Beroepscode 2015

Beroepscodevan Verpleegkundigenen Verzorgenden

Leidraadvoor

jehandelen

alsprofessional

2

Inhoud

Pag.

Voorwoord 3

Leeswijzer 4

Beroepscodevanverpleegkundigenenverzorgenden 5

1.Algemenepuntenmetbetrekkingtotdeberoepsuitoefeningen 7

2.Deverpleegkundige/verzorgendeinrelatietotdezorgvrager 9

3.Deverpleegkundige/verzorgendeinrelatietot(in)formele 12

samenwerkingspartners

4.Deverpleegkundige/verzorgendeinrelatietotdesamenleving 14

Colofon 16

3

Voorwoord

DeNederlandseBeroepscodevanVerpleegkundigenenVerzorgendenistotstandgekomenviaeenuniekesamenwerkingtussen

Verpleegkundigen&VerzorgendenNederland(V&VN),NU’91,FNVZorg&Welzijn,CNVZorg&Welzijn,HealthcareChristian

FellowshipNederland(HCF),ReformatorischMaatschappelijkeUnie(RMU)sectorGezondheidszorgenWelzijn‘HetRichtsnoer’

enCGMVvakorganisatievoorchristenen.

Totnutoesteldendezepartijeninkleinesamenwerkingsverbandeniederhuneigenberoepscodeopmetalsresultaatvier

verschillendeberoepscodesvoorverpleegkundigenenverzorgenden.1Dezeverschillendeberoepscodeshebbenbetrekkingop

dezelfdeethischeenpraktischewaardenennormenvanhetberoep.

Alsbetrokkenpartijenzijnwijtotdeconclusiegekomendathetwenselijkisomgezamenlijkéénberoepscodeoptestellen.

Eénberoepscodezorgtvoorduidelijkheidvoorverpleegkundigenenverzorgendeninhunwerk,bijhetonderwijsenbijde

tuchtcolleges.Eénberoepscode,diealuitgedragenwordtinhetonderwijs,zorgtuiteindelijkookvooreenbreeddraagvlakbinnen

deberoepsgroepen.Ditallesdraagtbijaaneengoedeberoepsuitoefeningdoorverpleegkundigenenverzorgenden.

Daaromhebbenwijhetinitiatiefgenomenomtotéénberoepscodekomen.ConceptenvandeBeroepscodevan

VerpleegkundigenenVerzorgendenzijnvoorgelegdaandeachterbanvandebetrokkenpartijen.

DatheeftuiteindelijkgeleidtotdezeéneNederlandseBeroepscodevanVerpleegkundigenenVerzorgenden,diedeal

bestaandeberoepscodesvervangt.

CGMVvakorganisatievoorchristenen,CNVZorg&Welzijn,FNVZorg&Welzijn,HCFNederland,NU’91,RMUSector

GezondheidszorgenWelzijn‘HetRichtsnoer’,V&VN

4

Leeswijzer

De indeling van de Beroepscode

DeBeroepscodeisingedeeldinvierhoofdstukken:algemenepuntenmetbetrekkingtotdeberoepsuitoefening;de

verpleegkundige/verzorgendeinrelatietotdezorgvrager;deverpleegkundige/verzorgendeinrelatietot(in)formele

samenwerkingspartners;deverpleegkundige/verzorgendeinrelatietotdesamenleving.

De formulering van de artikelen

Deartikelenstaaninde‘ik’-vorm.OpdiemaniermaaktdeBeroepscodeduidelijkwatjevanjezelfalsverpleegkundigeof

verzorgendemagverwachten.

Onderhetartikelstaanbijdebolletjesverschillendemogelijkhedendiebijdatartikelhoren.Deopsommingisnietuitputtend.

Ookhiergaatheterweeromdatjezelfnadenktoverdevraagofeenartikelvantoepassingisindesituatiewaarvoorjestaat.

Voor wie is een artikel bedoeld

Aangezienverpleegkundigenenverzorgendenopverschillendeterreinenactiefzijnenverschillendebevoegdhedenentaken

hebben,zijnsommigeartikelenmogelijknietopjouvantoepassing.Denkbijvoorbeeldaanmeewerkenaanwetenschappelijk

onderzoek.Omdatdeartikelenvooranderenindeberoepsgroepenwelvanbelangzijn,staanzeindeBeroepscode.

1.NationaleBeroepscodevanVerpleegkundigenenVerzorgenden,deBeroepscodeVerplegingenVerzorging,deChristelijkeberoepscodevoorverpleegkundigenenanderewerkersindegezondheidszorgendeBeroepscodevoordeverzorging.

5

Beroepscode van Verpleegkundigen en Verzorgenden

Alsverpleegkundigeofverzorgende2richtjejeopdekwaliteitvanlevenenhetwelzijnvanzorgvragers3.Datdoejedoorhet

bevorderen,instandhoudenenherstellenvangezondheidenhetvoorkomenvanziekteenbeperkingofdoorlijdenenongemak

teverlichten.Jeondersteuntenbegeleidtmensenmeteenverstandelijkebeperking,meestalinsamenspraakmethunnaasten/

vertegenwoordiger.Alshetgaatombaby’s,kinderenofwilsonbekwamemensen,isjezorgookgerichtopbegeleidingen

ondersteuningvandenaasten.Jebegeleidtzorgvragersindestervensfase.Uitgangspuntbijjeberoepsuitoefeningisdatde

regiezoveelmogelijkbijdezorgvragerligt;datdezorgvrager,alshijdatwilenkan,zelfbepaaltwatvoorhembelangrijkis.Je

ondersteuntenstimuleertdezorgvrager,zijnnaastenenzijnsocialenetwerkomzogoedmogelijkmetdegevolgenvandeziekte

ofaandoeningomtegaan(zelfmanagement)opbasisvandemeestactuele(wetenschappelijke)inzichten.Deaandachtgaat

daarbijvooralnaarwatdezorgvragernogwelkan.Jeondersteuntdezorgvragerbijhetbehoudenvanbelangrijkerollen,diedoor

zijnziekteofbeperkingonderdrukzijnkomentestaan,ofzoektmethemnaarnieuwerollendievoorhemvanbetekeniskunnen

zijn.

Daarbijhebjealsverpleegkundigeofverzorgendejeeigentakenenverantwoordelijkheden.

Professionele standaard

Bijdeuitoefeningvanjeberoepisereenaantal algemeen aanvaarde uitgangspuntenwaarmeejerekeningmoethouden.Deze

kaderenalshetwarejeberoepsuitoefeningin.Zehelpenjeomgoedezorgteverlenenaandezorgvragerenomjedaaroverte

verantwoorden.

Totdealgemeenaanvaardeuitgangspuntenbehoortonderanderehetberoepsprofiel:dekennisenvaardighedendiejeje

tijdensjeopleidingeigenmaakt.Ookelementenalsstandaarden,richtlijnenenprotocollenvandeberoepsgroep,wet-en

regelgeving,uitsprakenin(tucht)rechtzaken,richtlijnenvandeinspectie,(beroeps)ethischeuitgangspunten,standpunten,

adviezenenhandreikingenvandeberoepsgroepbehorentotdealgemeenaanvaardeuitgangspunten.Diealgemeen

aanvaardeuitgangspuntenvormendeprofessionele standaard.

DeBeroepscode,alsdocumentmetberoepsethischeuitgangspunten,behoortooktotdeprofessionelestandaard.

Doel van de Beroepscode van Verpleegkundigen en Verzorgenden

DeBeroepscodegeeftjedewaardenennormenvandeberoepsgroep.Hoeweldetakenenverantwoordelijkhedenvan

verpleegkundigenenverzorgendenverschillen,komendewaardenennormenvandeberoepenovereen.Diewaarden

ennormenmakenduidelijkhoejejeberoepalsverpleegkundigeofverzorgendeopeengoedemanieruitkuntoefenen.

Belangrijkewaardenzijnbijvoorbeeld:betrouwbaarheid,respect,eerlijkheid,rechtvaardigheid,nietschaden,respectvoorde

autonomievandezorgvrager.DeBeroepscodehelptjebijjehandelenendeverantwoordingdaarvan.

DaarnaastmaaktdeBeroepscodeaanzorgvragersenhunnaasten,mantelzorgers,anderezorgverleners,zorgaanbiedersen

desamenlevingalsgeheelduidelijkwatzijvanjoualsverpleegkundigeofverzorgendemogenverwachten.

De Beroepscode is een leidraad

DeBeroepscodeiseenleidraadvoorjehandelenalsprofessional.Hijgeeftjeaanknopingspuntenomtebepalenhoejejein

jeberoepsuitoefeningalsprofessionalgedraagt.Decodebiedtjeookhandvattenomincomplexesituatieseenweloverwogen

afwegingtemakenoverwatgoedezorgindezesituatievraagt.

DeBeroepscodebeschrijftnietindetailhoejemoethandelen.Hetisbelangrijkdatjealtijdzelfnadenktoverdebetekenisvan

deartikeleninspecifiekesituatiesendatjedeBeroepscodevertaaltnaarjeeigensituatie.

Hoe gebruik je de Beroepscode?

JekuntzelfnagaanwelkeartikelenvandeBeroepscoderelevantzijnvoordesituatiewaarvoorjestaat.Hetisvaakraadzaam

2.Onderdetermverpleegkundigevaltookdeverpleegkundigspecialist.Onderdetermverzorgendevaltookdehelpendeendezorghulp.3.DeBeroepscodegebruiktdeterm‘zorgvrager’voorpatiënt,cliëntofbewoner.Voor‘dezorgvrager’,‘hij’,‘hem’of‘zijn’kanook‘zorgvraagster’,‘zij’en‘haar’gelezenworden.

6

ombijeenlastigesituatieeencollegaofleidinggevendeteraadplegenofomhetprobleemineenteamoverlegofandere

overlegvormenaandeordetestellen.Gezamenlijkgajedan–medeopbasisvandeBeroepscode-nawatineenbepaalde

situatiedebestehandelwijzeis.

Jekunteengenomenbeslissingookzelfofmetjecollega’sachteraftoetsenaandeBeroepscode.

EnjekuntdeBeroepscodenatuurlijkookgebruikenbijdebesprekingvancasussenalsoefening.Opaldezemanieren

vergrootjejebesefvandewaardenennormenvandeberoepsgroepenjeeigenoordeelsvermogen.

Voor wie is de Beroepscode bedoeld?

DeBeroepscoderichtzichopjoualsverpleegkundigeofverzorgende.Hetmaaktdaarbijnietuitinwelkefunctiejewerkt.Ook

vanuiteenanderefunctiedandeprimairezorg,zoalsbijvoorbeeldinonderwijs,managementofonderzoek,draagjebijaan

deberoepsuitoefeningenhebjeeenverantwoordelijkheidvoordekwaliteitvandezorgverlening.

Reikwijdte van de Beroepscode

DeBeroepscodeisnietalleenbedoeldvoordeurendiejealsverpleegkundigeofverzorgendedoorbrengtmetdezorgvrager.

Ookdaarbuitenishetaantebevelenomrekeningtehoudenmetdewaardenennormenvandeberoepsgroep,bijvoorbeeld

bijuitingenviasocialemediaofanderecommunicatiekanalen.Jebentmedeverantwoordelijkvoorhetimagovanhetberoep.

Jegedragbeïnvloedthetvertrouwenvanzorgvragersinjoualsberoepsbeoefenaarenindeberoepsgroepalsgeheel.

Relatie van de Beroepscode tot wet- en regelgeving

DeBeroepscodeisgemaakttegendeachtergrondvanrelevante(gezondheidszorg)wetgeving,zoalsdeNederlandse

Grondwet,deWetopdeberoepenindeindividuelegezondheidszorg(WetBIG),deovereenkomstinzakegeneeskundige

behandeling(BWBoek7,titel7afdeling5:WGBO),deWetbijzondereopnemingeninpsychiatrischeziekenhuizen(Wet

BOPZ)endewetsvoorstellenVerplichtegeestelijkegezondheidszorgenZorgendwang,deKwaliteitswetzorginstellingen,de

WetBeschermingPersoonsgegevens(WBP).

Alsverpleegkundigeofverzorgendebenjeopdehoogtevandevoorjourelevanteonderdelenvandewetgeving.

Relatie Beroepscode tot tuchtrecht

AlsBIG-geregistreerdeverpleegkundigevaljeonderhettuchtrecht.Bijeenklachtoverjoukijkthettuchtcollegewatde

Beroepscodezegtomtebepalenwatvolgensdeberoepsgroepdenormisvoorhethandelenengedragvanverpleegkundigen.

Deberoepscodespeelteenbelangrijkerolbijhetoordeelvanhettuchtcollegeoverdeklacht.

7

1 Algemene punten met betrekking tot de beroepsuitoefening

1.1 Alsverpleegkundige/verzorgendeoefenikhetberoepuitmethetoogophetwelzijnendegezondheidvande

zorgvrager.

Datbetekentonderanderedatik

• handelalsprofessionalvanuitdeberoepswaardenen-normen

• mijbewustbenvaneenmogelijkverschiltussendeberoepswaardenen-normen,mijneigenwaardenennormen

endewaardenennormenvandezorgvragerenzijnofhaaromgevingendewaardenennormenvanandere

professionalsendatikmijhierinprofessioneel-datwilzeggenverantwoordelijk,accuraatendoelgerichtengebruik

makendvanmijnvakkennisenmijngezondeverstand-opstel

• bijverschillendeopvattingenzoeknaareenoplossingenmijhierinprofessioneelopstel.

1.2 Alsverpleegkundige/verzorgendehandelikbijdeuitoefeningvanmijnberoepnaardenormen,richtlijnen,

protocollen,gedragsregelseneisenvanzorgvuldigheiddieinvullinggevenaangoedhulpverlenerschap

(professionelestandaard).


• kennishebvanactuelerichtlijnenenprotocollen

• zichtheboprelevantewetgevingentuchtrechtuitspraken

• beroepsrelevanteontwikkelingenenopvattingenvolg

• hierreflectiefmeeomkangaan

• mijnprofessioneleoordeelsvermogengebruikomtebepalenofikbijdezezorgvragerderichtlijnofhetprotocolmoet

volgenofdaarberedeneerdvanafmoetwijken.

1.3 Alsverpleegkundige/verzorgendebenikverantwoordelijkvoorenaanspreekbaaropmijneigenhandelen,

bejegeningengedragalsprofessional.


• dezeverantwoordelijkheidnietkanoverdragenopcollega’s

• aanspreekbaarbendoorcollega’sopdezeverantwoordelijkheid

• mijnietkanverschuilenachterdeverantwoordelijkheidvananderen

• daarwaarikinopdrachtvanandereprofessionalshandelingenuitmoetvoerenwaariknietachtersta,ikdat

beredeneerdaandieprofessionallaatweten.

1.4 Alsverpleegkundige/verzorgendehoudikmijnkennisenvaardighedenvoorhetopverantwoordeenadequate

wijzeuitoefenenvanhetberoepoppeil.


• vakliteratuurbijhoud

• deelneemaandeskundigheidsbevorderendeactiviteiten

• ervoorzorgdatmijnzorgverleningaansluitbijactuelewetenschappelijke,technologischeenberoepsmatige

ontwikkelingen

• ooghebvoormaatschappelijkeontwikkelingenenhieropanticipeer.

8

1.5 Alsverpleegkundige/verzorgendekenikdegrenzenvanmijneigendeskundigheiden

beroepsverantwoordelijkheidenverrichtikalleenhandelingendiebinnendezegrenzenliggen.


• geenopdrachtenenverantwoordelijkhedenaccepteerdiebuitendegrenzenvanmijndeskundigheiden/of

beroepsverantwoordelijkheidliggen

• indergelijkegevallenadequaatweetdoorteverwijzen

• hulpzoekinsituatieswaarikalleennietuitkom.

1.6 Alsverpleegkundige/verzorgendeneemikinitiatievenenondersteunikactiviteitenterbevorderingvande

ontwikkelingvanhetberoependekwaliteitvanzorg.


• bijdraagaanhetopbouwen,toepassenenverspreidenvan(ervarings)kennis

• deontwikkeling,verspreidingenhetindepraktijkbrengenvanrelevantestandaardenenrichtlijnenondersteunen

daarwaarmogelijkeenbijdrageaanlever

• activiteitenvandeberoepsgroepondersteunomvoorwaardentescheppenvooreengoedeberoepsuitoefening.

1.7 Alsverpleegkundige/verzorgendedraagikbijaaneenveiligezorgverlening.


• alertbenenactieonderneemopsituatieswaarindezorgnietvoldoetaaneisenvankwaliteit,veiligheidofhygiëne

• alertbenophetvoorkomenvanfoutenendaarwaarsprakeisvaneenfoutditbespreekbaarmaaken(volgens

instellingsproceduregebruikelijke)actieonderneemomnegatievegevolgentegentegaanoftebeperken

• alertbenoponveiligesituatiesveroorzaaktdoorfamilieofmantelzorgersendaaractieoponderneem

• eenbijdrageleveraanhetcreërenvaneenveilige(afdelings)cultuurvoorhetbespreekbaarmakenenlerenvanfouten

• mijhoudaanvoorschriftenvoorhetvoorkomenvaninfectiegevaarenverwondingen(bijvoorbeeldoverhetdragen

vansieraden;overhetgebruikvaneenmobieletelefoontijdensdezorgverlening;overgoede

(hand)hygiëne).

1.8 Alsverpleegkundige/verzorgendehoudikindeberoepsuitoefeningrekeningmeteenverantwoordeverdeling

vanmiddelen.


• opzorgvuldige,doelmatigeendoeltreffendemanieromgametdemiddelenenmaterialendiebeschikbaarzijnvoor

deberoepsuitoefening

• eentekortofdefectaanbeschikbaremiddelendirectmeldbijdeleidinggevende/verantwoordelijkecollega

• suggestiesdoevooreenbetereomgangmetdebeschikbaremiddelen

• openstavoorsuggestiesvananderenvooreenbetereomgangmetbeschikbaremiddelen.

1.9 Alsverpleegkundige/verzorgendezorgikgoedvoormezelf.


• mijnrechtenenplichtenalswerknemerken

• mijinconflictsituatiesadequaatkanvoorzienvanmoreleen/ofjuridischebijstand

• letopmijnsociaal,geestelijkenlichamelijkwelzijn

• zoergonomischmogelijkwerk

• ingevalvanziekteditdirectmeldenmetmijnleidinggevendeen/ofcollega’soverlegofhetverstandigisaanhetwerk

tegaan.

9

2 De verpleegkundige/verzorgende in relatie tot de zorgvrager

2.1 Alsverpleegkundige/verzorgendegaikervanuitdatiederezorgvragerrechtheeftopzorg.


• bijmijnzorgverleningdezorgvragernietdiscrimineeropbasisvankenmerkenalsetnischeafkomt,nationaliteit,

leeftijd,geslacht,seksuelegeaardheid,ras,geloofoflevensbeschouwing,politiekeovertuiging,leefwijze,sociale

positieofdeaardvandegezondheidsproblemen

• iederezorgvragerenzijnnaastenmetrespectbenader

• aandachthebvoordezorgvrageralspersoonenvoorzijnomgeving.

2.2 Alsverpleegkundige/verzorgendestreefiknaareengoedezorgrelatiemetdezorgvrager(en/ofzijn

vertegenwoordiger).4


• mijervanbewustbendateengoedezorgrelatieeenvoorwaardeisomzichttekrijgenopdezorgbehoeftenvande

zorgvrager

• mijinzetvooreenrelatiemetdezorgvragerdieopwederzijdsvertrouwengebaseerdis

• weetdatdezorgvragerhetrechtheeftomdezorgrelatienietaantegaanoftebeëindigenendatikdiebeslissing

respecteer,voorzoverditverantwoordis.

2.3 Alsverpleegkundige/verzorgendestelikindezorgverleningdezorgvragercentraal.


• opkomvoordebelangenvandezorgvrager

• bijschaarstedezorgrechtvaardigoverdeverschillendezorgvragersverdeelenmijnverdelingkanverantwoorden.

2.4 Alsverpleegkundige/verzorgendeneemikinmijnrelatiemetdezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger)

professionelegrenzeninacht.


• geenmisbruikmaakvandeafhankelijkepositievandezorgvrager

• geenintiemeen/ofseksuelerelatieaangametdezorgvrager

• mijnietschuldigmaakaanintimidatieofgeweld

• geengiftinnatura,geldofgeschenkvandezorgvragerofdienssocialenetwerkaccepteerdatmeerisdaneen

symbolischgebaarvandank

• geenfinanciëlebandenvanwelkeaarddanookaangametdezorgvrager

• aandezorgvragermijneigengrenzenduidelijkmaak

• mijncollega’sofleidinggevendeomhulpvraagalsikmerkdatdeprofessionelegrenzendreigentevervagenof

overschredendreigenteworden.

4.Alsinhetartikelstaat‘dezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger)’,kunjebijdebolletjesna‘dezorgvrager’ook‘(en/ofzijnvertegenwoordiger)’lezen.

10

2.5 Alsverpleegkundige/verzorgendehebikhetrechtomopgrondvangewetensbezwarenteweigerenommeete

werkenaanbepaalde(be)handelingen.


• medewerkingweigeraan(be)handelingendiemijinernstigconflictbrengenmetmijnlevensovertuigingof

persoonlijkwaarden-ennormenbesef

• mijngewetensbezwaren,waarmogelijk,tijdigkenbaarmaak

• bijgewetensbezwarendezorggemotiveerdteruggeefaanmijnleidinggevendeof,alsergeenleidinggevendeis,aan

éénvanmijncollega’s

• alszelfstandigwerkende,mijngewetensbezwarenmeldaandezorgvrager(ofanderebetrokkenen)enzorgverleen

totdatdieovergenomenwordt

• weldezorgverleen,dienietdirectinrelatiestaattotdehandelingofingreepwaartegenikgewetensbezwarenheb,

tenzijdiezorgookdooreencollegawordtovergenomen.

2.6 Alsverpleegkundige/verzorgendestemikbinnenmijnprofessionelemogelijkhedenmijnzorgverleningafop

dezorgbehoeften,waardenennormen,cultureleenlevensbeschouwelijkeopvattingenvandezorgvrager.


• bijmijnzorgverleningrekeninghoudmetdeleefregelsengewoontendievoordezorgvragerbelangrijkzijn,voor

zoverdatdebehandelingenzorgnietschaadt,nietinstrijdismetdeplichtvaneengoedhulpverlenerenrekening

houdtmetdebelangenvananderen

• aandezorgvrageraangeefwaarzijnleefregelsengewoontenzorgvragendiebuitendegrenzenvanprofessioneel

handelenvalt.

2.7 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkiksamenmetdezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger).


• deregiezoveelmogelijkbijdezorgvragerlaat

• dezorgvragerstimuleerombinnenzijnmogelijkhedenenopbasisvanzijnervaringskennisvoorzichzelftezorgenen

hemdaarbijondersteun

• dezorgvragersteunbijhetzoekennaarwatvoorhemgoedezorgisdoorgoednaarhemteluisteren,hemte

observerenentereagerenopzijnzorgen,wensenenbehoeften

• samenmetdezorgvragerzijnverpleeg-ofzorg(leef)planopstel,uitvoerenevalueer.

2.8 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkiksamenmetdenaasten/mantelzorgersvandezorgvrager.


• alsdezorgvragerdaarmeeinstemt,zijnnaasten/mantelzorgersbetrekbijhetopstellen,uitvoerenenevaluerenvan

hetverpleeg-ofzorg(leef)plan

• naasten/mantelzorgerssteunenbegeleidbijgoedezorgverleningaandezorgvrager.

2.9 Alsverpleegkundige/verzorgendezorgikervoordatdezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger)de

informatiekrijgt,diehijnodigheeft.


• dezorgvragerinvoorhembegrijpelijketaalinformeeroverdezorgverleningende(be)handelingendieikga

uitvoeren,tenzijdezorgvragergeeninformatiewilkrijgen

• dejuistehulpverlenervraagombenodigdeinformatieaandezorgvragertegeven,alsikdieinformatiezelfnietkanof

maggeven

• nagaofdezorgvragerdeinformatiegekregenenbegrepenheeft

• dezorgvragerinformeeroverzijnrechtomeen(be)handelingofzorgaanbodteweigerenenoverzijnrechtomeen

klachtintedienenalshijontevredenis.

11

2.10Alsverpleegkundige/verzorgendevraagikdezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger)omtoestemming

voordatikdezorgverleen.


• dezorgvrageruitlegwatikgadoenenvraagomtoestemmingvoorde(be)handeling

• deweigeringvaneen(be)handelingofzorgaanboddooreenwilsbekwamezorgvragerrespecteer

• eenwilsonbekwamezorgvragerobserveeromtezienofhijakkoordgaatmetde(be)handelingofhetzorgaanbod

• deweigeringvaneen(be)handelingofzorgaanboddooreenvertegenwoordigervaneenwilsonbekwamezorgvrager

respecteer,tenzijdatinstrijdismetdezorgdievaneengoedhulpverlenerverwachtwordt

• bijweigeringvanofverzettegeneen(be)handelingofzorgaanbodsamenmetdezorgvragerderedenendaarvoor

onderzoekenzoeknaarmogelijkealternatieven.

2.11 Alsverpleegkundige/verzorgendelegikdegegevensvandezorgvragervastinhetverpleegkundigof

zorgdossierofinhetelektronischdossier.


• degegevensnoteerdievoordezorgverleningaandezorgvragerrelevantzijn

• degegevensopobjectieveenneutralewijzebeschrijf

• dezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger)wijsopzijnrechtopinzageinzijndossierendemogelijkheidomeen

afschriftvanzijndossiertekrijgen

• ervoorzorgdatdezorgvrager(en/ofzijnvertegenwoordiger)inzageinofeenafschriftkrijgtvanhetdossieralshij

daaromverzoekt,mitsditdeprivacyvaneenanderdandezorgvragernietschaadt.

2.12Alsverpleegkundige/verzorgendegaikzorgvuldigommetvertrouwelijkeinformatieoverdezorgvrager(het

beroepsgeheim).


• geheimhoudwatmijtijdensdeberoepsuitoefeninginvertrouwenisverteldofwatikgehoordofgezienheben

waarvanikmoetbegrijpendathetvertrouwelijkvanaardis

• mijervoorinzetdatergeeninformatieoverdezorgvragerviawelkewegdanookverspreidwordtendatikmijdaar

zelfooknietschuldigaanmaak

• alleeninformatievanenoverdezorgvragergeefaananderen,inclusiefnaastenvandezorgvrager,alsdezorgvrager

(en/ofzijnvertegenwoordiger)daarvoortoestemmingheeftgegeven

• aandezorgverleners,diedirectbijdezorgverleningaandezorgvragerbetrokkenzijn,deinformatiegeefdiezijvoor

dezorgverleningaandezorgvragernodighebbenenditookaandezorgvragerlaatweten

• aandevertegenwoordigerinformatieverstrekoverdezorgvrager,alsdezorgvragerniet(alleen)kanofmagbeslissen

• informatieoverdezorgvragerverstrekalsdatwettelijkverplichtis

• slechtsinuitzonderlijkegevallenmijnzwijgplichtmagverbrekenalsikeenconflictervaartussenmijnplichttot

geheimhoudingenmijnplichtomernstigeschadevoordezorgvragerofeenandertevoorkomen(conflictvan

plichten).

2.13 Alsverpleegkundige/verzorgenderespecteerenbeschermikdeprivacyvandezorgvrager.


• nietonaangekondigdderuimtebinnengawaardezorgvragerverblijft

• depersoonlijkeeigendommenvandezorgvragerrespecteerendaarzorgvuldigmeeomga

• ervoorzorgdatpersoonlijkegesprekkenmetdezorgvragerbuitenhetgehoorvananderenplaatsvinden

• ervoorzorgdat(be)handelingenenonderzoekenbijdezorgvragerbuitenhetzichtvananderenplaatsvinden

• mijervoorinzetdatinbreukopdeprivacyvandezorgvragerzichtoteenminimumbeperkt

• ernaarstreefdeprivacyvandezorgvragerooktebeschermenbijhetgebruikvantoezichthoudendedomotica,zoals

camera’senuitluistersystemen.

12

3 De verpleegkundige/verzorgende in relatie tot (in)formele samenwerkingspartners

3.1 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkiksamenmetteamgenotenenvakgenoten(inopleiding).


• indesamenwerkingmijneigendeskundigheidinzetmethetoogopgoedezorgvoordezorgvrager

• indesamenwerkingmijneigenverantwoordelijkheidendeskundigheidbewaak

• hetgoedfunctionerenvancollega’sondersteun

• bewaakdathetvragen,gevenenontvangenvanfeedbackopdezorgverleningopenenveiligkangebeuren

• respectenzorgzaamheidtoonjegensmijncollega’senhetvertrouwenvanzorgvragersinmijncollega’sondersteun

• bijdraagaaneenveiligeleeromgevingenbegeleidingvoorleerlingen,studentenenstagiaires.

3.2 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkiksamenmetzorgverlenersvananderedisciplines.


• waarnodigdemedewerkingvananderezorgverlenerszoek,aangaenondersteun

• anderezorgverlenersenhuneigenverantwoordelijkheidendeskundigheidrespecteer

• mijinzetvoorgoedebesluitvormingenleiderschaptoon

• kritischblijftenopzichtevanmijneigenverantwoordelijkheidendeskundigheidendievananderezorgverleners

• bijdeoverdrachtvantakeneropletdatdeanderezorgverlenersoverdebenodigdedeskundigheidbeschikkenzodat

dekwaliteitvanzorggewaarborgdis.

3.3 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkiksamenmetniet-zorgverleners.


• mijnverantwoordelijkhedenendievandeniet-zorgverleners(bijvoorbeeldgemeenteambtenaar,leerkracht,(wijk)

agent)indiesamenwerkingken

• mijndeskundigheidinzetindesamenwerking(rekeninghoudendmetberoepsgeheimenprivacywetgeving).

3.4 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkiksamenmetmantelzorgersenvrijwilligers.


• demantelzorgersenvrijwilligersondersteunbijhetdragenvaneigenverantwoordelijkheid

• dedraagkrachtvanmantelzorgersenvrijwilligersondersteunenbewaak

• bijhetdelenvanzorgtakenmetinformelezorgverlenersmijneigenverantwoordelijkheidbewaak

• bijhetoverdragenvantakenaaninformelezorgverlenersdecontinuïteitenveiligheidvanzorgaandezorgvrager

bewaak.

3.5 Alsverpleegkundige/verzorgendebewaakikeenprofessionelerelatiemet(in)formelesamenwerkingspartners.


• waarnodigaananderendegrenzenvaneenprofessionelerelatieduidelijkmaak

• geenmisbruikmaakvandeafhankelijkepositievaneenanderesamenwerkingspartner

• ondersteuningzoekindienprofessionelegrenzendreigentevervagen

• hulpvraagalsikgeconfronteerdwordmetgeweldenbedreiging.

13

3.6 Alsverpleegkundige/verzorgendebeschermikdezorgvragertegentekortschietendofschadelijkegedragof

handelenvananderesamenwerkingspartners.


• onderbouwwelkeredenenikhebvooreenvermoedenvantekortschietendofschadelijkgedragofhandelenenhoede

zorgvragerhetbestebeschermdkanworden

• debetreffendesamenwerkingspartneraanspreekopzijnofhaartekortschietendgedragofhandelen

• bijeenvermoedenvankindermishandelingofhuiselijkgewelddestappenvandemeldcodehuiselijkgewelden

kindermishandelingvolg

• inhetbelangvandezorgvragerdejuistepersoonofinstantie(bijvoorbeeldleidinggevende/verantwoordelijke,

klachtencommissie,tuchtrechter,InspectievoordeGezondheidszorg)opzorgvuldigewijzeopdehoogte

stelvantekortschietendgedragofhandelenvaneenanderesamenwerkingspartner,alseengesprekmetdie

samenwerkingspartnernietmogelijkisofniettothetgewensteresultaatheeftgeleid.

• alsermeerderesamenwerkingspartnersbetrokkenzijn,eventuelehiatenen/ofknelpuntenindesamenwerkingen

hulpaandezorgvrageropzorgvuldigewijzeenbijdejuisteverantwoordelijkebespreekbaarmaak.

3.7 Alsverpleegkundige/verzorgendeondersteunikzorgverlenersdiezichaanprofessionelewaardenennormen

willenhouden.


• hetgebruikvandeberoepscodeondermijncollega’s(inopleiding)stimuleer

• collega’sdiezichnaardeberoepscodewillengedragenondersteunindevormvankennis,persoonlijkesteun,en/of

hulpbijformelestappen

• collega’sdiezichaandeberoepscodewillenhoudenendaarbijproblemenonder-vindenpersoonlijksteunen/ofhulpgeefbij

hetnemenvanformelestappen

• zorgverlenersondersteundieontoereikendeofschadelijkezorgaandeordewillenstellen

• anderezorgverlenersbijbedreigingengeweldondersteunenbescherm.

3.8 Alsverpleegkundige/verzorgendedraagiknaarvermogenbijaandeontwikkeling,implementatieenevaluatie

vanhetbeleidvandeinstellingoforganisatiewaarikwerk.


• beleidondersteunenuitvoervoorzoverhetinovereenstemmingismetdeprofessionelestandaard

• vanuitmijnprofessioneleperspectiefbijdraagaanhetontwikkelenvanbeleidvandeorganisatiewaarikwerk

• binnendeorganisatiebijdraagaaneencultuurwaarinzorgvragersenzorgverleners(inopleiding)zichveiligkunnen

voelen

• hetbelangofdeafwezigheidvaneenveiligecultuurbespreekbaarmaakmetdeleidinggevende/verantwoordelijkeof

vertrouwenspersoon

• alsermeerderezorgverlenersbetrokkenzijnbijdezorgvrager,eventuelehiatenen/ofknelpuntenindezorgop

zorgvuldigewijzeaandeordestelbinnendeorganisatie

• binnendeorganisatiebijdraagaaneencultuurwaarinzorgverlenerszichkunnenhoudenaanprofessionelewaarden

ennormenenhetmeldalszijdaarproblemenbijondervinden.

14

4 De verpleegkundige/verzorgende in relatie tot de samenleving

4.1 Alsverpleegkundige/verzorgendedraagikbijaandebevorderingvandevolksgezondheid.


• gezondheidsvoorlichtinggeefvanuitmijnprofessioneledeskundigheid

• factorensignaleerdiehetfunctionerenvan(groepen)zorgvragersbedreigen,zoalsarmoede,slechtewoon-

ofwerksituatie,sociaalisolement,stigmatiseringvanzorgvragers,milieuvervuiling,slechtetoegangtotde

gezondheidszorg

• gezondheidsbedreigendefactorenmeldbijdejuistepersoonofinstantie(bijvoorbeeldleidinggevende/

verantwoordelijke,Inspectievoordegezondheidszorg)

• bijdraagaandebestrijdingvangezondheidsbedreigendefactorenvanuitmijnprofessioneledeskundigheid.

4.2 Alsverpleegkundige/verzorgendewerkik,indienvantoepassing,meeaanwetenschappelijkonderzoekgericht

opdeverbeteringvandevolksgezondheidenvandeindividuelezorgvoorzorgvragers.


• indienvantoepassing,vanuitmijnprofessioneledeskundigheideenbijdrageleveraanonderzoekvanmijneigen

beroepsgroepenvananderedisciplinesofdatikzelfonderzoekdoe

• alleen(mee)werkaan(medisch)wetenschappelijkonderzoekmetzorgvragersalsdatonderzoekisgoedgekeurddoor

eenmedischethische(toetsings)commissie(indienvereist),opeenethischverantwoordewijzewordtuitgevoerden

dezorgvragerzijntoestemmingheeftgegevenvoordeelnameaanhetonderzoek

• bijeenonderzoekmetzorgvragershetbelangvandezorgvragervooropstel.

4.3 Alsverpleegkundige/verzorgendeondersteunikactiviteitenvandeberoepsgroepomvoorwaardente

scheppenvooreenverantwoordeberoepsuitoefening.


• mijinzetvoordeskundigheidsbevorderingvanmijnberoepsgroep

• mijinzetvoorderealisatieennalevingvangoedearbeidsvoorwaardenenarbeidsomstandigheden

• ontwikkelingenenknelpunten(zoalsonvoldoendetijdvooroverlegenscholing,tekortaanpersoneelof

hulpmiddelen)vooreenverantwoordeberoepsuitoefeningsignaleer,dezemeldbijmijnleidinggevende/

verantwoordelijke,vakbondofberoepsorganisatieenmeedenkoveroplossingen

• ervoorzorgdatdegezondheidenveiligheidvanzorgvragersnietingevaarkomtbijacties.

4.4 Alsverpleegkundige/verzorgendeverleenikookbuitenmijnwerkvanuitmijnprofessioneledeskundigheid

voorzovermogelijkzorginnoodsituaties.


• nietalleeneenburgerplichtheb,maardatvanmijalsverpleegkundige/verzorgendeineennoodsituatieookeen

professioneleinzetwordtverwacht.

4.5 Alsverpleegkundige/verzorgendedraagikbijaandebeschermingvanhetmilieubinnendezorg.


• opverantwoordemanieromgamethetwegwerpmateriaalenmetschaarsehulpbronnenalsenergieenwater

• volgensvastgestelderichtlijnenenvoorschriftenomgametmedischafval,gebruiktematerialen,mogelijkbesmette

productenenscherpevoorwerpen

• anderenstimuleeromopeenzelfdemaniertehandelen.

15

4.6 Alsverpleegkundige/verzorgendezetikmij,individueelencollectief,invooreenrechtvaardigeverdelingvan

enverantwoordeomgangmetdebeschikbaremiddelen.


• eventueelviavak-ofberoepsorganisatie,deverdelingvanenomgangmetbeschikbaremiddelenkritischvolg

• partijenalsdeoverheid,eventueelviavak-ofberoepsorganisatie,wijsopdegezondheidsbehoeftenvandebevolking

endemiddelendiedaarvoornodigzijn

• eventueelviavak-ofberoepsorganisatie,suggestiesvooreenrechtvaardigeverdelingvanenverantwoordeomgang

metbeschikbaremiddelenonderdeaandachtbrengvanpartijenzoalsdeoverheid.

4.7 Alsverpleegkundige/verzorgendebewaakikdeonafhankelijkheid,debetrouwbaarheidende

geloofwaardigheidvanmijzelfenvandeberoepsgroep.


• mijbijdeuitoefeningvanmijnberoepgedraagopeenmanierdiehetvertrouwenvanzorgvragersinmijzelfeninde

beroepsgroepbevordert

• mijinde(sociale)mediapresenteeropeenmanierdiehetvertrouwenvanzorgvragersinmijzelfeninde

beroepsgroepbevordert

• geengeneesmiddelenofandereproductenofeenbedrijfaanprijsineenreclame

• mijbijdezorgverleningaaneenzorgvragerbijhetaanbevelenvanproductenalleenlaatleidendoordezorgbehoeften

enhetbelangvandezorgvrager.

16

Colofon

Samenstelling

©CGMVvakorganisatievoorchristenen,CNVZorg&Welzijn,FNVZorg&Welzijn,HCF,NU’91,RMUSector

GezondheidszorgenWelzijn‘HetRichtsnoer’,V&VN

Hetistoegestaantekstenuitdezeuitgaveovertenemenmitsdejuistebronwordtvermeld.

CGMVvakorganisatievoorchristenen

CNVZorg&Welzijn

FNVZorg&Welzijn

HCFNederland

NU’91

RMUSectorGezondheidszorgenWelzijn‘HetRichtsnoer’

V&VN

Vormgeving en druk

VanderWeijDrukkerijenBV.Hilversum

17

ISBN-EAN978-90-78995-34-0

Januari2015

Beroepscode 2015

Health & Medicine

Transcript of Beroepscode 2015