Begrippenkaderambulancezorg F2

Een uniform begrippenkader voor het

primaire proces van ambulancezorg

versie 1.0, 2003

BEGRIPPENKADERAMBULANCEZORG

Projectbureau Versterking Ambulancezorg

Postbus 2042

3440 DA Woerden

tel.: 0348-475350

fax: 0348-481824

e-mail: [email protected]

website: www.versterking-ambulancezorg.nl

BEGRIPPENKADER

AMBULANCEZORG

Een uniform begrippenkader voor het

primaire proces van ambulancezorg

versie 1.0, 2003

begrippenkader ambulancezorg 1.0, 20034

begrippenkader ambulancezorg 1.0, 2003 5

INHOUDSOPGAVE

pagina

Trefwoordenlijst 6

1. Inleiding 8

2. Ambulancezorg als product en proces 11

3. Algemene omschrijvingen 14

4. Zorgvraag en beschikbaarheid 15

5. Melding: de handelingen bij een concrete zorgvraag 17

5.1 IJkmomenten en resultaten 17

5.2 Tijdsintervallen 19

6. Inzet ambulance: de handelingen na alarmering of een ritopdracht 19

6.1 IJkmomenten en resultaten 19

6.2 Tijdsintervallen 21

7. Ritgegevens 23

7.1 Aanleiding ritopdracht 23

7.2 Aard van de rit in geval van een concrete zorgvraag 24

8. Medische gegevens: patiënt en behandeling 27

Bijlagen:

1 Bronnen 30

2 Redenen overschrijding tijdsnorm A1-rit 31

3 Adviezen en aandachtspunten van de deelnemers aan de sessies 32

Verantwoording en reactie 34

Colofon 35

inhoud

TREFWOORDENLIJST

In de trefwoordenlijst staan alle omschreven begrippen op alfabetische

volgorde met tussen haakjes een verwijzing naar hoofdstuk (en eventueel

paragraaf) en pagina.

Begrippen (hoofdstuk) pagina

A1-rit (7.1.1).............................................................................................................................23

A2-rit (7.1.1)............................................................................................................................23

Aankomsttijd patiënt (6.1).............................................................................................20

Aankomsttijd ter plaatse (6.1).......................................................................................20

Aanlooptijd (6.2).................................................................................................................22

Aanname (5.1).......................................................................................................................17

Aanvrager (4)........................................................................................................................15

Aanwezigheidsdienst (4).................................................................................................16

Alarmering (5.1)...................................................................................................................18

Ambulance (3).....................................................................................................................14

Ambulancebemanning (3)..............................................................................................14

Ambulancezorg (3).............................................................................................................14

Assistentie (8)......................................................................................................................28

B-rit (7.1.1)..............................................................................................................................23

Begin aanname (5.1)...........................................................................................................17

Bereikbaarheidsdienst (4)...............................................................................................16

Beschikbaarheid (4)...........................................................................................................15

Bestemming (6.1)...............................................................................................................20

Centralist (3).........................................................................................................................15

Consultatie (8)....................................................................................................................28

EHTP-rit (7.2.3).....................................................................................................................26

Indicatie (5.1).........................................................................................................................17

Instelling voor gezondheidszorg (3).............................................................................15

Interklinische rit ten behoeve van het ziekenhuis (7.2.2)......................................26

Interklinische rit ten behoeve van de zorgverzekeraar (7.2.2).............................26

Internationale rit (7.2.4)...................................................................................................27

Geen ritopdracht, alternatieve actie (5.1)...................................................................18

Koerswijziging (6.1)............................................................................................................21

Loze rit (7.2.3)........................................................................................................................27

trefwoordenlijst

6 begrippenkader ambulancezorg 1.0, 2003

Meldkamer ambulancezorg (3).....................................................................................14

Opnamerit (7.2.2)................................................................................................................25

Ontslagrit (7.2.2)..................................................................................................................25

Overplaatsingsrit (7.2.2)..................................................................................................26

Paraatheid (4)......................................................................................................................16

Parate dienst (4)..................................................................................................................16

Patiënt (3)..............................................................................................................................14

Piketdienst (4).....................................................................................................................16

Poliklinische rit (7.2.2).......................................................................................................25

Regionale Ambulancevoorziening (3).........................................................................14

Rijtijd (6.2).............................................................................................................................21

Ritopdracht (5.1)..................................................................................................................18

SEH-rit (7.2.2)........................................................................................................................25

Slaapdienst (4)....................................................................................................................16

Stand-by rit (7.1.3)...............................................................................................................24

Tijd aankomst bestemming (6.1)...................................................................................21

Tijd overdracht/bezorging patiënt (6.1)......................................................................21

Tijd vrijmelding (6.1)..........................................................................................................21

Tijdsduur aanname (5.2)..................................................................................................19

Tijdsduur alarmering (5.2)..............................................................................................19

Tijdsduur behandeling ter plaatse (6.2).....................................................................22

Tijdsduur opdracht (6.2)..................................................................................................22

Tijdsduur overdracht/bezorging (6.2)........................................................................22

Tijdsduur uitgifte (5.2)......................................................................................................19

Tijdsduur uitruk (6.2)........................................................................................................21

Tijdsduur vervoer (6.2).....................................................................................................22

Uitgifte (5.1)...........................................................................................................................17

Uitruk (6.1)............................................................................................................................19

Urgentiewijziging (7.1.1)...................................................................................................23

Vertrektijd ambulance na opdracht (6.1)...................................................................19

Vertrektijd vanaf locatie patiënt (6.1).........................................................................20

Voormelding aan meldkamer (6.1)..............................................................................20

Voorwaardescheppende rit (7.1.2)................................................................................24

Zorgvraag (4)........................................................................................................................15

trefwoordenlijst

7begrippenkader ambulancezorg 1.0, 2003

1. INLEIDING

Aanleiding en doelstelling

Verantwoorde ambulancezorg kan niet geleverd worden zonder betrouw-

bare informatie. Een voorwaarde om te komen tot betrouwbare informatie

is dat de sector dezelfde taal spreekt. In dit document zijn de begrippen

beschreven die van toepassing zijn op de ambulancezorg in Nederland. De

definities zijn verzameld en verwoord door het expertteam Management-

informatie in het kader van het Project Versterking Ambulancezorg.

Doel van dit document is het formuleren van een landelijk eenduidig

begrippenkader voor het primaire proces van ambulancezorg.

Het begrippenkader is bestemd voor management en staf van de RAV’s.

Daarnaast is het bestemd voor die organisaties die informatie nodig heb-

ben van de RAV’s voor het bepalen van landelijk of regionaal beleid om-

trent ambulancezorg.

Dit kader is bedoeld als een werkdocument en daarmee is het is geen sta-

tisch product. Het expertteam Managementinformatie komt nog met een

voorstel voor een structureel platform dat verantwoordelijk is voor het be-

waken en aanpassen van definities. In ieder geval heeft de sector met dit

startdocument de gelegenheid om uniformiteit te creëren waar dat tot nu

toe te wensen overliet.

Afbakening

Omdat het begrippenkader een werkdocument is zijn de omschrijvingen

zo eenvoudig mogelijk gehouden, aan de formulering ervan kunnen geen

rechten worden ontleend. Voor zover begrippen ook in wet- en regelgeving

worden gehanteerd kan de formulering daarvan afwijken, omdat het niet

onze bedoeling is om alle wettelijke vereisten en regels in detail te be-

schrijven. Voor exacte omschrijvingen conform de geldende wet- en regel-

geving verwijzen wij dan ook naar de relevante wetsteksten1.

In dit document staan alleen de begrippen die specifiek zijn voor het pri-

maire proces van ambulancezorg. De processtappen zijn gedefinieerd in

termen van ijkmomenten en uitkomsten van de stappen.

inleiding


1 Relevante wetgeving is onder andere de Wet Ambulancezorg, de KwaliteitswetZorginstellingen, de Wet BIG en de Wet GHOR.

In dit begrippenkader is geen medische terminologie (letsel- en behandel-

gegevens) omschreven. Het was niet de opdracht van het expertteam om

de grote variatie aan medische gegevens te definiëren. Hiervoor verwijzen

wij naar protocollen en andere inhoudelijke standaarden die de sector

heeft vastgesteld.

Bij het vastleggen van de begrippen zijn wij uitgegaan van het leveren van

de dagelijkse ambulancezorg. Deze definities zijn ook van toepassing in

het geval van opschaling (zwaar ongeval of ramp). Echter, wanneer zich

een groot ongeval of ramp voordoet treden ook andere processen in wer-

king die vragen om de inzet van meerdere hulpverlenende disciplines. De

begrippen die samenhangen met deze processen zijn hier niet beschreven.

Uitgangspunten en aanpak

Bij het formuleren van relevante definities hebben wij de volgende uit-

gangspunten gehanteerd:

1. De RAV levert verantwoorde ambulancezorg zoals vastgesteld in het lan-

delijk beleid (van de overheid en de branche).

2. In het proces van ambulancezorg is de vraag van de patiënt het vertrek-

punt

3. De geformuleerde definities sluiten zoveel mogelijk aan bij reeds be-

staande definities. In bijlage 1 staat vermeld welke documenten wij als

basis hebben genomen.

Het experttraject is gestart met een inventarisatiefase. Deze fase omvatte

een documentatiestudie en een interviewronde langs de relevante partijen

om hun behoefte aan managementinformatie over RAV’s boven tafel te krij-

gen. Relevant zijn in dit verband de organisaties die zich bezighouden met

landelijk beleid en met de aansturing, financiering en toetsing van RAV’s.

Vervolgens hebben wij drie bijeenkomsten georganiseerd met vertegen-

woordigers van de ambulancezorgsector en van de zorgverzekeraars.

Tijdens deze bijeenkomsten is ambulancezorg uitgewerkt in processtap-

pen; zijn de relevante begrippen gedefinieerd en is hun behoefte aan

managementinformatie geïnventariseerd.

Het concept-begrippenkader is ter commentaar voorgelegd aan de deelne-

mers van de sessies en de externe partijen.

inleiding


Naast dit begrippenkader levert het expertteam een opzet voor een mini-

male dataset (MDS) en komen wij met een advies hoe de gegevens die de

RAV moet leveren daadwerkelijk kunnen worden verzameld (met behulp

van een beheerorganisatie).

Leeswijzer

Deze notitie is als volgt opgebouwd. Hoofdstuk 2 omschrijft het product

ambulancezorg en beschrijft de processtappen die nodig zijn om dit pro-

duct te leveren.

Hoofdstuk 3 tot en met 8 omvatten de daadwerkelijke definities.

Hoofdstuk 3 omvat de algemene omschrijvingen welke terugkomen in de

volgende hoofdstukken. In hoofdstuk 4 tot en met 6 zijn de termen uitge-

werkt welke voorvloeien uit een concrete zorgvraag. In hoofdstuk 7 en 8

worden de begrippen met betrekking tot de rit respectievelijk zorg verder

uitgediept.

Hoofdstuk 5 en 6 kennen twee paragrafen, de eerste paragraaf is aange-

duid als ‘ijkmomenten en resultaten’, de tweede heeft als titel ‘tijdsinter-

vallen’. In de eerste paragraaf worden de cruciale momenten in het proces

gedefinieerd, in de tweede paragraaf worden de intervallen tussen de ijk-

momenten benoemd.

Telkens staat in de kantlijn de status van de tekst toegelicht. De volgende

begrippen komen voor in de kantlijn:

De omschrijving van het begrip.

Een onderscheid in meerdere categorieën, die niet nader zijn gedefinieerd.

Toelichting op een omschrijving.

Uitgangspunt ten aanzien van een handelwijze welke aan een omschrij-

ving ten grondslag ligt.

Verwijzing naar een ander document.

Opmerkingen en adviezen van de deelnemers aan de drie bijeenkomsten

(bijlage 3).

Tenslotte nog een tekstuele opmerking. Overal waar de hij-vorm wordt

gebruik kan uiteraard ook de zij-vorm worden gelezen.

inleiding


omschrijving

categorieën

toelichting

uitgangspunt

verwijzing

advies en

aandachtpunten

2. AMBULANCEZORG ALS PRODUCT EN PROCES

2.1 Product ambulancezorg

De functie van de RAV ‘het bieden van verantwoorde ambulancezorg’ is

vertaald in het volgende hoofdproduct: zorg en indien nodig vervoer naar

aanleiding van een concrete hulpvraag.

Om ambulancezorg te kunnen leveren is beschikbaarheid een essentiële

voorwaarde. Dit geldt voor spoedeisende zorg (niet-planbaar) en voor plan-

bare zorg (‘besteld vervoer’).

Ambulancezorg naar aanleiding van een concrete hulpvraag en beschik-

baarheid werken als twee communicerende vaten. De ambulancebeman-

ning levert zorg (en vervoer) of is beschikbaar om dit te leveren (‘paraat

staan’). De centralist bewaakt de optimale inzet van ambulancezorg.

In geval van grootschalige ongevallen of rampen is het product ambulance-

zorg in wezen niet anders, alleen de schaal en prioriteitstelling varieert.

Samenwerking, binnen de eigen medische discipline en met politie en

brandweer, speelt nadrukkelijk een rol.

Het product ambulancezorg in schema:

Ambulancezorg kleinschalig grootschalig

(dagelijkse zorg) (GHOR)

zorg en/of vervoer

n.a.v. concrete hulpvraag

(ritopdracht: A1, A2, B)

beschikbaar zijn voor

concrete hulpvraag

ambulancezorg als product en proces


• •

• •

begrippenkader ambulancezorg 1.0, 200312

2.2 Het primaire proces

Het expertteam heeft het product ambulancezorg gedefinieerd door alle

relevante stappen uit te werken van melding tot en met vrijmelding. De

stappen zijn weergegeven in het volgende schema.


Actie Resultaat Beschikbaarheid

Hulpvraag Ambulance is beschikbaar

IndicatiestellingAanname Ambulancezorg

nodig? nee Verwijzing

jaMelding

Urgentie stellen Urgentie: A1, A2, BA1-rit: Alarmering

Uitgifte en ritopdracht Ambulance wordt ingezetA2-,B-rit: Ritopdracht

Rit naar Uitrukken Vertrek ambulancede Rijden Aankomst ter plaatsepatiënt Aanlopen Aankomst patiënt

Onderzoek Stabiliseren Diagnose toestandBehandeling patiënt

Vervoer nodig? nee Inzetgereed AmbulanceZorg ter maken weerplaatse ja Vrijmelden beschikbaar

Vervoers-klaarmaken

Vervoer Zorg en ver- Patiënt vervoerdpatiënt voer patiënt naar bestemming

met of zonder spoed

Overdracht/ Patiënt over- Inzetgereed Ambulancebezorging dragen of maken weerbij bestem- thuisbrengen Vrijmelden beschikbaarming

2.3 Tijdpad in geval van A1-ritten

In hoofdstuk 5 en 6 zijn de processtappen gedefinieerd nadat een vraag

om ambulancezorg is binnengekomen. In het geval van spoedritten is het

zaak dat de processtappen zo kort mogelijk duren. In het onderstaande

overzicht zijn de tijdsintervallen benoemd welke relevant zijn in het geval

van A1-ritten.



Aannametijd Alarmeringstijd

Zorgvrager Hulpvraag

Medewerker

112-centrale

Centralist

meldkamer

Ambulance

bemanning

Hulpvraag komt Centralist alar- Ambulance- Bemanning

bij ambulance- meert beman- bemanning arriveert op

zorgcentralist (al ning en geeft vertrekt de opgegeven

dan niet via 112) urgentie en be- bestemming

stemming door (ter plaatse)

Hulpvraag komt Centralist heeft noodzaak Bemanning

binnen bij 112 ambulancezorg bepaald. komt bij

Bij inzet ambulancezorg de patiënt

weet hij de urgentie en aan

de locatie van de patiënt.

Uitruktijd Rijtijd Aanlooptijd

112

3. ALGEMENE OMSCHRIJVINGEN

De begrippen in dit hoofdstuk vormen de basis voor de andere omschrij-

vingen in het begrippenkader. De gedefinieerde begrippen in dit hoofdstuk

keren telkens terug in de omschrijvingen uit de volgende hoofdstukken.

In de inleiding is opgemerkt dat omschrijvingen in dit begrippenkader om-

wille van de eenvoud kunnen afwijken van definities in wet- en regelge-

ving. Dit is van belang voor veel begrippen uit hoofdstuk 3 en 4 die ook in

wetgeving zijn vastgelegd.

Ambulancezorg

De zorg welke beroepsmatig of bedrijfsmatig wordt verleend om een pa-

tiënt binnen het kader van zijn aandoening of letsel hulp te verlenen en

waarnodig adequaat te vervoeren met inachtneming van datgene wat op

grond van algemeen beschikbare medische en verpleegkundige kennis

noodzakelijk is.

Regionale Ambulancevoorziening (RAV)

De organisatie die verantwoorde ambulancezorg levert. De RAV is als eerste

verantwoordelijk voor het leveren van ambulancezorg in de eigen hulpverle-

ningsregio, maar is ook beschikbaar voor ambulancezorg in andere regio’s.

Patiënt

Iemand die medische hulp nodig heeft: een zieke of slachtoffer.

Ambulance

Voertuig waarmee ambulancezorg wordt uitgevoerd en dat speciaal is

ingericht voor vervoer en behandeling van patiënten. Een ambulancevoer-

tuig is erkend via een aanhangsel bij de vergunning aan de RAV.

Ambulancebemanning

Bemanning van de ambulance, bestaande uit een ambulanceverpleegkun-

dige en een ambulancechauffeur.

Meldkamer ambulancezorg

Meldkamer waar vragen om ambulancezorg binnenkomen die worden

afgehandeld door bevoegde centralisten.

algemene omschrijvingen


omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

Centralist

Medewerker van de meldkamer ambulancezorg die bevoegd is om te be-

palen of en op welke wijze ambulancezorg noodzakelijk is.

Instelling voor gezondheidszorg

Instellingen die krachtens de Wet Tarieven Gezondheidszorg een tariefs-

beschikking hebben.

4. ZORGVRAAG EN BESCHIKBAARHEID

In dit hoofdstuk definiëren we de start van het ambulancezorgproces en

de essentiële voorwaarde om ambulancezorg te kunnen leveren.

Zorgvraag

Vraag om ambulancezorg. (Andere zorgvragen vallen buiten het domein

van dit begrippenkader.)

Aanvrager

Degene die zorg aanvraagt.

Soorten aanvrager:

• Burger: de patiënt of een bij de patiënt betrokkene (via 112)

• Politie

• Brandweer

• Huisarts

• Instelling voor gezondheidszorg

• Eerste ambulance ter plaatse bij de patiënt

• GHOR:

- Officier van Dienst Geneeskundig (OvDG)

- Regionaal Geneeskundig Functionaris (RGF)

• Overig

Beschikbaarheid

Het beschikbare aanbod van ambulances in de RAV-regio waarover een

centralist gedurende een bepaald tijdvak kan beschikken. Het beschikbare

zorgvraag en beschikbaarheid


omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

categorieën

omschrijving

aanbod wordt ingezet naar aanleiding van een concrete zorgvraag voor

ambulancezorg met en zonder spoed (ritten met A- of B-urgentie).

Paraatheid

Het paraat staan van de ambulancebemanning om in het geval van een

spoedeisende melding zo spoedig naar de door de centralist opgegeven

locatie te gaan.

Om beschikbaarheid te leveren kent de RAV een drietal dienstensoorten.

Deze definities zijn gebaseerd op de Arbeidstijdenwet.

Parate dienst

Tijdsbestek dat de ambulancebemanning ten allen tijd arbeid verricht of

dient te verrichten.

Aanwezigheidsdienst (of slaapdienst)

De ambulancebemanning is op de dienst/post aanwezig om op afroep

arbeid te verrichten die is te voorzien.

Bereikbaarheidsdienst (of piketdienst)

Het op afroep beschikbaar zijn om arbeid te verrichten die is te voorzien.

De bemanning is niet aanwezig op de dienst/post.

zorgvraag en beschikbaarheid


omschrijving

toelichting

omschrijving

omschrijving

omschrijving

5. MELDING: DE HANDELINGEN BIJ EEN

CONCRETE ZORGVRAAG

In dit hoofdstuk staan de begrippen beschreven die horen bij het mel-

dingsproces dat start nadat een zorgvraag is binnengekomen bij de meld-

kamer ambulancezorg, waar centralisten werken die bevoegd zijn om de

vraag af te handelen.

5.1 IJkmomenten en resultaten

Aanname

Het uitvragen van de aanvrager door de centralist, wat resulteert in een

indicatiestelling en bij inzet van een ambulance een locatiebepaling van

de patiënt.

Begin aanname

De aanname start op het moment dat de telefoon gaat bij de meldkamer

ambulancezorg.

Indicatie

Aanduiding van de (vermoede) aandoening of letsel van de patiënt. Op

grond van de indicatie bepaalt de centralist of en met welke urgentie

ambulancezorg nodig is.

Twee opmerkingen:

• De wijze van uitvragen en indicatiestellen geschiedt volgens het LPC

(landelijk protocol centralisten dat nog in ontwikkeling is).

• Het traject dat de aanvrager van ambulancezorg mogelijk heeft door-

lopen (112) voordat deze bij de bevoegde centralist terecht is gekomen is

hier niet gedefinieerd.

Uitgifte

Het inschakelen van de dichtstbijzijnde beschikbare ambulance door de

centralist indien hij inzet van ambulancezorg noodzakelijk acht. Dit resul-

teert in een ritopdracht van de centralist aan de ambulancebemanning.

Selectie van de ambulance geschiedt op basis van de beschikbaarheid, de

urgentiestelling en de locatie waar de ambulance naar toe moet.

melding: de handelingen bij een concrete zorgvraag


omschrijving

omschrijving

omschrijving

toelichting

omschrijving

De centralist geeft een ritopdacht om één van de drie volgende redenen:

• een concrete zorgvraag, met een onderscheid in drie soorten urgentie (A1, A2, B)

• het bewaken van de paraatheid

• de GHOR/het handhaven van de openbare orde en veiligheid.

Zie voor de omschrijving van deze 3 typen ritopdrachten paragraaf 7.1.

Ritopdracht

Opdracht van de centralist aan de ambulancebemanning waarbij tenmin-

ste de aanleiding van de ritopdracht en de locatie zijn doorgegeven. Geeft

de centralist een ritopdracht naar aanleiding van een concrete zorgvraag,

dan zijn bovendien minimaal de indicatie en de urgentie doorgegeven.

Alarmering (A1)

Het zo spoedig mogelijk inschakelen van de dichtstbijzijnde beschikbare

ambulance door de centralist in geval van A1-urgentie. Dit resulteert in een

alarmering van de ambulancebemanning door de centralist waarbij de

urgentie (A1) en de locatie van de patiënt wordt doorgegeven.

De alarmering is een voorloper op de eigenlijke ritopdracht. In geval van

een A1-rit schakelt de centralist de ambulancebemanning zo snel mogelijk

in waarbij hij alleen de minimaal noodzakelijke informatie doorgeeft

(locatie patiënt). Andere relevante informatie (indicatie toestand patiënt)

volgt als de ambulance onderweg is.

Geen ritopdracht, alternatieve actie

Conclusie van de centralist naar aanleiding van de zorgvraag dat inzet van

een ambulance uit het eigen verzorgingsgebied niet nodig is.

Alternatieve actie:

doorverwijzing naar de meldkamer van een andere regio

doorverwijzing naar andere zorg- danwel hulpverlener:

• Huisarts

• Anders, namelijk:

- Inzet traumahelicopter

- Admistratieve foutmelding (ten onrechte aangemerkt als melding)

• Geen actie nodig, reden:

- Valse 112-melding

- Overig

melding: de handelingen bij een concrete zorgvraag


toelichting

omschrijving

omschrijving

toelichting

omschrijving

categorieën

5.2 Tijdsintervallen

Tijdsduur aanname

Tijdsduur tussen tijdstip begin aanname en het moment waarop de

urgentie voor inzet ambulancezorg en de locatie patiënt is vastgesteld.

Tijdsduur uitgifte

Tijdsduur vanaf het moment dat de centralist de urgentie en de locatie

heeft vastgesteld tot het moment van verstrekken van de ritopdracht.

Tijdsduur alarmering (A1)

Tijdsduur vanaf het moment dat de centralist de urgentie en de locatie

heeft vastgesteld tot het moment van alarmering.

Overschrijdingen termijn aanname en alarmering

Redenen overschrijding: zie bijlage 2

6. INZET AMBULANCE: DE HANDELINGEN NA

ALARMERING OF EEN RITOPDRACHT

In dit hoofdstuk staan de begrippen die horen bij het moment vanaf het

inschakelen van de ambulancebemanning.

6.1 IJkmomenten en resultaten

Uitruk

De ambulancebemanning maakt zich vertrekklaar na de eerste opdracht

van de centralist (alarmering of ritopdracht).

Vertrektijd ambulance na opdracht

Moment waarop de ambulance daadwerkelijk gaat rijden.

In geval van piketdiensten geldt als vertrektijd het moment waarop de

ambulancebemanning compleet is en gaat rijden. De tijd die bemanning

inzet ambulance: de handelingen na alarmering of een ritopdracht


omschrijving

omschrijving

omschrijving

categorieën

omschrijving

omschrijving

toelichting

nodig heeft om bij elkaar te komen valt onder de uitruktijd.

Vertreksituatie ambulance:

• Vanaf standplaats of uitrukpost

• Vanuit mobiele paraatheid

• Vanaf eindbestemming vorige ritopdracht (aansluitende vervolgopdracht)

• Vanaf woning bemanningslid (piketdienst)

Aankomsttijd ter plaatse

Moment waarop de ambulance op de door de centralist opgegeven plaats

is aangekomen.

Aankomsttijd patiënt

Moment waarop de ambulancebemanning bij de patiënt is aangekomen.

De aankomst locatie patiënt en aankomst patiënt kan dezelfde zijn.

Medisch inhoudelijke handelingen door ambulancebemanning

Zie hoofdstuk 8.

Vertrektijd vanaf locatie patiënt

Moment waarop de ambulance vertrekt van de locatie van de patiënt.

Uit het soort rit blijkt of de ambulance vertrekt met of zonder patiënt aan

boord en zo ja, met welke urgentie. Zie hiervoor paragraaf 7.2.

Voormelding aan meldkamer

De ambulancebemanning informeert in geval van vervoer van een patiënt

de centralist over tenminste: bestemming ambulance, vervoersurgentie,

onderzoeksparameters (zoals ABC stabiel en totaal RTS) en of voormelding

aan de ontvangende instelling noodzakelijk is.

Bestemming

Locatie waar de ambulancebemanning de patiënt naar toe dient te bren-

gen, een instelling voor gezondheidszorg of het huisadres van de patiënt.

In het geval van een instelling voor gezondheidszorg is de instelling eerst

verantwoordelijk voor opname van de patiënt op het moment dat deze de

drempel overschrijdt.



categorieën

omschrijving

omschrijving

toelichting

omschrijving

toelichting

omschrijving

omschrijving

Koerswijziging

Wijziging bestemming ambulance tijdens vervoer van een patiënt na over-

leg tussen de centralist en de ambulancebemanning.

Tijd aankomst bestemming

Moment waarop de ambulancebemanning met de patiënt bij de bestem-

ming is aangekomen.

Tijd overdracht/bezorging patiënt

Moment waarop de ambulance de patiënt en de relevante informatie

heeft overgedragen aan de ontvangende organisatie of de patiënt heeft

thuisbezorgd.

Tijd vrijmelding

Moment waarop ambulancebemanning zich beschikbaar meldt bij de cen-

tralist voor een nieuwe ritopdracht.

Afhankelijk van of de ambulance wel of geen patiënt heeft vervoerd meldt de

ambulancebemanning zich vrij bij de locatie waar de patiënt naar toe is ge-

bracht respectievelijk bij de locatie volgens de ritopdracht van de centralist.

Voor het bewaken van de beschikbaarheid geldt de regel: mens gaat voor

materiaal. Dat wil zeggen dat in geval van een spoedmelding de ambulan-

cebemanning beschikbaar is ook wanneer na hulpverlening het materiaal

in de ambulance nog moet worden aangevuld (inzetgereed maken).

Indien de ambulance inzetgereed gemaakt moet worden meldt de ambu-

lancebemanning dit zo spoedig mogelijk na aankomst op de bestemming

aan de centralist.

6.2 Tijdsintervallen

Tijdsduur uitruk

Tijdsduur tussen tijdstip verstrekken eerste opdracht van de centralist

(alarmering of ritopdracht) en vertrek ambulance.

Rijtijd

Tijdsduur tussen tijdstip vertrek ambulance en aankomst bij de locatie zo

dicht mogelijk bij de patiënt.



omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

toelichting

uitgangspunt

omschrijving

omschrijving

Aanlooptijd

Tijdsduur tussen tijdstip aankomst ambulance zo dicht mogelijk bij de

patiënt en het moment waarop de ambulancebemanning aankomt bij de

patiënt.

Redenen overschrijding termijn uitruk en aanrijden: zie bijlage 2.

Tijdsduur behandeling ter plaatse

Tijdsduur tussen tijdstip aankomst van de ambulance bij locatie patiënt

en het vertrek van de ambulance van de locatie patiënt.

Tijdsduur vervoer

Tijdsduur waarin de ambulance een patiënt vervoert, vanaf het moment

waarop de ambulance vertrekt vanaf de locatie patiënt tot en met het

tijdstip waarop de ambulance aankomt bij de bestemming.

Tijdsduur overdracht/bezorging

Tijdsduur waarin de ambulancebemanning de patiënt overdraagt danwel

thuisbrengt, vanaf het tijdstip aankomst bij bestemming tot en met het

tijdstip vrijmelding.

Tijdsduur opdracht

De totale tijdsduur waarin de ambulancebemanning bezig is met het uitvoe-

ren van een ritopdracht, vanaf het tijdstip waarop de eerste opdracht (alar-

mering of ritopdracht) is verstrekt tot en met het tijdstip van vrijmelding.



omschrijving

categorieën

omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

7. RITGEGEVENS

7.1 Aanleiding ritopdracht

De centralist verstrekt een ritopdracht om een van de drie volgende rede-

nen, namelijk vanwege:

1. Een concrete zorgvraag, daarbij geldt een onderscheid in 3 maten van

urgentie: A1-, A2-, B-ritten (zie 7.1.1)

2. Het bewaken van de beschikbaarheid ten behoeve van een concrete

zorgvraag: voorwaardescheppende rit (zie 7.1.2)

3. De GHOR danwel het handhaven van de openbare orde en veiligheid

(OOV): stand-by rit (zie 7.1.3)

7.1.1 Drie soorten urgentie naar aanleiding van een concrete zorgvraag

A1-rit

Spoedeisende rit in opdracht van de centralist in geval van acute bedrei-

ging van de vitale functies van de patiënt en in het geval dat dit gevaar

pas na beoordeling door de ambulancebemanning ter plaatse kan worden

uitgesloten.

A2-rit

Rit in opdracht van de centralist naar aanleiding van een zorgvraag waar-

uit blijkt dat geen sprake is van direct levensgevaar, maar waarbij de

ambulance wel zo snel mogelijk dient ter plaatse dient te zijn.

B-rit

Rit in opdracht van de centralist naar aanleiding van een zorgvraag zonder

A1 of A2-urgentie.

A1- en A2-ritten worden samen aangeduid als spoedritten en B-ritten als

besteld vervoer. Alleen voor A1-ritten geldt een landelijke norm (zo spoedig

mogelijk en uiterlijk 15 minuten).

Urgentiewijziging

Wijziging van de urgentie tijdens de rit van de ambulance naar de opge-

geven locatie van de patiënt.

ritgegevens


omschrijving

omschrijving

omschrijving

toelichting

omschrijving

In geval van urgentiewijziging blijft de oorspronkelijke indicatie gere-

gistreerd staan.

7.1.2 Rit ter bewaking van de paraatheid

Voorwaardescheppende rit

Rit in opdracht van de centralist waarbij de ambulancebemanning naar

een door de centralist bepaalde plaats rijdt teneinde de paraatheid te

bewaken.

7.1.3 Ritopdracht in het kader van de GHOR/OOV

Stand-by rit

Rit in opdracht van de centralist waarbij de ambulance zich verplaatst

naar een bepaald(e) gebeurtenis of evenement vanwege de openbare orde

of veiligheid. De ambulance blijft ter plekke tenzij er zeer dringende rede-

nen zijn om hiervan af te wijken.

Bij de inzet van een ambulance en bemanning voor een stand-by rit

komen twee varianten voor:

• De inzet gebeurt vanuit de vastgestelde capaciteit voor beschikbaarheid

gedurende een bepaald tijdvak.

• De inzet is aanvullend op de vastgestelde capaciteit voor beschikbaar-

heid. Hiervoor heeft de RAV afspraken gemaakt met de opdrachtgever.

Redenen voor stand-by rit:

• Brand

• Groot ongeval

• Ramp

• Evenement

• Oefening

• VIP/Bezoek hoogwaardigheidsbekleder

7.2 Aard van de rit in geval van een concrete zorgvraag

Naast de reden voor de ritopdracht is een nadere aanduiding van de aard

van de rit relevant. De volgende rubrieken zijn alleen van toepassing op de

ritten naar aanleiding van een concrete zorgvraag, de urgentie van de rit-

ritgegevens


uitgangspunt

omschrijving

omschrijving

toelichting

categorieën

opdracht varieert. De rubrieken zijn:

1. Patiënt vervoerd: mate van urgentie (7.2.1)

2. Patiënt vervoerd: rit van waar naar waar (7.2.2)

3. Geen patiënt vervoerd (7.2.3)

4. Patiënt vervoerd: internationaal vervoer (7.2.4)

Het verschilt per rit wie de aard van de rit bepaalt, de centralist danwel de

ambulancebemanning. In het geval van een B-ritopdracht bepaalt de cen-

tralist de aard van de rit (vervoer van waar naar waar). In andere gevallen

kan de aard van de rit pas worden bepaald na beoordeling van de situatie

van de patiënt door de ambulancebemanning waarna overleg met de cen-

tralist plaatsvindt.

7.2.1 Patiënt vervoerd: urgentie van de rit

Er zijn twee soorten:

• Spoedvervoer/met signalen: vervoer met gebruik van optische en

geluidssignalen.

• Geen spoedvervoer/zonder signalen: vervoer zonder gebruik van optische

en geluidssignalen.

7.2.2 Patiënt vervoerd: soort rit

Opnamerit

Vervoer van een patiënt naar een instelling voor gezondheidszorg ter

opname.

Ontslagrit

Vervoer van een patiënt vanuit een instelling voor gezondheidszorg naar

een woonadres.

Poliklinische rit

Vervoer van een patiënt van of naar de polikliniek van een ziekenhuis.

SEH-rit (Spoedeisende Eerste Hulp)

Vervoer van een patiënt naar de Spoedeisende Eerste Hulp van een

ziekenhuis.

ritgegevens


categorieën

omschrijving

omschrijving

omschrijving

omschrijving

Van patiënten die gepresenteerd worden op een SEH is vaak niet bekend

of zij al dan niet worden opgenomen, overgeplaatst of poliklinisch behan-

deld. Deze beoordeling vindt vaak op de SEH plaats tijdens of na de behan-

deling.

Overplaatsingsrit

Vervoer van een patiënt na ontslag vanuit een instelling voor gezondheids-

zorg naar een andere instelling voor gezondheidszorg ter opname aldaar.

Interklinische rit ten behoeve van het ziekenhuis

Vervoer van een patiënt van een instelling voor gezondheidszorg naar een

andere instelling voor gezondheidszorg, waarbij de patiënt alleen wordt

behandeld en niet wordt opgenomen. De behandeling valt onder het diag-

nose stellen en is voor rekening van het ziekenhuis.

Onder andere de volgende onderzoeken zijn bedoeld om diagnose te stel-

len: MRI, VP-scan, ERCP, HNP, Botscan.

Interklinische rit ten behoeve van de zorgverzekeraar

Vervoer van een patiënt van een instelling voor gezondheidszorg naar een

andere instelling voor gezondheidszorg, waarbij de patiënt alleen wordt

behandeld en niet wordt opgenomen. De behandeling is therapeutisch van

aard en is voor rekening van de zorgverzekeraar/particulier verzekerde.

7.2.3 Geen patiënt vervoerd: soort rit

EHTP-rit (Eerste hulp ter plaatse)

Rit die wordt uitgevoerd met de intentie tot hulpverlening en/of vervoer

van één of meer patiënten waarbij de noodzaak tot vervoer na onderzoek

van de patiënt of hulpverlening ter plekke niet gebleken is. Ritten uitge-

voerd met een piketauto zijn geen EHTP-ritten.

Soorten EHTP-ritten:

• Behandeling ter plaatse

• Geen behandeling nodig

• Patiënt wil geen behandeling

• Assistentie ongeval

• Assistentie reanimatie

ritgegevens


toelichting

omschrijving

omschrijving

toelichting

omschrijving

omschrijving

categorieën

• Assistentie tillen

• Reanimatie gestaakt

• Patiënt reeds overleden

• Vervoer van MMT

• Vervoer van specialist

Loze rit

Rit die wordt uitgevoerd met de intentie tot hulpverlening en/of vervoer,

waarbij blijkt dat geen noodzaak voor hulpverlening en/of vervoer (meer)

aanwezig is.

Soorten loze ritten:

• Rit geannuleerd door centralist/andere ritopdracht

• Patiënt niet gereed

• Niemand aangetroffen

7.2.4 Patiënt vervoerd: internationaal vervoer

Internationale rit

Rit waarbij de patiënt naar het buitenland of een internationale luchtha-

ven wordt vervoerd, danwel uit het buitenland of van een internationale

luchthaven wordt opgehaald.

Soorten internationaal vervoer:

• een patiënt wordt vervoerd naar het buitenland

• een patiënt wordt gerepatrieerd uit het buitenland

In beide gevallen gaat het om vervoer van een Nederlandse patiënt door

een Nederlandse ambulance.

8. MEDISCHE GEGEVENS: PATIËNT EN BEHANDELING

Onderzoek, diagnose en behandeling

De handelwijze van de ambulancebemanning geschiedt volgens het LPA

(landelijk protocol ambulancezorg). Voor de overzichtelijkheid zijn de over-

zichten met de categorieën die betrekking hebben op medisch inhoude-

medische gegevens: patiënt en behandeling


omschrijving

categorieën

omschrijving

categorieën

toelichting

lijke gegevens niet in dit begrippenkader opgenomen. Hiervoor wordt ver-

wezen naar de minimale dataset (MDS).

Aandoening patiënt

Letsel/lichaamsdeel gegevens, voor categorieën zie de minimale dataset

die het expertteam Managementinformatie heeft opgesteld.

Behandeling

Behandelgegevens, voor categorieën zie minimale dataset.

Betrokken specialisme

Betrokken specialismen, voor categorieën zie minimale dataset.

Consultatie

De ambulancebemanning raadpleegt derden over de te verrichten actie.

Geconsulteerde derden:

• Centralist

• MMA

• MMT

• OvDG

• Huisarts

• Specialist ziekenhuis

• RIAGG

• Overig

Assistentie

De ambulancebemanning verzoekt om inzet van derden ter plaatse.

Derden verzocht om assistentie:

• Tweede ambulance

• OvDG

• Heli MT

• MMT

• Huisarts

• Verloskundige

• RIAGG

• SIGMA/AMBU-team



verwijzing

verwijzing

verwijzing

omschrijving

categorieën

omschrijving

categorieën

• Politie

• Brandweer

• Overig

In geval van de inzet van een tweede ambulance ter assistentie geldt dit

als een nieuwe melding. Indien de inzet van de tweede ambulance A1-

urgentie heeft telt dus het moment waarop de ambulancebemanning

de centralist om assistentie vraagt.



uitgangspunt

Bijlage 1: Bronnen

Steller Document

Ministerie VWS ‘Met zorg verbonden’, beleidsnota, juni 1997

RIVM/CTG/IGZ ‘Niet zonder zorg’, onderzoeksrapport, 2001

CTG Beleidsregel budgettering ambulancediensten

2002, 15 december 1999

Prismant (SIG) Technische specificaties WAV-gegevens, februari

1998

AZN ‘Verantwoorde ambulancezorg 2’, nota, maart 2002

NAP ‘Verantwoorde ambulancezorg’, nota, augustus

1997

NAI ‘Landelijk protocol ambulancezorg’, 2001

AAD Oost/Skopos Logistieke verbeteringen bij RAV Twente + admi-

nistratieve categorieën, 2002

Project Versterking ‘Inventarisatie informatiebehoefte over RAV’s’,

Ambulancezorg september 2002

Prevalent Overzicht categorieën Ambu 2002

Face Overzicht categorieën Ravis

bijlage


Bijlage 2: Redenen overschrijding tijdsnorm A1-rit

Overschrijdingen tijdsduur aanname en alarmering (par. 5.2)

Reden Aanname Alarmering A1

• Communicatie tussen centralist en

zorgvrager

• Gelijktijdig meerdere meldingen/

capaciteit centralisten

• Niet direct een ambulance beschikbaar

• Ambulance niet bereikbaar (portofoon

werkt niet, GSM niet ingeschakeld)

• Eerst volledige rit ingevuld, daarna

opdracht verstrekking

• Technische problemen: pc, programmatuur,

statusbox

• Overig

Overschrijdingen uitruktijd (par. 6.2)

• Dienstsoort (piket-, aanwezigheidsdienst)

• Deur openen en sluiten

• Ambulance niet rijklaar

• Overig

Overschrijdingen aanrijtijd (par. 6.2)

• Weersgesteldheid

• Afstand (tussen ambulance op moment ritopdracht en locatie patiënt)

• Verkeersdrukte

• Pech ambulance

• Adres patiënt moeilijk te vinden

• Onjuiste opgave adres

• Wegomleiding

• Urgentiewijziging van A2 naar A1

• Overig

bijlage


•

• •

••

•

• •

• •

Bijlage 3: Adviezen en aandachtspunten van de deelnemers aan de sessies

Begin melding (par. 5.1)

Meldingen via de mobiele telefoon naar 112 komen bij de landelijke centra-

le binnen, kan veel tijd overheen gaan voordat de melding bij de centralist

terecht komt.

Nadat de centralist de indicatie ambulancezorg heeft gesteld alarmeert de

centralist de ambulancebemanning zo spoedig mogelijk via mobilofoon of

portofoon.

Geen ritopdracht, alternatieve actie (par. 5.1)

Let op WGBO in geval van geen ritopdracht. Duidelijke afspraak met de

patiënt maken.

Meten tijdsintervallen (par. 5.2 en 6.2)

Voor zover de registratie van tijden technisch nu nog niet mogelijk is,

wordt aanbevolen om dit in het C2000 traject mee te nemen. Daarna zal

aanpassing in de bedrijfsprocessystemen plaats dienen te vinden

Voormelding (par. 6.1)

• standaard PHTLS

• te meten in GMS?

Informatie-overdracht interklinisch (par. 6.1)

Dit kan plaatsvinden bij:

• aankomst van de ambulancebemanning bij de patiënt, indien de patiënt al

onder behandeling is van een instelling voor gezondheidszorg of huisarts.

• overdracht van de patiënt aan een instelling voor gezondheidszorg. De

vraag is wat het mimimaal moet inhouden en hoe overdracht moet

plaatsvinden. Informatie-overdracht standaardiseren (NBTR-formulier,

overdrachtsformulier).

Vrijmelding (par. 6.1)

Indien de ambulancebemanning zich na een rit om dringende (persoon-

lijke) redenen niet beschikbaar kan melden wordt ‘code rood’ doorgegeven

aan de centralist.

bijlage


aandachtspunt

advies

aandachtspunt

advies

aandachtspunt

aandachtspunt

advies

Inzet BOT (psychische nazorg voor het personeel)

EHTP-rit (par. 7.2.3)

Het aantal EHTP-ritten stijgt: steeds vaker wordt de ambulancebemanning

alleen opgeroepen voor uitsluitend behandeling ter plekke.

Onderzoek, diagnose en behandeling (hoofdstuk 8)

Ambulanceverpleegkundige stelt medisch gezien geen officiële diagnose,

alleen een werkdiagnose.

Behandelgegevens: aansluiten bij handelingsschemaboek (LPA), onder-

scheid in diagnostische en therapeutische handelingen.

Betrokken specialismen: aantal categorieën (volgens specificatie art. 19

WAV-registratie) reduceren, zo uitgebreid is voor ambulancezorg niet rele-

vant, kan minstens helft minder. Eventueel onderscheid maken in hoofd-

en subcategorieën, bijv. voorstel laten maken door BVA sectie MMA.

Betrokken specialismen: bij onderscheiden categorieën moet duidelijk zijn

waar het om gaat:

1. gaat het om betrokken specialismen?

2. gaat het om functie-afdelingen? (bij wie biedt ambulancebemanning

een patiënt aan?).

bijlage


aandachtspunt

aandachtspunt

aandachtspunt

Verantwoording en reactie

Leden expertteam managementinformatie:

Paul Engelen, GGD Zuidhollandse Eilanden

Lucien Engelen, RAV Limburg Noord

Bela Baranyo, Zilveren Kruis Achmea

Arjan Mulder, Projectbureau Versterking Ambulancezorg

Dit begrippenkader is tot stand gekomen met medewerking van:

Deelnemers sessies managementinformatie september/oktober 2002;

H. Gubbels (Ambulancezorg Westelijke Mijnstreek)

A. Henkes (RAV Flevoland)

J. Legebeke (RAV Twente)

R. Piet (GGD West-Friesland)

R. Ton (CPA Gooi en Vechtstreek)

P. van Loenen (GGD Rotterdam)

M. Emons (GGD Hart voor Brabant)

O. van Oosterhout (Ambulancehulpverlening Gelderland-Zuid)

A. Decrouw (RAV Zuid-Holland Zuid)

Marcel Kooijmans (RAV Gelderland-Noordoost)

B. van Dee (VZA)

M. van Tongeren (RAVU)

N. Heyne (Ohra)

Jan Horstman (Groene Land Achmea)

Huug Lennaerts (VGZ)

Concept-begrippenkader is ter reactie voorgelegd aan de volgende

partijen:

Ministeries VWS en BZK, IGZ, CTG, ZN, AZN en uitvoerders onderzoek

experttraject Spreiding & Beschikbaarheid (RIVM en bureau Botter)

Reactie

Inhoudelijke reacties op dit begrippenkader kunnen schriftelijk worden

aangeleverd bij het Projectbureau Versterking Ambulancezorg ter attentie

van het expertteam Managementinformatie. Het expertteam komt nog

met een voorstel voor het opzetten van een structureel platform dat ver-

antwoordelijk is voor het bewaken en aanpassen van het begrippenkader.

verantwoording en reactie


colofon


Colofon

Tekst: Projectbureau Versterking Ambulancezorg

Vormgeving: Leading, Woerden

Druk: Huijbregts, Woerden

Oplage: 500 stuks

Dit is een uitgave van het Project Versterking Ambulancezorg

© projectbureau Versterking Ambulancezorg 2003

Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend

Projectbureau Versterking Ambulancezorg

Postbus 2042

3440 DA Woerden

tel.: 0348-475350

fax: 0348-481824

e-mail: [email protected]

website: www.versterking-ambulancezorg.nl

Begrippenkaderambulancezorg F2

Health & Medicine

Transcript of Begrippenkaderambulancezorg F2