Belfius Financial Academy · 2014-09-25 · Omvang en effectiviteit van de publieke sector ... Men...

2

Belfius Financial Academy

Isabelle Bohets,Beleggings-specialiste

Wim Moesen,Em. Prof.

KU Leuven

Jan Vergote,Hoofd van

Beleggingsstrategie

Beleg dichtbij huis…met kennis van zaken !


4

(De Tijd, 15/2/14)


Beleg dichtbij huis… met kennis van zaken!

Deel 1: De Belgische economie – Isabelle BohetsEen stand van zaken…UitdagingenTroeven

Deel 2: Hoe efficiënt is onze overheid? – Em. Prof. W im MoesenOmvang en effectiviteit van de publieke sectorHet belang van “civiel kapitaal”De “Moesen”-norm

Deel 3: Hoe dichtbij huis beleggen? – Jan VergoteObligatiesAandelenEn vastgoed?

Workshop beleggen

5

De Belgischeeconomie:

een stand van zaken…

6

Deel 1

« Belgische economie groeit sneller dan Europeesgemiddelde » (De Standaard, 25/2/14)

7

De Belgische economie: stand van zaken

« Consumenten dragen Belgische economische groei »(Express, 5/3/14)

8


« Belgische investeringsmotor blijft sputteren »(Trends, 12/3/14)

9


Jan

-08

Jan

-09

Jan

-10

Jan

-11

Jan

-12

Jan

-1360

70

80

90

100

110

120

Business Confidence

Bron: jaarverslag 2013 NBB

«Belgisch begrotingstekort onder drempel van 3%» (Trends, 5/11/13)

10


Zonderrente-lasten

« Belgische arbeidsmarkt klaart voorzichtig op »(De Standaard, 12/03/14)

11

Bron: Manpower


Werkloosheids-cijfers

8,5%

België: Eurozone:

12%

De belangrijksteuitdagingen…

12

De Belgische economie

«Schuld Belgische overheid stijgt naar 101,5%»(RTLnieuws, 17/4/14)

13

Uitdaging 1: Overheidsschuld

«Al wie poten en oren heeft moet werken» (minister van werk: Monica De Coninck)

14

Uitdaging 2: Tewerkstelling

« OESO: Zondermaatregelen moetpensioen in België

naar 73 jaar »

(Trends, 23/1/13)

59j

«Vergrijzing treft België harder dan rest van Europa»(Trends, 31/10/13)

15

Uitdaging 3: Pensioenlast

« Tegen 2060 nogtwee werkenden

voor elkegepensioneerde »

(De tijd, 2/12/13)

25%

40%

«België is en blijft de kampioen van de belastingdruk»(www.beurs.com , 14/8/13)

Uitdaging 4: Belastingdruk

16

Bron: Itinera institute

« belastingdrukvoor bedrijven

blijft in België bijhoogste ter

wereld » (PWC, 19/11/13)

« België loonkostenkampioen » (De Tijd, 28/03/14)

Uitdaging 5: Concurrentiekracht

17

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

ARBEIDSKOSTEN PER EENHEID

Belgique

France

Allemagne

Pologne

Espagne

Zone euro (17 pays)

«Belgische productiviteitplafonneert»

(Het Nieuwsblad, 15/1/14)

« IMF: gaten in innovatiecapaciteit » (De Standaard, 12/3/14)

Uitdaging 6: Innovatie

18

Patentaanvragen per miljoen inwoners

Euro

België

& Amcham Belgium

« Belg is kampioen filerijden » (Knack, 21/6/12)

Uitdaging 7: Mobiliteit

19

« Brussel blijftdrukste stad van

Europa » (De Standaard, 05/3/14)

20

De Belgische economie

Onze grootstetroeven…

«België stabiel op ranglijst competitiefste landen dankzijonderwijs en ondanks belastingdruk» (De standaard, 4/9/13)

21

Troef 1: België in top20 competitiefste landen

Bron: WEF, 3/9/13

Belgisch onderwijs scoort hoog… maar verliest wel terrein

Troef 2: Aan de top in Europa qua onderwijs

22

« Vlaamse 15-jarigen top in

probleemoplossen »

(De Standaard, 2/4/14)

« België haalt bronzen plak met logistiek »

Troef 3: Excellente logistiek en infrastructuur

23


« Antwerpse havenboekt

overslagrecord »

(rtlnieuws, 30/12/13)

«Vlaamse export bereikt recordhoogte in 2013» (De Standaard, 1/4/14)

24

Troef 4: De exportmotor draait op volle toeren

« Per capita is Vlaanderen uitgegroeid totde vierde grootste exporteur ter wereld. »

(De Tijd, 12/3/14)

Evolutie10-jaars-rente:

(bron: De Standaard, 5/4/13)

« Standard&Poor’s haalt België van strafbank » (De Tijd, 1/3/14)

25

Troef 5: Uitstekende kredietwaardigheid

Weerstand aan de crisis

Staatshervorming

Begroting

Pensioenhervorming

Dieet van de bankenAchilleshiel: verlies aanconcurrentiekracht!

«Belgen zijn dubbel zo rijk als de modale Europeaan»

Troef 6: Kapitaalkrachtige bevolking

26


(Bron: IMF, maart ‘14)

Bron: OESO better life index

« België bij top van de welzijnsindex »

Troef 7: Levenskwaliteit

27

(Het journaal, 22/5/12)

Deel 2

28

Hoe efficiëntis onze

overheid?Professor emeritus

Wim Moesen Departement Economie,

KU Leuven

België in de internationale rankings…

1. Hoe goed scoort België op economisch vlak?

29

Economische welvaart(BBP per capita in 1000 USD, 2011)

Concurrentiekracht(World Economic Forum, 2012-2013)

« Overheidsuitgaven daalden onder Di Rupo » (De Standaard, 19/4/14)

2. Omvang & effectiviteit van de publieke sector

30

Overheidsbeslag in België

% van BBPin 2014

Federale overheid 12%

Sociale zekerheid 20%

Gewesten engemeenschappen

15,5%

Locale overheden 7%

Totaal 54,5%

Bron: OESO, 2011

Country

Government expenditures

(as % of GDP)

Value Rank

Switzerland 33,7 21

Finland 55,1 3

Sweden 53,1 4

Netherlands 51,2 7

Germany 46,7 12

United States 42,3 17

United Kingdom 51 8

Japan 40,7 19

Denmark 58,2 1

Canada 43,8 15

Norway 46 13

Austria 53 6

Belgium 53,1 4

Australia 36,3 20

France 56,2 2

New Zealand 43 16

Luxembourg 41,2 18

Spain 45 14

Italy 50,6 10

Portugal 50,7 9

Greece 49,5 11

Effectiviteit van een overheid

31

meetbaar en vergelijkbaar :

�� Gegevens verzameld door eenteam van de Wereldbank

�� Gebaseerd op een 30-tal verschillende indicatoren

�� Jaarlijks voor 200 landen

Country

Government

effectiveness

Value Rank

Switzerland 1,89 5

Finland 2,25 1

Sweden 1,96 3

Netherlands 1,79 7

Germany 1,53 14


United Kingdom 1,55 13

Japan 1,35 17

Denmark 2,17 2

Canada 1,85 6

Norway 1,76 8

Austria 1,66 12

Belgium 1,67 11

Australia 1,74 9

France 1,36 16

New Zealand 1,93 4

Luxembourg 1,73 10

Spain 1,02 18

Italy 0,45 21

Portugal 0,97 19

Greece 0,48 20

Bron: Worldbank,2011


Een moeilijke puzzel….

32

Overheidsuitgaven Effectiviteit van de overheid&

En in realiteit?

Groteroverheidsbudget

(input)

Grotereeffectiviteit?

(output)


Overheidsuitgaven

Effe

ctiv

iteit

vdov

erhe

idRelatie tussen overheidsuitgaven en effectiviteit….

33

Overheidsuitgaven

Effe

ctiv

iteit

van

de o

verh

eid

AU

FI

CH

JA

LU

US

NZ

CA

ES

PT

GRIT

NO

DE

DK

FR

UK

NL

ATBE

SW


Relatie tussen overheidseffectiviteit en « civiel kapitaal »

34


Effectiviteit van de overheid

Civ

ielk

apita

al

Welke andere factoren zijn relevant?

3. Het belang van “civiel kapitaal”

35

Zijn de Scandinaviërs professioneler in elke beleidsfase?

opmaken agenda �� voorbereiding �� formulering �� uitvoering �� evaluatie

Is de « cultuur » van de publieke sector « superieur »?

Of is het « DNA » van de beleidsmensen en ambtenarenmeer « aangepast » ?

Het « common pool » -probleem van het budget

36

Historisch voorbeeld :

• Gemeenschappelijke weide in het dorp

Over - exploitatie

- Eigenbelang- Kortzichtigheid


Het « common pool » -probleem van het budget

37

�� verschillende « spelers » : politieke partijen en drukki ngsgroepen

Elke speler tracht gunstigbelastingsregime

(vrijstelling, vermindering,…) te

bekomen voor achterban

Democratie:

In-komsten UitgavenBudget

Elke speler streeftnaar

uitgavenprogramma’sdie ten goede komen

aan achterban

Neigingnaar

tekort


Hypothese:

38

« De uitstaande schuld van een land is de optelsom van de budgettaire laksheid van

opeenvolgende generaties van beleidsmakers »

Observatie: Landen vertonen grote verschillen in tolerantie van budgettaire laksheid (en het resulterende schuldniveau)

Waarom? In landen waar burgers dezelfde normen en waarden delen, gebaseerd op respect en solidariteit, vertoont men ee n hogerestandaard van « civiel kapitaal »

�� Men vereist meer verantwoordelijkheid en integriteitvan beleidsmakers

�� Men is minder tolerant voor persoonlijke verrijking / privilegesvan verkozen vertegenwoordigers en ambtenaren


« Civiel kapitaal » ?

39

1. Is er een legitieme overheid die- de steun geniet van een democratische meerderheid en - in staat is correcte beslissingen te nemen?

2. Is er een ambtenarij die de competentie en integriteit heeft omde genomen beslissingen uit te voeren�� en dus waarde te bieden voor het belastingsgeld?

3. Zijn de waarden en normen van de burgers van dien aard datze overheidsbeslissingen en –controle aanvaarden?

3 cruciale vragen:


Civiel kapitaal

Sch

uldg

raad

(%B

BP

)

« Civiel kapitaal » in België ?

40

Schuldgraad vs « Civiel kapitaal »

CountryCivic capital

Value Rank

Switzerland 5,75 3

Finland 6,03 2

Sweden 5,73 4

Netherlands 5,72 5

Germany 5,31 11


United Kingdom 5,41 9

Japan 5,13 13

Denmark 5,4 10

Canada 5,52 8

Norway 5,66 6

Austria 5,04 14

Belgium 5 15

Australia 5,27 12

France 4,83 16

New Zealand 6,06 1

Luxembourg 5,6 7

Spain 4,25 19

Italy 3,56 20

Portugal 4,28 18

Greece 3,37 21

Bron: World Economic Forum, 2012


Een vergelijking: Zweden België

41


Vanwaar het verschil?

42

Scandinaviërs genieten nog steeds eengenereus sociaal zekerheidssysteem

Overheidsuitgaven van 63 naar 53% van BBP (sinds midde n jaren’90)

Overheidsschuld van 85 naar 50% van BBP

Begroting in evenwicht

Doorgedreven pensioenhervorming

Pragmatische aanpak met focus op resultaten ipv ideolog ie

Vb. Voucher systeem « vrije scholen »


Een norm voor overheidsuitgaven?

4. Een norm voor overheidsuitgaven?

43

Een beperking op de uitgaven is nodig …

Om neiging tot « budgetaanwas » tegen te gaan

Om beleidsmakers te dwingen efficiëntiewinsten te zoeke n

« Professor Moesen: uitgaventwee jaar bevriezen »


« Graag de juiste Moesen-norm »

(Knack, 6/2/14)

Verschillende varianten van deze norm…

44

Uitgaven stijgen met de inflatie + reële groeiZwakke variant :

Semi-sterke variant :

Sterke variant :

Uitgaven stijgen enkel met de inflatie

Uitgaven blijven constant in nominale termen

overheidsuitgaven

BBP

overheidsuitgaven

BBP

overheidsuitgaven

BBP


Kanttekening bij de norm…

45

Macro-norm Micro-norm

Een plafond voorde totale uitgavenvan de overheid

Lijn per lijnof

per budgetpost


België scoort weliswaar goed in bepaalde domeinen….

5. De “Belgische uitzondering”

46

Gezondheidszorg & (basis) onderwijs

Totale uitgaven in lijn met onze buurlanden

België 2de op de ranglijst van het World

Economic Forum (na Finland) ↔ Zweden 7de

Vanwaar die hogere score voor onze « social profit »?

47

Cultuur van de sector:

1. « Underpricing » � betaalbaarheid, toegankelijkheid en solidariteit

(slechts een klein gedeelte uit eigen zak te betalen)

2. « Stemmen met de voeten »�� concurrentie tussen zorgverleners door « vrije keuze »

Opwaartse druk op kwaliteit

Waarde geboden voor gebruik van openbare middelen

5. De “Belgische uitzondering”

Het belang van « civiel kapitaal »…

Besluit

48

• Burgers die culturele waarden delen gebaseerd op respect en solidariteit, vertonen meer « burgerzin »

• Een hoger civiel kapitaal verhoogt prestaties zowel in de publieke als privé-sector

ook een economische troef voor een land

eisen meer verantwoording en integriteit van hun verkozen beleidsmakers

zijn minder tolerant voor pogingen tot persoonlijkeverrijkingen/priviliges voor hun verkozen vertegenwoor digersen ambtenaren

Deel 3

49

Hoe beleggen, dichtbij huis?

«De grote paradox van het spaarboekje » (De Standaard, 8/3/14)

Hoe beleggen dicht bij huis?

50

51


Belgischeobligaties?

Belgischeaandelen?

Belgischvastgoed?

Belgische overheidsobligaties bieden licht hoger rendement dan buurlanden…

Beleggen in Belgische staatsobligaties?

52

« België leentextreem

goedkoop »


Renteverschil België tov andere landen

Belgischeoverheidsrente

(bruto)

5j 0,72%

10j 1,96%

«Na 3 maanden al 1 miljard opgehaald met Volkslening »(Deredactie, 9/4/14)

Beleggen in Belgische obligaties?

53

« Particuliere investeerdergeïnteresseerd in lokaleBelgische projecten »

(Express, 4/3/14)

Belfius:600 miljoen!

ObliOverheid

(netto)

Volkslening(netto)

5j 0,54% 1,19%

10j 1,47% 1,96%

15% RV

Belgische bedrijfsobligaties: keuze troef…


54

« AB Inbev haalt5,8 miljard op »

(De Tijd, 22/1/14)

« Nieuwe obligatie Belgacom kentgroot succes »

(Oblis, 26/3/14)

Rating ???

Uitgever Vervalt Coupon YTM

Omega Pharma

2017 4,5% 2,79%

Hamon 2020 5,5% 4,89%

UCB 2021 4,125% 2,74%

Eandis 2022 2,75% 2,22%

Nieuw Spreiding in Belgische obligaties …via TAK 44 !

Een gespreide portefeuille?


55

oa. via Volkslening

oa. via obligatiegedeelte in Tak 44

56



Belgischeaandelen?

Belgischvastgoed?

«Beurs beleeft beste maand in vijf jaar» (De Tijd, 1/3/14)

Beleggen in Belgische aandelen?

57

« De bedrijven verkeren in goede gezondheid. Ze verlaagden in veel gevallen hun schulden en zien 2014 positief tegemoet. »

(De Tijd, 1/3/14)

Jan-14 Feb-14 Mar-14 Apr-14 May-1490

95

100

105

110

Bel 20 France CAC 40

Germany DAX Netherlands AEX

+ 7,1%

BEL20

Winstcijfers

Correcte waardering

Dividend-rendement

Goedmanagement

Met bescherming? Via een gestructureerd product…

58

Beleggen in Belgische aandelen?Nieuw

zekerheid

• 100% kapitaalsbescherming

• Na 6 jaar• Of bij vervroegde

terugbetaling na 4 of 5 jaar

Gestructureerdproduct

rendement

• Terugbetaling na 6 jaar = 100% van de stijging vdBEL20-index

• Bij vervroegdeterugbetaling na 4 jaarmeerwaarde 16% (nettoIRR 2,24%), na 5 jaar 20% (netto IRR 2,33%)

Of via een aandelenfonds…

59


Jan-0

4

Jan-0

5

Jan-0

6

Jan-0

7

Jan-0

8

Jan-0

9

Jan-1

0

Jan-1

1

Jan-1

2

Jan-1

340

60

80

100

120

140

160

180

200

220

Belgisch aandelenfonds BEL-20 - IndexMSCI Belgium - Total Return Index

Winst vastklikken ?

Verlies beperken ?Kies voor een Lock-versie!

« Belgen: goede bekendenmet stevige rendementen »


Kijk ook eens verder dan de gekende Belgische namen…

60

Jan-0

5

Jan-0

6

Jan-0

7

Jan-0

8

Jan-0

9

Jan-1

0

Jan-1

1

Jan-1

2

Jan-1

340

60

80

100

120

140

160

180

200

220

Bel 20 Belgium All Shares Belgium Small Caps Belgium Mid Caps

2. Beleggen in Belgische aandelen?

« Belgische biotech is hot »

(De Tijd, 19/1/13)

« LimburgseMelexis

lieveling van de beurs »

(Tvl, 14/2/14)

Via een beleggingsverzekering…

Beleggen in een Belgische aandelen?

61

Tak 44

Zekerheid Rendement

Tak 21

• Zorgt voor gewenstebescherming (5% of 50%)

• Gegarandeerde rentevoet@ 1,80%

• Mogelijke winstdeelname

Tak 23

• Keuze uit 2 kwalitatievefondsen die focussen op België

• Rendement gelinkt aanevolutie fondsen

Nieuw

Via een beleggingsverzekering… Tak 44

62


Belgian Allocation Fonds

Keuze uit 2 fondsen die focussen op België:

Belgian Small&MidcapFonds

Nieuw

Gemengd fonds:

Aandelen: geen ‘large caps’ met belangrijkebuitenlandse activiteit

Obligaties: overheid(max 10%) + corporate

Vastgoed: privak of vastgoedcertificaten

Aandelenfonds:

Small/Mid Caps:100% Belgisch

+ Marktkapitalisatie max. 4 miljard EUR op moment van initiële investering

50%

40%

10%

Een gespreide aandelenportefeuille?


63

Europa66%

Noord-Amerika

18%

Azië-Oceanië(ontw.)

5%

Groeimarkten

11%

5 %

64



Belgischeaandelen?

Belgischvastgoed?

Huisprijs tov gemiddeldinkomen

«OESO: België heeft duurste woningen» (De Tijd, 20/11/13)

Beleggen in Belgisch vastgoed?

65

Huisprijs tov huurprijs

België

Frankrijk

Nederland

Spanje

Reële stijgingsinds ‘75

x 3,6

x 3,2

x 3,3

x 3,1

Bron: The Economist

Besluit

66

Beleg dicht bij huis

maar

met kennis van zaken…

Informeer u over de economische vooruitzichten

Zorg voor voldoende spreiding binnen uw‘Belgische’ beleggingen

Overdrijf niet

Koester realistische verwachtingen

vragen?

67

Wij danken U voor uw aandacht!

Civiel kapitaal en economische prestaties…

Deel 3

69

Vergemakkelijkt transacties, specialisatie en flexibi liteit

Een groter reservoir aan civiel kapitaal :

verlaagt de transactiekosten

verhoogt het vertrouwen : - tussen personen- in overheidsinstellingen

Kosten om een economischsysteem te laten draaien

Civiel kapitaal is het smeermiddel voor heteconomisch systeem

Bron: OESO

Evolutie lopende rekening als % van BBP

« Luc Coene: onze levensstandaard is in gevaar » (Trends, 13/2/14)

70


-1,62%-1,65%

7,58%

10,37%

Belfius Financial Academy · 2014-09-25 · Omvang en effectiviteit van de publieke sector ... Men...

Documents

Transcript of Belfius Financial Academy · 2014-09-25 · Omvang en effectiviteit van de publieke sector ... Men...