BDW - editie 1305

N° 1305 VAN 24 NOVEMBER TOT 1 DECEMBER 2011 ¦ WEEK 47: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, FAX: 02-226.45.69, E-MAIL: [email protected]

Gemeenten kapen eco-advies

M inister van Leefmilieu Evelyne Huytebroeck stelt alles in het werk om de

klimaatdoelstellingen te halen. Daarbij wil ze ook de residen tiële sector aanpakken: die is voor een groot deel verantwoordelijk voor de CO2-uitstoot.Voor de zomer heeft Huytebroeck haar plannen uit de doeken gedaan aan de Brusselse verenigingen van Netwerk Wonen die eco-advies ge-ven. Er wordt nog dit jaar een Huis van de Energie en de Ecobouw op-gericht binnen Leefmilieu Brussel. Daarvoor zijn zopas twaalf amb-tenaren, voornamelijk architecten, aangeworven.Om de lokale dienstverlening te ver-

zekeren wil Huytebroeck ook zes bijhuizen, in elke politiezone één. Die huizen moeten de burger die duurzaam wil verbouwen, bijstaan met nuttige tips. De lokale huizen kunnen ook klusjes uitvoeren en snelle energieaudits afnemen.Op zich een lovenswaardig initia-tief, zo klinkt het bij Netwerk Wo-nen. Maar over de concrete uitwer-king variëren de meningen van “Een haast onmogelijke opdracht” tot “Te zot voor woorden.”Nochtans zwaait het kabinet-Huy-tebroeck met geld. Voor elke zone is zo’n 400.000 euro beschikbaar. Verenigingen konden intekenen via een openbare projectoproep. Vier maanden na die oproep blijkt

die min of meer mislukt. Zo is het project dat RenovaS in Schaar-beek/Evere/Sint-Joost heeft inge-diend, samen met de klusjesdienst EVA-Bricoteam en het Huis voor Stadsvernieuwing van Sint-Joost, door het kabinet van Huytebroeck afgewezen. “We moesten één vzw oprichten,” zegt Jean-François Kleykens (RenovaS), “maar we zien niet in hoe.” Hij ziet in de hele con-structie ‘etatistische trekjes’, zon-der over leg met het middenveld.

Van boven afWie wel brood ziet in de project-oproep, zijn een aantal Brusselse gemeenten en OCMW’s, die noch-tans veel minder ervaring hebben met eco-advies. In de zone Brussel-Elsene lijken de OCMW’s het pro-ject binnen te zullen halen. Dat is een streep door de rekening van de Stadswinkel, die al jaren gespecia-liseerd is in eco-advies. De Stads-

winkel past hoe dan ook niet in het plaatje van een lokaal Ecohuis: de Stadswinkel geeft vandaag advies

in het hele Brusselse gewest en zal zijn knowhow nu misschien moeten weggooien. Volgens Gaëtan Van Der Smissen, voorzitter van de Stads-winkel, was de project oproep te zwaar voor een kleine organisatie. “Het verklaart waarom gemeenten en OCMW’s hier veel makkelijker op kunnen intekenen.” Pijnlijk is dat het centrale Huis van de Energie

en de Ecobouw precies hetzelfde zal doen als de Stadswinkel.Bonnevie in Molenbeek zag zijn pro-ject ook afgewezen, maar probeert de meubels nog te redden. Toch noemt ook Marie-Claire Migerode de hele zaak ‘erg moeilijk’. “ In tem-pore n on suspecto was de verenigin-gen van Netwerk Wonen een sub-sidie beloofd om een eco-adviseur aan te werven. En dan komt er plots dat idee van boven af om nieuwe Ecohuizen op te richten.” Volgens Migerode staan die haaks op de be-staande wijkhuizen, omdat die laat-ste zich tot armere bewoners rich-ten en nu plots een hele (politie)zone zouden moeten gaan bedienen.Minister Huytebroeck wil voor het eind van het jaar de oprichting van zes vzw’s rond hebben, zodat die in juni 2012 van start kunnen gaan. Desnoods doet ze een beroep op de privésector. Steven Van Garsse

Een streep door de rekening van de Stadswinkel, die al jaren gespecialiseerd is in eco-advies

Leefmilieu > Oprichting Huizen van Energie en Ecobouw zet kwaad bloed

DE BESTE BRUSSELSE SONGS De Brusselse muzikanten Daan en Will Tura maakten afgelopen vrijdag in Studio 2 van Flagey opnames voor de eerste Brusselse Top 100 van FM Brussel. Deze lijst van populaire nummers uit en over Brussel wordt zaterdagmiddag vanaf 13 uur uitgezonden op 98.8 en zal ook overal te horen zijn in de metro-stations. Vlak voor 20 uur weten de reizigers wie op één staat. HUB

© B

AR

T DE

WA

ELE

NICOLAS PROVOST TOONT EEN SPOOKY BRUSSEL IN THE INVADEREn ook: Spoken World, David Bartholomé en Stijn.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

24 1111

NICOLAS PROVOST TOONT EEN SPOOKY BRUSSEL IN En ook: Spoken World, David Bartholomé en Stijn.

BRUSSEL – Het plan van minister Evelyne Huytebroeck (Ecolo) om Huizen van Energie en Ecobouw op te rich-ten, zet kwaad bloed bij de Brusselse verenigingen die nu al eco-advies geven. “Dit kwam er zonder overleg.”

BDW 1305 PAGINA 2 - DONDERDAG 24 NOVEMBER 2011

Het schip ‘Museum Vlotburg’ vaart onder Nederlandse vlag en ziet eruit als een sprookjeskasteel, met zijn torentjes en het paard Wodan dat langs de kantelen loopt. Het ligt nog zeker tot 16 januari aangemeerd aan de Heembeekkaai: allen daarheen (of kijk op www.vlotburg.nl).

© B

AR

T DE

WA

EL

E

DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE

Het grote veiligheids-vraagstuk

Uitgelicht > De metropolitie staakt binnenkort

W anneer u dit leest, is de MIVB nog altijd bezig met de aanwerving van

vijftig agenten voor de veiligheids-dienst van de vervoersmaatschappij. Dat is een maatregel die onder meer werd aangekondigd nadat er, begin maart dit jaar, tijdelijk agenten van de externe beveiligingsfirma Se-curitas waren aangeworven na een zoveelste incident op een lijn. Een operatie die 135.000 euro kostte, en die de Brusselse regering eigenlijk officieus deed meedelen dat ze de veiligheidssituatie op de Brusselse metro niet helemaal meer onder controle heeft.Merkwaardig genoeg stijgt jaar na jaar de dotatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: in 2010 be-droeg ze 452 miljoen euro, dit jaar

509 miljoen euro en volgend jaar is er 555 miljoen euro begroot voor de MIVB. Die stijging wordt gerecht-vaardigd met het argument dat er jaar na jaar meer reizigers en meer ritten zijn. Volgens een onlangs ge-publiceerd rapport van het Reken-hof (dat alle Belgische begrotingen controleert) over de begroting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bedraagt de som die dit jaar naar veiligheid gaat, echter één miljoen euro minder. Bij de MIVB verwij-zen ze voor uitleg naar het kabinet van Brussels MIVB-voogdijminister Brigitte Grouwels (CD&V). Daar klinkt het dat het een begrotings-ingreep is die van toepassing is op een programma bedoeld voor de veiligheid van de reizigers. “Dat pro-gramma, dat onder meer ging over

praatpalen, bewakingscamera’s en personeel, viel goedkoper uit dan begroot, waardoor deze begrotings-post met één miljoen euro werd

teruggeschroefd,” zegt Grouwels’ woordvoerder Philippe Vanstapel. De woordvoerder zegt voorts dat dit bedrag geen betrekking heeft op de aanwerving van de vijftig extra vei-ligheidsagenten of op de plaatsing van metropoortjes.Toch blijft het opmerkelijk dat het Rekenhof aan deze specifieke post extra aandacht besteedde. Hetzelf-de rapport merkte ook op dat een bedrag van ongeveer dertig miljoen euro dat oorspronkelijk van het Brussels Gewest moest komen, door het federale Beliris-fonds voor de verfraaiing van de hoofdstad wordt gedekt. Uitleg: het geld dient voor de aankoop van nieuw rollend ma-terieel, metro’s meer bepaald. Maar dit terzijde.

OnderbemandDe nationale media berichtten vori-ge week volop over de problemen bij de Brusselse metropolitie. Die heeft aangekondigd de eerste twee weken van december te zullen staken. De argumenten: te weinig personeel,

REKENHOF KRITISCH OVER BRUSSELSE BEGROTING

BRUSSEL – De Brusselse re-gering rekent op 76,6 miljoen euro extra in de begroting. Toch is het lang niet zeker dat die middelen er komen.

Het gaat over middelen die be-loofd zijn na het communautai-re akkoord van 11 oktober. De nieuwe inkomsten inschrijven is onvoorzichtig, oordeelt het Rekenhof. “Het berust op een politiek akkoord waarvan nog geen begin van uitvoering is,” staat in het jongste rapport van het Rekenhof.De herfinanciering van Brussel, op termijn 461 miljoen euro per jaar, hangt niet alleen sa-men met de regeringsvorming die sinds begin deze week weer volledig in het slop zit. Ze is ook gekoppeld aan de interne stadshervorming van Brussel. Zo staat het uitdrukkelijk in het communautair akkoord.Daarom is het vreemd dat de Brusselse regering de midde-len al inschrijft, terwijl over die interne stadshervorming, die in feite uiterst minimaal is, de laatste tijd niets meer is verno-men.Het zijn nochtans precies de Brusselaars – Franstaligen en Vlamingen samen, meerder-heid en oppositie samen – die hierover voorstellen moeten formuleren zodat ze in het Brussels parlement goedge-keurd kunnen worden.Een kaderordonnantie Mobi-liteit, de overheveling van de straatvegers van Gewest naar gemeenten, meer macht voor het Gewest inzake stedenbouw, de halvering van het aantal so-cialehuisvestingsmaatschap-pijen: het zijn stuk voor stuk hervormingen die tijd zullen vergen.Natuurlijk zullen sommigen ar-gumenteren dat ze hiermee pas aan de slag moeten als er zeker-heid is over een nieuwe fede-rale regering. Maar met precies hetzelfde argument kan de be-loofde herfinanciering maar be-ter niet in de begroting worden opgenomen. Het verschaft de Vlamingen in Brussel boven-dien een extra pressiemiddel om tot een goed akkoord te ko-men over die interne stadsher-vorming. Eerst de hervorming, dan het geld. Dat is en blijft een goede tactiek in de Belgische politiek.� Steven�Van�Garsse

OPMERKELIJK

BRUSSEL – Niemand lijkt de situatie op het metronet echt onder controle te hebben, het federale niveau niet, het Brusselse evenmin. Dagelijks zijn er incidenten, en de slagkracht van metropolitie en van MIVB-veiligheidsagenten is beperkt. Toch is de dotatie van de vervoersmaatschappij dit jaar opnieuw gestegen. Er zijn enkele begrotingsgrepen die uw aandacht verdienen.

Dit jaar nog werden er agenten van Securitas ingezet en stelde een vicepremier voor om desnoods het leger in te schakelen

HE

T RE

KE

NH

OF. ©

ER

FG

OE

D.B

E

BDW 1305 PAGINA 3 - DONDERDAG 24 NOVEMBER 2011 WEEKOVERZICHTWOENSDAG�16�NOVEMBERExtRA�RElSchOppERS�hOFStADE�BEKEND. De twee schop-ten tijdens de paasvakantie keet in het Bloso-domein van Hofstade en zijn geïdentificeerd op basis van camerabeelden. De federale politie wil niet kwijt of de beschuldigden al aangehouden zijn.

DONDERDAG�17�NOVEMBERcOcA-cOlABORD�ZONDER�VERGUNNING. Het nieuwe grote Coca-Cola-paneel op het De Brouckèreplein is illegaal. Dat zegt Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw Emir Kir (PS). Reclame op daken is volgens het reglement van de Stad Brussel verboden, maar voor het oude reclamebord werd een uitzondering gemaakt omdat het van vóór de reglementering dateert. Het recente paneel is bijgevolg geen uitzondering op de regel. Eerder claimde de Stad Brussel dat er geen stedenbouwkundige vergunning nodig was voor het reclamebord.

SINt-JOOStENAAR�MOEt�DOKKEN. Inwoners van Sint-Joost-ten-Node betalen het meeste aan de ondergang van de Gemeentelijke Holding: 314 euro per inwoner. Sint-Joost is de armste en kleinste gemeente van België.

VRIJDAG�18�NOVEMBEROOK�GRIMBERGEN�tEGEN�UplAcE. Na Leuven en Vilvoorde verzet nu ook de Vlaams-Brabantse randgemeente Grimbergen zich tegen de plannen om in Machelen een winkelcentrum te bouwen op een voormalige fabriekssite. De verenigde gemeenten vrezen dat het project van zeshonderd miljoen euro de handel uit hun handelsker-nen zal weghalen en dat het voor ongeziene verkeersopstoppingen zal zorgen in de Vlaamse Rand.

AKKOORD�BlIJFt�UIt. Vakbonden en Vlaamse Gemeenschaps-commissie (VGC) hebben nog altijd geen akkoord bereikt over het toekomstige personeelsstatuut van het personeel van de Hoofdstede-lijke Openbare Bibliotheek. Over dat statuut bestaat veel onduidelijk-heid. Daarnaast wordt in het tijdelijke HOB-gebouw asbest aange-troffen. Door de renovatie van het HOB-gebouw op het Muntplein neemt het personeel al een tijdje zijn intrek in een gebouw aan de Wolvengracht.

StUDENt�KOMt�OM�tIJDENS�Saint-Vé. Een student van de K.U.Leuven komt om tijdens de jaarlijkse Saint-Vé-optocht in het Brusselse stadscentrum. De student komt om nog onduidelijke rede-nen onder een paradewagen terecht. Het parket onderzoekt de zaak. De parade herdenkt Pierre-Théodore Verhaegen, de stichter van de ULB, en is controversieel door de enorme hoeveelheden drank die tijdens het evenement vloeien.

ZAtERDAG�19�NOVEMBERMEtRO�IN�DE�MEDIA. Een aantal dagbla-den berichten uitgebreid over de problemen in de Brusselse metro. Sinds vorige week zijn de problemen met de Brusselse metropolitie en de veiligheid op het MIVB-net nationaal

nieuws. De metropolitie heeft aangekondigd te zullen staken tijdens de eerste twee weken van december. Ze kampt met een personeels-tekort, te weinig middelen en een slechte infrastructuur. Zaterdag-avond nog wordt een reiziger aangevallen op een tram van de MIVB.

MAANDAG�21�NOVEMBER�OVERlEVINGSKIt�VOOR�DAKlOZEN. De vzw Corvia deelt vijfhonderd overlevingsrugzakken uit aan daklozen. Zo’n rugzak bevat onder meer een slaapzak, een EHBO-pakket, bestek en een kurkentrekker.

VIllO-pANElEN�BElASt. De Stad Brussel kondigt in de ge-meenteraad aan dat de reclamepanelen aan de Brusselse Villo- stations vanaf 2012 belast zullen worden. 75 euro per vierkante meter is het bedrag, nog altijd de helft van de belasting op gewone panelen. Het stadsbestuur is aan strenge contracten met leverancier JCDecaux gebonden. Voor belastingen is er niet veel marge.

DINSDAG�22�NOVEMBERWINDStIl�EN�tE�VEEl�FIJN�StOF. Al enkele dagen op rij pie-ken de waarden voor fijn stof. Het alarm geldt voor heel België, maar vooral Brussel tekent alarmerend hoge waarden op. Oorzaak is het aanhoudende zachte weer met weinig wind. Fijn stof kan tot diep in de longen doordringen en is een gevaar voor de volksgezondheid.

� Samengesteld�door�christophe�Degreef

Er is steeds meer aandacht voor de problemen in de Brusselse metro. Duidelijke oplossingen blijven evenwel uit.

een slechte ligging van het hoofdge-bouw van de spoorwegpolitie (wat het interveniëren op het volledige net bemoeilijkt) en een te laag loon voor het politiewerk in vergelijking met wat men bij de lokale politie verdient. De metropolitie is onder-deel van de federale politie. Over de problemen bij de metro-politie waren er vorige week twee mondelinge vragen in de Senaat aan de bevoegde federale minister, An-nemie Turtelboom (Open VLD). Die zei dat er binnenkort een nieuwe lichting agenten afstudeert, zodat er zeker extra personeel voorradig is.

Senator Bart Laeremans (VB) deed dat af als nonsens; collega-senator, voormalig minister van Binnen-landse Zaken Guido De Padt was zachter voor zijn partijgenote Tur-telboom. Concreet wist Turtelboom wel dat er gewerkt wordt aan een nieuwe, betere standplaats voor de metropolitie in een gebouw aan het Zuidstation.Wanneer het nieuwe onderhandelde federale Brusselakkoord van kracht is (als...), krijgt het Brussels Gewest de coördinerende bevoegdheid over veiligheid. Misschien biedt dat be-tere oplossingen bij veiligheidspro-

blemen. Hoewel. Zolang er federaal niet meer agenten bij komen, neemt de MIVB veiligheidsagenten aan die beperkte bevoegdheden hebben en van wie de juridische omkadering ter discussie staat. Die agenten mogen “zeker geen politionele bevoegdhe-den krijgen,” dixit MIVB-voorzitter Adelheid Byttebier (Groen!). Een sukkelstraatje. Laten we echter niet vergeten dat de socialistische vice-premier Laurette Onkelinx dit jaar nog vertelde dat desnoods het leger kan worden ingezet.

� christophe�Degreef

Ik zou graag hebben dat ik niet meer aangewezen word als ‘la députée voilée’.”

Mahinur Ozdemir, Brussels CDH-parlementslid, wil op haar werk in het parlement beoordeeld worden, niet op de hoofddoek die ze draagt (in La Libre Belgique).

Draguet gedraagt zich als een alleenheerser.”

CD&V-kamerlid Jef Van den Bergh vindt dat de directeur van de Koninklijke Musea zich minder eigengereid moet opstellen (in De Morgen).

Brussel kent opnieuw zestien Michelin-sterren. Maan-dag werd in Gent de nieuwe Michelingids voor België en Luxemburg voorgesteld. Naast de al vroeger toegekende sterren kregen er in de nieuwe gids twee Brusselse res-taurants een ster bij. Het gaat om Le Chalet de la Forêt in Ukkel, dat van één naar twee gaat, en nieuwkomer Jaloa aan de Schuitenkaai, dat met één ster aan het firmament

16HETGETAL

© B

AR

T DE

WA

EL

E

“

“

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

van de Franse bandenverkoper verschijnt. Alle andere gelauwerde restaurants in Brussel behouden hun score.Grote winnaar is Brugge, waar Hertog Jan drie sterren krijgt. De hoofdstad van West-Vlaanderen telt nu twee driesterrenrestaurants, bij een totaal van veertien ster-ren. Brussel heeft er zestien (negentien volgens de Fran-se gids, maar die tellen ook enkele eethuisjes in B-H-V mee). In sterren per vierkante kilometer haalt Brugge het nipt van Brussel, want ons gewest is net wat groter. In ‘sterren per inwoner’ slaat de Zottenstad ons rijkelijk: er wonen tien keer minder mensen.� Nt


Welzijn > Gebrek aan ouderen- en woonzorg voor allochtonen wordt nijpend

‘Steek ons alsjeblieft niet in een rusthuis’

BRUSSEL – Allochtonen moeten niet weten van het klassieke rusthuis. Ze voelen er te weinig respect en missen familiale warmte. Het menu biedt ook al niet veel keuze, geen halalvlees bijvoorbeeld. “Over acht jaar zijn er vijftig procent allochtone senioren meer dan vandaag en ze hebben nu al een rusthuisfobie. Waar blijft de aangepaste zorg?” Els Nolf van de Brusselse Welzijns- en Gezondheidsraad wakkert het debat aan.

R ondkijken in de stad vol-staat om te beseffen dat den Bompa niet meer lijkt op

die van tv. “We staan weldra mid-den in een groot maatschappelijk probleem door de toename van al-lochtone senioren,” zegt Els Nolf, stafmedewerkster Interculturaliteit van de Brusselse Welzijns- en Ge-zondheidsraad (BWR). “De huidige, eerste generatie allochtone zestig-plussers wordt gevolgd door een ex-plosie tegen 2020. Het vangnet voor allochtone seniorenzorg beperkt zich vandaag tot experimentele pro-jecten. En ondertussen – en dat is nog erger – blijft men blind voor de kostprijs van de vergrijzing van de allochtone populatie. De woonzorg, thuiszorg en mantelzorg en de rust-huizenfobie van allochtone senioren zijn nochtans al jaren hot items in de migrantenorganisaties.”

Waarop baseert u zich als u spreekt over de snelle vergrijzing van vreemdelingen?Els Nolf: “Voor Brussel vertrek-ken we van het cijfermateriaal van de Vlaamse Gemeenschapscom-missie (colloquium van 2006 over demografische veroudering en de ge-volgen, red.). Van het ruim miljoen Brusselaars waren er toen 460.000 van buitenlandse origine. Van de tweehonderdduizend zestigplussers of oudere Brusselaars waren er vijf-tigduizend allochtoon. Vijf procent van de totale Brusselse bevolking was dus in 2006 allochtone senior. (Nieuwe cijfers worden verwacht te-gen de Staten-Generaal Woonzorg in december 2012, red.) Vlaamse cijfers van Welzijnswerk hebben het over honderdduizend senioren van vreemde origine in 2010. Tegen 2020 worden dat er al 149.000, een stijging met vijftig procent.”

Stuurt het beleid de opvang en woonzorg van de allochtone senioren ondertussen bij?Nolf: “Via Ovallo, het Overlegplat-form Allochtone Ouderen, staan de thema’s welzijn en gezondheid van die seniorengroep permanent op de agenda van de BWR. Ook het Minderhedenforum is ermee bezig. De BRW is maar de tussenschakel

snel in de stad, de seniorensituatie van vorige eeuw komt nooit meer terug. Met de specifieke behoeftes en noden van allochtonen zullen we continu geconfronteerd worden. De diversificatie in ‘zorg op maat’ wordt zelfs het enige en evidente maat-schappelijke model.”

Stel dat ik een zeventigjarige Turk ben die niet meer zelfstandig kan wonen. Wat maakt mij dan anders dan een andere senior?Nolf: “Als je een praktiserende moslim zou zijn, dan ga je verlan-gen dat er aangepaste voeding in het rusthuis of aan huis geleverd wordt. Je zou ook plaats en respect voor je religieuze beleving willen zien in je nieuwe milieu, zeker naar het levenseinde toe. Niemand vraagt nog om een kapel in een bejaarden-tehuis, maar een multifunctionele ruimte waar een aantal heiligenboe-ken liggen of waar een beurtrol van gebedsmomenten geldt, zou al een wereld van verschil zijn.”

Een imam die langskomt, halalmaaltijden: dat lijkt allemaal makkelijk aanpasbaar in de bestaande instellingen. Nolf: “Het vraagt inderdaad vaak om enkele kleine tegemoetkomin-gen. En toch wordt dit nog vaak genegeerd. Er is een mentaliteits-verandering richting interculturele seniorensamenleving nodig. In de

zorgsector horen we veel nog ge-makshalve weggelachen worden. Zoals over halal: ‘Ze proeven het verschil in hun bord toch niet.’ Er bestaan nochtans cateraars die halalmaaltijden aanbieden. Eigen-lijk is het een gebrek aan eerlijkheid en sérieux van rusthuisdirecties en keukenpersoneel. ‘Waar maken die moslims toch een probleem van, zeg!’ is een nog vaak gehoorde reactie, mede door het wegvallen van elke affiniteit met religie. Als je weet dat vegetarisch koken nog vaak scheef bekeken wordt, dan ligt de drempel voor andere eetge-woonten nog hoger.”

“De roep van de allochtone bevolking zal uiteindelijk leiden tot een warmere en menselijkere seniorenzorg voor iedereen”

Sub-Saharische mama’s getuigen in Anderlecht: links Mama Cécile, rechts Mama Marie-Louise.

Fototentoonstelling Elders oud wordenANDERLECHT – Met vaak wrange, pijnlijke levensverhalen (in drie talen) naast hun portret, genomen door Fabrice Kada, vertellen een twintigtal Congolese mama’s over hun gevoel van ontworteling.

Vaak gedoemd om solitair te wonen – anders krij-gen ze geen OCMW-steun – hebben ze vooral last van eenzaamheid in onze samenleving. Hun twee-de bekommernis is het gebrek aan respect voor de wijze, ervaren oudere. Toch blijven ze hier, vooral voor de gezondheidszorg.In 2000 haalde Angélique Mayele negentien oudere vrouwen van tussen hun vier Anderlechtse muren. Haar vereniging De Mangoboom in Bloei telt nu 49 vrouwen van 55 tot 79 jaar, die wekelijks samen-komen. Om te keuvelen, te discussiëren, samen te koken of te breien, ja, zelfs deel te nemen aan activiteiten als de Senior Games van Bloso. Don-derdag kwamen ze, tijdens de Congo Special van De Rinck, samen om hun expositie te becommen-

tariëren, onderling en tegenover vier (!) geïnteres-seerde Belgen.“Ik zou het liefst oud willen worden hier in Bel-gië, waar ik op een dag mijn pensioen zal krijgen, maar zonder tot het einde van mijn dagen in een ouderentehuis te moeten leven.” – “In Congo is een oudere een levende bibliotheek, een onuitwisbaar geheugen, een referentie voor de maatschappij; zijn plaats is op de eerste rij.” En: “Als vogels vrij zijn te vliegen naar waar het warmer is, waarom zouden mensen niet mogen komen voor betere ge-zondheidszorg, als die er niet is in Congo?” Elke mama en nkoko (grootmoeder) huivert van het hui-dige Belgische rusthuizensysteem, geïsoleerd van de familie. Maar in hun getuigenis sprankelt ook altijd l’espoir. JMB

Elders oud worden, nog tot en met 26 november (10-18 uur) in Galerij De Rinck, Kapittelstraat 11, 1070 Anderlecht (derinck.vgc.be)

© N

TI YA M

AN

GU

LU

tussen het beleid en de sociale orga-nisaties, die het werkveld vormen. De bedoeling moet zijn dat we de aandacht voor interculturalisering tot iets vanzelfsprekends maken. Er moet overal een aanbod ‘zorg op maat van de verscheidenheid’ komen. De samenleving verandert

En hoe reageren ondertussen de rust- en verzorgingshuizen? Terughoudend om hun systemen aan te passen?Nolf: “Zeer zeker. Het blijft bij wat experimenten rond intercultura-lisering. De allochtone senioren confronteren ons met een ‘zorg op maat’ van het individu. Dankzij hun prangende vraag zullen alle senio-ren er in de toekomst bij winnen. Het gaat er niet om aparte formules en recepten-op-maat te toveren voor Turken en Marokkanen. Alle zorg-verstrekking moet afgestemd wor-den op het individu.”

Antropologe en maatschappelijk werkster Els Nolf (35) is stafmedewerkster Interculturalisering bij de Brusselse Welzijns- en Gezondheidsraad (BWR). De BWR ondersteunt Nederlandstalige welzijnsdiensten, stimuleert en bundelt overleg in de sector, en beheert de Sociale Kaart, Sociaal Brussel Online, het Brussels Zakboekje en Zorgzoeker.Els Nolf coördineert ook het Overlegplatform Allochtone Ouderen (Ovallo) en ondersteunt projecten die de brug slaan tussen etnisch-culturele gemeenschappen en de Nederlandstalige welzijnssector.Onlangs verhuisde de BWR samen met Kenniscentrum Woonzorg Brussel, Thuiszorg Brussel, Home-Info, het Meldpunt voor Ouderenmis(be)handeling, BOT, Medes, ADO en het Huis voor Gezondheid naar de Lakensestraat 76. Op 9 december is het daar open huis en krijgt het ‘zorgpand’ een nieuwe naam. JMB

Els Nolf en Brussels welzijn

© S

AS

KIA

VA

ND

ER

STI

CH

EL

E


Els Nolf over het snel toenemende aantal senioren van allochtone origine: “Het gaat ’m niet om aparte formules voor Turken en Marokkanen. Álle zorgverstrekking moet afgestemd worden op het individu.”

© S

AS

KIA

VA

ND

ER

STI

CH

EL

E

Het Joodse rusthuis in Sint-Gillis biedt de bewoners alles waarmee ze vanouds vertrouwd zijn.Nolf: “Elk privé-initiatief is welkom. Maar vanuit de overheid kunnen we de stad niet volbouwen met enclaves voor nationaliteiten en geloofsgroe-pen; alleen een inclusief beleid past. Een Turk zal in het rusthuis moeten leren leven naast een Koerd en een Griek, anders sluit hij zichzelf uit onze samenleving, die op diversiteit steunt. Het idee van diversiteit moet een culturele evidentie worden, in de eerste plaats voor de stedeling. De globalisering zal nooit stoppen. Voor Marokkanen en Turken die veertig jaar geleden overtuigd wa-

ren dat ze ooit zouden terugkeren naar hun land – en daardoor ook onze taal niet of slecht spreken –, is de zorgbehoefte nog groter. De blij-vende taal- en cultuurbarrière van allochtone senioren is het gevolg van een te laks beleid in het verle-den.”

Hoe denken allochtonen over rusthuizen?Nolf: “Ze hebben een panische angst om vroeg of laat in zo’n rust-huis te belanden. Ze spreken over koude en respectloze instellingen waar je een nummer bent. Vooral zwart-Afrikaanse ouderen wijzen met de vinger naar het gebrek aan ‘respect voor de ouderling’. Rust-huizen hebben een verschrikkelijk imagoprobleem bij allochtonen. Zo wel aan het imago als aan de foute perceptie moet dringend wat gedaan worden. Want deels is de kritiek gefundeerd. Wat meer keu-zevrijheid voor de senioren inbou-wen zou al een grote stap vooruit zijn.”

Is thuiszorg voor allochtone ‘familiebeesten’ niet het beste systeem?Nolf: “Ik zou die optie willen open-trekken: thuiszorg voor iedereen wordt het enige betaalbare model voor de overheid. Het aantal rust-huizen zal niet in gelijke tred kun-nen toenemen met de explosie van de bejaarden aan de top van de be-volkingspiramide. Enkel in de al-lerlaatste levensfase zal residentiële zorg (in rust- en verzorgingstehuizen, red.) nog betaalbaar zijn. Als ‘over-levingsmodel’ voor de toekomst worden andere concepten aange-voerd: woon-zorghuizen en woon-zorgcentra, naast kangoeroewonen ( jonge gezinnen en ouderen wonen

(apart) in hetzelfde gebouw en zorgen voor elkaar, red.) en zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Het is een van de thema’s die het Kenniscentrum Woonzorg Brussel voorbereidt voor de Staten-Generaal Woonzorg.”

Kangoeroewonen is alleen een optie voor wie privé de verbouwfinanciering aankan. Horen de allochtonen tot die sociale klasse?Nolf: “Wellicht niet. De overheid trekt hier ook geen subsidiëring voor uit, laat staan dat het beleid beseft wat de residentiële zorg onze samenleving in de toekomst gaat kosten. Vooraleer we stellen dat we zorgvormen gaan stimuleren, moet er een kostenplaatje op tafel liggen; naar mijn weten hebben de ministers die rekenoefening over de volledige seniorenpopulatie niet gemaakt. (De bevoegdheden zitten verspreid bij Jo Vandeurzen, Brigitte Grouwels en Pascal Smet, red.) Ook al zijn er experimenten die door een lokale overheid als de Vlaamse Gemeenschapscommissie worden gesubsidieerd, de denkoefening met kostenplaatje blijft achterwe-ge. En omdat de seniorenexplosie onder allochtonen vlugger een feit zal zijn dan velen beseffen, vind ik dat zeer onrustwekkend. Voor alle allochtonenorganisaties staat het thema continu op de agenda, maar eigenlijk wordt er nog steeds geen afdoend antwoord op hun vraag ge-geven, laat staan afdoende beleids-maatregelen getroffen.”

Willen allochtone senioren in feite niet gewoon dat hun kinderen voor hen zorgen?Nolf: “Meer nog: ze vinden dat hun kinderen hen moeten verzorgen. Het hoort bij hun zorgcultuur, die met afgrijzen reageert op hoe wij onze (groot)ouders wegsteken in bejaar-dentehuizen. Wat wel opvalt, is dat de vraag om organisatie van thuis-zorg vooral van de kinderen van al-lochtone ouderen komt. Zij weten niet hoe met chronische zorg om te gaan. Ze hebben problemen met het combineren van werk en ou-derenzorg. Het leidt soms tot het fenomeen van pendelende groot-ouders, die een week bij die familie en een week bij die familie logeren. Dat wordt als ontwortelend erva-ren. De Congolezen (zie artikeltje links, p. 4) beginnen zich in Brussel te organiseren rond kleinschalige woon- en zorg initiatieven, waar-onder kangoeroewonen. Een aantal experimenten lijkt goed van start te gaan, zoals het Biloba Huis, een multiculturele kleinschalige woon-vorm. Daar wordt bijvoorbeeld een groeps afspraak gemaakt voor een verpleegster die op één ochtend meteen tien mensen kan helpen. In deze formules zit veel potentieel.”“Ik zie het hoopvol in. De roep van-uit de allochtone bevolking om aan kleinschalige zorg te gaan doen, zal uiteindelijk leiden tot een warmer en menselijker systeem van ouderenzorg. In dat opzicht zijn het de allochtonen die een beter leven voor alle senioren in de hand wer-ken, dankzij hun vraag om verande-ring.”

Jean-Marie Binst

“Een Turk zal in het rusthuis moeten leren leven met Koerd en Griek, anders sluit hij zichzelf uit”


BRUSSEL – Remi Vermeiren, laureaat van de Albert De Cuyperpenning 2011, heeft met zijn laudatio niet weinigen verbaasd. In plaats van Brussel staatshervorming na staatshervorming cadeaus te geven, is het beter er een stadstaat van te maken, dixit Vermeiren.

De Albert De Cuyperpenning wordt sinds 1994 jaarlijks uitgereikt aan iemand die zich verdienstelijk maakt voor de Brusselse Vlamingen of voor de positie van Vlaanderen in Brus-sel. Vorig jaar kreeg radiomaker Jean-Pierre Rondas de prijs; onder meer filmmaker Jan Verheyen, voor-malig minister Hugo Weckx (CD&V) en voormalig VUB-rector Els Witte gingen hem vooraf.Dat Vermeiren de penning krijgt, is minder evident dan het lijkt. Ver-meiren (71), die het als selfmade man tot voorzitter van het directiecomité van KBC schopte, is voorstander van Vlaamse onafhankelijkheid. Brussel is daarbij een obstakel. In het ma-nifest voor Vlaamse onafhankelijk-heid dat hij voor de denktank In de Warande schreef, wist hij zich geen raad met Brussel. Dat is nu wel an-ders.Bij Vlaamse onafhankelijkheid moe ten er volgens Vermeiren einde-lijk keuzes gemaakt worden. “Wel-

Remi Vermeiren, van selfmade man tot KBC-directievoorzitter. En dan nu de Albert Decuyperpenning.

© H

ER

WIG

VER

GU

LT / BE

LGA

Maatschappij > Vlaamse Beweger met opmerkelijk voorstel

‘Maak van Brussel een stadstaat’aan dan, vooruit met de geit: wees consequent, laat Brussel eveneens zijn zelfstandigheid en richt de Brusselse stadstaat op, op – maar haast u – de negentien gemeenten die gemeenschappelijk grondgebied van het zelfstandig Vlaanderen en Brussel zullen zijn. Geef Brussel

overigens alle bevoegdheden en ver-antwoordelijkheden, maar laat de pendelaars er geen belastingen be-talen, zoals de internationale regels dat toelaten, maar laat ze wel, zoals internationale regels dat voorschrij-ven, sociale bijdragen betalen. Brus-sel zal dan, volgens berekeningen van gewezen Vives-directeur Koen

Algoed, leefbaar zijn.” Maar cul-tuur en Nederlandstalig onderwijs moeten wel in handen blijven van de Vlaamse staat, “die er verder en des-noods nog meer in investeert.”Vermeiren pleit ook voor meer Eu-ropese ambitie. “En ijver om Brussel de formele en echte Europese hoofd-stad te maken. Europa zal dat sym-bool best kunnen gebruiken.”

Nooit baronAndré Monteyne, de erevoorzitter van het Vlaams Komitee voor Brus-sel die de laureaat mocht inleiden, merkte op dat Vermeiren wel nooit de titel van baron zal krijgen.Monteyne zelf hield een striemend betoog tegen de herfinanciering van Brussel. Niet dat er geen noden zijn; die zijn er wel degelijk en ze nemen toe, erkent Monteyne. Hij vindt dat het Brussels Gewest komaf moet maken met de oneigenlijke financie-ring van de Franse Gemeenschap. Het Gewest moet zijn inkomsten besteden aan economie en tewerk-stelling in plaats van jaarlijks – op vraag van de Franstaligen – honder-den miljoenen door te sluizen naar de Franse Gemeenschapscommissie (en om de evenwichten te bewaren twintig procent naar de Vlaamse). André Monteyne geeft niet af.

� Danny�Vileyn

© TIJL VE

RE

EN

OO

GH

E/E

RF

GO

ED

.BE

BRUSSEL – Het sociaaleconomisch profiel van de faciliteitengemeenten vertoont opvallende verschillen met de rest van de Vlaamse Rand rond Brussel.

Dat blijkt uit het Cijferboek, de nieu-we publicatie van de studiedienst van de Vlaamse regering. Die vormt, samen met de provincie Vlaams-Brabant, de vzw de Rand en Brio, het Documentatiecentrum Vlaamse Rand. Dat centrum werd opgericht nadat in het jongste Vlaamse re-geerakkoord bepaald was dat het Nederlandstalige karakter van de Vlaamse Rand versterkt moet wor-den. Om hiervoor een beleid uit te tekenen is objectief cijfermateriaal nodig. Vandaar het Cijferboek, dat data levert over heel wat thema’s – demografie, economie, cultuur, mobiliteit, criminaliteit –, maar am-per iets meldt over taalgebruik. An-derstaligheid komt aan bod in een volgende studie.Het Cijferboek bevestigt in grote

Zicht op Sint-Genesius-Rode, een van zes faciliteitengemeenten.

Studie > Inwoners faciliteitengemeenten rijker, ouder en minder actief

Nieuwe cijfers over de Rand

mate wat al bekend was over de Rand. Het is een dichtbevolkt ge-bied met 400.000 vooral jonge en Europese inwoners, dat over flinke economische troeven beschikt. De jobratio (verhouding tussen het aan-tal banen en de beroepsactieve be-volking) is opvallend hoog. Er is dus veel werk, vooral in de hoogtech-nologische industrie. De inwoners profiteren daar ook van. De werk-

loosheidsgraad in de Rand is, zeker in vergelijking met Brussel, laag (6,2 procent), maar ligt toch iets boven het provinciale gemiddelde. Het zijn relatief veilige en welgestel-de gemeenten, met weinig leefloon-trekkers en een gemiddeld inkomen per inwoner dat boven het Vlaamse gemiddelde ligt. Die rijke inwoners betalen dan ook nog eens minder gemeentebelastingen dan elders in

de provincie en in het Vlaams Ge-west. Wie er een huis wil kopen, moet diep in de buidel tasten: een woonhuis kostte vorig jaar gemid-deld een kwart miljoen euro.De cijfers bevestigen ook dat de Ne-derlandstalige scholen in de Rand steeds meer anderstalige leerlingen aantrekken en dat de verstedelij-king oprukt. Inmiddels is een vierde van de oppervlakte volgebouwd.

Natuurlijk zijn er grote verschillen tussen de gemeenten onderling. Verrassend bijvoorbeeld is het on-derscheid tussen de faciliteiten-gemeenten (Sint-Genesius-Rode, Wemmel, Linkebeek, Drogenbos, Wezembeek-Oppem en Kraai-nem) en de andere gemeenten van de Rand. In de zes faciliteitenge-meenten kunnen de inwoners alle officiële documenten ook in het Frans krijgen en zijn er Fransta-lige scholen. Iets meer dan de helft van de leerlingen zit nochtans op een Nederlandstalige school. Deze gemeenten zijn nog meer bevolkt dan de andere, maar in Drogenbos, Kraainem en Linkebeek zal de be-volking dalen doordat er meer men-sen naar het buitenland verhuizen dan omgekeerd. Het zijn door de bank genomen residentiële woon-gemeenten, dus met meer ouderen en minder werkgelegenheid en een lager aantal werkenden. De inwo-ners zijn nog rijker dan in de rest van de Rand, en die kloof vergroot nog. De bouwgrond is er dan ook een stuk duurder. De faciliteitenge-meenten tellen uitzonderlijk weinig kansarme gezinnen en, logisch, weinig sociale woningen. Van de werklozen die er zijn, is zeventig procent Franstalig. In de rest van de Rand schommelt dat percentage tussen de dertig en vijftig procent.� HUB

Cultuur en Nederlandstalig onderwijs moeten wel in handen blijven van de Vlaamse staat,

“die er verder en desnoods nog meer in investeert”

ADVERTENTIEBDW 1305 PAGINA 7 - DONDERDAG 24 NOVEMBER 2011

P-PRAAT

CHIEN ÉCRASÉ

Hebt u al gehoord van Jérôme Jolibois? Neen, maar waarschijnlijk hebt u hem al wel gezien. Of niet willen zien. De man heeft namelijk een voorliefde om op zoveel mogelijk plaatsen waar hij zich naar eigen zeggen op zijn gemak voelt, zijn kleren uit te trekken. Jolibois – de naam zegt het al – is kandidaat op de lijst van Ecolo Brussel-stad voor de gemeenteraads-verkiezingen van volgend jaar. Bij La Capitale kon men er niets beters op bedenken dan hem te laten poseren met een exemplaar van die krant voor zijn edele delen. Een stunt die wij zeker niet zullen herhalen, zeker niet na onze recente overschakeling op klein formaat. Klein formaat krant.

Van een ander formaat. Het Brusselse stadsbestuur wil bij de bank garant staan voor de schulden van een bijna failliete nachtclub in het Ter Kamerenbos, The Wood genaamd, en dit – volgens kwatongen – omdat de eigenaar genaamd Carl De Moncharline van PS-signatuur is. Dit wordt natuurlijk gefluisterd door de MR-oppositie, en die kwatongen moet je niet altijd geloven. Maar dat het leven soms erg zacht is voor Brusselse ondernemers van PS-signatuur, bewijst de recente vergoeding die Henri Dineur, een van de drijvende krach-ten achter het Neo-project, in 2010 mocht ontvangen. Dineur is lid van de raad van bestuur van een nv’tje achter Neo en mocht volgens officiële cijfers 225.000 euro opstrijken. Hij moest die wel delen met zijn zakenpartner Paul Delesenne, maar dan nog: het blijft aardig. Erg netjes is voorts dat de heren Brusselse politici die in de raad van bestuur zitten van het nv’tje, zichzelf niets gegeven hebben, althans niet volgens de officiële cumulardtabellen. De vrienden gaan af en toe voor, en het project op de Heizel creëert werkgelegenheid.

Misschien daarom dat men in Brussel niet zo de behoefte voelt om in beroep te gaan tegen Uplace.

VERKEER – We vroegen ons enkele weken geleden al af waarom voetgangers geen recht hebben op een oranje verkeerslicht om toch door te kunnen lopen wanneer ze niet kunnen stoppen, en deze week dient zich wederom een uiterst belangrijk verkeersvraagstuk aan: over het STOP-principe. STOP staat voor Stappen, Trappen, Openbaar vervoer en Personen-vervoer. STOP is een mantra voor Brussels minister Brigitte Grouwels (CD&V), die er prat op gaat elk jaar honderden kilometers nieuw voeten fietspad aan te leggen geheel volgens dit heilige principe. Allemaal netjes, alleen: waarom heeft volgens andere heilige principes de tram altijd voorrang terwijl de beleidslijn zegt dat stappers en trappers voorrang krijgen op het openbaar vervoer? Volgens ons is dit vraagstuk er de oorzaak van dat er te pas en te onpas iemand onder de tram sukkelt. Nadenken is niet altijd gezond.

UPLACE – Wie nu pas begint na te denken, is Tine Embrechts, Vlaanderens bekendste actrice na Jacky Lafon. Een paar jaar geleden had Embrechts geld nodig en opteerde ze ervoor om dat te verdienen door een filmpje te laten inblikken waarin ze zegt dat het win-kelcentrum Uplace toch fantastisch is omdat ze daar kan shoppen en de kinderen in een ballenbad kan steken – tegelijkertijd. Of zoiets, want we weten niet of een ballenbad een ervaring is, en bij Uplace gaat het om ervaring. Maar Tine Embrechts ervaart het filmpje nu als een smet op haar blazoen, want de wereld vindt Uplace geen goed idee. En dus wil ze het reclamefilmpje van de website van Uplace laten halen. Wat ze bij Uplace uiteraard niet wil-len. Hallo Bart, hallo, zijt gij nog kwaad?

BRUSSEL – Oxfam Wereldwinkels heeft nu ook een stek in de Koopliedenstraat. “We hopen mee bij te dragen tot de heropleving van de buurt,” zegt Oxfamverantwoordelijke Veerle Vandenabeele.

Het gaat de goede richting uit met de Koop-liedenstraat. De straten zijn heringericht en café-bolleboos Frédéric Nicolay opent vlakbij een etablissement. En zopas heeft ook Oxfam Wereldwinkels in de straat nieuwe lokalen in gebruik genomen. Het wordt geen klassieke winkel – die blijft op de Anspachlaan –, maar de administratie komt er te zitten, de groot-verbruikers kunnen er makkelijk hun waren ophalen en er staan heel wat evenementen op til.De Wereldwinkel, de enige tweetalige van het land, zit krap aan de Anspachlaan en kocht het pand, een voormalige opslag

van autowrakken. “Activiteiten organise-ren, dat hoort er meer en meer bij om de eerlijke wereldhandel te promoten,” zegt Veerle Vanden abeele. “Maar we hadden geen lokaal. Voortaan kunnen we hier terecht.” Voor de financiering werd deels geleend bij vrijwilligers, deels bij Triodos.Oxfam stelt zich open voor de buurt: de lo-kalen kunnen gehuurd worden. “Nog voor de verbouwing klaar was, is de ruimte al zeven keer verhuurd. We hebben een keuken. Zulke ruimtes zijn erg in trek.”Eerlijke wereldhandel en lokale handel gaan meer en meer hand in hand. Bioproducten van hier als het kan, derdewereldproducten als je ze hier niet vindt. “Daarom bieden we vanaf maart ook groentemanden aan.” Oxfam Wereldwinkels klopte daarvoor aan bij het Heembeekse Nos Pilifs.� Steven�Van�Garsse

Wereldwinkel nu ook in KVS-buurt

Economie > Oxfam Wereldwinkels koopt pand in Koopliedenstraat


Deze week in de Bervoetswijk > 239 woningen waar vroeger niets was

‘Wel een fijn gevoel dat hethier voor iedereen nieuw is’

Pioniers in voormalig wasteland: beneden Ann en Werner, boven Maurizio. Ze wonen hier graag. © SASKIA VANDERSTICHELE

D e splinternieuwe woningen liggen op een perceel van twee hectare op de hoek van

de Marguerite Bervoetsstraat en de Schaatsstraat. Het terrein ligt op een boogscheut van de Audi-fabriek én op wandel afstand van de Van Volxemlaan: het vormt het over-gangsgebied tussen het industriële laag-Vorst en het fraaie hoog-Vorst.Het woord overgangsgebied was tot een paar jaar terug wel heel toepas-selijk. De Schaatsstraat en de Ber-voetsstraat waren verlaten, door on-kruid overwoekerd no man’s land vol loodsen – een plek waar enkel ver-dwaalde wandelaars te zien waren. Maar sinds deze zomer kun je van-uit de stoffige Bervoets- en Schaats-straat zowaar een échte woonstraat in rijden, vernoemd naar de fabu-leuze Toots Thielemans.

Ook op een zonnige zaterdag zijn hier drilboren te horen. Een werk-man gebaart dat ik midden op straat kan parkeren. Niet echt een regu-liere parkeerplaats, maar de straat is nog een halve werf waar nog niet echt regels gelden. Toch komt de wijk stilaan tot leven. De eerste be-woners hebben al hun intrek geno-men in hun nieuwe stulpje.

RustAnn en haar vriend Werner hebben net hun intrek genomen in hun ap-partement. Ze wonen op de derde verdieping in een tweekamerap-partement. Op hun terras kijken ze uit over de Toots Thielemansstraat. Ook Maurizio is hier net met zijn vriend komen wonen. “’t Is hier rus-tig, hé,” merken ze alle drie op.Ann woonde de voorbije twaalf jaar

in Sint-Gillis. Meteen toen ze daar begon te huren, schreef ze zich in op de wachtlijst van de Gomb. “Ik woonde er graag en dacht niet met-

een aan verhuizen, tot ik dit appar-tement kon kopen.”Maurizio woonde in de Vijfhoek. “In het centrum wonen is natuur-lijk levendiger, maar om ’s avonds in te dommelen is het hier een stuk aangenamer. Ik kon ook kie-zen voor een appartement aan het Baraplein in Anderlecht, maar ik

heb toch gekozen voor de rust.”Werner had voor hij hier kwam wonen geen al te positief beeld van Brussel. “Ik zag het als een bureau-cratisch getto met overal beton en weinig groen. Ik kon Antwerpen veel beter appreciëren, maar nu ik hier woon, zie ik toch ook veel overeen-komsten. Het is niet overal zo druk en hectisch. Hier in de wijk heb ik

zelfs een beetje het gevoel buiten de stad te wonen. De tuintjes, de plein-tjes en ook het uitzicht op ons terras over het Park van Vorst en het Du-denpark: het geeft je echt een gevoel van ruimte.”

Nieuw voor iedereenIn een nieuwe wijk komen wonen

betekent natuurlijk ook dat heel de buurt van nul opgebouwd moet worden. “Het is wel een fijn gevoel dat het voor iedereen nieuw is. Er bestaan hier nog geen sociale net-werken. Het geeft een gevoel van so-lidariteit om samen iets van de wijk te maken. En daardoor leg je vanzelf ook gemakkelijk contact,” zegt Ann. “Winkeltjes heb je hier nog niet. We weten dat er ruimte ingetekend is voor handel en ateliers, maar we weten nog helemaal niet hoe die in-gevuld zal raken. Het zou natuurlijk wel gemakkelijk zijn om een kruide-nier of nachtwinkel in de buurt te hebben, want een supermarkt heb-ben we hier natuurlijk niet.”Met de parkeerplaatsen, een heikel punt in heel wat Brusselse wijken, worden in de Bervoetswijk niet al te veel problemen verwacht. Voor 239 woningen zijn 191 parkeerplaatsen ingecalculeerd in de drie onder-grondse garages. De al bestaande kinderopvang en scholen in de om-geving zouden moeten volstaan.Op de openingsconferentie klaagde burgemeester Magda De Galan (PS) nog dat er geen directe verbinding met het openbaar vervoer naar het centrum is. Maurizio relativeert dat: “Uiteindelijk valt het wel mee. Je moet misschien overstappen, maar in een halfuur sta je in het centrum.”

Duurzame wijkDe Gomb gaat er prat op dat Ber-voets een duurzame wijk is. Alle gebouwen kregen groendaken om het regenwater op te vangen en door te sluizen naar de ondergrondse reservoirs. De woningen zijn met driedubbel glas voorbeeldig geïso-leerd, en ook de verwarming is ener-giezuinig. “We hebben tot nog toe maar zelden moeten stoken en de temperatuur is echt aangenaam,” merken Werner en Ann tevreden op. Maurizio is iets minder gelukkig. “In mijn appartement zijn toch al wat gebreken komen bovendrijven. Zo kwam er langs het dak al water binnengesijpeld, met een week later schimmels tot gevolg, en ook mijn verwarming doet het nog niet. Ho-pelijk is dat allemaal snel opgelost.”Ook is het nog even uitkijken, waar-schuwt Ann, als je de wijk in en uit wandelt. “De Schaatsstraat is nog een echte sluipweg waar automobi-listen nog niet gewoon zijn voetgan-gers te kruisen. Daar moet dringend een voetpad komen. Dan zullen au-tobestuurders snel merken dat dit een woonwijk is.”�� Bruno�Schols

“Nu ik hier woon, ben ik Brussel gaan appreciëren. Het is hier niet overal druk en hectisch”

BD

W R

EGIO

VORST – “Ik woon in de Bervoetswijk,” kunnen Ann Depoorter, Werner Van Der Straten en Maurizio Barberio zeggen. Zij wonen sinds kort in een van de 239 woningen die de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor Brussel (Gomb) er de voorbije jaren uit de grond stampte.

BDW 1305 PAGINA 9 - DONDERDAG 24 NOVEMBER 2011 ADVERTENTIE

Sinds kort kunnen jonge ouders voor een babbel over kinderen en opvoeden ook terecht in de ‘brede school’ Nieuwland. De vzw Opvoeden in Brussel opende daar een tweede Baboes. Afgelopen donderdag werd de ontmoetingsplaats feestelijk geopend.

De nog jonge vzw Opvoeden in Brussel werd opgericht na een onderzoek bij Brusselse gezinnen waaruit bleek dat bijna een kwart van de ondervraagde ouders meer dan zeven uur per dag alleen doorbrengt met zijn kind en dat isolement als stressvol ervaart. Ook bleek dat ruim twintig procent van de on-dervraagde ouders zich regelmatig onzeker voelt en met opvoedingsvragen zit. Daarom kwam er in 2009 een ontmoetingsplaats aan de Vlaamsesteenweg, Baboes, bedoeld voor kinderen tot vier jaar en hun ouders.De kinderen kunnen bij Baboes spelen met ander speelgoed dan thuis, ze komen in contact met andere kinderen en horen, als ze anderstalig zijn, hun eerste woordjes Ne-derlands. Intussen kunnen hun ouders zich wat ontspannen en het met elkaar hebben over de kinderen en hoe ze op te voeden. De twee begeleiders die altijd aanwezig zijn, laten de ouders vrij. Er worden geen thema-gesprekken georganiseerd, de ouders ko-men en gaan wanneer ze willen en hoeven ook niets te betalen.Tot hiertoe komen er gemiddeld zo’n veer-tien kinderen en ouders per dagdeel naar Baboes, vertelt Christine Faure, algemeen coördinator van Opvoeden in Brussel. “We proberen een zo divers mogelijk publiek uit de buurt te bereiken,” zegt ze. “Het is ons namelijk opgevallen dat isolement niet ge-

linkt is aan een bepaalde sociaaleconomi-sche klasse. Er zijn laagopgeleide vrouwen die veel alleen zitten, maar er zijn ook ou-ders uit de hogere klasse die zich geïsoleerd voelen in Brussel, bijvoorbeeld omdat ze hier geen familie hebben.” De staf van Baboes probeert de groep zoveel mogelijk te mengen, wat niet altijd evident is. “Als er op een bepaald moment veel goed-gebekte en goedopgeleide ouders samenzit-ten, gebeurt het dat de sociaal zwakkeren zich onzeker voelen en wegblijven, of vice versa,” vertelt Faure. “We doen ons best om iedereen zich op zijn gemak te laten voelen. Dat levert dan soms verschillende visies op opvoeden op, maar het stemt ook tot naden-ken.”Opvoeden in Brussel opende eind september een tweede Baboes op de campus Nieuw-land. Bedoeling is om voor 2013 nog een derde ontmoetingsplaats te openen, “ergens in het noorden van de stad,” zegt Faure. Tot 2013 is de vzw verzekerd van financiering. Baboes krijgt subsidies van het Stedenfonds en premies van Actiris. De medewerkers zijn dan ook geco’s of gesubsidieerde contrac-tuelen.Wat daarna zal gebeuren, is nog onduidelijk. Faure: “Er bestaat geen enkele reglemente-ring voor ontmoetingsplaatsen. We worden nu als project gesubsidieerd en hebben geen garantie voor de toekomst.”Baboes Nieuwland is open op dinsdag en vrijdag van 9 tot 12 uur, woensdag van 14 tot 17 uur en zaterdagmorgen van 10 tot 12.30 uur.� Bettina�Hubo

www.baboes.be

Tweede Baboes in NieuwlandBrussel > ‘Isolement niet gelinkt aan sociaaleconomische klasse’

(Vlnr.) coördinator Christine Faure, VGC-collegelid Brigitte Grouwels en voorzitter Veerle Mertens bij de tweede Baboes, in de ‘brede school’ Nieuwland.

© VG

C

STRIPDORP MAG ETEN EN DRINkEN

BRUSSEL – Het Stripdorp aan de Zavel heeft zijn horecavergunning binnen. Er kan zonder zorgen gegeten en gedronken worden in het land van Kuifje en Tintin. Twee weken geleden gaf schepen van Stedenbouw Christian Ceux (CDH) toe dat er proble-men waren met de vergunningen. Die lieten volgens het Stripdorp op zich wachten omdat er tegelijk een vergunning aangevraagd was voor de nummers 8 en 9. Nu is het nog wachten op de vergunning voor de lichtreclame.� DV

BASISSCHOOl SCHEuT MAAkT WIjk SCHOON

ANDERLECHT – De gemeentelijke basisschool Scheut wil een schone schoolom-geving. Om die boodschap over te brengen speelden de leerkrachten van de school maandag toneel en zongen de kinderen het ‘Netheidslied’. Daarop staken leerkrach-ten en kinderen samen de handen uit de mouwen. De actie kadert in de Week van de Afvalvermindering, die nog tot en met 27 november loopt.� BS

TElE

XREG

IO

ADVERTENTIE

• 1. vertikaal | De Schaarbekenaars brachten deze steenvrucht per ezel naar de Brusselse markt.Tegelijkertijd is het een wezenlijk bestanddeel van een Brabants streekgerecht en van een bekend Brussels bier.

• 2. vertikaal | Getal dat in hotels en vliegtuigen op het nummer 12 volgt. (Op .... december kun je in AGE terecht voor een ludieke quiz en een lekkere hap!)

• 1. horizontaal | Voeg één klinker toe aan de naam van de Belgische hoofdstad en je hebt de familienaam van een Vlaams volksvertegenwoordiger.

• 2. horizontaal | Brusselaars worden ook wel keekefretters genoemd. Geef de diersoort (in meervoud) waartoe het kieken behoort en je hebt meteen ook de familienaam van een boegbeeld uit de (groene) politiek.

• 3. horizontaal | Streekgerecht dat een patat combineert met zowat elke groente. Tevens het lievelingsgerecht van choreograaf en Brusselaar, Wim Vandekeybus.

• 4. horizontaal | Naam van het sociaal restaurant van Atelier Groot Eiland. Tevens ideaal recipiënt voor een gevaarlijke pompoensoep. Ander woord voor rumoerige chaos of tumult.

• Wat is het hoofdbestanddeel en tegelijkertijd de naam van een fruitbier van lage gisting, geef enkel de naam van het fruit.•

1

1

3

2

2

4

1. verticaal | De Schaarbekenaars brachten deze steenvruchten per ezel naar de Brusselse markt. Het is een wezenlijk bestanddeel van een Brabants streekgerecht en van een bekend Brussels bier.

2. verticaal | Getal dat in hotels en vliegtuigen op het nummer 12 volgt. (Op ... december kun je in Atelier Groot Eiland terecht voor een ludieke quiz en een lekkere hap! )

1. horizontaal | Brusselaars worden ook wel keekefretters genoemd. Geef de diersoort (in meervoud) waartoe het kieken behoort en je hebt meteen ook de familienaam van een boegbeeld uit de (groene) politiek.

2. horizontaal | Naam van het sociaal restaurant van Atelier Groot Eiland. Tevens een ideaal recipiënt voor een gevaarlijke pompoensoep. Ander woord voor rumoerige chaos of tumult.

3. horizontaal | Streekgerecht dat een patat combineert met zowat elke groente. Tevens het lievelingsgerecht van choreograaf en Brusselaar, Wim Vandekeybus.

4. horizontaal | Voeg één klinker toe aan de naam van de Belgische hoofdstad en je hebt de familienaam van een Vlaams volksvertegenwoordiger.

Zoek het gezegde ! Vul hier de letters van de gekleurde vakjes in en je kent het antwoord! Op uw gezondheid! (in’t Brussels)

A A A

Nieuwsgierig? Zoek onze advertentie in je krant van volgende week en kom te weten hoe je een etentje in een sterrenrestaurant kan winnen!

w w w . a t e l i e r g r o o t e i l a n d . b e

Kruiswoordraadselad.indd 1 16/11/11 13:54


ADVERTENTIE

BD

W R

EGIO

Ruim zeshonderd kinderen, ouders en leerkrachten hebben vrijdag actie gevoerd voor meer veiligheid in de omgeving van hun school.

De mars was een initiatief van de Nederlandstalige Vier-Win-denbasisschool, de Franstalige kleuter- en basisschool Sainte-Ursule en het kinderdagverblijf Bambino. De directe aanleiding was een schietpartij in de buurt van de school op dinsdag 18 ok-tober.Voor Aziza Elniamouni, een moeder die twee kinderen op de school heeft zitten, is de maat vol. “Er wordt hier gedeald, er wordt gevochten aan de metro. Er zijn ook veel sluikstorten. We maken ons zorgen om onze kin-deren.”Latifa Bouzeya, een andere moe-der, is al even ongerust. “Om de haverklap wordt er ingebroken in auto’s en worden er mensen op straat overvallen.” Volgens Mu-riel Van Eden van het kinderdag-verblijf Bambino zijn de proble-men niet meer te overzien. “Vlak

Ouders en kinderen op straat voor veiligheidSint-Jans-Molenbeek > ‘Ze staan hier vlak onder ons raam te dealen’

Burgemeester Moureaux, die aanvankelijk vond dat kinderen niet ‘gebruikt’ mochten worden in manifestaties, kwam naar de grieven luisteren.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

onder ons raam wordt hier zonder gêne gedeald of staan ze gestolen goederen te verhandelen. Ouders en kinderverzorgsters worden las-

tiggevallen. Er ligt overal afval. De situatie is er de laatste vijf jaar al-leen maar erger op geworden.”Burgemeester Philippe Moureaux

(PS) belooft maatregelen te ne-men. “We gaan extra gemeen-schapswachten rond de school en de crèche laten patrouilleren. Ook

wordt de verlichting in enkele straten in de omgeving van de school hersteld, want momenteel is het er donker. Een café in de buurt dat overlast veroorzaakte, hebben we ondertussen ook al gesloten. We zullen ook de com-municatie tussen ouders, poli-tie en school verbeteren. Maar voor extra politiepatrouilles zijn er helaas geen middelen.”Dat laatste bevestigt ook korps-chef Johan De Becker van de politiezone West. “We heb-ben in onze zone honderdvijftig agenten te kort om de veiligheid te kunnen verzekeren. De fede-rale politie heeft onlangs nog 24 gedetacheerde agenten ter beschikking gesteld, maar die kunnen elk moment weer weg-gehaald worden. Volgend jaar zullen er alvast extra vijftig po-litie-inspecteurs bijkomen, met dank aan de gemeente. We blij-ven in ieder geval strijden tegen drugsdealers. Sinds een maand voeren we gerichte acties in de Ribaucourtwijk.”

� Matthias�Vanheerentals

Solidariteitsactie

Momenteel ben je misschien druk bezig je kleerkast op te ruimen en is het wat vroeg om aan de winter te denken. Jammer genoeg, zijn in de winterperiode een heleboel mensen afhankelijk van de hulp van anderen. Ook dit jaar willen we meehelpen aan projecten voor daken thuislozen. We starten er nu al mee.

Wat zoeken we?

Kleding / Shampoo / Babyspulletjes / DouchegelLakens / Schriften & pennen

Waar kan je terecht met dit materiaal?

huisvandeMens Brussel Stalingradlaan 18-20, 1000 Brussel

huisvandeMens Jette Jetse laan 362, 1090 Jette

Stalingradlaan 18-20, 1000 Brussel[Premetrostation Anneessens]Tel. 02 242 36 02 E-mail: [email protected]

Jetse laan 362, 1090 Jette[Bus 13 en 14 halte Legrelle]Tel. 02 513 16 33 E-mail: [email protected]

bezoek ons voor meer info op www.deMens.nu

voor mensendoor mensen


Op instigatie van de PS voerde de Jetse op-positie (zonder Vlaams Belang) tijdens de zondagsmarkt op het Spiegelplein ac-tie tegen tram 9. “De tram kost bomen en parkeerplaatsen en is de doodsteek voor marktkramers en handelaars,” staat in het protestpamflet, verspreid door Cyrille Segers, PS-voorzitter in Jette en adviseur op het kabi-net van PS-staatssecretaris Emir Kir.

“Nee, de markt wordt er juist beter van,” zegt architecte Livia de Bethune van studie bureau SUM. “Er komt een ondergrondse parkeer-garage. De bouwvergunning is nog niet in-gediend, juist omdat we het parkeerdossier eerst rond willen hebben. Tijdens de werf wordt er wat geschoven met de kramen, maar na afloop zullen maar enkele marktkramers moeten verhuizen.”� HUB

Actie tegen tram 9Jette > Studiebureau: ‘De markt wordt er juist beter van’

Het politiecommissariaat in de Van Lintstraat, dat twee jaar geleden door vandalen in lichterlaaie gestoken werd, is weer open. Daarmee is de politie weer alomtegenwoordig in Kuregem.

Burgemeester Gaëtan Van Goidsenhoven (MR) en korpschef Alphonse Peeters be-nadrukken het belang van de heropening van het commissariaat op�een strategisch belangrijke plek. Een vandalenstreek twee jaar geleden was een startschot van een tur-bulente periode, met als triest dieptepunt de (tijdelijke) verhuizing van de hogeschool Institut Supérieur Industriel de Bruxelles, die de agressie ontvluchtte. Sindsdien werd Kuregem meer dan ooit als no-go zone be-stempeld en gold er nultolerantie in de wijk.

Ondanks de gedwongen verhuizing naar de Fonsnylaan bij het Zuidstation benadrukt de burgemeester dat de politie altijd zicht-baar aanwezig is geweest in de wijk. Zo zijn er sinds eind 2010 permanent twee wijkpa-trouilles in Kuregem op pad.Om nieuwe vandalenstreken te vermijden kreeg de veiligheid bij de herinrichting extra aandacht. Zo werd er nieuwe vloerbekleding gelegd, werd het kantoor geverfd en werden de ramen verstevigd. Voorts kwamen er au-tomatische, gepantserde deuren en kreeg de hal een beurt. Ook beschikt het commissa-riaat over camera’s en een alarm.De renovatie kostte 290.000 euro. Daarnaast werd nog 50.000 euro besteed aan meubilair en informaticamateriaal.� Bruno�Schols

kuregem krijgt zijn commissariaat terug

Anderlecht > ‘Politie is altijd aanwezig gebleven in de wijk’

Bijna had ik deze foto ‘romantisch’ ge-noemd, maar als dierenliefhebber krijg ik dat toch niet over mijn hart. De hond die deze karrenvracht groenten moet voort-trekken, heeft echt geen leven. Toch moet het beroep van huis-aan-huisgroenteverko-per respect genoten hebben. Anders waren er geen kaartjes van gemaakt. Toch? Mak-kelijk zijn de groenten overigens niet te her-kennen. Wij identificeren achteraan op de

Hond met groenten

UIT DE oUDE Doos Beste lezer, tot nieuwjaar presenteren we u wekelijks een prentbriefkaart met oude (soms verdwenen) beroepen. Veel kijkplezier.

kar alleen bloemkolen, maar misschien doet u het beter, lezer?� DV

www.brusselnieuws.be/oudeberoepen Meer op www.academieroyale.beMet dank aan Dexia en:

ADVERTENTIE

‘Parkeerbeleid is voor het Gewest’ELSENE – Gemeenteraadslid Bianca Debaets (CD&V) wil dat Elsene nadenkt over een smsparkeersysteem: per sms een parkeerplaats betalen is een snelle methode. Maar burgemeester Willy Decourty (PS) ziet dat niet zitten.

Decourty: “Er zijn twee fundamentele bezwa-ren tegen sms-parkeren. Allereerst kun je dan van op afstand tijd blijven bijkopen, wat met een parkeerschijf niet kan. Iemand zou zo veel te lang kunnen blijven staan. Ten tweede be-tekent parkeren per sms dat er een privéope-rator aan te pas komt, en dat er dan een aan-zienlijk deel van de parkeeropbrengsten naar

die operator gaat. Wat is dan de meerwaarde voor onze gemeente, voor onze kas?” De El-sense burgemeester gaf nog een ongezien ar-gument om zijn betoog af te sluiten: “Binnen-kort wordt de parkeerbevoegdheid volledig overgeheveld naar het Gewest en stippelen ze daar het beleid uit. Het zou gek zijn mochten wij nu sms-parkeren invoeren terwijl het Ge-west binnen een paar jaar zou kunnen beslis-sen om het af te voeren.” Een bizarre verwij-zing voor een man die het niet schuwt om af en toe de bokshandschoen tegen het Brussels Gewest op te nemen, zoals onlangs nog in het dossier rond de Elsensesteenweg. CD

Elsene wacht commissie Holding afELSENE – Het gemeentebestuur heeft beslist voorlopig geen standpunt in te nemen in het dossier rond de failliete Gemeentelijke Holding. In de jongste gemeenteraad werd een bijwijlen stevig debat gevoerd over welke stappen de gemeente kan nemen.

Initiatiefnemers waren raadslid Alain Adriaens van de Ecolo-oppositie en FDF-meerderheidsraadslid Alain Back. “De bevol-king heeft recht op antwoorden. In 2009 nog werd de gemeenten een dividend van 13 pro-cent beloofd; in werkelijkheid heeft het avon-tuur ons vier miljoen euro gekost.” Toch wilde Back zijn meerderheid niet afvallen. Scherper was Adriaens: “We weten al veel over de mal-versaties bij de Gemeentelijke Holding, maar we moeten de zaak uitspitten, dus is het nu

tijd voor nog meer actie.” Adriaens wilde vooral antwoorden van de gemeentelijke af-gevaardigde bij de Holding, Caroline Désir (PS). Die werd verdedigd door burgemeester Decourty. “In mei volgend jaar komt er een gemeenteraad waarop we ons diepgaand over het dossier zullen buigen en de rol van onze gemeente zullen bespreken. Dat gebeurt na-dat het Brussels parlement zijn werk heeft gedaan en zoveel mogelijk betrokkenen heeft gehoord. Vóór die datum doen we er goed aan om de parlementaire onderzoekscommissie haar werk te laten doen,” zei Decourty. Désir wilde daar nog aan toevoegen dat de gemeen-teraad in mei er vooral zal zijn à decharge, om de gemeente vrij te pleiten van eventuele be-trokkenheid. De beslissing werd meerderheid tegen oppositie aangenomen, met onthou-ding van het FDF. CD

Dokter Jacobsstraat 671070 AnderlechtTel.: 02 521 60 10

[email protected] 18.OO en 19.30 uur

Woluwelaan 18-201150 Sint-Pieters-WoluweTel.: 02 761 03 80

[email protected] 19.30 uur

Léon Theodorstraat 1671090 JetteTel.: 02 426 85 15

[email protected] 19.30 uur

VOOR ALLE INFORMATIE■ over het eerste

leerjaar A en B

■ over de verschillendestudierichtingen

■ over het leven op onze school

■ over hoe je kan inschrijven in onze school

Het Sint-Guido-Instituut Het Sint-JozefscollegeHet Sint-Pieterscollege

INFOAVONDNODIGEN U UIT OP HUN

SIN

T-G

UID

O-I

NST

ITU

UT

SIN

T-JO

ZEFS

COLL

EGE

SIN

T-P

IETE

RSC

OLL

EGE

OP 1

DECEMBER

2011


Het autoverkeer haalt in Brussel in de spits nog maar gemiddeld vijf kilometer per uur. Dat maakt het risico op ongevallen bijzonder klein.

© TU

EN

HE

IMO

Pro > Brussel is niet onveiliger dan Vlaanderen

Wie snel wil zijn, rijdt met de fiets

F ietsen in Brussel is geen wan-deling in het park. Laten we dat voor alle duidelijkheid

even vooraf stellen. Brussel is een grote stad waar, in vergelijking met andere metropolen, de auto nog altijd een ruime plaats toebedeeld krijgt. De openbare weg is al druk benomen en moet dus plots gedeeld worden met een toenemend aantal fietsers. Nogal wat automobilisten zijn dat niet gewoon. Daarbij komt dat respect voor de verkeersregels bij een deel van de Brusselse auto-mobilisten ver te zoeken is en dat er van een echte handhaving door de politie weinig te merken is.

De top vier van ergernissen zal voor de meeste geoefende fietsers wel dezelfde zijn: automobilisten die hun richtingaanwijzer niet gebrui-ken, openslaande portieren, auto’s die op fietspaden geparkeerd staan, hardrijders. Met wrevel moet de da-gelijkse fietser in Brussel dus wel leren leven.Maar wil dat zeggen dat fietsen in Brussel gevaarlijk is? Gevaarlijker dan in Vlaanderen bijvoorbeeld? Dat denk ik niet. Jaarlijks sterven in Bel-gië ongeveer negentig fietsers in het verkeer, van wie het leeuwendeel in Vlaanderen. In Brussel komt er ge-middeld een fietser per jaar om. Bij

de zwaargewonden zijn de verschil-len nog opvallender. In Vlaanderen vielen in 2009 meer dan achthon-derd zwaargewonde fietsers. In Brussel waren het er veertien. Dat komt deels doordat er meer gefietst wordt in Vlaanderen, maar vooral toch doordat er in Vlaanderen, met zijn lange steenwegen, veel snel-ler gereden wordt. Ooit reed ik naar Oudenaarde. Het stuk Ninoofse-steenweg in Brussel, met fietspad, was aangenaam rijden, maar vanaf Vlaanderen werd het de hel. Precies omdat daar toen heel hard werd ge-reden en dat het zelfs met een fiets-pad niet veilig aanvoelde.

Zesde zintuigSnelheid is de graadmeter voor een veilige fietsstad. Voorrang van rechts, de verkeerslichten en het drukke verkeer zetten een rem op de snelheid van het Brusselse autover-keer. Hoe je het draait of keert, voor

Fietsen is niet onveiliger in Brussel dan in Vlaanderen. Door alert te rijden en enkele vuistregels in acht te ne-men, is de fiets veruit de snelste en ja, misschien zelfs de prettigste manier om je te verplaatsen in de stad. Dat vindt redacteur Steven Van Garsse, die al vijftien jaar door Brussel fietst.

De fietser en de wortel, en nu ook de fietser en de spiegel: waarom doet u eigenlijk mee?

© JE

RR

OL

D

Contra > Spijtig, maar het is zo:

Brussel is geen stad voor fietsers

I k ben tegen fietsen. Althans, voor dit opiniestuk. Eigenlijk ben ik helemaal niet tegen fietsen,

maar wel tegen fietsen in Brussel. Hoe dat komt? Noem het ingehaald zijn door de realiteit, na twee jaar geprobeerd te hebben met de twee-wieler rond te hossen in deze stad.Hebt u weleens uit het raam ge-keken, beste lezer? Zelfs op een mooie zonnige dag weerklinkt het geclaxonneer van auto’s, het wild optrekken en het gieren van rem-mende banden. Hebt u ooit al eens het onzalige idee gehad om u met de fiets tussen dit zootje ongere-geld te begeven? Ik wel, en ik ben er

na twee jaar van afgestapt. Genoeg stress gehad, genoeg ergernis mee-gemaakt en te grote deuken in mijn mensbeeld. Want, *tromgeroffel*, hier komt-ie: de modale Brusselaar rijdt schofterig, om niet te zeggen gewoon gevaarlijk. U in uw auto-mobiel bent onburgerlijk, u bent hautain en u kunt niet met stuur en pook overweg.Laat me eerst een korte geschiede-nis van mijn fietsen geven. Ik loop zes jaar rond in Brussel, woon hier twee jaar, en daarvoor woonde ik in Vlaanderen. In Vlaanderen was fietsen een evidentie voor een jonge-man zonder rijbewijs, en zelfs nadat

ik mijn rijbewijs had behaald, bleef het een geliefkoosd vervoermiddel. Niet zozeer uit klimaat-ideologische overwegingen, maar gewoon omdat het fijn is, en makkelijk. En goed-koop. En praktisch. En je binnen-wegen kunt nemen als je een glas te veel op hebt. En al eens naar de ondergaande zon kunt kijken.Niet dat Vlaanderen zo fantastisch was om te fietsen, maar wat je daar in het noorden wel had, was voor-uitgang. Ik heb in korte tijd slechte steenwegen zonder fietspad om-gevormd zien worden in keurige rijvakken met biljartlakens van ge-scheiden fietspaden. Ik heb beetje bij beetje automobilisten zien wen-nen aan het idee van beschaafde, recreatieve fietsers.Toen ik de stap naar Brussel zette, dacht ik dat eenzelfde vooruitgang de grote stad zou treffen. Zeker, hier was nog meer werk aan de winkel, maar gezien de optimistische cijfers

De fietser is een probleem en verdient hoongelach. Kort door de bocht? Jazeker, maar dat is nu net de bedoeling van dit opiniestuk: de fietser met zijn of haar goede be-doelingen en dito strijd een spiegel voorhouden. Want de fietser is vaak zelf het probleem, zegt redacteur Christophe Degreef.

BD

WO

PIN

IE

BD

WO

PIN

IE

Dat fietsen in Brussel onveilig is, is perceptie, geen realiteit


BDWOPINIEBetogen door Anne Brumagne

Kinderen mee laten betogen, er valt zeker over te discussiëren. Hoe wij indertijd met de jeugdbeweging naar de grote antiraket-tenbetogingen trokken: nu zou ik toch eerst eens nadenken voor ik mijn kroost mee zou sturen. Al herinner ik me van die betogingen nog mijn heilige verontwaardiging over de beslissing om massavernietigingswapens op Belgische bodem te plaatsen. Jongeren zijn beïnvloedbaar, maar hun verontwaardiging is daarom niet minder authentiek. Zeker als het gaat om zaken die ze aan den lijve onder-

vinden: verkeersveiligheid, of hun veiligheid tout court.Het is moeilijk om in de ziel van de Molenbeekse burgemeester Philippe Moureaux te kijken om te weten waarom hij aanvankelijk wei-gerachtig stond tegenover de optocht van de Vier-Windenschool, een Franstalige school en de crèche Bambino tegen het toenemende geweld in hun schoolomgeving. Ging het echt om die kinderziel? Of kruipt Moureaux tegenwoordig bij elke kritiek in het defensief, omdat zijn ge-meente de problemen niet meer aankan? Sluit je de ene drugszaak, dan verplaatst het geweld zich even verderop naar een schoolomgeving...Maar kijk, de optocht kreeg toch Moureaux’ fiat. In professionaliteit waarmee ze hun zaak onder de aandacht brachten, hoefden de scholen voor niemand onder te doen. Het filmpje Aan mijnheer Moureaux, dat onder meer op brusselnieuws.be te zien is, waarin de Molenbeekse schoolkinderen zingen dat ze een propere en veilige schoolomgeving willen, was verfrissender dan pakweg... dat Uplace-clipje waarin Tine Embrechts ons probeert te overtuigen om met de kids onder de brug van Vilvoorde te gaan shoppen!Je ziet het steeds vaker, en het is hoopgevend: comités waarvan de leden hun professionele expertise inzetten om voor een zaak te strij-den waar ze zelf geen financieel belang bij hebben. En ook opvallend: dames met hoofddoek, vaak het zwijgende deel van de samenleving, voerden in Molenbeek het woord voor de camera’s. Zulke comités maken het het beleid niet altijd gemakkelijk, maar in de strijd voor een leefbare stad zijn ze de beste bondgenoten.Na hun onderhoud met de burgemeester waren de scholen gematigd positief. Moureaux had zeker geluisterd, maar had ook aangegeven dat hij geen toverstok had. Want hoe gaat dat in ons ingewikkelde land? Ook de federale regering moet slagkracht hebben om die enorme vei-ligheidsproblemen aan te pakken. We kunnen moeilijk zeggen dat ze die vandaag heeft. Misschien moeten we met de kinderen maar eens in de Wetstraat gaan betogen.

EVA HILHORST

de fietser is dat een groot voordeel. De gemiddelde snelheid van het au-toverkeer in Brussel is 24 kilometer per uur. Tijdens de spits zakt dat tot vijf per uur. Dat maakt het risico op ongevallen opvallend klein.Toegegeven: waar wél snel wordt gereden, op de grote verkeersassen zonder fietspad (en zo zijn er nog te veel in Brussel), gaat men bij nacht en ontij maar beter niet fietsen.Dat de snelheid van het verkeer zo cruciaal is, komt natuurlijk doordat men als fietser onbeschermd door het verkeer laveert zonder huls die beschermt als bij een auto. Fietsen vergt in Brussel daarom een zekere behendigheid en ervaring. Maar met enkele vuistregels neemt de veilig-heid pijlsnel toe.Goed uitkijken is altijd de bood-schap. Veel fietsers hebben intus-sen een zesde zintuig ontwikkeld voor openslaande portieren. Ze zullen nooit naast een vrachtwagen rijden als die naar rechts zou kun-nen afslaan. Ik ga er sowieso altijd van uit dat de automobilist zijn rich-tingaanwijzer vergeet te gebruiken. Een kennis raakte zo in een on-geval verzeild en moest maanden revalideren. Het voertuig, nota bene een politiecombi, sneed hem op een drukke verkeersader de pas af. De politieagenten zijn een jaar lang hun fout blijven ontkennen, tot de rechter hen ongelijk gaf. Om maar te zeggen: knipperen in Brussel is niet ingeburgerd. De fiets is voor sommige automobilisten

nog steeds een unidentified object.Ik fiets jaarlijks om en bij de drie-duizend kilometer, voornamelijk in Brussel. In vijftien jaar heb ik geen ongeval gehad. Ik ben weleens op het asfalt gestuiterd, maar dat was telkens mijn fout. Heb ik geluk ge-had? Misschien wel. Fietsen in de stad is een risicoberekening. Er zijn gevaren aan verbonden, dat beseft elke fietser, maar die gevaren lo-pen voetgangers (tien doden en 87 zwaargewonden in 2009) en auto-

mobilisten (zes doden en vijftig zwaargewonden) in Brussel ook.De grote winst is er op twee vlakken: conditie en snelheid. Fietsen houdt je fit. En met de fiets ben ik haast overal in minder dan een kwartier: woon-werkverkeer, van de redactie naar het stadscentrum, ’s avonds naar theater of café. De voorspel-baarheid is hét grote voordeel. De duur van de trip staat op voorhand vast. Dat maakt fietsen efficiënt. Wie het openbaar vervoer neemt of met de wagen rijdt, moet altijd een flinke marge incalculeren. Nog twee slotbemerkingen. Aan het fietsen-in-Brussel-debat zit ook een psychologisch aspect. Herhalen dat fietsen in Brussel onveilig is, is een zelfvervullende voorspelling. Het is een wetmatigheid dat naarmate het aantal fietsers stijgt, richting kriti-sche massa, ook de veiligheid voor die fietsers toeneemt. Nu Brussel op de goede weg zit, zou het jammer zijn om de onveiligheid van fietsen in Brussel – toch eerder perceptie dan realiteit – te gaan overroepen.En twee: er is ook een moreel aspect aan verbonden. Is het aanvaardbaar dat een stadsbewoner in zijn vrijheid beperkt wordt bij de keuze van ver-voermiddel omdat het verkeer door een ander vervoermiddel onveilig wordt gemaakt? Ik vind van niet. Zonder militant te willen klinken: de fiets laten staan is altijd een beet-je capituleren voor Koning Auto.

� Steven�Van�Garsse

Voor welke strijd maakt u uw borst eigenlijk nat, u met uw mondmaskertje, fietshesje en assertieve roep?

van het stijgende aantal fietsers had ik er hoop in.Nou nee, dus. Er is hier geen hoop, het wordt hier zelfs erger. En ve-len weten dat, maar willen het niet zien. De afgelopen twee jaar is mijn trouwe fiets gestolen uit het ge-bouw waar ik woonde, ben ik over-geschakeld op Villo, ben ik één keer aangereden, een handvol keer bijna aangereden, erg veel rond foutge-parkeerde wagens moeten fietsen en veel te veel in de tang genomen door automobilisten die claxonneerden of me langs de kant duwden, met zeer veel machismo optrekkend, ook vrouwen.Nu wil ik niet dat u mijn betoog ontcijfert als een zoveelste uiting van autohaat. Ik haat helemaal geen auto’s, integendeel. Hoewel ik zelf geen bolide heb, vind ik autorijden plezant. Rustig. Het is een kunst om zo goed en hoffelijk mogelijk vlot te rijden. En ja: occasioneel gaat het gaspedaal dieper, op de snelweg. Alleen: in een stad gedraag ik me doorgaans als ik rij. Nooit sneller dan vijftig. Fietsers links en rechts, ze verdienen respect, jazeker. En het recht om zonder gevaar sneller te zijn dan ik. Daar heb ik geen moeite mee.Fietsen is het snelste vervoermiddel in de stad, dat klopt. Maar als u on-danks alle autoagressie toch fietst in Brussel, dan is het vaak om ideolo-gische redenen. U bent groen, u ligt wakker van het klimaat, bent tegen auto’s of gewoon tegendraads. Per-

fect; alleen: u bent een moralist. Een moralist, jazeker. Fietsen is voor mij voornamelijk iets praktisch. Van A naar B, op een snelle manier. Het hield echter op praktisch te zijn toen ik een keer te veel in de tang werd

genomen. Maar als je je borst niet natmaakt, dan verandert er niets, zegt u nu. Dat is waar, maar dat is nu net het probleem: voor welke strijd maakt u uw borst eigenlijk nat, u met uw mondmaskertje, fietshesje en assertieve roep? U wilt uit ideologische overwegingen het stadsverkeer vlotter doen verlopen, maar u doet het zelf niet. U denkt dat u een oplossing biedt, maar u bent zelf een probleem. Ik zie u nooit stoppen aan een zebrapad, u overtreedt verkeersregels omdat u niet anders kunt en vaak ook niet wilt – geef het maar toe – en u haat auto’s evenzeer als auto’s u haten. U ergert op die manier uw medemens nog meer. U ergert de opgefokte au-tomobilist nog meer, en u bent een schreeuw lelijk die hoongelach ver-dient met uw goede voornemens en uw slechte gedrag.Ik reik geen oplossingen aan, zegt u? Jawel: ofwel scheidt men autover-keer en fietsverkeer volledig in deze stad, met fietspaden of wat dan ook, ofwel voert men een congestion tax in, ofwel verbiedt men fietsen op de openbare weg. Maar een oplos-sing zonder één van deze elementen werkt niet. Brussel is geen stad voor fietsers. Spijtig, maar het is zo. Hier verandert nagenoeg niets, en u kunt daartegen ageren, maar door er al fietsend tegen te ageren fietst u uzelf en uw goede bedoelingen al te vaak voorbij.

� Christophe�Degreef

JA

NEE

Fietsen inBrussel?

Steven Van Garsse zegt

Fietsen inBrussel?

Christophe Degreef zegt


BRIEVEN VAN LEZERS [email protected]

Een zondagavond...

Op zondagavond 20 november parkeer ik mijn Cambio-wagen aan het Fontainasplein. Ik wandel rond 21.05 uur naast het Philipspark naar huis. Drie jongeren staan op de stoep, ik ‘ver-geet’ van voetpad te veranderen, een van de jongeren vraagt mij hoe laat het is. ‘Geleerd’ uit vorige ervaringen antwoord ik niet en probeer ik door te stappen. Een van de jongeren volgt mij, duwt me op de grond, slaat en stampt me meerdere malen op het lichaam en slaat een bierfles stuk tegen mijn hoofd, waarna hij mij op straat achterlaat. Het tiental omstanders reageert niet.Ik zoek veiligheid in een theehuis in de Arteveldestraat en bel om 21.13 uur de politie. De beloofde politieploeg daagt niet op, maar mijn aanvallers wel: ze slaan rustig een praatje met de bezoekers van het theehuis! Om 21.37 uur bel ik opnieuw naar de politie. Na enkele minuten is er nu een ploeg vrien-delijke, piepjonge agenten ter plaatse die niet vertrouwd zijn met Brussel. Na het verplichte rondje in de buurt wordt er een proces-verbaal opgesteld. Incident afgehandeld. Alhoewel, is dit leefbaar?

� Naam�en�adres�bij�de�redactie�bekend

Niet krom

Bij dezen graag een reactie op de brief van Karl Vanlouwe, N-VA-senator uit Ganshoren (in BDW 1304, p. 13).Het is niet al kommer en kwel met het Nederlands in Brus-sel. Het Centrum voor Informatica voor het Brusselse Gewest bijvoorbeeld communiceert stelselmatig met al zijn klanten

en met de burger in onberispelijk Nederlands en Frans. Neem maar eens een kijkje op www.brussel.irisnet.be, dat het CIBG voor het Gewest aanstuurt. U zult er, denk ik, geen kromme zinnen in het Nederlands vinden. De service die wij als gewes-telijke ‘instelling van openbaar nut’ aan onze klanten bieden, is dan ook steeds uitstekend in beide talen. En zo hoort het ook.Niet iedereen beheerst natuurlijk elke taal even goed, maar ie-dereen doet zijn best om onze klanten zo perfect mogelijk in hun taal verder te helpen.Daarnaast spreek ik als Nederlandstalige ‘Brusselaar’ syste-matisch Nederlands in winkels en dien ik ook systematisch een klacht in wanneer ik onbeschoft word behandeld omdat mijn moedertaal Nederlands is. Dat gebeurt inderdaad wel-eens, geef ik toe. Maar oncommercieel gedrag is nu eenmaal iets typisch Belgisch, niet per definitie Brussels.Sommige winkels en hotels van de hoofdstad importeren hun personeel rechtstreeks uit Spanje bijvoorbeeld… Vaak gebeurt het dat die mensen geen Frans spreken, laat staan Nederlands. In het Engels worden aangesproken, ook dat is Brusselse rea-liteit. In een ‘wereldstad’ mag dat in feite ook weer niet te veel verbazen.O ja, ik ben perfect tweetalig, ik spreek thuis Frans en haal ook mijn neus niet op als ik ten slotte toch eens moet overschake-len naar het Frans om mijn punt duidelijk te maken. À la guerre comme à la guerre, denk ik dan.

Tony�De�Coux,�communication manager Centrum�voor�Informatica�voor�het�Brusselse�Gewest

Poortje dicht

Twee weken na mijn lezersbrief (in BDW 1299, p. 15) heeft

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar [email protected]. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via [email protected]. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

BDW een heel artikel aan de MIVB-toegangspoortjes in de metrostations besteed.Vermits de MIVB bij u in de belangstelling blijft (zie ook het laatste nummer), kan hun onderstaande mail mogelijk inte-ressant zijn voor een volgende ‘Chien écrasé’. (Lezer stuurt de mail door die hij ontving van de dienst Customer Care van de MIVB, met daarin onder meer: “Wij kunnen u meedelen dat een van de maatregelen die wij in ons antwoord aangekondigd heb-ben, intussen een feit is: de striktere afstelling van de toegangs-poortjes.”) Dat de poortjes inderdaad snel toeklappen, heb ik ondervonden. Ik verplaats me dikwijls met mijn vouwfiets, en die werd ‘gesnapt’ door het poortje dat dichtklapte en zijn buit maar moeizaam wilde lossen!Dus, fietsers of mensen met een trolly/buggy: gebruik de spe-ciale saspoort die hiervoor dient. � Jo�Verwimp,�Asse

Pareltje

Op donderdag durft mijn middagpauze al eens uit te lopen. Dat heeft een reden... of nee, twee redenen: Brussel Deze Week en Agenda!Het gevarieerde aanbod aan cultureel, sociaal, politiek en zelfs erfgoednieuws in BDW geeft mij telkens weer ‘de goesting’ om als niet-Brusselaar het nieuws over Brussel te volgen. Jullie krant lezen doet vaak een glimlach op mijn gezicht verschijnen, ook al beschrijven de degelijke artikels niet alleen de ‘positieve’ zaken. Ik vermoed iets met de zowel relevante als originele themakeuze. Of de invalshoek. Of zoiets. Ik kan het niet goed uitleggen.Agenda dan, man man man, wat hou ik ervan! Ik ontdekte door dit blad al enkele pareltjes. Menige werkdag sloot ik af in een Brussels café of museum, en dit dankzij jullie handige over-zicht en aantrekkelijke bijdragen.Tot zo ver mijn dankwoordje aan de redacteurs en medewer-kers. Tot volgende donderdag!

� Jamien�Stoelzaet,�Ninove

Samen beter

De moeilijkheden van Griekenland, de problemen met Dexia en ArcelorMittal, de angst voor een ratingverlaging van België: onze topmanagers slagen er blijkbaar niet altijd in de juiste be-slissingen te nemen. En ook de overheid, die toezicht zou moe-ten houden om catastrofes te vermijden, heeft het niet altijd perfect gedaan.Ik ben een ambtenaar van een federale overheidsdienst en zo-als vele collega’s wil ik dat onze dienstverlening zo doeltref-fend mogelijk is. Velen onder ons – ook de minder hoge amb-tenaren – hebben een grote ervaring opgebouwd en formuleren soms concrete voorstellen ter attentie van het topmanagement opdat de overheidsinstelling (nog) beter zou functioneren. Spij-tig genoeg worden goede voorstellen vaak afgeremd door een al te logge hiërarchie. Een degelijk geargumenteerd idee geraakt dikwijls niet verder dan de directe chef, omdat die te schuw is om er de hogere directie bij te betrekken. Het is al gebeurd dat een gemotiveerde, vindingrijke ambtenaar werd afgestraft om-dat hij het waagde het directe hiërarchische niveau te passeren.De topmanagers van onze overheidsinstellingen zullen zelf het initiatief moeten nemen als zij de toevoer van nuttige ideeën willen gebruiken. En misschien kunnen ook de overheids-vakbonden hiervoor pleiten?Wanneer de media week na week melding maken van crisis-situaties met mogelijk rampspoedige gevolgen voor de bevol-king, dan is het toch normaal dat we al onze hersens (en niet al-leen die van de topmanagers) gebruiken? Indignado en creatief voor een betere toekomst, we kunnen het, samen.

Jos�Dewint,�ambtenaar�in�een�federale��overheidsdienst,�Watermaal-Bosvoorde

Lezer Francis Timmermans kwam op een zondagse wandeling langs de Nieuwe Graanmarkt. “Hm, a tribute to Jan Baptist van Helmont?” vroeg hij zich af terwijl hij de foto maakte. “Ik denk toch dat hij

eerder een bloemperk voor zijn neus zou appreciëren.” Twee weken en één dag later (!!) maakte onze redactie dezelfde wandeling en – ra ra – de hoop troep ligt er nog.

VUIL!

© F

RA

NC

IS TIMM

ER

MA

NS

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

ZET JE VUILNISZAK OP DIEET

Stel jezelf de juiste vragen tijdens

het winkelen.

ALLE BEETJES HELPEN, WANT WE ZIJN MET MEER DAN ÉÉN MILJOEN BRUSSELAARS

In Brussel produceren we jaarlijks gemiddeld 325 kg

afval per persoon. Veel te veel dus. Zet daarom je

vuilniszak op dieet. Begin bijvoorbeeld al bij het

winkelen jezelf een aantal concrete vragen te stellen :

• Heb ik dat écht allemaal nodig ?

• Bestaat dit product niet onverpakt ?

Of met minder verpakking ?

• Ga ik dat allemaal wel voor de vervaldatum

kunnen opeten ?

Meer info op : www.leefmilieubrussel.be/afval02 775 75 75

Neem deel aan de Europese Week van de Afvalvermindering van 19 tot 27 november.

Een initiatief van de Brusselse Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Met de fi nanciële steun van de Europese Commissie

2IBG0097_Ad_Sac_Regime_178x255_NL.indd 1 08/11/11 15:24


VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Geschiedenis > Operadiva Georgette Leblanc, geliefde van Maurice Maeterlinck

De mondaine zigeunerin van het Martelaarsplein

“Een zigeunerin die aan de hasjiesj leek te zit-ten”: zo omschreef Georgette Leblanc haar vertolking van Carmen van Bizet in de Brus-

selse Muntschouwburg. De ‘gepassioneerde Andalusische’ zag eruit als een ‘weelderige blondine à la Botticelli in lichtgevende jur-

ken’. Nochtans was de opera-uitvoering een weergaloos succes, en ook de pers was lo-vend over de eigengereide interpretatie van de exuberante Française. Bij de première op 23 maart 1895 was Maeterlinck aanwezig, ondanks zijn afkeer voor dat soort ‘monda-niteiten’. Zijn eigen Nobelprijs ging hij zelfs niet in Stockholm ophalen. Maar voor ‘Geor-gette Leblanc, l’héroïne des grands rêves’, zoals hij in een opdracht schreef, wou de

Georgette Leblanc ontving Maeterlinck een eerste keer aan het Martelaarsplein 18, waar ze woonde. Ze had een kamer gedecoreerd met zwarte tule en wierookstokjes. Nukkige ‘Maet’ was not impressed.

© B

AR

T DE

WA

EL

E

BRUSSEL – Precies honderd jaar geleden kreeg Maurice Maeterlinck, als enige Belgische auteur tot hier toe, de Nobelprijs voor Literatuur. In die erkenning heeft Georgette Leblanc, zijn minnares en muze, een – miskend – aandeel. Het Brussel van het fin de siècle was het decor van hun eerste ontmoeting en hun liefde.

CoUNTDoWN VooR DE KRooN

SINT-AGATHA-BERCHEM – Nog tien dagen en het gemeenschapscentrum De Kroon trekt voor verbouwingen een jaar de deur toe. Niet dat de pro-grammering niet verspreid verder zal gaan, maar intussen wordt wel de hele binnenstructuur van het pand gesloopt. Een unieke kans om het kot tijdens de laatste concertenreeks af te breken. Van donderdag 1 tot zondag 4 december volgen de fuiven en op-tredens elkaar op. Achtereenvolgens krijg je de ska-, funk- en rockgroep The Jam’s Band te zien, singer-song-writer Eden Gunn, jazztalent (Jef ) Ne-ven die zijn nieuwe cd komt opnemen, Karel Goddaer en zijn JazzCombo, rockband ReCreation, de hiphoppers McRod & Prinzo, uiteraard in het Ne-derlands, en als afsluiter op zondag-namiddag: allemansvriend Citizen Jane. Genoeg geweld om de deuren uit hun hengsels te halen. Meer op 02-482.00.10 of dekroon.vgc.be. JMB

oUDE WIJNEN VAN CommE ChEZ SoI

BRUSSEL – We hadden het er nog niet over, omdat de veilingdatum werd uitgesteld. Maar nu is het zo ver: op zaterdag 26 november vanaf 15 uur gaat de wijnkelder van Comme chez Soi onder de hamer. Het veilinghuis Pierre Bergé & Associés mag 3.500 flessen uit de gewelfkelders van voor-malig driesterrenchef Pierre Wynants veilen. Huidig chef-kok, schoonzoon Lionel Rigolet, en dochter Laurence Wynants willen ervan af om plaats te maken voor nieuwe wijnen. Dat geeft u en ons de kans om een flesje Châ-teau Lafleur (1986) of Latour 1952, 1995 (topjaar) of 1998 in te slaan, of grands crus van Montrachet, Riche-bourg, Musigny (Comte Georges de Vogüé). De oudste fles is een Corton Pougets van 1929 (geschat op 200 à 300 euro). Voor de bouquetervaring van ‘een verticale van Petrus (1990 tot 2000)’ legt u mogelijk 15.000 euro neer. JMB

© B

RA

m TA

CK

ADVERTENTIE

Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs

te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor

personen met een handicap

Handicap & informatie

alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.

Bezoeken enkel op afspraak

[email protected]

02/463.58.58


Gentse auteur wel een uitzondering maken.Tijdens een Brusselse soirée bij Edmond Pi-card, de linkse (edoch antisemitische) jurist en gangmaker van L’Art Moderne, ontmoet-ten de auteur-jurist en de sopraan elkaar voor het eerst. Allebei wat zenuwachtig: Georgette vond dat Maurice zich als een onbehouwen Vlaamse boer gedroeg, en hij, zogezegd ver-zonken in stilzwijgen en in culinaire geneug-ten, keek van onder zijn oogleden geamuseerd toe hoe ze brood verkruimelde rondom haar bord.

Oiseau bleuGeorgette (1869-1941) had een onderbetaald contract in de Brusselse Munt aanvaard in de hoop de nieuwe aanwinst van de Franstalige letterkunde tegen het lijf te lopen. Maurice

Maeterlinck (1862-1949) was toen immers de coqueluche, het troetelhaantje van de avant-gardekringen met gedichten, later gebun-deld in Serres chaudes, en de theaterstukken La Princesse Maleine en Pelléas & Mélisande. En Georgette wou Mélisande zijn. De wappe-rende gewaden en de wilde haardos waarmee ze zich ook in haar privétijd omhulde, pasten perfect bij de mysterieuze, langoureuze sfeer van de symbolist. Zoals Maet, een koosnaam-pje, begeesterd was door de Engelse pre-rafaëlieten, zo ontwierp Georgette haar eigen negentiende-eeuwse, neo-middeleeuwse ja-ponnen.Op haar voorhoofd droeg ze vaak een diamant-juweel dat Brussel ‘schandaliseerde’, schrijft ze in haar Mémoires. Die edelsteen komt terug in het overbekende sprookje L’oiseau bleu (De blauwe vogel), dat in 1908 in Moskou in pre-mière ging met Georgette in de hoofdrol. Ook toen vond de schrijver het niet nodig om zich te verplaatsen. In het filosofisch sprookje gaan de twee kinderen Tyltyl en Mytyl op zoek naar de geluksvogel. De goede fee geeft hun een hoed met een frontale diamant. Als de kinde-ren daaraan draaien, worden ze op de goede weg geholpen. Dat hoopvolle verhaal, dat de Nobelprijsjury bekoorde en de voedingsbodem was voor de recente, succesvolle film van Gust Van den Berghe, is dus duidelijk schatplichtig

Georgette Leblanc leverde onder meer inspiratie voor Maeterlincks sprookje L’oiseau bleu, dat in 1908 in Moskou in première ging met haar in de hoofdrol en dat in 2011 werd verfilmd door Gust Van den Berghe.

teur van Arsène Lupin, de gentleman-dief.Het voorval doet Georgette voortaan besluiten om omzichtiger te zijn in haar uitlatingen en haar brieven naar haar geliefde en haar over-peinzingen in kleine notitieboekjes voor zich-zelf bij te houden. Die gedachten worden later verpakt in haar autobiografieën. Met succes overigens.

Pamperen en plezierenBrussel is in die beginperiode nog het de-cor van hun prille, smachtende liefde. Eerst woonde Georgette op het nummer 18 van het Martelaarsplein. Voor een eerste ontvangst decoreert ze een kamer met zwarte tule met zilverborduursel en wierookstokjes. Het kan ‘Maet’ niet bekoren.23 jaar lang zal ze Maurice proberen te plezie-ren; ze probeert zijn somberheid te temperen, en zijn schrijfsels vertonen door haar toedoen hier en daar een sprankel humor; ze regelt de praktische zaken; ze ‘pampert’ Bébé (zoals ze de nukkige Maurice met zijn kuren noemt) en ze staat doodsangsten uit wanneer hij weer eens met zijn tweewieler als een onvervaar-de Flandrien door de straten slalomt. Dat de schrijver Mélusine, haar krolse kat, een kogel tussen de ogen jaagt omdat hij het gejank niet verdraagt, vergeeft ze hem. Ariane et Barbe-bleue, Aglavaine et Sélysette, Marie-Victoire, Marie-Magdeleine, Monna Vanna zijn werken met Georgette voor ogen...Ze tolereert zelfs dat hij zich laat troosten door Renée Dahon, een achttienjarig figurantje. Re-née ziet er frêle en amper vijftien uit. Maurice is dertig jaar ouder, maar de vrolijkheid van de slanke tiener wiegt hem. Een zestal jaar duurt de wrange ménage à trois, dan houdt Georget-te het voor bekeken. Ze laat Maurice en zijn égérie achter in de villa aan de Côte d’Azur en vervolgt haar leven.Met dat theaterleven is ze overigens nooit ge-stopt. Georgette, ‘fille de bonne famille’, moest zelf de kost verdienen want Maurice stak haar nooit een frank toe, zelfs niet van het geld van de Nobelprijs. Integendeel: Georgette moest zelf bijdragen tot de huishoudelijke kosten. Zowel Maurice als Georgette kwam uit een deftige, burgerlijke familie. Vader Leblanc was reder en de Maeterlincks stamden uit de Gent-se francofone bourgeoisie. Maurice werkte zelf een tijdje aan de balie. Een strafpleiter die zijn gedichten en toneelstukken in het Frans schreef, maar voor de rechtbank in het Neder-lands pleitte. Niet altijd met succes overigens.Maeterlinck blijft tot zijn 34ste – gezellig – bij zijn ouders in Gent en in Oostakker. Dan lok-ken Parijs en Georgette: “Même si tu n’avais pas été femme, tu aurais été le seul être que j’eusse jamais aimé complètement.” Op en top een symbolistische uitspraak.

� Eliane�Van�den�Ende

www.maeterlinck100.be

Georgette Leblanc, weelderige blondine à la Botticelli in lichtgevende jurken, of een zigeunerin die aan de hasjiesj leek te zitten

WIN!Reageer voor 2 december op [email protected] (vermeld ‘Flagey’ + uw naam) en win!

Maximaal 2 kaartjes per persoon (gelieve het aantal te vermelden). De winnaars krijgen antwoord per mail.

GRATIS CONCERT & FLAGEY-BEZOEK

40 lezers mogen op vrijdag 9 december gratis naar het concert van het Brussels Philharmonic (Vlaams Radio Orkest) in Flagey. Vooraf is er een rondleiding achter de coulissen en in de studio’s (18-19 uur). Om 19.30 uur volgt een concertinleiding (vrijblijvend en naar keuze over het programma of met een muzikant). Het concert begint om 20.15 uur. Het Brussels Philharmonic

speelt ‘De wonderbaarlijke mandarijn’ van Béla Bartók, ‘Vioolconcerto in d. opus 47’ van Jean Sibelius met solist Eugene Ugorski (foto) en ‘Rheinische Symfonie’ van Robert Schumann.

EU

GE

NE U

Go

RS

KI. ©

Ro

YAL L

IVER

Po

oL P

hIL

hA

Rm

oN

IC

aan Georgette Leblanc. Zij schreef er een kin-derversie van. Maar Maeterlinck (David Van Reybrouck verdacht hem in zijn debuut De plaag al van plagiaat) heeft wel vaker de mosterd gehaald bij zijn minnares. Georgette is 25 wanneer ze de 32-jarige advocaat ontmoet. Van bij het eerste contact is de jurist verbaasd dat “ze re-deneert en peinst als een oude filosoof.” Zijn

essay La sagesse et la destinée puurt ruim-schoots uit haar ideeën, evenwel zonder haar naam te vermelden. In een dedicatie pent Maeterlinck omfloerst hoeveel hij aan zijn compagne te danken heeft, maar haar naam op de cover zoals Georgette het wenste, daar-aan gaf de koppige Gentenaar niet toe. Zelfs niet na tussenkomst van Maurice Leblanc, haar broer, zelf schrijver en de latere au-

De Canvascollectie-tentoonstelling loopt van 10 mei tot en met 10 juni volgend jaar in Bozar. Iedereen die minimaal achttien jaar is, kan met maximaal drie werken – in alle denkbare disciplines – de jury proberen te overtuigen.De preselecties voor Brussel en Vlaams-Brabant hebben plaats in Wiels op 14 en 15 januari. Drie leden van de vierkoppige jury onder leiding van Stef Van Bellingen, artis-tiek leider van kunstenplatform Warp in Sint-Niklaas, maken dat weekend een preselectie.

In de vaste jury zitten ook Etienne Wynants, zakelijk directeur van de Brusselse galerie Etablissement d’En Face, en Sonia Dermien-ce van het Brusselse curatorscollectief Kom-plot. In Wiels wordt de jury vervolledigd door artistiek directeur Dirk Snauwaert.Behalve een extra preselectie voor Vlaams-Brabant in het Leuvense museum M is er dit jaar overigens ook één in Eupen. Na een tweede selectie gaan uiteindelijk 250 à 300 Belgische werken naar Bozar. De tv-uitzendingen lopen van 1 april tot en met 13 mei op zondagavond op Canvas en van 30 maart tot en met 11 mei op Arte Belgique. Aan de wedstrijd hangen ook en-kele prijzen vast, waaronder de Grote Prijs De Canvascollectie/La Collection RTBf, die goed is voor tienduizend euro.� MB

www.canvas.be/canvascollectie


Tentoonstelling > Meesterwerken uit de Koopman Collectie tot 14 januari in Brussel

Papier tot in je vingertoppen

D e Koopman Collectie, een van de mooiste verzame-lingen van Europese kun-

stenaarsboeken en literatuur, is nog maar zelden op reis geweest. “Oorspronkelijk stond het testa-ment dat niet toe, maar het bestuur

van het Fonds Anny Antoine/Louis Koopman heeft dit gewijzigd om de collectie beter zichtbaar te maken voor een breder publiek,” legt Paul van Capelleveen van de Nationale Bibliotheek van Nederland in Den Haag uit. De expositie Stemmen en

visies verenigt auteurs en beeldende kunstenaars, “hoewel ze soms door elkaar klinken: auteurs illustreren dan hun eigen tekst – Ionesco, Mi-chaux – en kunstenaars schrijven hun eigen teksten: Léger.”

Brusselse vonkDe Nederlandse industrieel Louis Koopman (1887-1968) was verloofd met de uit Brussel afkomstige Anny Antoine (1897-1933). Ze deelden een liefde voor luxueus uitgegeven en zeldzame boeken. Toen Antoine in 1933 omkwam bij een tramonge-

val, zwoer Koopman hun verzame-ling verder uit te bouwen.Ook na Koopmans dood groeide de collectie via legaten verder aan tot intussen tienduizend boeken. Op die manier worden trends zichtbaar, zoals boekbinders en ontwerpers die leren drukken, of het fotoboek dat sinds de jaren 1990 ook een ver-zamelobject wordt. Door de eerste druk van het iconische ringboekje van Brassaï uit 1932 over nachtelijk Parijs hadden we graag eens gebla-derd.De expo besteedt veel aandacht

aan het drukken, soms ontroerend ‘niet zo heel vakkundig’ op de eigen drukpers, soms een proces van drie jaar door de vele drukgangen van de houtsneden van de art-deco-illus-traties. De Amerikaanse mobile-bouwer Alexander Calder, bij ons bekend van ‘Het wervelend oor’ bo-ven aan de Kunstberg, illustreerde Fêtes van Jacques Prévert uit 1971. Hij sneed metalen vormen die hij los op een etsplaat legde, verfde ze en liet ze afdrukken. Door het reliëf lij-ken de vormen los te komen van het papier, worden ze haast mobiel.

SINT-PIETERS-WOLUWE – Een speciaal uitgegeven ‘druk’ moet je voelen, al is het via de omweg van de af-tastende blik. Dat lukt niet op een scherm of reproduc-tie, maar wel in de Bibliotheca Wittockiana, waar voor het eerst in België de Koopman Collectie uit Nederland te gast is.

In de Koopman Collectie ontmoeten auteurs en beeldende kunstenaars elkaar. Zo illustreerde Alexander Calder Fêtes (1971) van Jacques Prévert.

Wedstrijd > Preselecties Brussel en Vlaams-Brabant in Wiels

Breng uw canvas naar CanvasVORST – De derde editie van de Canvas-collectie, het hedendaagsekunstevenement georganiseerd door Canvas en de RTBf, is officieel van start gegaan. Van nu tot en met 31 december kunnen kunstenaars zich inschrijven om mee te dingen naar een plaatsje op de tentoonstelling van de Canvascollectie.

© VR

T/RTB

F

© K

ON

INK

LIJK

E BIB

LIO

THE

EK

/ NATIO

NA

LE B

IBL

IOTH

EE

K VA

N N

ED

ER

LA

ND


Gedroogde rupsen uit Congo. Moeten we niet allemaal snel aan de insecten? Ze liggen al in de winkels.

Wij eten geen insecten in Europa. Het is als met wilde bessen. Onze ouders hebben er ons altijd te-gen gewaarschuwd. Insecten steken of baggeren in de mest, het is Ongedierte. We vergeten dan even dat honing ook een insectenproduct is en dat Ita-lianen wél (nog) insecten eten. Maar dan alleen ver van de stad.In andere delen van de wereld zijn insecten in de voeding normaal, zelfs gezocht en ook gewaar-deerd. Larven in de rijstkorrels vormen een belang-rijke bron van proteïnen in Azië. De eter is zich er nauwelijks van bewust dat hij meer eet dan rijst al-leen. Ook met andere vormen van voedsel eten we onzichtbare beestjes op, en we hebben er geen last van. Er wordt gezegd dat juist die onbewuste con-sumptie van insecten (en wormpjes) de zeldzame streng vegetarische volkeren toch gezond houdt.De zijde die we dragen bij chique gelegenheden, wordt gesponnen door rupsen van de zijdevlinder. De verpopte rupsen, die bij het oogsten vrijkomen, worden in de landen waar ze gekweekt worden, al-tijd gegeten. In Mexico is men gek op bepaalde mie-ren, en in november trekt de monarchvlinder vanuit Noord-Amerika over het noordoosten van dat land naar het zuiden. Kinderen plukken die vlinders, breken er de vleugels af en eten de lijfjes op met wat salsa tussen de tortilla. En zo zijn er duizenden voorbeelden. In tachtig procent van alle landen ter wereld zijn insecten dagelijkse kost.In Afrika zeker. De lijst van de insecten die er gegeten worden, is lang. Sprinkhanenplagen in Noord-Afrika worden opgegeten. Nog een geluk. Sprinkhanen zijn volgens de Bijbelse spijswetten trouwens koosjer. In Congo komt tien procent van de totale proteïnenconsumptie van insecten.En dan deze rupsen hier. Al jaren liggen ze regel-matig in de Brusselse handel, ik kwam ze tegen in winkels aan de Ropsy-Chaudronstraat en ook dich-ter bij huis, met de wildgroei van Afrikaanse win-kels in Laken. Hoe ze het land binnenkomen, is een raadsel, want volgens mij bestaan er geen Europese

richtlijnen of kwaliteitsnormen voor import. Ik denk niet dat insecten legaal vermarkt kunnen worden. Toch beweerde de verkoopster dat ze aan de grens waren gecontroleerd. Ze circuleren allicht via de ty-

pisch Afrikaanse valiezeneconomie: ze komen vooral binnen als privébagage en zijn

dan niet offi cieel geregistreerd als geïmporteerd voedsel. Iemand

gehoord over containers met rupsen?Congolese rupsen zijn altijd te krijgen, en nog in grote hopen ook. Mbinzo heten

ze. Het gaat om de gedroogde rupsen van de vlindersoort Im-

brasia ertli (Rebel 1904), al zijn er heel wat andere soorten Imbrasia

die ook als voedsel dienen. Ze behoren tot de familie van de nachtpauwogen ( Sa-

turnidae ). Deze rupsen knagen hoog in de bomen in grote groepen aan de bladeren, de diertjes houden voortdurend lichamelijk contact, een beetje zoals de processierups bij ons. Daardoor zijn ze makkelijk te vangen en te oogsten. Eerst zijn de rupsen behaard, later worden ze kaal en groot. Ze zijn groen met gele tekening en soms wat rood en hebben oranje kopjes. Ik kocht 120 gram mbinzo bij de Afrikaanse Ma-dame om de hoek; de prijs was 35 euro per kilo. Ze raadde mij bezorgd aan (niet gewoon zijnde dat een bleekneus zulke dingen koopt) om de rupsen heel goed te spoelen en te lezen, ‘tegen het zand’. Er bleek achteraf vooral veel houtskool tussen te zitten. Ik vermoed dus dat de dieren in Afrika op hete asse worden gedroogd.Vervolgens moest ik ze enkele uren laten wellen in water. Toen ik de dieren achteraf weer woog, had ik al driehonderd gram. Op de foto zijn ze al geweld, de oorspronkelijke gedroogde rupsen zagen er niet uit. En tijdens het koken daarna zijn ze nog gegroeid!Ik vond op YouTube een recept voor mbinzo met ge-rookte vis en tomatensaus met mwamba (aardnoten-puree, zeg maar pindakaas). Insecten worden beter goed gekookt, schrijft een bron. De dieren worden onder verdachte omstandigheden bewaard en kun-nen zelf ook nog parasieten bevatten. Dus gingen ze voor veertig minuten het gezouten ziedende water in. De keuken begon te geuren naar lang gekookte spinazie, een zeer plantaardig aroma.Daarna laat men gepelde tomaten en gehakte ajuin

stoven, maakt er een wat lopende saus van met wa-ter, muskaatnoot, zout; ik zag geen pepertjes, maar ik vermoed dat ze ergens opduiken. Daarin moeten de mbinzo dan nog eens twintig minuten verder ko-ken. Ik heb ze even geproefd na de eerste kookbeurt, om de ware smaak niet gemaskeerd te hebben met andere ingrediënten. Spinazieachtig dus, maar met een mij onbekende textuur. Ze kunnen dan zeker nog een tijd koken gebruiken. En dan lookboter of zoiets erbij?Eerlijk gezegd, ik keek ernaar, maar had geen hon-ger. Niet dat ik het walgelijk vind, ik ben tenslotte gek op nog heel wat vreemdere zeedieren, maar dit zei mij niets. Toch is insecten eten een trend voor de toekomst, lees ik overal. Moeilijk te bereiden zijn ze ook niet, de enige inspanning zat hem in het spoe-len, maar dat moet met prei of veldsla ook. Eens iets anders voor het kerstbuffet? Smakelijk.

[email protected]

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Mbinzo

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

bloedstrepen eindigen, net zoals Reverdy’s s ’en en e ’s, op een vette stip.Picasso, Debuffet, Calder, Matis-se... – ze spatten als het ware van het papier. Giacometti is dan weer zo frêle dat je hem moet zoeken, en Dalí nadert sissend. Dankzij de Koopman Collectie leren we deze illustere kunstenaars ook als illus -trator kennen.� An�Devroe

www.wittockiana.org

ADVERTENTIE

“Wij eten geen insecten inEuropa.” We vergeten dan even dat honing ook een insectenproduct is en dat Ita lianen ze wél (nog) eten

Alles wat het boek bijzonder kan maken, is hier te zien: het papier, soms speciaal geschept zodat het watermerk zelf ‘illustratief’ wordt, het lettertype, tot zelfs de vouw-techniek, zoals te zien bij de boeken in harmonicavorm (leporello) of de woordslagvelden van Pierre Wa-lusinski van nooit verzonden brie-ven, geschreven in de loopgraven.Voor de lithografi eën bij het oor-logsgedicht ‘Le chant des morts’ uit 1948 liet Picasso zich inspireren door het handschrift van de dichter Pierre Reverdy. Veel van Picasso’s

M�� B�� H�� G��

www.fedsvk.be

02 412 72 44

Verhuur uw woning zorgeloos

Gegarandeerde huur elke maand

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

Steun voor de renovatie

Fiscale voordelen

SOCIALE VERHUURKANTOREN

vooral binnen als privébagage en zijn dan niet offi cieel geregistreerd als

geïmporteerd voedsel. Iemand gehoord over containers met

hopen ook. ze. Het gaat om de gedroogde

rupsen van de vlindersoort brasia ertli

er heel wat andere soorten die ook als voedsel dienen. Ze behoren

tot de familie van de nachtpauwogen ( turnidae ). Deze rupsen knagen hoog in de bomen

in grote groepen aan de bladeren, de diertjes houden voortdurend lichamelijk contact, een beetje zoals de

© N

ICK

TR

AC

HE

T


Chil Elberg: “Jarenlang heb ik de gruwel verdrongen, gezwegen. Werken, genieten van mijn prachtige nieuwe leven met Lucienne, dat wilde ik. Na mijn pensioen is het allemaal weer in mijn hoofd gaan spoken. Toen ben ik beginnen praten.”

E rnaast kijken is moeilijk: Chil Elberg is niet alleen een overlever, hij is ook een verwoed verzamelaar. In sappig Neder-

lands: “Het houdt me bezig, het helpt me mijn gedachten te verzetten.”Ik zie een vitrinekast vol uurwerken, een rekje met zakhorloges. Ik zie op tafel boeken met postzegels. De muren hangen rondom vol met kopieën van grote meesters, Rubens, Rem-brandt, Vermeer, Van Dyck, Renoir... Hebbe-dingen als compensatie voor een man die zijn jeugd, zijn vader en moeder, zijn vrienden, zijn illusies zag afgepakt? Een man die ondanks alles toch een nieuw leven heeft kunnen op-bouwen en 52 gelukkige jaren heeft gekend aan de zijde van Lucienne, zijn vrouw.“Lucienne heeft de hele oorlog ondergedoken geleefd in Dilbeek, in Linkebeek en uitein-

delijk bij familievrienden. Haar mogen leren kennen, na de bevrijding, was een zegen. Sa-men hebben we het gemaakt, maar we hebben het niet cadeau gekregen. Ik ontwierp en ver-vaardigde handtassen voor dames, portefeuil-les, geldbeugels, Lucienne verkocht ze in onze winkel aan de Grasmarkt. Ze was een mooie vrouw – Lucienne heeft tot haar 44ste gede-fileerd voor France Couture – en, vooral, een prachtige compagne de route.” Chil Elberg, zoon van Hinda-Estera Bitter en Josèf Elberg, zag het levenslicht op een okto-berdag in 1924 in Łeczyca, Polen. De toekomst die zijn ouders voor ogen hadden, lag in Pales-tina. Dat het anders is gelopen, daarover heeft een spekgladde Belgische stationstrap beslist.“Mijn moeder kwam uit een welgestelde fami-lie. Ze was lerares en sprak zes talen. Mijn va-

der was chemisch ingenieur. Mijn grootvader, een overtuigde zionist, financierde de emigra-tie van jonge Polen naar Palestina. Ook mijn ouders wilden daarheen. Naar de kibboets in Petah Tikva, waar in 1878 de eerste Joodse landbouwgemeenschap is ontstaan.” “Enkele maanden na mijn geboorte zijn we vertrokken. Vader, moeder, mijn zus en ik. De weg leidde langs België, maar is daar ook abrupt geëindigd. Het was winter, mijn moe-der gleed uit op een stationstrap en brak haar been op vier plaatsen. Doorreizen zat er niet meer in, ook later niet.”“Zo is het gekomen dat ik ben opgegroeid in Kelmis, in de Oostkantons. Ik ging er naar school in het Duits – dat zou een van de wa-pens worden om de naziwaanzin te overle-ven. We hadden het niet breed, toch waren we

gelukkig. De heerlijke Joodse maaltijden die moeder elke week bij het begin van de Sabbat bereidde, zal ik nooit vergeten. En, belangrijk: we waren mens tussen de mensen. Toen de kwade wind van het nazisme de grens begon over te steken, werd het helaas allemaal an-ders. Daarom zijn we in 1936 naar Brussel verhuisd. In de stille hoop toch nog in Pales-tina te geraken. IJdele hoop.”“Ons nieuwe thuis was een appartementje in Sint-Jans-Molenbeek, Prinsesstraat 14. Het was overleven, zo goed en zo kwaad als het ging. Mijn vader was een intellectueel, zijn diploma werd hier niet erkend, en van zaken-doen had hij geen verstand. Zodra ik kon, ben ik dan ook in de lederbewerking gestapt om thuis mijn steentje bij te dragen.” “Toen plots de oorlog uitbrak, zaten we he-lemaal in de val. Samen met enkele vrienden pleegde ik op mijn bescheiden manier daden van verzet. Dan, de dag die ik nooit ofte nim-mer zal vergeten: donderdag 27 augustus 1942. Mijn boezemvriend Sigi Jacobowicz en ik werden opgepakt bij een razzia, samen met enkele niet-Joden die gezocht werden. Zij werden opgesloten in het Fort van Breen-

© MARC GYSENS

ANDERLECHT – “Hitlers geest waart nog rond. Onverdraagzaamheid, wreedheid. Daarom getuig ik, daar-om vécht ik tegen al wie durft te beweren dat de Shoah een fabeltje is. Tot mijn laatste snik. Als ik spreek, gaat het goed. Als ik alles weer opkrop, komen de nachtmerries. Het inferno van de nazikampen is voor het leven.” Chil Elberg heeft twaalf concentratie- en vernietigingskampen overleefd. Daarover getuigt hij in Auschwitz, in scholen, in verenigingen. Zijn verhaal is vastgelegd door het Film and Video Archive van Steven Spielberg en nu ook in een boek: Brood in mijn hoofd.

‘Getuigen tot mijn laatste snik’Chil Elberg, B-10785, overleefde de nazikampen

Chil Elberg in Auschwitz-Birkenau met zijn vrouw Lucienne Slepac, die tweeënhalf jaar geleden overleed.

RE

PR

OG

RA

FIE M

AR

C G

YSE

NS


FREDDI SMEKENS

In den taaid

I n feite zou men het als volgt kunnen stellen: ofwel is het vreuger, ofwel loe-ter, ofwel naa. Laten we het vandaag bij

vreuger houden, waarde lezer.Bij vreuger hoort in den taaid. Uiteraard moeten we dan wel even nadenken over welken taaid we het eigenlijk hebben. Want vreuger, waarde lezer, kan zowel tien jaar geleden, in de middeleeuwen, de prehistorie als drie seconden geleden zijn. Dat men mij bij deze opmerking nogal raar aankeek, zal niemand verwonderen. Er was zelfs iemand die pienter opmerk-te: “Vreuger es donc altaaid.” Daarmee kon ik uiteraard niet onmiddellijk instem-men. Maar wanneer ik het dan wat beter bekijk, heb ik alles wat voorafging, vreuger geschreive.Tot daar de metafysische benadering van vreuger. Over naar in den taaid. Bij deze uitdrukking stellen we vast dat wat meer duidelijkheid van pas kan komen. Zo kan men het hebben over in den aaven taaid, in den hiele aaven taaid en eventueel ook in den taaid van de blieke blaa. Waar men ooit dat bleek en blauw vandaan gehaald heeft, heb ik, ondanks intensief speurwerk, niet kunnen achterhalen. Maar zoals bij vele Brusselse uitdrukkingen en gezegden mag er ook in dat geval een waas van mysterie rond hangen. Voor eventuele suggestie ben ik uiteraard altijd beschikbaar.Zeer zeker is een zekere vorm van nostalgie onlosmakelijk met vreuger verbonden. Ik ga ervan uit dat mensen die uitpakken met “In den taaid was alles beiter”, er niet altijd bij stilstaan dat ze vreuger jonger waren en de dingen vanzelf wat rooskleuriger bekeken. Zo kan ik gemakkelijk om met de opmer-king “Ge woit vreuger veul minder ambetant as naa.” Mensen die mij zo’n verwijt naar het hoofd slingeren, waren vreuger waar-schijnlijk gewoon veel toleranter en objec-tiever. Maar ik laat ze in hun geloof.Een eigenaardig gevoel dat ik heb, is dat in den taaid die taaid veel minder voorbij scheen te vliegen dan vandaag. Zou het kunnen dat naarmate de jaren verstrijken, we meer en meer het gevoel krijgen dat ze dat sneller doen?

Wie het eventjes niet over in den taaid of, ietwat tragischer, over in den aaven taaid wil hebben, pakt gerust uit met den dag van vandoeg. Maar ook op dát gebied kan loe-ter van pas komen. Dat woordje houdt ons alvast tegen om achterom te kijken. Maar nu gaan we iets te veel de filosofische toer op. Het enige waarvoor we, zowel in den taaid als naa, moeten opletten, waarde le-zer, is om niet al te vaak uit te pakken met “Ik hem gienen taaid.” Dat is namelijk een van de meest ongeloofwaardige uitspraken die men de medemens kan voorschotelen. In den taaid durfde ook ik daarmee weleens voor de pinnen te komen, mo daan taaid es verbaa.Soms vraag ik me af: “Wannier es den taaid aaigelaaik begonne?” Natuurlijk kan die vraag tot eindeloze discussies leiden. Ie-mand antwoordde mij in dat verband on-langs nog: “Met den Big Bang in den taaid.” Vroeger (pardon, in den taaid) zou ik mij bij deze uitleg neergelegd hebben. Maar nu ik tot het besef gekomen ben dat er oek in den taaid veu den Big Bang eet was, is dat niet meer het geval. Natuurlijk is er iets aan die Big Bang voorafgegaan. “En weut menier masscheen wa den wel?” wordt mij dan ge-vraagd. Op dat ogenblik wordt het uiteraard stilaan tijd om mijn theorie geloofwaardig-heid mee te geven. “Weut er na neemand wat er in den taaid veu den Big Bang was?” vraag ik me dan hardop af. Natuurlijk zul-len vele lezers weten wat er dan wel was. Maar voor diegenen die nog zouden twij-felen, of er geen enkel idee van hebben, formuleer ik graag het antwoord. “In den taaid veu den Big Bang was er eet da we ons allemoe gemakkelaaik kunne veustelle. Ik wil het wel zegge, mo het blaaft onder ons... Niks.” Zo zien we maar, waarde lezer, dat hoe verder we in den taaid teruggaan, hoe minder we op iets stuiten. Dat doet mij dan weer onmiddellijk denken aan de vraag “Mo was er den in den taaid veu dat er niks was?” Gelukkig hebben we nog wat tijd om over die cruciale vraag na te denken. En zal ik mij later de vraag kunnen stellen: vèwa hem ik ma in den taaid eet oengetrokke da na echt neki op niks trok?

donk, wij kregen de opdracht ons te melden in de Dossinkazerne in Mechelen. Daarna zou-den we naar Duitsland gedeporteerd worden, naar een werkkamp. Stok achter de deur: ‘Als je niet komt opdagen, wordt je hele familie opgepakt.’ Dus stond ik de volgende dag daar in Mechelen. Met mijn rugzakje van de Joodse scouts, waarin mijn moeder enkele spullen had gestopt. Ik was jong en sterk. Onwetend over de verschrikking die me te wachten stond. Onwetend over het feit dat ik moeder en vader nooit meer zou terugzien. Zij zijn op 20 september 1943 met konvooi 22A uit Me-

chelen weggevoerd. De Vernichtung tegemoet. Mijn zus is gelukkig de dans kunnen ontsprin-gen. Ze is naar Zwitserland kunnen vluchten, samen met haar man Max König. 250.000 frank hebben ze daarvoor moeten neertellen. Een enorm bedrag in die tijd.”

Horror en gelukCosel, Anhalt, Fürstengrube, Reichenbach, Annaberg, Gross-Strehlitz, Peterswaldau, Auschwitz-Birkenau. Silezische plaatsnamen die voor onnoemelijke gruwel staan, passe-ren de revue. Een bureaucratisch georgani-seerde massamoord. Elbergs woorden slaan me murw. Zijn nog steeds krachtige voorarm, met daarop B-10785 getatoeëerd, is een tes-tament. Een testament van horror, overle-vingsdrang, sluwheid, handigheid en een on-voorstelbare portie geluk. Zijn odyssee en die van zovele anderen door Hitlers kampen mag nooit vergeten worden. De dood van Sigi Jaco-bowicz en Chils andere kameraden mag nooit vergeten worden.Horror. “Ik heb dag in, dag uit mensen ver-moord zien worden. Doodgeschopt, doodge-slagen, doodgeschoten. Alsof ze minder dan een insect waren. Ik heb honger geleden tot op

het punt dat in mijn hoofd alleen nog brood zat in plaats van hersenen. Ik ben letterlijk over dode mensen moeten stappen. Ik heb tyfus overleefd. Ik heb mensen levend in nat beton gekieperd zien worden, gewoon omdat ze wat te traag werkten. Ik heb met lijken gezeuld, met afgesneden hoofden, armen, benen. Ik heb in Auschwitz II, tussen de bezittingen van mensen die kort daarvoor aangekomen en al vergast waren, de tas van mijn moeder gevon-den. Die tas kon ik uit duizenden herkennen, omdat ik hem zelf nog had vervaardigd van mijn oude regenjas. Ik heb een man, vastgeke-tend naast de latrines, levend opgevreten zien worden door ongedierte en parasieten.”Geluk, ook. “Momenten van goede wil. Een Scandinavische SS’er die me stiekem af en toe wat eten toestak. Kapo Blumberg, een Jood uit België die ook de oorlog heeft overleefd en me 24 liter soep gaf in ruil voor een gouden horloge dat ik had gevonden. Geluk: de Polen uit het getto van Warschau die me verzorgd hebben toen ik tyfus had, nadat de Duitsers ons in het kamp van Gross-Strehlitz hadden achtergelaten om te creperen. Geluk: de keer dat ik in Auschwitz-Birkenau ongemerkt kon overspringen van het rijtje van de gedoemden naar het rijtje van de stakkers die nog even mochten blijven leven. Geluk: de ontmoeting met Belgische niet-Joodse gevangenen die me de identiteit van Jacques Pepermans bezorg-den, een Molenbekenaar die net aan difterie was gestorven. Geluk: de SS’er die me liet ont-snappen op de dodenmars na de ontruiming uit Langenstein-Zwieberge. Omdat ik hem vervalste papieren toonde die zeiden dat ik Jacques Pepermans heette en vrijgelaten was uit het kamp van Buchenwald. Hij had me voor hetzelfde geld ter plekke kunnen afmaken.”“Surrealisme in de overtreffende trap was het, maar het was wel de realiteit. Ik heb het alle-maal beleefd en overleefd als een automaat. Op den duur zonder enig gevoel. Maar nu, nu kan ik zelfs de aanblik van een dode kat niet meer verdragen. Jarenlang heb ik het verdrongen, gezwegen. Werken, genieten van mijn prach-tige nieuwe leven met Lucienne, dat wilde ik. Na mijn pensioen, nu vijftien jaar geleden, is het allemaal weer in mijn hoofd gaan spoken en ben ik beginnen praten. En getuigen, dat zal ik blijven doen tot mijn laatste snik.”

� Karel�Van�der�Auwera

Ivo Van Hassel, Brood in mijn hoofd – Het levensverhaal van Chil Elberg, overlevende van 12 concentratie- en vernietigingskampen, i.s.m. vzw Werkgroep 10 december 2008, uitg. ASP, 144 p., 19,95 euro

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: [email protected] (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, [email protected]. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; rekeningnummer 424-5529822-66 van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten ([email protected]), Lien Annicaert ([email protected]), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman ([email protected]), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 70.490 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne ([email protected]). EINDREDACTIE Katrien Stroobants ([email protected]). REDACTIE Jean-Marie Binst ([email protected]), Christophe Degreef ([email protected]), Bettina Hubo ([email protected]), Patrick Jordens ([email protected]), Freddi Smekens ([email protected]), Steven Van Garsse ([email protected]), Danny Vileyn ([email protected]). REDACTIE-SECRETARIAAT Isabelle De Vestele ([email protected]), Gerd Hendrickx ([email protected]). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Francis Marissens, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt ([email protected]). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh ([email protected]). VERANTWOORDE-LIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie ([email protected]). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

“Ik heb in Auschwitz II, tussen de bezittingen van mensen die kort daarvoor aangekomen en al vergast waren, de tas van mijn moeder gevonden”


SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE – Chloe Henry was ooit de Brusselse hoop in de artistieke gymnastiek. Maar een ontwrichte elleboog op weg naar de Olympische Spelen van 2008 in Peking zorgde voor een vreemde carrièrewending. Vandaag is ze vice-Bel-gisch kampioen polsstokspringen, nog altijd met de Spelen als ultiem doel.

“In Amerika deed ik al sinds mijn vierde aan gymnastiek op hoog niveau,” vertelt Chloe Henry (24). “Toen mijn grootvader ernstig ziek werd, verhuisden we naar Brussel zodat mijn moeder voor hem kon zorgen. Ik was toen acht en had last met de aanpassing, ook op sportief vlak. In Amerika combineerde ik atletiek en gymnastiek; in België is sport anders gestruc-tureerd en moest ik kiezen.”De keuze viel op artistieke gymnastiek, waar-voor Henry tijdens haar eerste jaren in België bij een gereputeerde club in Aarschot trainde. Later zocht ze clubs dichter bij huis op, maar ze stuitte overal op hetzelfde probleem: ze was top in België en daar was het soms een-zaam. “Het niveau is in Brussel al een tijdje hetzelfde, het gaat niet meer vooruit. Er is niet genoeg ondersteuning voor goede coaches en atleten. Ik was de beste van de club en had na afloop van de trainingen soms een onbevre-digd gevoel. Ik voelde me soms tegengehou-den.”Toch verzamelde Henry een knap palmares. Naast een Belgische titel in 2006 nam ze deel aan ettelijke Europese en wereldkampioen-schappen. Samen met Aagje Vanwalleghem en Gaëlle Mys vormde ze het Belgische top-

Haar ‘tweede carrière’ als polsstokspringster begon Chloe Henry in de Topsporthal Vlaanderen. “Een heel gedoe, want ik was van de Franstalige gymnastiektak...”

© MARC GYSENS

‘Op een dag zal ik moeten kiezen’Atletiek > Chloe Henry ruilde gympak voor polsstok

de CLUB

Verenigde individualistenBrussels Triathlon Club (BTC)

BRUSSEL – De pioniers van de Brusselse triatlon blazen 25 kaarsjes uit. Ze zagen hun sport groeien en de Europeanen toestromen. De Brussels Triathlon Club (BTC) droomt van een wedstrijd in eigen stad, maar dat is alsnog een utopie.

“In het begin van de jaren 1980 waren er veel Brusselaars terug te vinden op triat lons,” ver-tellen pioniers Yves Haerden (52), Eric Mager (53), Johan Coene (60) en Marc Baert (59) in koor. “We werden een vriendenclubje, en dat is uitgegroeid tot deze club. Dat moest ook, want naarmate de sport professioneler werd, moes-ten triatleten bij een club aansluiten om aan wedstrijden te mogen deelnemen.”De pioniers kregen snel nieuwe ploegmaats, die op hun beurt andere clubs in de hoofdstad oprichtten. BTC is uitgegroeid tot een club van 82 leden, maar sommigen laten zich amper zien. “Dat zijn jongens die gewoon lid zijn om hun licentie te hebben. Je hebt leden in soor-ten. Sommigen doen het puur voor het plezier, anderen gaan er al wat serieuzer mee om. Een

paar jaar geleden hadden we een Australisch lid: hij is elfde geëindigd in de triatlon van Nice. Dat is niet niets. Vrouwen zijn er dan weer amper, maar dat is een algemeen Euro-pees fenomeen.”Trainen is bij triatlon grotendeels een indi-viduele aangelegenheid, in het tempo van je lichaam en je ambitie. Bij BTC komen ze op maandag en vrijdag samen in SportCity om anderhalf uur te zwemmen, op zaterdagoch-tend halen ze de fiets van stal. “Tijdens het zwemmen is er een techniektrainer aanwe-zig, maar verder ben je op jezelf aangewezen. Beginnelingen krijgen wel een duwtje in de rug met tips over trainen en materiaal. Maar triatlon is een individuele sport, je moet zelf je weg vinden. De sfeer is sowieso gemoede-lijk. Ons devies is: serieus aan triatlon doen zonder jezelf al te serieus te nemen.”In Vlaanderen is triatlon in de mode, in de hoofdstad is dat minder het geval, ook al omdat de infrastructuur ontbreekt. “Je hebt wel het Ironmanneke (gelieerd aan de Navo, red.), maar die wedstrijd is grotendeels in zaal. Waar wil je hier gaan zwemmen? In het kanaal? Je moet Brussel verlaten om iets te kunnen organiseren. Jammer.”De 25ste verjaardag werd gevierd met een diner voor leden en ex-leden. En nu? “Voort-doen zoals we bezig zijn. Met plezier en liefde voor de sport.”� TS

www.btctriathlon.beEen triatlon door Brussel is nog niet meteen voor morgen. “Waar kun je hier zwemmen? In het kanaal?”

© M

AR

C G

YSE

NS

trio. Daarom besloot ze in 2006 gedeeltelijk te gaan trainen in de Topsporthal Vlaanderen

in Gent. Dat had heel wat voeten in de aarde. “Een hele kwestie, want ik maakte deel uit

van de Franstalige gymnastiektak... Na lange gesprekken hebben ze me er toch toegelaten.


Ondertussen trainen er wel meer Franstalige gymnasten in Gent. Het was overigens niet de eerste keer dat het communautaire een rol speelde in mijn carrière. In 2007 kreeg ik op het Belgisch kampioenschap nog voor de punten bekend waren felicitaties, ook van de trainers van mijn tegenstanders. En toch won de Vlaamse Mys, met 0.025 punt ver-schil. Artistieke gymnastiek is iets heel sub-jectiefs, en de beste prestatie wordt niet altijd als dusdanig gehonoreerd.”In Gent maakte de Brusselse vooruitgang: ze groeide er naar haar beste niveau. Maar net toen ze zich klaarmaakte voor het WK – de enige kans om zich te plaatsen voor de Spelen –, sloeg het noodlot toe. “Ik trainde aan de barre, kwam slecht neer en ontwricht-te mijn elleboog. Weg Olympische Spelen. Ik heb er nog alles aan gedaan om terug te ke-ren, maar zonder de steun van de sportbon-den voelde ik mijn motivatie wegebben.”

Dromen van LondenNa heel wat denkwerk en na lange gesprek-ken met haar familie besliste Henry dat ze een nieuwe uitdaging wou. Kennissen raad-den haar polsstokspringen aan, wat toch niet meteen in het verlengde van gymnastiek ligt. “Nochtans komen de sporten op verschillen-de vlakken overeen. Je moet goed weten hoe je lichaam werkt, de nodige kracht hebben en mentaal sterk staan. Op een slechte dag lukt er weinig. De aanloop is het moeilijkste as-pect van het polsstokspringen.”“Ik probeerde het uit bij atletiekclub RIAAC in Oudergem en was meteen overtuigd. En als ik iets doe, dan ga ik er voluit voor. Dus begon ik in 2008 dagelijks te pendelen naar Gent, waar de beste trainingsomstandighe-den te vinden zijn in België.”Na amper vijf maanden trainen werd Henry al derde op het Belgisch kampioenschap. Sindsdien is ze zes keer vice-Belgisch kam-pioen geworden, zowel in- als outdoor. Af en toe trekt ze ook de landsgrenzen over om te gaan springen. “Onlangs heb ik mijn persoonlijke record scherper gesteld tot 4.11 meter, een centimetertje minder dan mijn grootste concurrente Fanny Smets. We trainen samen in Nederland, samen met de

Nederlandse top. Ik woon daar nu tijdens de week. Zes dagen per week training, waarvan vier keer twee per dag.”Alsof dat nog niet genoeg is, werkt Henry ook nog een master Sportmanagement af aan de IE Business School. Op vier weken op de Ma-drileense campus na werkt ze die studie op afstand af. De balans tussen lichamelijke en intellectuele inspanningen is belangrijk voor Henry – ze haalde eerder al haar bachelor in de rechten en diploma’s Angelsaksisch recht en sociale wetenschappen. Toch zal ze op een bepaald moment een keuze moeten ma-ken, beseft ze. “Gelukkig heb ik ouders die me steunen, maar dit kan niet blijven duren. Als alles goed gaat, studeer ik in maart af,

en dan is het tijd voor een keuze. Mijn zus is begonnen met het talentenagentschap Manashmint – misschien kan ik daar be-ginnen. Het ideaal zou zijn om mijn werk te combineren met sport op hoog niveau.”“Mijn volgende doelen? Belgisch kampioen worden, het minimum halen voor het EK (4.35 m), én uiteraard de Olympische Spelen. Dat blijft de grootste droom voor elke atleet. Dan moet ik voor juni of juli wel minstens 4.40 m springen om de B-limiet te halen, of tien centimeter meer voor de A-limiet, waar-mee ik dan meteen zeker ben. Is het moge-lijk om Londen te halen? Ja, want ik wil het. Ik geloof in mezelf en mijn coach zegt dat ik het talent heb. Wordt het gemakkelijk? Nee. Maar ik ga er voluit voor, en dan zien we wel.”

Tim�Schoonjans

“Is het mogelijk om Londen te halen? Ja, want ik wil het. Wordt het gemakkelijk? Nee”

De Darwin Range in Chileens Patagonië, Tordillo Range in Alaska, Wyoming’s Snake River Range, Aspen in Colorado, de Andes en de Kootenay Mountains, Revelstoke en Goat Range in Brits-Columbia: het is maar een greep uit de magische locaties die de Amerikaanse snowboarder Travis Rice sa-men met enkele andere snowboardhelden heeft proberen te temmen. Tweevoudig ‘Rider of the Year’ John Jackson, olympisch medaillewinnaar Scotty Lago, Mark Land-vik, Nicolas Muller, DCP, Jake Blauvelt, Pat Moore en Jeremy Jones waren erbij: twee jaar lang hebben ze geprobeerd om de meest on-herbergzame bergflanken te temmen. Een heroïsche poging om nieuwe skigebieden te ontdekken. The art of flight is een epische film geworden. Red Bull-sportdisciplines.Op verloren ogenblikken kijkt een mens wel-eens naar jonge gasten die torenhoog boven kliffen, bergflanken en andere avontuurlijke gebieden surfen en boarden. Dit is topsport. Al wie deze atleten niet voor vol aanziet, dwaalt.Travis Rice heeft nauwgezet aan zijn lang-speelfilm gewerkt. Rice is een autoriteit in zijn discipline. Op dit ogenblik zijn hij en zijn kompanen te gast in Brussel om The art of flight voor te stellen. Het gezelschap zit halverwege de Europese premières. In München werd de zaal overspoeld door dui-zenden snowboardfans. Alsof Spielberg met Tintin op promotoer is.Ook Madrid, Oslo, Amsterdam, Londen, Warschau, Stockholm, Parijs en Moskou worden aangedaan. Het evenement wordt georganiseerd door een privéorganisatie. De documentaire wordt voorgesteld in het cul-tuurhuis Flagey, in Elsene. Niet in Kinepolis of in UGC De Brouckère, maar in het ‘artis-tieke’ Flagey. De keuze van de locatie is ge-durfd. Snowboard hoort thuis op Eurosport of op Exqi Sport, thematische sportzenders.

The art of flight staat haaks op de traditio-nele filmkalender. Dangerous liaisons van Stephen Frears, het Braziliaanse Linha de passe en L’œuvre au noir van André Delvaux zijn top of the bill aan de Vijvers van Elsene.Sport en cultuur komen zelden samen, hoewel ze dezelfde missie hebben: men-sen verenigen. Ik maak het elke dag mee. Profvoetballers van allerlei soorten, maten, gewichten en afkomsten werken dagelijks samen aan een hoger doel: samen presteren, winnen.Ziguy Badibanga is een Brusselse jongen die opgegroeid is in een moeilijke wijk, en zijn gezinssituatie is in niets te vergelijken met die van zijn generatiegenoot Dennis Praet, die uit de middenklasse komt, met een de-gelijke opvoeding en dito ouders. Toch delen beide raspaardjes hetzelfde talent, praten ze dezelfde voetbaltaal. Ondanks hun contras-terende sociale achtergrond.Mati Suarez, stervoetballer, is maar tot zijn twaalfde naar school geweest in Córdoba, Argentinië; Guillaume Gillet is regent Licha-melijk Opvoeding, en Sacha Kljestan is naar de universiteit geweest. Dat is cultuur: de menselijke mix die een hoger doel dient.De avant-première van The art of flight be-wijst dat het kan. De broer van Kljestan, de Amerikaan van Royal Sporting Club Ander-lecht, wil het evenement niet missen. Bin-nenkort kruipt Josse De Pauw in de huid van wijlen Raymond Goethals, de boeiende voet-baltrainer. We zullen De Pauw in februari en maart van volgend jaar bewonderen in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg.Brussel dicht stilaan de kloof tussen sport en cultuur. Goed zo.

www.brusselnieuws.be/steegen

David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

David Steegen

ADVERTENTIE

Sport en cultuur

BANkEN TREkkEN HET VELD IN

BRUSSEL – Met de herfst in het land trek-ken lopers het veld in. Ook het personeel van de banken.

Bankiers halen geregeld even hun neus uit het geld om hun loopschoenen aan te trek-ken. Voor de gelegenheid mogen ze heel het gezin meebrengen. Naast wedstrijden op de piste wordt in het najaar steevast het veld opgezocht tijdens de Interbankenveldlopen van de Koninklijke Interbanken Sportunie. Daar maakten KBC, BNP Paribas Fortis en (buitenbeentje) MIVB vorig seizoen het top-trio uit. Individuele lopers mogen meedoen,

maar worden uiteraard niet in het banken-klassement opgenomen.De hoofdstad is elk seizoen wel een paar keer het strijdtoneel. Begin november organiseer-de Dexia een cross in Evere. Op 10 december is het de beurt aan de Nationale Bank van België om in Koekelberg een cross te orga-niseren. Vanaf 10 uur komen zowel jong als oud er aan de bak. Volgend jaar halen Axa (Oudergem, 28 januari) en de MIVB (Haren, 11 februari) de bankencross ook nog naar de hoofdstad. Meer informatie over tijdstippen, plaats van afspraak en aanspreekpunten op www.kibsu-ursib-cross.be.� TS

BRUSSEL INVESTEERT IN TOPSPORTERS

BRUSSEL – Het proefproject Mini-ESA krijgt 150.000 euro van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ter ondersteuning van jonge topsporters.

Het geld wordt toegekend aan de European Sports Academy (ESA). Die vzw heeft als doel stapsgewijs een Europese sportacademie op te richten in Brussel. Daar zouden Belgische en Europese topatleten al de nodige infra-structuur en omkadering krijgen om hun ta-lent waar te maken. De eerste stap biedt nu

aan vijftien jongeren tussen zestien en acht-tien jaar in drie sporttakken (voetbal, basket, atletiek) de kans om door te stoten tot het hoogste niveau. Ze krijgen een indivi dueel programma, vier jaar lang. Herman Van Holsbeeck van RSC Anderlecht, Jacques Le-dure van de Belgian Lions en atletiektrainer Jacques Borlée dragen het project in samen-werking met het BOIC. Het RSCA-trainings-centrum in Neerpede zal het project huis-vesten. Minstens twee derde van de sporters moet uit de hoofdstad komen.� TS

DÉ WOON- EN INTERIEURBEURS19-27 nov 2011 Brussels Expowww.cocoon.be tickets online : - 2 €

125x120.indd 1 10/11/2011 17:24:20


© SASKIA VANDERSTICHELE

BDW V

OO

R IEDEREEN VAN

9 T

OT 13

JAAR •

ZIEza

Jef Raven (JR): Hoe is Greenpeace

ontstaan?

Stien (S): Het is begonnen met een boot! En

met enkele mensen die protesteerden tegen

gevaarlijke kernproeven op een eiland voor de

kust van Alaska. Dat plan is mislukt, die boot is

er nooit geraakt. Maar omdat het de eerste keer

was dat gewone mensen zo dapper waren om ter

plekke te gaan om iets tegen te houden, kwam dat

verhaal in alle kranten. Greenpeace was geboren!

JR: En waar komt jullie naam vandaan?

S: In het begin van de jaren 1970 was het heel

cool om elkaar ‘peace’ toe te wensen en tegelijk

een vredesteken met je vingers te maken. Dat

deden ook de mensen op die eerste Greenpeace-

boot toen... Toen een van hen ‘peace’ toewenste,

reageerde iemand anders met: “Let’s make it a

green peace” (of: ‘Laten we er een groene vrede

van maken’). Zo kwamen die twee woorden bij

elkaar en hadden ze meteen een goeie naam

voor hun groep. We werken trouwens niet alleen

rond milieuthema’s, maar ook rond vrede en

ontwapening. En alles wat we doen, gebeurt altijd

op een vreedzame manier.

Wannes (W): Wat doen jullie dan op dit

moment vooral?

S: Dat is niet zo makkelijk samen te vatten, maar

we kunnen wel zeggen dat de klimaatverandering

nu een heel belangrijk thema is. Hier in België doen

we de laatste tijd ook veel tegen de kerncentrales.

Greenpeace wil dat die dichtgaan, onder andere

omdat ze héél veel geld kosten. En ook omdat

het radioactief afval van die centrales een groot

probleem is. Tot nu is er geen enkele oplossing

om dat afval te dumpen zonder gevaar voor mens

Het begon allemaal met een boot...Greenpeace blaast veertig kaarsjes uit

Rogier, Jef Raven

en Wannes gingen Stien (helemaal links)

van Greenpeace

interviewen. En ze

wensen jullie als

echte activisten

‘green peace’ toe!

R: En al de foldertjes en zo die jullie maken, is dat dan

ook betaald door mijn mama?

S: Ja, die ook. Of bijvoorbeeld ons magazine, speciaal voor

kinderen, dat om de drie maanden verschijnt (lees ‘Blikvanger’

hiernaast) .

R: Binnenkort is er weer een klimaattop, in Zuid-

Afrika, waarop regeringsleiders van de hele wereld

samenkomen om na te denken hoe ze de opwarming

van de aarde kunnen tegengaan. Stuurt Greenpeace ook

iemand?

S: Zeker, we sturen onze bossen-specialiste naar die

conferentie. Wisten jullie dat het kappen van bomen, in het

Amazonewoud bijvoorbeeld, voor een vijfde van de totale CO2-

uitstoot zorgt? Dat is dus heel slecht voor het klimaat. Er moet

dringend een goed akkoord komen om de ontbossing te stoppen.

W: Jullie bestaan nu veertig jaar. Was er een feest en een

megagrote taart?

S: Euh, ik heb hier geen taart gezien, nee. Maar we hebben

onszelf wel een cadeautje gegeven. Een gloednieuwe boot

om actie mee te voeren: de Rainbow Warrior III. Die is heel

milieuvriendelijk: hij kan varen op de kracht van de wind, hij heeft

gigantisch grote zeilen. En zo kunnen we overal geraken waar we

actie willen voeren.

R: Kunnen kinderen Greenpeace helpen?

S: Tuurlijk! Actie gaan voeren met ons, dat kan nog niet, daar zijn

jullie nog te jong voor. Maar je kan mee een petitie ondertekenen en

daardoor zeggen dat je het eens bent met onze acties. En belangrijk:

je kan erover praten, met je ouders en je vrienden. Je kan ook zelf

dingen veranderen in je dagelijkse leven, om de klimaatverandering

mee te stoppen: bijvoorbeeld het licht uitschakelen telkens als je

de kamer uitgaat. Op onze site vind je wel meer van zulke ‘eco-tips’.

Kleine dingen kunnen ook een verschil maken!

Surf dus eens naar www.greenpeace.be. Ook www.greenpeacekids.nl is

een leuke en interessante site. Wannes wist te vertellen dat je er zelfs

grappige spelletjes kan spelen. “Als ik 100 euro geef aan Greenpeace, wat doen jullie dan met dat geld?”

vroeg Zazie-reporter Rogier (9) aan Stien van Greenpeace. Die milieu-organisatie

wordt dit jaar veertig jaar, en dat mag gevierd worden! Met een uitgebreid

interview door onze jonge journalisten Wannes (12), Jef Raven (12) en Rogier,

bijvoorbeeld.

en natuur. In april hebben we nog een groot spandoek

opgehangen aan de hoogste bol van het Atomium, met

een duidelijke boodschap voor onze politici: ‘Stop de

kernenergie! Ga voor hernieuwbare energie!’

Rogier (R): Het is een vraag van mijn mama,

maar ik wil het ook weten. Als je 100 euro

geeft aan Greenpeace, waar gaat dat geld dan

naartoe?

S: (lacht) Daar kunnen we onze acties mee betalen,

bijvoorbeeld voor dat spandoek aan het Atomium.

Je moet weten dat wij geen geld willen van de

politiek en ook niet van bedrijven. We kunnen en

willen enkel werken dankzij de giften van heel veel

gewone mensen. Zoals jouw mama.

© S

TIEN

CO

ES

SE

NS

DOOR PATRICK JORDENS


BDW V

OO

R IEDEREEN VAN

9 T

OT 13

JAAR •

Het begon allemaal met een boot...R: En al de foldertjes en zo die jullie maken, is dat dan

ook betaald door mijn mama?

S: Ja, die ook. Of bijvoorbeeld ons magazine, speciaal voor

kinderen, dat om de drie maanden verschijnt (lees ‘Blikvanger’

hiernaast) .

R: Binnenkort is er weer een klimaattop, in Zuid-

Afrika, waarop regeringsleiders van de hele wereld

samenkomen om na te denken hoe ze de opwarming

van de aarde kunnen tegengaan. Stuurt Greenpeace ook

iemand?

S: Zeker, we sturen onze bossen-specialiste naar die

conferentie. Wisten jullie dat het kappen van bomen, in het

Amazonewoud bijvoorbeeld, voor een vijfde van de totale CO2-

uitstoot zorgt? Dat is dus heel slecht voor het klimaat. Er moet

dringend een goed akkoord komen om de ontbossing te stoppen.

W: Jullie bestaan nu veertig jaar. Was er een feest en een

megagrote taart?

S: Euh, ik heb hier geen taart gezien, nee. Maar we hebben

onszelf wel een cadeautje gegeven. Een gloednieuwe boot

om actie mee te voeren: de Rainbow Warrior III. Die is heel

milieuvriendelijk: hij kan varen op de kracht van de wind, hij heeft

gigantisch grote zeilen. En zo kunnen we overal geraken waar we

actie willen voeren.

R: Kunnen kinderen Greenpeace helpen?

S: Tuurlijk! Actie gaan voeren met ons, dat kan nog niet, daar zijn

jullie nog te jong voor. Maar je kan mee een petitie ondertekenen en

daardoor zeggen dat je het eens bent met onze acties. En belangrijk:

je kan erover praten, met je ouders en je vrienden. Je kan ook zelf

dingen veranderen in je dagelijkse leven, om de klimaatverandering

mee te stoppen: bijvoorbeeld het licht uitschakelen telkens als je

de kamer uitgaat. Op onze site vind je wel meer van zulke ‘eco-tips’.

Kleine dingen kunnen ook een verschil maken!

Surf dus eens naar www.greenpeace.be. Ook www.greenpeacekids.nl is

een leuke en interessante site. Wannes wist te vertellen dat je er zelfs

grappige spelletjes kan spelen.

[ SORRY ] SN

ORRY ?

Idulfania door Brecht Evens

Van 28 november tot en met 9 december is het de

17de klimaattop : daarover lees je meer in het

hoofdartikel.

De klimaattop vindt dit keer plaats in Durban, een

stad in Zuid-Afrika. De afstand tussen Brussel en

Durban bedraagt 10.000 kilometer. Op zaterdag

3 december gaat al wie om het klimaat geeft, proberen om die afstand te helpen

overbruggen. Als genoeg mensen één, twee of drie kilometer meestappen, dan

geraken ze zonder moeite in Zuid-Afrika.

Natuurlijk moet die tocht op een klimaatvriendelijke manier gebeuren. Te voet,

op rolschaatsen of op de fi ets... Of waarom niet in een zeepkist? Greenpeace gaat

naar de manifestatie met een trapwagen van de Flintstones: om onze politici een

duwtje te geven om in Durban nu eindelijk beslissingen te nemen waar onze

planeet beter van wordt.

Meer over deze leuke optocht in Brussel vind je op www.klimaatcoalitie.be

of www.greenpeace.org/belgium/nl/Durban-NL.

In een zeepkist naar

Zuid-Afrika

Een interview met de piepjonge kapitein

van de Rainbow Warrior III, of het

dagboek van een actievoerder op de

Noordpool...

Een quiz om een T-shirt met ‘No time to

waste’ erop te winnen...

Spelletjes en puzzels...

Je vindt het allemaal in het Kids! -magazine van Greenpeace, een

tijdschrift voor jonge sympathisanten.

Wil je het thuis ontvangen? Stuur dan een mailtje met je naam en adres

naar [email protected]. Dan krijg je het elke drie

maanden gratis in je brievenbus.

KIDS!, een magazine

van Greenpeace

BLI

KV

AN

GER

en natuur. In april hebben we nog een groot spandoek

opgehangen aan de hoogste bol van het Atomium, met

een duidelijke boodschap voor onze politici: ‘Stop de

kernenergie! Ga voor hernieuwbare energie!’

Rogier (R): Het is een vraag van mijn mama,

maar ik wil het ook weten. Als je 100 euro

geeft aan Greenpeace, waar gaat dat geld dan

naartoe?

S: (lacht) Daar kunnen we onze acties mee betalen,

bijvoorbeeld voor dat spandoek aan het Atomium.

Je moet weten dat wij geen geld willen van de

politiek en ook niet van bedrijven. We kunnen en

willen enkel werken dankzij de giften van heel veel

gewone mensen. Zoals jouw mama.

BDW - editie 1305

Documents

Transcript of BDW - editie 1305