Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

32
Bandfilteringstechniek Bandfilteringstechniek en om oogartefacten te en om oogartefacten te verwijderen uit EEG- verwijderen uit EEG- signalen met ERP’s signalen met ERP’s Manon Botter Manon Botter Daan Reid Daan Reid Maria Maria Niessen Niessen Bea van Bea van Meerveld Meerveld Douwe Terluin Douwe Terluin Bob van der Bob van der Vecht Vecht

description

Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s. Manon Botter Daan Reid Maria Niessen. Bea van Meerveld Douwe Terluin Bob van der Vecht. Groepstaken. 2 groepen -MDM (Maria, Daan, Manon) -BDB (Bob, Douwe, Bea) Groep 1 - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Page 1: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

BandfilteringstechniekeBandfilteringstechnieken om oogartefacten te n om oogartefacten te verwijderen uit EEG-verwijderen uit EEG-signalen met ERP’ssignalen met ERP’s

Manon BotterManon Botter

Daan ReidDaan Reid

Maria NiessenMaria Niessen

Bea van Bea van MeerveldMeerveld

Douwe TerluinDouwe Terluin

Bob van der Bob van der VechtVecht

Page 2: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

GroepstakenGroepstaken

2 groepen2 groepen

-MDM (Maria, Daan, Manon) -MDM (Maria, Daan, Manon)

-BDB (Bob, Douwe, Bea)-BDB (Bob, Douwe, Bea)

Groep 1Groep 1

Vinden van de beste filters voor groep 2.Vinden van de beste filters voor groep 2.

Groep 2 Groep 2

Verwijderen van EOG-artefacten uit het signaal.Verwijderen van EOG-artefacten uit het signaal.

Page 3: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa Filter (MDM)Alfa Filter (MDM)

2.2. Kwadrateren & Smoothing (MDM)Kwadrateren & Smoothing (MDM)

3.3. Segmenteren (DBD)Segmenteren (DBD)

4.4. Per stimulus middelen (BDB)Per stimulus middelen (BDB)

5.5. Trend correctie (BDB)Trend correctie (BDB)

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekken Gemiddelde stimuli van signaal aftrekken (BDB)(BDB)

7.7. EOG-artefacten eruit filteren (MDM) EOG-artefacten eruit filteren (MDM)

8.8. Stimuli erbij optellen (BDB)Stimuli erbij optellen (BDB)

Page 4: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus middelenPer stimulus middelen

5.5. Trend correctieTrend correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 5: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Alfa FilterAlfa Filter

-- Het alfa ritme bevindt zich in de Het alfa ritme bevindt zich in de frequentieband van 8 tot 12 Hz. frequentieband van 8 tot 12 Hz.

-- Om de eigenschappen van de responsen intact Om de eigenschappen van de responsen intact te houden, is het belangrijk om een vlak te houden, is het belangrijk om een vlak doorlaatgebied te hebben. doorlaatgebied te hebben.

-- De tijdsverschuiving moet minimaal zijn; De tijdsverschuiving moet minimaal zijn; eventueel moet er voor worden eventueel moet er voor worden gecompenseerd. gecompenseerd.

Page 6: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus middelenPer stimulus middelen

5.5. Trend correctieTrend correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 7: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Eerste SmoothfilterEerste Smoothfilter

- - Plaats van responsen op stimuli moeten Plaats van responsen op stimuli moeten duidelijk herkenbaar zijn. Een hoge duidelijk herkenbaar zijn. Een hoge tijdsresolutie is hier belangrijk. tijdsresolutie is hier belangrijk.

- - Hogere frequenties moeten uit het signaal Hogere frequenties moeten uit het signaal gefilterd worden. Het eerste filter moet een gefilterd worden. Het eerste filter moet een laagdoorlaatfilter zijn om zo de omhullende te laagdoorlaatfilter zijn om zo de omhullende te bepalen. bepalen.

Page 8: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus middelenPer stimulus middelen

5.5. Trend correctieTrend correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 9: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

SegmenterenSegmenteren

- - Uit het signaal moeten de responsen rondom Uit het signaal moeten de responsen rondom aangeboden stimuli worden ingelezen. De aangeboden stimuli worden ingelezen. De tijdsmarge is gezet op 1 seconde. tijdsmarge is gezet op 1 seconde.

Page 10: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus middelenPer stimulus middelen

5.5. Trend correctieTrend correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 11: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Per stimulus middelenPer stimulus middelen

- - Door de ingelezen waarden per soort stimulus Door de ingelezen waarden per soort stimulus te middelen, krijgen we een algemene respons te middelen, krijgen we een algemene respons op een soort stimulus. op een soort stimulus.

Page 12: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus middelenPer stimulus middelen

5.5. Trend correctieTrend correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 13: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Trend correctieTrend correctie

- Onderzoeken of er een trend aanwezig is in het - Onderzoeken of er een trend aanwezig is in het signaal.signaal.

- Bepalen of hiervoor gecorrigeerd moet worden. - Bepalen of hiervoor gecorrigeerd moet worden.

Page 14: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus MiddelenPer stimulus Middelen

5.5. Trend CorrectieTrend Correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 15: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Gemiddelde stimuli van het Gemiddelde stimuli van het signaal aftrekkensignaal aftrekken

- - Inlezen van de ‘mark’ files. Inlezen van de ‘mark’ files.

-- Gemiddelde stimuli van het signaal afhalen op Gemiddelde stimuli van het signaal afhalen op het tijdstip van aanbieden.het tijdstip van aanbieden.

-- Overgebleven pieken zijn oogartefacten.Overgebleven pieken zijn oogartefacten.

Page 16: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus MiddelenPer stimulus Middelen

5.5. Trend CorrectieTrend Correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

(smoothing of vervangen door baseline)(smoothing of vervangen door baseline)

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 17: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Tweede SmoothfilterTweede Smoothfilter

-- Hoge frequenties of grote amplitudes eruit Hoge frequenties of grote amplitudes eruit filteren om aanwezige oogartefacten te filteren om aanwezige oogartefacten te verwijderen. verwijderen.

Page 18: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

StappenplanStappenplan

1. 1. Alfa FilterAlfa Filter

2.2. Kwadrateren & SmoothingKwadrateren & Smoothing

3.3. SegmenterenSegmenteren

4.4. Per stimulus MiddelenPer stimulus Middelen

5.5. Trend CorrectieTrend Correctie

6.6. Gemiddelde stimuli van signaal aftrekkenGemiddelde stimuli van signaal aftrekken

7.7. EOG-artefacten eruit filterenEOG-artefacten eruit filteren

8.8. Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

Page 19: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Stimuli erbij optellenStimuli erbij optellen

-- Het originele signaal herstellen door de Het originele signaal herstellen door de gemiddelde stimuli er weer bij op te tellen. gemiddelde stimuli er weer bij op te tellen.

Page 20: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

AannamesAannames

- - Stimulus-respons veranderen niet in verloop Stimulus-respons veranderen niet in verloop van tijdvan tijd

Te controleren door middel van Te controleren door middel van kruiscorrelaties.kruiscorrelaties.

- - Stimulus-responsen zijn niet te veel 'vervuild'Stimulus-responsen zijn niet te veel 'vervuild'

- - EOG-artefacten op rust-EEG goed zichtbaarEOG-artefacten op rust-EEG goed zichtbaar

Page 21: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Eisen Alfa FilterEisen Alfa Filter

-- Doorlaatgebied: frequentieband alfa-ritme (8-Doorlaatgebied: frequentieband alfa-ritme (8-12 Hz)12 Hz)

-- Versterking in doorlaatgebied zo constant Versterking in doorlaatgebied zo constant mogelijkmogelijk

-- Tijdsvertraging moet gecompenseerd wordenTijdsvertraging moet gecompenseerd worden

Page 22: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Alfa FilterAlfa Filter

Mogelijkheden:Mogelijkheden:

-- Butterworth FilterButterworth Filter

-- ChebychevI FilterChebychevI Filter

-- ChebychevII FilterChebychevII Filter

-- Elliptisch FilterElliptisch Filter

-- Remez-filterRemez-filter

Page 23: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Butterworth FilterButterworth Filter

Page 24: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

ChebychevI FilterChebychevI Filter

Page 25: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

ChebychevII FilterChebychevII Filter

Page 26: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Elliptisch FilterElliptisch Filter

Page 27: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Remez-filterRemez-filter

Page 28: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Eigenschappen Remez-filterEigenschappen Remez-filter

Variabelen van Remez-filter:Variabelen van Remez-filter:

-- Onder- en bovenfrequentie van doorlaatgebiedOnder- en bovenfrequentie van doorlaatgebied

-- Mate van versterkingMate van versterking

-- Onder- en bovenfrequentie van uitloop van Onder- en bovenfrequentie van uitloop van doorlaatgebieddoorlaatgebied

-- Maximale rimpel in het doorlaatgebied Maximale rimpel in het doorlaatgebied

-- Minimale demping in het stopgebiedMinimale demping in het stopgebied

Tijdsverschuiving is af te lezen uit impulsrespons Tijdsverschuiving is af te lezen uit impulsrespons en kan gecompenseerd wordenen kan gecompenseerd worden

Page 29: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Eisen Eerste SmoothfilterEisen Eerste Smoothfilter

-- Hoge tijdsresolutie behoudenHoge tijdsresolutie behouden

-- Geen tijdsverschuivingGeen tijdsverschuiving

Page 30: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

Eisen Tweede SmoothfilterEisen Tweede Smoothfilter

-- LaagdoorlaatfilterLaagdoorlaatfilter

-- Hoge amplitudes eruit filterenHoge amplitudes eruit filteren

Page 31: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

ProblemenProblemen

-- Bedenken vraagstellingBedenken vraagstelling

-- Inlezen dataInlezen data

-- Kennis over eigenschappen van dataKennis over eigenschappen van data

-- Inlezen ‘mark’-filesInlezen ‘mark’-files

Page 32: Bandfilteringstechnieken om oogartefacten te verwijderen uit EEG-signalen met ERP’s

ConclusieConclusie