Snow

card

(SC

of G

rafi

sche

Red

ucti

emet

hode

(GRM

)Ma

atre

gele

n om

het

ris

ico

te r

educ

eren

Typi

sche

Law

ines

itua

ties

(Law

inep

atro

nen)

BeooRdeLinGS- en BeSLuiTvoRMinGSkadeR 3x3

Go/No go

Risicocheck met controlevragen

Maatregelen om het risico te reduceren

Typische Lawinesituaties (Lawinepatronen)

Lawinegevaar inschatten

SC/GRMTypische herkenningstekensGevaar Typische verspreiding Tips

Het actuele lawinebericht

Duurt ca. 1-3 dagen•VerseSneeuwkanvooreen

plaatlawinezorgen

Duurt ca. 1-2 dagen•VerseIngeblazenSneeuw

kanvooreenplaatlawinezorgen

Gevaar verandert snel (uren)•Waterinsneeuwdekleidt totverzwakkingeneen NatteSneeuwlawine

Duurt dagen tot weken•Zwakkelageninsneeuwdek

metgebondenlagenerboven.Moeilijkherkenbaar!

•Windsporen•IngeblazenSneeuwkanhardofzachtzijn•Onregelmatigdiepwegzakkenbijhetsporen•Gebondensneeuw•Alarmtekens:vooralverse(spontane) plaatlawines,scheur-enbreukvorming

•Eriseenkritiekehoeveelheidversesneeuwgevallen

•Alarmteken:verse(spontane)plaatlawines

•Regen•Weinignachtelijkeuitstralingdoorbewolking•Hogetemperatuur/sterkezonnestraling•Diepwegzakkenindesneeuw•Alarmtekens:vooralspontanelawines

(plaatlawine/lossesneeuw)

•Zwakkeopbouwvanhetsneeuwdek•Alarmtekens:vooral“Woemm”-geluiden

•Gevaarlijkeplekkenzijn wijdverspreid•Meestalhoehoger,hoe

gevaarlijker

•Aanlijzijdevankommen/geulen/terreinsprongen

•Ophogerehellingenen rondkammen/graten•Ruimtelijksterkwisselend

•Diversewindrichtingen/hoogtes(afh.vanjaargetijdeentijdstipvandedag)

•Vaakinbuurtvanrotsendievooropwarmingzorgen

•Inhetbos

•Sneeuwarmegebieden/plekken

•Terreinveranderingen(vlaknaarsteil/randvankommen)

•Rotsendoordesneeuwheen•Noordhellingen

•Weiniguitwijkmogelijkheden

•OpwatvoorsneeuwlaagisdeVerseSneeuwgevallen?

•Kaneventueelomzeiltworden

•Verse“IngeblazenSneeuw”meestalvanaf30°gevaarlijk

•Vroegterugkerenvan jeroute/tocht•Wachtentotsneeuw weerkouderwordt•Pasopvoorgrote spontanelawines

•Lastigteherkennen•Eeneenvoudigsneeuw-

profielkanhelpen•Infooveropbouw

sneeuwdekuitlawine-berichtgebruiken

Weinignut

nuttig

Weinignut

Beperktnuttig

1. voorbereiding thuis Bepaaljeroute,tijdsplanningenalternatieven

3. op de helling Laatsterisicoafweging,spoorkeuze,voorzorgsmaatregelenofafzienvanderoute.

2. Tijdens de dag Observeerlokaleomstandighedengedurendedegeheledag

•Kieseenbijdeomstandigheden

passenderoute•Maakeentijdsplanning

HulpmiddelenNadrukopSnowcard/StoporGocard/Factorencheck/GRM

/ Afweging

Lawine-Patronen

SC/GRM

Beslissen!

Weer en sneeuw Mens

Lawinecondities(voorspellinginbulletin)

Wie?Aantaltochtgenoten?

Terrein

KaartKritiekepassages

Welke route/tocht is mogelijk?

•Besluitopbasisvanbeschikbareinformatie,

Lawine-PatronenofSC/GRM/StoporGocard

•Schatgevolgenvaneventuelelawinein

Beslissen!

Weer en sneeuw Mens

Lawineprobleem?Zicht?

TactiekWaarneming

Terrein

Groottevandehelling,kansopval,terraintraps

Is de hellingveilig? Zo ja, hoe?

Beslissen!

Weer en sneeuw Mens

Actuelelawinecondities(observatieterplekke)

lawinepieper/LVS-checkErvaring

Terrein

Vergelijkverschillenderouteopties

Welke route(s) zijn mogelijk?

•Komtdevoorbereidingthuismetdewerkelijk-heidovereen?

•Ziejealarmtekens?•Watzijndeomstandig-

hedenopvergelijkbarehellingen?

/ Afweging

HulpmiddelenLawine-PatronenenSnowcard/StoporGocard/Factorencheck/

GRMzijngelijkwaardig

/ Afweging

HulpmiddelenNadrukop

Lawine-Patronen

Refle

ctie

K

ijkte

rug

opje

rout

e/af

dalin

gen

deg

enom

enb

eslis

singe

n:zo

uje

hetw

eerz

odoe

n?

naderoute/afdaling

Alleexpositiesenterreinvormen

Hetlawineberichtgeeft(regionale)informatieoversneeuw-enlawinecondities.Letop:lokaleafwijkingenzijnmogelijkenregio‘szijnnietstrakafgebakend.

Lawinebericht check je dagelijks op: avalanches.org / lawinedienst.nl

Hetactuelelawinegevaar(niveau1t/m5)hangtafvan:•De kans om lawines te veroorzaken(stabiliteit

sneeuwdekenmenselijkinvloed)•Hetpercentage gevaarlijke hellingenbinneneengebied•Grootte(volume)enaard vanpotentiëlelawines

Deinformatieinhetlawineberichtinterpreteerjeenonthoudjevolgenshetwelk?-waar?-wat?-schema

N

S

OW

NW NO

SW SO

3 20002

Waar? – zijn de gevaarlijke plekken

Wat? – is de oorzaak van het gevaar

Voorbeeld:gevaarlijkstehellingenvannoordwesttotnoordoost

Voorbeeld:boven2000m:schaal3,daaronderschaal2

Bijkammenengraten

Versesneeuw “IngeblazenSneeuw”

Nattesneeuw(temperatuur-

stijging)

Zwakkelageninsneeuwdek

Schaduwhellingen Geulen

Lawinetreedtopbijgrotebelasting

Eenkleinebelastingisvoldoendeomlawineteveroorzaken

Hoogte -

Oorzaak

Terrein

Expositie -

Belasting sneeuwdek33

33

2

3

3

22

23 3

WeLk? – lawinegevaar is er

Specifiekeregionaleafwijkingeninhetlawinegevaar

Hetactueellawinegevaarvanhetalgemenelawinebericht

Algemeen

1 2 3 4 5

Drie vragen m.b.t. de Risicocheck (waarschijnlijkheid)

1) Wat is het lawinegevaar (schaal 1 t/m 5)? Haaljeinfouithetlawinebericht

2) Hoe steil is het steilste deel van de helling? Bepaalhetsteilstedeel(minimaal20x20mgroot)binnen hetbereikvandegeplanderoute.Hetbereikis afhankelijkvanhetlawinegevaar: Bij1>Directrondomjeroute/spoor Bij2>20-40meterrondjeroute Bij3>Gehelehellingendeelsdeaangrenzendehellingen Bij4>Gehelehellingendewijdeomgeving

3) Is de expositie/vorm van de helling gunstig of ongunstig? Nietzekervanjezaak?Gauitvanongunstig!

Beslissen

Gering risico

Pas OpAfstandhouden+kleinegroepen

Hoogrisico

Verse Sneeuw(“Neuschnee”)

Wachten

Ingeblazen Sneeuw(”Triebschnee”)

Uitwijken

Natte Sneeuw(“Nassschnee”)

VroegthuisLetopbijregen!

Oude Sneeuw(“Altschnee”)

Defensieveplanning

Algemene maatregelen Terrein•Kennisvanhetlaatsteweer-enlawinebericht•Routeplanning•Informeerderdenoverplan(bijv.briefjeonder voorruit)•LVS/lawinepieperaltijdopzenden(controlevoor vertrek).Schepensondemee.•Continunieuwebeoordelingvan:weer,sneeuw, terrein,tochtgenoten,tijdsschema.

Weer en sneeuw•Kritischebeoordelingvanverseophopingenvan IngeblazenSneeuw•Temperatuurverloopgedurendededagen stralingsintensiteitindegatenhouden•Bijmistofslechtzichtinsteil,onbekendterrein tijdensenbijongunstigeomstandigheden:ganiet oppad/omkeren/omgaan

•Sleutelpassagesenextreemsteilehellingenéénvooréénskiën•Steilstedeelvanhellingenvermijden•Terreinwaarrotsendoorsneeuwstekenencouloirsvermijden

Algemene maatregelen•Afstandhoudenomsneeuwdekteontlasten(minstens10mbij stijgen,inafdalingmeer).Oféénvoorééndehellingafdalen•Kieseen(veilige)corridorwaarbinnenjeafdaalt,ski/boardmet minimalebelasting,vermijdvallen•Stopopveiligeplekken(SafetySpots)

Gunstige expositie42° 41° 40° 39° 38° 37° 36° 35° 34° 33° 32° 31° 30° 29° 28° 27°

Hel

lings

hoek

Lawinegevarenschaalg

2matig

3aanzienlijk

4groot1

klein

42° 41°

40° 39°

38° 37°

36° 35°

34° 33°

32° 31°

30° 29°

28° 27°

2matig 3

aanzienlijk 4groot

1klein

Ongunstige expositie

Hel

lings

hoek

Lawinegevarenschaal

Grafische Reductiemethode (GRM)*

SnowCard (SC)*

klein

extreemsteil

ergsteil

steil

matigsteil

40°

35°

30°

matig aanzienlijk groot

terreinvanaf30°=potentieellawineterrein

Weinigervaring?Blijfdanonderdestippellijn

*StoporGocardenFactorencheckkunnenookgebruiktworden.

Regionaal

Lawine-Patronen

Lawine-Patronen

SC/GRM

SC/GRM

/

ColofonLawinegevaar!iseenuitgavevandeNKBV,KoninklijkeNederlandseKlim-enBergsportVereniging.

Bron:DeutscherAlpenverein(DAV)Vertaler/bewerker: HaraldSwenRedactie: EstervanVeenVormgeving: MajorieKool,koola.nlFotografie: DAV,RogiervanRijn

Op- en aanmerkingen en suggesties ter verbetering van deze uitgave kun je sturen aan:KoninklijkeNKBVPostbus2253440AEWoerdeninfo@nkbv.nl

BezoekadresHouttuinlaan16-A,WoerdenT0348-409521Iwww.nkbv.nlE info@nkbv.nl

© 2014 Koninklijke NKBVAllerechtenvoorbehouden.Nietsvandezeuitgavemagverveelvoudigden/ofopenbaargemaaktwordendoormiddelvandruk,microfilm,fotokopie,magnetischeofdigitalemedia,plaatsingopwebsitesofopwelkeanderewijzedanookzondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Eersteuitgave2014

Omstandigheden

•Welkspecifiek lawinepatroongeldtbij desleutelpassage?•Hoeernstigishet probleem?

Terrein

•Waarprecieszijn dekritiekeplekken? Watgebeurtalsereen Plaatlawineontstaat (grootte,hoeveelheid sneeuw,val,bedolven raken)?

Mens

•Kanhetgevaarmet dejuistetactiektot eenacceptabelniveau gereduceerdworden (routekeuze,gedrag)?

Risico groter bij

•Slechtzicht•Grotegroepen•Plotselingegrotebelasting(bijv.val)•Valgevaar(overrotsen)•Gevaarbedolventewordenwanneer grootstedeelhellingbovenjeis•Grotehelling

Risico kleiner bij

•Kleinegroepsgrootte•Afstandhouden•Geaccidenteerdterrein(ruggen)•Korte,uitwaaierendehellingen•Grootstedeelhellingisonderje•Defensieveroutekeuze•Veelbeskiedehellingen•Buddytechniekinbossen

LaWine GevaaR!

KoninKlijKe nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging I www.nkbv.nl

GOEd vOORBEREid Off-pisTE

Lawinefolder NKBV2.indd 1 10-01-14 11:46

Lawinegevarenschaal (samenvatting)

(*) Hetlawinegevaarlijketerreinwordtinhet lawineberichtoverhetalgemeenduidelijk omschreven(hoogte,expositie,terreinvorm).

Matig steil terrein: hellingen<30° Steilterrein: hellingen>30°

Extreem steil terrein: Bijzonderongunstigehellingenm.b.t. steilheid(>40°),vorm,nabijheidkam enruwheidvanbodem.

(**)Belastingsneeuwdek: Gering: eenenkelepersoondierustig afdaaltennietvalt;eensneeuwschoenloper; eengroepmetonderlingeafstand>10m. Groot:2ofmeersneeuwsporterszonder onderlingeafstand,eenpistebully,een lawine-explosief,eenenkelepersoonte voet/alpinist.

5 zeer groot

4 groot

3 aanzienlijk

2 matig

1 klein

Beoordeling lawinegevaar Weer en sneeuw

Beoordeling lawinegevaar - Terrein Beoordeling van het lawinegevaar de Factor Mens Lawinesituatie – de kameradenredding eerste hulp bij lawineslachtoffers

ontstaan van Lawines

ont

staa

n va

n la

win

es en

soo

rten

law

ines

Beoo

rdel

ing

law

ineg

evaa

rRe

ddin

g en

ver

lene

n va

n ee

rste

hul

p

soorten lawines

Verse Sneeuw Wind Water Opwarming

Wat te doen als slachtoffer

Opbouw sneeuwdek

Typischesituatiesvoor“Plaatlawines”:• Versgevallensneeuw(VerseSneeuw-situatie)• Verse“IngeblazenSneeuw”(IngeblazenSneeuw-situatie)•Ouderesneeuw(lagen)glijdtafovereenzwakkelaag(Oude Sneeuw-situatie)Terrein:Minimalesteiltevan30°(steilstedeelvanhellingmetgroottevanca.20x20m).Demeeste“Plaatlawines”ontstaantussen35°en45°.Maar“Plaatlawines”kunnenookvanuitvlakkerterreingetriggerdworden(dezgn.“Fernauslösung”).

Houdtrekeningmetuitloopvandelawine!

Lawines ontstaan (spontaan of kunstmatig) door een extra belasting (bijv. skiër) of door een afname van sterkte/cohesie van het sneeuwdek (bijv. door opwarmen/regen).

Kritieke hoeveelheid verse sneeuw:•10-20cmbijongunstigecondities•20-30cmbijgemiddeldecondities• 30-50cmbijgunstigecondities

Gunstige condities:Zwakkewind,temperatuurietsonderde0°C.LokaalsterkonregelmatigOudeSneeuw-oppervlak.Hellingcontinubeskied.Ongunstige condities:Veelneerslaginkortetijd,matigetotsterkewind(>20km/h,hoorbarewind–bomenruisen),lagetemperatuur(kouderdan-5°à-10°),egaalvlakenrelatieflosOudeSneeuw-oppervlak,hellingweinigbeskied.Alarmsignalen (typisch voor groot lawinegevaar):Verse,spontaneplaatlawinesaldannietdoor“Fernauslösungen”,“Woemm”-geluidofscheurenbijbetredenvanhetsneeuwdek.

Hellingshoek•Opdekaart(1:25.000)dehellingshoekmiddels hellinghoekmeterbepalen•Onderwegdehellingshoekvanhetsteilstedeelvande helling(vanca20x20mgrootte)schattenofmeten•Ooksteiltevanhellingenbovenderoutebepalen,zeker bijgrootlawinegevaar(invloedsgebied)

Ligging helling en terreinvorm•Demeesteongelukkengebeurenopzeersteile(>35°), schaduwhellingenlangsgraten/terreinranden•Ingeaccidenteerdterreinishetmakkelijkeromeen veiligeroutetevinden/plannen•Openbosbiedtgeenbescherming•Ruggen/kammenveiligerdangeulen/couloirs•Weesvoorzichtigbijovergangvandiknaardunsneeuwdek

Demenselijkefactorismeestalcruciaalbijlawineongevallen.Herkennen,beslissingennemenengedragwordenbeïnvloeddoor(foute)waarnemingen,verkeerdeovertuiging,poederstressengebrekkigecommunicatie.

Waarnemingsfouten•Onderschattingvansteiltehellingbovenjeenvan zonnigehellingen•Hardesneeuwvoeltveiligerdanzachte•Bijslechtzichtkunjeterreinslechtinschatten•Bijhardewindhoorjede‚Woemm‘-geluidenniet•Meteengrotegroepoppadgeeftgevoelvan(schijn)veiligheid•Bestaandesporenlatenhellingveiliglijken

Communicatie•Zijndoelenverwachtingbijiedereenhetzelfde?•Begrijptiedereensituatie/plan/instructiesendoetmenwat afgesprokenis?•Kunjeopdeanderenvertrouwen?

Valkuilen

• Wens is vader van de gedachte:Wenemenvaakwaarwatwewillenzien.Waarnemingenwordengefilterdtengunstevandevooringenomenmening.

• Gewenning/negatief leereffect:Bekendterreinsuggereertveiligheid.‚Hierhebiknognooiteenlawinegezien‘,‚Allesishieraltijdgoedafgelopen‘.

• Exclusiviteit/poederstress: Eenmaagdelijkehellingdaagtuit.Mooiweer,eenenormedumpendemogelijkomalseerstetegaan,beperktjeobjectievebeoordelingsvermogen.

• Groep:Ineengroepismenbereideengroterrisicoaantegaan:‚risky-shift-effect‘;socialeerkenningwordtgezocht;groepsdruk,concurrentieinentussengroepen,gedragvananderenvolgen.

DewindzorgtvoorIngewaaideSneeuwals:•Hetvoldoendehardwaait;•Erlosse,verplaatsbaresneeuwofversesneeuwis.

IngewaaideSneeuwkanzowelhardalszachtzijnenisvaakonregelmatigverdeeldoverdelijzijdevanhellingen(windschaduw).

Natte Sneeuw-situatieHetsneeuwdekraaktverzwaktdoortoevoervanwaterwaardoorNatte-Sneeuwlawineskunnenoptreden.Dezeontstaanmeestalspontaan,enwordenzeldengetriggerddoorsneeuwsporters.

TypischesituatiesvoorNatte-Sneeuw-lawines•Regen/smeltwatervloeitinhetsneeuwdekernstige verzwakkingsneeuwdekopgrenslagen.Wanneer?: bijregenindewinter,eneerstesmeltopzonhellingen. Vaakinmaart.•Stevigheidvanhetsneeuwdekneemtafdoor geleidelijkevochttoenameverzwaktebasislagen begevenhet(vooralinhetvoorjaar).•Regenzorgtvoorextragewichtsbelastingvanhet sneeuwdek.

Wanneerhetsneeuwdektijdenseenhelderenachtdiepopgevrorenis,blijvendeomstandighedenvaaktothetmiddaguurgunstig.Houdtrekeningmetbewolking,hoogteenexpositie.

Probeeruit(hetbereikvan)delawinetekomen.Handenuitdepolslussen.Armenvoorhetgezicht/mond(ademruimte).Voorkomdatjesneeuwindemondkrijgt.Vechten!

•Gericht,v-vormigenruimgraven•Hoofdenborstalseerstevrijmaken,checkademwegenop sneeuw(volsneeuw=geenademruimtegehad!)•Indiengeenademhaling->hartmassage+beademingstarten in30/2ritmeendoorgaantothulperis•Voorkomverdereonderkoeling•Stabiliseerenverzorgslachtoffer•Voorzichtigtransporteren,bijvoorkeurmetheli

internationaal Noodnummer (EU): 112

Meld ongeval •Wiemeldthetongeval(naam,telefoonnummer,locatie)?•Watisergebeurd?•Waarishetgebeurd?•Wanneerishetgebeurd?•Hoeveelslachtoffers/helpers?•Weer/conditiesterplekke?

HelikopterreddingNadernooiteenhelimetdraaienderotor.In/-uitstappenbijdraaienderotoralleenopaanwijzingenaanvoorkantengebukt.

Gevaren landingsplek•Geenlossespullenlatenliggen(waaienweg)•Pasopmetski‘s/sondes–allesplatleggenenhouden!

Temperatuursontwikkelingvandevoorbijedagenenvoorspellingvolgen.Koudezorgtvoorlangduriginstandblijvenvanhetlawinegevaar.Warmtewerktstabiliserendopdelangetermijn(metnameveelvoudigeafwisselingvanwarmteenkou).Eensnelle,forseopwarmingtotrondhetvriespuntleidttotverzwakking.Instralingdoordezonzorgtvoorsterkeopwarmingvanhetoppervlakendaardoorverzwakking.

Methoden om info over sneeuwdek/profiel te krijgen:

• “Hoe diep zink je”-test (met of zonder ski):herken zwakkebasislagenbijsituatiesmetrelatiefweinig“Nieuwe” of“OudeSneeuw”

• Stoktest:Relatiefsnellemethodeomverschillendelagen tevinden(dunnezwakkelagenwordenhiermeeniet gevonden).Geeftgeeninfooverstabiliteitsneeuwdeken ongeschiktalsenigeinformatiebronoverdeopbouwvan hetsneeuwdek

• Handprofiel: Herkennenvan(zwakke)lagen,overgangen hardnaarzacht.Indelingm.b.v.“nieten-methode”helptbij interpretatie.Eventueleovergangenbinneneenlaagkunnen overhoofdgezienworden

• Sneeuwdek test:Doeeen“Säulentest”(30x30cm)of “ExtendedColumnTest”(30x90cm)omkritieke,zwakke lagenoptesporen.Jekunthiermeedematevanverbinding tussendelagenendematevanbreukvoortplantingvaststellen

• “Proef-op-de-som”:testdemaniervanbrekenen breukvoortplantingvankritieke“IngeblazenSneeuw”-lagen opkleinehellingenlangssporen/hellingen/steilepassages

Veelal gunstig bij:•Veelsneeuw•Vergelijkbarelagen•Kritiekelagen(vaakzacht)liggendieperdan1m

Veelal ongunstig bij:•Weinigsneeuw!•Groteverschilleninlagen(vooralinhardheiden korrelgrootte)•Kritieke(vaakzwakke)lagenbevindenzichinbovenste metervanhetsneeuwdek

Beoordelingvanhetsneeuwdekisvooralbelangrijkwanneerergeenanderezakenoplawinegevaarduidenzoalsdetypischealarmtekens,kritiekehoeveelhedenVerseSneeuwofnieuwe“IngeblazenSneeuw”.

Losse SneeuwlawinesTredenmeestalopinterreinsteilerdan40°.Zijnrelatieflangzaaminvergelijkingtot“Plaatlawines”.OntstaanvooralinongebondenVerseSneeuwofinNatteSneeuw.

“Plaatlawines”. Eengebondensneeuwlaagligtbovenopeenzwakkelaag.Dezehelegebondensneeuwlaagkangaanglijden.Droge“Plaatlawines”,ookwel“Wintersporter-lawines”genoemd,wordendoorsneeuwsporterszelfveroorzaaktenzijndeoorzaakvan90%vanallelawineongevallen.Zekunnenookontstaanalshetoppervlakopongebondenpoedersneeuwlijkt–maardeonderliggendesneeuw(onzichtbaar)welgebondenis.

Let op! Ongeveer90%vandeslachtoffersheeftdeeigen“Plaatlawine”veroorzaakt!

Let op! Neemtwijfel/onderbuikgevoelaltijdserieus.Controleereenpositiefgevoelcontinumetjeactuelewaarnemingen:laatjenietverleiden!

Let op! Verselageningewaaidesneeuwkunnenheelmakkelijkgetriggerdworden

Let op! Lawinegevaar vooral groot bij: •Combinatieversesneeuwenwind,naeenkoudeperiode•Eenforseabrupteopwarming•Zwakkelageninhetsneeuwdek

Let op!Korteenpreciezemelding=effectievehulp.

Let op voor poederstress! Opdeeerstemooiedagnaversesneeuwvalgebeurenrelatiefveelongelukken.

Let op! Bijstabiliteitstestsneeuwdek:• Gladdebreukenbijgeringebelastingduiden gevaarlijkesituatieaan• Zwakkelagenzijnveelalzachtengrofkorrelig

Tijd24uur 24uur

Temperatuur°C 0

-10

Ingewaaide Sneeuw Natte Sneeuw (Nassschnee) Oude Sneeuw (Altschnee)

Afstanden hoogtelijnen op de kaart Bijgelijkmatigehellingen!Schaal1:25.000(20minterval)

Expositie•Schaduwrijkehellingen(koud)hebbenvaakeenzwakker sneeuwdekdanzonrijkehellingen•Hellingenindezonkunnendoorplotselingesterke opwarminginkortetijdkritiekworden

Grootte van de helling/uitloop/terrain traps•Hoegrootisdehelling,hoeisdeuitloop?•Bestaatgevaaropvalover/vanrotswandofisergrotekans ombedolventerakendoordatdehellingeindigtineenkom of(rivier)geul?•Verhogenbomenofrotsblokkendekansopletsel?

Meten hellingshoek: metbehulpvanevenlangeskistokkenofhellinghoekmeter.

Schatten van hellinghoek door: •Spitzkehrennodig?:dan>30°•Liggenerpuinhellingenonderrotswanden?:danca.35°•Steilehellingenmetveelrotsenofmorenes:danca.40°

<30°|>30°

Wat te doen als omstander•Observeer!Volgdelawineenhetslachtofferen onthoudthetverdwijnpunt•Houdtoverzichtopdesituatie,blijfkalm•Denkaanjeeigenveiligheid,vermijdtweedeongeval•Definieerprimairzoekgebied:benedenstroomsvan verdwijnpunt•Zoekmeteenopzichtengehoorenstartzoeken metlawinepieper/LVS•Zoekinbanenvan20mbreed•„Punktortung“/lokaliserenmetsondeipvlawinepieper/LVS•Slaalarm:bel,ofgaopzoeknaarbereik/hulp(bij voorkeurmet2personen)

Als geen lawinepieper/LVS hebt? •Probeerslachtoffertevolgen.Zoekopzichtengehoor•Slaalarm•Systematischingrofrastersonderen

25° 30° 35° 40° 45° 50°

Raaktdehangendestokdesneeuwonderdemarkering,danisde

hellingsteilerdan30°(andersmindersteil).10cmafstandvande

markeringkomtovereenmetca.3°.

Spoor

Verdwijnpunt

Primairzoekgebied

Niveau Stabiliteit van het sneeuwdek

Weinigcohesietussendelageninhetsneeuwdek–grotendeelsinstabiel.

Opdemeestesteilehellingen*isweinigcohesietussendelageninhetsneeuwdek.

Oprelatiefveelsteilehellingen*ismatigtotweinigcohesietussendelageninhetsneeuwdek.

Oprelatiefweinigsteilehellingen*issprakevanmatigecohesietussendelagen.

Hetsneeuwdekisoverhetalgemeenstabielendecohesietussendelagengoed.

Frequentie

Zeerzelden,hoogstens1maal/jaar.Catastrofalegebeurtenissen,endaaromnietrelevantvoorsneeuwsporters:NoGo!.

Wordtslechtsenkeledagen/jaarvoorspeld.Tijdensschaal4vallenca.12%vandodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.

Wordtgedurendeca1/3vandewintervoorspeld.Bijschaal3vallenca.47%vandedodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.

Wordtvoorca.dehelftvandewintervoorspeld.Bijschaal2vallenca.34%vandedodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.

Wordtvoor1/5deelvandewintervoorspeld.Bijschaal1vallenca.7%vandedodelijkeslachtoffersondersneeuwsporters.

Waarschijnlijkheid lawine

Erkunnenspontaanzeergrotelawinesontstaan,ookinmatigsteilterrein.

Eengeringebelasting**kanopdemeestesteilehellingen*aleenlawineveroorzaken.Lawines(waarondergrote)kunnenookspontaanontstaan.

Eengeringebelasting**kanopdekritiekesteilehellingen*eenlawineveroorzaken.Lawines(somsookgrote)kunnenspontaanontstaan.

Grotebelasting**kanopdemeestkritiekesteilehellingen*eenlawineveroorzaken.Grotespontanelawineszijnonwaarschijnlijk.

Alleeneenerggrotebelasting**kanopdemeestkritiekeenextreemsteilehellingen*eenlawineveroorzaken.Spontaankunnenerenkelkleinelawinesoptreden.

Lawinefolder NKBV2.indd 2 10-01-14 11:46