Aves VisumAves Visum

natuur- en vogelwacht ‘Rotta’nummer 123 maart 2013

Bestuur Voorzitter rienvandervorm@hetnet.nlRien van der Vorm 06 - 278 900 77regiocontacten 079 - 593 12 62Vice-voorzitter a.j.deurloo@gmail.comAad Deurloo 06-410 435 62cursussen, Aves Visum Secretaris ariavanballegoie@gmail.comAria van Ballegoie 010-455 22 61cursussen, uilen en roofvogels Penningmeester jannoppers@gmail.comJan Noppers 010-418 47 76Leden Henk Zomer h.zomer5@upcmail.nlexcursies, weekenden 010-455 10 20Betsy van Meijgaarden aadbets@xs4all.nlkinderactiviteiten, promotie 010-529 85 80Jaap van Lien jaapvanlien@gmail.comruimtelijke ordening, regioplannen010- 511 37 33Jesse Keyzer jessekeyzer@gmail.comkandidaat bestuurslid 06-385 953 04

Ledenadministratie Cor van de Lustgraaf puravid@kpnplanet.nlWebsite Chris van Rijswijk cdvrijswijk@gmail.com

Natuur- en Vogelwacht 'Rotta'

donderdag: 10:00 u.-16:00 u.zaterdag: 12:00 u.-16:00 u.

Trefpunt Beheer: ad.somers@hetnet.nlAd Somers 06-229 085 77

Hoeksekade 1642661 JL Bergschenhoeke-mail: info@rotta-natuurwebsite: http://www.rotta-natuur.nlTriodos Bank 25.44.05.223

Opgericht 9 februari 1982.Aangewezen door de Belastingdienst als algemeen nutbeogende instelling, ANBI.Ingeschreven bij de KvK Haaglanden nr. 40464998.

Lidmaatschap:minimaal € 10,- per jaar voor volwassenen.minimaal € 5,- per jaar voor jeugd tot 18 jaar.Donateurs: minimaal € 10,- per jaar.

VerenigingsgebouwNatuurcentrum Trefpunt RottaHoeksekade 1642661 JL Bergschenhoek Openingstijden:

ColofonVerenigingsblad van Natuur- en Vogelwacht 'Rotta'Nummer 123, maart 2013, jaargang 33Oplage 650 exemplaren.Verschijnt in maart, juni, september en december in detweede week van de maand. Redactie:Machiel Brinkhorst, Aad Deurloo, Jan MuddeRedactieadres:avesvisumredactie@gmail.com Druk: Editoo BV, Arnhem De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in tekorten, te wijzigen en te weigeren, zo mogelijk in overlegmet de auteurs.Overname van artikelen uitsluitend toegestaan met bron-vermelding.Copyright van foto's blijft bij de fotograaf.

Inleveren van kopij voor de volgende Aves Visum voor10 mei 2013, Aves Visum verschijnt dan in de tweedeweek van juni 2013.

Inhoud Van het bestuur 3Van de redactie 3Werkgroepen 4Nieuwe leden 4Paddenstoeleninventarisatie Koornmolengat 5Broedvogelinventarisatie Noordoever Zevenhuizerplas 5Vlinderstellen 7Watervogeltellingen in het Rottemerengebied 8Trektellen op Lührs 9Uitnodiging ALV 26 maart 2013 12Notulen ALV 2012 12Jaarverslag 2012 14Financieel jaarverslag 2012 18Broedvogels van Wilderszijde 20Flora-onderzoek in het Rotta-gebied 22Muizenonderzoek Noordoever Zevenhuizerplas 23Activiteitenkalender maart t/m juni 2013 26Mystery Bird 28

Bij de voorplaatGrote foto:Buizerd (Buteo buteo) op de uitkijk © Dick hoekKleine foto's van links naar rechts:Kramsvogel (Turdus pilaris) in de sneeuw © Aad Deurloo;Wilgen knotten bij het Koornmolengat © Klaas Verschoor;Landkaartje (Araschnia levana) © Aria van Ballegoie

- 2 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Van het bestuurJan Noppers Gewoonlijk komt in deze rubriek de voorzitter aan hetwoord. En zo hoort het ook, het (voor)woord is aan devoorzitter. Daarna komen de mensen met het hoogstewoord. Voor deze keer, omdat het over geld gaat, is hetde beurt aan de penningmeester. En tot slot hebt u alsRotta-lid, bij de Algemene Ledenvergadering het laat-ste woord.Doorgaans heeft de penningmeester niet zo veel te vertel-len. Zowel letterlijk, als figuurlijk gezien niet. In een gezon-de, goed draaiende organisatie van gemotiveerde vrijwilli-gers is geld een weliswaar onmisbare factor, om niet tezeggen een noodzakelijk kwaad, maar het blijft een middel,geen doel op zich. En daar hoort de penningmeester zichnaar te gedragen. Hoe minder je van hem hoort, hoe beterhet meestal gaat.Slechts bij één gelegenheid in het jaar ligt dat wat anders,namelijk bij het jaarverslag als de cijfers van het afgelopenjaar aan de orde komen en de begroting voor het nieuweseizoen. De financiële details komen bij de toelichting opde jaarcijfers aan de orde. De redactie laat door de kleineletters en een kwinkslag van 90° zien dat de financiën infeite maar een kleine plaats innemen en eigenlijk haaksstaan op al het andere waar het bij Rotta om gaat.In deze rubriek wil ik alleen een paar hoofdzaken noemen.Het gaat goed met Rotta, met de in aantal nog steedstoenemende activiteiten, met de enthousiaste vrijwilligers,met de organisatie, het Trefpunt, de ledenavonden en noemmaar op. Het ledenaantal is ook in het afgelopen jaar weergestegen tot 627 leden op 31-12-2012.De totale inkomsten van de vereniging, inclusief die van hetTrefpunt, zijn nog niet eerder zo hoog geweest, maar ookde gezamenlijke vaste lasten zijn hoger dan ooit. Dat ligtnogal voor de hand bij zo’n toename van activiteiten enambities, zult u denken. Tegelijkertijd steekt daar ook eenaddertje zijn kop boven het gras uit: de vaste uitgaven zijnnamelijk wat sterker gestegen dan de basisinkomsten endaarin schuilt het venijn. Voor het eerst overschrijden devaste lasten nu het niveau van de basisinkomsten (diebestaan uit de contributie-/donatie-bijdragen en de rente ophet spaartegoed) en wel met een bedrag van ongeveer€ 1000. Vorig jaar noemde ik in het financieel jaarverslagvan 2011 juist als eerste voorwaarde voor een gezond fi-nancieel beleiddat de basisinkomsten tenminste gelijkmoeten zijn aan en liefst nog iets hoger dan de vaste lasten.Nu dit niet meer het geval is kunnen we twee dingen doen.Of bezuinigen en daarbij onontkoombaar onze ambitiesnaar omlaag bijstellen, of de basisinkomsten opkrikken doorde minimum-contributie te verhogen. Het bestuur kiest nuvoor het laatste.Het bestuur zal op de komende A.L.V. voorstellen om deminimum-contributie te verhogen van € 10 naar € 12,50p.j. voor volwassenen en van € 5 naar € 6,25 p.j. voorjeugdleden tot 18 jr.Het zal daarmee voor het eerst zijn dat de minimum-bijdra-ge wordt verhoogd, sinds de invoering van de Euro in 2001.Dus het mag ook wel eens na 12 jaar zou je kunnen zeggen.Al eerder is door meerdere mensen bij diverse gelegenhe-den voorgesteld de contributie te verhogen.Vaak kregen we, niet alleen van leden, maar ook van bui-

tenstaanders of nieuwkomers de opmerking: hoe is het tochmogelijk dat Rotta voor zo’n laag bedrag zoveel activiteitenkan ontplooien, zo’n prachtig gebouw kan onderhouden enook nog zo’n mooi kwartaalblad kan uitgeven. We zijn erdan ook trots op dat dat tot nu toe steeds lukte, vooral ookdoor de ‘bijverdiensten’ dankzij allerlei vrijwilligersactivitei-ten moet ik erbij zeggen. Daardoor konden we toch steedsreserves opbouwen.Tot en met 2012 heeft het bestuur, de penningmeestervoorop, dan ook steeds alle voorstellen voor verhoging vande minimum-contributie afgewezen, zolang de basisinkom-sten en vaste lasten maar met elkaar in balans waren. Wantwe hechten veel waarde aan een lage instapdrempel, temeer omdat het daardoor ook eenvoudiger is mensen temotiveren om lid/donateur van Rotta te worden.Nu echter de balans naar de verkeerde kant begint uit teslaan, gaat ook het bestuur overstag.Maar zoals in het begin al gezegd: het laatste woord is aanu als lid, op de A.L.V. op dinsdagavond 26 maart 2013.

Van de redactieMachiel Brinkhorst Voor u ligt alweer het eerste nummer van de tweedejaargang van de Aves Visum nieuwe stijl. De reactiesop deze vernieuwing waren zonder uitzondering lo-vend. We waarderen het zeer dat u ook de moeite heeftgenomen om ons uw lof te laten horen. Dit zegt ook ietsover de positieve sfeer van onze vereniging. Uiteraardblijven wij naar verbeteringen streven. Uw suggestiesblijven daarom welkom. Intussen hebben wij met dedrukker ook al een gesprek gehad over verdere moge-lijkheden die het systeem ons biedt. Als eersten zullende deelnemers aan de Basiscursus Vogelherkenninghier de resultaten van mogen genieten. Het eerste nummer van het jaar geeft traditioneel een te-rugblik op het voorafgaande jaar. Allereerst wordt daarbijde verantwoording afgelegd van het inhoudelijke en finan-ciële functioneren als vereniging. Om reden van plaatsge-bruik is een deel van de informatie enigszins verkleind engedraaid weergegeven. Van sommige activiteiten is eenuitgebreider verslag beschikbaar op de website. Gebruike-lijke rubrieken over b.v. de kinderactiviteiten en de plano-logische ontwikkeling moet u dit maal missen. In de komen-de nummers komen deze weer aan bod. Als redactiehebben wij er voor gekozen nu ook een overzicht te gevenvan de stand van de natuur. Met de verkregen gegevenskunnen wij als natuur- en vogelwacht de bescherming vande natuurwaarden in ons gebied onderbouwen en waarnodig een vuist maken naar de verantwoordelijke overhe-den. Maar vooral hopen wij dat u veel leesplezier zulthebben en dat u weer aanknopingspunten zult vinden vooruw natuurbeleving. Tevens wil ik van de gelegenheid ge-bruik maken om onze vaste correctoren, Birgitte Blom, GertJansen, Piet Mulder en Gerard Visser, te bedanken voorhun bijdrage aan Aves Visum. Hun correctiewerk draagtzeker bij aan de door ons beoogd kwaliteit.

- 3 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Rotta Kapoentjes activiteiten voor 4 t/m 6 jaarRotta Rangers activiteiten voor 7 t/m 12 jaarinfo en aanmelden bij jansen.gert@gmail.comGert Jansen 010-511 57 20Jong Rotta activiteiten vanaf 13 jaarinfo en aanmelden bij mirjamvandonselaar@gmail.comMirjam van Donselaar 06-292 098 09Rotta Natuurwerk werken in de natuurinfo en aanmelden bij rienvandervorm@hetnet.nlRien van der Vorm 079-593 12 62Rotta Onderzoek tellingen flora en faunaDick Hoek dickhoek@planet.nlPlanten 06-512 376 29Jesse Keyzer jessekeyzer@gmail.comVogels, Zoogdieren, Algemeen 06-385 953 04Jan Mudde jan.mudde@gmail.comVogeltellingen, Insecten, Digitaal 06-110 182 25Rotta Actief! o.a. onderhoud Trefpunt Rottainfo en aanmelden bij jannoppers@gmail.comJan Noppers 010-418 47 76Rotta Varia activiteiten in Trefpunt Rottainfo bij ad.somers@hetnet.nlAd Somers 06-229 85 77Rotta Promotie promotie en PR-activiteiteninfo en aanmelden bij aadbets@xs4all.nlBetsy van Meijgaarden 010-529 85 80Rotta Mediatheek mediatheek en archiefinfo bij jan.mudde@gmail.comJan Mudde 06-110 182 25

Nieuwe ledenhr. A.A. van Dijk, Bergschenhoekhr. Bert van Duijl, Moordrechthr. Frits Vonk, Berkel en Rodenrijshr. W. Boon, Rotterdamdhr/mw Gerrit en Ineke de Vries van Lieshout, Rotterdamdhr./mw. P.van den Berg, Bergschenhoekmw. P. de Vries, Rotterdamdhr. Ruud Doornhein, Rotterdammw. Elly Sprenger, RotterdamCaroline, Renske, Ieke, Tijs en Eefke Wezenberg, Berkelen Rodenrijsdhr. Kees Breed, Berkel en Rodenrijshr. Anton Roeloffzen, Rotterdamhr. Joop Korf, Bergschenhoek Van harte welkom bij de vereniging, en kom snel eenslangs bij onze activiteiten of gewoon zomaar op don-derdag of zaterdagmiddag bij het NatuurcentrumTrefpunt Rotta! Daar is altijd de koffie bruin!

Werkgroepen

Geef uw e-mailadres doorWij sturen regelmatig nieuwsflitsen met aankondigingenvan ledenavonden, excursies e.d.. Ontvangt u geennieuwsflits, omdat uw e-mailadres niet (meer) bekend isof gewijzigd is, dan graag een mail sturen naarpuravid@kpnplanet.nl.

- 4 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

PaddenstoeleninventarisatieKoornmolengat Cor en Ilona Noorman Half oktober 2012 hebben wij een begin gemaakt methet inventariseren van paddenstoelen in het Koornmo-lengat te Zevenhuizen. In de jaren tachtig van de vorigeeeuw had Cor hier al eens een zeer bescheiden beginmeegemaakt. Een overzicht van twee jaren inventari-seren is terug te zien in het mei-nummer van AvesVisum uit 1988. Na vele jaren is hier dus weer eenvervolg aan gegeven. In totaal zijn zeven inventarisaties uitgevoerd, waarvan vierin de maand oktober. Paddenstoelen kunnen het gehelejaar worden waargenomen, behalve bij (strenge) vorst. Deinventarisaties zullen daarom het jaar rond plaatsvinden,behalve in het broedseizoen (half maart tot half juli).Paddenstoelen inventariseren is verre van eenvoudig.

Overzicht Paddenstoelen Koornmolengat, oktober t/m december 2012

Kaneelkleurige melkzwam (Lactarius quietus) © Cor Noorman

Naast een zekere basiskennis moet je beschikken overgoede smaak- en reukzintuigen. Veel soorten kunnen zelfsalleen met zekerheid op naam gebracht worden met behulpvan een goede microscoop (vergroting minimaal 1000x).Om een redelijk goed inzicht te verkrijgen in het voorkomenvan paddenstoelen in het Koornmolengat, zal het onder-zoek een langjarig karakter krijgen. Wij gaan ons best doenom dit voorlopig vijf jaar vol te houden.

Broedvogelinventarisatie van deNoordoever Zevenhuizerplas in 2012Dick Hoek In 2012 is een broedvogelinventarisatie uitgevoerd vaneen deel van de noordoever van de Zevenhuizerplasbinnen het recreatiegebied Rottemeren, gemeenteRotterdam. Het ruim 38 ha grote gebied bestaat hoofd-zakelijk uit ondiep open water met veel waterplantenen rietland met plaatselijk struweel en ruigte. Op eenviertal eilandjes in de Zevenhuizerplas is loofhoutaangeplant en heeft zich plaatselijk rietruigte ontwik-keld. Twee eilandjes zijn niet toegankelijk. Ook hetbekende Verdronken Populierenbosje behoort tot hetgebied. Hier zijn alle populieren nu al jaren dood, maarnog steeds erg belangrijk voor verschillende vogel-soorten onder andere als broedplaats voor Spreeuwen.Het gebied is ontsloten door fiets-, voet- en ruiterpaden.Het is helaas ook een geliefde uitlaatplaats voor hon-den.

Het doel van de inventarisatie is het vastleggen van dehuidige situatie waardoor het beter mogelijk wordt de ge-volgen van het huidig en toekomstig (natuur)beheer te

evalueren en zo nodig aan te passen.Het onderzoek is uitgevoerd volgens de BMP richtlijnen vanSOVON (Van Dijk & Boele, 2011). Tussen 11 maart en 16juli zijn 12 vroege ochtendbezoeken en 1 nachtbezoek af-gelegd. Inclusief enkele korte, aanvullende bezoeken (na16 juli) werd ruim 32 uur aan het veldwerk besteed. In en-kele gevallen is gebruik gemaakt van waarnemingen vananderen.Er zijn 47 soorten waargenomen, die de status van broed-vogel hebben gekregen. In totaal zijn 344 territoria vastge-steld. Kleine Karekiet was de talrijkste broedvogel met 45territoria. Op de tweede plaats staat Oeverzwaluw met 33nestholten, gevolgd door Wilde Eend met 24, Kuifeend met23 en Rietgors met 18 paren of territoria.Broedvogels van de Rode Lijst van landelijk bedreigdevogelsoorten (Minister van LNV 2004) zijn: Zomertaling,Slobeend, Woudaap, Koekoek, Snor en Spotvogel. Voorbekende moerasvogelsoorten als Roerdomp en BruineKiekendief ontbrak in 2012 voldoende overjarig riet en ishet gebied misschien te onrustig en te klein.

- 5 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

broedvogel heeft een voorkeur voor randen van riet-, zegge-en lisdodde-moerassen en ondergelopen graslanden. Be-langrijk is de aanwezigheid van water met een diepte vanminder dan 15 centimeter. Deze omstandigheden dedenzich vorig jaar voor in de oeverlanden, juist aan het beginvan de trekperiode van de soort, begin augustus. Op geenenkele andere plaats in Nederland waren gedurende demaand augustus zoveel en zo goed Porseleinhoenderswaar te nemen als hier. Er waren dan ook regelmatigtientallen belangstellenden te vinden.Voorts is vermeldenswaard, gedurende het voorjaar en devroege zomer, een kleine slaapplaats in het overjarige Rietvan Gele Kwikstaarten (maximaal 7). In het vroege voorjaarwas er een pleisterplaats van Grutto’s (maximaal 26 ) in hetplas-dras gebied waar het Riet gemaaid was.Literatuur:• Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. 2004.Rode Lijst van de Nederlandse broedvogels.• Boele, A., Van Bruggen, J., van Dijk A.J., Hustings F.,Vergeer J.W., Ballering L. & Plate C.L. 2012. Broedvogelsin Nederland in 2010. SOVON-rapport 2012/01. SOVONVogelonderzoek Nederland, Nijmegen.• Van Dijk A.J. & Boele, A. 2011. Handleiding SOVONBroedvogelonderzoek. SOVON Vogelonderzoek Neder-land, Nijmegen• www.waarneming.nl

Het meest bijzonder is natuurlijk het territorium van eenWoudaap. Gedurende de maanden juni en juli werdenWoudapen door vele waarnemers gezien. De meest op-merkelijke waarnemingen zijn: voedselvluchten van eenadulte man en vrouw op 9 juli (Jan Mudde) en een adult enjuveniel waargenomen op 25 juli (Norbert van de Grint,www.waarneming.nl)De Nederlandse populatie Woudapen nam af van naarschatting maximaal 500 territoria in de periode 1940-1960tot circa 9 territoria in1996-2001. Sindsdien neemt de po-pulatie langzaam weer toe, ook in de ons omringendelanden. Voor 2010 wordt de populatie geschat op 25 - 50territoria. Oorzaken van de achteruitgang zijn waarschijnlijk:biotoopvernietiging, watervervuiling, watersportrecreatieen vooral uitbreiding van de droge Sahel-zone (SOVON2012). Woudapen overwinteren direct ten zuiden van deSahara.De relatief grote soortenrijkdom en de aanwezigheid vanverschillende Rode Lijst soorten zijn een indicatie van hetgrote belang van dit betrekkelijk kleine gebied, waarvaninrichting en beheer vooral gericht zijn op de natuur ennatuurgerichte recreatie.De terreinen worden beheerd door de Groenservice Zuid-Holland. Hiermee is regelmatig overleg. Vrijwilligers van deNatuur- en Vogelwacht Rotta hebben ook dit jaar weer detwee steilwanden op de niet toegankelijke eilandjes ont-daan van vegetatie zodat hier de broedgelegenheid voorOeverzwaluwen geschikt blijft. Omdat in voorgaande jarenonder een brug onder het fietspad een Boerenzwaluwnestelde, hebben de vrijwilligers nu op verschillendeplaatsen nestboxen voor Boerenzwaluwen onder debruggen aangebracht.

Dit voorjaar wordt het gebied weer onderzocht op broedvo-gels. Hebt u belangstelling om eens een keer mee te gaan:dat kan, maar het betekent wel vroeg uit de veren om alvoor zonsopgang in het veld te zijn. Contact: Dick Hoek:email: dickhoek@planet.nl. Een uitgebreider verslag metde resultaten van 2013 zal eind dit jaar verschijnen.

Behalve voor broedvogels is het gebied ook van groot be-lang voor allerlei soorten die hier niet broeden, maar wellangere tijd verblijven. Dit geldt onder meer voor drie RodeLijst soorten: Porseleinhoen, Gele Kwikstaart en Grutto.Porseleinhoenders werden vanaf 10 augustus in toene-mende aantallen aangetroffen met op 23 augustus eenmaximum van 16 vogels. Deze in Nederland zeer schaarse

Rietzanger (Acrocephalus schoenobaenus) © Dick Hoek

Soorten broedvogels en aantal territoria van de Noordoever Zevenhuizer-plas in 2012.

Kleine Karekiet (Acrocephalus scirpaceus) © Dick Hoek

- 6 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Vlinders tellen in 2012Aria van Ballegoie Vlinders zijn mooi en leuk, ik word er blij van als ik zezie. En vlinders tellen is een leuke bezigheid. Je hoefter niet vroeg je bed voor uit, zoals voor het tellen vanvogels. Nee, je telt pas als de temperatuur gestegen istot een aangename waarde, vaak zo rond de middag.Eigenlijk moet het zo warm zijn dat je lekker met blotearmen buiten kunt lopen en het mag natuurlijk niet re-genen.Vlinders zijn fragiele, kwetsbare dieren. Tijdens hunhele leven van eitje, via rups en pop tot vlinder zijn erveel factoren die invloed hebben op hun bestaan. Nietalleen het weer, predatoren en parasieten zijn van in-vloed, maar ook de inrichting en het beheer van hunleefgebied zijn van groot belang. Juist bij dat laatstegaat het voor veel vlinders vaak mis. Het vóórkomenvan vlinders kan dus iets zeggen over de kwaliteit vande leefomgeving. Afgelopen zomer heb ik voor het 9e jaar mijn vlinderroutein de Nessepolder geteld. Deze vlinderroute heb ik in 2004,in samenwerking met bureau Stadsnatuur Rotterdam uit-gezet. De route werd daarna aangemeld bij De Vlinderstich-ting en maakt zo deel uit van het Landelijk Meetnet Vlinders.Ook op de golfbaan in Bergschenhoek heb ik sinds 2006een vlinderroute en ook deze route is aangemeld bij deVlinderstichting en telt dus landelijk mee. Het vlindertelseizoen loopt van april tot eind september enin die tijd loop je wekelijks je route. In maart beginnen al deeerste vlinders te vliegen, die als vlinder de winter zijndoorgekomen: Kleine vos, Dagpauwoog, Gehakkelde au-relia en de Citroenvlinder. Daarna verschijnen het Oranje-tipje, en het Landkaartje en zo volgen er steeds meer. Alsdeze eerste vlinders gepaard hebben en eitjes hebbengelegd, dan sterven ze. Daarom is er in juni meestal een‘vlinderdip’. Er vliegen dan maar weinig vlinders, hetwachten is dan op de volgende generatie. In juli en augus-tus horen de meeste vlinders te vliegen. Het weerIn 2012 leek het vlinderseizoen mooi te beginnen met eenwarme maartmaand. Er werden toen al redelijk veel vlindersgezien. Maar vanaf april was het over met de warmte en

Groot dikkopje (Ochlodes sylvanus) © Aria van Ballegoie

was er maar mondjesmaat goed vlinderweer. De juni-vlin-derdip begon al in mei en duurde erg lang. In de periodewaarin gewoonlijk de meeste vlinders vliegen was het vaakregenachtig en kil. Pas in augustus en september werd hetweer wat beter. Alles bij elkaar was het helaas geen bestvlinderjaar. De resultatenHet gaat landelijk niet goed met de Argusvlinder, maar nognooit heb ik zo weinig Argusvlinders gezien. De Distelvlin-der, een trekvlinder waarvan we in 2009 een invasie had-den, vloog dit jaar maar in lage aantallen in ons land. HetIcarusblauwtje, een algemene vlinder, die bij ons in lageaantallen vliegt, heb ik op mijn routes dit jaar niet gezien.Het Zwartsprietdikkopje heb ik in onze omgeving zelfs he-lemaal niet zien vliegen.Hopelijk zal het volgend vlinderseizoen beter zijn. Ik kijk ernu al naar uit.

Overzicht van in 2012 getelde vlinders.

Distelvlinder (Vanessa cardui) © Aria van Ballegoie

- 7 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Watervogeltellingen in het Rotteme-rengebied.Rien van der Vorm Ook in het afgelopen jaar zijn, in de wintermaanden, inhet recreatiegebied de Rottemeren weer de watervo-gels en soms ook meer geteld. Al sinds 1984, toen deprovincie Zuid-Holland ons vroeg om bij te dragen, doetRotta hieraan mee. In eerdere jaren was het ITBON deorganisatie die winterwatervogeltellingen organiseer-den. Ons lid Ton Prins (onlangs overleden) heeft van1963 tot eind jaren ‘60 de Rotte geteld. De tellingenworden tegenwoordig gecoördineerd door SOVON; alledata wordt daar opgeslagen. In Zuid-Holland worden450 gebieden geteld, vooral de grote wateren en gras-landpolders zoals de Krimpenerwaard. Iedere maandvan september tot en met maart gaan de tellers op eenvastgestelde datum op pad, weer of geen weer. In hetRottenmerengebied werken wij nu in 9 gebiedenwaarin wij tot nu toe 2701 keer een telling hebben ge-daan en gemeld bij SOVON.

Resultaten watervogeltelling in het Rottemerengebied

De getelde gebieden in 2012 zijn:Rottemeren, Rien van der Vorm, alle soorten.Nessebos, Aria van Ballegoie, alle soorten.Rottezoom, Rien van der Vorm, alle soorten.Lage Bergse Bos, Gerrit Goedhart, watervogels en bijzon-dere soorten.Golfbaan, Gerrit Goedhart, watervogels en bijzonderesoorten.Hoge Bergse Bos, Jan Mudde, alle soorten (jan t/m maart).Kooipolder, Aria van Ballegoie, alle soorten.Zevenhuizer plas, Hennie van Bokhoven, watervogels.Noordoever Zevenhuizerplas, Henk Zomer, watervogels.

- 8 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Trektellen op Lührs in 2012Jan Mudde Vogeltrek tellen in onze eigen omgeving, kan dat? Ja,dat kan! Het bewijs hiervoor is het afgelopen jaar gele-verd. Aangemoedigd door de resultaten van de EuroBirdwatch-tellingen waar we als vogelaars van Rotta alenige jaren op de eerste zaterdag van oktober aanmeedoen is in het voorjaar van 2012 de trektelpostLührs in het leven geroepen. De locatie achter de ski-helling in het Hoge Bergse Bos staat sinds die tijd opwww.trektellen.nl geregistreerd als trektelpost Lührs(Rotterdam- Noord). Wat is er dan zoal gezien in hetafgelopen jaar?

De eerste telling in het voorjaar was op zondag 11 maarten gelijk al goed voor een dagrecord aan noordwaartstrekkende Kramsvogels. Niet minder dan 198 exx. passeer-den in een paar uur tijd de telpost. Leuk detail is dat dezelijster de enige soort is die in de gehele periode van 11 maarttot en met de laatste voorjaarstelling op 19 april bij elketelling gezien is. Verder is tijdens de totaal zeven teldagenin maart en april weinig bijzonders gezien. Op de twaalfdeapril na dan. Op die dag lieten zich maar liefst 19 Beflijstersbewonderen in de bosschages rond het telpunt! Een fan-tastisch gezicht!

De voorjaarstrek verloopt meestal minder massaal dan denajaarstrek. Ook maken de vogels in het voorjaar van eenveel bredere trekbaan gebruik dan in het najaar. Dat ver-klaart waarom er tijdens de voorjaarstrek relatief weinig tezien is geweest. In ruim twintig teluren zijn totaal 1364 exx.verdeeld over 23 soorten langsgekomen.Heel anders is het najaar van 2012 verlopen. Direct deeerste teldag, 30 augustus, werd ook nu weer een dagre-cord neergezet. 35 Watersnippen trokken op weg naar hetzuiden aan het oog van de tellers voorbij! Gedurendeseptember zouden nog enkele tientallen Watersnippen depost passeren. Op 8 september was de grootste doortrekvan Boerenzwaluwen te zien, niet minder dan 122 van dezeranke vogels passeerden de telpost. Op 23 september wasde tweede grote hausse aan Boerenzwaluwen te zien, toenvlogen er 119 vogels over de post. De laatste Boerenzwa-luw werd op 20 oktober gezien. De eerste Grote GeleKwikstaart van het seizoen maakte op 15 september al zijn

Uitzicht vanaf Lührs naar de Zevenhuizerplas en Nesselande. Het Rotte-merengebied grenst directe aan de verstedelijking. © Jan Mudde

opwachting. Op een trektelpost worden alleen de duidelijkover langere afstand trekkende vogels geteld. Ook op Lührsis dit het geval. De tientallen Houtduiven die zich elkeochtend vanuit de stad naar de omliggende velden begevenom daar de dag voedselzoekend door te brengen wordenniet geteld. Des te opvallender was dan ook het aantal van223 echt doortrekkende Houtduiven op 20 oktober. Ook dedagelijkse voedselvluchten van de Aalscholvers wordenniet geteld. Echter op 13 oktober was ook van deze soortechte trek te zien en werden er 415 van deze vogels gere-gistreerd onderweg naar het zuiden. Dat het najaar van2012 een echt mezennajaar is geweest is ook aan de opLührs behaalde resultaten te zien. Niet minder dan 63Zwarte Mezen, 147 Koolmezen en 57 Pimpelmezen zijnaan ons oog voorbijgetrokken. Erg leuk waren de zesBaardmannetjes die Hans Sanders op 1 november langszag komen. Dit is een soort die we maar mondjesmaat inons werkgebied te zien krijgen! De echte topdag voor onzetrektelpost was zondermeer 20 oktober. Niet minder dan1136 Veldleeuweriken, 8 Boomleeuweriken, en Roodborst-tapuit, 2 Appelvinken en 558 Koperwieken vlogen de tellersdie dag bijna letterlijk om de oren! Dit was ook de dag datwe zoogdiertrek hebben kunnen waarnemen. Of het nutoeval was zullen we nooit weten maar uitgerekend dieochtend kwam de zoogdierenexpert van Rotta, Anton vanMeurs ook voor een keer een kijkje nemen op de telpost.Tot ons aller stomme verbazing vloog er in het eerste uureen Rosse Vleermuis voorbij. Deze zoogdiersoort heeft netals vogels ook trekgedrag en liet dit dus mooi zien. Deslechtste dag voor de vaste tellers was dit jaar met kop enschouders de dag van de Euro Birdwatch. Onder eenzwaarbewolkte hemel van waaruit de regen voortdurendgestaag neerdaalde telden de tellers Dick Hoek, CorNoorman en Jan Mudde tussen 08:00 uur en 10:00 uurslechts 47 exx. verdeeld over 7 soorten voor ze doorweektde warmte van het Trefpunt opzochten. Later die daghebben Aria van Ballegoie, Annet en Bernice van der Kooijen Rob Lathouwers de eer van Rotta nog wat gered doorook nog een paar uur te tellen. In totaal is er gedurende demaanden augustus tot en met november ruim 57 uur geteld.In die tijd passeerden 15.609 vogels en 1 zoogdier de tel-post, deze waren verdeeld over 69 soorten.

Aan de westzijde gaat de Rotte-natuur direct over in het kassengebiedvan Bergschenhoek en Bleiswijk. © Jan Mudde

- 9 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Gem. brandstofverbruik: 4,2 l/100 km (1 op 23,8). CO2: 98 g/km. Fiat. De laagste gemiddelde CO2-uitstoot van Europa.*

Prijs is incl. BTW, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Getoonde afbeelding kan afwijken van de werkelijkheid. Prijswijzigingen voorbehouden. De fi nanciering in de vorm van niet-doorlopend krediet wordt u aangeboden door Fiat Financial Solutions handelsnaam van FGA Capital B.V. (AFM vergunningsnummer 12013694) onder voorbehoud van kredietacceptatie en toetsing BKR te Tiel. Max. kredietbedrag 3 6.500,-. Deze fi nancieringsactie is geldig tot en met 30 juni 2012. Prijs en uitvoering kunnen aan verandering onderhevig zijn zonder voorafgaande opgave. 3 jaar garantie is opgebouwd uit 2 jaar fabrieksgarantie en 1 jaar Extra Garantie. De compensatie van wegenbelasting per 2014 is gebaseerd op de wegenbelastingtarieven zoals bekend per 1 april 2012 en zal als korting worden verrekend. 3 jaar geen wegenbelasting is niet geldig voor de Fiat Punto 1.2 benzine-motor. Vanafprijs 3 10.990,- is gebaseerd op de 1.2 Pop 3-deurs actieaanbieding. Deze actie is geldig t/m 30 juni 2012. Vraag naar de voorwaarden. *Bron: Jato Dynamics. Gebaseerd op de volumegerelateerde gemiddelde CO2-uitstoot (g/km) van de best verkochte Europese automerken in 2011.

36 maanden voor maar 0% rente Contantwaarde

Contanteaanbetaling

TotaalKredietbedrag

Looptijd in maanden

Vaste debet-rentevoet op jaarbasis

Jaarlijkse Kosten Percentage (JKP)

Termijnbedrag per maand

Totaal te betalen bedrag

3 10.990,- 3 4.490,- 3 6.500,- 36 0,0% 0,0% 3 180,56 3 6.500,-

Hij is er: de nieuwe Fiat Punto met zijn revolutionaire TwinAir Turbo benzinemotor. Zonder wegenbelasting en met slechts 14% bijtelling! Nu bovendien met gratis Cool&Blue pakket t.w.v. 3 600,-. Ga naar fi atpunto.nl, vergelijk de Punto TwinAir met zijn concurrenten en ervaar het verschil. Er is overigens al een Fiat Punto vanaf 5 10.990,-. De nieuwe Fiat Punto: dit is de auto waar wij van houden. Meer weten? Kom naar onze showroom en laat je verrassen door de nieuwe Punto.

• 3 JAAR 0% RENTE • 3 JAAR GARANTIE • 3 JAAR GEEN WEGENBELASTING

met DE NIEUWE

FIAT PUNTO TWINAIR

ben je klaar

voor 3 jaar

Eef en HuubRotterdam, Ceintuurbaan 133, Tel. 010 - 211 11 11, www.eefenhuub.nl

NU OOK UW FIAT-DEALER

Donderdag = RottaActief!

Klein en groot onderhoud aan het verenigingsge-bouw, het terrein en de tuinOphangen en controleren nestkasten voor mezen,roofvogels en uilenNatuuronderhoud Koornmolengat en WiebertjesGezellig koffie drinkenNatuurwaarden werkgebied Rotta in kaart brengenNieuwe plannen uitbroeden voor 'Rotta'Jouw idee met of voor de natuur of de vereniginguitvoeren

Elke donderdag werkt een enthousiaste en vrolijke ploegvrijwilligers bij en vanuit Trefpunt Rotta.Wat ze zoal doen op die dagen? Te veel om op te noemenmaar denk aan;

Heb je tijd over en vindt je het leuk om ook actief teworen voor de vereniging en de natuur in ons werk-gebied? Weet dan dat je altijd welkom bent, elkedonderdag van 10:00 uur tot 16:00 uur in TrefpuntRotta, Hoeksekade 164, Bergschenhoek. Eerst weten wat we precies gaan doen op een bepaaldedag? Neem contact op met Jan Noppers, jannoppers@gmail.com of bel hem even 010 - 418 47 76

Wat zeker niet onvermeld mag blijven is dat Lührs niet alleeneen goede plek is om vogeltrek te tellen maar ook uitstekendgeschikt is om je kennis van roofvogels te verbeteren. Devolgende soorten zijn bijna elke teldag gezien; Buizerd,Havik Sperwer, Torenvalk. Vaak laten ze zich in verschil-lende stadia (adult, onvolwassen, juveniel) en zowel alsman en als vrouw zien. De Boomvalk heeft zich tot diep inseptember regelmatig laten bekijken en ook de Slechtvalktrekt regelmatig zijn rondje over de telpost. Alleen daaromal loont het de moeite voor elke vogelaar uit de omgevingom ook eens een paar uur langs te komen op deze interes-sante plek. Vanaf medio half maart zal de post weer regel-matig bemand zijn voor de voorjaarstrek. Houdt voor deexacte bezettingsdagen de website en de Facebookpaginavan Rotta in de gaten. Alle resultaten zijn na te lezen op dewebsite www.trektellen.nl.

Kijk ook op onze eigen Facebook--pagina, deze wordt vaak al live van-uit het veld gevoed met informatieen beeldmateriaal!! www.facebook.com/groups/383452185016915/ .

- 10 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

De Buizerd, een tevreden roofvogelJan Mudde Een nieuw jaar, een nieuwe jaargang van jullie vereni-nigingsblad en dus ook een nieuw jaarthema voor devoorpagina! In 2013 zetten we de roofvogels die in onswerkgebied voorkomen in de schijnwerper. Er komenmeer soorten voor dan jullie op het eerste gezichtzouden denken. Het spits wordt afgebeten door één vande meest opvallende, de Buizerd. HerkennenDe Buizerd is op zich een erg makkelijk te herkennenroofvogel. Met zijn formaat van een forse Zwarte Kraai enook nog eens een steviger bouw en forser gewicht is het inonze omgeving veruit de grootste roofvogel. De bredevleugels, relatief korte kop en korte staart maakt hem, ookals hij hoog over cirkelt, heel herkenbaar. In zit is het deenige roofvogel in onze omgeving die dit formaat heeft endan ook nog eens een voornamelijk bruin verenkleed heeft.Buizerds zitten graag op hekpaaltjes in het landschap. Is erdus één fors langer paaltje in een hele rij paaltjes dan is dekans erg groot dat daar een Buizerd op zit. Het venijn bij deherkenning van de Buizerd is echter wel dat het verenkleedenorm variabel kan zijn. Alle mogelijke kleden besprekenvoert in het kader van dit stukje veel te ver, je kunt er na-melijk een heel boek over schrijven. Kijk maar eens in eengoede vogelgids en je begrijpt wat ik bedoel. Een eersteindicatie wordt gegeven door bijgaande foto's.

Voorkomen en gedragDertig jaar geleden was de Buizerd een roofvogelsoort diewe in onze omgeving uitsluitend in de wintermaandenkonden bewonderen. Hoe anders is dat tegenwoordig. Hethele jaar door kunnen we nu in ons werkgebied genietenvan deze majestueuze vogel. Sterker nog, op diverseplaatsen wordt ijverig aan het nageslacht gewerkt. Ronddeze tijd van het jaar zijn ook de Buizerden in voorjaars-stemming. Overal waar je buiten bent hoor je het kenmer-kende klaaglijk mauwende geluid van de baltsende vogels,let er maar eens op. Het klinkt ongeveer als een hoog bovenje vliegende, roepende kat. Als je dan zorgvuldig de luchtafspeurt ontdek je de vogels vanzelf. Wees er wel op be-dacht dat baltsende Buizerds erg hoog kunnen vliegen endus relatief erg klein lijken. Door het roepen naar elkaarkomen de mannetjes en vrouwtjes met elkaar in contact.

Buizerd met lichte onderzijde © Garry Bakker

Buizerd met donkere onderzijde. © Garry Bakker

Als de belangstelling gewekt is bij beide sexen ontstaat eeningenieus schouwspel van luchtacrobatiek. De vogelsdraaien om elkaar heen, voeren schijnaanvallen op elkaaruit en vliegen onder en boven elkaar door. Neem er eensde tijd voor om een dergelijk baltsritueel een half uurtje tevolgen. Het is absoluut genieten! Een goede plek omdat tedoen is bijvoorbeeld Telpost Lührs in het Hoge Bergse Bos.Is het paar dan eenmaal gevormd, wordt een geschiktenestplek opgezocht. In onze omgeving veelal op een rusti-ge plek met oudere bomen. Vrij hoog in een takvork bouwthet paartje zijn nest. De omgeving van het nest wordt actiefverdedigd tegen soortgenoten en andere kapers op kustzoals Zwarte Kraaien. In een zeer uitzonderlijk geval wor-den ook mensen actief geweerd door een Buizerdpaar.Door het uitvoeren van schijnaanvallen wordt je op afstandgehouden. Elk jaar verschijnen er wel een aantal verhalenin de pers van joggers, mountainbikers of andere recrean-ten die op de vlucht zijn geslagen voor dergelijke schijnaan-vallen. Overigens zijn er vrijwel geen betrouwbaar gedocu-menteerde gevallen bekend waarbij mensen daadwerkelijkdoor Buizerds zijn aangevallen. Dit gebeurd uitsluitend alsje echt naar een Buizerdhorst gaat klimmen. Hier kunnendus alleen ringers wel eens last van hebben. Ieder anderdie aangevallen wordt, heeft helemaal niets in de directeomgeving van een Buizerdhorst te zoeken! VoedselHet menu van de Buizerd is heel erg breed. Individuenkunnen zich specialiseren op één prooisoort maar over hetalgemeen zijn het toch een soort van alleseters. Muizen,wormen, kevers, kikkers, padden, slangen, hagedissen enalle vormen van aas staan op het menu. ToekomstDoor dat brede menu en de voorkeur voor afwisselendelandschappen is de Buizerd verzekerd van een rooskleuri-ge toekomst in onze omgeving. De aanleg van de diverserecreatiegebieden (bomen!) heeft zeker een gunstige in-vloed gehad op de Buizerdstand. Gelukkig heeft de Buizerdin onze omgeving niet al te veel last van de roofvogelver-volging zoals die vooral in het Noorden en Oosten van onsland helaas vrij massaal voorkomt. Je snapt niet waarommensen deze fantastische vogels willen uitroeien. Als je zeeen paar maal goed gezien en bekeken hebt kan je er alleenmaar van gaan houden.

- 11 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

UITNODIGING ALV DINSDAG 26 MAART 2013Het bestuur van Natuur- en Vogelwacht ‘Rotta’ nodigt u uit voor de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. Deze verga-dering wordt gehouden op dinsdag 26 maart 2013 om 20.00 uur in Natuurcentrum Trefpunt Rotta, Hoeksekade 164,2661 JL Bergschenhoek. De zaal is open om 19.30 uur Agenda1 Opening2 Notulen van de ALV van 27 maart 20123 Ingekomen stukken4 Financieel verslag 2012 en begroting 20135 Verslag Kascontrolecommissie6 Benoeming nieuwe Kascontrolecommissie7 Bestuursverkiezing8 Vaststellen contributie 20139 Plannen voor 201310 Rondvraag11 Sluiting Pauze van ongeveer 20.45 uur tot 21.00 uur Rond 21.00 uur zal Ellen Beckmann een presentatie geven over: ‘Een jaarAckerdijk’. Ad 7, Bestuursverkiezing:Samenstelling van het huidige bestuur:Rien van der Vorm voorzitterJan Noppers penningmeesterAria van Ballegoie secretarisAad Deurloo vice-voorzitterJaap van Lien lidBetsy van Meijgaarden lidHenk Zomer lidAad Deurloo en Henk Zomer zijn beide aftredend en niet herkiesbaar. Het bestuur is blij met twee nieuwe kandidaatbestuursleden: Jesse Keyzer en Cor Noorman. Jesse Keyzer is enthousiast en actief Jong Rotta-lid en coördinatorOnderzoek. Cor Noorman stond aan de wieg van de vereniging Rotta en is actief inventariseerder. Beide kandidatennemen al geruime tijd deel aan de bestuursvergaderingen.Andere kandidaten kunnen door de leden worden voorgedragen. Tot uiterlijk drie dagen voor de vergadering kunnennamen van kandidaten schriftelijk worden ingediend bij het bestuur.Ad 8 Vaststellen contributie: De uitgaven van de Vereniging zijn de afgelopen jaren gestegen. Er worden o.a. veel acti-viteiten ontplooid en Aves Visum heeft een prachtige vernieuwing ondergaan.Het bestuur stelt voor de minimumcontributie te verhogen naar € 12,50 voor volwassenen en € 6,25 voor jeugdleden.Het jaarverslag en het financieel jaarverslag vindt u in deze Aves Visum.Wij hopen u op deze avond te ontmoeten.Namens het bestuur,Aria van Ballegoie (secr.) Notulen van de Algemene Ledenvergadering van 27 maart 2012Aanwezig zijn 49 leden, inclusief het bestuur. Met kennisgeving afwezig: Chris van Rijswijk en Kitty Villerius. 1 OPENINGVoorzitter Rien van der Vorm opent de vergadering en heet alle aanwezigen welkom in de ALV van dit jubileumjaar,waarin Rotta haar 30 jarig bestaan viert. Alle stukken voor deze vergadering staan afgedrukt in de prachtige nieuweuitgave van ons verenigingsblad Aves Visum. De redactie, bestaande uit Aad Deurloo, Machiel Brinkhorst en Jan Mudde,wordt namens het bestuur bedankt voor de grote inspanning die zij hebben geleverd om deze nieuwe uitgave te reali-seren. Het is een nu een blad waar we trots op kunnen zijn. Op 4 april zal de redactie tekst en uitleg geven over denieuwe werkwijze en de aanlevering voor kopij. Iedereen is dan welkom. 2 NOTULEN VAN DE ALV VAN 22 MAART 2011Er is een vraag over de vergoeding van de Groenservice Zuid-Holland voor het Landschapsonderhoud, Dit was € 1135,-en wordt € 1500,-. Naar aanleiding van de vraag van Hans Sanders, om met een ideële bank te gaan werken, is de RottaING rekening omgezet naar een rekening bij de Triodosbank.De notulen worden goedgekeurd en vastgesteld.

- 12 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

3 INGEKOMEN STUKKENVoor deze vergadering zijn er geen ingekomen stukken. 4 FINANCIEEL VERSLAG 2011 EN BEGROTING 2012Penningmeester Jan Noppers geeft een duidelijke toelichting bij het financieel jaarverslag. De basisinkomsten en –uit-gaven zijn in evenwicht. Rotta is financieel gezond. André Tak stelt een vraag over de vergoeding voor het stroomverbruikvan de luchtmeting van TNO & ECN. Deze bedroeg € 413,75 .De vergadering gaat akkoord met het verslag en de begroting. 5 VERSLAG KASCONTROLECOMMISSIEMachiel Brinkhorst meldt dat hij en Kitty Villerius, als kascontrolecommissie de boeken nagekeken hebben en alles inorde bevonden hebben. Zij stellen voor de penningmeester en het bestuur decharge te verlenen. Aldus geschiedt. 6 BENOEMING NIEUWE KASCONTROLECOMMISSIEKitty treedt af. John Mackay neemt haar plaats in en vormt samen met Machiel de nieuwe commissie. 7 BESTUURSVERKIEZINGPiet Mulder is aftredend en niet herkiesbaar. Jan Noppers is aftredend en wel herkiesbaar. Er zijn geen andere kandi-daten aangemeld. Jan Noppers wordt herbenoemd; het bestuur gaat verder met zeven bestuursleden. Piet wordt har-telijk bedankt voor het werk, dat hij als bestuurslid voor de vereniging heeft gedaan. 8 VASTSTELLEN CONTRIBUTIE 2012De basiscontributie is € 10,- per jaar. We willen hiermee het lidmaatschap van onze vereniging laagdrempelig houden.Veel leden doneren echter jaarlijks wat meer dan deze basiscontributie. De vereniging kan hiermee rondkomen. Hetbestuur stelt daarom voor de minimumcontributie ook voor het jaar 2012 op € 10,- te houden. De vergadering gaathiermee akkoord. 9 PLANNEN VOOR 2012- Jan Mudde gaat aan de slag met jongeren. Binnen ‘Jong Rotta’ kunnen zij op hun eigen manier aan de slag. Iedere 1edinsdag van de maand komen ze bij elkaar in het Trefpunt. Iedereen die jong genoeg van geest is en in staat om vroegof laat mee te doen is welkom. We hopen dat de jongeren, op hun eigen plek binnen onze vereniging, zich thuis zullenvoelen.- Gert Jansen vraagt zich af of de naam ‘Jong Rotta’ geen verwarring zal oproepen met de Kindergroepen. Dat verwach-ten we niet, maar het zal worden uitgeprobeerd.Gert heeft de organisatie van de Kinderwerkgroep van Betsy van Meijgaarden overgenomen. Deze werkgroep, met eenenthousiast team, timmert flink aan de weg en is succesvol.- Rien meldt dat de gegevens van bijna 30 jaar vogels tellen in het Rottemerengebied, zijn opgeslagen in zijn computer,in een MS-DOS systeem. Komende vrijdag wordt dit overgezet naar BIRD-3 en zal zo ook toegankelijk worden vooranderen.- De donderdagploeg is in en om het Trefpunt bijna uitgewerkt, zij gaat zich daarom nu met natuur-zaken bezig houden.We zijn met GZH in gesprek over natuurontwikkelingsgebied(jes). De donderdagploeg zal hiertoe voorstellen voor beheerdoen en ook zelf beheer gaan uitvoeren. 10 RONDVRAAG- Frans Angenent meldt dat de schippers van het GZH-pontje graag een rondleiding door het KMG zouden hebben. Ditkan niet tijdens het broedseizoen, maar pas na 1 juli.- Lia Angenent stelt de veiligheid van het parkeren bij het Trefpunt aan de orde. Er willen soms te veel automobilistenop het Trefpuntterrein parkeren. Er moet altijd een baan vrijgehouden worden.Rotta is hier serieus mee bezig. Er is een aanvraag voor een parkeerterrein aan de overkant van de weg ingediend bijLansingerland. GZH staat hier in principe positief tegenover.- Rien deelt nog mee: 31 maart excursie naar de AW-duinen. 14 april Workshop mandenvlechten.De boeken van Kester Freriks zijn in huis om gesigneerd te worden. Ledenavond op 24 april heeft als thema: de Wie-bertjes. Bij alle Rotta Varia activiteiten zal ook de bijenstal van Johan Beckers geopend zijn. 11 SLUITINGRien sluit de vergadering en dankt ieder voor de inbreng.

 

- 13 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Jaarverslag 2012Samenstelling van het bestuur per 27 maart 2012Rien van der Vorm, Voorzitter, wandelingen, inventarisaties, cursus, contacten naar buiten, landschapsonderhoud.A. van Ballegoie, Secretaris, Uilen, Torenvalken en andere grote roofvogels, cursus Vogelherkenning.Aad Deurloo, Vice-voorzitter, cursussen, wandelingen, redactie Aves Visum, persberichten.Jan Noppers, Penningmeester, verbouwingen.H. Zomer, organisatie van dia-lezingen, excursies en weekenden.B. van Meijgaarden, PR-werk en markten, organisatie van kinderactiviteiten.J. van Lien, contacten met derden over regionale ontwikkelingen, persberichten. Buitenbestuurlijke activiteiten:Chr. Van Rijswijk, website: http://rotta-natuur.nlAd Somers, landschapsonderhoud en ’t TrefpuntCor van de Lustgraaf, ledenadministratieGert Jansen, kinderactiviteitenJan Mudde, onderzoek, redactie Aves Visum, cursusboek VogelherkenningJesse Keijzer, onderzoek Daarnaast zijn er nog een aantal leden actief met inventarisaties. Landschapsonderhoud, stands op markten, verbou-wingen/onderhoud ’t Trefpunt, kinderactiviteiten, cursusboek Vogelerkenning, enz.Met dank aan allen voor de realisatie van alle plannen. Het bestuur spreekt hierbij de wens uit dat allen die al meewer-ken en de plannen daartoe hebben in 2013 er de schouders onderzetten om verder te gaan op de ingeslagen weg enook de nog smeulende plannen te activeren. ActiviteitenDe activiteiten op het gebied van wandelingen, cursussen, excursies, contacten met het Recreatieschap en natuurwerk-zaamheden zijn in 2012 weer volgens plan verlopen. Ook de regioplannen van de eigen gemeente en de omliggendegemeenten, zoals de aanleg van wegen, ontwikkelingsplannen voor de omliggende polders, Bentwoud, Bergboezem,Intermediaire Zone, Groen Blauwe slinger, A13/A16, enz. worden niet alleen op de voet gevolgd, maar ook op gereageerddoor onze ideeën over die plannen onder de aandacht van de ontwikkelaars te brengen. De onderhoudswerkzaamheden in het Koornmolengat en de Wiebertjes zijn voortgezet. Hierbij worden enkele rietveldengemaaid, zaailingen verwijderd en jong hout deels weggezaagd. Een en ander is noodzakelijk om te voorkomen dat hethele gebied dichtgroeit met bomen. Sinds kort zijn er dunningswerkzaamheden in het Nessebos bij gekomen. Hierbijworden de bospercelen gedund en krijgen een aantal rechte bosranden een speelser aanzien. Het geheel krijgt eennatuurlijker gezicht en er kan meer licht op de bodem komen, waardoor er andere planten de kans krijgen om te groeien.Genoemde werkzaamheden in de natuur worden uitgevoerd in nauw overleg met medewerkers van het RecreatieschapRottemeren. De wekelijkse wandelingen door en om het Koornmolengat, op vrijdagavonden vanaf eind juni tot begin september zijnook in 2012 weer een succes geweest. 132 deelnemers op 10 avonden. Reden om hiermee ook in 2013 door te gaan.Dat wordt dan het 24ste seizoen dat we dit doen. Daarnaast is er op verzoek van particulieren, nog een aantal wande-lingen in het KMG uitgevoerd. Wat gebeurde er in het Trefpunt in 2012?Overzicht van het gebruik door de vaste gebruikers, Rotta, Ambrosiusgilde en de Lionsgroep Bleiswijk;Onze vaste medegebruikers hebben het contract halverwege het jaar beëindigd, Rotta is nu de enige vaste gebruiker.Met het KNNV Delfland zijn afspraken gemaakt over samenwerking. Zij hebben een tentoonstelling ingericht over debeplanting van oevers en bermen in de bebouwde kom.Gebruik van ’t Trefpunt:Vergaderen, werkgroepen, ledenavonden en cursussen 107 keerDoor Ambrosius en de Lions 10 keerVerhuur aan derden 12 keerOpenstelling op donderdag 50 keerOpenstelling op zaterdagmiddag 50 keerOpenstelling op zondagmiddag 16 keerGebruik door de Pameyergroep 60 keer Kinderactiviteiten in 2012In 2012 zijn op democratische wijze de namen ‘Rotta Kapoentjes’ (4-5-6 jaar) en Rotta Rangers’ (7 t/m 12 jaar) geïntro-duceerd. Met name de activiteiten voor de Rotta Rangers waren succesvol: er werden 11 activiteiten georganiseerd,hieraan deden 226 kinderen mee.

- 14 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

In 2012 hebben we een digitaal adressenbestand opgebouwd. Dit bestand gebruiken we om allerlei informatie door tespelen.Van iedere activiteit worden 30 flyers gemaakt. Deze flyers worden in de regio uitgezet. Ons vaste kinderbestand krijgtper mail de flyer thuis èn de mogelijkheid om zich op te geven. Via de pers wordt een activiteit ook kenbaar gemaakt enis aanmelding mogelijk. Ieder thema wordt ruim een week van tevoren door de kinderwerkgroep in NatuurcentrumTrefpunt Rotta doorgenomen; ook een mogelijk binnenprogramma wordt dan besproken. De route gaan we samenverkennen om leuke bijzonderheden voor de kinderen te ontdekken.De kinderwerkgroep is in 2012 gestart met vier leden Rond het 30-jarig jubileum van Rotta zijn twee medewerkers bijgekomen en in november nog één. Daarnaast hebben we een vaste en trouwe invalster. Kortom: een leuke en gezelligegroep natuurvrienden, die er voor de kinderen echt voor gaan.Iiedere kinderactiviteit wordt afgerond met het maken van een verslag, dat het verslag en een aantal foto’s (heel snel)op de website van Rotta komen – www.rotta-natuur.nl.De activiteiten voor de Rotta Kapoentjes komen nog niet echt van de grond. We zijn drie keer met een klein aantal en-thousiaste kinderen en hun begeleiders in de natuur gaan ‘struinen’. Hier gaan we in 2013 verder aan werken.De in 2011 aangekondigde nieuwe natuurpaden staan nu kant-en-klaar op onze website en kunnen gedownload worden.We hebben in 2012 een mooie collectie ‘Zoekkaarten’ opgebouwd. Wij willen in 2013 enkele microscopen aanschaffenen ook een aantal verrekijkers.Gezien het enthousiasme van de Rotta Rangers, de Rotta Kapoentjes en hun (groot)ouders gaan wij als kinderwerkgroepin 2013 op de ingeslagen weg verder. Wij willen iedereen bedanken, die ons geholpen heeft in 2012 met wat voor acti-viteit dan ook. Marktkramen en de bezetting daarvan in 2012Ook in 2012 zijn we diverse keren present geweest met een kraam voor Rotta. Als natuurclub (vrijwilligersorganisatie)kon je ook in 2012 via de gemeente inschrijven. Verder gaven we gehoor aan enkele verzoeken om een dag een kraamte bemensen. We willen natuurlijk graag iedereen vertellen wat Rotta allemaal doet en wat we te bieden hebben.Op zaterdag 12 mei, de viering van het 30 jarig bestaan van Rotta en de uitreiking door de burgemeester van een lintjeaan Aad Deurloo, waren we in de tent op het terrein van ons verenigingsgebouw aanwezig met de kraam. We hebbenonze koopwaar aangeprezen en zijn er nieuwe leden aangemeld, die nu ook actief zijn binnen Rotta.Op zondag 20 mei waren Corrie en Betsy present bij de viering van het 35-jarig bestaan van kinderboerderij de BlijdeWei, waar veel activiteiten waren, o.a. het schapen scheren. ’s Morgens in enorme stortbuien, werd het door de komstvan de zon toch nog een stralende dag, met heel veel bezoekers. Dat leverde weer naamsbekendheid op, vier nieuweleden en de verkoop van een heel krat met natuurboeken.Vrijdagavond 29 juni, de Zinderende Zomeravond van de Rottemeren, georganiseerd door het Recreatieschap deRottemeren, werd het nieuwe recreatiegebied “De Bleiswijkse Fles” officieel geopend. Er was een braderie waar vanlles te doen was en waar Rotta niet ontbreken mocht. Dat leverde weer nieuwe leden op en veel kinderen namen deposter van de kinderactiviteiten mee.Op zaterdag 1 september zijn waren we aanwezig op de jaarmarkt in Berkel. Nestkasten, voederhuisjes , bijenhotels e.d. gaan altijd mee op de kraam en worden bewonderd en verkocht evenals de boeken. Verder worden de jaaractiviteiten-folder en -poster kinderactiviteiten uitgegeven aan belangstellenden. Een zinvolle, gezellige bezigheid het onder deaandacht brengen van Rotta.Zaterdag 15 september waren we present bij de Vrouwen van. Nu in Moerkapelle, op het Land van Belofte. Dit jaar was

Op 12 mei 2012 werd het 30-jarig bestaan van Rotta gevierd. De bezoekerskwamen in grote getale. © Ad Somers

Bij de stand van Deltasafari konden velerlei producten uit de boomgaardvan het Nessebos verkregen worden. Ook was er veel belangstelling voorde zoogdier- en vogeltrips in de Delta vanuit Stellendam. © Ad Somers

- 15 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

het mooi weer en het was de hele dag gezellig druk met tal van activiteiten ook deze dag leverde weer nieuwe leden open de verkoop van tal van artikelen.Heb je interesse in dit werk, neem dan contact op met Betsy van Meijgaarden, tel. 010 – 529 85 80. NieuwsbriefDe nieuwsbrief is in 2012 14 keer verzonden. In de nieuwsbrief, die per e-mail naar steeds meer leden en belangstel-lenden word verzonden, worden de meest recente ontwikkelingen beschreven en de waarnemingen verwerkt. Een iederdie deze nieuwsbrief wil ontvangen kan haar/zijn e-mail adres doorgeven aan Aria van Ballegoie: ariavanballegoie@gmail.com. De nieuwsbrief zal daarna regelmatig worden aangeleverd. WebsiteDe website wordt regelmatig aangepast. Ook wordt de aandacht gevestigd op ons onderkomen ’t Trefpunt. De websiteis op 8 februari 2013, de dag waarop dit jaarverslag werd geschreven, 753.228 keer bezocht. Dat wil zeggen dat er perdag, sinds het vorige jaarverslag, 449 keer naar onze site is gekeken. Gezien dit aantal enken wij dat de informatie aande behoefte voldoet, hetzij direct of indirect, via doorverwijzingen. Van meerdere bezoekers van de website hebben wemogen horen dat deze er zeer goed uitziet. Een pluim voor de verzorger(s) van de website dus. Redactie “Aves Visum”Aan het begin van het jaar werd een grote verandering doorgevoerd in de opzet van de "Aves Visum". Via onze collega'suit de Alblasserwaard kwamen wij in contact met een drukker die op een redelijk eenvoudige en betaalbare wijze ons instaat stelt een zeer fraai verenigingsblad uit te brengen, dat ook gedeeltelijk in kleur kan worden uitgevoerd. Aves Visumkomt vier keer per jaar uit is de bedoeling. Bij een gelijkblijvende toestroom van kopij gaat dat ook zeker lukken. De inhoudvan Aves Visum bestaat uit de agenda, verslagen van excursies, nieuws van het secretariaat, ledenmutaties, activiteitenva de Rotta-Rangers en de Rotta-Kapoentjes, verslagen van inventarisaties en vele andere zaken. Daarnaast wordt uop de hoogte gehouden over de ontwikkelingen in en om het Trefpunt. De persDe diverse publieks activiteiten, zoals wandelingen, dia-lezingen (powerpoint-presentaties), landschapsonderhoud,kinderactiviteiten en cursussen worden aan de regionale weekbladen toegestuurd met het verzoek deze in hun week-edities te plaatsen. Helaas wordt niet altijd aan ons verzoek tegemoetgekomen. Houdt u naast de regionale weekbladenook onze website in de gaten? CursussenIn 2012 hebben we twee cursussen georganiseerd. Ten eerste de welbekende cursus “Vogelherkenning voor beginners”met 32 deelnemers en de cursus “Geologie van Nederland” met 19 deelnemers. Beide cursussen zijn door de deelnemerspositief beoordeeld en voor herhaling vatbaar. OnderzoekDe werkgroep Rotta Onderzoek heeft in 2012 een herstart gemaakt. Daarover heeft u de afgelopen maanden al veelkunnen lezen in Aves Visum. Er is in 2012 door diverse leden onderzoek gedaan aan planten, vlinders, vogels enzoogdieren.Een doorkijkje naar de resultaten van de diverse onderzoeken is, naast dit jaarverslag, de hoofdmoot van deze AvesVisum. Van verschillende onderzoeken zullen nog aparte verslagen gepubliceerd worden. Voor 2013 staat een continu-ering maar ook uitbreiding van het onderzoek op stapel. Ook daarover heeft u in dit blad al meer kunnen lezen. Wehouden u op de hoogte van de ontwikkelingen via de publicatieborden in ons verenigingsgebouw, NatuurcentrumTrefpunt Rotta, de website, Facebook en natuurlijk het clubblad.

Natuuronderzoek wordt soms gefrustreerd door de natuur zelf. Deze in-loopval werd geplunderd door een vos! © Jesse Keyzer

Was dit de dader? © Jesse Keyzer

- 16 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Excursies, wandelingen, presentaties, bijeenkomstenWandelingen en excursies zijn een combinatie van gezelligheid en leerzaamheid. Beide activiteiten moeten we zekerop het programma houden. Hieronder volgt een samenvatting van de activiteiten in 2012:Er waren negen dagexcursies gepland, naar gebieden in en buiten de provincie, waarvan er één niet door kon gaan doorgebrek aan vervoer. De andere waren weer een succes. Het aantal deelnemers varieerde van 7 tot 26, met een totaalvan 103 deelnemers.9 natuurwandelingen op zaterdagen binnen ons werkgebied, aantal deelnemers 1126 excursies met deelnemers aan de cursussen2 excursies met deelnemers aan de GZH wandeldagen10 ledenavonden op dinsdag met diverse presentaties, totaal ongeveer 400 belangstellenden10 rondleidingen door en om het Koornmolengat, 132 deelnemers6 cursusavonden Vogelherkenning voor beginners4 zaterdag ochtenden cursus Geologie van Nederland6 avonden open voor bijeenkomsten Ambrosius en LionsNieuwjaarsreceptie, 43 aanwezigenEindejaarsbijeenkomst, 42 deelnemersVerder zijn er nog een aantal rondleidingen gedaan door het KMG, op verzoek van derden.Het totaalpakket aan activiteiten is flink toegenomen en de belangstelling c.q. deelname hiervoor/-aan is een goedereden om hiermee door te gaan en zo mogelijk nog uit te breiden.Heeft u wensen en/of ideeën? Laat het ons weten en we gaan bekijken of ze uitvoerbaar zijn.Naast bestuursleden en organisatoren van activiteiten zijn er nog velen bezig geweest met tal van activiteiten. We gaandat hier niet allemaal memoreren, zie ook de hierboven beschreven zaken, maar wel bedanken we allen die op eniger-lei wijze hebben bijgedragen om van 2012 een succesvol jaar te maken, hetzij in en om het gebouw of in een van denatuurgebiedjes die door Rottaleden worden onderhouden. Jaarverslag van het secretariaatIn 2012 kwam het bestuur 11 keer bijeen voor een officiële bestuursvergadering. Daarnaast kwam het beheersteam van’t Trefpunt maandelijks bij elkaar en werd op donderdagen, door een kleine groep nog steeds gewerkt op het terrein enin het verenigingsgebouw. Ook werden weer een flink aantal nestkasten gemaakt en werd het nodige onderhoud uitge-voerd.Voor een overzicht van de werkzaamheden in het buitenterrein, zie elders in dit verslag.Ook werd er weer veel tijd gestoken in de regio plannen. Vooral het bijwonen van vergaderingen, het doornemen vandikke rapporten daarvoor, enz. Er is enige keren overleg geweest met het KNNV Delfland om te bekijken of er samen-werking mogelijk is.Het promotieteam is weer present geweest bij meerdere evenementen, zie apart verslag. De kinderactiviteiten warenweer een succes en zijn uitgebreid met de groep Kapoentjes (4 – 7 Jaar), zie ook daarvoor het aparte verslag.Het aantal leden bedroeg eind december 626, er zijn in 2012 46 leden bijgekomen en 28 uitgeschreven, waarvan helaas5 door overlijden.Een belangrijk onderdeel van het jaarverslag is het financieel overzicht en de begroting voor 2013. Zie daarvoor na dezepagina.

Rotta natuurwerk in 2012De donderdag groep vrijwilligers is uitgebreid met zes personen, het aantal werkdagen op donderdag is ook groter ge-worden, wij zijn dit jaar begin september gestart in de Wiebertjes.De zaterdag groep is negen keer in actie geweest, ook in deze groep zijn meer mensen actief geworden.Het overleg met de GZH heeft geresulteerd in het benoemen van zeven gebieden in het recreatiegebied waar Rotta hetnatuurbeheer en natuuronderzoek gaat uitvoeren.In totaal zijn we 49 keer aan de slag geweest in de volgende gebieden; Koornmolengat, Wiebertjes, Hoekse Moerasge-bied en het Trefpuntplasje, Verder zijn ook de nestkasten bezocht, schoongemaakt en daar waar nodig gerepareerd.Alles bij elkaar hebben we 1083 uur in de natuur gewerkt.

Rotta geniet van, onderzoekt, beheert en beschermt de natuur in Lansinger-land, Zuidplas en de Noordrand van Rotterdam. Ook in 2013! Wordt ook liden doe mee!!

- 17 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

- 18 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

- 19 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Broedvogels van Wilderszijde in 2012Jan Mudde Op de plaats in Lansingerland ten zuidwesten van hetgemeentehuis waar inmiddels meer dan 2500 woningengerealiseerd hadden moeten zijn, is een uniek stuknatuur ontstaan. Bouwlocatie Wilderszijde, de voorma-lige Boterdorpsche Polder is, na deels bouwrijp te zijngemaakt, braak blijven liggen. Door ingrepen alszandopspuiting en vergraving van de voormalige ak-kerbouwpolder is een bijzonder landschap ontstaanmet droge en natte biotopen op zowel klei als zand. Devegetatie op zowel de klei- als zanddelen varieerde in2012 van een spaarse mosbegroeing en lage kruidentot hoog opgaande ruigten met relatief veel zaadvor-mende soorten. Centraal in het gebied ligt ook nog eenvoormalig grasland dat door het ontbreken van goedeafwatering langzaam verandert in een nat zeggen- enbiezenbiotoop. Zelfs een kleine plas met uitgebreideRietvegetatie ontbreekt niet in het gebied. In 2011constateerde ik dat er zich een unieke vogelbevolkingaan het ontwikkelen was. Om te achterhalen wat erprecies aan broedvogels in dit fraaie gebied aanwezigis heb ik in 2012 een broedvogelonderzoek uitgevoerdconform de richtlijnen van Sovon. Vanwege de omvangvan het gebied, ruim een vierkante kilometer, heb ik medaarbij vooral beperkt tot de schaarse en zeldzamebroedvogels. In dit artikeltje zal ik een aantal hoogte-punten aanstippen, een uitgebreide rapportage volgtlater dit jaar.

Toen ik half maart 2012 met het onderzoek startte werd mijal gelijk duidelijk dat ook 2012 een bijzonder jaar zouworden. Bij mijn eerste bezoeken waren meerdere baltsen-de Patrijzenmannen te tellen en ook een paartje Zomerta-ling was weer aanwezig evenals meerdere paren Slobeend.Ook de weidevogels, Kievit, Tureluur en Grutto maaktendoor hun uitgebreide baltsrituelen kenbaar dit jaar weergebruik te willen maken van de nattere delen van het gebiedom hun jongen groot te brengen. Dat ook andere steltloperswederom tot broeden zouden gaan komen bleek in apriltoen meerdere paartjes Kleine Plevier en een paartjeBontbekplevier regelmatig baltsend te zien waren. Het iszeer bijzonder deze laatste soort druk baltsend aan de gangte zien in onze omgeving. Ik bewaar mooie herinneringenaan een vroege ochtend in juni waarbij ik de jonge Bont-bekpleviertjes voor het eerst zag ronddrentelen, op deachtergrond begeleid door zingende Gele Kwikstaarten,Veldleeuweriken, Kleine Karekieten, Bosrietzangers enBlauwborsten. De twee Oeverzwaluwenkolonies in hetgebied hebben het ook in 2012 weer goed gedaan. Degrootste kolonie is even bedreigd geweest door de zand-transportactiviteiten van een aannemer. Toen hij door Jaapvan Lien gewezen werd op de aanwezigheid van de Oever-zwaluwen heeft deze aannemer direct zijn werkwijze aan-gepast waardoor de Oeverzwaluwen rustig hun jongengroot hebben kunnen brengen. Totaal zijn in het gebiedruim honderd nestpijpen bezet geweest. Ook erg mooi wasde waarneming van nestbouw door een paartje BruineKiekendieven in het gebied, later heb ik regelmatig hun tweejongen mogen bewonderen. Uiteindelijk hebben in het ge-bied zeven paartjes Patrijs hun eieren uitgebroed. Helaas

zijn van twee paartjes de jongen ten prooi gevallen aan deregelmatig in het gebied rondstruinende loslopende hon-den. Hondeneigenaren beseffen nog steeds onvoldoendedat hun trouwe viervoeter nog altijd over een jachtinstinctbeschikt en vinden het daardoor onnodig om hun huisdieraan te lijnen in het veld. Ook onder de weidevogels zijnhelaas meerdere jongen door hondenverstoring om hetleven gekomen. Toch hebben enkele tientallen jonge Kie-viten, Grutto’s en Tureluurs het gebied kunnen benutten omop te groeien tot volwassen vogel. De Rietzomen in hetgebied zijn uitgebreid benut door de bekende soorten.Rietzanger, Rietgors, Kleine Karekiet waren met tientallenparen aanwezig. Ook de Bosrietzanger heeft in 2012 weerop diverse plekken gebroed. Deze rijkdom aan Rietbewo-ners trok ook nu weer zeker twee vrouwtjes Koekoek dieeen gastgezin voor hun kroost zochten. Een anderebroedvogel van het gebied is de Waterral. Het is eenprachtig gezicht om de jonge Waterrallen vergezeld van deouders rustig aan de rand van het Riet te kunnen zienfoerageren. Door al vroeg aanwezig te zijn en een paar uurstil te blijven zitten heb ik dit meerdere malen mogen bele-ven. Een deel van het gebied was, door het in 2011 op grotehopen storten van grond, een waar broedparadijs voor deKneu. Enkele tientallen paartjes hebben er dankbaar ge-bruik van gemaakt. Meerdere paren Gele en Witte Kwik-staart hebben ook hun kroost in het gebied grootgebracht.

Langs de Boterdorpseweg © Jan Mudde

Al met al kan ik wel zeggen dat de toekomstige bouwloca-tie Wilderszijde in 2012 al zeer goed bewoond is geweest.Het ging dan wel niet om de door de gemeente beoogdesoort, Homo sapiens, echter deze is al veelvuldig in hetomliggende areaal aanwezig. Juist de afwezigheid van demens in het gebied is voor de steeds schaarser wordendeweidevogels, die allen helaas op de Rode Lijst staan, envoor de vele andere soorten van groot belang. Vandaar datRotta er in het afgelopen jaar bij de gemeente Lansinger-land op aangedrongen heeft om het gebied zoveel mogelijkongemoeid te laten. De status “tijdelijke natuur” is de bestegarantie dat het gebied tot aan de start van de onvermijde-lijke woningbouw een zeer belangrijke bijdrage kan leverenaan de biodiversiteit van Zuid-Holland. Dat het gebied ookvoor andere soorten een belangrijke rol vervuld valt af te

- 20 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

lezen aan onder andere het voorkomen van de BredeRietorchis en de grote populatie Hazen. Ook de Haas heefthet in de rest van Lansingerland uitermate moeilijk om zichte handhaven. De verregaande verstedelijking en vergla-zing van het landelijk gebied in de gemeente is daar debetaan.

De achtertuin van het nieuwe gemeentehuis © Jan Mudde

Het is dan ook te hopen dat de gemeentebestuurders dewaarde van dit gebied zoals het nu is onder ogen gaan zienen af zullen zien van het realiseren van allerlei wilde initia-tieven van individuele burgers en andere partijen die er toebij zouden moeten dragen dat het gebied de gemeenteminder geld kost. Tot op heden heb ik in ieder geval noggeen initiatieven gezien die geld op gaan leveren, wel veelideeën die de Lansingerlandse gemeenschap uiteindelijknog veel meer geld gaan kosten. Duurzaam braak latenliggen met hooguit aan de randen een enkele goede hon-denuitlaatfaciliteit kost het minst en levert de meeste natuur-en milieuwinst op. Door in de rest van het gebied eenhondenverbod in te stellen en het terrein wel toegankelijkte maken voor wandelaars op de bestaande verhardepaden geeft de gemeente haar burgers de unieke kanskennis te maken met een buitengewoon waardevol stuk“onbedoelde” natuur. Op deze plaats wil ik dan ook debestuurders van Lansingerland van harte uitnodigen omsamen met mij in het komende voorjaar eens een rondgangdoor het gebied te maken opdat ze zelf kunnen ervaren wateen waardevol gebied er al aanwezig is. Binnenkort start ikmet de broedvogelinventarisatie van 2013 in dit bijzonderegebied!

Braakliggend land geeft nieuwe kansen voor de natuur. © Jan Mudde

Wat Rotta tot Rotta maakt Wij zijn een heel actieve club! Tiental-len mensen vinden bij ons een leukevrijwilligersrol. Bij Rotta staat de natuur centraal,maar wordt het gezellig samenzijnzeker niet vergeten. Natuuronderzoek vormt de basis voorons werk en onze adviezen. Bij Rotta ontdekken we samen dewonderen van de natuur in onze eigenleefomgeving. Rotta heeft voor elk wat wils, iedereenvan 4 tot 99 kan iets van zijn gadingvinden bij onze activiteiten. Natuurcentrum Trefpunt Rotta is debijenkorf en klopend hart van de ver-eniging. Op het terein van het Trefpunt is ookonze huisimker gevestigd. JohanBeckers van Imkerij De Moerbei ver-telt je heel graag alles over bijen. Rotta heeft verreweg het grootsteaanbod aan natuuractiviteiten in dewijde omgeving. Natuurwandelingen,ledenavonden, inventarisaties, na-tuuronderhoud, samen genieten vande natuur, klussen aan het vereni-gingsgebouw, een clubblad maken,excursies naar natuurgebieden el-ders in het land. En nog véél, heel véélmeer! Nieuwsgierig geworden naar onzeclub? Zelf actief worden voor degrootste en actiefste natuurvereni-ging tussen Rotterdam en Zoeter-meer en tussen Gouda en Pijnacker?

- 21 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Flora-onderzoek in het Rottagebied2012Dick Hoek In vergelijking met vogels wordt er tot nu toe weinigonderzoek gedaan naar planten binnen onze vereni-ging. Dit jaar zijn in overleg met de Stichting FLORON(zie www.floron.nl ) van drie km-hokken binnen hetRottagebied streeplijsten gemaakt, dat wil zeggen allesoorten hogere planten genoteerd. Elke vierkante kilo-meter werd doorkruist en meerdere malen in hetgroeiseizoen bezocht. Ook zijn door verschillendemensen ‘losse’ waarnemingen’ uit het Rotta-gebiedingevoerd via www.waarneming.nl . Hieronder volgteen beknopt verslag van de belangrijkste resultaten. Km 094.443Dit hok bestaat uit het Lage Bergse Bos, het Hoekse Park,bedrijventerrein Weg en Land, sportpark De Sporthoek enagrarisch gebied.In de kruidlaag van sommige, weinig verstoorde bosperce-len van het Lage Bergse Bos zijn varens algemeen: deBrede stekelvaren, Mannetjesvaren en Wijfjesvaren. In veelbospercelen is het Groot heksenkruid algemeen. Dezezomerbloeier verspreidt zich gemakkelijk doordat devruchten met talrijke haakjes zijn bezet en deze over groteafstand mee kunnen meeliften met dieren, maar bijvoor-

Koningskaars (Verbascum thapsus) op bedrijventerrein Weg en Land,Bergschenhoek. © Dick Hoek

beeld ook op de kleding van mensen. Het bedrijventerreinis opgehoogd met zand en vooral op de nog braakliggendepercelen zijn interessante soorten te vinden. Een opvallen-de soort is de Wegdistel, een tot 2,5 meter hoge distelsoort,die nogal eens uit tuinen verwildert. Ook Koningskaars,Zandteunisbloem, Kleine zandkool en op de nattere delenEcht duizendguldenkruid zijn aanwezig dankzij het aange-voerde zand. Er werden in totaal 192 soorten gevonden. Km 095.442Dit hok bestaat uit delen van het Lage Bergse Bos metwaterpartijen, het golfterrein De Rottebergen, de Rotte, dewoonwijk Ommoord, agrarisch gebied, volkstuinen enparkeerterreinen.In het Lage Bergse Bos, vooral op het eiland dat jaarrondbeweid wordt met Schotse Hooglanders, zijn meer dan 700Brede wespenorchissen gevonden. Van onze inheemseorchissen is dit de meest verspreide en minst kritische soort.Ze behoren tot de eerste bosplanten die zich in jongebossen vestigen. Vaak verdwijnen de bovengrondse delenvan de orchideeën nog voor ze tot bloei kunnen komen doorbegrazing van vooral Konijnen. Ongetwijfeld aangevoerdmet tuinafval groeien elders in het bos enkele opmerkelijkesoorten: Lievevrouwebedstro, Japanse bamboe, Buxus,Parelvederkruid (een vijverplant) en de beschermde soortDaslook. Er werden 179 soorten vastgesteld. Km 096.443Dit hok omvat het Hoge Bergse Bos met de natuurterreinende Wiebertjes en het Hoekse Moerasbos, een deel van hetgolfterrein De Rottebergen en agrarische gebied metgrasland, akkerbouw en glastuinbouw.Evenals in km 095.442 kent de vegetatie van het golfterreinweinig interessante soorten. Kweek en Grote brandnetelzijn hier talrijk door de grote voedselrijkdom en dynamiekvan het gebied. In het grasland ten noorden van de Wie-bertjes kwamen nog enkele soortenrijke greppels ensmalle sloten voor met onder andere Holpijp, Pijlkruid enKikkerbeet. Helaas zijn in de zomer grote delen van hetgrasland doodgespoten. De Reuzenberenklauw, een op-vallende, tot 3 meter hoge, wit bloeiende schermbloemigeis oorspronkelijk afkomstig uit Zuidwest-Azië. Deze soorthad zich de laatste jaren enorm uitgebreid, maar wordt nubestreden omdat hij bij aanraking jeuk en brandblaren kanveroorzaken. De verwante Gewone berenklauw is een al-gemene, inheemse soort die veel kleiner blijft en bij aanra-king geen problemen veroorzaakt. De bermen van deHoeksekade waren ingezaaid met een mengel van ‘wildebloemen’. Doordat het beheer hier niet op afgestemd is,zullen de meeste soorten hier niet lang overleven. Ooksoorten die hier niet thuishoren zijn ingezaaid, bijvoorbeeldEchte koekoeksbloem.Er werden 157 soorten gevonden.Veel ‘losse waarnemingen’ uit 2012 zijn via www.waarne-ming.nl gedocumenteerd. Eén daarvan is Kransmuur, eenonooglijk plantje dat op het eerste gezicht wel wat weg heeftvan Vogelmuur. De soort voelt zich vooral thuis op straat,tussen de stenen. In 1990 is Kransmuur in ons land voor

- 22 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

het eerst gesignaleerd en komt oorspronkelijk uit het Mid-dellandse Zeegebied. In de Heukels’ Flora van Nederlanduit 2005 wordt de soort nog zeer zeldzaam genoemd. Nual is de soort in alle grote steden te vinden. Ook in onswerkgebied, tussen de klinkers van een uitrit langs deStraatweg in Rotterdam-Hillegersberg zijn honderdenplanten gevonden. Verdere uitbreiding wordt verwacht.Komend seizoen zal aandacht worden besteed aan devegetatie van de nieuw ingerichte Eendragtspolder.

Muizenonderzoek NoordoeverZevenhuizerplasAnton van Meurs In september 2012 hebben de ZoogdierenwerkgroepZuid-Holland en Natuur- en Vogelwacht ‘Rotta’ dehanden ineen geslagen om op twee terreinen in hetwerkgebied van Rotta de muizenstand in beeld tebrengen. Dit betroffen het Koornmolengat te Zevenhui-zen en de Noordoever van de Zevenhuizerplas tussenZevenhuizen en Rotterdam Nesselande/Zevenkamp.Het onderzoek bij de Zevenhuizerplas is hier uitgevoerdmede op verzoek van de terreinbeheerder, de GZH. -Deze wilde graag weten welke soorten kleine zoogdie-ren hier voorkwamen. Op basis van de soortensamen-stelling zou het beheer aangepast kunnen worden.Hieronder worden kort de resultaten van het onderzoekop de Noordoever van de Zevenhuizerplas beschreven.De resultaten van het onderzoek in het Koornmolengatvolgen een andere keer. Het onderzoek is uitgevoerd door Jesse Keyzer en Antonvan Meurs. Aan het onderzoek hebben verder meegewerktJan Alewijn Dijkhuizen, Carolien van der Graaff, Rudy vander Kuil, Hadewig van Meurs en Jan Mudde. Het onderzoeksgebied betrof het rietveld tussen de Zeven-huizerplas en de Middelweg, een vogeleilandje en eenrietstrook bij het verdronken populierenbosje. In totaal zijn100 inloopvallen, type Longworth, uitgezet. Met deze vallenworden muizen levend gevangen en levend weer losgela-ten. In de vallen zat hooi en stro, met als voedsel/aas pin-dakaas, stukjes appel, wat muesli en meelwormen. In totaalzijn de 100 vallen geplaatst in vier raaien van 20 vallen entwee raaien van 10 vallen. Gedurende drie etmalen werdenin de ochtend en avond de vallen gecontroleerd en weerteruggeplaatst. Elke vangst werd genoteerd, de dieren

werden op soort gedetermineerd en direct weer losgelaten.Er is niet gecontroleerd op terugvangsten, ook zijn maten,gewicht, leeftijd en geslacht niet beschreven. Doel van hetonderzoek was de soortensamenstelling aan muizen in hetgebied te bepalen. In een rietveld zoals bij de Zevenhuizerplas kunnen bijzon-dere soorten voorkomen zoals de beschermde Noordsewoelmuis en de beschermde waterspitsmuis. Deze werdenhelaas niet gevangen. Wel werden vijf andere soorten ge-vangen: Bosmuis, Dwergmuis, Huisspitsmuis, Rossewoelmuis en Veldmuis. Tevens werden waarnemingen vanVossen gedaan, zowel zichtwaarnemingen als sporen.Meerdere malen werden vallen op andere plaatsen terug-gevonden, opengebroken en leeggeschud.

Inloopvallen © Jesse Keyzer

Bosmuis (Apodemus sylvaticus) © Jesse Keyzer

Beschrijving van de raaien en resultaten:Raai 1 (20 vallen) lag in een rietveld ten zuiden van hetverdronken populierenbosje. Verspreid stonden enkelelage bomen. Hier werden twee soorten gevangen: deVeldmuis en de Huisspitsmuis. Een aantal keren zijn vallenhier geplunderd door honden. Raai 2 (20 vallen) lag haaks op het paardrijpad naast hetverdronken populierenbosje. Hier werden naast de Veld-muis en Huisspitsmuis ook een Dwergmuis gevangen. DeDwergmuis is een soort die thuis hoort in riet. Helaas is ditfotogenieke beestje slechts éénmaal gevangen. Raai 3 (20 vallen) lag in het rietveld halverwege de Middel-weg, ten westen van het pad naar een van de vogeleiland-jes. Hier werden enkel Bosmuizen gevangen. Deze raai hadook het meeste te lijden onder de plundering door vossen. Raai 4 (20 vallen), ten oosten van het eerder genoemdepad leverde helemaal niets op.

Raai 5 was gelegen op een vogeleilandje en bestond uittwee delen: 5a (10 vallen) was een gevarieerde ruigte metwat verspreide bomen langs de oever van de Zevenhuizer-plas. Raai 5b (ook 10 vallen) was gelegen in een produc-tiebosje op datzelfde eiland zonder enige noemenswaardi-ge onderbegroeiing. In raai 5a werd de grootste diversiteitaan kleine zoogdieren gevangen. Bosmuis, Huisspitsmuis,Rosse woelmuis en Veldmuis. In raai 5b werden geenvangsten gedaan.

- 23 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

In figuur 1 is de procentuele verdeling per inventarisatie-ronde weergegeven, alsook een totale procentuele verde-ling. De Huisspitsmuis werd het meeste gevangen (43%).Er werden vrijwel evenveel Bosmuizen en Veldmuizengevangen (beide 25% van de vangsten). Rosse woelmuis(raai 5a) en Dwergmuis (raai 2) werden beide slechtséénmaal gevangen. De grootste variatie was te vinden ophet vogeleilandje. De kleinste variatie in het grote rietveld(enkel Bosmuis). Zie ook figuur 2.

Figuur 1. Resultaten van het muizenonderzoek op de Noordoever van deZevenhuizerplas. In dit overzicht worden de resultaten weergegeven perronde.

Figuur 2. Resultaten van het muizenonderzoek op de Noordoever van deZevenhuizerplas, procentuele verdeling per raai.

Hoe komen deze verschillen nu? Een van de meest in hetoog springende oorzaken is dat het grote rietveld langs deZevenhuizerplas een aantal jaren geleden in één keer isgemaaid. Hierdoor is het biotoop, maar ook de nestgele-genheid grotendeels vernietigd. Ter hoogte van het ver-dronken populierenbosje lijkt het riet grotendeels gehand-haafd te zijn, wellicht omdat hier ook bomen staan. Na af-loop van het onderzoek heeft Rotta de voorlopige resultatenvan het onderzoek voorgelegd aan de terreinbeheerderGZH. Mede op basis van deze resultaten heeft de beheer-der besloten om in het vervolg het rietveld niet meer in éénjaar geheel te maaien maar een gefaseerd maaibeleid toete passen. Daartoe is het rietveld ingedeeld in drie delen,welke ten hoogste elk éénmaal in de drie jaar gemaaidzullen worden.Door het rietveld in stroken te maaien, met een interval vantwee tot drie jaar, kan een grotere variëteit worden verkre-gen, tevens kunnen de soorten die thuishoren in dergelijkebiotopen er zich beter vestigen.

Huisspitsmuis (Crocidura russula) © Jesse Keyzer

Rosse woelmuis (Myodes glareolus) © Jesse Keyzer

Veldmuis (Microtus arval) © Jesse Keyzer

- 24 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

- 25 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Activiteitenkalender maart 2013 tot en met juni 2013 dag datum tijd locatie activiteit doelgroep info/aanmelden

bij do 10:00-16:00 Trefpunt wekelijks, werken bij het Trefpunt Rotta Actief! Jan Noppers do 10:00-13:00 op locatie wekelijks, natuuronderhoud Rotta Natuurwerk Rien v.d. Vorm za 12:00-16:00 Trefpunt wekelijks, vrije inloop openbaar 3/5 - 28/6 openingstijden

Trefpunt Trefpunt Tentoonstelling: Over water openbaar

maart za 16 09:00-14:00 Land van Belofte Natuurwerk openbaar Rien v.d. Vormza 16 10:00-12:00 Ackerdijkse Plassen Natuurwandeling Ackerdijkse Plassen openbaar, voor-

af aanmelden! Aad Deurloo

do 21 20:00-22:00 Trefpunt Start cursus Vogelherkenning voorbeginners

cursus Aad Deurloo

za 23 13.30-15.30 Trefpunt Zintuigen gebruiken Rotta Rangers Gert Jansendi 26 19:30-21:00 Trefpunt Algemene ledenvergadering leden bestuursledendi 26 21:00-22:30 Trefpunt Ledenavond: een jaar Ackerdijk leden Ellen Beckmannwo 27 13:30-15:30 Trefpunt Struinen door de natuur Rotta Kapoentjes Gert Jansendo 28 10.00-13.30 Trefpunt Trefpunt eerder gesloten za 30 08:00-16:00 n.t.b. Excursie Ierseke Moer leden Henk Zomer,

Jan Kees Hoek

april di 2 19.00-22.30 Trefpunt Vleermuizen Jong Rotta Jesse Keyzerzo 7 19.00-23.00 Bleiswijk, locatie n.t.b. Excursie vleermuizen Jong Rotta Jesse Keyzer,

Jan Muddedi 9 20.00-22.00 Trefpunt Bestuursvergadering leden bestuursledenza 13 08.00-10.00 LBB Natuurwandeling openbaar Aad Deurlooza 13 13.30-15.30 Trefpunt Digitale hulpmiddelen bij natuurbeleving openbaar Jan Muddewo 17 20.00-22.30 Trefpunt Start cursus libellen en juffers cursus Aad Deurlooza 20 08.00-16.00 n.t.b. Excursie Liereman, Turnhout leden Henk Zomer,

Jan Kees Hoekza 20 13.30-15.30 Trefpunt Weer of geen weer Rotta Rangers Gert Jansendi 23 19.30-22.30 Trefpunt Ledenavond: natuur- doelen Rottemeren leden Jan Muddedo 25 19.30-22.30 Trefpunt Tellersavond openbaar Jesse Keyzer,

Jan Mudde

mei 4-12 05.00-08.00 n.t.b. Nationale vogelkijkweek openbaar opgeven via

www.vogelweek.nl

di 7 19.00-22.30 Trefpunt Broedvogels en inventarisatie Jong Rotta Jesse Keyzerza 11 06.00-09.00 Trefpunt Excursie Wiebertjes Jong Rotta Jesse Keyzerza 11 13.30-15.30 Trefpunt Rotta 31 jaar Verenigingsmarkt openbaar bestuursledendi 14 20.00-22.00 Trefpunt Bestuursvergadering leden bestuursledenwo 15 19.30-22.30 Trefpunt Lezing KNNV Delfland: Over water openbaar Rien v.d. Vormza 18 07.00-10.00 HBB Natuurwandeling Wiebertjes openbaar Aad Deurloowo 22 13.30-15.00 Trefpunt Struinen Rotta Kapoentjes Gert Jansenza 25 08.00-16.00 n.t.b. Excursie Langevelderslag leden Henk Zomer,

Jan Kees Hoekza 25 13.30-15.30 Trefpunt Vogels spotten Rotta Rangers Gert Jansendi 28 19.30-22.30 Trefpunt Ledenavond: eten uit de natuur leden Jesse Keyzer

juni di 4 19.00-22.30 Trefpunt Bloemen en planten Jong Rotta Jesse Keyzerza 8 12.00-15.30 Trefpunt Eten uit de natuur openbaar Jesse Keyzerdi 11 20.00-22.00 Trefpunt Bestuursvergadering leden bestuursledenza 15 08.00-11.00 parkeerplaats molen De

Valk Rodenrijs Natuurwandeling Bergboezem openbaar Jaap van Lien,

Aad Deurlooza 15 13.30-15.30 Trefpunt Waterdieren Rotta Rangers Gert Jansenza 22 08.00-16.00 n.t.b. Excursie Zouweboezem leden Henk Zomer,

Jan Kees Hoekdi 25 19.30-22.30 Trefpunt Ledenavond: Groen- zoom Berkel en

Rodenrijs, ontstaan en toekomst leden Jaap van Lien

za 29 19.00-21.30 KMG Eerste wandeling Koornmolengat openbaar Aad Deurloo

- 26 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

Toelichting activiteitenkalender

Openbaar leden en niet-leden zijn van harte welkom, aanmelden niet nodig.Ledenavond alleen voor leden en donateurs, aanmelden niet nodig.Cursus alleen voor cursisten, dus vooraf aanmelden en betalen.Rotta Onderzoek inventariseerders en mensen met interesse voor onderzoek aan flora en faunaRotta Actief! de werkploeg op donderdag, leden en niet-leden mogen meehelpen.Rotta Natuurwerk leden en niet-leden kunnen mee komen werken in de natuur, aanmelden niet nodig.Rotta Varia leden en niet-leden zijn van harte welkom, aanmelden niet nodig.Rotta Kapoentjes leden en niet-leden tussen 4 t/m 6 jaar zijn welkom, aanmelden vooraf noodzakelijk, vol is vol.Rotta Rangers leden en niet-leden tussen 7 t/m 12 jaar zijn welkom, aanmelden vooraf noodzakelijk, vol is vol.Jong Rotta leden en introducees vanaf 13 jaar zijn welkom, aanmelden niet nodig.Wandeling leden en niet-leden zijn welkom, aanmelden niet nodig.Excursie alleen leden, vooraf aanmelden, uiterlijk drie dagen voor de datum.Weekend alleen leden, vooraf aanmelden noodzakelijk, zie instructies bij weekend.

Afkorting Plaats/gebied Informatie bij e-mailadres TelefoonBZ Bleiswijkse Zoom Aad Deurloo a.j.deurloo@gmail.com 06 - 410 435 62EDP Eendragtspolder Jan Mudde jan.mudde@gmail.com 06 - 110 182 25HBB Hoge Bergse Bos Aria van Ballegoie ariavanballegoie@gmail.com 010 - 455 22 61KMG Koornmolengat Aad Deurloo a.j.deurloo@gmail.com 06 -410 435 62LBB Lage Bergse Bos Rien van der Vorm rienvandervorm@hetnet.nl 079 - 593 12 62ZHP Zevenhuizerplas Rotta Actief! Trefpunt Rotta Jan Noppers jannoppers@gmail.com 010 - 418 47 76Rotta Kapoentjes Trefpunt Rotta Gert Jansen jansen.gert@gmail.com 010 - 511 57 20Rotta Rangers TrefpuntRotta Gert Jansen jansen.gert@gmail.com 010 - 511 57 20Rotta Onderzoek diverse locaties Jesse Keyzer jessekeyzer@gmail.com 06-385 953 04Jong Rotta Trefpunt Rotta Mirjam van Donselaar mirjamvandonselaar@gmail.com 06 - 292 098 09Rotta Varia Trefpunt Rotta Ad Somers ad.somers@hetnet.nl 06 - 229 085 77Rotta Natuurwerk diverse locaties Rien van der Vorm rienvandervorm@hetnet.nl 079 - 593 12 62

Henk Zomer h.zomer5@upcmail.nl 010 - 455 10 20 Jan Kees Hoek j.k.hoek@versatel.nl 010 - 418 10 31

BZ parkeerplaats bij restaurant 't Zeeltje, Kooilaan 3, 2665 KR BleiswijkEDP parkeerplaats bij Zevenhuizerplas, Middelweg, ZevenhuizenHBB parkeerplaats Outdoor Valley, Hoeksekade 141, 2661 JL Bergschenhoek of Trefpunt RottaKMG brug over de Hennipsloot bij restaurant De Roerdomp, Tweemanspolder 12, 2761 ED ZevenhuizenLBB bij restaurant 't Hoekse Hout, Bergse Bosdreef 6, 2661 GN BergschenhoekZHP bij restaurant De Strandgaper, Strandweg 1, 2761 DM Zevenhuizen

In de activiteitenkalender staan de activiteiten voor het komend kwartaal die bij het ter perse gaan van dit nummer bekend zijn. Kijk op de websitevoor de meest actuele informatie. Hebt u geen internet, of na het raadplegen van de website nog vragen? Neem dan contact op met de persoon diebij de activiteit vermeld staat. Neem bij wandelingen en excursies altijd uw verrekijker mee. Eventueel is er een verrekijker te leen mits u dit tijdig aangeeft. Stemschoeisel en kleding af op het te bezoeken terrein en het weer. Bij deelname aan Rotta Actief! en Rotta Natuurwerk is het verstandig omvooraf even contact op te nemen om kleding en schoeisel af te stemmen op de te verrichtten werkzaamheden. Bij auto-excursies rijden we zoveel mogelijk met elkaar mee. We streven er naar passagiers zo gelijk mogelijk te verdelen over de beschikbare auto's. Benzinekosten worden door alle inzittenden gedragen. Passagiers betalen per persoon € 0,10 per gereden kilometer, ongeacht het aantal inzitten-den. Als iemand per se met de eigen auto wil rijden, en daardoor geen passagiers heeft, zijn de benzinekosten geheel voor eigen rekening. Chauffeursdie passagiers meenemen moeten een inzittendenverzekering hebben afgesloten. Consumpties en entreegelden zijn voor eigen rekening. Doelgroepen

Locaties, informatie en aanmeld-adressen indien vooraf aanmelden nodig is

Excursies en weekenden, informatie en aanmelden bij

Vertrekpunten wandelingen, tenzij anders aangegeven

Kijk voor de meest actuele stand van zaken altijd op de website! http://www.rotta-natuur.nl/content/view/329/63/

- 27 -

Aves Visum, jaargang 33, nr. 123, maart 2013

MB 53 IJsgors © Chris van Rijswijk MB 54 Nachtzwaluw © Chris van Rijswijk

MB 55 © Chris van Rijswijk MB 56 © Chris van Rijswijk

Mystery birdChris van Rijswijk MB53 Deze vogel is een gors. De flinke snavel en de ge-drongen bouw van de vogel wijzen daarop. Bij gorzen is hetvaak zo dat de vrouwtjes wat soberder getekend zijn dat demannetjes. Zo ook bij deze soort. Gelukkig hebben we temaken met een mannetje, dus is de determinatie niet heelerg lastig. Het zwarte keeltje met de opvallende lichtewenkbrauwstreep en het roodbruine achterhoofd passenperfect op IJsgors. IJsgors is in het voor- en najaar eenschaarse doortrekker langs de Nederlandse kust en ook inons werkgebied zijn er een handjevol waarnemingen. Devogel op de foto heb ik in het voorjaar van 2012 gemaaktin Varanger, dat is in het noordwesten van Noorwegen.MB54 Deze verenbol is een rare kwibus onder de vogels.Als vogelaar weet je dat je deze vogel (bijna) nooit zult zien.Daar word je niet chagrijnig van, want (bijna) niemand krijgtdeze vogel te zien. Je kunt naar deze vogel wel gaanluisteren op een warme avond in het late voorjaar, danbaltsen de mannetjes in de late avond. Als je geluk hebt,kun je dan een schim van de vogel zien als hij zijn baltsvlucht

maakt. Maar over welke vogel hebben we het? Een makkie,op het uiterlijk van deze vogel past maar één etiketje:Nachtzwaluw!Nachtzwaluwen zijn trekvogels en verblijven in de winter inAfrika. In het voorjaar komen ze terug naar Nederland omte broeden in bosranden en/of heidevelden. Deze vogelshebben een erg goede schutkleur. Zo goed dat je ze eigen-lijk nooit zult aantreffen. Als je naar het nest van deze vogelzou moeten zoeken, dan zou je letterlijk centimeter voorcentimeter moeten afzoeken.De vogel op de foto heb ik met veel geluk kunnen fotogra-feren. Hij was op doortrek en heeft (overdag) 3 dagen ge-slapen op een bankje bij iemand in de achtertuin. De be-woners van het huis bij de tuin waren zo aardig vogelaarsde gelegenheid te geven hun tuin te bezoeken.Bedankt voor alle inzendingen.Bijgaand 2 nieuwe foto’s. Je kunt je oplossing naar mijmailen (cdvrijswijk@gmail.com) of zelf de antwoordenonthouden. De oplossing staat in het volgende nummer.Kijk ook eens op mijn website: www.birdshooting.nlSucces…

www.editoo.nl

Indien onbestelbaar retour: Hoeksekade 164, 2661 JL Bergschenhoek