Bewegen in de Langdurige Zorg...Inspectie op bewegen n I de Staat van de Gezondheidszorg 2012 heeft...

Landelijk Congres

Inschrijven: www.studiearena.nl

Met speciale aandacht voor:

Bewegen in de dagelijkse zorg.

Functionele, recreatieve en

therapeutische beweegoplossingen.

Koppeling tussen wetenschap en praktijk.

Thuis en intramuraal, ouderenzorg

en gehandicaptenzorg.

4 november 2013 - Spant! in Bussum

Bewegen in de Langdurige Zorg

2 3

De sessies zijn verdeeld naar de volgende thema’s: Zelfregie en zelfredzaamheid Veranderprocessen Bewegen thuis Behandeling en therapie Bewegen in de gehandicaptenzorg Organisatie Interactief bewegen Beweegvriendelijke omgeving Kunst van het verleiden Divers

Mensen afhankelijk van langdurende zorg bewegen veel te weinig. Het schiet er vaak bij in om hen zoveel mogelijk zelf te laten doen. Daardoor verzwakken hun lichaam, geest en zelfredzaamheid en worden zij sneller afhankelijk van intensieve hulp.

StudieArena en zorginnovatiebureau DAZ organi-seren i.s.m. de Vrije Universiteit Amsterdam, het Nederlands Instituut Sport en Bewegen (NISB) en het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg op 4 november 2013 het Landelijk Congres Bewegen in de Langdurige Zorg.

Voor bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen, bewoners van instellingen voor gehandicaptenzorg en thuiswonende kwetsbare ouderen is het van belang dat zij meer gaan bewegen. Wij bieden u een gevarieerd congresprogramma waarin vernieuwende ontwikkelingen uit de dagelijkse praktijk worden gecombineerd met de laatste inzichten uit weten-schappelijk onderzoek. Dit congres kenmerkt zich door de vele disciplines die elkaar ontmoeten en inspireren.

Alle beweegvormen komen aan bod tijdens het con-gres: functioneel bewegen, therapeutisch bewegen en recreatief bewegen. Ook is er uitgebreid aan-dacht voor de benodigde veranderingsprocessen om bewegen meer integraal onderdeel van de dagelijkse zorg te laten zijn.

Zowel het plenaire ochtend- als middagprogramma wordt geopend door toonaangevende sprekers, vanuit de wetenschap, de Inspectie voor de Gezond-heidszorg (IGZ) en NISB. Daarnaast zijn er 30 inspirerende deelsessies, verdeeld over drie rondes. Hieruit kunt u uw eigen congresprogramma samen-stellen met uiteenlopende werkvormen. Ook is er een uitgebreide informatiemarkt.

Voor uw aanmelding of meer informatie over de bijeenkomsten van StudieArena

verwijzen wij u graag naar onze website: www.studiearena.nl

3

P rogramma

09:30 uur Opening congresprogramma Dagvoorzitter Jeroen Meeder, directeur StudieArena

09:40 uur Bewegen is mijn zorg! Goede zorg en ondersteuning kan niet zonder bewegen. Of het nu gaat om kleine

activiteiten als een wandeling of bewegingsoefeningen in het kader van een revalidatie. De professionals maken het verschil!

Remco Boer, directeur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen

10:00 uur Bewegen en de fysieke gesteldheid Bewegen geeft gezondheidswinst, zowel fysiek als mentaal en heeft juist bij de meest

inactieve groepen het meeste effect. Toch bewegen bewoners van zorginstellingen en thuiswonende kwetsbare ouderen veel te weinig. Zorgprofessionals weten dat bewegen gezond is, maar onderschatten de gevolgen van te weinig bewegen. Wat zijn de fysieke gevolgen van het activeren en aanzetten tot bewegen voor het bewegingsapparaat? En welke gezondheidswinst is er te behalen?

Dr. Karin Gerrits, onderzoeker MOVE onderzoeksinstituut Amsterdam, Faculteit der Bewegingswetenschappen VU Amsterdam

10:20 uur Inspectie op bewegen In de Staat van de Gezondheidszorg 2012 heeft de IGZ een beroep gedaan op de ouderen-

zorg om goede beweegstimulering in de ouderenzorg als onderdeel van verantwoorde zorg op te pakken. Daarmee is de opdracht bij de zorginstellingen gelegd om op structu-rele wijze het bewegen van de ouderen te implementeren in haar zorgaanbod. Dit zorgt er niet alleen voor dat ouderen meer bewegen maar bevordert ook de zelfredzaamheid. De inspectie heeft verzorgings- en verpleeghuizen vervolgens 2 jaar de tijd gegeven om de bouwstenen te implementeren. De inspectie toetst in 2015 de naleving van de bouwstenen en treedt waar nodig handhavend op. De wijze waarop dat toezicht verder vorm kan krij-gen is ook een thema tijdens de sessies op het congres.

Anja Jonkers, directeur Ouderenzorg Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)

10:50 uur Koffie/theepauze en bezoek aan de informatiemarkt

11:20 uur Sessieronde 1 Maak uw keuze uit één van de 10 sessies

12:20 uur Lunch

13:20 uur Intermezzo

Inactiviteit, bewegen en het brein Bewegen is niet alleen goed voor de conditie, maar ook voor de werking van het brein.

Als mensen met bijvoorbeeld dementie of een verstandelijke beperking minder gaan bewegen, gaan hun verstandelijke vermogens sneller achteruit. Belangrijke onderdelen van het brein krijgen dan te weinig prikkels, wat kan zorgen voor onrust, probleemgedrag en inactiviteit.

Prof.dr. Erik Scherder, hoogleraar Bewegingswetenschappen Rijksuniversiteit Groningen en Klinische Neuropsychologie VU Amsterdam

14:25 uur Koffie/theepauze


15:40 uur Wisseling sessies


16:45 uur Netwerkborrel en bezoek informatiemarkt

17:15 uur Slot

4 5

Ronde 2 - 14.40 uur

2.1 Revalidatie voor ouderen

2.2 Visie op bewegen: rol van het management

2.3 Ergotherapie bij dementie

2.4 Therapeutisch bewegen en CVA

2.5 Bewegen in de praktijk

2.6 Beweegcoach op alle locaties

2.7 Stimulator voor dagelijks bewegen bij dementie

2.8 Ontwerpen van beweegvriendelijk verpleeghuis

2.9 Bewegingsactiviteiten aan tafel

2.10 Wegnemen van drempels

1.1 Zorgen met je handen op je rug

1.2 Bewegingsgerichte zorg in praktijk

1.3 Samen bewegen thuis

1.4 Bewegen en depressie

1.5 Bewegen en voeding

1.6 Individuele beweegplan

1.7 Bewegen en serious gaming

1.8 Beweegtuinen

1.9 Muziek als aanjager van bewegen

1.10 Werken met de IGZ Bouwstenen

Themalijnen Ronde 1 - 11.20 uur

Zelfregie en zelfredzaamheid

Veranderings- processen

Bewegen thuis

Behandeling en therapie

Bewegen in de gehandicaptenzorg

Organisatie

Interactief bewegen

Beweegvriendelijke omgeving

Kunst van het verleiden

Divers

Kies per ronde uw sessie naar keuze.

5

Pagina

6

6

7

7

8

8

9

9

10

10

3.1 Robotica en zelfredzaamheid

3.2 Hoe zet ik een beweegproject op?

3.3 Bewegen en artrose

3.4 Bewegen en (probleem)gedrag

3.5 Implementatie en borging

3.6 Inzet vrijwilligers en bewegen

3.7 Interactieve geluidsboog als aanjager voor bewegen

3.8 Olga Commandeur Plein

3.9 Activering en gedragsbeïnvloeding

3.10 Bewegen in de openbare (groene) ruimte

Ronde 3 - 15.45 uur

6 7

Zelfregie en zelfredzaamheid

Verzorgenden hebben vaak de neiging om te snel dagelijkse handelingen (ADL) over te nemen. Hoe zorg je dat zij dit minder doen? Bijvoorbeeld: aankleden, koffiezetten, etc. Kortom, hoe zet je bewoners/cliënten in hun eigen kracht en stimuleer je zelfredzaamheid.

In het centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam (RRR), met onder één dak zowel Medisch Specialistische Revalidatie als Geriatrische Revalidatie (klinisch en poliklinisch) in combinatie met intensieve verpleeghuiszorg, revalideren op grote schaal oudere patiënten met een complexe zorgvraag. De focus ligt daarbij niet zo zeer op de onderliggende diagnoses, maar op die beperkingen die het naar huis gaan en daar zelfredzaam zijn, in de weg staan. Ondanks de gemiddelde leeftijd van 80 jaar en comorbiditeit wordt 80% naar huis ontslagen. Wat is er voor nodig is om dat te kunnen realiseren?

Als mensen met een groeiende zorgbehoefte langer thuis blijven wonen moet er in de thuissituatie gezorgd worden voor adequate ondersteuning. Naast mantelzorg en professionele zorg biedt ook technologie kansen. Ook robots bieden veel potentieel en er wordt gezocht naar toepassingen, ook om bewegen en blijven bewegen te ondersteunen. In deze sessie wordt een overzicht geboden van verschillende manieren waarop dat nu, of binnenkort gebeurd. In deze sessie worden demonstraties gegeven van twee systemen. Een robotbal voor bewegingsoefening na een heupoperatie en een armsteun waarmee, ondanks ontoereikende spierkracht in de arm, de hand toch weer gebruikt kan worden.

Nico Knibbe, bewegingswetenschapper en partner LOCOmotion

Mirjam van Peet, ergotherapeut en opleider i.s.m. Irene van Dijck, communicatiemanager Reuma en Revalidatie Rotterdam

Gert Jan Gelderblom, onderzoeker Lectoraat Technologie in de Zorg hogeschool Zuyd

1.1Zorgen met je handen op je rug

2.1Revalidatie voor ouderen

3.1Robotica en zelfredzaamheid

Sessie Omschrijving Spreker

11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

Veranderingsprocessen

Om iedereen te ondersteunen bij het leveren van bewegingsgerichte zorg ontwik-kelden KNGF, NVFG Actiz, LOC en V&VN een module Bewegingsgerichte zorg in praktijk brengen. Deze praktische module gericht op alle betrokken functionarissen, familie en cliënt, maakt onderdeel uit van het Zorgleefplan Verantwoorde zorg. Tijdens deze deelsessie wordt deze module kort gepresenteerd en gaan de deelnemers vervolgens interactief aan de slag.

De rol van het management is erg belangrijk voor de ‘beweegcultuur’ binnen een organisatie. Alle medewerkers moeten zich gesteund voelen om veel aandacht te geven aan het optimaal uitdagen van bewoners om te bewegen. Binnen de Stichting Groenhuysen is van hoog tot laag in de organisatie veel aandacht voor bewegen. Hoe heeft men dit voor elkaar gekregen en wat levert dit tot op heden op?

Vanuit verschillende disciplines kunnen beweegprojecten worden gestart. Zowel vanuit de fysiotherapie, de ergotherapie, de activiteiten begeleiding als vanuit de verzorging. Maar hoe zorg je er als enthousiaste eenling voor dat het ook daad-werkelijk vorm krijgt binnen de instelling? Hiervoor zijn er een aantal handige tips die we graag met je delen, alsook twee praktijkvoorbeelden. Een voorbeeld hoe op een PG-afdeling een beweegprogramma is gestart door de fysiotherapie en een voorbeeld waarbij verzorgend personeel actief is betrokken en bewegen volledig is geïntegreerd in de zorg. Een inspiratiesessie met inspirerende praktijkvoorbeelden en uitwisseling van ideeën.

Helmie Mulder, beleidsmedewerker KNGF (Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie) i.s.m. Wineke Snel, fysiotherapeut Fytalis ViVium zorggroep Naarderheem

Thed van Kempen, Raad van Bestuur Stichting Groenhuysen i.s.m. Annie Verhoeven, zorgmanager Moerweide

Marion Feenstra van der Zedde, fysiotherapeut en onderzoeker VU Amsterdam i.s.m. Paskal Vrancken, geriatrisch-fysiotherapeut Stichting Vivent en Gerda Geijteman, teamleider verzorging De Molenhoeve Magentazorg

1.2Bewegingsgerichte zorg in praktijk

2.2Visie op bewegen: rol van het management

3.2Hoe zet ik een beweegproject op?


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

7

Bewegen thuis

De VU heeft, in samenwerking met het Trimbos-instituut en de Hogeschool Rotterdam, onderzoek gedaan naar de invloed van bewegen bij thuiswonende mensen met dementie in combinatie met psychosociale ondersteuning aan de mantel-zorger. Voor het bewegingsprogramma deden mensen met dementie en hun mantel-zorger samen thuis beweegoefeningen. Samen bewegen schept een band. Toelichting op de aard van de oefeningen en de onderzoeksresultaten op het gebied van welzijn en interactie.

Het EDOMAH-programma (Ergotherapie bij Ouderen met Dementie) is speciaal ontwikkeld om mensen met dementie en hun mantelzorgers te begeleiden in optimale zelfredzaamheid, zodat beiden hun eigen regie en zelfredzaamheid in betekenisvolle dagelijkse handelingen (blijven) behouden. In deze praktische sessie is aandacht voor de EDOMAH interventie met de nadruk op de manier waarop mensen met dementie activiteiten (her)leren.

Omdat ouderen met artrose veel pijn hebben, gaan ze op den duur steeds minder doen. Maar door die inactiviteit worden de pijn en beperkingen alleen maar erger. Voldoende bewegen helpt patiënten met artrose aan heup of knie juist beter te functioneren zonder dat dit extra pijn hoeft te doen. Door voldoende bewegen kunnen zelfs operaties worden uitgesteld. In deze sessie is onder meer aandacht voor het gratis internetprogramma ‘Artrose in Beweging’ dat speciaal hiervoor is ontwikkeld. De betrokken onderzoeker van het NIVEL licht het programma toe en presenteert de eerste resultaten.

Anna-Eva Prick, onderzoeker bewegingsinterventie bij mensen met dementie VU Amsterdam

Marjolein Thijssen, ergotherapeut afdeling Revalidatie - Ergotherapie UMC St. Radboud Nijmegen en docent Hogeschool Arnhem-Nijmegen i.s.m. Tirza van Elk, trainster en ergotherapeut Kennemer Gasthuis in Haarlem

Daniël Bossen, fysiotherapeut en onderzoeker NIVEL

1.3Samen bewegen thuis

2.3Ergotherapie bij dementie

3.3Bewegen en artrose


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

Behandeling en therapie

Veel bewoners van zorginstellingen en mensen met een zorgvraag thuis hebben te maken met depressies. Hetzelfde geldt voor mantelzorgende familieleden. Hoe komt het dat bewegen kan helpen bij het voorkomen van depressies? En welke rol kan bewegen spelen bij het behandelen van depressies? Bij het UMC St Radboud is een zorgprogramma voor de opsporing en behandeling van depressie bij ouderen in de langdurige zorg ontwikkeld, waar bewegen onderdeel van uit maakt.

Hoe zorg je ervoor dat (CVA) patiënten meer bewegen buiten de therapieruimten? De ‘Oefenkaart Therapie’ geeft hier antwoord op. Door het oefenen en bewegen in alle facetten van het dagelijkse leven te integreren, specifiek aangepast op de individuele patiënt en zijn interesses, is de therapietijd met 50% gestegen. Dankzij de multidisciplinaire aanpak wordt dit bereikt zonder inzet van extra personeel. Tijdens deze sessie leert u meer over de Oefenkaart Therapie en de mogelijke implementatie.

Als verzorgenden in hun werk te maken krijgen met probleemgedrag kunnen zij dat als lastig of zelfs bedreigend ervaren. Het kan een machteloos gevoel geven omdat ze geen mogelijkheden zien om iets aan de situatie te veranderen en omdat ze zien dat de cliënt hier ook geen raad mee weet. In de praktijk wordt nogal eens naar snelle oplossingen gegrepen zoals afzonderen, rustgevende medicatie tot fixeren. Vaak met averechts resultaat. Probleemgedrag kan worden verholpen door mensen te activeren en aan te zetten tot bewegen. In deze sessie staan we uitgebreid stil bij praktijk-voorbeelden waarbij mensen met een lichte en matige verstandelijke beperking met gedragsproblemen worden ondersteund met een actief bewegingsprogramma.

Debby Gerritsen, senior onderzoeker Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen i.s.m. Roeslan Leontjevas, universitair docent levenslooppsychologie en onderzoeker Doen bij Depressie Radboud Universiteit Nijmegen

Marleen Huijben, docent verpleegkunde ROC West-Brabant en promovenda VU Amsterdam i.s.m. Annette Poulis, manager afdeling Klimroos en Iris Verpleeghuis Wiekendael

Prof.dr. Erik Scherder, hoogleraar Klinische Neuropsychologie VU Amsterdam i.s.m. Ivo Meijer, teamleider Woon- en Dagvoorziening De Dijk Ons Tweede Thuis

1.4Bewegen en depressie

2.4Therapeutisch bewegen en CVA

3.4Bewegen en (probleem)gedrag


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

8 9

In de GOUD-studie is gebleken dat oudere mensen met een verstandelijke beperking (50+) weinig bewegen, ongezond eten en vaak overgewicht hebben. Naast onderzoek is er een beweegprogramma ontwikkeld, waarbij begeleiders handvatten krijgen aan-gereikt om meer aandacht te besteden aan bewegen voor ouderen met een verstan-delijke beperking. In GOUD 2 (een vervolg op de oorspronkelijke studie) wordt een programma over gezonde voeding ontwikkeld. Tijdens deze sessie krijgt u informatie over de uitkomsten van de GOUD-studie en het beweegprogramma. Daarnaast willen we met u discussiëren over belemmerende en bevorderende factoren om cliënten met een verstandelijke beperking meer te laten bewegen en gezonder te laten eten.

Binnen Stichting Philadelphia Zorg staat bewegen centraal in het kader van ‘aan-dacht en plezier’ en zijn er leuke en vernieuwende initiatieven genomen. Zo wordt er o.a. gewerkt met een beweegtas met materialen en een beweegmap met concrete oefeningen, waar begeleiders gebruik van kunnen maken om bewegen te stimuleren. Cliënten krijgen een eigen beweegpaspoort, waardoor zij nog meer gemotiveerd worden te bewegen. Een landelijke werkgroep houdt zich bezig om deze goede initiatieven nog breder uit te rollen. Tijdens deze sessie wordt u meegenomen in deze goede voorbeelden en in het traject dat Philadelphia loopt om hier een succes van te maken.

Er worden landelijk veel initiatieven genomen om het bewegen bij mensen met een verstandelijke beperking beter op de kaart te zetten. Het goed implementeren en borgen van een dergelijke verandering is niet gemakkelijk. September 2013 is er een onderzoek van start gegaan gericht op het implementeren en borgen binnen de bestaande samenwerking van acht zorgorganisaties. Vragen als wat werkt wel, wat niet en hoe pak je het multidisciplinair op komen hier aan de orde. Aan de hand van een aantal voorbeelden wordt u geprikkeld zelf mee te denken en discussiëren over de vraag hoe een project goed te borgen.

Luc Bastiaanse, AVG Ipse de Bruggen en onderzoeker Erasmus MC

Karin Volkers, coördinator kennis-centrum i.s.m. Tjal van den Berg, fysiotherapeut Stichting Philadelphia Zorg

Aly Waninge, fysiotherapeut Visio en lector Participatie en gezondheid van mensen met een verstandelijke en visuele beperking Hanzehogeschool Groningen

1.5Bewegen en voeding

2.5Bewegen in de praktijk

3.5Implementatie en borging


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

Organisatie

Aan de hand van het project Samen in beweging wordt bij de Woonzorg Unie Veluwe in samenspraak met iedere cliënt een individueel beweegplan opgesteld. Deze beweegplannen maken deel uit van het zorgleefplan en worden periodiek geëvalueerd. Een individueel beweegplan past uitstekend bij de normen voor verantwoorde zorg. In deze sessie aandacht voor de opzet en praktische inzet van een beweegplan en hoe deze kan aansluiten bij een zorgleefplan.

Op alle zeventien locaties van Sevagram werken aandachtsfunctionarissen bewegen. Zij zien erop toe dat alle collega’s in hun handelen en activiteiten aandacht hebben voor bewegen van bewoners. Zij initiëren allerlei beweegactiviteiten en informeren zowel bewoners als medewerkers over het belang van bewegen. Dit heeft geleid tot een verandering van de beweegcultuur en tot tal van vernieuwende beweegprojecten.

Welke rol kunnen vrijwilligers spelen bij bewegingsactiviteiten van cliënten? Kunnen en/of mogen vrijwilligers dit wel? En wat komt daar dan bij kijken? Hoe regel je dit, hoe stem je dit af met zorgverleners en andere betrokkenen? En nog belangrijker, hoe regel je dit juridisch? Aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden uit de ouderenzorg en verstandelijk gehandicaptenzorg krijgt u tijdens deze sessie handvatten vrijwillige inzet binnen uw eigen organisatie gedegen op te zetten.

Ant Stremmelaar, adviseur Zorg en kwaliteit Woonzorg Unie Veluwe i.s.m. Lena Hillenga, beleidsadviseur LOC Zeggenschap in Zorg

Edith Rogmans, bewegingstherapeute en activiteitenbegeleidster Verpleeghuis Molenpark Sevagram i.s.m.Pascal Rooyen, beweegagoog expertise- centrum voor revalidatie Plataan Sevagram

Cecil Scholten, senior projectleider Informele Zorg Vilans i.s.m. Anne-Marie Vrijssen, coördinator vrijwilligers en informele zorg Laurens Liduina en Anja Halmans, coördinator vrijwilligers SGL

1.6Individuele beweegplan

2.6Beweegcoach op alle locaties

3.6Inzet vrijwilligers en bewegen


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

Bewegen in de gehandicaptenzorg

9

Interactief bewegen

Een overzichtsworkshop rond serious gaming en bewegen. Wat zijn de nationale en internationale ontwikkelingen om mensen met een zorgvraag door middel van ICT-oplossingen, computergames en mobiele apps te verleiden tot bewegen. Diverse voorbeelden worden getoond. Ook wordt kort ingegaan op een onderzoeks-programma dat loopt naar de effectiviteit van serious gaming in relatie tot bewegen met een zorgvraag.

De SilverFit is een interactief beweegtoestel dat wordt ingezet in fysiotherapieruimten om gericht te kunnen trainen. De therapietrouw is sinds het gebruik toegenomen. Inmiddels wordt het toestel ook ingezet en doorontwikkeld voor mensen met dementie. Op zestien locaties voor dagbehandeling en in huiskamers van zorginstel-lingen bewegen mensen met dementie nu met de SilverFit. Doel is gebruikers meer te prikkelen tot dagelijks bewegen in een vertrouwde omgeving. De ontwikkelaars lichten de werking van het systeem toe en een lokale projectleider vertelt over de aanpak en ervaringen tot nu toe.

Op het biovakantie-park voor kinderen met een beperking staat al jarenlang een interactieve geluidsboog. Deze boog is 5 meter in doorsnee, bevat beweegsensoren, speakers en een vloer met veel gekleurde vlakken. Met de boog kunnen gebruikers vele spellen spelen, op muziek en aan de hand van opdrachten. Deze geluidsbogen worden deze zomer naast 11 verpleeg- en verzorgingshuizen geplaatst, zowel voor bewoners als kinderen en ouderen uit de buurt. Ook worden de spellen doorontwik-keld voor mensen met dementie en mensen slecht ter been. Wat zijn de ervaringen en verwachtingen?

Claudine Lamoth, bewegingsweten-schapper en senior onderzoeker Centrum voor Bewegingsweten-schappen UMC Groningen i.s.m. Bert Mulder lector Informatie, Technologie en Samenleving aan De Haagse Hogeschool

Joris Wiersinga, spelontwerper en mede-oprichter SilverFit i.s.m. Ike Punt, manager en projectleider Stichting Groenhuysen

Projectleider bij één van de betrokken verpleeghuizen, i.s.m. een medewerker van het bio-vakantie- park. (Vanwege lopend project zijn gastsprekers nog niet bekend, zie actuele informatie op de website)

1.7Bewegen en serious gaming

2.7Stimulator voor dagelijks bewegen bij dementie

3.7Interactieve geluidsboog als aanjager voor bewegen


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

Beweegvriendelijke omgeving

Steeds meer zorginstellingen richten de buitenruimte in als beweegtuin. Een gezamenlijke moestuin, een ompad met verschillende ondergronden of een route met toestellen zijn varianten die steeds vaker voorkomen. Waar moet je bij het ontwerp daarvan op letten? De ene beweegtuin wordt veel gebruikt, de andere nauwelijks. Wat zijn sleutels voor succes? Welke belemmeringen zijn er voor het daadwerkelijk gebruik en hoe kan je die wegnemen? In deze sessie worden enkele voorbeelden uitgelicht en gaat u gezamenlijk opzoek naar de kansen en mogelijkheden om de buitenruimte actief in te zetten.

Waar moet bij nieuwbouw en renovatie van woonzorgcentra op worden gelet om te komen tot een beweegvriendelijke woonomgeving? Hoe kan binnen een bestaand gebouw de omgeving mensen laten uitnodigen tot meer bewegen? Dit soort vragen komen aan de orde in deze sessie. Ook is aandacht voor een onderzoek naar de zintuigelijke waarneming van de ruimte.

Op 25 plekken in Nederland zijn zogenaamde Olga Commandeur pleinen. Deze pleinen vormen het hart van bewegingsactiviteiten in de wijk, voor diverse groepen, maar met de nadruk op ouderen. Hoe zien deze eruit en wat is de toegevoegde waarde voor ouderen met en zonder zorgvraag.

Anke Wijnja, ontwerper beweegtuinen Bureau Fonkel i.s.m. Ruud Dirkse, directeur zorginnovatie-bureau DAZ

Henri Snel, architect, onderzoeker ‘Alzheimer en Architectuur’ en afdelings-hoofd Architectonisch Ontwerp Gerrit Rietveld Academie i.s.m. Sander van der Ham, stadspsycholoog STIPO

Olga Commandeur, oud-atlete en trainer voor gezond bewegen

1.8Beweegtuinen

2.8Ontwerpen van beweegvriendelijk verpleeghuis

3.8Olga Commandeur Plein


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

10 11

Kunst van het verleiden

Een bekende volkswijsheid is dat beweging ertoe leidt dat je je ook beter gaat voelen. Dit geldt ook voor ouderen, maar vaak bestaat er terughoudendheid om ouderen te betrekken binnen bewegingsactiviteiten. Als we muziek horen, dan gaan we vaak als vanzelf meebewegen. Voor diverse ziektebeelden, zoals dementie, kan muziek zo een extra stimulans zijn tot bewegen. In deze sessie wordt ingegaan op het belang van bewegen bij kwetsbare ouderen en hoe muziek en bewegen therapeutisch kan worden ingezet.

In een huiskamerproject of een dagvoorziening is het vaak een hele onderneming om tot een opstelling te komen voor bewegingsactiviteiten. De ruimte is bijvoorbeeld beperkt of het meubilair is zwaar. Gelukkig hoeft dit niet te betekenen dat een bewegingsactiviteit onmogelijk is. Rondom de tafel, aan de tafel en met behulp van de tafel zijn veel vaardigheden en bewegingsspelen op een leuke manier uit te voeren. In deze sessie is aandacht voor de effecten van bewegingsactiviteiten aan tafel en gaat u actief aan de slag met een aantal oefeningen.

Het gedrag van de zorgprofessional zelf speelt een belangrijke rol bij het stimuleren om meer te bewegen. Welke gedrag heeft een negatief effect en hoe kan je cliënten verleiden tot bewegen? Hoe doorbreek je bij de cliënt de drempels en zorg je dat bewegen leuk is of wordt? Het is de kunst van het verleiden, waarbij een creatieve en soms onorthodoxe aanpak verfrissend kan werken. Een interactieve sessie, met praktijkcasuïstiek, beweging en hersenkrakers.

Annemiek Vink, psychologe en docent Theorie Muziektherapie ArtEZ Conservatorium Enschede en docent Master of Arts Therapies Zuyd Hogeschool i.s.m. Mohamed el Hadouchi, docent Master sportfysiotherapie Hogeschool Utrecht en eigenaar Sportmedisch Bewegings-centrum te Lochem

Trees Werring-Lammers, Sportservice Noord-Holland en auteur Spelenderwijs in beweging: actief aan tafel, een hand- reiking voor activiteitenbegeleiders en vrijwilligers in de ouderenzorg

Nanette Hagedoorn, manager Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen, en auteur van onder meer Beweging in je brein i.s.m. Lenie Vermeer, GZ-psycholoog Lelie zorggroep en Trimbos-instituut

1.9Muziek als aanjager van bewegen

2.9Bewegings- activiteiten aan tafel

3.9Activering en gedrags- beïnvloeding


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

Divers

De Inspectie Gezondheidszorg (IGZ) heeft in 2012 zeven bouwstenen voor beweeg-stimulering van ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen gepresenteerd. Zij gaat deze bouwstenen ook gebruiken bij inspecties. In het pleniare programma heeft IGZ-directeur Anja Jonkers de bouwstenen al toegelicht. In deze verdiepende sessie wordt actief met de deelnemers stilgestaan bij de implementatie mogelijkheden van deze zeven bouwstenen.

Binnen zorgorganisaties worden tal van drempels opgeworpen om te bewegen. Helaas komt het vastbinden en beperken van vrijheid nog voor. Zijn gesloten afdelingen altijd wel nodig en heeft die niet meer na- dan voordelen? Een debat-sessie over de mogelijkheden om beweegdrempels te slechten.

Deventer legt de nadruk op sportief en groen en smeedt vanuit dit perspectief coalities met verschillende partijen, zoals met een speeltuinvereniging, sportclubs en de woningcorporatie. Sportbedrijf Deventer is de motor achter deze integrale aanpak. In deze sessie krijgt u inzicht in de wijze waarop samenwerkende organisa-ties in Deventer het bewegen in de openbare (groene) ruimte stimuleert. Praktische tips, voorbeelden zoals in Rivierenwijk en Voorstad Oost en een speciaal ontwikkelde beweegvriendelijke app. Deze inspiratiesessie brengt u in beweging!

Rens Scheijven, coördinerend specialistisch inspecteur Inspectie voor de Gezondheidszorg i.s.m. Jolanda de Zeeuw, adviseur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen

Elly Duijf, directeur innovatiekring dementie i.s.m. Ruud Dirkse, directeur zorginnovatie-bureau DAZ

Meriël Hendriks, projectleider Sportbedrijf Deventer i.s.m. vertegenwoordiger van woning-corporatie en/of gemeente

1.10Werken met de IGZ Bouwstenen

2.10Wegnemen van drempels

3.10Bewegen in de openbare (groene) ruimte


11.2

0 u

ur

14.4

0 u

ur

15

.45

uu

r

11

Informatie afzenders

Nederlands Instituut Sport en BewegenNISB (Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen) is het kennisinstituut dat een vitale samenleving nastreeft, waar-in iedereen actief is. Van jong tot oud, welke levensstijl zij ook hebben. Wij brengen kennis in beweging, letterlijk en figuurlijk. Kennis over sport en beweging: NISB heeft het, verrijkt het én deelt het graag met anderen. Professionals kunnen deze solide kennis toepassen en zo zorgen we er samen voor dat uiteindelijk steeds meer Nederlanders in beweging komen. Meer informatie: www.nisb.nl.

Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-ZorgHet Kenniscentrum Wonen-Zorg is het informatie-punt voor professionals op het terrein van wonen, welzijn en zorg. Het Kenniscentrum is onderdeel van Aedes, vereniging van woningcorporaties en ActiZ, organisatie van zorgondernemers. Het Wonen met welzijn en zorg heeft betrekking op verschillende doelgroepen zoals ouderen, gehandi-capten en GGZ-cliënten. Het kenniscentrum legt de nadruk op trends binnen wonen, zorg en welzijn. Binnen dit kader is een beweegvriendelijke omge-ving een belangrijk thema. Meer informatie: www.kcwz.nl.

StudieArenaStudieArena ontwikkelt en organiseert in eigen beheer vernieuwende en inspirerende congres-programma’s op het terrein van Zorg, Welzijn en Wonen. Ons motto is: kennismaken is kennisdelen.Meer informatie: www.studiearena.nl

Zorginnovatiebureau DAZDAZ is een zorginnovatiebureau dat zich helemaal heeft gespecialiseerd in vernieuwingen in de ouderenzorg. DAZ richt zich met name op wat mensen met een zorgvraag nog wel kunnen. DAZ is betrokken bij vele vernieuwende (beweeg)projec-ten, gericht op plezier, ontmoeting en eigen kracht.Meer informatie: www.anderszorgen.nl en www.moderne-dementiezorg.nl

Vrije Universiteit Amsterdam Afdeling Klinische NeuropsychologieDe afdeling Klinische Neuropsychologie van de VU in Amsterdam doet onderzoek naar de relatie tussen cognitie en motoriek. Het programma Neuropsychologie van Neurodegeneratieve ziekten wordt geleid door professor Erik Scherder. Binnen dit programma is aandacht voor de relatie tussen lichamelijke activiteit als lopen, kauwen en gedrag bij mensen met een dementie. Een tweede onder-zoekslijn betreft de relatie tussen pijn, lichame-lijke activiteit en gedrag bij mensen met een cognitieve kwetsbaarheid.Meer informatie: www.psy.vu.nl

Algemene informatie

AccreditatieVoor dit congres wordt o.a. accreditatie aangevraagd bij: Koninklijk Nederlands Genootschap Fysio-

therapie (KNGF), De Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie

in de Geriatrie (NVFG), Vereniging voor Ergotherapeuten (via Stichting

ADAP), Beroepsregister van agogische en maatschappe-

lijk werkers (BAMw), Accreditatiebureau Verpleegkundig Specialisten

Register (nog nader te bepalen specialisme) en ABAN (o.a. Verenso, vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters (Accreditatie Bureau Cluster 1).

Het actuele overzicht en het toegekende aantal accreditatiepunten treft u op www.studiearena.nl.

Twitter@studiearena - #CongresBewegenTwitter over en tijdens het congres door gebruik te maken van #CongresBewegen. Deel uw persoon-lijke mening, tips en ervaringen als het gaat om bewegen in de langdurige zorg.

ContactgegevensOostergracht 13-153763 LX Soest

Postbus 32893760 DG Soest

T 035 - 5394005F 035 - 8875024

[email protected]

Informatie Datum: maandag 4 november 2013 Locatie: Spant! in BussumDeelnamekosten: € 330,- p.p.Elke extra deelnemer(s): € 280,- p.p. (bij gelijk-

tijdige aanmelding)De genoemde bedragen zijn inclusief reader, lunch, koffie/thee, netwerkborrel en exclusief 21% BTW.

OrganisatieStudieArena organiseert het congres i.s.m. zorginno-vatiebureau DAZ, de Vrije Universiteit Amsterdam, het Nederlands Instituut Sport en Bewegen (NISB) en het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg.

InschrijvenU kunt zich eenvoudig online aanmelden op: www.studiearena.nl. Na inschrijving ontvangt u per e-mail een bevestiging van uw aanmelding. Bij deze bevestiging sturen wij u tevens het programma, de factuur en de routebeschrijving. En kopie van de factuur ontvangt u per post.

AnnuleringsvoorwaardenU kunt uw deelname tot 4 weken voor het congres schriftelijk annuleren bij StudieArena. Wij berekenen dan € 45,- (excl. BTW) administratie-kosten. Na deze datum bent u het volledige bedrag verschuldigd. Uw collega kan u uiteraard zonder bijkomende kosten vervangen.

DoelgroepenHet programma is bedoeld voor medewerkers van (thuis)zorgen welzijnsorganisaties en gemeenten. Ook is het programma interessant voor medewer-kers van onderwijs, universiteiten en kennisinstitu-ten, brancheorganisaties en vertegenwoordigers van cliënten- en patiëntenorganisaties.

Wij verwachten een mix van deelnemers van de werkvloer, gespecialiseerde paramedici, managers en beleidsmakers.

Inschrijven: www.studiearena.nl

On

twer

p:

Van

Lin

t in

Vo

rm,

Zie

rik

zee

(7

86

4)

-

Foto

gra

fie:

NIS

B/C

oli

jn v

an N

oo

rt,

NIS

B/W

ille

m M

ess

Ph

oto

gra

ph

y,

Shu

tter

sto

ck

Bewegen in de Langdurige Zorg...Inspectie op bewegen n I de Staat van de Gezondheidszorg 2012 heeft...

Documents

Transcript of Bewegen in de Langdurige Zorg...Inspectie op bewegen n I de Staat van de Gezondheidszorg 2012 heeft...