Belfius Financial Academy1.1. obligaties van groeilanden 54 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008...
Transcript of Belfius Financial Academy1.1. obligaties van groeilanden 54 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008...
Belfius Financial Academy
November 2013
8u - 8u45 : Onthaal met koffie en ontbijt
8u45 - 9u : Introductie
9u - 10u15 : Workshop Hoe successie plannen binnen uw gezin?
De samenstelling van de Belgische gezinnen wordt steeds
meer divers en complex. In deze zal dieper worden ingegaan
op de verschillende samenlevingsvormen en kwesties die
daarmee gepaard gaan op vlak van successieplanning.
10u15 - 10u45 : Pauze
10u45 - 12u15 : Workshop Hoe meer pit geven aan uw beleggingen?
Overheden zitten voor jaren in besparingsmodus. Dat laat weinig
ruimte voor stijgende rentevoeten. Noch bij staatspapier, noch bij
het betere bedrijfspapier. Waar kunt u een beter rendement
zoeken? In deze workshop wordt zowel ingegaan op het alternatief
van obligaties als het alternatief van aandelen.
12u15 - 13u : Napraten bij een glas
Programma
3
Slides van de presentaties zullen vanaf maandag ter
beschikking staan op www.belfius.be/financialacademy.
Evaluatieformulier
Uw Beleggingen: onze maandelijkse nieuwsbrief.
Interesse? Schrijf u in op www.belfius.be.
Maandelijkse Webinars 03/12. Onderwerp:
Converteerbare Obligaties. Inschrijven via
www.belfius.be/webinarNL.
Nieuwe editie van de Belfius Financial Academy in
voorjaar 2014.
Praktisch
4
BELFIUS FINANCIAL ACADEMY HOE SUCCESSIE PLANNEN BINNEN UW GEZIN?
Dominique VAN EYGEN
Wealth Analysis & Planning
Antwerpen, 9 november 2013
7
Inleiding
Een beetje theorie
Concrete toepassingen
Besluit
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Inleiding
gemeenschap scheiding
WETTELIJK samenwonenden
FEITELIJK samenwonenden
VRUCHTGEBRUIK op VOLLEDIGE
nalatenschap
VRUCHTGEBRUIK
op de
GEZINSWONING
GEEN ERFRECHT
Hoge tarieven < 1 jaar
Tarief rechte lijn > 1 jaar
Tarief rechte lijn
Tarief rechte lijn
9
Inleiding
Een beetje theorie
Concrete toepassingen
Besluit
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
Het wettelijk erfrecht
4 orden
Graden
Plaatsvervulling bij vooroverlijden descendent
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Orde - graad
kinderen, kleinkinderen, ... (+ LLE) 1ste orde
broers & zussen (+ ouders) (+ LLE) 2de orde
ouders & grootouders,... (+ LLE) 3de orde
ooms & tantes, neven, nichten, ... (+ LLE) 4de orde
B’staat
11
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Het wettelijk erfrecht
Tarief successierechten
Fiscale verblijfplaats overledene – 5 jaar termijn
Graad van verwantschap overledene/erfgenaam
Hoegrootheid van erfdeel/ erfenis
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Tarief rechte lijn, echtgenoten, wettelijk samenwonend • Tarief netto erfdeel/ per
erfgenaam
0,01 - 50 000 50 000 - 250 000 boven - 250 000
Totale belasting
3 1 500
9 19 500
27
%
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Opsplitsen roerende
onroerende goederen
Tarief successierechten
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Voorbeeld 1:
X laat 1 kind na. Hij bezit 250.000 EUR gebouwen en 250.000 EUR cash
Successierechten kind:
OG: 3% op 50.000 EUR + 9% op 200.000 EUR
RG: 3% op 50.000 EUR + 9% op 200.000 EUR
Voorbeeld 2:
X laat 1 kind na. Hij bezit 500.000 EUR gebouwen
Successierechten kind:
3% op 50.000 EUR + 9% op 200.000 EUR + 27% op 250.000 EUR = 87.000 EUR
= 39.000 EUR
Vrijstelling van successierechten op de gezinswoning
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Gehuwd
Wettelijk samenwonend
Feitelijk samenwonend:
3 jaar (!) vόόr overlijden feitelijk samenwonen met erflater
(bevolkingsregister, gezamenlijke huishouding)
en geen verwant in rechte lijn of daarmee gelijkgesteld
Tarief broers & zussen en andere personen
0,01 75 000
boven 125 000
125 000 75 000
broers & zussen (netto per erfgenaam)
%
EUR -
-
-
-
anderen (op totaal
alle erfdelen) %
30
55
65
45
55
65
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
Opsplitsen roerende
onroerende goederen
Successieplanning
schenking
huwelijkscontract
testament
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie
verzekering
beding van aanwas
adoptie - samenwoning
18
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Limieten van de planning
• overlevende echtgenoot :
Reservataire erfgenamen: !
• kinderen/afstammelingen:
• ouders/ascendenten: in principe 1/4
& +
1/2 2/3 3/4
Beschikbaar deel = deel van uw nalatenschap waarover u vrij kan beschikken
vruchtgebruik 1/2 nalatenschap & minstens vruchtgebruik gezinswoning & huisraad
19
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie Roerende schenkingen
Civielrechtelijk
• overdracht: - onmiddellijk - onherroepelijk (in principe)
• soorten schenking: - notarieel - onrechtstreeks (bankgift) - handgift
Fiscaal
• niet registreren: geen fiscale gemoedsrust gedurende 3 jaar of
• registreren aan vlak tarief
Rechte lijn, echtgenoten , wettelijk samenwonenden, feitelijk > 1 jaar
3%
Alle anderen 7%
Tarief rechte lijn, echtgenoten, samenwonenden
0,01 - 12 500 12 500 - 25 000 25 000 - 50 000 50 000 - 100 000
100 000 - 150 000 150 000 - 200 000 200 000 - 250 000 250 000 - 500 000
Totale belasting
3 375
4 875
5 2 125
7 5 625
10 10 625
14 17 625
18 26 625
24 86 625
%
EUR
boven 30 500 000
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Een beetje theorie Onroerende schenkingen
21
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Concrete toepassingen
22
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Concrete toepassingen
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 1
23
70 jaar 70 jaar
Wettelijk stelsel zonder specifieke clausule
Max Julie
750 000 EUR
waarvan 500 000 EUR
= 375 000 EUR Nalatenschap
Vruchtgebruik Blote eigendom
Successierechten Julie 700 EUR Ella 19 650 EUR
20 350 EUR 5,4 % van de nalatenschap
Ella
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 1
24
70 jaar 70 jaar
wettelijke stelsel zonder specifieke clausule
Max Julie
750 000 EUR
200 000 EUR
waarvan 500 000 EUR
Geregistreerde schenking (3%) = 6 000 EUR : 2
550 000 EUR
Ella
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 1
25
70 jaar 70 jaar
wettelijk stelsel zonder specifieke clausule
Max Julie
750 000 EUR
waarvan 500 000 EUR Geregistreerde schenking (3%) = 6 000 EUR : 2
275 000 EUR
Nalatenschap =
Vruchtgebruik
Blote eigendom
550 000 EUR
Successierechten Julie 0 EUR (180 EUR-belastingkrediet)
Kind 14 670 EUR
14 670 EUR + 3 000 EUR = 17 670 EUR
20 350 EUR (zonder schenking) 4,7 %
Ella
26
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Concrete toepassingen
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 2
27
! • duur gezien leeftijd Katrien
• beschermende maatregelen tav kinderen vorige relatie
Mogelijkheid om omzetting vruchtgebruik
te vragen
65 jaar 49 jaar
Wettelijk stelsel Zonder specifieke clausule
Peter Katrien
Vruchtgebruik op de nalatenschap
Blote eigendom op volledige nalatenschap
Katrien heeft
vetorecht
Katrien heeft geen vetorecht
Andere goederen
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
28
Kan wettelijk erfdeel van echtgenoot worden beperkt?
JA
via huwelijkscontract «Valkeniers-beding»
• huwelijkscontract of wijzigend huwelijkscontract
• minstens één echtgenoot heeft een kind uit vorige relatie
• wederkerigheid niet verplicht
• ! vruchtgebruik kan nooit ontnomen worden
via testament
! reserve overlevende echtgenoot
vruchtgebruik 1/2 nalatenschap & minstens vruchtgebruik
gezinswoning + huisraad
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
29
Kan wettelijk erfdeel van echtgenoot worden uitgebreid?
JA
via testament
via schenking
via huwelijkscontract « huwelijksvoordelen »
! Reserve kinderen
reserve = 3/4 blijft 1/4
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
31
Kan deel van mijn nalatenschap aan stiefkind worden gegeven?
JA via testament via schenking
! Beschikbaar deel
Tarieven ???
Successie : rechte lijn
Schenking : rechte lijn
Successie : rechte lijn (bepaalde
voorwaarden!)
Schenking : rechte lijn
Successie : rechte lijn
Schenking : rechte lijn
32
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 3
65 jaar 49 jaar
Feitelijk samenwonenden
Peter Katrien
Volle eigendom op
volledige nalatenschap Niets
Peter zou testament kunnen opmaken tvv Katrien, maar :
• niveau erfrecht risico inkorting
• niveau fiscaal hoge tarieven < 1 jaar
tarief rechte lijn > 1 jaar (niet in Wallonië en Brussel)
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 3 – voorstel
65 jaar 49 jaar
Wettelijk samenwonenden
Peter Katrien
Vruchtgebruik
op gezins- Blote eigendom
+ volle eigendom
overige goederen
Inkorting of omzetting zonder akkoord
+ tarief rechte lijn
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 3 – voorstel
Beding van aanwas ?
kanscontract ≠ schenking geen inkorting
bij overlijden successierechten
herroepelijk behoudens gemeenschappelijk akkoord
GEZINSWONING • Erfrecht/testament vrijgesteld van successierechten • Beding van aanwas 10% registratierechten niet altijd voordelig TIP beding van aanwas mét optie gecombineerd met testament Keuze tussen 10% registratierechten Of 0% voor gezinswoning 3% à 27% andere onroerende goederen
(10% ) wel : registratierechten
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Voorbeeld 4
65 jaar 49 jaar
Wettelijk samenwonenden
Peter Katrien
1/3
reserve = 2/3 van nalatenschap Peter ! 1/3
En indien Peter de 4 kinderen gelijk wenst te behandelen?
36
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
Adoptie
volle :
gewone :
burgerrechtelijk vlak: volledige gelijkstelling met biologische kids
fiscaal vlak: tarief successie-/schenkingsrechten: rechte lijn
tarief sucessie-/schenkingsrechten : rechte lijn
enkel ten opzichte van adoptant
Voorwaarden:
• Kind van echtgenoot van adoptant
• Pleegkind/zorgkind
Vóór 21 jaar gedurende 3 opeenvolgende jaren opgevoed
burgerrechtelijk vlak : gelijkstelling met biologische kinderen
enkel ten opzichte van adoptant
37
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Concrete toepassingen
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
38
65 jaar
Marcel Neven/nichten
Testament in het voordeel van neven/nichten
1 000 000 EUR
Successierechten = 630 000 EUR 63 % van de nalatenschap
Blijft netto 370 000 EUR
Hetzij elk 123 333 EUR
Oplossing ?
+
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
39
a. Roerende geregistreerde schenking
schenkingsrechten = 35 000 EUR (7%) successierechten = 305 000EUR
= 340 000 EUR
630 000 EUR
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
40
b. Duolegaat
Laat toe een persoon te bevoordelen • zonder graad van verwantschap of • met verre graad van verwantschap hoogste tarieven successierechten
Wanneer ?
Techniek
legaat n° 1
legaat n° 2
Legataris minder zwaar belast
Tweede legataris successierechten
vb. VZW (8,8%)
12,5 of 25% 7 %
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
41
b. Duolegaat
legaat 460 000 EUR VZW
540 000 EUR
= 3 x 180 000 EUR
460 000
40 480
331 000
(8,8 %)
88 520
- -
=
Fiscale besparing = 3 x 56 667 EUR voor
= 88 520 EUR voor VZW
42
Hoe successie plannen binnen uw gezin? Besluit
Oplossing op maat!!!
Elk uitgangspunt = uniek
Verschillende wensen en doelstellingen
43
Vragen?
Hoe successie plannen binnen uw gezin?
BELFIUS FINANCIAL ACADEMY HOE SUCCESSIE PLANNEN BINNEN UW GEZIN?
Dominique VAN EYGEN
Wealth Analysis & Planning
Antwerpen, 9 november 2013
Geef meer pit aan uw
beleggingsportefeuille
Belfius Financial Academy
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille
Deel 1: Dynamiseer uw obligatieportefeuille…
Via obligaties van groeilanden
Via obligaties in vreemde munten
Via hoogrentende obligaties
Via converteerbare obligaties
Deel 2: Krik uw rendement op via aandelen…
Waarom aandelen in uw portefeuille opnemen?
Het ABC van aandelen (basisprincipes)
Hoe beleg je erin?
Plaats in onze referentieportefeuille
Onze huidige voorkeuren (sectoren, regio’s, thema’s…)
Workshop beleggen
47
Rentevoeten nog steeds dicht bij historisch dieptepunt…
Huidige beleggingsomgeving
48
1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 20100
2
4
6
8
10
12
14
16
18
US - 10 Year Euro - 10 Year
2013
Rendement op klassieke renteproducten staat onder druk
Huidige beleggingsomgeving
49
Spaarboekje Gemiddeld rendement in België
0,70 %
Kasbon op 5 jaar
1,80 %
Kwaliteitsvol bedrijfspapier (Iboxx Euro Corporate AA-papier)
1,95 %
« Rente blijft nog lange tijd laag » (Mario Draghi, voorzitter ECB, 4/7/13)
En inflatie? 0,7% in België
Inflatieverwachting 2014: 1,4% (Belfius Research)
« Zoek rendement buiten de obligate veilige havens »
(De Standaard, 10/3/12)
maar...
Huidige beleggingsomgeving
50
Milton Friedman
« There’s no such thing as a
free lunch! »
En toch…
rendement lage risico-beleggingen vandaag zeer laag…
weinig verlies door die gedeeltelijk links te laten liggen
en uw portefeuille aan te vullen met hoger risico-beleggingen
beleggen aan 2% of 4% geeft een groot verschil in resultaat…
… en des te meer naarmate er meer tijd verstrijkt
Huidige beleggingsomgeving
51
10.000 EUR Belegd aan
2% per jaar
Belegd aan
4% per jaar
verschil
Na 1 jaar 10.200 10.400 200
Na 5 jaar 11.041 12.167 1.126
Na 10 jaar 12.190 14.802 2.612
En dus...
52
Stop wat meer pit
in uw portefeuille…
Deel 1:
Dynamiseer uw
obligatie-
portefeuille
Deel 1: Dynamiseer uw obligatieportefeuille
1.1. Via obligaties van groeilanden
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille!
53
Een indrukwekkend parcours…
1.1. obligaties van groeilanden
54
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 20120
100
200
300
400
500
600
700
Global Emerging Markets Bonds index (JP morgan)
Government Bond index Belgium (JP Morgan)
2013
rendement
sinds 1994 (geannualiseerd)
Groeiland-
obligaties:
9,66 %
Overheids-
obligaties
België:
6,24 %
Een interessante rentevergoeding…
1.1. obligaties van groeilanden
55
Risico-
premie
Bron: Aberdeen
En gezonde fundamenten…
1.1. obligaties van groeilanden
56
Lagere schulden
dan Westerse
landen
Maastricht-norm
En gezonde fundamenten…
1.1. obligaties van groeilanden
57
Lagere schulden
dan Westerse
landen
Inflatie beter
onder contrôle
Argentinië,
Brazilië, Chili,
Polen, Bulgarije,
Rusland,…
En gezonde fundamenten…
1.1. obligaties van groeilanden
58
Lagere schulden
dan Westerse
landen
Inflatie beter
onder contrôle
Lagere overheids-
tekorten dan ontw.
landen -10
-8
-6
-4
-2
0
2
2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018
net lending / borrowing ontwikkelde landen
net lending/borrowing emerging
Maastricht-
norm
En gezonde fundamenten…
1.1. obligaties van groeilanden
59
Lagere schulden
dan ontwikkelde
landen
Inflatie beter
onder contrôle
Lagere overheids-
tekorten dan
ontwikkelde lndn
Hogere econ groei
5 à 6%
2 à 2,5%
20 jaar van ‘upgrades’…
1.1. obligaties van groeilanden
60
… en betere kwaliteit vertaalt zich in meer
geïnteresseerde beleggers en dus hogere koersen…
Perceptie versus realiteit…
1.1. obligaties van groeilanden
61
Bron: Aberdeen (gegevens eind 2012)
Hoe erin beleggen?
1.1. obligaties van groeilanden
62
Via individuele uitgiftes
Spreiding
Moeilijke toegang
Kennis van zaken
Munten niet altijd vrij verhandelbaar
Illiquide obligaties
Hoe erin beleggen?
1.1. obligaties van groeilanden
63
Via Fonds van obligaties van groeilanden
Binnenlands schuldpapier Extern schuldpapier
In « harde » munten In « lokale » munten
Iets langere looptijden (+/- 6j) Kortere looptijden (+/- 4j)
Gemiddelde rating BBB- Gemiddelde rating BBB
Profiteren van ontwikkeling
groeilanden
YTM: 5,4%
Profiteren van ontwikkeling +
mogelijke muntstijging
YTM: 6,4%
Plaats in een obligatieportefeuille?
1.1. obligaties van groeilanden
64
Gestructureerde
Producten
28%
Overheidsobligaties
ontwikkeld
10%
Kwalitatieve
Bedrijfsobligaties
18%
Vastrentend Belfius
29%
Obligaties
groeilanden
7%
Tip: 50/50 verdelen
over obligaties in
lokale en externe
schuld
Hoogrentende
Obligaties
7%
Deel 1: Dynamiseer uw obligatieportefeuille
1.1. Via obligaties van groeilanden
1.2. Via obligaties in vreemde munten
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille!
65
« Extra rendement mogelijk met obligaties in vreemde
munt » (Oblis, 28/11/11)
1.2. obligaties in vreemde munten
66
Ren
tevo
ord
eel
« Ga vreemd, maar let op voor de risico’s » (De standaard, 5/5/12)
1.2. obligaties in vreemde munten
67
01/10 04/10 07/10 10/10 01/11 04/11 07/11 10/11 01/12 04/12 07/12 10/12 01/13 04/13 07/13 10/130,28
0,3
0,32
0,34
0,36
0,38
0,4
0,42
0,44
0,46
0,48
Euro per Brazilian Real
- 33 %
Welke criteria bepalen de evolutie van een munt?
1.2. obligaties in vreemde munten
68
Wisselkoers
Kapitaal-stromen
Economische en politieke omgeving
Waardering
10/12 11/1212/12 01/1302/1303/1304/13 05/1306/1307/13 08/1309/13 10/130,35
0,36
0,37
0,38
0,39
0,4
0,41
0,42
0,43
0,44
0,45
Euro per Turkish Lira
Welke criteria bepalen de evolutie van een munt?
1.2. obligaties in vreemde munten
69
Economische en politieke omgeving « Turkse lira onder druk door
aanhoudende protesten tegen
regering» (algemeen dagblad, 20/6/2013)
Ratingverhoging
Turkije
Welke criteria bepalen de evolutie van een munt?
1.2. obligaties in vreemde munten
70
Kapitaalstromen
Begroting in evenwicht?
Rentevoordeel?
Inflatie
Totale schuldgraad
Lopende rekening: tekort/overschot ?
Geeft aan of er in een land meer geld
binnenkomt dan buitengaat
Welke criteria bepalen de evolutie van een munt?
1.2. obligaties in vreemde munten
71
Waardering
Koopkracht
-pariteit (PPP)
Big Mac-index
Bron:
The economist
Welke munten zijn interessant?
1.2. obligaties in vreemde munten
72
Politieke
omgeving
Groei Waarde-
ring
Inflatie Schuld-
graad
Begro-
ting
Rente Lopende
rekening Totaal-
score
Noorse
Kroon + + - + ++ ++ +/- + Kopen
US Dollar +/- + + + - - = - Kopen (lange
termijn)
Austral.
Dollar + + +/- +/- + - +/- - Kopen
Japanse
Yen + +/- = + -- - - + Houden
Turkse Lira -- + + - ++ - + -- Beperkt
aankopen
Zuid-Afr
Rand -- + + - - - + -- Verkopen
Meer info per munt? Raadpleeg onze Muntfiches!
www.belfius.be > Sparen en beleggen > Info en
publicaties > Muntfiches
Plaats in een portefeuille?
1.2. obligaties in vreemde munten
73
Minimum
70% EURO
Maximum 30%
vreemde munten
Maximum 5% per
vreemde munt
Hoe erin beleggen?
1.2. obligaties in vreemde munten
74
Via individuele uitgiftes
www.belfius.be > sparen en beleggen > beleggen > obligaties
Bestaande uitgiftes (= secundaire markt)
Nieuwe uitgiftes (= primaire markt)
Hoe erin beleggen?
1.2. obligaties in vreemde munten
75
Via obligatiefondsen
Obligaties van euro-convergerende landen
Deel 1: Dynamiseer uw obligatieportefeuille
1.1. Via obligaties van groeilanden
1.2. Via obligaties in vreemde munten
1.3. Via hoogrentende obligaties
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille!
76
Hoogrentende obligaties?
1.3. Hoogrentende obligaties
77
Investment
Grade
Non-
Investment
Grade of
High Yield
Op zoek naar hoge coupons?
1.3. Hoogrentende obligaties
78
« high yield-obligaties in trek » (Morningstar, 3/9/13)
Jan-99 Jan-01 Jan-03 Jan-05 Jan-07 Jan-09 Jan-11 Jan-130
10
20
30
40
50
60
70
80
Euro High Yield B - YTMEuro High Yield BB - YTMEuro High Yield C - YTM
BB-rating : 4,2%
B-rating : 6,9%
C-rating : 10,3%
hoogrentende obligaties hebben nog troeven…
1.3. Hoogrentende obligaties
79
Jan-01 Jan-03 Jan-05 Jan-07 Jan-09 Jan-11 Jan-130
5
10
15
20
25
30
Euro High Yield - YTMIRS EUR 5 YearRisicopremie (= extra rentevergoeding) High Yield
hoogrentende obligaties hebben nog troeven…
1.3. Hoogrentende obligaties
80
Spreiding !!!
« Moody’s
reduces global
default rate
forecast for
2013 » (Bloomberg, 9/8/13)
Spreiding via hoogrentende obligaties? Een voorbeeld…
1.3. Hoogrentende obligaties
81
23,58%
Ratingverdeling in de portefeuille 10 grootste posities in de portefeuille
Looptijdverdeling
in de portefeuille
YTM : 5,9%
Plaats in een obligatieportefeuille?
1.3. Hoogrentende obligaties
82
Gestructureerde
producten
28%
Overheidsobligaties
ontwikkeld
10% Kwalitatieve
bedrijfsobligaties
18%
Vastrentend Belfius
29%
Obligaties
groeilanden
7%
Hoogrentende of
High Yield-obligaties
7%
Deel 1: Dynamiseer uw obligatieportefeuille
1.1. Via obligaties van groeilanden
1.2. Via obligaties in vreemde munten
1.3. Via hoogrentende obligaties
1.4. Via converteerbare obligaties
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille!
83
Definitie?
1.4. Converteerbare obligaties
84
Een obligatie die door de houder
kan worden omgezet in een vooraf
bepaald aantal aandelen.
Mee profiteren van stijging aandeel
Bescherming als aandeel daalt
Lagere rentevergoeding dan gewone
obligatie van dezelfde emittent
Meer weten over converteerbare obligaties?
Webinar
3 december om 20u
Plaats in een obligatieportefeuille?
1.4. Converteerbare obligaties
85
Gestructureerde
producten
28%
Overheidsobligaties
ontwikkeld
10%
Kwalitatieve
bedrijfsobligaties
10%
Vastrentend Belfius
29%
Obligaties
groeilanden
7%
Hoogrentende
obligaties
7%
Converteerbare
obligaties
8%
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille
86
Dynamiseer uw obligatieportefeuille
Via obligaties van groeilanden
Lichte voorkeur voor lokale munten
Via obligaties in vreemde munten
Zorg steeds voor voldoende spreiding!
Vb Noorse Kroon, US en Aus Dollar, Turkse lire
Via hoogrentende of High Yield obligaties
Niet te lange looptijden en voldoende uitgiftes
Via converteerbare obligaties
Bekijk onze webinar op 3/12 om 20u!
Workshop beleggen
87
Stop wat meer pit
in uw portefeuille…
Deel 2:
Krik uw
rendement op
via aandelen
Deel 2: Krik uw rendement op via aandelen
Waarom aandelen opnemen?
Hoe begin je eraan? Het ABC
Basisprincipes
Hoe beleg je erin?
Aandelen in onze referentieportefeuille?
Onze huidige voorkeuren
Geef meer pit aan uw beleggingsportefeuille
88
2.1. Waarom aandelen in portefeuille opnemen?
89
« Onderzoek toont aan dat een obligatieportefeuille
met 10% aandelen minder risico bevat dan een
100% obligatieportefeuille...
en toch een hoger rendement opbrengt.» (stichting financiële kennisbank, definanciëlesite.nl)
Waarom aandelen in portefeuille opnemen?
2.1. Waarom aandelen in portefeuille opnemen?
90
01-2011 07-2011 01-2012 07-2012 01-2013 07-201375
80
85
90
95
100
105
110
115
120
STOXX 600 - Index iBoxx Euro Bond Index
« Aandelen stijgen, obligaties dalen »
(De standaard, 23/03/2011)
Waarom aandelen in portefeuille opnemen?
2.1. Waarom aandelen in portefeuille opnemen?
91
01-2011 07-2011 01-2012 07-2012 01-2013 07-201380
85
90
95
100
105
110
115
120
STOXX 600 - IndexiBoxx Euro Bond Index10 % of STOXX 600 + 90 % of iBoxx Euro Bond Index
10% aandelen krikt al het rendement op…
+ 6,1%
+ 2,3%
+ 18,4%
2.2. Hoe begin je eraan?
92
2.2.1. Het ABC van aandelen
Aandeel?
2.2.1. Het ABC van aandelen
93
Een aandeel is een bewijs van mede-eigendom
van een bedrijf. Het geeft recht op een deel van
de winst van het bedrijf - het dividend – en een
meer- of minwaarde bij verkoop.
Een obligatiehouder heeft een lening verstrekt
en is dus schuldeiser. Hij heeft recht op een
rentevergoeding en terugbetaling van zijn
kapitaal op vervaldag.
2.2.1. Het ABC van aandelen
94
Waarde aandeel
Waarde bedrijf
Boekwaarde Marktwaarde
Vb. Colruyt:
1,8 miljard eur
11,5 eur per aandeel
Werkelijke waarde van de
bezittingen en schulden van een
bedrijf zoals ze in de
boekhouding zijn opgenomen
Vb. Colruyt:
6,6 miljard eur
42 eur per aandeel
2.2.1. Het ABC van aandelen
95
Nu +1j +2j +3j …
Div 1 Div 2 Div 3 …
Marktwaarde
Prijs of koers
aandeel
Waarderingsmodellen
Vb. Dividend Discount Model : (DDM)
2.2.1. Het ABC van aandelen
96
Marktwaarde
Prijs/koers aandeel Vraag & aanbod
- Bedrijfsnieuws
- Economisch nieuws
- Marktsentiment
01/2013 02/2013 03/2013 04/2013 05/2013 06/2013 07/2013 08/2013 09/2013 10/201334
36
38
40
42
44
46Colruyt SA - Price
« Beleggers hebben Colruyt beloond
voor beter dan verwacht resultaat »
(De Morgen, 26/6/13)
winstwaarschuwing
Is een aandeel nu eigenlijk duur of goedkoop?
2.2.1. Het ABC van aandelen
97
« Europese aandelen zijn
goedkoop gewaardeerd »
(belegger.nl , 12/08/2013)
« Amerikaanse aandelen
overgewaardeerd »
(belegger.nl , 19/08/2013)
Basisratio’s voor elke belegger:
2.2.1. Het ABC van aandelen
98
A) Koers/winstverhouding (K/W) of Price/Earnings (P/E)
Koers aandeel
Winst per aandeel
Vb. Colruyt: Koers aandeel : 42,2
Winst per aandeel : 2,4 = 17,6 P/E of K/W
2013 (schatting)
P/E of
K/W
Colruyt Delhaize Ahold Carrefour
2013 17,6 10,9 15,8 20,1
2014 16,5 10,2 13,7 16,9
Bron: factset
Basisratio’s voor elke belegger:
2.2.1. Het ABC van aandelen
99
B) Price/Earnings Growth (PEG-ratio)
Verwachte K/W
Groeiratio winst per aandeel komende 5 jaar
Vb. Colruyt Verwachte K/W: 17,6
Groeiratio : 5,01% = 3,5
PEG-
ratio
Colruyt Delhaize Ahold Carrefour
2013 3,5 3,0 2,5 1,2
Basisratio’s voor elke belegger:
2.2.1. Het ABC van aandelen
100
C) Dividendrendement of Dividend Yield (DY)
Dividend per aandeel
Aandelenprijs
Vb. Colruyt Dividend : 0,97
Aandelenprijs : 42,2 = 2,3 %
DY Colruyt Delhaize Ahold Carrefour
2013 2,3% 3,3% 3,4% 2,2%
Obligatie Delhaize: Ter vergelijking: 2,57%
Is een aandeel nu eigenlijk duur of goedkoop?
2.2.1. Het ABC van aandelen
101
« Europese aandelen zijn
goedkoop gewaardeerd »
(belegger.nl , 12/08/2013)
« Amerikaanse aandelen
overgewaardeerd »
(belegger.nl , 19/08/2013)
ratio Europa (Stoxx600)
VS (S&P500)
Japan (Nikkei 225)
Groeilanden (MSCI EM)
K/W 13,57 14,84 13,50 11,23
PEG 1,30 1,36 0,85 -
DY 3,57% 2,15% 2,13% 2,74%
2.2.2. Drie gouden regels:
2.2. Hoe begin je eraan?
102
1. Verwachtingen
2. Beleggingshorizon
3. Spreiding
1. Wees realistisch in uw verwachtingen
2.2. Hoe begin je eraan? - Basisprincipes
103
Gemiddeld
jaarlijks
rendement:
5,99%
« Zie beleggen niet als een snelle
manier om rijk te worden » Morningstar
-42,01%
-26,11%
-18,23%
-9,38%-5,48%
-0,95% -2,83% -3,97% -4,84% -2,48%
51,25%
39,83%35,94%
29,07% 31,14%25,73% 24,27% 22,00% 20,74% 19,79%
-60,00%
-40,00%
-20,00%
0,00%
20,00%
40,00%
60,00%
1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar 6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar
Worst Best
2. Beleggingshorizon
2.2. Hoe begin je eraan? - Basisprincipes
104 Gegevens: MSCI World (total return) sinds 1970
« Ik ben er absoluut van overtuigd
dat je aandelen moet kopen met de
bedoeling ze tien à twintig jaar in
portefeuille te houden » (Stefan Duchateau)
3. Spreiding !
2.2. Hoe begin je eraan? - Basisprincipes
105
« If you are not a professional investor,
(…), then I believe in extreme
diversification.
So I believe 98 or 99 % of people who
invest should extensively diversify and
not trade… »
Warren Buffett
3. Spreiding ?
2.2. Hoe begin je eraan? - Basisprincipes
106
01/2013 03/2013 05/2013 07/2013 09/201370
80
90
100
110
120
130
140
Belgacom Telenet MSCI Europe / Telecom
11/2013
3. Spreiding ?
2.2. Hoe begin je eraan? - Basisprincipes
107
« Diversificatie vereist ten minste 50
aandelen » (Nico van der Sar, Erasmusuniversiteit Rotterdam,
31/5/2011)
2.3. Hoe beleg je erin?
108
Individueel aandeel ?
Fonds ?
Gespreid instappen ?
Tak 44 ?
Gestructureerd product ?
Via individuele aandelen?
2.3. Hoe beleg je erin?
109
- Geen spreiding -> hoog risico!
- Kosten
- Opvolging!
- Doe uw huiswerk (of laat het door iemand doen)
- Vergeet uw portefeuille niet regelmatig te herbalanceren
- Sla nooit in paniek
Laat toe om te profiteren van de groei van één specifiek bedrijf
Wees een belegger, geen speculant…
Maar opgelet!
Via beleggingsfondsen
2.3. Hoe beleg je erin?
110
Gemak
Ruime spreiding
Professioneel beheer
Toegang tot moeilijk toegankelijke markten
Maar een reeks troeven…
- Geen kapitaalsgarantie
- Kosten (instap- en beheer)
Via gestructureerde producten?
2.3. Hoe beleg je erin?
111
Gestructureerd product
Obligatie Optie-structuur
100%
kapitaalsbescherming
Meeprofiteren van de
evolutie van - Een beurs,
- Een aandelenkorf
- Een fondsenkorf
- …
Via gestructureerde producten?
2.3. Hoe beleg je erin?
112
0
20
40
60
80
100
120
140
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31Obligatie Opties
Koers van het product
daalt onder 100 %
Tijdens de looptijd veroorzaakt een stijging
van de rente een daling van de
obligatiekoers .... maar op eindvervaldag
hebt u kapitaalbescherming
Beurs doet het beterUw
deelname
aan de
beursstijging
Kapitaal
terugbetaald
aan 100 %.
Daling van de beurs
Via Tak 44?
2.3. Hoe beleg je erin?
113
Tak 44
Zekerheid Rendement
Tak 21
• Zorgt voor gewenste
kapitaalsbescherming
(5%, 50%, 100%)
• Gegarandeerde rentevoet
@ 2%
• Mogelijke winstdeelname
Tak 23
• Keuze uit meerdere
kwalitatieve fondsen
• Rendement gelinkt aan
evolutie fondsen
Via Tak 44?
2.3. Hoe beleg je erin?
114
Toegang tot meerdere internationale kwalitatieve
fondsen
Beperking risico’s via opties (stop loss, lock win)
Flexibel beheer: interne arbitragemogelijkheden
Mogelijkheid begunstigde bij overlijden aan te
duiden
Templeton Carmignac
Fidelity Aberdeen
BlackRock
Robeco
…
Gespreid instappen…
2.3. Hoe beleg je erin?
115
« Gespreid beleggen is de
beste remedie tegen
zenuwachtige beurzen »
(De Tijd, 1/6/2013)
« Rijk worden dankzij regelmaat »
(De Standaard, 3/8/2013)
Gespreid instappen…
2.3. Hoe beleg je erin?
116
gespreid instappen in Europese aandelen tussen 26-2-2008 en 17-2-2011:
eindkapitaal: 25.197 euro (rendement 8% per jaar)
• Kapitaal 20000 € via storting van
• 1,666,67 euro elke 3 maanden
Gespreid instappen… via Flex Invest Plan
2.3. Hoe beleg je erin?
117
Vroeg begonnen = half gewonnen
Gespreid beleggen = beleggen
tegen gemiddelde koersen
Flexibiliteit: kies zelf hoeveel en
wanneer u belegt
Ruime keuze aan fondsen
Plaats in een portefeuille?
2. Krik uw rendement op via aandelen
118
Plaats in onze referentieportefeuille?
2. Krik uw rendement op via aandelen
119
Obligaties
56%
Liquiditeiten
7% Immo
3%
Aandelen
34%
Spreiding!
2. Krik uw rendement op via aandelen
120
Europa 65%
N-Amerika
18%
Groeilanden
8%
Azië-Oceanië
9%
Geografisch
34%
aandelen
Spreiding!
2. Krik uw rendement op via aandelen
121
Sectoraal
34%
aandelen
Fin sect.
20%
Farma
13%
Industrie
13% Telecom
3%
Techno
10%
Basismat.
6%
Cycl cons
9%
Def cons
13%
Energie
8%
Nutsbedr.
4%
Onze huidige voorkeuren:
Regionaal:
nadruk op Europa
Japan
Thematisch:
Kleine en middelgrote ondernemingen
Demografie
Innoverende bedrijven
Sectoraal:
Farma / Biotech
Industriële bedrijven
2. Krik uw rendement op via aandelen
122
2.4. Samenvatting
123
Obligaties 56 %
Belfius vastrentend (in EUR
of vreemde munt)
Obligaties van groeilanden
(in lokale munten)
Hoogrentende obligaties
Converteerbare obligaties
Aandelen 34 %
Europese kleine en
middelgrote bedrijven
Europese innoverende
bedrijven
Thema demografie
Japanse aandelen
Aandelen van groeilanden
Of all-in-one:
Via Tak 44 of gemengde fondsen
vragen?
124
Wij danken U voor uw aandacht!