Bewegen, Het gezondste medicijn! - De Honingraat

43
BEWEGEN, HET GEZONDSTE MEDICIJN! Uit de reeks ‘Links!’ Door Dr. Johan Corthouts

Transcript of Bewegen, Het gezondste medicijn! - De Honingraat

BEWEGEN, HET

GEZONDSTE

MEDICIJN! Uit de reeks ‘Links!’

Door Dr. Johan Corthouts

HOLISTISCHE GENEESKUNDE

Gezondheid bekeken vanuit meerdere hoeken

Zowel fysiek, geestelijk als spiritueel

Maar ook in een breder kader: sociaal, politiek, filosofisch,

economisch, …

M.a.w.: men houdt er rekening mee dat de patiënt deel uitmaakt van

een geheel en dat de oorzaak van de ziekte niet alleen te vinden is

bij een microbe of een slecht werkend orgaan. Het is niet alleen een

kwestie van een defect te herstellen maar ook om in de toekomst

herval te vermijden.

Is geen geneeswijze op zich, enkel een visie.

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 2

DE DOKTER VAN DE TOEKOMST

“De dokter van de toekomst moet zowel leermeester als

arts zijn.

Zijn werkelijke taak is de mensen leren hoe zij gezond kunnen

blijven.

De dokters zullen het hierdoor nog drukker krijgen, want het

is moeilijker de mensen gezond te houden dan hen door een

ziekte heen te helpen.”

Dr. D.C.Jarvis, 1958, Vermont.

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 3

BEWEGEN, HET GEZONDSTE MEDICIJN!

Weet iedereen eigenlijk al !! (niet waar?)

Alles wat vandaag hier gezegd wordt is puur wetenschappelijk

volgens alle strakke normen die vaak gesteld worden!

Maar waarom doet men dan niet meer aan beweging?

Uitvluchten (het weer, alleen moeten doen, geen tijd, de kinderen, …)

Niet meer passend in ons cultuur

Teveel tijd in beslag nemend?

En waarom is het zo gezond?

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 4

BEWEGEN, EEN TOP-GENEESMIDDEL

Dr. Tony Swinnen (Zolder, + 2011)

De ‘TV-dokter’

(ook auteur van ‘Rust Roest’)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 5

DEFINITIE

Bewegen versus Sporten

Sporten is (helemaal) niet zo gezond!

Overbelasting

Vrije radicalen

Bewegen is wél gezond

Niet omdat het zoveel calorieën verbrandt (wat eigenlijk tegenvalt)

Niet omdat je ervan vermagert (wat niet is)

Maar wel om heel andere redenen

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 6

BEWEGEN

Is wel degelijk gezond, dat weet iedereen al

Maar vaak te pas en te onpas gepromoot

Om fysieke redenen, bv

Verkleint risico op hart en vaatziekten

Mits uiteraard gezond vertrekpunt !

Verlaagt de cholesterol (?)

Verlaagt de bloeddruk

Minder kans op diabetes

Verkleint de kans op kanker

Helpt bij vermageren (?)

….

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 7

BEWEGEN

Maar ook om niet-fysieke redenen, bv:

Beter slapen en minder moe

Beter bestand tegen depressies en stress

Beter ontspannen

….

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 8

BLIJFT DE VRAAG: WAAROM?

Waarom is bewegen zo gezond?

Het antwoord heeft te maken met “wat er gebeurt wanneer je

vaak/voldoende beweegt”

Spieren zijn actief en ontwikkelen zich

Hartspier ontwikkelt zich

Bloedvaten ontwikkelen zich

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 9

BLIJFT DE VRAAG: WAAROM?

Ademhaling verbetert

Meer zuurstof

Metabolisme en lichaamssamenstelling

Immuniteit (weerstand)

Werking op de hersenen, hormonen en zenuwstelsel

Psycho-sociale redenen

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 10

1. SPIERACTIVITEIT

Spieren die bewegen nemen toe : is massa

Hebben meer zuurstof nodig dus bloedvaten nemen toe in aantal en in

stevigheid (doorbloeding neemt toe)

De hartspier moet (ook) (en kan dus ook) harder pompen

Er kan meer zuurstof vervoerd worden naar alle organen en stelsels.

Er worden ook meer nutriënten naar al die organen en stelsels gestuurd

zoals het hart, lever, hersenen, ….

Kwaliteit hart en bloedvaten van het hart blijven optimaal

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 11

1. SPIERACTIVITEIT

Soepelheid

Pezen, spieren en gewrichten

Lenigheid en flexibiliteit

Conditie verbetert

Uithouding

Recuperatie

Stabiliteit

Evenwicht verbetert

Coördinatie

Alertheid

Reactiesnelheid

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 12

SKELETSTELSEL (1)

Door de toegenomen spieractiviteit is er ook toename van botmassa

Dus minder botontkalking (osteoporose)

Dus minder botbreuken (vooral wervelkolom en heupen)

Minder breuken ook door beter evenwicht en dus minder valpartijen

De negatieve spiraal van artrose wordt ook doorbroken.

Niet alleen omdat de gewrichten soepeler blijven

Maar ook omwille van voedingsstoffen van en naar de gewrichten

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 13

2. BLOEDVATEN

Doordat de spieren meer bewegen worden:

De bloedvaten meer ‘gepompt’ dus actief gemaakt

Gaan steviger worden maar ook in aantal toenemen

Meer zuurstof rondpompen

Stevige bloedvaten zijn beter bestand tegen (micro)letselvorming

Minder kans op ontstekingen en dus minder LDL afzetting (dus minder

artherosclerose)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 14

2. BLOEDVATEN

T,g,v, de verbeterde doorbloeding (algemeen):

Meer zuurstof en nutrienten naar de cellen

Meer afvalstoffen sneller van de cellen

Meer natuurlijke ‘overbruggingen’

Minder kans op trombosen

T,g,v, de verbeterde doorbloeding in het hart zelf:

Verlaagde hartslag

Verlaagde bloeddruk (minder inspanning door meer gebruik)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 15

SKELETSTELSEL (2)

Door de toegenomen bloedcirculatie:

Betere calcium e.a. botmineralen opname in de botten

Dus weer minder kans op osteoporose

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 16

3. ADEMHALING

Meer zuurstof nodig bij bewegen dus:

Longblaasjes moeten groter worden dus

Meer longvolume

Meer en vooral, langer soepeler blaasjes

Betere zuurstof opname

Maar ook betere CO2 afgave

Meer O2 in de citroenzuur cyclus (Krebs) dus

Meer energie (ATP) gevormd in de mitochondriën

Betere recuperatie na inspanningen

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 17

KREBS CYCLUS (CITROENZUURCYCLUS)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 18

ADEMHALING

Heeft ook een psychisch effect

(oa transformationeel ademen)

Stressrelease (4-7-8 ademhaling)

(hyperventilatie is vaak tgv verkeerd ademen, lees: stress)

Kaarsvlam blaastestje (op 80 cm)

Buikademhaling

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 19

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 21

4. METABOLISME

Fabels versus realiteit

Bewegen alleen – zonder aanpassing van voeding – zal niet helpen

(evenmin als gezonde voeding zonder beweging)

Vb: 1 boterham = 75 min wandelen

= 50 minuten flink doorstappen

= 12 min joggen (met mogelijke

overbelastingsletsels…)

Maar bewegen houdt je gewicht wél beter onder controle !!!

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 22

4. METABOLISME

Hormonale werking verbetert door beweging

Zowel spijsverteringshormonen o.a. schildklier, alvleesklier, ..

Met o.a. minder ouderdomsdiabetes (multifactorieel)

Maar ook ‘betere’ geslachtshormonen, destress-hormonen, … (zie verder)

De ideale anti-verouderingsbehandeling

Sneller herstel na gezondheidsproblemen (zowel ziektes als operaties)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 23

5. IMMUNITEIT (WEERSTAND)

Betere aanvoer van witte bloedcellen (bij ontstekingsreacties)

Effectief betere verdediging tegen virussen, bacteriën, kankercellen, ..

Ook via O2

Betere aanmaak van antistoffen

Betere afvoer van afvalstoffen (oa van het stresshormoon adrenaline!)

Rol van zuurstof !!

Rol van frisse lucht !!

(snotneus verhaal !!!)

Minder vatbaar voor

gezondheidsproblemen

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 24

6. WERKING VAN DE HERSENEN

Verbeterde bloeddoorstroming

Geeft verbeterd evenwicht (kleine hersenen)

Beter geheugen (samen met kortetermijn geheugenoefeningen)

http://www.neurocampus.com/geheugen

http://www.pepermunt.net/leren-online/geheugentraining.html

Concentratievermogen verbetert

Maar ook betere hormonale evenwichten

Minder menopauzeklachten

Minder osteoporose (is nl ook een oestrogeenverhaal!)

Minder snel testosteron vermindering

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 25

6. WERKING VAN DE HERSENEN

Toename van endorfines (goedgevoel hormoon)

Toename van antidepressieve hormonen

Serotonine, dopamine, …

Goed slaapmiddel via betere regulatie van melatonine

Verder activatie van het parasympatisch autonoom zenuwstelsel

Werkt kalmerend

Dus anti-stresserend

Dus ook nog ontspannend

Toenemend zelfvertrouwen

Zich algemeen sneller gelukkiger voelen

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 26

7. PSYCHISCHE EN SOCIALE REDENEN

Los van de herseneffecten bevordert bewegen ook:

Langer zelfstandig kunnen blijven

Zelfs hogere levensverwachting

Stimuleert sociale contacten

Sportieve groepen

De hond uitlaten (jawel!)

Minder kans op isolement (lees: eenzaamheid)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 27

8. ECONOMISCHE REDENEN

OM TE BLIJVEN BEWEGEN

Wie zelfstandig is heeft minder ‘hulp’ nodig

Wie gezond is heeft minder medicatie nodig

Wie zich goed voelt in zijn vel is productiever (kan ook langer werken)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 28

Pauze

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 29

SAMENVATTING

Bewegen vermindert stress

Dus minder ziekten oa minder letsels van de bloedvaten

(doodsoorzaak nr 1)

Dus minder ontstekingen en/of sneller opgeruimd

Dus gezonder

En dus gelukkiger

En bewegen heeft een apart effect op al die verschillende stappen

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 30

VERVOLG:

8 grote redenen om aan beweging te doen

Maar welke beweging?

Hoeveel bewegen nodig?

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 31

SOORTEN ACTIVITEITEN

Aerobische activiteiten: wandelen, fietsen, zwemmen, hardlopen, nordic

walking, roeien, …

Cardiofitness, conditietraining, …

Spierversterking: stabilisatieoefeningen

“Bodybuilding”

Evenwichtsoefeningen:

Stretching:

Voorkeur gaat uit naar combinatie van al deze soorten bewegingen.

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 32

MAAR IK SPORT NIET GRAAG!

Traplopen

Werken in de tuin

Tijdens je zittend werk regelmatig opstaan

De hond uitlaten

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 33

DUBBEL VOORDEEL

Buiten Bewegen

zuurstof

zonlicht

(zichts)afstand (houding)

Bewegend werkt ook ‘aardend’ (spiritueel begrip, fysische betekenis)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 34

HOEVEEL BEWEGEN?

Regelmatig

30 min per dag

Alle spieren betrokken

Hart en ademhalingsfrequentie stijgen.

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 35

VAAK / VOLDOENDE BEWEGEN?

Hoeveel is voldoende?

In functie van je werk en leefwijze

Zittend werk versus actief werk

10 000 stappen per dag

Minimaal 30 min intenser bewegen per dag

Je voelt je hart wat harder slaan

Je ademhalingsfrequentie neemt wat toe

Je zweet ietsje meer

Wel nodig dat meerdere spieren actief zijn

Wat als minder?

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 36

SPECIFIEKE BEWEGING

Fasciatherapie

Spierversterkende oefeningen

Stabilisatieoefeningen

BewegingTV (http://www.beweging.tv/)

Bodybuilding of “shaping” (niets te maken met cardiovasculaire conditie) bv buikspieroefeningen, …

Allerlei andere vormen van kinésitherapie

Podologie

Houding is even belangrijk als beweging zelf

Houding bepaalt je gevoel, je gevoel bepaalt je houding.

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 37

BEWEGINGSMEDITATIE

Oa Tai chi e. a. oosterse bewegingstherapieën

Oa Yoga

Braingym (om zelfs hersenen beter en efficiënter te stimuleren en

tegelijk tot rust te brengen)

Gewoon letten op je ademhaling tijdens het wandelen, …

Nadenken over (als tenminste geen mp-3 speler in je oren)

Bevordert creativiteit (en oplossingen vinden voor problemen)

Werkt ook stress-verlagend of beter: stress-relativerend

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 38

BESLUIT

Het is zeker nooit te laat om aan ‘bewegen’ te beginnen

Zoek een bewegingspartner (voor steun)

Kies een ‘sport’ die bij je past

“Geniet” van alle voordelen (niet alleen het mogelijks vermageren)

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 39

Sites waarnaar verwezen in de tekst

“Googlen” (risico van foute info over bewegen zelf is beperkt maar ….

info over soorten oefeningen en belang ervan is wel

tegenstrijdig. Vraag hiervoor advies aan deskundigen.)

MEER LEZEN

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 40

DANK JE WEL:

Voor jullie aandacht en interesse

Aan De Honingraat / Anne Christens

Change Think +

The Roxytheatre

Anja Veragten

Herman Swerts

Ria Vandevenne

Webtrix / Maarten Tibau

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 41

Een zak vol reclame

Voor alle deelnemers

Als dank voor

Als introductie

Voor een volgende keer (niet persé dé volgende keer)

Wie helpt mee?

Deelnemers zoeken

Opvragen, …

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 42

O JA, …. EEN GOODIE-BAG

DANK JE WEL

En tot over twee weken

“Weten over denken,

denken over weten!”

13 /11 /2013 BEWEGEN ALS MEDICI JN 43