Ballonstof Najaar 2012

IN DIt NUMMer O.a.:

afscheid van een redacteur - team Jackie in Joure

De geschiedenis herhaalt zich - gPs gids - zonnebloemballon

europese toestand - expeditie Kilimanjaro - gordon Bennett cup -

st. Niklaas ballonstad - Ballonposter - Heart ballooning

catch the sun - Wind shear - simba

Losse nummers € 395

Ballonstof

N A J A A R 2 0 1 2

hÉt ballOnmagaZine van nedeRland & belgië

Ballonstof is een uitgave van de KNVvLafdeling Ballonvaren in samenwerking met de KBBF

Meer dan 20 jaar innoverende technologie.

SCH ROE DER fire balloons –

Ready for take off.Heteluchtballons en meer „Made in Germany“Uw CAMO+ voor alle merken

Theo SCHROEDER fire balloons GmbH · Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 · D-54338 Schweich · Tel. +49 6502 930-4

Fax +49 6502 930-500 · [email protected] · www.schroederballon.de · CAMO plus DE.MF/MG.0549

MoselBallonFiesta

I N H O U D

4 AfscheidvaneenredacteurRutgerCoucke

6 VandevoorzitterNLHansvanHoesel

7 VandevoorzitterBEKoenDeJonghe

9 DegeschiedenisherhaaltzichHanNabben

10 TeamJackieinJoureMiriamMartens

14 GarminGPS-gidsPieterGielen

16 ZonnebloemballonSanneHaarhuis

19 GordonBennettnietRutgerCoucke

20 WindshearNickVermeulen

22 HoehangtdeEuropesevlagerbij?PeterVanDenNoortgate

24 ExpeditienaardeKilimanjaroFilipAudenaert

28 WoodpeckerstourEuropeSanneHaarhuis

30 GordonBennettCupErnestDemuyter

32 SimbaLowieVanluffelen

34 HeartballooningBjörnTannemaat

36 St.NiklaasballonstadFilipBrokken

40 Europa,hereIcome[3]AngeleLinders

41CatchtheSunHanNabben

42 BallonposterRedactie

Vaak is het moeilijk om voor een verenigingsblad genoeg

copij te krijgen. Redacties moeten smeken, zeuren en dreigen

om op tijd stukjes te krijgen om het blad te vullen.

Zo niet Ballonstof, althans op dit moment.

En dat komt zeker ook doordat Ballonstof nu zowel

in Nederland als in België gelezen wordt. Dat heeft niet alleen

geleid tot een super dik, maar ook super gevarieerd, nummer.

Ga maar na, verslagen van reizen, en ballon meetings.

Een boekbespreking over GPS of ballongeschiedenis. Een nieuwe

ballon, speciaal voor rolstoelen, of een special shape. Het enige

wat jammerlijk ontbreekt is een verslag van het WK in Battlecreek

- gewoon geen copij gekregen - en het EK dames in Alytus in

Litouwen - omdat dit nummer al ter perse was.

Dus hebben nu al wat om naar het volgende nummer

van Ballonstof uit te kijken.

3

ballonstof

4

ballonstof Afscheid van een redacteur

Onlangs kreeg ik een ‘scheidingsaankondiging’ van vrienden van mij. Na een huweli jk

van jaren waren ze uit elkaar gegroeid en besloten het huweli jk te beëindigen. En ze

vonden het hip dit met een geestige kaart bekend te maken. Dat gaf veel commotie in

de vriendenkring, waarbij – en dat vind ik jammer – ondersneeuwde dat dit stel ook

jarenlang een goed huweli jk had gehad.

Iets dergeli jks dreigt ook te gebeuren, nu Joop de Wilde en het bestuur uit elkaar

gegroeid zi jn. Door wat onze voorzitter noemt ‘ Imcompabil ité des humeures’ is een

jarenlange samenwerking beëindigd. En, net als bij mijn vrienden voornoemd, vind ik

het jammer dat in de commotie daaromtrent vergeten dreigt te worden welke verdien-

sten Joop voor de Afdeling Ballonvaart heeft gehad.

Joop maakte zi jn eerste ballonvaart in 1987 en werd, voor velen van ons herkenbaar,

meteen geïn fecteerd met het ‘ballonvirus’. Vanaf daar heeft hij de gebruikeli jke weg

van crew-PUT-piloot afgelegd en trad in 1991 toe tot het korps van ballonpiloten. Hij

was toen al l id geworden van de KNVvL. Maar gewoon l id zi jn past niet bij het karak-

ter van Joop. Al snel werd hij l id van commissies en vervulde hij andere functies.

Vanaf 1993 tot 2012 vertegenwoordigde hij de Afdeling Ballonvaren bij het KNMI.

Dat we een meteorologisch instituut hebben dat oog heeft voor de ballonvaart is

mede door zi jn inspanningen.

In dezelfde periode nam hij het woordvoerderschap voor de ballonvaart in Nederland

op zich. En telkens als de ballonvaart in het nieuws kwam, meestal in negatieve zin

helaas, wist Joop te voorkomen dat een smeulend vuurtje veranderde in een uitslaan-

de brand.

Een heter vuur was de verhouding tussen de LTO’s en de ballonvaart. Ook hier heeft

Joop deel uitgemaakt van steeds in samenstell ing wisselende commissies, die overleg

pleegden met de landbouworganisaties.

Als adviseur van de Afdeling Ballonvaren verscheen van zi jn hand de ‘Beleidsnota

ballonvaren in Nederland’, leidraad voor het bestuur.

Joop heeft lange ti jd een sleutelrol gespeeld in het regiocoördinatorensysteem als

hoofregiocoördinator. Ook aan de wieg van de gevoelige gebieden website en het

huidige vaartregistratiesysteem was Joop nadrukkeli jk aanwezig.

In het afgelopen decennium nam Joop deel aan talloze overleggen met o.a. Lucht-

vaartpolit ie, IPO (Inter Provinciaal Overleg) over luchtvaartwetgeving, overleg met

Dutch Mill over ballonvaren binnen militaire CTR’s [dit overleg leidde tot nieuwe

regelgeving over ballonvaren binnen CTR’s] en EASA over Europese luchtvaart-

wetgeving.

Het bovenstaande overziend is het terecht dat Joop in 2011 de Gouden speld van

Verdiensten van de KNVvL uit handen van de voorzitter heeft mogen ontvangen.

Als hoofdredacteur ga ik Joop missen als een professioneel journalist en toegewijd

redacteur, waar ik nooit vergeefs een beroep op heb gedaan.

Het is daarom met spijt, dat ik zi jn ontslag als redacteur heb aanvaard.

Rutger Coucke, hoofdredacteur

5

ballonstof

Zojuist geleverdZojuist geleverd C o L o F o NBallonstof najaar 2012

EenuitgavevandeafdelingBallonvarenvande

KoninklijkeNederlandseVerenigingvoorLuchtvaart.

Eeninformatiefbladvoorballonpiloten,ledenvande

KNVvLafdelingBallonvarenenanderebelangstellenden.

Ballonstofverschijnteenmaalperkwartaalineenoplage

van500exemplaren.Deredactiebeslistoverhetaldan

nietopnemenvanartikelen.Deverantwoordelijkheidvoor

deinhoudvandeartikelenkomtvoorrekeningvande

betrokkenschrijver.Deredactiebehoudtzichhetrecht

voorartikelenintekortenoftebewerken.

VoorBelgiëvaltdeuitgaveonderdeverantwoordelijkheid

vandeBelgischeBallonvaartFederatie,LucVanGeyte.

WielidwilwordenvandeKNVvL,afdelingBallonvaren,

kanzichmeldenbijhetsecretariaat:0357723562.

redactie:

RutgerCoucke[hoofdredacteur],

SanneHaarhuis,

LucVanGeyte[redacteurBelgië]

JudithCoucke-Beemer[eindredactie].

medewerkers aan dit nummer:

HansvanHoesel,KoenDeJonghe,MiriamMartens,Pieter

Gielen,HanNabben,Björn,Tannemaat,NickVermeulen,

PeterVanDenNoortgate,FilipBrokken,LowieVanluffelen,

SanneHaarhuis,AngeleLinders,ErnestDemuyter,Filip

Audenaert,LucVanGeyteenRutgerCoucke.

foto omslag:

MiriamMartens

opmaak:

RutgerCoucke

productie en advertenties:ontwerpfabriekDalweg211217HxHilversumT0357723562www.ontwerpfabriek.com

deadlines copy en advertenties:15maart,15juni,15septemberen30november

advertentietarievenKostenperplaatsing:1/4pagina € 60,501/2pagina € 115,-1/1pagina € 227,-Prijzenzijnexclusiefmateriaal.Meerinformatie0624501450abonnement AbonnementBallonstofvoorniet-leden:Nederland€15,-perjaar.België€17,-perjaar

[email protected]

ISSN:1386-1700

Wilco Air BVWalstraat 13 7631 ET OOTMARSUM

T: 0541- 293299 F: 0541- 292826Postbus 76 7630 AB OOTMARSUM

wij leveren:● cameron ballonnen en accessoires● icom radio’s ● flytec instrumenten ● theorie- en praktijk opleiding● Reclame- en passagiersvaartenen zijn een:● easa erkend onderhoudsbedrijf

en camO+ gecertificeerd

Registratie: PH-SJC

Type: Cameron A-180

Operator: Ballonteam Wessel

Piloot: Mees van Dijk

Sponsor: BDU

Fabrikant: Cameron Balloons Ltd.

6

ballonstof

B E S T u u R K N V V LB A L L o N V A R E NVOOrzItter:Hans van Hoesel,LeonardusvanVeghelstraat36,5212AF

DenBosch,t0736142684,M0654793510,[email protected]

secretarIs: Huib Holsteijn,Holterweg98,7245SMLarengld,

M 0650677199,[email protected]: rutger coucke,

Spechtstraat16, 1223NZHilversum,t0624501450,[email protected]

BestUUrsLeDeN: Hylke Feenstra, PrinsBernhardlaan120,8501JLJoure,

M0622832107,[email protected];Hendrik Kort,Robijnlaan12,9646BH

Veendam,t0598633663,F0598633107,M0651125331,

[email protected] Hartendorp,Terreplein70,4931DL,

Geertruidenberg,M0653740138,[email protected]

secretarIaat:Spechtstraat16,1223NZHilversum,tijdenskantooruren:

0357723562,[email protected]

WOOrDVOerDer:Hans van Hoesel,M0654793510,[email protected]

VANDENEDERLANDSEVooRZITTER

Wehebbenzeweereensvoorbijzienkomen:deblogsoverdelandingsvergoeding.

ZoweldebloggersvanNieuweoogst.nualsvanBoerderijVandaagmeendeneindjulieenduitoverlandingsvergoedingeninhetzakje

temoetendoen.

Deteneurvanbeideblogswasonverkort:delandingsvergoedingenzijnniethooggenoeg.

Beidebloggerswillenwijgraagweermetbeidebenenopdegrondzettenennogeenshelderaangevenwaarhetomgaat.

Hetvertrekpuntisdatergéénbetalingsverplichtingbestaatvoorhetwegvoerenvaneengelandeballon,punt.Behoudensingevalvan

schadenatuurlijk.Maardatiseenproceswaarhetnietovergaat.

Ballonvaardersstappenintoenemendemateafvanhunbierfustjes,flessenjeneverenspiegeltjesenkraaltjesenbetalendebetrokken

landeigenaareenbedrag,onverplicht,enbrengendaarmeedeappreciatievandebetrokkenheidvandelandeigenaarbijdeballonlan-

dingtotuiting.

omdaarineenvormigheidaantebrengen,is–medeinsamenspraakmetafgevaardigdenvandediverseberoepsgroepen,waaronder

LTo–eenGedragscodevoorballonvaardersopgesteld,metdaarinopgenomeneentabelmetadviesbedragen.Dietabelwerktprima.

Debedragenzijnzeerreëelenkunnnenzelfsgerelateerdwordenaandelandingsgeldenvanmenigvliegveld.

HetgaatonsdanookvéélteveralsLTozegtdatdeballonvergoedingnietmeervandezetijdis.Endaarmeedesuggestiewekkend

datdetabelbedragenverhoogdmoetenworden.

Vanwaardieautomatischeaannamevaneenlandingsvergoeding?Hogerebedragen?Voorwateigenlijk?

DatLTodatmaareensuitlegt.Aanons,aanhunledenenvooralookaanhetpubliek,hunpotentiëleconsumenten.

Envoordebloggershebbenwenogeengoudentip:leeseersteensdeGedragscode,alvorensudingenroeptdiekantnochwalraken.

Softlandings,

HansvanHoesel

VANDEBELGISCHEVooRZITTER

Dekwakkelzomerisweervoorbij.Tijdomevenstiltestaanbijhetbijnaafgelopenseizoen.

Deweergodenwarenonshetvoorbijejaarnietgoedgezind.Veleavondenmetwind,regenen

onweersbuien.AlsgebruikervandesocialemediakrijgikdeindrukdatdedoorBelgocontrol

aangeleverde voorspellingen nogal verschillendworden gelezen (ik zie enkel staan dat de

windgaatafnementegenSSmaardaterdeganseavondkansisoponweerzieiknietstaan).

NahettragischeongevalvanJackyvorigjaar,hadikgehooptdathieruitlessenwarengetrok-

ken.Maarnogsteedszieikdaterindemeestmarginaleomstandighedenballonsvaren.

Ikkanbegrijpendatdoorhetslechteweer,decrisisenhetoveraanbodopeenteruglopende

passagiersmarkt,dedrukomtevarengrootis.Watiknietbegrijpisdathiervoormensen-

levensophetspelwordengezet.Ballonvarenop+/-10kmvaneenCBishetnoodlot

uitdagen.

Ikrekendanookopmeerverantwoordelijkheidszin.Alswijverderwillen(commercieel)ballonvarenmoetenwijonsproductopeencon-

currentieelcorrectemanierindemarktplaatsen.Ditwilonderanderezeggen;eenjuisteprijshanterenvooreenkwaliteitsvolle,veilige

enaltijdgelijkwaardigevaart.Hetrendementvan50vaartenaan200€perpersooniseenpakhogerdan100vaartenaan100€(ziehet

artikelvanHansvanHoeselindevorigeeditievanBallonstof).Indienwijeenbeterrendementzoudenrealiserendanvaltookdedrukweg

omkostwatkosttegaanvaren.

Verderwilikevenonderdeaandachtbrengendatwijopzaterdag1decemberopnieuweenballonvaardersdagorganiseren.Ditjaarzijn

wijopuitnodigingvandeburgemeestertegastindeevenementenhalvanEeklo.Hierbijeenoproepaanallegeïnteresseerdenenstand-

houdersommeetewerkenaanditevenement.([email protected])

VerderzijnwijnogsteedsinoverlegmethetDGLVomdeovergangnaardenieuweEASAPartFCLvergunningenzovlotalsmogelijkte

latenverlopen.Hetwordtechtersteedsmoeilijkeromdezemateriemetmaareenpaarmensentebehandelen.Inmaart2013isdevol-

ledigeraadvanbestuurvandeKBBFontslagnemend.omeencontinuïteitindeopvolgingvandezedossierstekunnengaranderenhebben

wijdringendnoodaannieuwemensendiedeploegkomenversterken.Hetzaldanookafhangenvandereactieopdezeoproepofde

mensenvandehuidigeRvBzichnogverderwillenengagerenindekomendejaren.

Hopendopeenaantalpositievereactieswensenwijjullieeenprettigeherfstenwintermethopelijknogeenaantalmooievaarten.

KoenDeJonghe

OP het Omslag:

maiden flight van de ZOnneblOemballOn.

fOtO maj-bRitta de RuiteR

7

ballonstof

VANDEBELGISCHEVooRZITTER

Dekwakkelzomerisweervoorbij.Tijdomevenstiltestaanbijhetbijnaafgelopenseizoen.

Deweergodenwarenonshetvoorbijejaarnietgoedgezind.Veleavondenmetwind,regenen

onweersbuien.AlsgebruikervandesocialemediakrijgikdeindrukdatdedoorBelgocontrol

aangeleverde voorspellingen nogal verschillendworden gelezen (ik zie enkel staan dat de

windgaatafnementegenSSmaardaterdeganseavondkansisoponweerzieiknietstaan).

NahettragischeongevalvanJackyvorigjaar,hadikgehooptdathieruitlessenwarengetrok-

ken.Maarnogsteedszieikdaterindemeestmarginaleomstandighedenballonsvaren.

Ikkanbegrijpendatdoorhetslechteweer,decrisisenhetoveraanbodopeenteruglopende

passagiersmarkt,dedrukomtevarengrootis.Watiknietbegrijpisdathiervoormensen-

levensophetspelwordengezet.Ballonvarenop+/-10kmvaneenCBishetnoodlot

uitdagen.

Ikrekendanookopmeerverantwoordelijkheidszin.Alswijverderwillen(commercieel)ballonvarenmoetenwijonsproductopeencon-

currentieelcorrectemanierindemarktplaatsen.Ditwilonderanderezeggen;eenjuisteprijshanterenvooreenkwaliteitsvolle,veilige

enaltijdgelijkwaardigevaart.Hetrendementvan50vaartenaan200€perpersooniseenpakhogerdan100vaartenaan100€(ziehet

artikelvanHansvanHoeselindevorigeeditievanBallonstof).Indienwijeenbeterrendementzoudenrealiserendanvaltookdedrukweg

omkostwatkosttegaanvaren.

Verderwilikevenonderdeaandachtbrengendatwijopzaterdag1decemberopnieuweenballonvaardersdagorganiseren.Ditjaarzijn

wijopuitnodigingvandeburgemeestertegastindeevenementenhalvanEeklo.Hierbijeenoproepaanallegeïnteresseerdenenstand-

houdersommeetewerkenaanditevenement.([email protected])

VerderzijnwijnogsteedsinoverlegmethetDGLVomdeovergangnaardenieuweEASAPartFCLvergunningenzovlotalsmogelijkte

latenverlopen.Hetwordtechtersteedsmoeilijkeromdezemateriemetmaareenpaarmensentebehandelen.Inmaart2013isdevol-

ledigeraadvanbestuurvandeKBBFontslagnemend.omeencontinuïteitindeopvolgingvandezedossierstekunnengaranderenhebben

wijdringendnoodaannieuwemensendiedeploegkomenversterken.Hetzaldanookafhangenvandereactieopdezeoproepofde

mensenvandehuidigeRvBzichnogverderwillenengagerenindekomendejaren.

Hopendopeenaantalpositievereactieswensenwijjullieeenprettigeherfstenwintermethopelijknogeenaantalmooievaarten.

KoenDeJonghe

redactie-adres nederland

rutger coucke

Spechtstraat 16

1223 NZ Hilversum

Nederland

+ 31 [0]6 2450 1450

[email protected]

redactie-adres belgië

luc Van geyte

A. Rodenbachlaan 4

B-2547 Lint

België

+32 [0]495225566

[email protected]

digitale Versie

www.knvvlballonvaren.info/docs/ballonstof.php

B E S T u u R K B B FVOOrzItter/PeNNINgMeester:Koen De Jonghe,Doornstraat101,9140Temse,

t037112444,M0475482624,[email protected]

ONDerVOOrzItter: Peter Van Den Noortgate,Admiraaldreef37,9070

Destelbergen,t092286152,M 0475604466,

[email protected]: ann Herdewijn,

Bochtestraat40,2260Voortkapel,M0474476637,[email protected]

rudy Paenen,Windmolenweg12,2040Antwerpen,t035686557,M0496820588,

[email protected] Buyckx,Kluisstraat18,2360oud-Turnhout,

[email protected] Van geyte,A.Rodenbachlaan4,2547Lint,

t034893628,M0495225566,[email protected]

secretarIaat:Doornstraat101,9140Temse,[email protected]

WOOrDVOerDer:Koen De Jonghe,M0475482624,[email protected]

8

ballonstof

Minervum 73464817 ZD Breda076 - 514 53 72

[email protected] NL MG-8061 certified

Reach for the Magic!Onlangs verliet deze ballon de fabriek in Igualada, de doopvaart zal plaats vinden tijdens de Albuquergue International Balloon Fiesta 2012. De special shape benadrukt dat ballonvaren voor iedereen kan zijn, zoals Ad Ballon dat doet met haar ballonvaarten voor Nationale Vereniging De Zonnebloem.

Ultramagic is value for money! Ga voor topkwaliteit en de beste deal. [email protected] of 06 - 53 48 84 39

Onderhoud en reparaties EASA CAMO+ professioneel onderhoud tegen een scherpe prijs, in Nederland en België. [email protected]

OccasionsWeet wat je koopt, inclusief garantie. [email protected]

Ballooning is fun!

ULTRAMAGICBALLOONS.NLPowered by Ad Ballon

MAGIC MINDSETS

Adv Ad Ballon BallonstofSept2012.indd 1 20-09-12 10:02

9

ballonstof

Minervum 73464817 ZD Breda076 - 514 53 72

[email protected] NL MG-8061 certified

Reach for the Magic!Onlangs verliet deze ballon de fabriek in Igualada, de doopvaart zal plaats vinden tijdens de Albuquergue International Balloon Fiesta 2012. De special shape benadrukt dat ballonvaren voor iedereen kan zijn, zoals Ad Ballon dat doet met haar ballonvaarten voor Nationale Vereniging De Zonnebloem.

Ultramagic is value for money! Ga voor topkwaliteit en de beste deal. [email protected] of 06 - 53 48 84 39

Onderhoud en reparaties EASA CAMO+ professioneel onderhoud tegen een scherpe prijs, in Nederland en België. [email protected]

OccasionsWeet wat je koopt, inclusief garantie. [email protected]

Ballooning is fun!

ULTRAMAGICBALLOONS.NLPowered by Ad Ballon

MAGIC MINDSETS

Adv Ad Ballon BallonstofSept2012.indd 1 20-09-12 10:02

Niet helemaal. Ruim een eeuw geleden vond er een verge-

lijkbare samenwerking plaats; destijds haakten Nederlandse

ballonvaarders kortstondig aan bij een bestaand Belgisch bul-

letin. Vanaf 15 juni 1908 werd door de in 1907 opgerichte

NVvL (toen nog zonder het in 1912 toegevoegde predicaat

Koninklijk) het Belgische La Conquête de l’Air naar de leden

gestuurd, aangevuld met het supplement Orgaan van de

Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart. Hoewel het peri-

odiek de brede

luchtvaart als

onderwerp had,

lag de focus van

de NVvL in de

praktijk nog vrij-

wel volledig op

de lichter-dan-

lucht luchtvaart;

het gemotori-

seerde vliegtuig was weliswaar al

uitgevonden door de gebroeders

Wright, maar de techniek van met

name de vliegtuigmotor stond nog

te zeer in de kinderschoenen om

het vliegtuig al een rol van bete-

kenis te laten spelen binnen de

nieuwe vereniging.

De luchtballon in het logo van de KNVvL herinnert aan de

beginjaren van de vereniging, toen de focus vrijwel volledig op

de lichter-dan-lucht luchtvaart lag.

De samenwerking tussen de Nederlanders en de Belgen

was destijds van korte duur; reeds in januari 1909 zag in

Nederland Het Luchtschip het levenslicht. Dit blad was een-

voudig van opzet en werd in mei van hetzelfde jaar alweer

vervangen door De Luchtvaart, uitgegeven door uitgeverij

J.A. Boom uit Haarlem. Leden van de Nederlands-Indische

zustervereniging van de NVvL, de NIVvL, ontvingen in 1910

een bilateraal ballonmagazine - de gescHiedenis HerHaalt zicH …SINDSDEZoMEREDITIEVANBALLoNSToFWERKENBALLoNVARENDBELGIëENBALLoN-

VARENDNEDERLANDSAMENoMINBEIDELANDENEENVoLWAARDIGBALLoNVAARTTIJD-

SCHRIFTMoGELIJKTEMAKENRESPECTIEVELIJKTEHouDEN.EENuNIEKESAMENWERKING?

tekst: han nabben

en 1911 naast De Luchtvaart het Bijblad op het

Tijdschrift De Luchtvaart - Officieel Orgaan van

de Nederlandsch-Indische Vereeniging voor

Luchtvaart. In 1910 werd dit bijblad vijf keer

uitgegeven. Het laatste nummer, nummer 6

van september 1911, was geheel gewijd aan

de zojuist door een noodlottig ongeval met

de NIVvL-ballon Batavia nabij Rembang (Java)

omgekomen KNVvL-oprichter A.E. Rambaldo.

dRie PeRiOdieken uit de beginPeRiOde van de

knvvl: de luchtvaaRt, la cOnQuÊte de l’aiR, en

het luchtschiP.

Ontleend aan: lichteR dan lucht, lOs van de

aaRde – geschiedenis van de ballOn- en lucht-

scheePvaaRt in nedeRland – han nabben / bdu

isbn 978-90-8788-151-1

10

ballonstof

de celebs Van de Friese ballonFeesten

Dat het evenement veel media-aandacht krijgt, blijkt door de

regelmatige aanwezigheid van cameraploegen op het festival-

terrein. Zo wordt Johannes woensdag gefilmd voor een live

verslag & take off op de Friese televisie GPTV. Herman speelt,

later in de week, de hoofdrol in één van de uitzendingen.

Op zondag filmt SBS6 ‘Pietsweer’ van Piet Paulusma: ‘OET

MORN!’ en Iris Kroes, de winnares van ‘The Voice 2012’, zingt

Adéle in de mand van Miriam Jurg.

Maar de bekendste (?) Nederlander blijkt

Rinus. Deze opmerkelijke verschijning

zingt, bijgestaan door zijn charmante dan-

seres, ‘ik wil met Sha-ron zweven in een

luchtballon’. Inmiddels is zijn clip 388804

keer bekeken op Youtube!

Fryslân boppe

Wat hebben ze het toch goed voor elkaar in Joure! Tijdens de

Friese Ballonfeesten zijn er heel de week activiteiten voor jong

en oud. We bezoeken het plaatselijk kampioenschap fierljep-

pen, de sfeervolle Midstraat met opblaasfiguren en ijsfabriek,

de boerenbruiloft (waarover de stadsomroeper ons al vanaf

06:30 uur informeerde) en de oltimershow. Hoogtepunt blijft

natuurlijk ieder dag de take-off van de vijfendertig ballonnen,

waaronder een aantal prachtige special shapes. We worden,

met het commentaar van een professionele speaker, uitge-

zwaaid door een overvolle tribune. En niet alleen de tribune

op de Nutsbaan zit vol. Ook in en om Joure zitten honderden

toeschouwers in de berm. Het evenement is zelfs zo’n begrip

dat het zijn eigen aankondiging kent op de wandelkaart van

de ANWB!

DINSDAGMoRGENARRIVERENWE,NAVIER

ZoNNIGEDAGENVAREN,METDEBooTINJouRE.EENDEEL

VANDECREWSTAATDANALoPDEHAVENCAMPING.

ZIJBRENGENoNSWoENSDAGMoRGENNAARKRIMPENoM

AuToENBALLoNTRAILERSTEHALEN.ALSWETERuGKoMEN

METDEHoPPERENDE120,ZIJNDEFRIESEBALLoNFEESTEN

éCHTBEGoNNEN.

tekst en fOtO’s: miRiam maRtens

team Jackie en de Friese ballonFeesten

jackie aan het ‘clOud hOPPen’

11

ballonstof

vragen áltijd € 100,-. Me houden, net als onze buurman, niet

van ballonnen’. Deze buurvrouw wordt vriendelijk toegespro-

ken door ‘juf Miriam’. Zij wil deze zure mevrouw best even

opvoeden: ‘Mevrouw, u kunt een volgauto inderdaad wei-

geren van uw land. Maar een ballon met passagiers gijzelen

mag niet. Dus zolang u niet van de FARC bent en wij onder de

Nederlandse wet opereren, gaan we gewoon even sjouwen

met zijn allen’. Helaas voor Miriam heeft Rob al betaald. Want

wat had zij graag, in haar zuurstok roze outfit, de ballon

geborgen… Met je volgauto het veld op is soms zó saai!

Terug in de jachthaven kennen we ineens de perfecte bestem-

Dat het evenement grote bekendheid kent, blijkt ook als we

landen. Daar worden we, en zeker ook de goedgevulde boe-

renpakketten, met open armen ontvangen. Zo komt er op een

avond een boer het gras opgestoven. Hij roept ‘Vaar nog 500

meter verder, dat land is van mij!’. We kozen echter al voor

een roetsjlanding op het veld van zijn buurman. Daardoor gaat

de volle tas cadeautjes aan zijn neus voorbij. Als de rechtma-

tige landeigenaar verschijnt, drinken beide heren een drankje

mee. Ze moeten erg lachen om onze ‘boerenpakket-goody-

show’. De giften worden stuk voor stuk uitgebreid geshowed

zodat boer A ziet wat boer B allemaal ‘gewonnen’ heeft.

‘Hij belooft: wie tot Mij komt zal ik geenzins uitwerpen’

(Johannes 6:37).

Alleen een boer in Rostergaast heeft het niet helemaal begre-

pen. Las hij soms het ‘komkommertijdartikel’ waarin stond dat

collega-agrariër € 100,- van een ballonvaarder eiste? De boer,

met trekker op het veld, wil in ieder geval geld zien. Rob, op

dat moment de piloot van de 120, staat voor een dilemma. Er

komt regen aan, de crew is er nog niet en hij wil Jackie’s ballon

graag droog inpakken. Maar € 100,- voor een vaart met vrien-

den op een gemaaid veld? Uiteindelijk gaat hij, na een fikse

onderhandeling, toch maar overstag. De eerste regendruppels

vallen als hij € 50,-betaalt.

Wanneer de crew arriveert, verkondigt een buurvrouw ‘Wij

miRiam’s kaPsel fRyske stijl

27e fRyske ballOnfeesten

12

ballonstof

ming voor de folder ‘Evangelische Lectuur’ die we eerder in de

week op onze boot ontvingen. We hebben lang gedacht wat

we daar nou mee moesten. Maar het ‘Hij belooft: wie tot Mij

komt zal ik geenzins uitwerpen’ heeft Johannes vast anders

bedoeld.

ViJF uit ViJF!

Dat ‘onze lieve heer’ de Friese Ballonfeesten wél een warm

hart toedraagt, blijkt de laatste avond. Voor de vijfde avond

op rij wordt er gevaren. Want ondanks de enorme stortbui

’s ochtends is het weer fantastisch. We starten met de 120 en

hopper buiten de Nutsbaan en komen, tot groot vermaak van

publiek, recht over het veld. ‘Mooie show dames’ klinkt het

over de radio. Na deze laatste vaart landen we in hetzelfde

veld. ‘Beppe’, die gehaald is door haar kleinkinderen, vindt

het prachtig. ‘Dit veld was van mijn broer. Hij wilde altijd

graag dat er een ballon landde maar dat is nooit gebeurd. Hij

overleed een half jaar geleden en nu heb ik er twee!’ Ze glun-

dert. Beppe haar gegevens worden zorgvuldig op de landings-

formulieren ingevuld. Hopelijk bekijkt zij volgend jaar, tijdens

de boerendag, haar broers landje vanuit een mandje.

laatste toegiFt

Daan, Gemma, Johannes en Rik, we hebben een super week

gehad! Dankjewel voor de fijne, vlekkeloze organisatie en het

gezellige evenement. Speciaal voor jullie hebben we een groot

artiest bereid gevonden een origineel danklied te zingen. Kijk

hiervoor op: www.zangerrinus.nl/luchtballon

- Al vanaf €25,-- Makkelijk bestellen: 24 uur per dag, 7 dagen lang

- Besteedbaar in heel Nederland & België- Binnen 24 uur verstuurd

- Keuze uit verrassende arrangementen

Bestellen doe je heel eenvoudig:

www.nationaleballonvaartbon.nlVoor informatie kunt u bellen: 073 614 26 84

jackie en miRiam landen fRyske stijl

bePPe en beRenbuRg, gOeie cOmbi

13

ballonstof

KENT U IEMAND DIE WELEENSEEN BALLONVAART WIL MAKEN?

DE NATIONALE BALLONVAARTBONIS GRENSOVERSCHREIDEND

- Al vanaf €25,-- Makkelijk bestellen: 24 uur per dag, 7 dagen lang

- Besteedbaar in heel Nederland & België- Binnen 24 uur verstuurd

- Keuze uit verrassende arrangementen

Bestellen doe je heel eenvoudig:

www.nationaleballonvaartbon.nlVoor informatie kunt u bellen: 073 614 26 84

jackie en miRiam landen fRyske stijl

14

ballonstof

Garmin bracht één van zijn eerste buitensportmodellen uit

in 1997, de Garmin 12XL. Hiermee kon je nog niet veel meer

dan je positie bepalen (tot op 100 meter nauwkeurig) en je

gelopen spoor opnemen (en dan nog erg beperkt). Zodoende

waren maar enkelingen in het bezit van zo’n high-tech ding:

berggidsen, zeilers en enkele fanatiekelingen met veel geld.

Gaandeweg echter werden de toestellen perfor-

manter, lichter, kregen ze een kleurenscherm, een

snellere processor, meer geheugen, een betere

antenne, meer software-mogelijkheden en

verbruikten ze minder energie.

De échte doorbraak kwam toen Bill

Clinton op 2 mei 2000 de ‘Select

Availibility’ (SA) afschafte. Dit was

een ingebouwde onnauwkeu-

righeid die er voor moest

zorgen dat de ‘vijand’ het

GPS-systeem niet kon mis-

bruiken in oorlogstijd.

Sinds die dag was

een GPS plots tot

op enkele meters

nauwkeurig in

plaats van tot op

100 meter. Dit bood

een heel aantal nieuwe

mogelijkheden.

nieuwe buitensport

Zo werd er zelfs een nieuwe buitensport uitgevonden: het

geocachen. Bij het geocachen geef je de coördinaten in

van een verstopte ‘schat’. De GPS wijst je zo de weg naar

de geocache. In de geocache-schat vind je dan allerlei spul-

letjes. Hier geldt het principe: neem er eentje uit en steek er

eentje in. Ondertussen is het geocachen wereldberoemd en

wijdverspreid. Wist je dat er in België alleen al tienduizenden

geocaches verstopt liggen? Dus ook in je nabije buurt liggen

er ongetwijfeld schatten verborgen. Voor velen is geocachen

een alternatieve manier om plekjes te ontdekken of zelfs om

op reis te gaan. Bovendien is het erg leuk en uitdagend om te

doen met kinderen.

Garmin heeft van in het begin 5 verschillende markten voor-

zien van navigatietoestellen: de automotive-, de luchtvaart- de

maritieme-, de training- en fitness- en (last but not least) de

buitensport-markt. Deze laatste heeft continu een stijgend

aandeel verworven en nu maakt ze ongeveer 13% uit van de

totale markt. Garmin verkoopt jaarlijks wereld-

wijd zo’n 16 miljoen navigatie-

toestellen en

verkocht

dit jaar zijn

100miljoenste

toestel.

Samen met de toe-

stellen, ontwikkelde

ook de markt van

digitale kaarten zich.

Eerst weinig gedetailleerd

en zwart-wit, maar gaande-

weg beter, performanter en

in kleur.

Garmin onderscheidt zich boven-

dien van de concurrentie door het

op de markt brengen van topografi-

sche kaarten die niet alleen een route

kunnen berekenen op autowegen. Met

deze kaarten kan je ook te voet of met de

fiets navigeren langs boswegen, veldwegen,

fietspaden …

Hierdoor, en door de dalende prijzen, kwamen

deze toestellen plots in het bereik van de doorsnee recreatieve

buitensporter. De man-in-de-straat (of liever, de man-op-het-

wandelpad) werd gecharmeerd door dit toestel. En nu ook

velen een PC, GSM, smartphone, auto-GPS … hebben is de

stap naar een buitensport-GPS gauw gezet.

En toch hebben vele gebruikers zich misrekend. Waar ze

verwachtten dat je een buitensport-GPS aanzet en dat deze

onmiddellijk de weg wijst naar je bestemming - zoals een

de garmin gps gidsVan peter gielen

ZoWATIEDEREENKENTEN/oFHEEFTEENAuTo-GPS.WAARDIT15JAARGELEDEN

NoGEENLuxE-PRoDuCTVooRENKELINGENWAS,ISDITDEDAGVANVANDAAGEVEN

NoRMAALALSEENGSMoFLAPToP.MAARooKVooRRECREATIE-DoELEINDEN

BESTAANERREEDSLANGGPS’EN.

gelopen spoor opnemen (en dan nog erg beperkt). Zodoende

waren maar enkelingen in het bezit van zo’n high-tech ding:

berggidsen, zeilers en enkele fanatiekelingen met veel geld.

Gaandeweg echter werden de toestellen perfor-

manter, lichter, kregen ze een kleurenscherm, een

snellere processor, meer geheugen, een betere

antenne, meer software-mogelijkheden en

verbruikten ze minder energie.

De échte doorbraak kwam toen Bill

Clinton op 2 mei 2000 de ‘Select

Availibility’ (SA) afschafte. Dit was

een ingebouwde onnauwkeu-

righeid die er voor moest

zorgen dat de ‘vijand’ het

GPS-systeem niet kon mis-

bruiken in oorlogstijd.

Sinds die dag was

een GPS plots tot

op enkele meters

nauwkeurig in

plaats van tot op

100 meter. Dit bood

een heel aantal nieuwe

mogelijkheden.

nieuwe buitensport

Zo werd er zelfs een nieuwe buitensport uitgevonden: het

geocachen. Bij het geocachen geef je de coördinaten in

zien van navigatietoestellen: de automotive-, de luchtvaart- de

maritieme-, de training- en fitness- en (last but not least) de

buitensport-markt. Deze laatste heeft continu een stijgend

aandeel verworven en nu maakt ze ongeveer 13% uit van de

totale markt. Garmin verkoopt jaarlijks wereld-

wijd zo’n 16 miljoen navigatie-

toestellen en

verkocht

dit jaar zijn

100miljoenste

toestel.

Samen met de toe-

stellen, ontwikkelde

ook de markt van

digitale kaarten zich.

Eerst weinig gedetailleerd

en zwart-wit, maar gaande-

weg beter, performanter en

in kleur.

Garmin onderscheidt zich boven-

dien van de concurrentie door het

op de markt brengen van topografi-

sche kaarten die niet alleen een route

kunnen berekenen op autowegen. Met

deze kaarten kan je ook te voet of met de

fiets navigeren langs boswegen, veldwegen,

fietspaden …

Hierdoor, en door de dalende prijzen, kwamen

15

ballonstof

auto-GPS dit doet - valt dit in de praktijk erg tegen. Wanneer

je een boom in het bos als eindbestemming wenst in te geven

heeft deze immers geen straat, huisnummer en postcode maar

een coördinaat als adres.

als een zwitsers oFFiciersmes

En als recreatieve fietser wil je je verplaatsen langs mooie,

vlakke en fietsvriendelijke wegen, liefst fietspaden. De wiel-

renner wil zich meten op heuse colletjes maar wil zijn fijne

tubes niet stukrijden in een putje. En de moutainbiker wil van

geen asfalt weten, geef hem of haar maar steile, bochtige

bospaden. Je merkt snel, de ene buitensport is de andere niet.

Wandelen, bergwandelen, fietsen, wielrennen, mountainbi-

ken, (toer-)skiën, langlaufen, parachutespringen, parapenten,

ballonvaren, kajakken, paardrijden, kanovaren, zeilen, motor-

rijden ... we kunnen zo nog een eindje doorgaan. Er zijn

ongeloofelijk veel, en hoe langer hoe meer buitensporten.

Bovendien wordt het buitensporten alsmaar populairder. En

elke buitensport heeft zijn eigen instellingen en kaarten nodig

om goed te kunnen navigeren. En dan komen we terug bij de

‘complexiteit’ van een buitensport-GPS.

Op zich is een buitensport-GPS niet zó complex maar wel héél

veelzijdig. Je kan het vergelijken met een Zwitsers zakmes met

25 verschillende tools. Voor elke toepassing heb je een apart

tooltje ter beschikking.

Als je weet dat je in een buitensport-GPS zowat 100 instellin-

gen kan veranderen, dan begrijp je waarom sommigen onmid-

dellijk afhaken wanneer ze het toestel voor het eerst gebrui-

ken. Daarbuiten heb je 15 verschillende gebruiksschermen, 9

manieren om te navigeren, en kan je de weergegeven data-

velden aanpassen door 74 verschillende parameters: hoogte,

luchtdruk, snelheid, gemiddelde snelheid, stijgingspercentage,

hartslag, enz.

digitsle kaart

Maar kan een GPS dan het klassieke ‘kaart en kompas’ ver-

vangen? Jazeker! Waar een vijftal jaren geleden de GPS een

aanvulling (of extra zekerheid) was bij kaart en kompas, is dit

nu helemaal veranderd. Nu kan je gerust, alleen op basis van

je GPS en digitale kaart, de weg zoeken met je GPS. Maar je

moet toch nog wel de basisbegrippen van kaartlezen onder

de knie hebben. En je maakt het jezelf een stuk gemakkelijker

als je je route op voorhand uitstippelt op (het grote scherm

van) je computer. Garmin heeft hiervoor een uitstekende tool:

BaseCamp. Dit is de opvolger van Mapsource en kan gratis

gedownload worden van hun website.

We hebben het nu gehad over de toestellen, de kaarten en

de software. Maar hoe gebruik je dit alles nu? En daar ligt nu

net het zwakke punt bij Garmin. Hun handleidingen zijn erg

beperkt. Ze leggen misschien wel (beknopt) uit waarvoor elk

knopje dient. Maar daarmee weet je je niet uit de slag te trek-

ken. Zoals eerder gezegd heeft elke buitensport en toepassing

zijn specifieke toepassingen.

Om hierop een antwoord te bieden heeft GPSadventures.be

een boek uitgebracht die vele aspecten toelicht, de Garmin

GPS Gids – buitensport. De auteur, Peter Gielen, is lesgever

bij de Garmin Academy Belux. Hij weet dus beter dan wie ook

met welke vragen en problemen een beginnende gebruiker

worstelt.

In de Garmin GPS Gids, een kanjer van 480 blz. en 2 kg.,

komen de volgende onderwerpen aan bod: hoe werkt een GPS

(en wanneer niet)? Welke GPS kan ik aanschaffen? Welke kaar-

ten bestaan er en voor welke toepassing? Waar moet ik op let-

ten bij de aankoop? Waar moet ik op letten bij de batterijen?

Welke knopjes zitten er aan een GPS en waarvoor dienen ze?

Welke instellingen kan ik allemaal doen en welk effect hebben

ze? Hoe moet ik waypoints aanmaken en veranderen? Wat zijn

POI’s (Points of Interest) en hoe gebruik ik ze? Wat zijn routes

en wat zijn tracks en wat is het verschil? Welke van de 9 ver-

schillende manieren om te navigeren kan ik het best gebruiken

voor mijn buitensport? Hoe kan ik geocachen? Of hoe kan ik

zelf een geocache aanmaken en verstoppen? Hoe kan ik een

fietsknooppunten-route uitstippelen met mijn GPS? En nog

véél meer … Per buitensport krijg je gebruikstips, aanbevolen

instellingen en een lijst met interessante websites met een

aanbod van routes of tracks.

brede inFormatie

Dit boekwerk, met hardcover, is rijkelijk geïllustreerd met hon-

derden foto’s, afbeeldingen, info-kaders, weetjes en tips, stap-

penplannen, vergelijkingstabellen, links naar websites, .... Om

het niet té ingewikkeld te maken, heeft de auteur zich beperkt

tot de buitensport-GPS’en van Garmin, toch nog steeds de

absolute marktleider in dit gamma. Volgende toestellen wor-

den in detail besproken: de GPSMAP60, de eTrex, de Colorado,

de Dakota, de Oregon, de GPSMAP62, de Montana en het bui-

tenbeentje, de Edge 800 (wat eigenlijk een training- en fitness-

toestel is met heel wat buitensportmogelijkheden).

Elk toestel heeft in het boek zijn eigen kleur: de vele screen-

shots moeten je toestaan om de handelingen stap-voor-stap

uit te voeren. Maar ook BaseCamp komt ruim aan bod, met

vele screenshots. En daarnaast vind je nog een beschrijving

van allerlei andere (internet- of PC-) tools, kaarten en toepas-

singen. Kortom, een niet te missen handboek voor elke bezit-

ter (of potentiële koper) van een buitensport-GPS.

de garmin gPs gids is online te koop op

www.gpsadventures.be of www.bol.com

Ook in de boekhandel of buitensportzaak te koop.

isbn-nummer 9789491573002.

de garmin gPs gids kost € 48,90.

ballonstof

16

Vereniging De Zonnebloem zorgt voor ontmoetingen tussen

vrijwilligers en mensen met een fysieke beperking door ziekte

of handicap. Hierdoor helpt de Zonnebloem eenzaamheid te

voorkomen en stimuleren ze mensen met een beperking mee

te blijven doen aan de maatschappij.

Vrijwilligers van de Zonnebloem gaan op huisbezoek, maar de

vereniging biedt ook een scala aan activiteiten aan die men-

sen met een beperking samen met vrijwilligers kunnen onder-

nemen. Denk daarbij aan theaterbezoek, aan buitenlandse

vakanties, rondvaarten of een bezoek aan de Floriade. De

Zonnebloem richt zich daarbij zeker niet uitsluitend op oude-

ren en probeert ook vooral activiteiten aan te bieden die pas-

sen bij de belevingswereld van hun deelnemers. Recent werd

daar de mogelijkheid van een ballonvaart in de Zonnebloem-

ballon als nieuwste activiteit aan toegevoegd.

Na een geslaagde ballonvaart met iemand met een lichamelij-

ke beperking een paar jaar geleden tijdens Breda Ballon Fiësta

leek het Ad Haarhuis een mooi idee om dit voor meer mensen

beschikbaar te maken. Het begin was snel gemaakt. Na een

ontmoeting met de directeur van de Zonnebloem besloot Ad

om hiervoor een ballon beschikbaar te stellen, eigenlijk in eer-

ste instantie om publiciteit te maken voor dit goede doel. De

PH-CML, een 120, werd verbouwd en van logo’s voorzien. Er

werden af en toe vaarten georganiseerd voor mensen met een

beperking. Die vaarten waren altijd een succes, maar het bleef

toch een beetje behelpen. Daarom werd besloten om een

speciale mand te ontwikkelen, waarin mensen met een fysieke

beperking konden zitten, maar dezelfde beleving zouden heb-

ben als mensen zonder beperking, die uiteraard altijd staan.

In een samenwerking tussen Ad Ballon, de Zonnebloem en

Ultramagic Balloons werd een zes-persoonsmand ontwik-

de ballonVan de

zonnebloemkent geenbeperking

17

ballonstof

keld met twee zitplaatsen. De mand heeft twee passagiers-

compartimenten. Eén compartiment heeft een deurtje om

het instappen gemakkelijk te maken en twee speciaal ontwik-

kelde stoelen waar mensen met een 4-puntsgordel in vastzit-

ten. De stoelen worden voor het vertrek door middel van een

pneumatisch systeem omhooggepompt zodat de passagiers

op dezelfde hoogte zitten als andere passagiers zouden

staan. Ze kijken op dezelfde manier over de mand. Voor de

landing worden voor de veiligheid van de passagiers de stoe-

len van de passagiers weer naar beneden gebracht.

Maar alleen de beleving van de passagiers is niet voldoende.

De Zonnebloem wil graag ook exposure en aandacht voor

haar bijzondere werk. Vooral omdat de vaarten plaatsvinden

vanuit de vele afdelingen in het land. Daarom werd er, naast

de bijzondere mand, ook een mooie en duurzame ballon ont-

worpen in de huisstijl van de Zonnebloem. De 180.000 cubic

DANKZIJEENPoSITIEVESAMENWERKING

TuSSENADBALLoNENVRIJWILLIGERS-

oRGANISATIENATIoNALEVERENIGINGDE

ZoNNEBLoEMKRIJGENMENSENMETEEN

LICHAMELIJKEBEPERKINGDEMoGELIJKHEID

oMHuNDRooMuITTELATENKoMEN.

tekst: sanne haaRhuis, fOtO’s mai bRitta de RuiteR

feet ballon is uitgerust met een duurzame, energiebesparende

Ecomagic double layer top. De ballon is daardoor zuiniger, er

wordt zo’n 40% minder propaan verbruikt. Ecologischer, want

er wordt minder CO2 uitgestoten. En tenslotte aangenamer

voor de passagiers, want de ballon koelt minder snel af en er

hoeft dus minder gebrand te worden.

Aan alles is gedacht, ook de logistiek m.b.t. de passagiers, die

veelal niet zelf beschikken over vervoer en afhankelijk zijn van

gespecialiseerd transport. Dit aangepaste vervoer van de pas-

sagiers wordt geregeld in samenwerking met Klomp transport.

Passagiers worden thuis opgehaald, naar het opstijgterrein

gebracht en na de vaart weer thuis afgezet. Om de configura-

tie compleet te maken zijn in de volgauto twee rolstoelen met

dubbellucht all terrain banden beschikbaar om passagiers van

en naar de ballon te kunnen brengen.

ballonstof

18

Op 5 juli jl. werd deze nieuwe bijzondere ballon gedoopt.

Tijdens een feestelijke bijeenkomst vertelde de heer Arno

Saladin, directeur van de Zonnebloem, dat hij blij was met de

samenwerking en de succesvolle uitvoering van dit project.

Dat de Zonnebloem probeert aan te sluiten bij de wensen

en belevingswereld van haar deelnemers, die steeds vaker

óók spannende en opwindende dingen willen doen en dat

de Zonnebloem hoopt op deze manier dromen van en voor

meer mensen mogelijk te maken, ondanks hun beperking.

Wethouder Bergkamp van de Gemeente Breda gaf daarnaast

aan trots te zijn op de samenwerking tussen twee voor de

gemeente belangrijke organisaties, want zowel Ad Ballon als

de Zonnebloem zijn hier gehuisvest.

Nadat de ballon was overgoten met champagne werd de

doop muzikaal kracht bijgezet door de bekende drummer

Cesar Zuiderwijk van de Golden Earring en zijn percussiegroep

Percossa.

Een flinke onweersbui verhinderde helaas dat de ballon op dat

moment ook haar maiden flight kon maken, maar gelukkig

was het na de bui wel mogelijk om de ballon voor alle aanwe-

zigen te showen. De geplande passagiers mochten een klein

stukje mee omhoog tetherend boven het weiland. Als ze terug

beneden zijn zegt de eerste passagier: ‘het was veel minder

eng dan ik verwacht had’.

Gelukkig mogen zij later nog een echte ballonvaart meema-

ken.

Verwacht wordt dat de Zonnebloemballon zo’n 60 tot 70

vaarten per jaar gaat maken. Op deze manier zullen de dro-

men van velen uit kunnen komen. Voor de crewleden van Ad

Ballon betekent het hard werken, maar het is ook heel dank-

baar werk. De eerste dikke 30 vaarten zitten er inmiddels op.

Dat er nog vele mogen volgen!

De Zonnebloemballon

Call sign PH-NVZ

Type Ultramagic N-180

Envelope toppanelen uitgevoerd in

Ecomagic double layer

Inhoud 5100 m3

Mand custommade single T

Capaciteit piloot + zes passagiers

Stoelen in hoogte 40 cm. verstelbare

stoelen met 4-puntsgordels

Branders MK-21 double burners

Gem. Verbruik 75 liter (bij vaart van 1 uur)

Bouwjaar 2012

19

ballonstof

Volgens mijn berekening uit de losse pols zal het team van

Sébastien Rolland en Vincent Leys over een klein uurtje op

zo'n 30 km van ons vakantieadres overkomen. Ik haal Judith

[mijn vrouw] over een poging te wagen om een gasballon uit

de Gordon Bennett in actie te spotten. Het is toch een

suffe zondag, dus hup, op avontuur.

We stappen in de auto en rijden richting Autun, om verder

door te rijden richting Chalon-sur-Saône. Bij Autun begint de

eerst zo blauwe lucht al bewolkter te

worden. Volgens Judith is de kans wel

heel klein dat we hem gaan zien, een

speld in een hooiberg. Ongelijk geven

kan ik haar niet – doe ik wel – we heb-

ben geen laptop met internetverbin-

ding in de auto voor actuele posities,

zelfs geen smartphone. We moeten

het doen met de oppervlakkige cal-

culatie die ik op ons vakantieadres

maakte. Die schatting komt een paar

kilometer ten noorden van Le Creusot

uit. Ik vind een vlek op de kaart [zo'n

on-digitaal stuk papier waar een pro-

jectie van het landschap met inkt op

gedrukt staat, die hebben we wel] die

St. Firmin heet. Ik dacht dat ze hier

recht op af voeren.

Als we Autun achter ons laten neemt

de bewolking nog verder toe. Volgens

Judith zal het een wonder zijn als we

ze vinden, volgens mij ook, maar als je

in je vakantie al niet meer in wonde-

ren gelooft …

Binnen de gestelde tijd komen we aan

in St. Firmin en vinden ook nog een

plekje met een redelijk brede horizon. De bewolking laat hier

en daar nog een blauw gat zien en het zou zomaar kunnen

dat … We turen de hemel af tot onze ogen beginnen te tra-

nen. Tot zover zien we een boomvalkje dat speelt in de wind,

die trouwens best straf is. Judith haar aandacht gaat al gauw

naar de overvloed aan bramen die hier in de hagen langs de

weg staan. En mijn ogen dwalen ook wel eens af over de met

rose klaver en margrieten bezaaide weilanden om ons heen

bijvoorbeeld.

Het wolkendek hangt laag en het lijkt erop alsof de wolken

zorgvuldig ieder blauw plekje dichtmetselen. Stonden we

eerst nog in de blakende zon, nu is het bijna dreigend. Als we

na driekwartier nog niets gezien hebben, besluiten we ons

voorzichtig terug te trekken om te zien of er in de buurt nog

een voortreffelijke café au lait te vinden is. Tijdens onze terug-

trekking blijven we stiekem en hoopvol naar de hemel kijken.

Zelfs als we in de auto richting Le Creusot rijden is onze blik

soms onverantwoord lang maar vergeefs op de hemel gericht.

Ik had graag geschreven dat een speld in een hooiberg te vin-

den is. Dat wonderen, met name in

de vakantie, gewoon gebeuren. Maar

ik moet helaas de nuchtere realisten

onder ons gelijk geven. Voor deze

keer.

We hebben niets gezien dan een

boomvalkje dat luchtacrobatische

toeren uithaalde met de wind, uit-

gestrekte weilanden met een wilde

bloemenzee in een prachtig land-

schap, en zeker een pond bramen

gegeten bij wijze van ontbijt, zo van

de struiken geplukt.

Thuisgekomen kan ik op mijn lap-

topje zien dat de Franse ballon

slechts twee kilometer ten noorden

van waar wij ons bevonden is over-

gevaren. Weinig genoeg om ons toch

het gevoel te geven heel even bij de

Gordon Bennett betrokken te zijn

geweest.

gordon bennett-nietZoNDAG2SEPTEMBER.EENSKIJKENHoEHETDEHERENENDEDAMESVANDEGoRDoN

BENNETTVERGAAT.WAAAAT?!ZEKoMENHIERINDEBuuRTLANGS!

tekst en fOtO’s: RutgeR cOucke

Koers Rolland/Leÿs

Hier stonden wij

20

ballonstof

Graag wil ik bij deze een verslag brengen van een vaart die ik

een paar weken geleden meemaakte!

Het was donderdagavond 23 augustus, de voorspellingen

waren ideaal en beloofden een rustige vaart. Aan de grond en

in de hoogte zouden we een zuidoosten wind krijgen (grond

5-6 kts en in de lucht 7-8 kts). Eenmaal rustig opgestegen te

Ingelmunster (nabij Kortrijk, West-Vlaanderen) had ik op alle

hoogte een constante wind en windrichting (6 kts en ZO).

In West-Vlaanderen hebben we in de warme dagen kans op

een zeebries, maar wat na een half uur varen gebeurde was

zeker geen zeebries ..!

Ik zat op een hoogte van

750 ft met een ZO wind.

Plots, in minder dan

1 seconde, had ik een

superharde wind die mijn

mand naar achter trok,

zodat mijn mand en bal-

lon op 35 graden schuin

hing. Iedereen moest zich

echt stevig vasthouden

want we hingen wel zeer

schuin. Onmiddellijk na

het schuintrekken werd

mijn mand naar beneden

geslingerd en draaide 360 graden rond mijn ballon. En om

het helemaal af te maken werd ik 500 ft omhoog getrokken

tot op een hoogte van 1200 ft en dat

zonder branden!

De ballon had vanzelfsprekend zeer veel lucht verloren en ik

ben onmiddellijk, toen alles min of meer stabiel was, in kleine

stootjes beginnen branden, want mijn onderkant van de bal-

lon was best wel toe!

Eenmaal op 1200 ft, bleef mijn ballon daar gewoon hangen

en was nog steeds zeer koud. We bleven ook ter plaatse han-

gen met 0 kts!

Na een grote minuut, begon de ballon te vallen. Ik kon hem

wel opvangen en had dan plots een snelheid van 15 kts en

een NO wind.

Het rare was dat een collega ballonvaarder links van mijn

vaarrichting op een 5 tal km. van mij nog steeds ZO had en

max. 5 kts!

Indien je dit meemaakt,

wil je (nadat je ballon

terug tamelijk stabiel is)

direct landen! Zelf heb

ik toen rustig kunnen

landen.

Na de landing heb ik

met een paar collega’s

overlegd, enkelen had-

den mijn ballon in

S-vorm gezien en zijn

we beginnen kijken

wat dit fenomeen kon

geweest zijn. Het leek

een soort van kleine wind shear geweest te zijn. Volgens de

meteo waren alle omstandigheden die avond goed om wind

shear te krijgen. Ik wilde dit gewoon even meedelen want er

kan wel altijd iemand leren uit wat met anderen gebeurt!

Collega’s die hierover opmerkingen hebben, of dit fenomeen

zelf ook reeds meemaakten: gelieven ons hierover te contac-

teren.

wind sHeartekst: nick veRmeulen

PLoTS,INMINDERDAN1SECoNDE,HADIKEENSuPERHARDEWINDDIEMIJNMAND

NAARACHTERTRoK,ZoDATMIJNMANDENBALLoNoP35GRADENSCHuINHING.

IEDEREENMoESTZICHECHTSTEVIGVASTHouDENWANTWEHINGENWELZEERSCHuIN.

oNMIDDELLIJKNAHETSCHuINTREKKENWERDMIJNMANDNAARBENEDENGESLINGERDEN

DRAAIDE360GRADENRoNDMIJNBALLoN.

ENoMHETHELEMAALAFTEMAKENWERDIK500FToMHooGGETRoKKENToToPEEN

HooGTEVAN1200FTENDATZoNDERBRANDEN!

Wolkenbasis

± 6

.50

0 f

t

virgaof regen

wind

downdraft

horizontalevortex

OutflowOutflow front Outflow front

21

ballonstof

Spijtig om te horen dat er problemen wa-ren met de vaarten. Hieronder een korte uitleg over wat er naar mijn mening ge-beurd is die dag.

De situatie van de dag in kwestie was zo dat het vooral in het westen van het land (ruwweg ten westen van de lijn Antwer-pen-Brussel-Charleroi) een grotere kans op enkele plaatselijke buien was. De ganse dag waren er de restanten van een occlusie die over het westen sleepten. De vochtig-heid dat dit met zich meebracht en de opwarming zorgden er voor dat er buien, plaatselijk matige buien, ontwikkelden over Oost-, West-Vlaanderen en het westen van Antwerpen. De buienactiviteit was inder-daad meer geografisch uitgespreid dan aanvankelijk ingeschat.

De turbulente wind die jullie moeilijke momenten heeft bezorgd is naar mijn me-ning een ‘outflow boundary’, ook wel een ‘gust front’ genoemd. Zoals je weet heb je in TCu en CB stijgen daalstromingen. De daalstromingen worden veroorzaakt door de regendruppels die naar beneden vallen. Als die daalstroming ook daadwerkelijk het aardoppervlakte bereikt, zal ze uitspreiden en zich verwijderen van de bui. De radar-beelden van de bewuste periode tonen ook een lijntje met zeer zwakke echo’s dat zich oostwaarts beweegt komende van ruwweg Antwerpen.

Deze dingen zijn, spijtig genoeg, niet te voorspellen. Van zodra er buien of onwe-ders ontwikkelen kan zo een gustfront ontstaan. Hoe actiever de bui hoe sterker, turbulenter, met hogere rukwinden zo een gustfront zal zijn. Ook de afstand dat dit fenomeen aflegt is onmogelijk op voorhand te bepalen, maar 40-50 km is, in mijn erva-ring, zeker niet ongewoon. (ter info: er zijn gevallen gedocumenteerd met zeer actieve, complexe onweerssystemen, waarbij zo een outflow boundary 24hr blijft verder rollen en een afstand aflegt van honderden km).

Met vriendelijke groeten,Raf Windmolders

FilmsterWIE,oWIEISToCHDIEBALLoNVAAR-

DERINDENIEuWERECLAMEVANuNoxS

KNAKS?IKZALHETuVERTELLEN.

tekst en fOtO: Ria vOORtman

Dinsdag 28 mei kreeg ik een telefoontje van A3 Ballon met de

vraag “of ik donderdag en vrijdag druk was?” Gelukkig heb ik

veel vrije tijd en kon mij wel vrijplannen.

Op donderdagochtend moest ik me melden in Aerdenhout om

9.00 uur. Jeetje, dat wordt vroeg opstaan na een avondvaart.

Gelukkig werd de tijd verzet en hoefde ik er pas om 11.00 uur

te zijn. Die donderdag zou ik om 17.00 uur ‘op’ moeten voor

de opnames. Het kwam met bakken uit de lucht, dus geen

opnames. De opname met de ballonmand werd verschoven

naar vrijdagochtend 10.00 uur. Dus heb ik in Lisse een hotelle-

tje gezocht omdat het te ver terugrijden was en dan hoefde ik

niet vroeg op. Die ochtend was het weer goed. De ballonmand

opgebouwd en ik werd aangekleed door een stylist. Een dik

fleecevest, een windjack erover en een opa petje op. Het zag

er niet uit, vond ik. Maar het zag er wel gezellig uit volgens de

regisseur. Toen kwam de vraag “of ik wilde branden tijdens de

opname?” Dit was wel even spannend omdat ik dit nog niet

veel had gedaan, maar in overleg met Jan Smelt van A3 Ballon

ging dit geweldig. De opnames werden wel 10 of 12 keer her-

haald om het beste shot eruit te halen. Het was leuk om eens

mee te maken, zo 2 dagen mee te werken aan een reclame

van 30 seconden. Wilt u het filmpje bekijken kunt u dit vinden

op www.ballonvaren.com of op www.unox.nl.

22

ballonstof

De Europese lidstaten krijgen tot 8 april 2013 de tijd (een opt-

out regel voorzien in de nieuwe wet) om zich te organiseren

en deze verordening tot uitvoer (lees in gang) te brengen.

Ook na die datum (tot 8 april 2015) zijn er nog verschillende

overgangsstadia te verwachten. Rome werd ook niet op één

dag gebouwd.

Elke Europese lidstaat heeft zijn vooropgestelde overgangs-

plannen (van ICAO naar FCL vergunningen) en/of de nationaal

voorziene uitstellen hierop, doorgestuurd aan de Europese

Commissie. Het DGLV heeft dat op 6 april 2012 gedaan. Wij

kregen begin juli inzage in deze nota tijdens het halfjaarlijks

overleg tussen DGLV en de dochterfederaties (waaronder

KBBF) van de Belgische Aeroclub.

Uit deze nota lichten we volgende scharniermomenten en

gegevens:

8 april 2012: EC Verordening 1178/2011 (met daarin Deel

FCL) treedt Europees in werking. Uitstel voor lidstaat mogelijk

tot 8 april 2013. België neemt deze optie.

8 april 2013: Deel FCL is van toepassing in België. Het DGLV

ZoALSuALLENWEETuITVooRGAANDEARTIKELENISPER8APRIL2012DENIEuWE

EuRoPESEVERoRDENINGVooRFLIGHTCREWLICENSING(DEELFCLVANECREGuLATIoN

1178/2011)VANKRACHTGEWoRDEN.DEZENIEuWEVERoRDENINGWERDINDEVooRBIJE

JARENuITVoERIGDooRHETEuRoPEESVEILIGHEIDSAGENTSCHAP(EASA)uITGEWERKT

ENDooRHETVLIEGWEZENGEëVALuEERD.

tekst: PeteR van den nOORtgate

recente inFormatie Voor de oVergang naar deel-Fcl Vergunningen

wat gaat brusselons brengen?

23

ballonstofbegint met de uitreiking

van Deel FCL vergunnin-

gen. Daarop geldt al een

eerste uitstel: Deel FCL is

nog niet van toepassing

en/of vereist voor lucht-

schepen, ballonnen en

zweefvliegtuigen. Deel

FCL voor deze categorie-

en is pas van toepassing

op (en dus vereist vanaf)

8 april 2015.

In de praktijk valt dit

uitstel als volgt te lezen.

Een ballonvaarder wordt

tot ten laatste 8 april

2015 de tijd gegund

om te voldoen aan de

voorwaarden die gesteld

worden aan een Deel

FCL vergunning. Een

piloot dient de Belgische

regelgeving toe te pas-

sen tot hij zijn Deel FCL

bewijs van bevoegdheid

bekomt. Vanaf dan (en

dat kan dus ver vóór 8

april 2015 zijn) dient hij

de Europese regelgeving

na te leven.

Maar daarbij viel ook het

volgende opmerkelijke

gegeven in de DGLV nota

op. Het uitstel, om nog

geen houder van een

Deel FCL te moeten zijn

tussen april 2013 en april 2015, is maar geldig als de houder

vliegt met een in België geregistreerd (OO-)toestel! Anderzijds

zijn alle uitstellen die het DGLV gericht heeft aan de EC (en

ervan verkrijgt) ook maar geldig in het nationaal (Belgisch)

luchtruim. Met andere woorden, wie geen Deel FCL vergun-

ning heeft zal mogelijks al vanaf 8 april 2013 geen buitenlands

vaartuig meer mogen besturen, in het buitenland varen en/of

in het buitenland aan een meeting deelnemen. Mogelijks niet

kunnen deelnemen aan wedstrijden buiten België of dit daar

doen met gehuurd materiaal. Opmerking: buitenland = ander

land in de Europese Gemeenschap die ook onder FCL regle-

mentering valt.

Het moge duidelijk zijn dat het besluit in bovenstaande para-

graaf voor velen onder ons een strop kan betekenen als de

Deel FCL vergunningen voor ballonvaarders pas heel laat door

het DGLV zullen uitgedeeld worden. Het is nu al aangenomen

dat piloten van vliegtuigen en helikopters, en zeker diegene

uit het commerciële circuit, in 2013 voorrang zullen krijgen.

We vrezen voor een vacuüm tot midden 2014.

Zelfs als de administratie er de nodige spoed achter steekt

dan nog kan er een probleem ontstaan met een ‘snel’ verkre-

gen Deel FCL vergunning. Wie er een heeft moet, zoals hier-

boven geschreven, vanaf dan de Europese regelgeving toepas-

sen. En dat houdt in dat de recente vliegervaring regelmatig

bewezen moet worden middels een instructeur die ook FCL

vergund is en bij een ATO (d.i., erkend opleidingsorganisatie)

ingeschreven is. Idem voor wie tot bijscholing verplicht wordt

of op een andere klasse (van warme lucht naar gas) of groep

(groter volume) wil gaan varen. Met de oprichting en certi-

ficatie van deze ATO’s loopt het nog minder storm. Dus hier

ook een dik vacuüm.

Snel omzetten naar FCL om internationaal te kunnen mee-

spelen, maar dan lange tijd geen mogelijkheid hebben dit te

kunnen hernieuwen of uit te breiden, is zowat kiezen tussen

pest en cholera.

Ik heb met ‘mogelijks’ voorwaardelijke taal gebruikt want het

is op dit ogenblik niet 100% duidelijk wat de draagkracht van

de ICAO-vermelding op onze vergunningen is. Eigenlijk wil dit

zeggen dat we over een internationale vergunning beschik-

ken en elk land dergelijke vergunning op zijn territorium kan

aanvaarden/erkennen (Noot: enkel in een niet-commerciële

context!). In Deel FCL spreekt men van de aanvaardings-

mogelijkheden van de niet-commerciële vergunningen uit

derde (niet EU) landen, maar nooit van aanvaarding van de

nationaal uitgereikte vergunningen tussen de EU staten zelf.

Helemaal bizar zou zijn dat je met je huidige vergunning in de

US, Noorwegen of Zwitserland kan varen (niet-commercieel)

maar, bijvoorbeeld, niet in Duitsland of Spanje omdat deze EU

landen zijn. Dit is een gegeven dat verder onderzocht moet

worden.

Het KBBF moet attent blijven op deze punten en doet dit

zowel op eigen initiatief als in samenwerking met de aero-

club. Daarvoor zijn extra krachten nodig die de voorzitter

reeds in het voorwoord aanhaalde. Zeker wat de hulp aan de

op te richten opleidingscentra betreft. Doen we niets dan is

uw ballonverhaal afgelopen. Zowel recreatief als commercieel.

recente inFormatie Voor de oVergang naar deel-Fcl Vergunningen

wat gaat brusselons brengen?

24

ballonstof

Even een beetje historie, de 4 stichters van Ultramagic Joseph,

Carles,Jaume and Joan hebben altijd een sterke band gehad

met ‘Afrika’. Ongeveer een 30 jaar

geleden in 1980 deden ze reeds

een 11 maand durende expeditie

in Tanzania en Zaïre. Ze vlogen

toen 40 maal over deze streek,

telkens in verschillende gebieden.

Er is een heel boek over deze

avonturen geschreven, als je dit

graag leest neem dan even con-

tact met uw dealer.

Terug naar het nieuwe avontuur :

60 personen uit meer dan 10 ver-

schillende landen uit alle hoeken

van de wereld, als je daar dan nog alle plaatselijke chauffeurs ,

cateraars en tentenbouwers bijtelt gaat het over een team van

meer dan 100 mensen. Een enorme organisatie dus, Joseph is

maanden bezig geweest om dit alles voor te bereiden. Op 29

juli vertrekken dan eindelijk de luchtballons aan het fabriek in

Igualada per container. Alle deelnemers worden in Tanzania

verwacht op 26 augustus op een vertrekpunt ergens tussen

Nairobi en de Tanzaniaanse grens.

Van daaruit ging de tocht per bus naar het eerste kamp : Lake

Natron

Dit zou voor enkele dagen het basis-

kamp worden. Daar toegekomen staat

alles netjes klaar en krijgt iedereen de

tijd om zich te verfrissen en alles in de

tent te installeren.

Het is nu ook tijd voor de main brie-

fing en we gaan het opstijgterrein

bekijken voor de vaart morgenoch-

tend.

Het opstijgveld ligt ongeveer een

15km ten zuiden van het basiskamp,

op het moment dat we de ballons aan

het klaarmaken zijn voor de volgende ochtend is er veel wind.

Iedereen hoopt dat deze zal verdwijnen.

Helaas in de ochtend nog steeds een sterke wind en de vracht-

wagen met de ventilo’s zit ergens vast in het zand.

We hebben enkel een kleine ventilator en besluiten met de

Tekno te varen, het opstijgen was vrij sportief. Joseph stijgt

alleen op omdat er met butaan gevaren wordt en de stikstof

ballonexpeditie kilimanJaroBEGIN2011HEEFTuLTRAMAGICuITNoDIGINGENVERSTuuRDoMDEELTENEMENAANEEN

HEuSPRoJEKT.HETAVoNTuuRVINDTPLAATSINAuGuSTuS2011ENERZuLLEN9LuCHT-

BALLoNSDEELNEMENENMAARLIEFSTEENGRoEPVAN60PILoTENENCREW.

HETuLTIEMEDoELISoMMETDE5GRooTSTELuCHTBALLoNSoVERDEKRATERVANDE

KILIMANJARoTEVAREN.

25

nog niet aanwezig is. Hij slaagt erin om op te stijgen en een

korte vlucht te maken en vlakbij het basiskamp te landen.

Alle anderen gaan terug naar het basiskamp voor het ontbijt,

daarna is er een tocht nabij het kamp door een rivierbedding

tot bij een prachtige waterval.

Bijna iedereen springt in het water eindelijk een overvloed aan

water om het stof weg te spoelen !

Na de verfrissende duik keren we terug naar het kamp.

Iedereen hoopt dat het morgen,zondag rustiger zal zijn.

Helaas er staat nog meer wind dan gisteren, na overleg wordt

er beslist om de ballons in te pakken en naar de Kilimanjaro te

gaan zodat we daar extra tijd hebben om te varen.

Alles wordt ingepakt en om 10u was iedereen klaar voor de

lange tocht over zanderige wegen naar de Kilimanjaro, het uit-

eindelijke doel van dit avontuur !

Na een lange dag met een stop voor de lunch in de namid-

dag , komen we laat in de avond aan ten oosten van de

Kilimanjaro. Deze avond kunnen we genieten van een heerlijk

restaurant met een lekker fris pintje.

De volgende ochtend (29/8) worden de opstijgvelden bekeken

en beslissen de piloten op welk veld ze willen opstijgen, 2

teams stijgen op een andere locatie op dan de andere 7. Na

een hele dag rustig de ballons klaar te maken onder grote

belangstelling van de lokale bevolking en de burgemeester

genieten we van een heerlijk diner.

Het diner is bij kaarslicht (niet voor de romantiek … er was

geen generator !) Na het eten een briefing en vroeg naar bed

om uitgerust aan de ballonvaart te beginnen.

Flight over the mountain !!!

Eindelijk was het zover, ideale meteocondities :geen wind aan

de grond en heldere blauwe lucht ! Na een licht ontbijt start

iedereen met de ballons te ventileren.

Eén voor één stijgen alle ballons rustig op en stijgen ze om

de goede windrichting te vinden voor het eerste doel :over de

krater van de Kilimanjaro !

Alle ballons vliegen over de Kilimanjaro en bereiken ook het 2e

doel …. veilig landen. Alhoewel 1 team is geland op de flank

van de berg op een hoogte van 16.000ft en dienen te gered

worden met de helikopter.

Foto’s spreken voor zich over deze memorabele vaart !

Na deze succesvolle vaart was het plan er om over de

Ngorongoro krater te varen maar vergunningen werden niet

uitgereikt en er werd beslist om te gaan varen in het Tarangire

Gamer reserve.

Hier zullen we nog 2 vaarten maken dankzij Graeme die een

ballonvaartbedrijf uitbaat in dit park. We mogen gebruik

maken van hen opstijgterrein .

De eerste ochtend kregen we de melding dat er in de buurt

van het opstijgterrein leeuwen rondliepen maar dat we ons

geen zorgen dienden te maken. Makkelijk gezegd ! Ook de

mand moest je even goed nakijken of er geen slang inzit want

die kan lastig gaan doen tijdens de vaart

26

ballonstof

We stijgen op om 6u en vliegen achter Graeme genietend

van alle wilde dieren in het park, na een goed uur en een

zachte landing genieten we na van de vaart en trekken we

op safaritocht met de 4x4 door het park.

De volgende ochtend heeft Graeme geen vaart en vliegt hij

mee in de Tekno ballon, het is een totaal andere richting en

hij adviseert om tijdig te landen want dat de retrieve anders

niet makkelijk zou worden.

Na een zachte landing op de weg zien we andere ballons

verdergaan over de bergen en inderdaad de retrieve was

niet makkelijk zo bleek !

Vrachtwagens geraakten niet door de rivierbeddingen en

alles werd op het dak van Toyata jeeps teruggebracht.

Nochtans lagen alle ballonnen vlakbij een weg …..

Het was wederom een memorabele vaart en een perfecte

afsluiter van het avontuur, na een uitgebreid ontbijt het

inpakken van de luchtballons en het einde van het avon-

tuur.

Die avond sloten we af met een gezamelijke bbq .

In het volgende magazine zullen we het korte relaas bren-

gen van de retrieve van de ballon die in de bergen geland

was.

Deze is immers opgehaald en uit de bergen gevlogen na de

expeditie !

27

ballonstof

Onderhoud, herstelling en keuring, alles onder één dak.Alle ballonmateriaal en alle merken.

Step in Ballooning = CAMO +

Step in BallooningKris HoutmeyersTel: +32 (0) 475 77 01 [email protected]

www.kubicekballoons.be

uw Kubicek Balloons dealer in België

, alles onder één dak.

België

Eilandstraat 2 3294 MolenstedeTel: +32 (0) 475 77 01 [email protected]

allooningnieuw adRes

vanaf

decembeR 2012

28

ballonstof

Kaio Chemin en Filipe Tostes hebben elkaar ontmoet in het

wedstrijdballonvaren toen Filipe observer was bij de vader van

Kaio en zijn altijd vrienden gebleven.

Kaio komt uit een familie van Braziliaanse ballonbouwers. De

hele familie werkte mee aan de totstandkoming van meerdere

Special Shapes. Een jaar geleden begon hij zijn eigen bedrijf

waarin hij, in navolging van zijn vader, passagiersvaarten orga-

niseert en ballonnen bouwt.

Samen met zijn vriend Filipe Tostes bedachten ze een manier

om een mooie ballon te bouwen en een reis te maken naar

Europa. Filipe die een paar jaar eerder als crew in Spanje had

gewerkt, boorde zijn netwerk aan en op die manier werden

verscheidene ballonevenementen in Europa aangeschreven.

Op dat moment bestaat alleen nog maar het idee voor de

ballon. De broer van Kaio heeft een tekening gemaakt en die

wordt meegestuurd. Ze krijgen positieve reacties uit verschil-

lende hoeken van Europa en het plan begint meer vorm te

krijgen.

Drie maanden voor het vertrek naar Europa beginnen ze aan

de bouw van de woodpecker ballon. Een ballon die op een

gemakkelijke manier te vervoeren moet zijn. De ballon wordt

in twee geknipt op de evenaar, daar wordt vijf centimeter

breed klitteband geplaatst en de loadtapes worden met mini

carabines aan elkaar gekoppeld. Voor vertrek naar Europa

heeft de ballon een testvlucht gemaakt. Wordt vervolgens uit

elkaar gehaald en in twee reistassen gestopt voor vervoer.

In Europa aangekomen wordt de configuratie compleet

gemaakt met mand, gasflessen en brander en zijn ze klaar om

Woodpecker aan het europese publiek te laten zien.

Op ieder festival wordt crew geregeld, die allemaal even

enthousiast zijn en willen helpen.

Woodpecker is aanwezig geweest op de volgende festivals:

Ballonmeeting Olen, Friese Ballonfeesten, Sport- en

Ballonhappening St. Truden, Bristol International Balloon

Fiesta, Ballonfiesta Barneveld, Twente Ballooning ,St. Niklaas

Vredesfeesten ,Warsteiner Internationale Montgolfiade

Ferrara Balloons Festival

De braziliaanse vrienden hebben ontdekt dat ieder evenement

zijn eigen sfeer en bijzonderheden heeft maar dat je niet kunt

zeggen dat deze verschillen te maken hebben met het land

waar het evenement plaatsvindt.

Wat wel opvalt is dat er in Europa veel meer mensen naar

woodpeckers europese tourtekst en fOtO’s: sanne haaRhuis

TWEEBRAZILIAANSEVRIENDENDRoMENERVANMETEENBIJZoNDEREBALLoNEENAANTAL

MAANDENDooREuRoPATEREIZENENBESLuITENDEZEDRooMWAARTEGAANMAKEN.

29

ballonstof

ballonfestivals komen kijken als in Brazilie en dat er ook meer

randactiviteiten bij de evenementen zijn.

Tijdens hun reis door Europa hebben Filipe en Kaio vele vrien-

den gemaakt. Veel mensen komen ze op de verschillende eve-

nementen opnieuw tegen. Ze houden van ballonvaren maar

vinden het nog belangrijker om mensen te ontmoeten vrien-

den te maken, nieuwe ideeen te laten ontstaan en dromen uit

te laten komen.

Ze hopen volgend jaar het plan te herhalen en met een

nieuwe zelfgemaakte ballon terug naar Europa te komen.

met klittenband en minimusketOns wORden de

twee helften van de wOOdPeckeR bij elkaaR

gehOuden.

co2 Free ballooningFilipe is naast ballonvaarder bosbouwer en wilde graag

nastreven dat hun reis CO2-neutraal zou zijn. Hiervoor is

de organisatie ‘CO2 free ballooning opgericht’. Er is

berekend hoeveel CO2 er tijdens de totale reis

geproduceerd zou worden. Hiervoor werd gekeken

naar de vliegreis, het gebruik van de auto door europa

en bij de ballonvaarten en het gebruik van propaan tijdens

de vaarten. Om dit totaal te compenseren zijn in Brazilie

916 bomen geplant. Ook in Nederland kunnen mensen

mee gaan doen aan CO2 free ballooning.

Om een vaart te compenseren moet een boom worden

geplant.

Om deel te nemen aan dit project en je in te schrijven

kun je contact opnemen met [email protected]

30

ballonstof

gordon bennett cuptekst: eRnest demuyteR

GESTICHTIN1906DooRDEExCENTRIEKEAMERIKAANSE

KRANTENMAGNAATVANDENEWYoRKHERALD,GoRDoN

BENNETTJR(°1MEI1841INNEWYoRKCITY;†14MEI1918IN

BEAuLIEu-SuR-MER,FRANKRIJK,77JAARouD)DIENAARHEM

GENoEMDWERD,WoRDTHETBESCHouWDALSDEMEEST

PRESTIGIEuZE‘CouRSED’ENDuRANCE’DIEoPEENEENVouDIG

PRINCIPEBERuST:ZICHLATENDRAGENDooRDEWIND

DooRHETPRINCIPEVANBALLASToMDEBALLoNTELATEN

STIJGENoFDALENENGEBRuIKTEMAKENVAN

DEMEESTGuNSTIGEVLIEGoMSTANDIGHEDEN.

bekende Gordon Bennett Cup die in 1924 werd toegekend

aan de Gentse ballonvaarder Demuyter, alsook een oude SG

38 Zögling zwever uit het Luchtvaartmuseum naast een heuse

recente zwever, de Ka 6.

bROnnen:

Piet Dhanens

Een Eeuw Luchtvaart boven Gent, uitg. Flying Pencil.

[email protected]

De Keukeleire E, De Gentse Citadel, Het Citadelpark Deel 2

1908-1940, eigen uitgave Bron: De Belgen en de Verovering

van het Luchtruim, Hayez, 1976

31

ballonstofNiet het snelst, maar het verst komen met een ballon gevuld

met gas, zonder andere voortbewegingkracht dan de wind.

Geen andere brandstof, geen schroef, geen richtingsroer…

De eerste wedstrijd vond plaats in 1906 en de laatste

Vooroorlogse in 1938.

De wedstrijden om de Gordon Bennett Cup werden zeven

maal in België gehouden: in 1921, 1923, 1924 en 1925 te

Brussel, in 1926 te Antwerpen, in 1937 wederom te Brussel en

in 1938, de allerlaatste wedstrijd te Luik.

De cup zelf was

in massief zilver,

19½ inches

(49,53 cm) hoog

en 32½ inches

(82.55 cm)

lang. Het werd

uitgevoerd door

het atelier van

André Aucoc

in Parijs en de

waarde was in

die tijd geschat

op 2.500 USD.

Jean-Pierre Lauwers veronderstelde dat een luchtschip van

Santos-Dumont als model diende, mogelijks de N° 6 waarme-

de hij op 19 oktober 1901 rond de Eiffeltoren vloog.

Harry C. Redner (Luftschiffharry) deed terecht opmerken dat

op de cup die in het Legermuseum tentoongesteld wordt, de

propellers aan de gondel ontbreken! Propellers die eveneens

ontbreken op de cup die in 1978 in Gent tentoongesteld werd.

Nochtans waren de propellers er wel op de ontwerptekening.

België zou de cup negen maal winnen, waarvan zesmaal door

Ernest Demuyter. En voor de laatste maal in oktober 2005 met

het team Benoît Siméons - 36 jaar, ballonvaarder en direc-

teur van een bedrijf gespecialiseerd in activiteiten verbonden

aan de ballonvaart - en Bob Berben, een 53-jarige Airbus-

commandant van SN Brussels Airways tijdens de 49ste cup

met het nieuwe record van 3400 km.

Tussen 17 maart en 3 april 1977 werd in het gebouw van de

toenmalige Generale Bankmaatschappij op de Kouter te Gent

een tentoonstelling gehouden. Dit ter gelegenheid van het

75 jaar bestaan van ‘Ghent Aviation Club’, sinds 1938 opvol-

ger van de ‘Aero-Club des Flandres’. De tentoonstelling werd

geopend door niemand minder dan luitenant-generaal baron

Donnet, zelf een beroemd vliegenier.

Er werden documenten getoond over de luchtvaart te Gent

en de evolutie van de luchtvaart in het algemeen, aange-

vuld met prentkaarten, postzegels, trofeeën, waaronder de

Heeft iemand informatie over de Gordon Bennett Cup

die in het Legermuseum bewaard wordt?

- Wat gebeurde er met de Cup tijdens de Tweede

Wereldoorlog?

- Wanneer of hoe verdwenen de propellers aan de Cup?

Met dank hiervoor.

32

ballonstof

De prijs kreeg ik onmiddellijk doorgestuurd: ... 80- à 85.000

euro. Lindstrand had in 2005 een Leeuwke gemaakt voor

‘Simba-Afrika’. Via Lindstrand, kwam ik in contact met de bal-

lonvaarder Marthy De Kock.

Om een idee te krijgen van hoe de ballon er zou kunnen gaan

uitzien, vroeg ik aan Marthy een foto van de Simba.

Hij mailde mij een foto en gelijk de mededeling dat de Simba

eventueel te koop zou komen als ik er interesse in had.

Natuurlijk had ik interesse, als de ballon in goede staat zou zijn

en de prijs een haalbare kaart.

2 maanden later kreeg ik nog een aantal foto‘s doorgestuurd

en de vraagprijs ... 1/4-de van de nieuwprijs. Volgens Marthy

was de ballon in nieuwstaat.

Ik kon het niet goed geloven omdat hij op 4.500.-ft. boven de

zeespiegel woont en de ballon een 70.-Uren op de teller had

staan op een gemiddelde hoogte van 5.000.-ft.

Volgens mijn berekeningen moest de ballon rot- en opgevlo-

gen zijn op deze hoogte (293.-kg. eigen gewicht + onderstel).

De lieve snuit van de Simba liet mij echter niet meer los en na

een kort overleg met het vrouwke boekte ik via internet een

vliegtuigticket naar Johannesburg. Naar den andere kant van

de wereld om een ballon te gaan bekijken ..., zot zijn doet

nie zeer hè? Van de gelegenheid maakte ik gebruik om een

5-daagse safari te maken. De safari was slecht georganiseerd

maar ik stak er wel wat van op. Het verschrikkelijkste waar ik

mee geconfronteerd werd waren de stroperijen op bedreigde

diersoorten zoals de neushoorn en de olifant en de manier

waarop ze er stropen. Afrika wordt letterlijk leeggeroofd.

Het ivoor van de olifant is zijn gewicht in goud waard en de

hoorn van de neushoorn is 2x zijn gewicht in goud waard op

de Aziatische markt. Meer info hierover op www.simba.cat.

Na mijn korte safari ging ik een week logeren bij Marthy De

Kock en ik kon mee op stap met de crew tijdens enkele van

zijn ballonvluchten over een wildpark. Een toffe ervaring, de

ballon werd ‘s morgens in het donker klaargemaakt.

Op de achtergrond kon je de leeuwen horen brullen.

Marthy verzekerde mij dat ze niet tot bij de ballon zouden

komen. De zon komt heel snel op en het wordt vlug thermisch

dus, een uurke vliegen en gedaan. Het volgen van de ballon in

zo ‘n wildpark was een unieke ervaring. En de zwarte crew?

... fantastische mensen. Die had ik eigenlijk wel mee willen

nemen met de Simba.

Op een rustige ochtend hebben we dan de Simba uit de zak

gehaald. Tot mijn groot genoegen was de Simba echt in de

staat zoals Marthy mij verteld had. Hij had slechts 24 vaarten

gedaan en was voor de rest enkel hier en daar rechtgezet

bij een winkelcomplex of op de koer van een school en altijd

kurkdroog ingepakt onder de hete Afrikaanse zon.

Alles stond netjes in het logboek.

De voorlaatste dag van mijn verblijf hebben we een proef-

vaartje gemaakt. Ik voelde het onmiddellijk de ballon was

in splinternieuwe staat. Simba-Afrika had in 2005 de ballon

laten maken bij Lindstrand. In 2008 na een directiewissel

bij Simba, werd de ballon echter niet meer gebruikt voor

reclamedoeleinden. De ballon mocht verkocht worden maar

moest Afrika verlaten. Simba is een beschermd merk en logo

in Afrika en niemand anders in Afrika, mocht het Simba-logo

verder gebruiken.

Voor 1/4de van de nieuwprijs werd de deal gesloten.

simbaREEDSJARENDRooMIKVANEENGAS-

BALLoNoFEENSPECIALSHAPE.

HETENIGEWAToNTBREEKToMEEN

DERGELIJKEDRooMTEVERWEZENLIJKEN

ZIJNDECENTENNATuuRLIJK.IKHAD

EENAANTALIDEEëN,oNDERANDERE

EENVLAAMSLEEuWKE.oMDESPoNSoR

VANDEVLAAMSELEEuWWARMTEKuN-

NENMAKEN,VRoEGIKEENoNTWERP-

TEKENINGENoFFERTEAANLINDSTRAND.tekst en fOtO’s: lOwie vanluffelen

33

ballonstof

pH-Hbg?

De Afrikaanse registratie van de Simba was ZS-HBG.

De Simba zou in Europa het onderstel gaan krijgen van onze

PH-PGU en om de OO-HBG vast te krijgen, was niet zo evi-

dent, dus redenen genoeg om eens te polsen naar de PH-HBG.

Met één telefoontje naar Hoofddorp was binnen de minuut

alles geregeld met het Nederlandse Bestuur van de Luchtvaart.

Dat was tof, enkel de ZS te vervangen door PH en geen

samenstelling van onderdelen geregistreerd in verschillende

landen.

Nu was het enkel nog wachten op de Afrikaanse keuring voor

export en het transport naar België. Dit liep echter niet van

een leien dakje. In Europa kan je een datum afspreken voor

een inspectie, in Afrika spreek je een ‘periode’ af.

Omwille van de enorme afstanden kan de inspecteur niet even

over en weer crossen om één ballon te gaan keuren.

Ondertussen hadden wij de ballon zoals afgesproken betaald.

We werden ongerust, onze centen naar Afrika gestuurd en ....

4 maanden later nog altijd geen nieuws? De ballonmeeting

van Olen kwam dichterbij.

Een 14-tal dagen vóór Olen kwam de verlossende mail.

De Simba was goedgekeurd voor export en lag op een pallet

in de luchthaven na Johannesburg. Vanaf nu ging het snel.

2 Dagen later kreeg ik telefoon van Skyfast, de Simba was

aangekomen bij Brucargo. Ik moest wel onmiddellijk de BTW

ophoesten, die zou ik later in het jaar wel terugkrijgen van de

fiscus. De 3,7.-% invoerrechten zou ik ook moeten betalen,

maar daar kon ik een vrijstelling voor aanvragen. Weeral tele-

foneren en blabla ... maar ik had geluk. Ik kwam bij de juiste

persoon terecht bij de douane in Hasselt en ‘s anderendaags

... vrijstelling invoertaks.

De Hollanders in Hoofddorp vonden toch een foutje in de

Afrikaanse documenten.

De boel zat plots op z’n gat ... geen Simba naar Olen.

Maar nu weeral dezelfde service van de Hollanders, de fout

werd onmiddellijk rechtgezet en ‘s anderendaags lagen de

documenten van Simba bij Ad Ballon.

34

ballonstof

BDU, Stichting Onze Ballon, AirFun en Betuwse Ballooning stel-

den hun ballon beschikbaar voor deze dag vol plezier en ont-

spanning. Daarmee past deze activiteit meer dan uitstekend

bij de activiteiten die Stichting Heartbeat organiseert voor

haar doelgroep. Niet voor niets is de slogan: “Zorg, plezier en

ontspanning voor hartpatiënten”. Naast HeartBallooning orga-

niseert Stichting Heartbeat jaarlijks onder andere een racedag

op het circuit van Zandvoort, een toertocht met cabrio’s en

een dagje golfen.

Voordat de grote ballonnen uitgerold werden, konden de

gezinnen eerst een kijkje nemen in de inloopballon. De

enthousiaste eigenaar van de ballon vertelde ronduit over de

techniek van het ballonvaren en doordat de ballon opgebla-

zen op de grond lag, kon iedereen de ballon in en uit lopen

of even in de mand zitten. Op het moment dat de ballon

overeind gezet werd en de brander aanging leek het net alsof

ze echt zouden opstijgen. Een geweldige ervaring voor de

kinderen. Ook waren er twee modelballonnen aanwezig. Alles

aan deze ballonnen werkt op exact dezelfde manier als bij zijn

grote broers, waardoor de techniek een extra dimensie kreeg.

Goed was te zien hoe de thermiek van invloed was op het

vaargedrag van de ballon en voor de kinderen was het super

om met de afstandsbediening de branders aan te zetten en de

ballon te laten stijgen en te zorgen voor een zachte landing.

Sommige jonge bezoekers vonden het zo echt, dat ze zich

afvroegen of ze allemaal wel in het mandje zouden passen.

Op zich niet gek, want als je naar een ballon hoog in de lucht

kijkt, komt het formaat aardig overeen. Een prima start van

het evenement.

Aansluitend kon het echte werk beginnen. Vooral voor de

vaders, echt werk, want een ballon uitrollen is geen eenvoudig

karwei. De manden werden aangekoppeld, branders getest

en de uitleg van het opstijgen en landen doorgenomen. En

natuurlijk de gelegenheid om vragen te stellen: Hoe zou het

zijn? Is het koud boven? Allemaal vragen die snel beantwoord

ZATERDAG15SEPTEMBER2012ISVooREENAANTALGEZINNENMETEENHARTPATIëNT-

JEEENDAGoMNooITMEERTEVERGETEN.INBuREN(GLD)oRGANISEERDESTICHTING

HEARTBEATNAMELIJKSAMENMETBETuWSEBALLooNINGVooRDEEERSTEKEER

HEARTBALLooNING,EENDAGINHETTEKENVANLuCHTBALLoNNEN,METALSHooGTEPuNT

HETMEEVARENINEENVANDEVoLLEDIGGESPoNSoRDELuCHTBALLoNNEN.

Heartballooning

tekst en fOtO’s: bjöRn tannemaat

35

ballonstof

konden worden door de aanwezige crews. Rond half zeven

ging eindelijk het spektakel van start. Gespannen gezichten

bij zowel de ouders als de kinderen. Maar al snel na het veilig

teken van de launchmaster verscheen er een brede lach. In

korte tijd waren de ballonnen als een stipje aan de horizon

verdwenen. Bij terugkomst waren de grote verhalen niet van

de lucht. De gezinnen hebben genoten van de prachtige ver-

gezichten, zeker toen ze boven de wolken uitkwamen. Volgens

een van de meegevaren kinderen waren de huizen echt pie-

tepeuterig klein en was er ook een heel klein paardje en een

vader gaf aan het als een geweldige therapie ervaren te heb-

ben. “Wat een rust.” Aan het eind van de avond ontvingen alle

deelnemers een certificaat en de traditionele champagnedoop.

Met een gezamenlijke toost en de nodige bitterballen werd

HeartBallooning feestelijk afgesloten.

HeartBallooning is mogelijk gemaakt door Betuwe Ballooning,

BDU, Stichting Onze Ballon, AirFun, Modelballon.nl, Miniballon

Elstar Catering, History of Ballooning (BE), Ip’s Garden,

Wijnwinkel Àlavôtre, Moendo Audiovisuele Dienstverlening,

Dick van der Wal Catering, Blokhut De Kuyl, piloten Mees van

Dijk, Wiebe Kamphuis, Henk Lubbers en Jos Bouman en vele

vrijwilligers. Volgend jaar wordt HeartBallooning gehouden

op zaterdag 25 mei met als reservedatum zaterdag 1 juni.

Doelstelling voor volgend jaar is het aantal ballonnen dat

belangeloos meevaart te vergroten naar zo’n 10 – 15 lucht-

ballonnen. Wilt u meevaren met uw ballon? Aanmelden kan

via [email protected]. Meer informatie over

Stichting Heartbeat en een uitgebreid fotoverslag is te vinden

op www.stichtingheartbeat.nl

36

ballonstof

Deze ballon, een stunt van Joannes Van Goethem, zoon van

een edelsmid, drijft op ongeveer 105 meter hoogte over de

Grote Markt en landt in een tuin in de Nieuwstraat.

De eerste bemande ballon gaat op 3 maart 1845 de lucht in.

Luchtreiziger Kirsch stijgt op van op de speelplaats van het

Sint-Jozef-Klein-Seminarie in de Collegestraat van Sint-Niklaas.

Het is meteen de start van de bemande ballonvaart(sport) in

Snt-Niklaas en het Waasland.

de ‘waaslander’

Ruim honderd jaar geleden, op 4 mei 1911, vindt op de Grote

Markt van Sint-Niklaas de eerste opstijging plaats van de

‘Waaslander’, de ballon van de Aero-Club van Sint-Niklaas.

Het weekblad ‘Het Land van Waas’ brengt op 7 mei 1911 een

enthousiast verslag uit over deze eerste vlucht: “ ’s namid-

dags zou de eerste reis plaats hebben van den nieuwen

luchtbal ‘Waaslander’ eigendom van den Aeroclub onzer

stad. Met duizenden was de bevolking van stad en omtrek op

sint-niklaas ballonstad

HETEERSTEPRoPAANGASVuLSTATIoNVooRBALLoNVAARDERSSINT-NIKLAASALMEER

DAN200JAARINDEBANVANDEBALLoN.DEEERSTEExPERIMENTENMETBALLoNSIN

SINT-NIKLAASENHETWAASLANDDATERENALVANHETEINDEVANDE18DEEEuW.

oP15APRIL1784oM15.00uuRGAATDEEERSTE–ZIJHEToNBEMANDEBALLoN–DE

LuCHTINVANoPHETERFAANDEVARKENSMARKT,DEHuIDIGEHouTBRIEL,INHET

CENTRuMVANSINT-NIKLAAS.

tekst en fOtO’s: filiP bROkken

eeRste vlucht van de ‘waaslandeR’ OP 4 mei 1911

van OP de gROte maRkt van sint-niklaas

(aRchief kOninklijke Oudheidkundige kRing van

het waasland)

37

ballonstof

ons uitgestrekt marktplein samengestroomd, om getuige te

zijn van deze eerste reis. Toen de luchtbal gevuld was, werd

hij gezegend door Z.E.H. Kan. De Meerleer, pastoor van de

Onze-Lieve-Vrouwkerk. Kwart voor 5 ure werden de koorden

losgelaten en onder het spelen der muziek en de toejuichingen

der menigte steeg de luchtbal statig in de hoogte. Buiten den

heer G. Van Bortel, van Mechelen, stuurman, deden de heeren

Joos Ivo, voorzitter, Hanssens Jules, secretaris der vereeniging,

en Van Wauwe Aloïs, onze stadsgenoten, de luchtreis mede.

Er was bijna geen wind en traagzaam dreef de ballon over

Temsche, Eikenvliet, Mechelen, Haecht en Leuven, om te 8 ure

20 te St. PIeters-Rhode in de beste voorwaarden maar reeds

in volle duisternis neer te dalen. De luchtbal had eene hoogte

van 2100 m bereikt. Spijtig was het, dat de luchtbal voor het

aangekondigde uur opgelaten werd. Vele personen, die naar

de markt kwamen om de opstijging te zien, kwamen slechts

aan toen de ballon reeds in de hoogte was.”

De ‘Waaslander’, evenals de ‘Waaslander II’, worden op

21 september 1914 opgeëist door het Belgisch leger.

van bevRijdingsfeesten naaR vRedesfeesten

Na de Tweede Wereldoorlog worden de ballonopstijgingen

van op de Grote Markt gekoppeld aan de herdenking van de

bevrijding van de stad Sint-Niklaas op 9 september 1944. De

eerste landingswedstrijd voor gasballons wordt georganiseerd

op 4 september 1948. Het initiatief groeit uit een contact van

toenmalig burgemeester Romain De Vidts en zakenman André

Sax met de Brusselse ballonvaarder Jozef Van der Straeten, die

ook deze wedstrijd wint. De eerste warmeluchtballons stijgen

op tijdens de Bevrijdingsfeesten van 1970. In 1973 wordt de

naam ‘Bevrijdingsfeesten’ vervangen door het ruimere begrip

‘Vrede(s)feesten’. De eerste specialevormballon wordt in 1981

gepresenteerd. In 1987 kunnen dankzij de goede internatio-

nale contacten van startmeester Jean Sax talrijke speciale-

vormballons worden getoond. Zij vormen de attractiepool bij

uitstek van de Vredefeesten, die hiermee tot de vijf belangrijk-

ste ballonhappenings ter wereld behoren. De algemene coör-

dinatie van het ballonevenement ligt sinds 2008 in handen van

Roy en Annette Sax, die na hun vader Jean Sax en grootvader

André Sax inmiddels de derde generatie van de ballonvaartfa-

milie vertegenwoordigen.

PeRmanent OPstijgteRRein bemande aëROstaten

Onder impuls van burgemeester Freddy Willockx worden begin

2005 de eerste stappen gezet om de Grote Markt van Sint-

Niklaas, die in 2005 volledig werd heraangelegd, te erkennen

als permanent opstijgterrein voor luchtballons. Bedoeling is

om door regelmatige vrije opstijgingen het hele jaar door een

bijkomende attractie te creëren in het stadscentrum. Bij de

heraanleg van de Grote Markt werd immers terdege rekening

gehouden met de ballonvaartsport: zo zijn alle verlichtingspa-

len aan de buitenzijde van het centrale binnenplein geplaatst

en werden de lampen op een afzonderlijk circuit aangesloten

zodat bij een ballonlantaarnballet het binnenplein volledig

gedoofd kan worden. Op 11 juli 2005, de Vlaamse feestdag,

verleent het federale directoraat-generaal voor de luchtvaart

de machtiging als permanent opstijgterrein voor bemande

aërostaten. Het is meteen het eerste Belgische marktplein dat

deze machtiging verkrijgt.

een stadsballOn

In 2008 neemt vzw Centrummanagement Sint-Niklaas het

initiatief om door middel van een ‘stadsballon’ de stad meer

naambekendheid te geven, het toerisme aan te zwengelen

en vooral de middenstand in het vernieuwde stadscentrum te

promoten. De opdracht wordt gegund via een algemene offer-

tevraag aan bvba Ballooning uit Waasmunster. Deze vennoot-

schap levert het vliegklaar ballonomhulsel met toebehoren en

verkrijgt dit in bruikleen gedurende een termijn van minimum

5 jaar. De stadsballon maakt zijn eerste vlucht op 13 juni 2009

onder leiding van piloot Danny Smet.

stadsballOn

38

ballonstof

ballOnPilOten veRenigd

Op 21 augustus 2011 verzamelen in café De Graanmaat op de

Grote Markt van Sint-Niklaas, een 40-tal Wase ballonpiloten

en sympathisanten. Ze zijn samengekomen om een vereniging

op te richten met de bedoeling de ballonvaartsport te pro-

moten en als rechtspersoon op te treden voor de oprichting

van een propaangasvulstation. De vereniging onder het sta-

tuut van vereniging zonder winstoogmerk (vzw) kiest onder

zijn oprichtende leden Reginald Geerinck tot voorzitter en Jo

Spildooren tot ondervoorzitter. Danny Smet neemt de taak op

zich van secretaris en Didier Rosseneu van penningmeester.

De Sint-Niklase schepen (wethouder) van middenstand en

toerisme, Lieven Dehandschutter, krijgt het mandaat van de

gemeenteraad en vervolledigt de raad van bestuur. De vereni-

ging gaat voortaan als ‘vzw Waasballon’ aan het werk.

een PROPaangasvulstatiOn

Eén van de belangrijkste opdrachten van de nieuwe vzw is de

oprichting van een propaangasvulstation waar alle ballonvaar-

ders, lid van de vzw, op een volledig reglementaire en veilige

manier de gasflessen kunnen vullen. Dat dit geen routineklus

zou worden, is voor de raad van bestuur van bij de aanvang

genoegzaam bekend: er bestaat in België geen enkele voor-

gaande en de Vlaamse decreetgever – zowel op vlak van

leefmilieu als van ruimtelijke ordening – heeft voor dergelijke

installaties geen specifieke vestigings- en exploitatievoorwaar-

den vastgesteld. Eerst dient een passende locatie te worden

gevonden. De stad Sint-Niklaas biedt hiervoor onder de vorm

van een opstalrecht een perceel aan van ca. 1.000 m², gele-

gen aan de buitenrand van het Europark-Zuid en niet groot

genoeg voor de vestiging van een bedrijf. Aangezien derge-

infObORd PROPaangasvulstatiOn (OntweRP steve RasPOet)

vOORZitteR Reginald geeRinck en OndeRvOORZitteR jO sPildOORen

39

ballonstof

lijke tankinstallatie al gauw 90.000 EUR kost, moet gezocht

worden naar een commerciële partner, die in ruil voor het

exclusief leveringsrecht van propaangas, de installatie laat

bouwen en deze tegen een symbolische euro in bruikleen

geeft aan de vzw. Tegelijkertijd toont de stad de bereidheid

om een aantal infrastructurele werken zoals de aanleg van

de toegangsweg en de terreinafsluiting ten laste te nemen,

ook een investering van ca. 60.000 EUR. De vzw vindt in Steve

Raspoet van nv Steragas uit Zemst (bij Brussel) een construc-

tieve partner. De onderneming geldt als voorbeeld van een

PPS-project, een publiek-private samenwerking, zowel op vlak

van financiering als voor de exploitatie, waarbij alle partners

financieel bijdragen en vzw Waasballon voor coördinatie en

beheer instaat. Na het bekomen van een stedenbouwkundige

en milieuvergunning gaan de werken in november 2011 van

start. Met alle noodzakelijke keuringsattesten op zak wordt

het eerste propaangasvulstation in Vlaanderen op 11 februari

2012 door burgemeester Christel Geerts plechtig ingehuldigd.

Tegelijkertijd worden de private installaties – die veelal niet

over de nodige vergunningen beschikken en een veiligheidsri-

sico inhouden voor de buurt – ontmanteld.

sint-niklaas ballOnstad

100 jaar na de memorabele vlucht van de ‘Waaslander’beschikt

de stad Sint-Niklaas over een vereniging met inmiddels 65 leden,

die nagenoeg alle Wase ballonpiloten verenigt, een stadsballon

als uniek stadspromotiemiddel, een permanent opstijgterrein

voor luchtballons, een gemeenschappelijk propaangasvulstation,

en met de jaarlijkse Vredefeesten één van de belangrijkste bal-

lonmeetings. Reden genoeg om Sint-Niklaas als ballonstad te

erkennen en éénieder uit te nodigen tot een bezoek.

bROnveRmelding:

Van Bouchaute P. en De Meester P, De Grote Markt van Sint-

Niklaas, handel en wandel van een gastvrij plein, Erfgoed Lokaal,

2006

lantaaRnballet

vRedesfeesten 2011

40

ballonstof

Het is toch wel een verschil met de wedstrijden hier in

Nederland waar ik bij was. Dat begint al met de Engelse

taal, een hele vreemde omgeving, veel verschillende teams

met allemaal de spirit om eerste te worden. Dat laatste heb

ik als ik eerlijk ben niet. Ik ben blij dat ik nu wel weet wat

wedstrijd varen zo’n beetje inhoudt en dat is al een hele berg

informatie. Ik moet zeggen dat ik in korte tijd veel wijzer ben

geworden.

Nee, mijn opdracht is meer om niet als laatste te eindigen,

maar stiekem toch hopen om veel beter te eindigen. Ik heb

namelijk geen idee over wat de rest van de deelneemsters in

hun mars heeft. Als ik naar hun aantal vaaruren kijk dan zijn er

bij met maar 80 uur, dat is in vergelijk met mijn 350 uur niks.

Maar toch, in mijn 350 uren heb ik 10 uren ervaring opgedaan

met echt wedstrijdvaren. Tja en als die dames met 80 uur

alleen maar wedstrijdvaarten hebben gedaan, hebben zij toch

veel meer ervaring.

Maar goed over 12 dagen heb ik het antwoord op deze vraag

en daar kom ik in mijn volgende artikel op terug.

Ik heb nog een jongedame aan het team kunnen toevoegen

en dat is Caroline Splinters, dus alweer een berg ervaring erbij.

In mijn eerste stukje schreef ik over beginnersstress, maar de

ervaring heeft geleerd dat dit niet klopt. Ik moet zeggen zo

ALSIKDITARTIKELAANHETSCHRIJVENBENDuuRTHETNoG5DAGENENDANISHET

ZoVER.DEREISNAARFRANKENTHALBEGINT.IKBENVoLSPANNINGoVERWATMIJ

ALLEMAALTEWACHTENSTAAT.EENBEETJEWEETIKERVANWANTIKBENNAMELIJK

METHETTEAMVANJANouDENAMPSENMEEGEWEESTNAARHETNKINBELGIë.

vlak voor het begin wordt het alleen maar erger, het wordt de

hoogste tijd dat we kunnen gaan.

We hebben nog een oefenvaart in de buurt van Breda

gemaakt, ook daaruit blijkt weer eens dat het weer onvoor-

spelbaar is en de opdrachten niet of nauwelijks uit te voeren.

Maar ook dat is weer een leermoment, gewoon het beste

ervan maken en zo dicht mogelijk bij het doel proberen te

komen, ook al ligt dat 2 km. verderop.

Je moet ook rekening houden met de volgende opdrachten

want die kun je misschien wel goed uitvoeren en zodoende

toch nog wat punten verzamelen. Maar de missie voor die dag

was weer geslaagd. We hebben hoog gevaren op zo’n 5300

voet en we hebben een 3D-Pie gevaren.

De volgende dag heb ik alleen gevaren, ook dat stond nog op

mijn verlanglijstje om te doen. Normaal gesproken vind ik daar

helemaal niks aan, maar ik moet zeggen, ik heb er weinig van

gemerkt omdat ik erg druk bezig was met navigatie, opdrach-

ten en kaartlezen. Ook deze laatste oefening voor het EK was

er een waar we weer van hebben geleerd.

We zijn er klaar voor, voor mijn avontuur en ons project, wat

eruit komt lezen jullie de volgende keer.

europe, Here i come vervolg

tekst en fOtO’s: angele lindeRs

De ontwikkeling van deze eerste vorm van contactloze gege-

vensoverdracht - de ballon - tot de laatste high-tech innovaties

op dit gebied heeft zo'n 2000 jaar geduurd. De Kongming-

ballonnen zijn tegenwoordig vervangen door elektronische

chips: Near Field Communication, oftewel NFC, biedt draad-

loze connectiviteit door middel van moderne halfgeleidertech-

nologie.

Het Engelstalige fotoboek Catch the Sun brengt beide techno-

logieën samen. Het is 's werelds eerste boek met geïntegreerde

NFC-halfgeleidertechnologie, waarbij de inhoud van dit high-

tech boek gaat over de magie van de ballonvaart: naast 200

prachtige ballonfoto’s uit alle delen van de wereld geeft het

boek op een beknopte, toegankelijke wijze achtergrondinfor-

matie over de ballonsport.

Catch the Sun bevat meerdere NFC-chips waarmee het moge-

lijk is het boek te verbinden met internet. De chips zijn niet

zichtbaar maar kunnen simpelweg geactiveerd worden door

een NFC-compatibele smartphone of tablet. Door deze tegen

een NFC-hotspot in het boek te houden worden volautoma-

tisch ballonfilms gestart, kan men muziek downloaden of

wordt een directe verbinding gelegd met social media. De

titelsong van het boek, Catch the Sun van Tim Akkerman, is

op deze wijze bijvoorbeeld verwerkt in het omslag. Zéér bij-

zonder zijn de twee ongeprogrammeerde NFC stickers die het

boek herbergt. Daarmee kan de lezer zelf weblinks en inhoud

toevoegen aan het boek. Voor mensen met een smartphone

die nog niet ‘NFC inside’ heeft, worden, waar mogelijk, NFC-

functionaliteiten ook via QR codes aangeboden.

Han Nabben, de auteur van dit boek, behaalde zijn ballonli-

centie in 1995. In 2011 publiceerde hij het boek Lichter dan

lucht, los van de aarde, over de geschiedenis van de ballon- en

luchtscheepvaart in Nederland. In het dagelijks leven werkt

Han bij een bekende halfgeleiderfabrikant in Nederland.

In zijn nieuwste boek Catch the Sun gebruikt hij NFC-

halfgeleidertechnologie om de multimediale eigenschappen

van internet te integreren in het oude vertrouwde boek.

Catch the Sun wordt officieel gepresenteerd tijdens het

Albuquerque International Balloon Fiesta in New Mexico USA

(6 t/m 14 oktober 2012).

Het boek kan worden besteld in de boekhandel en via de

website van Uitgeverij Elektor: www.elektor.nl. De prijs: € 45,-.

catch the sun, ballooning across the globe

Uitgeverij Elektor International Media BV

‘s werelds eerste HigH-tecH boek met nFc-tecHnologie gaat oVer…

ballonVaart!DEouDSTEBEKENDETECHNoLoGIEoMGEGEVENSoVERTEZENDENISZo’N2000JAAR

ouDENSTAMTuITDECHINESEHAN-DYNASTIE(206VooRCHRToT220NACHR).

INDIEPERIoDEWERDDEKoNGMING-LANTAARNuITGEVoNDEN,EENKLEINEoNBEMANDE

HETELuCHTBALLoNDIEooRSPRoNKELIJKWERDGEBRuIKTVooRHEToVERBRENGENVAN

(VooRNAMELIJKMILITAIRE)SEINEN.

41

ballonstof

42

ballonstof

Iedere piloot kent het fenomeen wel: de

nieuwsgierige passagier. Terwijl je de

ballon aan het opbouwen bent, de passa-

giersbriefing doet, je checks doet.

“Hoe lang wordt er al ballongevaren?”,

“Hoe hoog kan een ballon?”, “Hoe ver

kan een ballon?”,

“Waarom zie je

alleen ‘s avonds

een ballon?”,

“Waarom blijft

een ballon in de

lucht?”, “Hoe kan

je dalen?” Vragen,

vragen, vragen.

Een aantal van

de vragen heeft

collega redacteur

Rutger Coucke

in beeld beant-

woord.

De zorgvul-

dige lezer van

Ballonstof kent

het tekenwerk van

Rutger al. Van tijd

tot tijd verschijnt

er in Ballonstof

een illustratie van

zijn hand. Naast

de portretten

van de voorzit-

ters was er in het

vorige nummer

van Ballonstof een

illustratie te zien

van twee welwil-

lende politieagen-

ten.

Wat veel minder

mensen weten

is dat hij een aantal verhalen heeft gete-

kend/geschreven die o.a. op de luchtvaart

betrekking hebben.

De dramatische ballontocht naar de

Noordpool van Salomon Andrée, het dag-

boek van stuntpilote Marga von Etzdorf

[beiden historisch] en een tekenbewerking

van Over and out, een verhaal van oor-

de POsteR heeft een afmeting van 42 X 59,4 cm. [a2].

logsvlieger en schrijver Roald Dahl.

Maar de belangstelling van Rutger is

breder dan alleen de luchtvaart en ook

daarvan maakt hij tekenwerk, te zien op

www.ArtaCarta.nl

De Ballonvaartposter stipt een aantal bal-

lonzaken aan in vogelvlucht. Het begint,

zoals het hoort, met de eerste ballonvaart,

die van de gebroeders Montgolfier.

Dan wordt beknopt uitgelegd hoe

Archimedes helpt om een ballon in de

lucht te houden.

Alweer beknopt - het is een poster, geen

boek - wordt het verschil geduidt tussen

een gas- en een heteluchtballon. Waarbij

een opengewerkte heteluchtballon inzicht

geeft in de werking van een parachute.

Een ander getoond verschil is dat tussen

een special shape en een cloudhopper.

Tenslotte nog wat records. Naast de

hoogtes wat

informatie over

de Breitling

Orbitter, waar-

mee Brian

Jones en Picard

de eerste

vaart rond de

wereld hebben

gemaakt.

Compleet kan

je de poster

niet noemen,

er zijn talloze

onderwerpen

over ballonvaart

die niet aan bod

komen en op de

zaken die wel

aan bod komen

wordt niet diep

ingegaan. Maar,

zoals gezegd,

dit is geen boek

maar een pos-

ter. Bovendien

een poster die

niet de pretentie

heeft volledig

te zijn.

Wat hij wel is,

is een leuke,

interessante en

toch ook wel

informatieve

poster over de

ballonvaart, die niet mag ontbreken in

de bar van een zichzelf respecterend bal-

lonbedrijf.

Een poster bovendien, die je de nieuws-

gierige passagier van het lijf houdt, zodat

je ongestoord je vaart kunt voorbereiden.

Meer informatie: www.artacarta.nl

de POsteR heeft een afmeting van 42 X 59,4 cm. [a2].

waarheen hij gaat,hij weet het niet,

want dat bepaalt de wind. het is niet de bestemming,

maar de reis erheen, die hij opwindend vindt.

Een heteluchtballon is een open ballon

waar lucht in en uit kan stromen.Wordt de lucht verwarmd, dan

stijgt de ballon. Koelt delucht af dan daalt hij.

Ontsnapt er warmelucht, daalt de

ballon nogsneller.

Een gasballon is een gesloten ballon waarin gas - helium of waterstof - is opgesloten. Om te dalen laat je gas ontsnappen,

om te stijgen gooi je ballast - zand- overboord.als je geen zand meer hebt, of te veel gas

hebt laten ontsnappen, moet je landen.

Ouderwetse gasballonszaten in een net.

tegenwoordig is de mand met lijnen vastgemaakt

aan de ballon zelf.loadtapes

houdende pannelsbij elkaar.

gemiddelde hoogte van een ballonvaart 1500 feet = 450 m.

Het begon met de Franse broers Etienne en Joseph Montgolfier.In 1783 maakten zij een papierenballon en staken daar eenvuurtje onder. de eerste passagiers waren een schaap, een haanen een eend.

De eerste mensen waren markiesd’Arlandes en natuurkundigePilâtre de Rozier.Zij vonden, dat de twee misdadigers diehiervoor aangewezen waren niet met de eer mochten gaan strijken.

De eerste keer

Hoe een ballonin de lucht blijft

Hoe hogerje in deatmosfeerkomt hoedunner de lucht.

Een ballon zoekteen plekjewaar de dichtheidvan de luchthetzelfde isals de dichtheidin de ballon.

Door de luchtin de ballonte verwarmenzet die uit.Daardoor wordtde luchtdichtheidin de ballonminder.

Bij een gasballon gebruik je eenvoudigeen gas dat van nature dunner is dan lucht.Dikke lucht

dunne lucht

luchtdunnerdan de

omgeving

lucht netzo dun als de

omgeving

Gat in de bovenkant om warme

lucht te laten ontsnappen.

in de mand zitten

flessen metpropaangas om

de lucht meete verwarmen

Een heteluchtballon

kan niet tegen thermiek.Daarom kan hij alleen‘s ochtends vroeg of’s avonds laat varen.

‘s nachts mag hijniet varen.

Panels gemaakt

van nylon.

ventiel om gas te laten ontsnappen.

De amerikaanse miljonair B.C. Forbeshad een hele verzameling,waaronder een luchtwaardige replica van zijn franse kasteel.

Rain skirt.

moet voorkomendat regen in

de mand drupt.

Aan de mand hangen

zandzakken. Met een kleinschepje wordt hier

heel voorzichtig zanduit gegooid om te stijgen.

Appendix.

hierdoor wordtde ballon

gevuld met gas.

een gasballonkan dagen - en

nachten - achterelkaar doorvaren.

Lijn om

het ventielmee te

bedienen.

De kleinste ballon

is een cloud hopper.

Daarbij zit de pilootop een klapstoeltje

aan de gasfles.

De onderkant is

gemaakt van nomex,dat minder brandbaar is

parachutevormige

klep om het gat meedicht of open te doen.

Branders kunnen onder hogeen onder lage druk branden.

onder lage druk maken ze minder lawaai.dit wordt gebruikt in de buurt van

vee en wordt daarom vee- of koeienbrander genoemd.

Een ballon vaartmeestal net zo snel

als de wind. Daarom waaithet niet in een ballon.

Dat wordt aerostatischgenoemd.

de scoop zorgtervoor dat de

warmte in de ballonkomt en niet wegwaait

lijnen om de parachute

mee op zijn plaats te houden

lijn om de

parachute meete bedienen

wet van

Archimedes

Dus, hoegroter de

ballon, hoe groter

de opwaartsedruk,

hoe meer passagiers.

De opwaartse kracht die eenlichaam ondergedompeld in een vloeistof

of gas ondervindt, is even groot als het gewicht van de verplaatste

vloeistof of gas.

wet van deballonvaarder

heteluchtballon

hete

luch

tbal

lon

6.6

14 m

.

verk

eers

vlie

gtu

igen

12.0

00 m

.

Pro

f. Pi

ccar

d. 19

32

Hel

ium

bal

lon

. 16

.940

m.

Jose

ph k

itti

ng

er 19

60

Hel

ium

bal

lon

31.3

00

m.

van

die

ho

og

te s

pro

ng

hij

met

een

par

achu

tte

naa

r be

ned

en. d

at is

oo

k he

t w

erel

drec

ord

vri

je v

al.

On

bem

ande

gas

ball

on

BU6

0-1

, 20

02

, 53

.00

0 m

.

©Hi

lver

sum

, 20

12.

ww

w.a

rtac

arta

.nl.

nie

ts v

an d

eze

uitg

ave

mag

wo

rden

ver

veel

voud

igd

en/

of

ope

nba

ar g

emaa

kt in

wel

ke v

orm

dan

oo

k zo

nde

r ui

tdru

kkel

ijke

to

este

mm

ing

van

de

aute

ur: r

utg

er c

ouc

ke, r

utg

er@

couc

ke.n

lgasballon

special shapes

cloud hopperrond de wereld

De eerste vaart rondde wereld vondplaats in 1999met de breitlingorbiter. Piloten warenBertrand piccard en Brian jones,de ballonwas een combinatie van gas en hete lucht, waarbij de hete lucht dehelium verwarmde.

De ballon was55 m. hoog.

In de drukcabinewas een bed en een wc.

De orbiter steeg1 maart 1999 opin het ZwitserseChateaux d’oex

en landde19 dagen 22 uuren 55 minuten

later in de Egyptischewoestijn.

hij had toen eenafstand afgelegd

van 25.361 km.hoogtes bereikt van 11,37 km, en

snelheden van bijna300 km per uur.

als je delucht niet meer

kunt verwarmen, moet je landen.

Scheurbaan. Die

wordt opengetrokkenna de landing, zodat

het gas snel kan ontsnappen.

special shapes zijn ballonnen die een andere vormhebben, dan een gewone ballon.

er zijn allerleimaterialen geprobeerd,

maar een mand vanwilgentenen bleek

het best te voldoen.

ballonVaartpostere

Lindstrand Holland / Noordelijk Ballonvaartcentrum is een EASA Subpart F erkend onderhoudsbedrijf en een CAMO + organisatie. Ons erkenningsnummers zijn NL.MF.3060 en NL.MG.8060. U kunt bij ons terecht voor, Jaarlijks-, en incidenteel onderhoud een ARC inspectie en ARC verlenging en bewaken van de permanente luchtwaardigheid van uw ballon. Dealer Lindstrand Balloons. 0513 41 75 03 • www.lindstrand.nl

• Onderhoud incidenteel

• Onderhoud jaarlijks

• ARC Inspecties

• ARC verlenging

• Bewaking permanente luchtwaardigheid

• Aanschaf van uw ballon

• Lindstrand

• Cameron

• Thunder and Colt

• Sky

• Kubicek

• Kavanagh

• Schroeder

• Ultra Magic

kOOistRa

Lindstrand Holland / Noordelijk Ballonvaartcentrum is een EASA Subpart F erkend onderhoudsbedrijf en een CAMO + organisatie. Ons erkenningsnummers zijn NL.MF.3060 en NL.MG.8060. U kunt bij ons terecht voor, Jaarlijks-, en incidenteel onderhoud een ARC inspectie en ARC verlenging en bewaken van de permanente luchtwaardigheid van uw ballon. Dealer Lindstrand Balloons. 0513 41 75 03 • www.lindstrand.nl

• Onderhoud incidenteel

• Onderhoud jaarlijks

• ARC Inspecties

• ARC verlenging

• Bewaking permanente luchtwaardigheid

• Aanschaf van uw ballon

• Lindstrand

• Cameron

• Thunder and Colt

• Sky

• Kubicek

• Kavanagh

• Schroeder

• Ultra Magic

44

ballonstof

Ballonstof Najaar 2012

Documents

Transcript of Ballonstof Najaar 2012