B Industrieel ingenieur Groep T Leuven 15-16

KU LEUVENOude Markt 13 bus 5005

3000 [email protected]

www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

Industrieel ingenieur

LE

UV

EN

t

CAMPUS GROEP T

2015-2016

DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.

OKT.

OPENLESDAGEN27-31 oktober 2014 (herfstvakantie)16-20 februari 2015 (krokusvakantie)

Volg les tussen de studenten en snuif de sfeer op van je toekomstige studieomgeving.

8 www.kuleuven.be/openles/leuven

OPENLESDAGEN INFODAG

OPENLESDAGEN

INFODAG

INFODAGINFOBEURS

INFODAG

INFODAGINFOBEURS

INGENIEUR VOOR 1 DAGOok buiten de Openlesdagen is het mogelijk om lessente volgen uit de eerste bachelorfase.

8 www.kuleuven.be/ingenieurvoor1dag

ERVARINGSMOMENT ENINTAKEGESPREKBeleef een ervaringsmoment in een van onze laboratoria.Na een individueel intakegesprek met een studie -begeleider weet je echt of de opleiding iets voor jou is.Maak een afspraak via [email protected]

INFODAGEN18 februari 2015, 21 maart 2015, 9 mei 2015, 27 juni 2015, 5 september 2015

Kom een kijkje nemen in je toekomstige faculteit. Je kunt infosessies en rondleidingen volgen, sprekenmet studenten, proffen en studie(traject)begeleiders …

8 www.kuleuven.be/infodag/leuven

INFOBEURSBezoek de Infobeurs in de Universiteitshal met informatieover de opleidingen en studentenvoorzieningen.

8 www.kuleuven.be/infobeurs

8 www.kuleuven.be/infomomenten

Infomomenten

APR.



www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven


LE

UV

EN

t

CAMPUS GROEP T

2015-2016

DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.

OKT.





OPENLESDAGEN

INFODAG

INFODAGINFOBEURS

INFODAG

INFODAGINFOBEURS








Infomomenten

APR.

INFOBEURS9 mei 2015, 5 september 2015

Bezoek de Infobeurs in de Universiteitshal met informatieover de opleidingen en studentenvoorzieningen.


Nuttige websitesde meest recente informatie over de opleidingen

8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

je toekomstige faculteit

8 www.iiw.kuleuven.be

je toekomstige campus

8 www.iiw.kuleuven.be/groept

publicaties downloaden of bestellenje voorkennis online testen of meer zin in een zomercursus?een handig overzicht van alle infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be

studeren aan de KU Leuven, ook buiten Leuven

8 www.kuleuven.be/campussen

studentendiensten

8 www.kuleuven.be/studentenvoorzieningen

inschrijven

8 www.kuleuven.be/inschrijven

Openlesweek of -dagen

8 www.kuleuven.be/openles

Infodagen

8 www.kuleuven.be/infodag

op de hoogte blijven van al onze infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be/opdehoogte

www.facebook.com/kuleuven

www.facebook.com/faculteitIIW

57

Industriële wetenschappen 4

Beginprofiel 6

Eindprofiel 7

Bacheloropleiding 9

n Opbouw 10n Studieprogramma van het gemeenschappelijk deel 12n Opleidingsonderdelen van het gemeenschappelijk deel 14n Leer- en werkvormen 19n Studieprogramma’s van de afstudeerrichtingen 20n Week van een student industriële wetenschappen 26n Overzicht academiejaar 27

Studiebegeleiding 28

Praktijkervaring 31

Internationale ervaring 32

Masteropleidingen 35

Verderstudeermogelijkheden 40

Loopbaan 42

Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen 44

Studeren aan een multicampusfaculteit 44

Alle opleidingen van de faculteit 46

Profielen wetenschap en technologie 48

Praktisch 50

Inschrijven 50

Sociale Dienst 51

Huisvestingsdienst 51

Gelijke kansen 51

Studeren in Leuven 52

Stadsplan en contactgegevens 54

Nuttige websites 57

Een opleiding die nauw aansluit bij je interesses

Aan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen krijg je heel wat kansen om je eigen weg uit te stippelen. De campussen zijn elk gespecialiseerd indiverse onderzoeksdomeinen en werken intens samen. Zo heb je de keuze uit een divers aanbod van opleidingen en specialisaties. Je krijgt volop demogelijkheid om op ontdekking te gaan en te proeven en zo je opleiding zeernauw te laten aansluiten bij je interesses. Dat doen we door de expertise naarjouw campus te brengen, maar ook door heel wat leer- en experimenteer -mogelijkheden aan te bieden op andere campussen – als studeren voor jou net iets meer mag zijn.

Kris Willems, decaan Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen

The engineeringenterprise

Op Campus Groep T ga je verder dan de puretechnologie. Je leert en ervaart om zelfstandigen creatief te zijn in je denken, in je leren, in jeprojecten. Je ontwikkelt vaardigheden in en zinvoor ondernemen. Je wil vernieuwend denken.Niet langer de dingen apart aanschouwen,maar als een geheel waarin alles verbonden is,net zoals in de echte wereld. Beyond Engineeringdus. Met enterprise als rode draad. ► p. 9

Een campus in Leuven,gericht op de wereld

In Leuven studeer je voor industrieel ingenieur opCampus Groep T. Op deze campus kun je – alsenige in België – meteen kiezen om je opleiding in het Nederlands of volledig in het Engels af te leggen. Zo creëert de campus een echteinternationale omgeving als venster op de werelden de ondernemingen waar je later als ingenieurterecht zult komen. Een wereld van globalisatie,diversiteit en pluraliteit van wereldvisies.

Zin in ondernemen

Ondernemerschap of enterprise vormt derode draad doorheen de opleiding. Er is eenpermanente kruisbestuiving tussen je opleidingen de ondernemingen. Als eerste campus binnende faculteit kon je op Groep T je master programmacombineren met een extra leertraject vantwee semesters in een onderneming.Ondertussen werd dit traject omgezet inhet postgraduaat innoverend ondernemen.Je kunt het postgraduaat met innovatiestage naje master opnemen, maar ook nog steeds tijdensde opleiding. Je krijgt zo de kans om al tijdens jestudies een innoverende engineering uitdagingaan te gaan. ► p. 31

Internationaal tijdens enna je opleiding

Beyond Engineering is de sleutel tot veranderingen vooruitgang. En met een KU Leuven-diplomavertrek je rijk geladen om een verschil te maken,waar je ook zult werken. Campus Groep T is eengateway: van Europa tot China, India, Zuidoost-Azië, Ethiopië … De keuze is aan jou. ► p. 32

Waarom kiezen voor industriëlewetenschappen aan de KU Leuven, Campus Groep T Leuven?

1

1 3

2

4

De KU Leuven is een onderzoeks- en onderwijsinstelling met internationale uitstraling.Alle opleidingen aan de KU Leuven zijn gebaseerd op het innovatieve onderzoek vanhaar wetenschappers en professoren. Ze prikkelen je nieuwsgierigheid en leiden je optot een kritische en zelfstandige student.

Theengineeringenterprise

Industrieel ingenieurs in de actualiteit

De opleidingen en het onderzoek aan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen zijn nauwverbonden met de realiteit. Dagelijkse problemen van bedrijven vormen de voedingsbodem vanhet wetenschappelijk onderzoek en de rode draad doorheen de opleiding. De meeste docentenhebben ervaring met het implementeren van kennis en technologie in bedrijven of spin-offs en delen hun nieuwste wetenschappelijke bevindingen en toepassingen dan ook graag met de studenten.In de actualiteit kom je ook vaak de onderzoeksresultaten van professorenen studenten tegen.

2

LEUVEN KLIMAATNEUTRAAL IN 2030:

met behulp van ingenieursstudenten Campus Groep T Leuven

Aan ambitie geen gebrek bij CORE, de coöperatieve

vereniging voor het rationeel gebruik van energie,

waarin ingenieurs, onderzoekers en ondernemers zich

engageren voor een duurzame toekomst. Een groep van

10 masterstudenten van Campus Groep T speelt hierbij

een voortrekkersrol. Zij zetten in samenwerking met

bedrijven, lokale overheden en de Vlaamse regering

projecten op om het rationeel gebruik van energie te

promoten en het brede publiek te sensibiliseren voor

de klimaatproblematiek. CORE is eveneens nauw betrokken bij het ‘Leuven Klimaat Neutraal’-

project dat de stad tegen 2030 niet langer afhankelijk wil maken van fossiele brandstoffen.

Ook de Alma-universiteitsrestaurants in Leuven deden eerder al een beroep op het CORE-team

om energiebesparende voorstellen uit te werken.

Studenten bouwen

racewagen

Dinsdag 27 mei stelden de ingenieursstudenten

van Formula KU Leuven in Leuven hun nieuwe

elektrische racewagen voor, genaamd de June.

De June is al de derde elektrische wagen die

door het studententeam ontworpen werd en

onderscheidt zich op verschillende punten van zijn

voorgangers. De bolide is een stuk lichter mede

door gebruik van koolstofvezel, is uitgerust met een planetaire tandwieloverbrenging,

een innovatief kabelsysteem dat de stuuras vervangt en is ook voor het eerst uitgerust met

aerodynamische hulpmiddelen. De groene wagen die slechts 210 kg weegt, zou alzo de snelst

optrekkende elektrische bolide van België zijn en van 0 naar 100 km/u accelereren in 2,7 seconden.

Studenten werkten negen maanden lang aan het ontwerpen en bouwen van June. De wagen nam

in de zomer deel aan drie wedstrijden van het Formula Student kampioenschap, die plaatsvonden

op de circuits van Silverstone, Hockenheim en Barcelona. Later op het jaar wordt de wagen

tentoongesteld op verscheidene beurzen en evenementen, terwijl ondertussen een nieuwe groep

studenten het werk aanvat om een opvolger te bouwen. (JCA)

Het Laatste Nieuws, 31 mei 2014

3

Campus Groep T pakt uit met ecologische boot‘Het is niet de meest comfortabele boot,

maar wel energie-efficiënt.’ Zo stelden de

ingenieurs van Campus Groep T afgelopen

weekend hun ecologische transportboot voor.

Die moet de binnenscheepvaart verbeteren.

Campus Groep T pakte eerder ook al uit

met een ecologische zonnewagen.De ecologische transportboot werdvoorgesteld op Leuven, Stad van Ideeën:,

een evenement waar innovatie, creatie en

technologie centraal stonden. Meer dan

twintig bedrijven en kennisinstellingen uit

de provincie hadden een standje op het

wandel parcours door de stad. Een van de

meest opvallende standjes was die van

de industrieel ingenieurs van Campus Groep T die hun ecologische transport -

boot aan het grote publiek wilden bekendmaken. ‘We waren met ons team

op zoek naar iets wat de industrie op dit moment meteen kan gebruiken’,

zegt Guillaume Wiliquet, ontwikkelaar van de aandrijflijn. ‘Het is namelijk zo dat

het transport in België nog veel kan verbeteren. De meeste boot motoren zijn oud

of luid en maken de binnenvaart minder gemakkelijk. Met onze nieuwe energie-

efficiënte aandrijflijn willen we de binnenvaart echt verbeteren.’ Een vijftal

master studenten hebben er zo’n tien maanden aan gewerkt en hebben hun

vaartuig ook al op de Leuvense Vaart en in Ieper uitgetest. ‘Eerlijk gezegd is

het niet de meest comfortabele boot want er zitten geen stoeltjes in, maar we

hebben er wel een koelkast met bier in gezet’, zegt Wiliquet.

Het Laatste Nieuws, 19 mei 2014

Industrieel ingenieur worden in Leuven. Dat kan op Campus Groep T! Studeren in de belangrijkste universiteitsstad van Vlaanderen betekentongetwijfeld een meerwaarde. Maar er is meer. Ingenieur worden op Campus Groep T Leuven betekent ook verder kijken dan de landsgrenzen, méér zien dan technologie en nu al ervaren hoe boeiend en veelzijdig het ingenieursberoep wel is.

(Dr. ir. Koen Eneman, campusvoorzitter)

4

4

Industriële wetenschappenOnderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende mogelijkheden tijdens dat traject.

Bacheloropleiding*

Beg

inp

rofi

el ►

p. 6

Bachelor in de industriële wetenschappen (180 sp.) ► p. 9

Studiebegeleiding ► p. 28

Fase 1

Sem. 1 Sem. 2 Sem. 3 Sem. 4 Sem. 5 Sem. 6

Fase 2 Fase 3

Afstudeerrichting (+ optie) ► p. 20

Elektromechanica

Gemeenschappelijk deel ► p. 12

Polyvalente basisvorming

Elektronica-ICT

Chemie

Chemie

Biochemie

5

5

Masteropleidingen*

Master in de industriële wetenschappen (60 sp.) ► p. 35

Masteropleiding (+ optie) ► p. 35

Elektromechanica

Fase 1

Internationale ervaring ► p. 32

Sem. 1 Sem. 2

Elektronica-ICT

Intelligent Mechanics

Intelligent Mobility

Intelligent Manufacturing

Intelligent Electronics

Biochemie Medical Bioengineering

Internet Computing

Ein

dp

rofi

el ►

p. 7

Volledig aanbod op alle campussen ► p. 46

* De bachelor- en masteropleidingen kun je ook in het Engels volgen.

Chemie Sustainable Process and Materials Engineering

6

Beginprofiel

Is industriële wetenschappen iets voor jou?

Ontdek de andere profielen wetenschap en technologie op ► p. 48

Interesse in

• wetenschap en technologie en meerbepaald in hoe, wat en waarombepaalde toepassingen werken

• de toepassing: theoretische ontwerpengebruiksklaar maken voor de bedrijfs -wereld en zo de brug vormen tussenidee en praktijk

• vernieuwend en innoverend werken:nieuwe ideeën ontwikkelen en toepassenen oude ideeën verbeteren

• communicatie- en managementskills

• een functie met verantwoordelijkheid,waarbij je jouw technische kennis kunttoepassen op concrete uitdagingen in het bedrijfsleven

• het nut en de impact van ontwikkelingenop mens, maatschappij en milieu. Via techniek wil je het verschil maken.

Kennis en vaardigheden

• creatief praktische problemen oplossen

• oog voor veiligheid en respect voor de omgeving

• bij voorkeur een aso- of tso-opleidinggevolgd in het secundair met een stevigewetenschappelijke en/of wiskundigebasis (bij voorkeur vier uur wiskunde)

• kunnen verwerken van grote hoeveel -heden informatie, problemen kunnenformuleren en oplossen

• teamgericht

• kritische houding tegenover heteigen handelen en tegenover hettechnologische ideaalbeeld

• verder durven kijken dan je dagelijkseleefwereld, zin om te werken in eeninternationale context

Ijkingstoets en introductiecursus

Twijfel je over je voorkennis? Via de ijkingstoets kun je een inschatting maken van je academischevaardigheden, je wiskundeen redeneerkennis. De test wordt begin juli georganiseerd.

8 www.ijkingstoets.be

Kan je voorkennis nog wat opgefrist of aangevuld worden voor je aan de opleiding start? Dan is een introductiecursus misschien wel iets voor jou. Op Campus Groep T kun je eenintroductiecursus basiswetenschappen (chemie en wiskunde) volgen.

8 www.iiw.kuleuven.be/zomercursussen

7

Eindprofiel

De opleiding wil industrieel ingenieurs afleveren met een kritische geest, met creatieve ideeën en zin voor innovatieve ontwikkelingen, met aandacht voor duurzaamheid en maatschappelijkeverankering. Een opleiding vandaag voor een ingenieur van de toekomst.

Een industrieel ingenieur is breed inzetbaar. De ene wordt expert in bruggen bouw, de andere wordt CEO,nog een andere richt zijn eigen bedrijf op. De opleiding is dus ook niet gericht op één enkele job of éénenkel pakket van vereiste competenties, integendeel. Via een polyvalente basis opleiding maak je kennismet verschillende disciplines waar je later in meer of mindere mate mee te maken zal hebben. Je volgtopleidingsonderdelen om kennis te verwerven, maar evengoed opleidings onderdelen die eerder gerichtzijn op algemene vorming of die diepgang bieden in het denken en handelen. Zo ben je in staat om laterin je job snel nieuwe competenties te ontwikkelen en kennis te vergaren die nodig zijn in die specifiekefunctie, bedrijf of sector.

Al in het secundair onderwijs was ik voornamelijk geïnteresseerd in wiskundeen wetenschappelijke vakken. Ik heb gekozen voor industrieel ingenieur omdat ernaast de theoretische, wetenschappelijke vakken ook aandacht besteed wordt aanpraktische toepassingen en techniek. Bovendien is het een diploma waar je veelkanten mee uit kunt. Ik vond de lessen waarbij je logisch denken nodig hebt heelleuk. Tijdens mijn werk kom ik in contact met verschillende afdelingen en aspectenvan een bedrijf: onderhoud, kwaliteit, logistiek/planning, inkoop, bedrijfs -mechanisatie, ontwikkeling … Je merkt dat productie meer is danmachines en techniek. Productie is ook mensen aansturen, opleidenen coachen.

(Oud-studente)

Ken je deze onderwijstermen al?

■ Opleidingsonderdeel

Officiële term voor ‘vak’

■ Opleiding

Verzameling van opleidingsonderdelen.Er zijn bachelor- en masteropleidingen.De bacheloropleiding gaat altijd voorafaan de masteropleiding.

■ Studiepunt

Drukt het aandeel van een opleidings -onderdeel binnen de totale opleiding uit:een opleidingsonderdeel van 6 studie puntenweegt dus zwaarder door dan een van 3.Eén studiepunt komt overeen met 25 tot30 uur studietijd: voorbereidingen maken,college of practicum volgen, stage lopen,opdrachten maken, examens afleggen …

■ Opleidingsfase

Een opleiding bestaat uit fases vaneen bepaalde hoeveelheid studiepunten.Zo bestaat een bacheloropleiding altijd uit driefases van telkens ongeveer 60 studiepunten;de totale opleiding beslaat altijd 180 studie -

punten. Een masteropleiding bestaat uitminstens één fase van 60 studiepunten.

8

9

Bacheloropleiding

De smartphone in je broekzak, de brug waarover je fietst, de scanners in een ziekenhuis, de sportdop van een waterfles, nieuwe medicijnen die levens redden, de helpende hand van een robot … technologie is overal. En overal maakt technologie de wereld duurzamer,veiliger, sneller en interactiever.

Ben je ook geboeid door toepassingen die het verschil maken? Heb je originele ideeën om onze leefomgevingte optimaliseren? Ben jij een teamspeler die graag oplossingen voor praktische problemen bedenkt?Dan is een opleiding in het gevarieerde domein van de industriële wetenschappen vast iets voor jou.Campus Groep T heeft een specifiek ingenieursprofiel voor ogen. Zo leer je zelfstandig creatief envernieuwend denken, werken in teamverband en ondernemen in een internationale leer-en leefomgeving.De campus baseert zich op het 5 E-concept waarbij de vijf E’s staan voor Engineering, Enterprising,Educating, Environmenting en Ensembling.

Engineering gaat over ‘het maken van dingen’. Hiervoor zijn wetenschappen en technologie nodig dieonafscheidelijk verbonden zijn met management en communicatie. Wat wetenschap en technologiebetreft, onderscheidt de campus vier grote technologiegebieden – energie, materie, leven, informatie –,die stoelen op vier grote basiswetenschappen: fysica, chemie, biologie en wiskunde. Cruciaal daarbijzijn de raakvlakken en de verbanden tussen deze disciplines, want precies daar bevinden zich dekiemen van innovatie en vernieuwing.

Enterprising gaat over het ondernemen van Engineering. Enterprising veronderstelt een visie ontwikkelen,een heldere missie formuleren en betrokkenheid creëren voor deze missie bij de medewerkers enin de omgeving. Een visie ontwikkelen vereist een continue en actieve aandacht voor de omgeving(Environmenting) en het vermogen alle elementen samen te brengen, te integreren en te overstijgen.

Educating omvat een proces van leren en ontwikkeling. Ingenieurs dienen niet alleen zichzelf en hunmedewerkers permanent te ontwikkelen, ze dragen ook een grote educatieve verantwoordelijkheid t.a.v.de samenleving. Het hoger doel van Engineering bestaat er precies in bij te dragen tot de ontwikkelingen het welzijn van de hele mensheid in een duurzame wereld.

Environmenting kan worden gedefinieerd als een brug slaan tussen natuur en cultuur. Ingenieursmaken van natuurlijke elementen en structuren artefacten van cultuur. Deze artefacten hebben zowelnatuurlijke (biologische, fysische, chemische, beschreven in de wiskunde) als functionele (economische,esthetische, ethische, ecologische en culturele) eigenschappen. In contact blijven met alle elementenvan de natuur en de cultuur is een belangrijke opdracht voor elke ingenieur.

Ensembling betekent de dingen vanuit alle hoeken bekijken om zo je globale inzicht te verdiepen.Ingenieurs worden immers geconfronteerd met allerlei paradoxen: coöperatie/competitie, lokaal/globaal,binnen/buiten, chaos/controle, evolutie/revolutie, analyse/synthese, individu/team … Daarbij gaat hetniet om keuzes maken of compromissen zoeken. Via een proces van ‘including en transcending’ kom jetot een hoger niveau van bewustwording. Met andere woorden: je treedt in dialoog met beide kantenom zo de paradox te overstijgen en tot meer creatieve antwoorden te komen.

10

Opbouw

Gemeenschappelijk deel

Om je als toekomstige ingenieur een stevige poly valentevorming te geven, bestaan de eerste drie semesters vande bacheloropleiding uit een aantal gemeenschappelijkebasis opleidings onder delen uit verschillende weten -schappelijke disciplines. Dat is op elke campus van deFaculteit Industriële Ingenieurswetenschappen zo, al legtCampus Groep T nog specifieke klemtonen zoalseen aanpak die aansluit bij het 5E-concept.

In de eerste twee fases wordt je een bredewetenschappelijk-technologische basiskennisbijgebracht uit alle domeinen: materie en chemie, energieen fysica, informatie en wiskunde, leven en biologie. Op het vlak van management maak je in dit deelvoornamelijk kennis met de structuur van een onderneming.Qua communicatietechnieken ligt de nadruk oppresenteren, rapporteren, vergaderen en overtuigen. Er is ook aandacht voor interculturele communicatie.

Afstudeerrichting

In de volgende drie semesters ga je jein een afstudeerrichting verdiepen ineen technologie domein dat aansluit bijje persoonlijke interesse. Zo leg jeal tijdens de bachelor -opleiding detechnologische basis voor deaan sluitende master opleiding.

Binnen je afstudeerrichting verdiep jeje in een van deze disciplines, metaandacht voor alle technologischeaspecten, maar ook verscheidenemanagementtechnieken zoalsfinanciële analyse, marketing,Operations en Project Management.In de communicatietechnieken is erook aandacht voor interculturelecommunicatie.

Op Campus Groep T kun je kiezen vooreen van de drie afstudeerrichtingen:

• chemie • elektromechanica• elektronica-ICT

Binnen sommige afstudeerrichtingenkun je nog een optie kiezen die jespecifiek voorbereid op je master -opleiding.

Bacheloropleiding

Bachelor in de industriële wetenschappen (180 sp.)

Fase 1

Sem. 1 Sem. 2 Sem. 3 Sem. 4 Sem. 5 Sem. 6

Fase 2 Fase 3

Afstudeerrichting (met optie)Gemeenschappelijk deel

11

Masteropleidingen

Master in de industriële wetenschappen (60 sp.)

Masteropleiding (met optie)

Fase 1

Sem. 1 Sem. 2

Masteropleiding

Pas na je masteropleiding ben je industrieel ingenieur.

Het schema op ► p. 4 maakt duidelijk welk traject je moet volgen om af te studerenbinnen een bepaalde masteropleiding op Campus Groep T. Uiteraard zijn demogelijkheden binnen de faculteit nog ruimer omdat op sommige campussenandere afstudeer richtingen of opties aangeboden worden.

Daarnaast heb je de mogelijkheid om je master opleiding te combineren met het postgraduaat innoverend ondernemen voor ingenieurs. Zo kun je nog voor je afgestudeerd bent al werk ervaring opdoen tijdens een innovatieve stage. Het post graduaat kun je ook na je master volgen.

De masteropleidingen bestaan uit 60 studie punten. Er zijn plannen om de master -opleiding te verlengen tot 120 studiepunten. Als de plannen goedgekeurd worden,start de verlengde master opleiding ten vroegste in 2018-2019.

Meer info over de masteropleidingen vind je op ► p. 35Meer info over het postgraduaat vind je op ► p. 40

De bacheloropleiding is opgebouwd uit twee componenten: de Engineering Content en de HolisticEngineering Experiences. De opleidingsonderdelen zijn zo opgevat dat je in de Engineering Content de nodige theoretische en praktische kennis en vaardigheden opdoet om binnen de Experiences(de leer belevenissen), zowel in de opleiding als in het beroepsleven, de nodige analyses te kunnenmaken en nieuwe ideeën te kunnen aanbrengen. Lees er meer over in het hoofdstuk Leer- enwerkvormen op ► p. 19

Elektronische schakelingen

Analyse 6

12

Studieprogramma van het gemeenschappelijk deel

Eerste fase

Eerste semester

Chemie en chemische technologie 7

Tweede semester

Lineaire algebra en analytische meetkunde 4

Computersystemen en databanken 3

Biologische en emergente systemen 5

MATERIE / CHEMIE

INFORMATIE / WISKUNDE

LEVEN / BIOLOGIE

Filosofie van technologie en engineering

3 Engineering Experience 2: Introduction to Engineering Design 4

HOLISTIC ENGINEERING EXPERIENCES

5

Statica van starre lichamenDynamica van het puntdeeltje 5 3

Elektriciteit en magnetisme 6

Fysica van uitgebreide lichamen 3

Communicatie I: aspects of Professional Communication / Presenteren 3

Management I: inleiding tot management / Ingenieur en onderneming 3

MANAGEMENT / COMMUNICATIE

ENERGIE / FYSICA

13

Tweede fase

Derde semester

Chemie voor polymeren 3

Biotechnologie 3

Engineering Experience 3: Computer-Based Control 4

Engineering for the Real World 3

Thermodynamica 5

Sterkteleer 3

Elektromagnetisme 4

Communicatie II: wetenschappelijkschrijven / Intercultural Communication* 3

Management II: marketing en financieelmanagement / Management Game* 3

* De opleidingsonderdelen lopen verder in het vierde semester.

14

Opleidingsonderdelen van het gemeenschappelijk deel

■ MATERIE / CHEMIE

Chemie en chemische technologie

Het centrale thema is de relatie tussen de structuur en de eigenschappen van de materie, zowel de fysische als de chemische eigenschappen. Je leert, vertrekkend van de kwantummechanischebeschrijving van de atoomstructuur, hoe je de eigenschappen van de materie verklaart en meet, met welke snelheid chemische processen gebeuren, welke energieveranderingen daarbij optredenen wat de relatie is tussen deze processen en elektrische energie.

De theoretische aspecten worden daarbij geïllustreerd met industriële toepassingen en zul je zelftoepassen en observeren tijdens de experimenten in het laboratorium. De nadruk ligt voornamelijk op anorganische chemie.

Chemie voor polymeren

Deze cursus gaat dieper in op de relatie tussen de structuur en de eigenschappen van de materie, in het bijzonder de organische verbindingen. De fundamentele reactiemechanismen die bij organischereacties optreden worden besproken en toegepast op moleculen met verschillende functionele groepen.Telkens wordt er aandacht besteed aan de polymeerchemie.

De bijhorende practica behandelen onderwerpen zoals de bepaling van het gehalte acetylsalicylzuurin een pijnstiller, de isomerisatie van maleïnezuur tot fumaarzuur en de bereiding van propanon.

Materiaaltechnologie

Je bestudeert de structuur, de eigenschappen, de productie, het gedrag en de toepasbaarheid vande belangrijkste materiaalcategorieën en leert het verband tussen productieproces, materiaal structuuren materiaalgedrag. Je stelt elementaire materiaaltesten op om materiaaleigenschappen te bepalen,voert ze uit en leert ze te interpreteren. Je kunt je kennis van de materiaalkunde gebruiken voorhet berekenen of inschatten van materiaalgedrag in eenvoudige situaties.

■ ENERGIE / FYSICA

Dynamica van het puntdeeltje

Je bespreekt de kinematica en dynamica van het puntdeeltje en krijgt inzicht in onder anderekinematica, de basiswetten van Newton, arbeid, vermogen, energie, lineaire impuls en angulairmoment. Hoewel het model een puntdeeltje is, moet je in staat zijn om dat model, in toegestaneomstandigheden, toe te passen op erg concrete situaties.

Statica van starre lichamen

Je behandelt krachten- en momentenvergelijkingen van puntmassa’s en starre lichamen in evenwicht.Je benadert die materie vanuit technische voorbeelden zodat je je niet alleen de mechanischebasisbegrippen eigen maakt, maar ook inzicht krijgt in algemene methodes om mechanische enandere ingenieursproblemen op te lossen.

Fysica van uitgebreide lichamen

Nadat je hebt geleerd de beweging van puntdeeltjes te beschrijven in dynamica van het puntdeeltje,breid je deze beschrijvingen uit naar uitgebreide lichamen. Je bespreekt vloeistofmechanica enleidingnetwerken, trillingen en golven en de rotatie van starre lichamen (om een vaste as).

15

Elektriciteit en magnetisme

Ons leven is ondenkbaar zonder elektriciteit. Een ingenieur heeft in de industrie te maken metenergie, energietransport, elektrische machines, elektronica, controlemechanismen, communicatie,meetinstrumenten, en moet dus een grondige kennis bezitten van de fysische en technischeelektriciteit. Concreet behandel je de elektrostatica, magnetostatica en gelijkstroomnetwerken.

Thermodynamica

Thermodynamica is de basiswetenschap van alles wat met energie te maken heeft. Hierbij wordt de nadruk gelegd op ingenieursaspecten. Zo leer je energetische analyses te maken van macro -scopische systemen. Bijzondere aandacht gaat naar de analyse van dagdagelijkse systemen zoalsde motor van een auto (zowel benzine als diesel) of een koelkast. Een tweede belangrijk onderdeelleert je hoe de algemene basiswetten van de natuurkunde en de thermodynamica grenzenvastleggen van wat qua prestaties fysisch haalbaar is. Je leert niet alleen hoe een energetischrendement van een machine te berekenen, maar ook om de zwakste schakel ervan te lokaliseren.

Sterkteleer

Deze cursus bespreekt de sterkte van materialen onder een bepaald type belasting. Hierbij wordt ereen verband gelegd tussen de materiaaleigenschappen, de belasting en geometrische eigenschappenvan een structuur.

Elektromagnetisme

Elektromagnetisme als vakgebied uit de fysica vormt de basis van vele technische toepassingen, van motoren over verlichting tot telecommunicatie. Een eerste stap in de vertaling van de fysicavan elektrische en magnetische velden naar praktische toepassingen wordt gelegd in deze cursus. De cursus bestaat uit 2 grote delen. In een eerste deel wordt de wisselstroomtheorie bestudeerd.Ook wordt hier het gedrag van wisselstroomnetwerken geanalyseerd. In een tweede deel wordenelektromagnetische golven besproken. Niet alleen het gedrag van zulke golven (voortplanting,interferentie, breking, ...) wordt bestudeerd, maar ook de praktische toepassingen komen ruim aan bod.

■ LEVEN / BIOLOGIE

Biologische en emergente systemen

Je bestudeert levende wezens (dieren, mensen, planten, micro-organismen). De nadruk ligt opdrie niveaus: moleculair, cellulair en systeem. Naast de feitelijke biologische kennis wordt bijzondereaandacht geschonken aan de manier waarop levende organismen hun ‘ingenieursproblemen’oplossen (energiehuishouding, informatieverwerking, overlevingsstrategieën in een competitieve wereld,homeostase ...). De methodiek van biologen om met de complexiteit van levende systemen omte gaan, kan model staan voor de oplossing van andere complexe problemen (netwerkbeheersing,computervirussen ...).

Biotechnologie

Na de situering van de biotechnologie vanuit historisch, industrieel en onderzoeksperspectief leer jein dit opleidingsonderdeel het belang en de toepassingen van biotechnologie in dagdagelijkseproducten, nieuwe innovaties en industriële processen. Je ontwikkelt een ethisch verantwoorde,kritische visie met betrekking tot de impact van biotechnologie op ons leven en de maatschappij.Daarnaast voer je basisbiotechnologische technieken uit aan de hand van een protocol en beschrijfje de resultaten waarna je ze interpreteert.

■ INFORMATIE / WISKUNDE

Analyse

Gezien de algemene toepasbaarheid in andere basiswetenschappen en technologische vakgebieden,behoren een theoretische kennis van de basisbegrippen uit de analyse (limieten, afgeleiden,complexe getallen, integralen, differentiaalvergelijkingen ...) en een praktische kennis van de meestvoorkomende oplossingstechnieken tot de gewenste competenties in elke ingenieursopleiding.Zonder de begrippen uit de analyse zou het bijvoorbeeld onmogelijk zijn de baan van een satelliet te berekenen, wiskundige modellen op te stellen voor een vluchtsimulator of weersvoorspellingen,sterkteberekeningen en trillingsanalyses uit te voeren.

Lineaire algebra en analytische meetkunde

Algebra en meetkunde behoren tot de oudste deelgebieden van de wiskunde. Algebra is abstracterdan meetkunde, maar heeft juist daarom veel toepassingen. De aandacht gaat naar lineaire algebra,gezien het duidelijke belang voor alle gebieden van de natuurkunde en technologie: vectoren,matrices, stelsels, bases, coördinaten … Daarnaast komen enkele basisconcepten uit de(analytische) meetkunde aan bod: rechten, vlakken, kegelsneden, oppervlakken en kwadrieken,ruimtekrommen … Talloze toepassingen kunnen worden opgesomd: beelden geluidscompressie,bewerking van digitale beelden, detectie en correctie van fouten op gegevensdragers … De meetkundige concepten vormen de basis voor ruimtelijk inzicht, nog steeds een vereisteom een technisch ontwerp te maken.

Computersystemen en databanken

In onze maatschappij, die steunt op informatietechnologie, kun je als ingenieur geen computer -analfabeet zijn. Je behandelt de werking van computersystemen, zowel de inwendige schakelingenals de randapparaten. Mogelijkheden van computernetwerken en de werking van het internet komenaan bod: de ontwikkeling van software en het ontwerp van databanken voor de verwerking van grotehoeveelheden gegevens.

16

Elektronische schakelingen

Elektronica is de technologie die informatie verwerkt, gebruikmakend van elektrische grootheden. Je maakt kennis met de meest elementaire bouwstenen van de digitale en de analoge elektronica:logische poorten, flip-flops, diodes, transistoren en op-amps. Eerst besteed je aandacht aan de bouw en de werking van deze componenten. Daarna bouw je met een relatief klein aantalcomponenten schakelingen met verrassend sterke functionaliteit. Tevens krijg je de basis mee om elektronische schema’s te lezen en te analyseren.

Object-georiënteerd programmeren

De cursus handelt over het programmeren in Java met BlueJ. De volgende items worden behandeld:objecten en klassen, klassedefinities, interactie van objecten, objecten groeperen, geavanceerdewerking, verbeteren structuur. Verder is er aandacht voor het correct gebruik van de UML syntaxvoor klassediagrammen.

Signalen en systemen

In dit college leer je hoe je het gedrag van (eenvoudige) reële systemen uit de mechanica,elektronica, chemie … wiskundig kunt modelleren. Om het gedrag van zulke systemen te kunneninterpreteren, ga je in op verschillende wiskundige beschrijvingen zoals frequentierespons,differentiaalvergelijkingen en in het bijzonder de systeemfunctie. Er wordt hierbij ook ingegaan op de Fourieranalyse (Fourierreeks en Fouriertransformatie) en de Laplacetransformatie, steeds vanuiteen toepassingsgerichte invalshoek.

Statistiek

Statistiek speelt een steeds belangrijkere rol in de verschillende fasen van het leven. Daar waaroorspronkelijk statistiek een staatsaangelegenheid was, wordt deze wetenschap nu intensief gebruiktin de talrijke deelgebieden van de ingenieurs. Je krijgt een inleiding over algemene statistische principesdie nuttig zijn voor alle individuen in het algemeen en voor ingenieursstudenten in het bijzonderonafhankelijk van hun gekozen specialisme. Na het volgen van dit opleidingsonderdeel ben je in staatom via de basisprincipes van de kansrekening, op een op statistiek gefundeerde wijze experimenteledata te analyseren, hypothesen te toetsen en beslissingen op hun betrouwbaarheid te testen.

■ MANAGEMENT / COMMUNICATIE

Management

Het bedrijfsleven zoekt, meer dan ooit, ingenieurs met de nodige managementvaardigheden. Inzicht verwerven in het managementproces en in de bedrijfskundige aspecten van een ondernemingen haar maatschappelijke omgeving is daarom het doel van management I. Door getuigenissen vanondernemers en managers, door een ingenieur te observeren en profileren in zijn onderneming endoor bedrijfsbezoeken leg je de link tussen theorie en praktijk.

Communicatie

Hoe goed je ideeën ook zijn, nu of later, je zult ze niet in praktijk om kunnen zetten als je er nietin slaagt ze doelgericht te communiceren. Hoe zorg je ervoor dat wat je zegt goed overkomt,hoe benader je een ongeïnteresseerd of zelfs vijandig publiek, welke communicatiemedia gebruik je het best in welke situatie, welke communicatieve uitdagingen staan je als ingenieur te wachten …?Het tweede semester bestaat uit een seminarie. In kleine groepen leer je én oefen je de techniekvan het doelgericht presenteren.

17

18

■ HOLISTIC ENGINEERING EXPERIENCES

Filosofie van technologie en engineering

Wat is engineering eigenlijk? En hoe verhoudt engineering en technologie zich tot wetenschap? Wat is het verschil in aanpak tussen een ingenieur die ontwerpt en een wetenschapper die onderzoekt?En wat is dan de exacte rol van de ingenieur in de maatschappij? In deze cursus probeer je vanuitfilosofische achtergrond een antwoord te formuleren op die vragen, zodat ook voor jou als ingenieurin spe duidelijker wordt wat ingenieur-zijn juist betekent.

Engineering Experience 2

Ervaren wat het nu concreet is om ingenieur te zijn, dat is het hoofddoel van de Engineering Experiences.Je gaat met een team van een vijftal personen aan de slag om een reëel ingenieurs probleem aan te pakken. In deze eerste experience ontmantel je een toestel (bv. een telefoon, een haagschaar) van a tot z: je gaat na welke onderdelen het apparaat bevat, hoe deze geproduceerd zijn, hoe de onderdelen leiden tot een werkend geheel en wat de milieu-impact is van het apparaat.Daarna stel je verbetermaatregelen voor en maak je zelf een nieuw product met de onderdelen vanhet oorspronkelijke. Je leert de beginselen van technisch tekenen, Excel en foutentheorie. Naast hettechnische luik zet je de eerste stappen in de managing van een project en kom je van alles te wetenover groepsdynamica en werken in teams.

Engineering Experience 3: Computer-Based Control

Het centrale thema van dit project is ‘Make things work’. In teamverband onderzoek je deverschillende elementen om een computer-based control system te maken. Dat omvat het ontwerpen de realisatie van een mechanisch systeem met sensoren en motoren. De data-acquisitie (DAQ),signaal conditionering en het programmeren met Labview op een pc maken eveneens deel uit vanhet project. Ook de economische aspecten van je prototype moeten worden overwogen; dat impliceerteen kostenstudie tijdens de realisatie en een evaluatie achteraf om je ontwerp rendabeler te maken.Je communiceert je werk in een eindrapport en verdediging.

Engineering for the Real World

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt de visie dat ingenieurs ondernemers zijn met een brede visieop het ingenieur-zijn. In het bijzonder moeten ingenieurs zich bewust zijn van de wisselwerkingtussen technologie aan de ene kant, en natuur en cultuur aan de andere kant. In het opleidings -onderdeel Engineering for the Real World word je geconfronteerd met gevalstudies die dewederzijdse impact van technologie en de maatschappij illustreren. Je leert hoe technologieevolueert, en welke factoren (zowel technologische als niet-technologische) in rekening moetengebracht worden om een 'succesvol' product te realiseren. 'Succesvol' doelt hier niet optechnologisch superieur, maar wel op een oplossing die door de maatschappij omarmd wordt en positieve verandering teweegbrengt.

Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding:

8 www.kuleuven.be/ba/biwl

Leer- en werkvormen

In de bacheloropleiding industriële wetenschappen worden drie leer- en werkvormen gehanteerd.

■ Hoorcolleges

De hoorcolleges hebben tot doel leerstof opeen gestructureerde manier aan te bieden, te bespreken en je te motiveren om actiefte denken. Hoorcolleges worden gegevenvoor grotere groepen studenten en hebbenbetrekking op de voor een examen vereisteleerstof.

■ Oefeningen/seminaries

Voor de meeste opleidingsonderdelen wordenaansluitend op de hoorcolleges oefeningengemaakt. In deze sessies wordt de leerstof in groep verwerkt en ingeoefend, onder debegeleiding van een docent. Bovendienbestudeer je methodes om wetenschappelijk-technologische problemen op te lossen.Oefeningen in groep gericht oplossen, is ineen opleiding gericht op toepassingen heelbelangrijk. Ook in de evaluatie spelen dezedaarom een belangrijke rol.

■ Practica of projectwerk

In een practicum of projectwerk staan jedenken, begrijpen én handelen centraal. Je vertrekt altijd vanuit een concrete opdracht.Om die opdracht te volbrengen, moet je ietsdoen (handelen) waarvoor je de nodigevaardigheden moet inzetten of ontwikkelen.Daarbij doe je een beroep op je kennis(denken). Het is immers de bedoeling dat jemet kennis van zaken handelt. Vaak maak jegebruik van kennis die je in een anderopleidingsonderdeel (tijdens de les ofvia zelfstudie) hebt verworven.

Je leert een zekere creativiteit aan de dagte leggen en krijgt zelfvertrouwen wanneer jecomplexe opdrachten moet uitwerken,presenteren en verdedigen. Tijdens depractica worden groepjes van maximaal 20 studenten gehanteerd. Hierdoor krijgen de begeleidende docenten meer ruimte omdieper in te gaan op de technische vaardighedendie eigen zijn aan een industrieel ingenieur.

■ Projectwerk■ Labo■ Oefeningen■ Hoorcolleges

19

Holistic Engineering Experiences

Tijdens de Experiences of leer be le ve nis sen,open en vakoverschrijdende opdrachten, besteed je aandacht aan management- en communicatietools zoals financiële enmarketinganalyses, projectmatige aanpak,presentaties en rapporten en meetingskills. Zowel de complexiteit als hetrealistische karakter van de Experiencesneemt fase na fase toe.

• In de eerste fase maak je kennismet ingenieurs, ondernemingen enstakeholders en met de dynamiekvan teams.

• In de tweede fase ligt het accent ophet creëren. Om creatieve, innovatieveen educatieve aspecten te stimuleren,treed je met studententeams met elkaarin competitie. Op het einde vande tweede fase stel je je realisatiesvoor aan een breder publiek.

• In de derde fase werk je in teameen innovatief idee uit in een reallifeengineering project onder peterschapvan een onderneming. Dit wordtje bachelorproject.

Bij elke Experience staat een team vanassistenten, docenten, onderzoekersen ondernemers klaar om de studenten te coachen, te leren reflecteren en zichzelf te laten ontwikkelen.

20

Studieprogramma’s vande afstudeerrichtingen

Chemie

Tweede fase

Vierde semester

Biochemie

Industriële chemie

4

Engineering Experience 4 - Chemical of Biochemical Engineering

4

3

AFSTUDEERRICHTING CHEMIE

Materiaaltechnologie 5

Object-georiënteerd programmeren 5

Signalen en systemen 5

Statistiek 3



GEMEENSCHAPPELIJK

* De opleidingsonderdelen starten al in het derde semester.

Chemical Engineering Computing 3

5New Materials

5Fysico-chemie

21

Communicatie III: Negotiation and Meeting Skills / Persuasion

Unit Operations BI

Engineering Experience 5 -Biochemical Engineering

Derde fase

Vijfde semester

3

Management III: Operations and Project Management

Beyond Engineering

3

3

Zesde semester

Milieutechnologie 5

5Procescontrole

Applied Mechanics and Thermodynamics 4

5Fermentatie en bioconversie

OPTIE CHEMIE

7

Instrumentale analyse CH 6

6Unit Operations CH

Engineering Experience 5 - Chemical Engineering

Biochemische en biomedische onderzoeksmethoden 5

5Moleculaire celbiologie

Instrumentele analyse BI 4

5Microbiologie

6

7

OPTIE BIOCHEMIE

Tweede fase

Vierde semester

Engineering Experience 4 - Electromechanical

Elektrotechniek

3

Dynamica van starre lichamen

4

4

AFSTUDEERRICHTING ELEKTROMECHANICA

22

Elektromechanica

Ingenieur brengt kunst tot leven

Vlaggenzwaaiende machines, simulatoren voor zonne- en maanstanden,computerinstallaties die aangezichtssymmetrie registreren, een mp3-speleruitgerust met sensoren die de beweging van boomtakken detecteren … nietslijkt onmogelijk voor Thomas Nagels, industrieel ingenieur, ondernemer enmedestichter van Culture Crew, een bedrijf dat kunst tot leven brengt en vanleven kunst maakt. Thomas studeerde in 2004 af op Campus Groep T alsindustrieel ingenieur elektromechanica in de toenmalige afstudeerrichtingautomatisering. Nog voor hij zijn diploma behaalde, had hij al een contract opzak en gaf hij leiding aan een team van acht medewerkers in het Nederlandsebedrijf Stakebrand, gespecialiseerd in ontwerp en bouw van theatermechanica.




Statistiek 3

GEMEENSCHAPPELIJK





Derde fase

Vijfde semester

3


Beyond Engineering

3

3

Zesde semester

Ontwerpaspecten van industriële automatisering 3

3Control Theory

3Material selection

3Elektrische installaties

5Thermomechanische machines

3Warmtetransport

Componenten van industriële automatisering 5

4Mechanisch ontwerp

6Machine-onderdelen

6Productietechnologie

4Elektrische machines

6Engineering Experience 5 - Electromechanical Engineering

23

In 2011 richtte hij het bedrijf Culture Crew op, met als corebusiness de technische uitwerking vankunstwerken. ‘Eigenlijk was het een sprong in het onbekende’, geeft Thomas toe. ‘Met het labeltechnisch-creatief kun je ook alle richtingen uit. Je weet wel waar je begint maar nooit waar je preciesuitkomt. Want elk project is anders, net zoals iedere kunstenaar voor wie we werken uniek is.’‘Industrieel ingenieur elektromechanica was een goede keuze’, besluit Thomas. ‘Het is de meestpolyvalente opleiding en een uitstekende uitvalsbasis. Een loodgieter denkt in termen van buizen enwater, een elektricien in termen van stroom. Maar een ingenieur denkt niet in vakjes. Daarom kunneningenieurs en kunstenaars het goed met elkaar vinden. We begeven ons graag op onbegane wegen,we kleuren graag buiten de lijntjes, we vinden graag nieuwe dingen uit, we doen van alles wat ophet eerste gezicht onmogelijk is. We make art work.’

Elektronica-ICT

Tweede fase

Vierde semester

Engineering Experience 4 - Electronics Engineering

Microprocessoren en data-acquisitie

3

Sensoren

5

3

AFSTUDEERRICHTING ELEKTRONICA-ICT

Internationale teams bouwenintelligente robots

Bouw een robot die werkt op sensoren enwordt aangestuurd door een pc. Dat is ineen notendop de opdracht die studentenin de tweede bachelorfase voorgeschoteldkrijgen. Dat gebeurt in het kader van deEngineering Experiences, vakover schrijdendeleer belevenissen die zich over de heleopleiding uitstrekken. Studenten realiserenin teamverband uitdagende projectenwaarin ze al doende ingenieurskwaliteitenverwerven.

Van de studenten wordt verwacht dat ze eenorigineel en tastbaar product ontwerpen enbouwen dat effectief werkt. Bovendien dientelk team te onderzoeken of het producteconomisch haalbaar is. Aan de projectenis ook telkens een competitie verbonden.Die werd in 2014 met ruime voorspronggewonnen door een zeskoppig team metstudenten uit China, Iran, Nepal en Thailand.Zij bouwden een robot die als een echtedoelman voetballen kon vangen.Een tweede robot kreeg de functie vanspeler die de bal op het doel afschietzoals bij een strafschop. Een camera metsensoren registreert welke richting de baluitgaat. De computer berekent wanneer enwaar de bal precies zal aankomen en stuurtde robotdoelman aan om de bal te stoppen.Volgens de teamleden is het technisch nietonmogelijk dat er op termijn een robot in hetechte doel staat. “Onze robot is niet alleenzeer intelligent, hij is ook erg goedkoop”,voegen ze er wijselijk aan toe.




Statistiek 3

GEMEENSCHAPPELIJK

24




25


Derde fase

Vijfde semester

3


Beyond Engineering

3

3

Zesde semester

Digitale systemen 4

5Systeemprogrammatuur

4Digitale signaalverwerking

4Elektrische motoren en actuatoren

7Engineering Experience 5 - Electronics Engineering

Analoge elektronica 6

5Microprocessoren

5Software Development

6Datacommunicatie en computernetwerken

6Elektronisch ontwerp

26

Week van een student industriële wetenschappen

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkelhoorcolleges, oefeningen en practica, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheekgaan, zelfstudie en een flinke portie projectwerk. Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek.Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.

Verjaardag Lies

MAANDAG

11-12.30 u. Algebra

Lunch in Alma I

13.30-15 u. Chemie

15-18 u. Management

DINSDAG

8-9.30 u. Wiskundige analyse 1

9.30-11 u. Computers en

programmeren

11-12.30 u. Algebra

13.30-15 u. Wiskundige analyse 1

15-16.30 u. Management

17-18 u. Studeren bib: analyse

WOENSDAG

8-11u. Projectwerk

Lunch Thai Snack Bar

13-16 u. Voorbereidenpracticumprogrammeren

Film Cinema Zed

DONDERDAG

8-9.30 u. Communicatie

9.30-11 u. Materiaalkunde

11-12.30 u. Mechanica: statica

13.30-15 u. Fysica 1

15-16.30 u. Chemie

17-18 u. Studeren in bib:

algebra

Fuif Industria

VRIJDAG

8-11 u. Computers en

programmeren

11-12.30 u. Mechanica: statica

13.30-15 u. Fysica 1

ZATERDAG

10-12 u. Oefeningen statistiek

13-15 u. Studeren chemie

ZONDAG

Uitslapen ;-)

Oefeningen wiskunde

TO DO

Joggen

Naar huis

hoorcollege

werkcollegepracticaProjectwerk

gsm-lader meenemen

Naar Leuven

27

Overzicht academiejaar 2015-2016

September

Ma Di Wo Do Vr Za Zo

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30

Oktober


1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

November

December


1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

Januari


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Februari


1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29

Maart


1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

April Mei

Juni


1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30

Juli


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Augustus


1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31

September


1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

■ Intreeweek■ Begin academiejaar/ Onthaaldag■ Lesperiode

■ Lesvrije periode■ Blokperiode■ Examenperiode


1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30


1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30

28

Studiebegeleiding

Voor je eraan begint

■ Oriëntering en intake

Heb je interesse in de opleiding? Dan staat de campus klaar om je te begeleiden in je studiekeuze proces.Je kunt je opgeven voor een aantal oriënteringsmomenten en een intakegesprek. De oriëntering enintake zijn niet verplicht en ook niet bindend. Je kunt wel uitzoeken of er een goede ‘fit’ is tussen jouen de opleiding. Tot de oriënteringsmomenten behoren onder meer:

• aan de infodag deelnemen;• een (halve) dag student zijn waarbij je onder andere een leerbelevenis meemaakt.

De oriëntering wordt afgesloten met een intakegesprek met een studiementor.

■ Introductiecursus basiswetenschappen

Ben je ingeschreven in de opleiding en wil je je kennis nog wat opfrissen en bijschaven voor je start?Dan kun je deelnemen aan de zomercursus. Het programma is modulair samengesteld en bestaat uit de opleidingsonderdelen wiskunde en chemie. Je kunt zelf een programma samenstellen van de cursusonderdelen waaraan je wenst deel te nemen. De cursus vindt plaats in september.

■ Intreeweek

De algemene introductieweek, vlak voor het begin van het academiejaar, geeft je als nieuwe studentvan de eerste bachelorfase de kans om kennis te maken met je nieuwe leefsituatie als student: de campus,de docenten, de medestudenten, de studentenvereniging Industria, maar ook de stad Leuven,cultuur en ontspanning.

Tijdens je studies

■ Kennismakingsexamens

Rond de zevende week van het academiejaar kun je vrijblijvend deelnemen aan de zogenaamdekennismakingsexamens. Op die manier krijg je een goed beeld van je studietempo en -methodeen raak je vertrouwd met het examensysteem. Voor wie daar nood aan heeft, biedt de campusadequate studiebegeleiding aan.

■ Monitoraat

De monitoren zijn de onderwijs- en studieadviseurs in de eerste bachelorfase. Zij hebben als taak:

• specifieke onderdelen van de geziene leerstof te herhalen of in te oefenen;• bijkomende uitleg te verschaffen.

Op geregelde tijdstippen worden er monitoraatsessies georganiseerd waaraan je vrijblijvendkunt deelnemen.

Qlaudit: studenten screenenbedrijven

Hoe goed doe je het als ondernemerin termen van efficiëntie, innovatie enduurzaamheid? Het studententeam QlauditKU Leuven kan je daar vlug een antwoordop geven. Zes ondernemende studentenelektro mechanica van Campus Groep TLeuven sloegen de handen in elkaar enrichtten een eigen auditbureau op Qlauditop. Zij deden dit in het kader van hetpostgraduaat innoverend ondernemen.Dat postgraduaat geeft ondernemendestudenten de kans om de klassiekeeenjarige masteropleiding te spreidenover twee academiejaren en aan te vullenmet een leertraject in of in samenwerkingmet een onderneming. De zes Qlaudit-studenten besloten om nog en stap verderte gaan en zelf een bedrijf op te starten.

In samenwerking met het Institute for Qualityand Management Sciences ontwierpen zeeen methode om bedrijfsprocessen in kaartte brengen, te vergelijken en te verbeteren.Belangrijke aandachts punten daarbij zijnpersoneelsbeleid, gezondheid en veiligheid,procesmanagement, logistiek, infrastructuur,kwaliteitszorg en informatiemanagement.Uiteraard worden ook de financiële aspectenniet vergeten. De methodiek van Qlaudit laattoe om verschillende bedrijven binneneenzelfde sector met elkaar te vergelijken.Op basis van deze ‘benchmarking’ kan eenstevig onderbouwd advies worden gegevenover welke bedrijfsprocessen verbeterdkunnen worden.

29

■ Mentoraat

De mentoren fungeren als coach vooreen groep studenten en volgen ieder vande groepsleden dan ook van nabij.

Hun taak bestaat erin te:

• informeren,• begeleiden,• motiveren,• bemiddelen.

Op regelmatige tijdstippen zijn er groeps -bijeenkomsten met de mentor. Je kunt ookindividueel bij je mentor terecht met allerhandeproblemen.

■ Studentendecaan

De studentendecaan geeft op verzoek vanstudenten inlichtingen en advies bij vragen vanpersoonlijke of zakelijke aard. Ook aankomendestudenten en hun ouders kunnen terecht bijde studentendecaan.

Voor meer informatie of om een afspraakte maken:Johan Mannaertstel. + 32 16 30 10 44 [email protected]

■ Ombudsdienst

Tijdens de examenperiodes treedt deombuds dienst op als bemiddelaar tussende examinatoren en de studenten.De ombudsdienst ondersteunt en bevorderteen soepel verloop van de examens enoverlegt met de decaan, de examinatorenen de studenten.

30

■ International Office

Het International Office op Campus Groep T staat in voor de opvang en begeleiding vande buitenlandse studenten. Zij kunnen er terecht voor informatie, hulp en advies in verbandmet hun studie, verblijf, accommodatie en administratieve formaliteiten. International Officeondersteunt en stimuleert eveneens interculturele initiatieven en draagt bij tot een internationaleleef- en leeromgeving.

Wim Polettel. + 32 16 30 10 [email protected]

■ Een job nog vóór je afstudeert

De campus begeleidt je bij het zoeken naar een job die het best bij je kwaliteiten past en die jede meeste kansen op een vruchtbare ontplooiing biedt.

Jobbeurs op Campus Groep T lokt 600 studenten

Meer dan 120 bedrijven en organisaties hebben gisteren op Campus Groep T aan de Vesaliusstraat in Leuven

deelgenomen aan de jobbeurs voor ingenieursstudenten.

De bedoeling van deze ondernemersdag was niet om al meteen een contract te ondertekenen, maar wel om te

netwerken en tot een eerste kennismakingsgesprek te komen. Naast de pakweg 200 eigen studenten industrieel

ingenieur daagden er ook nog zo'n 400 andere studenten uit heel België op.

Dat de jobbeurs op Campus Groep T, die sinds dit academiejaar deel uitmaakt van de KU Leuven, veel volk

lokte, is volgens Persoons logisch te verklaren. ‘Ingenieurs zijn nog altijd zeer gegeerd op de arbeidsmarkt.

We hebben dankzij ons bekende Solar Team, het Formula KU Leuven Team, het CQS Racing Team en

het nieuwe Ecorace Challenge Team ondertussen onze uitstekende reputatie verder uitgebouwd, niet alleen

in België, maar ook op internationaal gebied.’

Het Laatste Nieuws, 6 maart 2014

31

Praktijkervaring

Tijdens je bacheloropleiding maak je kennis met de praktijk in labo’s, maar ook door bijvoorbeeldbedrijfs bezoeken. Op ► p. 19 kon je al lezen dat praktijk onlosmakelijk verbonden is aan de vormingvan echte ingenieurs.

Elke campus van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen is uitgerust met specifieketechnologische infrastructuur. Tijdens labobaden krijg je als student de kans om ook hands-on ervaringop te doen in de gespecialiseerde onderzoeksomgeving op een van de andere campussen. Je bereidt jevoor via e-learning en ander studiemateriaal en volgt nadien een korte, intensieve labosessie op de anderecampus. Je krijgt daarbij begeleiding van experten ter plaatse om bepaalde competenties aan te leren.

In de master wordt de masterproef vaak gekoppeld aan een bedrijfsstage. Het is een meerwaarde omde masterproef in samenwerking met een bedrijf en in combinatie met een bedrijfsstage te organiseren.De cultuur, sfeer en werkomstandigheden van een bedrijf kan de campus je binnen de opleiding immersonmogelijk zelf aanbieden. De praktische ervaring (assertief zijn, verantwoordelijkheid opnemen,theorie toepassen in praktijk …) die je via een bedrijfsstage verwerft, is een verrijking voor je diploma.

Postgraduaat innoverend ondernemen voor ingenieurs

Wil je je nog meer onderdompelen in de praktijk tijdens of na je master? Je nog verder verdiepen en verbreden, maar tegelijkertijd een innovatief tastbaar product ontwerpendat effectief werkt? Kies dan voor het interuniversitairepostgraduaat innoverend ondernemen (60 sp.). Tijdens hetpostgraduaat doorloop je een innovatiestage (40 sp.) en volg je aanvullendeopleidingsonderdelen (20 sp.) rond ondernemers- en innovatiecompetentie. Je krijgt dus de kans om échte werkervaring op te doen in een uitdagende (internationale) werkomgeving. Daarbij kun je – individueel of in teamverband – inspelen op je eigen interesses en skills die je wil trainen.

8 www.innoverendondernemen.be

Triple Engineering: studenten helpen bedrijven innoveren

Bedrijven met innovatieve ideeën kunnen terecht bij Campus Groep T Leuven. Ondersteund doordocenten en onderzoekers uit de opleidingen industriële wetenschappen: elektronica-ICT en elektro -mechanica onderzoeken bachelor- en masterstudenten de haalbaarheid van een innovatief idee. Ze krijgendaarvoor toegang tot de labs en de infrastructuur van de onderzoeksgroepen op de campus. Het bedrijfdat als opdrachtgever fungeert, speelt een actieve rol in de opvolging van het project, maar hoeft zelfniet de technologische expertise in huis te hebben. Binnen een half jaar tot een jaar ontvangt de opdracht -gever de resultaten in de vorm van een studierapport, een proef of conceptontwikkeling of een prototype.

Wist je dat … praktijkervaring industrieelingenieurs een voorsprongop de arbeidsmarkt geeft?

Veel bedrijfsleiders rekruterenbovendien vaak vanuit hun stagiairs.

Een stage biedt immers de kans om de eventuele kandidaat op vele vlakken (competenties)

te leren kennen.

32

Internationale ervaring

Zin om je grenzen te verleggen? Tijdens je opleiding heb je een waaier aan internationale mogelijkheden voor studie, stage en masterproefonderzoek, van dichtbij in Wallonië tot veraf in een ontwikkelingsland.Een verblijf in het buitenland verlengt je studieduur niet. Het levert je ook geen buitenlands diploma op. Het geeft je diploma wel een extra dimensie en bezorgt je bovendien een schat aan levenservaringen. Je maakt kennis met een vreemde taal, een nieuwe cultuur en een ander onderwijssysteem.

Een buitenlandervaring kun je op heel wat manieren opdoen.

De Leuvense campus van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen beschikt over eenwereldwijd netwerk van contacten met buitenlandse universiteiten. Het internationale netwerk bestrijktniet alleen Europa, maar ook China, Zuidoost-Azië, India en Ethiopië.

■ EUROPA

Via Erasmus+ kun je voor drie maanden tot een academiejaar op uitwisseling naar een Europese(en in een aantal gevallen ook niet-Europese) universiteit. Vanaf dit jaar kan dat zelfs nog evendoorlopen na je studie via de stages voor afgestudeerden.

Je kunt ook deelnemen aan een kort Europees project (‘internationale cursus’). In een tot twee wekenvoer je in een Europese universiteit een concreet project uit.

Er zijn samenwerkings- en uitwisselingsakkoorden afgesloten met 25 universiteiten uit Italië, Spanje,Groot-Brittannië, Portugal, Noorwegen, Finland, Duitsland, Nederland en Frankrijk.

In Frans- of Duitstalig België studeren of stage lopen kan met Erasmus Belgica en het PrinsFilipfonds. Je doet zo enkele weken tot maanden ervaring op in onze anderstalige landsdelen.

Hernieuwbare energie voor iedereen

Een tuinslang, een vat, een paar golfplaten eneen handvol isolatiemateriaal. Meer hadden AnnGijsbrechts en Jolien Bruninx, twee geëngageerdeingenieursstudenten Elektromechanica van CampusGroep T niet nodig.

Daarmee bouwden ze vorig jaar voor de bewonersvan het afgelegen bergdorp San Pedro in Peru eensupergoedkope zonneboiler met een capaciteit van350 liter en een temperatuur van 60°C. De kinderenin het lokale schooltje beschikken voor het eerst overwarm en veilig drinkbaar water (60°C is precies watnodig is om de legionella bacterie in het water uitte schakelen).

■ CHINA

De voorbije twintig jaar zijn er samen -werkingsakkoorden afgesloten met niet minder dan dertig universiteitenover heel China.

Aan de prestigieuze Beijing JiaotongUniversity kun je deelnemen aan deInternational Engineering Class diede Leuvense campus heeft opgericht.Het gaat om een op Leuvense leestgeschoeid Engelstalig ingenieurs -programma dat openstaat voorVlaamse en andere buitenlandse ingenieurs studenten die een deel van hun opleiding in Chinawensen te volgen. Aan het Confucius Institute aan Groep T heb je de mogelijkheid om inleidendecursussen te volgen zoals ‘A touch of China’ of kun je een beurs aanvragen.

De China Journey is de jaarlijkse studiereis van de studenten in de derde fase naar China.Gedurende zeventien dagen trekken ze naar o.m. Beijing, Wuhan, Shanghai, Xi’an, Chongqing,Chengdu, Hangzhou en Suzhou. Op het programma staan niet alleen de culturele toppers, maar ooktal van bezoeken aan zowel Belgische als Chinese bedrijven. De studenten wonen er colleges bij,bezoeken de labs en trekken op met Chinese studenten die hun lokale gids zijn. De Chinareis was in 2014 aan de 15de editie toe. Sinds 2000 hebben al meer dan 2 000 ingenieursstudenten endocenten deelgenomen aan het project. Verschillende onder hen legden er contacten voor een job of vonden er zelfs een partner.

■ ZUIDOOST-AZIE

Thailand fungeert als spil van de ruimere Mekongregio samen met landen als Vietnam, Laos,Cambodja, Myanmar en de Chinese provincie Yunnan

Met zestien universiteiten uit deze regio zijn inmiddels samenwerkingsakkoorden afgeslotenin het kader van het Joint International Program in Engineering.

Sinds 2014 zijn er twee nieuwe grote reisprojecten: India en Ethiopië. De reisformule is identiek aan die van China: bezoeken aan de belangrijkste culturele plaatsen, bezoeken aan bedrijven, verblijf op de campus van de partneruniversiteiten en kennismaken met de studenten en professoren ter plaatse.

■ INDIA

In India wordt samengewerkt met vier partneruniversiteiten voor de uitwisseling van studenten,docenten en knowhow. Wie op de Leuvense campus een International Postgraduate Programvolgde, kan aan Manipal University in India een MBA-diploma behalen.

■ ETHIOPIE

Sinds kort krijgt ook het internationale netwerk in Ethiopië vorm met inmiddels al vijf partner -universiteiten. De samenwerking omvat niet alleen de uitwisseling van docenten, maar ook de verdere uitbouw van de infrastructuur en de professionalisering van het docentencorps.

33

Het India-avontuur van Bavoen Michiel

Bavo Van Achte en Michiel Boons gaven aanhun tweejarig mastertraject een bijzondereinvulling. Ze trokken een semester langop stage naar India. Aan de prestigieuzeManipal University in Magalore (Zuid-India)vervoegden ze het lokale Formula StudentTeam. Ze bouwden er mee aan deracewagen waarmee het Indische teamdeelneemt aan de internationale FormulaStudent Competition. Dit is een reekswedstrijden waarin studententeams van overde hele wereld het tegen elkaar opnemenmet zelfgebouwde elektrische raceauto’s.In het Indische team hielden Bavo enMichiel zich vooral met de elektronicavan de auto bezig. Die integreerden ze viaeen CAM netwerk in één enkel systeemwat de performantie van de wagenbeduidend verhoogde.

Beide studenten werden in India metopen armen ontvangen. Ze verbleven ineen studenten residentie op de campus,net zoals de meeste studenten daar envoelden er zich snel thuis. Ook in hetFormula Team liep de samenwerking vaneen leien dakje. ‘We hadden aanvankelijkwat schrik om als pottenkijkers beschouwdte worden, maar dit bleek helemaal niet hetgeval. We werden onmiddellijk opgenomenin de club’, aldus Bavo.

34

Buiten uitwisselingen binnen de samenwerkings -akkoorden, kun je ook een stage in een doorBelgië erkend ontwikkelingsland lopen enmaak je bovendien kans op een reisbeursvan VLIR-UOS. In het verleden gingen tientallenstudenten industrieel ingenieur naar projecten inGhana, Ecuador, Peru, Zuid-Afrika en Suriname.

En voor wie niet naar het buitenland gaat,haalt de campus het buitenland naar Leuven.Gastdocenten, interculturele lessen, internationaledagen en modules én de aanwezigheid vanbuitenlandse studenten zorgen voor een nooitverdwijnende internationale toets in elke opleiding.Door onze Engelstalige opleidingen komt ruim20 procent van de studenten uit het buitenland.Zij vertegenwoordigen 65 verschillendenationaliteiten van over de hele wereld.Deze internationale omgeving vormt de idealevoedingsbodem om je horizonten te verruimen enandere culturen te leren kennen. Zo anticipeer je op je latere beroepspraktijk die meer dan ooitinternationaal gekleurd zal zijn.

8 www.kuleuven.be/studenten/buitenland/erasmus

8 www.iiw.kuleuven.be/studenten/buitenland

■ Campusverantwoordelijke internationaliseringWim [email protected]

■ Stafmedewerker internationalisering faculteitHilde Lauwereys [email protected]

35

Masteropleidingen

De masteropleidingen industriële wetenschappen onderscheiden zich van andere wetenschaps- eningenieursopleidingen door hun sterk praktijkgerichte karakter: veel labo-uren, een nauwe samen werkingmet industriële partners en een actieve deelname aan het toegepaste en technologische onderzoek.

Je hebt de keuze uit een hele waaier van masteropleidingen aan de verschillende technologie -campussen van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen. Elke campus legt een eigen focus,gebaseerd op het onderzoek dat op die campus verricht wordt. Kiezen voor een campus, is dus ookgericht kiezen voor een specialisatie. Het volledige opleidingsoverzicht vind je in de tabel op ► p. 46.Meer info over specialisaties en afstudeerrichtingen per masteropleiding vind je via

8 www.iiw.kuleuven.be/opleidingen

Masteropleidingen aan Campus Groep T Leuven

■ Master in de industriële wetenschappen: biochemie (E) (60 studiepunten)

Na deze master ben je opgeleid om leiding te geven en te coördineren in industriële productie-eenheden, in research-, analyse- en controlelaboratoria, op technisch-commercieel vlak, in administratie en onderwijs. De voedings- en biotechnologische sector, de milieusector,farmaceutische industrie en life sciences vormen een breed werkveld waar je als afgestudeerde zeker een boeiende carrière kunt uitbouwen.

Het multidisciplinaire karakter in de opleiding zorgt ervoor dat de verschillende sectoren aan bodkomen. Naast een studie van de (bio)chemisch-wetenschappelijke basisopleidingsonderdelen komenin de opleiding sociaal-economische opleidingsonderdelen (bedrijfsbeleid, economie), opleidings -onderdelen rond engineering (scheidingstechnieken, fermentatietechnologie, bioreactorendesign …)en biotechnologische opleidingsonderdelen (moleculair biologische technieken, industriële biochemieen microbiologie, milieutechnologie …) aan bod. Dankzij een uitgebreid keuzepakket binnen de helefaculteit (over de campussen heen) en de masterproef in onderzoek en/of industriële context kun jeeigen accenten leggen.

Op Campus Groep T Leuven kun je kiezen voor de focus medical bio-engineering. Kennis van de humane fysiologische systemen (het cardiovasculair systeem, neurofysiologie ...) en medischeingenieurstechnieken vormen de basis van ontwikkelingen op het vlak van artificiële organen,weefselengineering, biomaterialen, bio-elektronica en nieuwe diagnostische technieken (microarraytechnologie, PCR-technologie).

8 www.kuleuven.be/ma/miwbcl

■ Master in de industriële wetenschappen: chemie (E) (60 studiepunten)

De kerntaak van de procesindustrie is de omzetting op natuurlijke schaal van natuurlijke grondstoffen(aardolie, ertsen, biomassa …) in een brede waaier van producten voor dagelijks huishoudelijk ofindustrieel gebruik.

Je focust je in deze masteropleiding op chemische procestechnologie: je ontwerpt en beheerstchemische processen op industriële schaal. Centraal staan kennis en inzicht in de belangrijksteeenheidsbewerkingen, zoals reactoren en scheidingsapparaten. Gezien de sterk toegenomen betekenisvan computertoepassingen wordt simulatie gebruikt in de volledige ‘life cycle’ van een chemisch proces.

Je besteedt daarnaast ruime aandacht aan duurzame proces- en energietechnologie (procesintensificatie,hernieuwbare energiesystemen, milieutechnologie …) en aan veiligheids- en kwaliteitseisen. Dankzij eenuitgebreid keuzepakket binnen de hele faculteit (over de campussen heen) en de masterproef inonderzoek en/of industriële context kun je eigen interesses in je opleidingspakket brengen.

Op Campus Groep T Leuven kun je kiezen voor de focus Sustainable Process & Materials Engineering.In deze focus staat verantwoorde technologie centraal die voldoet aan de hedendaagse noden zonderde behoeften van toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Dat houdt in dat er op eenefficiënte manier gebruik moet worden gemaakt van materialen en energie, rekening houdend met de impact op de omgeving. De focus is daarom enerzijds gericht op duurzaam ontwerpen en opproducten en systemen ontwikkelen en vervaardigen, en richt zich anderzijds meer specifiek opde ontwikkeling, eigenschappen, karakterisatie, productie en verwerking van (nieuwe) materialen.

8 www.kuleuven.be/ma/miwcl

■ Master in de industriële wetenschappen: elektromechanica (E) (60 studiepunten)

Elektromechanica zet de wereld in beweging! Van microturbines tot windmolens, van ligfiets totairbus, van heupprothese tot appelplukrobot, van 3D-printkaak tot biosensor, van micro positioneringtot volautomatische koetswerkassemblage. De pijlers van de opleiding elektro mechanica zijnenergie conversie en mechanisch ontwerp, beide in de breedste betekenis van het woord.Energieconversie richt zich op alle aspecten van energie-efficiëntie, gaande van elektrischeaandrijvingen en auto matisatie tot thermische centrales, verbrandings motoren, klimatisering …met inbegrip van alle deelcomponenten.

Mechanisch ontwerp is een cyclus die start bij een idee dat vorm krijgt in een grafisch ontwerp. Dat ontwerp resulteert via materiaalkeuze, simulatie en productietechniek in een afgewerkt geheel.Elektromechanica is een boeiend domein met niet alleen aandacht voor innovatie en optimalisatie,maar ook met oog voor teamwerk, communicatieve vaardigheden, duurzaamheid, veiligheid enrespect voor de omgeving.

Op Campus Groep T Leuven kun je kiezen voor de focus Intelligent Manufacturing,Intelligent Mechanics of Intelligent Mobility.

8 www.kuleuven.be/ma/miweml

Sustainable Engineering: voor een duurzame toekomst

Hoe kunnen we blijven voldoen aan de behoeften van de huidige generatiezonder die van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen?Op Campus Groep T Leuven zijn twintig onderzoekers uit alle disciplinesvan de ingenieurs opleiding hiermee bezig. Ze hebben zich opgesplitstin drie deelgroepen. Het eerste team concentreert zich op SustainableTransport and Intelligent Mobility, d.w.z. de ontwikkeling van duurzamevoertuigen (elektrisch, hybride …) en transportsystemen.

De Sustainable Processes and Energy-groep onderzoekt hoe de productie milieuvriendelijker kanverlopen via o.m. eco-design, levenscyclusanalyse en rationeel energieverbruik. De Quality andReliability-groep ontwikkelt intelligente technieken die ervoor zorgen dat er na het productie proceseen minimum aan afval overblijft (de zgn. zero-waste manufacturing).

Dr. ir. Wim Dewulf en Dr. Geert Waeyenbergh, coördinatoren onderzoek in Sustainable Engineering

36

Solar team wint innovation awardin Australië

Met de prijsuitreiking in oktober 2013 kwameen einde aan de World Solar Challenge,het wereld kampioenschap voor zonne -wagens in Australië. Het Solar Teamvan Campus Groep T Leuven finishteop een verdienstelijke zesde plaats. De 17 teamleden haalden het podiummet de prestigieuze Technical InnovationAward, uitgereikt door het Australischeonderzoekscentrum CSIRO (CommonwealthScientific and Industrial ResearchOrganization).

De studenten uit Leuven wonnen de Awardovertuigend met hun batterijpakketbestaande uit 429 cellen. Een van de groteuitdagingen bij de bouw van de nieuwezonnewagen was precies het bijeenhoudenen koelen van deze cellen. De gangbareproductietechnieken bleken niet in staat omzulke structuur te maken. Het team vonduiteindelijk een oplossing in 3D-printing, een techniek die het mogelijk maakt om eendigitaal bestand om te zetten in een tastbaarobject door de structuur laag per laag opte bouwen. Dankzij deze techniek – en desteun van het Leuvense hightech bedrijfMaterialise – slaagde het team erin eenuiterst veilig en licht batterijpakkette ontwerpen.

8 www.solarteam.be

8 www.worldsolarchallenge.org

37

■ Master in de industriële wetenschappen:elektronica-ICT (E) (60 studiepunten)

Met de masteropleiding in elektronica-ICTword je een industrieel ingenieur met eenbrede basis aan algemene vaardighedenen technische kennis. Tegelijkertijd voel jeje ook thuis in de boeiende wereld van deinformatieverwerking. Die wereld speelteen cruciale rol in heel wat maatschappelijkesectoren.

Op basis van je kennis van elektronica en ICTkun je de werking en de impact van degebruikte technologieën juist inschatten.Je kunt bestaande analoge en digitaleelektronische systemen analyseren ennieuwe gelijkaardige systemen ontwerpenen implementeren. Je bent ook in staat omcomplexe informatie- en communicatie -systemen te analyseren, te ontwerpen ente implementeren. Afhankelijk van de gekozenafstudeerrichting kun je in de opleiding meerde nadruk leggen op de hardware- of opde softwareaspecten.

Op Campus Groep T Leuven kun je kiezenvoor de focus Intelligent Electronics ofInternet Computing. Intelligent Electronicsfocust op de combinatie van hardwareen software om ‘embedded systemen’te ontwerpen en te implementeren, zoalsgsm’s, mp3-spelers en digitale camera’s.Internet Computing speelt in op de trendnaar een meer gedistribueerde aanpak omcomputerapplicaties te ontwerpen, zoals allewebgebaseerde en internetapplicaties zoalszoekrobots en voice-over IP, e-commerceof enterpriseresourcemanagement.

8 www.kuleuven.be/ma/miweil

(E) Deze opleiding wordt ook in het Engelsaangeboden.

38

Health Engineering: technologie voor een beter leven

Hoe kan technologie zorgen voor een groter comfort, een betere gezondheid, veiligheid en meer welzijnin het algemeen? Dat is het actieterrein van de ‘health engineers’ op Campus Groep T Leuven.Ze hebben zich georganiseerd in 3 onderzoeksgroepen.

De eerste concentreert zich op Actieve Bionische Systemen en Biomechanica. Daar wordt onderzochthoe het leven van ouderen of anders validen verbeterd kan worden door bepaalde fysieke functieste ondersteunen of zelfs helemaal te laten overnemen door mechanische of elektronische systemen.

De onderzoeksgroep Biomedical Engineering ontwikkelt technologieën om met behulp van stamcellennieuwe huid of botweefsel te generen.

Het e-Media Team ontwikkelde o.m. een computerinterface om via elektroden te communiceren metverlamde patiënten. Een andere toepassing is een computerspel dat nagaat of vijfjarige kleuters vatbaarzijn voor dyslexie. Een tijdige detectie hiervan kan veel problemen voorkomen.

Het Health Engineering Onderzoek gebeurt in nauwe samenwerking met de research labs van deKU Leuven, de Universitaire Ziekenhuizen en het Interuniversitair Micro-Elektronica Centrum (IMEC).

dr. Inge Holsbeeks, coördinatoronderzoeksgroep Health Engineering

39

Industria: vaste waarde in Leuvensestudentenleven

Industria is de vereniging van de ingenieurs -studenten van Campus Groep T Leuven.Als vierde grootste kring van de KU Leuven isze niet meer weg te denken uit het Leuvensestudentenleven.

Het presidium bestaat uit 30 sterk geëngageerdestudenten die zichzelf betitelen als een ‘forsekmo’. Een onderneming die op tal van vlakkenen in diverse sectoren bedrijvig is: sport, cultuur,ontspanning, reizen, entertainment, maar ookin de cursushandel, business relations eninternationale activiteiten. Daarbij komennog belangrijke representatieve taken inmedezeggenschapsorganen en radenzoals de overkoepelende Leuvense kring -organisatie LOKO.

‘Als studentenvereniging zijn we een dienst -verlenend bedrijf. Onze leden hebben recht opeen prima service die het studentenleven inLeuven aantrekkelijk en comfortabel maakt’,aldus preses Jochem Jeunen.

40

Verderstudeermogelijkheden

■ Bijkomend masterdiploma

Na het behalen van je masterdiploma kun je nog een bijkomende masteropleiding volgen.

8 www.kuleuven.be/studieaanbod

Master-na-masteropleidingen aan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen:

• Master in Welding Engineering• Master in de industriële wetenschappen: industriële kunststofverwerking

8 www.iiw.kuleuven.be/opleidingen/verder-studeren

■ Specifieke lerarenopleiding

Iedereen met een masterdiploma die als leraar of lerares benoemd wil worden in het secundair onderwijs,moet het ‘diploma van leraar’ halen. De helft van de opleiding (30 studiepunten) bestaat uit praktijk die je kunt vervullen als stagiair of als personeelslid van een school (Leraar-In-Opleiding of LIO). Je kunt de specifieke lerarenopleiding afwerken in één academiejaar of spreiden over meerdere academiejaren.

8 www.kuleuven.be/slo

■ Postgraduaten

De Dienst Permanente Vorming van de KU Leuven biedt een uitgebreid aanbod aan bijscholings -mogelijkheden zoals postgraduaten.

8 www.kuleuven.be/levenslangleren

Postgraduaten aan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen:

• postgraduaat innoverend ondernemen voor ingenieurs ► p. 31• postgraduaat Community Service Engineering• postgraduaat in Enterprising

8 www.iiw.kuleuven.be/opleidingen/verder-studeren

■ Doctoreren

Wie weet krijg je tijdens je opleiding de microbe voor het wetenschappelijk onderzoek helemaal tepakken en wil je gaan doctoreren. Een doctoraat geeft je de gelegenheid om zelf een actieve bijdragete leveren binnen een bepaald onderzoeksdomein. Je maakt op basis van zelfstandig wetenschappelijkonderzoek een doctoraatsverhandeling. Daarnaast omvat de doctoraatsopleiding cursussen,seminaries en studiedagen.

8 www.kuleuven.be/doctoreren

41

Doctoreren als industrieel ingenieur

Dr. ing. Veerle Bloemen studeerde in 2005 af alsindustrieel ingenieur biochemie op Campus Groep TLeuven. Zij pakte onmiddellijk haar koffers en trok naarde Vrije Universiteit Amsterdam. Aan het DepartementCelbiologie van de Faculteit Tandheelkundepromoveerde ze tot doctor in de Wetenschappenmet een proefschrift over de manier waarop cellenin het lichaam onderling informatie uitwisselen.

Na haar promotie keerde Veerle terug naar Leuvenals docent biochemische en biomedische onderzoek -methoden en Medical Bioengineering. Aan hetUniversitaire Ziekenhuis Gasthuisberg onderzoekt zehoe uit stamcellen botconstructies gekweekt kunnenworden. Die ‘nieuwe menselijke materialen’ maken datbreuken en andere botdefecten op een natuurlijkemanier kunnen genezen.

Joel Schols: ingenieur,ondernemer en schaakmeester

Vijf keer in zes jaar bij de snelst groeiendebedrijven behoren in Vlaanderen. Het tele -combedrijf Newtel van industrieel ingenieurJoël Schols deed het. Het werd door hetondernemersmagazine Trends uitgeroepentot ‘Gazelle 2013’, een prestigieuzeonderscheiding voor groeibedrijven diehet ondernemingsklimaat in Vlaandereneen boost geven. Joël is een door de wolgeverfde telecommer. In 1987 werd hijindustrieel ingenieur elektronica op CampusGroep T. Zijn eerste stappen in de tele com -wereld zette hij bij Alcatel in Zaventem.Niet in een klassieke technische functie,maar wel in de sales.

In 2001 besliste Joël om zijn eigen wegte gaan en richtte Newtel op. Hij bouwdezijn bedrijf in een paar jaar tijd uit tot eenvolwaardige telecomintegrator met een ruimservicepakket gaande van trainingen opmaat, audit van bestaande netwerken,analyse van de communicatieflow entelecomconsulting in het algemeen.Joëls ambitie bestaat erin om na Belgacomde grootste en belangrijkste telecom -operator te worden.

Joël is overigens niet alleen gepassioneerddoor telecom. Sinds zijn jeugd is hij ookgefascineerd door schaken. Als scholierorganiseerde hij op zijn eentje het Belgischjeugdkampioenschap snelschaken. En in zijnstudententijd gaf hij geregeld demonstratiesin simultaan schaken. Drie jaar geledenrichtte hij de vzw ‘Go for Grand Master’ opdat het Belgisch schaken in de top tien terwereld wil brengen. Grootmeester Kasparovhimself kwam speciaal over om zijn steunte betuigen.

Regelmatig duiken alarmerende berichten opover het tekort aan ingenieurs. Zelfs als je nogniet afgestudeerd bent, zullen er op dearbeidsmarkt veel deuren voor je opengaan.Als industrieel ingenieur ben je gericht opde praktijk en kun je vanuit je technische enwetenschappelijke kennis concrete vragenuit de technologische wereld oplossen.Naargelang je interesse kom je in eenmanagementtraject terecht of in een experten -traject. Je hebt toegang tot een heel gevarieerdgamma van functies in heel wat sectoren.Kortom: je diploma biedt je een veelbelovendetoekomst.

Op de website vind je per masteropleiding nogmeer info over de beroepsuitwegen.

8 www.iiw.kuleuven.be/opleiding

Loopbaan

42


• Consultant• Leerkracht secundair of

hoger onderwijs• Ontwerper• Problem Solver• Productieleider• Projectingenieur• Projectmanager• R&D-ingenieur• Salesmanager• Technisch auditeur• Wetenschappelijk

onderzoeker• Zelfstandige vertegen -

woordiger• ...

Elektromechanica

• Ingenieur logistiekeprocessen

• Machinebouwer• Matrijsontwerper• Onderhoudsingenieur• Procesingenieur• Productieleider• Productielijnmanager• Productontwikkelaar• Projectingenieur

machinebouw• ...

Elektronica – ICT

• Application Enigneer• Hardware-ontwerper• Netwerkspecialist• Programmeur van

hardware• Signaalanalist• Softwarearchitect• Systeemanalist• Systeemarchitect• ...

Chemie

• Chemischeprocesanalist• Corrosiedeskundige• Materiaaldeskundige• MER-deskundige• Procesingenieur• Productie-ingenieur• …

Biochemie

• Biokatalyse-expert• Biotechnoloog• Brouwer• Forensisch onderzoeker• Microbioloog• Voedingscontroleur• …

GEZOCHT: INGENIEUR

43

44

Faculteit IndustriëleIngenieurswetenschappen

Studeren aan een multicampusfaculteit

De Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen is de grootste multicampusfaculteit in Vlaanderen en datschept mogelijkheden. De faculteit bundelt haar krachten op de verschillende technologiecampussen.Die wisselen kennis en expertise uit, bouwen verder aan bestaande initiatieven en ontwikkelen samennieuwe ideeën.

Zo krijg je de kans een opleiding uit te stippelen die zo nauw mogelijk aansluit bij jouw interesses, ambitiesen dromen. Je kunt je hele traject op dezelfde campus doorbrengen, maar ook een module of zelfs je hele masteropleiding volgen op een andere campus, bijvoorbeeld omdat een bepaalde specialisatie niet op je campus wordt aangeboden. Aan jou de keuze in welke mate je daar gebruik van maakt.

Op onze technologiecampussen willen we een thuishaven creërenvoor iedereen die gedreven is door wetenschap en technologieen voor iedereen die graag met beide voeten in de praktijk staat,maar tegelijkertijd erg gefascineerd is door het hoe, wat en waaromachter die praktijk.

Kris Willems, decaan

• Campus Groep T Leuven• Technologiecampus Aalst• Technologiecampus Diepenbeek*• Technologiecampus Geel

• Technologiecampus Gent• Technologiecampus Oostende• Technologiecampus De Nayer Sint-Katelijne-Waver

OOSTENDE

BRUSSEL

LEUVEN

AALST

GEEL

GENT SINT-KATELIJNE-WAVER

DIEPENBEEK*

* De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven.

DE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPENIN WEETJES EN CIJFERS

✓ Op 7 campussen kun je een opleiding industriële wetenschappen

starten. Biowetenschappen volg je enkel op Campus Geel.

✓ Het opleidingsaanbod is ruim en divers: 2 bachelors,

7 afstudeerrichtingen, 16 masters, 2 master-na-masters,

4 postgraduaten.

✓ De beroepstitel industrieel ingenieur behaal je zowel na

een master in de industriële wetenschappen als in

de biowetenschappen.

✓ In 2013-2014 telde de faculteit bijna 6 000 studenten

uit 63 landen.

✓ Ongeveer 340 studenten komen uit het buitenland.

✓ Als een van de enige aan KU Leuven biedt de faculteit

een Engelstalig bachelor- en master programma aan

(Industrial Sciences) op Campus Groep T in Leuven.

✓ Studenten kunnen voor hun Erasmusverblijf kiezen uit

33 landen en 127 bestemmingen.

✓ De studentenpopulatie bestaat uit 16 % vrouwen.

Voor vrouwelijke ingenieurs in spe zijn er dus nog heel

wat mogelijkheden.

✓ Ongeveer 620 personeelsleden en docenten staan

ter beschikking van de studenten.

45

46

BACHELOROPLEIDINGEN■ Bachelor in de biowetenschappen ■

■ Bachelor in de industriële wetenschappen: ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

afstudeerrichting:- bouwkunde ■ ■ ■ ■

- chemie ■ ■ ■ ■

- elektromechanica ■ ■ ■ ■ ■ ■

- elektronica - ICT ■ ■ ■ ■ ■ ■

- kunststofverwerking ■

- nucleaire technologie ■

- verpakkingstechnologie ■

■ Bachelor of Industrial Sciences, major in:- Chemical Engineering ■

- Electromechanical Engineering ■

- Electronics Engineering ■

MASTEROPLEIDINGEN■ Master in de biowetenschappen:

landen tuinbouwkunde ■

■ Master in de biowetenschappen:voedingsindustrie ■

■ Master in de industriële wetenschappen:biochemie ■ ■ ■ ■

■ Master in de industriële wetenschappen:bouwkunde ■ ■ ■ ■

■ Master in de industriële wetenschappen:chemie ■ ■ ■ ■

■ Master in de industriële wetenschappen:elektromechanica ■ ■ ■ ■ ■ ■

■ Master in de industriële wetenschappen:elektronica - ICT ■ ■ ■ ■ ■ ■

■ Master in de industriële wetenschappen:energie ■ ■ ■ ■ ■

■ Master in de industriële wetenschappen:kunststofverwerking ■

■ Master in de industriële wetenschappen:nucleaire technologie ■

■ Master in de industriële wetenschappen:verpakkingstechnologie ■

Alle opleidingen van de faculteit

Op de campus in Leuven wordt elke opleiding zowel in het Nederlands als in het Engels aangeboden.Meer gedetailleerde informatie over het Engelstalige aanbod vind je in de brochure InternationalProgrammes in Engineering Technology.

8 www.iiw.kuleuven.be/publicaties

47

■ Master of Industrial Sciences:Biochemical Engineering ■

■ Master of Industrial Sciences:Chemical Engineering ■

■ Master of Industrial Sciences:Electromechanical Engineering ■

■ Master of Industrial Sciences:Electronics Engineering ■

■ European Master of Science in Food Science,Technology and Nutrition (Erasmus Mundus) ■

MASTER-NA-MASTEROPLEIDINGEN■ Master in de industriële wetenschappen:

industriële kunststofverwerking ■

■ Master in Welding Engineering ■

POSTGRADUATEN■ Enterprising ■

■ Community Service Engineering ■

■ Innoverend ondernemen voor ingenieurs ■ ■ ■ ■ ■ ■

* In Aalst kun je enkel het gemeenschappelijk deel uit de bacheloropleiding volgen.

** De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven.

Alle opleidingen van de faculteit

48

Profielen wetenschap en technologieBinnen de domeinen van wetenschap en technologie zijn vijf onderwijsprofielen te onderscheiden: bio-ingenieur, burgerlijk ingenieur(-architect), industrieel ingenieur, wetenschapper en architect-interieurarchitect-stedenbouwkundige. Deze vijf profielen hebben gemeenschappelijke kenmerken. Maar er zijn ook verschillen: de basistaak, de maatschappelijke relevantie, de positie in de kennis- enapplicatieketen, de hoofdklemtonen in de opleiding en het beroep.


Ben jij een toekomstige industrieel ingenieur? Dan herken je vast volgende eigenschappen.

• Je staat graag met beide voeten in de praktijken bent geboeid door het hoe, wat en waaromachter die praktijk.

• Je zoekt graag uit hoe je nieuwe ideeën kunttoepassen en oude ideeën kunt verbeteren.

• Je wil abstracte ontwerpen gebruiksklaarmaken voor de bedrijfswereld en zo de brug vormen tussen theorie en praktijk.

• Je ambieert een functie met verantwoordelijk -heid, waarbij je je achtergrondkennis kunttoepassen op concrete uitdagingen in het dagelijks functioneren van het bedrijf.

Wetenschapper

Ben jij een toekomstige wetenschapper? Dan herken je vast volgende eigenschappen.

• Je zit steeds vol vragen en gaat graag oponderzoek uit. Je bent nieuwsgierig, je wilbegrijpen hoe je omgeving in elkaar zit.

• Je wil natuurfenomenen verklaren envoorspellen, en patronen herkennen in wat er dagelijks rondom jou gebeurt.

• Je houdt ervan om kennis te genereren,verbanden te zoeken en zo bij te dragen tot de technologie van de toekomst.

• Je wil later graag als wetenschapper aan de universiteit of in een ander kennis centrumwerken, of bij een bedrijf dat zoekt naar nieuwe modellen en theorieën.

• Of misschien is het je droom om je kennis door te geven aan een volgende generatiejongeren … aan jou de keuze!

Bio- ingenieur

Ben jij een toekomstige bio-ingenieur? Dan herken je vast volgende eigenschappen.

• Je bent geboeid door het leven, van mens tot bacterie.

• Je wil wel eens weten hoe het zit met diegenetisch gemanipuleerde gewassen, dat gatin de ozonlaag en dat nijpende brandstoftekort.

• Je bent gedreven, creatief en innovatief en wil nieuwe technologieën ontwikkelen, je wil uitzoeken hoe het anders en beter kan!

• Je bent sociaal en communicatief en je wil je tijdens je opleiding, naast de typischeingenieursskills, ook heel wat sociale vaardig -heden en humanresources managementeigen maken.

49

Burgerlijk ingenieur

Ben jij een toekomstige burgerlijk ingenieur? Dan herken je vast volgende eigenschappen.

• Je bent gefascineerd door (nieuwe) processen,technologieën, systemen, producten…

• Je vraagt je niet enkel af hoe iets werkt, maar ook hoe iets beter kan werken, anders kan werken.

• Je bent een probleemoplosser in hart en nierenen kunt als geen ander concepten omzetten in realiteit.

• Je bent sociaal en communicatief en wil je tijdensje opleiding naast de typische ingenieurs skillsook heel wat sociale vaardig heden en human -resources management eigen maken.

• Je bent begaan met de maatschappelijke enpsychologische relevantie van de technologie en de impact ervan op de maatschappij.

• Je bent leergierig, beschikt over gezondewerklust en doorzettingsvermogen en je kuntzelfstandig werken.

• Je bent sterk geïnteresseerd in en behaaldegoede resultaten voor wiskunde en anderepositieve wetenschappen. Je hebt in hetsecundair onderwijs bij voorkeur een richtingmet minstens zes uur wiskunde gevolgd.

Burgerlijk ingenieur-architect

Ben jij een toekomstig burgerlijk ingenieur-architect? Dan herken je vast volgendeeigenschappen.

• Je bent geboeid door de unieke combinatievan menswetenschappen, wetenschappelijketechniek en ontwerpen.

• Je hebt ruime interesse in de mens,maatschappij en cultuur.

• Je bent kritisch en analytisch ingesteld en weet van aanpakken.

• Je werkt graag projecten uit: van idee tot realisatie, van plan tot constructie.

• Je bent vindingrijk, je hebt zin voor beeldendecreativiteit, maatschappelijke ontwikkeling entechnologisch vernieuwing.

• Je hebt ruimtelijk inzicht en kunt datontwerpmatig toepassen.

• Je bent communicatievaardig, maar je kunt ook goed luisteren. Je werkt goed in teamverband.

• Je bent sterk geïnteresseerd in en behaaldegoede resultaten voor wiskunde en anderepositieve wetenschappen. Je hebt in hetsecundair onderwijs bij voorkeur een richtingmet minstens zes uur wiskunde gevolgd.

Architect - Interieurarchitect -Stedenbouwkundige

Ben jij een toekomstige architect, interieur architect of stedenbouwkundige? Dan herken je vast volgende eigenschappen.

• Je hebt een brede interesse in ruimte, cultuur en techniek.

• Je denkt kritisch na over je omgeving en wil die in samenspraak met anderen verbeteren.

• Je bent creatief en wil ontwerpen en projectenuitvoeren.

• Je bent intuïtief, maar tegelijkertijd ook analytisch.Je wil je zowel in strategisch en conceptueelontwerpen als in bouw technische of theoretischeaspecten verdiepen.

• Je staat open voor een brede socialethematiek in een historische, hedendaagse en toekomstige context.

• Je bent communicatief en sociaal.Samenwerken met andere disciplines vind je een uitdaging.

• Je wil op verschillende niveaus werken: van meubelontwerp tot het bepalen van een interieur, van de uitvoering van een huis tot een masterplan voor een stadsdeel.

• Je hebt interesse in innovatie, duurzaamheiden strategisch denken.

Praktisch

Inschrijven

Je allereerste inschrijving aan de KU Leuven gebeurt in twee stappen.

■ Stap 1: online

De eerste stap verloopt via het web. Je kunt dus van thuis uit aan je inschrijving beginnen,en dat reeds vanaf begin maart. We begeleiden je dan verder via internet.


■ Stap 2: in Leuven

Je definitieve inschrijving breng je in orde op Campus Groep T. Dat kan vanaf 1 juli.Je hebt alleen je identiteitskaart en je diploma secundair onderwijs (of een kopie) nodig.

8 www.kuleuven.be/studentenadministratie/inschrijvingen/praktisch

50

Prijskaartje

Naast het inschr

ijvingsgeld (www

.kuleuven.be/ins

chrijvingen) zul

je per

opleidingsfase o

ngeveer 325 à 43

0 euro uitgeven

aan cursussen, l

abojas,

verplaatsingen b

edrijfsbezoeken

... Daarnaast heb je oo

k een eigen lapt

op

nodig. Ben je va

n plan om een la

ptop of computer

te kopen, dan k

un je als

KU Leuven-studen

t genieten van d

e mogelijkheden

tot samenaankoop

.

Wist je dat … je vanaf de start

op de campus waar je gaatstuderen terecht kunt voor alle

diensten zoals inschrijving,studentenbegeleiding en

huisvesting.

Sociale Dienst

Bij de Sociale Dienst ben je aan het juiste adres voor vragen rond studiefinanciering(studietoelage, kinderbijslag …) en rond je sociaal statuut (werkstudent, buitenlandervaring …).Ook met persoonlijke problemen kun je bij de adviseurs van de Sociale Dienst terecht.

8 www.kuleuven.be/socialedienst

Huisvestingsdienst

Ben je op zoek naar een kot? Wil je een kamer op de privémarkt of liever in een studentenresidentie?Bij de Huisvestingsdienst kun je voor al je vragen over wonen in Leuven terecht.

8 www.kuleuven.be/huisvesting

Gelijke kansen

Elk individu in onze samenleving moet gelijke kansen krijgen om zich in studie, werk en vrije tijdzo veel mogelijk te ontplooien, en dat ongeacht socio-economische achtergrond, geslacht,functiebeperking, religie, etnische origine, leeftijd of seksuele geaardheid. Het gelijkekansen-en diversiteitsbeleid is dan ook een prioriteit aan de KU Leuven.

Informatie over mogelijke faciliteiten:

■ Contactpunt Allochtone Studenten

8 www.kuleuven.be/contactpuntallochtonen

■ Contactpunt Religie- en Levensbeschouwing

✉ [email protected]

■ Cel Studeren met een Functiebeperking

8 www.kuleuven.be/functiebeperking

■ Studeren als topsporter

8 www.kuleuven.be/sport/topsport-en-studie

■ Studeren als kunstenaar

✉ [email protected]

51

Studerenin LeuvenVoor wie wil studeren, is Leuvendé studentenstad bij uitstek. Al van in demiddeleeuwen beheerst Leuven de wereldvan de wetenschap. Vandaag is Leuvenmet zijn wereldvermaarde universiteit enspin-offs, toonaangevende hogescholen,baanbrekende onderzoekscentra en

prestigieuze ondernemingen meer dan ooit een voortrekker in de kennismaatschappij.Dat ononderbroken wetenschappelijk onderzoek vertaalt zich onder meer in dearchitectuur van Leuven. Historische monumenten zoals het stadhuis, de Sint-Pieterskerk,het kasteel van Arenberg, het Pauscollege en het Groot Begijnhof van Leuven refereren aande eeuwenoude traditie. Ultramoderne realisaties zoals de imec-toren en het ecologischewoningproject de Balk van Beel geven een blik op de toekomst.

In Leuven is studeren veel meer dan lessen bijwonen en achter je boeken zitten. Ieder jaarwordt de stad overspoeld door zo’n slordige 51 000 bachelors en masters in spe. Dat jongevolkje zorgt voor een bruisende sfeer en een prettige drukte in een stad die leeft op het ritmevan de studenten.

Het hele academiejaar staat bol van activiteiten voor en door studenten. En ook de stadblijft niet achter met evenementen als M-idzomer en Piknik Musik. De uitgaansmogelijkhedenin Leuven zijn talrijk. De Oude Markt staat bekend als ‘de langste toog van Europa’.Overal in de stad vind je gezellige cafés, trendy restaurants en fuifzalen naar ieders smaakén portemonnee. En dan zijn er nog de fakbars: een populaire ontmoetingsplaats,kenmerkend voor de Leuvense studentenstad.

52

Leuven besteedt ook uitgebreidaandacht aan een gezonde geest ineen gezond lichaam. Je hebt de keuzeuit tientallen culturele en sportieveactiviteiten. Wie na het studerengewoon wil relaxen, vindt ongetwijfeldzijn gading in het Leuvense groen,gaande van de Kruidtuin tot hetMeerdaalwoud. Maar bij de eerstezonnestralen móet je in het Sint-Donatuspark, beter gekend als hetstadspark, zijn. Honderden studentenliggen er languit, proberen te studerenof te frisbeeën, of genieten van decircusartiesten en straatmuzikanten.

53

G. Geenslaan

Bieststraat

Alfons

Van

Gee

lstra

at

Brusselsestee

Hof te

r

Hof ter Eikenlaan

n

n

Diepen

daalw

eg

Bekelaan

HofNeppenlaan

ter

Predikherenberg

Terbankstraat

Tweekleinewegenstra

at

Tervuursesteenweg

Celestijnenlaan

Ege

nhov

enw

eg

H.Geeraertln

LieveVrouweplein

Sint-Jorislaan

Keib

erg

str

aat

Ter E

lstla

an

Po

puli

erenlaan J. De Haeslaan

J. V

an H

oo

flaan

G.Feremans-

laan

J. Florquinlaan

J. VandenEyndelaan

E. H

ulleb

roeck

g sest

eenw

eg

Kapeldreef

Kapeldreef

aat

Dijle

Ec

Celes

B R U

S S

E31

4

L. D

eVo

chtlaan

Verem

ansln

R.

laan

De Clercqlaan

R.A. M

eule-

manslaan

Sellekensstraat

Gasthuisberg

E L

Naar E40 - E314

Steengroevenlaan

Arenberg III

Arenberg IILangestaart

Voer

NF

E

C

G

D

B

A

K

LSM

hoven

rtem

Naar Bertem

P P

I

10

Stadsplan encontactgegevens

1 StudentenvoorzieningenVan DalecollegeNaamsestraat 80 bus 5415, 3000 LEUVENtel. + 32 16 32 43 [email protected]/studentenvoorzieningen

2 Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen, Campus Groep T Leuven

3 Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen, decanaat

4 Universitair sportcentrum

5 Stadspark

6 Oude Markt

7 Station

8 Campus Gasthuisberg

9 FabLab

10 IMEC

■ Faculteit IndustriëleIngenieurswetenschappen

Campus Groep T Leuven Andreas Vesaliusstraat 133000 LEUVENtel. + 32 16 30 10 [email protected] www.iiw.kuleuven.be/groept

54

Somerlaan

Pieter De

Mechels

este

enw

eg

Kareelveld

Biestsestraat

Kareelveld

Oude

Rondelaa

n

Galgebergstraat

enweg

Here

straat

Here

straat

g

Hollestraat

Gro

enveld

stra

at

IJze

renm

olenstra

at

Celestijnenlaan

Wille

mde

Cro

ylaa

n

Lyd

iala

an

Here

nd

reef

Prin

ses

osp

erd

reef

Koning Leopold III-la

Hertog E

ngelbertlaan Eburonenlaan

Wijngaardlaan

Ecto

rsstraat

lestijnenla

an

Kardin

aal

Mer

cier

laan

J. Vandenbemptla

an

Klooster

laan

Wavers

ebaa

n

Dreefstr

steenw

eg

de Lignestraat

Prins

Sint-Lambertusst

Hertogstraat

Na

am

se

Nac

hteg

a

enst

raat

l

Mezenlaan

Zwal

uwen

laan

W.Van den

Perquylaan

Ber

ken

hoflaan

Mid

delw

eg

Gro

enstr

aat

Par

kbos

stra

at

Hertogstraat

Rozenberg

Saffranenbergstr

Sparrendreef

Kriekenb

osla

an

Tereikenlaan

Abdijstraat

Petrusberg

No

Harb

oo

rts

straat

Bie

rbeek

Dela

unois

ln

L. S

chre

ursv

est

Ple

inst

raat

Kerkhofdreef

Kerkhofdreef

Nieuwe

Tivo

li straa

t

Abdij van Park

Matadilaan

PH

ILIP

SS

ITE

L. D

arte

ln

Blo

emen

laan

Vo

lhard

ing

sln

Goede HaardlaanBroekstraat

Molenbeek

Bro

ekstraat

Beekln

Bronlaan

Parkdallaan

Verb

ind

ing

sla

an

Duinberglaan

Duinberglaan

Leeuwerikenstraat

Witho

flaan

Armand Thiérylaan

Heidelaan

Langendaallaan

Voor

dela

an

Pak

enst

raat

Ge

lde

na

aksebaan

Mils

ew

eg

Gro

en

stra

at

Spoorwegstraat

Hoveniersdreef

Krommelaan

Rijcklaan

Zeepweg

E.Ru lensp

ark

E. Ruelensvest

Tien

Kle

in-R

ijsels

tr

Korenstr

Boule

vard

str

S

E. Solvaystraat

Rondestr Werk

huize

nstr

Marte

lare

nla

an

Eenm

eila

an

Herfstlaan

Veeweide

laan

Lent

edr

u

Ach

t

he

Gel

ijk

hW

ipstraat

straat

Leuvens

e Paternosterstr

de Becker-

Remyplein

Oude Diestse-

steenweg

Ijzer

en

weg

str

este

en

weg

A. W

oute

rstr

aat

KleineHuizenstr

Langerijlaan

Sch

Stadsvest

Mechelsesteen B

leyd

enb

erg

la

ichtla

an

Lefèvrelaan

aan

Aarschotsepoort

Stapelhuisstr

Redersstraat

Zoutstraat

Vaartkom

Vaartkom

Engels Plein

Werk

man

str

aat

J. P. Minckelersstraat

Tweewate

rsst

raat

Kardinaal

Lombaardenstr

St-Maartensdal

Va

art

str

aa

t

J.B. V

an M

onsstra

atS

trijdersstraat W

eidestr.

Vanden Tym

plestr

Nervierss

traat

Blauw-

putgang

Oppendorp-

gangDiestsestraat

Diestsestraat

Lepelstraat

L.Melsensstr

P.J.Van

Benedenstr.

Putte-.

gang

Sint-M

a

Sint-M

aartenstra

at

artenstraat

V.D.G

heynlaan

Rijschoolst

raat

Vital

Dec

oste

rstraatF.

Smolders

plein

Leops.

Joden

str

Margare

thapl

Rector deSomerplein

Schrij

nmakersstr.Busleidengang

Dirk Boutslaan

Pens-

str

Vissersstr.

Kolveniershof

Augustij-nenstr

van L

oth

ari

K.

ngenstr

CraenendonckLei

P.C

ou

reels

traat

Brouwersstr

stra

atR.Claesstr

Halfmaartstraat

Klein

Beg

ijnho

f

Slu

isstr

aat

Valkerij

gang

Burchtstraat

Achte

r de

Latte

n Asstr

aat

Glasb

l azerijstraat

Mechelse-

Keiz

er

bergs

s'Herto

gen-

wijngaard

Verlore

n K

ost

Ridders

stra

at

Zandgang

La

Vig

nett

e

Mechels

estra

at

Penitentienenstraat

PereboomstraatTorentje

Vriesenho

fHet

Balsem-bloemhof

Leerlo

oie

- rijs

tr

Fo

nte

inst

raat

Mis

pela

ars

-

gang

Do

nk

ers

traa

t

Wijnpersstraat

Delvauxwijk

P.

Ter Boelhage

Brouwersstraat

Petermannen-

straatZ

even

Sla

pers

str

Fo

nte

instr

aat

Tessenstr

aat

Verbrandepoort

Rid

ders

stra

at

Sint-

straat

Servatius-

Peterselie-gang

Bloemenberg-

gang

Iers

e P

red

ikhere

nst

raat

Noormannenstraat

Hoges

trMec

helseve

st

Den

Bos

ch

Bru

ssel s

epoort

sselse

Gijz

ela

ars

str

Tolh

uiz

enstr

Muurk

ruid

J. B

ule

nsw

ijk

Pre

nte

nG

ang

Paard

en-

w

eg

KaboutermansstraatCardenberch

Horen-gangMgr. Van Waeyenberghlaan

Gro

efst

raat

Groefplein

Groefgang

Pio

eng

ang

Vesting

gang

Dan

eels

gang

Go

ud

sb

loe

stra

at

Tervuurse

Voorzorgstr

E.

Rem

yvest

Bankstraat

Kart

uiz

ers

str

Heili

ge G

eests

traat

Heili

ge G

eests

traat

A. De Greefstr

A. Bastinstr

Janseniusstraat Janseniuss

traat

Grasmus- hof

Prosper Poulletlaan

Ten Hove

Redingenstraat

Red

inge

n

R.

Van

dervaere

nla

an

Redingenhof

L. C

olin

sla

an

molenlaan

Vo

l

Damiaanplein

Minderbroedersstraat

Ka

pu

cijn

env

oer

Biezenstraat

Hubertusstr

Sint-Jacobs-plein

Hertstr

Kru

isst

rP

elg

rim

str

Wagenw

eg

straat

Predi

kher

enst

r

Predik

-

herin

nens

traat

str

O.-

L.-

Vro

uw

-

Sint- Annanstr. W

ierin

gstr

Sint-Barbarastr

Waais

tr

Dijl

e

DrinkwatersstrRatte

Rijd

ende

Art

iller

ielaan

Parijs

stra

at

Oud

e M

ark

t

Collegeberg

Krakenstr

Zeelstr

Kie

kenstr

Kort

est

rGrote Markt

Eikstrhandelstr

Muntstraat

Lierg

Hanen

gangs'-Meiersstr

Lakenweversstr.

Sta

nd

onckstr.

hi

elss

trH

oge

school

ple

in

Sint-Antonius

Ramberg

berg

str

aa

tN

aa

mse

Schap

enstr

aat

Zwartzustersstr Karmelieten

berg

St. Begga

Elzas-gang

berg

Schap

enstr

aat

Quin

tens

berg

Sin

t

Tervuurse

vest

Naamse-poort

Verko

rting

straat

Gilbert

str.

V.Belstr.

Giraud

str

A.

E.V

an

Arenberghstr

Consciencestraat

Ver

F.

meylen-

straat

straat

E.Mathieustr

Verhaghen

strP.J.

Lin

denstr

G.V

and

er

de Bayo

P. Lebrunstr

Weldadigheidsstraat

Parkstraat

Parkstraat

F. Lintsstr

C. M

eunie

rstr

aat

Naamsevest

H. Regastraat

Park

poort

Bra

banço

nnestr

aat

F. Lin

tsstraat

RapengangA.

Van't

Sestich- straat

Prelatenstr

Mon-

nikenstr. E. Van Evenstr

Vlamingenstraat

Vesa

liuss

traa

t

Mercierplein

Windmolenveldstraat

Dekenstraat

Gild

enst

rW

indm

ole

n

Sch

epen

enst

rTo

mve

ldst

r

Gel

den

aaks

evest

Tiense-poort

Diestse-poort

str

Tiensestraat

Inkomststraat

Blijde-

Bur

gem

eest

erss

traa

tM

athi

lde

gang

Dagobertstraat

Tie

nse

ve

st

A. N

obel

stra

at

Provincie-plein

Straatjesgang

Jozef II-straat

Lipsiusstraat

Pro

vin

cie

-esp

lanad

e

JustusLeop

old

I-st

r

Wille

mss

traat

Raven

stra

at

Mussen

straat

Bogaardenstraat

Kon

.

Are

nd-

stra

at

Rav

en

H. H

oove

r-pl

ein

C. Deberiotstraat

Savoye

str Vanderkelenstr

L.

Ladeuzeplein

J. S

tass

tr

Bondgenotenlaan

Die

sts

ep

oo

rt

Diestsevest

Vuurkruisenlaan

Zegela

an

weg

mansp.

Vin

kenla

an

Pom

pstraat

Zeils

tr.

Anker

str

.

d'E

ynat

str

aat

Wo

lven-

gang

stra

at

Mar

ia-T

here

sias

traa

t

Hoveniersdreef

Ala

ud

a straat

Kantine-plein

Van L.E.

plein

Eerdekensstraat

Veilingweg

Gro

ot

Beg

ijnho

f

GrootBegijnhof

Conscienceplein

Mic

A.Smets-

Lavo

ren-

berg

Kroeg-berg

Beurs

gang

m

St.

Wijnpers-

straat

Ten W

ijngaa

rd

sing

el

Bieststraat

Han

dboogh

of

Amerikalaan F.Tie

le-

mansla

an

M. de Layens-

plein

Valken-plein

Ludenscheidsingel

Zwanenberglaan

instra

at

oonz

Scho

re

ho

f Me

bloemw

Arenberg

MILITAIR

DOMEIN

Abdij van

A.

Burg. J.Burg. S

.

e

Cansgang

HaaggangHofgang

Korbeeklogang

Abeelelaan

raat

te

De

E.

plein

Wande-lingstr.

s'H

ertogenla

an

straat

Hal

ve

stra

at

straat

H.

Vis

Mark

t

Drie-Engelen- berg

Leeuwerikenstraat

ne

ssin

ge

lR

en

Arenberg I

Theresianen gang

Martelaren- plein

Erasmusplein

Metsysplein

Joanna-Maria Artoisplein

Ooster- tunnel

Tervuurse-poort

Kruidtuin

Boek

Sin

t-

Abdij

Keizersberg

Stadspark

Nens-str.

Arenberg IV

Bru

Randpark

ing

BODART

Bruul

poort

Dijled

reef

Slacht hu

is

laan

Prof. J.

Vounckplein

van Ostaijenlaan

Ste

engro

eve

nl

aan

Studentenwijk ArenbergDe WAAG

Kasteelpark Arenberg

P

P

- Master

i

55

56

Het campagnebeeld van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen is een kunstwerkvan industrieel ingenieur Jan Claes. Het ontwerp, gebaseerd op de schroef van Archimedes,meet 3 bij 1,5 meter en kan effectief vliegen.

Samenstelling en redactie: Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen - Dienst Marketing KU Leuven Grafisch ontwerp: AlteraDruk: Artoos Foto’s: KU Leuven - Rob Stevens, Filip Van LoockBijgewerkt tot oktober 2014© 2014 KU Leuven

Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de KU Leuven tijdenshet academiejaar 2015-2016 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nog wijzigingenop het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze brochure kande universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbodvind je op www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

Nuttige websitesde meest recente informatie over de opleidingen

8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

je toekomstige faculteit

8 www.iiw.kuleuven.be

je toekomstige campus

8 www.iiw.kuleuven.be/groept

publicaties downloaden of bestellenje voorkennis online testen of meer zin in een zomercursus?een handig overzicht van alle infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be

studeren aan de KU Leuven, ook buiten Leuven

8 www.kuleuven.be/campussen

studentendiensten

8 www.kuleuven.be/studentenvoorzieningen

inschrijven


Openlesweek of -dagen

8 www.kuleuven.be/openles

Infodagen

8 www.kuleuven.be/infodag

op de hoogte blijven van al onze infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be/opdehoogte

www.facebook.com/kuleuven

www.facebook.com/faculteitIIW

57

Industriële wetenschappen 4

Beginprofiel 6

Eindprofiel 7

Bacheloropleiding 9

n Opbouw 10n Studieprogramma van het gemeenschappelijk deel 12n Opleidingsonderdelen van het gemeenschappelijk deel 14n Leer- en werkvormen 19n Studieprogramma’s van de afstudeerrichtingen 20n Week van een student industriële wetenschappen 26n Overzicht academiejaar 27

Studiebegeleiding 28

Praktijkervaring 31

Internationale ervaring 32

Masteropleidingen 35

Verderstudeermogelijkheden 40

Loopbaan 42

Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen 44

Studeren aan een multicampusfaculteit 44

Alle opleidingen van de faculteit 46

Profielen wetenschap en technologie 48

Praktisch 50

Inschrijven 50

Sociale Dienst 51

Huisvestingsdienst 51

Gelijke kansen 51

Studeren in Leuven 52

Stadsplan en contactgegevens 54

Nuttige websites 57

Een opleiding die nauw aansluit bij je interesses

Aan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen krijg je heel wat kansen om je eigen weg uit te stippelen. De campussen zijn elk gespecialiseerd indiverse onderzoeksdomeinen en werken intens samen. Zo heb je de keuze uit een divers aanbod van opleidingen en specialisaties. Je krijgt volop demogelijkheid om op ontdekking te gaan en te proeven en zo je opleiding zeernauw te laten aansluiten bij je interesses. Dat doen we door de expertise naarjouw campus te brengen, maar ook door heel wat leer- en experimenteer -mogelijkheden aan te bieden op andere campussen – als studeren voor jou net iets meer mag zijn.

Kris Willems, decaan Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen



www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven


LE

UV

EN

t

CAMPUS GROEP T

2015-2016

DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.

OKT.





OPENLESDAGEN

INFODAG

INFODAGINFOBEURS

INFODAG

INFODAGINFOBEURS







INFOBEURSBezoek de Infobeurs in de Universiteitshal met informatieover de opleidingen en studentenvoorzieningen.



Infomomenten

APR.

B Industrieel ingenieur Groep T Leuven 15-16

Documents

Transcript of B Industrieel ingenieur Groep T Leuven 15-16