Beleid maatschappelijk verantwoord beleggen · 2020-01-22 · 1 Beleid maatschappelijk verantwoord...
Transcript of Beleid maatschappelijk verantwoord beleggen · 2020-01-22 · 1 Beleid maatschappelijk verantwoord...
1
Beleid maatschappelijk verantwoord beleggen
Inleiding
In de strategie van Pensioenfonds Achmea is vastgelegd dat het fonds wil bijdragen aan
een duurzame samenleving. Dit is vertaald in de volgende kritische prestatie indicator:
In haar beleggingsbeleid en bij de keuze van uitvoerders richt Pensioenfonds Achmea zich
ook op duurzaamheidsaspecten. Het MVB-beleid van Pensioenfonds Achmea is daarbij
bovengemiddeld vooruitstrevend.
In dit document is het beleid voor maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB) door
Pensioenfonds Achmea nader uitgewerkt.
Beleggingsovertuigingen
Pensioenfonds Achmea kiest bewust voor verantwoord beleggen. De
verantwoordelijkheid van het Pensioenfonds gaat verder dan een goede
risico/rendements-afweging. Het fonds is zich bewust van de invloed die zij als belegger
kan uitoefenen. Daarom:
• is bij beleggingsbeslissingen de MVB-impact onderdeel van de besluitvorming
• is Pensioenfonds Achmea ervan overtuigd dat ESG integratie en het structureel
en zwaarwegend meenemen van duurzaamheidsinformatie in het
beleggingsproces op de langere termijn een positief effect heeft op het risico-
rendementsprofiel
• wil Pensioenfonds Achmea MVB zoveel mogelijk in alle beleggingscategorieën en
mandaten toepassen. Voor zover Pensioenfonds Achmea belegt in
beleggingsfondsen toetst zij in hoeverre ze voldoen aan het MVB-beleid van
Pensioenfonds Achmea. Waar mogelijk worden fondsen omgezet in mandaten om
MVB te kunnen toepassen.
Ambitie
Pensioenfonds Achmea is een maatschappelijk betrokken pensioenfonds. Als onderdeel
van haar strategie wil het fonds bijdragen aan een duurzame samenleving. Daarom richt
het fonds zich in haar beleggingsbeleid en bij de keuze van uitvoerders mede op
2
duurzaamheidsaspecten. Daarnaast gelooft Pensioenfonds Achmea ook dat MVB op de
lange termijn een positief effect heeft op het beleggingsresultaat.
Pensioenfonds Achmea geeft al sinds 2009 invulling aan MVB-beleid. Pensioenfonds
Achmea is een betrokken belegger en streeft naar een bovengemiddeld vooruitstrevend
MVB-beleid om daadwerkelijk impact te hebben.
Uitgangspunten verantwoord beleggen die geborgd zijn in internationale kaders
Voor haar maatschappelijk verantwoord beleggen beleid hanteert Pensioenfonds
Achmea de internationale kaders van het VN Global Compact1, de OESO-richtlijnen voor
multinationale ondernemingen2 en de UN Guiding Principles on Business and Human
Rights3.
De internationale uitgangspunten van het VN Global Compact vormen een van de
normenkaders voor Pensioenfonds Achmea. Het VN Global Compact vindt haar
oorsprong in internationaal breed geaccepteerde verdragen zoals de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens en de conventies van de International Labour
Organisation. Daarnaast gebruikt Pensioenfonds Achmea het OESO-richtsnoer voor
institutionele beleggers4 als leidraad voor de beoordelingen van ondernemingen waarin
zij belegt.
De Sustainable Developement Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties vormen de
wereldwijde maatschappelijke agenda voor overheden, ondernemingen en beleggers.
Ook hier wil Pensioenfonds Achmea een bijdrage aanleveren door expliciet te kiezen
voor twee doelstellingen die aansluiten bij de thema’s die het Pensioenfonds voor
haarzelf en achterban heeft gedefinieerd. Het betreft SDG 3 Goede gezondheid en welzijn
en SDG 13 Klimaatactie.
Maatschappelijke thema’s die aansluiten bij de achterban
Naast het internationale normenkader van het VN Global Compact en OESO-richtlijnen
kiest Pensioenfonds Achmea voor vijf maatschappelijke thema’s. Deze thema’s staan
dicht bij de identiteit van Pensioenfonds Achmea en zijn opnieuw bevestigd door het
verantwoordingsorgaan van Pensioenfonds Achmea in september 2019. Daarbij heeft 1 De VN Global Compact is een oproep aan bedrijven over de hele wereld om hun strategieën en activiteiten op één lijn te brengen met 10 principes op het gebied van mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anti corruptie. 2 http://www.oecd.org/daf/inv/mne/48004323.pdf 3 https://www.ohchr.org/Documents/Publications/GuidingPrinciplesBusinessHR_EN.pdf 4 https://mneguidelines.oecd.org/RBC-for-Institutional-Investors.pdf
3
een deelnemersenquête van 2019 opnieuw aangetoond dat de meerderheid van actieve
deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden verantwoord beleggen
belangrijk tot zeer belangrijk vindt. Deze resultaten zijn in lijn met de
deelnemersenquête van 2018.
Pensioenfonds Achmea kiest voor de volgende thema’s:
• Mensenrechten
• Arbeidsnormen
• Natuur & Milieu
• Gezondheid
• Klimaatverandering
Pensioenfonds Achmea is een ondernemingspensioenfonds. Daarom legt het
Pensioenfonds een link met haar sponsor als het gaat om identiteit en het identificeren
van thema’s. Sociale en fundamentele thema’s als Mensenrechten en Arbeidsnormen
passen goed bij de coöperatieve achtergrond van Achmea en Pensioenfonds Achmea. Dit
zijn thema’s die, net als het thema Natuur & Milieu, al vallen binnen het raamwerk van
het VN Global Compact. De thema’s Gezondheid en Klimaatverandering zijn aanvullende
thema’s op het VN Global Compact en de OESO-richtlijnen. Als grootste zorgverzekeraar
ligt het thema Gezondheid voor de hand. Klimaatverandering is op dit moment een
belangrijk maatschappelijk thema en vooral vanuit schadeperspectief ook in directe zin
zeer relevant voor Achmea. Deelnemers van Pensioenfonds Achmea herkennen zich in
deze thema’s vanuit de verzekeringsdivisies Zorg en Schade & Inkomen.
De thema’s Gezondheid en Klimaatverandering zijn tevens te relateren aan de
Sustainable Development Goals. Zo is het thema Gezondheid te koppelen aan SDG 3
Goede gezondheid en welzijn en is het thema Klimaatverandering te koppelen aan SDG
13 Klimaatactie.
Instrumenten
Om invulling te kunnen geven aan de thema’s worden verschillende instrumenten
ingezet, zoals:
4
• screening van de beleggingsportefeuilles op schendingen van internationale
normen
• het uitsluiten van ondernemingen en landen
• betrokken belegger
o voeren van dialogen met ondernemingen (engagement)
o stemmen op aandeelhoudersvergaderingen (proxy voting)
• integratie van duurzaamheidsinformatie in beleggingsprocessen (ESG-integratie)
• doen van doelinvesteringen
Screening van de beleggingsportefeuilles op schendingen van internationale
normen
Om goed inzicht te krijgen of ondernemingen zich houden aan de internationale normen,
zoals verwoord in het VN Global Compact en de OESO-richtlijnen, laat het Pensioenfonds
de beleggingsportefeuilles regelmatig screenen. Hierbij wordt gekeken naar impact van
het gedrag van de onderneming op de samenleving en/of milieu en de ernst, schaal en
onomkeerbaarheid van de schending. Naar aanleiding van de bevindingen neemt
Pensioenfonds Achmea zo nodig actie. Zo kan het fonds over gaan tot het uitsluiten van
ondernemingen of het starten van een dialoog met de onderneming.
Het fonds kiest ervoor om de screening van de beleggingsportefeuilles op een uniforme
en consistente wijze uit te laten voeren door het MVB-team van haar fiduciair manager.
Wanneer er aanleiding is ondernemingen uit te sluiten dan geldt dit voor alle
beleggingsportefeuilles, aandelen en vastrentende waarden. Wanneer de dialoog wordt
gestart met ondernemingen gebeurt dit ook uniform namens Pensioenfonds Achmea.
Het uitsluiten van ondernemingen en landen
Ondernemingen
Pensioenfonds Achmea kiest er nadrukkelijk voor om niet te beleggen in bepaalde
ondernemingen (zowel met aandelen als met bedrijfsobligaties) of landen
(staatsobligaties). Het betreft producenten van de volgende producten:
5
• controversiële wapens (nucleaire-, biologische- en chemische wapens,
landmijnen en clusterbommen
• tabak
• steenkolen en teerzanden
Pensioenfonds Achmea kan ook overgaan tot uitsluiten op basis van gedrag. Het
pensioenfondsen sluit ondernemingen uit die structureel de uitgangspunten van het VN
Global Compact of de OESO-richtlijnen schenden. In dit geval gaat het om het gedrag van
ondernemingen.
Landen
Ook staatsobligaties van landen worden uitgesloten van beleggingen wanneer deze op
structurele en langdurige wijze mensenrechten en arbeidsnormen schenden. Het gaat
daarbij niet zo zeer of de overheden internationale conventies en verdragen hebben
ondertekend maar of de landen de afspraken daadwerkelijk naleven. Naast de EU- en
VN-sanctielijst worden de prestaties van de landen in de Freedom in the World index, de
ITUC Global Rights index en de Corruption Perception Index als vertrekpunt gebruikt bij
het opstellen van een landenuitsluitingslijst.
Pensioenfonds Achmea is een betrokken belegger
Pensioenfonds Achmea gaat in gesprek met ondernemingen waarin zij belegt. Daarnaast
maakt het Pensioenfonds actief gebruik van haar aandeelhoudersrechten om waarde
creatie op lange termijn te bevorderen bij de ondernemingen waarin zij belegt. Daarbij
besteedt het Pensioenfonds aandacht aan de strategie, duurzaamheid en corporate
governance van ondernemingen.
Aangaan van dialoog
Het Pensioenfonds maakt onderscheid tussen twee soorten engagement: normatief
engagement en thematisch engagement.
6
Normatief engagement
Het doel van het normatieve engagement programma is structurele schendingen van
internationale normen5 te stoppen of te voorkomen. Structurele schendingen van deze
normen vergroten het risico op nadelige gevolgen voor de onderneming, haar directe
omgeving zoals lokale gemeenschappen of het milieu en voor andere belanghebbenden.
Activiteiten die (mogelijk) leiden tot een schending van de principes staan veelal in de
belangstelling van niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) en de media. In de
praktijk leiden deze schendingen ook vaker tot rechtszaken, die boetes of het uitbetalen
van schadeclaims door de ondernemingen tot gevolg kunnen hebben. Dit zijn directe
negatieve financiële effecten, die ook de belangen van aandeelhouders schaden.
Thematisch engagement
Het thematische engagement programma heeft een andere doelgroep dan normatief
engagement. Hier staan niet de bedrijven centraal die normen schenden, maar juist
bedrijven die zowel financieel als maatschappelijk op bepaalde thema’s hun prestaties
kunnen verbeteren. De thema’s waarop engagement plaats vindt zijn passend binnen de
speerpunten van het pensioenfonds. Bij de keuze spelen de volgende zaken een rol:
• materialiteit van het thema
• sociale of ecologische relevantie van het thema
• omvang van de onderneming in de beleggingsportefeuille (zowel aandelen als
bedrijfsobligaties)
• succeskans van de dialoog
Omdat Pensioenfonds Achmea onderdeel is van de Nederlandse samenleving besteed zij
binnen het thematisch engagement programma extra aandacht aan Nederlandse
ondernemingen. In het ESG Nederland engagementtraject is Pensioenfonds Achmea in
gesprek met Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. Dit valt veelal samen met
het aandeelhoudervergaderingen-seizoen. Deze dialogen vinden vaak in collectief
verband plaats, in samenwerking met andere Nederlandse institutionele beleggers en
Eumedion, het Nederlandse corporate governance platform voor institutionele
beleggers. Het gezamenlijke doel is het beïnvloeden van governance en
5 Principes van het VN Global Compact, OESO richtlijnen voor Multinationale ondernemingen of UN Guiding Principles on Business & Human Rights
7
duurzaamheidsthema’s, veelal ingegeven door de actualiteit van de
aandeelhoudersvergadering. Te denken valt aan beloningsbeleid, benoeming van
bestuurders, fusies & overnames en sociaal- en milieubeleid.
Stemmen op aandeelhoudersvergaderingen
Een belangrijke manier om invloed uit te oefenen bij ondernemingen is door te stemmen
op aandeelhoudersvergaderingen. Pensioenfonds Achmea heeft het stembeleid op haar
website geplaatst en rapporteert met een online rapportage tool over hoe zij per
aandeelhoudervergadering heeft gestemd.
Pensioenfonds Achmea heeft het stembeleid uitbesteed aan Achmea Investment
Management (hierna: Achmea IM). Omdat het niet mogelijk is om alle
aandeelhoudersvergaderingen in persoon te bezoeken maakt Achmea IM gebruik van
het stemplatform van Institutional Shareholders Services (ISS). Daarnaast maakt ISS
stemanalyses en adviezen op in lijn met het stembeleid van Achmea IM en haar klanten.
De op maatgemaakte stemanalyses worden vervolgens gebruikt bij het uitoefenen van
stemrechten.
Aandeelhoudersvoorstellen
In toenemende mate staan aandeelhouders voorstellen op de agenda van de
aandeelhoudersvergadering. Pensioenfonds Achmea vindt het belangrijk de
aandeelhoudersvoorstellen te steunen die in het verlengde liggen van de speerpunten
Mensenrechten, Arbeidsnormen, natuur & milieu, gezondheid en klimaat. Daarnaast kan
het Pensioenfonds er voor kiezen om aandeelhoudersvoorstellen (mede) in te dienen.
Alvorens dit te doen zal het fonds in overleg treden met het bestuur van de betrokken
vennootschap. Mocht het aandeelhoudersvoorstel geagendeerd worden dan zal het
Pensioenfonds desgewenst een toelichting geven op de aandeelhoudersvergadering.
Verantwoording stemgedrag
Pensioenfonds Achmea is transparant over hoe zij heeft gestemd op
aandeelhoudersvergaderingen. Op haar website rapporteert het fonds via een online
tool per aandeelhoudersvergadering hoe het heeft gestemd. Daarnaast rapporteert
Pensioenfonds Achmea elk kwartaal over het aantal aandeelhoudersvergaderingen dat
is gestemd en de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van corporate governance.
Jaarlijks publiceert het fonds het Verslag Verantwoord en Betrokken
8
Aandeelhouderschap waarin onder andere wordt aangegeven hoe het fonds de principes
van de Nederlandse corporate governance en de Nederlandse Stewardship Code naleeft.
Uitlenen van aandelen
Pensioenfonds Achmea kiest er expliciet voor om geen aandelen uit te lenen. Op deze
wijze borgt zij dat het Pensioenfonds zelf het stemrecht kan uitoefenen op de aandelen
in de beleggingsportefeuille.
ESG integratie
Pensioenfonds Achmea belegt via verschillende vermogensbeheerders. Pensioenfonds
Achmea belegt waar mogelijk in gesegregeerde mandaten. Het voordeel hiervan is dat
het Pensioenfonds haar eigen verantwoord beleggen beleid kan toepassen zoals de
stem- en engagementactiviteiten als ook de uitsluitingslijst kan bepalen. De stem- en
engagementactiviteiten worden door dienstverlener Achmea IM uitgevoerd. Op deze
wijze worden de ondernemingen in de verschillende beleggingsportefeuilles op een
uniforme en consistente manier behandeld. De vermogensbeheerders mogen niet
beleggen in de ondernemingen die Pensioenfonds Achmea heeft uitgesloten van
beleggingen.
Pensioenfonds Achmea vindt het meenemen van duurzaamheidsinformatie in het
beleggingsproces belangrijk. Pensioenfonds Achmea heeft de ambitie dat in alle
beleggingsportefeuilles ESG-informatie wordt meegenomen voor zover dit mogelijk is.
Pensioenfonds Achmea is ervan overtuigd dat ESG- integratie, het structureel en
zwaarwegend meenemen van duurzaamheidsinformatie in het beleggingsproces, op de
langere termijn een positief effect heeft op het risico-rendementsprofiel.
Om te monitoren waar de vermogensbeheerders staan ten aanzien van ESG-integratie
worden zij in het reguliere proces gemonitord. Periodiek worden de
vermogensbeheerders bevraagd over hun additionele ESG-prestaties en -integraties. Bij
de selectie van nieuwe vermogensbeheerders houdt Pensioenfonds Achmea expliciet
rekening met het duurzaamheidsprofiel van de vermogensbeheerder.
Doelinvesteringen
Pensioenfonds Achmea streeft naar verhoging van de blootstelling naar impact
investeringen via de infrastructuurportefeuille. Het Pensioenfonds geeft hier invulling
aan door te beleggen in een fonds dat zich specifiek richt op duurzame energie.
9
Green bonds
Pensioenfonds Achmea ziet in green bonds financiële instrumenten die bijdragen aan
met name de doelstelling van het klimaatakkoord van Parijs om geldstromen in
overeenstemming te brengen met een traject naar broeikasgasarme en
klimaatbestendige ontwikkeling. In de mandaatrichtlijnen voor de
bedrijfsobligatieportefeuilles zijn green bond streefallocaties opgenomen. Deze
streefpercentages worden periodiek geëvalueerd.
Rapportage en verantwoording
Pensioenfonds Achmea rapporteert tweemaal per jaar over de invulling en uitvoering
van het MVB beleid. In de rapportage worden de recente ontwikkelingen benoemd en
geeft Pensioenfonds Achmea aan hoe invulling is gegeven aan de thema’s en de
instrumenten: uitsluiten, engagement en stemmen. Over het stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen wordt tevens elk kwartaal gerapporteerd. De
rapportages zijn terug te vinden op de website van Pensioenfonds Achmea. Ook is op de
website in detail te lezen hoe het fonds heeft gestemd op aandeelhoudersvergaderingen.
Jaarlijks publiceert het pensioenfonds het Verslag Verantwoord en betrokken
aandeelhouderschap waarin onder andere wordt aangegeven hoe het Pensioenfonds de
principes van de Nederlandse corporate governance en de Nederlandse Stewardship
Code naleeft.
Daarnaast publiceert Pensioenfonds Achmea jaarlijks de lijst van beleggingen op haar
website.
Concrete beleidsvoornemens, doelstellingen en invulling beleidsinstrumenten
2020-2022
Verdere ESG verankering in het beleggingsproces
• onderzoeken hoe ESG verder verankerd kan worden in de beleggingscyclus op
ALM-niveau en portefeuilleconstructie
10
Aandacht voor opkomende markten
• onderzoek naar ESG-mogelijkheden bij de beleggingen in aandelen in opkomende
markten waarbij rekening wordt gehouden met de uitgangspunten van het MVB-
beleid van Pensioenfonds Achmea
• implementeren van het Pensioenfonds Achmea landen uitsluitingslijst voor de
portefeuilles Emerging Market Debt
• onderzoeken van de mogelijkheden om staatsbedrijven van uitgesloten landen
ook uit te sluiten. Mocht uit dit onderzoek blijken dat het wenselijk is het beleid
ook hier aan te scherpen dan kan in overweging worden genomen om het
aandelenfonds opkomende markten om te zetten in een discretionair mandaat
Normatieve uitsluitingen
• onderzoeken in hoeverre landen die het non-proliferatie verdrag niet hebben
ondertekend, maar waar wel van bekend is dat zij kenwapens bezitten,
opgenomen kunnen worden op de landenuitsluitingslijst
• implementeren van het kolen en teerzanden uitsluitingsbeleid, inclusief het
vaststellen van het percentage dat wordt uitgesloten
Overige acties
• onderzoeken om een thematisch engagement-programma te starten gerelateerd
aan een van de (overige) thema’s van Pensioenfonds Achmea
• reductie doelstellingen CO2: in overleg met de managers de
reductiedoelstellingen verder aanscherpen
• consultatie van deelnemers van het pensioenfonds en/of samenleving (NGO’s)
over het huidige MVB-beleid en klimaatverandering
• elk jaar wordt een MVB-jaarkalender opgesteld waarin concrete en
tijdsgebonden actiepunten zijn opgenomen. Deze wordt periodiek besproken in
het bestuur dan wel de Commissie Balans Management
11
Mensenrechten
Het thema Mensenrechten is een van de
vijf thema’s van Pensioenfonds Achmea.
De basis van het mensenrechtenbeleid
wordt gevormd door de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens
(1948). Deze internationaal breed
geaccepteerde verklaring van de
Verenigde Naties schept het kader
waarbinnen de internationale
gemeenschap de mensenrechten dient te
respecteren. Daarnaast publiceerde de
Verenigde Naties (2011) het raamwerk
“de Guiding Principles inzake bedrijven
en mensenrechten” over hoe
ondernemingen rekening moeten
houden met mensenrechten. Met het VN
Global Compact is een kader uitgewerkt
aan de hand waarvan ondernemingen
invulling moeten geven aan het thema
mensenrechten.
Uitsluiten van ondernemingen en
landen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema Mensenrechten door niet
te beleggen in:
• Ondernemingen die mensenrechten
structureel schenden op basis van de
uitgangspunten van het VN Global
Compact.
• Ondernemingen die controversiële
wapens produceren. Pensioenfonds
Achmea vindt wapens controversieel
als deze wapens onevenredig veel
leed en slachtoffers veroorzaken en
geen onderscheid maken tussen
burgerdoelen en militaire doelen.
Controversiële wapens veroorzaken
ook na afloop van het conflict veel
slachtoffers en ontwrichten de
economie en maatschappij. Het gaat
hierbij om nucleaire, biologische en
chemische wapens, landmijnen en
cluster-bommen.
• Landen waar machthebbers op
systematische wijze de
fundamentele mensenrechten op
grove wijze schenden en landen
waar het non-proliferatie verdrag
wordt geschonden.
Pensioenfonds Achmea belegt
niet in staatsobligaties van
landen die zijn uitgesloten. Een
belangrijk handvat bij het
uitvoeren van het landen
uitsluitingsbeleid is de
Sanctiewet 1977. Daarnaast
worden de prestaties van de
landen in de Freedom in the
World index, de ITUC Global
Rights index en de Corruption
12
Perception Index het vertrekpunt
gebruikt bij het opstellen van een
landenuitsluitingslijst.
Dialoog voeren met ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema Mensenrechten door de
dialoog te voeren met ondernemingen
die de uitgangspunten van het VN Global
Compact schenden of dreigen te
schenden. Daarbij wordt specifiek
aandacht besteed aan het thema
Mensenrechten en gaat het bijvoorbeeld
om thema’s zoals het recht op
zelfbeschikking, het respecteren van
rechten van inheemse bevolking en de
vrijheid van meningsuiting.
6 Implantatie per eerste kwartaal 2020 voor de aandelenportefeuille ontwikkelde markten
Stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen:
Stemmen op aandeelhouders-
vergaderingen is een belangrijke manier
om invulling te geven aan de rol van
betrokken belegger en om invloed uit te
oefenen op ondernemingen. Naast
onderwerpen als de benoeming van
bestuurders, het goedkeuren van de
jaarrekening en de uitgifte van aandelen
staan steeds vaker
aandeelhoudersvoorstellen op de
agenda. Aandeelhoudersvoorstellen
gerelateerd aan mensenrechten zijn
bijvoorbeeld de oproep tot gelijke
behandelingen van werknemers, risico
rapportage over
mensenrechtenschendingen en het
instellen van een commissie voor
mensenrechten binnen het bestuur.
Integratie in het beleggingsproces:
Binnen het beleggingsbeleid kan
rekening worden gehouden met ESG.
Mensenrechten vallen onder de factor
Sociaal. Binnen de aandelenportefeuille6
wordt aan de hand van een actieve
benchmark keuze bewust rekening
gehouden met ESG factoren. Onder
andere door het uitsluiten van bedrijven
met een lage ESG beoordeling. Ook bij
de bedrijfsobligatieportefeuilles worden
de ESG factoren meegenomen in het
beleggingsproces. Voor de
beleggingsfondsen geldt dat de mate van
ESG integratie wordt bepaald door de
fondsmanager.
13
Arbeidsnormen
Het thema Arbeidsnormen is een van de
vijf thema’s van Pensioenfonds Achmea.
De basis van het arbeidsnormenbeleid
wordt gevormd door de Declaration of
Fundamental Principles and Rights at
Work van de International Labour
Organisation (ILO). In deze verklaring
zijn fundamentele werknemersrechten
beschreven, onder meer ten aanzien van
het recht op vereniging, het verbod op
discriminatie op de werkvloer, het
verbod op gedwongen arbeid en het
afschaffen van kinderarbeid. Binnen het
VN Global Compact is uitgewerkt hoe
ondernemingen deze arbeidsnormen
dienen te respecteren.
Uitsluiten van ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema arbeidsnormen door niet
te beleggen in:
• Ondernemingen die de
arbeidsnormen structureel schenden
op basis van de uitgangspunten van
het VN Global Compact.
Dialoog voeren met ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema arbeidsnormen door de
dialoog te voeren met ondernemingen
die de uitgangspunten van het VN Global
Compact schenden of dreigen te
schenden. Daarbij wordt specifiek
aandacht besteed aan het thema
arbeidsnormen. Daarbij gaat het
bijvoorbeeld om thema’s zoals het recht
op collectieve onderhandeling en
veiligheid van werknemers.
Stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen
Stemmen op aandeelhouders-
vergaderingen is een belangrijke manier
om invulling te geven aan de rol van
betrokken belegger en om invloed uit te
oefenen op ondernemingen. Naast
onderwerpen als de benoeming van
bestuurders, het goedkeuren van de
jaarrekening en de uitgifte van aandelen
staan er steeds vaker aandeelhouders-
voorstellen op de agenda.
Aandeelhoudersvoorstellen gerelateerd
aan arbeids-normen zijn bijvoorbeeld de
oproep tot diversiteit bij de benoeming
van leden van het bestuur, rapportage
over het aantal (dodelijke) ongevallen
op de werkvloer en een oproep tot
beleid en rapportage ter voorkoming
van discriminatie op de werkvloer.
14
Integratie in het beleggingsproces:
Binnen het beleggingsbeleid kan
rekening worden gehouden met
Ecologische, Sociale en Goed bestuur
factoren (ESG). Mensenrechten vallen
onder de factor Sociaal. Binnen de
aandelenportefeuille wordt aan de hand
van een actieve benchmark keuze
bewust rekening gehouden met ESG
factoren. Onder andere door het
uitsluiten van bedrijven met een lage
ESG beoordeling. Ook bij de
bedrijfsobligatieportefeuilles worden de
ESG factoren meegenomen in het
beleggingsproces. Voor de
beleggingsfondsen geldt dat de mate van
ESG integratie wordt bepaald door de
fondsmanager.
Natuur & Milieu
Pensioenfonds Achmea hecht een groot
belang aan een leefbare omgeving voor
toekomstige generaties na te streven.
Daarom vindt Pensioenfonds Achmea
het belangrijk om extra nadruk te leggen
op het thema Natuur & Milieu. Voor het
thema Natuur & Milieu vormt het VN
Global Compact wederom een
belangrijke pijler. Binnen dit kader is
voor het bedrijfsleven uitgewerkt hoe zij
zich dienen te gedragen in lijn met de
Rio Declaration on Environment &
Development van de Verenigde Naties
(1992). Hierin zijn onder andere
principes opgenomen zoals het
preventie- en voorzichtigheidsprincipe
en het principe dat de vervuiler betaalt.
Ook andere conventies zoals
bijvoorbeeld het UN Convention on
Biological Diversity (1992) vormen een
basis voor het Natuur & Milieu beleid.
Uitsluiten van ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema Natuur & Milieu door niet
te beleggen in:
• Ondernemingen die de milieunormen
structureel schenden op basis van de
uitgangspunten van het VN Global
Compact.
Dialoog voeren met ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema Natuur & Milieu door de
dialoog te voeren met ondernemingen
die de uitgangspunten van het VN Global
Compact schenden of dreigen te
schenden. Daarbij wordt specifiek
aandacht besteed aan het thema Natuur
& Milieu. Daarbij gaat het bijvoorbeeld
15
om thema’s als grond en watervervuiling
of het bedreigen van de biodiversiteit.
Stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen
Stemmen op aandeelhouders-
vergaderingen is een belangrijke manier
om invulling te geven aan de rol van
betrokken belegger en om invloed uit te
oefenen op ondernemingen. Naast
onderwerpen als benoeming van
bestuurders, het goedkeuren van de
jaarrekening en de uitgifte van aandelen
staan steeds vaker
aandeelhoudersvoorstellen op de
agenda. Aandeelhoudersvoorstellen
gerelateerd aan Natuur & Milieu zijn
bijvoorbeeld een oproep tot het
uitbrengen van milieurapportages,
rapporteren over het opruimen van
milieuvervuiling en de oproep tot
rapporteren van watergebruik door de
onderneming.
Integratie in het beleggingsproces:
Binnen het beleggingsbeleid kan
rekening worden gehouden met
Ecologische, Sociale en Goed bestuur
factoren (ESG). Mensenrechten vallen
onder de factor Sociaal. Binnen de
aandelenportefeuille wordt aan de hand
van een actieve benchmark keuze
bewust rekening gehouden met ESG
factoren. Onder andere door het
uitsluiten van bedrijven met een lage
ESG beoordeling. Ook bij de
bedrijfsobligatieportefeuilles worden de
ESG factoren meegenomen in het
beleggingsproces. Voor de
beleggingsfondsen geldt dat de mate van
ESG integratie wordt bepaald door de
fondsmanager
Gezondheid
Gezondheid is een van de vijf thema’s
van Pensioenfonds Achmea. Het thema
Gezondheid is een aanvullend thema op
het VN Global Compact. Het sluit vooral
aan bij de activiteiten van de sponsor
Achmea als de grootste zorgverzekeraar
van Nederland.
Uitsluiten van ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema Gezondheid door niet te
beleggen in:
• Tabaksproducenten. Deze
ondernemingen worden uitgesloten
van beleggingen. Pensioenfonds
Achmea belegt niet in aandelen of
bedrijfsobligaties van
tabaksproducenten omdat deze
producten een schadelijk effect
hebben op de gezondheid.
16
Dialoog voeren met ondernemingen:
Pensioenfonds Achmea geeft invulling
aan het thema Gezondheid door de
dialoog te voeren met ondernemingen.
De dialoog kan op verschillende
onderwerpen en ondernemingen
worden gevoerd, bijvoorbeeld met de
farmaceutische industrie over
toegankelijkheid tot medicijnen, met de
voedselindustrie over terugdringen van
suiker in voedingsmiddelen maar ook
bijvoorbeeld met de zware industrie
over zorgdragen voor gezondheid en
veiligheid van werknemers.
Stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen:
Het stemmen op aandeelhoudersver-
gaderingen is een belangrijke manier om
invulling te geven aan de rol van
betrokken belegger en om invloed uit te
oefenen op ondernemingen. Naast
onderwerpen als de benoeming van
bestuurders, het goedkeuren van de
jaarrekening en de uitgifte van aandelen
staan steeds vaker aandeelhouders-
voorstellen op de agenda.
Aandeelhouders-voorstellen bij
farmaceutische ondernemingen en
onderwerpen gerelateerd aan
gezondheid- en veiligheidsbeleid bij
ondernemingen hebben onze bijzondere
aandacht.
Integratie in het beleggingsproces:
Binnen het beleggingsbeleid kan
rekening worden gehouden met
Ecologische, Sociale en Goed bestuur
factoren (ESG). Mensenrechten vallen
onder de factor Sociaal. Binnen de
aandelenportefeuille wordt aan de hand
van een actieve benchmark keuze
bewust rekening gehouden met ESG
factoren. Onder andere door het
uitsluiten van bedrijven met een lage
ESG beoordeling. Ook bij de
bedrijfsobligatieportefeuilles worden de
ESG factoren meegenomen in het
beleggingsproces. Voor de
beleggingsfondsen geldt dat de mate van
ESG integratie wordt bepaald door de
fondsmanager bestuur factoren (ESG).
Gezondheid valt onder de factor Sociaal.
Klimaat
Klimaatverandering is een van de vijf
thema’s van Pensioenfonds Achmea.
Tijdens de klimaatconferentie van de
Verenigde Naties in Parijs eind 2015
(COP21) bereikten de bijna 200
deelnemende landen overeenstemming
over een bindend klimaatakkoord.
Daarmee moet de uitstoot van
broeikasgassen worden teruggedrongen
17
en de opwarming van de aarde worden
beperkt tot maximaal 2⁰C met 1,5⁰C als
streefwaarde. De wereldwijde
broeikasgasuitstoot moet op basis van
het klimaatakkoord in 2050 met 95
procent zijn teruggebracht ten opzichte
van 1990. Voor de 1,5⁰C-doelstelling
komt dit neer op een emissiereductie
van meer dan 100%.
Beheersen klimaat gerelateerde
beleggingsrisico’s
Pensioenfonds Achmea ziet in
klimaatverandering een urgent
probleem dat de waarde van
beleggingen en de winstgevendheid van
de bedrijven in het bijzonder, negatief
kan beïnvloeden. Pensioenfonds Achmea
ziet in klimaatverandering korte en
middellange termijn risico’s voor
specifieke beleggingen en voor de lange
termijn risico’s die materiële effecten op
gehele beleggingsportefeuille kunnen
hebben. Om de beleggingsrisico’s
uitgaande van klimaatverandering te
identificeren en te beheersen maar ook
om bijhorende kansen te benutten
besteedt Pensioenfonds Achmea met
haar MVB-beleid specifieke aandacht
aan klimaatverandering.
Bevorderen klimaatadaptatie en
-mitigatiemaatregelen
De missie van Pensioenfonds Achmea is
het effectief en efficiënt uitvoeren van de
pensioenregeling en het
bewerkstellingen van een waardevast
inkomen voor later door solide
financieel beleidsvoering. Binnen deze
kaders ziet Pensioenfonds Achmea
ruimte om ook een maatschappelijke rol
te vervullen. Pensioenfonds Achmea
wenst daartoe bij te dragen aan het
aanpakken van de oorzaken van
klimaatverandering (mitigatie), het
verzachten van de gevolgen van
klimaatverandering (adaptatie) en het
bevorderen van de financiering van de
energietransitie met als uiteindelijk doel
het bereiken van een broeikasgas
neutrale samenleving.
Klimaatmaatregelen Pensioenfonds
Achmea
Pensioenfonds Achmea besteedt
specifieke aandacht aan
klimaatverandering en integreert waar
mogelijk en passend klimaatmaatregelen
in het beleggingsproces. Dit met als doel
de klimaat gerelateerde
beleggingsrisico’s in aanmerking te
nemen en te beheersen en om klimaat
gerelateerde maatregelen in de reële
economie te verwezenlijken. Het
trachten bij te dragen aan het
klimaatakkoord van Parijs dient hierbij
18
als richtsnoer. Om de inspanningen op
samenhangende en efficiënte wijze in
praktijk te brengen brengt het fonds de
klimaatmaatregelen langs onderstaande
vier assen in de praktijk:
1. Samenwerking
2. ESG-integratie
3. Betrokken belegger
4. Doelinvesteringen
1. Samenwerking
Om de klimaat gerelateerde
beleggingsrisico’s beter te begrijpen, te
kwantificeren en te beheersen dient de
beschikbaarheid, kwaliteit en
standaardisatie van ESG-informatie toe
te nemen en dienen ondernemingen op
een eenduidige manier te rapporteren
over duurzaamheid in het algemeen en
over klimaatrisico’s in het bijzonder.
Doelstelling
‒ Pensioenfonds Achmea onderschrijft
en steunt waar mogelijk initiatieven
ten behoeve van standaardisatie van
klimaat gerelateerde data en
initiatieven voor bijvoorbeeld het
meten van de CO2(e)-voetafdruk van
de beleggingen.
2. ESG-integratie
Beoordelen en mitigeren van klimaat
gerelateerde beleggingsrisico’s
Het inschatten van de financiële risico’s
van klimaatverandering voor een
specifieke belegging is complex.
Pensioenfonds Achmea ziet in het
hanteren de CO2(e)-voetafdruk
afzonderlijk geen betrouwbare
voorspeller van de werkelijke
klimaatrisico’s voor een individuele
belegging of van de weerbaarheid van
een portefeuille tegen klimaatrisico’s.
Om klimaatrisico’s voor een belegging of
voor een portefeuille op gedegen wijze
vast te stellen stelt Pensioenfonds
Achmea per onderneming of belegging
op een gebalanceerde wijze vast aan
welke klimaatrisico’s deze zijn
blootgesteld en welke
beheersmaatregelen zijn ingesteld.
Beleggingen voor de aandelen- en
bedrijfsobligatieportefeuilles worden
daarom beoordeeld op basis van
blootstelling aan (sector)specifieke ESG-
risico's en het vermogen om deze risico's
te beheersen ten opzichte van
sectorgenoten. Waarbij de
risicobeheerinspanningen beoordeeld
worden in de context van de relevante
bedrijfsactiviteiten en de blootstelling
aan klimaatrisico’s op basis van de
19
geografische spreiding van de
activiteiten.
Klimaatrisico’s kunnen zich
manifesteren in de vorm van fysieke
risico's van extreme
weersomstandigheden zoals
overstromingen en droogte of ten
gevolge van transitierisico’s zoals
strengere wetgeving inzake CO2(e)-
uitstoot, technologische ontwikkelingen
en maatschappelijke druk. De
blootstelling aan de risico’s verschilt per
tijdspanne, regio en onderneming.
Pensioenfonds Achmea wil dat dat op
basis van een transparant en
systematisch proces voor iedere
belegging een inschatting wordt
gemaakt van de potentiële financiële
gevolgen van blootstelling aan
klimaatrisico’s. En dat deze inschatting
plaatsvindt op basis van de werkelijke
blootstelling aan klimaatrisico’s. Zo
wordt een gebalanceerde analyse
uitgevoerd en wordt er op prudente
wijze invulling gegeven aan
klimaatrisico’s.
Doelstelling
‒ Pensioenfonds Achmea geeft zijn
vermogensbeheerders de opdracht
om klimaatrisico’s langs dit proces in
te bedden in het beleggingsproces.
Waar mogelijk geeft Pensioenfonds
Achmea de voorkeur aan het
verwerken van de ESG-informatie in
de benchmark via een best-in-class
beleid zodat de toegevoegde
financiële en maatschappelijke
waarde op een objectieve manier
gemonitord kan worden.
CO2(e)-emissies
Het beprijzen van CO2 of het stellen van
emissiemaxima komt nadrukkelijk als
beleidsmaatregel naar voren om de
benodigde broeikasgasemissiereductie
te realiseren en zo de klimaatdoelen uit
het Parijsakkoord te behalen. De
financiële beleggingsrisico's die
voortvloeien uit dergelijke abrupte
beleidswijzigingen om
klimaatverandering te bestrijden nemen
hierdoor toe en kunnen zich al op korte
termijn voordoen.
Aandelen en bedrijfsobligaties
Klimaatrisico’s zijn complex en
Pensioenfonds Achmea ziet in de CO2(e)-
voetafdruk afzonderlijk geen
betrouwbare voorspeller van de
werkelijke klimaatrisico’s voor de
aandelen- en
20
bedrijfsobligatieportefeuille.
Pensioenfonds Achmea verwacht wel
dat transitierisico’s deels beperkt
kunnen worden door de CO2(e)-
voetafdruk van de portefeuilles te
optimaliseren.
Doelstellingen
Aandelen en bedrijfsobligaties
‒ Pensioenfonds Achmea is zelf
transparant over de CO2(e)-
voetafdruk van de aandelen- en
bedrijfsobligatieportefeuille en
gebruikt de verkregen inzichten voor
het verder uitvoeren van het
klimaatbeleid. Pensioenfonds
Achmea is hierbij transparant zijn
over de gedane aannames en de
gebruikte CO2(e)-data.
‒ Pensioenfonds Achmea geeft inzicht
in de CO2(e)-voetafdruk van de
aandelen en
bedrijfsobligatieportefeuille door te
rapporteren op minimaal:
a. De absolute CO2(e)-voetafdruk
van de aandelenportefeuille in
tCO2(e) te rapporteren (op basis
van het aandeel in de totale
uitstoot van de bedrijven);
b. De gewogen gemiddelde CO2(e)-
intensiteit ofwel de blootstelling
van een portefeuille aan CO2(e)-
intensieve beleggingen (CO2(e)-
voetafdruk afgezet tegen de
omzet van de bedrijven in
tCO2(e)/EUR miljoen
bedrijfsomzet) te rapporteren.
‒ Pensioenfonds Achmea optimaliseert
de CO2-voetafdruk van de aandelen-
en bedrijfsobligatieportefeuilles.
Hierbij wordt gestreefd naar een
significante reductie van de CO2-
voetafdruk zonder afbreuk te doen
aan de al gestelde financiële
doelstellingen.
Vastgoed
Het Klimaatakkoord van Parijs is
volledig gebaseerd op het reduceren van
CO2-uitstoot ten opzichte van de situatie
uit 1990. Voor de vastgoedportefeuille
vormt CO2-neutraliteit dan ook de
belangrijkste ambities. De tweede
prioriteit is gerelateerd aan de
Nederlandse energietransitie.
Pensioenfonds SPA belegt in
Nederlandse woningen. In 2050 moeten
alle woningen in Nederland aardgasvrij
zijn. De ambitie voor de Nederlandse
woningen in de portefeuille van SPA is
om 2030 aardgasvrij te zijn.
21
Doelstellingen Vastgoed
Voorlopige Ambities
Voorlopige
Doelstellingen Acties
1. In 2050 moet de
portefeuille CO2 neutraal
zijn
In 2025 50% reductie
van de CO2-uitstoot t.o.v.
de 0-meting
0-meting vóór zomer
2019 ambitie en
doelstelling ultimo 2019
definitief
2. Alle Nederlandse
woningen in de
portefeuille aardgasvrij
in 2030
35% van de Nederlandse
woningen in portefeuille
aardgasvrij in 2023
Startpunt formuleren
ambitie en doelstelling
ultimo 2019 definitief
3. De gehele portefeuille is
GRESB Green Star in
2028
In 2021 75% van de
portefeuille GRESB Green
Star
Overzicht maken GRESB
scores portefeuille
ambitie en doelstelling
ultimo 2019 definitief
4. In 2040 25% reductie
energieverbruik t.o.v. 0-
meting
In 2025 25% reductie
energieverbruik t.o.v. 0-
meting
0-meting vóór zomer
2019 ambitie en
doelstelling ultimo 2019
definitief
22
Restrictief beleid steenkool
De doelstelling uit het klimaatakkoord
van Parijs om de uitstoot van
broeikasgassen terug te dringen en de
opwarming van de aarde te beperken tot
maximaal 2 ⁰C met 1,5 ⁰C als
streefwaarde vereist onder meer het
versneld koolstofarm maken van de
wereldwijde energiesector.
Uit energie-scenariomodellen blijkt dat
de geleidelijke uitfasering van
kolencentrales wereldwijd rond het
midden van de 21ste eeuw moet
plaatsvinden. Hierbij zouden de EU en
de OESO al tegen 2030 de
afhankelijkheid van steenkool
gereduceerd moeten hebben en voor de
meerderheid van de opkomende
economieën ligt deze datum tegen 2050
7 Dit percentage wordt in 2020 vastgesteld.
aan. De huidige steenkoolplannen zijn
wereldwijd niet in overeenstemming
met de doelstellingen uit het
klimaatakkoord van Parijs en wijzen op
een groot risico dat economieën en
samenlevingen lopen als ze de huidige
plannen zouden uitvoeren.
Om de doelstellingen uit het
klimaatakkoord van Parijs te bereiken,
moeten landen vervroegde uittreding
van elektriciteitscentrales
implementeren, het percentage
steenkool in de energiemix verlagen en
afzien van het bouwen van nieuwe
capaciteit. De benodigde elektrificatie
van ons mobiliteitssysteem en reductie
van de afhankelijkheid van steenkool
leiden tot de overtuiging dat
mijnbouwbedrijven en
elektriciteitsproducenten die zich
voornamelijk op (thermische) steenkool
richten geen toekomstbestendige
bedrijfsvoering hebben.
Doelstelling
Pensioenfonds Achmea hanteert een
restrictief beleid ten aanzien van
steenkool. Het steenkoolbeleid is gericht
op het delven en het gebruik van
thermisch steenkool (inclusief
bruinkool, bitumen, antraciet en
stoomkolen). Ondernemingen worden
uitgesloten van belegging indien:
a. De omzet van een onderneming voor
meer dan een bepaald percentage7
afkomstig is uit steenkool
gerelateerde activiteiten. De winning
van thermische steenkool (inclusief
bruinkool, bitumineuze, antraciet en
stoomkolen) en de verkoop ervan
23
aan externe partijen zijn relevant bij
het bepalen van de aan steenkool
gerelateerde omzet. Inkomsten uit
kolenhandel worden vanwege
databeperkingen vooralsnog niet
meegenomen in deze berekening.
b. De omzet van een onderneming voor
meer dan een bepaald percentage8
afkomstig is van
elektriciteitsopwekking uit
thermische steenkool (inclusief
bruinkool, bitumineuze, antraciet en
stoomkolen).
De gegevens voor het in praktijk
brengen van het steenkool beleid zijn
afkomstig van de onafhankelijke
dienstverlener MSCI ESG. MSCI ESG
baseert de gegevens ten aanzien van
steenkool uitsluitend op data
8 Dit percentage wordt in 2020 vastgesteld.
gerapporteerd door de ondernemingen.
Het beleggingsuniversum wordt jaarlijks
getoetst aan de hand van de
Pensioenfonds Achmea beleidscriteria.
Ondernemingen worden uitgesloten van
belegging en posities in ondernemingen
worden verkocht indien er een
aantoonbare betrokkenheid bij
thermische steenkool is.
3. Betrokken belegger
Pensioenfonds Achmea wenst vanuit een
maatschappelijk perspectief druk uit te
oefenen op bedrijven met een hoge
CO2(e)- voetafdruk of met hoge
kapitaalsinvesteringen in fossiele
energievoorzieningen. Dit door een
dialoog aan te gaan met klimaattransitie
gevoelige ondernemingen en CO2(e)-
intensieve ondernemingen in het
bijzonder. Op deze wijze tracht
Pensioenfonds Achmea binnen de
verplichtingen die het fonds is
aangegaan (ergo te zorgen voor optimaal
rendement bij een aanvaardbaar risico)
invloed uit te oefenen met directe
gevolgen op de reële economie en haar
maatschappelijke verantwoordelijkheid
te nemen.
Engagement en het stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen
Pensioenfonds Achmea stelt zich op als
betrokken belegger en brengt
klimaatverandering als speerpunt naar
voren in zijn engagementbeleid. De
dialoog met ondernemingen zal waar
mogelijk en realistisch gericht zijn op
het verhogen van bewustzijn ten aanzien
van klimaatrisico’s en de afspraken uit
24
het klimaatakkoord van Parijs, het
bereiken van gedragsverandering en het
verhogen van transparantie.
Doelstellingen
Meer concreet wordt de dialoog met
ondernemingen gebruikt om:
‒ Geselecteerde bedrijven te bewegen
om een lange termijn
klimaatstrategie te formuleren
waarbij ze rekening houden met
strategische en financiële risico’s en
kansen als gevolg van
klimaatverandering, zoals
veranderingen in beleid, mogelijke
invoering of verhoging van een CO2-
prijs, markt- en technologische
ontwikkelingen. Deze komen
idealiter naar voren door een
gedegen onderbouwde risicoanalyse
en het opstellen van een 2°C
scenario.
‒ Kennis en expertise ten aanzien van
klimaatverandering binnen besturen
te bevorderen met als doel de
financiële risico’s van
klimaatverandering te beheersen en
emissiereductiedoelen te integreren
in de belangrijkste prestatie-
indicatoren van het management.
‒ Ondernemingen te bewegen
transparanter te rapporteren over de
financiële risico’s van
klimaatverandering. Waarbij van
ondernemingen wordt verwacht dat
ze zich committeren aan meetbare
doelen rondom klimaat, energie-
efficiëntie en dat ondernemingen
zich verbinden aan wetenschappelijk
onderbouwde doelstellingen
(‘Science Based Targets’);
‒ De absolute uitstoot van
broeikasgassen vanuit de eigen
bedrijfsvoering, de keten, de
geproduceerde producten en
geleverde diensten en afkomstig van
de werknemers te verminderen;
‒ De ontwikkeling van producten en
activiteiten die de uitstoot van
broeikasgassen verminderen en
inkomsten genereren voor een
onderneming te stimuleren.
Actie
Om het beleidskader goed aan te laten
sluiten bij de praktische uitvoering van
de beleidsinstrumenten zal
Pensioenfonds Achmea zich te buigen
over de vraag of het
engagementprogramma verder
uitgebreid dient te worden met klimaat
gerelateerde thema’s. Deze thema’s
25
komen idealiter tot stand op basis van
een klimaatrisico analyse van de
portefeuilles en zijn gericht op
thematiek als energie-efficiëntie,
klimaattransitie, klimaat gerelateerde
waterrisico’s, ontbossing et cetera.
Waar nodig en mogelijk zal
Pensioenfonds Achmea het stem- en
agenderingsrecht proactief gebruiken
om bovenstaande punten kracht bij te
zetten in de praktijk.
4. Doelinvesteringen
Als lange termijn belegger is
Pensioenfonds Achmea niet alleen
blootgesteld aan de financiële risico’s
van klimaatverandering en de impact
van de klimaatverandering op de
9 Ares Management Corporation, Climate Infrastructure White Paper January 2019
economische groei maar is
Pensioenfonds Achmea ook
gepositioneerd om lange termijn
investeringen in nieuwe technologieën
te doen. Pensioenfonds Achmea
onderzoekt actief de mogelijkheden om
te investeren in doelinvesteringen die
een goed rendement tegen een
aanvaardbaar risico combineren met het
bijdragen aan het oplossen van
maatschappelijke kwesties zoals
klimaatverandering.
Infrastructuur
Pensioenfonds Achmea ziet
mogelijkheden om binnen de
beleggingscategorie infrastructuur
impact te maken met de thema’s
energietransitie en klimaatverandering.
Dit kan bijvoorbeeld door te investeren
in de opwekking van duurzame energie
(wind, zon, waterkracht, geothermie en
biomassa) en daaraan gerelateerde
infrastructuur zoals distributie- en
transmissienetwerken en
opslagfaciliteiten (bijvoorbeeld
batterijen).
De internationale doelstellingen uit het
klimaatakkoord van Parijs zijn hoog,
CO2-neutraal zijn in 2050. Om dit te
bereiken is een energietransitie
noodzakelijk waar enorme investeringen
voor nodig zijn. ARES9 heeft becijferd
dat er tot 2050 voor $55 biljoen aan
investeringen in klimaat gerelateerde
infrastructuur nodig zijn waarvan $20
biljoen in duurzame energieopwekking
en aanverwante infrastructuur zoals
26
netwerken en opslag voor het
balanceren van de netwerk.
Doelstelling
Pensioenfonds Achmea streeft naar
verhoging van de exposure naar impact
investeringen via de infrastructuur
portefeuille. Dit door een fonds aan de
portefeuille toe te voegen welke zich
specifiek richt op duurzame energie.
Hiertoe worden de richtlijnen van het
portefeuilleplan gewijzigd door een
sectorale normallocatie voor duurzame
energie vast te stellen.
Green bonds
Pensioenfonds Achmea ziet in green
bonds financiële instrumenten die
bijdragen aan met name de doelstelling
van artikel 2.1c van het klimaatakkoord
van Parijs om geldstromen in
overeenstemming te brengen met een
traject naar broeikasgasarme en
klimaatbestendige ontwikkeling
Doelstelling
In de mandaatrichtlijnen voor de
bedrijfsobligatieportefeuilles worden
green bond streefallocaties opgenomen
van 3% van de totale
portefeuilleomvang. Deze
streefpercentages worden periodiek
geëvalueerd.