenburg, Zaandam: al 25 jaar een aandachtswijk. We lo-pen langs de naoorlogse woningen, flats en huizenblok-ken naar het Wijkpunt, Opeens schreeuwt een jongen iets naar ons: “Klein Istanbul, het is hier klein Istanbul; alleen maar Turken”. Wij draaien ons naar de, overigens Turks ogende man, om en vragen wat hij bedoelt. “Er zitten hier alleen maar Turken in deze wijk en het is hier arm.” Ja, knikt Erwin, ik vind het hier wel heel gezellig. De jongen kijkt verbaasd. “Nou ik niet hoor, ik slaap hier alleen maar en ga dan gauw naar Amsterdam.”

Nadat we de man een fijne dag hebben gewenst, vertelt Erwin dat er in deze wijk inderdaad heel veel mensen van Turkse komaf wonen. “De wijk is in de jaren 60 gebouwd voor arbeiders van Albert Heijn, Bruynzeel en Verkade, dat waren vooral Italianen en Spanjaarden. Later zijn er veel Turkse mensen in de wijk komen wonen. En wat die jongeman schreeuwde is typerend voor jongeren hier, die verlaten de wijk zodra ze het wat beter krijgen en de mogelijkheid heb-ben om weg te komen. Zij vinden het hier niks. Let op, dat komt ook omdat hier een strenge sociale controle is, voor jongeren vaak vreselijk. Maar ik vind het hier geweldig wonen. De sfeer, de mensen. In de zomer leeft iedereen hier buiten, zo gezellig! Ik heb dat veel liever dan de plek waar ik hiervoor woonde: Wormer. Daar zijn mensen alleen maar bezig met slapen en geld verdienen. Saai!”

Zelfredzaamheid We zijn aangekomen bij Wijkpunt Poelenburg. “Hier werken bewoners en professionals samen, echt goed samen. Het is oorspronkelijk opgezet als infohuis Nieuw Poelenburg, een samenwerkingsverband van woningcorporaties en de gemeente, om voorlichting te geven over de herstructurering van de wijk. Dat werkte goed , mensen kwamen voortdurend langs en niet alleen voor voorlichting daarover. Ze kwamen met allerlei vragen. Het infohuis kreeg onbedoeld een soci-aal- maatschappelijke functie. Op het moment dat alle herstructureringsplannen vanwege de crisis definitief werden afgeblazen, kwam de functie van het infohuis ter discussie. Toen wij als bewoners aangaven hier niet blij mee te zijn werden wij door wijkmanager David Kooi en de coördinator van Nieuw Poelenburg Caroline

Stravers gevraagd om mee te denken over een oplossing. Per 1 juli maakte het infohuis een doorstart onder de naam Wijkpunt Poelenburg. Nu zit er van alles, van een wijkverpleegkundige tot een sociaal raadsvrouw. En wij als actieve bewoners. We organiseren hier veel activitei-ten, vooral ’s avonds, bijvoorbeeld sollicitatiecursussen. Mooi is dat de beroepskrachten naar ons doorverwijzen.”

Erwin is trots vanuit zijn tenen op de club vrijwilligers waar hij toe behoort. “Als je het hebt over zelfredzaam-heid, hier zie je daar mooie voorbeelden van. Laatst was op onze sollicitatiecursus een oud-Schiphol-medewerker en een asielzoeker, met werkvergunning trouwens. Die buitenlandse man vertelde dat het hem geweldig lijkt om op Schiphol te werken. Maar ben je dan wel eens op de pier van Schiphol geweest waar je echt goed naar de vliegtuigen kunt kijken?, vroeg de oud-Schipholmedewerker. Dat was hij niet, dus zijn ze samen gegaan. Dat vind ik zo mooi. Die mensen hadden elkaar in het dagelijks leven nooit ontmoet en zitten best in een sociaal isolement, maar nu zijn ze samen op pad gegaan dankzij onze cursus.” Rasoptimist Erwin is zelf in de wijk terecht gekomen na een scheiding. Terwijl iedereen hem voor gek verklaarde dat hij in Poelenburg ging wonen, vond hij het meteen geweldig. Hij bezocht wijkvergaderingen en rolde zo steeds dieper de buurt in. Nu is hij erg veel tijd actief in de wijk. De sociale rasoptimist heeft veel contacten in de wijk, met bewoners en beroepskrachten. En hij staat op het punt iets groots te beginnen met de groep vrijwilligers: een BewonersBedrijf. “De wijkeconomie versterken, dat is hier cruciaal. Met het idee van een wijkonderneming ben ik al enkele jaren bezig. Slechts 11,4 procent van de beroepsbevolking hier heeft werk. En omdat mensen zo weinig te besteden hebben trekken winkels ook weg. Zelfs de Albert Heijn heeft aangekondigd weg te gaan! Ik wil dus iets doen voor de wijkeconomie, voor de langdurig werklozen en voor iedereen die hier goedkoop diensten of spullen wil kunnen verkrijgen. Dus ik begin een BewonersBedrijf samen met een grote groep andere bewoners. We heb-ben al een bestuur al moet dat nog uitgebreid worden. Naast mij bestaat het bestuur nu uit Suat Yigitsoy en Ali Acar, we hebben vrijwilligers, we hebben een locatie voor de Fietsfix en een andere locatie komt ook bin-nenkort: we zijn ready to go.”

Het BewonersBedrijf Op 4 januari gaat de Fietsfix open, het eerste onderdeel van het BewonersBedrijf Poelenburg. Een bedrijf dat sociaal gaan ondernemen en de eventuele winst terugsteekt in de wijk. De Fietsfix is een fietsenmaker en -handel gerund door langdurig werklozen uit de wijk

Erwin stam neemt ons mee naar Poelenburg in Zaandam,

een wijk vol goedkope huizen en warme mensen. Hij vertelt

over zijn vrijwilligerswerk in deze wijk. Erwin staat in vuur

en vlam, want zijn idee BewonersBedrijf Poelenburg gaat

4 januari van start. Het begint met een fietsenmakerij,

maar de plannen zijn veel groter. “Ik denk dat je actieve

doeners nodig hebt die durven dromen.”

Page 18: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 11318

die hebben aangegeven dat zij hier interesse in heb-ben. Zij gaan 16 uur per week werken in de Fietsfix en 8 uur stage lopen bij een fietsverhuurbedrijf. Zij zullen een vrijwilligersvergoeding ontvangen en op den duur, als er genoeg winst wordt gemaakt, zullen ze er een echte baan aan kunnen overhouden. Erwin: “Het gaat hier pertinent niet om mensen die verplicht worden om voor het BewonersBedrijf te werken. Want laat ik duidelijk zijn: ik ben absoluut niet voor een van bovenaf opgelegde participatiemaatschappij.” De gemeente Zaanstad heeft toegezegd dat zij een deel van de door de gemeente weggeknipte oude fietsen doneert aan deze Fietsfix. Woningcorporatie Parteon zorgt voor de locatie en wat meubilair. Er zijn contacten met een sociale onderneming in Engeland die opgeknapte fietsen op wil kopen. Ook gaat binnen niet al te lange tijd het tweede onderdeel van het BewonersBedrijf open: de kringloopwinkel. Er zijn nu wat problemen met de locatie, maar Erwin heeft een rotsvast vertrouwen dat het goed gaat komen. En wat hem betreft stopt het BewonersBedrijf daar niet. Samen met andere partijen gaan ze bijvoorbeeld een enorme buurttuin maken. Het terrein van 4 hectare zal grotendeels moestuin worden, maar ook een stadsstrandje zit in de planning. Mis-schien dat het BewonersBedrijf daar ook een verdien-model uit kan halen. En als hij helemaal verder droomt, ziet hij voor zich dat ze in de locatie waar nu een Albert Heijn zit groente gaan verkopen uit hun buurttuin, of zelfs een hele supermarkt beginnen. “Tja, ik ben een idealist, maar ook een praktische uitvoerder. Ik denk dat je actieve doeners nodig hebt die durven dromen.”

Rechten en middelen Terwijl we door de wijk lopen, wijst Erwin mij op huizen die enkel glas en houten kozijnen hebben. Het zijn min-punten van de wijk. Er is hier veel geld gestoken in sociale projecten, maar niks in de huizen, en de beloftes die daarover zijn gemaakt, zijn net zo hard gebroken. Ook valt de enorme berg afval naast de vuilcontainers op, wat een zooi. Ook een duidelijk

minpunt. “Wij zouden graag met ons BewonersBedrijf hier ook iets aan kunnen doen. De mogelijkheid om publieke contracten over te nemen als je als bewoners ergens ontevreden over bent en gelooft dat je het beter kunt, is wat mij betreft een belangrijke strijd die het LSA voert, net als het hele pakket aan buurtrechten waar het LSA voor pleit. Ik geloof dat veel projecten goedkoper en beter kunnen draaien, als je slim nadenkt en samenwerking zoekt. Ik ben op een bijeenkomst van LSA geweest waar mij veel meer duidelijk werd van welke onderdelen van het pakket aan rechten dat bewoners in Engeland hebben hier zouden moeten worden ingevoerd. Het is nu eenmaal zo dat als bewo-ners meer verantwoordelijkheden krijgen en nemen, daar rechten en middelen tegenover zouden moeten staan. Ik heb überhaupt veel aan het lidmaatschap van het LSA. Heel eerlijk gezegd gebruik ik het wel eens als ik met de gemeente spreek. Het maakt indruk als je het LSA noemt, het maakt je positie sterker. Maar ik hoef voor ons BewonersBedrijf geen startkapitaal van het LSA [enkele BewonersBedrijven in oprichting ontvangen startkapitaal van het LSA, hiervoor heeft het LSA financiële middelen van de Nationale Postcodelo-terij en fonds Werken aan wonen. RED]. Wegens onze contacten en samenwerkingen kunnen wij het zonder dit geld, wel profiteer ik van de kennis die het LSA opdoet met dit experiment. Ik heb ze veel gebeld in de oprichtingstijd over juridische constructies, uiteindelijk zijn we een stichting geworden met LSA statuten voor BewonersBedrijven.”

Warm en hartelijk Tijdens de wandeling valt ook het grote pluspunt van de wijk op: de gezellige mensen. We hebben overal aan-spraak, met de vuilnisman bijvoorbeeld en met iemand bij het pandje waar de Fietsfix komt. De bewoner die ons daar aanspreekt is zo opgetogen over de plannen van het BewonersBedrijf dat hij zich aanmeldt om mee te werken. “Ik ben langdurig werkloos, ik wil graag iets doen!” Enthousiasme is er ook in het buurthuis de Poelenburcht als ze Erwin zien. De opbouwwerker is blij hem te zien, misschien ook omdat Erwin heeft toegezegd de fietscursus die daar georganiseerd wordt, over te nemen. Zelf moet deze opbouwwerker verplaatsen naar een nieuwe wijk en ze weet niet wat er in de toekomst gaat gebeuren, wie haar werk gaat overnemen en vanuit welke locatie want het buurthuis zal in andere handen komen (hoewel Erwin daar ook een stokje voor wil steken door het in zelfbeheer over te nemen). “De fietscursus loopt zo goed, het zou eeu-wig zonde zijn dat nu te stoppen, zelfs tijdelijk,” vertelt de opbouwwerkster. Erwin weet gelukkig genoeg vrij-willigers die de cursus willen geven. Als we iets later de moskee binnenstappen, is het ontvangst ook warm en hartelijk. We mogen overal rondkijken, Erwin krijgt een snelle gratis behandeling in het kapperszaakje on-derin de moskee, er wordt gelachen en handen worden geschud. Het voelt heel warm in Poelenburg, misschien inderdaad een beetje zoals in Istanbul…

mensen hebben hier weinig te besteden: daarom gaat zelfs de AH weg!

De locatie van de Fietsfix heeft nog wel een verbouwing nodig.

Page 19: Bewonersberichten 113

LSA Bewoners Berichten / winter 2013 / nummer 113 19

sOcIAlE wIJKtEAms: wONdERmIddEl?Gemeenten moeten drie gigantische decentralisaties werkbaar zien te maken: maatschappelijke ondersteuning, jeugd-zorg en werk. Zijn de sociale wijkteams daarvoor het wondermiddel? In Burger-kracht in de wijk, Sociale wijkteams en de lokalisering van de verzorgingsstaat doen Nico de Boer en Jos van der Lans een duit in het zakje in deze discussie. ‘De wijkteams zijn een prima ontwikkeling, maar ze zullen niet teveel vanuit hun be-staande instituties in de wijk te werk moe-ten gaan’, volgens Nico de Boer. ‘Ze zullen moeten aansluiten bij de vele initiatieven die burgers zelf al hebben genomen in de meeste wijken.’ In het essay wordt uitge-legd dat de sociale wijkteams een succes kunnen worden mits professionals en instituties zich laten leiden door de kracht van burgers en hun sociale netwerken.Auteurs: Nico de Boer, Jos van der Lans, ISBN: 978-94-91711-05-3, Prijs: verkrijgbaar als gratis download via: www.platform31.nl/publicaties/burgerkracht-in-de-wijk

dE ROttERdAmmERtikke hier naar holland komen, 50 jaren terugikke grote grote dromen, maar die vervlogen erg vlugikke kinderen in dit land gekregen, die studeren en geslaagdik kan harder harder werken, niks gevraagdikke hier nooit echt thuis geweest maar niet geklaagdikke mis het vaderland, zelfs na 50 jaarikke hier van samenleving onderkantikke als ik dood ben pas weer teug naar daar

Dit versje is geschreven naar aanleiding van de onthulling van een monument voor gastarbeiders dat in de Afrikanerbuurt in Rotterdam. Meer versjes en filmpjes van Lars van der Werf over actualiteiten in Rotterdam op www.derotterdammert.nl.

HEEl HANdIG HANdBOEK Toegegeven: je moet er behoorlijk wat geld voor neerleggen, maar daar krijg je dan ook erg veel praktische informatie voor terug. In zijn bestaan heeft de Woonbond duizenden bewonersorganisaties terzijde gestaan. Daardoor hebben ze een schat aan ervaring en informatie, deze schat is nu overzichtelijk gebundeld in het achtdelige Handboek Huurdersorganisaties: een reeks boeken waarin alle aspecten van het werk van een bewonersorganisatie worden behandeld. De bij elkaar ruim 500 pagina’s staan bol van de feiten, do’s en dont’s, achtergrondinformatie en praktijkvoorbeelden. Uitgave van de Woonbond, te bestellen via de www.woonbond.nl, Prijs: € 99,- voor Woonbondleden en € 198,- voor niet-leden, de boeken zijn ook los te bestellen.

wEREldwINKEllINZEN- sOEPtRuttEN EN ZOHilarische en herkenbare vertellingen over het alledaagse leven van Karin Bruers. Karin voelt een beetje eigen, want ze was al twee keer onze dagvoorzitter op de Lan-delijke Bewonersdag. Daar werd duidelijk dat deze vrouw geen blad voor haar mond neemt en leuke gedachtegangen heeft. Ze heeft nu haar eerste boek geschreven waarin veel grappen en verhalen uit haar cabaretvoorstellingen zijn verwerkt. In het boekje Brigadier oversteekmoeder staan observaties van dagelijkse situaties in haar leven als alleenstaande vrouw. Van zure wereldwinkellinzensoeptrutten tot brigadier oversteekmoeders. Stuk voor stuk waar-gebeurd, aldus Karin. Want om dingen te verzinnen, daar heeft ze de puf niet voor.Auteur: Karin Bruers, ISBN: 9048816785, Prijs: € 15,-

PublicatiesHet lsA selecteert voor u

Page 20: Bewonersberichten 113

Ook in 2014 zijn jullie de

Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners