bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaal balansManaGEMEnT · del van integraal balansmanagement spreken we...

3
NUMMER 5 / 2013 12 FINANCIAL INVESTIGATOR // COVERVERHAAL BETERE RESULTATEN MET INTEGRAAL BALANSMANAGEMENT Veel pensioenfondsen hebben hun matchings- en renteafdekkingsbeleid suboptimaal ingericht. Er vindt bijvoorbeeld geen integratie van de verplichtin- gen plaats en/of de deelonderdelen van het beleid worden bij verschillende beheerders ondergebracht. Volgens Syntrus Achmea zijn pensioenfondsen beter af met "integraal balansmanagement". ‘Een zeilboot heeft ook geen aparte kapiteins voor het roer, het grootzeil en de fok.’, zegt Rogier Krens, directeur Vermogensbeheer. ‘Met één kapitein voor het hele schip ben je veel eerder op de plek van de bestemming.’ Foto's: Ruud Jonkers Fotografie Door Harry Geels

Transcript of bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaal balansManaGEMEnT · del van integraal balansmanagement spreken we...

Page 1: bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaal balansManaGEMEnT · del van integraal balansmanagement spreken we van tevoren nauwkeurig met het pensioenfondsbestuur af welke risicoruimte we inbouwen

NUMMER 5 / 201312 FINANCIALINVESTIGATOR

// COVERVERHAAL

bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaalbalansManaGEMEnTveel pensioenfondsen hebben hun matchings- en renteafdekkingsbeleidsuboptimaal ingericht. Er vindt bijvoorbeeld geen integratie van de verplichtin-gen plaats en/of de deelonderdelen van het beleid worden bij verschillendebeheerders ondergebracht. volgens syntrus achmea zijn pensioenfondsenbeter af met "integraal balansmanagement". ‘Een zeilboot heeft ook geenaparte kapiteins voor het roer, het grootzeil en de fok.’, zegt Rogier krens, directeur vermogensbeheer. ‘Met één kapitein voor het hele schip ben je veeleerder op de plek van de bestemming.’

Foto

's: R

uu

d j

onke

rs F

otog

rafi

e

Door Harry Geels

20130907 Fin Invest 5–2013 – Binnenw.indd 12 18-09-13 16:19

Page 2: bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaal balansManaGEMEnT · del van integraal balansmanagement spreken we van tevoren nauwkeurig met het pensioenfondsbestuur af welke risicoruimte we inbouwen

NUMMER 5 / 2013 13FINANCIALINVESTIGATOR

hoe wij daar als beheerder mee om kunnen gaan. Het bestuur blijft “in control”, maar voor ons wordt de tactische ruimte veel groter. In een traditionele matchingportefeuille is die tactische ruimte er bijna nooit. Dan is matching matching, het renterisico wordt blind afgedekt, of voor de helft, of tegen welke hedgeratio dan ook. Dan ben je eigenlijk met een groot gedeelte van de portefeuille niets aan het doen. Dus laat je kansen liggen.

Er zijn in onze benadering twee varianten van het risicobeheer. Je kunt ervoor kiezen om een bepaald rendement na te streven en de tactische ruimte gebruiken om het doelrendement met minder risico te behalen. Of om een bepaald risico vast te pinnen en meer rendement te behalen. Dat is eigenlijk het eerste element van het “integrale” balansmanagement.’

En het tweede element?‘Het tweede element is maatwerkbenchmarking: Wij nemen de verplichtingen mee om tot een klantspeci­fieke benchmark te komen. Als je de balans van een pensioenfonds voor je ziet, dan staan rechts de ver­plichtingen en links meestal een matchingportefeuil­le en een “return portfolio”. De matchingportefeuille bestaat traditioneel uit staatsleningen, plus een restpost derivaten, om tot de gewenste hedgeratio te komen. In ons integraal balansmanagement zien we de verplichtingen en matchingportefeuille als één. Een pensioenfonds interesseert zich niet voor wat de verplichtingen en de obligaties en/of deriva­ten afzonderlijk van elkaar doen, maar juist wat het verschil tussen beide is. Je moet de vermogensbeheer­der vervolgens dan ook afrekenen op de ontwikkelin­gen van dit verschil. Je spreekt vooraf met het bestuur af in hoeverre verplichtingen en beleggingen van elkaar mogen afwijken zonder dwingend te zijn in welke obligaties of derivaten je precies moet zitten.

Veel vermogensbeheerders hebben de neiging zich te concentreren op de resultaten van de obligatieporte­feuille. Maar als je bijvoorbeeld op basis van een rentevisie de duration in de obligatieportefeuille wilt verlengen, dan moet de derivatenpositie vervolgens niet rücksichtslos als restpost worden aangepast. Dat

op de corporate website van syntrus achmea schrijft u dat u wenst dat uw kinderen op een even goed en betrouw-baar pensioenstelsel kunnen rekenen als we in de afgelopen decennia hebben gehad. Gaat dat lukken?‘Ik sluit mijn ogen niet voor zaken die beter kunnen en beter moeten. Syntrus Achmea denkt actief mee over vernieuwing van het pensioenstelsel. Maar feit is dat we, zeker in vergelijking tot het buitenland, een mooie pensioenpot bij elkaar hebben gespaard. Daar mogen we best trots op zijn. Bij de vernieuwing van het stelsel moeten we ervoor zorgen dat we de kern­punten overeind houden: solidariteit, collectiviteit en verplichtstelling. Daarmee kunnen we ook onze kinde­ren een houdbaar en betaalbaar pensioen bieden.’

syntrus achmea positioneert zich nadrukkelijk met integraal balans-management. Wat moeten we daaronder verstaan?‘Elke institutionele belegger heeft toekomstige ver­plichtingen. Daar moet een basis, bijvoorbeeld een vastrentende waarden portefeuille, tegenover staan. De waarde van de verplichtingen wordt bepaald door de rente. Deze rente is onzeker, dus daar ontstaat een risico dat je moet managen. Het grote probleem van dit moment is dat de vastrentende waarden porte­feuilles traditioneel vooral uit veilige staatsleningen met lage ‘yields’ bestaan. Je kunt hopen dat die yields wel weer eens zullen stijgen. Aan de andere kant kun je een Japan­scenario niet negeren. In onze visie bestaat de vastrentende waarden portefeuille niet louter uit AAA­staatsleningen, maar ook uit credits, derivaten en hypotheken. Vervolgens breng je al deze instrumenten onder in een samenhangende strategie. Daarmee heb je, binnen de toegestane risicoruimte, de flexibiliteit om, afhankelijk van de marktomstandigheden, te kiezen hoeveel je in ieder van die subcategorieën belegt.’

zodat je kunt inspelen op actuele om-standigheden in de institutionele wereld.‘Wat mij opviel toen ik vanuit een bankomgeving in de pensioenwereld terechtkwam, was het verschil in het besluitvormingsproces. Er zijn meerdere partijen bij betrokken die allen goed geïnformeerd moeten worden. Een advies moet bijvoorbeeld eerst worden voorgelegd aan een pensioenbureau, die dit advies vervolgens voorlegt aan de beleggingscommissie. Daarna gaat dit weer naar het bestuur, dat dan uit­eindelijk zijn besluit kan nemen. Deze vergadercycli nemen soms enkele maanden in beslag. Bij het mo­del van integraal balansmanagement spreken we van tevoren nauwkeurig met het pensioenfondsbestuur af welke risicoruimte we inbouwen in de portefeuille en

bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaalbalansManaGEMEnT

cV

Rogier Krens begon na zijn studie bedrijfskunde in Groningen zijn carrière als derivatenhandelaar bij de Rabobank. Daarna heeft hij als bankier 13 jaar in Londen gewerkt en bekleedde hij diverse leidinggevende functies bij Société Générale, AIG Financial Products en Credit Suisse. In 2011 werd hij manager Treasury en Derivaten bij Syntrus Achmea en werd hij vervolgens in 2012 benoemd tot directeur Vermogensbeheer.

20130907 Fin Invest 5–2013 – Binnenw.indd 13 18-09-13 16:19

Page 3: bETERE REsulTaTEn MET InTEGRaal balansManaGEMEnT · del van integraal balansmanagement spreken we van tevoren nauwkeurig met het pensioenfondsbestuur af welke risicoruimte we inbouwen

kan, gegeven de marktomstandigheden, mogelijk schadelijk zijn. Je moet het geheel, dat wil zeggen de verschillende blokken uit de matchingportefeuille plus de verplichtingen, dus integraal beschouwen. Een klassieke opzet van een mandaat geven aan beheerder A voor de staatsleningenportefeuille, aan beheerder B voor een creditportefeuille en aan beheerder C voor de derivatenportefeuille, heeft de nodige haken en ogen. Ik vergelijk het weleens met een zeilboot. Die stuur je met een roer, een grootzeil en een fok. Bij veel pensioenfondsen wordt het roer aan de ene kapi­tein gegeven, het grootzeil aan een tweede en de fok aan een derde kapitein. Ze halen de eindbestemming waarschijnlijk wel, maar niet in een rechte lijn. Met onze benadering zijn wij in de afgelopen drie jaar in staat geweest op jaarbasis gemiddeld 80 basispunten outperformance te behalen ten opzichte van de maat­werkbenchmark. Die outperformance komt zowel van het op de juiste momenten onder­ of overwegen van de obligaties en derivaten, alsook van de juiste landen­ of bondpicks. Actief beheer vinden we belangrijk.’

Hoe benutten jullie de ruimte in de verschillende blokken in de matching-portefeuille?’Sinds de val van Lehman Brothers zijn de zogeheten swapspreads, het verschil van de impliciete yield in de renteswap en de yield op de onderliggende staats­lening van een land, erg volatiel geworden. Soms zijn swaps relatief duur vis­à­vis de onderliggende obliga­ties, soms goedkoop. Hier kun je als belegger op inspelen. Wij doen dat middels een kwantitatief pro­ces, maar wel met de menselijke beslisfactor op de achtergrond. Dit model stuurt overigens niet aan op verlagingen of verhogingen van de hedgeratio. Daar moet je heel voorzichtig in zijn, de rente laat zich moeilijk voorspellen en de aanpassing van een hedge­ratio brengt doorgaans nogal een flinke mutatie in de portefeuille teweeg, dus de nodige transactiekosten. Let wel, ik ben niet tegen een dynamische hedge, maar dan moet daar wel een goed onderbouwd “belief systeem” en een duidelijk beleid omheen worden ge­construeerd. De basisopdracht is de matching van de verplichtingen en die verdraagt zich niet met een te ruim tactisch rentehedgebeleid. Ik kan me wel voor­stellen dat die ruimte wordt vergroot als de dekkings­graad er beter voor staat. Wij voeren voor een aantal van onze cliënten zo’n dynamischer rentebeleid uit.’

Hoe verhoudt integraal balans-management zich tot fiduciair beheer?‘De fiduciaire adviesafdeling is in nauw overleg met het pensioenfonds over het ALM­proces, bespreekt de aanbevelingen die daaruit voortkomen en legt uit hoe ons integrale balansmanagement daar een invulling aan kan geven. Integraal balansmanagement maakt

FINANCIALINVESTIGATOR

// COVERVERHAAL

dus deel uit van het fiduciaire beheer. Eigenlijk, of je het nu balansmanagement of fiduciair beheer noemt, zien we het als een geïntegreerde activiteit, waarbij de kracht van Syntrus Achmea is dat we de vermo­gensbeheer­ en fiduciairbeheertak zo dicht mogelijk bij elkaar hebben. De wijze waarop je een matching­portefeuille bestuurt, is zo belangrijk voor de dekkings­graad dat je daar als fondsbestuur een heel nauwe grip op moet willen hebben. Je moet, als je gaat ver­delen over meerdere partijen, voorkomen dat er geen zaken tussen de spleten vallen. Ook speelt de fiduciaire afdeling een rol bij de vraag op welke wijze de “return portfolio” wordt ingericht. Onze cliënten hebben hier­bij de keuze tussen interne en/of externe beheerders. De vastrentende waarden portefeuille wordt altijd door ons ingevuld, gezien het cruciale belang hiervan in het integrale balansmanagement. We hebben cliën­ten die kiezen voor het fiduciaire concept of alleen voor ons integrale balansmanagement. Iedere cliënt heeft eigenlijk zo zijn eigen unieke benadering. Syntrus Achmea is de enige partij in Nederland die langjarige ervaring heeft om meer dan veertig cliën­ten, waarvan er niet één groot en dominant is, ieder op hun eigen wijze, te bedienen. Klanten profiteren van onze schaalgrootte en brede expertise zonder de eigenheid van hun regeling op te hoeven geven.’

Hoe past EsG bij integraal balansmanagement?‘We behoren wat ESG betreft tot de pioniers in Neder­land. Nu lijkt het alsof iedereen maatschappelijk ver­antwoord belegt. Wij kunnen stellen dat we ESG al jaren toepassen. Om te beoordelen of we een bedrijf wel of niet aantrekkelijk vinden, is ESG een belang­rijke factor. In EMD hebben we voor een aantal cliënten een mandaat ingericht waarbij landen die zich minder goed “gedragen” een lager gewicht in de benchmark krijgen en landen die zich goed gedragen, een hoger gewicht. Ik vind dat een vermogens­ beheerder echt dagelijks in zijn processen met ESG bezig moet zijn. Met alleen een uitsluitingslijst doe je onvoldoende.’ «

NUMMER 5 / 201314 FINANCIALINVESTIGATOR

“The Art of Quantitative Asset Management” has been at the heart of what we do for 15 years. As a specialist investment boutique, Quoniam ranks amongst the leading international quantitative asset managers. Adhering to the highest professional standards, we ensure that our com ­pany offers institutional investors successful, active portfolio management in equity, fixed­income & multi­asset strategies. Harnessing our passion for quant, we create top­quality and transparent investment processes and generate first­class performance for our clients.

www.quoniam.de · Frankfurt am Main A member of Union Investment Group

100% quant. 15 years of experience.Made in Germany.

130819_QUO_Imageanzeige_Financial Investigator_RZ.indd 1 19.08.13 09:5020130907 Fin Invest 5–2013 – Binnenw.indd 14 18-09-13 16:19