Beeldenboek Overijsselse Vecht

Masterplan

Ruimte voor de VechtBeeldmanifest Vecht en Vechtdal 2050

Beeld

man

ifest Vech

t en V

echtd

al 2050

OKRA LANDSCHAPSARCHITECTEN BV Oudegracht 23 3511 AB Utrecht Telefoon +31 (0)30 273 42 49Fax +31 (0)30 273 51 [email protected] www.okra.nl

OKRA

Beeldmanifest

Vecht en Vechtdal 2050

Ruimte voor de VechtMasterplan

Ruimte voor de Vecht is een integraal samenwerkingsprogramma vanuit

de urgentie van veiligheid en sociaal-economische ontwikkeling.

2 Beeldmanifest Vechtdal en Vechtdal 2050

Voorwoord 5

1. Vechtdalfeiten 13

2. Statements in beeld 49 statement 1: Ga voor de volle winst van de levende rivier.

statement 2: Maak en behoud het winterbed als grote open ruimte voor landbouw, natuur,

recreatie en landschap.

statement 3: Maak de rivier de voorkant van het Vechtdal.

statement 4: Organiseer de bezoekersstromen.

statement 5: Maak de Vecht manifest.

3. Bewonersdromen 111 de avonden

droomkaarten

interviews

Kaarten 185

Inhoud

3

Zonder te overdrijven is de Vecht een unieke rivier in Nederland. Zelfs in haar huidige gekanaliseerde vorm verandert de Vecht steeds van gedaante. Soms voert ze veel wa-ter, op andere momenten staat ze bijna stil. De rivier vertoont verschillende gezichten van de bedijkte benedenloop tot de in het landschap verscholen bovenloop.

Het winterbed van de Vechtdal is een gaaf landschap, nagenoeg vrij van bebouwing. Deze kleinste van de grote en grootste van de kleine rivieren ademt rust uit. De oude meanders, die herinneren aan wildere tijden van de Vecht, liggen als relicten in het winterbed. Er zijn ook bijzondere natuurgebieden, zoals het Junner Koeland en Uilen-kamp.

Het Vechtdal is een levend landschap, ontwikkeld en veranderd in de loop van de geschiedenis. Wie terugdenkt aan lang geleden constateert dat de Vecht als het ware haar vrijheid is ontnomen door de kanalisatie. Rivierstuifduinen zijn getemd, de strand-jes van weleer zijn verdwenen en de natuur is armer in soorten dan ruim een eeuw geleden. Wie optimistischer kijkt constateert dat het Vechtdal nog steeds een idyllisch landschap is bijna zonder industrie of forse bedrijvigheid. Uiteraard voelen de bewo-ners zich prettig bij de rust en ruimte van het Vechtdal. De gemoedelijkheid vertaalt zich in gastvrijheid, die het gebied kenmerkt en die te allen tijde ook moet worden behouden.

‘Mijn droom’ is dat de Vecht als halfnatuurlijke laaglandrivier het kroonjuweel van het Vechtdal is. Maar ook een veilige rivier, waar Vechtdalbewoners niets van te vrezen

Piet JansenVoorzitter Breed Bestuurlijk Overleg Ruimte voor de Vecht

voorwoord

5

hebben, nu niet maar ook in de verdere toekomst niet als er - door de klimaatverande-ring - steeds meer water op ons afkomt.

Maar zover is het nog niet. Op dit moment is de Vecht voor velen nog een onontdekt paradijs. Ze ligt verscholen in het landschap. Ze is prachtig, maar niet beleefbaar voor de automobilist die het Vechtdal doorkruist, noch voor de wandelaar of de fietser die het gebied secuurder verkent. Voor de bewoners van het Vechtdal is de rivier moeilijk benaderbaar. Niet alleen vanaf land, maar ook vanaf water is de beleefbaarheid van de Vecht gering. De bevaarbaarheid van de Vecht is beperkt, nu vanwege de stuwen, maar ook vroeger was dit al lastig. Op veel plaatsen is het zicht vanaf de boot beperkt tot een groene tunnel en ontbreekt het zicht op het landschap.

Om onze droom te verwezenlijken hebben we sinds 2007 het samenwerkingprogram-ma Ruimte voor de Vecht. In dit programma werken de gemeenten Dalfsen, Harden-berg, Ommen en Zwolle samen met de waterschappen Groot Salland, Regge en Dinkel en Velt en Vecht en de provincie Overijssel. Verder zijn Staatsbosbeheer, het Regionaal Bureau voor Toerisme Vechtdal-IJsseldelta en het Overijssels Particulier Grondbezit lid van het Breed Bestuurlijk Overleg. Daarnaast zijn verschillende andere maatschappe-lijke organisaties betrokken bij de projecten.

In het najaar van 2008 is het startdocument Masterplan Ruimte voor de Vecht vastge-steld. In dit startdocument hebben we aangegeven dat in het voorjaar van 2009 onze visie op het Vechtdal opgesteld wordt. Hierbij bieden wij u onze visie aan.


Nu eens niet als een rapport met teksten, maar als een beeldmanifest met alleen maar beelden van het Vechtdal. Deze beelden zijn niet alleen van onszelf, maar ook van de Vechtdalbewoners.

Het beeldmanifest is de verbeelding van onze gezamenlijke droom: de veilige en halfnatuurlijke laaglandrivier de Vecht, meanderend door een prachtig Vechtdal waarin landbouw en recreatie, natuur en landschap, rust en ruimte, nieuwe stads-fronten en oude landhuizen een eigen plaats hebben naast elkaar.

Namens alle samenwerkende partners wens ik u veel inspiratie,

Piet JansenVoorzitter Breed Bestuurlijk Overleg Ruimte voor de Vecht

7

de rivier


De Vecht in Overijssel is de grootste van de kleine rivieren in Nederland. De Vecht stroomt door Nordrhein-Westfalen, Niedersachsen en Overijssel. De Vecht is sinds de 19e eeuw een gekanaliseerde rivier met stuwen.

9

77

Drie opgaven in het Vechtdal

1. Waterveiligheid op de Vecht en Zwarte Water Klimaatverandering betekent andere waterstanden bij hoogwater.

Veiligheid staat absoluut voorop.

2. Sociaal economische impuls voor het Vechtdal Toerisme en landbouw moeten duurzaam versterkt worden zodat de economie van het Vechtdal sterker wordt.

Sterke sociale verbondenheid van de Vechtdalbewoners met het Vechtdal.

3. Realisatie van de natuuropgaven Ecologische HoofdStructuur, Natura2000 gebieden.


77

Hoogwater 1 november 1998 Boerderij de Arendshorst in het winterbed van de Vecht 11

1. Vechtdalfeiten13

rust en ruimte


toerisme


landbouw

20 Beeldmanifest Vechtdal en Vechtdal 205020 BEElDMANIfEST VEcHTDAl 2050

natuur


Munsterland

Zwartemeer

3780km

2

167km

165 m+N.A.P.

jan feb decnovoktsepaugjuljunmeiaprmrt0

50

m/sm/s3m/s

Monding

Grens

Ommerkanaal Afwateringskanaal

Regge MarienbergVechtkanaal

Radewijkerbeek500 m m /jaar6500 m m /jaar6500 m m /jaar3500 m m /jaar3500 m m /jaar2500

Schematische weergave van het stroomgebied Vecht

Waterafvoer van de rivier door het jaar heen

de rivier


Kanalisering van de Vecht1896-1906: van 90 naar 60 km lengte

25

Zwarte meerzp. 0.20 - N.A.P.wp. 0.40 - N.A.P.

Vechterweerdzp. + 1.25 N.A.P.wp. + 1.00 N.A.P.

Vilsterenzp. + 2.65 N.A.P.wp. + 2.35 N.A.P.

Junnezp. + 4.50 N.A.P.wp. + 4.15 N.A.P.

Marienbergzp. + 5.60 N.A.P.wp. + 5.20 N.A.P.

Hardenbergzp. + 7.10 N.A.P.wp. + 6.80 N.A.P.

GrensDen Haandrikstreefpijl+ 9.10 N.A.P.

Hoogtepeilen langs de Vechtgestuwde rivier

27

stroomgebied

Rechtsboven het gebied oostelijk van Hardenberg waar de Vecht met kleine meanders loopt door een overstromingsvlakte. De mid-denloop tussen Hardenberg en Dalfsen met grotere meanders en liggend tussen de rivierduinen. Het deel benedenstrooms van Dalfsen kent geen meanders maar is te kenmerken als een deltasysteem dat al vroeg bedijkt is.


bovenloop

Duitse grens – Ommen

middenloop

Ommen – Dalfsen

benedenloop

Dalfsen – monding Zwartewater

ontginning Vechtdal Het Vechtdal bestaat uit hoger gelegen zandgrond en veen doorsneden door de rivier de Vecht. Op de overgang van hoog naar laag ontstonden esdorpen, met graslanden voor het vee langs de rivier en akkerbouw op de flanken. Om deze gronden te kunnen bemesten werden er plaggen van de hoger gelegen gronden gehaald. Hierdoor kwam het onderliggende zand aan de oppervlakte en kon het verstuiven over de essen. Vandaar dat de middenloop is aangeplant met bos.

ontginning


agrarisch cultuurlandschap


landgoederenzone

Vechtdal

Wieden Weerribben

Reestdal

NOT

Het Wilde Hart


Zwolle

Dalfsen Ommen

HardenbergZwolle

Dalfsen Ommen

Hardenberg

Natura 2000

Ecologische hoofdstructuur

Robuste ecologische vebinding

De Vecht

Grens

Nog te realiseren natuur

Legenda

Nog te realiseren natuur

natuur


verdedigingslinies langs de Vecht


Zwolle

Hardenberg

Ommen

Dalfsen Dalfsen

Genemuiden

Hasselt

Zwartsluis

Berkum

Schoonhorst

Oudleusen

Vilsteren

Bergentheim

Marienberg

Rheeze

Gramsbergen

117.731 17.311Zwolle Ommen

58.105Hardenberg

26.541Dalfsen

Aantal inwoners per gemeente.

demografie


Totaal aantal hectare bruto bedrijventerrein per gemeente gedurende de periode 1990-2007

Aantal nieuwbouw-woningen per jaar per gemeente

41

kwaliteit is keurmerk voor Vechtdal

landschappelijke omgeving

authenticiteit

natuurbeleving educatie ontdekken

gastvrijheid

fietskamperen

cultuurhistorische elementen

landgoederen

ruimte

ontmoeting kinderen

thematisering

genieten van streekproducten

groepsactiviteiten

recreatie

natuur


Steenanjer (Dianthus deltoides) Dat de Steenanjer als symbool voor het Vechtdal is gekozen heeft twee redenen. Ten eerste staat deze op de zogenaamde rode lijst 4. Dit houdt in dat deze een zeer zeldzame plantensoort in Nederland is die alleen in het stroomgebied van de Overijsselse Vecht en de Dinkel regelmatig voorkomt en dan alleen op droge, matig voedselarme zandgrond in lage graslanden.

Alleen langs de Vecht groeit de Vechtanjer, verder nergens in Nederland. Alleen langs de Vecht heeft de bodem de juiste voedingsstof-fen om de bloem te laten bloeien. Hoe dit kan? Door samenwerking. Vooral de gele weide mier, maar ook konijnen, vossen en de zon spelen hier een belangrijke rol in. De mier warmt zandkorrels op en brengt de warme korrels dieper in de grond naar haar nest. Door het omwoelen van het zand veranderd de samenstelling van de aarde en ontstaat de juiste samenstelling voor de groei van de Vechtan-jer. Een mooi staaltje samenwerking. Voor samenwerking willen we in het Vechtdal graag staan. Vandaar dat de Vechtanjer een perfect symbool is voor ons Vechtdal.

Vechtdalmarketing


-15%Daling van het aantal vakan-tie in het Vechtdal tussen 2004 en 2008 (terwijl het in de rest van Nederland gelijk is gebleven)

-20% lager ligt de gemiddelde besteding per persoon dan in de rest van Nederland

2.424.000Totaal aantal overnachtin-gen in het Vechtdal in 2008 (in 2004 waren dit er nog 3.041.000)

-8% Daling van het aantal over-nachtingen in het Vechtdal (terwijl in Nederland dit juist met 9,7% is gestegen)

32.000arbeidersplaatsen in de sec-tor Toerisme en Recreatie in de provincie Overijssel

€23,40Bestedingen per persoon per dag op vakantie in het Vechtdal

cijfers cVO Toerisme 2008 Nederland, Overijssel, Vechtdal

47

2. Statements in beeld49

De Vecht moet meer ruimte krijgen, zodat de bewoners in het Vechtdal beschermd blijven tegen overstromingen. Dit biedt kansen om de meer natuurlijke loop van de rivier terug te brengen en natuur te ontwikkelen. De volle winst van de levende rivier vraagt om de Vecht te beschouwen als een samenhangend geheel.

1. Ga voor de volle winst van de levende rivier


statement 151

De rivier die water geeft... levend water voor de mensen, de landbouw en de natuur.


De rivier die water afvoert… ruimte voor een veilige rivier, zonder gevaar van overstroming en verdrinking.

53

volledige luwte

weinig doorstroming

sterkste doorstroming

Een halfnatuurlijke laaglandrivier… een rustig meanderende rivier in het bestaande winterbed met ruimte voor natuurlijke processen.


De Vecht nu: onzichtbaar in het landschap


De rivier komt naar je toe… een zichtbare en beleefbare rivier waarbij de meanderende rivier het ene moment naar je toe komt en het andere moment van je af stroomt.

De Vecht straks: zichtbaar en beleefbaar

57

B’B

A A’

Een rivier met natuurlijke oevers… ontstening van de oevers langs de rivier; met natuurlijke begroeiing en een beperkte mate van erosie en sedimentatie.

A

A’

B’

BA

stroomrichting


Het winterbed is een open landschap en biedt kansen voor landbouw, natuur en voor toerisme en recreatie. We zoeken naar mogelijkheden om deze functies te verbinden. Hier is het streven om grotere gebieden als geheel te bekijken. Dat vergt innoverende technieken en goede inpassing van landbouw en natuur, zonder daarbij de verschillende belangen uit het oog te verliezen.

2. Maak en behoud het winterbed als grote open ruimte voor landbouw, natuur, recreatie en landschap.


statement 261

Laag water in het zomerbed… een door de mens gevormd landschap met grotere open eenheden.


Hoog water in het winterbed… een brede afstromende watervlakte met overruimtes voor berging van water.

63

Behoud van de gaafheid… van het landschap langs de Vecht.


wereldproductieproductie van food-productenrekening houden met beperkingen vanuit rivier

cultuurlijk


Boer als beheerder van het winterbed… de boer kiest op basis van eigen perspectief en benut kansen vanuit toerisme, streekproducten en natuur en water.

natuurlijk

verbrede landbouwproductie van streekproducteneenheden van 200 ha met meewandelende melkrobot

groenblauwe dienstennatuur staat vooropbrandrode runderen

67

privaat


Intensiteit in gebruik van het winterbed… de openbaarheid van het winterbed verschilt per locatie en varieert van een gesloten tot een openbaar toegankelijk landschap. Verschil maken in beleving: stedelijke kernen intensief en verhard en stiltegebied extensief en onverhard.

publiek

69

Het winterbed in de kernen... ontwikkel het winterbed bij de kernen tot aantrekkelijke recreatieve plekken voor ontspanning en verblijf. Een wervende vormgeving van deze nieuwe plekken maakt dat het winterbed beleefbaar wordt voor bewoners en toeristen met verschillende interesses.


3. Maak de rivier de voorkant van het Vechtdal.

De Vecht kan een verbindende schakel zijn voor wonen, werken en recreëren in het gebied. Op goed gekozen plekken kan de Vecht toegankelijker worden, waardoor bewoners en bezoekers de Vecht meer kunnen ‘beleven’. De Vecht mag op sommige plekken wel nadrukkelijk zichtbaar worden en deel gaan uitmaken van het landschap.


statement 373

Orientatie op de Vecht… de kernen in het Vechtdal moeten hun oude kwaliteit van georiënteerd zijn op de Vecht opnieuw benutten. Ook de landgoederen en de wegen langs de Vecht kunnen meer dan nu profiteren van de kwaliteit van het Vechtdal.


vechtmomenten


De pontjes, uitkijkbalkons en bruggen over de Vecht zijn de momenten om de Vecht te beleven. Het zijn niet alleen de plekken waar je de Vecht passeert, het zijn ook de ontmoetingsplekken aan de Vecht. Het worden belevingsplekken die als een familie van elkaar zijn vormgegeven.

77

Exclusiviteit langs de Vecht... ontwikkel luxe en aantrekkelijke plekken langs de rivier. De kwaliteit van het aanwezige landschap nodigt uit tot verblijf. Verschillende concepten zijn mogelijk: wellness, groepsverblijf, retraite, zorg, etcetera.


Varen op de vecht… bij een halfnatuurlijke laaglandrivier passen stille boten die geinspireerd zijn op de historische zompen. De stuwen bovenstrooms van Ommen worden passeerbaar gemaakt.

bootcaroussel bootlift bootglijbaan

81

A28 = toegang tot het Vechtdal… de brug van de A28 over de Vecht moet een markant moment worden in de beleving vanaf de weg. Bij afrit 21 wordt het Vechtdal aangegeven op het ANWB-bord.


Joint promotionGebruik de drukte van grootschalige publiekstrekkers bij Zwolle om nieuwe bezoekers bekend te maken met de kwaliteiten van het Vechtdal. De rust en de ruimte die het Vechtdal heeft te bieden zijn al vanaf Zwolle zichtbaar en beleefbaar. Een toeristisch overstappunt (TOP) maakt het mogelijk om met de boot verder het Vechtdal te verkennen.

83

4. Organiseer de bezoekersstromen.

Verschillende groepen hebben verschillende wensen. Grotere publiekstrekkers

moeten de rust en natuur in andere gebieden niet verstoren. Het is denkbaar

om zones voor verschillende functies te maken, waarbij zowel rust als drukte en

vermaak een plek hebben. Het Vechtdal kan het decor zijn voor de verschillende

activiteiten. Het aanbod is gericht op diverse doelgroepen. Daarnaast blijft de

natuur rond de Vecht iets om zuinig op te zijn.


statement 485

Rust en drukte… behouden van de rust en de ruimte in het Vechtdal; versterken van de in potentie al drukke plekken in het Vechtdal door het aanbod van activiteiten verder te ontwikkelen. Geef in de randen van de kernen de verbindingen tussen rust en drukte herkenbaar vorm.


retraite natuurkamperen

het betere boeren bederfgoedlogie


89

Overnachten in het Vechtdal… natuurlijk blijft het Vechtdal bekend en geliefd om haar aantrekkelijke campings. Andere vormen van overnachten zoals het betere boerenbed, educatieve natuurcampings, hedendaagse riverlodges of plaatsen in de bezinning maken het aanbod diverser en voor meerdere doelgroepen aantrekkelijk.

hotel arrangement

bed &breakfast

boom hut

het betere boeren bed

riverlodge

89

zomer schaatsen

blotevoeten pad

winter verhalen

kerst wandeling


Seizoensverlenging…in het Vechtdal is in alle seizoenen een aantrekkelijk en gevarieerd aanbod van activiteiten. Een activiteitenkalender voor het hele Vechtdal illustreert de spreiding in de tijd en over de verschillende plaatsen

herfst circustuin der lustenkoe safari

91

Interesses van bewoners en toeristen… in het Vechtdal is voor elk wat te doen. Het basisaanbod bestaat uit een rijk palet van cultuurhistorie, natuur en kunst. Samen met het leven in de kernen, de culinaire kwaliteiten en verstilde plaatsen om je te bezinnen biedt het Vechtdal een divers aanbod.

uit de kunstnatuur cultuur

historie

haute cuisine

gps ontdekkingstochten

cuisine

landschap

milieu


cultuur historie bezinning historie

leven in de kernen

landschap

93

Toeristische overstappunten… het aantal toeristische overstappunten in het Vechtdal kan worden uitgebreid. fietsen in het Vechtdal kan worden gepromoot door de verhuur van roze fietsen en bootjes, welke beiden op verschillende plekken kunnen worden ingeleverd. Vervoer over het water met de watertaxi of een fietspontje dat in de lengterichting van de rivier vaart benutten de kwaliteiten van de Vecht.

95

5. Maak de Vecht manifest.

De Vecht en het Vechtdal hebben een rijke geschiedenis. De Vecht verbindt plaatsen, mensen en verhalen. Zoveel moois mag bekend worden. Een stevige identiteit kan helpen om duidelijk te maken hoe mooi het Vechtdal is. Het is goed om dat bekend te maken aan bezoekers. En voor bewoners heeft de Vecht veel te bieden.


statement 597

Maak de Vecht manifest… maak de Vecht tot een beleving die je niet snel vergeet. Een bezoek aan de Vecht is een beleving die voort blijft bestaan in de herinnering en die vraagt om dit landschap te blijven verkennen en bezoeken.

99

Samenhang in het collectieve geheugen… gebruik de historie als leidraad bij nieuwe opgaven in het gebied. Historisch gezien is de Vecht bepalend geweest voor het ontstaan van het Vechtdal: het essenlandschap, de buurtschappen, de markegronden, de schippersherbergen, de dorpen, de waterschapsbanken en de be-graafplaatsen vormen samen het collectieve geheugen van het Vechtdal. We willen de geschiedenis van het Vechtdal zichtbaar en beleefbaar maken door deze plekken bereikbaar te maken. De plekken worden onderdeel van een route.


Verhalen De verhalen van het gebied mogen bekend worden. De helden, de gebeurtenissen en de geschiedenis van het gebied worden doorverteld.


“Er is volgens mij geen mooiere plek ter wereld om te genieten van de rust, het bos en de geborgenheid”.( citaat van Jeroen Krabbe in Editie Vechtdal, 2006 )

Krisnamurthi Erik Hulzebosch Erben Wennemars Thomas van Kempen

103

Vitaliteit van de oude buurtschappen en dorpen… de dorpen en buurtschappen zijn de leefgemeenschappen van het Vechtdal. Krimp in de buurtschappen wordt tegengegaan door nieuwe economische impulsen toe te staan. De karakteristiek van het dorp met de es op de grens van droog naar nat wordt versterkt.


Junne Stegeren

Oud-AvereestRheeze

Herfte

Marshoek

OudBergentheim

Engeland Diffelen

105

Educatie… ontwikkel lespakketten over de kwaliteit van het Vechtdal. Maak het Vechtdal bij de volgende generatie bekend. Dit kan op het boerenbedrijf, in de natuur, of met internet, telefonie, gps en internet communities.


Vermarkt de identiteit van het Vechtdal… het Vechtdal wordt een begrip. Mogelijkheden zijn een Vechtdalwinkel naast de IKEA of de ontwikkeling van eigen Vechtdal water.


Bondgenootschappen… samen de schouders eronder zetten is de sleutel tot het succes. Het gaat erom de kansen voor het Vechtdal te kunnen verzilveren. De stedeling en de plattelandsbewoner, Natuur en Milieu organisaties en de boerenbedrijven; de ondernemer en de overheid, de kunstenaar en de recreant: allemaal werken ze samen aan dezelfde droom: een Vitaal Vechtdal in 2050!

109

3. bewonersdromen111

112 Beeldmanifest Vecht en Vechtdal 2050

Vraag bewonersavond Ommen: Geef uw droom voor een invulling van bijvoorbeeld de Ommermars in het licht van Ruimte voor de Vecht. De Ommermars is een onderdeel van het winterbed van de Vecht. Het is een driehoekig gebied wat wordt begrensd door de Vecht en de wegen N34 en N348. Op basis van een tweetal panoramafoto’s van het gebied verzamelen de groepen hun gedachten.

bewonersavond ommen

60+/-

04/03/09

113

ommen

117

uitloop natuur

spelen met water

natuur camping

zit gelegenheidstruin gebied


wandel padkano aanleg steiger

picknick kleinschalige recreatie

zit gelegenheidnatuur bad

hotellandbouw als basis

119

uitloop natuur

fiets pad

kleinschalige recreatie

zit gelegenheid


vlieger wei

ommen strand

eigen aanlegsteiger

zit gelegenheid

natuur camping

121

natuur camping


80+/-

05/03/09

Vraag bewonersavond Dalfsen: geef uw dromen voor het Vechtdal. In vijf groepen wordt vervolgens doorgepraat en geschetst over de betekenis van de vijf statements voor de toekomst van het Vechtdal.

bewonersavond Dalfsen

123

dalfsen

diverse vormen veehouderij

inheemse koeienwandelen over de dijk

geen massatoerismevogelhut


diverse vormen veehouderij

losliggende fi etspaden

doorsteekjesgreenbikes

struinpaden

zitgelegenheid

wandelen over de dijk

127

fl uister boten

contact met de vecht sloep

bewoners eigen steigeroverdekt

waterpretpark

kuur oord


ontstenen oever

pontjelogeren aan de vecht

overleg aan de keukentafel

oerloop vechtwonen aan de vecht

breed winterbed

129

meer ruiterpaden

af en toe fi etsen langs de vecht

visstekjes

gescheiden verkeersstromen

plek aan de Vecht voor evenementen


inspelen op bestaande evenementen

wandelpaden langs de vechtbezoekerstromen scheiden

landschappelijk inpassen gemeentehuisbereikbare oever

131


160+/-

09/03/09

Op maandag 9 maart konden inwoners en ondernemers uit de gemeente Hardenberg meedromen over de Vecht en het Vechtdal. Tijdens de informatieavond die om 20.00 uur begon in Theater de Voorveghter werd het programma Ruimte voor de Vecht gepresenteerd. Ook vonden drie inspiratiesessies plaats over de thema’s ‘Goed toeven in het Vechtdal’, ‘Goed boeren in het Vechtdal’ en ‘Het Vechtdal uit de kunst’.

bewonersavond Hardenberg

133

hardenberg

duurzame landbouw

inkomen uit eigen bedrijf

ruimte voor landbouwwaterberging

veilig waterbeheer

ruimte voor zelfstandig ondernemen

goede ontsluiting wegen en water

rendabele landbouw

geintegreerd natuurbeheer

boer verzorgt landschap

geen schaduwwerking

groen blauwe dienst

mogelijkheid tot ontwikkeling tweede bedrijfstak

biodiversiteit

meer ruimte voor recreatie bij de boer

geef de boer de ruimte


goed boeren in het Vechtdal

137137

goed toeven in het Vechtdal


rustgebieden

natuur boven commercie

outdoor activiteiten

zandstrandjes

educatie

fluisterboot

fietsen en wandelen

zwemmen

recreatiestrand

plas-dras

varen

hengelsport

uitkijkpunten

broedseizoen

watertoerisme

Vechtdal producten rust en ruimte

fiets en wandelpaden

stapstenen in winterbed

139

Vechtdal als openlucht musea

tuin der lusten

Vecht vlotter

openlucht theater

landschapsschilder

cultuurplein

kunst in het landschap

kunstpodia

samenhang langs het Vechtdal


Vechtdal uit de kunst

samenhang langs het Vechtdal

141


80+/-

17/03/09

Vraag bewonersavond Zwolle: geef uw droom voor de toekomst van de Vecht en het Vechtdal. In het Woonzorgcentrum De Wissel/Berkumstede in Berkum schetsten een aantal groepen hun dromen op de luchtfoto van het gebied nabij Zwolle.

bewonersavond zwolle

143

zwolle


droomkaarten

Op alle avonden was er ruimte om individuele dromen te schetsen. Een selectie van deze dromen is in dit deel van het beeldmanifest weergegeven.

droomkaarten

0 10 20 30 40

Rust & ruimte

Bevaarbaar maken

Gevarieerd landschap

Verbrede landbouw

Uitzichtpunten

Strandjes

Ecologie

Zonering functies

Ruimte voor de Vecht

Meer fietsen wandelpaden

Pro-landbouw

Voorzieningen aan de Vecht

Aantal keren dat een onderwerp terugkomt op droomkaarten.

Dalfsen H ardenberg O m m en Zwolle T otaal

R ust& ruim te 3 11 3 2 19

B evaarbaar m aken 2 12 6 0 2 0

P ro- landbouw 3 6 1 0 10

Meer fietsen wandelpaden

5 12 6 3 2 6

R uim te voor de V ec ht

5 6 0 1 12

Zonering func ties

2 8 2 2 13

E c ologie 3 20 3 3 2 9

S trandjes 0 6 3 0 9

U itzic htpunten 4 3 1 1 9

V erbrede landbouw

1 4 5 1 11

G evarieerd landsc hap 0 1 4 0 5

V oorzieningen a.d. V ec ht

2 15 9 3 2 9

T otaal aantal reac ties 17 5 6 3 1 7

111 rea c ties/ 19 2 drom en

Totaal ingevulde droomkaarten per avond.

151

droomkaarten


interviews

Op alle informatieavonden is een aantal mensen met een voicerecorder geinterviewd. Een selectie van deze quotes is in dit deel van het beeldmanifest weergegeven.

interviews

167

interviews


Je hebt de loire in frankrijk. Ik zou het overijsselse Vecht en Vechtdal de loire van nederland willen noemen. We moeten iets maken dat zo uniek is en zo onderschei-dend van andere dingen in nederland, dat iedereen zegt:In de Overijsselse Vecht daar moet je zijn!Een heel apart stukje nederlandman van 62 jaar uit Ommen

je zou in mijn optiek ook juist kunnen wonen in het Vecht-dal en vooral ook op de vecht. dan creëer je retentie-ge-bieden waar je de huizen op het water bouwt. je hebt dan een heerlijke woning en aan de andere kant geef je toch de retentie-gebieden een kans.vrouw van 45 jaar uit Ommen

ik woon in het centrum van Ommen. bij ons zie je het al. het is eigenlijk maar drie stappen naar de Vecht en toch doe je niks met die rivier. er liggen wat bootjes, maar... het kan veel beter!vrouw van 50 jaar uit Ommen


Dat Ommen zo mooi blijft als het nu is, maar dan met iets meer zekerheid voor de boeren en de recreatie. Dat ze een fatsoenlijk bedrijf kunnen hebben, maar dat het zo rustig en mooi blijft als het nu is.man van 30 jaar uit Ommen

Een natuurcamping aan de Vecht, die er nu al is, maar mijn droom is dat die er kan blijven...man van 54 jaar uit Beerze


Wat ik voor landschap zou willen zien is dat er geen bebouwing komt maar wel gerecreëerd kan worden. Kleinschalige recreatie met een fietspad en een wandelpad. Dat het landschap een beetje wordt ingericht als pakweg 25/30 jaar geleden. De mensen willen de koeien weer in de wei zien. Kleinere percelen gescheiden door een heggetje of een slootje maar het moet wel zo zijn dat de agrariër die daar zit zijn brood kan verdienen.man 55 jaar uit Dalfsen

Mijn droom is dat in 2015 iedereen in Nederland weet waar het Vechtdal Overijssel ligt. Net als dat iedereen weet waar de Veluwe en de Waddenzee ligt.vrouw uit Dalfsen

Geen beschoeiing meer langs de Vecht. man van 49 jaar uit Dalfsen


Ik hou niet van veranderingen. Alleen wat verbeteringen voor de veiligheid, maar niet meer dan dat. Geen toeristen. Er mogen best fietspaden enzovoort komen, maar geen beautysalons, parken, glijbanen en pretparken. Dat is niks voor Dalfsen! vrouw uit Dalfsen

Ik wil graag waterskieën bij de brug en dat daar ook een evenemententerrein komt. Dat de landbouw niet belemmerd wordt in de bedrijfsvoering. Dat gewoon de boel de boel blijft met activiteiten rond de kern van Dalfsen wat meer bij de brug... man van 30 jaarr uit Dalfsen

Mijn droom is dat we in het winterbed van de Vecht helemaal geen productiegerichte landbouw meer hebben. Dus wel landbouw gericht op de instandhouding en beheer van de landschappelijke waarden van het gebied. man uit Dalfsen


Natuurlijke zichtbare Vecht met veel kunst en cultuur uitingen... man uit Hardenberg

Rust! Met een beetje cultuur. vrouw uit Hardenberg

Een goede combinatie tussen het landbouwbedrijfsleven, natuur en recreatie. dat de ondernemer een goede plek/bedrijf krijgt op de manier die bij hem of haar past. man uit Lutten

Een goede balans tussen boeren, burgers en buitenlui!vrouw uit Bergentheim


As je dit gebied economisch rendabel wil maken, dan moet je mikken op toeristen die weinig aan eigen voorzieningen meebrengen en dus terugvallen op de voorzieningen die in het gebied aanwezig zijn. dus geen motorbootbevaarders die met z’n vieren op het achterdek zitten met een kratje pils van de Aldi. die consumeren verder niks. Als je een groot kanoverhuurbedrijf hebt, dan worden de mensen nat en moeten ze ergens opdrogen. Die mensen gaan op een terrasje zitten, een hapje eten en misschien blijven ze wel ergens slapen. Die leveren veel meer geld op. Dus je moet naar persoonlijke en heel intensieve recreatie...man uit Hardenberg


We zien Zwolle als een culturele hoofdstad van het Vechtdal. Een soort van wat New Orleans is voor de Mississippi. De poort tot de wereld!man uit Berkum

Ik zou het liefst zien dat er helemaal niets veranderde. Ik woon hier nu 30 jaar en elke 5 jaar komt er weer een nieuw plan en wordt er weer iets gedaan. Voor een natuurlijke rivier moet je denk ik beginnen met het met rust te laten. Want als de mens voortdurend bezig is met ingrepen wordt het nooit iets natuurlijks.man van 65 jaar uit Berkum

Plaatsen waar nu een stukje ongerept natuur is, waar geen bebouwing is, moet eigenlijk aan die eisen moeten blijven voldoen. Maar er kan heel goed op een rand van een gemeente een stukje modern gebeuren komen, een Wellness-cen-trum of zo iets als de librije. Als dat aan de rand van de bebouwing komt dan kan dat heel goed samen gaan. Waarom niet? man van 52 jaar uit Berkum


Ik vind het Vechtdal heel erg mooi en rustig. Ze gaan weleens met mij wandelen en dan gaan we altijd de dijk op en dan kijk je overal overheen. Dan is het Vechtdal zo rustig. Dat maakt het heel mooi. Bene-den is het ook heel mooi, maar daar kunnen we met de rolstoel niet komen. Het is daar heel ongelijk. Daar zou ik ook graag een keer naar toe gaan. Dat zou ik heel fijn vinden.

Het is een prachtig mooi gebied, maar je moet het zien. De één ziet het en de ander niet... vrouw van 93 jaar uit Berkum

Het gebied dat buitendijks ligt als je van de Agnietenweg komt en naar de oude vuilnisberg gaat ziet niemand omdat je niet op de dijk mag komen. Ik heb de wens dat de dijk weer toegankelijk wordt voor voetgangers en fietsers...vrouw van 67 jaar uit Berkum

Ik kom 3x per dag in het Vechtdal samen met mijn hond. Maar wat ik zo jammer vind is de verpaupering door de gemakkelijke toegankelijkheid. Ik ruim dagelijks plastic flessen en (chips)zakken op. Dat is wel jammer...vrouw uit Berkum

kaarten185

Historische Atlas, 1850 Kaart van de Vecht voor de kanalisatie. Ook is de ontginningsstructuur van het landschap te zien.


Topografische kaart, 1998 Kaart van de Vecht na de kanalisatie.


Algemene Hoogte Kaart van NL, 2009 De Vecht heeft een bovenstrooms deel waarin de rivier is uitgesneden in het dekzandlandschap en een benedenstrooms deel waar de rivier bedijkt is.


samenwerken aande regio

cOLOfON

copyright op foto’s

Rob Elfring

© pagina 4, 14, 18, 26, 29, 31, 33,

35, 37, 39

Jan van de Roos

© pagina 15, 17, 20, 21, 169, 171,

173, 175, 177, 179, 181, 183

Rienko Baarslag

© pagina 22

Arjan Karssen

© pagina 81


Masterplan

Ruimte voor de VechtBeeldmanifest Vecht en Vechtdal 2050

Beeld

man

ifest Vech

t en V

echtd

al 2050

OKRA LANDSCHAPSARCHITECTEN BV Oudegracht 23 3511 AB Utrecht Telefoon +31 (0)30 273 42 49Fax +31 (0)30 273 51 [email protected] www.okra.nl

Beeldenboek Overijsselse Vecht

Documents

Transcript of Beeldenboek Overijsselse Vecht